78
1 MĐẦU I. LÝ DO CHN ĐỀ TÀI Con người là yếu tvô cùng quan trng, quyết định sthành công hay tht bi ca mt tchc. Chính vì vy, mi nhà qun lý, điu hành đều đặt mi quan tâm vcon người lên hàng đầu trong chiến lược xây dng và phát trin tchc. Trong vai trò mt nhà qun lý, chúng ta hãy thnhìn li tng thcông ty và trli nhng câu hi sau : đội ngũ nhân viên có phi là ci ngun thành công ca công ty ? Nhân viên ca công ty có tn tâm vi mc tiêu, công vic ca công ty ? Công ty có to cơ hi để nhân viên thhin năng lc bn thân ? Công vic ca nhân viên có mang tính cht thách thc khnăng và tiến trin theo thi gian không? Nhân viên có duy trì được tinh thn và động lc làm vic tích cc ? Nếu tt ccâu trli đều là “”, điu đó chng tcông ty chúng ta có mt trin vng phát trin rt tt; ngược li, nếu đa scâu trli đều là “Không”, chúng ta cn phi xem li công tác qun lý hiu sut làm vic ca nhân viên và vic đánh giá nhân viên. Nhân tthen cht liên quan đến thành công trong dài hn ca mt tchc là khnăng đo lường mc độ thc hin công vic ca nhân viên. Đánh giá nhân viên là mt trong nhng công chu dng nht mà mt tchc thường sdng để duy trì và thúc đẩy hiu sut công vic và thc hin quá trình nhm đạt đến mc tiêu chiến lược ca tchc. Đánh giá nhân viên đóng vai trò quan trng trong vic đảm bo hành vi mà nhân viên thc hin trên công vic nht quán vi chiến lược ca công ty. Đánh giá thc hin công vic còn là mt công cđược sdng để cng cgiá trvà văn hoá tchc. Trong khi tt cchúng ta đều tp trung vào nhng tiến trình, thtc đánh giá chính thc thì tiến trình qun lý và đánh giá thc hin công vic tht ra có thtiến hành theo nhng cách không chính thc. Hu hết các nhà qun lý đều giám sát cách thc làm vic ca nhân viên và định lượng như thế nào đó để cách thc làm vic ca nhân viên phù hp vi nhng yêu cu ca tchc. Hđã to cho nhân viên nhng n tượng vgiá trtương đối ca nhân viên đối vi tchc và tìm kiếm cách thc để ti đa hoá sđóng góp ca tng cá nhân nhân

Danh Gia Nhan Vien

Embed Size (px)

DESCRIPTION

mba

Citation preview

  • 1

    MM UU

    I. L DO CHN TI

    Con ngi l yu t v cng quan trng, quyt nh s thnh cng hay tht

    bi ca mt t chc. Chnh v vy, mi nh qun l, iu hnh u t mi quan

    tm v con ngi ln hng u trong chin lc xy dng v pht trin t chc.

    Trong vai tr mt nh qun l, chng ta hy th nhn li tng th cng ty

    v tr li nhng cu hi sau : i ng nhn vin c phi l ci ngun thnh cng ca

    cng ty ? Nhn vin ca cng ty c tn tm vi mc tiu, cng vic ca cng ty ?

    Cng ty c to c hi nhn vin th hin nng lc bn thn ? Cng vic ca

    nhn vin c mang tnh cht thch thc kh nng v tin trin theo thi gian khng?

    Nhn vin c duy tr c tinh thn v ng lc lm vic tch cc ? Nu tt c cu

    tr li u l C, iu chng t cng ty chng ta c mt trin vng pht trin

    rt tt; ngc li, nu a s cu tr li u l Khng, chng ta cn phi xem li

    cng tc qun l hiu sut lm vic ca nhn vin v vic nh gi nhn vin.

    Nhn t then cht lin quan n thnh cng trong di hn ca mt t chc

    l kh nng o lng mc thc hin cng vic ca nhn vin. nh gi nhn

    vin l mt trong nhng cng c hu dng nht m mt t chc thng s dng

    duy tr v thc y hiu sut cng vic v thc hin qu trnh nhm t n mc

    tiu chin lc ca t chc. nh gi nhn vin ng vai tr quan trng trong vic

    m bo hnh vi m nhn vin thc hin trn cng vic nht qun vi chin lc

    ca cng ty. nh gi thc hin cng vic cn l mt cng c c s dng cng

    c gi tr v vn ho t chc. Trong khi tt c chng ta u tp trung vo nhng

    tin trnh, th tc nh gi chnh thc th tin trnh qun l v nh gi thc hin

    cng vic tht ra c th tin hnh theo nhng cch khng chnh thc. Hu ht cc

    nh qun l u gim st cch thc lm vic ca nhn vin v nh lng nh th

    no cch thc lm vic ca nhn vin ph hp vi nhng yu cu ca t chc.

    H to cho nhn vin nhng n tng v gi tr tng i ca nhn vin i vi

    t chc v tm kim cch thc ti a ho s ng gp ca tng c nhn nhn

  • 2

    vin. vic nh gi t hiu qu cao, cc nh qun l thng p dng c hai

    hnh thc nh gi chnh thc v khng chnh thc.

    Vi nhng li ch ca vic nh gi nhn vin nu trn, m bo hot

    ng kinh doanh hiu qu v ngy cng pht trin, Vin thng TP. H Ch Minh

    khng th khng thc hin nh gi nhn vin. Tuy nhin, thc cht cng tc nh

    gi nhn vin hin nay ti Vin thng TP. H Ch Minh cn mang tnh cht hnh

    thc v cm tnh. V sao vic nh gi mang tnh cht hnh thc v cm tnh ?

    Nguyn nhn c bn ca tn ti trn l do cha xy dng h thng tiu chun nh

    gi nhn vin c bit l nhn vin lm vic ti khi chc nng ca Vin thng

    Thnh ph. Do cha c h thng tiu chun nh gi nn vic nh gi nhn vin

    khng th chnh xc, khng hiu qu, khng t nhng mc ch nh mong mun

    ca cp lnh o ti Vin thng Thnh ph. T vic nh gi nhn vin khng

    chnh xc, nh hng hng lot vn lin quan n qun tr ngun nhn lc

    nh : khen thng, tng lng, o to, bt Chnh t vic nh gi khng

    chnh xc dn n khen thng, tng lng khng cng bng, o to khng ng

    ngi; vic bt khng t mc ch pht trin nhn vin, khng to ng lc thc

    y nhn vin lm vic tt hn. Do khng c h thng tiu chun nh gi nn khi

    nh gi nhn vin, lnh o thng c khuynh hng bnh qun ch ngha trnh

    nhng thc mc t nhn vin, vic nh gi thng mang tnh d ho vi qu. Vi

    cch nh gi nh trn, nhng nhn vin lm vic khng hiu qu, thiu trch

    nhim thng tch cc ng h, ngc li, nhng nhn vin tch cc lm vic, c

    trch nhim vi cng vic thng c tm l bt mn v tt c u nh nhau v

    chc chn s gim hiu sut lm vic.

    Qua tm hiu, tham kho cc ti nghin cu khoa hc trong ngnh bu

    chnh vin thng, ngi vit nhn thy vn nh gi nhn vin cha c

    nghin cu nhiu v chuyn su. Mt vi ti nghin cu ch cp n ni dung

    v mt vi phng php nh gi. Tuy nhin, hot ng nh gi nhn vin t

    hiu qu hay khng ph thuc rt nhiu yu t : l quan im ng ca cp lnh

    o v nh gi nhn vin, l h thng tiu chun nh gi chnh xc, l vic

    la chn phng php nh gi ph hp v ngoi ra, ngi lnh o phi nm bt

  • 3

    phng php nh gi nhn vin. Do , vi mc tiu hon thin hot ng nh

    gi nhn vin ti Vin thng Thnh ph H Ch Minh, tc gi quyt nh chn ti

    nghin cu Mt s gii php nhm hon thin hot ng nh gi nhn vin ti

    Vin thng thnh ph H Ch Minh.

    II. MC CH NGHIN CU

    Mc ch nghin cu nhm xut nhng gii php st vi thc t, thit

    thc, tht s mang li hiu qu cho cng tc nh gi nhn vin khi chc nng ti

    Vin thng Thnh ph H Ch Minh.

    III. NI DUNG NGHIN CU

    Nghin cu mt s vn lin quan n nh gi nhn vin. Nguyn nhn lm cho vic nh gi nhn vin khng hiu qu ti Vin thng

    TP. H Ch Minh.

    Tm hiu quan im v vic nh gi nhn vin t gc ca nh lnh o v t gc mt ngi nhn vin.

    xut p dng mt s gii php nhm hon thin hot ng nh gi nhn vin c xt n yu t ph hp vi iu kin thc t ti Vin thng TP. H

    Ch Minh.

    Tt c nhng ni dung nu trn nhm hng ti xut nhng gii php kh

    thi, ph hp thc t ng thi phc v cho nhng khu khc trong cng tc qun tr

    ngun nhn lc nh : khen thng cng bng, tng lng, o to ng nhu cu,

    bt ng ngi ng vic.

    IV. I TNG NGHIN CU

    i tng nghin cu ch yu ca ti ny l vn nh gi nhn vin ti

    Vin thng TP. H Ch Minh. Ngoi ra, nhng vn nghin cu v nhng gii

    php a ra mang tnh khi qut cao, c tip cn nhiu gc khc nhau,

    ngi vit phng vn, ly kin mt s lnh o v tip cn, kho st thm mt s

    n v hot ng trong lnh vc vin thng trn a bn thnh ph H Ch Minh.

  • 4

    V. PHNG PHP

    Nhm gip cho ni dung nghin cu phong ph, st thc t, ngi vit p

    dng kt hp nhiu phng php nghin cu nh : phng php quan st thc tin;

    phng php iu tra bng phiu kho st; phng php thu thp, c ti liu v

    tng hp; phng php chuyn gia. Cc phng php nu trn gip ngi vit tip

    cn vn t nhiu gc : t l thuyt n thc tin. Vi phng thc tip cn

    vn t nhiu gc , ngi vit s trnh c nhng quan im nh gi phin

    din v nhng gii php xut s st thc tin, mang tnh kh thi cao.

    VI. KT CU TI

    Ni dung nghin cu s c trnh by thnh ba chng :

    Chng I : Tng lun cc vn lin quan n nh gi nhn vin.

    Chng II : Hin trng ca cng tc nh gi nhn vin ti Vin thng TP. H

    Ch Minh.

    Chng III : Mt s gii php nhm hon thin hot ng nh gi nhn vin

    ti Vin thng TP. H Ch Minh.

    VII. GII HN TI

    nh gi nhn vin c thc hin thng qua rt nhiu gii php. Tuy nhin,

    t hiu qu, gii php a ra phi xut pht t thc t khch quan, phi ph hp

    vi iu kin hin ti ca t chc. Vi thi gian nghin cu c hn, ngi vit

    khng mong mi a ra nhng gii php hon thin tuyt i, ch xut mt vi

    gii php c bn, quan trng, thit thc cn c p dng trong iu kin hin ti

    ca Vin thng TP. H Ch Minh nhm hon thin cng tc nh gi nhn vin ti

    Vin thng TP. H Ch Minh.

    Vi nhng gii hn nu trn, ti nghin cu c th tip tc c nghin cu

    chuyn su v m rng i tng p dng l lnh o (Trng Phng, Ph Trng

    Phng) cc Phng, Ban chc nng ti Vin thng TP. H Ch Minh.

  • 5

    CCHHNNGG IITNG LUN CC VN LIN QUAN N

    NH GI NHN VIN

    1.1. KHI LC MT S VN V NH GI NHN VIN V H

    THNG NH GI

    1.1.1. Khi nim v nh gi nhn vin

    1.1.1.1. Khi nim v nh gi nhn vin

    Qua tham kho nhiu ti liu, c th nh ngha vic nh gi nhn vin l tin

    trnh nh gi mc hon thnh cng vic ca nhn vin theo mc tiu t ra

    trong mt giai on no . Thng tin phn hi t nh gi nhn vin s gip nhn

    vin bit c mc hon thnh cng vic ca h khi so snh vi tiu chun, mc

    tiu m t chc ra.

    Nhng nhn t nh hng n vic thc hin cng vic ca nhn vin :

    KH NNG - Cc k nng k thut - Cc k nng kt ni c nhn - Cc k nng gii quyt vn - Cc k nng phn tch - Cc k nng truyn t, thng tin - Nhng gii hn v th cht.

    NG LC - Tham vng trong ngh nghip - Xung t ca nhn vin - S bt mn - S cng bng/S hi lng - Mc tiu/K vng.

    MI TRNG LM VIC

    - Thit b/Vt dng - Thit k cng vic - iu kin kinh t - Cc hip on - Qui nh v chnh sch - S h tr qun l - Lut v qui tc.

    NNHHNNGG NNHHNN TT NNHH HHNNGG NN TTHHCC HHIINN CCNNGG VVIICC CCAA NNHHNN VVIINN

    PPeerrff == ff ((AA,, MM,, EE))

    Hnh 1.1. M hnh nhng nhn t nh hng n thc hin cng vic ca nhn vin [19]

    1.1.1.2. Tm quan trng ca nh gi nhn vin

  • 6

    nh gi nhn vin l mt hot ng rt quan trng trong qun tr ngun nhn

    lc. Trn thc t, hu ht cc doanh nghip u c gng thc hin vic nh gi

    nhn vin thng qua v cn c trn nhng c s sau :

    Phn tch cng vic, thit k bn m t cng vic, xy dng bn tiu chun thc hin cng vic.

    Xy dng h thng tiu chun nh gi thc hin cng vic ca nhn vin. nh gi nhn vin nhm phc v cho vic khen thng, tng lng, o

    to, pht trin v bt.

    nh gi nhn vin c nhng li ch sau :

    Truyn t nhng mc tiu chin lc ca t chc n tng Phng, Ban, c nhn nhn vin.

    Nhn vin c thng tin phn hi v nng lc, hiu sut lm vic ca c nhn h.

    Cng ty nm bt thng tin kp thi bit liu cng ty c th t nhng mc tiu chin lc t ra.

    Gn kt mc tiu pht trin t chc v pht trin c nhn nhn vin. To mi quan h cht ch gia lnh o v nhn vin trong thc hin cng

    vic t mc tiu ra.

    1.1.1.3. Mc ch ca vic nh gi nhn vin

    C rt nhiu nghin cu t ra cu hi nh gi nhn vin nhm mc ch

    g?.

    nh gi vic thc hin cng vic rt cn thit v n s gip cho vic qun l

    hiu qu v nh gi nhn vin. nh gi gip pht trin c nhn, lm cho hot

    ng ca t chc tt hn v gip cho vic hoch nh k hoch kinh doanh. nh

    gi thc hin cng vic thng thng thng c thc hin hng nm i vi nhn

    vin trong ton cng ty. Mi nhn vin s c ngi qun l trc tip nh gi.

    Gim c do cc CEO nh gi ng thi Ch tch hoc ngi lm ch Cng ty s

    nh gi cc CEO ty theo qui m v c cu t chc.

    nh gi thc hin cng vic hng nm gip cho vic qun l v gim st vic

    thc hin cc tiu chun, qui nh; to s ng thun i vi mc tiu v nhng k

  • 7

    vng t ra cho cng ty v vic y quyn thc hin cc trch nhim v nhim v.

    nh gi nhn vin cng thit lp nhu cu o to c nhn v gip cho vic phn

    tch v hoch nh nhu cu o to ca Cng ty.

    nh gi thc hin cng vic thng thng cng gip cho vic nh gi h

    thng tr lng hng nm ca Cng ty v r sot li vic nh mc lng, thng

    thng cng trng vi vic hoch nh kinh doanh cho nm tip theo.

    nh gi thc hin cng vic thng thng nhm xem xt li vic thc hin

    cng vic ca tng c nhn nhn vin so vi cc mc tiu t ra v nhng tiu

    chun t ra trong nm; nhng tiu chun ny thng c tha thun ti cuc hp

    nh gi trc y.

    nh gi thc hin cng vic cng rt cn thit cho vic hoch nh pht trin

    ngh nghip v thng tin i vi c nhn, i vi nhng cng vic trng yu cng

    nh cho ton cng ty.

    nh gi thc hin cng vic quan trng i vi vic ng vin nhn vin, i

    vi vic pht trin hnh vi v thi ca nhn vin, truyn t thng tin v nh

    hng mc tiu ca c nhn cng nh t chc, tng cng mi quan h tch cc

    gia cp qun l v nhn vin.

    nh gi thc hic cng vic cung cp s nh gi chnh thc i vi vic

    thc hin cng vic ca tng c nhn v hoch nh cho vic pht trin trong tng

    lai.

    nh gi thc hin cng vic d di bt k hnh thc no l yu t sng

    cn gip qun l vic thc hin cng vic ca con ngi v t chc.

    Nh vy, nh gi nhn vin nhm phc v cho nhiu mc ch nhng c th

    gp thnh hai nhm chnh nh sau :

    a. Pht trin nhn vin

    nh gi nhn vin c thc hin thng qua nhiu cch thc khc nhau; nh

    gi nhn vin khng ch dng li vic nh gi k nng nhim v m cn l mt

    s nh gi ton din nhm nh hng pht trin v o to nhn vin.

    Duy tr hiu sut lm vic v thnh tch ca nhn vin : Vic lnh o nhn bit nhng n lc ca nhn vin trong vic hon thnh cng vic c giao v

  • 8

    khen thng xc ng s ng vin tinh thn lm vic ca nhn vin, nhn vin

    s c gng duy tr nhng thnh tch ; mt khc, nhng nhn vin khc s c

    gng nhiu hn c khen thng trong tng lai. S nh gi cng bng v

    xc ng mc hon thnh cng vic ca nhn vin (vi nhng thng tin, d

    liu chng minh r rng) s mang tnh thuyt phc cao i vi nhng nhn vin

    khc, khng to mu thun gia cc nhn vin do vic nh gi khng r rng,

    khng trung thc.

    Nng cao thnh tch ca nhn vin : trn c s nh gi mc hon thnh cng vic tng thi im, lnh o c th nh hng cho nhn vin cch thc

    lm vic t hiu sut v thnh tch cao hn trong thi gian ti. Ngi lnh

    o c th gip nhn vin nhn bit nhng im mnh, im yu; gip nhn

    vin tm nguyn nhn ca nhng tht bi trong cng vic, t , xc nh nhn

    vin cn phi lm g khc phc hoc lm tt hn. Ngoi ra, ngi lnh o

    c th tho lun v thng nht vi nhn vin mc tiu cng vic trong tng lai

    v nhng phng thc thc hin t mc tiu ny.

    Xc nh mc tiu pht trin ngh nghip cho nhn vin : cc cuc hp nh gi nhn vin l dp lnh o v nhn vin cng tho lun v cc mc tiu v

    k hoch pht trin di hn ca nhn vin. Da trn nhng k nng hin ti, kt

    qu hon thnh cng vic ca thi gian qua, ngi lnh o c th xut

    nhng cch thc nhn vin cn thc hin t hiu sut cng vic v thnh

    tch cao hn. Ngi lnh o cng cn nh hng cho nhn vin thy r s gn

    kt, nh hng ln nhau gia thnh tch ca c nhn vi li ch chung ca t

    chc.

    Xc nh nhu cu o to : nh gi thc hin cng vic cng nhm phc v cho vic xc nh nhu cu v thit lp k hoch o to ca t chc. Nu mt

    nhn vin khng t nhng yu cu trong thc hin cng vic, chng trnh o

    to c th gip h hiu chnh cc k nng nghip v cn thit hoc s thiu ht

    v kin thc. Vi nhng nhn vin hon thnh cng vic trn mc yu cu, c

    th a vo nhng chng trnh o to CEO chun b cho vic bt vo

    nhng v tr cao hn. nh gi mc hon thnh cng vic s gip nh lnh

  • 9

    o xc nh nhu cu o to chuyn su. V d, nu nhn vin chm sc khch

    hng khng tt, h c th c o to thm v k nng giao tip.

    b. Qun tr ngun nhn lc hiu qu hn

    Bn cnh mc ch pht trin nhn vin, nh gi thc hin cng vic cn

    nhm phc v cho cng tc qun tr ngun nhn lc ni chung.

    Kt ni khen thng vi thnh tch : nh gi thc hin cng vic l mt trong nhng yu t cu thnh h thng thng pht ca t chc. Cc nhn vin, nhng

    ngi nhn c kt qu nh gi tt c xu hng nhn cc phn thng v vt

    cht ca t chc nh : tng lng, khen thng. Nhng nhn vin b nh gi

    km s nhn nhng hnh pht ca t chc nh : khin trch, h bc lng, thuyn

    chuyn cng vic khc, ging chc v cui cng l sa thi. Mc tiu ca kt ni

    nh gi thc hin cng vic vi cc cng tc qun tr ngun nhn lc nhm ng

    vin nhn vin thc hin cng vic tt hn. Tuy nhin, vic kt ni thnh tch vi

    thng th ni d hn thc hin. Bi nh gi thc hin cng vic phi chnh

    xc, phn thng phi c gi tr thc s vi nhn vin v t chc phi pht trin

    h thng thng pht cng minh, m bo s cng bng i vi nhn vin. H

    thng thng pht s mt tc dng hoc sai mc ch ngi nhn vin cm nhn

    s khen thng l s ban pht, khen thng khng da trn thnh tch, nng lc

    thc s m da trn s thin v, u i hoc nhm mc ch chnh tr.

    nh gi cc chnh sch v chng trnh qun tr ngun nhn lc : thng tin nh gi thc hin cng vic cng gp phn trong vic nh gi mc hiu qu

    ca nhng chnh sch v chng trnh qun tr ngun nhn lc. Vic nh gi

    thc hin cng vic s c thc hin an xen vi cc chng trnh v chnh sch

    qun tr ngun nhn lc nhm gip iu chnh chnh sch v chng trnh qun tr

    ngun nhn lc tt hn, c bit l chnh sch o to v bt nhn vin.

    1.1.2. Tiu chun nh gi nhn vin

    1.1.2.1. Thit lp tiu chun nh gi

    a. Thit lp tiu chun nh gi trn c s phn tch cng vic v bn m t cng

    vic

  • 10

    Tiu chun nh gi c xy dng nhm o lng mc thc hin cng

    vic ca nhn vin. Do , thit lp mt h thng tiu chun nh gi kh thi,

    ph hp, iu u tin, ngi lnh o cn thc hin l phi nm c cng vic

    ca nhn vin. Nh vy, nm c cng vic ca nhn vin, ngi lnh o cn

    phn tch cng vic, phi thit k c bn m t cng vic.

    Cn c ni dung bn m t cng vic, ngi lnh o s xc nh mc tiu,

    nh lng cng vic nhn vin cn phi thc hin t cc mc tiu t ra. Cn

    lu , mc tiu ra cn t c s thng nht gia lnh o v nhn vin thc

    hin trnh tnh trng ngi lnh o p t cng vic vt qu kh nng thc

    hin ca nhn vin hoc nhn vin ng k mc hon thnh cng vic di kh

    nng thc hin ca mnh lm vic nhn nh v d t thnh tch. Cn c kt qu

    phn tch cng vic v bn m t cng vic, ngi lnh o c th xc nh mc

    u tin, mc quan trng ca tng cng vic quyt nh thang im nh gi

    ph hp.

    b. Thit lp tiu chun nh gi trn c s bn tiu chun thc hin cng vic.

    T vic phn tch cng vic v bn m t cng vic, ngi lnh o c th xc

    nh nhng yu cu v tiu chun i vi nhn vin thc hin cng vic . Bn

    tiu chun thc hin cng vic cng c th c xem l mt c s tham kho

    cho vic thit lp tiu chun nh gi.

    1.1.2.2. Cc yu cu i vi tiu chun nh gi [19]

    a. Tiu chun nh gi phi gn vi mc tiu chin lc ca t chc

    Tiu chun nh gi gn vi mc tiu t chc hm cp n mc lin

    quan gia tiu chun nh gi v mc tiu chin lc ca t chc. V d, nu t

    chc ra tiu chun 95% nhng khiu ni ca khch hng phi c gii quyt

    trong ngy th khi xc nh tiu chun nh nhn vin chm sc khch hng, ngi

    lnh o s gn kt mc tiu ny vo tiu chun nh gi ca nhn vin. Mt s

    cng ty nh 3M v Buckman Laboratories t ra mc tiu chin lc ca cng ty

    l 25%-30% doanh thu ca cng ty phi t c t vic bn sn phm c

    pht trin trong vng 5 nm qua. V d nhin nhng mc tiu ny s c phin

    thnh tiu chun nh gi nhn vin. Cng ty General Motors v Whirlpool t ra

  • 11

    nhng mc tiu v chi ph, cht lng v tc . H pht trin nhng thang o

    xc nh v so snh mc thc hin cng vic ca nhn vin ca Cng ty trn

    ton th gii.

    b. Tiu chun phi bao qut, khng khim khuyt

    Mt yu t th hai cn xem xt khi xc lp tiu chun thc hin l mc

    cc tiu chun c th bao qut ton b nhng nhim v t ra i vi nhn vin.

    Khi tiu chun nh gi tp trung ch vo mt tiu ch no (v d tiu ch v

    doanh thu bn hng) m loi b nhng tiu ch quan trng khc khng th nh

    lng c (v d chm sc khch hng), lc , h thng nh gi b xem l Tiu

    chun nh gi khng bao qut.

    c. Tiu chun khng b ng nht

    Cng nh tiu ch thc hin cng vic b xem l khim khuyt, tiu ch cn c

    th b xem l b ng nht. C nhng nhn t nm ngoi s kim sot ca nhn

    vin v nh hng n vic thc hin cng vic ca h. V d : vic so snh mc

    thc hin cng vic ca nhng cng nhn sn xut khng nn b ng nht bi

    yu t cho rng nhng cng nhn c thit b my mc mi hn. S so snh mc

    thc hin cng vic ca nhn vin bn dch v du lch khng nn b ng nht

    bi yu t lnh th khc nhau th tim nng thng mi khc nhau.

    d. Tiu chun nh gi phi r rng, c c s, ng tin cy

    tin cy ca tiu chun hm cp n mc n nh v nht qun ca

    tiu chun, hoc cng c th l mc thc hin cng vic m nhn vin c th duy

    tr theo mt thi gian. Trong vic bnh chn, tin cy c th c o lng qua

    mi tng quan gia hai b tiu chun bnh chn do mt ngi bnh chn hoc hai

    ngi bnh chn khc nhau V d : hai ngi lnh o c th bnh chn cng mt

    c nhn d on mc ph hp trong vic bt anh y hoc ch y. Vic

    bnh chn ca hai ngi lnh o trn c th c so snh xc nh mc tin

    cy gia nhng ngi bnh chn.

    Tiu chun nh gi thc hin cng vic cho php ngi lnh o c th ho

    v trao i vi nhn vin thng tin chnh xc v thnh qu cng vic ca h v c

    cht lng v s lng. V vy, khi xy dng tiu chun nh gi thc hin cng

  • 12

    vic, cn lu n tnh cht c th nh lng v c th o lng ca cc tiu ch

    t ra. V d : tiu ch nh gi kh nng v thi p ng cc n t hng ca

    khch hng nhit tnh khng tt bng tiu chun nh gi tt c n t hng ca

    khch phi c hon tt trong 4 gi vi t l chnh xc t 98%. Khi tiu chun

    nh gi thc hin cng vic c din t mt cch c th, c th o lng c

    th vic so snh gia tiu chun vi kt qu thc hin ca nhn vin s a n mt

    kt qu nh gi cng bng.

    1.1.3. Ni dung v tin trnh nh gi

    1.1.3.1. Xc nh cc yu cu cn nh gi

    Cn c trn phn tch cng vic xc nh nhng ni dung cn nh gi.

    Nhng ni dung c bn cn nh gi thng nht qun; nhng ni dung c bit c

    th thay i tu theo c im cng vic.

    Chuyn i ni dung cn nh gi thnh nhng tiu chun nh gi.

    m bo cc nguyn tc trong nh gi v trnh nhng li ca nh qun l khi nh

    gi nhn vin, h thng tiu chun cn c thit k r rng v tt nht l c th

    nh lng.

    1.1.3.2. La chn phng php nh gi

    a. nh gi da trn c im c tnh

    Phng php nh gi da trn c im c nhn dng cho vic nh gi thc

    hin cng vic nhm nh gi mc lin quan gia c im c tnh ca nhn

    vin tnh c lp, tnh sng to, sng kin v k nng lnh o c xem l

    quan trng - i vi cng vic v t chc ni chung. Ngi ta cho rng phng

    php nh gi theo c im c tnh thng dng nht ch ng phn ln do vic s

    dng phng php ny d dng, thoi mi. Tuy nhin, nu khng c thit k mt

    cch cn thn trn c s phn tch cng vic, vic nh gi da trn c im c

    tnh c th d ri vo thnh kin v ch quan.

    b. nh gi da trn hnh vi

    Nh nu trn, mt trong nhng khuyt im tim n ca phng php nh

    gi thc hin da trn c im c tnh l d ri vo khuynh hng m h, khng

    chnh xc, khng r rng v ch quan. Mt trong nhng cch ci tin h thng

  • 13

    thang o bnh chn l phi m t c v chuyn hnh vi thnh nhng thang o

    hoc continnum. Nhng m t ny s gip ngi bnh chn m c th l lnh o

    d dng xc nh nhng im m mt nhn vin c bit khng thc hin c.

    Phng php nh gi thng qua hnh vi thc hin cng vic c pht trin

    m t c th nhng hot ng no nn (hoc khng nn) th hin trong cng vic.

    Phng php ny thng hu ch trong vic gip nhn vin c c thng tin phn

    hi khc phc v pht trin.

    c. nh gi da trn kt qu/nng sut

    Thay v phi quan st c im c tnh hoc nhng hnh vi thc hin cng vic

    ca nhn vin, nhiu t chc nh gi nhng thnh qu ca nhn vin kt qu

    m h t c thng qua cng vic. Nhng ngi ng h phng php nh gi

    kt qu cho rng phng php ny khch quan hn v to nhiu quyn lc cho nhn

    vin hn. Xem xt cc kt qu nh doanh s bn hng, nng sut u ra, v nhng

    d liu tng t khc s khng mang tnh ch quan v v vy s kh xy ra thi

    thnh kin khi nh gi. Hn th na, phng php nh gi da trn kt qu

    thng hng nhn vin c trch nhim i vi nhng hu qu do h gy ra khi m

    h c quyn t do quyt nh la chn phng php hon thnh cng vic

    (trong gii hn). y l s phn quyn trong gii quyt cng vic.

    1.1.3.3. Hun luyn k nng nh gi cho lnh o v ngi lm cng tc nh

    gi.

    Mt im yu ca nhiu chng trnh nh gi nhn vin l nh qun l v

    gim st vin khng c o to y cho cng tc nh gi v t cung cp

    nhng thng tin phn hi cho cp di do h thiu nhng tiu chun r rng, chnh

    xc nh gi vic thc hin ca cp di v khng pht trin nhng k nng

    quan st v phn hi thng tin cn thit. Nhng nh gi ca h thng khng

    mang tnh nh hng pht trin nhn vin v v ngha. V vy, o to lnh o

    trong vic nh gi nhn vin s gip cho tin trnh nh gi nhn vin ngy cng

    c ci thin tt hn.

  • 14

    Nhng ni dung ch yu cn hun luyn i vi lnh o gm : lp k hoch

    nh gi, trnh nhng li nh gi m nh qun l thng mc phi, cch phn hi

    thng tin nh gi n nhn vin.

    1.1.3.4. Tho lun vi nhn vin v ni dung cn nh gi.

    Khi c phn cng cng vic, nhn vin cng ng thi c thng bo v

    tiu chun nh gi t ra i vi cng vic. Trc cc k thc hin nh gi, lnh

    o cng ty cn nhc li nhn vin nhng tiu chun, phm vi nh gi i vi cng

    vic ca h. Nu bn nh gi c phn nhn vin t nh gi th vic thng bo li

    cc tiu chun v hng dn cch nh gi rt cn thit, gip nhn vin thc hin

    cch thc nh gi ng.

    1.1.3.5. Phng vn nh gi nhn vin theo h thng tiu chun

    Lnh o s tin hnh vic nh gi ngay sau khi nhn c kt qu t nh

    gi ca nhn vin. Vic nh gi phi cn c trn h thng tiu chun c qui

    nh, tin trnh v th tc nh gi cng cn c tun th, khng nn v mt l do

    khch quan no , lnh o vi phm cc qui nh v mt th tc v tin trnh thc

    hin. Nh trnh by trn, tiu chun nh gi s c xy dng cn c trn

    phn tch cng vic v bn tiu chun yu cu thc hin cng vic. Tiu chun

    nh gi s gip lnh o nh gi chnh xc, cng bng, trnh li thin v, thnh

    kin, bnh qun ch ngha.

    Phng vn nh gi c l l phn quan trng nht trong ton b tin trnh nh

    gi. Phng vn nh gi gip nh qun l c c hi tho lun vi cp di v

    nhng ghi nhn hon thnh cng vic ca h v pht hin nhng phn c th ci

    tin v pht trin. cng l dp xc nh thi lm vic ca nhn vin mt

    cch su sc hn v v vy s gip ci thin cu ni thng tin gia lnh o v nhn

    vin.

    Hnh thc phng vn nh gi c s dng hay khng phn ln ty thuc vo

    mc ch ca bui phng vn, h thng nh gi c s dng v vic t chc nh

    gi. a phn cc bui phng vn nh gi u c gng phn hi cho nhn vin bit

    h thc hin cng vic tt nh th no v tp trung vo vic hoch nh vic pht

    trin nhn vin trong tng lai. Phng vn cn c ln lch trc cho ngi

  • 15

    c phng vn v ngi phng vn chun b sn sng cho vic tho lun. Thng

    thng t 10 ngy n hai tun l thi gian chun b thch hp trc khi phng vn

    1.1.3.6. Tho lun vi nhn vin v kt qu nh gi

    y l mt khu kh quan trng trong tin trnh nh gi nhng a phn u b

    ngi lnh o loi b do h ch quan cho rng tiu chun nh gi chnh xc,

    khng cn vn g phi bn ci. L do th hai khin ngi lnh o loi b khu

    ny do h l nhng ngi ngi ng chm, khng c kh nng giao tip tt, khng

    mun i mt vi nhng d lun xu sau nhng k nh gi. L do th ba, ngi

    lnh o khng nm bt, khng gim st tt vic thc hin cng vic ca nhn vin

    nn h cm thy khng thng tin quyt nh kt qu nh gi nhn vin khi

    i thoi trc din. D nhin, khi tho lun v kt qu nh gi, s khng trnh khi

    s bt ng kin gia lnh o v nhn vin v kt qu nh gi. V vy, nh lnh

    o cn trnh thi ch trch, thnh kin i vi nhn vin. Cn nh rng chng ta

    ang nh gi hiu qu cng vic, khng nh gi c nhn.

    Nhng ngi lnh o tt thng nm nhng c hi ny hiu hn v nhn

    vin di quyn. Vic tho lun kt qu nh gi vi nhn vin s gip lnh o

    bit c nhn vin ang gp nhng kh khn g trong thc hin cng vic, bit

    c vic phn cng cng vic ca mnh ph hp cha; thng qua , ngi

    lnh o s bit cn thc hin nhng g to iu kin cho nhn vin lm vic (v

    d phn quyn nhiu hn) tt hn, hiu qu hn. lm tt khu tho lun ny,

    chc chn ngi lnh o s tn nhiu thi gian do vy, ngi lnh o c kinh

    nghim nh gi s tin hnh nhng bui nh gi khng chnh thc trong qu trnh

    thc hin cng vic, v vy s mt thi gian trong k nh gi chnh thc.

    1.1.3.7. Xc nh mc tiu v kt qu mi cho nhn vin

    Li ch ca vic nh gi khng ch dng li vic tng lng, khen thng

    m nh gi cn l c s gip lnh o thit k nhu cu, k hoch o to v bt

    nhn vin. Kt qu nh gi gip lnh o xc nh mc tiu mi cho nhn vin v

    phn cng cng vic hp l hn. Ngi lnh o cn lu , mc tiu cng vic mi

    phi i i vi iu kin lm vic ph hp nh vy mi c th gip nhn vin duy

    tr c hiu qu, thnh tch cng vic.

  • 16

    1.1.4. Cc qui tc xy dng h thng nh gi cng bng [7]

    1.1.4.1. Qui tc nht qun

    Cc th tc nh gi cn phi nht qun theo thi gian v cho mi nhn vin.

    Tiu chun nh gi c th c th khc nhau cho tng loi cng vic nhng tiu

    chun chung cng nh th tc, tin trnh nh gi cn nht qun trong qu trnh

    thc hin cc Phng, Ban ca cng ty. Qui tc nht qun c m bo s gp

    phn m bo tnh kh thi v tnh hiu lc ca h thng nh gi.

    1.1.4.2. Qui tc hn ch t li

    Cn ngn chn t li trong tin trnh nh gi nhn vin. m bo qui

    tc ny, cc tiu chun nh gi, tin trnh nh gi v th tc nh gi phi r rng

    v nhn vin cn c thng bo nhng thng tin v tiu chun, tin trnh v th tc

    vo u nm.

    ngn chn t li, nhng mc tiu t ra trong cng vic i vi nhn

    vin cng cn c tho lun v thng nht gia lnh o v nhn vin. Nhng

    mc tiu ny phi r rng v kh thi trnh tnh trng lnh o s dng nhng

    mc tiu cng vic nh gi thp nhn vin nu nh lnh o c thnh kin i

    vi nhn vin .

    1.1.4.3. Qui tc chnh xc

    H thng tiu chun nh gi cn chnh xc m bo tnh cng bng khi

    nh gi nhn vin. c bit, nu h thng tiu chun nh gi c th nh lng

    th vic nh gi s chnh xc, t vic nh gi nhn vin s cng bng hn, s

    trnh c nhng li thin v, thnh kin, t livv.. trong vic nh gi.

    1.1.4.4. Qui tc hiu chnh

    H thng nh gi bao gm : tiu chun nh gi, ngi nh gi, ngi c

    nh gi, thi gian thc hin nh gi, ni dung nh gi, phng php thc hin

    nh gi v..v. Do h thng nh gi mun t c s cng bng cn m

    bo qui tc hiu chnh ngha l h thng nh gi ny c th linh hot iu chnh

    trong tng loi cng vic khc nhau m bo vic nh gi chnh xc v ph

    hp.

    1.1.4.5. Qui tc tiu biu

  • 17

    Qui tc tiu biu c hiu h thng nh gi v c bit l tiu chun nh

    gi phi i din, bao qut c nhng vn m ngi nh gi cng nh ngi

    c nh gi quan tm. Qui tc tiu biu cng qui tc hiu chnh s gp phn lm

    cho h thng nh gi cng nh tiu chun nh gi nhn vin hiu qu v kh thi

    hn.

    1.1.4.6. Qui tc o c

    Do ch th v i tng ca vic nh gi l con ngi tng ho ca cc mi

    quan h - nn qui tc o c cng c cp n trong h thng nh gi ca

    mt t chc. Mt h thng nh gi nhn vin ngoi vic chnh xc, cng bng

    cn m bo nh hng pht trin nhn vin. nh gi khng ch dng li vic

    lm c s tr lng, khen thng m cn nh hng pht trin thng qua vic o

    to v bt nhn vin. nh gi nhm pht trin mt con ngi tht s, pht trin

    mt con ngi ton din.

    1.2. CC PHNG PHP NH GI THC HIN CNG VIC [19]

    Phng php nh gi nhn vin c th chia thnh ba nhm phng php

    chnh : Nhm phng php nh gi c im c tnh (Trait Methods), Nhm

    phng php nh gi Hnh vi thc hin (Behavioral Methods) v Nhm phng

    php nh gi Kt qu (Result Methods).

    1.2.1. Cc phng php nh gi c im c tnh - Trait Methods

    1.2.1.1. Phng php Thang o Bnh chn dng biu Graphic Rating-Scale

    method (xem Ph lc s 5 - Biu mu nh gi theo Phng php Thang o Bnh

    chn dng biu )

    1.2.1.2. Phng php Thang o Tiu chun Tng hp Mixed-Standard Scale

    method (xem Ph lc s 6 - Biu mu nh gi theo Phng php Thang o Tiu

    chun Tng hp)

    Phng php Thang o Tiu chun Tng hp l bc pht trin tip theo ca

    phng php Thang o Bnh chn dng biu . So vi Thang o Bnh chn dng

    biu ch s dng thang o n, ngi nh gi s c cung cp ba m t c th

    cho mi c im c tnh. Nhng m t ny phn nh ba mc thc hin cng

    vic : tt hn, trung bnh, km.

  • 18

    1.2.1.3. Phng php La chn Bt buc Forced-Choice method

    Phng php La chn bt buc yu cu ngi nh gi chn t nhng nhn

    xt c sn, thng nhng nhn xt ny c trnh by theo cp th hin s yu

    thch ngang bng hoc yu thch khng ngang bng.

    Phng php La chn Bt buc khng phi khng c hn ch, hn ch u

    tin l chi ph thit lp v duy tr tnh hiu lc ca phng php ny. Do nguyn

    nhn phng php khng mang li tc dng nn phng php ny thng b ngi

    nh gi loi b khi chng trnh nh gi.

    1.2.1.4. Phng php Vit bn Nhn xt Essay method

    Phng php vit bn nhn xt thng c kt hp vi nhng phng php

    bnh chn khc. Bn Nhn xt c th cung cp thm nhng thng tin m t v thc

    hin cng vic ca nhn vin m khng nht thit phi thng qua thang o bnh

    chn.

    Phng php Vit bn Nhn xt s to c hi tt nht lnh o ch ra nhng

    c im c tnh c nht v nh ca nhn vin c nh gi. Mt hn ch ln

    ca phng php ny l ngi lnh o vit mt bn nhn xt c gng bao gm tt

    c nhng c im c tnh thit yu ca nhn vin s mt rt nhiu thi gian (th

    nhng khi kt hp vi nhng phng php khc, s khng i hi ngi lnh o

    phi vit mt bn nhn xt di dng). Mt im bt li khc ca phng php ny

    l cht lng nh gi nhn vin s ty thuc vo k nng v cch hnh vn ca

    ngi lnh o. Ngi lnh o vit gii th s a ra bn nh gi c li cho nhn

    vin hn. Mt khuyt im cui cng ca phng php ny l s ri vo khuynh

    hng ch quan v khng tp trung vo nhng khi cnh lin quan n thc hin

    cng vic ca nhn vin.

    1.2.2. Cc phng php nh gi Hnh vi thc hin - Behavioral Methods

    1.2.2.1. Phng php Ghi nhn S vic in hnh - Critical Incident Method

    Mt thun li ca phng php Ghi nhn S vic in hnh l bao qut ton

    b k nh gi (v v vy c th ngn nga li thin cn). Tuy nhin, tr phi c s

    vic in hnh xu v tt cng c cp, nu khng nhn vin c nh gi s

    c cm gic tiu cc i vi phng php ny. Tuy nhin ng gp ln nht ca

  • 19

    phng php ny l pht trin k thut nghip v cng vic v gp phn xy dng

    nhng tin trnh nh gi khc.

    1.2.2.2. Phng php nh du Bn lit k Hnh vi thc hin - Behavioral

    Checklist Method

    Mt trong nhng k thut nh gi c xa nht l Phng php nh du Bn

    lit k Hnh vi thc hin. l mt biu mu lit k sn nhng cu nhn xt v

    ngi lnh o nh du vo nhng cu m h cho l c im c tnh hoc hot

    ng thc hin cng vic ca ngi nhn vin.

    1.2.2.3. Phng php Thang o Bnh chn cn c vo Hnh vi - Behaviorally

    Anchored Rating Scale (BARS)

    Phng php Thang o Bnh chn cn c vo Hnh vi bao gm mt lot t 5

    n 10 thang o dc - mi thang o dng o lng phm vi thc hin ca mt

    cng vic quan trng c xc nh thng qua phn tch cng vic. Nhng phm vi

    ny gn cht vi nhng hot ng c xc nh thng qua vic phn tch cng vic

    s vic in hnh. Nhng s vic in hnh s c sp xp dc theo thang o v

    c gn gi tr im theo kin ca chuyn gia (xem Ph lc 7 - Biu mu nh

    gi theo phng php BARS).

    Hin nay, khng c mt chng c no mnh khng nh rng phng

    php BARS gim thiu c tt c nhng li nh gi cp trc y. Tuy

    nhin, mt vi nghin cu cho thy rng nhng thang o loi ny c th mang li

    nhng nh gi chnh xc hn. Mt thun li chnh ca phng php BARS l

    nhn s cc Phng, Ban khc c th cng tham gia thc hin cng vi Phng

    Ngun Nhn lc pht trin phng php ny. Vic tham gia ca nhn vin ca

    cc Phng, Ban khc s gip tin trnh nh gi v thang o thc hin cng vic

    c nhn vin chp nhn d dng hn. im bt li chnh ca phng php

    BARS l n yu cu thi gian thc hin ng k v nhng n lc pht trin.

    Ngoi ra, do cc thang o c trng cho nhng cng vic c trng, mt thang o

    ch c thit k cho mt cng vic, khng th p dng cho cng vic khc.

    1.2.2.4. Phng php Thang o Quan st Hnh vi thc hin - Behavior

    Observation Scales (BOS)

  • 20

    Phng php Thang o Quan st Hnh vi thc hin tng t phng php

    BARS, u cn c trn nhng s vic in hnh. Tuy nhin, phng php BOS cho

    thy rng thay v yu cu ngi nh gi phi chn im mu cht trong hot ng

    mang tnh i din nht th phng php ny c thit k o lng mc

    thng xuyn thc hin ca mi hot ng c quan st.

    Gi tr ca phng php BOS l khi tip cn phng php ny cho php ngi

    nh gi ng vai tr mt quan st vin hn l mt ngi xt on. Bng phng

    php ny, lnh o s cung cp thng tin phn hi cho nhn vin d dng hn. Mt

    s cng ty nh AT&T, Weyerhaeuser v Dayton-Hudson dng phng php

    BOS v nghin cu cho thy rng ngi nh gi thch s dng phng php ny

    hn phng php BARS hay phng php nh gi c im tnh cch v nhng l

    do sau: (1) gi c tnh cht khch quan, (2) phn bit c ngi thc hin cng

    vic tt hay km, (3) cung cp s phn hi v (4) xc nh nhu cu o to (xem

    Ph lc 8 - Biu mu nh gi theo Phng php BOS).

    1.2.3. Cc phng php nh gi Kt qu - Results Methods

    Thay v phi quan st c im c tnh hoc nhng hot ng thc hin cng

    vic ca nhn vin, nhiu t chc nh gi nhng thnh qu ca nhn vin kt

    qu m h t c thng qua cng vic. Nhng ngi ng h phng php nh

    gi kt qu cho rng phng php ny khch quan hn v to nhiu quyn lc cho

    nhn vin hn. Hn na, phng php nh gi da trn kt qu thng hng

    nhn vin c trch nhim i vi nhng hu qu do h gy ra khi m h c

    quyn t do quyt nh la chn phng php hon thnh cng vic. l s

    phn quyn trong gii quyt cng vic.

    1.2.3.1. Phng php o lng Nng sut Productivity Measures

    C nhiu thc o kt qu dng cho vic nh gi thc hin cng vic. Nhn

    vin bn hng c nh gi da trn sn lng bn (va l s lng n v bn

    va l doanh s bn). Cng nhn sn xut c nh gi da trn s sn phm h

    sn xut v c th xt t l ph liu hoc s khuyt im pht hin. Lnh o cp

    cao c nh gi da trn li nhun hoc tc tng trng ca cng ty. Mi

    thc o ny gn kt trc tip vi thnh tch nhn vin v nhng kt qu mang li

  • 21

    li ch cho t chc. Bng cch ny, nhng nh gi kt qu thc hin cng vic c

    th nh mc tiu ca nhn vin v t chc v cng mt hng.

    Nhng cng c mt s vn trong phng php nh gi theo kt qu. Th

    nht l s ng nht tiu chun nh trnh by nu trn. nh gi theo kt qu c

    th b sai lch do nhng nhn t bn ngoi m nhn vin khng th tc ng, chi

    phi. V d : nhn vin bn hng khng th bn c hng do th trung hoc sn

    phm khng tt, cng nhn sn xut khng th nhn nguyn vt liu th khng th

    thc hin cng vic cng mnh khng phi do nng lc. Tht khng cng bng nu

    rng buc trch nhim nhng nhn vin, cng nhn ny v kt qu thc hin do

    hon cnh khng thun li, ngoi s kim sot ca h.

    Hn th na, nh gi theo kt qu c th v tnh khuyn khch ng vin

    nhng nhn vin c v tt trong thi gian ngn m qun i nhng cng vic ph

    khc thc hin trong thi gian di. Bt k cng vic no i hi mi quan h phi

    hp thc hin, vic nh gi ch nhn vo doanh s hoc nng sut th cha .

    Nhng nhn t nh : s phi hp, kh nng thch nghi, sng kin v nhng vn

    lin quan n mi quan h con ngi i khi ng vai tr quan trng quyt nh s

    thnh cng trong cng vic. Nu nhng nhn t nu trn l nhng tiu chun quan

    trng, ngi lnh o cn b sung vo h thng tiu chun nh gi. V vy,

    thc t, cn xem xt c kt qu v phng php hoc tin trnh t kt qu cng

    vic.

    1.2.3.2. Phng php Qun l theo mc tiu Management By Objectives

    Mt phng php c gng khc phc nhng hn ch ca phng php nh

    gi theo kt qu l phng Qun tr theo Mc tiu (Management By Objectives

    MBO). Qun tr theo mc tiu l mt trit l qun l do Peter Drucker xut t

    nm 1954, vi phng php ny, nhn vin t thit lp mc tiu (v d nh : chi ph

    sn xut, doanh s bn sn phm, tiu chun cht lng, li nhun) thng qua hi

    vi cp trn v sau dng chnh nhng mc tiu ny lm c s nh gi.

    Phng php MBO l mt h thng vng trn bt u bng bc thit lp nhng

    mc tiu ca t chc v cui cng quay tr li bc . H thng hot ng nh

    mt tin trnh thit lp mc tiu trong mc tiu thit lp cho t chc (bc 1),

  • 22

    cho Phng Ban (bc 2) v c nhn, ngi qun l v nhn vin (bc 3) (xem

    Hnh 1.2).

    Qua hnh 1.2, ta thy mt c im c ngha nht ca vng trn l vic nhn

    vin t thit lp nhng mc tiu c th nhng nhng mc tiu ny da trn bn lit

    k trch nhim ca nhn vin do ngi lnh o chun b. Nhng mc tiu do nhn

    vin thit lp c tho lun vi lnh o v cng r sot li v iu chnh cho ti

    khi c hai pha (nhn vin v lnh o) cm thy hi lng vi nhng mc tiu t ra

    (bc 4). Bn trnh by cc mc tiu s c km vi bn m t chi tit nhng

    hot ng nhn vin ra thc hin nhm t mc tiu nu. Trong nhng ln

    r sot cng vic nh k, khi nhng d liu mc tiu sn sng, lnh o s nh

    gi tin trnh nhn vin thc hin t mc tiu (bc 5). Mc tiu c th thay

    i do d liu mi hoc b sung va nhn. bn kt lun ca k nh gi (thng

    l 6 thng hoc 1 nm), nhn vin s thc hin vic t nh gi nhng g anh y

    hoc c y thc hin v chng minh cho phn t nh gi ca mnh bng nhng

    d liu s kin thc t. Phng vn l k st hch gia lnh o v nhn vin v

    kt qu t nh gi ca nhn vin (bc 6). Bc cui cng (bc 7) r sot li s

    kt ni gia vic thc hin cng vic ca c nhn v t chc.

    m bo thnh cng, phng php MBO nn c xem l mt phn trong

    ton b h thng qun l, khng nn xem n thun ch l thm vic cho ngi

    qun l. Nh qun l nn quyt tm phn quyn cho nhn vin h c th ch

    ng hon thnh mc tiu ra, cho h ton quyn chn la phng php thc

    hin (nhng rng buc trch nhim ca h i vi hu qu).

    1.2.3.3. Th Ghi im cn i - Balanced Scorecard (BSC)

    Mt trong nhng ci t trong cng tc qun l thc hin cng vic ca nhn

    vin c ng h nhiu trong thp k qua l phng php Th Ghi im cn i

    (BSC). c pht trin bi Gio s Robert Kaplan v David Norton ca i hc

    Havard, phng php BSC l mt cu trc o lng gip nh qun l phin t mc

    tiu chin lc thnh nhng mc tiu tc nghip; phin nhng mc tiu ca doanh

    nghip thnh mc tiu ca tng Phng, Ban, b phn hoc nhm,

  • 23

    M hnh chung theo phng php BSC c 4 lnh vc lin quan : (1) ti chnh,

    (2) khch hng, (3) tin trnh kinh doanh ni b, (4) nghin cu v pht trin. Tnh

    logic ca phng php BSC l vic qun l con ngi v rn luyn k nng gip t

    chc ci tin nhng qui trnh ni b.

    Cng tng t phng php MBO, phng php BSC cho php nh qun l

    phin nhng mc tiu doanh nghip thnh mc tiu ca Phng, b phn, nhm.

    (xem Hnh 1.3).

    Mt nghin cu gn y cho thy 40% cng ty vng Bc M chp nhn

    phng php BSC, n l mt h thng qun l thc hin cng vic ca nhn vin

    khng qu hon ho nhng cng khng qu n gin. Mt s kin ngh a ra gn

    y nhm gip cho vic ng dng phng php ny hiu qu hn nh sau :

    Phin i chin lc ca cng ty thnh nhng th ghi im vi mc tiu r rng.

    nh km thc o cho mi mc tiu. Trin khai thc hin cc th ghi im Cung cp thng tin phn hi v mc thc hin cng vic trn c s nhng

    thc o.

    Phn quyn cho nhn vin nng cao mc thc hin cng vic ca nhn vin.

    nh gi li chin lc. 1.2.4. Phng php phn tch nh lng (phn phi trng s) [1]

    1.2.4.1. Phng php 1

    Trnh t thc hin :

    Bc 1 : Xc nh cc yu cu ch yu khi thc hin cng vic

    Trc ht ngi lnh o cn cho nhn vin thc hin cng vic bit l h c

    nhng yu cu ch yu g trong thc hin cng vic. Cc cng vic khc nhau c

    nhng yu cu khc nhau v chuyn mn nghip v, tnh tnh, sc khe, v..v Nu

    b im km i vi bt c yu cu ch yu no, nhn vin cng c th b lun

    chuyn cng vic hoc cho ngh vic. Do , s lng cc yu cu ch yu ny

    khng nn nhiu qu, cng khng nn t qu.

  • 24

    Bc 2 : Phn loi cc mc tho mn yu cu khi thc hin cng vic

    Mi yu cu thng c phn thnh 5 mc : xut sc, kh, trung bnh,

    yu, km. Mc km l khng th chp nhn, c th lun chuyn cng vic hoc

    cho thi vic. Mc xut sc th hin nhn vin hon ton p ng yu cu

    mc cao nht. mi mc , nn c phn minh ho c th cho nhn vin.

    Bc 3 : nh gi tm quan trng (trng s) ca mi nhm yu cu i vi hiu

    qu thc hin cng vic ca nhn vin.

    Cc yu cu khc nhau c tm quan trng khc nhau i vi hiu qu thc

    hin cng vic. iu ny th hin qua trng s ca tng yu cu. Tm quan trng

    ca mi yu t ch yu trong hot ng ca nhn vin s khng ging nhau cc

    doanh nghip khc nhau. C th p dng mt s phng php nu trn xc nh

    tm quan trng ca mi yu cu i vi kt qu thc hin cng vic.

    Bc 4 : nh gi tng hp v nng lc thc hin cng vic ca nhn vin

    Mt nhn vin c th c nh gi xut sc v mt ny, kh v mt khc.

    nh gi tng hp v nng lc thc hin cng vic ca nhn vin s c cn c

    trn im s trung bnh ca cc yu cu, c tnh n trng s ca cc yu cu ,

    theo cng thc:

    1

    Ki x Gin

    Gt/b = -------------- Ki

    Trong :

    Gt/b : im tng hp cui cng, nh gi nng lc thc hin ca nhn vin

    n : s lng yu cu ch yu i vi nhn vin thc hin cng vic (xem Bc 1)

    Ki : im s ch tm quan trng ca yu cu ch yu th i.

  • 25

    Gi : im s nh gi nng lc thc hin cng vic ca nhn vin theo yu cu i. Gi

    c xc nh cn c trn c s so snh tnh hnh thc hin cng vic ca nhn vin

    vi mc phn loi trong Bc 2.

    Kt qu nh gi cui cng v nng lc thc hin cng vic ca nhn vin da

    trn nhng nguyn tc sau :

    Nu nhn vin b nh gi km bt k yu cu ch yu no, nhn vin s b

    nh gi chung l km, c th b lun chuyn cng vic hoc cho ngh vic.

    Khi nhn vin khng b bt k im km no, cn c vo s im Gt/b, nhn

    vin c nh gi nh sau :

    Nu Gt/b 8,5 : nhn vin c nh gi xut sc Nu 7 Gt/b 8,49 : nhn vin c nh gi kh Nu 5,5 Gt/b 6,99 : nhn vin c nh gi l trung bnh Nu Gt/b 5,49 : nhn vin b nh gi l yu.

    1.2.4.2. Phng php 2

    nh gi nhn vin da trn s kt hp gia nng lc thc hin cng vic v

    kt qu thc hin cng vic. Mi yu t c trng s qui nh ring.

    1.2.5. Tm tt nhng u khuyt im ca cc phng php nh gi

    PPhhnngg pphhpp Thun li Khng thun li

    1. Khng tn km khi pht

    trin phng php. 1. Tim n cao li bnh chn

    2. S dng nhng thc o c

    ngha

    2. Khng hu ch trong vic

    t vn cho nhn vin

    3. D s dng 3. Khng hu ch trong vic

    xc nh khen thng.

    CCcc pphhnngg pphhpp

    nnhh ggii ddaa ttrrnn cc

    iimm cc ttnnhh

    4. Khng hu ch trong vic

    quyt nh bt.

    1. S dng thc o thc hin

    cng vic c th

    1. Tn nhiu thi gian khi

    pht trin, s dng.

    CCcc pphhnngg pphhpp

    nnhh ggii ddaa ttrrnn

    hhnnhh vvii tthhcc hhiinn 2. c lnh o cp cao v

    nhn vin chp nhn.

    2. Tn km khi pht trin

    phng php

  • 26

    3. Hu ch trong vic cung

    cp thng tin phn hi

    3. Vi tim n v li bnh

    chn.

    4. Cng bng trong vic khen

    thng v quyt nh bt.

    1. Khuynh hng ch quan s

    t i.

    1. Tn nhiu thi gian khi

    pht trin, s dng.

    2. c lnh o cp cao v

    nhn vin chp nhn.

    2. C th ch khuyn khch

    nhng trin vng ngn hn.

    3. Lin kt gia thc hin

    cng vic ca nhn vin vi

    hot ng ca t chc.

    3. C th s dng nhng tiu

    chun b ng nht khng

    chnh xc.

    4. Khuyn khch vic c ngi

    qun l v nhn vin cng t

    ra mc tiu.

    4. C th s dng nhng tiu

    chun khim khuyt, khng

    bao qut.

    CCcc pphhnngg pphhpp

    nnhh ggii ddaa ttrrnn kktt

    qquu tthhcc hhiinn

    5. Tt cho vic khen thng

    v quyt nh bt.

    1. Gip nh qun l c th d

    dng so snh, phn loi nhn

    vin.

    1. Tn thi gian thc

    hin.

    2. Gip nhn vin hiu r,

    chnh xc yu cu ca doanh

    nghip i vi nhn vin.

    PPhhnngg pphhpp pphhnn

    ttcchh nnhh llnngg ((ss

    ddnngg ttrrnngg ss)) 3. Gip nhn vin hiu c

    im mnh, yu ca h trong

    qu trnh thc hin cng vic,

    t iu chnh tng hiu

    qu thc hin.

  • 27

    CCHHNNGG IIII HIN TRNG VIC NH GI NHN VIN TI

    VIN THNG THNH PH H CH MINH

    2.1. GII THIU KHI QUT V VIN THNG THNH PH H CH

    MINH

    2.1.1. M hnh t chc

    Vin thng TP. H Ch Minh c thnh lp theo Quyt nh s 639/Q-

    TCCB/HQT ngy 06/12/2007. M hnh t chc ca Vin thng TP. H Ch Minh

    gm hai cp : cp qun l (thng gi l Khi Chc nng) v cp thc hin (thng

    gi l cc n v Khai thc kinh doanh trc thuc). Khi qut m hnh t chc

    c trnh by trong hnh 2.1.

    Hnh 2.1. M hnh t chc ca Vin thng TP. H Ch Minh

    KHI CHC NNG - P.T CHC CN B

    - LAO NG - P. K TON THNG

    K TI CHNH - P.K HOCH - P. KINH DOANH - P. U T - P. VIN THNG

    T CHC ON TH - VN PHNG NG

    Y - VN PHNG CNG

    ON - VN PHNG ON

    THANH NIN

    KHI CHC NNG - TRUNG TM IU

    HNH VIN THNG

    - VN PHNG

    CC N V TRC THUC BAN QUN L D N, CNG TY IN THOI NG TP, CNG TY IN THOI

    TY TP, CNG TY TIN HC BU IN, CNG TY DCH V VIN THNG SI GN, CNG TY VT T BU IN, TRUNG TM H TR KHCH HNG &

    QUN L CC, VIN THNG H 1

    BBAANN GGIIMM CC

    Hnh 2.1 : M hnh t chc ca Vin thng TP. H Ch Minh

    Khi Chc nng : gm cc Phng, Ban ng vai tr tham mu cho Ban Gim c Vin thng Thnh ph trong cc lnh vc nh : vin thng, kinh doanh, tip

  • 28

    th - bn hng, ti chnh, u t, qun l d n, qun tr ngun nhn lc, bo h

    lao ng.

    Cc n v sn xut kinh doanh trc thuc : bao gm cc n v kinh doanh dch v vin thng v cng ngh thng tin.

    2.1.2. c im hot ng kinh doanh ti Vin thng TP. H Ch Minh

    Vin thng TP. H Ch Minh l mt doanh nghip Nh nc trc thuc Tp

    on Bu chnh, Vin thng Vit Nam VNPT c chc nng kinh doanh cc dch

    v vin thng, cng ngh thng tin; sn xut, mua bn vt t, thit b Vin thng,

    cng ngh thng tin; kinh doanh dch v qung co thng mi; kinh doanh bt

    ng sn, cho thu vn phng. Cc loi hnh dch v vin thng v cng ngh

    thng tin ang c cung cp hin nay bao gm :

    Dch v in thoi c nh : Dch v in thoi ni ht, dch v ng di ni tnh, PSTN lin tnh, dch v in thoi Quc t (IDD) PSTN.

    Dch v di ng Vinaphone : in thoi di ng tr trc : VinaCard, VinaDaily, Vinatext, VinaExtra; MobiCard, Mobi4U, Mobiplay. in thoi

    di ng tr sau. Mt s dch v gi tr gia tng ca mng di ng : Dch

    v nhn tin SMS; Dch v truyn s liu (Data); dch v chuyn cuc gi;

    Dch v hin th s my ch gi; Dch v khng hin th s my ch; dch v

    GPRS/MMS; Dch v chuyn Fax; Dch v chn cuc gi; Dch v gi cuc

    gi; Dch v chuyn vng quc t.

    Dch v Cityphone : Cityphone l dch v in thoi da trn cng ngh IPAS/PHS, c th cung cp hai loi hnh thu bao : di ng v c nh. Cc

    dch v cng thm ca Cityphone : dch v hin th s thu bao gi n, dch

    v cm hin th s thu bao gi n, dch v chn cuc gi i hoc n, dch

    v gi/ch cuc gi, dch v chuyn tip cuc gi, dch v thoi hi ngh

    (in thoi 03 bn), dch v hp th thoi (VMS), dch v bn tin ngn

    (SMS), dch v truyn fax.

    Dch v Internet : Dch v truy cp Internet tc cao MegaVNN, Dch v Internet gin tip/VNN1260/1269/1268.

  • 29

    Dch v in thoi VoIP : l dch v in thoi theo giao thc IP (Internet Protocol) - vi phm vi lin lc lin tnh, quc t tng t dch v in thai

    lin tnh, quc t thng thng. Dch v Gi 1719, 1717 cung cp cho khch

    hng cc cuc gi lin tnh v quc t vi gi r, cht lng m bo.

    Dch v truyn s liu : dch v truyn s liu bao gm cc dch v : thu knh vin thng ni ht, thu knh vin thng ni tnh, thu knh vin thng

    lin tnh, thu knh vin thng trong nc, Frame Relay, truyn s liu

    chuyn mch gi X.25, thu knh ring. X.25 l gii php hiu qu, phc v

    cc ngnh nh : Ngn hng, ti chnh, x s, tit kim, giao thng vn ti,

    qun l mng li bu chnh vin thng, du lch, ng k v, truy nhp cc

    c s d liu,.. to mng din rng (WAN)...

    Dch v NGN : in thoi th tr trc 1719 (Calling Card), dch v min cc ngi gi (1800), Dch v 1900.

    2.1.3. c im ngun nhn lc

    c im ngun nhn lc ca ngnh Bu chnh Vin thng ni chung v ca

    Vin thng TP. H Ch Minh ni ring l lc lng lao ng tr trong lao ng

    nam chim 2/3 tng s lao ng do c th cng vic phi thng xuyn di chuyn

    bn ngoi, tro cao, c im trn th hin qua Bng 2.1.

    Theo tui v gii tnh : Bng 2.1. C cu lao ng theo tui v gii tnh

    C cu lao ng theo tui

    Tng lao ng Nam N tui

    Qun

    l/Khai thc

    kinh doanh S T S T S T trng

    Qun l 109 2,12 59 1,15 50 0,9718-40

    KTKD 3.313 64,38 2.121 41,22 1.192 23,16

    Qun l 80 1,56 53 1,03 27 0,5341-50

    KTKD 1.190 23,12 812 15,78 378 7,34

    Qun l 49 0,95 32 0,62 17 0,33>50

    KTKD 405 7,87 277 5,38 128 2,49

    Tng cng 5.146 100 3.354 65,18 1.792 34,82

  • 30

    (Ngun : S liu t Bo co tng kt nm 2007 v theo tnh ton ca tc gi)

    Theo chc nng : qun l v khai thc kinh doanh C cu ngun nhn lc ti Vin thng TP. H Ch Minh gm khi qun l v

    khi khai thc kinh doanh, trong , khi qun l chim 7,73%, khi khai thc kinh

    doanh chim 72,27% (xem hnh 2.2). y l mt c im cn lu khi xy dng

    h thng tiu chun nh gi v la chn phng php nh gi nhn vin.

    %; KTKD; 92,27

    % Qun l 7,73

    Hnh 2.2. C cu lao ng theo chc nng[13]

    Theo trnh chuyn mn :

    SH, 128, 2.49%

    C, 192, 3.73%

    TC, 594, 11.55%

    KHC, 2.768, 53.81%

    H, 1.462, 28.42%

    Hnh 2.3. C cu lao ng theo trnh chuyn mn [13]

  • 31

    Hnh 2.3 cho thy ngun nhn lc sau i hc v i hc (30,91%) tp trung

    khi qun l ca Vin thng TP. H Ch Minh, s cn li (69,09%) tp trung khi

    khai thc kinh doanh.

    2.2. HIN TRNG V VIC NH GI NHN VIN TI VIN THNG

    THNH PH H CH MINH.

    2.2.1. V nhn nh tm quan trng ca vic nh gi nhn vin.

    C th tt c lnh o u nhn thy cn thit phi nh gi nhn vin nhng

    cha ai nh gi ht tm quan trng ca vic nh gi nhn vin. Vi c ch iu

    hnh ca mt doanh nghip Nh nc, vic tr lng c thc hin theo h s

    lng qui nh ca B Lao ng Thng binh x hi, phn thu nhp theo hiu

    sut cht lng hin nay cha tht s l ng lc thc y v nng cao hiu qu

    cng vic ca nhn vin do vn cn nng tnh cht bnh qun. Chnh v vy, vic

    nh gi nhn vin chnh xc hay khng chnh xc vn khng nh hng r rt n

    vn thng tin, pht trin v thu nhp ca nhn vin. Chnh v vy, vic nh gi

    nhn vin ti Vin thng TP. H Ch Minh hin nay rt n gin. n k nh gi

    thnh tch, lnh o nhn xt, nh gi nhn vin mt cch chung chung, sau ,

    tin hnh b phiu bnh chn ngi t danh hiu khen thng. Mt iu nghch

    l l ngi nhn vin c th bnh chn cho ngi m h khng bit c th cng vic

    ca ngi y lm l g. Vic bnh chn mang tnh cht cm tnh v khng c c s

    khoa hc.

    Kt qu kho st thc t v qua phng vn mt s lnh o ca Vin thng TP.

    H Ch Minh v cc Phng, Ban chc nng, a s u nh gi vic nh gi nhn

    vin cn mang tnh cht nh tnh, hnh thc, cha nh gi ng nng lc thc t

    ca nhn vin. Kt qu kho st cho thy vai tr c nhn c nh gi chnh xc

    tng i chim 32% (Bng 50 - Ph lc 1 - Kt qu kho st). Vic nh gi

    thnh tch nhn vin cn da trn vic b phiu bu ca tp th. y l mt phng

    php c in v kh nhiu khuyt im nh :

    Khng nh gi chnh xc mc hon thnh cng vic ca nhn vin.

  • 32

    nh gi theo cm tnh. Gy mu thun gia cc nhn vin Gim ng lc lm vic v hnh thnh thi bt mn i vi nhng nhn

    vin khng c nh gi ng nng lc v hiu qu cng vic.

    S liu kho st thc t gn y cho thy kin ng rt nhiu v Hon

    ton ng chim 89,7% i vi kin Vic nh gi nhn vin rt quan

    trng (Bng 4 - Ph lc 1 - Kt qu kho st). iu ny cho thy nhn thc v

    tm quan trng ca vic nh gi nhn vin trong cc cp lnh o c nhng

    thay i so vi trc y sau v vic hng lot lao ng trnh cao ri b Vin

    thng TP. H Ch Minh.

    2.2.2. V thc hin phn tch cng vic v xy dng bn m t cng vic

    2.2.2.1. V phn tch cng vic

    Nm 2001, Tng Cng ty Bu chnh Vin thng Vit Nam (nay l Tp on

    Bu chnh Vin thng Vit Nam) ban hnh Tiu chun vin chc chuyn mn

    nghip v. Tuy nhin, y ch mi l qui nh v nhng tiu chun phi t c

    khi thc hin chc danh cng vic tng ng, cha phi l bn m t cng vic.

    n nay, nhng tiu chun qui nh trc y c nhng im khng cn ph hp.

    S pht trin, thay i khng ngng ca cng ngh, c im mi trng kinh

    doanh hin ti tc ng su sc n ngun lc lao ng, n tnh cht cng vic

    v n s phn cng lao ng.

    Cho n thi im hin ti, Vin thng TP. H Ch Minh vn cha thc hin

    phn tch ni dung cng vic chuyn su v c th. Do khng phn tch chuyn su

    ni dung ca tng chc danh cng vic trn tng lnh vc nn khng th thc hin

    bn m t cng vic chi tit t dn n tnh trng phn cng cng vic trng lp,

    khng qun l c cng vic ca nhn vin, khng nh gi c hiu sut cng

    vic v nng lc ca nhn vin. Ngi lnh o khi giao cng vic cho nhn vin

    cng cha hnh dung ht nhng cng vic nhn vin phi thc hin, a phn, lnh

    o ang cn thc hin cng vic g th giao ngay cng vic . Tnh trng ph

    bin hin nay l nhn vin ch yu gii quyt cng vic theo s v, cng vic pht

    sinh, nhn vin khng ch ng trong vic lp k hoch thc hin cng vic ca

  • 33

    mnh, khng c mc tiu cng vic, khng xc nh r trch nhim c nhn i vi

    cng vic v v nhng l do nu trn, vic nh gi nhn vin cng mang tnh cht

    hnh thc.

    Kt qu kho st kin Phan tich cong viec chi tiet giup lanh dao phan cong cong viec

    cho nhan vien phu hop cho thy t l ng rt nhiu chim 29,3%, t l Hon

    ton ng chim 47,0% (Bng 11 - Ph lc 1 Kt qu kho st).

    V vy lnh o cc cp ca Vin thng Thnh ph H Ch Minh cn nhn

    nh ng tm quan trng ca phn tch cng vic. y chnh l c s khoa hc, l

    nn tng cho vic xy dng cc qui nh, cc chnh sch lin quan n qun l

    ngun nhn lc.

    2.2.2.2. V xy dng Bn m t cng vic

    Bn m t cng vic cng chi tit, cng c th cng thun li cho nhn vin

    trong vic thc hin ng thi cng gip ngi lnh o xc nh c mc

    hon thnh cng vic ca nhn vin, thun li hn trong vic nh gi nhn vin v

    nh gi nhn vin chnh xc.

    Hin ti, a phn cc nhn vin khi c giao cng vic khng bit h phi

    lm g, khng bit nn bt u t u. Nguyn nhn chnh xut pht t vic cha

    thc hin cc bn m t ni dung cng vic cho tng chc danh cng vic c th.

    Do cha c bn m t cng vic cho tng chc danh cng vic nn lnh o giao

    vic g nhn vin lm vic . Mc tiu cng vic ca nhn vin c th tm xem l

    vic han thnh nhng cng vic s v do lnh o giao. Nhn vin hon tan b

    ng trong cng vic. Ngoi ra, chnh v khng xy dng bn m t cng vic nn

    lnh o kh xc nh v qui trch nhim c nhn trong qu trnh thc hin cng

    vic.

    Do khng c bn m t cng vic chi tit, c th nn khng th xy dng tiu

    chun yu cu i vi nhn vin thc hin cng vic cng nh tiu chun nh gi

    thc hin cng vic. iu ny nh hng rt nhiu n tnh cht hp l trong phn

    cng cng vic (s trnh by phn k tip). Bn m t cng vic cn l c s gip

    lnh o xc nh mc v h s phc tp cho cc tiu ch trong bng nh gi t

    xc nh tng im nh gi nhn vin. iu ny to thun li cho lnh o

  • 34

    trong qu trnh nh gi v gip lnh o la chn chnh xc trong trng hp c

    nhiu nhn vin c thnh tch gn tng t nhau.

    2.2.3. V phn cng cng vic

    Phn cng cng vic hp l khng nhng gip cho nhn vin thc hin cng

    vic tt, hot ng ca cng ty s thng sut, t hiu qu m cn gip lnh o

    nh gi nhn vin chnh xc hn. Lnh o khng th nh gi nng lc nhn vin

    hoc kt qu thc hin cng vic ca nhn vin chnh xc khi ngay t u, ngi

    lnh o khng phn cng cng vic ph hp.

    Kt qu kho st kin Phan cong cong viec phu hop giup lanh dao danh gia dung nang

    luc cua nhan vien cho thy t l ng rt nhiu chim 31,7%, t l Hon ton

    ng chim 44,3% (Bng 12 - Ph lc 1 Kt qu kho st).

    Vic phn cng cng vic cho nhn vin ca Vin thng TP. H Ch Minh

    hin ti c th nh gi cha hp l. Kt qu kho st v mc ph hp gia

    trnh chuyn mn ca nhn vin v cng vic c phn cng cho thy Ph

    hp tng i chim t l 29,7%, Ph hp nhiu ch chim 28% (Bng 47 -

    Ph lc 1 - Kt qu kho st). Kt qu kho st v mc ph hp gia khi

    lng cng vic c phn cng vi nng lc thc hin ca nhn vin cho thy

    Ph hp tng i chim t l 35%, Ph hp nhiu ch chim 26% (Bng 48 -

    Ph lc 1 - Kt qu kho st). Hin trng ny xut pht t nhiu nguyn nhn :

    Thiu phn tch cng vic Cha xy dng bn m t cng vic Thiu bn tiu chun thc hin cng vic V th, dn n nhng h qu sau y :

    Phn cng cng vic khng ph hp vi trnh chuyn mn. Phn cng cng vic khng ph hp vi k nng. Phn cng cng vic khng ph hp vi tui tc, sc khe Phn cng cng vic khng ph hp vi c im tnh cch Phn cng cng vic khng ph hp vi iu kin lm vic thc t Phn cng cng vic trng lp

  • 35

    V d : Cng vic theo di tin cc d n u t. V qui nh, y l mt

    trong nhng chc nng, nhim v ca Phng u t. Tuy nhin, bn m t cng

    vic c th ca mt nhn vin lm cng vic theo di tin cc d n u t phi

    gm nhng cng vic g cha c thc hin. Qu trnh thc hin theo di tin

    cc d n, v l do khch quan no , mt Ban Ch o cc Cng trnh Trng im

    c thnh lp, Phng K hoch c giao nhim v gim st u t, Phng Tng

    hp cng c giao nhim v theo di tin d n u t bo co Ban Gim

    c. Nh vy, ch mt ni dung cng vic, c bn Phng, Ban cng thc hin.

    Vic trng lp cng vic nu trn lm lng ph thi gian lao ng, lng ph ngun

    lc, thng tin bo co khng chnh xc v khng thng nht.

    V d : cng vic ca cng nhn lp t in thoi ch yu l lp t ng

    dy in thoi cho khch hng. Tuy nhin, do tnh hnh kinh doanh b cnh tranh

    gay gt, gim chi ph, lnh o Vin thng TP. H Ch Minh ngh n vic s

    dng chnh i ng cng nhn lp t in thoi lm tip th vin. Tuy nhin,

    i ng cng nhn ny khng c o to chuyn mn v tip th do cng vic

    tip th khng t hiu qu nhng khi lng cng vic ca ngi cng nhn tng

    dn n phn cng vic chnh ca h l lp t in thoi, bo tr bo dng ng

    dy b nh hng.

    V d : nhn vin tt nghip i hc i hc m thut c phn cng thc

    hin cng vic gim st u t; nhn vin tt nghip i hc lut c phn cng

    lm cng tc o to. vv.

    Vic phn cng cng vic hin nay ti Vin thng TP. H Ch Minh hu nh

    khng ch trng n k nng ca nhn vin. Do vy, mc d c trnh , kin thc

    nhng thiu k nng cn thit trong x l cng vic nn hiu qu cng vic khng

    cao.

    Qua nhng v d thc tin nu trn, c th thy, nu cng vic c phn tch

    chuyn su, s khng dn n tnh trng phn cng cng vic trng lp hoc phn

    cng cng vic khng ph hp. Trong trng hp mt cng vic bao gm nhiu

    cng on, nu c phn tch chuyn su, s xc nh r phn vic ca tng c

    nhn v t phn nh trch nhim r rng hn.

  • 36

    2.2.4. V gim st thc hin cng vic ca nhn vin

    y l mt khim khuyt ln nht hin nay trong cng tc qun l ti Vin

    thng TP. H Ch Minh. Hin ti, Vin thng TP. H Ch Minh ang p dng

    chng trnh phn mm qun l COS trong qu trnh x l cng vic. Thng qua

    chng trnh ny, lnh o c th theo di c tin thc hin cng vic ca

    tng c nhn. Khi kt thc cng vic, lnh o c th r sot li v nh gi c

    thi gian x l cng vic ca nhn vin nhanh hay chm thng qua thi gian x l

    hin th trn chng trnh. Tuy nhin, thi gian x l hin th trn chng trnh

    COS cha chnh xc nu nh nhn vin qun cp nht tin cng vic. Chng

    trnh phn mm qun l cng vic trc tuyn - COS ch ra c thi gian x l

    cng vic nhng ch mang tnh tng i, cha cht ch. Ngoi ra, h thng COS

    vn cn mt s khim khuyt, cn iu chnh, hon thin cng tc qun l hiu

    qu hn nh : h thng nhc nh x l cng vic khi nhn vin b st cng

    vic,..

    Nguyn nhn v sao lnh o kh gim st cng vic ca nhn vin ? Theo

    kho st thc t, vic lnh o khng th theo di cng vic ca nhn vin do nhng

    nguyn nhn sau :

    Qui trnh lm vic khng r rng. Cc qui nh trong cng tc qun l cha cht ch. Cha phn tch v cha xy dng bn m t cng vic. Cha ng dng cng ngh thng tin trong vic qun l qu trnh thc hin

    ca nhn vin.

    2.2.5. V vic xy dng h thng tiu chun nh gi nhn vin

    Theo ti liu tp hun ni dung i mi qun l lao ng v thu nhp ca Tng

    Cng ty Bu chnh Vin thng Vit Nam (nay l Tp on Bu chnh Vin thng

    Vit Nam) nm 2001, thc hin phn phi thu nhp cho ngi lao ng theo hiu

    qu cng vic th phi xc nh c h s phc tp ca cng vic m ngi lao

    ng phi thc hin. H s phc tp cng vic th hin mc phc tp, tm quan

    trng ca cng vic v k nng, cht lng lao ng thc hin cng vic .

  • 37

    chnh l h s do Vin thng TP. H Ch Minh xy dng lm cn c tr lng

    khon. Nhm yu t cu thnh phc tp ca cng vic bao gm 4 yu t :

    - Yu t v k nng chuyn mn nghip v

    - Mc phc tp chuyn mn nghip v

    - Yu t v trch nhim, tm quan trng

    - Yu t v iu kin lao ng

    Theo Qui ch mu phn phi thu nhp tin lng cho tp th v c nhn trong

    Tng Cng ty Bu chnh Vin thng Vit Nam th h s mc lng khon cho c

    nhn ngi lao ng c xc nh bi hai yu t l h s phc tp v h s cht

    lng cng vic c thc hin.

    a. Xc nh h s phc tp [6]

    - Yu t k nng trong chuyn mn nghip v : c xc nh theo phng

    php phn tch cng vic, ngh nghip v cho im trn hai yu t thnh

    phn, bao gm : thm nin lm vic v tnh t duy, ch ng sng to.

    - Mc phc tp chuyn mn nghip v : c xc nh theo phng php

    phn tch cng vic, ngh nghip v cho im da trn ba yu t thnh

    phn, bao gm : ch tiu trnh o to theo yu cu cng vic; mc

    hp tc ca cng vic; s i hi nhy bn khi x l cng vic, tnh ngh

    thut, tnh kho lo.

    - Yu t trch nhim tm quan trng : c xc nh theo phng php

    phn tch cng vic, ngh nghip v cho im da trn nm yu t thnh

    phn, bao gm : trch nhim v nh hng ca qu trnh thc hin v kt

    qu cng vic; trch nhim i vi cc quyt nh c lin quan n cng

    vic ngh nghip; trch nhim vt cht i vi phng tin lm vic; trch

    nhim i vi tnh mng bn thn v ngi khc c lin quan i vi cng

    vic ngh nghip; trch nhim khi quan h i ngoi theo yu cu ca cng

    vic ngh nghip.

    - Yu t iu kin lao ng : c xc nh theo phng php phn tch

    cng vic, ngh nghip v cho im da trn bn yu t thnh phn, bao

    gm : cng lao ng v th lc m cng vic i hi; tp trung thn

  • 38

    kinh, tr tu ca cng vic, ngh nghip i hi; cng hot ng ca tr

    no v yu cu x l thng tin ca cng vic, ngh nghip i hi; tnh n

    iu v thao tc lao ng ca cng vic; mc nguy him cho con ngi

    do mi trng lm vic to ra.

    b. Xc nh h s cht lng cng vic [6]

    Theo Qui ch mu, h s cht lng c xy dng da trn bn ch tiu :

    - Nhm ch tiu cht lng tuyt i

    - Nhm ch tiu chp hnh th l, qui trnh nghip v.

    - Nhm ch tiu v thi phc v

    - Nhm ch tiu k lut lao ng, k lut sn xut.

    Cn c tnh hnh khai thc kinh doanh c th, Vin thng TP. H Ch Minh

    phi nghin cu qui nh c th cc ni dung cu thnh hai nhm ch tiu u tin.

    Ni dung cc yu t cu thnh hai nhm ch tiu sau c xem trn cc kha cnh

    sau :

    - Nhm ch tiu thi phc v bao gm ba ni dung : sn phm vn minh,

    phong cch vn minh v c cuc sng vn minh.

    - Nhm ch tiu k lut lao ng, k lut sn xut bao gm : tun th ni qui

    lao ng, cc qui nh v k lut lao ng, v an ton lao ng.

    Qua tm hiu thc t, Vin thng TP. H Ch Minh cha tin hnh phn tch

    cng vic chuyn su v do cha thit lp c bn m t chi tit cng vic cho

    tng chc danh cng vic, t , cha c c s xy dng h thng tiu chun

    nh gi nhn vin.

    Tiu chun nh gi l thc o hiu sut lm vic ca nhn vin nhng ng

    thi cng l c s to nim tin ca nhn vin i vi kt qu nh gi ca lnh o

    v cc chnh sch thu nhp, khen thng. Xut pht t nguyn nhn cha thc hin

    phn tch cng vic, cha thit lp c bn m t cng vic do cha xy dng

    c tiu chun nh gi nhn vin. Chnh v cha xy dng c h thng tiu

    chun nh gi nn nhn vin thng nghi ng kt qu nh gi ca lnh o, cho

    rng kt qu nh gi cm tnh, khng c c s. Do , nng cao hiu qu nh

    gi nhn vin, cn bt u t vic phn tch cng vic, xy dng bn m t cng

  • 39

    vic, trn c s , xy dng bn tiu chun thc hin cng vic v tiu chun nh

    gi nhn vin.

    2.2.6. V vic o to lnh o phng php nh gi nhn vin

    Hu nh lnh o v doanh nghip trong doanh nghip Nh nc thng

    khng thch vic nh gi nhn vin v lng trnh thc hin cng vic ny. i vi

    h, nh gi thc hin cng vic l tn thi gian v lm nn ch nhn vin. Tin

    trnh nh gi b xem l mt vic lm vn vt hnh chnh v ng chm. Sau mi

    k nh gi, s xut hin tnh trng cng thng gia cc nhn vin do vic nh gi

    ca lnh o khng cng bng, khng minh bch, khng c c s r rng. Vic

    nh gi hng nm c th l thi gian duy nht lnh o v nhn vin cng ngi li

    vi nhau tho lun mt i mt mt cch y . Do , vic nh gi tr thnh

    mt cng vic cng thng v v vy nh mt hon ton mc ch ch thc.

    Hin ti, vic nh gi nhn vin ca lnh o cn phm mt s li sau :

    Li thin kin y l mt trong nhng li nh gi ngi lnh o cn trnh. Nhiu lnh o

    nh gi nhn vin ch nhn di mt gc no hoc da trn mt yu t hoc

    c im ni tri no . V d : nhn vin c kh nng trnh by mang tnh thuyt

    phc v cng vic mnh lm nhng thc cht hiu qu cng vic khng cao. Ngi

    lnh o thng b ng nhn gia mt nhn vin ni gii, vit gii vi nhn

    vin lm vic hiu qu nhng khng c kh nng din t kt qu cng vic ca

    mnh.

    Kt qu kho st kin Lanh dao can tranh su danh gia phien dien cho thy t l

    ng rt nhiu chim 24,7%, Hon ton ng chim t l 50,0% (Bng 35

    - Ph lc 1 - Kt qu kho st).

    Li nh kin v cc b c nhn Li nh kin thng xy ra khi ngi lnh o c nhng nh kin v gii

    tnh, tui tc, qu qun, v..v V d : nhng lnh o c u c cc b a phng

    thng nh gi nhn vin theo vng min; nhng lnh o c tnh gia trng

    thng nh gi kh nng lm vic ca nhn vin n khng cao; nhng lnh o

  • 40

    ln tui, khng c trnh , c tnh c chp, hp hi thng thnh kin vi nhn

    vin tr, c nng lc, vv

    Li bnh qun ch ngha y l xu hng nh gi nhn vin ca nhng lnh o c thi d ho vi

    qu, khng mun ng chm, ngi i mt vi d lun bt li. Li bnh qun ch

    ngha xut pht do lnh o khng gim st c vic thc hin cng vic ca

    nhn vin. Nhng lnh o ny thng nh gi tt c nhn vin theo hng khng

    tt qu cng khng km qu. Cch nh gi ny s khng mang li li ch g cho t

    chc, khng to ng lc lm vic cho nhn vin gii, lm cho nhn vin thiu

    trch nhim vi cng vic hoc khng c nng lc lm vic khng th tt hn. Hu

    qu ca li nh gi ny l c t chc v c nhn nhn vin u khng pht trin.

    Li bnh qun ch ngha s khng gip ngi lnh o nhn thy nhng im ni

    tri ca nhn vin - mt iu m ngi nhn vin no cng mong mi l lnh o

    nhn thy v ghi nhn hiu sut cng vic, hnh vi x l v nhng c im khc

    ca h trong thc hin cng vic.

    Kt qu kho st kin Lanh dao can tranh tinh binh quan chu nghia khi danh gia nhan

    vien cho thy t l ng rt nhiu chim 33,7%, t l Hon ton ng

    chim kh cao 41,7% (Bng 34 - Ph lc 1 - Kt qu kho st).

    Li vng ho quang (Halo) hay xu hng thi qu Li vng ho quang lin quan n vic nh gi mt c nhn trn mt vi

    kha cnh thnh tch. Theo nh ngha ca Jack M. Feldman, li Halo nh l s

    tng quan rt cao gia cc nh gi trn nhiu phng din hoc n gin l

    khuynh hng m ngi nh gi t hng thnh tch ca ngi c nh gi theo

    chiu hng tt. V d, ngi lnh o nh gi nhn vin v cht lng, khi

    lng cng vic thc hin, mi quan h lm vic, k nng iu hnh, thi gian thc

    hin cng vic. Nu lnh o mc li ho quang trong nh gi th nhn vin s

    nhn c cc nh gi gn nh ng nht trn tt c cc khi cnh v kt qu l s

    tng quan gia cc nh gi ny rt cao.

    Li bao dung hoc li nghim khc

  • 41

    Li bao dung v li nghim khc xut hin ty thuc vo c im tnh cch

    ca ngi lnh o hoc trng thi tm l ca ngi lnh o vo thi im nh

    gi. Li bao dung thng xy ra khi ngi lnh o c tnh cch d chu hoc

    ngi lnh o ang tm trng vui v vo thi im nh gi. Li nghim khc l

    khi ngi lnh o nh gi thc hin ca nhn vin qu thp so vi kt qu thc t.

    Li nghim khc thng xy ra khi ngi lnh o l ngi c tnh nguyn tc

    cng nhc hoc ngi lnh o ang trng thi khng vui vo thi im nh gi.

    Ngi lnh o mc phi li ny thng c nhng pht biu tng t nh : Tt c

    nhn vin ca ti u xut sc hoc Khng c nhn vin no tt c.

    Kt qu kho st kin Lanh dao can tranh tinh nguyen tac cung nhac khi danh gia nhan

    vien cho thy t l ng rt nhiu chim 28,3%, t l Hon ton ng

    chim kh cao 51,7% (Bng 33 - Ph lc 1 - Kt qu kho st).

    Li thin cn Mt vi li nh gi lin quan n vn thi gian. Hot ng r sot thc

    hin cng vic ca nhn vin c khuynh hng khng thin v thun li hay khng

    thun li m ty thuc vo thng tin thc hin cng vic c ngi lnh o thu

    thp, nh gi v t chc nh th no qua thi gian. V d : khi nh gi cn c

    phn ln vo nhng hnh vi x l cng vic gn y tt hay xu, ngi lnh o

    phm li thin cn. Ngi lnh o cng c th nh gi cao hn bi v h tin rng

    nhn vin ang th hin s tin b, v th phm li thin cn c thc. Nu

    khng c nhng ti liu ghi nhn cng vic trong sut qu trnh nh gi, ngi

    lnh o buc phi nh li nhng cng vic gn y ca nhn vin thc hin

    nh gi. Nhng lnh o ghi nhn thnh qu v tht bi ca nhn vin trong cng

    vic mt cch u n trong sut qu trnh nh gi thng trnh c li ny.

    Li tng phn Li tng phn xy ra khi nh gi mt nhn vin c khuynh hng tt hn

    hoc xu hn do nh hng ca kt qu thc hin cng vic ca nhn vin va nh

    gi trc . V d : mt nhn vin lm vic trung bnh c th c nh gi l

    hiu qu nu nh nhn vin c nh gi trc lm vic km. Tuy nhin, cng

    nhn vin nhng c th b nh gi l khng hiu qu khi trc l mt nhn

  • 42

    vin c nh gi xut sc. Li tng phn thng xy ra khi ngi lnh o b

    buc phi xp hng nhn vin theo th t t tt nht n km nht. Cng nh

    nhng loi li trong nh gi khc, li tng phn c th gim thng qua vic o

    to cho ngi lnh o tp trung s dng cc tiu chun mc tiu v hnh vi thc

    hin ch cht nh gi nhn vin.

    Ngoi vic mc phi nhng li nh gi nu trn, hu ht cc cp lnh o ti

    Vin thng TP. H Ch Minh cha c o to v phng php nh gi nhn

    vin, cch thc tin hnh nh gi nhn vin nh th no l khoa hc v mang li

    hiu qu.

    Vic nh gi nhn vin hin nay vn theo li mn : 1 nm 1 ln, lnh o

    v nhn vin cng ngi li, cng nh gi cng vic chung, cng vic ring trong

    tp th, sau , tin hnh b phiu. Mt cch thc nh gi hon ton phn tc

    dng v nhn vin no cng thy bn thn b nh gi cha chnh xc, lnh o

    khng hiu nhng kh khn ca nhn vin, ng nghip khng bit cng vic ca

    h nn vic b phiu ch mang tnh chiu l, hnh thc. Vi cch nh gi nh hin

    nay, nhn vin cm thy cng thng khi n k nh gi v c tm l bt mn sau

    k nh gi. Sau k nh gi, ng lc lm vic ca nhn vin khng tng, c

    chiu hng gim thm ch c thi bt mn do s nh gi thiu chnh xc, thiu

    cng bng ca lnh o.

    Kt qu kho st kin Lanh dao can co kien thuc ve tam ly khi danh gia nhan vien cho

    thy t l ng rt nhiu chim 24,7%, t l Hon ton ng chim rt cao

    56,3% (Bng 24 - Ph lc 1 - Kt qu kho st).

    Kt qu kho st kin Lanh dao can hoc phuong phap danh gia nhan vien cho thy

    t l ng rt nhiu chim 21,7%, t l Hon ton ng chim rt cao

    58,7% (Bng 25 - Ph lc 1 - Kt qu kho st).

    2.2.7. nh gi chung

    Qua phn tch hin trng cng tc nh gi nhn vin ti Vin thng TP. H

    Ch Minh, tc gi tm lc mt s vn tn ti chnh nh sau :

    Cha thc hin phn tch cng vic Cha xy dng bn m t cng vic cho tng chc danh cng vic

  • 43

    Cha xy dng tiu chun nh gi Cha phn cng cng vic hp l Cha gim st c qu trnh thc hin cng vic ca nhn vin Cha o to lnh o phng php nh gi nhn vin

    Ngoi nhng vn nu trn, c th lit k mt s nguyn nhn khc lm cho

    vic nh gi nhn vin khng t hiu qu v mc ch nh mong mun nh :

    Thiu s thng nht mc tiu cng vic gia ngi lnh o v nhn vin ngay t lc phn cng cng vic.

    Thiu s trao i qua li gia lnh o v nhn vin v nhng nguyn nhn khng hon thnh cng vic.

    Qu ch trng n vic thc hin nhng cng vic khng in hnh. Xu hng thi phng thnh tch ca nhn vin v lnh o khng mun i

    mt vi d lun xu.

    V mc ch chnh tr v mt t chc hoc mi quan h c nhn ln lt vic nh gi.

    Thin v nh gi c tnh hn l nh gi cng vic. nh gi thc hin cng vic khng thng xuyn, mang tnh hnh thc. Khng theo di v hun luyn sau khi nh gi. T vic nh gi nhn vin khng chnh xc, lnh o s gnh chu nhng hu

    qu tip theo :

    Tr lng, khen thng khng cng bng dn n gim hiu sut lm vic, ng lc lm vic ca nhn vin.

    o to khng chnh xc, khng ng i tng. Nng lc khng c nh gi ng nn nhn vin mu thun vi cp lnh o, khng c c hi thng tin v h qu tt yu l nhn vin ri b cng ty.

  • 44

    CCHHNNGG IIIIIICC GII PHP NHM NNG CAO HIU QU NH GI

    NHN VIN TI VIN THNG TP. H CH MINH

    3.1. MC TIU PHT TRIN NGUN NHN LC CA NGNH VIN

    THNG CNG NGH THNG TIN

    Thc hin Ch th 07/2007/CT-BBCVT ngy 07/07/2007 ca B Bu chnh

    Vin thng (nay l B Thng tin & Truyn thng), vi vai tr quan trng ca ngnh

    l dch v, kinh t - k thut, h tng kinh t - x hi v l tin cho qu trnh hi

    nhp kinh t quc t, ngnh Vin thng - Cng ngh thng tin Vit Nam cn tip

    tc pht trin theo hng cp nht cng ngh hin i, i tt n u, bo m

    kt ni thng tin thng sut gia cc nn kinh t, nng cao nng lc cnh tranh v

    pht trin ngun nhn lc v s lng, cao v trnh v cht lng p ng

    nhu cu th trng trong nc v quc t.

    Chin lc pht trin Vin thng - Cng ngh thng tin Vit Nam giai on

    2011 2020 (Chin lc Ct cnh) th hin tinh thn ch ng chun b tch cc

    v ch mnh m ca ton ngnh quyt tm a Vin thng - Cng ngh thng tin

    Vit Nam vt qua kh khn, thch thc, tn dng c hi do cuc cch mng Vin

    thng - Cng ngh thng tin mang li, gp phn sm a nc ta ra khi tnh

    trng km pht trin; to nn tng n nm 2020 nc ta c bn tr thnh mt

    nc cng nghip theo hng hin i, thc hin thng li s nghip cng nghip

    ha, hin i ha gn vi pht trin kinh t tri thc.

    Chin lc Ct cnh giai on 2011 - 2020 bm st hai phng chm,

    l:

    Ly pht trin ngun nhn lc Cng ngh thng tin v Truyn thng c trnh v cht lng cao lm khu t ph;

    Ly vic nhanh chng lm ch th trng trong nc tng bc vng chc m rng sang th trng khu vc v ton cu lm khu quyt nh.

  • 45

    Mc tiu nh hng c bn v ngun nhn lc trong Chin lc ct

    cnh giai on 2011 - 2020

    Ngun nhn lc Vin thng - Cng ngh thng tin t trnh nhm cc nc

    dn u khu vc ASEAN v s lng, trnh v cht lng p ng cc yu cu

    qun l, sn xut, dch v v ng dng trong nc v xut khu quc t. Ph cp,

    xa m tin hc, nng cao trnh , k nng ng dng cng ngh thng tin cho ngi

    dn, c bit thanh thiu nin.

    Nhng gii php c bn pht trin mnh ngun nhn lc ca ngnh

    Vin thng Cng ngh thng tin giai on 2011 2020 :

    Hon thin h thng chng trnh o to, dy ngh thng nht v chuyn nghip v Cng ngh thng tin trong c nc tt c cc bc hc, nng cao

    cht lng i ng gio vin, c s vt cht v hp tc quc t trong o

    to Vin thng - Cng ngh thng tin, m bo cung cp ngun nhn lc

    c trnh v cht lng cao.

    y mnh cc hot ng o to nng cao trnh cho cn b cng chc, ngi lao ng cc doanh nghip, c bit l nng cao trnh ng dng

    cng ngh thng tin vo hot ng qun l nh nc v sn xut kinh

    doanh.

    Khuyn khch v to iu kin pht trin cc m hnh x hi ha, m hnh o to theo nhu cu ca th trng, m hnh o to lin kt Doanh nghip

    Vin Trng, m hnh lin danh, lin kt quc t... cung cp cho th

    trng ngun nhn lc Vin thng - Cng ngh thng tin v s lng,

    cao v trnh v cht lng, t tiu chun quc t.

    C chnh sch v ch i ng c bit thu ht nhn ti, khuyn khch chuyn gia trong v ngoi nc, c bit i vi ngi Vit Nam nc

    ngoi c trnh , nng lc, kinh nghim, v tr v iu kin thun li trong

    lnh vc Vin thng - Cng ngh thng tin tch cc, nhit tnh tham gia

    ng gp cho pht trin ngnh Vin thng - Cng ngh thng tin ca t

    nc.

  • 46

    t c mc tiu nh hng c bn v ngun nhn lc trong Chin lc

    ct cnh giai on 2011 2020, Tp on Bu chnh Vin thng Vit Nam ni

    chung v Vin thng TP. H Ch Minh ni ring cn xy dng l trnh thc hin v

    nghin cu thc hin cc gii php nhm t c mc tiu nu trn nh : xy dng

    chnh sch o to, chnh sch i ng, chnh sch pht trin ngh nghip cho nhn

    vin, cc chnh sch o to, i ng, pht trin ngh nghip cho nhn vin

    t hiu qu cao, lnh o cc cp ca Vin thng TP. H Ch Minh cn nhn nh

    ng tm quan trng ca vic nh gi nhn vin. Nu vic nh gi nhn vin

    khng chnh xc s dn n hu qu : o to khng ng i tng, i ng khng

    ng ngi v khng th pht trin ngh nghip cho nhn vin. Vi nhng l do

    nu trn v vi mc ch nhm hon thin cng tc nh gi nhn vin ti Vin

    thng TP. H Ch Minh, tc gi xut lnh o Vin thng TP. H Ch Minh cn

    thc hin mt s gii php sau y :

    2.2 CC GII PHP

    3.2.1. Gii php 1 : Xy dng quan im ng v vic nh gi nhn vin

    nh gi thc hin cng vic d di bt k hnh thc no l yu t sng

    cn, gip qun l vic thc hin cng vic ca con ngi v t chc. vic nh

    gi nhn vin hiu qu, yu t u tin v mang tnh quyt nh, chnh l nhn

    thc ng n v vic nh gi nhn vin t phi lnh o. Nu cc cp lnh o

    khng xem vic nh gi nhn vin l quan trng, chc chn vic nh gi nhn

    vin ti Vin thng TP. H Ch Minh vn tr v tnh trng c : hnh thc, cm tnh,

    bnh qun ch ngha trnh ng chm; mu thun gia cc nhn vin do lnh o

    nh gi khng cng bng, khng y ; pht sinh s bt mn trong nhn vin do

    kt qu nh gi khng mang tnh thuyt phc, lm ny sinh nhng ngh tiu cc

    trong nhn vin v hu qu hin nhin l hiu sut cng vic gim, ng lc lm

    vic b nh hng.

    Trch nhim ca Phng T chc cn b - Lao ng Vin thng TP. H Ch

    Minh l lm cho lnh o cc cp nhn nhn ng v tm quan trng ca vic nh

    gi nhn vin, nhng li ch khi nh gi ng v nhng hu qu khi khng nh

    gi ng nhn vin. ng thi, khi nh gi nhn vin, lnh o cn ch trng n

  • 47

    mc ch pht trin ton din nhn vin ngoi mc ch thng thng l nh gi

    kt qu v k nng thc hin cng vic hoch nh o to. Trong mi trng

    kinh doanh cnh tranh khc lit nh hin nay, pht trin ton din nhn vin c

    xem l mt vn quan trng v l mt li th ca doanh nghip trong th trng

    lao ng ni m cc nh tuyn dng lun mun thu ht ngun nhn lc tt nht v

    gi c nhn vin gii.

    Ngoi ra, lnh o cn ch n nhu cu ca nhn vin trong qu trnh nh

    gi nhn vin. C th p dng thp nhu cu ca Abraham Maslow c hiu

    chnh thp nin 90 (xem hnh 3.1).

    3.2.2. Gii php 2 : Phn tch cng vic v phn cng cng vic ph hp

    3.2.2.1. Phn tch cng vic

    Bc u tin Vin thng TP. H Ch Minh cn thc hin l thnh lp Nhm

    chuyn trch kho st, thu thp thng tin phn tch cng vic. V tin trnh thc

    hin phn tch cng vic, tc gi xut p dng theo s m t hnh 3.2.

    Hnh 3.2. S tin trnh phn tch cng vic [19]

    Ngun d liu : - Nhm phn tch cng vic - Nhn vin - Lnh o

    Phng php thu thp d liu : - Phng vn - Bn cu hi - Ghi hnh - DOT

    Thng tin v cng vic : - Cng vic - Tiu chun thc hin - Trch nhim - Trnh - K nng cn c - Kinh nghim - Mi trng lm vic - Nhim v - Thit b

    M t cng vic : - Cng vic - Nhim v - Trch nhim

    Cc chc nng Ngun nhn lc : - Tuyn dng - La chn - o to v pht trin - nh gi thc hin cng vic - Qun l vic bi thng.

    Tiu chun thc hin cng vic : - K nng - Yu cu v th cht - Yu cu v trnh - Nng lc cn c

  • 48

    Phn tch cng vic v chc nng chnh ca cng vic Kt qu kho st thc t v kin Phan tich cong viec chi tiet giup lanh dao phan cong

    cong viec cho nhan vien phu hop cho thy mc t ng nhiu (mc 5) n

    Hon ton ng (mc 7) chim : 87% (Bng s 11 - Ph lc 1 - Kt qu kho

    st). Kt qu kho st cho thy phn tch cng vic rt cn thit v vic ny s gip

    ngi lnh o phn cng cng vic hp l, chn ng ngi ng vic, ng thi

    cng l c s xy dng tiu chun nh gi nhn vin. Qua tham kho cc ti

    liu, tc gi xut phn tch cng vic bao gm cc ni dung nh : phn tch chc

    nng chnh ca cng vic, nhng yu cu cn c khi thc hin cng vic, iu kin

    thc hin v ni dung chi tit cc cng vic phi thc hin.

    Mc ch ca xc nh chc nng chnh ca cng vic nhm xc nh s ph

    hp gia kh nng ca nhn vin vi nhng yu cu ca cng vic. V d : nu

    cng vic yu cu nhn vin phi c kh nng nh tt, leo thang hoc ng i

    nhanh th tt c nhng yu cu v th cht v tr c ny cn phi a vo bn m t

    cng vic. Phn phn tch chc nng chnh ca cng vic s bao gm nhng ni

    dung nh sau : (1) nu l do v sao cn c chc nng cng vic ny; (2) nu s

    lng nhn vin cn c thc hin chc nng ny; (3) chc nng c chuyn

    mn ho cao, yu cu cn c kin chuyn mn hoc kh nng hon thnh cng

    vic.

    Thu thp thng tin v cng vic Nhm chuyn trch phn tch cng vic s tin hnh thu thp thng tin v cng

    vic ch yu t lnh o v nhn vin cc Phng, Ban chc nng v cc Cng ty

    trc thuc Vin thng Thnh ph H Ch Minh. Tc gi xut thc hin cc

    phng php thu thp thng tin nh sau :

    Phng php Phng vn : Nhm chuyn trch ny s tin hnh phng vn lnh o ti cc n v nm bt thng tin v cng vic.

    Phng php Bn cu hi : Nhm chuyn trch phn tch cng vic s chuyn bn cu hi c chun b k n cc nhn vin thu thp

    thng tin lin quan n chc nng cng vic, nhng yu cu khi thc hin

    cng vic (k nng, trnh , kinh nghim, nhng yu cu v th cht v tr

  • 49

    c), thit b v nhng vt liu cn s dng v nhng vn lin quan n

    sc kho ngh nghip v an ton lao ng.

    Phng php Quan st : i vi nhng cng vic khai thc kinh doanh, khng th tin hnh vic phng vn hoc khng th dng bn cu hi,

    Nhm chuyn trch phn tch cng vic c th nghin cu cng vic bng

    cch quan st v ghi nhn li nhng hot ng ca nhn vin trn mt mu

    chun; cng c th s dng my ghi hnh ghi li v nghin cu.

    Phng php Nht k cng vic : ngoi phng php quan st, i vi cng vic khai thc kinh doanh, Nhm chuyn trch cn c th s dng

    phng php Nht k cng vic nh : yu cu nhn vin ghi li cng vic

    thc hin trong sut mt chu k cng vic. Nhng nht k cng vic ny

    thng c nhn vin thc hin vo mt thi im no trong ca lm

    vic (khong gi hoc 1 gi) v lu li trong vng hai tun.

    Nhm chuyn trch c th yu cu cc phng, ban chc nng, cc cng ty h

    tr trong vic d tho bn nhp m t cng vic v tiu chun thc hin cc chc

    danh cng vic ang thc hin ti cc n v.

    Kim tra mc chnh xc cc thng tin v cng vic Nu phn tch cng vic nhm phc v cho nhng mc ch nu, nhng

    thng tin, d liu thu thp c phi chnh xc. Cn m bo tt c nhng nhn t

    quan trng u c a vo bn m t cng vic. Phng vn nhn vin hoc r

    sot li phn tr li bn cu hi ca nhn vin, Nhm chuyn trch phn tch cng

    vic phi tm ra c nhng cu tr li khng chnh xc. V vy, trc khi thu thp

    thng tin, Nhm chuyn trch cn la chn nhng nhn vin mang tnh cht i

    din cho cng vic, c th l T Trng ca T thc hin chc danh cng vic ang

    cn kho st.

    Nu Nhm chuyn trch phn tch cng vic cm thy nghi ng v thng tin

    do nhn vin cung cp, nhm c th thu thp thm thng tin t lnh o hoc nhng

    c nhn khc lm cng vic tng t. Thc t cho thy c c nhng bn m

    t cng vic cho tng loi cng vic cn c s r sot li ca ngi trc tip thc

    hin cng vic v lnh o.

  • 50

    Tin hnh phn tch cng vic Phn tch cng vic gip xc nh mt cch h thng v nh lng ni dung

    cng vic ng thi l nn tng, c s cho nhiu hot ng trong cng tc qun l

    ngun nhn lc. c bit, phn tch cng vic phc v cho vic xy dng bn m

    t cng vic v qu trnh tuyn dng ngun nhn lc. Bn phng php phn tch

    cng vic ph bin nht hin nay l : Phn tch chc nng cng vic, h thng cu

    hi phn tch v tr cng vic, ghi li s vic in hnh v vi tnh ho vic phn tch

    cng vic. Tuy nhin, vi iu kin thc t hin nay ti Vin thng TP. H Ch

    Minh, tc gi xut p dng phng php Phn tch chc nng cng vic v p

    dng kt hp phng php Ghi s vic in hnh.

    Phng php Phn tch chc nng cng vic c p dng i vi nhng cng vic mang tnh nghip v hoc i hi mt s nghip v nht nh

    nh : cng nhn ko cp, cng nhn lp my in thoi, cng nhn lp t

    dch v ADSL. Phng php ny nhm xy dng bn tm tt nhim v

    chnh v nhng cng on ca cng vic. Ba chc nng cng vic chnh

    hnh thnh nn h thng ny bao gm : (1) d liu, (2) con ngi, (3) cng

    c.

    Phng php Ghi S vic in hnh : mc tiu ca phng php ny l xc nh nhng nhim v chnh ca cng vic. thu thp thng tin, nm

    bt c nhng nhim v chnh ca tng cng vic, Nhm chuyn trch c

    th tin hnh phng vn nhn vin hoc thng qua nht k cng vic ca

    nhn vin.

    V d : Nhm chuyn trch ang nghin cu cng vic ca mt cng nhn lp

    t dch v ADSL. Nhm s tin hnh phng vn ngi cng nhn v ngh h

    m t cng vic h lm g, lm nh th no v nhng cng c g cn thit thc

    hin cng vic.

    Sau khi thu thp thng tin, nhm chuyn trch phn tch cng vic s tin

    hnh vit phn nhim v ca cng vic trong th hin nhng hot ng cng

    vic quan trng.

    Phn tch cng vic trong mi trng Thay i

  • 51

    Phng php phn tch cng vic truyn thng gi nh mi trng cng vic

    tnh, khng thay i nhiu v cng vic kh n nh. Trong iu kin ny, cng

    vic c xc nh y v nhim v, qui trnh thc hin. Tuy nhin, vi s pht

    trin ca cng ngh thng tin, khi phn tch cng vic, Nhm chuyn trch cn xt

    n yu t ng ca cng vic. V d : cng vic trc y c th bao gm 12

    thao tc, nhng khi p dng tin hc trong khai thc kinh doanh, s thao tc c th

    gim thiu. Cu ni sau ca hai chuyn gia qun l ngun nhn lc khin mi

    ngi phi quan tm : Thng thng, phn tch cng vic l nhn xem cng vic

    hin c thc hin nh th no. Nhng mi trng kinh doanh bin ng khng

    ngng lm cho vic cp nht phn tch cng vic tr nn v cng kh khn. V

    cc cng ty c xu hng yu cu nhn vin lm vic nhiu hn, v vy dn n mt

    cu hi : liu cng vic m chng ta xy dng c b loi b. iu ny hm

    chng ta phi phn tch cng vic cng nhanh cng tt, ch quan tm nhng gii

    php lin quan n cng ngh v d nh phn tch cng vic da trn mng (web-

    based job analysis).

    Khi hot ng trong mt mi trng lun bin ng nh hin nay, ngi lnh

    o cn c tm nhn v cu trc ca cng vic lin quan n nhim v, p ng yu

    cu cho s pht trin ca t chc trong tng lai. Ngi lnh o c th c cch

    tip cn phn tch cng vic trn c s nng lc, cch ny nhn mnh n yu t

    thc hin cng vic thnh cng hn l hon thnh nhng nhim v chnh ca cng

    vic, v..v Nhng nng lc ny ph hp vi chin lc, vn ho cng ty, bao

    gm: k nng giao tip, k nng ra quyt nh, k nng gii quyt nhng xung t,

    kh nng thch ng v nng ng.

    3.2.2.2. M t cng vic

    Nh trnh by nu trn, bn m t cng vic l bn mt vn bn m t cng

    vic v nhng nhim v ca cng vic . V khng c mt chun nht nh cho

    vn m t cng vic, m t cng vic thng thay i v hnh thc v ni dung

    tu theo hot ng ca tng t chc. Tuy nhin, a phn cc bn m t cng vic

    s gm ba phn chnh : tn cng vic, phn nhn din cng vic v phn nhim v

    c th. Nu bn tiu chun thc hin cng vic khng c thit lp ring th c th

  • 52

    a vo bn m t cng vic. Mt s xut ca tc gi trong vic vit bn m t

    cng vic nh sau :

    Tn cng vic Vic la chn tn cng vic rt quan trng v nhiu l do. Th nht, tn cng

    vic rt quan trng v mt tm l. N c th nh hng n thi lm vic ca

    nhn vin. V d : cng nhn v sinh nghe vn hay hn l ngi thu gom rc.

    Th hai, nu c th, tn cng vic nn hm nhng nhim v m ngi m nhim

    cng vic s thc hin. V d : ngi kim tra thc phm, nhn vin bn hng, cng

    nhn lp rp in t, k s Nhng tn gi nh th gn nh gin tip nu ln

    tnh cht t nhin ca cc nhim v ca cng vic. Tn cng vic cng nn ch ra

    c cp bc tng i ca ngi m nhim cng vic trong h thng cp bc ca

    t chc. V d : chc danh K s bc 4, K s bc 6, vv

    Phn nhn din cng vic : mi quan h v iu kin lm vic Phn ny bao gm cc ni dung sau : V tr cng vic thuc Phng, Ban

    no? Tn nhm hoc ngi phn tch cng vic ? Ngy thng phn tch cng vic ?

    Ngi m trch cng vic s bo co cho ai ? M cng vic ? Ngy thng bn m

    t cng vic c hiu chnh li. i khi, phn ni dung ny, cn nu c s

    nhn vin lm cng vic ny, s nhn vin lm trong Phng, Ban v m chc danh

    cng vic theo qui nh ca Ngnh.

    Phn m t ngn gn nhng nhim v trng tm ca cng vic thng t

    cui phn ni dung ny v dng phn bit gia cng vic ny vi cng vic khc

    trong trng hp tn cng vic khng th hin c iu .

    Chc nng chnh, nhim v c th Phn m t nhng chc nng chnh, nhim v c th ca cng vic thng

    c sp xp theo th t quan trng. Mc quan trng ca tng nhim v c

    th hin qua t l phn trm thi gian dnh cho cng vic . Nhm chuyn trch

    cn nhn mnh trch nhim v kt qu phi t c ca mi nhim v. Nhm

    chuyn trch phn tch cng vic cn cp n nhng cng c v thit b cn c

    gip nhn vin m trch cng vic hon thnh tt cng vic c giao.

    c im yu cu khi thc hin cng vic

  • 53

    Nh trnh by nu trn, nhng c tnh c nhn cn c thc hin cc

    nhim v v trch nhim ca cng vic s c a vo bn tiu chun thc hin

    cng vic. Thng thng bn tiu chun thc hin cng vic s c hai phn chnh :

    (1) nhng k nng cn c thc hin cng vic v (2) nhng yu cu v th cht

    i vi nhn vin thc hin cng vic.

    Nhng k nng lin quan n thc hin cng vic bao gm trnh vn ho,

    kinh nghim, trnh chuyn mn, c im c tnh hoc k nng c nhn. V d :

    nhng kh nng mang tnh hnh vi c th l kh nng ra quyt nh trong iu kin

    thiu thng tin, thng tin khng hon ho, s quyt on, kh nng x l nhiu cng

    vic hoc k nng gii quyt mu thun, xung t.

    3.2.2.3. Nhng yu cu khi vit Bn m t cng vic

    Lnh o cn xc nh bn m t cng vic nh mt cng c c gi tr trong

    vic nh gi nhn vin. Th nhng, c rt nhiu vn pht sinh khi thc hin bn

    m t cng vic nh :

    Nu bn m t cng vic c vit mt cch s si, dng nhng thut ng m h thay v phi dng nhng thut ng chuyn mn th chc chn bn m

    t cng vic s khng thc hin c cng nng ca n l chuyn ti, hng

    dn cho ngi thc hin cng vic.

    i khi bn m t cng vic khng c cp nht kp thi khi nhim v cng vic hoc tiu chun cng vic thay i. V vy, Phng TCCB-L cn