Fiziologija perifernog nervnog sistema

Funkcija perifernih živaca

• Periferni nervni sistem čine dve vrste nervnih vlakana :

Somatska čija funkcija leži pod uticajem kontrole životinje Vegetativna čija se funkcija nalazi van uticaja kontrole životinje

• Bez obzira da li se radi o somatskim ili vegetativnim nervima , oni se sastoje iz velikog broja neuronskih produžetaka –neurita ili aksona koji su obavijeni vezivnim tkivom …

• Uloga

CNS Perifer

ni organi

Veza između CNS i perifernih organa uspostavlja se :• Direktno , kada se impuls

prenosi preko neurona čija se tela nalaze u CNS , a neurit-akson se završava u samom organu (mišići , motorna ploča ) SOMATSKI nervi

• Indirektno , kada se impuls prenosi sa jednog neurona čije je telo u CNS , na dendrite drugog neurona, čije se telo nalazi van CNS , a potom na organ (glatki mišići žlezde ) VEGETATIVNI nervi

Ganglije (vegetativni nervi)• Tela nervnih ćelija grupisana

van CNS Podela ganglija :1. Vertebralne 2. Paravertebralne 3. Intramuralne

Direktno prenošenje nadražaja

Dxxxxx 0đ

++++++++++++++++++++++++++++++88888888/-

Indirektno prenošenje impulsa

Somatski nervi

• Prenose impulse od CNS-a ka periferiji direktno

• Bele boje , imaju mijelinski omotač

• Brzina prenosa impulsa 120 m/s

Vegetativni nervi• Prenose impulse od CNS-a do

periferije indirektno• Nisu obavijeni mijelinskim

omotačem celom dužinom (samo do ganglija)

stoga razlikujemo :- Preganglionarno vlakno , bele

boje mijelinsko - Postganglionarno vlakno , sive

boje nemijelinsko• Brzina prenosa impulsa 30 m/s

• Simpatikus preganglionarno , kratko postganglionarno , dugo• Parasimpatikus preganglionarno , dugo postganglionarno , kratko

Receptori

• Specijalizovane čulne ćelije ili nervni završeci koji su sposobni da primaju određene nadražaje i sprovedu ih putem nerava u CNS

- Mehanoreceptori- Fotoreceptori - Termoreceptori - Hemioreceptori

Nervni impuls

• Jeste biohemijska i bioelektrična pojava , nastala kao posledica promene polarizacije ćelijske membrane .

• Potencijal – napon na membrani ćelije u fazi mirovanja iznosi 70-90 mV

Pravac kretanja impulsa

Nadražaj (reobaza )

Akcioni potencijal

depolarizacija

Proces repolarizacije :Na + K+ Aktivan transport

Nervne sinapse

• Pod uticajem impulsa u završnim ograncima neurona stvaraju se i luče hemijski aktivne materije – transmiteri

• Transmiter stvara nov nadražaj koji se dalje prenosi preko intimne veze završnih ogranaka neurona i mišićnog vlakna (motorna ploča) ili žlezde

• Ovaj intimni spoj naziva se SINAPSA

nervne sinapse

• Sinapsa ima ulogu u prenošenju impulsa ali ima i zadatak da usmeri kretanje impulsa

• Transmiteri : - acetilholin - noradrenalin Holinergična nervna vlakna Adrenergična nervna vlakna

receptor

CNS

refleksni luk

Centripetalno Aferentno nervno vlakno

Centrifugalno Eferentno nervno vlakno

Periferni organi

Pitanja molim ??

autor : dr.vet.med Anđelka Čičić