Temel Arter Hastalıkları

Dr. Levent Oğuzkurt

Başkent Üniversitesi, Adana Hastanesi

Girişimsel Radyoloji Bölümü

Aterosklerotik arter hastalığı (Akut bacak iskemisi) Anevrizmalar (aort) Diseksiyonlar (Aort) Arterlerin diğer hastalıkları

Buerger hastalığı Takayasu Hastalığı Behçet Hastalığ Fibromusküler displazi AVM, AVF vs vs Diğer

Aterosklerotik arter hastalığı (Akut bacak iskemisi) Anevrizmalar (aort) Diseksiyonlar (Aort) Arterlerin diğer hastalıkları

Buerger hastalığı Takayasu Hastalığı Behçet Hastalığ Fibromusküler displazi Diğer

%90

%9

%1

Ateroskleroz

Damar duvarında lümene uzanan plaklar

Damar darlığı ve tıkanıklığı oluşturur

Tüm ölümlerin yaklaşık yarısından sorumludur

Büyük ve orta büyüklükteki arterleri tutar

Örnek: Periferal arter hastalığı (PAH)

PAH nedir?

PAH tipleri (Kronik) Periferal arter hastalığı Akut bacak iskemisi

Aterosklerotik zemindeNormal Damarlarda

Arter hastalıkları tutulum birlikteliği

PAH

– Evre II. Kritik ayak iskemisi• Dinlence ağrısı• Ülser oluşumu• Gangren (dönüşümsüz)

– Evre I. Yürüme ağrısı (%75-95)

• Baldır• Uyluk• Kalça

– Evre I. Yürüme ağrısı (%75-95)

• Baldır• Uyluk• Kalça

Yürüme ağrısı olan hastaların sadece %25’i kritik ayak iskemisine ilerler

Kritik ayak iskemisi

• Yetişkin nüfusun % 1’i

Fontaine RutherfordKategori Klinik

0 Asemptomatik

1 Hafif klaudikasyo

2 Orta derece klaudikasyo

3 Şiddetli klaudikasyo

4 İskemik dinlence ağrısı

5 Minör doku kaybı

6 Majör doku kaybı

PAH sınıflama

PAH Tanı yöntemleri• Öykü• Fizik inceleme (nabız muayenesi)

• Ayak bileği-dirsek indeksi • Renkli Doppler US• BT anjiyografi• MR anjiyografi• Anjiyografi (DSA)

Aortoilyak tutulum

II. Femoral arter tutulumu

Diyabete bağlı PAH

PAH dağılımı

Aortoilyak hastalıkFemoral arter hastalığı Krural arter hastalığı Multisegment tutulum

Multisegment tutulum

Ne zaman anjiyografi önerilmeli?

• İlyak arter darlık/oklüzyon

• Femoral arter darlık/oklüzyon

• Popliteal arter dalrık/oklüzyon

• Tibial arter darlık/oklüzyon

Subklaviyan arter darlık/tıkanıklıkları

• Aterosklerotik• Sol taraf• Kolda güçsüzlük• İki kol arasında KB farklı (>20

mmHg)• Parmaklarda uyuşma• Vertebral arter ters akımı olursa

vertebrobaziler yetmezlik

Renal arter darlığı • Aterosklerotik

– İleri yaş– Arter orijininde– HT ihtimali düşük

Temel endovasküler tedavi kriteri

%50’yi aşan darlık+semptom

AKUT BACAK İSKEMİSİ(Acute limb ischemia)

Akut bacak iskemisi (ABİ) nedir? ABİ bacak canlılığını tehlikeye düşürecek

şekilde bacağın perfüzyonun ani olarak düşmesidir

Akut arter iskemisi (acil) Akut

Aniden/saatler/günler içinde ortaya çıkarKalp kaynaklı tromboemboliDarlık üzerine trombus oluşumu

Pulselessness (nabızsızlık) Pallor (soğukluk/solukluk) Pain (ağrı) Paresthesia (his kaybı) Paralysis (motor güç kaybı)

Akut bacak iskemisi klinik seyri

Mortalite: %10 Major ampütasyon: %25

(Kronik) PAH Akut tromboemboli

Sol ilyakdaki trombüs ve etrafındaki boyanma = akut trombüs

ABİ nedenleri

ANEVRİZMALAR• Abdominal aort

anevrizması (AAA)

• > 55 mm ise – cerrahi (by pass)– endovasküler tedavi

(dışı kaplı stent)

AAA

Normal abdominal aorta < 3 cm Çap > 3 cm ise anevrizma % 60-70 semptomatikAbdominal (pulsatil) kitle % 30Karın ağrısı % 30-40

AAA td kriteri>5,5cm İAA td kriteri>2-3cm

AAA tipleri

AAA rüptür insidansı

Çap Rüptür oranı4 cm % 105-7 cm % 237-10 cm % 45>10 cm % 60

AAA rüptürü

AAA rüptürü

Stent greft ile tedavi

Torakal aort anevrizması

Diğer Arter Hastalıkları Aterosklerotik tıkayıcı arter hastalığı Anevrizmalar (aort) Diseksiyonlar (aort) Diğer arter hastalıkları

Buerger Hastalığı Behçet hastalığıTakayasu arteritiFibromusküler displazi PANDev hücreli arterit……………..

Buerger Hastalığı • Tromboanjiitis obliterans• Nedeni bilinmeyen inflamatuar hastalık• Aktif sigara içme ya da (yakın zamanlı) sigara içme

öyküsü • Genç hasta (< 50 yaş )• Sigara içme dışında aterosklerozun diğer kriterlerinin

olmaması

• Özel bulgu: – Tamamen normal proksimal arterler– Kasık ya da diz altında yaygın oklüzyonlar– Tirbüşon tarzı kollateraller: oklüde arter

adventisyasındaki kollaterallerdir

Buerger Hastalığı

Behçet Hastalığı Küçük ve büyük damarların sistemik vasküliti Erkek 20-40 yaş Kardiyovasküler tutulum % 7-29 Tüm arterler tutabilir Arterlerde darlık, tıkanıklık ve anevrizma Sık ölüm nedeni anevrizma rüptürü Özel bulgu:

Anevrizmalar

Akut fazında endovasküler tedavi yapma!!!!

Behçet Hastalığı

Takayasu arteriti Kronik inflamatuar vaskülit Genç kadınlarda sık (K:E oranı 10:1) Nabızsızlık hastalığı (eski isim) Özel bulgu:

Aorta ve dallarının tutulumuDamar duvarında kalınlaşma

Takayasu arteriti

US MRG Anjiyografi

Fibromusküer displazi

–Genç yaş-bayan

–Arter gövdesinde

–HT ihtimali yüksek

loguzkurt@yahoo.com

0 542 4166450