Program Pemberantasan DHF di PuskesmasCLAUDIA FETRICIA10201231D!DEFINISIDemamBerdarahDengue(DBD)yang dikenaldenganDengueHaemorragic Fever(DHF)penyakitinfeksiyang disebabkanolehvirusdenguedengan manifestasiklinisdemam,nyeriotot danataunyerisendiyangdisertai leucopenia,ruam,limfadenopati, trombositopeniadandiastesis hemoragik.EPIDEMIOLOGI1" AgentPen#akitDHFdisebabkano$e%&irusdengue"'irusinitermasukda$amgru() Antro(od)one'irus*Arbo&irus+ke$om(okflavivirusdarifamili flaviviridae#angterdiridariem(atseroti(e#aituDE,1-DE,2-DE,3-dan DE, ."2" Host/arakteristik%ost*(e0amu+ada$a%manusia#angkemungkinanter0angkit (en#akitDHF"Padabebera(a(ene$itianmenun0ukanba%1aanak2anak$ebi% rentan tertu$ar (en#akit #ang ber(otensi mematikan ini"3" Lingkungan3eningkat a1a$ musim %u0an *4e(tember %ingga 5ebruari+." 'ektor,#amuk Aedes Aeg#ti" ban#ak berte$ur di genangan air #ang terda(at (ada sisa2sisaka$engbekas-tem(at(enam(unganair-bakmandi-banbekas-dan sebagain#aEPIDEMIOLOGI6" TransmisiWaterborne mechanismkuman(atogenda$amair#angda(atmen#ebabkan(en#akit(ada manusiaditu$arkanke(adamanusiame$a$uimu$utatausistem (en7ernaanse(ertiko$era-ti5oid-%e(atitis&ira$-disentribasi$er-dan (o$iomie$itis"Waterwashed mechanismberkaitandengankebersi%anumumdan(erseorangan"Padamekanisme ini terda(at tiga 7ara (enu$aran #aitu8In5eksi me$a$ui a$at (en7ernaan se(erti diare (ada anak2anakIn5eksi ku$it dan mata se(erti skabies dan tra7%omaPenu$aran me$a$ui binatang (engerat se(erti (en#akit $e(tos(irosisEPIDEMIOLOGI (tranmisi lanjutan)Water-based mechanismPen#akitiniditu$arkandenganmekanismeinimemi$ikiagens (en#ebab #ang men0a$ani sebagian sik$us %idu(n#a di da$am tubu% &ektoratausebagaiintermediatehost#ang%idu(dida$amair se(erti skistosomiasis dan (en#akit akibat Dracunculus medinensis" Water-related insect vector mechanismAgen(en#akit#angditu$arkanme$a$uigigitanserangga#ang berkembangbiakdida$amairse(erti5i$ariasis-dengue-ma$aria- dan yellow fever"Program pemberantasan DHF1. Pendemuan penderita2. Penentuan diagnosa3. Pengobatan penderita4. Pengendalian pengobatan penderita5. Follow up6. Rujuk Peran Puskesmas1. Perencanaan2. Pengorganisasi3. Pelaksanaan4. Pengawasan5. AbatisasiPerencanaanPeren7anaansuatu(rogrambisakita(akaiana$isissituasi berdasarkandatasebe$umn#ase(erti(enanggu$anganDHF- (engobatanDHFkegiatan2kegiatan#angakandi$aksanakan da$amu(a#a(en7ega%anDHF"9ika(rogramterda%u$u ber%asi$-(rogramtersebutbisakita(akaiuntuka7uankita untukmeren7anakan(rogramsekarang#angsedang diren7anakan"Pengorganisasianmen#ebarkanin5ormasiterkaitdengankasus"4ete$a% in5ormasidisebarkanmakamasing2masing(etugas ke$ura%anakan$angsungturunke$a(angan" In5ormasibisadida(atdari1arga#angme$a(or atau(un media massa"Pelaksanaan1. Penelidikan epidemiologi2. Pengenalian !ektor "#F3. Pemeriksaan jentik4. $unjungan ruma% penderita "#F5. &elakukan Fogging6. Pemantauan dan Pelaksanaan P'(). Penulu%anPelaksanaan (Penyeliikan epiemiologi!Tenaga(en#e$idikan(etugasD)Ddibantuo$e%0umantikserta mas#arakatdatakasusditerimadiin5ormasikanke ke$ura%ansesuaidengana$amatkasus-(etugas(uskesmas ke$ura%an #ang akan me$aksanakan PE" PEdi$akukan0ikaadakasusbaik#angbersumberdariinternet mau(un#ang$angsungdi$a(orkano$e%1arga"PEdi$aksanakan di ruma% (asien DHF dan ruma%2ruma% di sekitar (enderita DHF" Hasi$darikegiatanPEberu(a$a(oranda(atmengeta%ui(er$u atau tidakn#a fogging di daera% tersebut" Pelaksanaan (Pengenalian "ektor!1. Pengendalian *ingkungan2. Pengendalian kimia3. Pengendalian +isik4. Pengendalian biologiUntuk (engenda$ian anti$ar&a da(at kita tera(kan 3 (engenda$ian #aitu (engenda$ian $ingkungan- (engenda$ian kimia- dan (engenda$ian bio$ogi"Pelaksanaan (Pengenalian "ektor! AntilarvaResidua$ s(ra# 8 Pengenda$ian n#ambuk dengan inteksidaResidual spray Dosis g:m2 Durasi *bu$an+DDT 122 2;212Lindane 0-6 33a$at%ion 2 3Pelaksanaan (Pengenalian "ektor! nyamuk dewasaUntuk(engenda$iann#amukde1asada(atdi$akukantindakan2tindakan berikut ini #aitu8Pemasangan mosquito net*ke$ambu+Pe$aksanaan screeningPenggunaan repellent *kimia+Repellent *(eno$ak n#amuk+ #ang digunakan mengandung menutu(tem(at(enam(unganair>mengubur- men#ingkirkan atau memusna%kan barang2barng bekas" Pengurasantem(at2tem(at(enam(unganair(er$udi$akukanse7ara teratursekurang2kurangn#asatumingguseka$iagarn#amuk tidak da(at berkembang biak di tem(at itu"Padasaatinite$a%dikena$(u$adenganisti$a%33PLU4#aitu- kegiatan 33 #ang di(er$uas" Pelaksanaan (Penyulu%an!Tu0uandari(en#u$u%aniniada$a%sete$a%diberi(en#u$u%an maka di%ara(kan adan#a?(eningkatan(engeta%uanmas#arakattentang(en#akit demamberdara%#angme$i(uti-(engertian-tandadange0a$a- (enanganan dan (en7ega%an"?kemam(uanda$ammendemonstrasikan7aramen7ega% (en#akitdemamberdara%sertamera1atanggotake$uarga a(abia$a ter0adi (en#akit demam berdara%Penga&asan3onitoring dan e&a$uasi di$akukan mini $okakar#a3ini $okakar#a ini di$aksanakan dengan mem(resentasikan semua %asi$kegiatanPuskesmas"3onitoringdane&a$uasida(at di$akukan setia( bu$an- 3 bu$an seka$i- atau ; bu$an seka$i" E&a$uasibertu0uanuntukmembandingkan%asi$#angadadengan indikator #ang ingin di7a(ai saat (eren7anaan"'batisasiTu0uann#aagarka$ausam(aite$urn#amukmenetas-0entik n#amuk tidak akanmen0adi n#amuk de1asa" 4emua TPA *Tem(at Penam(ungan Air+ #ang ditemukan 0entik Aedes aeg#(ti ditaburi bubuk abate seduai dengan dosis 1 sendok makanan (enu% *10 gram+ abate *teme(%os+ atau a$tosid untuk 100 $iter air"E(aluasi program1. &asukan sumber tenaga1 sarana1 dana2. Proses ta%ap pelaksanaan3. $eluaran %asil ang dicapai4. "ampak pengaru% ang ditimbulkanSur(eilens2untuk lembaga kese%atan setempat untuk memantau penebaran dengue di dalam masarakat2mampu untuk menatakan1 kapan saja1 tempat berlangsungna penebaran1 kelompok serotipe !irus ang bersirkulasi2jenis kesakitan ang ber%ubungan dengan in+eksi dengue )L* (ke#aian luar biasa!1. ,imbul suatu penakit an belum perna% ada 2. Peningkatan terus menerus dalam 3 kurun waktu3. Peningkatan dua kali atau lebi%4. 0umla% penderita dalam 1 bulan meingkat 2 kali5. Rata rata jumla% penderita perbulan naik 2 kali6. Angka keatian dalam 1 kurun waktu tertentu naik 5-3 atau lebi%). Angka proporsi penakit penderita baru dalam satu periode menunjukan kenaikan 2 kali atau lebi%PEN+EG'H'NPemberantasan sarang n#amuk *P4,+3engurasse7arateratur*semingguseka$i+-menggantiair se7arateraturtia(kurangdari1minggu(ada&asbunga- tem(at minum- atau menaburkan abate ke TPA untuk men7ega% (ertumbu%an 0entik dan membunu% te$ur"3enutu(ra(at2ra(attem(at(erkembangbiakann#amuk (enu$ar"3engubur atau men#ingkirkan ka$eng2ka$eng bekas- ($astik- dan barang2barang $ainn#a #ang da(at menam(ung air %u0an se%ingga tidak men0adi sarang n#amuk"P,OMOSI )ESEH'-'N1. Avokasi)erkaitaneratdengan(emerinta%an"9ikater0adi1aba%(en#akitdan tidak bisa diatasi biasan#a da(at beker0a sama dengan (emerinta%an se(erti ke7amatan"2. Mediasi4e$ainme$a$uiinstansi(emerinta%-untukmen#ukseskan(rogram (enangggu$anganDHFkitamemer$ukanmediasio$e%toko%2toko% #angdiseganindidaera%tersebutse(erti(emukaagama-ke(a$a suku3. EdukasiPen#u$u%an ke(ada mas#arakat)ESIMP.L'NProgram kerja puskesmas terdiri dari pemberantasan namuk dewasa1 pemberantasan jentik namuk1 dengan melakukan 3 & 4&enguras1 &enutup1 dan &engubur51 abatisasi dan penulu%an bagi masarakat untuk mengurangi jumla% penderita "#F.