Upload
isagani-datu-aca-tabilog
View
1.685
Download
2
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Ngayon ay ika-31 ng Mayo 2009 ay araw ng Linggo na Araw ng Pentecost na ika-50 araw mula sa Wave –Sheaf Offering sa loob ng Pista ng Tinapay na Walang Lebadura na mababasa sa Leveticus 23 na mga Itinakdang Kapistahan ni Amang YAHWEH na dapat nating ganapin sa lahat ng Henerasyon. Gregorio F. Zaide ‘History Of The Filipino People’ pahina 24 “Of all our languages, the Tagalog has been adjudged the best by scholars. “I found in this language,” said Padre Chirino, eminent Jesuit-historian, “four qualities of the four greatest languages of the world – Hebrew, Greek, Latin and Spanish. It has “MYSTERY and OBSCURITIES of the HEBREW”, ang wikang Tagalog ay may misteryo at pagkakahawig sa wikang Hebreo. “Maragtás kon (historia) sg pulô nga Panay kutub sg iya una nga pamuluyö, tubtub sg pag-abut sg mga taga Borneo nga amó ang ginhalinan sg mga bisayâ, kag sg pag-abut sg mga Katsila”.“Maragtas o istoryang naganap sa isla ng Panay sa mga naunang nanirahan doon hanggang sa pagdating ng mga Datu mula sa Borno na pinagmulan ng lahi ng mga Bisaya hangggang sa pagdating ng mga Kastila”. Ang Maragtas ng Panay ay pinalabas na Alamat lamang ngunit nasulat sa Chronology of Chinese Ming Dynasty ang tungkol sa sampung (10) Datu na pinamunuan ni Datu Putih. Noong 1200 – 1250 A.D. ang sampung (10) Datu na pinamumunuan ni Datu Putih kasama ang kanilang mga pamilya at tigasunod ay tumakas sa masamang pamamahala ni Sultan Makatunaw ang Sri-Visjaya Sultan ng Bornay (Borneo). Sila ay sumapit sa isla ng Aninipay sa Panay at binili ang lupang kapatagan ng mga ginto at alahas sa namumunong si Marikudo at tinawag nila ang lupain na Madya-as o “paraiso” na pinagmulan ng mga Ilongo na tinawag na ‘Cradle of Ancient Filipino Civilization’. Itinatag nila ang ‘Katiringban et Madia-as’ o ‘Confederation of Madya-as’ na may pina-iiral na batas ni Kalantiaw (Code of Kalantiaw). Naisulat sa Ming Chronicle noong 1372 A.D. sa Sabah Journal si Prinsepe Sahib ul-Kahar Ong Sum-ping na naglayag sa Sulu Archipelago hanggang Kinabatangan sa North Bornay (Borneo) na pinagmulan ng permanenteng base ng mga Chinese. Noong 1390 A.D. si Raja Baguinda ng Sri-Visjaya ay dumating sa Sulu nagmula sa Swama Dwipa at itinatag ang Bwansa sa isla ng Jolo. Noong 1433 A.D. Pitong (7) Datu ay itinatag ang Code of Kalantiaw at ang Maragtas Code ni Sumakwel para sa mga taga Panay. Tatlong (3) Datu mula sa orihinal na Sampung (10) Datu na dumating sa Panay ay lumayag sa Batangas at Mindoro at isa dito si Datu Putih. Sa huling tala si Datu Putih ay lumayag pabalik ng Bornay nadaan sa Sulu at wala ng tala sa nangyari sa kanya. Ang ‘Astana Putih’ ang luklukan ng kapangyarihan ng Sultanate ng Sulu at Umbal Duwa sa Indanan na isla ng Jolo sa Region ng Tausug ng Sulu ay ipinangalan kay Datu Putih.Sa pagkakapartisyon ng ‘Aninipay’ o ang isla ng Panay na tinawag na Madya-as o ‘paraiso’ na tribong pinamumunuan ni Datu Bangkaya, Datu Paiburong at Datu Sumakwel, si Datu Putih ay lumayag patungong Luzon sumama ang ilan na nagmula sa tirahan sa tabing-ilog ng Araut (Dumangas) Iloilo. Ang apo na si Datu Ram-un ay umalis ng Dumangas kasama ang kanyang pamilya at tumira sa ‘Kaputalan’ na ngayon ay ‘Pototan’ sa Iloilo.Nang dumating ang mga Kastila naitala na sa tabi ng ilog ng Taal Batangas natagpuan ni Kapitan Juan de Salcedo noong 1570 A.D. ang naninirahang lahi ng Malay na pinaniniwalaang lahi ni Datu Putih.Ang Bisaya (Visaya) ay ang tawag sa lahi ng Sampung (10) Datu na pinamunuan ni Datu Putih ay galing sa Kaharian ng Sri-Visjaya sa Bornay (Borneo). Ayon naman sa Collier Encyclopedia na ang mga ‘Royal Families’ na orihinal na Sri-Visjaya Kingdom noong 7th century ay nilisan ang lungsod ng Palembang sa Sumatra at tumungo Malaya at sa Bornay (Borneo) at Sulu. Ang Sri-Visjaya ay makapangyarihan sa karagatan na pinamumunuan ng Sultan (Sholtan sa Hebreo ay Namumuno).
Citation preview
2009
PILIPINAS
AY
NASA
BIBLIA
2009
PILIPINAS
AY NASA
BIBLIA
2009
Ni
Kabayan
Si-Alfonso Datu-aca Tabilog
Panalangin
Ama kong , marami pong salamat sa mga pagpapala mo sa amin na nakikita at sa mga pagpapala mo sa amin na hindi nakikita. Maraming salamat Ama kong sa mga sandaling ito na niloob mo na makapanalangin ako sa iyo kasama ang mga hirang mong tinawag sa iyong Banal na Pangalan na mga kapatid ko na makakabasa nito at buksan mo Amang ang bawat isa na maunawaan ang Banal Mong Espiritu na iyong ipinadadala sa pamamagitan ng Pangalang YAHSHU’A , na siyang Banal na Espiritung iyan ang siyang magtuturo sa bawat isa nang mga katotohanan at magpapa-alala sa amin sa mga itinuro ni Yahshu’a Messiah na ninais na malaman at marinig ng mga naunang mga Propeta at mga Hari, ngunit niloob mo na kami sa huling panahong ito ang nauna mo pang binuksan upang maka-alam at maka-unawa ng mga tagubilin mo sa mga sinulat ni Propeta Moses at iba pang mga Propeta. Dahilan sa kapangyarihan ng iyong Banal na Pangalang ay binuksan mo kami na makaunawa at dahilan din sa iyong Banal na Pangalang ay makatupad at makasunod kami sa iyong ipinaunawa at mga tagubilin sa amin. Alang-alang sa pangalan ng aming Tagapagligtas at dakilang High Priest na si YAHSHU’A Messiah hinihiling namin ito sa iyo Ama kong Hallal-YAH.
ang pagkakasulat sa Dead Sea Scroll ng Pangalan ni YAHWEH
PILIPINAS AY NASA BIBLIA 2009
TALAAN NG MGA NILALAMAN pahina
Paunang Salita a How Yeshua Become Jesus c Ang Tamang Pagbasa Ng Biblia f
Huwag Babanggitin Ang Pangalan Na Sinasamba Ng Taga-ibang Bansa i
Ophir Ang Tawag Na Sina-unang Pangalan Sa Mga Isla Ng Pilipinas 1 Tagalog Ay Sina-unang Wikang Hebreo 11 Tanging Sa Pilipinas Lamang Nanatili Ang Tawag Na Datu 17
Mines Dating Back 1,000 B.C. 19
Sabwatan Sa Golgotha 29
Pinagkunan Ng Saliksik 44
Tarsis And Ofir 49
Laguna Copperplate Inscription 51
Search For Ophir 57
a
PAUNANG SALITA
Pangalan ng Ama sa Langit ay YAHWEH na Nakasulat sa Letrang Lumang Paleo-
Hebreo ng 6,823 ulit sa Lumang Tipan pa lamang, ito ay Natagpuan sa Kweba ng
Qumran sa Dead Sea, Israel na Tinawag na “Dead Sea Scroll”. Ang Roman Catholic,
Protestant, Jewish at Muslim at iba pang pananampalataya ay kasama sa
Nagsasaliksik nito.
MAGANDANG BALITA BIBLIA
PREFACE: Ang Yahweh na katangi-tanging tawag ng mga Hebreo sa Diyos (na
karaniwang isinasalin na Jehovah) ay pinanatili sa saling ito upang ipakita ang
pagkakaiba ng salitang “Panginoon” na katumbas ay “Adonai”.
Dead Sea Scroll (YAHWEH) YHWH Nakasulat sa Hebreo-Aramaic ay Pinapalitan ng
Salitang Adonai Kapag Binasaba
b
Kweba sa Qumran na pinagkunan ng Dead Sea Scrolls
c
Kopya ng Catholic Digest January 1992 vol.32,no.6
How Yeshu’a Become Jesus By:JOSEPH STALLINGS
Published in Catholic Digest January 1992 vol.32,no.6 page 17, The Mystery of the Magi
We usually don‟t think about it, but our Lord‟s name was not always Jesus. It was in fact originally the
popular Aramaic name Yeshu‟a.
In first century Judea and Galilee, the name Yeshu‟a was very common and shared fifth place with Eleazar
(Lazarus) in popularity as a name for Jewish men. The most popular male names at that time were Shime‟on
(Simon), Yosef (Joseph), Yehuda (Judah or Judas) and Yochanan (John).
In the Holy Land at the time of Christ, Aramaic had replaced Hebrew in everyday conversation, but Hebrew
remained the holy language and was used in worship and daily prayers. The rabbis also used Hebrew when
instructing their disciples. The two languages were closely related, however, as close as Italian is to Spanish,
and both used the same alphabet.
d
Yeshu‟a was the Aramaic version of the Hebrew name Yehoshu‟a (Joshua), and means “Yahweh saves”.
Throughout Christ‟s lifetime in Galilee, Samaria and Judea of course the name Yeshu‟a presented no
problem for those who spoke Aramaic and read the Bible and prayed in Hebrew. But outside the Holy Land
it become a different story as Good News spread.
The Gentiles of the Roman Empire spoke Greek and Latin and simply could not pronounce Yeshu‟a. It
contained sounds that did not exist in their language. When the Gospels were written in Greek, therefore, the
Evangelists had a real problem regarding how they might render our Lord‟s name into acceptable Greek.
The initially „Y‟ (Hebrew and Aramaic letter „yod‟) was easy. The Evangelists could use the Greek letter „iota‟,
written „I,‟ since it was pronounced like the „y‟ in yet.
The next sound was a vowel, and that was a little more difficult. Unlike Greek, all the letters of the Aramaic-
Hebrew alphabet are consonants. The marks for the vowels were not invented until some centuries after
Christ and were simple dots and dashes, placed above or beneath the letters. At the time of Christ
apparently, the first vowel in our Lord‟s name was pronounced like the „a‟ in gate. And the Evangelists
believed they could approximate that sound by using the Greek letter „eta‟. (The capital Greek letter looks
just like our English letter H).
Then followed the first of two almost insurmountable problems with Hebrew and Aramaic pronunciation.
There was no letter for the „sh‟ sound in the Greek alphabet. Such a familiar name as Solomon was actually
Sh‟lomo in Hebrew, Samson was Shimson and Samuel was Sh‟mu-El. Like the Greek translators of these Old
Testament Hebrew names, the Evangelists used the Greek sigma (s) for the Hebrew shin (sh) when
rendering Christ‟s name.
The first three Greek letters „iota‟, „eta‟, and „sigma‟, moreover came to be used in early Byzantine religious
art as an abbreviation of Jesus name. As they look very much like the Latin letters IHS, the letters were
adapted in Western European religious paintings and church architecture as a symbol for Christ‟s name.
The next letter in the Aramaic name Yeshu‟a was the Hebrew letter „waw‟, which here represents the sound
„oo‟, as in too. It was easy for the Evangelists to duplicate this sound in Greek. It takes two letters, however,
the omicron (o) and upsilon (u).
But that easy substitution was followed by the biggest problem of all: the final „a‟ sound. In Greek, there was
no substitute for the Hebrew letter „aiyin‟. Though the „aiyin‟ has no sound of its own, it causes the vowel that
it controls to be pronounced deep in the throat. The Greek couldn‟t do that, and neither could the Romans
when speaking in Latin. Usually, a Greek or Roman would pronounce an „aiyin‟-controlled „a’ like the „a‟ in
father.
A final „a‟ on a name however was most commonly feminine in both Greek and Latin. Thus it was decided to
drop the Hebrew „aiyin‟ completely and replace it with the final Greek sigma (s) which most often indicates
the masculine gender in nouns.
Throughout the Roman Empire then our Lord‟s Aramaic name Yeshu‟a, had become the Greek name Iesous,
pronounced yeh-SOOS. And this remained Christ‟s name throughout the Roman Empire as long as Greek
remained the dominant language.
But after some centuries Greek lost its favored position and Latin took its place. In the last quarter of the
fourth century, the Bible was translated from Greek into Latin by *St. Jerome who had no trouble
rendering the Greek Iesous into Latin, it became Iesus. The accent, however, was moved to the first syllable
and the name pronounced YAY-soos, since the Romans liked to accent the second from the last syllable.
In about 14th century, in the scriptoria of the monasteries where Bibles were copied by hand, Monks began to
elongate the initial „I‟ of the words into a „J‟. (The pronounciation remained the same-like the „y‟ in yet but
the Monks thought a „J‟ looked better). Probably the first Monks to do this were Germans because the letter
„j‟ in that language sounds the same as the „y‟ in English. The name Iesus, consequently, evolved into the
e
familiar written form of Jesus by the 17th century. Everyone still pronounced it YAY-soos, however, as it was
in the official liturgical Latin.
Way back in the fifth and sixth centuries, some pagan Germanic tribes called the Angles and Saxons invaded
England. St Augustine of Canterbury came to convert them to Christianity in A.D.396. Of course St.
Augustine established Jerome‟s Latin translation as England‟s official Bible. The Anglo-Saxon learned that
our Lord‟s official Latin name was Iesus. Naturally the Germanic Anglo-Saxon converted the initial Latin „I‟
into the German „J‟. They pronounced the name, however, as YAY-zoos, since a single „s‟ between two vowels
is sounded like our „z‟ in Germanic languages.
When the Normans invaded England in A.D.1066 they brought with them the French language. Since
neither the Anglo-Saxons nor the Normans would surrender their language to the other, the two become
wedded and eventually evolved into Modern English.
The Normans did influence the pronunciation of the first letter of Our Lord‟s name, though, they brought the
French pronunciation of „j‟ (jh), which evolved into our English sound of „j‟.
When King James commissioned the first official translation of the Bibles into English in the early 17th
century, the Latin Iesus was carried over unchanged into the new English Bible. The average English citizen
of the day probably pronounced the name JAY-zus which ultimately evolved into our modern English JEE-
zus.
The long process was now complete. A name that began as the Aramaic Yeshu‟a would remain written in English as it was in Medieval Latin, but now would be pronounced in English speaking countries as the familiar and loving name of the One who is our Savior, JESUS. *St. Jerome name is Eusebius Hieronymus A.D.347 – A.D.419
f
Ang Tamang Pagbasa ng Biblia
Dahil ang Banal na Pangalan ng Makapangyarihan ng Israel ay mahalaga at ganoon din ang pangalan ng Messiah ng Nazareth ay mahalaga upang ipadala ang Banal na Ispiritu ni Yahweh ay dapat na ibinabalik ang pangalan ni Yahweh at pangalan ni Yeshua (Yeshua ay sa Aramaic ang bigkas sa Hebreo ay Yahshu‟a) sa bawat pagbasa ng Biblia upang ang Banal na Ispiritu ni Yahweh ay sumaatin at siyang Banal na Ispiritung iyan ni Yahweh ang magtuturo sa atin at magpapaunawa sa atin ng mga nilalaman ng Banal na Kasulatan na tinawag na Biblia. Ang Biblia ay isinulat ng mga tao na puspos ng Banal na Ispiritu ni Yahweh kaya ang makaka-unawa lamang nito ay ang may Banal na Ispiritu ni Yahweh, 2 Pedro 1:20-21. Sa bawat nakasulat na Diyos o Lord o God sa Lumang Tipan ay ibalik na natin ang pangalan ni Yahweh, ganoon din sa pagbasa ng nakasulat sa Bagong Tipan na pangalang Jesus ay ibalik na natin ang tamang pangalan na Yahshu‟a ang tunay na Messiah ng Nazareth. Sa ganoon ay makaka-iwas tayo sa mga Sumpa na nakasaad sa Revelation 22:18-19 na ang sinuman na mag-alis ay aalisan ng karapatan sa parte ng Aklat ng Buhay, Awit 69:28-29, at ang sinuman na magdagdag ay daragdagan ng salot na nakasaad sa Banal na Kasulatan na tinawag na Biblia. Sa ganoon ay tiwasay tayo na malayo tayo sa mga aksidente at sa mga salot na sakit at manatili sa parte ng Aklat ng Buhay upang magkaroon ng Buhay na Walang hanggan.
Dahilan sa orihinal na pagkakasulat ang mga pangalan ay pinalitan ng mga „translators‟ ay kailangan na ating ibalik ang mga orihinal na pangalan lalong-lalo na ang mahahalagang pangalan na kasama ang pina-ikling pangalan ni Yahweh na „Yah‟ at ang pangalan ni Yahshu‟a ang tunay na Messiah ng Nazareth. Ang English na „Mighty-One‟ ay mas tamang isalin sa salitang Tagalog na „Makapangyarihan‟, dahil ang salitang „panginoon‟ ay nagmula sa salitang „Adonai‟ na istatwa ng Canaan na naging Palestino, Hosea 2:16.
Lumang Tipan: Exodus 3:15 And God said moreover unto Moses, Thus shalt thou say unto the children of Israel, The Lord God of your fathers, the God of Abraham, the God of Isaac, and the God of Jacob, hath sent me unto you: this is my name forever, and this is my memorial unto all generations. Tamang pagbasa: Exodus 3:15 And Yahweh said moreover unto Moses, Thus shalt thou say unto the children of Israel, The Yahweh Mighty One of your fathers, the Mighty One of Abraham, the Mighty One of Isaac, and the Mighty One of Jacob, hath sent me unto you: this is my name forever, and this is my memorial unto all generations. Lumang Tipan: Genesis 2:3 “Pinagpala ng Diyos ang ikapitong araw at itinalaga, sapagkat sa araw na ito ay nagpahinga ang Diyos ng likhain ang lahat. Tamang pagbasa: Genesis 2:3 “Pinagpala ni Yahweh ang ikapitong araw at itinalaga, sapagkat sa araw na ito ay nagpahinga si Yahweh ng likhain ang lahat. Bago tayo magpatuloy alam natin na bagong imbento lamang ang Letrang “J” kaya imposibleng Jesus ang pangalan ng Messiah, ganoon din ang pangalan ni Juan o “John” ay ang dapat ay “YahYah”. Sa Israel ngayon ang tawag kay John ay “Yochanan” na isang kontradiksyon sa nakasulat sa YeremiYah (Jeremiah) 43:4 at sa Luke 1:61. Tangi ang Banal na Pangalan ni Yahweh na “Yah” sa Awit 68:4 ang may kapangyarihan na pagsalitaing-muli si
g
ZechariYah sa Luke 1:22, Luke 1:59-64. Ang Semetic na kapatid na wika ng Hebreo at sa Arabic ang pangalan ni John ay “Yahya”. Bagong Tipan: Mateo 3:14-15 “sinansala siya ni Juan na ang wika “Ako po ang kailangang bautismuhan ninyo, at kayo pa ang lumapit sa akin? Ngunit tinugon siya ni Jesus „Hayaan mo itong mangyari ngayon sapagkat ito ang nararapat nating gawin upang matupad ang kalooban ng Diyos. At pumayag si Juan. Tamang pagbasa: Mateo 3:14-15 “sinansala siya ni YahYah na ang wika “Ako po ang kailangang bautismuhan ninyo, at kayo pa ang lumapit sa akin? Ngunit tinugon siya ni Yahshu’a „Hayaan mo itong mangyari ngayon sapagkat ito ang nararapat nating gawin upang matupad ang kalooban ni Yahweh. At pumayag si YahYah. Bagong Tipan: Revelation 1:1 The revelation of Jesus Christ, which God gave unto him, to shew unto his servants things which must shortly come to pass; and he sent and signified it by his angel unto his servant John: Tamang pagbasa: Revelation 1:1 The revelation of Yahshu’a Messiah, which Yahweh gave unto him, to shew unto his servants things which must shortly come to pass; and he sent and signified it by his angel unto his servant YahYah:
Banal na Ispiritu ni Yahweh sa YahYah (John) 14:26
“Ang Mang-aaliw na siyang Banal na Ispiritu ni Yahweh na ipadadala ng Ama sa aking pangalan, siyang magtuturo sa inyo ng lahat ng mga bagay at ipa-aalala sa inyo ang bawat nasabi ko sa
inyo”. Tanging sa nag-iisang pangalan ni Yahshu‟a (Gawa 4:12) ipadadala ang Banal na Ispiritu ni Yahweh at iyang Banal na Ispiritung iyan ang magtuturo sa atin ng mga katotohanan at magpapa-alala sa atin ng mga iniaral ni Yahshu‟a Messiah.
2 Peter 1:20-21 “Ating unang alamin na walang nakasulat sa Banal na Kasulatan sa kanyang sariling interpretasyon. Dahil isinulat ito ng mga tao noong panahong iyon hindi sa kagustuhan ng tao kundi mga taong pinabanal ni Yahweh na nagsalita at pinakilos ng Banal na Ispiritu ni Yahweh”.
Ang Banal na Kasulatan ay isinulat ng mga tao na kinasihan ng Banal na Ispiritu ni Yahweh, samakatwid ay tanging ang may Banal na Ispiritu ni Yahweh lamang ang makakaunawa ng Banal na Kasulatan at ito ay sa pamamagitan ng pangalan ni Yahshu‟a ay ipadadala ang Banal na Ispiritu ni Yahweh.
Ang Salitang Christo ay Wala sa Orihinal na Biblia
YahYah(John)1:41“Una niyang natagpuan ang kanyang kapatid na si Simon at sinabi niya „Natagpuan namin ang „Messiah‟ (sa interpretasyon ay Christo).
h
2 Peter 1:20-21 “Ating unang alamin na walang nakasulat sa Banal na Kasulatan sa kanyang sariling interpretasyon. Dahil isinulat ito ng mga tao noong panahong iyon hindi sa kagustuhan ng tao kundi mga taong pinabanal ni Yahweh na nagsalita at pinakilos ng Banal na Ispiritu ni Yahweh”.
Christo ay interpretasyon lamang ng mga translators na mga Griyego, ngunit ang „Christo‟ ay wala sa wikang Griyego. Maari nang masakop ng Griyego ang mga sakop ng Persia sa Ester 1:1 ay nasakop nila ang bansang India na pinanggalingan ng istatwang si Chrishna ay dinudurog ang ulo ng ahas na kagaya ng naihula sa darating na Messiah sa Genesis 3:15.
Father Emmanuel: Christ comes from the Greek word Christos, meaning “the anointed one”. Srila Prabhupada: Christos is the Greek version of the word Krishna.
Krishna ng India
Exodus 23:13 “Huwag babanggitin ni mamutawi sa ating mga labi ang mga pangalan ng mga sinasamba ng taga ibang bansa”. Ang bansang Israel ay ang sinasamba ay si Yahweh lamang, ang ibang bansa kagaya ng Canaan (Palestino) ang sinasamba ay si Adonai o Baal (Hukom 1:7, Adonai ay si Baal at nasalin bilang Lord, Hosea 2:16), ang Lord ay naisalin na Panginoon. Sa katabing bansa ng Israel ang Masry o Egypt ay maraming istatwang sinasamba at isa na dito si „El‟ at bawat bansa ay may kanya-kanyang „El‟ o plural ay Elohim (nasalin na God). Ang bansang Griyego ang sinasamba ay si Theos (nasalin na Diyos), ang bansang India ay maraming istatwa at isa na dito si Krishna (nasalin na Christos). Ang Syria naman ang sinasamba ay si Gowd (nasalin na God) at sinasamba naman ng mga teutonic–Germans. Si Zeus (pagbasa ay „sus‟ ay isa sa Greek Mythology God) ay idinugtong sa pangalan ng Messiah kaya naging Yehsoos (Yeh-sus) sa Griyego at Latin.
i
Huwag Babanggitin ni Mamutawi sa Inyong Labi ang Pangalan ng Sinasamba ng mga taga ibang Bansa
Amun
Anubis
Aten
Atum
Bastet
Bes
Geb
Hapy
Hathor
Horus
Isis
Khepri
Khnum
Ma'at
Nephthys
Nun
Nut
Osiris
Ptah
Ra
j
Ra-Horakhty
Sekhmet
Seshat
Seth
Shu
Sobek
Tawaret
Tefnut
Assyrian Gods at Goddesses at Babylonian Gods at Goddesses
Apsu underworld ocean; begetter of the skies and earth
Tiamat primeval chaos; bearer of the skies and earth
Lahmu & Lahamu
Anshar
Kishar
Anu sky god, father & king of the gods
Antu(m) 1st consort of Anu
Aruru (Ninmah, Mami) mother goddess; midwife of the gods Mammetum maker or mother of fate
Nammu associated with water.
Ellil (Enlil) initially, leader of the pantheon
Ea (Enki, Nudimmud) god of the waters
Mummu craftsman
Qingu battle leader
Sin (Nannar) moon god
Ningal the consort of Sin
Ishtar (Ishhara, Irnini, Inanna) goddess of love, procreation, and war
Siduri barmaid
Shamash (Babbar, Utu) sun god
Aia Shamash's consort
Kakka Anshar and Anu's vizier
Ninlil Elil's consort
Nusku god of fire and Ellil's vizier
Gerra (Gibil) god of fire
Ishum god of fire
Kalkal Ellil's doorkeeper
Nash a pure goddess
Zaltu strife
Ninurta chamberlain of the war god
Ninsun great queen
Marduk supplants other Babylonian deities to become central figure
k
Bel (Canaanite Baal cleverest; sage of the gods
Ashur god of Assyria and war
Shullat Shamash's servant
Papsukkal vizier of the great gods
Hanish weather god's servant
Adad a storm god
Shara
Nin-ildu carpenter
Gushkin-banda creator of god and man, goldsmith god
Nin-agal patron of smiths.
Ereshkigal (Allatu) supreme goddess of underworld
Belit-tseri tablet-scribe of the underworld
Namtar(a) the fate-cutter, herald of death
Sumuqan cattle god
Nergal (Erragal, Erra, Engidudu) underworld; hunter; god of war and plague
Irra plague god
Enmesharra underworld god
Lamashtu dread female demon also known as 'she who erases'
Nabu god of writing and wisdom
Ningizzia guardian of the gate of heaven; a god of the underworld
Tammuz (Dumuzi, Adonis)**** vegetation
Belili (Geshtinanna)
Gizzida (Gishzida) consort of Belili, doorkeeper of Anu
Nissaba (Nisaba) cereal grain harvest
Dagan fertility and the underworld
Birdu an underworld god
Sharru god of submission
Urshambi boatman to Utnapishtim
Ennugi controller of the Anunnaki Geshtu-e god whose blood and intelligence are used by Mami to create man.
Roman at Greek Gods
Roman God Kapantay sa Greek God
Roman Greek
Apollo Apollo
Bacchus Dionysus
Ceres Demeter
Cupid Eros
Diana Artemis
l
Fortuna
Janus
Juno Hera
Jupiter Zeus
Maia
Mars Ares
Mercury Hermes
Minerva Athena
Neptune Poseidon
Pluto Hades
Proserpina Persephone
Saturn Cronus
Uranus Ouranos
Venus Aphrodite
Vesta Hestia
Vulcan Hephaestus
Huwag Babanggitin ni Mamutawi sa Inyong Labi ang Pangalan ng Sinasamba ng mga taga ibang Bansa
1
Ophir Ang tawag sa Sina-Unang Pangalan ng mga Isla ng Pilipinas
Sino si Ophir ?
Ophir ay naisulat sa Lumang Tipan ng Biblia sa 1 Kings 22:48, 9:28 and 22:49,
Psalms 45:9, Isaiah 13:12, Job 22:24, 28:16, 1Chron. 24:4, 1:23, Genesis 10:25-26.
Sa Genesis 10:25-30 ―At si Heber ay nagka-anak ng dalawang lalaki: ang pangalan ng isa ay Peleg,
dahil nang araw na ipinanganak sila ang wika ng mga tao sa mundo ay nagkaiba-iba, at ang
kanyang kapatid ay si Yoktan. At si Yoktan ay naging anak sina Almodad, Sheleph, Hazarmaveth,
Yerah, Hadoram, Uzal, Diklah, Obal, Abimael, Sheba, OPHIR, Havilah, Yobab; lahat ng ito ay
mga anak ni Yoktan. At sila ay nanirahan mula sa Mesha at hanggang sa Sephar sa kabundukan
sa Silangan.‖
CHRONOLOGICAL EVENTS BASED ON HOLY BIBLE RECORDS
YEAR REFERENCE HEBREW NAME-MEANING-EVENTS
B.C.E. (Before Common Era)
3992 Dan.9:24-27 Creation of (1)Adam-Awdam-to show blood in face 3862 Gen.5:3-6 Seth Sheeth-appoint 3757 Gen.5:9 Enosh Awnash-to be frail 3667 Gen.5:12 Cainan Kane-a nest 3597 Gen.5:15 Mahalalel Halal-praise Yah 3532 Gen.5:18 Yared Yared-to descend to lower region 3370 Gen.5:21 Enoch Kawnek-discipline 3305 Gen.5:25 Metuselah Methuselah 3118 Gen.5:28-29 Lamech Lehmek-uncertain 3062 Gen.5:5 Death of Adam 3005 Gen.5:23 Enoch taken away 2950 Gen.5:8 Death of Seth 2936 Gen.5:28 (10)Noah Nooakh-to rest 2852 Gen.5:11 Death of Enosh 2757 Gen.5:14 Death of Cainan 2702 Gen.5:17 Death of Mahalalel 2570 Gen.5:20 Death of Yared 2436 Gen.5:32 Shem Seem-call a name.Ham Yahpet born 2341 Gen.5:31 Death of Lamech 2336 Gen.5:27 Death of Metuselah 2336 Gen.7:6 Ark of Noah Great flood Noah and 3 children, wives survived
2
Archaeological Findings: Ancient Ebla In 1974 at site of ancient Ebla northern Syria, exemplify the plethora of pre-flood and post flood writings 2334 Gen.11:10 Arphakshad Rawpad-to refresh 2299 Gen.11:12 Selah-Shawlakh to send away 2269 Gen.11:14 Heber Awba-crossover 2235 Gen.11:14 (15) Peleg Pawleg-to divide ( Yoktam the father of Ophir ) 2235 Gen.10:25 Tower of Babel Migdalah Bawlal - Confounded the language of Son of Man. Heber language was called Hebrew from name Heber.
Ang Wika ni Ophir
Ang wika ni Heber ay kagaya ng wika ni Adam at nang magkaiba-iba ang wika ng mga tao sa
mundo, tanging si Heber lamang ang nakapag-ingat ng orihinal na wika ni Adam na tinawag sa
kanyang pangalan na Heber na naging Hebreo. Samakatwid ang naging wika ng dalawang
anak ni Heber sina Peleg at Yoktan ay Hebreo din at ang naging wika ng kanilang mga anak ay
Hebreo din. Samakatwid ang wika ni Ophir na anak ni Yoktam ay Hebreo din.
Ang Wika ni Abraham
Ang anak ni Peleg si Reu, ang anak ni Reu si Serug, ang anak ni Serug si Nachor, ang anak ni
Nachor si Thare, ang anak ni Thare sina Abram na naging Abraham, Nahor at Haran ang ama ni
Lot. Si Abraham ay tinawag na Hebreo sa Genesis 14:13, samakatwid ang wika ni Abraham ay
Hebreo.
2205 Gen.11:18 Reu Rawaw-shepherd 2173 Gen.11:20 Serug Sawrag-to intwine 2143 Gen.11:22 Nachor Nakharaw-to snore 2114 Gen.11:24 Thare Tehrakh-trembling 2044 Gen.11:26 (20)Abram(Abraham) Father to be raise of people.Covenant Gen.17:9-10
Ang Datu ay Apo ni Abraham
Nang ang salita ni YAHWEH ay dumating kay Abraham sa Genesis 15:13-14 “At sinabi ni
Yahweh kay Abraham, sinabi ko sa iyo na ang lahi ng iyong mga anak ay magsisilbi
sa ibang lupain ng mga Hentil at sila ay pahihirapan sa loob ng 400 taon, at ang
Nasyong iyon na kanilang pinagsilbihan ay aking hahatulan at pagkatapos at
ilalabas ko sila na may dalang malaking yaman”. Sa Genesis 21:12-13 ― kay Yahshaak
(Isaac) ang iyong lahi ay tatawagin at ang anak mo sa katulong ay aking gagawin din na isang
Nasyon, DAHIL SIYA AY ANAK AT LAHI MO RIN‖.
3
Sina Yahshaak at Ismaale (Ismael) ay Anak at Lahi rin ni Abraham at si Ismaale ang naunang
nanirahan sa Masry (Egypt) sa Genesis 21:21 at sumunod ang mga anak ni Yahshaak kay
Yahkoob (Jacob) na tinawag ni Yahweh bilang Yahshear (Gen. 32:28) ay nanirahan din sa Masry
sa Genesis 46:3 ―Ako si YAHWEH, ang makapangyarihan ng iyong mga magulang, huwag kang
matakot pumaroon sa Masry; dahil gagawin ko kayong malaking Nasyon‖. Samakatwid ang lahi
ni Abraham sa kanyang dalawang anak sina Ismaale at Yahshaak ay naging tigapagsilbi sa lupain
na hindi kanila sa lupain ng Masry kagaya sa sinabi ni Yahweh sa Genesis 15:13-14. Ang sinabi ay
paglipas ng 400 na taon ay lalabas sila sa Nasyong iyon na kanilang pinagsilbihan at sa Exodus
12:52 ―si YAHWEH ay inilabas ang mga anak ni Yahshear (Jacob) (Tribo ng Yahshurun)
Gen.32:28 mula sa lupain ng Masry‖.
Sa lupain ng Masry ang Tribo ni Ismaale at Tribo ni Yahshurun (mula sa pangalang Yahshear) ay
ang tanging ―Tribong Tuli‖, upang magkaroon ng pagkaka-kilanlan sa dalawang Tribong-Tuli ang
Tribong Yahshurun ay tinawag na Yisraw-ale (Yisrawale naging Israel) ibig sabihin ay ―Prinsipe ni
Sarah‖ at ang Ismaale naman ay tinawag na Ishma-ale na ibig sabihin ay ‗sa Pangalan ni Sarah‖.
‗Ale‘ ay tinutukoy ang amo ni Hagar na si Sarah. Ang 12 anak ni Yahshear (Jacob) na tinawag na
12 Tribo ni Yahshurun ay orihinal na 12, ngunit ng akuin ni Yahshear ang dalawang anak ni
Yohseph sina Efraim at Manase na kanyang anak na rin sa Genesis 48:5-6. Ang nakatalaga
para kay Yohseph ay pinalitan ng kanyang dalawang anak, samakatwid ang Tribo ni Yahshurun ay
naging 13 Tribo na lumabas sa lupain ng Masry sa panahon ni Moshe (Moses).
Ang anak ni Yahshear (Jacob) na Tribo ni Levi ay itinalaga sa Pagpapari (Priesthood o Yahshear-
Dath) sa Exodus 29, ang tatlong anak ni Levi si Yahshear-Dath Gerson, Yahshear-Dath Cohat at
Yahshear-Dath Merari o mga Yahshear-Dath o mga Seserdote ay inihalo sa 12 Tribo ng
Yisrawale upang pamahalaan ang trabaho ng Pagpapari at sa pagsisilbi sa pagsamba kay
YAHWEH na mababasa sa Joshua 21:1-8 at 1Chronicles 6:63-81.
Tatlong Anak ni Levi Itinalagang Yahshear-Dath o Seserdote o Pari ay
Inihalo sa 12 Tribo ng Yisrawale
Seserdote o Yahshear-Dath Gerson
Seserdote o Yahshear-Dath Cohat
Seserdote o Yahshear-Dath Merari
Ang mga anak ni Yahshear (Jacob) kay Leah, Rachel, Bilha, Zilpa: 1. Ruben ---------- 1. Ruben (Leah) - Yahshear Dath Merari ang Pari 2. Simeon ---------- 2. Simeon (Leah) – Yahshear Dath Cohat ang Pari 3. Levi ---------- Levi (Leah) mga anak sina Gerson, Cohat, Merari 4. Yahuwdah ---------- 3. Yahuwdah (Leah) – Yahshear Dath Cohat ang Pari 5. Dan ---------- 4. Dan (Bilha-Rachel ) – Yahshear Dath Cohat ang Pari 6. Nepthali ---------- 5. Nepthali (Bilha-Rachel) – Yahshear Dath Gerson ang Pari 7. Gad ---------- 6. Gad (Zilpa-Leah) – Yahshear Dath Merari ang Pari 8. Asher ---------- 7. Asher (Zilpa-Leah) – Yahshear Dath Gerson ang Pari
4
9. Isachar ---------- 8. Isachar (Leah) –Yahshear Dath Gerson ang Pari 10.Zabulon ---------- 9. Zabulon (Leah) – Yahshear Dath Merari ang Pari Dinah (Leah) 11.Yohseph ---------- Yohseph (Rachel) mga anak sina Manaseh at Efraim 12.BenYahmin ---------10. Manaseh-kalahating tribo - Yahshear Dath Gerson ang Pari Manaseh- kalahating tribo – Yahshear Dath Cohat ang Pari 11. Efraim – Yahshear Dath Cohat ang Pari 12. BenYahmin(Rachel) - Yahshear Dath Cohat ang Pari Si Yohseph ay ipinagbili ng kanyang mga kapatid sa mga Ismaalita at dinala sa Masry (Egypt) na pinagbili naman bilang alipin at dumating ang panahon na naging tagapamahala ng Pharaoh at naging Malaya at pinalitan ang pangalan na Zaphenath-paneah. Ang isang alipin ay ibabalik sa kanyang magulang ngunit si Yohseph ay binili sa lahi ng Ismaalita kaya ibinalik siya sa Ismaalita at binigyan ng asawa na pangalan ay Asenath na anak na babae ng Pari ng Ismaalita na si Potiphera sa lahi ni Ismaale na nagkaroon ng 12 prinsesa na kagaya ni Yahshurun na nagkaroon ng 12 anak at ang isa ay si Levi na naatasan sa pamamahala ng Pagpapari sa Exodus 29, Genesis 17:7, 17:23,16:12 ―siya ay kahalubilo ng kanyang mga kapatid‖. Nang si Abraham ay mamatay sina Ismaale at Yahshaak ang naglibing sa kanya sa kweba ng Machpelah katabi ng kanyang asawang si Sarah sa Genesis 25:9. Ang anak at lahi ni Ismaale ay nadala ng dalawang anak ni Yohseph sina Manase at Efraim, samantalang ang anak at lahi ni Yahshaak ay nadala ng 12 Tribo ng Yahshurun (Jacob tinawag ni Yahweh na Yahshear) sa lupain ng Masry at inilabas sila ni Yahweh sa Exodus 12:52, upang matupad ang sinalita ni Yahweh sa Genesis 15:13-14.
Mga Apo ni Levi
1Chronicles 6:1
Mga Lahi ng mga Anak ni Levi:
Gerson Cohat Merari
Libni Shimei Amran Ishar Hebron Uzziel Mahli Mushi Jahath Aaron Korah Libni Zimmah Eleazar Ebiasaph Shimea Joah Phinehas Assir Uzza Iddo Abishua Tahath Shimea Zerah Bukki ZephaniYah Haggiah Jeaterai Uzzi Azariah Asaiah Zerahiah Joel Maraioth Elkanah Amariah Amasai Ahitub Mahath Zadok Elkanah Ahimaaz Zuph Azariah Toah
5
Johanan Eliel Azariah- Jeroham (Priest of Elkanah Solomon Shumuel temple ) Joel Amariah Heman Ahitub Zadok Shallum Hilkiah Azariah Seraiah Jehozadak-captive in Babylon Mapapansin na ang lahi ni Cohat kay Ishar ay nagsilbi sa Kaharian ni Haring Dowdow (David). Mapapansin na ang lahi ni Cohat kay Amran si Jehozadak ay umabot sa Pagkakasakop ng Babylonian. Mapapansin na ang lahi ni Gerson at Merari ay tumigil sa ika- 7th henerasyon na panahon ng pagtakas ng Natirang-Nakatakas mula sa Assyria, Isaiah 11:11. Ang nakatalagang Pari sa Kaharian ng Yisrawale ay sina Gerson,Merari at Cohat, samantalang sa Kaharian ng Yahuwdah ay si Cohat lamang.
Kaharian ng Yisrawale:
Ang 12 Tribo ng Yahshurun (tinawag na Yisrawale o Israel sa Egypt) ay nagkaroon ng kanilang
Hari, naging Hari si Saul mula sa Tribo ng BenYahmin, sumunod si Dowdow (David) sa Tribo ni
Yahuwdah at sumunod si Haring YahdidiYah (Solomon) anak ni David.
Si Haring YahdidiYah (Solomon) ay nagpagawa ng Mga Barko upang pumunta ng
OPHIR para kumuha ng mga ginto, 1Kings 9:26 ang paglalakbay pabalik ay
tumatagal ng tatlong (3) taon.
Dalawang Kaharian:
Lumipas ang panahon pagkamatay ni Haring Solomon ay nahati sila sa dalawang kaharian, sa
Kaharian ng Yisrawale at Kaharian ng Yahuwdah. Ang Katiwala ni Haring Solomon na mula sa
Tribo ng Efraim (1Kings 11:26) si Yeroboam ang naging Hari ng Yisrawale na sumama ang 10
6
Tribo ay pinagsisilbihan naman ng mga Levitang Pari (Yahshear-Dath o Seserdote) mula kay
Yahshear Dath Cohat, Yahshear Dath Gerson at Yahshear Dath Merari. Ang anak ni
Haring Solomon si Rehoboam ang naging Hari ng 2 Tribo ng Yahuwdah na pinagsisilbihan ng
mga Levitang Pari (Yahshear-Dath o Seserdote) mula kay Yahshear Dath Cohat.
KAHARIAN NG YISRAWALE:
Sampung (10) Tribo ang sumama kay Haring Yeroboam ng Kaharian ng Yisrawale at ang lungsod
ay ang Samaria na pinagsisilbihan ng mga Levitang Pari (Yahshear-Dath o Seserdote) mula kay
Yahshear Dath Cohat, Yahshear Dath Gerson at Yahshear Dath Merari na mababasa
sa Joshua 21:1-8 at 1Chronicles 6:63-81.
KAHARIAN NG YAHUWDAH:
Dalawang (2) Tribo ang sumama kay Haring Rehoboam ng Yahuwdah at ang lungsod ay ang
Yahrusalem (Jerusalem) na pinagsisilbihan ng mga Levitang Pari (Yahshear-Dath o Seserdote)
mula kay Yahshear Dath Cohat.
Si Haring Yeroboam ng Yisrawale ay TINANGGAL ang Pagsisilbi ng
mga Levitang YahshearDath o Seserdote sina YahshearDath-Cohat,
YahshearDath-Gerson at YahshearDath-Merari at PINALITAN sila
ng mga pangkaraniwang tao lamang na HINDI LEVITA.
Si Haring Yeroboam ng Yisrawale ay nagtayo ng templo sa mataas na lugar at ginawang
Tigapagsilbing Pari ay pangkaraniwang tao lamang na HINDI LEVITA at itinalaga ang
Kapistahan sa ika-Walong Buwan na dapat ay ika-Pitong buwan na ginaganap ng Kaharian ng
Yahuwdah sa pagdiriwang ng mga kapistahan sa 1 Kings 12:31-32, 1 Kings 13:33-34.
Levitang YahshearDath o Seserdote mula kay Yahshear Dath Cohat, Gerson
at Merari ay Tinanggal Bilang Tigapagsilbing YahshearDath o Seserdote sa
Kaharian ng Yisrawale at sila ay Lumayas sa lupain ng Yisrawale na dala
ang kanilang mga ari-arian ay tumungo sa Kaharian ng YAHUWDAH sa
lungsod ng Yahrusalem at nanatili sa loob ng tatlong (3) taon:
2Chronicles 11:13-17 ‗at ang lahat ng mga Seserdoteng Pari at Levita na nasa Yisrawale at sa lahat
ng baybayin ay lumayas na dala ang kanilang ari-arian at tumungo sa Yahuwdah at sa lungsod ng
Yahrusalem: dahil si Haring Yeroboam at kanyang mga anak ay Pinalayas sila bilang
Tigapagsilbing Seserdote para kay Yahweh at si Haring Yeroboam ay nagtalaga ng mga
Seserdoteng Paring Hindi Levita sa matataas na lugar at para sa Demonyo at sa Istatwang Guya
na kanyang ginawa. Ang mga Levitang YahshearDath o Seserdoteng Pari mula sa tribo ng
Yisrawale, ay itinalaga ang kanilang sarili at puso na hanapin si Yahweh na Makapangyarihan ng
7
Yisrawale sa pagpunta nila sa Yahrusalem upang magsakripisyo para kay Yahweh na
Makapangyarihan ng kanilang mga magulang. Naging matatag ang Kaharian ng Yahuwdah at
maging si Haring Rehoboam na anak ni YahdidiYah (Solomon) ay naging matatag, sa loob ng
tatlong taon; dahil tatlong taon silang sumunod sa palatuntunan kagaya sa pagsunod ni
DowDow (David) at YahdidiYah‖.
Ang mga Levitang YahshearDath o Seserdoteng Pari na lahi ni Yahshear
Dath Cohat, Gerson at Merari na pinalayas sa Kaharian ng Yisrawale ay
hindi nagtagal sa Kaharian ng YAHUWDAH: 2 Chronicles 20:18-19
Ang mga Levitang YahshearDath o Seserdoteng Pari mula sa lahi ni Yahshear Dath Cohat, Gerson at Merari na pinalayas sa Kaharian ng Yisrawale na tumungo sa Kaharian ng YAHUWDAH sa Yahrusalem ay nawala sa kapanahunan ni Haring Yahoshaphat (776 B.C.E. 1Kings 22:51, 62 taon mula sa paghahari ni Haring Yeroboam) sa 2 Chronicles 20:18-19 ―at ang mga Levita mula sa mga anak ni (Cohat) Cohathites at mga anak ni Corhites at tumayo upang purihin si Yahweh ang nag-iisang Makapangyarihan ng Yisrawale sa napaka-lakas na boses na mataas.‖
Mga Barko Patungong OPHIR:
Mga Barko na ipinagawa ni Haring YahdidiYah (Solomon) ay pumupunta parin sa OPHIR para
kumuha ng mga ginto 1Kings 9:26, at nagpagawa pa ng mga panibagong Barko si Haring
Yahoshaphat sa 1 Kings 22:48 ngunit hindi na ito natuloy.
Ang mga Levitang Pari mula sa lahi ni Yahshear Dath Gerson, Yahshear Dath Cohat at
Yahshear Dath Merari na pinalayas sa Kaharian ng Yisrawale na tumungo sa Kaharian ng
Yahuwdah ay hindi nagtagal sa Kaharian ng Yahuwdah, sila ay sumama sa mga barkong
ipinagawa ni Haring YahdidiYah na pumupunta sa OPHIR na naglalakbay ng
pabalik sa loob ng tatlong (3) taon, dahil tatlong (3) taon silang lumagi sa kaharian
ng Yisrawale 2Chronicles 11:13-17.
Bago pa magpagawa ng panibagong Barko si Haring Yahoshaphat sa 1Kings 22:48. Naisulat sa
2Chronicles 20:18-19 sa paghahari ni Haring Yahoshaphat na 62 taon na ang lumipas mula sa
paghahari ni Haring Yeroboan na katiwala ni Haring YahdidiYah(Solomon) sila ay hindi na
natagpuan sa Yahrusalem sa 2 Chronicles 20:18-19 .
Dinatnan ng Mga Levitang Yahshear Dath o Datuh sa Mga Isla ng OPHIR:
Ang mga lahi ni OPHIR ay nagsasalita ng Wikang Hebreo na kagaya ng mga Levitang Yahshear Dath o Seserdote na sumakay sa mga Barko tumungong Ophir dahil si OPHIR ay apo rin ni Heber na pinagmulan ng tawag sa salitang Hebreo na nagmula sa pangalang Heber. Ang mga taga OPHIR ay masagana na sa napakaraming ginto at ang kanilang sinasamba ay mga anito na impluwensya ng malalapit na bansa sa kanila. Ang mga YahshearDath o Seserdoteng Paring Levita ay hindi kilala ng mga taga OPHIR na naitalaga na bilang Seserdoteng Pari (Dath) ni Yahshear (Yahcoob) o Yahshear-Dath o
8
Seser-Dothe para sa pagsamba kay Yahweh, sa Hebreo ang Pari ay ‗Dath‘ o binigkas na Dawth-ho.
dath <1881> Strong’s Exhaustive Concordance Hebrew Dictionary
Pronunciation: Dawth-ho
Definition: 1) decree, law, edict, regulation, usage
1a) decree, edict, commission 1b) law, rule
of uncertain (perhaps foreign) derivation: a royal edict or statute:-commandment, commission, decree, law, manner.
DaTH
I used to think of DaTH (dawth-ho) as meaning void, since that's the way the fluffy bunny new
age kabbalah books present it. I was curious one day and decided to see if the word was in the
Bible (in Hebrew version) and found that it means something like the Law written in our
hearts, a kosmic consciousness that lets us know if we are in sync with the Tao That Be (or
however you want to describe it). Here are a few of my notes on my research into DaTH.
Go on a spiritual quest to find values you can hold up as being what you stand for. You have found
your inner DaTH. You have found the law written in your heart. What is law? A king gives a
decree or edict that is the expression of the king‘s will. [Esther 3:14, 8:13, 9:14] There was the
concept that once a king issued this DaTH, it cannot be altered or revoked. [Daniel 2:15, 6:16]
DaTH is entrusted to people. In the case of civil law, this DaTH is in the hands of judges, enforced
by police, argued by lawyers, voted upon and recorded by politicians.
The Israelites had the concept of the ToWRaH being the DaTH of Yahweh. Ezra was given the title
of Secretary of the irrevocable DaTH of the Almighty of heaven. [Ezra 7:2, 1 Esdras 8:9] The
irrevocability of the DaTH from Yahweh was not questioned by Yahshua. Yahshua was not out to
destroy the ToWRaH representing the DaTH from Yahweh, but to bring it to life in the hearts of
people. [Matthew 5:17] He was not getting out a giant cosmic eraser. What he challenged was that
DaTH of Yahweh was complete and contained in scriptures and traditions. He offered that DaTH
of Yahweh can be known in the heart, directly experienced, with continued insights into this
DaTH, renewed revelation, and ongoing prophecy.
This was not anti-Jewish at all. The idea was found in the Dead Sea Scrolls. The Jews continued to
redefine DaTH with the Mishnah, the Talmud, the Kabbalah, and to this day with books being
published, web sites being built, deeper insights explored and lived out.
9
Here is something you can count on to be true for your entire life—CHoKMaH/Sophia and DaTH
are treasures that will be your salvation. The greatest treasure comes from uniting with Yahweh.
[Isaiah33:6]
A treasure is a reward after following a treasure hunt. A gift is never really valued as a treasure.
YAHWEH with a multitude approaches, from his right hand comes a shining DaTH.
[Deuteronomy 33:2] DaTH is the invisible SHiPHRaH, the Law in the heart of Yahweh.
DaTH is Law, but DaTH is also having an active conscious, a living Law written in the heart.
DaTH is being conscious of the will of Yahweh, which we can concentrate upon, which we can be
mindful of, which can direct our view of what God wants in each given situation. DaTH is beyond
memorizing a collection of ancient rules. DaTH is a living part of each of us. I would dare say that
people who have never heard one word of religion still know that it would be wrong to go on a
murdering spree or steal from the neighbors when they are not at home. The commandments part
of ToWRaH are not the DaTH, but are examples of using the DaTH in specific situations. The
DaTH extends far beyond the few ancient case-by-case examples of what would not be acceptable
behavior.
Thus the Jewish/Kabbalist quest for the invisible DaTH is much like the Gnostic quest for direct
connect, for gnosis. Maybe it is invisible because it is from another dimension, that light trapped
in the darkness, our core Messiah‘s Consciousness, our native our Nature.
Chronology of the "Chinese Ming Dynasty and Islamic Influences" ni Guo Zhongli
Ang Sri-Visjaya ay makapangyarihan sa karagatan (mga barkong ipinagawa ni Haring YahdidiYah kay Haring Huram ng Tyre upang kumuha ng ginto sa Ophir, (1Kings 9:26) na pinamumunuan ng Sultan (Sholtan sa Hebreo ay Namumuno). Ang pamilya (Royal Family) ng namumuno at tigasunod ng Sri-Visjaya Kingdom noong ika-pitong siglo (7th
century) ay lumisan mula sa Palembang sa Sumatra at tumungo sa Malaya na kabila ng ―straits of Malacca‖ at nagtatag sila ng daungan ng Malacca. Nanirahan sila sa Bornay (Borneo) at Sulu na mga isla ng Ophir. Sa pangunguna ni Datu Putih (sa wikang Hebreo Poothe=scatter into corner) ay ang sampung (10) Datu mula sa Bornay ay dumating sa Aninipay ng Panay na binili nila ng ginto kay Marikudo ang kapatagan ng Panay na tinawag nilang Madya-as o paraiso. Ang pitong Datu ay naiwan sa Panay na pinaniniwaan naging lahi ng Ilongo, at si Datu Putih naman kasama ang dalawa pang Datu ay pumunta sa Luzon sa Mindoro at Taal Batangas na pinaniniwalaan na pinagmulan ng wikang Tagalog. Ang wika ng mga Datu ng Sri-Visjaya ay pinaniniwalaang pinanggalingan ng wikang Binisaya o tinawag na Hiligaynon (sa wikang Hebreo ng Higaynon=solemn sound). Ang wikang Binisaya (hango sa Sri-Visjaya) ay ang wikang Ilonggo at nagkaroon ng Sugbuano (Cebuano) at Waray. Ang wikang Tagalog ay kahawig sa wikang Ilonggo at ang wikang Bicolano ay kahawig sa wikang Waray. Ayon sa talaan ng ―Chronology of the Chinese Ming Dynasty‖ na ang sampung (10) Datu sa pangunguna ni Datu Putih ay dumating sa isla ng Panay at naiwan ang pitong (7) Datu sa Panay nang si Datu Putih at dalawa pang Datu ay tumungo sa Luzon (Khomer o mortar)
10
sa Mindoro at Taal Batangas. Ang huling talaan kay Datu Putih ay nang bumalik siya sa Bornay na napadaan sa Sulu. Nang dumating ang mga Kastila sa pamumuno ni Ferdinand Magellan (Fernado Magallanes) noong 1521 A.D., ang mga isla ng Ophir ay tinawag sa pangalang FELIPE na hango sa pangalan ng prinsipe ng Espanya na naging Hari si Haring Felipe II ng Espanya. Ang Felipe ay naging Felipinas na naging Pilipinas. Naitala din ng mga Kastila ang napakaraming minahan ng ginto sa mga isla ng Pilipinas. Ang mga naninirahan doon ay ‗pinawalang-halaga na‘ ang maraming minahan ng ginto dahil ayon sa Kastilang si De Morga na 1,000 B.C na ang idad ng minahan na kanilang natagpuan sa mga isla na tinawag nilang Pilipinas (ka-idad sa kapanahunan ni Haring YahdidiYah (Solomon) na nagpagawa ng mga barko upang kumuha ng ginto sa Ophir). Sinulat ng Kastilang si Pigafetta na ang mga naninirahan daw ay kuntento na sa kanilang mga pag-aaring ginto na nagmula pa sa kanilang mga ninuno. Madaling makakuha ng ginto na kasing laki ng itlog at mani kapag inihiwalay mo sa lupa ("On the island [Butuan] where the king came to the ship, pieces of gold as large as walnuts or eggs are to be found, by sifting the earth‖). Bago dumating ang mga Kastila ay walang tanging talaan o ―archaeological findings‖ tungkol sa kasulatan ng sina-unang Asian Malay kundi ang naitala sa dokumento ng mga Chinese. Ang Sri-Visjaya Kingdom na naitala ng ―Chronology of the Chinese Ming Dynasty and Islamic Influences‖ sinulat ni Guo Zhongli na nagpapatunay na ang Datu at Sultan ay may ginagampanang mahalang katungkulan sa Sri-Visjaya Kingdom. Ang ―Sholtan‖ sa Lumang-Hebreo ay ang ‗namumuno‘, samantalang ang ―Datu‖ ay ang Yahshear-Dath o Seser-Dote o DATU ng Kaharian ng Sri-Visjaya‟.
Ayon sa Historian si O.W.Wolters noong 430-475 A.D. kilala sa Chinese ang Kan-t‟o-li
na Estadong natatag sa malapit sa Palembang ng Sumatra noong ikalawang siglo (2nd
century A.D.). Noong 500 A.D. sa Sumatra, isla ng Bangka, Java at Malay Peninsula ay may walong (8) Estado ang nangalakal sa China noong 608 A.D. hanggang 670 A.D at tanging ang Shihlifoshih ang nanatili. Ang mga natagpuang labi na nagkaka-idad na 775 A.D. mula sa Ligor isthmus sa Malay Peninsula ay sinaliksik ng Asian History Pioneer George Coedus na naniwala na ang Estado na kilala sa China na Shihlifoshih ay siyang Sri-Vishaya (Sri-Visjaya). Ang Sri ay titulong pang-galang mula sa India kaya ang pangalan ng Sri-Visjaya ay Visjaya na kilala ngayon bilang Bisaya. (Si Yahshu‘a Messiah ay inutusan niya ang kanyang 12 desipolo na hanapin ang mga nawawalang Sambahayan ng Yisrawale (Israel) na mababasa sa Mateo 10:5-6 at sa Gawa 13:47. Naitala na ang desipolo ni Yahshu‘a na si Tomas ay sinibat hanggang sa mamatay ni Haring Misdeus ng India. Ang huling Kahariang sumakop sa kanila ay ang mga Griego at naitala sa Ester 1:1 na ang India ay nasasakupan ng Kaharian ng Persia na sinakop ng Emperyo ng Griego kaya sa India huling natagpuan ang desipolo ni Yahshu‘a sa paghahanap sa mga Nawawalang Tribo ng Yisrawale). Ang Sri-Visjaya ay makapangyarihan sa karagatan mula Ceylon (Sri-Lanka), Sumatra, Java (Old Javan Kingdom of Mataram) hanggang sa Champa na pinamumunuan ng Sultan (Sholtan sa wikang Hebreo ay ang Namumuno). Ang pamilya ng Sholtan at mga tigasunod ng Sri-Visjaya Kingdom noong ika-pitong siglo (7th century) na may titulong Datu at Sultan ay lumisan mula sa Palembang sa Sumatra at tumungo sa Malaya na kabila ng ―straits of Malacca‖ at nagtatag sila ng daungan ng Malacca. Ang naiwan namang Sri-Visjaya sa Palembang sa hindi alam na dahilan ay pinamunuan ni Sailendra na isang Mahayana Buddhist. Si Sailendra ay nagmula sa kanyang pagtakas sa Java na siyang nagtayo ng mga templo at istatwa ni Buddha ang Burabudur noong 800 A.D., ang templo ni Merdut at dalawang Bodhisattvas na Hindi Ginawa ng orihinal (7th Century) Sri-Visjaya Kingdom ng ikapitong siglo. Ang Buddhist (8th century) Sri-Visjaya na may titulo
11
ng Raja ay ang nagapi ng mga Javanese noong ika-labing-apat na siglo (14th Century). Ang Sri-Visjaya Kingdom noong ika-pitong siglo (7th century) na may titulong Datu at Sultan ay Hindi Buddhist dahil hindi sila nagtayo ng mga istatwa ni Buddha.
Wikang „Tagalog‟ ay Sina-Unang Wikang Hebreo
Ang Mga Nakatira sa mga Isla ng Ophir ay Nagsasalita ng Sina-Unang
Wikang Hebreo (Ancient-Hebrew) nang Dumating ang mga Kastila
Ophir ang Dating Pangalan ng mga Isla ng Pilipinas
Sa aklat ni Gregorio F. Zaide ―History of the Filipino People”sa pahina 2, ang mga
manunulat na mga taga Kanluran ay tinawag ang ating lupain sa pangalang Maniolas, Ophir,
Islas del Oriente, Islas del Poniente, Archipelago de San Lazaro, Islas de Luzones (Isla ng
Mortars), Archipelago de Magallanes at Archipelago de Legaspi. Ang mga tawag na Maniolas,
Islas del Oriente, Islas del Poniente, Archipelago de San Lazaro, Islas de Luzones, Archipelago de
Magallanes at Archipelago de Legaspi ay ang itinawag ng mga Kastila (mapapansin na mga salita
at wikang Kastila hanggang maging Pilipinas) sa mga isla ng Ophir. Tinatawag ng mga
Nabigador ang mga isla na Ophir na nakasulat sa Biblia 1 Hari 22:48, 9:28 at 22:49, Awit 45:9,
Isaiah 13:12, Job 22:24, 28:16, 1Chron. 24:4, 1:23, Genesis 10:25-26.
Ang mga inapo ni Ophir ay ang mga Pilipino, at ang sinasalita ay ang Wikang Lumang-Hebreo
hindi ang Makabagong-Hebreo dahil nakatakas sila bago pa masakop ng Assyria ang Yisrawale
(Israel) na siyang nagbago sa wika at naging Modern-Hebreo 2 Kings 18:26. Ito ay pinatunayan ni
Padre Chirino na naisulat ni Gregorio F. Zaide ‗History Of The Filipino People‘ pahina 24 ―Of all
our languages, the Tagalog has been adjudged the best by scholars. “I found in this language,”
said Padre Chirino, eminent Jesuit-historian, “four qualities of the four greatest languages of
the world – Hebrew, Greek, Latin and Spanish. It has “MYSTERY and OBSCURITIES of
the HEBREW”, ang wikang Tagalog ay may misteryo at pagkakahawig sa wikang Hebreo.
Si Ophir ay Apo ni Heber na pinanggalingan ng Wikang Lumang-Hebreo. Bago pa dumating sa
Ophir ang mga Sri-Visjaya sa pamumuno ni Datu Putih, ang mga naninirahan sa mga isla ng
Ophir ay nagsasalita na ng wika ni Adam dahil nang nawasak ang wika ng mga tao sa panahon ng
Tore ni Babel tanging si Heber lamang ang nakapag-ingat ng wika ni Adam na tinawag sa
pangalan ni Heber na Hebreo at si Ophir ay Apo ni Heber na nanirahan sa Silanganan. Karaniwan
noon na tinatawag ang bawat lugar sa kanilang pangalan.
Wikang Tagalog ay Sina-Unang Wikang Hebreo
TAGALOG HEBREW WORD MEANING IN HEBREW
1. ABA Abah be dense 2. AGAM Agam a marsh 3. AGAP Aggaph a cover 4. AHA Ahahh exclamatory
12
5. ALILA Alilah to overdo 6. ALE Ale female master 7. ALAM Alam concealed 8. ALIS Alees jump for joy 9. ANAK Anak to be narrow 10.ANTIK Anthiyq antique 11. ANIYA Aniyah sorrow 12. ASA Awsaw to do or make 13. ASAYA Asayah Yah has made 14. ASAL Azal depart 15. AYAW Ahyaw screamer 1. BAKA Bawkah be ready to burst 2. BAKYA Bekee-ah break forth in pieces 3. BALAM Balam to be held in 4. BALAK Balaq to annihilate 5. BAROK Baruwk blessed 6. BASURA Besowrah reward for good news 7. BATA Bata to babble in speech 8. BATAK Bathaq thrust through 9. BATAK Batach be bold 10. BAWAT Baw-at to trample down 11. BAWAL Baw-al to be master 12. BAWAT Bawat kick 13. BAWAS Baw-ash to smell bad 14. BUKID Bukki to depopulate 15. BWISIT Bosheth shame, confusion 1. CUBAO Chobawb to hide, hiding place 1. KAANAK Chanaq to narrow 2. KABA Chaba to cherish, love 3. KABA Kabah to expire in heart 4. KABARET Chabareth female consort 5. KABAYAN Chabayah Yah has hidden 6. KABOD Kabod weight 7. KABILA Khav-ee-law circular 8. KAGAYA Khag-ghee-yaw festival of Yah 9. KALAM Chalam to bind 10. KALAS Khaw-lash to overthrown 11. KALUKAW Khal-ook-kaw division 12. KAMAO Khaw-mawn image 13. KAMOT Khamoth wisdom 14. KANAN Chanan to favor 15. KANAN Khanaw to in dine
13
16. KANILA Khan-nee-ale (el) favor of Yah become 17. KANYA Khan-nee-ale (el) favor of Yah become 18. KAPA Kapa to cover 19. KAPAS Chaphas disguise self, hide 20. KAPIT Chaphets to incline to 21. KARIT Charits incisure, sharf 22. KARAS Charash to scratch 23. KARAYOM Charayown doves dung 24. KASA Kasah to grow fat 25. KATAS Kathash to butt 26. KATAL Chathal to swathe 27. KILYA Chelyah jewel 28. KISAY Kissay overwhelm 29. KUPE Khofe (kupe) a cove 1. DAGAN Dagan increase grain 2. DALAG Dalag leap 3. DAMA Dama to weep 4. DAMA Damah to compare 5. DARAK Darak draw 6. DATU Dath a royal edict or commandment 7. DAYA Dayah fly rapidly 8. DIBA Dib-bah evil report 9. DODONG Dowdow King David - love 10. DUWAG Du-weg be afraid 1. GABAY Gabbay curve, rounded 2. GALA Galah to exile, depart 3. GERA Gerah continuing, destroy 4. GIBA Gibah house, cup, pot 5. GINAW Ghinnaw a garden 6. GULAT Giylath joy, rejoicing 1. HAH Hahh express grief 2. HALA Hala to remove 3. HALAK Halak to walk, be conversant 4. HALAL Halal celebrate, renowned 5. HALIKA Haliykah company, going 6. HAPAK Haphak to change 7. HILIGAYNON Higaynon solemn sound 1. IBSAN Ibtsan inflammatory 2. ILAW Illaw to ascend 3. INDAY Dowdah female of Dowdow -love
14
4. ITAY Ittay unadvisedly 1. LABA Lavah to unite 2. LABAN Laban white 3. LABAS Labash wrap around 4. LAHAT Lahat tower 5. LAKAD Lakad to catch 6. LAKAS Lachash amulet 7. LAOAG Lawag to deride, speak 8. LAPAT Laphath take hold 9. LAYAW La-yaw weary 10. LEKAT Leh-kakh to take 11. LUKOT Luchowth to glisten 12. LUWA Luwa swallow down 1. MAGALAW Mah-gaw-law a track 2. MAGALAW Mah-gaw-law to revolve 3. MAGARA Maguwwrah permanent residence 4. MAGINAW Maginnaw shield 5. MAGDALO Migdalah tower 6. MAHABA Mahavahee desire 7. MAHAL Mahal to adulterate 8. MAHALAL Mahalal fame 9. MAHALAY Mahalay steep 10. MAKALAT Machalat sickness 11. MAKIRI Makiyriy salesman 12. MALAKI Mahlake walking 13. MALAKI Malakiy mininstrative 14. MALAT Malat be smooth 15. MALAYAW Meleah(mel-ay-aw) female of Mala, abundance 16. MALAYU Mala to fulfilled 17. MALE Male filling 18. MATA Mattah rod 19. MATSAKAW Mutsa-kaw something pound out 20. MAYKAYA Mayka-Yah who is like Yah 21. MINDANAO Mig-daw-naw be eminent, preciousness 22. MOOG Moog flow down 23. MULA Muhlah circumcision 24. MUOK Mook to become thin 25. MURA Morah fear 1. PALAG Palag divide 2. PALAYAW Pel-aw-yaw Yah has favored 3. PANAW Pa-naw go away, cast out
15
4. PARA Parah increase 5. PARAM Param to tear 6. PARA Para to bear fruit 7. PASA Pasa to stride 8. PASAK Pasaq to disport 9. PASAY Paw-say-akh exemption, skip over 10. PATAK Pathach to open 11. PATAW Paw-thaw persuade 12. PETSA Petsa wound 13. PILI Pilee secret 14. PILILLA Peliyla judge,Yah has judge 15. PILEGES Piylegesh concubine 16. PINILI Peneeale face of Yah(el), Piniyah-face of Yah 17. PINYA Peneeale Piniyah-face of Yah 18. PISIL Pehsel carve images 19. PISTE Pishteh stupidity 20. PITAK Pethach opening 21. PO (Po) Po or Hoo (1931) derive from Hoo,third person 22. POOK Pook obtain 23. PUKAW Pookaw stumbling block 24. PUTA Pothah hinge or the female pudenda 25. PUTI Poothe scatter into corner 1. SABA Saba abundance 2. SABAK Sabak to intwine 3. SABAD Zabad to confer 4. SABAW Saybaw old age 5. SAKA Shakah to roam 6. SAKAB Shakab to lie down 7. SAKANYA Shekanyah Yah has dwell 8. SAKAL Shaqal to suspend 9. SAKA Shaqa to subside 10. SAKAY Zakkay pure 11. SAKIT Sheqets abominable 12. SAGAD Saw-gad fall down 13. SALAG Salga be white 14. SALAMAT Shalom peace 15. SALAT Shalat to dominate 16. SALO Sal-loo weighed 17. SAMA Shamma desolation 18. SAMAR Shamar save yourself 19. SAMAT Shamat fling down 20. SANAYIN Shenayin to transmute 21. SAPAT Shaphat to judge 22. SAPAW Shawfaw to abrade 23. SARAT Sarat cut in pieces 24. SARA Sara to prolong
16
25. SARAP Saraph thought 26. SAWA Shawah please, amuse 27. SELOSA Shelowshah third wife 28. SIBOL Zebool dwelling, residence 29. SIBOL Shibbol ear of grain 30. SIKIP Sheqeph loophole 31. SILAY Selay be in safety 32. SILO Shiyloh tranquil 33. SITAHIN Shettayim two fold 34. SUMAKWEL Shemuwel hear intelligently, cast out 35. SUMAYAW Shemayaw Yah has heard 36. SULTAN Sholtan ruler, dominion 1. TABAK Tabach to slaughter 2. TAKA Takah sit down, to strew 3. TAKAS Tachash bottom 4. TAKIP Taqqiyph strong 5. TAGA Tagah slap 6. TALA Tala hang, suspended 7. TANAW Tannaw female jackal 8. TANIM Tsanim thorn 9. TAPAK Taphach flatten down 10.TAPAL Taphal stick on as a patch 11.TAPAT Taphath a dropping 12.TATUWA Tatua error 13.TAWA Tawah to cheat 14.TEKLA Tiklah perfection, completeness 15.TENA Tenah fig tre 16. TENGA Teqa sound 17. TERA Tera adoor 18. TIKOM Tiykom middle, central 19. TIMPLA Tiphlah unsavoury 20. TIRA Tiyrah a wall, fortress 21. TORE Tore ring dove 22. TUMIRA Tiymarah be erect 23. TUNAW Toanaw purpose 1. URI Uwriy east the region of the light 1. YAKAL Yachal be patient 2. YAMAN Yaman right hand side 3. YARE Yare afraid, frighten
17
Tanging sa Pilipinas Lamang Nanatili ang Tawag na Datu:
Recorded List of Datus in the Philippines.
Cebu
Datu Daya - Ancient ruler of Daanbantayan, Cebu
Panay
Datu Dinagandan — First ruler of Aklan, circa 1200 Kalantiao - Mythical ruler of Aklan in the late late 14th century Datu Paiburong — Ruler of Iloilo Datu Padojinog — Ruled in the Visayas Region with his wife Ribongsapaw. More than
seven hundred forty six years ago, around 1240, ten brave and noble rulers were believed to have landed in our shores. They came from the kingdom of Bornay (now Borneo), escaping the wrath of a wicked ruler Rajah Makatunao. They boarded on big ships, called balanghays, and set out to sea to find a place where they can live in peace and harmony. One moonless night on April 15, 1240, together with their families, warriors, slaves and counselors, they faced the unknown in quest of the Promised Land. Datu Padojinog was one of the said Datus.
Datus in the Maragtas epic o Irong-irong o Kalantiaw III /Rajah Bendahara Kalantiaw — Said to have formulated the
mythical Code of Kalantiaw in 1433 (legendary, see related article). o Datu Puti — One of the 10 Bornean Datus to arrive in Iloilo before the Spanish
colonial period. (legendary but may be based on facts, see related article)
Datu sa Panahon ng Spanish colonization
Rajah Colambu — Chief in 1521 of Limasawa, brother of Rajah Siagu of Butuan. He met Ferdinand Magellan and guided him to Cebu on April 7, 1521.
Rajah Humabon — Ruler of Cebu who became an ally of Ferdinand Magellan. Enemy and relative of Lapu-Lapu. In 1521, he and his wife were baptized and renamed themselves Carlos and Juana after the Spanish royalty, King Carlos and Queen Juana.
Sultan Kudarat - Sultan of Maguindanao. Rajah Lakandula - Ruler of Tondo, one of the last rulers of Manila. Lapu-Lapu - Ruler of Mactan Island. He defeated Ferdinand Magellan in April 27, 1521.
He is the Philippines' first national hero.
18
Datu Sikatuna {also Ka Tun-as} - Ruler of Bohol in 1565. He made a blood compact with the conquistador, Miguel López de Legazpi. His statue was erected in Bohol where the blood compact took place.
Datu Pagbuaya - Overlord of Ka Tun-as and Gala of Bohol. He was join ruler with brother Datu Dalisdisan of a settlement along the shorelines between Mansasa, Tagbilaran and Dauis which was abandoned years before López de Legazpi's arrival due to Portuguese and Ternatean attacks. He founded Dapitan in the northern shore of Mindanao.
Datu Dalisdisan - He was join ruler with brother Datu Pagbuaya of a settlement along the shorelines between Mansasa, Tagbilaran and Dauis. His death during one of the Portuguese and Ternatean raids caused the abandonment of the settlement.
Mano-ok - Christian name Pedro Manuel Manooc; son of Datu Pagbuaya; subdued the Higaonon tribe in Iligan; established one of the first Christian settlement in the country.
Rajah Sulayman - One of the last rulers of Maynila, was defeated by Martín de Goiti, a soldier commissioned by López de Legazpi to Manila.
Rajah Tupas - Last Datu of Cebu, conquered by Miguel López de Legazpi. Datu Lapu-lapu - Defiant chieftain who led forces that slew Ferdinand Magellan in 1521.
Datu Dinagandan -First ruler of Aklan, circa 1200
Kalantiaw - Ruler of Aklan in 1399.
Kalantiaw III /Rajah Bendahara Kalantiaw- Formulated the Code of Kalantiaw in 1433 (mythical, see related article).
Datu Paiburong - Pre-hispanic ruler of Ilo-ilo
Datu Sikatuna - Ruler of Bohol in 1565. Made a pact with Miguel López de Legaspi
Datu Pax S. Mangudadato - Current (Not prehispanic but a Datu) Governor of Sultan Kudarat(2001-2004)
Datu Puti- One of the 10 Bornean Datus to arrive in Ilo-ilo before the Spanish colonial period. (mythical, see related article)
Rajah Calambu, chief in 1521 of Limasawa, brother of Rajah Siagu of Butuan. He met Ferdinand Magellan and guided him to Cebu on April 7, 1521.
Rajah Siagu was chief of Manobo in 1521.
Raja Humabon was ruler of Cebu and became an ally of Ferdinand Magellan and an enemy of Lapu-lapu.
Rajah Suliman
Rajah Lakandula
Irong-irong
Rajah Tupas
Datu Makabulos(Macabulos) ruled with elders the town of Lubao, Pampanga around 1571.
19
Mines Dating Back to at least 1,000 B.C.
Masagana sa mga Ginto ang OPHIR Bago Dumating ang mga Kastila
Pinabayaan Na Ang Minahan ng Ginto sa Ophir
According to De Morga:
Mines dating back to at least 1,000 B.C. have been found in the Philippines. When the Spanish arrived the Filipinos worked various mines of gold, silver, copper and iron. They also seemed to have worked in brass using tin that was likely imported from the Malay Peninsula. The iron work in particular was said to be of very high quality in some cases, and occasionally in some areas, even better than that found in Europe.
When the Spanish arrived, the Philippines was so gilded with gold that most of the gold mines had been neglected. "... the natives proceed more slowly in this, and content themselves with what they already possess in jewels and gold ingots handed down from antiquity and inherited from their ancestors. This is considerable, for he must be poor and wrethced who has no gold chains, calombigas, and earrings."
Pambayad ay Ginto sa Ophir
As the missionary Francisco Colín wrote in 1663:
In the punishment of crimes of violence the social rank of the slayer and slain made a great deal of difference. If the slain was a chief, all his kinsfolk took the warpath against the slayer and his kinfolk, and this state of war continued until arbiters were able to determine the amount of gold which had to be paid for the killing… The death penalty was not imposed by public authority save in cases where both the slayer and slain were commoners, and the slayer could not pay the blood price.
Nabigador na Nagmula sa OPHIR:
Blair and Robertson, Vol. II, p. 116.
Legazpi describes one of the "Moro" pilots captured from Butuan:
20
"...a most experienced man who had much knowledge, not only of matters concerning these Filipinas Islands, but those of Maluco, Borney, Malaca, Jaba, India, and China, where he had had much experience in navigation and trade."
Ginto Ang Palamuti sa Loob at Labas ng Bahay sa Ophir ay Ipinagaya ni Haring Dowdow (David) sa Paggawa ng Bahay Para kay Yahweh
According to Pigafetta:
However, things seem to already diminished from Pigafetta's time:
"On the island [Butuan] where the king came to the ship, pieces of gold as large as walnuts or eggs are to be found, by sifting the earth. All the dishes of the king are of gold, and his whole house is very well set up."
Pigafetta goes on to describe the huge gold ornaments, gold dagger handles, tooth plating and even gold that was used to decorate the outside of houses! On the gold work of the Filipinos is this description of the people of Mindoro: ( ginaya ng Yisrawale o Israel naitala sa 1Chronicles 29:4 Even three thousand talents of gold, of the gold of Ophir, and seven thousand talents of refined silver, to overlay the walls of the houses withal)
"...they possess great skill in mixing it [gold] with other metals. They give it an outside appearance so natural and perfect, and so fine a ring, that unless it is melted they can deceive all men, even the best of silversmiths."
Arts of Asia, Jul-Aug 1988, p. 131
Arts of Asia 1981, no.4, p.54
Apparently, even foreigners desired Filipino gold products. Recent discoveries show that gold jewelry of Philippine origin was found in Egypt near the beginning of the era. These finds are mentioned in Laszlo Legeza's "Tantric elements in pre-Hispanic Philippines Gold Art," (Arts of Asia, Jul-Aug 1988, p. 131) along a discussion of Philippine Tantric art. Some outstanding examples of Philippine jewelry, which included necklaces, belts, armlets and rings placed around the waist, are showcased in J. T. Peralta's "Prehistoric gold ornaments from the Central Bank of the Philippines," Arts of Asia 1981, no.4, p.54.
Sinasabi ng Biblia Tungkol sa Ginto ng OPHIR
1Chronicles 29:4 Kahit tatlong libong talento ng Ginto, ng ginto ng Ophir at pitong libong talent na dinalisay na pilak, upang ilapat sa dingding ng mga bahay at sa iba pa:
21
2Chronicles 8:18 At si Huram ay pinadalhan siya sa pamamagitan ng kanyang tagasunod ng mga barko at ng may kaalaman sa karagatan; at sila ay sinamahan ng mga tigasunod ni YahdidiYah (Solomon) sa pagpunta sa Ophir, at sila ay nakakuha ng apat naraan at limampung talent ng ginto at dinala nila kay Haring YahdidiYah.
2Chronicles 9:10 At ang tigasunod ni Huram, at ang tigasunod ni YahdidiYah (Solomon) na nagdala sa kanila ng mga ginto mula sa Ophir, nagdala rin ng puno ng algum at mga hiyas na bato.
Job 22:24 iyong ilalatag ang ginto parang alabok at ang ginto ng Ophir bilang bato sa daluyan ng tubig.
Job 28:16 hindi mahahalagahan ang ginto ng Ophir ng mamahaling onyx o ng sapphire.
Psalm 45:9 mga anak na babae ng Hari ay ilan sa iyong kagalang-galang na babae: sa iyong kanan ay nakatayo ang reyna sa ginto ng Ophir.
Isaiah 13:12 aking gagawin ang tao na mas mahalaga sa mamahaling dinalisay na ginto; ang tao kaysa ginintuang palakol ng Ophir.
Ang Titulong Datu
Ang salitang ‗Datu‘ ay galing sa salitang Hebreo na ‗Dath‘ na ibig sabihin ay ‗royal edict
or commandment‘ na naitalaga sa anak ni Levi na namamahala sa Pag-Papari sa
pagsamba kay Yahweh ang Makapangyarihan ng Yisrawale na tinawag na Israel ngayon.
Ito ay hango sa ‗Pari ng Yisrawale‘ na tinatawag na ―SESERDOTE‖ o ‗Yahshear-Dath‘
(Seser-Datho o Pari ng Israel). Si Jacob o Yahshear na kilala sa ngayon sa tawag na
Israel ay naitalaga ang anak niyang si Levi na maging Pari. Ang salitang Yahshurun ay
hango sa pangalan ni Jacob na Yahshear. Ang Yisrawale naman ay ang itinawag sa lahi
nila doon sa Egypto upang mapagka-iba sila sa Ismaale na parehong tuli. Ang Yisrawale
ay nai-salin na Israel.
Ang Titulong Sultan
Ang Sultan ay hango sa salitang Hebreo na Sholtan (ruler, dominion) na namumuno na
naitalaga la lahi ni Yahuwdah.
Ang Titulong Raja
Ang Raja ay titulo ng Hari ng Buddhist sa Ikalawang Sri-Visjaya Kingdom na
pinamunuan ni Sailendra na isang Mahayana Buddhist. ( ―The second Sri-Visjaya of 8th
century was ruled by Sailendra a Buddhist was finally destroyed by the Javanese in the
14th century and this people of Sri-Visjaya were different religion than the original first
22
Sri-Visjaya of 7th century. In fact the kingdom of Sailendra who become king of Sri-
Visjaya were Mahayana Buddhist that this Mahayana Buddhists left behind many
famous temples, which their contemporaries the king of original 7th century Sri-Visjaya
seem not to have done‖).
DATU SA MARAGTAS
Ang Titulo ng Aklat:
“Maragtás kon (historia) sg pulô nga Panay kutub sg iya una nga pamuluyö, tubtub
sg pag-abut sg mga taga Borneo nga amó ang ginhalinan sg mga bisayâ, kag sg
pag-abut sg mga Katsila”.
“Maragtas o istoryang naganap sa isla ng Panay sa mga naunang nanirahan doon
hanggang sa pagdating ng mga Datu mula sa Borno na pinagmulan ng lahi ng mga Bisaya hangggang sa pagdating ng mga Kastila”.
Ang Maragtas ng Panay ay pinalabas na Alamat lamang ngunit nasulat sa Chronology of
Chinese Ming Dynasty ang tungkol sa sampun (10) Datu na pinamunuan ni Datu Putih.
Noong 1200 – 1250 A.D. ang sampung (10) Datu na pinamumunuan ni Datu Putih
kasama ang kanilang mga pamilya at tigasunod ay tumakas sa masamang pamamahala
ni Sultan Makatunaw ang Sri-Visjaya Sultan ng Bornay (Borneo). Sila ay sumapit sa isla
ng Aninipay sa Panay at binili ang lupang kapatagan ng mga ginto at alahas sa
namumunong si Marikudo at tinawag nila ang lupain na Madya-as o ―paraiso‖ na
pinagmulan ng mga Ilongo na tinawag na ‗Cradle of Ancient Filipino Civilization‘.
Itinatag nila ang ‗Katiringban et Madia-as‘ o ‗Confederation of Madya-as‘ na may pina-
iiral na batas ni Kalantiaw (Code of Kalantiaw).
Naisulat sa Ming Chronicle noong 1372 A.D. sa Sabah Journal si Prinsepe Sahib ul-Kahar
Ong Sum-ping na naglayag sa Sulu Archipelago hanggang Kinabatangan sa North
Bornay (Borneo) na pinagmulan ng permanenteng base ng mga Chinese. Noong 1390
A.D. si Raja Baguinda ng Sri-Visjaya ay dumating sa Sulu nagmula sa Swama Dwipa at
itinatag ang Bwansa sa isla ng Jolo. Noong 1433 A.D. Pitong (7) Datu ay itinatag ang
Code of Kalantiaw at ang Maragtas Code ni Sumakwel para sa mga taga Panay. Tatlong
(3) Datu mula sa orihinal na Sampung (10) Datu na dumating sa Panay ay lumayag sa
Batangas at Mindoro at isa dito si Datu Putih. Sa huling tala si Datu Putih ay lumayag
pabalik ng Bornay nadaan sa Sulu at wala ng tala sa nangyari sa kanya. Ang ‗Astana
Putih‘ ang luklukan ng kapangyarihan ng Sultanate ng Sulu at Umbal Duwa sa Indanan
na isla ng Jolo sa Region ng Tausug ng Sulu ay ipinangalan kay Datu Putih.
Sa pagkakapartisyon ng ‗Aninipay‘ o ang isla ng Panay na tinawag na Madya-as o
‗paraiso‘ na tribong pinamumunuan ni Datu Bangkaya, Datu Paiburong at Datu
Sumakwel, si Datu Putih ay lumayag patungong Luzon sumama ang ilan na nagmula sa
23
tirahan sa tabing-ilog ng Araut (Dumangas) Iloilo. Ang apo na si Datu Ram-un ay umalis
ng Dumangas kasama ang kanyang pamilya at tumira sa ‗Kaputalan‘ na ngayon ay
‗Pototan‘ sa Iloilo.
Nang dumating ang mga Kastila naitala na sa tabi ng ilog ng Taal Batangas natagpuan
ni Kapitan Juan de Salcedo noong 1570 A.D. ang naninirahang lahi ng Malay na
pinaniniwalaang lahi ni Datu Putih.
Wikang Bisaya at Tagalog
Ang Bisaya (Visaya) ay ang tawag sa lahi ng Sampung (10) Datu na pinamunuan ni Datu
Putih ay galing sa Kaharian ng Sri-Visjaya sa Bornay (Borneo). Ayon naman sa Collier
Encyclopedia na ang mga ‗Royal Families‘ na orihinal na Sri-Visjaya Kingdom noong 7th
century ay nilisan ang lungsod ng Palembang sa Sumatra at tumungo Malaya at sa
Bornay (Borneo) at Sulu.
Ang Sri-Visjaya ay makapangyarihan sa karagatan na pinamumunuan ng Sultan
(Sholtan sa Hebreo ay Namumuno). Ang pamilya ng namumuno at tigasunod ng Sri-
Visjaya Kingdom noong ika-pitong siglo (7th century) ay lumisan mula sa Palembang sa
Sumatra at tumungo sa Malaya na kabila ng ‗straits of Malacca at nagtatag sila ng
daungan ng Malacca. Nagkaroon sila ng relasyon sa Bornay (Borneo) at Sulu na mga isla
ng Ophir
Noong 1200 – 1250 A.D. ang sampung (10) Datu na pinamumunuan ni Datu Putih
kasama ang kanilang mga pamilya at tigasunod ay tumakas sa masamang pamamahala
ni Sultan Makatunaw ang Sri-Visjaya Sultan ng Bornay (Borneo). Sila ay sumapit sa isla
ng Aninipay sa Panay at binili ang lupang kapatagan ng mga ginto at alahas kay
Marikudo na tinawag nilang Madya-as o ―paraiso‖ na pinagmulan ng mga Ilongo na
tinawag na ‗Cradle of Ancient Filipino Civilization‘. Ang ‗Katiringban et Madia-as‘ o
‗Confederation of Madya-as‘ na may pina-iiral na batas ni Kalantiaw (Code of
Kalantiaw).
Ang tatlong (3) Datu mula sa orihinal na Sampung (10) Datu na dumating sa Panay ay
lumayag patungong Luzon sa Batangas at Mindoro at isa dito si Datu Putih.
Merriam-Webster International Unabridged Dictionary
Ayon sa ‗Merriam-Webster International Unabridged Dictionary‘ na ang wikang
TAGALOG at ang wikang VISAYA ay galing sa isang grupo ng wika na tinawag na
TAGALA na kapatid ng sina-unang wikang Malay-Javanese na tinawag na KAWI na
24
ngayon ay wala na. Ang TAGALOG ay may 30,000 root words, 700 affixes at ang root
words na kilalang-kilala ay 5,000 salita mula sa Kastila; 3,200 salita mula sa Malay-
Indonesia, 1,500 salita mula sa Hebreo, 1,300 salita mula sa English, 300 salita mula sa
Sanskrit, 250 salita mula sa Arabic at kaunting salita mula sa Persia, Japanese, Russian.
Ang wikang Latin ay na-impluwensya ang Spanish at English. Ang wika ng Bisaya at ang
wika ng Tagalog ay maraming salitang magkakaparehas mahigit 3,800 na kilalang-
kilalang salita at parehas ng paggamit. Ang ―HILIGAYNON‖ ang tawag sa wika ng Bisaya
ay kagaya sa wikang Hebreo na ―HIGAYNON‖ na ibig sabihin ay ‗banal na tunog‘
(solemn sound).
Salitang Lumang Hebreo
Ang salitang ―YA-WA‖ ay isang masamang salita sa Bisaya. Ang ―WA‖ ang ibig sabihin ay
―WALA‖ at ang ―YA‖ ay ang pina-ikling pangalan ng Makapangyarihan ni Abraham na si
YAH-WEH, Awit 68:4. Samakatwid ang ibig sabihin ng ‗YAWA‖ ay ―WALA si YAH-
WEH‖ o ibig sabihin ay ―Dimonyo‖. Ang salitang ‗Piste‘ ang ibig sabihin sa wikang
Hebreo ay ‗stupidity‘ o ‗mahina ang isip‘. Kaya ang masamang salita na binabanggit ng
mga Bisaya na ‗Piste-Yawa-ka‘ ay ang ibig sabihin ay ‗mahinang isip wala sa iyo si
Yahweh‘.
Ang salitang ―SUSI‖ sa salitang Bisaya ay YAWE o YAVE. Ang Levitang Nakatakas ay
nadala ang pangalan ng Pinakamakapangyarihan ng Yisrawale na si YAHWEH na
itinago sa tawag na ―SUSI‖. Ito ay nang ipinag-utos ng Sanhedrin (Highest or Supreme
Court) ang pagbabawal sa pagbigkas ng Banal na Pangalang YAHWEH bago pa sila
masakop ng mga Assyrian. Ang bumigkas ng Banal na Pangalan na YAHWEH sa publiko
at sa Pagsamba ay papatawan ng ‗Blasphemy‘, ngunit tanging High Priest lamang ang
bibigkas nito ng walong (8) beses sa isang araw lamang sa isang taon sa Araw ng
Pagpapasting o ‗Day of Atonement‘. Ito ay nadala hanggang sa kapanahunan ni Yahshu‘a
Messiah na mababasa sa Luke 11:52.
DINAANAN NG MGA NALABING NAKATAKAS
Hula Ni Propeta Isaiah sa mga Nalabing Nakatakas:
Isaiah 11:11 ― At datarating ang panahon sa araw na iyon na si Yahweh ay igagalaw ang
kamay sa pangalawang pagkakataon upang mabawi ang Natira sa kanyang mga Tao na
naiwan nagmula sa Assyria, at nagmula sa Egypto, at nagmula sa Pathros, at nagmula sa
Cush, at nagmula sa Elam, at nagmula sa Shinar, at nagmula sa Hammath, at nagmula sa
mga Isla sa Karagatan‖.
25
Isaiah 66:19 ―at ako ay maglalagay ng Senyales sa kanila at aking ipadadala silang
Nakatakas sa mga nasyon sa Tarshish, Pul, at Lud na lumalaban gamit ang sibat,sa
Tubal, at Javan, sa mga isla sa malayu, na hindi nakarinig ng aking katanyagan, at hindi
nakita ang sa aking papuri, at ide-deklara nila ang sa aking papuri sa mga Hindi-Tuli‖.
Ngunit may Nalabing-Nakatakas (Escaped Remnant) mula sa Assyria at mula sa Babylonia (Isaiah 11:11 at Isaiah 66:19). Sa nabanggit na dalawang panahon na pagtakas ay parehas na ang kadulu-duluhang pinuntahan nila ay ang mga ‗pulu-pulong isla sa karagatan. Mas malinaw ang Isaiah 66:19 na bago makarating sa pulu-pulong isla sa karagatan sa Malayu ay nagmula muna sa JAVAN na inihula ni Propeta Isaiah. Ang JAVAN ay ang pinanggalingan ng ating mga Kababayan ayon sa Colliers Encyclopedia ang Sri-Vijaya Kingdom at ang wika ng JAVAN na ‗Kawi‘ ang pinanggalingan ng ating wikang Tagalog at Bisaya na pinatutunayan ni Padre Chirino na wikang Hebreo. Ang aklat ni Propeta Isaiah ay binasa ni Yahshu‘a Messsiah sa Lukas 4:17-19, samakatwid, isa sa mapagkakatiwalaang aklat ang mga sulat ni Propeta Isaiah. Sa mga binanggit ni Yahshu‘a ang tunay na pangalan ng Messiah, ay inaasahan ng mga nagbabasa ng Biblia at nagbabasa ng Koran na ‗Muling Babalik‘ ay nabanggit sa Biblia sa Juan (YahYah) 21:21-23 na kung naisin niya na manatili si Juan hanggang datnan niya sa muling pagbabalik, ay samakatwid daratnan si Juan sa pagbabalik ni Yahshu‘a Messiah. Ang pangalang Juan ay hango sa English na pangalang John na hango sa Semetic at Aramaic na pangalang Yahya na hango sa orihinal na salitang Hebreo na ‗YAHYAH‘. Ang pangalang Yahya ay madaling mapagkakakilanlan sa ngayon na pangalan ng Muslim, ngunit bago pa makarating ang paniniwala ni Ahmud (Mohammad) (Peace be upon Him) sa mga Arabo noong 622 C.E. ay pangalan na ito noon pa ng mga Israelita o mga Hudyo. Katunayan si ZechariYah na asawa ni Elizabeth sa Lukas 1:5 ay pinangalanan niya ang kanyang anak na YAHYAH. Sa kasalukuyan sa Israel ang tawag nila kay YahYah ay Yochanan, ito ay isang pamamaraan sa pag-iwas sa pagbanggit ng Banal na pangalan ni Yahweh. Katunayan maging ang pangalan ni Yahshu‘a ay ginawang Yeshu‘a (Ezra 2:1-2). Kung Yochanan ay taliwas na sa nakasulat sa Lukas 1:61 na wala pang ganoong pangalan sa kanilang lahi dahil noon pa man ay mayroon ng Yochanan sa kapanahunan ni Propeta JeremiYah (JeremiYah 43:4). Samakatwid ay YAHYAH ang tama at tunay na pangalan ni Juan. Ang ‗Sri‘ sa Sri-Visjaya ay isang titulo na ibig sabihin ay ‗Prinsipe‘, ‗Kagalang-galang‘ at ‗Kabanalan‘ na hanggang sa ngayon ay ginagamit pa sa India. Ito ay isang patunay na napadaan sa India ang mga Sri-Visjaya. Ayon sa Bible Dictionary ng Holy Bible 1864 ay binanggit na sinibat ni Haring Misdeus ng India hanggang sa mamatay ang Disipolo ni Yahshu‘a na si Tomas. Ang India ay nabanggit sa Ester 1:1 na dulung nasasakupan ng Kaharian ng Persia na lugar na pinuntahan ng mga Disipolo ni Yahshu‘a sa paghahanap sa mga Nawawalang Tupa ng Sambahayan ng Israel sa pagsunod sa iniutos sa Mateo 10:5-6 ‗ hanapin ninyo ang nawawalang Tupa ng Sambahayan ng Israel ‗. Ang ‗Vi‘ o ‗Vis‘ sa Sri-Visjaya ayon naman sa Samsi English Dictionary ay ‗Spirit‘. Ang letrang ‗J‘ ay ang orihinal na tunog nito ay letrang ‗Y‘, samakatwid ang Sri-Visjaya ay ang tama ay SRI-VIS-YAHYAH na ibig sabihin ay “Prinsipe-Kabanalan-Spiritu ni YAHYAH”. Ang pagbabalik ni Yahshu‘a Messiah ay inaasahan ng mga nagbabasa ng Biblia at nagbabasa ng Koran ay daratnan ni Yahshu‘a Messiah si YAHYAH na nasa ngayong panahong ito ay nasa Sri-Visjaya na lahi ng mga Kababayan natin. Ang ‗ChabaYah‘ (Kabayan) ang ibig sabihin sa Hebreo ay ‗itinago ni Yahweh‘.
26
Katangian ng Nakatakas Mula Yisrawale
Ang katangian ng Natirang-Nakatakas ay sila‘y nagsasalita ng Lumang Wikang Hebreo dahil sila ay nakatakas bago maimpluwensiya ng wika ng mga Assyrian na wikang Aramaic at wika ng mga Babylonian na Chaldean. Mapapansin na ang mga naiwan sa Yahrusalem ay nagsasalita ng Chaldean-Hebrew o Modern-Hebrew na wika nila hanggang sa kasalukuyan. Ang pangalan na sinasamba ng Natirang-Nakatakas ay kapangalan ng sinasamba ni Abraham. Ngunit dahil sa sila ay tumatakas ay itinago ang kanilang pagkakakilanlan na pangalan na sinasamba ni Abraham na si YAHWEH ay itinago nila ito bilang ‗SUSI‖ na mababasa sa Lukas 11:52. Ang ‗Susi‘ ay si Yahweh sa Binisaya ang YAWE ay SUSI. Ang katangian ng Natirang-Nakatakas ay ang lahi ay mga ‗Tuli‘ kagaya ng Magpakailanmang-Tipan ni Abraham kay Yahweh. Ang katangian ng Natirang-Nakatakas ay ang lahi ay mga ‗Kayumanggi‘ na naitala sa Awit ni Solomon 1:5. Daratnan ni Yahshu‘a ang pangalan ng desipolo niyang si Juan na nakatala sa Juan 21:22-23. Si Juan na desipolo ni Yahshu‘a ay ang pangalan ay YahYah (Yahya) na makikita sa Holy Koran. Ang karakteristik ng Nawawalang Natirang Nakatakas sa Sambahayan ng Yisrawale ay sila ay sampung tribo at mayroon silang mga Yahshear-Dath o mga Datu na Seserdoteng Banal na nagtuturo at ang Sholtan o Sultan na namamahala. Sila ay taimtim na naghihintay sa inihula ng mga Propeta sa pagdating ng Messiah na tutubos sa kanila dahil ng sila ay nakatakas ay inihula na sa kanila ng mga Propeta ang pagdating ng Messiah. Mayroon silang katangiang-galing sa mga bagay na kanilang ginagawa at pinagpapala sila ni Yahweh sa kanilang gawaing kamay. Ang lahi ng Ophir at Natirang Nakatakas na ating Kababayan ay mga Tuli, mga makabayan, mga likas na hospitable, likas na magalang, likas na masunurin, likas na mapayapa, likas na may takot sa Lumikha, kumidlat lang ―Dyos ko kaagad ang banggit ng bibig. Ang ating Kababayan ay ang Nalabing-Nakatakas (Escaped Remnant) na binabanggit ni Propeta Isaiah sa 11:11 at Isaiah 66:19. Baka rin ang ating Kababayan ang ipinahahanap ni Yahshu‘a Messiah sa Mateo 10:5-6 ‗Ang labing-dalawa ay isinugo ni Yahshu‘a (Jesus) at pinagbilinan na ‗Huwag kayong gagaya sa gawi ng mga Hentil (di-tuli - Epeso 2:11) o pumasok man sa alinmang bayan ng mga Samaritano (nagkukunwaring Israelita - 2Hari17:24). Sa halip ay puntahan ninyo ang mga Nawawalang Tupa sa Sambahayan ng Israel. Ganoon din sa ibinilin kay Apostol Saul at Apostol Bar-abba (Pablo at Barnabas) sa Gawa 13:47 ‗Inilagay kita na maging ilaw sa mga Hentil (di-tuli), upang maibalita ang Kaligtasan hanggang sa dulo ng daigdig‘. Mayroon bang dulo ang daigdig ? hindi kaya ang tinutukoy ay ang dulo na pinuntahan ng mga Nalabing-Nakatakas na binanggit ni Propeta Isaiah sa Mga Pulo-pulong Isla sa Karagatan na nanggaling sa JAVAN na pinapupuntahan ni Yahshu‘a Messiah sa labing-dalawang Disipolo ? Ang ibig sabihin pala ng Bahala Na ay ‗Bathala Na‘, ayon sa aklat ni Ed Lapiz pahina 64 ‗Paano Maging Pilipinong Kristiano‘. Talagang maka Dyos nga ang mga naninirahan sa
27
Ophir na tinawag ng mga Kastila na Filipino. Sa Visaya kapag sinabi mong ‗Yawa‘ ay dimonyo ito, kasi wala si ‗Yah‘, kasi ang ‗wa‘ ang ibig sabihin ay ‗wala‘, at ang ‗Ya‘ (Yah) ay ang pina-ikling pangalan na sinasamba ni Abrahan na si YAHWEH, Awit 68:4 Jah o ‗Yah‘. Hallelu-Yah ibig sabihin ay ‗Purihin-ka-Yah‘. Ang kabuuang pangalan na Yah ay YAHWEH ayon sa mga Hebrew Scholars sa Encyclopedia Judaica ay ang pinaka-banal na nag-iisang pangalan na sinasamba ni Abraham at ng mga orihinal na Israelita ay ang pangalang YAHWEH. Ang YA-WE naman sa Kabisayaan ay ‗Susi‘. Lukas 11:52 ―tinanggal ninyo ang ‗Susi‘ ng karunungan‖, sa Kawikaan 1:7 ‗ang pagkatakot kay YAHWEH ay pasimula ng karunungan‘. Ang tinutukoy na ‗Susi‘ ay si Yahweh. Bakit sa buong mundo tanging ang mga Kababayan lang natin ang pinagkalooban na tumawag sa tanging banal na pangalan ng Lumikha na YAHWEH na sinasamba ni Abraham at ng mga orihinal na mga Yisrawale o Israelita. Ang tawag ng mga Israelita sa ngayon na nandoon sa Middle East sa Jerusalem sa kanilang sinasamba at tinatawag na Dyos ay ‗Adonai‘, ngunit sabi ng kanilang mga eskolars ang YAHWEH ang orihinal at nag-iisang pangalan na sinasamba ni Abraham at ng mga naunang mga Israelita. Sa pelikulang ‗Passion of Christ‘ ni Mel Gibson - ang tawag ni Mirriam (Maria) kay Jesus ay ―YAHSHU‘A‖. Sa Gawa 4:12 - ‗walang tanging pangalan na ibinigay sa silong ng langit na sukat nating ikaligtas kundi sa pangalang Yahshu‘a pala.
GENESIS 17:11 „TOKEN OF THE COVENANT BETWEEN ME AND YOU‟ Ang turo ng mga hindi-tuli ay tinanggal naraw ang pagtutuli na ―Walang-Hanggang Tipan ni Abraham kay Yahweh. Ang ibig sabihin ng ‗walang-hanggang tipan‘ ay ‗Forever Contract‘ na hindi pwedeng palitan kahit-kailan at hindi pwedeng palitan ng kahit na sino pang Apostol o si Pablo man. Dahil sa hindi naraw umiiral ang ‗walang-hanggang tipan‘ na pagtutuli ay pwede na ngayon ang mga hindi-tuli (supot). Sa ganitong aral ay binale-wala na nila ang Walang-Hanggang Tipan ni Abraham kay Yahweh (Genesis 17:7-10). Kasi nalito sila sa nabasa nila sa Gawa 15:1-2 na tinutulan ni Apostol Saul (Pablo) at Apostol Barabba ang mga Hudyo na nagsasabi na ‗kailangang magpatuli sa pamamaraan ni Moses kung hindi ay hindi kayo maliligtas‘. Ang pamamaraan ni Abraham ang dapat ipatupad kaya tinutulan ni Apostol Saul (Pablo) at Apostol Barabba ang mga Hudyong nagtuturo sa pagtutuli sa pamamaraan ni Moses. Katunayan hindi tutol si Apostol Saul (Pablo) sa Pagtutuli sa pamamaraan ni Abraham. Pagkagaling ni Apostol Saul sa pakikipag-usap sa mga Matatanda sa Jerusalem tungkol sa suliranin ng pagtutuli ay tinuli ni Apostol Saul (Pablo) si Timoteo sa Gawa 16:3-4 at ibinalita pa sa lahat ng lugar na pinuntahan nila ang naging desisyon ng mga Matatanda sa Jerusalem tungkol sa pagtutuli. Ang naging dahilan ng kalituhan ay ang pagtutol ni Apostol Saul (Pablo) at Apostol Barabba sa pagtutuli sa pamamaraan ni Moses at hindi sa pamamaraan ni Abraham na orihinal na pamamaraan ng pagtutuli. Pagkatapos na makunsulta ang mga Matatanda sa Jerusalem na huwag ng gambalain ang mga Hentil (di-tuli) na mananampalataya dahil binabasa naman tuwing Sabbath ang mga batas sa aklat ni Moses, samakatwid ay matututuhan din nila iyon, ay tumuloy na ng lakad si Apostol Saul (Pablo) kasama si Silas tumungo sa Syria at Cilicia at tumuloy sa Derbe at Lystra na nadatnan nila si Timoteo na mananampalataya kaya tinuli ni Apostol Saul si Timoteo. Isa pang kalituhan ay ang pagkakalagay ng chapter sa Gawa 15 ay inihiwalay ang chapter 16 ni Padre Hugo noong ika-12 Siglo ng pairalin at lagyan na ng Chapter at Verses ang Biblia. Paanong masasabi ng mga Hindi-Tuli (supot) na pwede na sila na makasama sa Tamang Pananampalataya na may Walang–hanggang Tipan ni Abraham kay Yahweh
28
kung hindi sila magpapatuli ? Sa Genesis 17:14 ay sinabi ni Yahweh na ‗hindi kasama‟ ang mga di-tuli (supot) dahil sinira nila ang kontrata o tipan ni Abraham kay Yahweh. Ngunit sa I Corinto 7:18-19 at sa Galatia 5:2 at sa Galatia 6:13 ang konklusyon ni Apostol Saul ay ―dahil ang mga taong ‗tuli‘ (masasamang Hudyo) na hindi naman sumusunod sa mga utos ni Yahweh ay hinihimuk pa silang mga (Hintil) hindi tuli na magpatuli upang magaya sa kanilang mga tuli (masasamang Hudyo) na hindi sumusunod sa mga utos ni Yahweh‖. Ang sinabi ni YAHWEH ang Pinakamakapangyarihan sa lahat at sinasamba ni Abraham na ‗hindi kasama‟ ang mga di-tuli (supot) dahil sinira nila ang kontrata o tipan ni Abraham kay Yahweh.
2 Corinthians 4:1-4 “ samakatwid nakita natin ang pagpapatutuo na
ating natanggap ang pagkahabag, hindi dapat tayo ay manlumo bagkus
ating tanggalin na ang mga bagay na hindi-katotohanan na huwag
manatili sa ating mahusay na kaalaman o sundin ang mga salita ni
Yahweh na may pandaraya, ngunit sa paglalaganap ng katotohanan na
itinatalaga natin ang ating sarili sa bawat konsyensya ng tao na nakikita
ni Amang Yahweh. Ngunit ang Katotohanan ay itinago, itinago ito sa mga
nalito, na sa kanila ay ang kanilang sinasambang-Makapangyarihan ng
mundo ay binulag ang kanilang isipan na hindi naniniwala, maliban na
ang kaningningan ng mga aral ni Yahshu’a Messiah na siyang simbolo ni
Amang Yahweh ay sumilay sa kanila”.
29
SABWATAN SA GOLGOTHA
Kilala mo ba si YAHSHU‟A ang pangalan ng Messiah na nagturo sa Israel 2,000 taon na ang nakakalipas ?
Ang pangalang itinawag sa kanya ng kaniyang Hebreong magulang ay pangalang Hebreo na Yahshu‟a na
isinusulat sa wikang Aramaic na YESHU‟A. Ang Aramaic na pangalang Yeshu‘a ay isinalin sa pangalang
Greek na Iesous na binibigkas na Yeh-sous, at isinalin sa Latin na Iesus na binibigkas na Yay-sus at ng
maimbento ang letrang „J‟ noong 1633 A.D. ay naisalin sa English na Jesus, mababasa sa ‗How Yeshu‘a
Become Jesus‘ sa pahina ―o‖.
Mas Mahalaga ba ang pangalang Yahshu‟a kaysa Jesus ?
Sa YahYah (Juan) 14:26 ―ang Mang-aaliw na siyang Banal Na Ispiritu ay ipadadala ng Ama sa pamamagitan
ng Aking Pangalan, at iyang Banal Na Ispiritung iyan ang siyang Magtuturo sa iyo ng lahat ng bagay at
Magpapa-alala ng lahat ng sinabi ko sa iyo‖.
Ang pangalan niya nang binangit sa YahYah (Juan) 14:26 ay Yahshu‘a, hindi pa na-iisalin ang pangalan niya
sa Iesous o Jesus, samakatwid ipadadala ng Amang Yahweh ang Banal Na Ispiritu sa pamamagitan ng
Pangalang YAHSHU‘A.
Bago tayo magpatuloy alam natin na bagong imbento lamang ang Letrang ‗J‘ kaya imposibleng Jesus ang
pangalan ng Messiah, ganoon din ang pangalan ni Juan o ‗John‘ ay ang dapat ay ‗YahYah‘. Sa Israel ngayon
ang tawag kay John ay ‗Yochanan‘ na isang kontradiksyon sa nakasulat sa YeremiYah (Jeremiah) 43:4 at sa
Luke 1:61. Tangi ang Banal na Pangalan ni Yahweh na ‗Yah‘ sa Awit 68:4 ang may kapangyarihan na
pagsalitaing-muli si ZechariYah sa Luke 1:22, Luke 1:59-64. Ang Semetic na kapatid na wika ng Hebreo at sa
Arabic ang pangalan ni John ay ‗Yahya‘.
Si Yahshu‟a ang Messiah ay ANAK NI YAHWEH o ANAK NG TAO ?
Noong kapanahunan pa ni Emperor Constantine na nagtatag ng Romano Katoliko ay pinagtatalunan na
kung ang Messiah (na naisalin na sa pangalang Latin na ‗Iesus‘) ay ‗Anak ng Kataas-taasan‘ o ‗Anak ng Tao‘.
Nang ipatawag ni Emperor Constantine noong 325 A.D. ang 1,800 na Bishop na ang dumalo ay 318 Bishop
lamang sa Council of Nicea, ang pinagkatiwalaan ni Bishop Alexander na si Athanasius ay ipinipilit na si
Iesus ay ‗Anak ng Kataas-taasan‘ at ang Banal na Ispiriti at ang Ama ay iisa o ang ‗Paniniwala sa Trinity‘. Si
Arius naman ay ipinagpilitan na si Iesus ay ‗Anak ng Tao‘.
Si Yahshu‟a ay Anak Ni Yahweh:
Sa geneology sa Luke 3:23-38 ―Si Yahshu‘a ay magtatatlumpong taon na ay anak ni Yohseph na anak ni…….
si Seth na anak ni Adam na Anak ni Yahweh‖.
Si Yahshu‘a raw ay anak ni Yohseph na ang ninuno ay si Adam na Anak ni Yahweh. Sa Genesis 6:2-4 sa
kapanahunan ni Adam ―At nakita ng mga ‗Anak ni Yahweh‘ na magaganda ang mga babaeng ‗Anak ng
30
Tao‘ at pumili sila ng kani-kanilang mapapangasawa‖. May mga higante sa mundo ng kapanahunang iyon,
at ang naging supling ng Anak ni Yahweh sa mga babaeng Anak ng Tao ay naging Magigiting (Mighty
men) o tinawag na Elohim.
Nalito ang mga Translators kung Sino ang Anak ni Yahweh at Sino ang Anak ng Tao:
YahYah (Juan) 12:32-34 ―at Ako, kung Ako at maitaas na, ilalapit ang lahat ng tao sa akin (and I, if I be lifted
up from the earth, will draw all men unto me)‖. YahYah (Juan) 12:33 ay komentaryo ng Translators. YahYah
(Juan) 12:34 ―Ang mga tao ay sumagot, ‗narinig namin sa batas na ang Messiah ay lalagi magpakailanman,
bakit sinasabi mo na ang Anak ng Tao ay kailang maitaas, sino ba itong Anak ng Tao ? (―The people
answered him, We have heard out of the law that Messiah abideth forever, and how sayest thou, The Son of
Man must be lifted up ? who is this Son of Man ?).
Wala naman binanggit sa YahYah 12:32 ang Translators na Anak ng Tao ay kailang maitaas, bakit sa isinagot
ng mga tao at nagtatanong sino ba itong Anak ng Tao ? Samakatwid sa YahYah 12:32 ay ang binanggit ni
Yahshu‘a ay HINDI „Ako‟ KUNDI „Anak ng Tao‟ ay maitaas na. Bakit nalito ang mga Translators ?
Si Yahshu‟a Messiah ay Anak Ni Yahweh na Buhay:
Mateo 16:13-17 ―Nang dumating si Yahshu‘a sa lupain ng Caesaria ng Filipos, tinanong niya ang kanyang
mga Alagad. Sino raw ang Anak ng Tao ayon sa mga tao? At sumagot sila na sabi po ng ilan ay si YahYah
(Juan Bautista), sabi naman ng iba ay si EliYah, at may nagsabi pang si YeremiYah o isa sa mga Propeta‖.
Kayo naman ano ang sabi ninyo ? sino ako ? tanong niya sa kanila. Sumagot si Simon Pedro, ―Kayo po ang
Messiah, ang Anak Ni Yahweh na Buhay‖. Sinabi sa kanya ni Yahshu‘a ―mapalad ka Simon na Anak
ni Yonas sapagkat ang KATOTOHANANG ITO‟Y HINDI INIHAYAG sa iyo ng laman at ng dugo (ng
sinumang tao) kundi nang aking Ama (Amang Yahweh) na nasa langit‖.
Tanging si Simon Pedro na anak ni Yonas ang pinahayagan ni Amang Yahweh ng KATOTOHANAN na si
Yahshu‟a ay ANAK NI YAHWEH NA BUHAY. Ang mga Translators ay nalito dahil hindi sila
pinahayagan ni Amang Yahweh ng katotohanang ito kaya inakala nila na si Yahshu‘a ay Anak ng Tao
kagaya ng ayon sa mga Tao.
Ano ang Inihayag ni Amang Yahweh kay Simon Pedro na Anak ni Yonas na Hindi inihayag sa sinumang tao ?
Marcos 4:11 ‘sa inyo’y ipinagkaloob na malaman ang lihim tungkol sa paghahari ni Yahweh, ngunit sa iba ay ang lahat
ng bagay ay itinuturo sa pamamagitan ng talinghaga’. Kung inihayag din sa inyo ito ay matatanggap ninyo ang
mga SUSI sa Kaharian ni Amang Yahweh na nasa Mateo 16:19 at maiintindihan ninyo ang nangyaring
Sabwatan sa Golgotha.
SABWATAN SA GOLGOTHA
ANG BULAANG PROPETA NA SI CAIPAS:
YahYah 11:51 „sinabi niya ito hindi sa ganang kanyang sarili lamang, bilang punong Seserdote
ng panahong iyon, hinulaan niyang mamamatay si Yahshu‟a dahil sa bayan‟.
YeremiYah 23:31-32 „ako‟y laban sa mga propetang kumakatha ng sariling pangitain saka
sasabihing iyon ay ang sabi ni Yahweh. Ako‟y laban sa propetang nagsasalaysay ng
31
kasinungalingan upang dayain ang aking bayan, hindi ko sila sinugo at wala silang
kabuluhang idudulot sa bayang ito‟.
Deuteronomo 18:21-22 „upang matiyak ninyo kung ano ang sinasabi ng propeta ay kung galing
kay Yahweh o hindi, ito ang palatandaan: kapag hindi nagyari o hindi nagkatutoo ang
sinabi niya, yaon ay hindi mula kay Yahweh, sariling katha niya iyon, huwag ninyo siyang
paniwalaan‟.
Si Caipas ay isang bulaang Propeta at hindi karapat-dapat na maging punong Seserdote
dahil hindi siya nanggaling sa lahi ni Aaron na Levita. Samakatwid hindi mula kay Yahweh
ang kanyang inihula. Bakit ang mga tigapagturo ng Jesús ay naniniwala sa hula ng
bulaang propetang si Caipas, at pati na ang mga naniniwala sa tunay na pangalan ni Amang
Yahweh at Yahshu‟a Messiah ay pinaniwalaan din ang hula ng bulaang propetang si Caipas
at naniniwala sa Hindi Seserdote ni Amang Yahweh.
PINANGGALINGAN NG BULAANG SESERDOTE NA KAGAYA NI CAIPAS
1 Hari 12:31 „nagtayo pa sila ng mga sambahan sa burol at naglagay ng mga Seserdote na
hindi mula sa lipi ng Levita, kundi pangkaraniwang tao lamang (NehemiYah 7:63-65)‘.
1 Hari 13:33 „sa ginawang kasamaang ito ni Yeroboam, hindi siya tumigil sa paggawa
ng kasamaan, patuloy parin siyang nagtatalaga ng mga Seserdote na hindi lahing
Levita kundi pangkaraniwang tao lamang‟.
Si Caipas ay hindi nanggaling sa lahi ni Aaron na Levita, samakatwid si Caipas ay hindi tamang Seserdote.
ANG TAMANG SESERDOTE
Lukas 1:5 „Nang si Herodes ang hari ng Judea, may isang Seserdote na ang pangalan ay
ZechariYah sa pangkat ni Abias, at mula rin sa lipi ni Aaron ang kanyang asawa na si
Elizabeth‟.
NehemiYah 12:4 „mga Seserdote‟ na Levita, „Iddo, Ginetoi, Abias‟.
Exodus 29:1 „Ganito ang gagawin mo sa pagtatalaga kay Aaron at sa kanyang mga anak na
lalaki bilang Seserdote‟.
SINO ANG NAGPLANO NA IPAPATAY ANG MESSIAH?
YahYah 11:45-54 „marami sa mga Hudyong dumalaw kay Maria ang nakakita sa ginawa ni
Yahshu‟a at nanalig sa kanya. Ngunit ang ilan sa kanila‟y pumunta sa mga Pariseo at
ibinalita ang ginawa ni Yahshu‟a, kaya‟t tinipon ng mga punong Seserdote at ng mga Pariseo
ang mga Kagawad ng Sanhedrin. „Ano ang gagawin natin‟? Wika nila, gumagawa ng
maraming kababalaghan ang taong iyon, kung siya‟y pababayaan natin mananampalataya
sa kanya ang lahat, paparito ang mga Romano at wawasakin ang Templo at ang ating
bansa. Ngunit ang isa sa kanila si Caipas ang pinaka-punong Seserdote noon ay nagsabi
ng ganito, „Ano ba kayo, hindi ba ninyo naiisip na mas mabuti para sa atin na isang tao
lamang ang mamatay alang-alang sa bayan, sa halip na mapahamak ang buong bansa.
(sinabi niya ito hindi sa ganang kanyang sarili lamang bilang punong-Seserdote sa
panahong iyon – hinulaan niya na mamamatay si Yahshu‟a dahil sa bansa – at hindi lamang
sa bansang iyon lamang kundi upang tipunin ang nagkawatak-watak na mga Anak ng
32
Maykapal). Mula noon ay binalangkas na nila kung paano ipapapatay si Yahshu‟a. Kaya‟t
siya‟y hindi na hayagang naglakad sa Hudea. Sa halip, siya‟y nagpunta sa Efraim, isang
bayang malapit sa ilang at doon siya nanirahan kasama ng kanyang mga alagad‟.
BINALAK NA IPAPATAY NA RIN SI LAZARO
YahYah 12:10-11 „Binalak ng mga punong Seserdote na ipapatay din si Lazaro, sapagkat dahilan
sa kanya‟y maraming Hudyong humihiwalay na sa kanila at nananalig na kay Yahshu‟a‟.
IBIG IPAPATAY NI HERODES SI YAHSHU‟A
Lukas 13:31 „Dumating noon ang ilang Pariseo, sinabi nila kay Yahshu‟a, „umalis ka rito,
sapagkat ibig kang ipapatay ni Herodes‟.
Lukas 3:6 „umalis ang mga Pariseo at nakipagsabwatan sa mga kampon ni Herodes upang
ipapatay si Yahshu‟a‟.
ANAK NI YAHWEH AY IBA SA ANAK NG TAO
Genesis 6:2 „ang mga Anak ni Yahweh ay nakita ang mga babaeng „Anak ng Tao‟ na
magaganda, kaya pumili sila ng kani-kanilang mapapangasawa‟
ANAK NG TAO
Genesis 11:5 „bumaba si Yahweh upang tingnan ang lungsod at ang toreng itinatayo ng mga
Anak ng Tao‟.
SI YAHSHU‟A HANGGANG SA NINUNO NIYANG SI ADAN AY MGA ANAK NI YAHWEH
Lukas 3: 23 – 38 „ si Yahshu‟a ay mag-tatatlumpung taon na ng magsimulang magturo, na
anak ni Yahseph, na anak ni Heli,………38..na anak ni Enos, na anak ni Seth, na anak ni Adan
na Anak ni Yahweh‟.
SINO ANG ANAK NG TAO, SINO AKO? SI YAHSHU‟A AY ANAK NI YAHWEH NA BUHAY
Mateo 16:13-17 „Nang dumating si Yahshu‟a sa lupain ng Caesaria ng Filipos, tinanong niya ang
kanyang mga alagad, „sino raw ang „Anak ng Tao‟, ayon sa mga tao? At sumagot sila, ang sabi
po ng ilan ay si YahYah Bautista, sabi naman ng iba ay si EliYah, at may nagsabi pang si
YeremiYah o isa sa mga propeta. Kayo naman, ano ang sabi ninyo sino ako? Tanong niya sa
kanila. Sumagot si Simon Pedro, „kayo po ang Messiah ang Anak ni Yahweh na buhay‟, sinabi
sa kanya ni Yahshu‟a, mapalad ka Simon na anak ni Yonas, sapagkat ang katotohanang ito‟y
hindi inihayag sa iyo ng sinumang tao kundi ng aking Ama na nasa langit‟.
33
ANO ANG KATOTOHANAN NA HINDI INIHAYAG NG SINUMANG TAO KUNDI ANG AMANG
YAHWEH LAMANG?
Na makilala na BUHAY si Yahshu‘a ang Messiah na ANAK NI YAHWEH
SINO BA ANG ANAK NG TAO?
YahYah 12:32-34 „at kung ako‟y maitaas na, ilalapit ko sa akin ang lahat ng tao‟, sumagot ang
mga tao, „sinasabi sa Kasulatan na ang Messiah ay mananatili Magpakailanman, sino ba itong
Anak ng Tao?‟
Samakatwid, ang binanggit ni Yahshu‘a „at kung ako‟y maitaas na‟ ay ang tamang pagkakasulat ay
„at kung ang „Anak ng Tao‟ ay maitaas na‟. Ito‘y mapapansin sa kasagutan ng mga tao sa
pagtatanong ng „sino ba itong Anak ng Tao?‟
Ang Translators ay hindi ―Mapalad‘ na kagaya ni Simon na anak ni Yonas na pinahayagan ni Amang Yahweh
na si Yahshu‘a ang Messiah ay BUHAY na ANAK NI YAHWEH
NAGPAKILALA SI YAHSHU‟A NA ANAK NI YAHWEH
YahYah 10:36 „ako‟y hinirang at sinugo ng Ama, paano ninyong masasabi ngayon na
nilalapastangan ko si Yahweh sa sinabi ko na Ako ay Anak ni Yahweh‟.
KINILALA SI YAHSHU‟A
Mateo 3:17 „ito ang minamahal kong Anak na lubos kong kinalulugdan‟.
SINO BA ANG BINANGGIT NI YAHSHU‟A NA KAILANGANG MAMATAY?
Markos 8:31 „Anak ng Tao‟ ay dapat magbata ng maraming hirap, siya ay itatakwil ng
Matatanda ng Bayan, ng mga punong Seserdote at ng mga Eskriba at ipapapatay. Ngunit sa
ikatlong araw muli siyang mabubuhay‟.
Lukas 9:21-22 „Anak ng Tao‟ ay dapat magbata ng maraming hirap at itatakwil ng Matatanda ng
Bayan, ng mga punong Seserdote at ng mga Eskriba, ipapapatay nila siya, ngunit sa
ikatlong araw siya ay muling mabubuhay‟.
MULING IPINAHAYAG NI YAHSHU‟A ANG KAMATAYAN NG ANAK NG TAO
Lukas 9:44-45 „ipagkakanulo ang Anak ng Tao‟, ngunit ito‟y hindi nila maunawaan sapagkat
inilihim ito sa kanila‘.
Markos 9:31 „Ang Anak ng Tao ay ipagkakanulo at papatayin, ngunit muling mabubuhay sa
ikatlong araw‟.
Mateo 17:22-23 „sinabi sa kanila ni Yahshu‟a na ang Anak ng Tao ay ipagkakanulo at
papatayin, ngunit muling mabubuhay sa ikatlong araw‟.
34
IKATLONG BESES NA INIHAYAG NI YAHSHU‟A ANG KAMATAYAN NG ANAK NG TAO
Markos 10:33-34 „ang Anak ng Tao ay ipagkakanulo sa mga punong Seserdote at sa mga
Eskriba, siya‟y kanilang hahatulan ng kamatayan at ibibigay sa mga Gentil, siya‟y tutuyain
nila, luluraan, hahagupitin at papatayin, ngunit muli siyang mabubuhay pagkaraan ng
tatlong araw‟.
Mateo 20:18 „aakyat tayo sa Yahrusalem. Doo‟y ipagkakanulo sa mga punong Seserdote at sa
mga Eskriba ang Anak ng Tao, hahatulan siya ng kamatayan at ibibigay sa mga Gentil. Siya‟y
tutuyain, hahagupitin at ipapako sa krus, ngunit muli siyang bubuhayin sa ikatlong araw‟.
Lukas 18:31-34 „tandaan ninyo ito pupunta tayo sa Yahrusalem at doo‟y matutupad ang lahat
ng sinulat ng mga propeta tungkol sa „Anak ng Tao‟. Ipagkakanulo siya sa mga Gentil,
tutuyain, dudustain at luluraan siya ng mga ito. Siya‟y hahagupitin at papatayin nila, ngunit
sa ikatlong araw ay muling mabubuhay. Subalit wala silang maunawaan sa kanilang
narinig, hindi nila nakuha ang kahulugan niyon, at hindi man lamang nalaman kung ano ang
sinabi ni Yahshu‟a‟.
Samakatwid ay tinutukoy ni Yahshu‟a ay ang „Anak ng Tao‟ ay dapat magbata ng maraming hirap,
siya ay itatakwil ng Matatanda ng Bayan, ng mga punong Seserdote at ng mga Eskriba at ipapapatay.
Ngunit sa ikatlong araw muling mabubuhay‘. Si Yahshu‟a ay „Anak ni Yahweh‟ na inihayag kay
Simon Pedro na anak ni Yonas, ito ay hindi inihayag ng tao kundi tanging si Amang Yahweh lamang
ang naghayag nito.
UNANG ITINURO NI APOSTOL SAUL (PABLO) NA SI YAHSHU‟A AY ANAK NI YAHWEH
Gawa 9:20 „Una niyang itinuro sa mga sinagoga na si Messiah Yahshu‟a ay siya‟ng Anak ni
Yahweh
BAGO MAGBAUTISMO SI FELIPE NA DISIPOLO NI YAHSHU‟A
Gawa 8:37 „at si Felipe ay nagsabi „kung ikaw ay naniniwala ng buong puso, maniwala ka‟,
at siya‟y sumagot, „naniniwala ako na si Yahshu‟a ay Anak ni Yahweh‟.
PINANGGALINGAN NG ALAMAT NA „NABUHAY NA MULI‟
ALAMAT NI MYTHRA BAGO LUMITAW SI YAHSHU‟A MESSIAH
(1200 B.C.E.) Si Mythra ng Persia ay ipinanganak ng inang Birhen noong December 25,
ipinako sa krus hanggang mamatay at „Nabuhay Na Muli‟ sa ikatlong araw.
ALAMAT NI ATTIS BAGO LUMITAW SI YAHSHU‟A MESSIAH NG NAZARETH
(1200 B.C.E.) Si Attis ng Gresya ay ipinanganak ng inang Birhen noong December 25, ipinako
sa krus hanggang mamatay at „Nabuhay Na Muli‟ sa ikatlong araw.
35
ALAMAT NI KRISHNA BAGO LUMITAW SI YAHSHU‟A MESSIAH NG NAZARETH
(900 B.C.E.) Si Krishna ng India ay ipinanganak ng inang Birhen noong December 25,
ipinako sa krus hanggang mamatay at „Nabuhay Na Muli‟ sa ikatlong araw.
ALAMAT NI TAMMUZ BAGO LUMITAW SI YAHSHU‟A MESSIAH NG NAZARETH
Ezekiel 8:14 (597 B.C.E) Si Nimrod II ay tinawag naTammuz ng mga Babylonia, Azur naman ang tawag
ng mga Asyrian, at Osiris naman ang tawag ng mga Egyptian. Si Nimrod II ay napatay at ang kanyang
asawa ay nagbuntis sa ibang lalaki at pinalabas na ang bata ay si Nimrod II na „NABUHAY NA
MULI‟.Mula noon ang Alamat na ito ay naging bantog sa mga Alamat ng Griyego at Romano kahanay nila
Jupiter at Zeus.
ALAMAT NI HORUS BAGO LUMITAW SI YAHSHU‟A MESSIAH NG NAZARETH
(300 B.C.E.) Si Horus ng Egypt ay ipinanganak ng inang Birhen noong December 25, ipinako
sa krus hanggang mamatay at „Nabuhay Na Muli‟ sa ikatlong araw.
ALAMAT NI DIONYSUS BAGO LUMITAW SI YAHSHU‟A MESSIAH NG NAZARETH
(200 B.C.E.) Si Dionysus ng Gresya ay ipinanganak ng inang Birhen noong December 25,
ipinako sa krus hanggang mamatay at „Nabuhay Na Muli‟ sa ikatlong araw.
Mapapansin na ang mga unang nagsalin (translators) ng Biblia ay nanggaling sa bansang
naimpluwensyahan ng mga Alamat na ‗NABUHAY NA MULI‘. Mapapanood sa Google video clipping ‗Part 1
The Greatest Story Ever Told‘.
NADALANG PANINIWALA NI HERODES
Markos 6:14-16, Mateo 14:1-22 „nakarating kay Haring Herodes ang balita tungkol kay
Yahshu‟a, sapagkat bantog na ang pangalan nito. May nagsabi, siya‟y si YahYah Bautista na
muling nabuhay, kaya nakakagawa siya ng mga himala. May nagsabi naman na siya‟y si
EliYah, siya‟y propeta, katulad ng mga propeta noong una anang iba. Sinabi naman ni
Herodes nang mabalitaan niya ito, „NABUHAY NA MULI‟ si YahYah Bautista na pinapugutan
ko‟.
Mapapansin na dati nang pinaniniwalaan ang alamat na „NABUHAY NA MULI‟ ay sikat na sikat na
paniniwala ng halos lahat ng Paganong Bansa bago pa magturo si Yahshu‘a Messiah.
ANO BA ANG TALINGHAGA SA NABUHAY NA MULI?
Lukas 15:32 „ngunit dapat tayong magsaya at magalak, sapagkat „NAMATAY NA‟ ang kapatid
mo, ngunit –„MULING NABUHAY‟, „NAWALA‟ ngunit muling nasumpungan‟
Epeso 2:5 „tayo‟y „BINUHAY‟ niya kay Messiah kahit noong tayo‟y mga patay pa dahil sa ating
mga pagsuway‟.
Lukas 9:60 „ipaubaya mo sa mga patay ang paglilibing ng kanilang mga patay‟.
36
Marcos 4:11 „sa inyo‟y ipinagkaloob na malaman ang lihim tungkol sa paghahari ni Yahweh,
ngunit sa iba ay ang lahat ng bagay ay itinuturo sa pamamagitan ng talinghaga‟.
PANALANGIN NI YAHSHU‟A
Lukas 22:42 „Ama‟, wika niya, „kung maaari‟y ilayo mo sa akin ang sarong ito, gayunma‟y
huwag ang kalooban ko ang masunod kundi ang KALOOBAN MO‟.
DININIG ANG PANALANGIN NI YAHSHU‟A
Hebreo 5:7-8 „Noong si Yahshu‟a ay namumuhay rito sa lupa, siya‟y nanalangin at
lumuluhang sumamo kay Amang Yahweh na makapagliligtas sa kanya sa kamatayan, at
DININIG SIYA dahil sa lubusan siyang nagpakumbaba‟.
KALOOBAN NG NAGMAMAY-ARI NA MAKAKUHA NG PRUTAS HINDI ANG MAPATAY ANG
KANYANG ANAK
Mateo 21:33-41 Pakinggan ninyo ang isang Talinghaga: May isang nagmamay-ari ng
pataniman ng ubasan at tinayuan niya ng gawaan ng alak at tore at iniwan niya sa kanyang
mga Magsasaka at siya ay pumunta sa ibang bansa. Nang dumating ang panahon na malapit
ng magbunga ang mga pananim ay ipinadala niya ang ang kanyang mga Tagasunod sa
Magsasaka upang makatanggap ng mga prutas. Ang Tagasunod ay binugbog at pinatay at ang
iba ay pinagbabato. Muling nagpadala ng iba pang Tagasunod at ganoon din ang ginawa ng
Magsasaka. Ngunit sa huli ay ipinadala ang kanyang anak sa paniwalang kanilang igagalang
ang kanyang anak. Ngunit ng makita ng mga Magsasaka ang anak ay nagkaisa sila na sinabing
“ito ang Tigapagmana, atin siyang Patayin at ating angkinin ang kanyang pagmamanahan” At
ang Anak ay kanilang kinuha sa Pataniman ng ubas at kanilang Pinatay. Ngayon kung
dumating na ang Nagmamay-ari ng pataniman ng ubas, ano ang kanyang gagawin sa mga
Magsasaka? At sumagot sila na matinding sisirain ang mga masasamang tao at ibibigay ang
kanyang pataniman ng ubas sa ibang Magsasaka na magsusukli sa kanya ng mga Prutas sa
Tamang Panahon”.
KALOOBAN ba ng Nagmamay-ari ng ubasan na mapatay ang kanyang Anak o ang
KALOOBAN niya ay Makakuha ng Prutas?
INILAGAY SA KANILANG ISIP NA AKO‟Y PATAY
Awit 31:12 „ako ay kinalimutan nila at inilagay sa kanilang isip na ako ay patay‟
Awit 118:17-22 „hindi ako mamamatay kundi mabubuhay, ihahayag ang kagila-gilalas na
ginawa ni Yahweh. Kinastigo ako ni Yahweh, ngunit hindi ako ibinigay sa kamatayan‟.
118:22 „ang batong inayawan ay siyang naging pinaka-saligang bato‟
37
Ito ay naisalin sa Gawa 4:11-12 „ang batong inayawan ay naging pinaka-saligang bato, walang
kaligtasan sa kaninuman, dahil walang tanging pangalan sa silong ng langit na ipinagkaloob
sa mga tao kundi sa pangalan ni Yahshu‟a Messiah‟.
Lukas 24:44 „ito ang tinutukoy ko ng sabihin ko sa inyo noong kasama-sama pa ninyo ako,
„dapat matupad ang lahat ng nakasulat tungkol sa akin sa Kasulatan ni Moses, sa Aklat ng
mga Propeta, at sa mga Aklat ng Awit ni David‟.
ANG MGA NAKASULAT SA MGA KASULATAN NI MOSES, AKLAT NG MGA PROPETA AT SA
AKLAT NG AWIT NI DAVID
Deuteronomo 18:15 „si Yahweh ay magtatalaga ng Propeta sa kalagitnaan ninyo, na kalahi
ninyo, na kagaya ko (si Moses ay Levita rin), sa kanya kayo dapat makinig‟.
Awit 118:17-22 „hindi ako mamamatay kundi mabubuhay, ihahayag ang kagila-gilalas na
ginawa ni Yahweh. Kinastigo ako ni Yahweh, ngunit hindi ako ibinigay sa kamatayan‟.
118:22 „ang batong inayawan ay siyang naging pinaka-saligang bato‟
Daniel 9:26 „at paglipas ng animnapu at dalawang linggo ang Messiah ay mapuputol,
ngunit hindi para sa kanyang sarili‟: Mapuputol ngunit hindi sinabing mamamatay.
Isaiah 53:8 „siya ay inilabas sa kulungan at sa paghatol: at sino ang makakapagsabi sa kasama
niya sa kanyang henerasyon na siya ay pinutol sa lupain ng mga buhay? Dahil sa
kasalanan ng kanyang bayan siya ay nagdalamhati‟.
Si Propeta Isaiah ay sumulat ng pangsubok na katanungan na sino sa kanyang kapanahunang ka-
henerasyon na makakapagsabi na siya ay naputol sa lupain ng mga buhay. Dahil sa kasalanan ng kanyang
bayan siya ay nagdalamhati (stricken).
WALANG NAKASULAT SA MGA KASULATAN NG MGA HUDYO NA ANG MESSIAH AY
MAGBABATA NG HIRAP. ITO AY DAGDAG NG NAGSALIN NG SULAT NI MATEO NA ANG
MESSIAH AY MAGBABATA NG HIRAP
Mateo 26:27-28 „NAGPASALAMAT‟. Tingnan ang Mateo 15:36 „ibinigay niya sa kanila –
LAHAT KAYO, kagaya sa Markos 14:23-24, sa sunud-sunod na ulat ni Markos ang mga
Disipolo ay UMINOM at pagkatapos ay sinabi ni Yahshu‟a ang salitang ito. Sa Mateo ay
PINALITAN ITO at ginawang pautos na INUMIN NINYO sinundan ng salitang „AKING
DUGO‟, tingnan ang Leviticus 17:11 dahil ang dumanak na dugo ang dahilan ng buhay at
kung ilalagay ito sa altar ay MAKAKAPAGPATAWAD ng mga KASALANAN na may
relasyon sa Huling Hapunan. Sa mga salita na nasalin sa Griyego, tingnan ang Markos 14:24
„MARAMI‟, tingnan ang Mateo 20:28, dahil sa „KAPATAWARAN NG KASALANAN‟ AY
IDINUGTUNG SA AKLAT NI MATEO. Parehas na salita ang nasa Markos 1:4 sa
pagbabautismo ni YahYah Bautista ngunit sa Mateo ay INIWASAN ITO (Mateo 3:11).
Ginawa ito maari dahil „NAIS NIYANG IPALAGAY NA ANG PAGSASAKRIPISYO NG
MESSIAH SA KAMATAYAN AY ANG MAGBIBIGAY NG KAPATAWARAN NG MGA
KASALANAN‟.
Maliwanan na IDINAGDAG lamang sa Mateo na ang „KAPATAWARAN NG MGA KASALANAN AY
ANG KAMATAYAN NG MESSIAH‟. Ano ba ang KAPATAWARAN ng mga kasalanan?
38
JUBILEE YEAR Ang Kapatawaran sa Mga Kasalanan
Leviticus 25:8-55, ang Jubilee Year ay ang KAPATAWARAN sa mga materyal na mga pagkakautang,
ngunit ang espiritual na utang ay mga kasalanan na katulad sa Jubilee Year na PINATATAWAD ang
materyal na utang ay ganoon din PINATATAWAD ang espiritual na utang na mga kasalanan.
Lukas 4:19 ‗upang ituro ang Katanggap-tanggap na Taon ni Yahweh‟. Ang tinutukoy na Katanggap-
tanggap na Taon ni Yahweh ay ang Jubilee Year. Lahat ng mga Escolar ay naniniwala na ang Katanggap-
tanggap na Taon ni Yahweh ay ang Jubilee Year.
Lukas 7:36-50 „si Yahshu‟a ay inimbitahan ni Simon na isang Pariseo upang kumain sa
kanyang tahanan, at ang isang masamang babae ay hinugasan sa luha at pinunasan ng
kanyang buhok, nilagyan ng pabango at hinalikan ang mga paa ni Yahshu‟a. Ang mga
nanduroong Pariseo ay nagsabi na kung talagang Propeta si Yahshu‟a ay makikilala niya
agad ito na isang masamang babae. Ngunit tinanong ni Yahshu‟a si Simon (na Pariseo)
tungkol sa dalawang tao na may pagkakautang na 500 Dinaryo at 50 Dinaryo, Nang
hindi parehong makapagbayad ay agad na pinatawad sa pagkakautang ang dalawa.
Ngayon sino sa kanila ang higit na magmamahal sa nagpatawad sa utang? Sumagot si
Simon na ang mas Malaki ang pagkakautang ang mas higit na magmamahal. Sa ganitong
sagot ni Simon ay itinuro ni Yahshu‟a ang makasalanang babae (Lukas 7:47) at sinabi na
kahit Marami o Malaki ang kasalanan ng babae ay PINATAWAD NA dahil Malaki rin ang
isinukli niyang pagmamahal. At sinabi ni Yahshu‟a sa babae „Ang iyong mga kasalanan
ay PINATAWAD NA‟ (Lukas 7:48). At ang mga kasalo sa pagkain ay nagsimulang
magtanong sa sarili, „sino ba ito na pati pagpapatawad ng kasalanan ay pinanga-ngahasan?
Ngunit sinabi ni Yahshu‟a sa babae „INILIGTAS KA NG IYONG PANANALIG, YUMAON KA
NA AT IPANATAG MO ANG IYONG KALOOBAN‟.
Samakatwid ang may malaking pagkakautang na pinatawad ay kagaya noong babae na may malaking
kasalanan, ito ay ang ibig sabihin ng Jubilee Year, na mas-Malaki ang halaga na maisasanla ang ari-arian
kung Malaki pa ang panahon bago dumating ang Jubilee Year, at mas-Maliit naman ang halaga
kung maliit na ang panahon bago dumating ang Jubilee Year. Ang Jubilee Year ay nagpapatawad sa
mga utang na materyal, samantala ang utang na espiritual ay ang mga kasalanan ay ganoon din ay
PINATATAWAD sa Taon na Katanggap-tanggap kay Yahweh . Ang pananampalataya ng babae ang
nagligtas sa kanya, ito ang pananampalataya sa itinuro ni Yahshu‘a sa Lukas 4:19 na Jubilee Year. Kung
ang pananampalataya sa Taon na Katanggap-tanggap kay Yahweh (Jubilee Year) ay isang daan sa
IKAPAPATAWAD sa mga utang na kasalanan, Bakit kailangan pang mamatay ang Messiah
sa ikapapatawad ng ating mga kasalanan?
IMBISTIGASYON SA MGA NAGANAP:
SINO ANG NAGPLANO NA IPAPATAY ANG MESSIAH?
YahYah 11:45-54 „marami sa mga Hudyong dumalaw kay Maria ang nakakita sa ginawa ni
Yahshu‟a at nanalig sa kanya. Ngunit ang ilan sa kanila‟y pumunta sa mga Pariseo at
ibinalita ang ginawa ni Yahshu‟a, kaya‟t tinipon ng mga punong Seserdote at ng mga Pariseo
ang mga Kagawad ng Sanhedrin. „Ano ang gagawin natin? Wika nila, „gumagawa ng
maraming kababalaghan ang taong iyon, kung siya‟y pababayaan natin mananampalataya sa
kanya ang lahat, paparito ang mga Romano at wawasakin ang Templo at ang ating bansa.
Ngunit ang isa sa kanila si Caipas ang pinaka-punong Seserdote noon ay nagsabi ng
ganito, „Ano ba kayo, hindi ba ninyo naiisip na mas mabuti para sa atin na isang tao lamang
ang mamatay alang-alang sa bayan, sa halip na mapahamak ang buong bansa. ( sinabi niya
ito hindi sa ganang kanyang sarili lamang bilang punong-Seserdote sa panahong iyon –
39
hinulaan niya na mamamatay si Yahshu‟a dahil sa bansa – at hindi lamang sa bansang
iyon lamang kundi upang tipunin ang nagkawatak-watak na mga Anak ng Maykapal).
Mula noon ay binalangkas na nila kung paano ipapapatay si Yahshu‟a. Kaya‟t siya‟y
hindi na hayagang naglakad sa Hudea. Sa halip, siya‟y nagpunta sa Efraim, isang bayang
malapit sa ilang at doon siya nanirahan kasama ng kanyang mga alagad‘.
IBIG IPAPATAY NI HERODES SI YAHSHU‟A
Lukas 13:31 „Dumating noon ang ilang Pariseo, sinabi nila kay Yahshu‟a, „umalis ka rito,
sapagkat ibig kang ipapatay ni Herodes‟.
Lukas 3:6 „umalis ang mga Pariseo at nakipagsabwatan sa mga kampon ni Herodes upang
ipapatay si Yahshu‟a‟.
BLASPHEMY
Noong kapanahunan nang ang Israel ay masasakop na ng Bansang Assyria ay naglabas ng Batas ang
Sanhedrin, sa sinumang bumanggit ng Banal na pangalang Yahweh ay magkakasala ng
„Pamumusong‟ (Blasphemy). Ito ay mababasa sa Encyclopedia Judaica sa Titulong ‗YHWH‖.
Kahit na ang pinaikling tawag kay Yahweh na ‗Yah‘ ay binibigkas na ng ‗Ye‘ (Ezra 2:2) sa pag-iwas sa
pagbanggit ng pangalang Yahweh. Sa kapanahunan ni Yahshu‘a Messiah ay pinatawan siya ng pagkakasala
ng Blasphemy.
Mateo 26: 64-65 „sinasabi ko sa inyo na ang „Anak ng Tao‟ ay uupo sa kanan ng
„Makapangyarihan‟ at darating sa mga alapaap ng kalangitan‟ sa ganoon ay pinunit ng
punong Seserdote ang sariling kasuutan at pinatawan ng kasalanang „Kapusungan‟
(Blasphemy) si Yahshu‟a. Ang ‗Blasphemy‘ ay pagkakasala sa pagbigkas ng Banal na pangalang
Yahweh, kaya hindi „Makapangyarihan‟ ang binanggit ni Yahshu‟a kundi ang pangalang Yahweh
kaya siya ay pinatawan ng pagkakasala ng ―Pamumusong‘ (Blasphemy).
Si Yahshu‟a ay dinala ng mga tauhan ng punong seserdote kay Gobernador Pilato at ipinadala naman ni
Pilato si Yahshu‘a kay Tetraikang Herodes, ngunit hindi hinatulan ng Kamatayan ni Herodes si Yahshu‘a, at
si Yahshu‘a ay ibinalik kay Gobernador Pilato. Naging magkaibigan tuloy sila na dati‘y magkagalit. Sa
ganiton pananaw ay hindi sasalungatin ni Pilato ang naging desisyon ni Herodes na kabago-bago palang
niyang kaibigan, (Lukas 23:13-15).
Si Gobernador Pilato naman ay pinagsabihan ng kanyang asawa na huwag pakialaman si Yahshu‘a dahil
pinahirapan siya sa panaginip sa nakaraang gabi. Sa ganito ay hindi nanaisin ni Pilato na hindi
pagbigyan ang kahilingan ng kanyang asawa, (Mateo 27:19).
Dahil lamang sa pangangailangang pagbigyan ang mga tao na alam ni Pilato na sinuhulan ng mga punong
Seserdote ay kinailangang baguhin ang una niyang desisyon na ‗walang kasalanan si Yahshu‘a at kanyang
palalayain, (YahYah 18:38, Luke 23:4, Luke 23:13-16, Luke 23:20).
ANO ANG UGALI NI GOBERNADOR PILATO?
Paanong maging sunod-sunuran si Pilato sa kagustuhan ng mga tao lamang, kung ang ugali niya ay
ganito, ‗ ang naisulat na niya‘y hindi na pwedeng baguhin? Samakatwid, ang unang desisyon ni Pilato na
si Yahshu‘a ay walang kasalanan at palalayain ay hindi pwedeng magbago. Ngunit dahil sa pagnanais ng
mga punong Seserdote (na mas mababa ang kapangyarihan kaysa kay Gobernador Pilato) na
maipapatay si Yahshu‘a, kinakailangan pulungin ni Pilato ang lahat ng kanyang batalyon. Pinapasok niya
40
ang mga ito sa kanyang palasyo at doon ay sila-sila lamang ang nag-usap na paanong ipatupad ang
kagustuhan ng mga tao na sinuhulan ng mga punong Seserdote at ang pagsunod sa unang desisyon ni Pilato
na palayain si Yahshu‘a. (Hindi nakapasok sa Palasyo ang mga Hudyo dahil maituturing silang marumi at
hindi karapat-dapat sa Hapunang pang-Paskua, (YahYah 18:28, YahYah 19:19-22).
Lumabas ang Batalyon na kasama si Yahshu‘a na may buhat na kahoy (krus). Nang makita nila si
Simon na taga-Cyrene (Libya sa ngayon), kanilang ipina-buhat kay Simon ang kahoy na buhat ni Yahshu‘a
at si Yahshu‘a ay inilagay sa likuran. Ang kanilang dinaanan ay pasilyong makitid na daanan lamang,
kaya sa susunod na pagliko ay ang nakita na ng mga tao na may buhat ng kahoy ay si Simon na.
Mapapansin na sa ika-labingdala ng tanghali hanggang sa ikatlo ng hapon ay nagdilim sa
kapaligiran. Mapapansin din na walang nakasulat sa Bagong Tipan na „isinauli ni Simon kay
Yahshu‟a ang kahoy kaya ng siya ay sumigay ng ‗Ama, patawarin mo sila dahil hindi nila alam ang
kanilang ginagawa‘. Si Simon na taga Cyrene ay nagsasalita ng Griyegong wika. Sa Cyrene hanggang sa
ngayon ay marami pang lahi ng mga Griyego sa Susa, sa Shihat, sa Beda at sa iba pang lugar sa Libya.
YahYah 8:29 „at kasama ko ang nagsugo sa akin, hindi niya ako iniiwan sapagkat lagi kong
ginagawa ang nakalulugod sa kanya‟. Paanong si Yahshu‟a ay magsasalita ng „Ama, Ama bakit
mo ako pinabayaan? o ang „Eli, Eli lama Sabacthani‟ kung hindi naman siya iniiwan ng
nagsugo sa kanya?
Ayon sa Strong‟s Exhaustive Concordance of the Hebrew Bible Chaldean Hebrew at Greek
Dictionary:
Greek Dictionary:
2241 (Greek) ELI = my God – in Hebrew (EL) „Ale‟ = mighty, Almighty
1682 (Greek) ELOI = my God
2982 (Greek) LAMA = why – in Hebrew 4100 MAH = why
In Hebrew 3027 YAD = Thou
4518 (Greek) SABACTHANI = thou has left me – in Hebrew 7662
In Hebrew 7662 SHEBAQ = allow to remain
‗Ama, Ama, Bakit Mo Ako Pinabayaan‘ ay salitang sumisisi sa Ama.
Yob (Job) 1:22 ‗sa kabila ng mga pangyayaring ito ay hindi nagkasala si Yob, hindi niya sinisi si Yahweh‘.
Hindi maaring sisihin ni Yahshu‘a ang Ama sa Langit dahil ito ay kasalanan. Si Yob ay hindi nagkasala dahil
hindi niya sinisi ang Ama sa Langit.
MGA SAKSI
May mga saksi na ang taong nakabayubay sa kahoy (krus) ay sumigaw ng Eli, Eli Lama Sabacthani na isang
salitang Griego. Hinintay ng mga saksi na baka dumating si Propeta EliYah na tinawag ng nakabayubay sa
kahoy.
41
SI YAHSHU‟A AY HINDI NAGSASALITA NG SALITANG GRIYEGO KUNDI SALITANG
HEBREO LAMANG
Gawa 10:28, Gawa 26:14 „alam ninyo na ang isang Hudyo ay pinagbabawalan ng kanyang
pananampalataya na makisama o dumalaw sa isang hindi Hudyo‟.
„ Nakarinig ako na nagsasalita sa wikang Hebreo‟
KASABWAT SI PILATO SA SABWATAN SA GOLGOTHA
Markos 15:44 ‗hindi magugulat si Gobernador Pilato at magtatanong pa, ‗kung may napatay‘ at kung tutuo
na desisyon ni Pilato na ipapatay si Yahshu‘a.
ANG DECOY
YahYah 19:39 „sumama sa kanya si Nicodemus, may dalang pabango, mga 100 libra ng
pinaghalong mira at aloe (si Nicodemus ang nagsadya kay Yahshu‟a isang gabi).
Mateo 27:62-65„kinabukasan, pagkatapos ng Araw ng paghahanda, sama-samang nagpunta kay
Pilato ang mga punong Seserdote at mga Pariseo. Sinabi nila „Naaalala po namin na
sinabi ng mapagpanggap na iyon noong nabubuhay pa na siya‟s muling mabubuhay
pagkaraan ng tatlong araw. Baka pumaroon ang kanyang mga alagad at nakawin ang
bangkay at sabihin nila sa mga tao na siya‟y muling nabuhay. At ang pandarayang ito ay
magiging „MASAHOL PA SA NAUNA‟
Mateo 28:65 ‗ dahil sa ang napatay ay nagsasalita ng wikang Griyego na Eli, Eli Lama Sabacthani ay
pinuntahan kaagad ng mga punong seserdote si Gobernador Pilato upang matiyak nila kung sino ang
talagang napatay. Nagdahilan pa sila na baka mabuhay muli ang napatay ayon sa sinabi nito ng nabubuhay
pa at baka nakawin ng kanyang alagad at palabasing nabuhay na muli. Ito ay mababaw na dahilan dahil
kakailanganing maipakita ang taong napatay na ito ay buhay.
Kaya sinabi sa kanila ni Gobernador Pilato na mayroon silang sariling kawal (kawal ng punong Seserdote na
dumakip kay Yahshu‘a) kaya sinabihan sila ni Pilato na ‗bantayan nila ang libingan‘ (Mateo 27:65)
Mateo 28:14-15 ‗bukas na ang libingan ng datnan ng mga kawal at ipinakita sa mga punong
Seserdote. Inakala naman nila na makakarating sa Gobernador na pinakialaman nila ang libingan na
buksan upang masiguro kung sino ang nailibing doon, ngunit wala silang natagpuang bangkay, kaya
nagkatha sila ng salita at sinuhulan ang mga kawal ng punong Seserdote na palabasin na kinuha ang
bangkay ng mga alagad ni Yahshu‘a.. ‗Sinabi ng mga Seserdote na ‗huwag kayong mag-alala, makarating
man ito sa Gobernador ‗KAMI ANG BAHALA‘.Tinanggap ng mga bantay ang salapi at ginawa ang bilin sa
kanila – hanggang sa ngayon ito parin ang sabi ng mga Hudyo‘.
MGA SAKSI NA SI YAHSHU‟A AY BUHAY
Si Gobernador Festo at Si Apostol Saul
Gawa 25:19 „ ang pinagtatalunan lamang nila ay tungkol sa kanilang pananampalataya at sa
isang tao na ang pangalan ay Yahshu‟a, patay na ang taong ito ngunit ipinipilit naman ni Saul
(Pablo) na siya‟y SIGURADONG BUHAY. Si Gobernador Festo ang pumalit kay Gobernador
Felix at nang dumating si Haring Agrippa upang bumati kay Festo, inilahad ni Festo kay
Haring Agrippa ang tungkol kay Pablo, at sa kanyang salita sa Hari ay nabanggit niya
42
na ipinipilit ni Saul na SIGURADONG BUHAY si Yahshu‟a. Sa pagsasalita sa
kagalang-galang na Hari, ang isang Gobernador ay magsasalita ng tamang salita, at si
Gobernador Festo ay nakapag-aral na tao at alam niya ang salitang „RESURRECTION‟ o
nabuhay na muli, ngunit bakit hindi niya ginamit ang salitang „NABUHAY NA MULI‟
kundi ang kanyang tinuran ay „ipinipilit ni Saul na si Yahshu‟a ay SIGURADONG BUHAY‟.
Anghel ni Yahweh
Lukas 24:5 „bakit ninyo hinahanap ang BUHAY sa gitna ng mga patay? Ito ang tinuran ng
Anghel ni Yahweh na sinabing si Yahshu‟a ay „BUHAY‟ at hindi ang „Resurrection o
Nabuhay na Muli‟. Ang isang Anghel ni Yahweh ay hindi magsasalita ng mali, sa Lukas 24:23
„mga Angel na nagsabing „BUHAY SI YAHSHU‟A‟.
Si Yahshu‟a na mismo ang Saksi
Lukas 13:31-33 „dumating doon ang ilang Pariseo, sinabi nila kay Yahshu‟a na „umalis ka dito
sapagkat ibig kang ipapatay ni Herodes‟. At sumagot si Yahshu‟a, „sabihin mo sa
kanya na nagpapalayas pa ako ngayon ng mga demonyo at nagpapagaling, bukas ay ganoon
din, at sa ikatlong araw tatapusin ko ang aking gawain. Ngunit dapat akong magpatuloy sa
lakad ngayon, bukas at sa makalawa sapagkat „IMPOSIBLENG MAMATAY ANG ISANG
PROPETA SA LABAS NG YAHRUSALEM‟. (Hosea 6:2). Si Yahshu‘a narin ang nagsabi na
imposibleng mamatay ang propeta na tinutukoy niya ang sarili niya (Deoteronomo 18:15).
Sa Awit ni Haring David
Awit 118:17-22 „hindi ako mamamatay kundi mabubuhay, ihahayag ang kagila-gilalas na
ginawa ni Yahweh. Kinastigo ako ni Yahweh, ngunit hindi ako ibinigay sa kamatayan‟.
118:22 „ang batong inayawan ay siyang naging pinaka-saligang bato‟
Sa Isinulat ni Lukas
Ito ay naisalin sa Gawa 4:11-12 „ang batong inayawan ay naging pinaka-saligang bato, walang
kaligtasan sa kaninuman, dahil walang tanging pangalan sa silong ng langit na ipinagkaloob
sa mga tao kundi sa pangalan ni Yahshu‟a Messiah‟.
HINDI PWEDENG PATAYIN ANG ANOINTED NI YAHWEH
1 Samuel 24:4-7 “Ang mga tauhan ni David ay sinabihan siya, dumating na ang araw sa sinabi
ni Yahweh na aking ipagkakaloob sa iyong kamay ang iyong kaaway upang gawaan mo siya
ng iyong ikatutuwa. At si David ay pinutol ang laylayan ng damit ni Saul ng palihim”. Sa puso
ni David ay pinatay na niya si Saul dahil pinutol niya ang laylayan ng damit ni Saul. At sinabi
ni David sa kanyang mga tauhan “patawarin ako ni Yahweh sa ginawa kong ito sa aking amo
na „Anointed ni Yahweh‟ na lumaban ako sa kanya na alam nating siya ay Anointed ni
Yahweh”. Sinabihan ni David ang kanyang mga tauhan na huwag silang gagawa ng masama
kay Saul. At si Saul ay nagising at lumabas ng kweba”.
43
1 Samuel 24:10 “Ngayong araw na ito nakita ng mga mata mo sa loob ng kweba ay ipinagapi
ka sa akin, ang iba ay sinabihan ako na patayin ka, ngunit sa aking mata ay iniligtas kita at
sinabi ko na hindi ko gagamitin ang aking kamay laban sa aking amo DAHIL SIYA AY
ANOINTED NI YAHWEH”.
2 Samuel 1:14-16 “sinabi ni David „Hindi kaba Natakot na ginamit mo ang iyong kamay upang
wasakin ang Anointed ni Yahweh?, at tinawag ni David ang isang kabataang lalaki at
ipinapatay ang Amalekita. At sinabi ni David „ang dugo mo ay sumaiyong ulo dahil sa iyong
labi ay sumaksi ka laban sa iyong sarili nang sinabi mong „Pinatay Mo ang Anointed ni
Yahweh‟.
Natagpuang aklat ni Pedro sa isang Libingan sa Egypto
Bible Dictionary of the Holy Bible
Natagpuan sa isang libingan sa Egypto noong 1886 A.D. ang „THE GOSPEL OF PETER‟ at
nailathala noong 1892 A.D. ay maaaring DOCETIC GOSPEL at mahalang katibayan sa istorya na
CRUCIFIXION at RESURRECTION kahit na ito ay may halatang BINAGO sa pag-pabor sa mga
HERESY na iyan.
44
DAGDAG NA PINAGKUNAN NG MGA SALIKSIK
CHRONOLOGICAL EVENTS BASED ON HOLY BIBLE RECORDS
YEAR REFERENCE HEBREW NAME-MEANING-EVENTS
B.C.E. (Before Common Era)
3992 Dan.9:24-27 Creation of (1)Adam-Awdam-to show blood in face 3862 Gen.5:3-6 Seth –Sheeth-appoint 3757 Gen.5:9 Enosh-Awnash-to be frail 3667 Gen.5:12 Cainan-Kane-a nest 3597 Gen.5:15 Mahalalel-Halal-praise Yah 3532 Gen.5:18 Yared-Yared-to descend to lower region 3370 Gen.5:21 Enoch-Kawnek-discipline 3305 Gen.5:25 Metuselah-Methuselah 3118 Gen.5:28-29 Lamech-Lehmek-uncertain 3062 Gen.5:5 Death of Adam 3005 Gen.5:23 Enoch taken away 2950 Gen.5:8 Death of Seth 2936 Gen.5:28 (10)Noah-Nooakh-to rest 2852 Gen.5:11 Death of Enosh 2757 Gen.5:14 Death of Cainan 2702 Gen.5:17 Death of Mahalalel 2570 Gen.5:20 Death of Yared 2436 Gen.5:32 Shem-Seem-call a name.Ham Yahpet born 2341 Gen.5:31 Death of Lamech 2336 Gen.5:27 Death of Metuselah 2336 Gen.7:6 Ark of Noah Great flood,Noah and 3 children, wives survived Archaeological Findings: Ancient Ebla In 1974 at site of ancient Ebla northern Syria, exemplify the plethora of pre-flood and post flood writings 2334 Gen.11:10 Arphakshad-Rawpad-to refresh 2299 Gen.11:12 Selah-Shawlakh-to send away 2269 Gen.11:14 Heber-Awba-crossover 2235 Gen.11:14 (15)Peleg-Pawleg-to divide (Yoktam father of Ophir) 2235 Gen.10:25 Tower of Babel-Migdalah Bawlal Confounded the language of Son of Man. Heber language was called Hebrew from name Heber. 2205 Gen.11:18 Reu-Rawaw-shepherd 2173 Gen.11:20 Serug-Sawrag-to intwine 2143 Gen.11:22 Nachor-Nakharaw-to snore
45
2114 Gen.11:24 Thare-Tehrakh-trembling 2044 Gen.11:26(20)Abram(Abraham) Father to be raise of people.Covenant Gen.17:9-10 Gen.15:20 Hittite Archaeological Findings: Hittites Monuments In 1906 excavation at Boghazkoy (ancient Hattusas, capital of Hittite History and culture). In Carchemish, Euprates River in Syria unearthed the Hittites monuments in the later half of the 19th century. 1996 Gen.11:19 Death of Peleg 1995 Gen.11:25 Death of Nachor 1986 Gen.9:29 Death of Noah 1966 Gen.11:21 Death of Reu 1958 Gen.17:25 Ismael Abraham is 86 years old when Ismael born by Hagar 1944 Gen.11:5 (21)Isaac-Tsawkhak-to laugh outright, born by Sarah Gen.21:14 Ismael sent to Masry (Egypt) 1943 Gen.11:23 Death of Serug 1009 Gen.11:32 Death of Thare 1896 Gen.11:13 Death of Arphakshad 1884 Gen.25:26 (22)Yahkoob-Awkab-heel catcher-change to Yahshear-to be straight 1869 Gen.25:7 Death of Abraham 1866 Gen.11:15 Death of Selah 1836 Gen.11:11 Death of Shem 1805 Gen.11:17 Death of Heber 1784 Gen.37:28 The 12 Sons of Yahshear - Yohseph sold to Ismael and to Masry (Egyptian) 1764 Gen.35:28 Death of Isaac 1754 Gen.47:9 Yahkoob and 11 sons enter Masry for 400 years Yahkoob died in Masry Yohseph died in Masry SEC no. 3478 from no. 8280 Yisrawale (Israel) means “Prince of Sarah” to distinguished from Ismael means “In the name of my master Sarah” 1354 Ex.12:40 Exodus of Moses-Mawshaw-to pull out of water. Passover Moses brought out of Masry all (13 Tribes) Tribes of Yisrawale. 874 1Kings 6:1 480 years From Exodus to 4th year of King YahdidiYah (Solomon) 838 1Kings 11:42 Divided Kingdom 838 1Kings 14:2 King Rehoboam-Rakhobam King Jeroboam-Yeroboam 2 tribes City of Yahrusalem 10 tribes City of Samaria (Yisrawale) 821 1Kings 15:20 King Abia-AbiYah-father is Yah 818 1Kings 15:10 King Asa-Awsaw 816 1Kings 15:25 King Nadab 815 1Kings 15:28 King Baasha 792 1Kings 16:18 King Elah 791 1Kings 16:15 King Zimri
46
787 1Kings 16:23 King Omri-bought the hills of Samaria from Shemer where Samaria name comes 780 1Kings 16:29 King Ahab-EliYah, ObadiYah, Elisha, MicaYah period Archaeological Findings: Moabite stone - King Mesha of Moab inscribed in stone erected as historical record of his revolt against Yisrawale as recorded in 2Kings 1:1,3:4-5. The name Yahweh inscribed in ancient Paleo-Hebrew characters while the whole text was written in Phoenician- Moabite form. Reason is that they cannot pronounced the name Yahweh in their Moabite language so they just copied the name in original form of writings. 776 1Kings 22:51 King Yehoshaphat 760 1Kings 22:51 King Ahaziah 758 2Kings 3:1 King Yoram 744 2Chro.21.5 King Yoraim – Yaham-people of Yahweh 744 2Chro.22:2 King Ahaziah-AwkhasYah-Yah has siezed 743 2Kings 9:24 King Yehu-he killed both kings Yoram and Ahaziah 743 2Chor.22:12 Queen Atali-Athlahee-Yah strength of Yah 737 2Chro.24:1 King Yoash-Yahaysh-Yah fired 715 2Kings 13:1 (ZechariYah stoned to death) King Yehoahaz 700 2Kings 13:10 King Yoash 697 2Chro.25:1 King Amasiah-AwmatsYah-strength of Yah 682 2Kings 14:23 King Yeroboam 668 2Kings26:3 King Uziah-OozeeYah-power of Yah - Isaiah, Hosea, Amos 630 2Kings 15:8 King ZachariYah 629 2Kings 15:13 King Shallum 629 2Kings 15:17 King Menahim 619 2Kings 15:23 King Pekahiah 617 2Kings 15:23 King Pekah-Tribe of Nepthali deported to Assyria 616 2Chro.27:1 King Yoatam-Yahthawn-Yah is perfect 600 2Chro.28:1 King Acaz-Awkhaz-to sieze possesor 588 2Kings 15:30 King Hoshea 584 2Chro.29:1 King Ezequiaz-ChawzkYah-strengt of Yah 578 2Kings 17:24 Shalmanazer King of Assyria deported 9 tribes of Yisrawale into Assyria. Start of Captivity.
47
Ezekiel period 5 Nations Replaced Yisrawale (Abba,Cutha,Hammath,Separvaim and Babylon) Isaiah 11:11 ESCAPED REMNANT ESCAPED REMNANT from Assyria,Egypt,Pathros,Cush,Elam,Shinar,Hammath and from the islands of the sea. Encyclopedia Judaica
YHWH vol.7 p.680 BLASPHEMY = The Sacred Name pronounced “Yah-oo-ay” was avoided to pronounced during Assyrian Captivity but only High Priest can utter that Name eight (8) times on the Day of Atonement, a day of fasting on the 10th day of the 7th month. Sanhedrin (Highest Court) ruled a decree of offense of BLASPHEMY to whoever pronounced and uttered that name in public or in solemn assemblies and instead they substituted the word ADONAI the name of diety of Canaan where they were living. 555 2Chro.33:1 King Manases-Nawshaw-causing to forget 500 2Chro.33:21 King Amon-Awmone-skilled 498 2Chro.34:1 King Yosias-YahayshYah-fire of Yah, ZephaniYah period 480 2Chro,35:19 King Yosias restored the Feast of Passover 2Chro.36:2 King Yoacas-EeshYah-formation of Yah 467 2Chro.36:4-5 King Yoaquim-YahkoonYah-Yah will establish 464 Daniel 1:1 King Nebuchadnesar of Babylonia Start of Babylonian Captivity
464 BCE is 463 years BCE plus 27-28 CE the 49th year Sabbathical year = 490 years as prophesied by Daniel in Daniel 9:24-27 Daniel 9:24-27
―Seventy weeks are determined upon thy people and upon thy holy city, to finish the
transgression, and to make an end of sins, and to make reconciliation for iniquity, and to
bring in everlasting righteousness, and to seal up the vision and prophecy, and to anoint
the most Holy. Know therefore and understand, that from the going forth the
commandment to restore and to build Jerusalem unto the Messiah the Prince shall be
seven weeks, and threescore and two weeks: the street shall be built again, and the wall,
even in trouble times. And after threescore and two weeks shall Messiah be cut off, but
not for himself: and the people of the prince that shall come shall destroy the city and the
sanctuary, and the end thereof shall be with a flood, and unto the end of the war
48
desolations are determined. And he shall confirm the covenant with many for one week:
and in the midst of the week he shall cause the sacrifice and the oblation to cease, and for
the overspreading of abominations he shall make it desolate, even until the
consummation, and that determined shall be poured upon the desolate.‖
490 years from Babylonian Captivity (70 x 7 = 490 years)( Sabbathical Year)
On year 0027-0028 A.D. Sabbathical year or 49th year (seven weeks Sabbathical Year)
On year 0028-0029 A.D. Jubilee year or first year or the 50th year
On year 0029-0030 A.D. second year
On year 0030-0031 A.D. third year ( and three)
On year 0031-0032 A.D. fourth year, on 14th day of the first month (Abib) is Passover
day (two weeks)
On year 1987-88 A,D. a Sabbathical Year or 49th year
On year 1988-1989 A.D. is a Jubilee Year
On year 2036-2037 A,D. a Sabbathical Year or 49th year
On year 2037-2038 A.D. is a Jubilee Year
70th Jubilee Year
In Leviticus 25 was mentioned the Jubilee year is the 50th year and the first year of the
49th year cycle. From Exodus of Moses to start of Babylonian Captivity happened 19
Jubilee Years. From Babylonian Captivity to Ministerial of Yahshu‘a Messiah of Nazareth
in Yisrawale happened 10 Jubilee Years. From ministerial of Yahshu‘a Messiah of
Nazareth in Yisrawale to year 1988-1989 A.D. happened 40 Jubilee Years. Total of 69
Jubilee Years happened from Exodux of Moses to year 1988-1989 A.D.Jubilee Year. The
next Jubilee Year on year 2037-2038 A.D.will be the 70th Jubille Years from Exodus of
Moses.
49
"Tarsis and Ofir"
During the early period of European colonization, the Biblical lands of Tarshish and Ophir, or
Tarsis and Ofir, as they were called, held the imagination of European explorers. Not only was it
believed that the "lost tribes" of Israel were to be found in these lands, but also untold wealth. To
these kingdoms King Solomon and King Hiram of Tyre sent ships for trade that "brought from
Ophir great plenty of almug trees, and precious stones," (I Kings 10:11). Concerning Tarshish it
is written: "Fro the king's ships went to Tarshish with the servants of Hiram: every three years
once came the shop sof Tarshish bringing gold and silver, ivory, and apes, and peacock." (II
Chronicles 9:21)
In Samuel Purchas's well-known travel compendium Purchas His Pilgrim, he devotes the entire
first chapter to a discussion of Tarshish and Ophir. In particular, he argues strenously that it is
beloved Britain and not Spain that deserved the title as the modern Tarshish and Ophir.
Curiously, in Careri's journal of his visit to the Philippines, he mentions that he would not go into
the argument raging in Europe at that time over whether the Philippines was originally populated
by the descendants of Biblical Tarshish.
In modern times, scholars have attempted to relate Tarshish and Ophir with a number of areas,
none of which include the Philippines. However, things were different in Europe prior to the
discovery of the Philippines. There, they believed that Tarsis and Ofir were some lands far to the
east of biblical Israel. Their reasoning was actually quite logical. King Solomon built the port
from which ships departed for Tarsis and Ofir at Ezion-Geber on the coast of the Red Sea. The
return journey took about three years, so obviously the location must be somewhere far to the
East. In modern times, some scholars have tried to suggest that Solomon's navy circumnavigated
Africa to reach the Mediterranean, but the seafaring Europeans of those times would not consider
such nonsense. Tarsis and Ofir were unknown lands beyond the Golden Chersonese of Ptolemy.
Their discovery would undoubtedly bring untold wealth and great fame in the minds of the people
of those times.
But what, one may ask, has this to do with the Philippines? The truth is that the search for Tarsis
and Ofir was directly related to the "discovery" of these islands by Magellan!
Magellan and the Search for Ophir
Magellan's contemporary, Duarte Barbosa, wrote that the people of Malacca (in modern
Malaysia) had described to him an island group known as the Lequios whose people were as "rich
and more eminent than the Chins (Chinese)," and that traded "much gold, and sliver in bars, silk,
rich cloth, and much very good wheat, beautiful porcelains and many other merchandises."
However, Barbosa was not the only one to mention the Lequios during Magellan's time. About a
decade after Magellan's voyage, Ferdinand Pinto had wrote in his journal of the experience of his
crew and himself after being shipwrecked on the Lequios! Pinto was traveling through the Malay
Archipelago at the time and he describes the Lequios islands as belonging to large group of
islands many of which were rich in gold and silver. He mentions that at that time the Portugese
were familiar with Japan and China, and also with the island of "Mindanaus" or Mindanao, so the
Lequois islands must have been somewhere between these two areas. Furthermore, Pinto even
50
goes as far as to give the exact latitude of the main Lequios island. He states that is was situated
at 9N20 latitude and that the island was on a merdian similar to that of Japan.
Now, in Magellan's time all exploration was done by latitude sailing and dead reckoning, as no
navigational clocks were in use. Latitude sailing required fixing one's latitude precisely by means
of an astrolabe. Longitude could only be approximated roughly by using a patent log to track the
distance the ship has travelled in any particular direction. When Magellan began to suspect he
was nearing the region of the Moluccas he deliberately steered on a north course and then turned
westward at a latitude of 13 degrees North according to both Pigafetta and Albo. Pigafetta states
that the reason was to get near the port of "Gaticara" which was the Cattigara mentioned by
Ptolemy. In the book, Magellan's Voyage around the World, the author, Charles E. Nowell, offers
another possible reason for Magellan steering so far to the north of the Moluccas. He notes that
Magellan himself had rewrote part of Barbosa's book referring to the Lequios, and in his version
Magellan substituted "Tarsis" and "Ofir" for the world "Lequios."
Although these lands are not mentioned in Magellan's contract, less than six years after his
voyage, Sebastian Cabot signed a contract with Spain which did have as one of its objectives the
"lands of Tarshish and Ophir." Magellan had been to Malacca himself, and probably many have
heard of the community of Filipino workers and merchants that lived there under the protection of
the king of Malacca. Probably many of you already know of the theory that Black Henry, the
slave Magellan purchased at Malacca, may have belonged to the Filipino community of Malacca
as he was able to speak with the natives at Limasawa. Whatever the case, we know from his own
pen that Magellan thought the Lequios islands might be the same as the Biblical Tarsis and Ofir,
and it may be that his idea of the position of the Lequios was partly shaped by Barbosa's book,
and partly by information he may have received from Filipinos in Malacca. Was the fact that
Black Henry was able to converse with the people living at the latitude given by Pinto (but not
with the people of Samar or Leyte) a coincidence, or something planned in advance from
information gleaned in Malacca?
Even after their discovery, many still regarded the Philippines, rich in gold and silver, to be the
same as ancient Tarsis and Ofir. Father Colin, referred to them as such in the early 1600's and
even at the turn of the century, the Philippine historian Pedro Paterno, still claimed that the
Philippines were really Tarshish and Ophir! Whatever one thinks of these claims though, the
search for the Biblical El Dorado appears to have played an important role in the European
discovery of the Philippines.
51
PAGKAKATAGPO SA LAGUNA COPPER PLATE INSCRIPTION
Laguna Copperplate Inscription Sulat sa Kapanahunan ng Sri-Visjaya
Dokumentong Naisulat noong 900 A.D. sa wikang Kawi na malapit sa wikang Lumang-Hebreo
Kasulatan sa Tanso
52
Natagpuan noong 1989 sa baybayin ng Laguna de Ba'y sa Laguna ay isang dokumento bago pa dumating ang mga Kastila sa pulo-
pulong isla ng Ophir bago tawagin ng mga Kastila na Pilipinas. Ito at manipis na tanso na may sukat na 8x12 pulgada (inches ) na may
nakasulat sa pamamagitan ng pagpalo upang magmarka ang letra sa tanso. Ito ay nakalagak sa National Museum of the Philippines.
Line 1: swasti shaka warshatita 822 waisakha masa ding jyotisha. chaturthi krishnapaksha so-
Line 2: mawara sana tatkala dayang angkatan lawan dengannya sanak barngaran si bukah
Line 3:
anakda dang hwan namwaran di bari waradana wi shuddhapat(t)ra ulih sang pamegat senapati di tundu-
Line 4: n barja(di) dang hwan nayaka tuhan pailah jayadewa. di krama dang hwan namwaran dengan dang kaya-
Line 5: stha shuddha nu di parlappas hutangda wale(da)nda kati 1 suwarna 8 di hadapan dang hwan nayaka tuhan pu-
Line 6: liran ka sumuran. dang hwan nayaka tuhan pailah barjadi ganashakti. dang hwan nayaka tu-
Line 7: han binwangan barjadi bishruta tathapi sadanda sanak kaparawis ulih sang pamegat de-
53
Line 8: wata [ba]rjadi sang pamegat medang dari bhaktinda di parhulun sang pamegat. ya makanya sadanya anak
Line 9: chuchu dang hwan namwaran shuddha ya kaparawis di hutangda dang hwan namwaran di sang pamegat dewata. ini gerang
Line 10: syat syapanta ha pashchat ding ari kamudyan ada gerang urang barujara welung lappas hutangda dang hwa ...
Pagkakasalin ni Antoon Postma sa pamamaraan ng expert ng Indonesiea
Line 1: Hail! In the Saka-year 822; the month of March-April; according to the astronomer: the 4th day of the dark half of the moon; on
Line 2: Monday. At that time, Lady Angkatan together with her relative, Bukah by name,
Line 3: the child of His Honor Namwran, was given, as a special favor, a document of full acquittal, by the Chief and Commander of Tundun,
Line 4: the former Leader of Pailah, Jayadewah. To the effect that His Honor Namwran, through the Honorable Scribe
Line 5: was totally cleared of a debt to the amount of 1 kati and 8 suwarna (weight of gold), in the presence of His Honor the Leader of Puliran,
Line 6: Kasumuran; His Honor the Leader of Pailah, namely: Ganasakti; (and) His Honor the Leader
Line 7: of Binwangan, namely: Bisruta. And (His Honor Namwran) with his whole family, on orders by the Chief of Dewata,
Line 8: representing the Chief of Mdang, because of his loyalty as a subject (slave?) of the Chief, therefore all the descendants
Line 9: of His Honor Namwran have been cleared of the whole debt that His Honor owed the Chief of Dewata. This (document) is (issued) in
case
Line 10: there is someone, whosoever, some time in the future, who will state that the debt is not yet acquitted of His Honor...
Pagkakasalin ni Hector Santos
Since I first started studying this document in 1994, I have developed some ideas that are different from those first reported by Antoon Postma. Of course, my conclusions were only made possible by his pioneering work, the initial breakthrough in our understanding of
the LCI.
54
Unlike traditional scholars, I divided the text into phrases, not lines, as indicated by the stop marks, large dots used by the ancients like
our comma and period of today. (See LCI graphic.) I tried to make each phrase a logical division of the structure, able to stand apart from the others.
The three major differences from Postma's translation derive from my following conclusions:
1. I believe that anakda dang hwan namwaran refers to both Angkatan and Bukah, i.e. they are children of Namwaran. The phrase lawan denganña sanak barngaran si bukah can be literally translated as "together with her counterpart relative named Bukah." If Angkatan were Namwaran's wife, the important relationship would certainly have been made clear in the document as is customary. In the absence of such a mention, anak should be taken as a plural (same form as singular) and therefore applies to both Angkatan and Bukah.
2. I am convinced that ganashakti and bishruta are not proper names as Postma believes. If they were, they would either be directly preceded by personal markers such as si or pu, or by titles. Instead, they are preceded by a verb which indicates that their literal meanings should be used in the translation.
3. I think barjadi simply represents the verb "to be." Postma struggled with this word in his early translations, switching from "representing" to "represented by" and back again. There are problems with "representing" that has something to do with correct hierarchies of the officials. Since we are not showing his early translations here, we will not discuss it further. In his latest December 1992 translation, he gives inconsistent meanings to barjadi.
Literal Translation
We begin with a literal translation which attempts to maintain the same word order while trying to make the English text still
readable.
Phrase 1: Blessings, Shaka-related year 822, Waisakha month, by astronomy.
Phrase 2: Fourth day of dark half of the moon, Monday, there at that time Lady Angkatan together with her relative named Bukah, children of
the honorable Namwaran are given a wish, a gift of full clearance document by the chief, commander-in-chief at Tundun, who is the
honorable minister lord Pailah, Jayadewa.
Phrase 3: By order, the honorable Namwaran through the scribe is cleared and forgiven of his debt and his arrears of 1 kati and 8 suwarnas in
front of the honorable minister lord Puliran, Ka Sumuran.
Phrase 4: The honorable minister lord Pailah is source of authority.
Phrase 5: The honorable minister lord Binwangan, who is famous, looked attentively at all his (Namwaran's) living relatives all gotten by chief
Dewata, who is chief Medang, on account of his devotion as subject of the chief.
Phrase 6: Yes, therefore all living descendants of the honorable Namwaran are cleared, yes, of all debts of the honorable Namwaran to the chief
Dewata.
Phrase 7: This, in case who will say in future day, sometime, there will perhaps be a man who says not yet cleared is debt of the honorable ...
Free Translation
This is easier to understand because it freely translates the original text, making it more readable in English.
Phrase 1: Greetings! Shaka year 822, month of Waisakha, according to the stars.
Phrase 2: On the fourth day of the waning moon, Monday, Lady Angkatan and her brother Bukah, children of the Honorable Namwaran, were given a gift of their wish, this document of full forgiveness by the Commander-in-Chief of Tundun, represented by the Honorable
Lord Minister of Pailah, Jayadewa.
55
Phrase 3: By this order through the scribe, the Honorable Namwaran is cleared and forgiven of his debt and his arrears of 1 kati and 8 suwarnas as witnessed by the Honorable Lord Minister of Puliran, Ka Sumuran.
Phrase 4: The Honorable Lord Minister of Pailah was the source of authority.
Phrase 5: On account of Namwaran's devotion as a subject of the chief, the Honorable Lord Minister of Binwangan, who is known in many
places, identified all of Namwaran's living relatives who were taken by the Chief of Dewata, represented by the Chief of Medang.
Phrase 6: As a consequence, all living descendants of the Honorable Namwaran are also cleared of all debts that the Honorable Namwaran owed
the Chief of Dewata.
Phrase 7: This document is issued in case there is someone in the future who will allege that the debt has not been cleared yet by the Honorable ...
Pagkakasalin sa Tagalog
Mabuhay! Taóng Siyaka 822, buwán ng Waisaka, ayon sa aghámtalà. Ang ikaapat na araw ng pagliít ng buwán, Lunes. Sa
pagkakátaóng itó, si Dayang Angkatán sampû ng kaniyáng kapatíd na nagngangalang Buka, na mga anák ng Kagalang-galang na si
Namwarán, ay ginawaran ng isáng kasulatan ng lubós na kapatawarán mulâ sa Punong Pangkalahatan sa Tundún sa pagkatawán ng Punong Kagawad ng Pailáh na si Jayadewa.
Sa atas na itó, sa pamamagitan ng Tagasulat, ang Kagalang-galang na si Namwarán ay pinatawad na sa lahát at inalpasán sa kaniyáng
utang at kaniyáng mga náhulíng kabayarán na 1 katî at 8 suwarna sa harapán ng Kagalang-galang na Punong Kagawad ng Puliran na
si Ka Sumurán, sa kapangyarihan ng Kagalang-galang na Punong Kagawad ng Pailáh.
Dahil sa matapát na paglilingkód ni Namwarán bilang isáng sakop ng Punò, kinilala ng Kagalang-galang at batikáng Punong Kagawad
ng Binwangan ang lahát ng nabubuhay pang kamag-anak ni Namwarán na inangkín ng Punò ng Dewatà, na kinatawán ng Punò ng
Medáng.
Samakatwíd, ang mga nabubuhay na inapó ng Kagalang-galang na si Namwarán ay pinatawad sa anumán at lahát ng utang ng
Kagalang-galang na si Namwarán sa Punò ng Dewatà. Itó, kung sakalì, ay magpapahayag kaninumán na mulâ ngayón kung may taong magsasabing hindî pa alpás sa utang ang Kagalang-galang...
56
Significance
Just how significant is this incomplete document that ends in midsentence and contains only ten lines?
It means, as we have discussed earlier, that the edge of history has been pushed back 621 years, giving the Philippines a documented existence among the ancient kingdoms of Southeast Asia like Shri-Vijaya (Sumatra), Angkor (Kampuchea), Champa (Vietnam), Madjapahit (Java), and others that existed before the 10th Century.
Ancient Chinese records with placenames like P'u-li-lu, which was thought to have been Polilio (but didn't make sense), will have to be reevaluated. Placenames mentioned in the LCI will have to be given more importance when evaluating ancient records that contain similar sounding names.
From porcelain finds, Manila was thought to have been settled as late as 1200. It now appears that an earlier date was more likely. Certainly, a search for other means of dating Manila's first settlements is needed. A search for artifacts in the places mentioned in the LCI might also prove fruitful.
Earlier historians thought that the Philippines was part of Shri-Vijaya or even Madjapahit. Their theories have been largely discredited in recent times. It is now time to reexamine the possible connection.
Historians believe that the Muslims who ruled Manila were the first to establish more sophisticated forms of government in the area. They also believe that the Muslims started the trade with Borneo and other points south. It is possible that the Hindus were in Manila before the Muslims.
The Tagalog script is so rudimentary that it cannot even completely record the sounds of its own language. Three centuries before the Tagalog script's emergence, the Manila area used a script so rich and sophisticated that great empires were ruled through its use. How did this happen? How could a less sophisticated script have supplanted a better one?
Many interesting scenarios can be created to explain some of the above puzzles. During the era of the LCI it was not uncommon for
settlements to disappear. They flourished for some time, even for centuries, but things like natural catastrophes, epidemics,
emigration, pirate raids, war, etc. made them disappear. It is also known that Muslim culture pushed Hindu influence in Indonesia
out of most areas, leaving Bali as the only place where Hindu culture has survived. Any one of these things could have caused the
early settlements around Manila to disappear.
The disappearance of the earlier people who settled around Manila may explain why the Kavi script was lost and a lesser one introduced later. But how did the placenames remain? If a few people remained to maintain a continuity of their settlements and
placenames, how did they lose their knowledge of the Malay language and the Kavi script?
At this time, everything is conjecture. Many more questions will be asked, answered, and refuted; other questions will be asked again.
Little by little, we will know more about the Philippines as it was before the Spaniards came, thanks to a little piece of metal dredged from the sand.
57
SEARCH FOR OPHIR
Chryse, the "Golden One," is the name given by ancient Greek writers to an island rich in gold to
the east of India.
Pomponius Mela, Marinos of Tyre and the Periplus of the Erythraean Sea mention Chryse in the
first century CE. It is basically the equivalent of the Indian Suvarnadvipa the "Island of Gold."
Josephus calls it in Latin Aurea, and equates the island with biblical Ophir, from where the ships
of Tyre and Solomon brought back gold and other trade items.
Chryse is often coupled with another island Argyre the "Island of Silver" and placed beyond the
Ganges. Ptolemy locates both islands east of the Khruses Kersonenson the "Golden Peninsula"
i.e. the Malaya Penisula. North of Chryse in the Periplus was Thin, which some consider the first
European reference to China.
In addition to gold, Chryse was also famed for having the finest tortoise shell in the world
according to the Periplus. Large ships brought trade goods back and forth between Chryse and
the markets at the mouth of the Ganges.
Chin-lin
In ancient Chinese literature, a mysterious region beyond their southern border in Annam was
known as Chin-lin "Golden Neighbor" and the Southeast Asian border was also called the "Golden
Frontier."
When China invaded Annam (northern Vietnam) in the first century BCE, the kingdom of Champa
fortified villages along the old caravan trail. This path became Route Colonial 9 during the French
colonial period, and it was used by the Americans to build the McNamara Line of fortified bases
during the Vietnam War.
With this fortified line, the rugged Central Highlands and a policy of constant piracy, the Champa
kingdom held the Chinese at bay for a thousand years. After the fall of the Chin dynasty in the
5th century, Cham raids on Tongking became so frequent that the governor appealed to the
emperor for assistance. A war of attrition between China and Champa began that lasted until the
rise of the T'ang dynasty.
During this time though, China was well aware of the golden lands far to the south. The Buddhist
pilgrim I-Tsing mentions Chin-Chou "Isle of Gold" in the archipelago south of China on his way
back from India.
Zabag and Wakwak
In this blog, I have suggested that the kingdoms of Zabag and Wakwak, famed among the
medieval Muslims as rich in gold, referred to the eastern islands of the Malay archipelago i.e. the
Philippines and Eastern Indonesia.
58
Zabag was based in what would later become the kingdom of Lusung.
In this sense, the Philippines fits the bill as a gold-rich realm.
The country has consistently ranked second in the world behind only South Africa in gold
deposits per land area. The Philippines has historically been the largest producer of gold in Asia
despite its relatively small size and the fact that until 1980 most gold was obtained only through
small alluvial deposits.
Although some ancient gold artifacts have been found in this region, they don't match the age
suggested by linguistic reconstruction. Gold may have been mostly handed down from generation
to generation rather than being used as a burial good item.
In about the second century CE, there arose a practice of using gold eye covers, and then, gold
facial orifice covers to adorn the dead resulting in an increase of ancient gold finds. More than a
millennium later, the popularity of dental gold to decorate the teeth significantly increased the
amount of gold found at archaeological sites.
When the Spanish came they discovered an abundance of gold used among the people of the
Philippine islands. Here are some relevant quotes:
Pieces of gold, the size of walnuts and eggs are found by sifting the earth in the island of that
king who came to our ships. All the dishes of that king are of gold and also some portion of his
house as we were told by that king himself...He had a covering of silk on his head, and wore two
large golden earrings fastened in his ears...At his side hung a dagger, the haft of which was
somewhat long and all of gold, and its scabbard of carved wood. He had three spots of gold on
every tooth, and his teeth appeared as if bound with gold.
--- Pigafetta on Raja Siaui of Butuan during Magellan's voyage
For brass, iron and other weighty articles, they gave us gold in exchange...For 14 pounds of iron
we received 10 pieces of gold, of the value of a ducat and a half. The Captain General forbade
too great an anxiety for receiving gold, without which order every sailor would have parted with
all he had to obtain this metal, which would have ruined our commerce forever.
--- Pigafetta on gold trade in Cebu
Sailing in this manner, for some time, in 16° of north latitude, they were obliged by continual
contrary winds, to bear up again for the Philippine islands, and in their way back, had sight of six
or seven additional islands, but did not anchor at any of them. They found also an archipelago,
or numerous cluster of islands, in 15 or 16 degrees of north latitude, well inhabited by a white
people, with beautiful well-proportioned women, and much better clothed than in any other of
the islands of these parts; and they had many golden ornaments, which was a sure sign that
there was some of that metal in their country.
59
--- Antonio Galvão in 1555 describing the journey of Bartholomew de la Torre in 1548
"...the ore is so rich that I will not write any more about it, as I might possibly come under a
suspicion of exaggerating; but I swear by Christ that there is more gold on this island than there
is iron in all Biscay."
--- Hernando Riquel et al., 1574
In this island, there are many gold mines, some of which have been inspected by the Spaniards,
who say that the natives work them as is done in Nueva Espana with the mines of silver; and, as
in these mines, the vein of ore here is continouus. Assays have been made, yielding so great
wealth that I shall not endeavor to describe them, lest I be suspected of lying. Time will prove
the truth.
--- Hernando Riquel et al. on island of Luzon, 1574
There are some chiefs in this island who have on their persons ten or twelve thousand ducats'
worth of gold in jewels--to say nothing of the lands, slaves, and mines that they own. There are
so many of these chiefs that they are innumerable. Likewise the individual subjects of these
chiefs have a great quantity of the said jewels of gold, which they wear on their persons--
bracelets, chains, and earrings of solid gold, daggers of gold, and other very rich trinkets. These
are generally seen among them, and not only the chiefs and freemen have plenty of these
jewels, but even slaves possess and wear golden trinkets upon their persons, openly and freely.
--- Guido de Lavezaris at al., 1574
About their necks they wear gold necklaces, wrought like spun wax, and with links in our fashion,
some larger than others. On their arms they wear armlets of wrought gold, which they call
calombigas, and which are very large and made in different patterns. Some wear strings of
precious stones--cornelians and agates; and other blue and white stones, which they esteem
highly. They wear around the legs some strings of these stones, and certain cords, covered with
black pitch in many foldings, as garters.
-- Antonio de Morga, 1609
"... the natives proceed more slowly in this ,and content themselves with what they already
possess in jewels and gold ingots handed down from antiquity and inherited from their ancestors.
This is considerable, for he must be poor and wrethced who has no gold chains, calombigas, and
earrings."
-- Antonio de Morga, 1609
60
The Portugese explorer Pedro Fidalgo in 1545 found gold so abundant on Luzon the inhabitants
were willing to trade two pezoes of gold for one pezo of silver.
When the Portuguese first arrived, most of the gold traded into Brunei came from Luzon. That
island was known as Lusung Dao or "Golden Luzon" to the Chinese who also traded for gold in
this region.
References
Legeza, Laszlo. "Tantric Elements in pre-Hispanic Philippines Gold Art," Arts of Asia, July-Aug.
1988, pp.129-136. (Mentions gold jewelry of Philippine origin in first century CE Egypt)
Peralta, J.T. "Prehistoric gold ornaments from the Central Bank of the Philippines," Arts of Asia
1981, no.4, p.54.Villegas, Ramon N. Ginto: History Wrought in Gold, Manila: Bangko Central ng
Pilipinas, 2004.