PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU TRONG THÚ Y

Trịnh công ThànhBộ môn Di truyền giống – Thụ tinh nhân tạo

• Các mẫu nghiên cứu trong thú y• 2 hình thức nghiên cứu : • NC quan sát (điều tra) • NC thí nghiệm• 1. Nghiên cứu quan sát = điều tra• 1.1. NC hàng loạt ca :Khi moät soá ñaëc ñieåm

cuaû moät nhoùm (series) thuù beänh (cases) ñöôïc moâ taû trong moät baùo caùo

• 1.2. NC bệnh – chứng (hồi cứu) : điều gì đã xảy ra ? phöông phaùp baét caëp

Nhóm bệnh

Nhóm chứng

Thời gian

Bắt đầu thí nghiệmHướng nghiên cứu

O

O

R

R

Có tiếp xúc

Không tiếp xúc

• Öu ñieåm :• - nhanh, ít toán keùm,• - raát thích hôïp vôùi caùc beänh coù thôøi

kyø tieàm aån daøi, caùc beänh hieám,• - coù theå khaûo saùt nhieàu yeáu toá caên

nguyeân cuøng moät luùc treân moät beänh.• Khuyeát ñieåm :• - không theå tính tröïc tieáp tæ leä beänh

môùi ôû nhoùm tieáp xuùc vaø khoâng tieáp xuùc

• - khoù xaùc ñònh moái quan heä thôøi gian (tröôùc - sau) giöõa tieáp xuùc vaø beänh taät,

• - coù nhieàu sai soá heä thoáng.

Chủng ngừa

khoâng chủng ngừa

khoâng bệnh lao

A = 28 B = 2

bệnh lao C = 5 D = 45

•Nhóm khoâng bệnh lao ; odds 1 = A / B = 28 / 2 = 14•Nhóm bệnh lao odds 2 = C / D = 5 / 45 = 1/9•Tỉ số chênh (Odds ratio) = odds 1 / odds 2 = A*D / B*C = 28*45 / 2*5 = 126Kết luận : ỏ nhóm không bệnh tỉ lệ chủng ngừa trên không chủng ngừa cao gấp 126 lần so với nhóm bệnh . Điều này cho thấy có mối quan hệ cao giữa chủng ngừa và bệnh

• 1.3. NC cắt ngang : điều gì đang xảy ra ?Có bệnh

Không bệnh

Thú nghiên cứu

1.4. NC đoàn hệ = NC theo chiều dọc : điều gì sẽ xảy ra ?

Bắt đầu TN

Có bệnh

Không bệnh

Có bệnh

Khoông bệnh

O

R

Tiếp xúc

Không tiếp xúc

Bắt đầu TN Thời gian

Đòan hệ NC

• Öu ñieåm:• - coù giaù trò khi nghieân cöùu caùc tieáp xuùc hieám

gaëp,• - coù theå khaûo saùt nhieàu haäu quaû do moät yeáu

toá taùc ñoäng,• - coù moái quan heä thôøi gian : tieáp xuùc xaûy ra

tröôùc , beänh taät xaûy ra sau,• - nghieân cöùu ñoaøn heä tieân cöùu : haïn cheá sai

soá heä thoáng khi xaùc ñònh tình traïng tieáp xuùc,• - cho pheùp tính tröïc tieáp tæ leä beänh môùi ôû

nhoùm tieáp xuùc vaø khoâng tieáp xuùc,• Khuyeát ñieåm :• - nghieân cöùu ñoaøn heä tieân cöùu (prospective

cohort study): toán thôøi gian , kinh phí,• - nghieân cöùu ñoaøn heä hoài cöùu (retrospective

cohort study) :caàn coù hoà sô ñaày ñuû , coù giaù trò,• - coù theå bò maát ñoái töôïng nghieân cöùu.

Có bệnh mạch vành

Khong bệnh mạch vành

Huyết áo cao

A = 16 B = 4

Huyết áp bình thường

C = 5 D = 40

Tỉ số chênh : A*D/B*C = 16*40 / 4*5 =32Ở nhóm huyết áp cao tỉ lệ bệnh mạch vành trên không bệnh cao gấp 32 lần so với nhóm huyết áp bình thường

• 2. NC thí nghiệm• Nghieân cöùu thí nghieäm coøn goïi laø

nghieân cöùu can thieäp (intervention studies) hay thöû nghieäm laâm saøng (clinical trials). Coù 2 nhoùm thöû nghieäm laâm saøng : coù ñoái chöùng vaø khoâng ñoái chöùng.

2.1. TN có đối chứng

2.1.1. TN với nhóm đối chứng độc lập đồng thời

2.1.2. TN với nhóm đối chứng tuần tự

TN với nhóm tự đối chứng

TN trao đổi chéo

2.1.3. TN với nhóm đối chứng ở bên ngòai

2.2. TN không đối chứng

• 2.1- Caùc thöû nghieäm coù ñoái chöùng

• Trong caùc thöû nghieäm naøy moät thuoác môùi hay moät phöông phaùp ñieàu trò môùi ñöôïc so saùnh vôùi moät thuoác khaùc hay moät phöông phaùp ñieàu trò khaùc thöôøng laø moät thuoác giaû (placebo) hay moät phöông phaùp ñieàu trò ñaõ ñöôïc chaáp nhaän tröôùc ñaây.

• - 2.1.1.Caùc thöû nghieäm vôùi caùc nhoùm ñoái chöùng ñoäc laäp ñoàng thôøi

• Thöû nghieäm coù 2 nhoùm thuù : nhoùm thí nghieäm vaø nhoùm ñoái chöùng.

• Nhoùm thí nghieäm nhaän yeáu toá thí nghieäm (moät loaïi thuoác hay moät phöông phaùp ñieàu trò môùi) . Nhoùm ñoái chöùng khoâng nhaän yeáu toá thí nghieäm (thuoác giaû hay phöông phaùp ñieàu trò chuaån). Caû 2 nhoùm ñöôïc xöû lyù nhö nhau vaø söï khaùc bieät giöõa 2 nhoùm laø do yeáu toá thí nghieäm gaây ra.

• * Caùc thöû nghieäm laâm saøng ngaåu nhieân : caùc thuù thí nghieäm ñöôïc phaân phoái ngaåu nhieân vaøo caùc nhoùm.

• * Caùc thöû nghieäm laâm saøng khoâng ngaåu nhieân: caùc thuù thí nghieäm khoâng ñöôïc phaân phoái ngaåu nhieân vaøo caùc nhoùm.

Nhóm 1 2 3 ….. kXX.X

XXXX..X

XXXXX..X

XX....X

N1 N2 N3 Nk

Mẫu nhóm song song (parallel group designs)So sánh k nghiệm thức bằng cách chia bệnh nhân một cách ngẫu nhiên vào k nhóm.Mỗi bệnh nhân nhận một nghiệm thức

2 nhóm > 2 nhómSố liệu phân phối chuẩn

T test 1-way ANOVA

Không thông số Mann-Whitney Kruskal-Wallis

Thí dụ : Nghiệm thức 1 (nhóm 1)= placebo n1 = 10

Nghiệm thức 2 (nhóm 2)= thuốc A n2 = 20

Nghiệm thức 3 (nhóm 3)= thuốc B n3 = 20

Ghi chú : các so sánh là “giữa” các bệnh nhân

Nni

• 2 dạng trắc nghiệm t 2 mẫu

• - phương sai riêng biệt (không bằng nhau):

• - phương sai bằng nhau :

2

22

1

21

21

n

s

n

s

XXt

2121

222

211

21

11

2

)1()1(

nnnn

snsn

XXt

Bệnh nhân

Nghiệm thức 1→

Nghiệm thức→2

Nghiệm thức→3

. . . . → Nghiệm thức→k

123....n

x→x→x→....x→

→x→x→x....→x

→x→x→x....→x

→. . . .→. . . . →. . . . ....→. . . .

→x→x→x....→x

Mẫu hàng lọat (in series designs)Mỗi bệnh nhân nhận tất cả k nghiệm thức theo cùng một thứ tự

Vấn đề : các nghiệm thức sau tỏ ra tốt hơn các nghiệm thức trước do bệnh nhân đã nhận các nghiệm thức trước và bệnh đã thuyên giảm. Do đó cần số lượng lớn bệnh nhân trong các nghiên cứu nhóm song song.Tuy nhiên có sự biến thiên nhỏ hơn ở các lần đo lường trên cùng một bệnh nhân ở các thời điểm khác nhau. Sự so sánh ở đây là so sánh “bên trong” bệnh nhân.

• Ưu điểm :• có thể sắp xếp đồng thời các nghiệm thức . Thí

dụ : bôi kem lên bàn tay trái và phải • Khuyết điểm :• ảnh hưởng nghiệm thức có thể tùy thuộc vào lúc

nó được thực hiện• ảnh hưởng nghiệm thức có thể kéo dài và che

lấp ảnh hưởng của các nghiệm thức sau này• chỉ có thể dùng cho các ảnh hưởng ngắn hạn• không được áp dụng phổ biến. Thí dụ nghiệm

thức thuốc so sánh với sự giải phẩu

2 nhóm > 2 nhóm

Số liệu có phân phối chuẩn

Trắc nghiệm t bắt cặp(trên hiệu số)

2 way ANOVA

Số liệu không có phân phối chuẩn

Trắc nghiệm Wilcoxon

Trắc nghiệm Friedman

• -2.1.2. Caùc thöû nghieäm vôùi caùc nhoùm ñoái chöùng tuaàn töï

• a/ Caùc thöû nghieäm vôùi caùc nhoùm töï ñoái chöùng

• Thí nghieäm chæ coù moät nhoùm ñoái töôïng vöøa laø nhoùm thí nghieäm vöøa laø nhoùm ñoái chöùng . Thí duï , nghieân cöùu moái quan heä giöõa cheá ñoä aên vaø söï tieán trieån cuaû beänh xô vöaû ñoäng maïch vaønh : moät nhoùm beänh nhaân ñöôïc ñaùnh giaù luùc baét ñaàu thí nghieäm vaø sau ñoù ñöôïc cho aên khaåu phaàn chay trong 2 naêm. Cuoái thí nghieäm , caùc beänh nhaân ñöôïc ñaùnh giaù laïi ñeå xaùc ñònh söï thay ñoåi ñöôøng kính ñoäng maïch vaønh vaø haøm löôïng cholesterol.

• b/ Caùc thöû nghieäm trao ñoåi cheùo• Thí nghieäm coù 2 nhoùm thuù

beänh ; nhoùm 1 laø nhoùm thí nghieäm, nhoùm 2 laø nhoùm ñoái chöùng . Sau moät thôøi gian thí nghieäm, caû 2 nhoùm coù moät thôøi gian chuyeån tieáp , khoâng nhaän caùc yeáu toá thí nghieäm.Sau ñoù tieáp tuïc thí nghieäm , nhoùm 1 seõ laø nhoùm ñoái chöùng vaø nhoùm 2 seõ laø nhoùm thí nghieäm.

• Mẫu giao chéo (crossover designs)

• Các vấn đề về “thời kỳ” , “ảnh hưởng kéo dài” , “thứ tự” có thể được khắc phục bằng mẫu thí nghiệm thích hợp , thí dụ : mẫu giao chéo.

• Các bệnh nhân nhận tất cả các nghiệm thức nhưng không nhất thiết theo cùng một thứ tự .

• Nếu bệnh nhân giao chéo với nghiệm thức có thể phát sinh vấn đề liên quan đến tính khả thi và độ tin cậy.

• Chẳng hạn bệnh có đủ độ bền vững và sự hợp tác của bệnh nhân có đủ tốt để bảo đảm tất cả bệnh nhân thực hiện tất cả nghiệm thức ?

• Một số lớn bệnh nhân bỏ cuộc sau thời kỳ 1 sẽ làm cho mẫu giao chéo ít có giá trị và có thể tốt hơn nên dùng phân tích giữa các bệnh nhân ( mẫu song song) tức là chỉ phân tích kết quả ở thời kỳ 1.

Thí dụ 1 :Khảo sát ảnh hưởng của 1 lọai thuốc trên 24 người bệnh được phân ngẩu nhiên làm nhóm. Thí nghiệm mù kép trong đó người bệnh và người đo lường (người thí nghiệm) không biết thứ tự các nghiệm thức Ngày 1 ngày 2  12 thuốc placebo 24  12 placebo thuốc

Bệnh nhân Thuốc Placebo Hiệu số123..24

X1

X2

X3

.

.X24

Y1

Y2

Y3

.

.Y24

X1 – Y1

X2 – Y2

X3 – Y3

.

.X24 – Y24

• Áp dụng trắc nghiệm t bắt cặp là trắc nghiệm t 1 mẫu trên hiệu số

• với sD là độ lệch chuẩn của hiệu số

• Để tránh ảnh hưởng kéo dài của nghiệm thức , sẽ có 1 thời gian không áp dụng nghiệm thức giữa 2 nghiệm thức liên tiếp.

n

s

YXt

D

n 21

Bệnh nhân Thứ tự nghiệm thức1 2 3

1 A B C2 A C B3 B A C4 B B A5 C A B6 C C A

Thí dụ 2 :Có thể lập lại qua các khối có 6 bệnh nhân.Ghi chú : có thể dùng mẫu khối không đầy đủ cân bằng (balanced incomplete block designs) nếu không thể có mỗi nghiệm thức cho mỗi bệnh nhân.

Thuốc A

placebo có

Thuốc B placebo

có

Mẫu nhân tố (factorial designs)Trong một số trường hợp, có thể nghiên cứu ảnh hưởng của 2 hay nhiều nghiệm thức bằng cách cho bệnh nhân nhận các tổ hợp của các nghiệm thức

Các kiểu tương tác :

APlacebo A

B

Placebo B

Placebo A

A

B

Placebo B

Placebo A

A

Placebo B

B

1/ Không tương tác 2/ Tương tác định lượng 3/ Tương tác định tính

Cặp 1 2 3 4 5 6 7

So sánh

A A B A B B B

Chọn A

Chọn B

Không khác biệt

Số cặp

0

Mẫu liên tiếp (Sequential designs)

Trong hình thức đơn giản nhất, các bệnh nhân được đưa vào thí nghiệm thành từng cặp , một nhận nghiệm thức A và một nhận nghiệm thức B (phân phối ngẫu nhiên). Thực hiện trắc nghiệm sau khi biết kết quả của mỗi cặp.Thí dụ số liệu về sự so sánh (bệnh nhân phát biểu A hay B là tốt hơn)Cần có các qui tắc để ngừng thí nghiệm

• Ưu điểm :

• phát hiện nhanh chòng những khác biệt lớn

• Khuyết điểm:

• cần bắt cặp bệnh nhân

• cần đáp ứng nhanh

• - 2.1.3. Caùc thöû nghieäm vôùi caùc nhoùm ñoái chöùng ôû beân ngoaøi

• Caùc thöû nghieäm naøy duøng keát quaû cuaû nguôøi nghieân cöùu khaùc nhö nhoùm ñoái chöùng ñeå so saùnh vôùi keát quaû thí nghieäm cuaû mình. Coù tröôøng hôïp caùc nhoùm ñoái chöùng laø caùc thuù beänh maø ngöôøi nghieân cöùu ñaõ xöû lyù tröôùc ñaây theo moät caùch khaùc, ñöôïc goïi laø caùc nhoùm ñoái chöùng lòch söû (historical controls)

• - 2.3. Caùc thöû nghieäm khoâng ñoái chöùng

• Caùc thöû nghieäm khoâng ñoái chöùng thöôøng ñöôïc aùp duïng khi söï so saùnh lieân quan ñeán moät phöông phaùp ñieàu trò hôn laø moät loaïi thuoác. Trong thöû nghieäm naøy khoâng coù söï so saùnh vôùi nhoùm ñoái chöùng.

Investigator assigns exposures?

Experimental study

Random allocation?

Randomised controlled

trial

Observational study

Comparison group?

Analytical study

Descriptive study

Direction?

Cohort study

Case-control study

Cross-sectional

study

Yes

Yes Yes

No

NoNo

Exposure -> outcome Exposure <- outcome Exposure & outcome at same time

Non-randomised controlled

trial

• Kích thước thí nghiệm• Kích thước của mẫu là bao nhiêu để có thể phát hiện sự

khác biệt có ý nghĩa nếu điều này là có thực• Các yêu cầu để xác định kích thước mẫu :• đo lường chính (thí dụ được ước lượng bởi )• phương pháp phân tích (thí dụ : trắc nghiệm t 2 đuôi)• kết quả được cho trên nghiệm thức chuẩn (hay kết quả của

mô hình thử nghiệm)• sự khác biệt là bao nhiêu để được phát hiện ( )• độ tin cậy khi phát hiện sự khác biệt (khả năng trắc nghiệm ,

BA ,BA XX ,

BA

1

Thành công Thất bại Tổng

Pp chuẩnPp mới

X1 n – X1 n X2 n – X2 n

Số liệu nhị phân (binary data)Đếm số “thành công” và “thất bại” ỏ 2 phương pháp :

chuẩn và mới

),( 11 nBX

),(22 1

nBX

210 : H

211 : H

))1(,( 1111 nnNX

))1(,( 2222 nnNX

Mô hình :

(phân phối nhị thức) trong đó X1 và X2 là số “thành công” ở nghiệm thức

phương pháp chuẩn và phương pháp mớiGiả thuyết :

Phân tích gần đúng : chọn phân phối chuẩn gần đúng với phân phối nhị thức

%102

90,01 95,02

1

90,0)95,0(

)/)]1()1([,( 11222112 nNn

X

n

X

Yêu cầu : gọi α = 5%

= 1 – khả năng ở

Giả sử phương pháp chuẩn cho 90% “thành công” và phương pháp mới cho 95% thành công tức là

(cải thiện 5%)

là khả năng của trắc nghiệm và chúng ta muốn

(tức là chúng ta muốn có 90% chắc chắn phát hiện sự cải thiện 5%). Ta có

nnnXnXnXnX /)1(/)1()/var()/var()//var( 11221212

)1,0(

var

0

12

12

N

n

X

n

X

n

X

n

X

210 : H

n

xx

n

X

n

X 1,09,0296,112

90,021

Vì

Nên số thống kê là

với

Và ta bác bỏ H0 ở α = 5% nếu

(nên nhớ với H0)

2112

12

1122 )}2/()({)(

)1()1(

n

680}1,09,005,095,0

1,09,0296,1)10,0({

)90,095,0(

01,090,005,095,0 212

xx

xxx

xxn

Công thức tổng quát :

Tổng cộng thí nghiệm cần 1360 bệnh nhân

1

2

2112

12

2

)}2/()({)(

2

n

Số liệu định lượng Phương pháp chuẩn có trung bình

, phương pháp mới có trung bình

Sử dụng trắc nghiệm t 2 mẫu. Giả sử 2 mẫu có độ lớn là n và có phương sai bằng nhau. Độ lớn mẫu :

2

0

2

0011

)(

)1()2/()1()(

n

2112

0

2

)2/()()(

n

Trắc nghiệm 1 mẫu a/ Tỉ lệ

b/ Trung bình

Thành công Thất bạiNghiệm thức 30 70 30% thành côngplacebo 120 180 40% thành công

150 250

Thành công

Thất bại

Nghiệm thức 210 90 70% thành côngplacebo 80 20 80% thành công

290 110

sn.,2.32

sn.,76.32

•Phối hợp các thử nghiệmCó 2 thử nghiệm

Thử nghiệm 1Có vẻ như placebo tốt hơn ?

Thử nghiệm 2Có vẻ như placebo tốt hơn ?

Thành công Thất bại

Nghiệm thức 240 160 60% thành công

placebo 200 200 50% thành công

440 360

Khi phối hợp 2 thử nghiệm trên có vẻ nghiệm thức tốt hơn (

,08.82 rất có ý nghĩa )

Đây là sự mâu thuẩn Simpson

Chủng ngừa Bệnhno yes

Yes 7 3no 2 8

Chủng ngừa Bệnhno yes

Yes 6 4no 2 8

Trắc nghiệm Mantel – HaenszelMột cách phối hợp số liệu của các thử nghiệm trên là dùng trắc nghiệm Mantel – Haenszel Thí dụ : có 2 thử nghiệm với kết quả như sau:Thử nghiệm 1

Thử nghiệm 2

Phối hợp số liệu của 2 thử nghiệm trên và dùng trắc nghiệm Mantel – Haenzsel với MINITAB

TN CN benh1 yes no1 yes no1 yes no1 yes no1 yes no1 yes no1 yes no1 yes yes1 yes yes1 yes yes1 no no1 no no1 no yes1 no yes1 no yes1 no yes1 no yes1 no yes1 no yes1 no yes

2 yes no2 yes no2 yes no2 yes no2 yes no2 yes no2 yes yes2 yes yes2 yes yes2 yes yes2 no no2 no no2 no no2 no yes2 no yes2 no yes2 no yes2 no yes2 no yes2 no yes

TN CN benh

Results for: Sheet1Tabulated statistics: CN, benh, TN Results for TN = 1 Rows: CN Columns: benh no yes Allno 2 8 10yes 7 3 10All 9 11 20Cell Contents: CountPearson Chi-Square = 5.051, DF = 1, P-Value = 0.025Likelihood Ratio Chi-Square = 5.300, DF = 1, P-Value = 0.021* NOTE * 2 cells with expected counts less than 5Fisher's exact test: P-Value = 0.0697785

Results for TN = 2 Rows: CN Columns: benh no yes Allno 3 7 10yes 6 4 10All 9 11 20Cell Contents: CountPearson Chi-Square = 1.818, DF = 1, P-Value = 0.178Likelihood Ratio Chi-Square = 1.848, DF = 1, P-Value = 0.174* NOTE * 2 cells with expected counts less than 5Fisher's exact test: P-Value = 0.369850

Results for all 2x2 tables Common odds ratio 0.183673MHC statistic DF P-Value 4.70202 1 0.0301272

Cá thể Phương pháp 1 Phương pháp 2 Trung bình Hiệu số1234567891011121314151617

490397512401470611415431638429420633275492165372421

525415508444500625460390642432420605227467268370443

507.5406.0510.0422.5485.0618.0437.5410.5640.0430.5420.0619.0251.0479.5216.5371.0432.0

-35-184-43-30-14-4541-4-30284825-1032-22

. So sánh các phương pháp đo lườngCó 2 phương pháp1. Biểu đồ Bland & Altman

Đường thẳng không phải là đường hồi qui, mà là đường đồng đẳng (line of equality)

Trung bình của hiệu số là -9,9 với độ lệch chuẩn là 36,54 như vậy khỏang tin cậy 95% của hiệu số là (-28,7 ; 8,8)Các giới hạn của sự phù hợp = trung bình của hiệu số ± 2x độ lệch chuẩn của hiệu số

2. Số thống kê Kappa đối với các biến thứ hạngGiả sử 2 nhà nghiên cứu xếp hạng các vật . Số thống kê kappa dựa trên sự so sánh tỉ lệ phù hợp được quan sát ( AOBS) giữa 2 nhà nghiên cứu với tỉ lệ phù hợp được dự

đóan ( AEXP) thuần túy do ngẫu nhiên

EXP

EXPOBS

A

AAK

1

K > 0,75 : rất phù hợp0,40 < K < 0,75 : khá phù hợpK < 0,40 : kém phù hợp

Khảo sát lần 1

Khảo sát lần 2 Tổng cộngBình thường Bất thường

Bình thường 76 17 93Bất thường 39 47 86Tổng cộng 115 64 179

Khảo sát lần 1 Khảo sát lần 2 Tổng cộngBình thường Bất thường

Bình thường 59,7 93Bất thường 30,7 86Tổng cộng 115 64 179

59,7 = (93x115) / 17930,7 = (86x115) / 179AOBS = (76 + 47) / 179 = 0,687

AEXP = (59,7 + 30,7) / 179 = 0,505

K = (0,687 – 0,505) / (1 – 0,505) = 0,37 : khá phù hợp

Thí dụ 1: 179 người được xếp hạng về tâm lý qua 2 lần khảo sát

Khảo sát lần 1 Khảo sát lần 2 Tổng cộngBình thường Khá bình

thườngHơi bình thường

Bất thường

Bình thường 76 0 7 10 93

Khá bình thường

2 0 3 1 6

Hơi bình thường

17 1 15 8 41

Bất thường 20 3 5 11 39Tổng cộng 115 4 30 30 179

Khảo sát lần 1 Khảo sát lần 2 Tổng cộngBình thường Khá bình

thườngHơi bình thường

Bất thường

Bình thường 59,7 93

Khá bình thường

0,1 6

Hơi bình thường

6,9 41

Bất thường 0,2 39Tổng cộng 115 4 30 30 179

Thí dụ 2 :

AOBS = (76 + 0 + 15 + 11) / 179 = 0,57AEXP = (59,7 + 0,1 + 6,9 + 0,2) / 179 = 0,407K = (0,57 – 0,407) / (1 – 0,407) = 0,27 : kém phù hợp