ANGPahayagan ng Partido Komunista ng Pilipinas

Pinapatnubayan ng Marxismo-Leninismo-Maoismo

Tomo LII Blg. 7Abril 7, 2021www.cpp.ph

EDITORYAL

Buo ang pa sya ng BHB na tu pa ‐rin ang tung ku lin ni tong pu ka win, buk lu rin at ma la wa kang pa ki lu sin ang ma sang mag sa sa ka, at ga yo'y pa ta ta gin at pa la wa kin ang ba seng ma sa ng huk bo. Su si ri to ang pag ‐su su long ng ma la wa kang ki lu sang an tip yu dal sa ka na yu nan pa ra la ba ‐nan ang la long tu mi tin ding mga an ‐yo ng pang-aa pi at pag sa sa man ta la sa mga mag sa sa ka.

Pa la gi ang nag ma ma la sa kit ang BHB sa ma sa, inaa lam ang ka ni lang mga ka la ga yan at mga hi na ing at ku ‐mi ki los pa ra tu lu ngan si lang ko lek ti ‐

bong lu ta sin ang mga ito. Ma ta mang pi nag-uu ku lan ng pan sin ng BHB ang mga prob le ma sa eko nom ya, ka bu ‐ha yan, pro duk syo n, ka lu su gan, ka li ‐ni san, edu ka syo n, kul tu ra, kaa yu san at se gu ri dad, dro ga at iba pa.

Su si sa la hat ng ito ang eko ‐nom ya o ang usa pin ng pro duk syon at paa no pi na ki ki na ba ngan o ipi ‐nag ka ka it sa ma sa ang ya mang ka ‐ni lang ni lik ha. Ma ti ya ga si lang mi ‐nu mu lat na hin di ma ka ta ru ngan at wa lang bi gay-ng-di yos na ka ra pa ‐tan ang mga pa ngi no ong maylu pa, o

Pa la ka sin, pa la wa kin at pa ki lu sin ang ba seng ma sa pa ra sa dig mang ba yan

Ang ma la wak at ma la lim na su por ta ng ma sa ang pi na ka su sing sa lik kung ba kit hin di kai lan man ma ga ga pi ang Ba gong Huk bong Ba yan (BHB) at ang isi nu su long ni tong ar ma dong re bo lu syo n. Ka hit na pa ka ‐

la king ha li maw ng kaa way at ka hit pa ga mi tin ang la hat ng bu hong na pa ra an ng pan lu lu pig, hin di ni to ga nap na ma pag hi hi wa lay ang ma sa at ang BHB at di ma gu gu po ang ka ni lang pa syang su mu long sa lan das ng dig mang ba yan.

16 atake ng BHB sa 9 na prubinsya

HINDI BABABA SA 16 ar ma ‐dong ak syon sa siyam na pru ‐bin sya ang ini lun sad ng Ba gong Huk bong Ba yan (BHB) sa na ka ‐ra ang da la wang ling go. Ipina ‐kikita nito ang determi na syon ng BHB na biguin ang am bi syon ng pasistang rehimen na gu pu ‐in ang armadong rebo lu syon.

Albay. Ti nam ba ngan ng isang yu nit ng BHB ang sa sak ‐yan ng 93rd Special Acti on Com pany-PNP noong Abril 3 sa Ba ra ngay Ali ang, Li gao City. Da la wang pu lis ang na pa tay at da la wa ang su ga tan. Wa lang si bil yang na da may sa ope ra ‐syo n, ta li was sa ipi na la la ga nap ng mi li tar.

La nao del Nor te. Pi na sa ‐bu gan ng mga Pu lang man di ‐rig ma ang nag-oo pe ra syong mga sun da lo sa ma bun dok na ba ha gi ng Sit yo Sa ling sing, Ba ‐ra ngay Ro go ngon, Ili gan City noong Mar so 31, alas-11 ng uma ga. Si yam na sundalo ang naiu lat na na pas lang at apat ang na su ga tan. Pag ka ha pon, pi na pu tu kan ng isang yu nit ng BHB ang de tatsment ng CAFGU sa Sit yo Bi na san sa pa re hong ba ra ngay. Isang ele men to ng CAFGU ang na pa tay at da la ‐wang sun da lo ang na su ga tan. Sak law ng 4th Mecha nized Infantry Bat ta li on ng 1st ID ang lu gar.

Bu kid non. Li mang sun da lo ang na pa tay sa ser ye ng ata ke at kontra-a ta ke sa pa gi tan ng BHB-Bu kid non at 1st Special Forces Bat ta li on (SFB) noong Mar so 20 sa San Rafael, Ta la ‐

"Palakasin...," sundan sa pahina 2 "15 atake...," sundan sa pahina 3

Abril 7, 2021 ANG BAYAN2

Tomo LII Blg. 7 | Abril 7, 2021

NilalamanANG

Ang Ang Bayan ay inilalathala dalawang beses bawat buwan

ng Komite Sentral ng Partido Komunista ng Pilipinas

Ang Ang Bayan ay inilalabas sa

wikang Pilipino, Bisaya, Iloco,

Hiligaynon, Waray at Ingles.

Tumatanggap ang Ang Bayan ng mga

kontribusyon sa anyo ng mga artikulo

at balita. Hinihikayat din ang mga

mambabasa na magpaabot ng mga

puna at rekomendasyon sa ikauunlad

ng ating pahayagan.

ang mga usu re ro at ko mer sya nte na angki nin ang ya mang bu nga ng ka ‐ni lang pa wis at pa god. Da pat dal hin ng BHB sa ba gong an tas ng la wak at sig la ang pag-a bot, pag bu buk lod at pag pa pa ki los sa ma sang mag sa sa ‐ka. Alin su nod sa Re bo lu syo nar yong Ga bay sa Re por ma sa Lu pa, ubos-ka yang isu long ang mga pa ki ki ba ka pa ra iba ba ang upa sa lu pa, ita as ang sa hod ng mga mang ga ga wang bu kid, iba ba ang in te res sa pau tang at ita as ang pre syo ng ka ni lang mga pro duk to. Da pat ilu wal ang ma la la ‐wak na pa ki ki ba ka la ban sa Rice Ta ‐riffica ti on Law, Coco nut Far mers and Industry Trust Fund Act, li be ‐ra li sa syon sa pag-aang kat ng kar ‐neng ba boy, ma nok at mga pro duk ‐tong pang-ag ri kul tu ra at iba pang ba tas at pa ta ka rang pa hi rap sa ma ‐sang mag sa sa ka. La lo itong na gi ‐ging kag yat sa ha rap ng ma tin ding kri sis sa eko nom ya at ka bu ha yan.

Sa ha rap ng pag ta as ng pre syo ng pag ka in at ka sa la tan, da pat pa ‐tu loy na mag tu lu ngan ang ma sa at mga Pu lang man di rig ma sa pag lu ‐lun sad ng mga kam pan ya ng pro ‐

duk syon ng mga ha la mang ugat at gu lay. Da pat ding pa la ka sin ang ki ‐lu sang ma sa pa ra ha ra pin ang pan ‐dem yang Covid-19 sa pa ma ma gi tan ng pag ta ta as ng ka ni lang kaa la man at pag tu pad ng mga hak ba nging pag-i was, pa nga nga la ga sa ka lu su ‐gan, pag ha han da ng mga pa si li dad at pag bi bi gay ng nauu kol na pag-a ‐la ga sa ma ta tan da at pag si ngil sa ka pal pa kan ng reak syu nar yong re ‐hi men.

Da pat ding iba yong pa la ka sin ang pa ki ki ba ka ng ma sang mag sa ‐sa ka at mga mi nor yang ma ma ma ‐yan la ban sa iba't ibang an yo ng pa ‐nga ngam kam ng lu pa ng ma la la king pa ngi no ong may lu pa at ma la la king ka pi ta lis ta pa ra sa pag ta ta yo o pag pa pa la wak ng mga plan ta syo n, ope ra syon sa pag mi mi na, pro yek ‐tong pang-e ner hi ya, eko tu ris mo at iba pa.

Da pat pa la ka sin at pa ta ta gin ang mga lo kal na re bo lu syo nar yong or ga ni sa syong ma sa at mga sa ngay ng Par ti do. Da pat ti ya kin ang tu luy-tu loy na pag tak bo ng mga ito. Hin di da pat ha ya ang ma pu tol ang dug ‐tong sa mga ito ng mga pan te ri tor ‐

yong ko mi te ng Par ti do at mga ku ‐mand ng BHB sa la ra ngan at mga distri to. Pa la ka sin ang pag sa sa nay at pag pa pa un lad ng mga lo kal na kad re at li der ma sa, ita as ang ka ni ‐lang ka ka ya han sa pa mu mu no at pag pa pa ki los sa ma sa.

Da pat tuk la sin ng mga kad re, mga li der, ak ti bis ta at ma sa ang mga pa ra an ng ma hig pit na pag li li ‐him upang pa na ti li hing bu lag at bi ‐ngi ang mga pa sis ta ka hit pa si la'y na sa mis mong tung ki ng ilong ng kaa way. Da pat mag pa ka bi ha sa sa mga tak ti ka ng pag la ban sa mi li ta ‐ri sa syon sa ka ni lang lu gar, sa iba't ibang pa ra an ng tu wi ran o di tu wi ‐rang pag su way sa mga utos ng mga pa sis tang sun da lo, pag tu tol sa mga pag hi hig pit, pag la ban sa pwer sa ‐hang pag rek rut sa pa ra mi li tar, ili gal na pag-aa res to at pa ma mas lang, pag lan tad at pag ba ti kos sa mid ya at social me dia sa ipi na ka ka lat na di sim por ma syon at mga ka si nu nga ‐li ngan, at pag tak wil sa ka ni lang pre sen sya. Da pat mag pa ka hu say ang mga yu nit ng BHB sa li him na tu luy-tu loy na pag-ug nay sa ma sa at pag lu lun sad ng mga ar ma dong ak syon la ban sa mga pa sis tang nag ‐ha ha ri-ha ri an sa mga bar yo.

Da pat pagpla nu han ng ki nauu ‐ku lang ku mand ng huk bo at pa mu ‐nu an ng Par ti do ang pag pa pa la pad ng ka ni lang te ri tor yo at pag bu buo ng mga ba gong la ra ngang ge ril ya, ha bang pi na ta ta tag at puk pu kang na ki ki pag la ban sa mga umii ral na la ra ngan at mga ba seng ge ril ya. Ha bang la long lu ma la pad ang ka lu ‐pa ang sak law ng dig mang ba yan, la long matutulak ang kaa way na ba na tin ang kan yang pwer sa at ilan tad ang ma hi hi nang ba ha gi ni to pa ra tar ge tin ng mga tak ti kal na open si ba ng BHB.

Sa tu luy-tu loy na pag pa pa la pad ng na ki ki lu sang te ri tor yo ng mga yu nit ng BHB, la lo ni tong ma ga ga ‐wang ha wa kan ang ini sya ti ba sa dig ma an. Da pat tu luy-tu loy na ilun ‐sad ng BHB ang mga ani hi la ti bong tak ti kal na open si ba na may ti yak na ta gum pay la ban sa ma hi hi nang na ka hi wa lay na yu nit ng kaa way

Editoryal: Pa la ka sin, pa la wa kin at pa ki lu sin

ang ba seng ma sa pa ra sa dig mang ba yan 1

16 atake ng BHB sa 9 na prubinsya 1

#NPA52, ipinagdiwang 3

Kapit-bisig ang masa at hukbo 4

Ba seng ma sa, lu ma la wak sa Cagayan 5

Pag pu pu gay kay Ka Ro sa li no Ca nu bas 5

Sa madaling salita 6

Kal sa da ng ko rap syon at ge ra 7

Pagkalugi ng mga magsasaka ng abaka 8

Lider-unyon at mga magsasaka, pinatay 9

"Huli week" 9

ECQ sa Metro Manila at 3 prubinsya 9

Armadong paglaban sa Myanmar 10

@prwc_info

fb.com/editorsofAB

cppinformationbureau@gmail.com

"Palakasin...," mula sa pahina 1

"Palakasin...," sundan sa pahina 3

ANG BAYAN Abril 7, 2021 3

kag. Apat na ele men to ang na pa tay nang tam ba ngan ng BHB ang isang ko lum ng 1st SFB na nang ha li haw sa ka gu ba tan ban dang alas-3 ng ha ‐pon. Ba go ni to, alas-10 ng pa re hong araw, si na la kay ng 1st SFB ang him ‐pi lan ng BHB kung saan da la wang Pu lang man di rig ma at isang sun da lo ang na ma tay.

Agu san del Sur. Inam bus at napatay ng BHB ang isang ele men to ng CAFGU sa Ba ra ngay Sto. Niño Pat rol Ba se sa Ba yu gan City noong Mar so 28.

Ori en tal Min do ro. Isa ang na ‐pas lang na ele men to ng 203rd IBde nang pa pu tu kan ng BHB ang ka ni ‐lang him pi lan sa Ma lu, Ban sud noong Mar so 28 sa dis tan syang 10 met ro. Sa sob rang gu lan tang, wa ‐lang pa tu mang gang nag pa pu tok ang mga sun da lo.

Sor so gon. Na pa tay sa ope ra ‐syong par ti sa no noong Mar so 28 ang ahen teng pa nik tik ng 31st IB at ka sa pi ng CAFGU sa Ba ra ngay San Anto nio, Barce lo na.

Pa nay. Pi tong ata ke ang ini lu sad ng mga pwer sa ng BHB sa is la la ban sa mga sun da lo at pu lis. Noong Mar ‐so 30, tat long be ses ni lang pi na pu tu ‐kan ang nag-oo pe ra syong mga sun ‐da lo ng 12th IB sa nga lan ng Re too ‐led Com mu nity Sup port Prog ram sa mga ba ra ngay ng Si ya at La hug sa Ta paz, Ca piz. Ga bi ng Mar so 23, pi ‐

na pu tu kan ni la ang de tatsment ng CAFGU sa Ba gacay, Igba ras, Iloi lo. Noong Mar so 21, pi na pu tu kan ng BHB ang mga pu lis sa Gras pa ril, Si ‐ba lom, Antique. Sa su mu nod na araw, tat long pu lis ang na su ga tan ma ta pos si lang pa pu tu kan ng BHB sa Onop, Miag-ao, Iloi lo.

Noong Mar so 29, iniulat naman ng BHB-Bicol ang ar ma dong ak syon nito sa Mas ba te at Albay. Ti nam ba ‐ngan at pi na sa bu gan ng yunit nito ang nag-oo pe ra syong mga sun da lo sa Mas ba te City. Na pa tay ang da la ‐wang sun da lo at isa ang na su ga tan. Sa Albay, pi na ra li sa naman nito ang ope ra syon ng Iba long Re so urce Deve lop ment Com pany sa Ba ra ngay Mii ti, Ca ma lig, Albay. Pu mi pin sa la sa ka li ka san at nang-aa gaw ng lu pa ng mga mag sa sa ka ang naturang kum pan ya.

Northern Samar. Sugatan ang isang sundalo matapos tambangan ng mga Pulang mandirigma sa Bara ‐ngay Poponton, Las Navas noong Mar so 6. Samantala, iniulat din ng yu nit ng BHB sa prubinsya ang pagkapaslang ng isang pulis at pagkasugat ng isa pa matapos ang magkakasunod na operasyong haras ng hukbong bayan noong Pebrero 16-19.

Napaslang sa operasyong is‐nayp ng BHB ang isang sundalo sa Barangay Tarabucan, Matuguinao, Western Samar noong Pebrero 4.

ISINAGAWA ANG MGA se leb ra syon pa ra sa ika-52 ani ber ‐sar yo ng pag ka ka ta tag ng Ba gong Huk bong Ba yan (BHB) noong Mar so 29 sa git na ng wa lang lu bay na ope ra syon ng Armed Forces of the Phi lip pi nes.

Ipi nag di wang ang ani ber sar yo sa ka na yu nan at ka lun su ran ng Sout ‐hern Ta ga log sa git na ng pa pa tin ding pa sis tang ata ke ng re hi meng Du ter te sa re hi yon. Si nu ong ng mga ka la hok sa se leb ra syon ang ma sin sing pa kat ng kaa way pa ra ma ka ra ting sa him ‐pi lan ng BHB sa rehiyon. Sa ka lun su ‐ran, malakas ang panawagan sa BHB na igawad ang re bo lu syo nar yong hus ti sya para sa mga bik ti ma ng te ‐

ro ris mo ng re hi men. Pi nag pu ga yan ng BHB-Neg ros

ang la hat ng Pu lang ku man der at man di rig ma sa ka ni lang mga ta ‐gum pay at pag pa pa tu loy ng ar ma ‐dong pa ki ki ba ka. Mu la sa 60 pwer ‐sang na ti ra mu la nang mag lun sad ng Ika la wang Da ki lang Ki lu sang Pag wa was to, nga yon ay may ro on na itong li mang la ra ngang ge ril ya na na ka la tag mula sa hi la ga hanggang

#NPA52, ipinagdiwang

timog ng Neg ros. "Pak yas ang US-Du ter te!" (Bi go

ang re hi meng US-Du ter te!) ang pam bu ngad na men sa he ng NDF-Northe astern Min da nao Re gi on. Na ‐na wa gan ang Re gio nal Ope ra tio nal Com mand ng re hi yon na pa ngi ba ba ‐wan ang mga ka hi na an tu lad ng kon ‐ser ba tis mong mi li tar. Inu lat ni to ang apat na ma la la king tak ti kal na open ‐si ba kung saan na kum pis ka ang ma ‐ta ta as na ka lib re ng ar mas sa Su ri ‐gao del Nor te at Su ri gao del Sur.

Nag ka ro on din ng prog ra ma ang mga Pu lang man di rig ma sa Sou ‐thern Min da nao Re gi on.

pa ra sa la yu ning ku nin ang mga san da ta ng kaa way. Kaa ki bat ng mga ito ang mga at ri ti bong tak ti kal na open si ba pa ra gan ti ‐han, gu lu hin o di pa tu lu gin ang kaa way sa ka ni lang mga de ‐tatsment o kam po. Da pat ipa kat ng BHB ang mga yu nit par ti sa no sa mga lun sod o sentrong ba yan pa ra tar ge tin ang mga pa sis ‐tang na sa li kod ng mga kri men la ban sa ma sa, at pa ra wa sa kin ang mga lin ya ng ko mu ni ka syo n, trans por ta syon at sup lay ng kaa way.

La lo pang na gi ging pa bo ‐rab le ang pag su su long ng dig ‐mang ba yan sa Pi li pi nas sa ha ‐rap ng su mi sid hing kri sis ng nag ha ha ring sis te ma at la bis na pa sis tang ka lu pi tan sa ila lim ng ti ra ni kong re hi men. Ang hin di ma ti is na pag da ra hop at tu mi ‐tin ding pang-aa pi at pag sa sa ‐man ta la ang nag tu tu lak sa ma ‐ma ma yang Pi li pi no na suu ngin ang lan das ng ar ma dong re bo ‐lu syo n. Da pat tu luy-tu loy na mag pa ka hu say ang Par ti do at BHB sa pag ba lan se at pag kom ‐bi na ng ar ma dong pa ki ki ba ka at pa ki ki ba kang pam pu li ti ka, ng ga wa ing ma sa at ga wa ing mi li ‐tar, pa ra ma la wa kang pa ki lu sin ang ma sa sa lan das ng de mok ‐ra ti kong re bo lu syong ba yan.

"Labanan...," mula sa pahina 1 "15 atake...," mula sa pahina 1

Abril 7, 2021 ANG BAYAN4

Tu lad ng sa ibang lu gar sa ban sa, nag du lot ng ma la king ha mon sa mga yu ‐nit ng huk bong ba yan at re bo lu syo nar yong ma ma ma yan ang pan dem ‐

yang Covid-19 at tu mi tin ding pa sis mo ng es ta do sa re hi yon ng Ilocos-Cor dil ‐le ra. Ang mga ito ay de ter mi na dong hi na rap ng mga yu nit ng huk bong ba yan sa re hi yon.

Kabilang dito si Ka Emil, isang ka ba ta ang re bo lu syo nar yo na tu ma ‐ta yong upi syal sa ka bu ha yan (lohis ‐tika at suplay) ng kinabibilangan niyang pla tun. Da hil sa lockdown, na li mi ta han ang da lu yan ng ga mot, pag ka in at pa nga ngai la ngan ng ma ‐sa at huk bo. Pa ra ig pa wan ito, na ‐tu lak silang ma ging ma pan lik ha, mag-i sip at mag sa ga wa ng ba gong mo da ng pag ki los at hig pi tan ang pag ta ngan sa displi nang mi li tar.

"Bi lang upi syal sa ka bu ha yan, isang ma la king ha mon sa akin ang pag-ii sip ng mga pa ra an pa ra ma ka ‐tulong sa pag-agapay at pag pa ‐pataaas sa ka bu ha yan ng ma sa sa pa na hon ng pan dem ya," ani Ka Emil. Nag lun sad sila ng kam pan yang ka lu su gan at edu ka syon hing gil sa Covid-19 pa ra pa wi in ang ta kot ng mga ta ga-bar yo at ipaunawa ang ka ha la ga han sa pag su nod sa mga pro to kol sa ka lu su gan ha bang iti nu ‐tu lak ang pag pa pa tu loy sa pro duk ‐syon.

Ka su nod na ini lun sad ng yu nit ang kam pan yang pag pa pa ta as ng an tas ng pro duk syon ng Huk bo at ng ma sa. "Mas na ging re gu lar ang partisipasyon ng huk bo sa pro ‐duk syon kay sa na ka ra an," ani Ka Emil. "Di to ta la ga tu mi mo sa akin at sa mga ka sa ma ang ka ha la gahan ng ko lek ti bong pag ki los at pag lu ‐lun sad ng re bo lu ‐syo ng ag rar yo," ani ya.

Sa isang bar yo, na ka pag-a ni ang huk bo at ma sa ng sa ko-sa kong ka la ‐

ba sa, ka mo te, ga bi, at sa yo te, na da ti'y hin di gaa no pi na pan sin da hil may ro on na mang mga ko mersyal na pag ka in. "Hi ni mok din na min ang pag ta ta nim ng tu bo at ka pe bi lang pang ha li li sa ko mer syal na asu kal at ka pe. Ang mga ta nim na ma ka tutu ‐long sa pag pa la kas ng re sis ten sya tu lad ng su ha, "per res" (ka tu tu bong le mon) at la gun di, na da ti'y na pa ‐ba ya an ay pi na ya bong at pi na ki na ‐ba ngan. Ka sa bay ng pag ta as ng ka ‐pa si dad ng ma sa na magprod yus ng pag ka in ang ka ni lang ka pa si dad na su por ta han ang huk bong ba yan.

Nang na ging ma ki los ang yu nit, ki nai la ngan nilang mag ma ni ob ra sa ka la pit na gu bat. "Ma la king ben ta he ang kaa la man sa ha la mang gu bat at ka sa na yan sa pa nga nga so," ani ya. Kwen to ni ya, sa mga pa na hong hin ‐di si la na ka la la pit sa bar yo, na ka ya ‐nan nilang ma bu hay sa li kas na ya ‐man ng gu bat, sa mga li gaw na pru ‐tas at gu lay, palos at ba boy ra mo. Da hil di to'y mas tu ma as ang kan ‐yang pag-u na wa sa ka ha la ga han ng

Ka pit -bi sig ang ma sa at huk bo sa Ilocos-Cordillera

pa nga nga la ga ng ka li ka san. Na ging ma la king ha mon ka hit

sa per so nal na pag pa pa ni ba gong-hu bog ni Ka Emil ang ki na ha rap na ka la ga yan. "Noong unang mga bu ‐wan ng pan dem ya, nai ta nong ko sa sa ri li ko, ka ka ya nin ko ba?" Pe ro si ‐ya rin ang su ma got sa sa ri ling ta ‐nong. "Hin di ko ma la la man hang ‐gang di ko ma ra na san." Ta ngan ang re bo lu syo nar yong de ter mi na syo n, hi git pa si yang nag pun ya gi sa kan ‐yang tung ku lin.

"Ka tum bas ng mi li ta ri sa syon ang mas ma ha ha ba at ma hi hi rap na la ka ran, pu yat at pa god," ani ya. Lu ma ki si ya sa lun sod at kum por ‐tab leng bu hay. "Kai la ngan kong mag dob le-ka yod pa ra ma ka ang kop. Na hi ra pan akong ku mi los noong una, at pa min san-min san ay bu ma ‐ba ba pa rin ang mo ral, pe ro un ti-un ti na akong na kaa ang kop." Kwen to ni ya, mas na ging bu kas si ya sa mga ka sa ma sa pag sa sa bi ng mga nai sip at na ra ram da man. "Na ‐tu tu nan kong buong su man dig sa mga ka sa ma at ma sa," ani ya.

Na pa tu na yan ni ya sa sa ri li na ka ka ya nin ang mga hi rap at sak ri pi ‐syo sa pa gi ging Pu lang man di rig ma. "Ka ya ko palang isap rak ti ka ang simpleng pa mu mu hay at pus pu sang pa ki ki ba ka. Na ka han da ako at aming yu nit na suu ngin ang ma hig ‐pit na ka la ga yan at mas ma la la king ha mon."

"Ika nga sa men sa he ng Ko mi te Sentral sa ika-52 ani ber sar yo

ng Par ti do Ko mu nis ta ng Pi li pi nas, sa pa ngu ‐

ngu na ng Par ti do ay de ter mi na do ang ma la wak

na masa ng sam ba ya nan na la ba ‐nan ang mga pa sis tang ata ke, ibag sak ang re hi meng US-Du ter te at isu long ang dig mang ba yan hang gang sa ta gum pay," pagwawakas niya.

ANG BAYAN Abril 7, 2021 5

Pa tu loy na lu ma la wak at lu ma la lim ang su por tang ma sa sa ma ka ta ru ngang dig mang ba yan. Ito ang ini ha yag ni Eli as

Almazan, ang pam pu li ti kang upi syal ng Ba gong Huk bong Ba ‐yan (BHB)-Ca ga yan Val ley (For tu na to Ca mus Com mand). Sa pa na yam ng Ba ring ku as (rebolusyonaryong pahayagan sa rehiyon), idi ni in ni ya na hin di na had la ngan ng maiig ting at ma sin sing mga ope ra syon ng Armed Forces of the Phi lip pi nes (AFP) at Phi lip pi ne Na tio nal Po lice (PNP) ang pag la wak at pag kon so li da ng re bo lu syo nar yong ba seng ma sa sa re hi yon.

Ani Ka Eli as, ha bang aba la ang AFP at PNP sa pag lu lun sad ng mga la king-ba tal yon o bri ga dang ope ra ‐syong mi li tar at matagalang mga operasyong Re too led Com mu nity Sup port Pro gram (RSCP) sa mga bar yo, na ka pag pa ra mi at na ka re ko ‐ber ang mga yu nit ng BHB ng du ma ‐ra ming bi lang ng mga bar yo at ba ‐yan na hin di sak law ng mga na ka po ‐kus na ope ra syong mi li tar. Na dag ‐da gan ng ilang li bong ba gong ka sa pi ang ba seng ma sa ng mga la ra ngang ge ril ya mu la 2020.

Hin di la mang naaa bot ng mga pla tun ng BHB ang mag ka ka rug tong na mga bar yo at ko mu ni dad sa mga in tery or at gi lid ng mga ka bun du ‐kan, kun di pa ti ang ka pa ta gan at ta bing mga hay wey at da gat.

Aniya, sa la hat ng mga lu gar na nirekober ng hukbo, mai nit pa rin ang pag sa lu bong sa ka ni la ng ma sa, la lo iyong mga nag du ru sa sa ka hi ra ‐pan at pag sa sa man ta la.

Wa lang kwen ta at lan tay na pro pa gan da la mang ang gi na ga wa ng mi li tar na pa mi mi lit sa mga lokal na gubyerno na ideklara ang BHB bilang “per so na non gra ta." Ito ay da hil ang taum bar yo mis mo ang hu ‐mi hi ling na sak la win ng BHB ang ka ‐ni lang lu gar pa ra idu log ang ka ni ‐lang mga su li ra nin.

Ka bi lang sa mga tam pok na su ‐li ra nin ang la ga nap at iba't ibang an yo ng pa nga ngam kam ng lu pa. Pa ngu na hing isi na sa ga wa ang mga ito ng ma la la king pa ngi no ong may ‐lu pa, pri ba dong kum pan ya, ahen sya ng gub yer no at kasapakat nitong mga kontraktor.

Dagdag dito ang sa ri-sa ring an ‐yo ng ma lapyu dal na pag sa sa man ‐

ta la ka ga ya ng na pa ‐ka ta as na in te res sa pau tang at iba pang porma ng pang-uusura, ma ba bang pre syo ng pro ‐duk to ng mag sa sa ka, at mga an yo ng ko mer sya nteng pan da ra ya sa pag bi li sa kanilang mga pro duk to. Ani Ka Elias, "pa ra sa ma sa, ang BHB la mang ang na ki ki ta ni lang ta ‐pat at ma sig lang nag ha ha pag ng was tong so lu syon sa mga usaping kinakaharap ni la.”

Pa tu loy na na ki ki lu san at hin di naii wa nan ng BHB ang mga bar yo at ba yan na sak law ng ma ta ga lang ope ‐ra syon ng RCSP. Upang li him na maa bot ang mga ito, nag pa pa da la ang mga pla tun ng mas ma li li it na yu nit pa ra umug nay sa ma sa at mag ‐lun sad ng mga ka ka ya ning ga wa in.

“Inu til ang mga ope ra syon at saywar ng kaa way da hil ma da ling

Ba seng ma sa, lu ma la wak sa Ca ga yan Val ley

mau na wa an ng ma ma ma yan na ang AFP ay nag pa pang gap la mang na nag ba go na mu la sa ka ta ngi an nitong kontra-ma ma ma yan."

Puhunan ng hukbong bayan ang rebolusyonaryong ka mu la tan na ilang de ka da nang nai ta nim at su mi ‐bol sa ha nay ng ma ma ma yan. Lu ma ‐la wak ang sak law na te ri tor yo at du ‐ma ra mi ang mga bar yo at klas ter ng mga bar yo na na ta ta yu an ng mas ma ta ta as na an tas ng mga re bo lu ‐syo nar yong or ga ni sa syong ma sa at kani-kanilang mga or ga no ng Pu lang ka pang ya ri hang pam pu li ti ka.

“Ka hit pa iniuuna sa ka sa lu ku ‐yan ang pag pa pa la wak, kai la ngan ding ikumbina ito sa pag pa pa ta tag ng ba seng ma sa," pagwawakas niya.

Pag pu pu gay kay Ka sa mang Ro sa li no Ca nu bas

NAGBIGAY-PUGAY ANG KOMITE SENTRAL ng Par ti do Ko mu nis ta ng Pi li pi nas at ang Pan re hi yong Ko mi te ni to sa Ca ga yan Val ley kay Ka sa mang Ro sa li no Ca nu bas (Ka Yu ni), pan re hi yong ku man der ng BHB sa Ca ga yan Val ley, na na pas lang sa isang la ba nan sa Ba ra ‐ngay San Ma ria no Sur, San Guil ler mo, Isa be la noong Mar so 15.

Ang pa ra ngal ng Ko mi te Sentral ay isi na ad sa men sa he ni to noong Mar so 29. Ani to, isa si Ka Yu ni sa mga na ka ba ba tang kad re ng Par ti do na na ha lal sa Ko mi te Sentral sa Ika la wang Kong re so ng Par ti do noong 2016. Ito ay bi lang pag ki la la sa kan yang mga na ging kontri bu syon sa ga wa ing mi li tar sa pa na hong si ya'y na sa Sout hern Min da nao at Wes tern Min da nao.

Sa Ca ga yan Val ley, kung saan si ya hu ling iti na la ga, na ki la la si Ka Yu ni sa kan yang ka pa nga ha san, anu man ang ma ka ha rap na sa ‐ga bal at ma ra na sang hi rap. Si Ka Yu ni ay ang unang pa nga la wang ka li him ng Ko mi teng Re hi yon ng Par ti do sa Ca ga yan Val ley.

Ma ba ba sa ang pa ra ngal ng Ko mi teng Re hi yon ng PKP sa Ca ga ‐yan Val ley sa cpp.ph.

Abril 7, 2021 ANG BAYAN6

ANG BAYAN Abril 7, 2021 7

Bu kam bi big ng reak syu nar yong gub yer no na pa bi bi li sin ng mga farm-to-mar ket road (FMR) o mga kal sa dang mu la sa mga sa ka han tu ngong pa ‐

mi li han ang transpor ta syon ng ani ng ma li li it na mag sa sa ka at sa ga yon ay ita ta as ang pre syo ng ka ni lang mga pro duk to. Pe ro wa lang ki na la man ang mga kal sa da sa pag pep re syo ng ani na ma da las ay ar bit rar yong iti na tak da ng ma la la king ko mer sya nte.

Sa ka so ng mga ko mer syal na pro duk to tu lad ng bi gas, ka kaw, ka ‐pe, asu kal at iba pa, iti na tak da ang mga pre syo ba tay sa pag ta as-ba ba ng mga pre syo sa pan da ig di gang pa mi li han. Sa aktwal, na gi ging be hi ‐ku lo pa ang mga kal sa dang ito pa ra pa du la sin ang pag bi li ng mga ko ‐mer sya nte ng ani sa mas ma ba bang pre syo da hil ma da li na sa ka ni la ang pagbya he. Pi na da li rin ng mga ito ang pag pa sok ng mga ma nga ngam ‐kam ng lu pa ng ma li li it na mag sa sa ‐ka.

Da ti nang prog ra ma ng nag da ‐ang mga re hi men ang ga yong mga kal sa da. Noon pa man, ang pag la la ‐tag ng mga ito ay bat bat sa bu ruk ‐ra ti kong ka ti wa li an, nag si sil bi la ‐mang sa mga ko mer syal na plan ta ‐syon at mi na, at sa mga la yu ning mi li tar ng kontra-in sur hen syang ge ‐ra ng reak syu nar yong es ta do.

Kal sa dang mag du dug tong ng ge ra sa ko rap syon

Isi na pub li ko ng Northern Min ‐da nao Re gio nal Task Force to End Local Com mu nist Armed Conflict (RTF-ELCAC) na 142 pro yek tong kal sa da na may ha la gang ₱17.6 bil ‐yon ang isa sa ga wa nga yong taon. Ma hi git dob le ito sa 68 na ini ha nay noong 2020. Sa mga ito, 20 kal sa da ay sa mga ba ra ngay na may mga na ka ta ‐yong kam po ng mi li ‐tar.

Ma hi git 68 sa 142 pro yek tong kal ‐sa da pa ra sa 2021 ay na sa Bu kid non. Pi na ‐ka ma ra mi ang sa ba ‐

yan ng Impa su g-ong kung saan na ‐ka ba se ang hedkwar ters ng 8th IB. Hindi bababa sa 13 ba ra ngay na pag la la ta gan ay may mga kam po, de tatsment o ka sa lu ku yang inoo ku ‐pa ng mga sun da lo ng AFP sa nga lan ng Com mu nity Sup port Prog ram.

Ba tay sa da tos ng De partment of Pub lic Works and Highways (DPWH) noong 2020, ang pag ga wa ng isang ki lo met rong kal sa da ay nag ka ka ha la ga ng abe reyds na ₱13 mil yon. Pe ro sa Bau ngon, Bu kid non, ang pro yek tong 8-ki lo met rong kal ‐sa da na mag du dug tong sa mga ba ‐ra ngay ng Ma bu hay at Imba tug ay nag ka ka ha la ga ng ₱67.5 mil yon ka ‐da ki lo met ro—li mang ulit na mas ma ta as sa abe reyds. Ang pla no na ‐mang 8-ki lo met rong kal sa da sa Ba ‐ra ngay Concepcion, Va lencia City ay nag ka ka ha la ga nang mahigit dob le, o ₱30 mil yon ka da ki lo met ro.

Ma ra mi sa mga pro yek tong ito ay ini lis ta nang ilang ulit, ka tu lad ng pla nong kal sa da sa Ba ra ngay Ki ba ‐la bag, Ma lay ba lay City na tat long ulit na ini lis ta at ni laa nan ng bad yet na ma hi git ₱300-₱360 mil yon ba wat isa. Da la wang ulit na mang ini lis ta ang isang kal sa da sa Ki so lon sa Su ‐mi lao na pi non do han ng tig-₱600 mil yon. Tat long iba pang pro yek to

Mga kal sa da ng ko rap syon at ge ra sa Northern Min da nao

sa pru bin sya ang ma ka ta tang gap din ng dob leng pon do sa ila lim ng Ba ra ngay Deve lop ment Prog ram.

Bu kod sa mga ito, ilan sa mu ling ini ha nay at pi non do han ay mga kal ‐sa dang iti na yo na noong 2020, o di ka ya’y ma ta gal nang may mga kal ‐sa da. May ilan ding may trip leng alo ka syon sa bad yet ng DPWH.

Sino ang makikinabang? Sa mga ito pa la mang, lim pak-

lim pak na ang ma ku ku lim bat ng mga he ne ral ng RTF-ELCAC, mga upi syal ng lo kal na gub yer no at DPWH, na no tor yus bi lang pi na kako rap sa mga ahen sya ng reak syu nar yong es ta do. Ma ki ki na bang din sa pon do ng ba ‐yan ang mga kum pan ya sa konstruk syon na ma la la pit sa pa ‐mil yang Du ter te, tu lad ng Ulticon Buil ders Incor po ra ted, na ku mo ko ‐po ng ma la la king pro yek to sa Min ‐da nao. Na kaa bang din ang mga kum pan ya sa se men to ng ma la la ‐king bur ge syang kumpra dor na si na Ra mon Ang (First Strong hold Ce ‐ment Industri es, Inc.) at To mas Alcan ta ra (Holcim Phi lip pi nes) na na ngu ngu nang mag ka ri bal sa ne go ‐syo sa se men to sa Min da nao.

Gin ha wa ang ha tid ng mga kal ‐sa da pa ra sa mga plan ta ng ener hi ‐ya at ko mer syal na plan ta syon na na mu mu tik tik sa Bukidnon. Sa re hi ‐yon ma ta tag pu an ang pi na ka ma ra ‐ming ko mer syal na plan ta syo n, na su ma sak law sa may 127,000 ek tar ‐yang lu pa ing ag ri kul tu ral. Ang Do le,

Davco at Del Mon te na su ma ‐sak law ng buu-bu ong mga ko ‐mu ni dad at lu pa ing ni nu no sa pi tong ba yan sa pru bin sya, ay tar get na mag pa la wak pa ng

aa bot sa 80,000 ek tar ya ri to at ka ra tig na Mi sa mis Ori en tal. Sa may 30 pro yek tong FMR sa mga ba yan

na ito, la lu pang ma gi ging maa li wa las ang transpor ta ‐

syon ng mga pro duk to mu la sa mga plan ta syo n.

Abril 7, 2021 ANG BAYAN8

Ba go pa ang pan dem yang Covid-19, na lu lu gi na ang mga mag sa sa ka ng aba ka sa Ca tan dua nes. Ang 50 ki lo ng aba ka ay nai be ben ta la ‐

mang sa ha la gang ₱3,000, na relatibong mas mababa kum pa ra sa ka ‐buuang gas tos sa pro duk syon at upa sa pa ngi no ong may lu pa na umaa ‐bot sa ₱5,000.

Sa pang ka la ha tan, ti na ta yang hin di ba ba ba sa 200,000 ang mga pa mil yang mag sa sa ka na nag ta ta ‐nim ng aba ka sa buong ban sa. Si na ‐sak law ni to ang 180,302 ek tar ya ng ta ni man ng aba ka. Atra sa do, ka lat-ka lat at hin di sis te ma ti ko ang pag ‐ta ta nim ng aba ka. Wa lang ma ka bu ‐lu hang pag-un lad ang mga ka ga mi ‐tan sa pro duk syon at ma numa no ang pag ta ta nim, pag-aa ni hang gang sa pag hag-ot o pag su yod pa ra ma ‐ku ha ang mga hib la.

Ka ra ni wang umaa bot ng da la ‐wang taon ba go ma pa ki na ba ngan at maa ni ang aba ka mu la sa pag ta ta ‐nim ni to. Tat lo hang gang apat na bu wan na man ang inaa bot ba go ito mu ling tu mu bo. Sa 20-30 pu no ng aba ka, na ka ka pag-a ni ang mag sa ‐sa ka ng 20 ki lo ng aba ka na na nga ‐ngai la ngan ng 2-3 tau han pa ra ani ‐hin ng 2-3 araw.

Ang Ca tan dua nes, ayon sa Phi ‐lip pi ne Fi ber Industry Deve lop ment Aut ho rity, ang nag su sup lay ng 30% ng aba ka sa buong ban sa. Ang re hi ‐yon ng Bicol ang may pi na ka ma la ‐king ba hag dan ng pro duk syon ng aba ka.

Ayon sa pag-aa ral ng Ka wa ni ‐han sa Instruk syon ng Par ti do Ko ‐mu nis ta ng Pi li pi nas sa Bicol, ang abe reyds na pre syo ng tu yong aba ka sa Ca tan dua nes ay ₱60/ki lo ba go ang pan dem ya. Maaa ri pang mag ‐ba go ang pre syo ng tu yong aba ka ba tay sa ka li dad ni to. Ka da la sang mas ba rat ang pre syo ng tu yong aba ka kung ito ay hin di ma pu ti. Pa ‐ra ma ka pag ben ta ng 50 ki lo ng tu ‐yong aba ka, gu ma gas tos ng ka ‐buuang ₱4,210 ang mga mag sa sa ka pa ra sa pro duk syo n.

Ma kuk wen ta ang gas tos sa su ‐mu su nod na pa ra an: ₱600 pa ra sa pag ha ha wan at pag pu pu tol ng mga

pu no ng aba ka. Mi ni mum na da la wang mag sa sa ka ang kai ‐la ngang iemple yo pa ra sa pag ‐su yod. Sa da la wang araw nag ‐su su ma ito ng ₱2,400. Gu ma ‐gas tos na man ng ₱300 sa pag ‐bi bi lad.

Pa ra sa transpor ta syo n, ti ‐na ta yang gu ma gas tos ang mga mag sa sa ka ng ₱1 ka da ki lo pa ra sa pag ha ha kot mu la sa bu kid tu ngong kal sa da. Ang pagbya he mu la bar yo tu ngo sa pi sa ran ay ₱30 ka da ban ‐da la (bung kos/ti ni pong hib la ng aba ka). Sa buong tat long araw, ang gas tos sa pag ka in ay nag ka ka ha la ga ng ₱450.

Ika kal tas mu la sa ka buuang ki ta ang 25% upa sa pa ngi no ong may lu ‐pa. Sa ka du lu-du lu han, lu gi pa ang mag sa sa ka ng aa bot sa ₱1,960.

Na ta ta nging pro duk tong Pi li pi no Isa ang Pilipinas sa iilan lamang

na bansa sa buong mundo na nag ‐susuplay ng abaka. Kilala ito sa ta ‐wag na Manila Hemp. Li ban sa re hi ‐yon ng Bicol, nag pop rod yus ng aba ‐ca ang Min do ro sa Luzon, Ley te, Sa ‐mar, Neg ros Ori en tal, Iloi lo at Aklan sa Vi sa yas at la hat ng mga pru bin ‐sya ng Min da nao. Ka ra mi han sa mga nag sa sa ka ni to ay ma li li it at ma hi hi rap na mag sa sa ka at pam ‐ban sang mi nor ya. Noong 2016, 180,302 ek tar yang lu pa ang may ta nim na aba ka.

Nag su sup lay ang Pi li pi nas ng 87% sa pan da ig di gang sup lay ng aba ka. Noong 2019, na ka pag-eksport ito ng $156 mil yon (o ₱7.8 bil yon sa pa li tang $1=₱50) ha la ga ng mga pro duk tong aba ka. Sa ta la, ang abe reyds na ha la ga ng pro duk ‐tong aba ka na ini eksport ka da taon ay $97.1 mil yon kung saan 12.6% ni to ay mu la sa hib la ng aba ka (raw

Pag ka lu gi ng mga mag sa sa ka ng aba ka sa Bicol

fi ber). Noong 2020, bu mag sak ang ka ‐

buuang pro duk syon ng aba ka nang 2.17% mu la 72.3 li bong met ri ko to ‐ne la da noong 2019 tu ngong 70.77 li bong met ri ko to ne la da. Du lot ito ng mga restrik syon sa transpor ta ‐syon na ipi na taw kaug nay sa pan ‐dem yang Covid-19 at mga bag yong na na la sa sa ban sa sa hu ling ba ha gi ng 2020.

Ba tay sa da tos ng Food and Agricul tu re Orga niza ton ng Uni ted Na ti ons, ang abe reyds na pre syong pang-eksport ng hib la ng aba ka sa buong 2016 ay na sa $1.99-$2.35/ki ‐lo (₱99.32-₱117.5) de pen de sa kla se. Ito ay ₱30 na mas ma ta as sa pre ‐syong nai pag be ben ta ng mag sa sa ka ang aba ka sa mga ko mer sya nte.

Kung su su ma hin, ang ga nan sya sa pag-eeksport ng 50 ki lo ng hib la ng aba ka ay aabot sa ₱4,966-₱5,875, hi git 60% ng ki ta ng mag sa ‐sa ka na ₱3,000 la mang. Ito ay ka hit pa so long bi na ba li kat ng mag sa sa ka ang pro duk syo n, at wa lang dag dag ha la ga ang raw fi ber na ini-eksport sa ibang ban sa.

Umaa bot sa 57% ng hib la ng aba ka ay pi nop ro se so pa ra sa pag ‐ga wa ng mga tea bag at ibang es pe ‐syal na pa pel. Ang ba wat tea bag ay nag ka ka ha la ga ng ₱1.5-₱2 ka da isa.

Gi na ga mit ang aba ka sa pag ga ‐wa ng pe ra, da mit at iba pa. Noong na ka ra ang taon, nai ba li ta rin na ma gan da itong ma ter yal pa ra sa pag ga wa ng face mask.

ANG BAYAN Abril 7, 2021 9

BINARIL AT NAPATAY sa ta rang ka han ng engkla bo sa Ba ra ngay Can lu bang, Ca lam ba si Dandy Mi gu el noong Mar so 28. Si Mi gu el, mang ga ga wa ng Fuji Electric Phi lip pi nes, ay pre si den te ng un yon di to na La kas ng Nag ka kai sang Mang ga ga wa sa Fuji Electric Phi lip pi nes. Si ya rin ang bi se pre si den te ng Pag ‐ka kai sa ng Mang ga ga wa sa Ti mog Ka ta ga lu gan.

Pi na mu nu an ni Mi gu el ang la ‐ban ng un yon pa ra sa tau nang dag ‐dag sa hod na i pa pa tu pad sa su su ‐nod na tat long taon at mag pa tu pad ng mga hak bang pang ka lu su gan la ‐ban sa Covid-19. Ika-10 si ya sa mga ak ti bis tang pi nas lang sa rehiyon noong Mar so.

Sa Ca ma ri nes Nor te, pi na tay ng 96th IB noong Mar so 19 ang mag-a mang mag sa sa ka na si na Louis Bue naven te at Jetly Bue naven te. Ti nu tu gis noon ng mga sun da lo ang yu nit ng Ba gong Huk bong Ba yan (BHB) na nangreyd sa mga pu lis sa Pu rok 6, Ba ra ngay Du mag mang, La ‐bo, Ca ma ri nes Nor te. Pi na la bas na mga Pu lang man di rig ma ang mag-a ‐ma. Ba sag ang mga muk ha ng mag-a ma at may mga ta ma si la ng ba la

sa dib dib. Pam bo bom ba. Ma hi git 15,000

re si den te sa 15 ko mu ni dad ng mga Mang yan ang napalikas du lot ng pa nga ngan yon ng 203rd IBde sa mga ba ra ngay sa hang ga nan ng Man sa lay at Roxas sa Ori en tal Min do ro noong Mar so 25-26. Pi na ‐kaa pek ta do ang mga ta ga-Pa nay ‐ta yan sa Man sa lay at San Vicen te sa Roxas.

Pag du kot. Di na kip ng mga sun ‐da lo ng 203rd IBde ang mag ka pa tid na Kad los at Je remy Luk may, mga re si den te ng Sit yo Ki lap nit, Ba ra ‐ngay Pa nay ta yan, noong uma ga ng Mar so 25. Si Kad los ay bun tis at isang gu ro ha bang es tud yan te ang kan yang ka pa tid. Hin di pa sila ini li ‐li taw ng mga sun da lo.

Li der-un yon, mag-a mang mag sa sa ka, pi na tay

APAT NA LIDER-MASA at ak ti bis ta sa Central Luzon (CL), at isa pa sa Ca ‐ga yan Val ley na bik ti ma ng red-tag ging ang ina res to at si nam pa han ng ga ‐wa-ga wang mga ka so noong se ma na san ta. Tat lo ang ina res to sa CL noong Mar so 30.

Ina res to si Jo seph Can las, ta ‐ga pa ngu lo ng Alyan sa ng mga Mag ‐bu bu kid sa Git nang Luzon, sa Me ‐xico, Pam pa nga. Akti bo si ya sa mga kam pan ya la ban sa pa nga ngam kam at pag pa pa lit-ga mit ng mga sa ka ‐han sa re hi yon.

Ina res to rin si Flo ren te Viu ya Sr., li der-mang ga ga wa at pa ngu lo ng Ba yan-CL, sa Bam ban, Tar lac. Ka sa ma ni yang naaresto ang pa ra le ‐gal ng Ka ra pa tan-CL si May Arcil la.

Sa Bu lacan, ina res to noong Mar so 26 si Concepcion Opal la, da ‐ting li der ng Ka da may na na mu no sa oku pasyon ng Pandi noong 2017. Da la wang araw ba go si ya ini li taw ng mga pu lis.

Sa Southern Tagalog, inaresto si Ge nelyn Dichoso, upisyal ng Kara ‐patan at kanyang anak na si Jen ni ‐fer sa Calauag, Quezon noong Abril 5. Noong Marso 30, nireyd ng mga pulis ang upisina ng Alyansa ng Mang gagawa sa Engklabo sa Santa Rosa, La guna at tinamnan ng mga baril at pa sabog.

Sa Ma na lo, Amu ling, Ca ga yan ina res to noong Mar so 24 si Ca lixto Ca bil do, pa ngu lo ng Anak pa wis-Ca ‐ga yan.

Sa man ta la, di ma ka ta ru ngang ini hi wa lay kay Eliza beth Esti lon, de ‐te ni dong pu li ti kal sa Sor so gon, ang kan yang sang gol na si Prince Joel noong Mar so 27.

"Hu li week" sa se ma na san ta

Lockdown sa Metro Manila at 4 na prubinsya, pinahigpit

IPINATAW NG rehimeng Du ter te mu la Mar so 29 hang gang Abril 11 ang pi ‐na hig pit na lockdown (en ‐hanced com mu nity qua ran ‐ti ne) sa Met ro Ma ni la, Cavi te, La gu na, Bu lacan at Rizal. Ito ay ma ta pos pu ‐ma lo nang 10,000 ang ka so ng da mi ng na ha wa ng Covid-19. Ayon sa da tos ng De partment of Health (DOH) noong Abril 1, 72% ng ka buuang ka so ng im ‐pek syon sa ban sa ay nai ta ‐la sa na tu rang mga lu gar.

Iniu lat din ng DOH na umaa bot na sa 79% ng ka ‐buuang bi lang ng mga in ‐ten sive ca re unit bed (631 sa 804) ang oku pa do na nga yon, ha bang 69% na ‐man ang sa mga iso la ti on bed (3,143 sa 4,526) at 61% na man sa mga ward bed (2,180 sa 3,439). Na sa "kri ti kal na an tas" na rin ang sang kat lo (50 sa 152) ng mga os pi tal sa National Capital Region, ka la ha ti ni to ang ma la pit nang ma ‐pu no at ka la ha ti na man ang pu no na at hin di na ka ya pang tu mang gap ng mga pa syen te. Ka bi lang di to ang Phi lip pi ne Ortho ‐pe dic Cen ter (75% ng ka ma ay oku pa do) kung saan naiu lat na nag po si ti bo sa Covid-19 ang 117 sa 180 mang ga ga wang pang ka lu ‐su gan ni to.

Noong Abril 4, pu ma lo sa 12,576 ang nai ta lang arawang ba gong ka so, at sa 165,715 ang ka buuang ak ti bong ka so ng Covid-19 sa buong ban sa.

Abril 7, 2021 ANG BAYAN10

Tu mi ting kad ang pa nga ngai la ngan pa ra sa ar ma dong pag la ban sa Myan ‐mar (da ting Bur ma) sa ha rap ng ha los araw-a raw na pa ma mas lang ng

hun tang mi li tar sa mga si bil yang nag pup ro tes ta. Sa loob ng ban sa, lu ma la ga ‐nap ang pa na naw na hin di na sa pat ang mga ra li, ba ri ka da at si bil na pag su ‐way. Ito ay da hil ha bang nag ta ta gal, la long na gi ging bru tal ang Tat ma daw (ta wag sa pwersang mi li tar ng Myanmar).

Noong Mar so 26, 114 ang pinatay ng hunta sa isa sa pina ka ‐madugong araw sa higit 2-buwan nang mga protesta ng mamamayan. No ong Abril 3, uma bot na sa 550 ang pinatay ng hun ta sa desperasyon nitong ma na ti li sa poder. Apatnapu’t anim nito ay mga bata. Mahigit sa 2,750 ang ikinu long.

Sa ulat ng mga in ter na syu nal na pa ha ya gan, may ro on nang mga ak ‐ti bis ta mu la sa mga sentrong ur ban na nag lu lun sad ng pag sa sa nay-mi li ‐tar sa lokal na mga es ta do (katumbas sa rehiyon) sa hang ga ‐nan ng ban sa. Ang mga es ta dong ito ay te ri tor yo ng mga pam ban sang mi nor ya ng Myan mar kung saan umii ral ang iba't ibang ar ma dong gru po. Ti na wag ng es ta do ang mga ito bi lang mga ethnic ar med or ga ‐

niza ti on (EAO o ar ma dong or ga ni sa ‐syong et ni ko.) Ang mga gru pong ito ay lu ma ban sa de ka-de ka da nang pag sa sa man ta la at pang-aa pi ng hun tang mi li tar at ma ging sa gub ‐yer nong pi na mu nu an ni Aung San Suu Kyi at Na tio nal Lea gue of De ‐mocracy (NLD). Noong 2015, pu mir ‐ma ang 16 sa mga gru pong ito sa isang pam ban sang ka sun du an sa ti ‐gil-pu tu kan ka pa lit ng pag ga lang ng es ta do sa ka ni lang aw to no mi ya.

Nang ina gaw ng Tat ma daw ng es ta do po der noong Peb re ro 1, agad na ibi nu kas ng mga ar ma dong gru ‐pong et ni ko ang ka ni lang mga te ri ‐tor yo sa gi pit na mga ak ti bis ta at myembro ng NLD. Ki nun de na ni la ang ku de ta at iti nu ring na na wa lan na ng bi sa ang ka ni lang pi nir ma han na pam ban sang ka sun du an sa ti gil-

Pa nawagan para sa ar ma dong pag la ban sa Myan mar, lumalakas

pu tu kan nang ata ke hin ng Tat ma daw pa ti ang ka ni lang mga te ri tor yo.

Ma ha ba ang ka say sa yan ng ar ‐ma dong pag la ban sa Myan mar. Ma ‐sa sa bing hin di ito na wa la mu la 1939, kung kai lan unang na buo ang Par ti do Ko mu nis ta ng Bur ma. Pi na ‐mu nu an ng mga ko mu nis ta ang ar ‐ma dong pag la ban sa ko lon ya lis tang Bri tish mu la 1939-1941, ma na na ‐kop na Ja pa ne se (1941-1945), mu ‐ling pag ba lik ng ko lon ya lis tang Bri ‐tish (1948-1962) at sa ka lau nan, la ban sa pa pet na gub yer nong si bil at pu ma lit di to na hun tang mi li tar mu la 1962.

Tu lu yang na lu saw ang par ti do ko mu nis ta noong 1989 pe ro nag pa ‐tu loy ang pa na ka-na kang pag la ban ng na la la bing mga ko mu nis tang ele ‐men to. Ma ra mi sa ka ni la ang tu mu ‐long sa pag buo ng mga ar ma dong gru po ng iba’t ibang pam ban sang mi nor ya pa ra sa pam ban sang pag ‐la ya at pag pa pa sya -sa-sa ri li. Hin di ba ba ba sa 28 pang ibang ar ma dong gru pong et ni ko ang umii ral sa Myan mar sa nga yon.

HINDI BABABA SA 13 ar ma dong ak syon ang ini lun sad ng People's Liberation Army ng Com mu nist Party of India (CPI)-Maoist mu la Ene ro hang gang Marso ngayong taon.

Anim di to ay mga ope ra syong demolisyon la ban sa mga nag-oo pe ‐ra syong pa ra mi li tar at mga ma ki ‐nar yang gi na ga mit sa konstruk syo n. Pi na ka hu li ang pag pa pa sa bog sa isang bus kung saan lima ang napatay na ele men to ng District Re ‐serve Guard (DRG) sa Na ya ran pur District noong Mar so 23. Ang DRG ay pwer sang pa ra mi li tar na iti na tag ng es ta dong Indi an noong 2017 pa ‐ra tu tu kan ang ar ma dong pag la ban ng CPI-Maoist. Mai ha ha lin tu lad ang pwer sang ito sa CAFGU sa Pi li pi nas.

Ilan pang ak syon ng CPI-Maoist

la ban sa mga pro yek tong kal sa da ang pag pa ra li sa sa mga ma ki nar ya sa konstruk syon sa Lo gar da District noong Mar so 16, Ba hag lat District noong Ene ro 31 at Gadchi ro li District noong Ene ro 27.

Ang na tu rang mga kal sa da ay ba ha gi ng pro yek tong imprastruk tu ‐ra na ti na gu ri ang Road Con nectivity Project for Left Wing Extre mism Affected Are as. (Mai ha ha lin tu lad ito sa mga “farm-to-mar ket road” ng NTF-ELCAC sa Pi li pi nas sa ila lim ng Ba ra ngay Deve lop ment Prog ‐ram.) Ba ha gi ito ng prog ra mang

Mga ar ma dong ak syon la ban sa kal sa dang pang kontra-in sur hen sya sa India

kontra-in sur hen sya na si ni mu lan noong 2016 ng gubyerno ni Na ‐rendra Mo di.

Ang bul to ng pon do pa ra sa mga kal sa dang ito ay mang ga ga ling sa sentral na gub yer no. Ka pa lit ng pon do, ino ob li ga ng gub yer no ni Mo di na ipa tu pad ng mga lo kal na es ta do ang tat long re por ma sa ag ‐ri kul tu ra kaug nay sa pag be ben ta ng mga pro duk tong ag ri kul tu ral, pag ‐pa pa-u pa ng lu pa at contract gro ‐wing na ini rat sa da noong Oktub re 2020. Ang mga re por mang ito ang na sa sentro ng pro tes ta na ni la hu ‐kan ng di ba ba ba sa 250 mil yong mag sa sa ka na nag si mu la noong Nob yembre 2020 at nag pa pa tu loy hang gang nga yon.