Pagpili ng Mabisang Pananalita sa Pagbuo

ng Kahulugang Nilalayon

• Mga Salitang Magkakasingkahulugan• Tamang Pagpili sa mga Salita• Kahulugan ng SalitaDenotativKonotativ• PananalitaFormal Di- Formal

Mga Salitang MagkakasingkahuluganAbalaAntala Pigil DistorboBimbin Gambala

DilagDalaga Mutya MusaParaluman Binibini

1. __________ ni Cecil ang kanyang ina upang magpatulong sa kanyang takdang-aralina. Inabalab. Binimbinc. Pinigild. Inantala2. Natatakot si Rolan sapagkat nararamdaman niyang__________ siya ng masamang espiritue. Binibimbinf. Pinipigilang. Ginagambalah. Inaantala

3. __________ka pa ba?a. Dalagab. Musac. Mutyad. Paraluman

4. Tawagin mo na lang ako ________ Fernandeze. Dalagaf. Musag. Binibinih. Dilag

Tamang Pagpili ng mga Salita

• Uri ng mga Mambabasa o Tagapakiniga) Edukadob) Batac) Kabataan d) Matatanda

• 3 Anyo ng Salita1. Likaskatutubong salita, na pantawag sa tao, hayop,

bagay o lunan2. LikhaIto ay gawa o arkitektong guhit.3. Hiram o HangoIto ay ang pangngalan na hiram sa dayuhang

wika.

Mga Halimbawa

1. amain, aso, dagat, aklat- Likas2. salinlahi, kapitbahay, silid-aralan-likha3. tinidor, dyip, silya, kendi, mesa, kama, sahig,

kwarto-hiram

Kahulugan ng Salita

• Denotativ- likas o literal na kahulugan ng salita• Konotativ-ang mga salita ay nabibigay ng ibang

kahulugan batay sa pagkakagamit nito sa pangungusap

Mga Halimbawa

• Pag-ibig anila'y bulag ang kahambing,Hindi nakakikilala ng pangit at matsing,At kahit pa nga magdildil ng asin,Duling na sa gutom, maligaya pa rin!

• Ang anak nila Mang Pepeng ay duling kung kaya pinagtatawanan sila ng mga kapitbahay

Kaangkupan ng Pananalita• FormalSeryoso ang pagtatalakay sa paksaMga salitang umaayon sa tuntuning gramatikalDapat gamitan ng puspusang pananaliksikPinagbabawal ang paggamit ng jargon,balbal, kolokyal, at

bulgar na mga salitaMga salitang pamantayan dahil ito ay kinikilala, tinatanggap

at ginagamit ng karamihang nakapag-aral ng wikaGumagamit ng bokabularyong mas komplikado kaysa sa

ginagamit sa araw-araw na usapanKalamitang ginagamit sa mga paaralan at sa iba pang may

pangkapaligirang intelektwal

2 Uri ng Pormal na SalitaPambansa• Mga salitang ginagamit sa mga aklat at

babasahing ipinapalabas sa buong kapuluan at lahat ng paaralan

• Ang mga wikang ginagamit ng pamahalaan at wikang panturo sa mga nagsisipag-aral

HalimbawaKapatid, malaki, katulong

Pampanitikan• mga salitang matatayog, malalalim,

makukulay, at sadyang matataas ang uri• Mga salitang ginagamit ng mga manunulat

at dalubwikaHalimbawaPambansa PampanitikanKapatid KapusodMalaki Ga-higanteKatulong Katuwang

Di-formal• Pinahihintulutan ang paggamit ng

pansarili o personal na pahayag• Kabaligtaran ang taglay sa formal na

paraan ng pagsasalita• Higit na gamitin• Mga salitang karaniwan at palasak sa

mga pangaraw-araw na pakikipag-usap at pakikipagsulatan sa mga kakilala o kaibigan

3 Uri ng Di-PormalLalawiganin(Provincialism)• Mga salitang kilala at saklaw lamang ang

pook na pinanggalingan• May mga kakaibang bigkas at tono

Pambansa o pampanatikan

Bikol Bisaya Ilokano

MalakiIna

AmaHabag/awa

Kapatid

DakulaMamayPapayHabagTugang

DakoIloy

AmayLuoy

Utod/utol

DakilNanangTatangPimankabsat

Kolokyal(Colloquial)• Mga salitang ginagamit sa pang-araw-araw

na pakikipagtalastasan ngunit may kagaspangan at pagkabulgar, bagama’t may anyong repinado at malinis ayon sa kung sino ang nagsabi

Pormal Kolokyal

AywanPiyestaNasaan

Saan ba?

EwanPista

NasanSan ba?

Balbal(Slang)• Noong una ay hindi tinatanggap ng mga

matatanda at mga may pinag-aralan dahil hindi raw maganda pakinggan

• Kilala rin bilang salitang kanto o salitang kalye

Pormal Balbal

TatayNanay

Security guardSigarilyo

KotsePulisBaliw

Gutom

ErpatErmatSikyoYosi

TsikotLispu

PraningTom-guts

Palabuuan ng mga Salitang

Balbal

Paghango sa mga salitang katutubo

Gurang matandaUtol kapatidBuwang luku-lukoHawot tuyo(pagkain)

Panghihiram sa mga Wikang Banyaga

Tisoy mestizoTisay mestizaTsimay muchachaTsimoy muchachotoma tomarSikyo security guard

Pagbabaliktad ( Buong Salita)

Etnieb beinteYatap patayAbat tabaAyuk kuya

Pagbabaliktad (Papantig)

Todits ditoNgetpa panget tsikot kotseLispu pulis

Nilikha (Coined Words)

Paeklat maeklat overactingEspi esposo husbandHanep papuri praiseBonzai maliit very small

Pinaghalu-halo ( Mixed Category)

Jinx Malas Bad luck

Weird Pambihira Rare/ unusual

Bad trip Kawalang pag-asa

Hopeless/ frustrated

Yes, yes, yo Totoo Approved

Dinaglat ( Abbreviated Category)

KSP Kulang Sa Pansin

SMB Style Mo Bulok

HHWW Holding Hands While Walking

LOL Laughing-Out-Loud

GTG Got-to-go

Pagsasalarawan o Pagsasakatangian ng Isang Bagay

Lagay tongBoga barilDurog/bangag nakadroga