nummer 20 augustus 2009 - Zilt · 2018-05-08 · dertienjarig meisje aankondigt binnenkort te zullen vertrek-ken voor een soloreis om de wereld. Ze wil de jongste zijn die dat ooit
Rondje Krijtrotsen doordouwen en onthaasten - Modder en Hout oer-britse restauratie - Zweedse hoge kust fijne zeilbestemming - Aangrij-pend het verhaal van Damian - Gered in de Indische Oceaan - Klassiekers
20 augustus 2009
nummer
41
+
foto
copy S
onja
Mul
ler
4 BureaubladJe zilte scherm voor de komende vier weken
6 ReflectieEen overpeinzing van de Zilt-bemanning
8 Rondje Krijtrotsen - Eerst doordouwen en danonthaasten op een vakantietocht
20 3-15-25 Atlantisch record - Kan het nog sneller
26 Modder en Hout - Over een oerbritse restauratie
36 Gered in de Indische Oceaan Kind of Blue-bemanning redt drenkelingen op volle zee
38 Stil ruim ongerept - De Zweedse oostkust blijktfijne zeilbestemming
44 Damian - Een aangrijpend verhaal uit het logboekvan een zeilinstructeur
48 Agenda
50 In de Wind - Nieuws uit de zeilwereld Met oa Fastnet90 Jaar Draak WK Laser Americas Cup en EK Yngling
i n d
eze Z
ilt
70 Hollandse Meesters - Impressie van de Dutch ClassicYacht Regatta
76 Zilte Spullen - Opmerkelijk handig of alleenmaar leuk Je vindt het in de etalage van Zilt
80 Hiswa aan Zee - Hoezo crisis De natte Hiswa gaatonverstoorbaar door Met meer open boten Handigdownload Zilts Natte Hiswa Gids met alle zeilexposanten
84 Driehoek Noordzee op de hand - Verslag vaneen uniek evenement
88 Opgevoerde dynamo - Manieren om de accu effieumlntte laden
94 Zilte WereldJaloersmakende ankerplekken en inspirerende verhalen
98 Bemanning - Zij maken Zilt
Zilt
412009
En het complete Hiswa te Water botenoverzicht
foto
copy B
er v
an L
oon
4
Keer op keer blijken zonsondergangen een belangrijke inspiratiebron voorzeilende fotografen We zien er dus nogal wat voorbijkomen Dezevonden we echter bijzonder genoeg als jullie bureaublad voor dekomende weken De prachtige foto werd deze zomer gemaakt doorZilt-lezer Ber van Loon tijdens de 40 van Bru op de Grevelingen
DOWNLOAD
5
refle
ctie
Zilt
412009
ZeilmeisjeZelfs voor komkommerweken was het een saaie zomer Metdie Mexicaanse griep wilde het maar niet vlotten van de inEnkhuizen ontsnapte lanspuntslang ontbrak nog altijd elkspoor en ook de poema die ooit een zomer lang over deVeluwe zwierf liet zich niet zien In zon wanhopig nieuwslozesituatie haalt zelfs zeilen de voorpaginas Zeker als eendertienjarig meisje aankondigt binnenkort te zullen vertrek-ken voor een soloreis om de wereld Ze wil de jongste zijndie dat ooit deed En met groot verschil haar recent gefi-nishte bejaarde concurrent is immers al zeventien
Radio televisie tijdschriften en dagbladen buitelen gretigover elkaar heen In minder dan twee weken wordt LauraDekker wereldberoemd in Nederland Niet dat we haar ooitzelf aan het woord horen maar dat voorkomt niet datvrijwel iedereen er een mening over heeft Internetforaleiden plotseling niet meer aan zomerslapte onder eenwillekeurig berichtje op de website van een krant staanzomaar honderdvijftig reacties en in het radioprogrammaStandpuntnl graven voor- en tegenstanders zich zonderenige nuance diep in
En natuurlijk ontbreken ook de deskundigen niet Zeilenheeft niets met leeftijd te maken legt een woordvoerdervan het Watersportverbond in het AD uit Het gaat omkennis en ervaring en Laura lijkt mij heel serieus Als je naarEngeland kunt varen kun je ook de wereld rond Deaanname dat deze geaccepteerde wijsheid kennelijk ook
6
Zilt
412009
voor dertienjarigen met een Hurley 700 geldt wordt helaasniet verder uitgewerkt
Ook de autoriteiten laten zich niet onbetuigd Kinderbe-scherming en Onderwijsinspectie spreken dreigende taalOpenlijk gesteund door zelfs de staatssecretaris Laura moetgewoon naar school en als ze toch vertrekt kunnen we deboot in een buitenlandse haven aan de ketting leggenIndruk bij de betrokkene maakt het niet althans niet volgenshet AD dat kopt Zeilmeisje haalt haar schouders op Eenhouding die waardering vindt bij de meerderheid van de ditkeer 132 reageerders Omdat zo weet een van hen zekerSommige meisjes van 13 meer levenservaring hebben dan50-plussers
Als een vreemd voornemen ruimschoots in raarheid wordtovertroffen door de reacties die het oproept is het lastig omer zelf nog iets van te vinden Geheel tegen onze natuurweten wij dus niet zo goed wat we met Lauras plannen aanmoeten Dat het haar lukt is best denkbaar evenals hetscenario waarbij ze straks als Neerlands Nieuwe Held aan-schuift bij Pauw en Witteman Hopelijk zullen we dan ookbegrijpen wat Laura en haar ouders bezielde
7
foto
s copy
Sjo
rs v
an d
er W
oerd
8
RondjekrijtrotsenAan de passantensteiger in Scheveningen liggen de boten het eersteweekend van de schoolvakantie al drie dik Een groot deel van devloot heeft de Solent of de Kanaaleilanden als einddoel maar doorde overheersende zuidwesten wind krijgen ze die mooie plekkenmeestal niet cadeau Zeker vakantiegangers die alles in dagtochtenwillen doen krijgen het soms zwaar voor hun kiezen en haken vaakhalverwege af Toch kan het wel mits je bereid bent om af en toe eenswat ongemak voor lief te nemen Sjors van de Woerd was dit jaar eenvan die doordouwers De eerste dagen vaart hij samen met Lillian InBoulogne komt Max (8 jaar) aan boord van de FeliceEen impressie van een zomertocht
FOTOS EN TEKST SJORS VAN DER WOERD
9
Ik had mezelf nog zo voorgenomen om het niet zover te laten komen Vante veel mensen weet ik dat de lol voorgoed van het zeilen af is door eacuteeacutenvervelende ervaring op een ruige zee Als daardoor angst voor de zeeontstaat is het nooit meer relaxt om het water op te gaan Maar we zijnnu al zo lekker opgeschoten dat we de gang er in willen houden OmdatMax nog niet aan boord is kunnen we wel wat extras hebbenOndanks windkracht zes recht op de kop gaan we toch Duinkerken uit Alsenige boot Het is wild buiten De Felice duikt om de paar golven dwarsdoor een roller heen Echt leuk is het niet toch gaat het prima Na Calaisneemt de wind toe Dat was niet voorspeld De golven worden hoger enwe raken doorweekt Met rode ogen van het zout is het lastig te zien hoede ketsers van golven op ons af komen Ik probeer de boot er soepelfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
10
overheen te krijgen al spoelt er af en toe een massieve roller over dekGeen spetters maar vast groen water Ook binnen houden we het nietdroog Bij Cap Griz Nez is het patroon in de golven helemaal zoek Doorde heftige getijdenstroom staat hier een beroerd stuk zee We makenmaar twee knoop voortgang en de dreigende kaap kruipt voorbij Wat eenellende Ik heb toch veel gevaren maar zulke rotgolven kwam ik nog nietvaak tegenNa 10 uur knokken komt Boulogne in zicht We kunnen de steiger welzoenen Het mooie van deze heftige dag is dat Lillian het niet leuk vondmaar ook geen moment bang is geweest Ze is verbaast dat de boot zoveelkan hebben en heeft meer vertrouwen in Felice dan daarvoor Pure winstdus zon ruige rit
50 57 N01 42 E
CAP BLANC NEZ
11
De meeste havenaanlopen aan de Normandische kust vallen droog bijlaagwater Slechts een paar uur per etmaal is de geul naar de sluisbevaarbaar Daarna gaat de sluisdeur dicht en blijft er voldoende water inde haven staan om er te kunnen blijven liggen Ons vakantieschema isondergeschikt aan het getij en de waterstanden waardoor om 0600 uuropstaan voor een goed getimed vertrek al heel gewoon is gewordenAankomen op de optimale tijd is een stuk lastiger het is moeilijk in teschatten hoe lang je over een traject zal gaan doen Als we sneller zeilendan verwacht moeten we voor de havenpieren een paar uur dobberen toter genoeg water staat Waait het niet of gaat kruisen te langzaam danzetten we de motor bij Het belang van het maken van lange dagtrajectenstellen we op de heenweg boven het belang van lekker zeilenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
12
Maar allesbepalend is het getij niet Om de gewenste dagafstanden tekunnen maken hebben we er geen moeite mee af en toe tegen de stroomin te varen Met de verwachting van maar 5 knopen wind belooft deoversteek van de Seine-baai een makkie te worden De meeste vakantie-zeilers kiezen bij vertrek uit Fecamp Deauville of Ouistreham voor eenstop in Saint Vaast la Hougue Dan vaar je alles met stroom mee Maarvoor morgen staat er 25 knopen wind in onze gribfiles Verwaaid liggen inSaint Vaast trekt ons niet Om de hoek ligt Cherbourg Met 71 mijl niet ineen tij te halen Wij motoren de laatste drie uur tegen de stroom naardeze grote haven en hebben zo een perfecte uitgangspositie voor de tripnaar Engeland op de eerste mooie dag die zich na de komende depressieaandient
Drie dagen heeft de depressie nodig om uit te razen Kort daarachter zitalweer een volgend gebied met ellende Die ene dag met 15 knopen windmoeten we gebruiken Alderney is 23 mijl verderop maar het idee omdaar gedurende de volgende depressie aan een mooring te hangen is nietaanlokkelijk We laten de Kanaaleilanden voor wat ze zijn en gaan palnoord naar de ingang van de Solent Eindelijk geen zuidwestelijke koersen dus geen gehak meer tegen wind en golven We zijn bijna vergeten hoehet is om met gevierde schoten te varen en om koffie te zetten zonder dekombuis vol koffieprut achter te latenMax haalt zn visspullen tevoorschijn maar de paravaan heeft met 7knopen bootsnelheid moeite om op makreeldiepte te komen Dan maarboten tellen Voor we het weten zijn we de scheepvaartroute over enfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
16
komt de hoge kust van Wight al in zicht De afstand tussen Cherbourg enWight is drie keer die van Calais naar Dover maar met ruim 60 mijl is hetnog steeds niet meer dan een dagtocht En de mooiste tot nu toe Langsde rode vuurtoren bij de Needles glijden we het platte water van de Solentop De krijtrotsen zijn even wit als aan de Franse kant verder is alles hieranders In Lymington River liggen typisch Engelse zeilboten bij laagwatermet hun kiel in de modder aan een mooring We volgen de kronkelenderivier tot de town quay Een verweerde kop met kapiteinspet wijst ons eenvrije plek aan een drijvende steiger zonder verbinding met de wal Als wevastliggen roeit de tanige buurman met zijn opgelapte half opgepomptegrijze Avon onze kant op Welcome in Lymington Can I offer you a ride tothe pub
50 39 N01 35 W
THE NEEDLES
17
Door het doordouwen langs de Franse kust hebben we ruim twee wekende tijd voor de 300 mijl lange thuisreis en bovendien is de kans optegenwind op de terugweg niet groot Daardoor hoeven we niet te kiezentussen een stop in het bijna verplichte Cowes of op de rustieke BeaulieuRiver er is tijd voor allebeiIn Brighton komt nog een onverwacht voordeel van de ontbrekendetijdsdruk aan het licht Na honderden mijlen zijn makreelhaken door hetwater gesleept te hebben begint Max het vertrouwen in het vistuig en mijnvangsttactiek te verliezen Een landgenoot met grote hengel op de spiegelvertelt dat makrelen niet bijten bij meer dan 3 knopen bootsnelheid Ikben helemaal niet blij met dit snelheidsadvies morgen staan de 60 mijlnaar Dover op het programma Maar de investering in de paravaan willenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
18
we toch graag terug verdienen Dus gaan we naar het slechts 20 mijlverderop gelegen Eastbourne Met de fok half uit en de huik om de giekMet ruim twee knopen snelheid duikt de glimmende paravaan naar degewenste diepte Tijd voor een tweede bakkie is er niet Strike Max staatte springen op het achterdek We hebben een vis pak een mes Dat zijnvistuig hopeloos in de war raakt bij het haastig binnenhalen maakt hemniks meer uit als hij ziet dat aan alle vier de haken een vette makreelhangtOngeloof overheerst als hij de vier vissen even later nu zonder kopbestudeert De paravaan doet inmiddels weer zijn werk en bij het binnen-varen van de sluis bij Eastbourne staat de emmer vol makrelen pontificaalop het voordek Met Max ernaast Onthaasten loont
50 43 N01 14 E
BEACHY HEAD
19
Doordouwen loontTijdgebrek en tegenwind zijn vaak de grootste spelbre-kers bij het maken van een Rondje Kanaal Toch is deroute meestal prima te doen in de gemiddelde drie-
weekse zomervakantie Zonder nachten doorzeilen is het rondjein 13 dagtrajecten op te delen Een paar verwaaidagen gooienbij 21 dagen vrij nog steeds geen roet in het eten Pas echt relaxt
wordt het bij een vakantie van vier weken of langer Dan blijfter ook tijd over om veel tussenliggende havensaan te doen en wat meer van Frankrijk en Enge-
land te zien Zeilers met tijdgebrek verhogen hunkansen door vooral in het begin ook te varen
onder minder ideale omstandigheden TotCherbourg hadden wij twee dagen met nauwe-
lijks wind Twee dagen waaide het te hard om uitvaren De rest van de tijd stond de wind rechtHet Kanaal in Tegen dus Comfortabel waren
die vaardagen meestal niet Maar bij windstilte een dagwachten op meer knopen uit de goede hoek brengt je nietverder En wie niet bereid is een dag motorzeilend te hakkentegen windkracht 5 moet echt geluk hebben de Solent nog tebereiken Het zit op de heenweg nou eenmaal vaak tegen metdie overwegende zuidwesten windTegenwoordig ben je in bijna elke marina snel online Met dehuidige weersinformatie op internet is is tochtplanning makke-lijker dan ooit Als de gribfiles een week zuidwest 6 of 7 aange-ven dan weet je dat je de Solent tot volgend jaar moet latenwachten Londen de Engelse oostkust of de Wadden zijn daneen logischere vakantiebestemming Maar als je met de beschik-bare informatie de mogelijke vaardagen goed benut maak jemet dit rondje een lekker veel mijlen Via Belgieuml en Frankrijk opde heenweg en langs Engeland op de terugweg is geen mijlhetzelde Die afwisseling maakte voor ons een paar dagenknokken meer dan goed
Statistieken latenweinig misverstandbestaan over hetprobleem van deNederlandsevakantiezeilerDe grafiek toontde windrichtingenzoals die in afgelo-pen maand julivoor Calais werdengeregistreerdIn 54 procent vande tijd waaide hetuit richtingen tus-sen west en zuid
Totaal848 nm01 14 E
RONDJEKRIJTROTSEN
Z
N
O
ZZO
NW
W
ZW
NO
29
12
13
20
klik op onzevideorondleidingen
kijken zonder rijden
videoinfo info
videoinfo info video
info info video
videoinfo info video
videoinfo info video
ADVERTENTIE
21
Een halvezomer lang is Frans devoertaal in een hoek van de NewYorkse haven Drie reuzentrimaransvormen het decor hun masten concurreren moeiteloos metde skyline van de stad Groupama 3 Banque Populaire V enSodebo wachten op het ideale moment om het transatlanti-sche record aan te vallen Dat luistert nauw om je recordhou-der te mogen noemen moet je 2900 mijl tussen New York enZuid-Engeland binnen 4 dagen en 4 uur afleggen
22
In de laatsteweek van juli
geven de meteorologenvan Groupama 3 en Banque Populaire V een voorwaarschuwing Op deweerkaarten tekent zich een lagedrukgebied af dat er veelbelovenduitziet De kunst van een transatlantische recordoversteek is immers omzo lang mogelijk met een depressie mee te liften De zeilers worden eenpaar dagen voor het geplande vertrek ingevlogen
23
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
4 BureaubladJe zilte scherm voor de komende vier weken
6 ReflectieEen overpeinzing van de Zilt-bemanning
8 Rondje Krijtrotsen - Eerst doordouwen en danonthaasten op een vakantietocht
20 3-15-25 Atlantisch record - Kan het nog sneller
26 Modder en Hout - Over een oerbritse restauratie
36 Gered in de Indische Oceaan Kind of Blue-bemanning redt drenkelingen op volle zee
38 Stil ruim ongerept - De Zweedse oostkust blijktfijne zeilbestemming
44 Damian - Een aangrijpend verhaal uit het logboekvan een zeilinstructeur
48 Agenda
50 In de Wind - Nieuws uit de zeilwereld Met oa Fastnet90 Jaar Draak WK Laser Americas Cup en EK Yngling
i n d
eze Z
ilt
70 Hollandse Meesters - Impressie van de Dutch ClassicYacht Regatta
76 Zilte Spullen - Opmerkelijk handig of alleenmaar leuk Je vindt het in de etalage van Zilt
80 Hiswa aan Zee - Hoezo crisis De natte Hiswa gaatonverstoorbaar door Met meer open boten Handigdownload Zilts Natte Hiswa Gids met alle zeilexposanten
84 Driehoek Noordzee op de hand - Verslag vaneen uniek evenement
88 Opgevoerde dynamo - Manieren om de accu effieumlntte laden
94 Zilte WereldJaloersmakende ankerplekken en inspirerende verhalen
98 Bemanning - Zij maken Zilt
Zilt
412009
En het complete Hiswa te Water botenoverzicht
foto
copy B
er v
an L
oon
4
Keer op keer blijken zonsondergangen een belangrijke inspiratiebron voorzeilende fotografen We zien er dus nogal wat voorbijkomen Dezevonden we echter bijzonder genoeg als jullie bureaublad voor dekomende weken De prachtige foto werd deze zomer gemaakt doorZilt-lezer Ber van Loon tijdens de 40 van Bru op de Grevelingen
DOWNLOAD
5
refle
ctie
Zilt
412009
ZeilmeisjeZelfs voor komkommerweken was het een saaie zomer Metdie Mexicaanse griep wilde het maar niet vlotten van de inEnkhuizen ontsnapte lanspuntslang ontbrak nog altijd elkspoor en ook de poema die ooit een zomer lang over deVeluwe zwierf liet zich niet zien In zon wanhopig nieuwslozesituatie haalt zelfs zeilen de voorpaginas Zeker als eendertienjarig meisje aankondigt binnenkort te zullen vertrek-ken voor een soloreis om de wereld Ze wil de jongste zijndie dat ooit deed En met groot verschil haar recent gefi-nishte bejaarde concurrent is immers al zeventien
Radio televisie tijdschriften en dagbladen buitelen gretigover elkaar heen In minder dan twee weken wordt LauraDekker wereldberoemd in Nederland Niet dat we haar ooitzelf aan het woord horen maar dat voorkomt niet datvrijwel iedereen er een mening over heeft Internetforaleiden plotseling niet meer aan zomerslapte onder eenwillekeurig berichtje op de website van een krant staanzomaar honderdvijftig reacties en in het radioprogrammaStandpuntnl graven voor- en tegenstanders zich zonderenige nuance diep in
En natuurlijk ontbreken ook de deskundigen niet Zeilenheeft niets met leeftijd te maken legt een woordvoerdervan het Watersportverbond in het AD uit Het gaat omkennis en ervaring en Laura lijkt mij heel serieus Als je naarEngeland kunt varen kun je ook de wereld rond Deaanname dat deze geaccepteerde wijsheid kennelijk ook
6
Zilt
412009
voor dertienjarigen met een Hurley 700 geldt wordt helaasniet verder uitgewerkt
Ook de autoriteiten laten zich niet onbetuigd Kinderbe-scherming en Onderwijsinspectie spreken dreigende taalOpenlijk gesteund door zelfs de staatssecretaris Laura moetgewoon naar school en als ze toch vertrekt kunnen we deboot in een buitenlandse haven aan de ketting leggenIndruk bij de betrokkene maakt het niet althans niet volgenshet AD dat kopt Zeilmeisje haalt haar schouders op Eenhouding die waardering vindt bij de meerderheid van de ditkeer 132 reageerders Omdat zo weet een van hen zekerSommige meisjes van 13 meer levenservaring hebben dan50-plussers
Als een vreemd voornemen ruimschoots in raarheid wordtovertroffen door de reacties die het oproept is het lastig omer zelf nog iets van te vinden Geheel tegen onze natuurweten wij dus niet zo goed wat we met Lauras plannen aanmoeten Dat het haar lukt is best denkbaar evenals hetscenario waarbij ze straks als Neerlands Nieuwe Held aan-schuift bij Pauw en Witteman Hopelijk zullen we dan ookbegrijpen wat Laura en haar ouders bezielde
7
foto
s copy
Sjo
rs v
an d
er W
oerd
8
RondjekrijtrotsenAan de passantensteiger in Scheveningen liggen de boten het eersteweekend van de schoolvakantie al drie dik Een groot deel van devloot heeft de Solent of de Kanaaleilanden als einddoel maar doorde overheersende zuidwesten wind krijgen ze die mooie plekkenmeestal niet cadeau Zeker vakantiegangers die alles in dagtochtenwillen doen krijgen het soms zwaar voor hun kiezen en haken vaakhalverwege af Toch kan het wel mits je bereid bent om af en toe eenswat ongemak voor lief te nemen Sjors van de Woerd was dit jaar eenvan die doordouwers De eerste dagen vaart hij samen met Lillian InBoulogne komt Max (8 jaar) aan boord van de FeliceEen impressie van een zomertocht
FOTOS EN TEKST SJORS VAN DER WOERD
9
Ik had mezelf nog zo voorgenomen om het niet zover te laten komen Vante veel mensen weet ik dat de lol voorgoed van het zeilen af is door eacuteeacutenvervelende ervaring op een ruige zee Als daardoor angst voor de zeeontstaat is het nooit meer relaxt om het water op te gaan Maar we zijnnu al zo lekker opgeschoten dat we de gang er in willen houden OmdatMax nog niet aan boord is kunnen we wel wat extras hebbenOndanks windkracht zes recht op de kop gaan we toch Duinkerken uit Alsenige boot Het is wild buiten De Felice duikt om de paar golven dwarsdoor een roller heen Echt leuk is het niet toch gaat het prima Na Calaisneemt de wind toe Dat was niet voorspeld De golven worden hoger enwe raken doorweekt Met rode ogen van het zout is het lastig te zien hoede ketsers van golven op ons af komen Ik probeer de boot er soepelfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
10
overheen te krijgen al spoelt er af en toe een massieve roller over dekGeen spetters maar vast groen water Ook binnen houden we het nietdroog Bij Cap Griz Nez is het patroon in de golven helemaal zoek Doorde heftige getijdenstroom staat hier een beroerd stuk zee We makenmaar twee knoop voortgang en de dreigende kaap kruipt voorbij Wat eenellende Ik heb toch veel gevaren maar zulke rotgolven kwam ik nog nietvaak tegenNa 10 uur knokken komt Boulogne in zicht We kunnen de steiger welzoenen Het mooie van deze heftige dag is dat Lillian het niet leuk vondmaar ook geen moment bang is geweest Ze is verbaast dat de boot zoveelkan hebben en heeft meer vertrouwen in Felice dan daarvoor Pure winstdus zon ruige rit
50 57 N01 42 E
CAP BLANC NEZ
11
De meeste havenaanlopen aan de Normandische kust vallen droog bijlaagwater Slechts een paar uur per etmaal is de geul naar de sluisbevaarbaar Daarna gaat de sluisdeur dicht en blijft er voldoende water inde haven staan om er te kunnen blijven liggen Ons vakantieschema isondergeschikt aan het getij en de waterstanden waardoor om 0600 uuropstaan voor een goed getimed vertrek al heel gewoon is gewordenAankomen op de optimale tijd is een stuk lastiger het is moeilijk in teschatten hoe lang je over een traject zal gaan doen Als we sneller zeilendan verwacht moeten we voor de havenpieren een paar uur dobberen toter genoeg water staat Waait het niet of gaat kruisen te langzaam danzetten we de motor bij Het belang van het maken van lange dagtrajectenstellen we op de heenweg boven het belang van lekker zeilenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
12
Maar allesbepalend is het getij niet Om de gewenste dagafstanden tekunnen maken hebben we er geen moeite mee af en toe tegen de stroomin te varen Met de verwachting van maar 5 knopen wind belooft deoversteek van de Seine-baai een makkie te worden De meeste vakantie-zeilers kiezen bij vertrek uit Fecamp Deauville of Ouistreham voor eenstop in Saint Vaast la Hougue Dan vaar je alles met stroom mee Maarvoor morgen staat er 25 knopen wind in onze gribfiles Verwaaid liggen inSaint Vaast trekt ons niet Om de hoek ligt Cherbourg Met 71 mijl niet ineen tij te halen Wij motoren de laatste drie uur tegen de stroom naardeze grote haven en hebben zo een perfecte uitgangspositie voor de tripnaar Engeland op de eerste mooie dag die zich na de komende depressieaandient
Drie dagen heeft de depressie nodig om uit te razen Kort daarachter zitalweer een volgend gebied met ellende Die ene dag met 15 knopen windmoeten we gebruiken Alderney is 23 mijl verderop maar het idee omdaar gedurende de volgende depressie aan een mooring te hangen is nietaanlokkelijk We laten de Kanaaleilanden voor wat ze zijn en gaan palnoord naar de ingang van de Solent Eindelijk geen zuidwestelijke koersen dus geen gehak meer tegen wind en golven We zijn bijna vergeten hoehet is om met gevierde schoten te varen en om koffie te zetten zonder dekombuis vol koffieprut achter te latenMax haalt zn visspullen tevoorschijn maar de paravaan heeft met 7knopen bootsnelheid moeite om op makreeldiepte te komen Dan maarboten tellen Voor we het weten zijn we de scheepvaartroute over enfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
16
komt de hoge kust van Wight al in zicht De afstand tussen Cherbourg enWight is drie keer die van Calais naar Dover maar met ruim 60 mijl is hetnog steeds niet meer dan een dagtocht En de mooiste tot nu toe Langsde rode vuurtoren bij de Needles glijden we het platte water van de Solentop De krijtrotsen zijn even wit als aan de Franse kant verder is alles hieranders In Lymington River liggen typisch Engelse zeilboten bij laagwatermet hun kiel in de modder aan een mooring We volgen de kronkelenderivier tot de town quay Een verweerde kop met kapiteinspet wijst ons eenvrije plek aan een drijvende steiger zonder verbinding met de wal Als wevastliggen roeit de tanige buurman met zijn opgelapte half opgepomptegrijze Avon onze kant op Welcome in Lymington Can I offer you a ride tothe pub
50 39 N01 35 W
THE NEEDLES
17
Door het doordouwen langs de Franse kust hebben we ruim twee wekende tijd voor de 300 mijl lange thuisreis en bovendien is de kans optegenwind op de terugweg niet groot Daardoor hoeven we niet te kiezentussen een stop in het bijna verplichte Cowes of op de rustieke BeaulieuRiver er is tijd voor allebeiIn Brighton komt nog een onverwacht voordeel van de ontbrekendetijdsdruk aan het licht Na honderden mijlen zijn makreelhaken door hetwater gesleept te hebben begint Max het vertrouwen in het vistuig en mijnvangsttactiek te verliezen Een landgenoot met grote hengel op de spiegelvertelt dat makrelen niet bijten bij meer dan 3 knopen bootsnelheid Ikben helemaal niet blij met dit snelheidsadvies morgen staan de 60 mijlnaar Dover op het programma Maar de investering in de paravaan willenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
18
we toch graag terug verdienen Dus gaan we naar het slechts 20 mijlverderop gelegen Eastbourne Met de fok half uit en de huik om de giekMet ruim twee knopen snelheid duikt de glimmende paravaan naar degewenste diepte Tijd voor een tweede bakkie is er niet Strike Max staatte springen op het achterdek We hebben een vis pak een mes Dat zijnvistuig hopeloos in de war raakt bij het haastig binnenhalen maakt hemniks meer uit als hij ziet dat aan alle vier de haken een vette makreelhangtOngeloof overheerst als hij de vier vissen even later nu zonder kopbestudeert De paravaan doet inmiddels weer zijn werk en bij het binnen-varen van de sluis bij Eastbourne staat de emmer vol makrelen pontificaalop het voordek Met Max ernaast Onthaasten loont
50 43 N01 14 E
BEACHY HEAD
19
Doordouwen loontTijdgebrek en tegenwind zijn vaak de grootste spelbre-kers bij het maken van een Rondje Kanaal Toch is deroute meestal prima te doen in de gemiddelde drie-
weekse zomervakantie Zonder nachten doorzeilen is het rondjein 13 dagtrajecten op te delen Een paar verwaaidagen gooienbij 21 dagen vrij nog steeds geen roet in het eten Pas echt relaxt
wordt het bij een vakantie van vier weken of langer Dan blijfter ook tijd over om veel tussenliggende havensaan te doen en wat meer van Frankrijk en Enge-
land te zien Zeilers met tijdgebrek verhogen hunkansen door vooral in het begin ook te varen
onder minder ideale omstandigheden TotCherbourg hadden wij twee dagen met nauwe-
lijks wind Twee dagen waaide het te hard om uitvaren De rest van de tijd stond de wind rechtHet Kanaal in Tegen dus Comfortabel waren
die vaardagen meestal niet Maar bij windstilte een dagwachten op meer knopen uit de goede hoek brengt je nietverder En wie niet bereid is een dag motorzeilend te hakkentegen windkracht 5 moet echt geluk hebben de Solent nog tebereiken Het zit op de heenweg nou eenmaal vaak tegen metdie overwegende zuidwesten windTegenwoordig ben je in bijna elke marina snel online Met dehuidige weersinformatie op internet is is tochtplanning makke-lijker dan ooit Als de gribfiles een week zuidwest 6 of 7 aange-ven dan weet je dat je de Solent tot volgend jaar moet latenwachten Londen de Engelse oostkust of de Wadden zijn daneen logischere vakantiebestemming Maar als je met de beschik-bare informatie de mogelijke vaardagen goed benut maak jemet dit rondje een lekker veel mijlen Via Belgieuml en Frankrijk opde heenweg en langs Engeland op de terugweg is geen mijlhetzelde Die afwisseling maakte voor ons een paar dagenknokken meer dan goed
Statistieken latenweinig misverstandbestaan over hetprobleem van deNederlandsevakantiezeilerDe grafiek toontde windrichtingenzoals die in afgelo-pen maand julivoor Calais werdengeregistreerdIn 54 procent vande tijd waaide hetuit richtingen tus-sen west en zuid
Totaal848 nm01 14 E
RONDJEKRIJTROTSEN
Z
N
O
ZZO
NW
W
ZW
NO
29
12
13
20
klik op onzevideorondleidingen
kijken zonder rijden
videoinfo info
videoinfo info video
info info video
videoinfo info video
videoinfo info video
ADVERTENTIE
21
Een halvezomer lang is Frans devoertaal in een hoek van de NewYorkse haven Drie reuzentrimaransvormen het decor hun masten concurreren moeiteloos metde skyline van de stad Groupama 3 Banque Populaire V enSodebo wachten op het ideale moment om het transatlanti-sche record aan te vallen Dat luistert nauw om je recordhou-der te mogen noemen moet je 2900 mijl tussen New York enZuid-Engeland binnen 4 dagen en 4 uur afleggen
22
In de laatsteweek van juli
geven de meteorologenvan Groupama 3 en Banque Populaire V een voorwaarschuwing Op deweerkaarten tekent zich een lagedrukgebied af dat er veelbelovenduitziet De kunst van een transatlantische recordoversteek is immers omzo lang mogelijk met een depressie mee te liften De zeilers worden eenpaar dagen voor het geplande vertrek ingevlogen
23
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
70 Hollandse Meesters - Impressie van de Dutch ClassicYacht Regatta
76 Zilte Spullen - Opmerkelijk handig of alleenmaar leuk Je vindt het in de etalage van Zilt
80 Hiswa aan Zee - Hoezo crisis De natte Hiswa gaatonverstoorbaar door Met meer open boten Handigdownload Zilts Natte Hiswa Gids met alle zeilexposanten
84 Driehoek Noordzee op de hand - Verslag vaneen uniek evenement
88 Opgevoerde dynamo - Manieren om de accu effieumlntte laden
94 Zilte WereldJaloersmakende ankerplekken en inspirerende verhalen
98 Bemanning - Zij maken Zilt
Zilt
412009
En het complete Hiswa te Water botenoverzicht
foto
copy B
er v
an L
oon
4
Keer op keer blijken zonsondergangen een belangrijke inspiratiebron voorzeilende fotografen We zien er dus nogal wat voorbijkomen Dezevonden we echter bijzonder genoeg als jullie bureaublad voor dekomende weken De prachtige foto werd deze zomer gemaakt doorZilt-lezer Ber van Loon tijdens de 40 van Bru op de Grevelingen
DOWNLOAD
5
refle
ctie
Zilt
412009
ZeilmeisjeZelfs voor komkommerweken was het een saaie zomer Metdie Mexicaanse griep wilde het maar niet vlotten van de inEnkhuizen ontsnapte lanspuntslang ontbrak nog altijd elkspoor en ook de poema die ooit een zomer lang over deVeluwe zwierf liet zich niet zien In zon wanhopig nieuwslozesituatie haalt zelfs zeilen de voorpaginas Zeker als eendertienjarig meisje aankondigt binnenkort te zullen vertrek-ken voor een soloreis om de wereld Ze wil de jongste zijndie dat ooit deed En met groot verschil haar recent gefi-nishte bejaarde concurrent is immers al zeventien
Radio televisie tijdschriften en dagbladen buitelen gretigover elkaar heen In minder dan twee weken wordt LauraDekker wereldberoemd in Nederland Niet dat we haar ooitzelf aan het woord horen maar dat voorkomt niet datvrijwel iedereen er een mening over heeft Internetforaleiden plotseling niet meer aan zomerslapte onder eenwillekeurig berichtje op de website van een krant staanzomaar honderdvijftig reacties en in het radioprogrammaStandpuntnl graven voor- en tegenstanders zich zonderenige nuance diep in
En natuurlijk ontbreken ook de deskundigen niet Zeilenheeft niets met leeftijd te maken legt een woordvoerdervan het Watersportverbond in het AD uit Het gaat omkennis en ervaring en Laura lijkt mij heel serieus Als je naarEngeland kunt varen kun je ook de wereld rond Deaanname dat deze geaccepteerde wijsheid kennelijk ook
6
Zilt
412009
voor dertienjarigen met een Hurley 700 geldt wordt helaasniet verder uitgewerkt
Ook de autoriteiten laten zich niet onbetuigd Kinderbe-scherming en Onderwijsinspectie spreken dreigende taalOpenlijk gesteund door zelfs de staatssecretaris Laura moetgewoon naar school en als ze toch vertrekt kunnen we deboot in een buitenlandse haven aan de ketting leggenIndruk bij de betrokkene maakt het niet althans niet volgenshet AD dat kopt Zeilmeisje haalt haar schouders op Eenhouding die waardering vindt bij de meerderheid van de ditkeer 132 reageerders Omdat zo weet een van hen zekerSommige meisjes van 13 meer levenservaring hebben dan50-plussers
Als een vreemd voornemen ruimschoots in raarheid wordtovertroffen door de reacties die het oproept is het lastig omer zelf nog iets van te vinden Geheel tegen onze natuurweten wij dus niet zo goed wat we met Lauras plannen aanmoeten Dat het haar lukt is best denkbaar evenals hetscenario waarbij ze straks als Neerlands Nieuwe Held aan-schuift bij Pauw en Witteman Hopelijk zullen we dan ookbegrijpen wat Laura en haar ouders bezielde
7
foto
s copy
Sjo
rs v
an d
er W
oerd
8
RondjekrijtrotsenAan de passantensteiger in Scheveningen liggen de boten het eersteweekend van de schoolvakantie al drie dik Een groot deel van devloot heeft de Solent of de Kanaaleilanden als einddoel maar doorde overheersende zuidwesten wind krijgen ze die mooie plekkenmeestal niet cadeau Zeker vakantiegangers die alles in dagtochtenwillen doen krijgen het soms zwaar voor hun kiezen en haken vaakhalverwege af Toch kan het wel mits je bereid bent om af en toe eenswat ongemak voor lief te nemen Sjors van de Woerd was dit jaar eenvan die doordouwers De eerste dagen vaart hij samen met Lillian InBoulogne komt Max (8 jaar) aan boord van de FeliceEen impressie van een zomertocht
FOTOS EN TEKST SJORS VAN DER WOERD
9
Ik had mezelf nog zo voorgenomen om het niet zover te laten komen Vante veel mensen weet ik dat de lol voorgoed van het zeilen af is door eacuteeacutenvervelende ervaring op een ruige zee Als daardoor angst voor de zeeontstaat is het nooit meer relaxt om het water op te gaan Maar we zijnnu al zo lekker opgeschoten dat we de gang er in willen houden OmdatMax nog niet aan boord is kunnen we wel wat extras hebbenOndanks windkracht zes recht op de kop gaan we toch Duinkerken uit Alsenige boot Het is wild buiten De Felice duikt om de paar golven dwarsdoor een roller heen Echt leuk is het niet toch gaat het prima Na Calaisneemt de wind toe Dat was niet voorspeld De golven worden hoger enwe raken doorweekt Met rode ogen van het zout is het lastig te zien hoede ketsers van golven op ons af komen Ik probeer de boot er soepelfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
10
overheen te krijgen al spoelt er af en toe een massieve roller over dekGeen spetters maar vast groen water Ook binnen houden we het nietdroog Bij Cap Griz Nez is het patroon in de golven helemaal zoek Doorde heftige getijdenstroom staat hier een beroerd stuk zee We makenmaar twee knoop voortgang en de dreigende kaap kruipt voorbij Wat eenellende Ik heb toch veel gevaren maar zulke rotgolven kwam ik nog nietvaak tegenNa 10 uur knokken komt Boulogne in zicht We kunnen de steiger welzoenen Het mooie van deze heftige dag is dat Lillian het niet leuk vondmaar ook geen moment bang is geweest Ze is verbaast dat de boot zoveelkan hebben en heeft meer vertrouwen in Felice dan daarvoor Pure winstdus zon ruige rit
50 57 N01 42 E
CAP BLANC NEZ
11
De meeste havenaanlopen aan de Normandische kust vallen droog bijlaagwater Slechts een paar uur per etmaal is de geul naar de sluisbevaarbaar Daarna gaat de sluisdeur dicht en blijft er voldoende water inde haven staan om er te kunnen blijven liggen Ons vakantieschema isondergeschikt aan het getij en de waterstanden waardoor om 0600 uuropstaan voor een goed getimed vertrek al heel gewoon is gewordenAankomen op de optimale tijd is een stuk lastiger het is moeilijk in teschatten hoe lang je over een traject zal gaan doen Als we sneller zeilendan verwacht moeten we voor de havenpieren een paar uur dobberen toter genoeg water staat Waait het niet of gaat kruisen te langzaam danzetten we de motor bij Het belang van het maken van lange dagtrajectenstellen we op de heenweg boven het belang van lekker zeilenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
12
Maar allesbepalend is het getij niet Om de gewenste dagafstanden tekunnen maken hebben we er geen moeite mee af en toe tegen de stroomin te varen Met de verwachting van maar 5 knopen wind belooft deoversteek van de Seine-baai een makkie te worden De meeste vakantie-zeilers kiezen bij vertrek uit Fecamp Deauville of Ouistreham voor eenstop in Saint Vaast la Hougue Dan vaar je alles met stroom mee Maarvoor morgen staat er 25 knopen wind in onze gribfiles Verwaaid liggen inSaint Vaast trekt ons niet Om de hoek ligt Cherbourg Met 71 mijl niet ineen tij te halen Wij motoren de laatste drie uur tegen de stroom naardeze grote haven en hebben zo een perfecte uitgangspositie voor de tripnaar Engeland op de eerste mooie dag die zich na de komende depressieaandient
Drie dagen heeft de depressie nodig om uit te razen Kort daarachter zitalweer een volgend gebied met ellende Die ene dag met 15 knopen windmoeten we gebruiken Alderney is 23 mijl verderop maar het idee omdaar gedurende de volgende depressie aan een mooring te hangen is nietaanlokkelijk We laten de Kanaaleilanden voor wat ze zijn en gaan palnoord naar de ingang van de Solent Eindelijk geen zuidwestelijke koersen dus geen gehak meer tegen wind en golven We zijn bijna vergeten hoehet is om met gevierde schoten te varen en om koffie te zetten zonder dekombuis vol koffieprut achter te latenMax haalt zn visspullen tevoorschijn maar de paravaan heeft met 7knopen bootsnelheid moeite om op makreeldiepte te komen Dan maarboten tellen Voor we het weten zijn we de scheepvaartroute over enfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
16
komt de hoge kust van Wight al in zicht De afstand tussen Cherbourg enWight is drie keer die van Calais naar Dover maar met ruim 60 mijl is hetnog steeds niet meer dan een dagtocht En de mooiste tot nu toe Langsde rode vuurtoren bij de Needles glijden we het platte water van de Solentop De krijtrotsen zijn even wit als aan de Franse kant verder is alles hieranders In Lymington River liggen typisch Engelse zeilboten bij laagwatermet hun kiel in de modder aan een mooring We volgen de kronkelenderivier tot de town quay Een verweerde kop met kapiteinspet wijst ons eenvrije plek aan een drijvende steiger zonder verbinding met de wal Als wevastliggen roeit de tanige buurman met zijn opgelapte half opgepomptegrijze Avon onze kant op Welcome in Lymington Can I offer you a ride tothe pub
50 39 N01 35 W
THE NEEDLES
17
Door het doordouwen langs de Franse kust hebben we ruim twee wekende tijd voor de 300 mijl lange thuisreis en bovendien is de kans optegenwind op de terugweg niet groot Daardoor hoeven we niet te kiezentussen een stop in het bijna verplichte Cowes of op de rustieke BeaulieuRiver er is tijd voor allebeiIn Brighton komt nog een onverwacht voordeel van de ontbrekendetijdsdruk aan het licht Na honderden mijlen zijn makreelhaken door hetwater gesleept te hebben begint Max het vertrouwen in het vistuig en mijnvangsttactiek te verliezen Een landgenoot met grote hengel op de spiegelvertelt dat makrelen niet bijten bij meer dan 3 knopen bootsnelheid Ikben helemaal niet blij met dit snelheidsadvies morgen staan de 60 mijlnaar Dover op het programma Maar de investering in de paravaan willenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
18
we toch graag terug verdienen Dus gaan we naar het slechts 20 mijlverderop gelegen Eastbourne Met de fok half uit en de huik om de giekMet ruim twee knopen snelheid duikt de glimmende paravaan naar degewenste diepte Tijd voor een tweede bakkie is er niet Strike Max staatte springen op het achterdek We hebben een vis pak een mes Dat zijnvistuig hopeloos in de war raakt bij het haastig binnenhalen maakt hemniks meer uit als hij ziet dat aan alle vier de haken een vette makreelhangtOngeloof overheerst als hij de vier vissen even later nu zonder kopbestudeert De paravaan doet inmiddels weer zijn werk en bij het binnen-varen van de sluis bij Eastbourne staat de emmer vol makrelen pontificaalop het voordek Met Max ernaast Onthaasten loont
50 43 N01 14 E
BEACHY HEAD
19
Doordouwen loontTijdgebrek en tegenwind zijn vaak de grootste spelbre-kers bij het maken van een Rondje Kanaal Toch is deroute meestal prima te doen in de gemiddelde drie-
weekse zomervakantie Zonder nachten doorzeilen is het rondjein 13 dagtrajecten op te delen Een paar verwaaidagen gooienbij 21 dagen vrij nog steeds geen roet in het eten Pas echt relaxt
wordt het bij een vakantie van vier weken of langer Dan blijfter ook tijd over om veel tussenliggende havensaan te doen en wat meer van Frankrijk en Enge-
land te zien Zeilers met tijdgebrek verhogen hunkansen door vooral in het begin ook te varen
onder minder ideale omstandigheden TotCherbourg hadden wij twee dagen met nauwe-
lijks wind Twee dagen waaide het te hard om uitvaren De rest van de tijd stond de wind rechtHet Kanaal in Tegen dus Comfortabel waren
die vaardagen meestal niet Maar bij windstilte een dagwachten op meer knopen uit de goede hoek brengt je nietverder En wie niet bereid is een dag motorzeilend te hakkentegen windkracht 5 moet echt geluk hebben de Solent nog tebereiken Het zit op de heenweg nou eenmaal vaak tegen metdie overwegende zuidwesten windTegenwoordig ben je in bijna elke marina snel online Met dehuidige weersinformatie op internet is is tochtplanning makke-lijker dan ooit Als de gribfiles een week zuidwest 6 of 7 aange-ven dan weet je dat je de Solent tot volgend jaar moet latenwachten Londen de Engelse oostkust of de Wadden zijn daneen logischere vakantiebestemming Maar als je met de beschik-bare informatie de mogelijke vaardagen goed benut maak jemet dit rondje een lekker veel mijlen Via Belgieuml en Frankrijk opde heenweg en langs Engeland op de terugweg is geen mijlhetzelde Die afwisseling maakte voor ons een paar dagenknokken meer dan goed
Statistieken latenweinig misverstandbestaan over hetprobleem van deNederlandsevakantiezeilerDe grafiek toontde windrichtingenzoals die in afgelo-pen maand julivoor Calais werdengeregistreerdIn 54 procent vande tijd waaide hetuit richtingen tus-sen west en zuid
Totaal848 nm01 14 E
RONDJEKRIJTROTSEN
Z
N
O
ZZO
NW
W
ZW
NO
29
12
13
20
klik op onzevideorondleidingen
kijken zonder rijden
videoinfo info
videoinfo info video
info info video
videoinfo info video
videoinfo info video
ADVERTENTIE
21
Een halvezomer lang is Frans devoertaal in een hoek van de NewYorkse haven Drie reuzentrimaransvormen het decor hun masten concurreren moeiteloos metde skyline van de stad Groupama 3 Banque Populaire V enSodebo wachten op het ideale moment om het transatlanti-sche record aan te vallen Dat luistert nauw om je recordhou-der te mogen noemen moet je 2900 mijl tussen New York enZuid-Engeland binnen 4 dagen en 4 uur afleggen
22
In de laatsteweek van juli
geven de meteorologenvan Groupama 3 en Banque Populaire V een voorwaarschuwing Op deweerkaarten tekent zich een lagedrukgebied af dat er veelbelovenduitziet De kunst van een transatlantische recordoversteek is immers omzo lang mogelijk met een depressie mee te liften De zeilers worden eenpaar dagen voor het geplande vertrek ingevlogen
23
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
foto
copy B
er v
an L
oon
4
Keer op keer blijken zonsondergangen een belangrijke inspiratiebron voorzeilende fotografen We zien er dus nogal wat voorbijkomen Dezevonden we echter bijzonder genoeg als jullie bureaublad voor dekomende weken De prachtige foto werd deze zomer gemaakt doorZilt-lezer Ber van Loon tijdens de 40 van Bru op de Grevelingen
DOWNLOAD
5
refle
ctie
Zilt
412009
ZeilmeisjeZelfs voor komkommerweken was het een saaie zomer Metdie Mexicaanse griep wilde het maar niet vlotten van de inEnkhuizen ontsnapte lanspuntslang ontbrak nog altijd elkspoor en ook de poema die ooit een zomer lang over deVeluwe zwierf liet zich niet zien In zon wanhopig nieuwslozesituatie haalt zelfs zeilen de voorpaginas Zeker als eendertienjarig meisje aankondigt binnenkort te zullen vertrek-ken voor een soloreis om de wereld Ze wil de jongste zijndie dat ooit deed En met groot verschil haar recent gefi-nishte bejaarde concurrent is immers al zeventien
Radio televisie tijdschriften en dagbladen buitelen gretigover elkaar heen In minder dan twee weken wordt LauraDekker wereldberoemd in Nederland Niet dat we haar ooitzelf aan het woord horen maar dat voorkomt niet datvrijwel iedereen er een mening over heeft Internetforaleiden plotseling niet meer aan zomerslapte onder eenwillekeurig berichtje op de website van een krant staanzomaar honderdvijftig reacties en in het radioprogrammaStandpuntnl graven voor- en tegenstanders zich zonderenige nuance diep in
En natuurlijk ontbreken ook de deskundigen niet Zeilenheeft niets met leeftijd te maken legt een woordvoerdervan het Watersportverbond in het AD uit Het gaat omkennis en ervaring en Laura lijkt mij heel serieus Als je naarEngeland kunt varen kun je ook de wereld rond Deaanname dat deze geaccepteerde wijsheid kennelijk ook
6
Zilt
412009
voor dertienjarigen met een Hurley 700 geldt wordt helaasniet verder uitgewerkt
Ook de autoriteiten laten zich niet onbetuigd Kinderbe-scherming en Onderwijsinspectie spreken dreigende taalOpenlijk gesteund door zelfs de staatssecretaris Laura moetgewoon naar school en als ze toch vertrekt kunnen we deboot in een buitenlandse haven aan de ketting leggenIndruk bij de betrokkene maakt het niet althans niet volgenshet AD dat kopt Zeilmeisje haalt haar schouders op Eenhouding die waardering vindt bij de meerderheid van de ditkeer 132 reageerders Omdat zo weet een van hen zekerSommige meisjes van 13 meer levenservaring hebben dan50-plussers
Als een vreemd voornemen ruimschoots in raarheid wordtovertroffen door de reacties die het oproept is het lastig omer zelf nog iets van te vinden Geheel tegen onze natuurweten wij dus niet zo goed wat we met Lauras plannen aanmoeten Dat het haar lukt is best denkbaar evenals hetscenario waarbij ze straks als Neerlands Nieuwe Held aan-schuift bij Pauw en Witteman Hopelijk zullen we dan ookbegrijpen wat Laura en haar ouders bezielde
7
foto
s copy
Sjo
rs v
an d
er W
oerd
8
RondjekrijtrotsenAan de passantensteiger in Scheveningen liggen de boten het eersteweekend van de schoolvakantie al drie dik Een groot deel van devloot heeft de Solent of de Kanaaleilanden als einddoel maar doorde overheersende zuidwesten wind krijgen ze die mooie plekkenmeestal niet cadeau Zeker vakantiegangers die alles in dagtochtenwillen doen krijgen het soms zwaar voor hun kiezen en haken vaakhalverwege af Toch kan het wel mits je bereid bent om af en toe eenswat ongemak voor lief te nemen Sjors van de Woerd was dit jaar eenvan die doordouwers De eerste dagen vaart hij samen met Lillian InBoulogne komt Max (8 jaar) aan boord van de FeliceEen impressie van een zomertocht
FOTOS EN TEKST SJORS VAN DER WOERD
9
Ik had mezelf nog zo voorgenomen om het niet zover te laten komen Vante veel mensen weet ik dat de lol voorgoed van het zeilen af is door eacuteeacutenvervelende ervaring op een ruige zee Als daardoor angst voor de zeeontstaat is het nooit meer relaxt om het water op te gaan Maar we zijnnu al zo lekker opgeschoten dat we de gang er in willen houden OmdatMax nog niet aan boord is kunnen we wel wat extras hebbenOndanks windkracht zes recht op de kop gaan we toch Duinkerken uit Alsenige boot Het is wild buiten De Felice duikt om de paar golven dwarsdoor een roller heen Echt leuk is het niet toch gaat het prima Na Calaisneemt de wind toe Dat was niet voorspeld De golven worden hoger enwe raken doorweekt Met rode ogen van het zout is het lastig te zien hoede ketsers van golven op ons af komen Ik probeer de boot er soepelfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
10
overheen te krijgen al spoelt er af en toe een massieve roller over dekGeen spetters maar vast groen water Ook binnen houden we het nietdroog Bij Cap Griz Nez is het patroon in de golven helemaal zoek Doorde heftige getijdenstroom staat hier een beroerd stuk zee We makenmaar twee knoop voortgang en de dreigende kaap kruipt voorbij Wat eenellende Ik heb toch veel gevaren maar zulke rotgolven kwam ik nog nietvaak tegenNa 10 uur knokken komt Boulogne in zicht We kunnen de steiger welzoenen Het mooie van deze heftige dag is dat Lillian het niet leuk vondmaar ook geen moment bang is geweest Ze is verbaast dat de boot zoveelkan hebben en heeft meer vertrouwen in Felice dan daarvoor Pure winstdus zon ruige rit
50 57 N01 42 E
CAP BLANC NEZ
11
De meeste havenaanlopen aan de Normandische kust vallen droog bijlaagwater Slechts een paar uur per etmaal is de geul naar de sluisbevaarbaar Daarna gaat de sluisdeur dicht en blijft er voldoende water inde haven staan om er te kunnen blijven liggen Ons vakantieschema isondergeschikt aan het getij en de waterstanden waardoor om 0600 uuropstaan voor een goed getimed vertrek al heel gewoon is gewordenAankomen op de optimale tijd is een stuk lastiger het is moeilijk in teschatten hoe lang je over een traject zal gaan doen Als we sneller zeilendan verwacht moeten we voor de havenpieren een paar uur dobberen toter genoeg water staat Waait het niet of gaat kruisen te langzaam danzetten we de motor bij Het belang van het maken van lange dagtrajectenstellen we op de heenweg boven het belang van lekker zeilenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
12
Maar allesbepalend is het getij niet Om de gewenste dagafstanden tekunnen maken hebben we er geen moeite mee af en toe tegen de stroomin te varen Met de verwachting van maar 5 knopen wind belooft deoversteek van de Seine-baai een makkie te worden De meeste vakantie-zeilers kiezen bij vertrek uit Fecamp Deauville of Ouistreham voor eenstop in Saint Vaast la Hougue Dan vaar je alles met stroom mee Maarvoor morgen staat er 25 knopen wind in onze gribfiles Verwaaid liggen inSaint Vaast trekt ons niet Om de hoek ligt Cherbourg Met 71 mijl niet ineen tij te halen Wij motoren de laatste drie uur tegen de stroom naardeze grote haven en hebben zo een perfecte uitgangspositie voor de tripnaar Engeland op de eerste mooie dag die zich na de komende depressieaandient
Drie dagen heeft de depressie nodig om uit te razen Kort daarachter zitalweer een volgend gebied met ellende Die ene dag met 15 knopen windmoeten we gebruiken Alderney is 23 mijl verderop maar het idee omdaar gedurende de volgende depressie aan een mooring te hangen is nietaanlokkelijk We laten de Kanaaleilanden voor wat ze zijn en gaan palnoord naar de ingang van de Solent Eindelijk geen zuidwestelijke koersen dus geen gehak meer tegen wind en golven We zijn bijna vergeten hoehet is om met gevierde schoten te varen en om koffie te zetten zonder dekombuis vol koffieprut achter te latenMax haalt zn visspullen tevoorschijn maar de paravaan heeft met 7knopen bootsnelheid moeite om op makreeldiepte te komen Dan maarboten tellen Voor we het weten zijn we de scheepvaartroute over enfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
16
komt de hoge kust van Wight al in zicht De afstand tussen Cherbourg enWight is drie keer die van Calais naar Dover maar met ruim 60 mijl is hetnog steeds niet meer dan een dagtocht En de mooiste tot nu toe Langsde rode vuurtoren bij de Needles glijden we het platte water van de Solentop De krijtrotsen zijn even wit als aan de Franse kant verder is alles hieranders In Lymington River liggen typisch Engelse zeilboten bij laagwatermet hun kiel in de modder aan een mooring We volgen de kronkelenderivier tot de town quay Een verweerde kop met kapiteinspet wijst ons eenvrije plek aan een drijvende steiger zonder verbinding met de wal Als wevastliggen roeit de tanige buurman met zijn opgelapte half opgepomptegrijze Avon onze kant op Welcome in Lymington Can I offer you a ride tothe pub
50 39 N01 35 W
THE NEEDLES
17
Door het doordouwen langs de Franse kust hebben we ruim twee wekende tijd voor de 300 mijl lange thuisreis en bovendien is de kans optegenwind op de terugweg niet groot Daardoor hoeven we niet te kiezentussen een stop in het bijna verplichte Cowes of op de rustieke BeaulieuRiver er is tijd voor allebeiIn Brighton komt nog een onverwacht voordeel van de ontbrekendetijdsdruk aan het licht Na honderden mijlen zijn makreelhaken door hetwater gesleept te hebben begint Max het vertrouwen in het vistuig en mijnvangsttactiek te verliezen Een landgenoot met grote hengel op de spiegelvertelt dat makrelen niet bijten bij meer dan 3 knopen bootsnelheid Ikben helemaal niet blij met dit snelheidsadvies morgen staan de 60 mijlnaar Dover op het programma Maar de investering in de paravaan willenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
18
we toch graag terug verdienen Dus gaan we naar het slechts 20 mijlverderop gelegen Eastbourne Met de fok half uit en de huik om de giekMet ruim twee knopen snelheid duikt de glimmende paravaan naar degewenste diepte Tijd voor een tweede bakkie is er niet Strike Max staatte springen op het achterdek We hebben een vis pak een mes Dat zijnvistuig hopeloos in de war raakt bij het haastig binnenhalen maakt hemniks meer uit als hij ziet dat aan alle vier de haken een vette makreelhangtOngeloof overheerst als hij de vier vissen even later nu zonder kopbestudeert De paravaan doet inmiddels weer zijn werk en bij het binnen-varen van de sluis bij Eastbourne staat de emmer vol makrelen pontificaalop het voordek Met Max ernaast Onthaasten loont
50 43 N01 14 E
BEACHY HEAD
19
Doordouwen loontTijdgebrek en tegenwind zijn vaak de grootste spelbre-kers bij het maken van een Rondje Kanaal Toch is deroute meestal prima te doen in de gemiddelde drie-
weekse zomervakantie Zonder nachten doorzeilen is het rondjein 13 dagtrajecten op te delen Een paar verwaaidagen gooienbij 21 dagen vrij nog steeds geen roet in het eten Pas echt relaxt
wordt het bij een vakantie van vier weken of langer Dan blijfter ook tijd over om veel tussenliggende havensaan te doen en wat meer van Frankrijk en Enge-
land te zien Zeilers met tijdgebrek verhogen hunkansen door vooral in het begin ook te varen
onder minder ideale omstandigheden TotCherbourg hadden wij twee dagen met nauwe-
lijks wind Twee dagen waaide het te hard om uitvaren De rest van de tijd stond de wind rechtHet Kanaal in Tegen dus Comfortabel waren
die vaardagen meestal niet Maar bij windstilte een dagwachten op meer knopen uit de goede hoek brengt je nietverder En wie niet bereid is een dag motorzeilend te hakkentegen windkracht 5 moet echt geluk hebben de Solent nog tebereiken Het zit op de heenweg nou eenmaal vaak tegen metdie overwegende zuidwesten windTegenwoordig ben je in bijna elke marina snel online Met dehuidige weersinformatie op internet is is tochtplanning makke-lijker dan ooit Als de gribfiles een week zuidwest 6 of 7 aange-ven dan weet je dat je de Solent tot volgend jaar moet latenwachten Londen de Engelse oostkust of de Wadden zijn daneen logischere vakantiebestemming Maar als je met de beschik-bare informatie de mogelijke vaardagen goed benut maak jemet dit rondje een lekker veel mijlen Via Belgieuml en Frankrijk opde heenweg en langs Engeland op de terugweg is geen mijlhetzelde Die afwisseling maakte voor ons een paar dagenknokken meer dan goed
Statistieken latenweinig misverstandbestaan over hetprobleem van deNederlandsevakantiezeilerDe grafiek toontde windrichtingenzoals die in afgelo-pen maand julivoor Calais werdengeregistreerdIn 54 procent vande tijd waaide hetuit richtingen tus-sen west en zuid
Totaal848 nm01 14 E
RONDJEKRIJTROTSEN
Z
N
O
ZZO
NW
W
ZW
NO
29
12
13
20
klik op onzevideorondleidingen
kijken zonder rijden
videoinfo info
videoinfo info video
info info video
videoinfo info video
videoinfo info video
ADVERTENTIE
21
Een halvezomer lang is Frans devoertaal in een hoek van de NewYorkse haven Drie reuzentrimaransvormen het decor hun masten concurreren moeiteloos metde skyline van de stad Groupama 3 Banque Populaire V enSodebo wachten op het ideale moment om het transatlanti-sche record aan te vallen Dat luistert nauw om je recordhou-der te mogen noemen moet je 2900 mijl tussen New York enZuid-Engeland binnen 4 dagen en 4 uur afleggen
22
In de laatsteweek van juli
geven de meteorologenvan Groupama 3 en Banque Populaire V een voorwaarschuwing Op deweerkaarten tekent zich een lagedrukgebied af dat er veelbelovenduitziet De kunst van een transatlantische recordoversteek is immers omzo lang mogelijk met een depressie mee te liften De zeilers worden eenpaar dagen voor het geplande vertrek ingevlogen
23
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Keer op keer blijken zonsondergangen een belangrijke inspiratiebron voorzeilende fotografen We zien er dus nogal wat voorbijkomen Dezevonden we echter bijzonder genoeg als jullie bureaublad voor dekomende weken De prachtige foto werd deze zomer gemaakt doorZilt-lezer Ber van Loon tijdens de 40 van Bru op de Grevelingen
DOWNLOAD
5
refle
ctie
Zilt
412009
ZeilmeisjeZelfs voor komkommerweken was het een saaie zomer Metdie Mexicaanse griep wilde het maar niet vlotten van de inEnkhuizen ontsnapte lanspuntslang ontbrak nog altijd elkspoor en ook de poema die ooit een zomer lang over deVeluwe zwierf liet zich niet zien In zon wanhopig nieuwslozesituatie haalt zelfs zeilen de voorpaginas Zeker als eendertienjarig meisje aankondigt binnenkort te zullen vertrek-ken voor een soloreis om de wereld Ze wil de jongste zijndie dat ooit deed En met groot verschil haar recent gefi-nishte bejaarde concurrent is immers al zeventien
Radio televisie tijdschriften en dagbladen buitelen gretigover elkaar heen In minder dan twee weken wordt LauraDekker wereldberoemd in Nederland Niet dat we haar ooitzelf aan het woord horen maar dat voorkomt niet datvrijwel iedereen er een mening over heeft Internetforaleiden plotseling niet meer aan zomerslapte onder eenwillekeurig berichtje op de website van een krant staanzomaar honderdvijftig reacties en in het radioprogrammaStandpuntnl graven voor- en tegenstanders zich zonderenige nuance diep in
En natuurlijk ontbreken ook de deskundigen niet Zeilenheeft niets met leeftijd te maken legt een woordvoerdervan het Watersportverbond in het AD uit Het gaat omkennis en ervaring en Laura lijkt mij heel serieus Als je naarEngeland kunt varen kun je ook de wereld rond Deaanname dat deze geaccepteerde wijsheid kennelijk ook
6
Zilt
412009
voor dertienjarigen met een Hurley 700 geldt wordt helaasniet verder uitgewerkt
Ook de autoriteiten laten zich niet onbetuigd Kinderbe-scherming en Onderwijsinspectie spreken dreigende taalOpenlijk gesteund door zelfs de staatssecretaris Laura moetgewoon naar school en als ze toch vertrekt kunnen we deboot in een buitenlandse haven aan de ketting leggenIndruk bij de betrokkene maakt het niet althans niet volgenshet AD dat kopt Zeilmeisje haalt haar schouders op Eenhouding die waardering vindt bij de meerderheid van de ditkeer 132 reageerders Omdat zo weet een van hen zekerSommige meisjes van 13 meer levenservaring hebben dan50-plussers
Als een vreemd voornemen ruimschoots in raarheid wordtovertroffen door de reacties die het oproept is het lastig omer zelf nog iets van te vinden Geheel tegen onze natuurweten wij dus niet zo goed wat we met Lauras plannen aanmoeten Dat het haar lukt is best denkbaar evenals hetscenario waarbij ze straks als Neerlands Nieuwe Held aan-schuift bij Pauw en Witteman Hopelijk zullen we dan ookbegrijpen wat Laura en haar ouders bezielde
7
foto
s copy
Sjo
rs v
an d
er W
oerd
8
RondjekrijtrotsenAan de passantensteiger in Scheveningen liggen de boten het eersteweekend van de schoolvakantie al drie dik Een groot deel van devloot heeft de Solent of de Kanaaleilanden als einddoel maar doorde overheersende zuidwesten wind krijgen ze die mooie plekkenmeestal niet cadeau Zeker vakantiegangers die alles in dagtochtenwillen doen krijgen het soms zwaar voor hun kiezen en haken vaakhalverwege af Toch kan het wel mits je bereid bent om af en toe eenswat ongemak voor lief te nemen Sjors van de Woerd was dit jaar eenvan die doordouwers De eerste dagen vaart hij samen met Lillian InBoulogne komt Max (8 jaar) aan boord van de FeliceEen impressie van een zomertocht
FOTOS EN TEKST SJORS VAN DER WOERD
9
Ik had mezelf nog zo voorgenomen om het niet zover te laten komen Vante veel mensen weet ik dat de lol voorgoed van het zeilen af is door eacuteeacutenvervelende ervaring op een ruige zee Als daardoor angst voor de zeeontstaat is het nooit meer relaxt om het water op te gaan Maar we zijnnu al zo lekker opgeschoten dat we de gang er in willen houden OmdatMax nog niet aan boord is kunnen we wel wat extras hebbenOndanks windkracht zes recht op de kop gaan we toch Duinkerken uit Alsenige boot Het is wild buiten De Felice duikt om de paar golven dwarsdoor een roller heen Echt leuk is het niet toch gaat het prima Na Calaisneemt de wind toe Dat was niet voorspeld De golven worden hoger enwe raken doorweekt Met rode ogen van het zout is het lastig te zien hoede ketsers van golven op ons af komen Ik probeer de boot er soepelfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
10
overheen te krijgen al spoelt er af en toe een massieve roller over dekGeen spetters maar vast groen water Ook binnen houden we het nietdroog Bij Cap Griz Nez is het patroon in de golven helemaal zoek Doorde heftige getijdenstroom staat hier een beroerd stuk zee We makenmaar twee knoop voortgang en de dreigende kaap kruipt voorbij Wat eenellende Ik heb toch veel gevaren maar zulke rotgolven kwam ik nog nietvaak tegenNa 10 uur knokken komt Boulogne in zicht We kunnen de steiger welzoenen Het mooie van deze heftige dag is dat Lillian het niet leuk vondmaar ook geen moment bang is geweest Ze is verbaast dat de boot zoveelkan hebben en heeft meer vertrouwen in Felice dan daarvoor Pure winstdus zon ruige rit
50 57 N01 42 E
CAP BLANC NEZ
11
De meeste havenaanlopen aan de Normandische kust vallen droog bijlaagwater Slechts een paar uur per etmaal is de geul naar de sluisbevaarbaar Daarna gaat de sluisdeur dicht en blijft er voldoende water inde haven staan om er te kunnen blijven liggen Ons vakantieschema isondergeschikt aan het getij en de waterstanden waardoor om 0600 uuropstaan voor een goed getimed vertrek al heel gewoon is gewordenAankomen op de optimale tijd is een stuk lastiger het is moeilijk in teschatten hoe lang je over een traject zal gaan doen Als we sneller zeilendan verwacht moeten we voor de havenpieren een paar uur dobberen toter genoeg water staat Waait het niet of gaat kruisen te langzaam danzetten we de motor bij Het belang van het maken van lange dagtrajectenstellen we op de heenweg boven het belang van lekker zeilenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
12
Maar allesbepalend is het getij niet Om de gewenste dagafstanden tekunnen maken hebben we er geen moeite mee af en toe tegen de stroomin te varen Met de verwachting van maar 5 knopen wind belooft deoversteek van de Seine-baai een makkie te worden De meeste vakantie-zeilers kiezen bij vertrek uit Fecamp Deauville of Ouistreham voor eenstop in Saint Vaast la Hougue Dan vaar je alles met stroom mee Maarvoor morgen staat er 25 knopen wind in onze gribfiles Verwaaid liggen inSaint Vaast trekt ons niet Om de hoek ligt Cherbourg Met 71 mijl niet ineen tij te halen Wij motoren de laatste drie uur tegen de stroom naardeze grote haven en hebben zo een perfecte uitgangspositie voor de tripnaar Engeland op de eerste mooie dag die zich na de komende depressieaandient
Drie dagen heeft de depressie nodig om uit te razen Kort daarachter zitalweer een volgend gebied met ellende Die ene dag met 15 knopen windmoeten we gebruiken Alderney is 23 mijl verderop maar het idee omdaar gedurende de volgende depressie aan een mooring te hangen is nietaanlokkelijk We laten de Kanaaleilanden voor wat ze zijn en gaan palnoord naar de ingang van de Solent Eindelijk geen zuidwestelijke koersen dus geen gehak meer tegen wind en golven We zijn bijna vergeten hoehet is om met gevierde schoten te varen en om koffie te zetten zonder dekombuis vol koffieprut achter te latenMax haalt zn visspullen tevoorschijn maar de paravaan heeft met 7knopen bootsnelheid moeite om op makreeldiepte te komen Dan maarboten tellen Voor we het weten zijn we de scheepvaartroute over enfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
16
komt de hoge kust van Wight al in zicht De afstand tussen Cherbourg enWight is drie keer die van Calais naar Dover maar met ruim 60 mijl is hetnog steeds niet meer dan een dagtocht En de mooiste tot nu toe Langsde rode vuurtoren bij de Needles glijden we het platte water van de Solentop De krijtrotsen zijn even wit als aan de Franse kant verder is alles hieranders In Lymington River liggen typisch Engelse zeilboten bij laagwatermet hun kiel in de modder aan een mooring We volgen de kronkelenderivier tot de town quay Een verweerde kop met kapiteinspet wijst ons eenvrije plek aan een drijvende steiger zonder verbinding met de wal Als wevastliggen roeit de tanige buurman met zijn opgelapte half opgepomptegrijze Avon onze kant op Welcome in Lymington Can I offer you a ride tothe pub
50 39 N01 35 W
THE NEEDLES
17
Door het doordouwen langs de Franse kust hebben we ruim twee wekende tijd voor de 300 mijl lange thuisreis en bovendien is de kans optegenwind op de terugweg niet groot Daardoor hoeven we niet te kiezentussen een stop in het bijna verplichte Cowes of op de rustieke BeaulieuRiver er is tijd voor allebeiIn Brighton komt nog een onverwacht voordeel van de ontbrekendetijdsdruk aan het licht Na honderden mijlen zijn makreelhaken door hetwater gesleept te hebben begint Max het vertrouwen in het vistuig en mijnvangsttactiek te verliezen Een landgenoot met grote hengel op de spiegelvertelt dat makrelen niet bijten bij meer dan 3 knopen bootsnelheid Ikben helemaal niet blij met dit snelheidsadvies morgen staan de 60 mijlnaar Dover op het programma Maar de investering in de paravaan willenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
18
we toch graag terug verdienen Dus gaan we naar het slechts 20 mijlverderop gelegen Eastbourne Met de fok half uit en de huik om de giekMet ruim twee knopen snelheid duikt de glimmende paravaan naar degewenste diepte Tijd voor een tweede bakkie is er niet Strike Max staatte springen op het achterdek We hebben een vis pak een mes Dat zijnvistuig hopeloos in de war raakt bij het haastig binnenhalen maakt hemniks meer uit als hij ziet dat aan alle vier de haken een vette makreelhangtOngeloof overheerst als hij de vier vissen even later nu zonder kopbestudeert De paravaan doet inmiddels weer zijn werk en bij het binnen-varen van de sluis bij Eastbourne staat de emmer vol makrelen pontificaalop het voordek Met Max ernaast Onthaasten loont
50 43 N01 14 E
BEACHY HEAD
19
Doordouwen loontTijdgebrek en tegenwind zijn vaak de grootste spelbre-kers bij het maken van een Rondje Kanaal Toch is deroute meestal prima te doen in de gemiddelde drie-
weekse zomervakantie Zonder nachten doorzeilen is het rondjein 13 dagtrajecten op te delen Een paar verwaaidagen gooienbij 21 dagen vrij nog steeds geen roet in het eten Pas echt relaxt
wordt het bij een vakantie van vier weken of langer Dan blijfter ook tijd over om veel tussenliggende havensaan te doen en wat meer van Frankrijk en Enge-
land te zien Zeilers met tijdgebrek verhogen hunkansen door vooral in het begin ook te varen
onder minder ideale omstandigheden TotCherbourg hadden wij twee dagen met nauwe-
lijks wind Twee dagen waaide het te hard om uitvaren De rest van de tijd stond de wind rechtHet Kanaal in Tegen dus Comfortabel waren
die vaardagen meestal niet Maar bij windstilte een dagwachten op meer knopen uit de goede hoek brengt je nietverder En wie niet bereid is een dag motorzeilend te hakkentegen windkracht 5 moet echt geluk hebben de Solent nog tebereiken Het zit op de heenweg nou eenmaal vaak tegen metdie overwegende zuidwesten windTegenwoordig ben je in bijna elke marina snel online Met dehuidige weersinformatie op internet is is tochtplanning makke-lijker dan ooit Als de gribfiles een week zuidwest 6 of 7 aange-ven dan weet je dat je de Solent tot volgend jaar moet latenwachten Londen de Engelse oostkust of de Wadden zijn daneen logischere vakantiebestemming Maar als je met de beschik-bare informatie de mogelijke vaardagen goed benut maak jemet dit rondje een lekker veel mijlen Via Belgieuml en Frankrijk opde heenweg en langs Engeland op de terugweg is geen mijlhetzelde Die afwisseling maakte voor ons een paar dagenknokken meer dan goed
Statistieken latenweinig misverstandbestaan over hetprobleem van deNederlandsevakantiezeilerDe grafiek toontde windrichtingenzoals die in afgelo-pen maand julivoor Calais werdengeregistreerdIn 54 procent vande tijd waaide hetuit richtingen tus-sen west en zuid
Totaal848 nm01 14 E
RONDJEKRIJTROTSEN
Z
N
O
ZZO
NW
W
ZW
NO
29
12
13
20
klik op onzevideorondleidingen
kijken zonder rijden
videoinfo info
videoinfo info video
info info video
videoinfo info video
videoinfo info video
ADVERTENTIE
21
Een halvezomer lang is Frans devoertaal in een hoek van de NewYorkse haven Drie reuzentrimaransvormen het decor hun masten concurreren moeiteloos metde skyline van de stad Groupama 3 Banque Populaire V enSodebo wachten op het ideale moment om het transatlanti-sche record aan te vallen Dat luistert nauw om je recordhou-der te mogen noemen moet je 2900 mijl tussen New York enZuid-Engeland binnen 4 dagen en 4 uur afleggen
22
In de laatsteweek van juli
geven de meteorologenvan Groupama 3 en Banque Populaire V een voorwaarschuwing Op deweerkaarten tekent zich een lagedrukgebied af dat er veelbelovenduitziet De kunst van een transatlantische recordoversteek is immers omzo lang mogelijk met een depressie mee te liften De zeilers worden eenpaar dagen voor het geplande vertrek ingevlogen
23
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
refle
ctie
Zilt
412009
ZeilmeisjeZelfs voor komkommerweken was het een saaie zomer Metdie Mexicaanse griep wilde het maar niet vlotten van de inEnkhuizen ontsnapte lanspuntslang ontbrak nog altijd elkspoor en ook de poema die ooit een zomer lang over deVeluwe zwierf liet zich niet zien In zon wanhopig nieuwslozesituatie haalt zelfs zeilen de voorpaginas Zeker als eendertienjarig meisje aankondigt binnenkort te zullen vertrek-ken voor een soloreis om de wereld Ze wil de jongste zijndie dat ooit deed En met groot verschil haar recent gefi-nishte bejaarde concurrent is immers al zeventien
Radio televisie tijdschriften en dagbladen buitelen gretigover elkaar heen In minder dan twee weken wordt LauraDekker wereldberoemd in Nederland Niet dat we haar ooitzelf aan het woord horen maar dat voorkomt niet datvrijwel iedereen er een mening over heeft Internetforaleiden plotseling niet meer aan zomerslapte onder eenwillekeurig berichtje op de website van een krant staanzomaar honderdvijftig reacties en in het radioprogrammaStandpuntnl graven voor- en tegenstanders zich zonderenige nuance diep in
En natuurlijk ontbreken ook de deskundigen niet Zeilenheeft niets met leeftijd te maken legt een woordvoerdervan het Watersportverbond in het AD uit Het gaat omkennis en ervaring en Laura lijkt mij heel serieus Als je naarEngeland kunt varen kun je ook de wereld rond Deaanname dat deze geaccepteerde wijsheid kennelijk ook
6
Zilt
412009
voor dertienjarigen met een Hurley 700 geldt wordt helaasniet verder uitgewerkt
Ook de autoriteiten laten zich niet onbetuigd Kinderbe-scherming en Onderwijsinspectie spreken dreigende taalOpenlijk gesteund door zelfs de staatssecretaris Laura moetgewoon naar school en als ze toch vertrekt kunnen we deboot in een buitenlandse haven aan de ketting leggenIndruk bij de betrokkene maakt het niet althans niet volgenshet AD dat kopt Zeilmeisje haalt haar schouders op Eenhouding die waardering vindt bij de meerderheid van de ditkeer 132 reageerders Omdat zo weet een van hen zekerSommige meisjes van 13 meer levenservaring hebben dan50-plussers
Als een vreemd voornemen ruimschoots in raarheid wordtovertroffen door de reacties die het oproept is het lastig omer zelf nog iets van te vinden Geheel tegen onze natuurweten wij dus niet zo goed wat we met Lauras plannen aanmoeten Dat het haar lukt is best denkbaar evenals hetscenario waarbij ze straks als Neerlands Nieuwe Held aan-schuift bij Pauw en Witteman Hopelijk zullen we dan ookbegrijpen wat Laura en haar ouders bezielde
7
foto
s copy
Sjo
rs v
an d
er W
oerd
8
RondjekrijtrotsenAan de passantensteiger in Scheveningen liggen de boten het eersteweekend van de schoolvakantie al drie dik Een groot deel van devloot heeft de Solent of de Kanaaleilanden als einddoel maar doorde overheersende zuidwesten wind krijgen ze die mooie plekkenmeestal niet cadeau Zeker vakantiegangers die alles in dagtochtenwillen doen krijgen het soms zwaar voor hun kiezen en haken vaakhalverwege af Toch kan het wel mits je bereid bent om af en toe eenswat ongemak voor lief te nemen Sjors van de Woerd was dit jaar eenvan die doordouwers De eerste dagen vaart hij samen met Lillian InBoulogne komt Max (8 jaar) aan boord van de FeliceEen impressie van een zomertocht
FOTOS EN TEKST SJORS VAN DER WOERD
9
Ik had mezelf nog zo voorgenomen om het niet zover te laten komen Vante veel mensen weet ik dat de lol voorgoed van het zeilen af is door eacuteeacutenvervelende ervaring op een ruige zee Als daardoor angst voor de zeeontstaat is het nooit meer relaxt om het water op te gaan Maar we zijnnu al zo lekker opgeschoten dat we de gang er in willen houden OmdatMax nog niet aan boord is kunnen we wel wat extras hebbenOndanks windkracht zes recht op de kop gaan we toch Duinkerken uit Alsenige boot Het is wild buiten De Felice duikt om de paar golven dwarsdoor een roller heen Echt leuk is het niet toch gaat het prima Na Calaisneemt de wind toe Dat was niet voorspeld De golven worden hoger enwe raken doorweekt Met rode ogen van het zout is het lastig te zien hoede ketsers van golven op ons af komen Ik probeer de boot er soepelfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
10
overheen te krijgen al spoelt er af en toe een massieve roller over dekGeen spetters maar vast groen water Ook binnen houden we het nietdroog Bij Cap Griz Nez is het patroon in de golven helemaal zoek Doorde heftige getijdenstroom staat hier een beroerd stuk zee We makenmaar twee knoop voortgang en de dreigende kaap kruipt voorbij Wat eenellende Ik heb toch veel gevaren maar zulke rotgolven kwam ik nog nietvaak tegenNa 10 uur knokken komt Boulogne in zicht We kunnen de steiger welzoenen Het mooie van deze heftige dag is dat Lillian het niet leuk vondmaar ook geen moment bang is geweest Ze is verbaast dat de boot zoveelkan hebben en heeft meer vertrouwen in Felice dan daarvoor Pure winstdus zon ruige rit
50 57 N01 42 E
CAP BLANC NEZ
11
De meeste havenaanlopen aan de Normandische kust vallen droog bijlaagwater Slechts een paar uur per etmaal is de geul naar de sluisbevaarbaar Daarna gaat de sluisdeur dicht en blijft er voldoende water inde haven staan om er te kunnen blijven liggen Ons vakantieschema isondergeschikt aan het getij en de waterstanden waardoor om 0600 uuropstaan voor een goed getimed vertrek al heel gewoon is gewordenAankomen op de optimale tijd is een stuk lastiger het is moeilijk in teschatten hoe lang je over een traject zal gaan doen Als we sneller zeilendan verwacht moeten we voor de havenpieren een paar uur dobberen toter genoeg water staat Waait het niet of gaat kruisen te langzaam danzetten we de motor bij Het belang van het maken van lange dagtrajectenstellen we op de heenweg boven het belang van lekker zeilenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
12
Maar allesbepalend is het getij niet Om de gewenste dagafstanden tekunnen maken hebben we er geen moeite mee af en toe tegen de stroomin te varen Met de verwachting van maar 5 knopen wind belooft deoversteek van de Seine-baai een makkie te worden De meeste vakantie-zeilers kiezen bij vertrek uit Fecamp Deauville of Ouistreham voor eenstop in Saint Vaast la Hougue Dan vaar je alles met stroom mee Maarvoor morgen staat er 25 knopen wind in onze gribfiles Verwaaid liggen inSaint Vaast trekt ons niet Om de hoek ligt Cherbourg Met 71 mijl niet ineen tij te halen Wij motoren de laatste drie uur tegen de stroom naardeze grote haven en hebben zo een perfecte uitgangspositie voor de tripnaar Engeland op de eerste mooie dag die zich na de komende depressieaandient
Drie dagen heeft de depressie nodig om uit te razen Kort daarachter zitalweer een volgend gebied met ellende Die ene dag met 15 knopen windmoeten we gebruiken Alderney is 23 mijl verderop maar het idee omdaar gedurende de volgende depressie aan een mooring te hangen is nietaanlokkelijk We laten de Kanaaleilanden voor wat ze zijn en gaan palnoord naar de ingang van de Solent Eindelijk geen zuidwestelijke koersen dus geen gehak meer tegen wind en golven We zijn bijna vergeten hoehet is om met gevierde schoten te varen en om koffie te zetten zonder dekombuis vol koffieprut achter te latenMax haalt zn visspullen tevoorschijn maar de paravaan heeft met 7knopen bootsnelheid moeite om op makreeldiepte te komen Dan maarboten tellen Voor we het weten zijn we de scheepvaartroute over enfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
16
komt de hoge kust van Wight al in zicht De afstand tussen Cherbourg enWight is drie keer die van Calais naar Dover maar met ruim 60 mijl is hetnog steeds niet meer dan een dagtocht En de mooiste tot nu toe Langsde rode vuurtoren bij de Needles glijden we het platte water van de Solentop De krijtrotsen zijn even wit als aan de Franse kant verder is alles hieranders In Lymington River liggen typisch Engelse zeilboten bij laagwatermet hun kiel in de modder aan een mooring We volgen de kronkelenderivier tot de town quay Een verweerde kop met kapiteinspet wijst ons eenvrije plek aan een drijvende steiger zonder verbinding met de wal Als wevastliggen roeit de tanige buurman met zijn opgelapte half opgepomptegrijze Avon onze kant op Welcome in Lymington Can I offer you a ride tothe pub
50 39 N01 35 W
THE NEEDLES
17
Door het doordouwen langs de Franse kust hebben we ruim twee wekende tijd voor de 300 mijl lange thuisreis en bovendien is de kans optegenwind op de terugweg niet groot Daardoor hoeven we niet te kiezentussen een stop in het bijna verplichte Cowes of op de rustieke BeaulieuRiver er is tijd voor allebeiIn Brighton komt nog een onverwacht voordeel van de ontbrekendetijdsdruk aan het licht Na honderden mijlen zijn makreelhaken door hetwater gesleept te hebben begint Max het vertrouwen in het vistuig en mijnvangsttactiek te verliezen Een landgenoot met grote hengel op de spiegelvertelt dat makrelen niet bijten bij meer dan 3 knopen bootsnelheid Ikben helemaal niet blij met dit snelheidsadvies morgen staan de 60 mijlnaar Dover op het programma Maar de investering in de paravaan willenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
18
we toch graag terug verdienen Dus gaan we naar het slechts 20 mijlverderop gelegen Eastbourne Met de fok half uit en de huik om de giekMet ruim twee knopen snelheid duikt de glimmende paravaan naar degewenste diepte Tijd voor een tweede bakkie is er niet Strike Max staatte springen op het achterdek We hebben een vis pak een mes Dat zijnvistuig hopeloos in de war raakt bij het haastig binnenhalen maakt hemniks meer uit als hij ziet dat aan alle vier de haken een vette makreelhangtOngeloof overheerst als hij de vier vissen even later nu zonder kopbestudeert De paravaan doet inmiddels weer zijn werk en bij het binnen-varen van de sluis bij Eastbourne staat de emmer vol makrelen pontificaalop het voordek Met Max ernaast Onthaasten loont
50 43 N01 14 E
BEACHY HEAD
19
Doordouwen loontTijdgebrek en tegenwind zijn vaak de grootste spelbre-kers bij het maken van een Rondje Kanaal Toch is deroute meestal prima te doen in de gemiddelde drie-
weekse zomervakantie Zonder nachten doorzeilen is het rondjein 13 dagtrajecten op te delen Een paar verwaaidagen gooienbij 21 dagen vrij nog steeds geen roet in het eten Pas echt relaxt
wordt het bij een vakantie van vier weken of langer Dan blijfter ook tijd over om veel tussenliggende havensaan te doen en wat meer van Frankrijk en Enge-
land te zien Zeilers met tijdgebrek verhogen hunkansen door vooral in het begin ook te varen
onder minder ideale omstandigheden TotCherbourg hadden wij twee dagen met nauwe-
lijks wind Twee dagen waaide het te hard om uitvaren De rest van de tijd stond de wind rechtHet Kanaal in Tegen dus Comfortabel waren
die vaardagen meestal niet Maar bij windstilte een dagwachten op meer knopen uit de goede hoek brengt je nietverder En wie niet bereid is een dag motorzeilend te hakkentegen windkracht 5 moet echt geluk hebben de Solent nog tebereiken Het zit op de heenweg nou eenmaal vaak tegen metdie overwegende zuidwesten windTegenwoordig ben je in bijna elke marina snel online Met dehuidige weersinformatie op internet is is tochtplanning makke-lijker dan ooit Als de gribfiles een week zuidwest 6 of 7 aange-ven dan weet je dat je de Solent tot volgend jaar moet latenwachten Londen de Engelse oostkust of de Wadden zijn daneen logischere vakantiebestemming Maar als je met de beschik-bare informatie de mogelijke vaardagen goed benut maak jemet dit rondje een lekker veel mijlen Via Belgieuml en Frankrijk opde heenweg en langs Engeland op de terugweg is geen mijlhetzelde Die afwisseling maakte voor ons een paar dagenknokken meer dan goed
Statistieken latenweinig misverstandbestaan over hetprobleem van deNederlandsevakantiezeilerDe grafiek toontde windrichtingenzoals die in afgelo-pen maand julivoor Calais werdengeregistreerdIn 54 procent vande tijd waaide hetuit richtingen tus-sen west en zuid
Totaal848 nm01 14 E
RONDJEKRIJTROTSEN
Z
N
O
ZZO
NW
W
ZW
NO
29
12
13
20
klik op onzevideorondleidingen
kijken zonder rijden
videoinfo info
videoinfo info video
info info video
videoinfo info video
videoinfo info video
ADVERTENTIE
21
Een halvezomer lang is Frans devoertaal in een hoek van de NewYorkse haven Drie reuzentrimaransvormen het decor hun masten concurreren moeiteloos metde skyline van de stad Groupama 3 Banque Populaire V enSodebo wachten op het ideale moment om het transatlanti-sche record aan te vallen Dat luistert nauw om je recordhou-der te mogen noemen moet je 2900 mijl tussen New York enZuid-Engeland binnen 4 dagen en 4 uur afleggen
22
In de laatsteweek van juli
geven de meteorologenvan Groupama 3 en Banque Populaire V een voorwaarschuwing Op deweerkaarten tekent zich een lagedrukgebied af dat er veelbelovenduitziet De kunst van een transatlantische recordoversteek is immers omzo lang mogelijk met een depressie mee te liften De zeilers worden eenpaar dagen voor het geplande vertrek ingevlogen
23
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Zilt
412009
voor dertienjarigen met een Hurley 700 geldt wordt helaasniet verder uitgewerkt
Ook de autoriteiten laten zich niet onbetuigd Kinderbe-scherming en Onderwijsinspectie spreken dreigende taalOpenlijk gesteund door zelfs de staatssecretaris Laura moetgewoon naar school en als ze toch vertrekt kunnen we deboot in een buitenlandse haven aan de ketting leggenIndruk bij de betrokkene maakt het niet althans niet volgenshet AD dat kopt Zeilmeisje haalt haar schouders op Eenhouding die waardering vindt bij de meerderheid van de ditkeer 132 reageerders Omdat zo weet een van hen zekerSommige meisjes van 13 meer levenservaring hebben dan50-plussers
Als een vreemd voornemen ruimschoots in raarheid wordtovertroffen door de reacties die het oproept is het lastig omer zelf nog iets van te vinden Geheel tegen onze natuurweten wij dus niet zo goed wat we met Lauras plannen aanmoeten Dat het haar lukt is best denkbaar evenals hetscenario waarbij ze straks als Neerlands Nieuwe Held aan-schuift bij Pauw en Witteman Hopelijk zullen we dan ookbegrijpen wat Laura en haar ouders bezielde
7
foto
s copy
Sjo
rs v
an d
er W
oerd
8
RondjekrijtrotsenAan de passantensteiger in Scheveningen liggen de boten het eersteweekend van de schoolvakantie al drie dik Een groot deel van devloot heeft de Solent of de Kanaaleilanden als einddoel maar doorde overheersende zuidwesten wind krijgen ze die mooie plekkenmeestal niet cadeau Zeker vakantiegangers die alles in dagtochtenwillen doen krijgen het soms zwaar voor hun kiezen en haken vaakhalverwege af Toch kan het wel mits je bereid bent om af en toe eenswat ongemak voor lief te nemen Sjors van de Woerd was dit jaar eenvan die doordouwers De eerste dagen vaart hij samen met Lillian InBoulogne komt Max (8 jaar) aan boord van de FeliceEen impressie van een zomertocht
FOTOS EN TEKST SJORS VAN DER WOERD
9
Ik had mezelf nog zo voorgenomen om het niet zover te laten komen Vante veel mensen weet ik dat de lol voorgoed van het zeilen af is door eacuteeacutenvervelende ervaring op een ruige zee Als daardoor angst voor de zeeontstaat is het nooit meer relaxt om het water op te gaan Maar we zijnnu al zo lekker opgeschoten dat we de gang er in willen houden OmdatMax nog niet aan boord is kunnen we wel wat extras hebbenOndanks windkracht zes recht op de kop gaan we toch Duinkerken uit Alsenige boot Het is wild buiten De Felice duikt om de paar golven dwarsdoor een roller heen Echt leuk is het niet toch gaat het prima Na Calaisneemt de wind toe Dat was niet voorspeld De golven worden hoger enwe raken doorweekt Met rode ogen van het zout is het lastig te zien hoede ketsers van golven op ons af komen Ik probeer de boot er soepelfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
10
overheen te krijgen al spoelt er af en toe een massieve roller over dekGeen spetters maar vast groen water Ook binnen houden we het nietdroog Bij Cap Griz Nez is het patroon in de golven helemaal zoek Doorde heftige getijdenstroom staat hier een beroerd stuk zee We makenmaar twee knoop voortgang en de dreigende kaap kruipt voorbij Wat eenellende Ik heb toch veel gevaren maar zulke rotgolven kwam ik nog nietvaak tegenNa 10 uur knokken komt Boulogne in zicht We kunnen de steiger welzoenen Het mooie van deze heftige dag is dat Lillian het niet leuk vondmaar ook geen moment bang is geweest Ze is verbaast dat de boot zoveelkan hebben en heeft meer vertrouwen in Felice dan daarvoor Pure winstdus zon ruige rit
50 57 N01 42 E
CAP BLANC NEZ
11
De meeste havenaanlopen aan de Normandische kust vallen droog bijlaagwater Slechts een paar uur per etmaal is de geul naar de sluisbevaarbaar Daarna gaat de sluisdeur dicht en blijft er voldoende water inde haven staan om er te kunnen blijven liggen Ons vakantieschema isondergeschikt aan het getij en de waterstanden waardoor om 0600 uuropstaan voor een goed getimed vertrek al heel gewoon is gewordenAankomen op de optimale tijd is een stuk lastiger het is moeilijk in teschatten hoe lang je over een traject zal gaan doen Als we sneller zeilendan verwacht moeten we voor de havenpieren een paar uur dobberen toter genoeg water staat Waait het niet of gaat kruisen te langzaam danzetten we de motor bij Het belang van het maken van lange dagtrajectenstellen we op de heenweg boven het belang van lekker zeilenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
12
Maar allesbepalend is het getij niet Om de gewenste dagafstanden tekunnen maken hebben we er geen moeite mee af en toe tegen de stroomin te varen Met de verwachting van maar 5 knopen wind belooft deoversteek van de Seine-baai een makkie te worden De meeste vakantie-zeilers kiezen bij vertrek uit Fecamp Deauville of Ouistreham voor eenstop in Saint Vaast la Hougue Dan vaar je alles met stroom mee Maarvoor morgen staat er 25 knopen wind in onze gribfiles Verwaaid liggen inSaint Vaast trekt ons niet Om de hoek ligt Cherbourg Met 71 mijl niet ineen tij te halen Wij motoren de laatste drie uur tegen de stroom naardeze grote haven en hebben zo een perfecte uitgangspositie voor de tripnaar Engeland op de eerste mooie dag die zich na de komende depressieaandient
Drie dagen heeft de depressie nodig om uit te razen Kort daarachter zitalweer een volgend gebied met ellende Die ene dag met 15 knopen windmoeten we gebruiken Alderney is 23 mijl verderop maar het idee omdaar gedurende de volgende depressie aan een mooring te hangen is nietaanlokkelijk We laten de Kanaaleilanden voor wat ze zijn en gaan palnoord naar de ingang van de Solent Eindelijk geen zuidwestelijke koersen dus geen gehak meer tegen wind en golven We zijn bijna vergeten hoehet is om met gevierde schoten te varen en om koffie te zetten zonder dekombuis vol koffieprut achter te latenMax haalt zn visspullen tevoorschijn maar de paravaan heeft met 7knopen bootsnelheid moeite om op makreeldiepte te komen Dan maarboten tellen Voor we het weten zijn we de scheepvaartroute over enfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
16
komt de hoge kust van Wight al in zicht De afstand tussen Cherbourg enWight is drie keer die van Calais naar Dover maar met ruim 60 mijl is hetnog steeds niet meer dan een dagtocht En de mooiste tot nu toe Langsde rode vuurtoren bij de Needles glijden we het platte water van de Solentop De krijtrotsen zijn even wit als aan de Franse kant verder is alles hieranders In Lymington River liggen typisch Engelse zeilboten bij laagwatermet hun kiel in de modder aan een mooring We volgen de kronkelenderivier tot de town quay Een verweerde kop met kapiteinspet wijst ons eenvrije plek aan een drijvende steiger zonder verbinding met de wal Als wevastliggen roeit de tanige buurman met zijn opgelapte half opgepomptegrijze Avon onze kant op Welcome in Lymington Can I offer you a ride tothe pub
50 39 N01 35 W
THE NEEDLES
17
Door het doordouwen langs de Franse kust hebben we ruim twee wekende tijd voor de 300 mijl lange thuisreis en bovendien is de kans optegenwind op de terugweg niet groot Daardoor hoeven we niet te kiezentussen een stop in het bijna verplichte Cowes of op de rustieke BeaulieuRiver er is tijd voor allebeiIn Brighton komt nog een onverwacht voordeel van de ontbrekendetijdsdruk aan het licht Na honderden mijlen zijn makreelhaken door hetwater gesleept te hebben begint Max het vertrouwen in het vistuig en mijnvangsttactiek te verliezen Een landgenoot met grote hengel op de spiegelvertelt dat makrelen niet bijten bij meer dan 3 knopen bootsnelheid Ikben helemaal niet blij met dit snelheidsadvies morgen staan de 60 mijlnaar Dover op het programma Maar de investering in de paravaan willenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
18
we toch graag terug verdienen Dus gaan we naar het slechts 20 mijlverderop gelegen Eastbourne Met de fok half uit en de huik om de giekMet ruim twee knopen snelheid duikt de glimmende paravaan naar degewenste diepte Tijd voor een tweede bakkie is er niet Strike Max staatte springen op het achterdek We hebben een vis pak een mes Dat zijnvistuig hopeloos in de war raakt bij het haastig binnenhalen maakt hemniks meer uit als hij ziet dat aan alle vier de haken een vette makreelhangtOngeloof overheerst als hij de vier vissen even later nu zonder kopbestudeert De paravaan doet inmiddels weer zijn werk en bij het binnen-varen van de sluis bij Eastbourne staat de emmer vol makrelen pontificaalop het voordek Met Max ernaast Onthaasten loont
50 43 N01 14 E
BEACHY HEAD
19
Doordouwen loontTijdgebrek en tegenwind zijn vaak de grootste spelbre-kers bij het maken van een Rondje Kanaal Toch is deroute meestal prima te doen in de gemiddelde drie-
weekse zomervakantie Zonder nachten doorzeilen is het rondjein 13 dagtrajecten op te delen Een paar verwaaidagen gooienbij 21 dagen vrij nog steeds geen roet in het eten Pas echt relaxt
wordt het bij een vakantie van vier weken of langer Dan blijfter ook tijd over om veel tussenliggende havensaan te doen en wat meer van Frankrijk en Enge-
land te zien Zeilers met tijdgebrek verhogen hunkansen door vooral in het begin ook te varen
onder minder ideale omstandigheden TotCherbourg hadden wij twee dagen met nauwe-
lijks wind Twee dagen waaide het te hard om uitvaren De rest van de tijd stond de wind rechtHet Kanaal in Tegen dus Comfortabel waren
die vaardagen meestal niet Maar bij windstilte een dagwachten op meer knopen uit de goede hoek brengt je nietverder En wie niet bereid is een dag motorzeilend te hakkentegen windkracht 5 moet echt geluk hebben de Solent nog tebereiken Het zit op de heenweg nou eenmaal vaak tegen metdie overwegende zuidwesten windTegenwoordig ben je in bijna elke marina snel online Met dehuidige weersinformatie op internet is is tochtplanning makke-lijker dan ooit Als de gribfiles een week zuidwest 6 of 7 aange-ven dan weet je dat je de Solent tot volgend jaar moet latenwachten Londen de Engelse oostkust of de Wadden zijn daneen logischere vakantiebestemming Maar als je met de beschik-bare informatie de mogelijke vaardagen goed benut maak jemet dit rondje een lekker veel mijlen Via Belgieuml en Frankrijk opde heenweg en langs Engeland op de terugweg is geen mijlhetzelde Die afwisseling maakte voor ons een paar dagenknokken meer dan goed
Statistieken latenweinig misverstandbestaan over hetprobleem van deNederlandsevakantiezeilerDe grafiek toontde windrichtingenzoals die in afgelo-pen maand julivoor Calais werdengeregistreerdIn 54 procent vande tijd waaide hetuit richtingen tus-sen west en zuid
Totaal848 nm01 14 E
RONDJEKRIJTROTSEN
Z
N
O
ZZO
NW
W
ZW
NO
29
12
13
20
klik op onzevideorondleidingen
kijken zonder rijden
videoinfo info
videoinfo info video
info info video
videoinfo info video
videoinfo info video
ADVERTENTIE
21
Een halvezomer lang is Frans devoertaal in een hoek van de NewYorkse haven Drie reuzentrimaransvormen het decor hun masten concurreren moeiteloos metde skyline van de stad Groupama 3 Banque Populaire V enSodebo wachten op het ideale moment om het transatlanti-sche record aan te vallen Dat luistert nauw om je recordhou-der te mogen noemen moet je 2900 mijl tussen New York enZuid-Engeland binnen 4 dagen en 4 uur afleggen
22
In de laatsteweek van juli
geven de meteorologenvan Groupama 3 en Banque Populaire V een voorwaarschuwing Op deweerkaarten tekent zich een lagedrukgebied af dat er veelbelovenduitziet De kunst van een transatlantische recordoversteek is immers omzo lang mogelijk met een depressie mee te liften De zeilers worden eenpaar dagen voor het geplande vertrek ingevlogen
23
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
foto
s copy
Sjo
rs v
an d
er W
oerd
8
RondjekrijtrotsenAan de passantensteiger in Scheveningen liggen de boten het eersteweekend van de schoolvakantie al drie dik Een groot deel van devloot heeft de Solent of de Kanaaleilanden als einddoel maar doorde overheersende zuidwesten wind krijgen ze die mooie plekkenmeestal niet cadeau Zeker vakantiegangers die alles in dagtochtenwillen doen krijgen het soms zwaar voor hun kiezen en haken vaakhalverwege af Toch kan het wel mits je bereid bent om af en toe eenswat ongemak voor lief te nemen Sjors van de Woerd was dit jaar eenvan die doordouwers De eerste dagen vaart hij samen met Lillian InBoulogne komt Max (8 jaar) aan boord van de FeliceEen impressie van een zomertocht
FOTOS EN TEKST SJORS VAN DER WOERD
9
Ik had mezelf nog zo voorgenomen om het niet zover te laten komen Vante veel mensen weet ik dat de lol voorgoed van het zeilen af is door eacuteeacutenvervelende ervaring op een ruige zee Als daardoor angst voor de zeeontstaat is het nooit meer relaxt om het water op te gaan Maar we zijnnu al zo lekker opgeschoten dat we de gang er in willen houden OmdatMax nog niet aan boord is kunnen we wel wat extras hebbenOndanks windkracht zes recht op de kop gaan we toch Duinkerken uit Alsenige boot Het is wild buiten De Felice duikt om de paar golven dwarsdoor een roller heen Echt leuk is het niet toch gaat het prima Na Calaisneemt de wind toe Dat was niet voorspeld De golven worden hoger enwe raken doorweekt Met rode ogen van het zout is het lastig te zien hoede ketsers van golven op ons af komen Ik probeer de boot er soepelfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
10
overheen te krijgen al spoelt er af en toe een massieve roller over dekGeen spetters maar vast groen water Ook binnen houden we het nietdroog Bij Cap Griz Nez is het patroon in de golven helemaal zoek Doorde heftige getijdenstroom staat hier een beroerd stuk zee We makenmaar twee knoop voortgang en de dreigende kaap kruipt voorbij Wat eenellende Ik heb toch veel gevaren maar zulke rotgolven kwam ik nog nietvaak tegenNa 10 uur knokken komt Boulogne in zicht We kunnen de steiger welzoenen Het mooie van deze heftige dag is dat Lillian het niet leuk vondmaar ook geen moment bang is geweest Ze is verbaast dat de boot zoveelkan hebben en heeft meer vertrouwen in Felice dan daarvoor Pure winstdus zon ruige rit
50 57 N01 42 E
CAP BLANC NEZ
11
De meeste havenaanlopen aan de Normandische kust vallen droog bijlaagwater Slechts een paar uur per etmaal is de geul naar de sluisbevaarbaar Daarna gaat de sluisdeur dicht en blijft er voldoende water inde haven staan om er te kunnen blijven liggen Ons vakantieschema isondergeschikt aan het getij en de waterstanden waardoor om 0600 uuropstaan voor een goed getimed vertrek al heel gewoon is gewordenAankomen op de optimale tijd is een stuk lastiger het is moeilijk in teschatten hoe lang je over een traject zal gaan doen Als we sneller zeilendan verwacht moeten we voor de havenpieren een paar uur dobberen toter genoeg water staat Waait het niet of gaat kruisen te langzaam danzetten we de motor bij Het belang van het maken van lange dagtrajectenstellen we op de heenweg boven het belang van lekker zeilenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
12
Maar allesbepalend is het getij niet Om de gewenste dagafstanden tekunnen maken hebben we er geen moeite mee af en toe tegen de stroomin te varen Met de verwachting van maar 5 knopen wind belooft deoversteek van de Seine-baai een makkie te worden De meeste vakantie-zeilers kiezen bij vertrek uit Fecamp Deauville of Ouistreham voor eenstop in Saint Vaast la Hougue Dan vaar je alles met stroom mee Maarvoor morgen staat er 25 knopen wind in onze gribfiles Verwaaid liggen inSaint Vaast trekt ons niet Om de hoek ligt Cherbourg Met 71 mijl niet ineen tij te halen Wij motoren de laatste drie uur tegen de stroom naardeze grote haven en hebben zo een perfecte uitgangspositie voor de tripnaar Engeland op de eerste mooie dag die zich na de komende depressieaandient
Drie dagen heeft de depressie nodig om uit te razen Kort daarachter zitalweer een volgend gebied met ellende Die ene dag met 15 knopen windmoeten we gebruiken Alderney is 23 mijl verderop maar het idee omdaar gedurende de volgende depressie aan een mooring te hangen is nietaanlokkelijk We laten de Kanaaleilanden voor wat ze zijn en gaan palnoord naar de ingang van de Solent Eindelijk geen zuidwestelijke koersen dus geen gehak meer tegen wind en golven We zijn bijna vergeten hoehet is om met gevierde schoten te varen en om koffie te zetten zonder dekombuis vol koffieprut achter te latenMax haalt zn visspullen tevoorschijn maar de paravaan heeft met 7knopen bootsnelheid moeite om op makreeldiepte te komen Dan maarboten tellen Voor we het weten zijn we de scheepvaartroute over enfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
16
komt de hoge kust van Wight al in zicht De afstand tussen Cherbourg enWight is drie keer die van Calais naar Dover maar met ruim 60 mijl is hetnog steeds niet meer dan een dagtocht En de mooiste tot nu toe Langsde rode vuurtoren bij de Needles glijden we het platte water van de Solentop De krijtrotsen zijn even wit als aan de Franse kant verder is alles hieranders In Lymington River liggen typisch Engelse zeilboten bij laagwatermet hun kiel in de modder aan een mooring We volgen de kronkelenderivier tot de town quay Een verweerde kop met kapiteinspet wijst ons eenvrije plek aan een drijvende steiger zonder verbinding met de wal Als wevastliggen roeit de tanige buurman met zijn opgelapte half opgepomptegrijze Avon onze kant op Welcome in Lymington Can I offer you a ride tothe pub
50 39 N01 35 W
THE NEEDLES
17
Door het doordouwen langs de Franse kust hebben we ruim twee wekende tijd voor de 300 mijl lange thuisreis en bovendien is de kans optegenwind op de terugweg niet groot Daardoor hoeven we niet te kiezentussen een stop in het bijna verplichte Cowes of op de rustieke BeaulieuRiver er is tijd voor allebeiIn Brighton komt nog een onverwacht voordeel van de ontbrekendetijdsdruk aan het licht Na honderden mijlen zijn makreelhaken door hetwater gesleept te hebben begint Max het vertrouwen in het vistuig en mijnvangsttactiek te verliezen Een landgenoot met grote hengel op de spiegelvertelt dat makrelen niet bijten bij meer dan 3 knopen bootsnelheid Ikben helemaal niet blij met dit snelheidsadvies morgen staan de 60 mijlnaar Dover op het programma Maar de investering in de paravaan willenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
18
we toch graag terug verdienen Dus gaan we naar het slechts 20 mijlverderop gelegen Eastbourne Met de fok half uit en de huik om de giekMet ruim twee knopen snelheid duikt de glimmende paravaan naar degewenste diepte Tijd voor een tweede bakkie is er niet Strike Max staatte springen op het achterdek We hebben een vis pak een mes Dat zijnvistuig hopeloos in de war raakt bij het haastig binnenhalen maakt hemniks meer uit als hij ziet dat aan alle vier de haken een vette makreelhangtOngeloof overheerst als hij de vier vissen even later nu zonder kopbestudeert De paravaan doet inmiddels weer zijn werk en bij het binnen-varen van de sluis bij Eastbourne staat de emmer vol makrelen pontificaalop het voordek Met Max ernaast Onthaasten loont
50 43 N01 14 E
BEACHY HEAD
19
Doordouwen loontTijdgebrek en tegenwind zijn vaak de grootste spelbre-kers bij het maken van een Rondje Kanaal Toch is deroute meestal prima te doen in de gemiddelde drie-
weekse zomervakantie Zonder nachten doorzeilen is het rondjein 13 dagtrajecten op te delen Een paar verwaaidagen gooienbij 21 dagen vrij nog steeds geen roet in het eten Pas echt relaxt
wordt het bij een vakantie van vier weken of langer Dan blijfter ook tijd over om veel tussenliggende havensaan te doen en wat meer van Frankrijk en Enge-
land te zien Zeilers met tijdgebrek verhogen hunkansen door vooral in het begin ook te varen
onder minder ideale omstandigheden TotCherbourg hadden wij twee dagen met nauwe-
lijks wind Twee dagen waaide het te hard om uitvaren De rest van de tijd stond de wind rechtHet Kanaal in Tegen dus Comfortabel waren
die vaardagen meestal niet Maar bij windstilte een dagwachten op meer knopen uit de goede hoek brengt je nietverder En wie niet bereid is een dag motorzeilend te hakkentegen windkracht 5 moet echt geluk hebben de Solent nog tebereiken Het zit op de heenweg nou eenmaal vaak tegen metdie overwegende zuidwesten windTegenwoordig ben je in bijna elke marina snel online Met dehuidige weersinformatie op internet is is tochtplanning makke-lijker dan ooit Als de gribfiles een week zuidwest 6 of 7 aange-ven dan weet je dat je de Solent tot volgend jaar moet latenwachten Londen de Engelse oostkust of de Wadden zijn daneen logischere vakantiebestemming Maar als je met de beschik-bare informatie de mogelijke vaardagen goed benut maak jemet dit rondje een lekker veel mijlen Via Belgieuml en Frankrijk opde heenweg en langs Engeland op de terugweg is geen mijlhetzelde Die afwisseling maakte voor ons een paar dagenknokken meer dan goed
Statistieken latenweinig misverstandbestaan over hetprobleem van deNederlandsevakantiezeilerDe grafiek toontde windrichtingenzoals die in afgelo-pen maand julivoor Calais werdengeregistreerdIn 54 procent vande tijd waaide hetuit richtingen tus-sen west en zuid
Totaal848 nm01 14 E
RONDJEKRIJTROTSEN
Z
N
O
ZZO
NW
W
ZW
NO
29
12
13
20
klik op onzevideorondleidingen
kijken zonder rijden
videoinfo info
videoinfo info video
info info video
videoinfo info video
videoinfo info video
ADVERTENTIE
21
Een halvezomer lang is Frans devoertaal in een hoek van de NewYorkse haven Drie reuzentrimaransvormen het decor hun masten concurreren moeiteloos metde skyline van de stad Groupama 3 Banque Populaire V enSodebo wachten op het ideale moment om het transatlanti-sche record aan te vallen Dat luistert nauw om je recordhou-der te mogen noemen moet je 2900 mijl tussen New York enZuid-Engeland binnen 4 dagen en 4 uur afleggen
22
In de laatsteweek van juli
geven de meteorologenvan Groupama 3 en Banque Populaire V een voorwaarschuwing Op deweerkaarten tekent zich een lagedrukgebied af dat er veelbelovenduitziet De kunst van een transatlantische recordoversteek is immers omzo lang mogelijk met een depressie mee te liften De zeilers worden eenpaar dagen voor het geplande vertrek ingevlogen
23
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
RondjekrijtrotsenAan de passantensteiger in Scheveningen liggen de boten het eersteweekend van de schoolvakantie al drie dik Een groot deel van devloot heeft de Solent of de Kanaaleilanden als einddoel maar doorde overheersende zuidwesten wind krijgen ze die mooie plekkenmeestal niet cadeau Zeker vakantiegangers die alles in dagtochtenwillen doen krijgen het soms zwaar voor hun kiezen en haken vaakhalverwege af Toch kan het wel mits je bereid bent om af en toe eenswat ongemak voor lief te nemen Sjors van de Woerd was dit jaar eenvan die doordouwers De eerste dagen vaart hij samen met Lillian InBoulogne komt Max (8 jaar) aan boord van de FeliceEen impressie van een zomertocht
FOTOS EN TEKST SJORS VAN DER WOERD
9
Ik had mezelf nog zo voorgenomen om het niet zover te laten komen Vante veel mensen weet ik dat de lol voorgoed van het zeilen af is door eacuteeacutenvervelende ervaring op een ruige zee Als daardoor angst voor de zeeontstaat is het nooit meer relaxt om het water op te gaan Maar we zijnnu al zo lekker opgeschoten dat we de gang er in willen houden OmdatMax nog niet aan boord is kunnen we wel wat extras hebbenOndanks windkracht zes recht op de kop gaan we toch Duinkerken uit Alsenige boot Het is wild buiten De Felice duikt om de paar golven dwarsdoor een roller heen Echt leuk is het niet toch gaat het prima Na Calaisneemt de wind toe Dat was niet voorspeld De golven worden hoger enwe raken doorweekt Met rode ogen van het zout is het lastig te zien hoede ketsers van golven op ons af komen Ik probeer de boot er soepelfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
10
overheen te krijgen al spoelt er af en toe een massieve roller over dekGeen spetters maar vast groen water Ook binnen houden we het nietdroog Bij Cap Griz Nez is het patroon in de golven helemaal zoek Doorde heftige getijdenstroom staat hier een beroerd stuk zee We makenmaar twee knoop voortgang en de dreigende kaap kruipt voorbij Wat eenellende Ik heb toch veel gevaren maar zulke rotgolven kwam ik nog nietvaak tegenNa 10 uur knokken komt Boulogne in zicht We kunnen de steiger welzoenen Het mooie van deze heftige dag is dat Lillian het niet leuk vondmaar ook geen moment bang is geweest Ze is verbaast dat de boot zoveelkan hebben en heeft meer vertrouwen in Felice dan daarvoor Pure winstdus zon ruige rit
50 57 N01 42 E
CAP BLANC NEZ
11
De meeste havenaanlopen aan de Normandische kust vallen droog bijlaagwater Slechts een paar uur per etmaal is de geul naar de sluisbevaarbaar Daarna gaat de sluisdeur dicht en blijft er voldoende water inde haven staan om er te kunnen blijven liggen Ons vakantieschema isondergeschikt aan het getij en de waterstanden waardoor om 0600 uuropstaan voor een goed getimed vertrek al heel gewoon is gewordenAankomen op de optimale tijd is een stuk lastiger het is moeilijk in teschatten hoe lang je over een traject zal gaan doen Als we sneller zeilendan verwacht moeten we voor de havenpieren een paar uur dobberen toter genoeg water staat Waait het niet of gaat kruisen te langzaam danzetten we de motor bij Het belang van het maken van lange dagtrajectenstellen we op de heenweg boven het belang van lekker zeilenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
12
Maar allesbepalend is het getij niet Om de gewenste dagafstanden tekunnen maken hebben we er geen moeite mee af en toe tegen de stroomin te varen Met de verwachting van maar 5 knopen wind belooft deoversteek van de Seine-baai een makkie te worden De meeste vakantie-zeilers kiezen bij vertrek uit Fecamp Deauville of Ouistreham voor eenstop in Saint Vaast la Hougue Dan vaar je alles met stroom mee Maarvoor morgen staat er 25 knopen wind in onze gribfiles Verwaaid liggen inSaint Vaast trekt ons niet Om de hoek ligt Cherbourg Met 71 mijl niet ineen tij te halen Wij motoren de laatste drie uur tegen de stroom naardeze grote haven en hebben zo een perfecte uitgangspositie voor de tripnaar Engeland op de eerste mooie dag die zich na de komende depressieaandient
Drie dagen heeft de depressie nodig om uit te razen Kort daarachter zitalweer een volgend gebied met ellende Die ene dag met 15 knopen windmoeten we gebruiken Alderney is 23 mijl verderop maar het idee omdaar gedurende de volgende depressie aan een mooring te hangen is nietaanlokkelijk We laten de Kanaaleilanden voor wat ze zijn en gaan palnoord naar de ingang van de Solent Eindelijk geen zuidwestelijke koersen dus geen gehak meer tegen wind en golven We zijn bijna vergeten hoehet is om met gevierde schoten te varen en om koffie te zetten zonder dekombuis vol koffieprut achter te latenMax haalt zn visspullen tevoorschijn maar de paravaan heeft met 7knopen bootsnelheid moeite om op makreeldiepte te komen Dan maarboten tellen Voor we het weten zijn we de scheepvaartroute over enfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
16
komt de hoge kust van Wight al in zicht De afstand tussen Cherbourg enWight is drie keer die van Calais naar Dover maar met ruim 60 mijl is hetnog steeds niet meer dan een dagtocht En de mooiste tot nu toe Langsde rode vuurtoren bij de Needles glijden we het platte water van de Solentop De krijtrotsen zijn even wit als aan de Franse kant verder is alles hieranders In Lymington River liggen typisch Engelse zeilboten bij laagwatermet hun kiel in de modder aan een mooring We volgen de kronkelenderivier tot de town quay Een verweerde kop met kapiteinspet wijst ons eenvrije plek aan een drijvende steiger zonder verbinding met de wal Als wevastliggen roeit de tanige buurman met zijn opgelapte half opgepomptegrijze Avon onze kant op Welcome in Lymington Can I offer you a ride tothe pub
50 39 N01 35 W
THE NEEDLES
17
Door het doordouwen langs de Franse kust hebben we ruim twee wekende tijd voor de 300 mijl lange thuisreis en bovendien is de kans optegenwind op de terugweg niet groot Daardoor hoeven we niet te kiezentussen een stop in het bijna verplichte Cowes of op de rustieke BeaulieuRiver er is tijd voor allebeiIn Brighton komt nog een onverwacht voordeel van de ontbrekendetijdsdruk aan het licht Na honderden mijlen zijn makreelhaken door hetwater gesleept te hebben begint Max het vertrouwen in het vistuig en mijnvangsttactiek te verliezen Een landgenoot met grote hengel op de spiegelvertelt dat makrelen niet bijten bij meer dan 3 knopen bootsnelheid Ikben helemaal niet blij met dit snelheidsadvies morgen staan de 60 mijlnaar Dover op het programma Maar de investering in de paravaan willenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
18
we toch graag terug verdienen Dus gaan we naar het slechts 20 mijlverderop gelegen Eastbourne Met de fok half uit en de huik om de giekMet ruim twee knopen snelheid duikt de glimmende paravaan naar degewenste diepte Tijd voor een tweede bakkie is er niet Strike Max staatte springen op het achterdek We hebben een vis pak een mes Dat zijnvistuig hopeloos in de war raakt bij het haastig binnenhalen maakt hemniks meer uit als hij ziet dat aan alle vier de haken een vette makreelhangtOngeloof overheerst als hij de vier vissen even later nu zonder kopbestudeert De paravaan doet inmiddels weer zijn werk en bij het binnen-varen van de sluis bij Eastbourne staat de emmer vol makrelen pontificaalop het voordek Met Max ernaast Onthaasten loont
50 43 N01 14 E
BEACHY HEAD
19
Doordouwen loontTijdgebrek en tegenwind zijn vaak de grootste spelbre-kers bij het maken van een Rondje Kanaal Toch is deroute meestal prima te doen in de gemiddelde drie-
weekse zomervakantie Zonder nachten doorzeilen is het rondjein 13 dagtrajecten op te delen Een paar verwaaidagen gooienbij 21 dagen vrij nog steeds geen roet in het eten Pas echt relaxt
wordt het bij een vakantie van vier weken of langer Dan blijfter ook tijd over om veel tussenliggende havensaan te doen en wat meer van Frankrijk en Enge-
land te zien Zeilers met tijdgebrek verhogen hunkansen door vooral in het begin ook te varen
onder minder ideale omstandigheden TotCherbourg hadden wij twee dagen met nauwe-
lijks wind Twee dagen waaide het te hard om uitvaren De rest van de tijd stond de wind rechtHet Kanaal in Tegen dus Comfortabel waren
die vaardagen meestal niet Maar bij windstilte een dagwachten op meer knopen uit de goede hoek brengt je nietverder En wie niet bereid is een dag motorzeilend te hakkentegen windkracht 5 moet echt geluk hebben de Solent nog tebereiken Het zit op de heenweg nou eenmaal vaak tegen metdie overwegende zuidwesten windTegenwoordig ben je in bijna elke marina snel online Met dehuidige weersinformatie op internet is is tochtplanning makke-lijker dan ooit Als de gribfiles een week zuidwest 6 of 7 aange-ven dan weet je dat je de Solent tot volgend jaar moet latenwachten Londen de Engelse oostkust of de Wadden zijn daneen logischere vakantiebestemming Maar als je met de beschik-bare informatie de mogelijke vaardagen goed benut maak jemet dit rondje een lekker veel mijlen Via Belgieuml en Frankrijk opde heenweg en langs Engeland op de terugweg is geen mijlhetzelde Die afwisseling maakte voor ons een paar dagenknokken meer dan goed
Statistieken latenweinig misverstandbestaan over hetprobleem van deNederlandsevakantiezeilerDe grafiek toontde windrichtingenzoals die in afgelo-pen maand julivoor Calais werdengeregistreerdIn 54 procent vande tijd waaide hetuit richtingen tus-sen west en zuid
Totaal848 nm01 14 E
RONDJEKRIJTROTSEN
Z
N
O
ZZO
NW
W
ZW
NO
29
12
13
20
klik op onzevideorondleidingen
kijken zonder rijden
videoinfo info
videoinfo info video
info info video
videoinfo info video
videoinfo info video
ADVERTENTIE
21
Een halvezomer lang is Frans devoertaal in een hoek van de NewYorkse haven Drie reuzentrimaransvormen het decor hun masten concurreren moeiteloos metde skyline van de stad Groupama 3 Banque Populaire V enSodebo wachten op het ideale moment om het transatlanti-sche record aan te vallen Dat luistert nauw om je recordhou-der te mogen noemen moet je 2900 mijl tussen New York enZuid-Engeland binnen 4 dagen en 4 uur afleggen
22
In de laatsteweek van juli
geven de meteorologenvan Groupama 3 en Banque Populaire V een voorwaarschuwing Op deweerkaarten tekent zich een lagedrukgebied af dat er veelbelovenduitziet De kunst van een transatlantische recordoversteek is immers omzo lang mogelijk met een depressie mee te liften De zeilers worden eenpaar dagen voor het geplande vertrek ingevlogen
23
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Ik had mezelf nog zo voorgenomen om het niet zover te laten komen Vante veel mensen weet ik dat de lol voorgoed van het zeilen af is door eacuteeacutenvervelende ervaring op een ruige zee Als daardoor angst voor de zeeontstaat is het nooit meer relaxt om het water op te gaan Maar we zijnnu al zo lekker opgeschoten dat we de gang er in willen houden OmdatMax nog niet aan boord is kunnen we wel wat extras hebbenOndanks windkracht zes recht op de kop gaan we toch Duinkerken uit Alsenige boot Het is wild buiten De Felice duikt om de paar golven dwarsdoor een roller heen Echt leuk is het niet toch gaat het prima Na Calaisneemt de wind toe Dat was niet voorspeld De golven worden hoger enwe raken doorweekt Met rode ogen van het zout is het lastig te zien hoede ketsers van golven op ons af komen Ik probeer de boot er soepelfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
10
overheen te krijgen al spoelt er af en toe een massieve roller over dekGeen spetters maar vast groen water Ook binnen houden we het nietdroog Bij Cap Griz Nez is het patroon in de golven helemaal zoek Doorde heftige getijdenstroom staat hier een beroerd stuk zee We makenmaar twee knoop voortgang en de dreigende kaap kruipt voorbij Wat eenellende Ik heb toch veel gevaren maar zulke rotgolven kwam ik nog nietvaak tegenNa 10 uur knokken komt Boulogne in zicht We kunnen de steiger welzoenen Het mooie van deze heftige dag is dat Lillian het niet leuk vondmaar ook geen moment bang is geweest Ze is verbaast dat de boot zoveelkan hebben en heeft meer vertrouwen in Felice dan daarvoor Pure winstdus zon ruige rit
50 57 N01 42 E
CAP BLANC NEZ
11
De meeste havenaanlopen aan de Normandische kust vallen droog bijlaagwater Slechts een paar uur per etmaal is de geul naar de sluisbevaarbaar Daarna gaat de sluisdeur dicht en blijft er voldoende water inde haven staan om er te kunnen blijven liggen Ons vakantieschema isondergeschikt aan het getij en de waterstanden waardoor om 0600 uuropstaan voor een goed getimed vertrek al heel gewoon is gewordenAankomen op de optimale tijd is een stuk lastiger het is moeilijk in teschatten hoe lang je over een traject zal gaan doen Als we sneller zeilendan verwacht moeten we voor de havenpieren een paar uur dobberen toter genoeg water staat Waait het niet of gaat kruisen te langzaam danzetten we de motor bij Het belang van het maken van lange dagtrajectenstellen we op de heenweg boven het belang van lekker zeilenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
12
Maar allesbepalend is het getij niet Om de gewenste dagafstanden tekunnen maken hebben we er geen moeite mee af en toe tegen de stroomin te varen Met de verwachting van maar 5 knopen wind belooft deoversteek van de Seine-baai een makkie te worden De meeste vakantie-zeilers kiezen bij vertrek uit Fecamp Deauville of Ouistreham voor eenstop in Saint Vaast la Hougue Dan vaar je alles met stroom mee Maarvoor morgen staat er 25 knopen wind in onze gribfiles Verwaaid liggen inSaint Vaast trekt ons niet Om de hoek ligt Cherbourg Met 71 mijl niet ineen tij te halen Wij motoren de laatste drie uur tegen de stroom naardeze grote haven en hebben zo een perfecte uitgangspositie voor de tripnaar Engeland op de eerste mooie dag die zich na de komende depressieaandient
Drie dagen heeft de depressie nodig om uit te razen Kort daarachter zitalweer een volgend gebied met ellende Die ene dag met 15 knopen windmoeten we gebruiken Alderney is 23 mijl verderop maar het idee omdaar gedurende de volgende depressie aan een mooring te hangen is nietaanlokkelijk We laten de Kanaaleilanden voor wat ze zijn en gaan palnoord naar de ingang van de Solent Eindelijk geen zuidwestelijke koersen dus geen gehak meer tegen wind en golven We zijn bijna vergeten hoehet is om met gevierde schoten te varen en om koffie te zetten zonder dekombuis vol koffieprut achter te latenMax haalt zn visspullen tevoorschijn maar de paravaan heeft met 7knopen bootsnelheid moeite om op makreeldiepte te komen Dan maarboten tellen Voor we het weten zijn we de scheepvaartroute over enfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
16
komt de hoge kust van Wight al in zicht De afstand tussen Cherbourg enWight is drie keer die van Calais naar Dover maar met ruim 60 mijl is hetnog steeds niet meer dan een dagtocht En de mooiste tot nu toe Langsde rode vuurtoren bij de Needles glijden we het platte water van de Solentop De krijtrotsen zijn even wit als aan de Franse kant verder is alles hieranders In Lymington River liggen typisch Engelse zeilboten bij laagwatermet hun kiel in de modder aan een mooring We volgen de kronkelenderivier tot de town quay Een verweerde kop met kapiteinspet wijst ons eenvrije plek aan een drijvende steiger zonder verbinding met de wal Als wevastliggen roeit de tanige buurman met zijn opgelapte half opgepomptegrijze Avon onze kant op Welcome in Lymington Can I offer you a ride tothe pub
50 39 N01 35 W
THE NEEDLES
17
Door het doordouwen langs de Franse kust hebben we ruim twee wekende tijd voor de 300 mijl lange thuisreis en bovendien is de kans optegenwind op de terugweg niet groot Daardoor hoeven we niet te kiezentussen een stop in het bijna verplichte Cowes of op de rustieke BeaulieuRiver er is tijd voor allebeiIn Brighton komt nog een onverwacht voordeel van de ontbrekendetijdsdruk aan het licht Na honderden mijlen zijn makreelhaken door hetwater gesleept te hebben begint Max het vertrouwen in het vistuig en mijnvangsttactiek te verliezen Een landgenoot met grote hengel op de spiegelvertelt dat makrelen niet bijten bij meer dan 3 knopen bootsnelheid Ikben helemaal niet blij met dit snelheidsadvies morgen staan de 60 mijlnaar Dover op het programma Maar de investering in de paravaan willenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
18
we toch graag terug verdienen Dus gaan we naar het slechts 20 mijlverderop gelegen Eastbourne Met de fok half uit en de huik om de giekMet ruim twee knopen snelheid duikt de glimmende paravaan naar degewenste diepte Tijd voor een tweede bakkie is er niet Strike Max staatte springen op het achterdek We hebben een vis pak een mes Dat zijnvistuig hopeloos in de war raakt bij het haastig binnenhalen maakt hemniks meer uit als hij ziet dat aan alle vier de haken een vette makreelhangtOngeloof overheerst als hij de vier vissen even later nu zonder kopbestudeert De paravaan doet inmiddels weer zijn werk en bij het binnen-varen van de sluis bij Eastbourne staat de emmer vol makrelen pontificaalop het voordek Met Max ernaast Onthaasten loont
50 43 N01 14 E
BEACHY HEAD
19
Doordouwen loontTijdgebrek en tegenwind zijn vaak de grootste spelbre-kers bij het maken van een Rondje Kanaal Toch is deroute meestal prima te doen in de gemiddelde drie-
weekse zomervakantie Zonder nachten doorzeilen is het rondjein 13 dagtrajecten op te delen Een paar verwaaidagen gooienbij 21 dagen vrij nog steeds geen roet in het eten Pas echt relaxt
wordt het bij een vakantie van vier weken of langer Dan blijfter ook tijd over om veel tussenliggende havensaan te doen en wat meer van Frankrijk en Enge-
land te zien Zeilers met tijdgebrek verhogen hunkansen door vooral in het begin ook te varen
onder minder ideale omstandigheden TotCherbourg hadden wij twee dagen met nauwe-
lijks wind Twee dagen waaide het te hard om uitvaren De rest van de tijd stond de wind rechtHet Kanaal in Tegen dus Comfortabel waren
die vaardagen meestal niet Maar bij windstilte een dagwachten op meer knopen uit de goede hoek brengt je nietverder En wie niet bereid is een dag motorzeilend te hakkentegen windkracht 5 moet echt geluk hebben de Solent nog tebereiken Het zit op de heenweg nou eenmaal vaak tegen metdie overwegende zuidwesten windTegenwoordig ben je in bijna elke marina snel online Met dehuidige weersinformatie op internet is is tochtplanning makke-lijker dan ooit Als de gribfiles een week zuidwest 6 of 7 aange-ven dan weet je dat je de Solent tot volgend jaar moet latenwachten Londen de Engelse oostkust of de Wadden zijn daneen logischere vakantiebestemming Maar als je met de beschik-bare informatie de mogelijke vaardagen goed benut maak jemet dit rondje een lekker veel mijlen Via Belgieuml en Frankrijk opde heenweg en langs Engeland op de terugweg is geen mijlhetzelde Die afwisseling maakte voor ons een paar dagenknokken meer dan goed
Statistieken latenweinig misverstandbestaan over hetprobleem van deNederlandsevakantiezeilerDe grafiek toontde windrichtingenzoals die in afgelo-pen maand julivoor Calais werdengeregistreerdIn 54 procent vande tijd waaide hetuit richtingen tus-sen west en zuid
Totaal848 nm01 14 E
RONDJEKRIJTROTSEN
Z
N
O
ZZO
NW
W
ZW
NO
29
12
13
20
klik op onzevideorondleidingen
kijken zonder rijden
videoinfo info
videoinfo info video
info info video
videoinfo info video
videoinfo info video
ADVERTENTIE
21
Een halvezomer lang is Frans devoertaal in een hoek van de NewYorkse haven Drie reuzentrimaransvormen het decor hun masten concurreren moeiteloos metde skyline van de stad Groupama 3 Banque Populaire V enSodebo wachten op het ideale moment om het transatlanti-sche record aan te vallen Dat luistert nauw om je recordhou-der te mogen noemen moet je 2900 mijl tussen New York enZuid-Engeland binnen 4 dagen en 4 uur afleggen
22
In de laatsteweek van juli
geven de meteorologenvan Groupama 3 en Banque Populaire V een voorwaarschuwing Op deweerkaarten tekent zich een lagedrukgebied af dat er veelbelovenduitziet De kunst van een transatlantische recordoversteek is immers omzo lang mogelijk met een depressie mee te liften De zeilers worden eenpaar dagen voor het geplande vertrek ingevlogen
23
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
overheen te krijgen al spoelt er af en toe een massieve roller over dekGeen spetters maar vast groen water Ook binnen houden we het nietdroog Bij Cap Griz Nez is het patroon in de golven helemaal zoek Doorde heftige getijdenstroom staat hier een beroerd stuk zee We makenmaar twee knoop voortgang en de dreigende kaap kruipt voorbij Wat eenellende Ik heb toch veel gevaren maar zulke rotgolven kwam ik nog nietvaak tegenNa 10 uur knokken komt Boulogne in zicht We kunnen de steiger welzoenen Het mooie van deze heftige dag is dat Lillian het niet leuk vondmaar ook geen moment bang is geweest Ze is verbaast dat de boot zoveelkan hebben en heeft meer vertrouwen in Felice dan daarvoor Pure winstdus zon ruige rit
50 57 N01 42 E
CAP BLANC NEZ
11
De meeste havenaanlopen aan de Normandische kust vallen droog bijlaagwater Slechts een paar uur per etmaal is de geul naar de sluisbevaarbaar Daarna gaat de sluisdeur dicht en blijft er voldoende water inde haven staan om er te kunnen blijven liggen Ons vakantieschema isondergeschikt aan het getij en de waterstanden waardoor om 0600 uuropstaan voor een goed getimed vertrek al heel gewoon is gewordenAankomen op de optimale tijd is een stuk lastiger het is moeilijk in teschatten hoe lang je over een traject zal gaan doen Als we sneller zeilendan verwacht moeten we voor de havenpieren een paar uur dobberen toter genoeg water staat Waait het niet of gaat kruisen te langzaam danzetten we de motor bij Het belang van het maken van lange dagtrajectenstellen we op de heenweg boven het belang van lekker zeilenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
12
Maar allesbepalend is het getij niet Om de gewenste dagafstanden tekunnen maken hebben we er geen moeite mee af en toe tegen de stroomin te varen Met de verwachting van maar 5 knopen wind belooft deoversteek van de Seine-baai een makkie te worden De meeste vakantie-zeilers kiezen bij vertrek uit Fecamp Deauville of Ouistreham voor eenstop in Saint Vaast la Hougue Dan vaar je alles met stroom mee Maarvoor morgen staat er 25 knopen wind in onze gribfiles Verwaaid liggen inSaint Vaast trekt ons niet Om de hoek ligt Cherbourg Met 71 mijl niet ineen tij te halen Wij motoren de laatste drie uur tegen de stroom naardeze grote haven en hebben zo een perfecte uitgangspositie voor de tripnaar Engeland op de eerste mooie dag die zich na de komende depressieaandient
Drie dagen heeft de depressie nodig om uit te razen Kort daarachter zitalweer een volgend gebied met ellende Die ene dag met 15 knopen windmoeten we gebruiken Alderney is 23 mijl verderop maar het idee omdaar gedurende de volgende depressie aan een mooring te hangen is nietaanlokkelijk We laten de Kanaaleilanden voor wat ze zijn en gaan palnoord naar de ingang van de Solent Eindelijk geen zuidwestelijke koersen dus geen gehak meer tegen wind en golven We zijn bijna vergeten hoehet is om met gevierde schoten te varen en om koffie te zetten zonder dekombuis vol koffieprut achter te latenMax haalt zn visspullen tevoorschijn maar de paravaan heeft met 7knopen bootsnelheid moeite om op makreeldiepte te komen Dan maarboten tellen Voor we het weten zijn we de scheepvaartroute over enfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
16
komt de hoge kust van Wight al in zicht De afstand tussen Cherbourg enWight is drie keer die van Calais naar Dover maar met ruim 60 mijl is hetnog steeds niet meer dan een dagtocht En de mooiste tot nu toe Langsde rode vuurtoren bij de Needles glijden we het platte water van de Solentop De krijtrotsen zijn even wit als aan de Franse kant verder is alles hieranders In Lymington River liggen typisch Engelse zeilboten bij laagwatermet hun kiel in de modder aan een mooring We volgen de kronkelenderivier tot de town quay Een verweerde kop met kapiteinspet wijst ons eenvrije plek aan een drijvende steiger zonder verbinding met de wal Als wevastliggen roeit de tanige buurman met zijn opgelapte half opgepomptegrijze Avon onze kant op Welcome in Lymington Can I offer you a ride tothe pub
50 39 N01 35 W
THE NEEDLES
17
Door het doordouwen langs de Franse kust hebben we ruim twee wekende tijd voor de 300 mijl lange thuisreis en bovendien is de kans optegenwind op de terugweg niet groot Daardoor hoeven we niet te kiezentussen een stop in het bijna verplichte Cowes of op de rustieke BeaulieuRiver er is tijd voor allebeiIn Brighton komt nog een onverwacht voordeel van de ontbrekendetijdsdruk aan het licht Na honderden mijlen zijn makreelhaken door hetwater gesleept te hebben begint Max het vertrouwen in het vistuig en mijnvangsttactiek te verliezen Een landgenoot met grote hengel op de spiegelvertelt dat makrelen niet bijten bij meer dan 3 knopen bootsnelheid Ikben helemaal niet blij met dit snelheidsadvies morgen staan de 60 mijlnaar Dover op het programma Maar de investering in de paravaan willenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
18
we toch graag terug verdienen Dus gaan we naar het slechts 20 mijlverderop gelegen Eastbourne Met de fok half uit en de huik om de giekMet ruim twee knopen snelheid duikt de glimmende paravaan naar degewenste diepte Tijd voor een tweede bakkie is er niet Strike Max staatte springen op het achterdek We hebben een vis pak een mes Dat zijnvistuig hopeloos in de war raakt bij het haastig binnenhalen maakt hemniks meer uit als hij ziet dat aan alle vier de haken een vette makreelhangtOngeloof overheerst als hij de vier vissen even later nu zonder kopbestudeert De paravaan doet inmiddels weer zijn werk en bij het binnen-varen van de sluis bij Eastbourne staat de emmer vol makrelen pontificaalop het voordek Met Max ernaast Onthaasten loont
50 43 N01 14 E
BEACHY HEAD
19
Doordouwen loontTijdgebrek en tegenwind zijn vaak de grootste spelbre-kers bij het maken van een Rondje Kanaal Toch is deroute meestal prima te doen in de gemiddelde drie-
weekse zomervakantie Zonder nachten doorzeilen is het rondjein 13 dagtrajecten op te delen Een paar verwaaidagen gooienbij 21 dagen vrij nog steeds geen roet in het eten Pas echt relaxt
wordt het bij een vakantie van vier weken of langer Dan blijfter ook tijd over om veel tussenliggende havensaan te doen en wat meer van Frankrijk en Enge-
land te zien Zeilers met tijdgebrek verhogen hunkansen door vooral in het begin ook te varen
onder minder ideale omstandigheden TotCherbourg hadden wij twee dagen met nauwe-
lijks wind Twee dagen waaide het te hard om uitvaren De rest van de tijd stond de wind rechtHet Kanaal in Tegen dus Comfortabel waren
die vaardagen meestal niet Maar bij windstilte een dagwachten op meer knopen uit de goede hoek brengt je nietverder En wie niet bereid is een dag motorzeilend te hakkentegen windkracht 5 moet echt geluk hebben de Solent nog tebereiken Het zit op de heenweg nou eenmaal vaak tegen metdie overwegende zuidwesten windTegenwoordig ben je in bijna elke marina snel online Met dehuidige weersinformatie op internet is is tochtplanning makke-lijker dan ooit Als de gribfiles een week zuidwest 6 of 7 aange-ven dan weet je dat je de Solent tot volgend jaar moet latenwachten Londen de Engelse oostkust of de Wadden zijn daneen logischere vakantiebestemming Maar als je met de beschik-bare informatie de mogelijke vaardagen goed benut maak jemet dit rondje een lekker veel mijlen Via Belgieuml en Frankrijk opde heenweg en langs Engeland op de terugweg is geen mijlhetzelde Die afwisseling maakte voor ons een paar dagenknokken meer dan goed
Statistieken latenweinig misverstandbestaan over hetprobleem van deNederlandsevakantiezeilerDe grafiek toontde windrichtingenzoals die in afgelo-pen maand julivoor Calais werdengeregistreerdIn 54 procent vande tijd waaide hetuit richtingen tus-sen west en zuid
Totaal848 nm01 14 E
RONDJEKRIJTROTSEN
Z
N
O
ZZO
NW
W
ZW
NO
29
12
13
20
klik op onzevideorondleidingen
kijken zonder rijden
videoinfo info
videoinfo info video
info info video
videoinfo info video
videoinfo info video
ADVERTENTIE
21
Een halvezomer lang is Frans devoertaal in een hoek van de NewYorkse haven Drie reuzentrimaransvormen het decor hun masten concurreren moeiteloos metde skyline van de stad Groupama 3 Banque Populaire V enSodebo wachten op het ideale moment om het transatlanti-sche record aan te vallen Dat luistert nauw om je recordhou-der te mogen noemen moet je 2900 mijl tussen New York enZuid-Engeland binnen 4 dagen en 4 uur afleggen
22
In de laatsteweek van juli
geven de meteorologenvan Groupama 3 en Banque Populaire V een voorwaarschuwing Op deweerkaarten tekent zich een lagedrukgebied af dat er veelbelovenduitziet De kunst van een transatlantische recordoversteek is immers omzo lang mogelijk met een depressie mee te liften De zeilers worden eenpaar dagen voor het geplande vertrek ingevlogen
23
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
De meeste havenaanlopen aan de Normandische kust vallen droog bijlaagwater Slechts een paar uur per etmaal is de geul naar de sluisbevaarbaar Daarna gaat de sluisdeur dicht en blijft er voldoende water inde haven staan om er te kunnen blijven liggen Ons vakantieschema isondergeschikt aan het getij en de waterstanden waardoor om 0600 uuropstaan voor een goed getimed vertrek al heel gewoon is gewordenAankomen op de optimale tijd is een stuk lastiger het is moeilijk in teschatten hoe lang je over een traject zal gaan doen Als we sneller zeilendan verwacht moeten we voor de havenpieren een paar uur dobberen toter genoeg water staat Waait het niet of gaat kruisen te langzaam danzetten we de motor bij Het belang van het maken van lange dagtrajectenstellen we op de heenweg boven het belang van lekker zeilenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
12
Maar allesbepalend is het getij niet Om de gewenste dagafstanden tekunnen maken hebben we er geen moeite mee af en toe tegen de stroomin te varen Met de verwachting van maar 5 knopen wind belooft deoversteek van de Seine-baai een makkie te worden De meeste vakantie-zeilers kiezen bij vertrek uit Fecamp Deauville of Ouistreham voor eenstop in Saint Vaast la Hougue Dan vaar je alles met stroom mee Maarvoor morgen staat er 25 knopen wind in onze gribfiles Verwaaid liggen inSaint Vaast trekt ons niet Om de hoek ligt Cherbourg Met 71 mijl niet ineen tij te halen Wij motoren de laatste drie uur tegen de stroom naardeze grote haven en hebben zo een perfecte uitgangspositie voor de tripnaar Engeland op de eerste mooie dag die zich na de komende depressieaandient
Drie dagen heeft de depressie nodig om uit te razen Kort daarachter zitalweer een volgend gebied met ellende Die ene dag met 15 knopen windmoeten we gebruiken Alderney is 23 mijl verderop maar het idee omdaar gedurende de volgende depressie aan een mooring te hangen is nietaanlokkelijk We laten de Kanaaleilanden voor wat ze zijn en gaan palnoord naar de ingang van de Solent Eindelijk geen zuidwestelijke koersen dus geen gehak meer tegen wind en golven We zijn bijna vergeten hoehet is om met gevierde schoten te varen en om koffie te zetten zonder dekombuis vol koffieprut achter te latenMax haalt zn visspullen tevoorschijn maar de paravaan heeft met 7knopen bootsnelheid moeite om op makreeldiepte te komen Dan maarboten tellen Voor we het weten zijn we de scheepvaartroute over enfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
16
komt de hoge kust van Wight al in zicht De afstand tussen Cherbourg enWight is drie keer die van Calais naar Dover maar met ruim 60 mijl is hetnog steeds niet meer dan een dagtocht En de mooiste tot nu toe Langsde rode vuurtoren bij de Needles glijden we het platte water van de Solentop De krijtrotsen zijn even wit als aan de Franse kant verder is alles hieranders In Lymington River liggen typisch Engelse zeilboten bij laagwatermet hun kiel in de modder aan een mooring We volgen de kronkelenderivier tot de town quay Een verweerde kop met kapiteinspet wijst ons eenvrije plek aan een drijvende steiger zonder verbinding met de wal Als wevastliggen roeit de tanige buurman met zijn opgelapte half opgepomptegrijze Avon onze kant op Welcome in Lymington Can I offer you a ride tothe pub
50 39 N01 35 W
THE NEEDLES
17
Door het doordouwen langs de Franse kust hebben we ruim twee wekende tijd voor de 300 mijl lange thuisreis en bovendien is de kans optegenwind op de terugweg niet groot Daardoor hoeven we niet te kiezentussen een stop in het bijna verplichte Cowes of op de rustieke BeaulieuRiver er is tijd voor allebeiIn Brighton komt nog een onverwacht voordeel van de ontbrekendetijdsdruk aan het licht Na honderden mijlen zijn makreelhaken door hetwater gesleept te hebben begint Max het vertrouwen in het vistuig en mijnvangsttactiek te verliezen Een landgenoot met grote hengel op de spiegelvertelt dat makrelen niet bijten bij meer dan 3 knopen bootsnelheid Ikben helemaal niet blij met dit snelheidsadvies morgen staan de 60 mijlnaar Dover op het programma Maar de investering in de paravaan willenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
18
we toch graag terug verdienen Dus gaan we naar het slechts 20 mijlverderop gelegen Eastbourne Met de fok half uit en de huik om de giekMet ruim twee knopen snelheid duikt de glimmende paravaan naar degewenste diepte Tijd voor een tweede bakkie is er niet Strike Max staatte springen op het achterdek We hebben een vis pak een mes Dat zijnvistuig hopeloos in de war raakt bij het haastig binnenhalen maakt hemniks meer uit als hij ziet dat aan alle vier de haken een vette makreelhangtOngeloof overheerst als hij de vier vissen even later nu zonder kopbestudeert De paravaan doet inmiddels weer zijn werk en bij het binnen-varen van de sluis bij Eastbourne staat de emmer vol makrelen pontificaalop het voordek Met Max ernaast Onthaasten loont
50 43 N01 14 E
BEACHY HEAD
19
Doordouwen loontTijdgebrek en tegenwind zijn vaak de grootste spelbre-kers bij het maken van een Rondje Kanaal Toch is deroute meestal prima te doen in de gemiddelde drie-
weekse zomervakantie Zonder nachten doorzeilen is het rondjein 13 dagtrajecten op te delen Een paar verwaaidagen gooienbij 21 dagen vrij nog steeds geen roet in het eten Pas echt relaxt
wordt het bij een vakantie van vier weken of langer Dan blijfter ook tijd over om veel tussenliggende havensaan te doen en wat meer van Frankrijk en Enge-
land te zien Zeilers met tijdgebrek verhogen hunkansen door vooral in het begin ook te varen
onder minder ideale omstandigheden TotCherbourg hadden wij twee dagen met nauwe-
lijks wind Twee dagen waaide het te hard om uitvaren De rest van de tijd stond de wind rechtHet Kanaal in Tegen dus Comfortabel waren
die vaardagen meestal niet Maar bij windstilte een dagwachten op meer knopen uit de goede hoek brengt je nietverder En wie niet bereid is een dag motorzeilend te hakkentegen windkracht 5 moet echt geluk hebben de Solent nog tebereiken Het zit op de heenweg nou eenmaal vaak tegen metdie overwegende zuidwesten windTegenwoordig ben je in bijna elke marina snel online Met dehuidige weersinformatie op internet is is tochtplanning makke-lijker dan ooit Als de gribfiles een week zuidwest 6 of 7 aange-ven dan weet je dat je de Solent tot volgend jaar moet latenwachten Londen de Engelse oostkust of de Wadden zijn daneen logischere vakantiebestemming Maar als je met de beschik-bare informatie de mogelijke vaardagen goed benut maak jemet dit rondje een lekker veel mijlen Via Belgieuml en Frankrijk opde heenweg en langs Engeland op de terugweg is geen mijlhetzelde Die afwisseling maakte voor ons een paar dagenknokken meer dan goed
Statistieken latenweinig misverstandbestaan over hetprobleem van deNederlandsevakantiezeilerDe grafiek toontde windrichtingenzoals die in afgelo-pen maand julivoor Calais werdengeregistreerdIn 54 procent vande tijd waaide hetuit richtingen tus-sen west en zuid
Totaal848 nm01 14 E
RONDJEKRIJTROTSEN
Z
N
O
ZZO
NW
W
ZW
NO
29
12
13
20
klik op onzevideorondleidingen
kijken zonder rijden
videoinfo info
videoinfo info video
info info video
videoinfo info video
videoinfo info video
ADVERTENTIE
21
Een halvezomer lang is Frans devoertaal in een hoek van de NewYorkse haven Drie reuzentrimaransvormen het decor hun masten concurreren moeiteloos metde skyline van de stad Groupama 3 Banque Populaire V enSodebo wachten op het ideale moment om het transatlanti-sche record aan te vallen Dat luistert nauw om je recordhou-der te mogen noemen moet je 2900 mijl tussen New York enZuid-Engeland binnen 4 dagen en 4 uur afleggen
22
In de laatsteweek van juli
geven de meteorologenvan Groupama 3 en Banque Populaire V een voorwaarschuwing Op deweerkaarten tekent zich een lagedrukgebied af dat er veelbelovenduitziet De kunst van een transatlantische recordoversteek is immers omzo lang mogelijk met een depressie mee te liften De zeilers worden eenpaar dagen voor het geplande vertrek ingevlogen
23
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Maar allesbepalend is het getij niet Om de gewenste dagafstanden tekunnen maken hebben we er geen moeite mee af en toe tegen de stroomin te varen Met de verwachting van maar 5 knopen wind belooft deoversteek van de Seine-baai een makkie te worden De meeste vakantie-zeilers kiezen bij vertrek uit Fecamp Deauville of Ouistreham voor eenstop in Saint Vaast la Hougue Dan vaar je alles met stroom mee Maarvoor morgen staat er 25 knopen wind in onze gribfiles Verwaaid liggen inSaint Vaast trekt ons niet Om de hoek ligt Cherbourg Met 71 mijl niet ineen tij te halen Wij motoren de laatste drie uur tegen de stroom naardeze grote haven en hebben zo een perfecte uitgangspositie voor de tripnaar Engeland op de eerste mooie dag die zich na de komende depressieaandient
Drie dagen heeft de depressie nodig om uit te razen Kort daarachter zitalweer een volgend gebied met ellende Die ene dag met 15 knopen windmoeten we gebruiken Alderney is 23 mijl verderop maar het idee omdaar gedurende de volgende depressie aan een mooring te hangen is nietaanlokkelijk We laten de Kanaaleilanden voor wat ze zijn en gaan palnoord naar de ingang van de Solent Eindelijk geen zuidwestelijke koersen dus geen gehak meer tegen wind en golven We zijn bijna vergeten hoehet is om met gevierde schoten te varen en om koffie te zetten zonder dekombuis vol koffieprut achter te latenMax haalt zn visspullen tevoorschijn maar de paravaan heeft met 7knopen bootsnelheid moeite om op makreeldiepte te komen Dan maarboten tellen Voor we het weten zijn we de scheepvaartroute over enfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
16
komt de hoge kust van Wight al in zicht De afstand tussen Cherbourg enWight is drie keer die van Calais naar Dover maar met ruim 60 mijl is hetnog steeds niet meer dan een dagtocht En de mooiste tot nu toe Langsde rode vuurtoren bij de Needles glijden we het platte water van de Solentop De krijtrotsen zijn even wit als aan de Franse kant verder is alles hieranders In Lymington River liggen typisch Engelse zeilboten bij laagwatermet hun kiel in de modder aan een mooring We volgen de kronkelenderivier tot de town quay Een verweerde kop met kapiteinspet wijst ons eenvrije plek aan een drijvende steiger zonder verbinding met de wal Als wevastliggen roeit de tanige buurman met zijn opgelapte half opgepomptegrijze Avon onze kant op Welcome in Lymington Can I offer you a ride tothe pub
50 39 N01 35 W
THE NEEDLES
17
Door het doordouwen langs de Franse kust hebben we ruim twee wekende tijd voor de 300 mijl lange thuisreis en bovendien is de kans optegenwind op de terugweg niet groot Daardoor hoeven we niet te kiezentussen een stop in het bijna verplichte Cowes of op de rustieke BeaulieuRiver er is tijd voor allebeiIn Brighton komt nog een onverwacht voordeel van de ontbrekendetijdsdruk aan het licht Na honderden mijlen zijn makreelhaken door hetwater gesleept te hebben begint Max het vertrouwen in het vistuig en mijnvangsttactiek te verliezen Een landgenoot met grote hengel op de spiegelvertelt dat makrelen niet bijten bij meer dan 3 knopen bootsnelheid Ikben helemaal niet blij met dit snelheidsadvies morgen staan de 60 mijlnaar Dover op het programma Maar de investering in de paravaan willenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
18
we toch graag terug verdienen Dus gaan we naar het slechts 20 mijlverderop gelegen Eastbourne Met de fok half uit en de huik om de giekMet ruim twee knopen snelheid duikt de glimmende paravaan naar degewenste diepte Tijd voor een tweede bakkie is er niet Strike Max staatte springen op het achterdek We hebben een vis pak een mes Dat zijnvistuig hopeloos in de war raakt bij het haastig binnenhalen maakt hemniks meer uit als hij ziet dat aan alle vier de haken een vette makreelhangtOngeloof overheerst als hij de vier vissen even later nu zonder kopbestudeert De paravaan doet inmiddels weer zijn werk en bij het binnen-varen van de sluis bij Eastbourne staat de emmer vol makrelen pontificaalop het voordek Met Max ernaast Onthaasten loont
50 43 N01 14 E
BEACHY HEAD
19
Doordouwen loontTijdgebrek en tegenwind zijn vaak de grootste spelbre-kers bij het maken van een Rondje Kanaal Toch is deroute meestal prima te doen in de gemiddelde drie-
weekse zomervakantie Zonder nachten doorzeilen is het rondjein 13 dagtrajecten op te delen Een paar verwaaidagen gooienbij 21 dagen vrij nog steeds geen roet in het eten Pas echt relaxt
wordt het bij een vakantie van vier weken of langer Dan blijfter ook tijd over om veel tussenliggende havensaan te doen en wat meer van Frankrijk en Enge-
land te zien Zeilers met tijdgebrek verhogen hunkansen door vooral in het begin ook te varen
onder minder ideale omstandigheden TotCherbourg hadden wij twee dagen met nauwe-
lijks wind Twee dagen waaide het te hard om uitvaren De rest van de tijd stond de wind rechtHet Kanaal in Tegen dus Comfortabel waren
die vaardagen meestal niet Maar bij windstilte een dagwachten op meer knopen uit de goede hoek brengt je nietverder En wie niet bereid is een dag motorzeilend te hakkentegen windkracht 5 moet echt geluk hebben de Solent nog tebereiken Het zit op de heenweg nou eenmaal vaak tegen metdie overwegende zuidwesten windTegenwoordig ben je in bijna elke marina snel online Met dehuidige weersinformatie op internet is is tochtplanning makke-lijker dan ooit Als de gribfiles een week zuidwest 6 of 7 aange-ven dan weet je dat je de Solent tot volgend jaar moet latenwachten Londen de Engelse oostkust of de Wadden zijn daneen logischere vakantiebestemming Maar als je met de beschik-bare informatie de mogelijke vaardagen goed benut maak jemet dit rondje een lekker veel mijlen Via Belgieuml en Frankrijk opde heenweg en langs Engeland op de terugweg is geen mijlhetzelde Die afwisseling maakte voor ons een paar dagenknokken meer dan goed
Statistieken latenweinig misverstandbestaan over hetprobleem van deNederlandsevakantiezeilerDe grafiek toontde windrichtingenzoals die in afgelo-pen maand julivoor Calais werdengeregistreerdIn 54 procent vande tijd waaide hetuit richtingen tus-sen west en zuid
Totaal848 nm01 14 E
RONDJEKRIJTROTSEN
Z
N
O
ZZO
NW
W
ZW
NO
29
12
13
20
klik op onzevideorondleidingen
kijken zonder rijden
videoinfo info
videoinfo info video
info info video
videoinfo info video
videoinfo info video
ADVERTENTIE
21
Een halvezomer lang is Frans devoertaal in een hoek van de NewYorkse haven Drie reuzentrimaransvormen het decor hun masten concurreren moeiteloos metde skyline van de stad Groupama 3 Banque Populaire V enSodebo wachten op het ideale moment om het transatlanti-sche record aan te vallen Dat luistert nauw om je recordhou-der te mogen noemen moet je 2900 mijl tussen New York enZuid-Engeland binnen 4 dagen en 4 uur afleggen
22
In de laatsteweek van juli
geven de meteorologenvan Groupama 3 en Banque Populaire V een voorwaarschuwing Op deweerkaarten tekent zich een lagedrukgebied af dat er veelbelovenduitziet De kunst van een transatlantische recordoversteek is immers omzo lang mogelijk met een depressie mee te liften De zeilers worden eenpaar dagen voor het geplande vertrek ingevlogen
23
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
Drie dagen heeft de depressie nodig om uit te razen Kort daarachter zitalweer een volgend gebied met ellende Die ene dag met 15 knopen windmoeten we gebruiken Alderney is 23 mijl verderop maar het idee omdaar gedurende de volgende depressie aan een mooring te hangen is nietaanlokkelijk We laten de Kanaaleilanden voor wat ze zijn en gaan palnoord naar de ingang van de Solent Eindelijk geen zuidwestelijke koersen dus geen gehak meer tegen wind en golven We zijn bijna vergeten hoehet is om met gevierde schoten te varen en om koffie te zetten zonder dekombuis vol koffieprut achter te latenMax haalt zn visspullen tevoorschijn maar de paravaan heeft met 7knopen bootsnelheid moeite om op makreeldiepte te komen Dan maarboten tellen Voor we het weten zijn we de scheepvaartroute over enfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
16
komt de hoge kust van Wight al in zicht De afstand tussen Cherbourg enWight is drie keer die van Calais naar Dover maar met ruim 60 mijl is hetnog steeds niet meer dan een dagtocht En de mooiste tot nu toe Langsde rode vuurtoren bij de Needles glijden we het platte water van de Solentop De krijtrotsen zijn even wit als aan de Franse kant verder is alles hieranders In Lymington River liggen typisch Engelse zeilboten bij laagwatermet hun kiel in de modder aan een mooring We volgen de kronkelenderivier tot de town quay Een verweerde kop met kapiteinspet wijst ons eenvrije plek aan een drijvende steiger zonder verbinding met de wal Als wevastliggen roeit de tanige buurman met zijn opgelapte half opgepomptegrijze Avon onze kant op Welcome in Lymington Can I offer you a ride tothe pub
50 39 N01 35 W
THE NEEDLES
17
Door het doordouwen langs de Franse kust hebben we ruim twee wekende tijd voor de 300 mijl lange thuisreis en bovendien is de kans optegenwind op de terugweg niet groot Daardoor hoeven we niet te kiezentussen een stop in het bijna verplichte Cowes of op de rustieke BeaulieuRiver er is tijd voor allebeiIn Brighton komt nog een onverwacht voordeel van de ontbrekendetijdsdruk aan het licht Na honderden mijlen zijn makreelhaken door hetwater gesleept te hebben begint Max het vertrouwen in het vistuig en mijnvangsttactiek te verliezen Een landgenoot met grote hengel op de spiegelvertelt dat makrelen niet bijten bij meer dan 3 knopen bootsnelheid Ikben helemaal niet blij met dit snelheidsadvies morgen staan de 60 mijlnaar Dover op het programma Maar de investering in de paravaan willenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
18
we toch graag terug verdienen Dus gaan we naar het slechts 20 mijlverderop gelegen Eastbourne Met de fok half uit en de huik om de giekMet ruim twee knopen snelheid duikt de glimmende paravaan naar degewenste diepte Tijd voor een tweede bakkie is er niet Strike Max staatte springen op het achterdek We hebben een vis pak een mes Dat zijnvistuig hopeloos in de war raakt bij het haastig binnenhalen maakt hemniks meer uit als hij ziet dat aan alle vier de haken een vette makreelhangtOngeloof overheerst als hij de vier vissen even later nu zonder kopbestudeert De paravaan doet inmiddels weer zijn werk en bij het binnen-varen van de sluis bij Eastbourne staat de emmer vol makrelen pontificaalop het voordek Met Max ernaast Onthaasten loont
50 43 N01 14 E
BEACHY HEAD
19
Doordouwen loontTijdgebrek en tegenwind zijn vaak de grootste spelbre-kers bij het maken van een Rondje Kanaal Toch is deroute meestal prima te doen in de gemiddelde drie-
weekse zomervakantie Zonder nachten doorzeilen is het rondjein 13 dagtrajecten op te delen Een paar verwaaidagen gooienbij 21 dagen vrij nog steeds geen roet in het eten Pas echt relaxt
wordt het bij een vakantie van vier weken of langer Dan blijfter ook tijd over om veel tussenliggende havensaan te doen en wat meer van Frankrijk en Enge-
land te zien Zeilers met tijdgebrek verhogen hunkansen door vooral in het begin ook te varen
onder minder ideale omstandigheden TotCherbourg hadden wij twee dagen met nauwe-
lijks wind Twee dagen waaide het te hard om uitvaren De rest van de tijd stond de wind rechtHet Kanaal in Tegen dus Comfortabel waren
die vaardagen meestal niet Maar bij windstilte een dagwachten op meer knopen uit de goede hoek brengt je nietverder En wie niet bereid is een dag motorzeilend te hakkentegen windkracht 5 moet echt geluk hebben de Solent nog tebereiken Het zit op de heenweg nou eenmaal vaak tegen metdie overwegende zuidwesten windTegenwoordig ben je in bijna elke marina snel online Met dehuidige weersinformatie op internet is is tochtplanning makke-lijker dan ooit Als de gribfiles een week zuidwest 6 of 7 aange-ven dan weet je dat je de Solent tot volgend jaar moet latenwachten Londen de Engelse oostkust of de Wadden zijn daneen logischere vakantiebestemming Maar als je met de beschik-bare informatie de mogelijke vaardagen goed benut maak jemet dit rondje een lekker veel mijlen Via Belgieuml en Frankrijk opde heenweg en langs Engeland op de terugweg is geen mijlhetzelde Die afwisseling maakte voor ons een paar dagenknokken meer dan goed
Statistieken latenweinig misverstandbestaan over hetprobleem van deNederlandsevakantiezeilerDe grafiek toontde windrichtingenzoals die in afgelo-pen maand julivoor Calais werdengeregistreerdIn 54 procent vande tijd waaide hetuit richtingen tus-sen west en zuid
Totaal848 nm01 14 E
RONDJEKRIJTROTSEN
Z
N
O
ZZO
NW
W
ZW
NO
29
12
13
20
klik op onzevideorondleidingen
kijken zonder rijden
videoinfo info
videoinfo info video
info info video
videoinfo info video
videoinfo info video
ADVERTENTIE
21
Een halvezomer lang is Frans devoertaal in een hoek van de NewYorkse haven Drie reuzentrimaransvormen het decor hun masten concurreren moeiteloos metde skyline van de stad Groupama 3 Banque Populaire V enSodebo wachten op het ideale moment om het transatlanti-sche record aan te vallen Dat luistert nauw om je recordhou-der te mogen noemen moet je 2900 mijl tussen New York enZuid-Engeland binnen 4 dagen en 4 uur afleggen
22
In de laatsteweek van juli
geven de meteorologenvan Groupama 3 en Banque Populaire V een voorwaarschuwing Op deweerkaarten tekent zich een lagedrukgebied af dat er veelbelovenduitziet De kunst van een transatlantische recordoversteek is immers omzo lang mogelijk met een depressie mee te liften De zeilers worden eenpaar dagen voor het geplande vertrek ingevlogen
23
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
Drie dagen heeft de depressie nodig om uit te razen Kort daarachter zitalweer een volgend gebied met ellende Die ene dag met 15 knopen windmoeten we gebruiken Alderney is 23 mijl verderop maar het idee omdaar gedurende de volgende depressie aan een mooring te hangen is nietaanlokkelijk We laten de Kanaaleilanden voor wat ze zijn en gaan palnoord naar de ingang van de Solent Eindelijk geen zuidwestelijke koersen dus geen gehak meer tegen wind en golven We zijn bijna vergeten hoehet is om met gevierde schoten te varen en om koffie te zetten zonder dekombuis vol koffieprut achter te latenMax haalt zn visspullen tevoorschijn maar de paravaan heeft met 7knopen bootsnelheid moeite om op makreeldiepte te komen Dan maarboten tellen Voor we het weten zijn we de scheepvaartroute over enfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
16
komt de hoge kust van Wight al in zicht De afstand tussen Cherbourg enWight is drie keer die van Calais naar Dover maar met ruim 60 mijl is hetnog steeds niet meer dan een dagtocht En de mooiste tot nu toe Langsde rode vuurtoren bij de Needles glijden we het platte water van de Solentop De krijtrotsen zijn even wit als aan de Franse kant verder is alles hieranders In Lymington River liggen typisch Engelse zeilboten bij laagwatermet hun kiel in de modder aan een mooring We volgen de kronkelenderivier tot de town quay Een verweerde kop met kapiteinspet wijst ons eenvrije plek aan een drijvende steiger zonder verbinding met de wal Als wevastliggen roeit de tanige buurman met zijn opgelapte half opgepomptegrijze Avon onze kant op Welcome in Lymington Can I offer you a ride tothe pub
50 39 N01 35 W
THE NEEDLES
17
Door het doordouwen langs de Franse kust hebben we ruim twee wekende tijd voor de 300 mijl lange thuisreis en bovendien is de kans optegenwind op de terugweg niet groot Daardoor hoeven we niet te kiezentussen een stop in het bijna verplichte Cowes of op de rustieke BeaulieuRiver er is tijd voor allebeiIn Brighton komt nog een onverwacht voordeel van de ontbrekendetijdsdruk aan het licht Na honderden mijlen zijn makreelhaken door hetwater gesleept te hebben begint Max het vertrouwen in het vistuig en mijnvangsttactiek te verliezen Een landgenoot met grote hengel op de spiegelvertelt dat makrelen niet bijten bij meer dan 3 knopen bootsnelheid Ikben helemaal niet blij met dit snelheidsadvies morgen staan de 60 mijlnaar Dover op het programma Maar de investering in de paravaan willenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
18
we toch graag terug verdienen Dus gaan we naar het slechts 20 mijlverderop gelegen Eastbourne Met de fok half uit en de huik om de giekMet ruim twee knopen snelheid duikt de glimmende paravaan naar degewenste diepte Tijd voor een tweede bakkie is er niet Strike Max staatte springen op het achterdek We hebben een vis pak een mes Dat zijnvistuig hopeloos in de war raakt bij het haastig binnenhalen maakt hemniks meer uit als hij ziet dat aan alle vier de haken een vette makreelhangtOngeloof overheerst als hij de vier vissen even later nu zonder kopbestudeert De paravaan doet inmiddels weer zijn werk en bij het binnen-varen van de sluis bij Eastbourne staat de emmer vol makrelen pontificaalop het voordek Met Max ernaast Onthaasten loont
50 43 N01 14 E
BEACHY HEAD
19
Doordouwen loontTijdgebrek en tegenwind zijn vaak de grootste spelbre-kers bij het maken van een Rondje Kanaal Toch is deroute meestal prima te doen in de gemiddelde drie-
weekse zomervakantie Zonder nachten doorzeilen is het rondjein 13 dagtrajecten op te delen Een paar verwaaidagen gooienbij 21 dagen vrij nog steeds geen roet in het eten Pas echt relaxt
wordt het bij een vakantie van vier weken of langer Dan blijfter ook tijd over om veel tussenliggende havensaan te doen en wat meer van Frankrijk en Enge-
land te zien Zeilers met tijdgebrek verhogen hunkansen door vooral in het begin ook te varen
onder minder ideale omstandigheden TotCherbourg hadden wij twee dagen met nauwe-
lijks wind Twee dagen waaide het te hard om uitvaren De rest van de tijd stond de wind rechtHet Kanaal in Tegen dus Comfortabel waren
die vaardagen meestal niet Maar bij windstilte een dagwachten op meer knopen uit de goede hoek brengt je nietverder En wie niet bereid is een dag motorzeilend te hakkentegen windkracht 5 moet echt geluk hebben de Solent nog tebereiken Het zit op de heenweg nou eenmaal vaak tegen metdie overwegende zuidwesten windTegenwoordig ben je in bijna elke marina snel online Met dehuidige weersinformatie op internet is is tochtplanning makke-lijker dan ooit Als de gribfiles een week zuidwest 6 of 7 aange-ven dan weet je dat je de Solent tot volgend jaar moet latenwachten Londen de Engelse oostkust of de Wadden zijn daneen logischere vakantiebestemming Maar als je met de beschik-bare informatie de mogelijke vaardagen goed benut maak jemet dit rondje een lekker veel mijlen Via Belgieuml en Frankrijk opde heenweg en langs Engeland op de terugweg is geen mijlhetzelde Die afwisseling maakte voor ons een paar dagenknokken meer dan goed
Statistieken latenweinig misverstandbestaan over hetprobleem van deNederlandsevakantiezeilerDe grafiek toontde windrichtingenzoals die in afgelo-pen maand julivoor Calais werdengeregistreerdIn 54 procent vande tijd waaide hetuit richtingen tus-sen west en zuid
Totaal848 nm01 14 E
RONDJEKRIJTROTSEN
Z
N
O
ZZO
NW
W
ZW
NO
29
12
13
20
klik op onzevideorondleidingen
kijken zonder rijden
videoinfo info
videoinfo info video
info info video
videoinfo info video
videoinfo info video
ADVERTENTIE
21
Een halvezomer lang is Frans devoertaal in een hoek van de NewYorkse haven Drie reuzentrimaransvormen het decor hun masten concurreren moeiteloos metde skyline van de stad Groupama 3 Banque Populaire V enSodebo wachten op het ideale moment om het transatlanti-sche record aan te vallen Dat luistert nauw om je recordhou-der te mogen noemen moet je 2900 mijl tussen New York enZuid-Engeland binnen 4 dagen en 4 uur afleggen
22
In de laatsteweek van juli
geven de meteorologenvan Groupama 3 en Banque Populaire V een voorwaarschuwing Op deweerkaarten tekent zich een lagedrukgebied af dat er veelbelovenduitziet De kunst van een transatlantische recordoversteek is immers omzo lang mogelijk met een depressie mee te liften De zeilers worden eenpaar dagen voor het geplande vertrek ingevlogen
23
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Drie dagen heeft de depressie nodig om uit te razen Kort daarachter zitalweer een volgend gebied met ellende Die ene dag met 15 knopen windmoeten we gebruiken Alderney is 23 mijl verderop maar het idee omdaar gedurende de volgende depressie aan een mooring te hangen is nietaanlokkelijk We laten de Kanaaleilanden voor wat ze zijn en gaan palnoord naar de ingang van de Solent Eindelijk geen zuidwestelijke koersen dus geen gehak meer tegen wind en golven We zijn bijna vergeten hoehet is om met gevierde schoten te varen en om koffie te zetten zonder dekombuis vol koffieprut achter te latenMax haalt zn visspullen tevoorschijn maar de paravaan heeft met 7knopen bootsnelheid moeite om op makreeldiepte te komen Dan maarboten tellen Voor we het weten zijn we de scheepvaartroute over enfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
16
komt de hoge kust van Wight al in zicht De afstand tussen Cherbourg enWight is drie keer die van Calais naar Dover maar met ruim 60 mijl is hetnog steeds niet meer dan een dagtocht En de mooiste tot nu toe Langsde rode vuurtoren bij de Needles glijden we het platte water van de Solentop De krijtrotsen zijn even wit als aan de Franse kant verder is alles hieranders In Lymington River liggen typisch Engelse zeilboten bij laagwatermet hun kiel in de modder aan een mooring We volgen de kronkelenderivier tot de town quay Een verweerde kop met kapiteinspet wijst ons eenvrije plek aan een drijvende steiger zonder verbinding met de wal Als wevastliggen roeit de tanige buurman met zijn opgelapte half opgepomptegrijze Avon onze kant op Welcome in Lymington Can I offer you a ride tothe pub
50 39 N01 35 W
THE NEEDLES
17
Door het doordouwen langs de Franse kust hebben we ruim twee wekende tijd voor de 300 mijl lange thuisreis en bovendien is de kans optegenwind op de terugweg niet groot Daardoor hoeven we niet te kiezentussen een stop in het bijna verplichte Cowes of op de rustieke BeaulieuRiver er is tijd voor allebeiIn Brighton komt nog een onverwacht voordeel van de ontbrekendetijdsdruk aan het licht Na honderden mijlen zijn makreelhaken door hetwater gesleept te hebben begint Max het vertrouwen in het vistuig en mijnvangsttactiek te verliezen Een landgenoot met grote hengel op de spiegelvertelt dat makrelen niet bijten bij meer dan 3 knopen bootsnelheid Ikben helemaal niet blij met dit snelheidsadvies morgen staan de 60 mijlnaar Dover op het programma Maar de investering in de paravaan willenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
18
we toch graag terug verdienen Dus gaan we naar het slechts 20 mijlverderop gelegen Eastbourne Met de fok half uit en de huik om de giekMet ruim twee knopen snelheid duikt de glimmende paravaan naar degewenste diepte Tijd voor een tweede bakkie is er niet Strike Max staatte springen op het achterdek We hebben een vis pak een mes Dat zijnvistuig hopeloos in de war raakt bij het haastig binnenhalen maakt hemniks meer uit als hij ziet dat aan alle vier de haken een vette makreelhangtOngeloof overheerst als hij de vier vissen even later nu zonder kopbestudeert De paravaan doet inmiddels weer zijn werk en bij het binnen-varen van de sluis bij Eastbourne staat de emmer vol makrelen pontificaalop het voordek Met Max ernaast Onthaasten loont
50 43 N01 14 E
BEACHY HEAD
19
Doordouwen loontTijdgebrek en tegenwind zijn vaak de grootste spelbre-kers bij het maken van een Rondje Kanaal Toch is deroute meestal prima te doen in de gemiddelde drie-
weekse zomervakantie Zonder nachten doorzeilen is het rondjein 13 dagtrajecten op te delen Een paar verwaaidagen gooienbij 21 dagen vrij nog steeds geen roet in het eten Pas echt relaxt
wordt het bij een vakantie van vier weken of langer Dan blijfter ook tijd over om veel tussenliggende havensaan te doen en wat meer van Frankrijk en Enge-
land te zien Zeilers met tijdgebrek verhogen hunkansen door vooral in het begin ook te varen
onder minder ideale omstandigheden TotCherbourg hadden wij twee dagen met nauwe-
lijks wind Twee dagen waaide het te hard om uitvaren De rest van de tijd stond de wind rechtHet Kanaal in Tegen dus Comfortabel waren
die vaardagen meestal niet Maar bij windstilte een dagwachten op meer knopen uit de goede hoek brengt je nietverder En wie niet bereid is een dag motorzeilend te hakkentegen windkracht 5 moet echt geluk hebben de Solent nog tebereiken Het zit op de heenweg nou eenmaal vaak tegen metdie overwegende zuidwesten windTegenwoordig ben je in bijna elke marina snel online Met dehuidige weersinformatie op internet is is tochtplanning makke-lijker dan ooit Als de gribfiles een week zuidwest 6 of 7 aange-ven dan weet je dat je de Solent tot volgend jaar moet latenwachten Londen de Engelse oostkust of de Wadden zijn daneen logischere vakantiebestemming Maar als je met de beschik-bare informatie de mogelijke vaardagen goed benut maak jemet dit rondje een lekker veel mijlen Via Belgieuml en Frankrijk opde heenweg en langs Engeland op de terugweg is geen mijlhetzelde Die afwisseling maakte voor ons een paar dagenknokken meer dan goed
Statistieken latenweinig misverstandbestaan over hetprobleem van deNederlandsevakantiezeilerDe grafiek toontde windrichtingenzoals die in afgelo-pen maand julivoor Calais werdengeregistreerdIn 54 procent vande tijd waaide hetuit richtingen tus-sen west en zuid
Totaal848 nm01 14 E
RONDJEKRIJTROTSEN
Z
N
O
ZZO
NW
W
ZW
NO
29
12
13
20
klik op onzevideorondleidingen
kijken zonder rijden
videoinfo info
videoinfo info video
info info video
videoinfo info video
videoinfo info video
ADVERTENTIE
21
Een halvezomer lang is Frans devoertaal in een hoek van de NewYorkse haven Drie reuzentrimaransvormen het decor hun masten concurreren moeiteloos metde skyline van de stad Groupama 3 Banque Populaire V enSodebo wachten op het ideale moment om het transatlanti-sche record aan te vallen Dat luistert nauw om je recordhou-der te mogen noemen moet je 2900 mijl tussen New York enZuid-Engeland binnen 4 dagen en 4 uur afleggen
22
In de laatsteweek van juli
geven de meteorologenvan Groupama 3 en Banque Populaire V een voorwaarschuwing Op deweerkaarten tekent zich een lagedrukgebied af dat er veelbelovenduitziet De kunst van een transatlantische recordoversteek is immers omzo lang mogelijk met een depressie mee te liften De zeilers worden eenpaar dagen voor het geplande vertrek ingevlogen
23
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
komt de hoge kust van Wight al in zicht De afstand tussen Cherbourg enWight is drie keer die van Calais naar Dover maar met ruim 60 mijl is hetnog steeds niet meer dan een dagtocht En de mooiste tot nu toe Langsde rode vuurtoren bij de Needles glijden we het platte water van de Solentop De krijtrotsen zijn even wit als aan de Franse kant verder is alles hieranders In Lymington River liggen typisch Engelse zeilboten bij laagwatermet hun kiel in de modder aan een mooring We volgen de kronkelenderivier tot de town quay Een verweerde kop met kapiteinspet wijst ons eenvrije plek aan een drijvende steiger zonder verbinding met de wal Als wevastliggen roeit de tanige buurman met zijn opgelapte half opgepomptegrijze Avon onze kant op Welcome in Lymington Can I offer you a ride tothe pub
50 39 N01 35 W
THE NEEDLES
17
Door het doordouwen langs de Franse kust hebben we ruim twee wekende tijd voor de 300 mijl lange thuisreis en bovendien is de kans optegenwind op de terugweg niet groot Daardoor hoeven we niet te kiezentussen een stop in het bijna verplichte Cowes of op de rustieke BeaulieuRiver er is tijd voor allebeiIn Brighton komt nog een onverwacht voordeel van de ontbrekendetijdsdruk aan het licht Na honderden mijlen zijn makreelhaken door hetwater gesleept te hebben begint Max het vertrouwen in het vistuig en mijnvangsttactiek te verliezen Een landgenoot met grote hengel op de spiegelvertelt dat makrelen niet bijten bij meer dan 3 knopen bootsnelheid Ikben helemaal niet blij met dit snelheidsadvies morgen staan de 60 mijlnaar Dover op het programma Maar de investering in de paravaan willenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
18
we toch graag terug verdienen Dus gaan we naar het slechts 20 mijlverderop gelegen Eastbourne Met de fok half uit en de huik om de giekMet ruim twee knopen snelheid duikt de glimmende paravaan naar degewenste diepte Tijd voor een tweede bakkie is er niet Strike Max staatte springen op het achterdek We hebben een vis pak een mes Dat zijnvistuig hopeloos in de war raakt bij het haastig binnenhalen maakt hemniks meer uit als hij ziet dat aan alle vier de haken een vette makreelhangtOngeloof overheerst als hij de vier vissen even later nu zonder kopbestudeert De paravaan doet inmiddels weer zijn werk en bij het binnen-varen van de sluis bij Eastbourne staat de emmer vol makrelen pontificaalop het voordek Met Max ernaast Onthaasten loont
50 43 N01 14 E
BEACHY HEAD
19
Doordouwen loontTijdgebrek en tegenwind zijn vaak de grootste spelbre-kers bij het maken van een Rondje Kanaal Toch is deroute meestal prima te doen in de gemiddelde drie-
weekse zomervakantie Zonder nachten doorzeilen is het rondjein 13 dagtrajecten op te delen Een paar verwaaidagen gooienbij 21 dagen vrij nog steeds geen roet in het eten Pas echt relaxt
wordt het bij een vakantie van vier weken of langer Dan blijfter ook tijd over om veel tussenliggende havensaan te doen en wat meer van Frankrijk en Enge-
land te zien Zeilers met tijdgebrek verhogen hunkansen door vooral in het begin ook te varen
onder minder ideale omstandigheden TotCherbourg hadden wij twee dagen met nauwe-
lijks wind Twee dagen waaide het te hard om uitvaren De rest van de tijd stond de wind rechtHet Kanaal in Tegen dus Comfortabel waren
die vaardagen meestal niet Maar bij windstilte een dagwachten op meer knopen uit de goede hoek brengt je nietverder En wie niet bereid is een dag motorzeilend te hakkentegen windkracht 5 moet echt geluk hebben de Solent nog tebereiken Het zit op de heenweg nou eenmaal vaak tegen metdie overwegende zuidwesten windTegenwoordig ben je in bijna elke marina snel online Met dehuidige weersinformatie op internet is is tochtplanning makke-lijker dan ooit Als de gribfiles een week zuidwest 6 of 7 aange-ven dan weet je dat je de Solent tot volgend jaar moet latenwachten Londen de Engelse oostkust of de Wadden zijn daneen logischere vakantiebestemming Maar als je met de beschik-bare informatie de mogelijke vaardagen goed benut maak jemet dit rondje een lekker veel mijlen Via Belgieuml en Frankrijk opde heenweg en langs Engeland op de terugweg is geen mijlhetzelde Die afwisseling maakte voor ons een paar dagenknokken meer dan goed
Statistieken latenweinig misverstandbestaan over hetprobleem van deNederlandsevakantiezeilerDe grafiek toontde windrichtingenzoals die in afgelo-pen maand julivoor Calais werdengeregistreerdIn 54 procent vande tijd waaide hetuit richtingen tus-sen west en zuid
Totaal848 nm01 14 E
RONDJEKRIJTROTSEN
Z
N
O
ZZO
NW
W
ZW
NO
29
12
13
20
klik op onzevideorondleidingen
kijken zonder rijden
videoinfo info
videoinfo info video
info info video
videoinfo info video
videoinfo info video
ADVERTENTIE
21
Een halvezomer lang is Frans devoertaal in een hoek van de NewYorkse haven Drie reuzentrimaransvormen het decor hun masten concurreren moeiteloos metde skyline van de stad Groupama 3 Banque Populaire V enSodebo wachten op het ideale moment om het transatlanti-sche record aan te vallen Dat luistert nauw om je recordhou-der te mogen noemen moet je 2900 mijl tussen New York enZuid-Engeland binnen 4 dagen en 4 uur afleggen
22
In de laatsteweek van juli
geven de meteorologenvan Groupama 3 en Banque Populaire V een voorwaarschuwing Op deweerkaarten tekent zich een lagedrukgebied af dat er veelbelovenduitziet De kunst van een transatlantische recordoversteek is immers omzo lang mogelijk met een depressie mee te liften De zeilers worden eenpaar dagen voor het geplande vertrek ingevlogen
23
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Door het doordouwen langs de Franse kust hebben we ruim twee wekende tijd voor de 300 mijl lange thuisreis en bovendien is de kans optegenwind op de terugweg niet groot Daardoor hoeven we niet te kiezentussen een stop in het bijna verplichte Cowes of op de rustieke BeaulieuRiver er is tijd voor allebeiIn Brighton komt nog een onverwacht voordeel van de ontbrekendetijdsdruk aan het licht Na honderden mijlen zijn makreelhaken door hetwater gesleept te hebben begint Max het vertrouwen in het vistuig en mijnvangsttactiek te verliezen Een landgenoot met grote hengel op de spiegelvertelt dat makrelen niet bijten bij meer dan 3 knopen bootsnelheid Ikben helemaal niet blij met dit snelheidsadvies morgen staan de 60 mijlnaar Dover op het programma Maar de investering in de paravaan willenfo
tos
copy S
jors
van
der
Woe
rd
18
we toch graag terug verdienen Dus gaan we naar het slechts 20 mijlverderop gelegen Eastbourne Met de fok half uit en de huik om de giekMet ruim twee knopen snelheid duikt de glimmende paravaan naar degewenste diepte Tijd voor een tweede bakkie is er niet Strike Max staatte springen op het achterdek We hebben een vis pak een mes Dat zijnvistuig hopeloos in de war raakt bij het haastig binnenhalen maakt hemniks meer uit als hij ziet dat aan alle vier de haken een vette makreelhangtOngeloof overheerst als hij de vier vissen even later nu zonder kopbestudeert De paravaan doet inmiddels weer zijn werk en bij het binnen-varen van de sluis bij Eastbourne staat de emmer vol makrelen pontificaalop het voordek Met Max ernaast Onthaasten loont
50 43 N01 14 E
BEACHY HEAD
19
Doordouwen loontTijdgebrek en tegenwind zijn vaak de grootste spelbre-kers bij het maken van een Rondje Kanaal Toch is deroute meestal prima te doen in de gemiddelde drie-
weekse zomervakantie Zonder nachten doorzeilen is het rondjein 13 dagtrajecten op te delen Een paar verwaaidagen gooienbij 21 dagen vrij nog steeds geen roet in het eten Pas echt relaxt
wordt het bij een vakantie van vier weken of langer Dan blijfter ook tijd over om veel tussenliggende havensaan te doen en wat meer van Frankrijk en Enge-
land te zien Zeilers met tijdgebrek verhogen hunkansen door vooral in het begin ook te varen
onder minder ideale omstandigheden TotCherbourg hadden wij twee dagen met nauwe-
lijks wind Twee dagen waaide het te hard om uitvaren De rest van de tijd stond de wind rechtHet Kanaal in Tegen dus Comfortabel waren
die vaardagen meestal niet Maar bij windstilte een dagwachten op meer knopen uit de goede hoek brengt je nietverder En wie niet bereid is een dag motorzeilend te hakkentegen windkracht 5 moet echt geluk hebben de Solent nog tebereiken Het zit op de heenweg nou eenmaal vaak tegen metdie overwegende zuidwesten windTegenwoordig ben je in bijna elke marina snel online Met dehuidige weersinformatie op internet is is tochtplanning makke-lijker dan ooit Als de gribfiles een week zuidwest 6 of 7 aange-ven dan weet je dat je de Solent tot volgend jaar moet latenwachten Londen de Engelse oostkust of de Wadden zijn daneen logischere vakantiebestemming Maar als je met de beschik-bare informatie de mogelijke vaardagen goed benut maak jemet dit rondje een lekker veel mijlen Via Belgieuml en Frankrijk opde heenweg en langs Engeland op de terugweg is geen mijlhetzelde Die afwisseling maakte voor ons een paar dagenknokken meer dan goed
Statistieken latenweinig misverstandbestaan over hetprobleem van deNederlandsevakantiezeilerDe grafiek toontde windrichtingenzoals die in afgelo-pen maand julivoor Calais werdengeregistreerdIn 54 procent vande tijd waaide hetuit richtingen tus-sen west en zuid
Totaal848 nm01 14 E
RONDJEKRIJTROTSEN
Z
N
O
ZZO
NW
W
ZW
NO
29
12
13
20
klik op onzevideorondleidingen
kijken zonder rijden
videoinfo info
videoinfo info video
info info video
videoinfo info video
videoinfo info video
ADVERTENTIE
21
Een halvezomer lang is Frans devoertaal in een hoek van de NewYorkse haven Drie reuzentrimaransvormen het decor hun masten concurreren moeiteloos metde skyline van de stad Groupama 3 Banque Populaire V enSodebo wachten op het ideale moment om het transatlanti-sche record aan te vallen Dat luistert nauw om je recordhou-der te mogen noemen moet je 2900 mijl tussen New York enZuid-Engeland binnen 4 dagen en 4 uur afleggen
22
In de laatsteweek van juli
geven de meteorologenvan Groupama 3 en Banque Populaire V een voorwaarschuwing Op deweerkaarten tekent zich een lagedrukgebied af dat er veelbelovenduitziet De kunst van een transatlantische recordoversteek is immers omzo lang mogelijk met een depressie mee te liften De zeilers worden eenpaar dagen voor het geplande vertrek ingevlogen
23
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
we toch graag terug verdienen Dus gaan we naar het slechts 20 mijlverderop gelegen Eastbourne Met de fok half uit en de huik om de giekMet ruim twee knopen snelheid duikt de glimmende paravaan naar degewenste diepte Tijd voor een tweede bakkie is er niet Strike Max staatte springen op het achterdek We hebben een vis pak een mes Dat zijnvistuig hopeloos in de war raakt bij het haastig binnenhalen maakt hemniks meer uit als hij ziet dat aan alle vier de haken een vette makreelhangtOngeloof overheerst als hij de vier vissen even later nu zonder kopbestudeert De paravaan doet inmiddels weer zijn werk en bij het binnen-varen van de sluis bij Eastbourne staat de emmer vol makrelen pontificaalop het voordek Met Max ernaast Onthaasten loont
50 43 N01 14 E
BEACHY HEAD
19
Doordouwen loontTijdgebrek en tegenwind zijn vaak de grootste spelbre-kers bij het maken van een Rondje Kanaal Toch is deroute meestal prima te doen in de gemiddelde drie-
weekse zomervakantie Zonder nachten doorzeilen is het rondjein 13 dagtrajecten op te delen Een paar verwaaidagen gooienbij 21 dagen vrij nog steeds geen roet in het eten Pas echt relaxt
wordt het bij een vakantie van vier weken of langer Dan blijfter ook tijd over om veel tussenliggende havensaan te doen en wat meer van Frankrijk en Enge-
land te zien Zeilers met tijdgebrek verhogen hunkansen door vooral in het begin ook te varen
onder minder ideale omstandigheden TotCherbourg hadden wij twee dagen met nauwe-
lijks wind Twee dagen waaide het te hard om uitvaren De rest van de tijd stond de wind rechtHet Kanaal in Tegen dus Comfortabel waren
die vaardagen meestal niet Maar bij windstilte een dagwachten op meer knopen uit de goede hoek brengt je nietverder En wie niet bereid is een dag motorzeilend te hakkentegen windkracht 5 moet echt geluk hebben de Solent nog tebereiken Het zit op de heenweg nou eenmaal vaak tegen metdie overwegende zuidwesten windTegenwoordig ben je in bijna elke marina snel online Met dehuidige weersinformatie op internet is is tochtplanning makke-lijker dan ooit Als de gribfiles een week zuidwest 6 of 7 aange-ven dan weet je dat je de Solent tot volgend jaar moet latenwachten Londen de Engelse oostkust of de Wadden zijn daneen logischere vakantiebestemming Maar als je met de beschik-bare informatie de mogelijke vaardagen goed benut maak jemet dit rondje een lekker veel mijlen Via Belgieuml en Frankrijk opde heenweg en langs Engeland op de terugweg is geen mijlhetzelde Die afwisseling maakte voor ons een paar dagenknokken meer dan goed
Statistieken latenweinig misverstandbestaan over hetprobleem van deNederlandsevakantiezeilerDe grafiek toontde windrichtingenzoals die in afgelo-pen maand julivoor Calais werdengeregistreerdIn 54 procent vande tijd waaide hetuit richtingen tus-sen west en zuid
Totaal848 nm01 14 E
RONDJEKRIJTROTSEN
Z
N
O
ZZO
NW
W
ZW
NO
29
12
13
20
klik op onzevideorondleidingen
kijken zonder rijden
videoinfo info
videoinfo info video
info info video
videoinfo info video
videoinfo info video
ADVERTENTIE
21
Een halvezomer lang is Frans devoertaal in een hoek van de NewYorkse haven Drie reuzentrimaransvormen het decor hun masten concurreren moeiteloos metde skyline van de stad Groupama 3 Banque Populaire V enSodebo wachten op het ideale moment om het transatlanti-sche record aan te vallen Dat luistert nauw om je recordhou-der te mogen noemen moet je 2900 mijl tussen New York enZuid-Engeland binnen 4 dagen en 4 uur afleggen
22
In de laatsteweek van juli
geven de meteorologenvan Groupama 3 en Banque Populaire V een voorwaarschuwing Op deweerkaarten tekent zich een lagedrukgebied af dat er veelbelovenduitziet De kunst van een transatlantische recordoversteek is immers omzo lang mogelijk met een depressie mee te liften De zeilers worden eenpaar dagen voor het geplande vertrek ingevlogen
23
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Doordouwen loontTijdgebrek en tegenwind zijn vaak de grootste spelbre-kers bij het maken van een Rondje Kanaal Toch is deroute meestal prima te doen in de gemiddelde drie-
weekse zomervakantie Zonder nachten doorzeilen is het rondjein 13 dagtrajecten op te delen Een paar verwaaidagen gooienbij 21 dagen vrij nog steeds geen roet in het eten Pas echt relaxt
wordt het bij een vakantie van vier weken of langer Dan blijfter ook tijd over om veel tussenliggende havensaan te doen en wat meer van Frankrijk en Enge-
land te zien Zeilers met tijdgebrek verhogen hunkansen door vooral in het begin ook te varen
onder minder ideale omstandigheden TotCherbourg hadden wij twee dagen met nauwe-
lijks wind Twee dagen waaide het te hard om uitvaren De rest van de tijd stond de wind rechtHet Kanaal in Tegen dus Comfortabel waren
die vaardagen meestal niet Maar bij windstilte een dagwachten op meer knopen uit de goede hoek brengt je nietverder En wie niet bereid is een dag motorzeilend te hakkentegen windkracht 5 moet echt geluk hebben de Solent nog tebereiken Het zit op de heenweg nou eenmaal vaak tegen metdie overwegende zuidwesten windTegenwoordig ben je in bijna elke marina snel online Met dehuidige weersinformatie op internet is is tochtplanning makke-lijker dan ooit Als de gribfiles een week zuidwest 6 of 7 aange-ven dan weet je dat je de Solent tot volgend jaar moet latenwachten Londen de Engelse oostkust of de Wadden zijn daneen logischere vakantiebestemming Maar als je met de beschik-bare informatie de mogelijke vaardagen goed benut maak jemet dit rondje een lekker veel mijlen Via Belgieuml en Frankrijk opde heenweg en langs Engeland op de terugweg is geen mijlhetzelde Die afwisseling maakte voor ons een paar dagenknokken meer dan goed
Statistieken latenweinig misverstandbestaan over hetprobleem van deNederlandsevakantiezeilerDe grafiek toontde windrichtingenzoals die in afgelo-pen maand julivoor Calais werdengeregistreerdIn 54 procent vande tijd waaide hetuit richtingen tus-sen west en zuid
Totaal848 nm01 14 E
RONDJEKRIJTROTSEN
Z
N
O
ZZO
NW
W
ZW
NO
29
12
13
20
klik op onzevideorondleidingen
kijken zonder rijden
videoinfo info
videoinfo info video
info info video
videoinfo info video
videoinfo info video
ADVERTENTIE
21
Een halvezomer lang is Frans devoertaal in een hoek van de NewYorkse haven Drie reuzentrimaransvormen het decor hun masten concurreren moeiteloos metde skyline van de stad Groupama 3 Banque Populaire V enSodebo wachten op het ideale moment om het transatlanti-sche record aan te vallen Dat luistert nauw om je recordhou-der te mogen noemen moet je 2900 mijl tussen New York enZuid-Engeland binnen 4 dagen en 4 uur afleggen
22
In de laatsteweek van juli
geven de meteorologenvan Groupama 3 en Banque Populaire V een voorwaarschuwing Op deweerkaarten tekent zich een lagedrukgebied af dat er veelbelovenduitziet De kunst van een transatlantische recordoversteek is immers omzo lang mogelijk met een depressie mee te liften De zeilers worden eenpaar dagen voor het geplande vertrek ingevlogen
23
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
klik op onzevideorondleidingen
kijken zonder rijden
videoinfo info
videoinfo info video
info info video
videoinfo info video
videoinfo info video
ADVERTENTIE
21
Een halvezomer lang is Frans devoertaal in een hoek van de NewYorkse haven Drie reuzentrimaransvormen het decor hun masten concurreren moeiteloos metde skyline van de stad Groupama 3 Banque Populaire V enSodebo wachten op het ideale moment om het transatlanti-sche record aan te vallen Dat luistert nauw om je recordhou-der te mogen noemen moet je 2900 mijl tussen New York enZuid-Engeland binnen 4 dagen en 4 uur afleggen
22
In de laatsteweek van juli
geven de meteorologenvan Groupama 3 en Banque Populaire V een voorwaarschuwing Op deweerkaarten tekent zich een lagedrukgebied af dat er veelbelovenduitziet De kunst van een transatlantische recordoversteek is immers omzo lang mogelijk met een depressie mee te liften De zeilers worden eenpaar dagen voor het geplande vertrek ingevlogen
23
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Een halvezomer lang is Frans devoertaal in een hoek van de NewYorkse haven Drie reuzentrimaransvormen het decor hun masten concurreren moeiteloos metde skyline van de stad Groupama 3 Banque Populaire V enSodebo wachten op het ideale moment om het transatlanti-sche record aan te vallen Dat luistert nauw om je recordhou-der te mogen noemen moet je 2900 mijl tussen New York enZuid-Engeland binnen 4 dagen en 4 uur afleggen
22
In de laatsteweek van juli
geven de meteorologenvan Groupama 3 en Banque Populaire V een voorwaarschuwing Op deweerkaarten tekent zich een lagedrukgebied af dat er veelbelovenduitziet De kunst van een transatlantische recordoversteek is immers omzo lang mogelijk met een depressie mee te liften De zeilers worden eenpaar dagen voor het geplande vertrek ingevlogen
23
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
In de laatsteweek van juli
geven de meteorologenvan Groupama 3 en Banque Populaire V een voorwaarschuwing Op deweerkaarten tekent zich een lagedrukgebied af dat er veelbelovenduitziet De kunst van een transatlantische recordoversteek is immers omzo lang mogelijk met een depressie mee te liften De zeilers worden eenpaar dagen voor het geplande vertrek ingevlogen
23
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
908 mijl in 24 uurOp 30 juli vertrekken de beide tris vrijwel tegelijkertijd Sodebo hoopt opeen nog gunstiger scenario en blijft liggen Een verkeerde gok zo blijkt alsnel Zowel Groupama van Franck Cammas de recordhouder op datmoment als de boot van Pascal Bideacutegorry bereiken krankzinnige snelhedentijdens hun oversteek Zelden staat het log onder de 30 knopen Groupamaklokt in 24 uur niet minder dan 857 mijl maar zelfs dat is niet genoeg vooreen etmaalrecord Dat wordt gerealiseerd door Banque Populaire V door ineen etmaal 908 mijl af te leggen Met zulke getallen kan alleen materiaal-pech nog een nieuwe recordoversteek bedreigen maar de boten blijvenheel Bideacutegorry en zijn team waaronder Marcel van Triest als navigatortrekt aan het langste eind Banque Populaire V finisht drie dagen 15 uur en25 minuten nadat ze uit New York vertrokken en verplettert het record meteen gemiddelde snelheid van 329 knopen Groupama 3 is maar een fractielangzamer maar komt toch 12 minuten tekort om het record te houden
Volgende doelenHet nieuwe record zal dit jaar niet meer worden aangevallen Half augustuszeilt Thomas Coville zijn Sodebo onverrichter zake terug naar Frankrijk omzich voor te bereiden op een nog ambitieuzer doel Later dit jaar zullenalle drie de boten rond de wereld records aanvallen Met60 dagen als te kloppen tijd belooft ook dateen vlot rondje te worden
24
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
ADVERTENTIE
25
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
De monding van Helford River even ten zuiden van Falmouth ligtafgekeerd van de heersende westenwind Oceaandeining dringter nauwelijks binnen De eerste mijlen hebben niets van een rivierhet is een inham van de zee tussen de groenste hellingen vanCornwall Pas hogerop slingert de rivier zoals een rivier betaamtsmal en grillig soms door bos dan weer langs weiden en han-gende wilde bloemen tot op de vloedlijn Nergens ontsnapt zeaan de invloed van de zee Het water rijst en daalt en blijft zoutal wordt het brak bij zware regen Alleen de trechtermond is diepbij elk getij hogerop heerst modder waarin boten zich doodhouden tot het volgende hoogwater
HoutModder
en
Oerbritse restauratie van loodskotter Alpha
FOTOS EN TEKST MICHIEL SCHOLTES
26
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
27
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
28
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
aar een kielschip over de vloed nog net kan komenligt het gehucht Gweek Voor de Industrieumlle Revolutie waser een kade waar kleine vrachtzeilers steenkool voorkopersmelterijen en hout voor de mijnen brachten en weervertrokken met graan of kopererts Gweek Quai bestaatnog steeds en huisvest een onwaarschijnlijke verzamelingexcentriekelingen en gestrande gezinnen op even onwaar-schijnlijke vaartuigen Het terrein staat vol containersloodsen tenten vergeten jachten en jachten te koop maarook met nieuwe boten in aanbouw en bloedserieuze res-tauratieprojecten
Restauratie en nieuwbouwOndanks het scharrige aanzien zitten er bedrijven vannaam Gweek Quai Boatyard Working Sail en DavidWalkey Yachtbuilders zijn beroemd om de restauratie ennieuwbouw van houten schepen Knoestige houtbewerkersen gefortuneerde opdrachtgevers bewegen er samenomzichtig tussen krommers knieeumln en spanten WantGweek is een van de zeldzame plekken voor de nieuwbouwvan loodskotters Luke Powell van Working Sail bouwt erjachten naar de voormalige loodskotters van de ScilliesDavid Walkey doet Bristol Channel Pilotcutters Het meestopvallende verschil zit hem in de platte spiegels van deeersten en de elliptische hekken van de laatsten Overigenszijn het allemaal uiterst zeewaardige zeilkotters die in denegentiende eeuw onder alle omstandigheden tegenelkaar raceten om als eerste een loods te kunnen overzet-ten op een naderend zeeschipNu bestaan er twee gemeenschappen van eigenaren dievan oude nog door loodsen gebruikte loodskotters en dievan later als jacht gebouwde kotters Twee gemeenschap-pen die voortdurend tegen elkaar schurken maar evenmoeilijk mengen als oude adel en nieuw geld
w
29
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Een oerlucht diehoort bij houtenscheepsbouw
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
30
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Keuze voor een werfHet onderscheid is niet besteed aan Willem Scholtes deenige Nederlandse eigenaar van een originele Bristol Chan-nel Pilotcutter Echter dat maakte zijn keuze voor een werfdie de restauratie van zijn lekkende Alpha mocht gaanuitvoeren niet makkelijker Powells erelijst staat als eenhuis Walkeys niet minder Walkeys eerste werk in Gweekwas de herbouw van Marian (2002) Later volgde Margue-rite (2004) en Kindly Light (stilgelegd wegens geldgebrekvan de eigenaar het schip staat op Gweek Quai in eentent) De overeenkomsten tussen Alpha en Kindly Light ndashlaatstgenoemd schip werd in 1911 speciaal gebouwd omde succesvolle Alpha (1904) te verslaan - en Willemsaffiniteit met Walkey gaven de doorslag Dat David dit jaarwinnaar is van de Duke of Cornwall Award voor hetbewaren en doorgeven van Cornwalls cultuurhistorischevaardigheden bevestigt zijn keus
DiagnoseEn zo sjorde een slepertje Alpha bij hoogwater door demodder naar Gweek Quai Al gauw was de kotter eenschaduw van zichzelf Scheefgezakt en onttakeld binnenontwikkelde zich een schimmel die het hele interieur groenkleurde en een muffe lucht afgaf In het tussen de spantenverzamelde regenwater ontsproten enge beesten Het gafeen beeld van verval en verwees naar honderden houtenboten langs de Britse kust die er net zo uitzien en langzaamsterven Maar voor de winter haalde een kraan de ziekeromp uit de prut en zette die op de kade waar de mannenvan Walkey een tent om het schip heen opzetten geenhonderd meter van de Kindly LightWat Alpha mankeerde was eerst onduidelijk Slechte ach-tersteven huidplanken in de kont misschien een slechtekiel Dokter Walkeys diagnose werd van kwaad tot erger
31
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Knoestige houtbewerkersbewegen omzichtig tussenkrommers knieeumln en spanten
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
32
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
krommers knieeumln en spanten
33
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
De kiel bleek weliswaar gezond maar de kont moesthelemaal vernieuwd worden evenals de voorsteven deboegsectie en de huid tot de waterlijn Voeg daarbij destringers zool kuip en interieur en je spreekt van een forserestauratie
VakmanschapBijna een jaar later is het werk in zijn mooiste fase Je kuntoveral bij overal aan voelen en ruiken Zit je als Jonas in dewalvis tussen de spanten dan zie je buiten handen engeconcentreerde gezichten van Walkeys mannen bezigmet de volgende huidgang De stuurboord stringer ligt testomen in een plastic kous Geuren van hout teer vuur enverf vermengen zich tot de oerlucht die hoort bij houtenscheepsbouw op alle werven van de wereld En wat eenvakmanschap hier Alles past op de millimeter Naden zijnnauwelijks breed genoeg om te breeuwen Bij elke gangelke spant hoort een verhaal over de boom het zagen hetbranden het hars de draad de sterkte De bouwers zijntrots op hun werk Hun ziel ligt erin Steeds weer kijken zeje lachend aan kloppen geruststellend op de romp enbeloven Shell do fine Z
foto
s copy
Mic
hiel
Sco
ltes
34
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
ADVERTENTIE
35
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Op weg naar Zuid-Afrika zeilen we met de Kind Of Blue langs de westkust vanMadagascar Wind om het kanaal van Mozambique over te steken wordt nietverwacht dus maken we gebruik van land- en zeewind om af te zakkenBuiten enkele pirogues primitieve zeilkanorsquos met eacuteeacuten drijver is er geenscheepvaart op dit traject Elk kwartier turen we de zee af maar zien niets oponze weg We schrikken ons dan ook suf wanneer we aangeroepen wordendoor enkele kinderen Zijn we in slaap gesukkeld Hebben we een bril nodigOp nog geen 50 meter passeren we een ondergelopen pirogue met drieknullen tot aan hun borst in het water 2 Mijl uit de kust zwaaiend met eenT-shirt en luidkeels roepend om aandacht Als ze ons niet gewaarschuwdhadden waren we er waarschijnlijk langs gevaren zonder ze op te merkenOnmiddellijk strijken we de zeilen en keren terug om het drietal uit het waterfoto
s copy
Fre
d va
n de
r Hav
e
36
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
te vissen Dan vallen we in de volgende verbazing ze kunnen niet zwemmenKrabbelend als hondjes en met angst in hun ogen overbruggen ze de 5 metervan de aangelijnde pirogue naar de Kind Of Blue De angst is niet geheelonbegrijpelijk want het wemelt hier van de haaien en de kans is groot dat zede aandacht van die veelvraten al op zich gevestigd hebben Eenmaal aanboord acclimatiseren ze echter snel en als we met de pirogue op sleeptouwnaar het naamloze gehucht varen waar zij vandaan komen lijken ze nauwelijksonder de indruk van het gebeuren Inmiddels moeten ze thuis toch ookongerust geworden zijn want als wij het gehucht naderden varen er juisttwee snelle boten uit om de jongens te zoeken Nadat we de drenkelingen ende sleep hebben overgedragen varen wij de schemer inWe worden nog lang nagezwaaid
Indische OceaanRedding in de
Indische Oceaan
Z
37
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Stil ruim ongereptHalverwege een zeiltrip door Scandinavieuml staan Paulien Loeveen Evert van de Vrie bij vertrek uit Stockholm voor een keuzenaar het oosten richting Helsinki en St Petersburg of naarhet noorden de Botnische golf in Ze kozen voor het laatste enkwamen terecht in de voor hen onbekende Houmlga KustenEen openbaring
Zweedse Houmlga Kusten ideale zeilbestemming
FOTOS EN TEKST PAULIEN LOEVE EN EVERT VAN DE VRIEfo
tos
copy E
vert
van
de
Vrie
38
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Stil ruim ongerept
39
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
e Imray Baltic Sea Pilot noemt het landschap van deHoumlga Kusten (Zweeds voor hoge kust) misschien wel hetmooiste gebied van Oost-Zweden Het is in ieder geval inde Oostzee het landschap met de hoogste heuvels directaan de kust waar je prachtig tussendoor kunt varen Van
noord tot zuid is het zorsquon 60 mijl en er zijntalloze eilanden doorsneden met mooiefjorden die tot zorsquon 25 mijl landinwaartsreiken Vrijwel overal is diep water in tegen-stelling tot andere eilandenrijken in ZwedenDat maakt de navigatie makkelijkerOumlregrund is de springplank voor zeilers diede Botnische golf in willen Het is een knusklein stadje waar je nog een keer kunt
fourageren Vanuit die plaats zeilen we de 150 mijl naar deHoumlga Kusten een trip zonder noemenswaardige obstakelsScheepvaart is er nauwelijks er loopt geen stroming en hetwordt zomers amper donker op deze hoge breedte
Stijgende bodemDe Houmlga Kusten liggen ongeveer tussen Oumlrnskoumlldvik in hetnoorden en Sundsvall in het zuiden Geologisch is het eenheel bijzonder gebied want het komt met bijna 1 cm perjaar omhoog Die stijging is de reactie op de laatste ijstijdtoen enorme ijslagen en gletsjers de aardbodem hier naarbeneden druktenTot op de dag vanvandaag is debodem nog altijdaan het terugverenVroeger kon je totHaparanda varenmaar met een bootmet wat diepgang is
D
Langedagenplezierigewind-sterkten
40
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
dat sinds enkele jarenniet meer mogelijkOok op andere plaat-sen aan de HoumlgaKusten is temerken datde bodemomhoog is
gekomen De doorgangen tussen enkele eilandenzijn niet meer te bevaren en Trysunda voorheendrie eilandjes is nu eacuteeacuten eiland geworden
UitgestrektZweden is hier niet dicht bevolkt Haumlrnoumlsand is eacuteeacuten van dewat grotere plaatsen en heeft ook jachthavens maar diezijn van bescheiden omvang Het is een goede uitvalsbasisom het gebied te verkennen Er zijngenoeg plaatsen waar je na eendag zeilen kunt afmeren aan eenpassantensteigertje En dan zijn ernog talloze eilanden waar je eenlijn op de kant zet en een ankerachteruit gooit Soms zelfs met eenklein strandje Het water is glas-helder bijna zoet maar wel koudHet is een waar zeilparadijs Stilruim uitgestrekt en ongerept Behalve Zweden komen weFinse en Duitse zeilers tegen Nogal wat haventjes hebbenbehalve een kleine accommodatie met sanitair en vaak eenkookgelegenheid ook een sauna Zorsquon sauna is voor Zwe-den onmisbaar kost een habbekrats en is een ideale plekom een praatje met de lokale watersporters aan te knopenGoed zweten dan over de steiger zo het water in en weeropnieuw op stoom komen
ZWED
EN
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
41
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
foto
s copy
Eve
rt v
an d
e Vr
ie
42
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Land van iedereenLangs de kust van het vasteland loopt een langeafstands-wandelpad van zorsquon 120 km Het biedt prachtig uitzichtover de eilanden en wateren Ook hier weer ruige natuuren ruimte Zweden hebben het uitgangspunt dat lsquohet landvan iedereen isrsquo Je mag overal komen zolang je anderenmaar niet hindert en respect hebt voor de natuur Hetbetekent dat je overal aan eilanden en in baaien magaanleggen zolang dat niet overduidelijk in iemands achter-tuin is De Zweden zijn erg trots op dit principe en het isinderdaad zeer gastvrijHet weer in het hoge noorden is doorgaans uitstekendUitlopers van het lsquoRussisch hoogrsquo zorgen ervoor datdepressies ofwel veel verder naar het noorden gaan ofwelover Midden-Europa trekken Samen met de lange dagenmaakt dat het zeilen geweldig zeker voor wie Hollandsweer gewend is Bijna altijd licht en plezierige windsterktenalleen wordt het zelden echt warm Maar de 30 gradenhebben we ook niet gemist
Kaarten gids en weerinformatieIn tegenstelling tot de handige watersportkaarten voor de meeste zuidelijkerzeilgebieden in Zweden zijn er voor de Houmlga Kusten alleen lsquoechtersquo zeekaartenbeschikbaar Wij kochten in Stockholm kaarten van Sjoumlfartsverket- Int 1024 - The Baltic Sea Gulf of Bothnia Southern Part- 522 - Houmlgbonden-Oumlrnskoumlldvik-Skag- 523 - Haumlrnoumln-Kramfors- 524 - Haumlrnoumln-Braumlmoumln- 525 - Balsouml-Gran-BraumlmoumlnIn Oumlregrund kochten we bij de VVV tevens havenkantoor een handig kleingidsje lsquoBottenhavskustenrsquo met informatie over zorsquon 150 havens meer- en anker-plaatsen tussen Oumlrnskoumlldvik en OumlregrundDe lokale VHF-stations zenden twee keer per dag in het Engels een prima lokaalweerbericht uit Het is even wennen aan de windsnelheden in ms en niet inBeaufort Wie internet aan boord heeft vindt zeer gedetailleerde weerinformatieop wwwsmhise
Vrijweloveral is
diepwaterZ
43
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Damianuit het dagboek van een zeilinstructeur
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
44
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Soms hecht je jezelf snel Binnen een paar seconden weet
je dat je nieuwe cursisten sympathiek vindt Of niet natuur-lijk Je voelt het aan de oppervlaktespanning van je huidaan de nieuwsgierigheid waarmee je zoekt naar details inhet uiterlijk van de ander aan het gemak waarmee deintroductie van je lippen rolt De lach in reactie op je eerstegrapje bevestigt wat je dan al weet wij mogen elkaar welBij stellen ligt dat meteen ingewikkeld Je mag haar wel enhem niet of andersom Vaak weet je meteen waarom Zijheeft een snerpstem en kortwiekt hem uit angst of jaloezieHij is een sul en zij sprankelt als een vergeten ster Nee zegje dan tegen jezelf je hoeft ze alleen te leren zeilenonpartijdig en naar beste kunnen Als je het goed doet benje als instructeur nooit meer dan een passerende steroiumldevoor beiden en kom je nooit in een baan om een van detwee Gelukkig dwingt de praktijk van het zeilen doorgaanstot het overboord zetten van vooroordelen en voorkeurenEen gijp is tenslotte een gijp en stuurboordwal gaat voorwat je ook voor iemand voelt Psychologie is alleen vanbelang om aan boord een goede verstandhouding tescheppen Als beroeps is dat je leidraad Tenzijhellip
Op de zonovergoten steiger aan een tafeltje zit ik tegen-
over een net aangekomen stel Ze hebben zich voorgesteldals Philippe en Franccediloise uit Oostvoorde en mijn eersteindruk is gemengd Aardig maar niet in harmonie Zij lijktbang voor groot water hij wil dat ze haar angst overwintwant hij wil per se zeilen met haar en zijn vier kinderenEhhellip kinderen Waar dan
TEKST MICHIEL SCHOLTES
45
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
ldquoHoe heet jijrdquo klinkt ineens een stemmetje
Ik wend me naar links en omlaag en kijk inde blauwste ogen ooit Een blond jongetjevan een jaar of vier in een knaloranjekinderzwemvest kijkt me ernstig aan Ikstel me even ernstig aan hem voor
ldquoEn hoe heet jijrdquoldquoDamian Ben jij de kapiteinrdquoIk smelt ldquoJa ik ben de kapiteinrdquo
Voor Damian is dat blijkbaar genoeg om
mij volledig te vertrouwen Zodra hij kanstopt hij zijn vuistje in mijn hand Zijnvriendschap is onvoorwaardelijk en gaatrecht naar mijn hart De andere drie kinde-ren zijn lief en gezeglijk maar Damiankomt tussen het spelen door steeds naarmij terug Hij ontroert me Ik neem hemop schoot en laat hem sturen Ik neemhem mee naar de preekstoel waar wegierend fok en buiswater over ons heenlaten komen Damian houdt van zeilenVan de weeromstuit krijgt ook Franccediloiseer plezier in Ik raak met haar in gespreken een begin van vriendschap gloort Diemiddag valt Damian na een boterham methagelslag vermoeid tegen mij in slaapDe vader zonder kind in mij juicht
foto
copy A
ndreacute
Hes
selin
g
46
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Z
Twee maanden en vijf lessen later ga ik vrolijk naar de
haven Philippe Franccediloise en de kinderen zullen weer opde steiger staan Als ik het terrein op loop komt Philippeme al tegemoet Heacute hij lacht niet Waarom lacht hij nietIk steek mijn hand uit en hij schudt hem lang Dan spreekthij woorden die ik niet meer kwijtraakldquoIk zeg het je liever hier dan in het bijzijn van Franccediloise ende kids maar Damian is twee weken geleden in het zwem-bad van de buren gevallen en verdronken We willen tochwel wat gaan zeilen maar niet lessen Vind je dat goedrdquo
Natuurlijk is dat goed Ik laat hem teruggaan naar de boot
veins nog wat te moeten kopen Intussen vult mijn borstzich met verdriet Verstopt tussen een paar boten op dekant kan ik mijn tranen maar niet stoppen In een mist loopik steigers op en af Ik ben mijn vriendje kwijt en Philippeen Franccediloise zijn kapot
Als ik mezelf weer meester ben ga ik aan boord Voor eenbuitenstaander lijkt alles er normaal Ik hoef niets tezeggen iedereen weet dat ik het weet Ik zeil de boot overzonnig water Het gezin functioneert Dapper en op kou-senvoeten spaart iedereen elkaar Franccediloise praat aarze-lend in halve zinnen Philippe is zacht en aandachtig Hijkoestert zijn gezin met zijn stem Maar niemand lacht enaan lij op de wind wappert ieders pijnSoms hecht je jezelf snel
47
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
September 2009
28-30 aug Breskens Sailing ONK IRC www wvbreskensnl28-30 aug ONK 55 Meter Westeinder www stichtingwzwnl28 aug Zuiderzee Regatta Markermeer www knzrvnl3-11 sept WK Draak Medemblik wwwdragonworlds2009com5-6 sept United 4 Workum www united4sailingorg9 sept Challenge Cup IJmuiden-Lowestoft vv
Medemblik www opendutchsailingorg18-20 sept ONK Dart wwwdartcatnl19 sept 20e Single- en Doublehanded Round the Bol www wsvhelsdeurnl19-20 sept NK F18 Medemblik Wwwf18nl20 sept Shorthanded race Westerschelde
wwwwvdehontenl
48
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
20 sept 8 Uren van de Kaag wwwkwvdekaagnl23-27 sept 30e Zeeuwse Duotocht wwwduotochtnl25-27 sept iShares Cup Amsterdam www Isharescupcom26 sept Ronde Tiengemeten cats wwwhellecatnl26-27 sept Mosselrace Haringvliet wwwharingvlietwedstrijdennl26-27 sept United 4 Roompot Marina wwwunited4sailingorg26-27 sept Nakaag www kwvdekaagnl
Beurzen havendagen1-6 sept 26e Hiswa te Water Marina Seaport IJmuiden www hiswanl4-6 sept Wereldhavendagen Rotterdam wwwwereldhavendagennl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
Niet werkende link Klik hier
Super Sailstore banner
49
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Trage FastnetSoms is de Rolex Fastnet Race bijna een doodgewone zomerwedstrijd Enook dit jaar herinnerde weinig aan de reputatie van de 608 mijl langewedstrijd Met weinig wind en springtij als de voornaamste uitdagin-gen werd het een van de langzaamste edities in lange tijdMike Sladersquos ICAP Leopard had er het minste last van de record-houder stuurde zijn honderdvoeter na 2 dagen en ruim 11 uurals eerste over de finish Voldoende over de overwinning ophandicap was het niet Die eer ging naar Niklas ZennstromrsquosRan 2 een splinternieuw JudelVrolijk-ontwerp van 72voet Een opmerkelijke prestatie zette Seb Josse neerMet slechts een bemanningslid op zijn Open 60 BTpasseerde de Franse Vendeacutee Globeschipper de volle-dig bemande Ran 2 in het zicht van de eindstreepVan de Nederlandse deelnemers noteerde Fast-net veteraan Piet Vroon de hoogste klasseringVroons nieuwe Tonnere de Breskens een Ker46 kwam slechts anderhalf uur tekort voorde overwinning in IRC 0fo
to copy
Car
lo B
orle
nghi
Rol
ex
50
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
51
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Europees zilver voormatchrace-vrouwenFeest in het Deense Middelfart De Nederlandse zeilsterspakten verrassend de zilveren medaille op het Europeeskampioenschap matchracen Ze verloren in de finaleeervol met 2-0 (beste van drie) van het Duitse team
De Oranje-ploeg bestond uit routiniers Annemiek BesRenee Groeneveld en Brechtje van der Werf en detalenten Jildau ter Horst en Mijke LievenHet winnen van zilver was onverwacht Vooraf was erniet op gerekend hoewel eerder in Kiel al een vierdeplaats was veroverd Het resultaat maakt de hand vande meester zichtbaar Klaartje Zuiderbaan coachte hetteam dat eigenlijk nog in een proefperiode verkeertldquoMaar ze hebben het echt zelf gedaan hoorrdquo bena-drukt Zuiderbaan die al sinds afgelopen wintermatchracetrainingen geeft
Scenarios uitvoerenZuiderbaan ldquoEen deel van die meiden komt uit deploeg van Maurice Paardenkooper Die kunnen hart-stikke goed hard varen De anderen komen uit mijngroep Maar ze konden geen van allen echt goedmatchracen Daar hebben we ons de afgelopen maan-den op gericht we hebben stap voor stap alle dingen doorgenomen dieje tegenkomt in een matchracerdquoMatchracen is volgens Zuiderbaan scenarios uitvoeren Alle situaties dieop het water ontstaan kan je van tevoren verzinnen doornemen enoefenen Dat is precies was Zuiderbaan en de zeilsters hebben gedaanldquoDe wedstrijd begint al 4 minuten voor de start als je het gebied onderde startlijn binnenkomt Dan moet je keuzes maken Kom je als geel ofblauw binnen en wat is dan je doelstelling Waar wil je de boot positione-ren en waarom Et cetera Al die scenarios hebben geoefendrdquo
52
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
INdeWIND
GegroeidldquoDe meiden zijn heel goed in het evenement gegroeid Dat kan metmatchracen Ik heb dat vooraf uitgelegd matchracen gaat niet alleen omde eerste wedstrijd het gaat erom dat je de volgende ronde bereiktDesnoods met hakken over de sloot De eerste wedstrijden gingen nietgoed daarna raakten ze in vorm en wisten ze alle dingen die we hebbengetraind uit te voerenrdquo Het matchracen voor vrouwen is de nieuweolympische discipline De Nederlandse campagne is nog een proef Dezeilbond neemt dit najaar een beslissing over een vervolgtraject
foto copy Mick Anderson
53
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
ADVERTENTIE
54
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
ADVERTENTIE
DE BESTEVAERS WORDEN EXLUSIEF GEBOUWD DOOR KampM YACHTBUILDERSHET ONTWERP IS VAN GERARD DYSTRA amp PARTNERS KampM BOUWT OOKSTADTSHIP EN ANDERE ALUMINIUM ZEILJACHTEN TOT 100 VOET
WWWKMYNL+31(0) 515 233 000
TRANQUILO
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
14e 200 Mijls soloOp 23 september start weer de 200 Mijls solo De startlijsttelt 94 deelnemers daaronder zijn twaalf rookies de rest isrecidivist De massale inschrijving bewijst het succes vande formule Gedurende vier dagen moeten de zeilers viauitgekiende rakken over IJsselmeer Noordzee en Wadzoveel mogelijk mijlen maken Het betekent vooral jezelftegenkomen www200mylsnl
No Limits wint Copa del ReyFeest op Mallorca De ploeg van de Nederlandse No Limits won de 28e
Copa del Rey en schipper Nick Bol kreeg de begeerde trofee overhan-digd door koning Juan Carlos van Spanje Een hoogtepunt na twaalfenerverende wedstrijden in wisselend weer met wind varieumlrend van 5tot ruim 20 knoop Dit jaar viel alles op zijn plek aldus schipper BolZilver voor team Just 4 FunKoning Juan Carlos had het maar druk in Palma want hij overhandigdeook een medaille aan het Nederlandse X-35 team Just 4 Fun van AlbertKooijman Dat pakte zilver In alle twaalf races eindigde Just 4 Funbinnen de top 5 met winst in de slotrace Het X-35 veld teldenegentien boten Eerder dit jaar won de ploeg van Kooijman brons ophet Wereldkampioenschap X-35 in Kiel
56
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
INdeWINDSympathieke ploegFeest in Marseille Het team DelftChallenge wist de tweede plaatsin het studentenklassement teveroveren van de prestigieuzeTour de France agrave la Voile Hetbeste resultaat van de Delftsestudenten in zes achtereenvol-gende jaren van deelname Inhet algemeen klassement ein-digde Delft op de 12e plaats DeNederlandse ploeg kreeg ooknog de prijs voor het meestsympathieke en sportieve team van de Tour De Tour de France voertde deelnemers vloot in etappes langs de Atlantische en MiddellandseZee kust
Nieuwe boot Tour de FranceDe Archambault M34 wordt de nieuwe boot voor de Tour de agrave la Voile2011 Het Joubert-Nivelt ontwerp zal de Mumm 30 vervangen Denieuwe Tour de France-boot voldoet aan de gestelde eisen eenmoderner ontwerp dan de Mumm30 makkelijk te transporteren overde weg een redelijke diepgang om havens binnen te varen een
uitschuifbare boegsprietvoor gennakers en tezeilen met niet meerdan vijf tot zes beman-ningsleden Voor eenprijs van 120000 euroex-BTW plus de trailerDe naam M34 is tijdelijk
de Tour-organisatie maakt de definitieve naam later bekend DeNederlandse importeur is Bach Yachting wwwbachyachtingnl
57
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
foto
copySa
nder
van
der
Bor
gh
58
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
INdeWIND
80 Jaar DraakDe Draak bestaat dit jaar 80 jaar De Noor Johan
Anker ontwierp het schip in 1929 een slankescherpe kielboot met lange overhangen Aan-
vankelijk werd de Draak alleen in houtgebouwd maar begin jaren zeventig deden de
kunststof rompen hun intrede Van 1948 tot1972 was de Draak de olympische driemanskiel-
boot Het is opmerkelijk dat de klasse al diedecennia stand heeft gehouden en ook het ver-lies van de olympische status goed heeft door-
staan De boot heeft steevast zeilers vanformaat aangetrokken en doet dat nog steeds
Het huidige Draken-keurkorps isbinnenkort in Medemblik te bewonderen Daarwordt van 3 tot 11 september het Wereldkam-
pioenschap Draak gehouden wwwdragonworlds2009com
59
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
foto
s copy
Jasp
er v
an S
tave
ren
sails
hoot
com
60
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
INdeWINDMischa Heemskerk enBastiaan Tentij winnen EKHobie TigerOndanks voortdurend wisselendecondities op het Italiaanse Como-meer waren de beide Nederlandersonaantastbaar En zelfs dat is metdertien overwinningen op rij eeneufemisme De weersomstandighe-den veranderden soms om de tienminuten waardoor geen race het-zelfde was Bastiaan heeft tijdens deraces goed geanalyseerd waar dewindbanen zich bevonden ik heb meop de bootsnelheid geconcentreerdaldus een tevreden Mischa Heems-kerk na afloopOok bij de Hobie Dragoon viel er ietste vieren In die klasse werden deNederlandse vrouwen Marloes Sprijen Teuntje van Es tweede
61
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Wie kent de PloeterAltijd spannend een klassiekertjekopen en een zoektocht naar dehistorie beginnen Marcel Rou-mans woonachtig in Noorwegenkocht deze zomer in Nederlandeen houten kajuitjacht Ploetergenaamd Hij kreeg wat gegevensmee het schip moet gebouwd zijntussen 1940 en 1950 bij JachtbouwGroen in Landsmeer en er moeteen zusterschip zijn Marcel zougraag meer te weten komen over
deze schepen en de werf Wie wat weet mag mailenredactieziltmagazinenl
Strijd om de AnkerbolZaterdag 19 september is bij Enk-huizen de Strijd om de AnkerbolDie begint met een ankerstart waar-voor een aparte prijs te verdienen isHet eerste deel van de wedstrijd-baan voert naar een ander ankerge-bied na de herstart finisht de vlootweer in Enkhuizen De totale afstand
is 25 mijl en de uitslag wordt berekend volgens de SW-handicapwwwkustzeilersnlankerbol
62
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
INdeWIND
UiteenEr blijkt geen klik te zijn tussen MandyMulder en Merel Witteveen Beide oud-Yngling-zeilsters vormden afgelopenvoorjaar een 470-team en draaidenmeteen mee in de subtop op grotetoernooien In de aanloop naar het WKwas het echter Witteveen die van boordstapte
Zeilen in een arenaExtreme cats bemand door topzeilers in een stadse omgeving Ziedaarhet kruidige recept van de iShares Cup in Amsterdam Van 25 tot enmet 27 september strijkt het circuit weer neer in de AmsterdamseIJ-haven Het vijfde van een reeks van in totaal zes evenementen DieIJ-haven is bepaald geen internationaal erkend zeilwater het is een veelte kleine arena is voor de monstercats Maar dat bevordert juist hetspektakel En het is een unieke gelegenheid om coryfeeeumln in actie tezien onder wie James Spithill Nick Moloney Shirley Robertson MickGolding en Loiumlck Peyron wwwisharescupcom
63
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
foto
copy T
om T
ouw
Die Marit komt er welIn het Japanse Karatsu zeilde Marit Bouwmeester(21) op het WK Laser Radiaal naar de 4e plaatsIn het 88 boten tellende veld is dat een prestatievan formaat Ze miste het brons op 6 punten Datging naar heeft de huidige olympisch kampioenAnna Tunnicliffe De Finse Sari Multala veroverdewereldtitel Eerder dit jaar werd Marit lid van deTalentploeg 6e op het Europees kampioenschapAlle kans dat Marit in de kernploeg wordtopgenomen
64
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
INdeWIND
65
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
foto
copy G
illes
Mar
tin-R
aget
66
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
INdeWINDHegrave hegrave we gaan weer zeilen
Hoera De Americas Cup gaat weer zeilen Naruim twee jaar juridisch gekibbel tussen Cup-
houder Ernesto Bertarelli en uitdager Larry Elli-son komt er nu eindelijk weer strijd op het
water Het alom bekende Ras al-Khaimah in deVerenigde Arabische Emiraten wordt vanaf
8 februari 2010 het strijdtoneel van de 33eAmericas Cup editie De teams zeilen in multi-
hulls van een voet of honderd waarmee alvolop wordt getraind
67
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
INdeWINDTwee keer aan dezelfde steenDe Zweedse westkust kent zo zijn eigen uitdagingen Wie herinnertzich niet het filmpje van Telefonica Blue tijdens de afgelopen VolvoOcean Race Maar het zijn zeker niet altijd buitenlanders die in de
problemen komen Tijdensde recent verzeilde TjoumlrnRundt race bleek dat lokalekennis zeker niet altijd eenvoordeel is De video vertelteen verhaal dat woordennooit zouden kunnen En datcompenseert wat ons betreftde slechte kwaliteit van debeelden ruimschoots
ZeilsportlaboratoriumHet Watersportverbond en InnoSportNL wil-len een innovatiecentrum voor het zeilenopzetten Dat krijgt onderdak in Schevenin-gen Na zwemmen (De Tongelreep in Eindho-ven) en schaatsen (Thialf in Heerenveen)wordt zeilen de derde sport met een dergelijksportlaboratorium Van hydrodynamica stijf-heid van masten en coating tot voeding fysie-ke gesteldheid en tactiek er valt binnen hetzeilen van alles te onderzoeken en te metenIn de aanloop naar de Spelen van 2008 werdbijvoorbeeld de 470 van Marcelien de Koningen Lobke Berkhout geoptimaliseerd Het In-
noSportLab biedt straks de infrastructuur voor dergelijk onderzoekOud-olympieumlr en Tornadozeiler Cees van Bladel gaat het lab opzettendat naar verwachting in januari 2010 opengaat
68
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
K L I K v o o r m e e r i n f o r m a t i e
ZILTE KLIKS
Het meest overtuigendealternatief voor echt teak
Marine Communication Specialists
NAZHARLINGEN
bouwers van deWanderer 34-37
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED
bouwers van deWanderer 34-37
NAZHARLINGEN
69
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
HollandseMeestersHouten boten witte zeilen en wolkenluchten als op zeventien-de-eeuwse schilderijen De Shipmate Classic Yacht Regatta voorvelen een apotheose na maandenlang poetsen en lakken vooranderen het memorabele moment waarop er aan een jarenlangerestauratie een einde komt Althans voorlopig want uitgewerktzijn de eigenaren van zon echte klassieker nooitElke twee jaar komen ze s zomers samen op het Haringvliet enHollands Diep Om met en tegen elkaar te zeilen om verhalenen ervaringen uit te wisselen maar vooral om te bewonderenEn dat laatste is precies wat ook Zilt-fotograaf Laurens Morel opdeze en de volgende paginas doetfo
to copy
Lau
rens
Mor
elm
orel
stud
ion
l
70
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
FOTOS LAURENS MOREL
71
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Zon 200 boten meerden af in HellevoetsluisVarieumlrend van de nog geen vier meter langezeilsloep Gigantje tot de zeventienenhalve meterlange racer Caribbee En van Moonflower die in1848 te water werd gelaten tot niet van oud teonderscheiden replicas Maar hoe verschillendook stuk voor stuk zijn het boten met een verhaaldat een bewogen geschiedenis combineert meteen moderne episode waarin de huidige eige-naar een hoofdrol speelt Boten met een zielfo
tos
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
72
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
73
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Op deze foto voert de Piet Hein de vloot aan een elf meter lange kotterdie in 1939 bij de werf van de Vries Lentsch werd gebouwd Een illustratief
foto
copy L
aure
ns M
orel
mor
elst
udio
nl
74
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
beeld Schipper Ron van den Berg nam in Hellevoetsluis zowel de prijs voorde Classic 2 klasse als die voor de overallwinnaar in ontvangst
75
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Snelheid in stijlNa het bekijken van de lekkerefotoserie op wwwesse850comverbaast het ons niets dat er vandeze in Italieuml gebouwde dagzeileral 120 stuks zijn verkochtWNE Yachting in Willemstad issinds kort importeur van de spor-tieve boot en hoopt van de klasseook hier een succes te maken Opde Hiswa in IJmuiden beleeft de
Esse 850 zijn Nederlandse debuut Zeilen in stijl heeft zijn prijs Voor50000 euro exclusief zeilen motor transportkosten en BTW ben je eenvan de eerste in de lage landen www wne-yachtingnl
HebbedingEindelijk sijpelt de techniek waarmee deaccu van je telefoon dagenlang vol blijftdoor naar de watersport AmpegraverespecialistMastervolt introduceert met de MLI voorhet eerst een Lithium Ion accu die geschiktis voor gebruik aan boord Mastervolt ver-zekert een drievoudige levensduur tenopzichte van loodzuur accus en een velemalen hoger rendement Dat betekent meer stroom uit hetzelfde volumeen gewicht en tot 70 procent gewichts- en ruimtebesparing De nieuweaccu heeft een korte oplaadtijd mag diep ontladen worden en heeft geenlast van geheugeneffect Zoals de aanduiding MLI 24160 al doet vermoe-den levert deze batterij 160Ah bij 24 Volt We hopen dat tegen de tijd dater MLIs voor 12 Volt op de markt komen de prijzen van deze innovatievehebbedingen wat gezakt zijn Tot dat moment zijn wij nog even veroor-deeld tot de ouderwetse accuboer Voor een MLI 24160 moet je nu nog5900 euro neertellen www mastervoltcom
76
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
ZILTESPULLEN
Mooie maat voor de woensdagavondwedstrijdBij de splinternieuwe Beacuteneacuteteau First 35 herkennen we de opvallenderaampartij die Farr Yacht Design ook al meegaf aan de eerder gelanceerdeFirst 40 45 en 50 Met de 35 zet de Franse megawerf de vernieuwing vande serie sportieve zeilers voort Ontwerpbureau Farr staat garant voor eensnelle romp en Nauta Design tekende het moderne interieur De boot isgeoptimaliseerd voor wedstrijden in de IRC Wedstrijdzeilers zullen voor dediepe kiel van 220 kiezen Is dat wat teveel van het goede dan is eenondiepe kiel van 180 meter een optie Bij de tuigage is er een keus tussenhet standaard tuig met rvs verstaging en de racetuigage met rod rigging eneen koolstof achter-stag Is dat nog nietsnel genoeg dan staater voor 21500 euroextra een carbon mastop de optielijst Beidetuigages hebben eenfok zonder overlap eneen genuaschootrailsdie binnen de versta-ging is gemonteerdDat levert niet alleen meer vrije dekruimte op maar ook snellere overstag-manoeuvresAchter het grote stuurwiel is de kuip open Voor meer zitruimte en eenbeschutter gevoel is een wegneembaar opvulstuk in de spiegel verkrijgbaarHet interieur ziet er in de folder goed uit dat gaan we op de Hiswa inIJmuiden beter bekijken Voor rond de 125000 euro vaar je volgendvoorjaar de haven van Nautisch Kwartier in Stavoren uitwwwnautischkwartiernl
77
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Valstopper met breekpenSpinlock meldt een volgende stap te hebben gezet in de ontwikke-ling van valstoppers De ZR1014 is vervaardigd vanhoogwaardig kunststof en is hierdoor bij-zonder licht Een nieuw wiggensysteemzorgt voor een grote houdkracht totmaar liefst 1500 kg bij een 14mm lijnDe stopper is voorzien van een rodebreekpen die breekt bij overbelastingDaarna kun je de stopper nog wel te gebruikenmet een lage houdkracht In het huis van de stopper zitbovendien een reservepen Het binnenwerk is te demonterenmet een inbusbout wat onderhoud vergemakkelijkt Spinlock ontwikkel-de voor deze stopper een innovatief hendelsysteem dat voorkomt dateen lijn onder hoge spanning ineens wordt losgegooidwwwmoremarinenl
Kunst van HenkHenk de Velde heeft zrsquon schilderskwastenweer opgedoken Niet iedereen weet dathij naast zeiler en schrijver ook hartstoch-telijk schilder is Al sinds zijn jeugd maakthij eigen werk meestal in olieverf en opfors formaat De ruimte aan boord van deJuniper is beperkt en daarom zijn Henksmeest recente schilderijen van minifor-maat en in waterverf Voor 25 euro heb jeal een echte De Velde aan de muur han-gen Is ophalen in Australieuml niet praktischdan komt er nog 20 euro bij voor depostzegels Bestellen kan via wwwhumanedgetechcomexpeditionhdv2
78
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
ZILTESPULLEN
Seascape 18 voor winners eacuten beginnersMet de Seascape 18 mikt BE Composites op een heel brede groep zeilersVolgens de importeur is de 550 meter lange boot geiumlnspireerd op high
performance single-handed ocean racersen biedt hij sensatiesdie tot nu alleen vooreen selecte groep zei-lers was weggelegdMaar tegelijkertijd isde Seascape ook ont-worpen voor begin-nende en recreatievezeilers die een bootzoeken die meegroeit
met hun ervaring Alsof dat nog niet genoeg is wordt ook nog eens eenstrikte eenheidsklasse nagestreefd met een volle evenementenagenda Enin de grote kuip met uitneembare voetsteunen is er ruimte voor een grootbed met de mogelijkheid om nautisch te kamperen Het zal je nachtrustten goede komen dat de boot inzinkbaar is De Seascape 18 heeft een lichtekoolstof mast en een ophaalbare kiel waardoor de boot makkelijk trailerbaaris Een hoop multifunctionaliteit dus en dat alles voor nog net geen 21000euro wwwseascape18com
79
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
De zeilhandel heeft stevige klappen gekregen door de crisis Gere-nommeerde merken zijn omgevallen verkopen zijn dramatischgedaald Niettemin weerstaat de Hiswa aan Zee het tegenzittendtij zo lijkt het ldquoDaar waar andere bootshows vanwege gebrek aanbelangstelling zijn afgelast hebben wij niet te klagen over inschrij-vingenrdquo vertelt beursmanager Michegravelle Jonker ldquoIn deze lastigeeconomische tijd hadden wij als doel met name de diversiteit vanhet aanbod op peil te houden en daar zijn we goed in geslaagdBekende merken zijn bijna allemaal vertegenwoordigd Er zijnruim vijftig verschillende merken zeiljachten aangemeldrdquo
foto
copy O
tti F
otog
rafie
80
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
7 meter grensEen belangrijke koersverandering isdat boten onder 7 meter lengte ditkeer ook worden geeumlxposeerd Datbetekent dat er nu een flink aantalopen zeilboten aan de steigers ligten en op de kade staat Waaronderde houten nationale eenheidsklas-sen hoewel we die natuurlijk allangkennenKlassenorganisaties van polyesteropen kielboten bieden de bezoekerde mogelijkheid om proef te zeilenTussen de steigers komt ook eenOptimist-arena Daar kunnen kinde-ren kennismaken met het zeilen
81
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Feiten en cijfers Hiswa te WaterData dinsdag 1 tm zondag 6 september 2009Tijden dinsdag-vrijdag van 1100 tot 1800 uur en in het weekend van1000 tot 1800 uur Preview voor genodigden maandagavond 31augustus van 1830 tot 2230 uurBij ieder toegangsbewijs zit een gratis jaarabonnement op een telefoni-sche hulpdienst voor op het waterRoute A9 afslag IJmuiden volg de borden Hiswa te Water Een aardigalternatief is de draagvleugelveerboot tussen Amsterdam en IJmuidenMeer informatie wwwhiswanlhiswatewater
Primeurs en toebehorenCrisis of niet er liggen wel degelijk primeurs in IJmuiden Ermeert zelfs een Oyster 73 af die met zijn lengte van 23 meterhet langste zeiljacht is De gemiddelde lengte van de tentoonge-stelde jachten is 11 meter Op de wal vind je als vanouds detoebehoren en diensten De Hiswa makelaars hebben eengezamenlijke presentatie
ThemaroutesBen je op zoek naar een bepaaldtype schip dan kun je themarou-tes volgen Daarmee koers jelangs vergelijkbare typen botenen hoef je geen schip binnenjouw interessesfeer te missen
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
82
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Delta Lloyd ONK MatchracenOp 5 en 6 september is het officieumlle Open Nederlandse KampioenschapMatchracen De voorronden zijn op zaterdag 5 september en de finalesvolgen op zondag De teams zeilen in de Laser SB3 met spinnaker Hetwedstrijdwater ligt direct voor de ingang van de jachthaven zodat dewedstrijden vanaf de tribune op de pier te volgen zijn
MeezeilenBezoekers kunnen tegen betaling meezeilen met de VolvoOcean racer van Team Delta Lloyd De VO70 vaart vandonderdag tot en met zondag eacuteeacuten keer per dag uit en biedteen beperkt aantal plaatsen Aanmelden kan vooraf opwwwhiswanlhiswatewaterOok kun je mee op de VO60 onder leiding van profzeilerHans Bouscholte en de Zeezeilers van Marken geven weergratis manoeuvreerlessen Het Watersportverbond DragonMarine en Sailcenter houden net buiten de jachthavenwedstrijden en proefvaarten met open zeilboten
83
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Op 20 juni 2009 startte de tweejaarlijkse Driehoek Noordzee DeMamira Fenna was eacuteeacuten van de 28 schepen die vanuit Den Heldervertrokken voor ruim 1100 mijl avontuur en spanning Victor Bom(schipper) Hanneke van Zadelhoff Robert Martens en Kees Donkervertrokken met een 20 knopen NW wind over een bokkige Noordzee
Driehoek Noordzee op de hand
foto
s copy
Kee
s D
onke
r
84
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Driehoek Noordzee Grenzen verleggenDe Driehoek Noordzee Challenge iseen meerdaagse zeezeiltocht die omhet jaar wordt georganiseerd doorde Vereniging van Kustzeilers Hetevenement is in de jaren zeventigopgezet door de illustere architectReid de Jonge met als doel meerzeemanschap te kweken Het geeftzeilers met ervaring de kans omgrenzen te verleggenDe route van de editie 2009 DenHelder-Kirkwall (Orkneys)-Farsund(Noorwegen)ndashDen Helder wwwkustzeilersnl
FOTOS EN TEKST KEES DONKER
85
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
De 1050 meter langeMamira Fenna is vanvrienden die hunjacht genereus uitle-nen Vorig jaar heb-ben we al een rondjeZeeland buitenom ende With-by rallygezeild Dit jaar zijnwe ingeslingerd tij-dens een retourtje
Harwich Er is eacuteeacuten maar de Mamira Fenna heeft geen stuurautomaat ofwindvaan Als enige van de Driehoekvloot En zo zitten we de 1100 mijl nogwerkelijk aan de helmstok
Twaalf wachtenOnze routeplanning voor het eerste rak trek een streep van Den Heldernaar Kirkwall grondkoers 325deg eerste rak ca 460 mijl duur ca 90 uur ofwel4 dagen Kijk naar de weerkaarten en de gribfiles vermijd de obstakels zoalsde verkeerscheidingsstelsels en booreilandclusters en vergeet verder allefinesses van alle strategieeumln die je hebt geleerd want uiteindelijk is derechte lijn toch de kortste verbinding tussen twee punten Streef naar eenVelocity Made Good (VMG) van ten minste 3 knopen onder zeil en als hetminder wordt starten we de motor Het is vier keer koken twaalf wachtenvan 2 uur en 60 uur slapen We maken gebruik van een beperkte keuze inzeilvoering voorop genua of High Aspect en een maximaal tweemaalgereefd grootzeil Zo koersen we richting Kirkwall en genieten in hetbijzonder van langste dag Pas tegen elf uur zakt de zon in alle kleurenprachtlangzaam in zee en om rond vier uur s morgens weer langzaam boven dehorizon te komen Via de marifoon horen enthousiaste meldingen overdolfijnen orkas en walvissen
Aanloop als puzzeltochtDe rustige omstandigheden uit de eerste etappe doen zich ook voor op detwee andere routes Bij het vertrek uit Kirkwall staat er opnieuw 20 knopen
86
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
wind We zijn uitgerust en ingeslingerd dus het sturen op de hand vormtgeen probleem en is goed uit te houden dankzij ons soepele wachtsysteemUiteindelijk lopen we in het zwartst van de nacht op de motor Farsund aanNu wordt het wel spannend De veelkleurige sectorlichten en onverlichtestaken langs eilanden rotspunten en ondieptes maken deze aanloop eenpuzzeltocht Het is scherp opletten We weten de Mamira Fenna heelhuidsaf te meren aan de voor de Driehoek-vloot gereserveerde kade
Mist wind tegen onweerHet laatste rak voelt anders de boeg wijst naar huis Alweer 20 knopenwind Nu uit het noordoosten en afnemend naar 8 knopen langzaamkrimpend naar zuidwestelijke tegenwind Voor Denemarken blijft de zeetwee dagen lang echt indrukwekkend leeg Er ligt dichte mist over deverkeersscheidingsstelsels boven Terschelling met -nota bene - een storm-waarschuwing voor onweer met windstoten Mist tij en wind tegen onweerNederland wil ons nog niet zo snel terug hebben Zonder radar en AIS is mistecht spannend Geen enkel schip geeft geluidssignalen Je zou trouwenshorensdol worden als ze dit wel zouden doen Alleen de marifoon geefthulp Een oproepje dat we als we gewoon doorvaren niet overvaren zullenworden geeft een enorme rust aan boord maar niet heus We brengen delaatste nacht door op Vlieland om zaterdagavond 4 juli als laatste in DenHelder af te kloppen Met voldaan gevoel De oversteken de hartelijkeontvangsten in de havens en de verbroedering maken de Driehoek uniek
87
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
foto
copy Is
tock
88
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Het stroomverbruik aan boord stijgt elk jaar een groterscherm voor de kaartplotter een mooiere laptop een nauw-keuriger stuurautomaat elektrische lieren koude drankjesuit de koelbox en ga zo maar door Daarvoor heb je accursquosnodig en die moeten worden geladenEen standaard dynamo op de motor laadt de accursquos voormaximaal 70 procent Dat kan bijna 100 procent worden alsje de regelaar aanpast en de dynamo oppept
Als je voortdurend stroom tekort komt heb je een aantalopties Bezuinigen op het verbruik is er een van maar zalniet altijd de eerste keuze zijnDan blijven over
het vergroten van de accucapaciteit de aanschaf van een generator of een brandstofcel het installeren van zonnepanelen of windgeneratoren tijdens het zeilen een sleep- of schroefasgenerator laten
meedraaien
Meer ladenMaar er is ook nog een andere en goedkopere mogelijk-heid die vaak over het hoofd wordt gezien Je kunt erbetrekkelijk eenvoudig voor zorgen dat de boordaccursquosveel efficienter en echt vol worden geladenStandaard dynamorsquos zijn afgeregeld op ongeveer 138 volt(276 volt bij 24 volt) en laden accursquos maar tot zon 70procent van hun volledige capaciteit Met wat aangepasteelektronica kan dat wel 20 tot 30 procent worden verhoogdVoor dat je dat doet is het goed om eerst eens naar dedynamo zelf te kijken Vertelt het typeplaatje je bijvoor-beeld dat je maar een 40 Ampegravere dynamo aan boord hebtvervang hem dan door een type dat minimaal 80 A levert
TEKST HANS MARTENS EN MARCO DE JONG
89
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
en laat de bestaande regelaar afregelen Moderne motorenzijn gelukkig al vaak voorzien van zwaardere dynamorsquosOverwegingen bij een nieuwe dynamo zijn
Hoeveel accursquosDe benodige accucapaciteit reken je uit met een vuistre-geltje Laten we er in dit voorbeeld vanuit gaan dat hetgemiddelde verbruik van koelbox navigatie-apparatuurverlichting en wat er verder aanstaat zon 15 ampegravere is endat je twee keer per etmaal de motor start om de accursquosweer tot 100 procent bij laden In de praktijk zal dat nietecht mogelijk zijn maar helpt wel om dit rekenvoorbeeldte begrijpen
12 uur x 15 A is een verbruik van 180 Ah Accursquosmogen we in verband met de levensduur ech-ter niet verder ontladen dan 50 procent zodatje hun capaciteit zult moeten verdubbelen indit geval dus tot 360 Ah Om die ontbrekende
180 Ah bij te laden zal een normale 45 Adynamo bij een gemiddeld toerental van 3000rmin ongeveer acht tot tien uur nodig hebbenEen een 90 A exemplaar doet daar vier tot vijfuur over
Combineer je die laatste met een speciale regelaar dan zijn deaccus in minder dan drie uur weer op peil
Monteer die lsquozwarersquo dynamo eventueel naast de bestaande als demotor dat aan kan Dat betekent wel een dubbele poelie op dekrukas en extra bevestiginsbeugels
Kies voor een speciale drie- of viertrapsregelaar die de accursquos inkorte tijd echt vol laadt
Vergroot de accucapaciteit en pas die op de nieuwe dynamo aan
90
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Dat betekent dat een zware goed ladende dynamo incombinatie met voldoende accursquos zelfs een goedkopevervanger van een generator zijnIn combinatie met een omvormer kunnen zelfs een televi-sie magnetron of andere 230 V apparaten zonder proble-men werken
Trekt de motor hetEen 12-volts dynamo die 90 A levert vraagtvan de motor90 x 12 = 1180 W 12 kW vermogen Doorverliezen in lagers en wrijving van de riemmoet je daar 50 procent bij optellen Dus dezedynamo zal maximaal 18 kW (24 pk) afnemenDat is beslist iets om rekening mee te houden bij hetmonteren van de poelie en snaar Zon zware dynamo kunje niet ongestraft op motoren met weinig vermogen mon-teren zoals die in veel zeilboten staan De minimale motor-capaciteit voor een 90 A dynamo ligt daarom op ongeveer22 kW (30 pk)Monteer je een zware dynamo op je motor dan krijg je ookmet het volgende te maken
Door de zware belasting moet hij echt goed vastzitten Er moet een mogelijkheid zijn om de dynamo door aparte snaar
direct door de krukas aan te laten drijven Bij motoren waarin de krukas met eacuteeacuten riem de dynamo extra
dynamo en de waterpomp aandrijft moet je de snaar zo strakaanspannen dat de pakkingen van de waterpomp kunnen gaanlekken
Zorg er ook voor dat de snaar ten minste onder 120 graden overde poelie loopt Met een kleiner raakvlak zal hij slippen
91
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
WisselstroomdynamoDe V-snaar op de krukaspoelie van de motor drijft hetanker van de dynamo aan Die bestaat uit een koperen
spoel in en op een weekijzeren (niet-magnetisch ijzer) kern het anker Het
elektrische contact met de wikkelingen vanhet draaiende anker wordt verzorgd door
koolborstels die contact houden met desleepring de collector
Als er strroomt door het anker loopt wordthet anker een elektromagneet Door het draaien
wekt die een wisselspanning op in de wikkelingen van destator Vandaar de naam wisselstroomdynamo Door dezewisselspanning gelijk te richten met diodes op de diode-plaat levert de dynamo 12 of 24 volt gelijkstroom
Slimme regelaarsEen wisselstroomdynamo heeft veldstroom voor het ankernodig om zelf elektriciteit te kunnen leveren Als de veld-stroom stijgt wordt het magneetveld van het anker groteren neemt het vermogen van de statorwikkelingen toe Ditmag niet onbegrensd want accursquos zijn zeer gevoelig voorte hoge laadspanning De spanningsregelaar vergelijktdaarvoor de uitgaande spanning bij de dioden met een
vooraf ingestelde maximale waarde Voor standaardregelaars is dat ongeveer 138 volt Door aan- en
uitschakelen van het magneetveld zorgt de regelaarervoor dat die maximaal ingestelde spanning niethoger wordtDe vooraf ingestelde maximale spanning van 138 voltis onvoldoende om de accursquos vol te laden Voor Bosch
en ook andere merken bestaan er regelaars die zijnafgeregeld op 144 volt de gasspanning van normalelood-zuur accursquos Of nog hoger als het spanningsverlies
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
van een diodebrug gecompenseerd moet wor-den Boven de gasspanning gaat de accu gassener vormen zich dampbellen op de platen met alsgevolg verlies van water Regelaars voor onder-houdsvrije accursquos worden afgeregeld op onge-veer 146 V en voor de moderne gel-accursquos opongeveer 142 volt
De Alpha Pro regelaar van Mastervolt (euro 288) zorgt ervoor dat dedynamo direct na het starten met de maximale stroom gaat laden tot devooraf in te stellen gasspanning wordt bereikt de boost-fase Daarnawordt de laadstroom geleidelijk verlaagd om zo de laadspanning gelijk tehouden de equalize-fase Als de accu vol is gaat de laadspanning ookomlaag Maar als het boordnet dat vraagt schakelt de regelaar zo nodigweer naar de equalize fase De maximale laadspanning is instelbaar DeAlpha Pro regelaar is standaard geschikt voor Bosch Mastervolt endynamorsquos met voldoende lsquokoperrsquo maar gespecialiseerde bedrijven kunnenook andere dynamorsquos aanpassen
Victron verkoopt dynamorsquos met een lsquomultistagersquo regelaars van 70 A en150 A voor euro 1060- Deze regelaars doen hetzelfde als de Alpha Proregelaar van Mastervolt
Sterling Power bouwt de Advanced Alternator Regulator (euro 255) diehetzelfde doet als de beide andere regelaars Met dit verschil dat defabrikant een gebruiksaanwijzing meelevert voor zelfmontage op eenbestaande alternator Het is wel verstandig om eerst uit te zoeken of diedynamo langdurig grote stroom kan leveren Het instellen vereist enigedeskundigheid Te koop via Plastimo
Dezelfde producent maakt ook de Pro Alt een acculader die direct op debestaande dynamo wordt aangesloten en werkt als drietrapslader Volgensde fabrikant laadt hij de accursquos echt vol door de boost-fase Dit lijkt het eivan Columbus geen gedoe met ombouwen of vervangen van debestaande dynamo Prijs van de 90 A uitvoering euro 415-Ook via Plastimo
Aanbod
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Cala AlgayerensDe mooiste momenten in de Calas op Menorca zijn aan het eind van dedag als de dagjesmensen hun handdoek oprollen en de speedboten hetanker ophalen In Cala Algayerens blijft de Aumlventyr van Annette en BertBaas s avonds alleen achter De wind staat op de ingang van de baai Eenachteranker zorgt voor een nacht zonder rollenfo
to copy
bem
anni
ngAumlv
enty
r
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
ZILTEWERELD
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Open planAls Annette en Bert Baas in juni 2008 met hun Omega 36 AumlventyrColijnsplaat uitvaren hebben zij een open plan Op de Canarische Eilandenzullen ze pas besluiten hoe de reis verder gaatBert `Aumlventyr is geen zwaar schip Ze zeilt heerlijk maar wel levendigOmdat we haar door en door kennen gaan we toch met haar op reis Onzeroute bepalen we als we weten hoe het bevalt om meerdere dagenachtereen op zee te zitten`
De trip naar het zuiden gaat prima maar de langere trajecten zijn somsminder leuk Als de zee onrustig is lukt het Annette bijna niet om te
slapen Bij veel wind worden de meer-daagse tochten door slaapgebrek enzeeziekte een ware slijtageslag Als innovember de meeste medezeilers zichklaarmaken voor de Altantische over-steek besluiten Annette en Bert teoverwinteren op de Canarische eilan-den
Ze beleven actieve zeilmaanden op Graciosa Lanzarote FuerteventuraTenerife La Gomera La Palma en Gran Ganaria De Spaanse eilandengroepin de Atlantic blijkt een onverwacht afwisselend zeilgebiedEind februari koerst de Aumlventyr via Madeira en Marokko naar de Middel-landse Zee Dat blijkt wat vroeg bij aankomst in Funchal ligt er nogsneeuw op het eiland en in Rabat moet de kachel weer uit de bakskistworden gevist
Na Gibraltar begint de lange zeilzomer in de Middellandse Zee Annette`De beslissing om niet over te steken heeft veel rust gebracht Dezeiltrajecten zijn hier veel korter Bovendien is er ontzettend veel te zienOp de Balearen ankeren we in prachtige calas en ik zie er naar uit om hetanker van de Aumlventyr straks te laten vallen in een kleine Griekse baai`
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Zilte Wereldkaart onlineAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderwegDe wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeafs
De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgische langeaf-standszeilers was het hart van de rubriek Zilte Wereld De kaartopende in Google Earth en werd maandelijks bijgewerkt Maar zeilersblijven zelden een maand lang op een plek
Meer tussentijdse updates waren wenselijk en daarom heeft de ZilteWereldkaart nu een eigen plek online Op de nieuwe website volgenwe op dit moment maar liefst 145 boten en dat aantal groeit nogsteeds
In een oogopslag zie je waar de zeilers voor anker liggen en met eenmuisklik ga je door naar de website van de vertrekkers om de laatstelogboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende fotos te zien
ZILTEWERELD
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
Laurensvan Zijp
MichielScholtes
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
LaurensMorel
I Zilt
HansMartens
412009
en veleopstappers
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
foto
copy S
jors
van
der
Woe
rd
Zilt Zoekt ZeilersAbonneer je nu en ontvang gratis-elke week het zeilersweerbericht-elke maand Zilt Magazine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen
