Kruip in de huid van een VO 70-navigator - Americas Cup eindelijk weerzeilen - IJsreis naar Enkhuizen - Libis verliest roer op de AtlantischeOceaan - Sydney-Hobart lange tijdrit - Groene stroom - Veel filmpjes
28 januari 2010
nummer
46
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
DOE MEE AAN DE VIRTUELE ZILT OCEAN RACE
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZOREN
KLIK VOOR MEER INFORMATIE
Doe mee metje eigen VO70
6 BureaubladJe zilte scherm voor de komende vier weken
8 ReflectieEen overpeinzing van de Zilt-bemanning
10 IJsreisArctische oversteek van Kornwerd naar Enkhuizen
20 Zilts Fotowedstrijd -Een tussenstand
22 VideoMooi bewegend beeld van onder meer de Grevelingen Cup
24 Extreem lange tijdritSydney -Hobart vanuit de kuip
34 StuurloosLibis verliest roer op de oceaan
44 IJspret op de Kaag - Over IJsschuitenadrenaline
46 Agenda
in d
eze Z
ilt
Zilt
462010
48 Zilte Zintuigen
52 Gevecht der GigantenCat versus tri in Americas Cup
62 Knutselen en knallen - NK IJssurfen
64 ZILT OCEAN RACE -Doe mee aan de virtuele race IJmuiden-Azoren
68 Navigator aan het werk -Zo word je navigator van je eigen VO 70
76 Zilte Spullen - Nieuws van de handel
82 Groene stroom aan boord -Over gratis opgewekte energie
94 Zilte Wereld - over dromen en verwegzeilen
98 Bemanning - Zij maken Zilt
Zilt462010
Voorpagina het vleugelzeil van de Americas Cupper BMWOracle Foto Gilles Martin-Raget
foto
copy D
anie
l For
ster
Rol
ex
downloadTerwijl Nederland huivert in sneeuw en ijs is op het zuidelijkhalfrond het zeilseizoen in volle gang Jaarlijks ijkpunt op deAustralische wedstrijdkalender is de Rolex Sydney Hobart Racedie begint op tweede kerstdag Op pagina 24 lees je hoe het deNederlandse deelnemer aan de wedstrijd vergingDeze prachtige foto werd gemaakt door Daniel Forster en lijktons heel geschikt om weer zin in ons eigen zeilseizoen te krijgenKlik op de downloadknop om hem je bureaublad voor dekomende maand te maken
refle
ctie
Zilt
462010
OngemakHoe leg je aan een landrot uit wat de aantrekkelijkheidis van zeilen Met het beeld van twintig graden pluseen lekker lopende windje en een vriendelijk kabbe-lende zee zal een buitenstaander nog wel enige affini-teit voelen Maar dat hij er nog steeds iets van begrijptals je vertelt over de lol van eindeloos hakken inverkeerde wind en foute golven is al heel wat minderwaarschijnlijk En voeg je daar nog een vlammendbetoog aan toe over het comfort van lsquobijna waterdich-tersquo zeilpakken van duizend euro de exquise smaak vanpoedermaaltijden of de verrukking als je je nachtwachtmag inruilen voor een klamme slaapzak aan de ver-keerde kant van de helling dan zal hij vrijwel zekerconcluderen dat zeilers wel een heel vreemde mutatiebinnen de evolutietheorie zijn
De kans dat diezelfde persoon deze editie van Ziltonder ogen krijgt is daarmee gelukkig vrijwel verkekenAnders had hij het gelijk van zijn theorie definitiefbevestigd gezien
Zilt
462010
Hoofdschuddend zou hij het verhaal over de tweeboten op een bevroren IJsselmeer hebben gelezen ofzich hebben verbaasd over een boot van nauwelijkstien meter die midden op de oceaan zijn roer verliestZonder dat de zeilers uit die verhalen zelfs ook maareen ogenblik overwegen om hun boot in te ruilen vooreen midweek arrangement museumjaarkaart of golf-vaardigheidsbewijs
Is het eigenlijk wel mogelijk om een niet-zeiler uit teleggen wat de charme is van zelfgekozen ongemakkenzelfs als die het stadium bereiken waarin ze ont-beringen gaan heten Misschien moeten we dat maarhelemaal niet proberen en ons gelukkig prijzen in hetgezelschap dat het ook zonder uitleg begrijpt
Nardi Eshuis en Harco de Hilster zijn geenmooiweerzeilers Ze genieten onder zeil vanagravelle seizoenen inclusief winter Winterzeilenis zo gruwelijk mooi zegt Nardi de heldereluchten de rust de geluiden je beleeft allesveel intenserZe wonen ook op hun schip een aluminiumGarcia Nouanni Arka genaamd Dat is dereden om na een gezellig kerstreces op Ter-schelling weer met hun hele hebben en hou-den in Enkhuizen te geraken
Arctische oversteek Kornwerd-Enkhuizen
VIDEO
De oversteek van Terschelling naarKornwerd op Nieuwjaarsdag verliep
vlot Ze bereikten de sluis samenmet de Jager een aluminium Koop-mans van Christa en Wilco BrouwerNardi ldquoNa het schutten in Kornwerd
besloten we daar te overnachtendus aan de zuidkant van de sluis Er
lag wel wat ijs maar het was nietverontrustend We zijn wel wat
gewend Dat was wel anders toen wede volgende ochtend wakker wer-den zo ver het oog reikte lag hetIJsselmeer dicht Het is verbazend
hoe snel de ijssituatie in een nachtkan veranderen
Het is verbazend hoesnel de ijssituatiein een nacht kan
veranderen
Ons alternatief was weer naarbuiten en over het Wad naar
Den Oever Na enig overleg beslotenwe het erop te wagen Samen metde Jager voeren door de ijsvlakteWe waren nog niet op weg of we
kregen dikke sneeuwbuienover ons heen Slecht zicht
Na enig overlegbesloten we
het eropte wagen
Slecht zicht We stonden allebei op deuitkijk Ineens doemde er een vissersschip
op dat hadden we niet zien aankomenDaarna heb ik de radar aangezet en
gekeken of er op 4 en 8 mijl schepenwaren Ik schat dat we na ongeveer 3 mijlopen water bereikten We besloten op de
motor door te varen
We besloten op de motor door
te varen
We wisten dat de haven van Enkhuizen al dicht lag want datwas bij ons vertrek naar Terschelling al zo Daarom wilden wenu voor donker binnen zijn Wij wilden graag de haven invoor ons comfort met stroom en zo Met stalen bouwstempelkonden we een geul hakken De volgende dag hoorden we opkanaal 1 dat er een vaarverbod voor kleine schepen wasingesteldrdquo
Met een bouwstempelhakten we een geul
ZeilFotoWedstrijd
Niet minder dan 544 fotos dingen mee naar de Ziltfoto van 2009 Nogal watinzenders hebben de opdracht op geheel eigen wijze geiumlnterpreteerd In plaatsvan fotos van spetterende actie adembenemende sfeer of buitenaardse anker-plek waar we om vroegen stuurden zij hun mooiste leukste of opmerkelijksteherinnering aan het afgelopen zeilseizoen Dat leverde veel fotos op van gebeur-tenissen die de direct betrokkenen nog lang bij zullen blijven maar die anderenniet als fotografische hoogtepunt zullen herkennen
Die eigenwijsheid bevalt ons wel en zou aan het eind van 2010 zomaar tot eenprijsvraag met een andere invalshoek kunnen leiden Maar eerst hebben wenatuurlijk nog een aantal prijzen te vergeven De jury verwacht de uitslag inhet eerstvolgende nummer van Zilt bekend te kunnen maken
ADVERTENTIE
SpetterendterugspoelenOok 2009 toonde weer aandat een jaar zich sneller lijktte voltrekken dan de 365dagen die het duurt Je zouze dus bijna vergeten al diespectaculaire zeilevenemen-ten van het afgelopen jaarMaar gelukkig hebben onzeFranse collegas vanSailnewstv daar een goede remedie voor Ze monteerden hun mooistezeilbeelden in een spetterende compilatie Een aanrader voor iedereen dienog eens wil genieten van de Vendeacutee Globe de Volvo Ocean Race of derecordverbrijzelende multihulls
Grevelingen CupZondag 17 januari was de 4eaflevering van de Grevelingen Cup Met ruim150 ingeschreven boten een van de grootste winterseries in ons land DeGrevelingen Cup komt voort uit een samenwerkingsverband van alle aande Grevelingen gelegen jachthavens Om grotere startvelden te krijgen
werd destijds beslotengezamenlijk wedstrijdente organiseren Een goedestap want de evenemen-ten zijn zowel zomers alsin de winter erg in trekDe bewegende beeldenwerden gemaakt doorBootfilmnl
VIDEO
VIDEO
VIDEO
ADVERTENTIE
Alleen de hele groten kunnen het opbrengen om zondertegenstander in het zicht hard te rijden Dat vraagt omeen mentale hardheid De uitspraak is van NOS-com-mentator Maarten Ducroux tijdens een individuele tijdritin de Tour de France Bart Leerling herinnerde zich deopmerking tijdens de afgelopen editie van de klassiekerSydney-Hobart Aan boord van de Nederlandse Pinta-MWant offshorezeilen lijkt in dat opzicht veel op een tijdritondervond Bart aan den lijve Alleen dan langer heelveel langer Een verslag vanuit de kuip
Rolex Sydney-Hobart 2009 vanuit de Pinta-M kuip
VIDEO
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
FOTOS EN TEKST
e weerberichten vier dagen voor de start van deSydney-Hobart voorspellen een ruige rit in 30knopen door Bass Strait de zeestraat tussen
Australieuml en Tasmanieuml Alle zeilers hebben er zin inldquoNo worries materdquo Maar als de startdatum nadert wordende gesprekken opvallend kort Bij ons avondbiertje vraagtwachtleider Bert Visser wie van ons al eens 50 knopenheeft doorstaan Het blijft angstvallig stilDe start gaat in een roes aan ons voorbij De helikoptersboven de 116 boten maken communicatie bijna onmoge-lijk Wij zijn aan het racen de ogen gericht op trim winden tegenstanders Het duurt nog ruim 3 uur en een zeilwis-sel voordat het kwartje valt We zitten op zee onder genua2 en vol grootzeil rammen wij de golven aan de kant Wevaren de fcking Sydney-Hobart Wauw
GEWAAGD SPELNavigator Rinke van der Veen heeft dagen gepuzzeld metwindfiles stroomfiles en boatperformance-gegevens(polairen) De verwachting is dat wij een winddraaiingkrijgen gedurende de eerste nacht Door een lange klapnaar zee te maken (we liggen ongeveer op koers Nieuw-Zeeland) zijn we eerder bij de wind Maar er is nog eenbelangrijkere reden Voor de kust van Australieuml is eeneddy ontstaan door de westenwind die dagen voor destart heeft gewaaid Hoe verder je naar het oosten vaartdes te meer stroom je mee krijgt Maar het is een gewaagdspel Deze koers staat bijna haaks op die naar Tasmanieuml
D
We varen de fckingSydney-Hobart Wauw
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
TANDENKNARSENAlle boten zijn verplicht om twee keer per dag hun positie door te gevenaan de raceorganisatie Zodoende krijgen we een aardig beeld van devloot Zoals verwacht zijn wij de meest oostelijke boot Geen paniek destroom loopt op tot tweeeumlnhalve knoop en de wind is inmiddels gedraaidAlles volgens plan Bij de eerstvolgende sked liggen wij inderdaad veelverder naar voren in het veld Sterker nog we liggen op een derde plekin onze divisie (IRC 4) en op een eerste plaats in ORCMaar dan gaat het mis De stroom zou volgens de kaarten moeten
PINTA-MDe Pinta-M is een Sparkman enStephens gebouwd door Huismanin 1972 De boot vaart onderNederlandse vlag en is 2008 opeen bulkcarrier naar Sydney ver-voerd om eenmalig mee te doenaan de Rolex Sydney-Hobart raceIn 2008 werd het schip 3de in IRCdivisie 4 dat smaakte naar meer
Bemanning voor 2009Schipperwachtleider Atse BleiWachtleider Bert VisserVoordekkers Didier Wackens enMichiel Rueter Pit mast en stuurmanJochum Zeilmans Bart LeerlingKok Rien van der LindenNavigator Rinke van der Veen
aanzwellen tot een ruime 4 knopen Met 15 knopen wind erbij zouden wemet een knik in de schoot met gemak over de 7 knopen moeten lopenMaar er klopt iets niet Na wat onderzoek blijkt dat de stroomkaarten diewij ontvingen voor de start niet de juiste waren De volle bak stroom ligtdichter onder de kant Als klap op de vuurpijl is ook de wind weggezaktWat overblijft is een rommelig zeetje niet genoeg om tempo te makenTandenknarsend moeten we toekijken hoe de boot op elke golf stilvaltMiddenin de nacht valt de wind zelfs totaal weg Voor top en takel drijven
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZOREN
KLIK VOOR MEER INFORMATIE
Doe mee metje eigen VO70
6 BureaubladJe zilte scherm voor de komende vier weken
8 ReflectieEen overpeinzing van de Zilt-bemanning
10 IJsreisArctische oversteek van Kornwerd naar Enkhuizen
20 Zilts Fotowedstrijd -Een tussenstand
22 VideoMooi bewegend beeld van onder meer de Grevelingen Cup
24 Extreem lange tijdritSydney -Hobart vanuit de kuip
34 StuurloosLibis verliest roer op de oceaan
44 IJspret op de Kaag - Over IJsschuitenadrenaline
46 Agenda
in d
eze Z
ilt
Zilt
462010
48 Zilte Zintuigen
52 Gevecht der GigantenCat versus tri in Americas Cup
62 Knutselen en knallen - NK IJssurfen
64 ZILT OCEAN RACE -Doe mee aan de virtuele race IJmuiden-Azoren
68 Navigator aan het werk -Zo word je navigator van je eigen VO 70
76 Zilte Spullen - Nieuws van de handel
82 Groene stroom aan boord -Over gratis opgewekte energie
94 Zilte Wereld - over dromen en verwegzeilen
98 Bemanning - Zij maken Zilt
Zilt462010
Voorpagina het vleugelzeil van de Americas Cupper BMWOracle Foto Gilles Martin-Raget
foto
copy D
anie
l For
ster
Rol
ex
downloadTerwijl Nederland huivert in sneeuw en ijs is op het zuidelijkhalfrond het zeilseizoen in volle gang Jaarlijks ijkpunt op deAustralische wedstrijdkalender is de Rolex Sydney Hobart Racedie begint op tweede kerstdag Op pagina 24 lees je hoe het deNederlandse deelnemer aan de wedstrijd vergingDeze prachtige foto werd gemaakt door Daniel Forster en lijktons heel geschikt om weer zin in ons eigen zeilseizoen te krijgenKlik op de downloadknop om hem je bureaublad voor dekomende maand te maken
refle
ctie
Zilt
462010
OngemakHoe leg je aan een landrot uit wat de aantrekkelijkheidis van zeilen Met het beeld van twintig graden pluseen lekker lopende windje en een vriendelijk kabbe-lende zee zal een buitenstaander nog wel enige affini-teit voelen Maar dat hij er nog steeds iets van begrijptals je vertelt over de lol van eindeloos hakken inverkeerde wind en foute golven is al heel wat minderwaarschijnlijk En voeg je daar nog een vlammendbetoog aan toe over het comfort van lsquobijna waterdich-tersquo zeilpakken van duizend euro de exquise smaak vanpoedermaaltijden of de verrukking als je je nachtwachtmag inruilen voor een klamme slaapzak aan de ver-keerde kant van de helling dan zal hij vrijwel zekerconcluderen dat zeilers wel een heel vreemde mutatiebinnen de evolutietheorie zijn
De kans dat diezelfde persoon deze editie van Ziltonder ogen krijgt is daarmee gelukkig vrijwel verkekenAnders had hij het gelijk van zijn theorie definitiefbevestigd gezien
Zilt
462010
Hoofdschuddend zou hij het verhaal over de tweeboten op een bevroren IJsselmeer hebben gelezen ofzich hebben verbaasd over een boot van nauwelijkstien meter die midden op de oceaan zijn roer verliestZonder dat de zeilers uit die verhalen zelfs ook maareen ogenblik overwegen om hun boot in te ruilen vooreen midweek arrangement museumjaarkaart of golf-vaardigheidsbewijs
Is het eigenlijk wel mogelijk om een niet-zeiler uit teleggen wat de charme is van zelfgekozen ongemakkenzelfs als die het stadium bereiken waarin ze ont-beringen gaan heten Misschien moeten we dat maarhelemaal niet proberen en ons gelukkig prijzen in hetgezelschap dat het ook zonder uitleg begrijpt
Nardi Eshuis en Harco de Hilster zijn geenmooiweerzeilers Ze genieten onder zeil vanagravelle seizoenen inclusief winter Winterzeilenis zo gruwelijk mooi zegt Nardi de heldereluchten de rust de geluiden je beleeft allesveel intenserZe wonen ook op hun schip een aluminiumGarcia Nouanni Arka genaamd Dat is dereden om na een gezellig kerstreces op Ter-schelling weer met hun hele hebben en hou-den in Enkhuizen te geraken
Arctische oversteek Kornwerd-Enkhuizen
VIDEO
De oversteek van Terschelling naarKornwerd op Nieuwjaarsdag verliep
vlot Ze bereikten de sluis samenmet de Jager een aluminium Koop-mans van Christa en Wilco BrouwerNardi ldquoNa het schutten in Kornwerd
besloten we daar te overnachtendus aan de zuidkant van de sluis Er
lag wel wat ijs maar het was nietverontrustend We zijn wel wat
gewend Dat was wel anders toen wede volgende ochtend wakker wer-den zo ver het oog reikte lag hetIJsselmeer dicht Het is verbazend
hoe snel de ijssituatie in een nachtkan veranderen
Het is verbazend hoesnel de ijssituatiein een nacht kan
veranderen
Ons alternatief was weer naarbuiten en over het Wad naar
Den Oever Na enig overleg beslotenwe het erop te wagen Samen metde Jager voeren door de ijsvlakteWe waren nog niet op weg of we
kregen dikke sneeuwbuienover ons heen Slecht zicht
Na enig overlegbesloten we
het eropte wagen
Slecht zicht We stonden allebei op deuitkijk Ineens doemde er een vissersschip
op dat hadden we niet zien aankomenDaarna heb ik de radar aangezet en
gekeken of er op 4 en 8 mijl schepenwaren Ik schat dat we na ongeveer 3 mijlopen water bereikten We besloten op de
motor door te varen
We besloten op de motor door
te varen
We wisten dat de haven van Enkhuizen al dicht lag want datwas bij ons vertrek naar Terschelling al zo Daarom wilden wenu voor donker binnen zijn Wij wilden graag de haven invoor ons comfort met stroom en zo Met stalen bouwstempelkonden we een geul hakken De volgende dag hoorden we opkanaal 1 dat er een vaarverbod voor kleine schepen wasingesteldrdquo
Met een bouwstempelhakten we een geul
ZeilFotoWedstrijd
Niet minder dan 544 fotos dingen mee naar de Ziltfoto van 2009 Nogal watinzenders hebben de opdracht op geheel eigen wijze geiumlnterpreteerd In plaatsvan fotos van spetterende actie adembenemende sfeer of buitenaardse anker-plek waar we om vroegen stuurden zij hun mooiste leukste of opmerkelijksteherinnering aan het afgelopen zeilseizoen Dat leverde veel fotos op van gebeur-tenissen die de direct betrokkenen nog lang bij zullen blijven maar die anderenniet als fotografische hoogtepunt zullen herkennen
Die eigenwijsheid bevalt ons wel en zou aan het eind van 2010 zomaar tot eenprijsvraag met een andere invalshoek kunnen leiden Maar eerst hebben wenatuurlijk nog een aantal prijzen te vergeven De jury verwacht de uitslag inhet eerstvolgende nummer van Zilt bekend te kunnen maken
ADVERTENTIE
SpetterendterugspoelenOok 2009 toonde weer aandat een jaar zich sneller lijktte voltrekken dan de 365dagen die het duurt Je zouze dus bijna vergeten al diespectaculaire zeilevenemen-ten van het afgelopen jaarMaar gelukkig hebben onzeFranse collegas vanSailnewstv daar een goede remedie voor Ze monteerden hun mooistezeilbeelden in een spetterende compilatie Een aanrader voor iedereen dienog eens wil genieten van de Vendeacutee Globe de Volvo Ocean Race of derecordverbrijzelende multihulls
Grevelingen CupZondag 17 januari was de 4eaflevering van de Grevelingen Cup Met ruim150 ingeschreven boten een van de grootste winterseries in ons land DeGrevelingen Cup komt voort uit een samenwerkingsverband van alle aande Grevelingen gelegen jachthavens Om grotere startvelden te krijgen
werd destijds beslotengezamenlijk wedstrijdente organiseren Een goedestap want de evenemen-ten zijn zowel zomers alsin de winter erg in trekDe bewegende beeldenwerden gemaakt doorBootfilmnl
VIDEO
VIDEO
VIDEO
ADVERTENTIE
Alleen de hele groten kunnen het opbrengen om zondertegenstander in het zicht hard te rijden Dat vraagt omeen mentale hardheid De uitspraak is van NOS-com-mentator Maarten Ducroux tijdens een individuele tijdritin de Tour de France Bart Leerling herinnerde zich deopmerking tijdens de afgelopen editie van de klassiekerSydney-Hobart Aan boord van de Nederlandse Pinta-MWant offshorezeilen lijkt in dat opzicht veel op een tijdritondervond Bart aan den lijve Alleen dan langer heelveel langer Een verslag vanuit de kuip
Rolex Sydney-Hobart 2009 vanuit de Pinta-M kuip
VIDEO
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
FOTOS EN TEKST
e weerberichten vier dagen voor de start van deSydney-Hobart voorspellen een ruige rit in 30knopen door Bass Strait de zeestraat tussen
Australieuml en Tasmanieuml Alle zeilers hebben er zin inldquoNo worries materdquo Maar als de startdatum nadert wordende gesprekken opvallend kort Bij ons avondbiertje vraagtwachtleider Bert Visser wie van ons al eens 50 knopenheeft doorstaan Het blijft angstvallig stilDe start gaat in een roes aan ons voorbij De helikoptersboven de 116 boten maken communicatie bijna onmoge-lijk Wij zijn aan het racen de ogen gericht op trim winden tegenstanders Het duurt nog ruim 3 uur en een zeilwis-sel voordat het kwartje valt We zitten op zee onder genua2 en vol grootzeil rammen wij de golven aan de kant Wevaren de fcking Sydney-Hobart Wauw
GEWAAGD SPELNavigator Rinke van der Veen heeft dagen gepuzzeld metwindfiles stroomfiles en boatperformance-gegevens(polairen) De verwachting is dat wij een winddraaiingkrijgen gedurende de eerste nacht Door een lange klapnaar zee te maken (we liggen ongeveer op koers Nieuw-Zeeland) zijn we eerder bij de wind Maar er is nog eenbelangrijkere reden Voor de kust van Australieuml is eeneddy ontstaan door de westenwind die dagen voor destart heeft gewaaid Hoe verder je naar het oosten vaartdes te meer stroom je mee krijgt Maar het is een gewaagdspel Deze koers staat bijna haaks op die naar Tasmanieuml
D
We varen de fckingSydney-Hobart Wauw
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
TANDENKNARSENAlle boten zijn verplicht om twee keer per dag hun positie door te gevenaan de raceorganisatie Zodoende krijgen we een aardig beeld van devloot Zoals verwacht zijn wij de meest oostelijke boot Geen paniek destroom loopt op tot tweeeumlnhalve knoop en de wind is inmiddels gedraaidAlles volgens plan Bij de eerstvolgende sked liggen wij inderdaad veelverder naar voren in het veld Sterker nog we liggen op een derde plekin onze divisie (IRC 4) en op een eerste plaats in ORCMaar dan gaat het mis De stroom zou volgens de kaarten moeten
PINTA-MDe Pinta-M is een Sparkman enStephens gebouwd door Huismanin 1972 De boot vaart onderNederlandse vlag en is 2008 opeen bulkcarrier naar Sydney ver-voerd om eenmalig mee te doenaan de Rolex Sydney-Hobart raceIn 2008 werd het schip 3de in IRCdivisie 4 dat smaakte naar meer
Bemanning voor 2009Schipperwachtleider Atse BleiWachtleider Bert VisserVoordekkers Didier Wackens enMichiel Rueter Pit mast en stuurmanJochum Zeilmans Bart LeerlingKok Rien van der LindenNavigator Rinke van der Veen
aanzwellen tot een ruime 4 knopen Met 15 knopen wind erbij zouden wemet een knik in de schoot met gemak over de 7 knopen moeten lopenMaar er klopt iets niet Na wat onderzoek blijkt dat de stroomkaarten diewij ontvingen voor de start niet de juiste waren De volle bak stroom ligtdichter onder de kant Als klap op de vuurpijl is ook de wind weggezaktWat overblijft is een rommelig zeetje niet genoeg om tempo te makenTandenknarsend moeten we toekijken hoe de boot op elke golf stilvaltMiddenin de nacht valt de wind zelfs totaal weg Voor top en takel drijven
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
6 BureaubladJe zilte scherm voor de komende vier weken
8 ReflectieEen overpeinzing van de Zilt-bemanning
10 IJsreisArctische oversteek van Kornwerd naar Enkhuizen
20 Zilts Fotowedstrijd -Een tussenstand
22 VideoMooi bewegend beeld van onder meer de Grevelingen Cup
24 Extreem lange tijdritSydney -Hobart vanuit de kuip
34 StuurloosLibis verliest roer op de oceaan
44 IJspret op de Kaag - Over IJsschuitenadrenaline
46 Agenda
in d
eze Z
ilt
Zilt
462010
48 Zilte Zintuigen
52 Gevecht der GigantenCat versus tri in Americas Cup
62 Knutselen en knallen - NK IJssurfen
64 ZILT OCEAN RACE -Doe mee aan de virtuele race IJmuiden-Azoren
68 Navigator aan het werk -Zo word je navigator van je eigen VO 70
76 Zilte Spullen - Nieuws van de handel
82 Groene stroom aan boord -Over gratis opgewekte energie
94 Zilte Wereld - over dromen en verwegzeilen
98 Bemanning - Zij maken Zilt
Zilt462010
Voorpagina het vleugelzeil van de Americas Cupper BMWOracle Foto Gilles Martin-Raget
foto
copy D
anie
l For
ster
Rol
ex
downloadTerwijl Nederland huivert in sneeuw en ijs is op het zuidelijkhalfrond het zeilseizoen in volle gang Jaarlijks ijkpunt op deAustralische wedstrijdkalender is de Rolex Sydney Hobart Racedie begint op tweede kerstdag Op pagina 24 lees je hoe het deNederlandse deelnemer aan de wedstrijd vergingDeze prachtige foto werd gemaakt door Daniel Forster en lijktons heel geschikt om weer zin in ons eigen zeilseizoen te krijgenKlik op de downloadknop om hem je bureaublad voor dekomende maand te maken
refle
ctie
Zilt
462010
OngemakHoe leg je aan een landrot uit wat de aantrekkelijkheidis van zeilen Met het beeld van twintig graden pluseen lekker lopende windje en een vriendelijk kabbe-lende zee zal een buitenstaander nog wel enige affini-teit voelen Maar dat hij er nog steeds iets van begrijptals je vertelt over de lol van eindeloos hakken inverkeerde wind en foute golven is al heel wat minderwaarschijnlijk En voeg je daar nog een vlammendbetoog aan toe over het comfort van lsquobijna waterdich-tersquo zeilpakken van duizend euro de exquise smaak vanpoedermaaltijden of de verrukking als je je nachtwachtmag inruilen voor een klamme slaapzak aan de ver-keerde kant van de helling dan zal hij vrijwel zekerconcluderen dat zeilers wel een heel vreemde mutatiebinnen de evolutietheorie zijn
De kans dat diezelfde persoon deze editie van Ziltonder ogen krijgt is daarmee gelukkig vrijwel verkekenAnders had hij het gelijk van zijn theorie definitiefbevestigd gezien
Zilt
462010
Hoofdschuddend zou hij het verhaal over de tweeboten op een bevroren IJsselmeer hebben gelezen ofzich hebben verbaasd over een boot van nauwelijkstien meter die midden op de oceaan zijn roer verliestZonder dat de zeilers uit die verhalen zelfs ook maareen ogenblik overwegen om hun boot in te ruilen vooreen midweek arrangement museumjaarkaart of golf-vaardigheidsbewijs
Is het eigenlijk wel mogelijk om een niet-zeiler uit teleggen wat de charme is van zelfgekozen ongemakkenzelfs als die het stadium bereiken waarin ze ont-beringen gaan heten Misschien moeten we dat maarhelemaal niet proberen en ons gelukkig prijzen in hetgezelschap dat het ook zonder uitleg begrijpt
Nardi Eshuis en Harco de Hilster zijn geenmooiweerzeilers Ze genieten onder zeil vanagravelle seizoenen inclusief winter Winterzeilenis zo gruwelijk mooi zegt Nardi de heldereluchten de rust de geluiden je beleeft allesveel intenserZe wonen ook op hun schip een aluminiumGarcia Nouanni Arka genaamd Dat is dereden om na een gezellig kerstreces op Ter-schelling weer met hun hele hebben en hou-den in Enkhuizen te geraken
Arctische oversteek Kornwerd-Enkhuizen
VIDEO
De oversteek van Terschelling naarKornwerd op Nieuwjaarsdag verliep
vlot Ze bereikten de sluis samenmet de Jager een aluminium Koop-mans van Christa en Wilco BrouwerNardi ldquoNa het schutten in Kornwerd
besloten we daar te overnachtendus aan de zuidkant van de sluis Er
lag wel wat ijs maar het was nietverontrustend We zijn wel wat
gewend Dat was wel anders toen wede volgende ochtend wakker wer-den zo ver het oog reikte lag hetIJsselmeer dicht Het is verbazend
hoe snel de ijssituatie in een nachtkan veranderen
Het is verbazend hoesnel de ijssituatiein een nacht kan
veranderen
Ons alternatief was weer naarbuiten en over het Wad naar
Den Oever Na enig overleg beslotenwe het erop te wagen Samen metde Jager voeren door de ijsvlakteWe waren nog niet op weg of we
kregen dikke sneeuwbuienover ons heen Slecht zicht
Na enig overlegbesloten we
het eropte wagen
Slecht zicht We stonden allebei op deuitkijk Ineens doemde er een vissersschip
op dat hadden we niet zien aankomenDaarna heb ik de radar aangezet en
gekeken of er op 4 en 8 mijl schepenwaren Ik schat dat we na ongeveer 3 mijlopen water bereikten We besloten op de
motor door te varen
We besloten op de motor door
te varen
We wisten dat de haven van Enkhuizen al dicht lag want datwas bij ons vertrek naar Terschelling al zo Daarom wilden wenu voor donker binnen zijn Wij wilden graag de haven invoor ons comfort met stroom en zo Met stalen bouwstempelkonden we een geul hakken De volgende dag hoorden we opkanaal 1 dat er een vaarverbod voor kleine schepen wasingesteldrdquo
Met een bouwstempelhakten we een geul
ZeilFotoWedstrijd
Niet minder dan 544 fotos dingen mee naar de Ziltfoto van 2009 Nogal watinzenders hebben de opdracht op geheel eigen wijze geiumlnterpreteerd In plaatsvan fotos van spetterende actie adembenemende sfeer of buitenaardse anker-plek waar we om vroegen stuurden zij hun mooiste leukste of opmerkelijksteherinnering aan het afgelopen zeilseizoen Dat leverde veel fotos op van gebeur-tenissen die de direct betrokkenen nog lang bij zullen blijven maar die anderenniet als fotografische hoogtepunt zullen herkennen
Die eigenwijsheid bevalt ons wel en zou aan het eind van 2010 zomaar tot eenprijsvraag met een andere invalshoek kunnen leiden Maar eerst hebben wenatuurlijk nog een aantal prijzen te vergeven De jury verwacht de uitslag inhet eerstvolgende nummer van Zilt bekend te kunnen maken
ADVERTENTIE
SpetterendterugspoelenOok 2009 toonde weer aandat een jaar zich sneller lijktte voltrekken dan de 365dagen die het duurt Je zouze dus bijna vergeten al diespectaculaire zeilevenemen-ten van het afgelopen jaarMaar gelukkig hebben onzeFranse collegas vanSailnewstv daar een goede remedie voor Ze monteerden hun mooistezeilbeelden in een spetterende compilatie Een aanrader voor iedereen dienog eens wil genieten van de Vendeacutee Globe de Volvo Ocean Race of derecordverbrijzelende multihulls
Grevelingen CupZondag 17 januari was de 4eaflevering van de Grevelingen Cup Met ruim150 ingeschreven boten een van de grootste winterseries in ons land DeGrevelingen Cup komt voort uit een samenwerkingsverband van alle aande Grevelingen gelegen jachthavens Om grotere startvelden te krijgen
werd destijds beslotengezamenlijk wedstrijdente organiseren Een goedestap want de evenemen-ten zijn zowel zomers alsin de winter erg in trekDe bewegende beeldenwerden gemaakt doorBootfilmnl
VIDEO
VIDEO
VIDEO
ADVERTENTIE
Alleen de hele groten kunnen het opbrengen om zondertegenstander in het zicht hard te rijden Dat vraagt omeen mentale hardheid De uitspraak is van NOS-com-mentator Maarten Ducroux tijdens een individuele tijdritin de Tour de France Bart Leerling herinnerde zich deopmerking tijdens de afgelopen editie van de klassiekerSydney-Hobart Aan boord van de Nederlandse Pinta-MWant offshorezeilen lijkt in dat opzicht veel op een tijdritondervond Bart aan den lijve Alleen dan langer heelveel langer Een verslag vanuit de kuip
Rolex Sydney-Hobart 2009 vanuit de Pinta-M kuip
VIDEO
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
FOTOS EN TEKST
e weerberichten vier dagen voor de start van deSydney-Hobart voorspellen een ruige rit in 30knopen door Bass Strait de zeestraat tussen
Australieuml en Tasmanieuml Alle zeilers hebben er zin inldquoNo worries materdquo Maar als de startdatum nadert wordende gesprekken opvallend kort Bij ons avondbiertje vraagtwachtleider Bert Visser wie van ons al eens 50 knopenheeft doorstaan Het blijft angstvallig stilDe start gaat in een roes aan ons voorbij De helikoptersboven de 116 boten maken communicatie bijna onmoge-lijk Wij zijn aan het racen de ogen gericht op trim winden tegenstanders Het duurt nog ruim 3 uur en een zeilwis-sel voordat het kwartje valt We zitten op zee onder genua2 en vol grootzeil rammen wij de golven aan de kant Wevaren de fcking Sydney-Hobart Wauw
GEWAAGD SPELNavigator Rinke van der Veen heeft dagen gepuzzeld metwindfiles stroomfiles en boatperformance-gegevens(polairen) De verwachting is dat wij een winddraaiingkrijgen gedurende de eerste nacht Door een lange klapnaar zee te maken (we liggen ongeveer op koers Nieuw-Zeeland) zijn we eerder bij de wind Maar er is nog eenbelangrijkere reden Voor de kust van Australieuml is eeneddy ontstaan door de westenwind die dagen voor destart heeft gewaaid Hoe verder je naar het oosten vaartdes te meer stroom je mee krijgt Maar het is een gewaagdspel Deze koers staat bijna haaks op die naar Tasmanieuml
D
We varen de fckingSydney-Hobart Wauw
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
TANDENKNARSENAlle boten zijn verplicht om twee keer per dag hun positie door te gevenaan de raceorganisatie Zodoende krijgen we een aardig beeld van devloot Zoals verwacht zijn wij de meest oostelijke boot Geen paniek destroom loopt op tot tweeeumlnhalve knoop en de wind is inmiddels gedraaidAlles volgens plan Bij de eerstvolgende sked liggen wij inderdaad veelverder naar voren in het veld Sterker nog we liggen op een derde plekin onze divisie (IRC 4) en op een eerste plaats in ORCMaar dan gaat het mis De stroom zou volgens de kaarten moeten
PINTA-MDe Pinta-M is een Sparkman enStephens gebouwd door Huismanin 1972 De boot vaart onderNederlandse vlag en is 2008 opeen bulkcarrier naar Sydney ver-voerd om eenmalig mee te doenaan de Rolex Sydney-Hobart raceIn 2008 werd het schip 3de in IRCdivisie 4 dat smaakte naar meer
Bemanning voor 2009Schipperwachtleider Atse BleiWachtleider Bert VisserVoordekkers Didier Wackens enMichiel Rueter Pit mast en stuurmanJochum Zeilmans Bart LeerlingKok Rien van der LindenNavigator Rinke van der Veen
aanzwellen tot een ruime 4 knopen Met 15 knopen wind erbij zouden wemet een knik in de schoot met gemak over de 7 knopen moeten lopenMaar er klopt iets niet Na wat onderzoek blijkt dat de stroomkaarten diewij ontvingen voor de start niet de juiste waren De volle bak stroom ligtdichter onder de kant Als klap op de vuurpijl is ook de wind weggezaktWat overblijft is een rommelig zeetje niet genoeg om tempo te makenTandenknarsend moeten we toekijken hoe de boot op elke golf stilvaltMiddenin de nacht valt de wind zelfs totaal weg Voor top en takel drijven
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
48 Zilte Zintuigen
52 Gevecht der GigantenCat versus tri in Americas Cup
62 Knutselen en knallen - NK IJssurfen
64 ZILT OCEAN RACE -Doe mee aan de virtuele race IJmuiden-Azoren
68 Navigator aan het werk -Zo word je navigator van je eigen VO 70
76 Zilte Spullen - Nieuws van de handel
82 Groene stroom aan boord -Over gratis opgewekte energie
94 Zilte Wereld - over dromen en verwegzeilen
98 Bemanning - Zij maken Zilt
Zilt462010
Voorpagina het vleugelzeil van de Americas Cupper BMWOracle Foto Gilles Martin-Raget
foto
copy D
anie
l For
ster
Rol
ex
downloadTerwijl Nederland huivert in sneeuw en ijs is op het zuidelijkhalfrond het zeilseizoen in volle gang Jaarlijks ijkpunt op deAustralische wedstrijdkalender is de Rolex Sydney Hobart Racedie begint op tweede kerstdag Op pagina 24 lees je hoe het deNederlandse deelnemer aan de wedstrijd vergingDeze prachtige foto werd gemaakt door Daniel Forster en lijktons heel geschikt om weer zin in ons eigen zeilseizoen te krijgenKlik op de downloadknop om hem je bureaublad voor dekomende maand te maken
refle
ctie
Zilt
462010
OngemakHoe leg je aan een landrot uit wat de aantrekkelijkheidis van zeilen Met het beeld van twintig graden pluseen lekker lopende windje en een vriendelijk kabbe-lende zee zal een buitenstaander nog wel enige affini-teit voelen Maar dat hij er nog steeds iets van begrijptals je vertelt over de lol van eindeloos hakken inverkeerde wind en foute golven is al heel wat minderwaarschijnlijk En voeg je daar nog een vlammendbetoog aan toe over het comfort van lsquobijna waterdich-tersquo zeilpakken van duizend euro de exquise smaak vanpoedermaaltijden of de verrukking als je je nachtwachtmag inruilen voor een klamme slaapzak aan de ver-keerde kant van de helling dan zal hij vrijwel zekerconcluderen dat zeilers wel een heel vreemde mutatiebinnen de evolutietheorie zijn
De kans dat diezelfde persoon deze editie van Ziltonder ogen krijgt is daarmee gelukkig vrijwel verkekenAnders had hij het gelijk van zijn theorie definitiefbevestigd gezien
Zilt
462010
Hoofdschuddend zou hij het verhaal over de tweeboten op een bevroren IJsselmeer hebben gelezen ofzich hebben verbaasd over een boot van nauwelijkstien meter die midden op de oceaan zijn roer verliestZonder dat de zeilers uit die verhalen zelfs ook maareen ogenblik overwegen om hun boot in te ruilen vooreen midweek arrangement museumjaarkaart of golf-vaardigheidsbewijs
Is het eigenlijk wel mogelijk om een niet-zeiler uit teleggen wat de charme is van zelfgekozen ongemakkenzelfs als die het stadium bereiken waarin ze ont-beringen gaan heten Misschien moeten we dat maarhelemaal niet proberen en ons gelukkig prijzen in hetgezelschap dat het ook zonder uitleg begrijpt
Nardi Eshuis en Harco de Hilster zijn geenmooiweerzeilers Ze genieten onder zeil vanagravelle seizoenen inclusief winter Winterzeilenis zo gruwelijk mooi zegt Nardi de heldereluchten de rust de geluiden je beleeft allesveel intenserZe wonen ook op hun schip een aluminiumGarcia Nouanni Arka genaamd Dat is dereden om na een gezellig kerstreces op Ter-schelling weer met hun hele hebben en hou-den in Enkhuizen te geraken
Arctische oversteek Kornwerd-Enkhuizen
VIDEO
De oversteek van Terschelling naarKornwerd op Nieuwjaarsdag verliep
vlot Ze bereikten de sluis samenmet de Jager een aluminium Koop-mans van Christa en Wilco BrouwerNardi ldquoNa het schutten in Kornwerd
besloten we daar te overnachtendus aan de zuidkant van de sluis Er
lag wel wat ijs maar het was nietverontrustend We zijn wel wat
gewend Dat was wel anders toen wede volgende ochtend wakker wer-den zo ver het oog reikte lag hetIJsselmeer dicht Het is verbazend
hoe snel de ijssituatie in een nachtkan veranderen
Het is verbazend hoesnel de ijssituatiein een nacht kan
veranderen
Ons alternatief was weer naarbuiten en over het Wad naar
Den Oever Na enig overleg beslotenwe het erop te wagen Samen metde Jager voeren door de ijsvlakteWe waren nog niet op weg of we
kregen dikke sneeuwbuienover ons heen Slecht zicht
Na enig overlegbesloten we
het eropte wagen
Slecht zicht We stonden allebei op deuitkijk Ineens doemde er een vissersschip
op dat hadden we niet zien aankomenDaarna heb ik de radar aangezet en
gekeken of er op 4 en 8 mijl schepenwaren Ik schat dat we na ongeveer 3 mijlopen water bereikten We besloten op de
motor door te varen
We besloten op de motor door
te varen
We wisten dat de haven van Enkhuizen al dicht lag want datwas bij ons vertrek naar Terschelling al zo Daarom wilden wenu voor donker binnen zijn Wij wilden graag de haven invoor ons comfort met stroom en zo Met stalen bouwstempelkonden we een geul hakken De volgende dag hoorden we opkanaal 1 dat er een vaarverbod voor kleine schepen wasingesteldrdquo
Met een bouwstempelhakten we een geul
ZeilFotoWedstrijd
Niet minder dan 544 fotos dingen mee naar de Ziltfoto van 2009 Nogal watinzenders hebben de opdracht op geheel eigen wijze geiumlnterpreteerd In plaatsvan fotos van spetterende actie adembenemende sfeer of buitenaardse anker-plek waar we om vroegen stuurden zij hun mooiste leukste of opmerkelijksteherinnering aan het afgelopen zeilseizoen Dat leverde veel fotos op van gebeur-tenissen die de direct betrokkenen nog lang bij zullen blijven maar die anderenniet als fotografische hoogtepunt zullen herkennen
Die eigenwijsheid bevalt ons wel en zou aan het eind van 2010 zomaar tot eenprijsvraag met een andere invalshoek kunnen leiden Maar eerst hebben wenatuurlijk nog een aantal prijzen te vergeven De jury verwacht de uitslag inhet eerstvolgende nummer van Zilt bekend te kunnen maken
ADVERTENTIE
SpetterendterugspoelenOok 2009 toonde weer aandat een jaar zich sneller lijktte voltrekken dan de 365dagen die het duurt Je zouze dus bijna vergeten al diespectaculaire zeilevenemen-ten van het afgelopen jaarMaar gelukkig hebben onzeFranse collegas vanSailnewstv daar een goede remedie voor Ze monteerden hun mooistezeilbeelden in een spetterende compilatie Een aanrader voor iedereen dienog eens wil genieten van de Vendeacutee Globe de Volvo Ocean Race of derecordverbrijzelende multihulls
Grevelingen CupZondag 17 januari was de 4eaflevering van de Grevelingen Cup Met ruim150 ingeschreven boten een van de grootste winterseries in ons land DeGrevelingen Cup komt voort uit een samenwerkingsverband van alle aande Grevelingen gelegen jachthavens Om grotere startvelden te krijgen
werd destijds beslotengezamenlijk wedstrijdente organiseren Een goedestap want de evenemen-ten zijn zowel zomers alsin de winter erg in trekDe bewegende beeldenwerden gemaakt doorBootfilmnl
VIDEO
VIDEO
VIDEO
ADVERTENTIE
Alleen de hele groten kunnen het opbrengen om zondertegenstander in het zicht hard te rijden Dat vraagt omeen mentale hardheid De uitspraak is van NOS-com-mentator Maarten Ducroux tijdens een individuele tijdritin de Tour de France Bart Leerling herinnerde zich deopmerking tijdens de afgelopen editie van de klassiekerSydney-Hobart Aan boord van de Nederlandse Pinta-MWant offshorezeilen lijkt in dat opzicht veel op een tijdritondervond Bart aan den lijve Alleen dan langer heelveel langer Een verslag vanuit de kuip
Rolex Sydney-Hobart 2009 vanuit de Pinta-M kuip
VIDEO
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
FOTOS EN TEKST
e weerberichten vier dagen voor de start van deSydney-Hobart voorspellen een ruige rit in 30knopen door Bass Strait de zeestraat tussen
Australieuml en Tasmanieuml Alle zeilers hebben er zin inldquoNo worries materdquo Maar als de startdatum nadert wordende gesprekken opvallend kort Bij ons avondbiertje vraagtwachtleider Bert Visser wie van ons al eens 50 knopenheeft doorstaan Het blijft angstvallig stilDe start gaat in een roes aan ons voorbij De helikoptersboven de 116 boten maken communicatie bijna onmoge-lijk Wij zijn aan het racen de ogen gericht op trim winden tegenstanders Het duurt nog ruim 3 uur en een zeilwis-sel voordat het kwartje valt We zitten op zee onder genua2 en vol grootzeil rammen wij de golven aan de kant Wevaren de fcking Sydney-Hobart Wauw
GEWAAGD SPELNavigator Rinke van der Veen heeft dagen gepuzzeld metwindfiles stroomfiles en boatperformance-gegevens(polairen) De verwachting is dat wij een winddraaiingkrijgen gedurende de eerste nacht Door een lange klapnaar zee te maken (we liggen ongeveer op koers Nieuw-Zeeland) zijn we eerder bij de wind Maar er is nog eenbelangrijkere reden Voor de kust van Australieuml is eeneddy ontstaan door de westenwind die dagen voor destart heeft gewaaid Hoe verder je naar het oosten vaartdes te meer stroom je mee krijgt Maar het is een gewaagdspel Deze koers staat bijna haaks op die naar Tasmanieuml
D
We varen de fckingSydney-Hobart Wauw
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
TANDENKNARSENAlle boten zijn verplicht om twee keer per dag hun positie door te gevenaan de raceorganisatie Zodoende krijgen we een aardig beeld van devloot Zoals verwacht zijn wij de meest oostelijke boot Geen paniek destroom loopt op tot tweeeumlnhalve knoop en de wind is inmiddels gedraaidAlles volgens plan Bij de eerstvolgende sked liggen wij inderdaad veelverder naar voren in het veld Sterker nog we liggen op een derde plekin onze divisie (IRC 4) en op een eerste plaats in ORCMaar dan gaat het mis De stroom zou volgens de kaarten moeten
PINTA-MDe Pinta-M is een Sparkman enStephens gebouwd door Huismanin 1972 De boot vaart onderNederlandse vlag en is 2008 opeen bulkcarrier naar Sydney ver-voerd om eenmalig mee te doenaan de Rolex Sydney-Hobart raceIn 2008 werd het schip 3de in IRCdivisie 4 dat smaakte naar meer
Bemanning voor 2009Schipperwachtleider Atse BleiWachtleider Bert VisserVoordekkers Didier Wackens enMichiel Rueter Pit mast en stuurmanJochum Zeilmans Bart LeerlingKok Rien van der LindenNavigator Rinke van der Veen
aanzwellen tot een ruime 4 knopen Met 15 knopen wind erbij zouden wemet een knik in de schoot met gemak over de 7 knopen moeten lopenMaar er klopt iets niet Na wat onderzoek blijkt dat de stroomkaarten diewij ontvingen voor de start niet de juiste waren De volle bak stroom ligtdichter onder de kant Als klap op de vuurpijl is ook de wind weggezaktWat overblijft is een rommelig zeetje niet genoeg om tempo te makenTandenknarsend moeten we toekijken hoe de boot op elke golf stilvaltMiddenin de nacht valt de wind zelfs totaal weg Voor top en takel drijven
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
foto
copy D
anie
l For
ster
Rol
ex
downloadTerwijl Nederland huivert in sneeuw en ijs is op het zuidelijkhalfrond het zeilseizoen in volle gang Jaarlijks ijkpunt op deAustralische wedstrijdkalender is de Rolex Sydney Hobart Racedie begint op tweede kerstdag Op pagina 24 lees je hoe het deNederlandse deelnemer aan de wedstrijd vergingDeze prachtige foto werd gemaakt door Daniel Forster en lijktons heel geschikt om weer zin in ons eigen zeilseizoen te krijgenKlik op de downloadknop om hem je bureaublad voor dekomende maand te maken
refle
ctie
Zilt
462010
OngemakHoe leg je aan een landrot uit wat de aantrekkelijkheidis van zeilen Met het beeld van twintig graden pluseen lekker lopende windje en een vriendelijk kabbe-lende zee zal een buitenstaander nog wel enige affini-teit voelen Maar dat hij er nog steeds iets van begrijptals je vertelt over de lol van eindeloos hakken inverkeerde wind en foute golven is al heel wat minderwaarschijnlijk En voeg je daar nog een vlammendbetoog aan toe over het comfort van lsquobijna waterdich-tersquo zeilpakken van duizend euro de exquise smaak vanpoedermaaltijden of de verrukking als je je nachtwachtmag inruilen voor een klamme slaapzak aan de ver-keerde kant van de helling dan zal hij vrijwel zekerconcluderen dat zeilers wel een heel vreemde mutatiebinnen de evolutietheorie zijn
De kans dat diezelfde persoon deze editie van Ziltonder ogen krijgt is daarmee gelukkig vrijwel verkekenAnders had hij het gelijk van zijn theorie definitiefbevestigd gezien
Zilt
462010
Hoofdschuddend zou hij het verhaal over de tweeboten op een bevroren IJsselmeer hebben gelezen ofzich hebben verbaasd over een boot van nauwelijkstien meter die midden op de oceaan zijn roer verliestZonder dat de zeilers uit die verhalen zelfs ook maareen ogenblik overwegen om hun boot in te ruilen vooreen midweek arrangement museumjaarkaart of golf-vaardigheidsbewijs
Is het eigenlijk wel mogelijk om een niet-zeiler uit teleggen wat de charme is van zelfgekozen ongemakkenzelfs als die het stadium bereiken waarin ze ont-beringen gaan heten Misschien moeten we dat maarhelemaal niet proberen en ons gelukkig prijzen in hetgezelschap dat het ook zonder uitleg begrijpt
Nardi Eshuis en Harco de Hilster zijn geenmooiweerzeilers Ze genieten onder zeil vanagravelle seizoenen inclusief winter Winterzeilenis zo gruwelijk mooi zegt Nardi de heldereluchten de rust de geluiden je beleeft allesveel intenserZe wonen ook op hun schip een aluminiumGarcia Nouanni Arka genaamd Dat is dereden om na een gezellig kerstreces op Ter-schelling weer met hun hele hebben en hou-den in Enkhuizen te geraken
Arctische oversteek Kornwerd-Enkhuizen
VIDEO
De oversteek van Terschelling naarKornwerd op Nieuwjaarsdag verliep
vlot Ze bereikten de sluis samenmet de Jager een aluminium Koop-mans van Christa en Wilco BrouwerNardi ldquoNa het schutten in Kornwerd
besloten we daar te overnachtendus aan de zuidkant van de sluis Er
lag wel wat ijs maar het was nietverontrustend We zijn wel wat
gewend Dat was wel anders toen wede volgende ochtend wakker wer-den zo ver het oog reikte lag hetIJsselmeer dicht Het is verbazend
hoe snel de ijssituatie in een nachtkan veranderen
Het is verbazend hoesnel de ijssituatiein een nacht kan
veranderen
Ons alternatief was weer naarbuiten en over het Wad naar
Den Oever Na enig overleg beslotenwe het erop te wagen Samen metde Jager voeren door de ijsvlakteWe waren nog niet op weg of we
kregen dikke sneeuwbuienover ons heen Slecht zicht
Na enig overlegbesloten we
het eropte wagen
Slecht zicht We stonden allebei op deuitkijk Ineens doemde er een vissersschip
op dat hadden we niet zien aankomenDaarna heb ik de radar aangezet en
gekeken of er op 4 en 8 mijl schepenwaren Ik schat dat we na ongeveer 3 mijlopen water bereikten We besloten op de
motor door te varen
We besloten op de motor door
te varen
We wisten dat de haven van Enkhuizen al dicht lag want datwas bij ons vertrek naar Terschelling al zo Daarom wilden wenu voor donker binnen zijn Wij wilden graag de haven invoor ons comfort met stroom en zo Met stalen bouwstempelkonden we een geul hakken De volgende dag hoorden we opkanaal 1 dat er een vaarverbod voor kleine schepen wasingesteldrdquo
Met een bouwstempelhakten we een geul
ZeilFotoWedstrijd
Niet minder dan 544 fotos dingen mee naar de Ziltfoto van 2009 Nogal watinzenders hebben de opdracht op geheel eigen wijze geiumlnterpreteerd In plaatsvan fotos van spetterende actie adembenemende sfeer of buitenaardse anker-plek waar we om vroegen stuurden zij hun mooiste leukste of opmerkelijksteherinnering aan het afgelopen zeilseizoen Dat leverde veel fotos op van gebeur-tenissen die de direct betrokkenen nog lang bij zullen blijven maar die anderenniet als fotografische hoogtepunt zullen herkennen
Die eigenwijsheid bevalt ons wel en zou aan het eind van 2010 zomaar tot eenprijsvraag met een andere invalshoek kunnen leiden Maar eerst hebben wenatuurlijk nog een aantal prijzen te vergeven De jury verwacht de uitslag inhet eerstvolgende nummer van Zilt bekend te kunnen maken
ADVERTENTIE
SpetterendterugspoelenOok 2009 toonde weer aandat een jaar zich sneller lijktte voltrekken dan de 365dagen die het duurt Je zouze dus bijna vergeten al diespectaculaire zeilevenemen-ten van het afgelopen jaarMaar gelukkig hebben onzeFranse collegas vanSailnewstv daar een goede remedie voor Ze monteerden hun mooistezeilbeelden in een spetterende compilatie Een aanrader voor iedereen dienog eens wil genieten van de Vendeacutee Globe de Volvo Ocean Race of derecordverbrijzelende multihulls
Grevelingen CupZondag 17 januari was de 4eaflevering van de Grevelingen Cup Met ruim150 ingeschreven boten een van de grootste winterseries in ons land DeGrevelingen Cup komt voort uit een samenwerkingsverband van alle aande Grevelingen gelegen jachthavens Om grotere startvelden te krijgen
werd destijds beslotengezamenlijk wedstrijdente organiseren Een goedestap want de evenemen-ten zijn zowel zomers alsin de winter erg in trekDe bewegende beeldenwerden gemaakt doorBootfilmnl
VIDEO
VIDEO
VIDEO
ADVERTENTIE
Alleen de hele groten kunnen het opbrengen om zondertegenstander in het zicht hard te rijden Dat vraagt omeen mentale hardheid De uitspraak is van NOS-com-mentator Maarten Ducroux tijdens een individuele tijdritin de Tour de France Bart Leerling herinnerde zich deopmerking tijdens de afgelopen editie van de klassiekerSydney-Hobart Aan boord van de Nederlandse Pinta-MWant offshorezeilen lijkt in dat opzicht veel op een tijdritondervond Bart aan den lijve Alleen dan langer heelveel langer Een verslag vanuit de kuip
Rolex Sydney-Hobart 2009 vanuit de Pinta-M kuip
VIDEO
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
FOTOS EN TEKST
e weerberichten vier dagen voor de start van deSydney-Hobart voorspellen een ruige rit in 30knopen door Bass Strait de zeestraat tussen
Australieuml en Tasmanieuml Alle zeilers hebben er zin inldquoNo worries materdquo Maar als de startdatum nadert wordende gesprekken opvallend kort Bij ons avondbiertje vraagtwachtleider Bert Visser wie van ons al eens 50 knopenheeft doorstaan Het blijft angstvallig stilDe start gaat in een roes aan ons voorbij De helikoptersboven de 116 boten maken communicatie bijna onmoge-lijk Wij zijn aan het racen de ogen gericht op trim winden tegenstanders Het duurt nog ruim 3 uur en een zeilwis-sel voordat het kwartje valt We zitten op zee onder genua2 en vol grootzeil rammen wij de golven aan de kant Wevaren de fcking Sydney-Hobart Wauw
GEWAAGD SPELNavigator Rinke van der Veen heeft dagen gepuzzeld metwindfiles stroomfiles en boatperformance-gegevens(polairen) De verwachting is dat wij een winddraaiingkrijgen gedurende de eerste nacht Door een lange klapnaar zee te maken (we liggen ongeveer op koers Nieuw-Zeeland) zijn we eerder bij de wind Maar er is nog eenbelangrijkere reden Voor de kust van Australieuml is eeneddy ontstaan door de westenwind die dagen voor destart heeft gewaaid Hoe verder je naar het oosten vaartdes te meer stroom je mee krijgt Maar het is een gewaagdspel Deze koers staat bijna haaks op die naar Tasmanieuml
D
We varen de fckingSydney-Hobart Wauw
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
TANDENKNARSENAlle boten zijn verplicht om twee keer per dag hun positie door te gevenaan de raceorganisatie Zodoende krijgen we een aardig beeld van devloot Zoals verwacht zijn wij de meest oostelijke boot Geen paniek destroom loopt op tot tweeeumlnhalve knoop en de wind is inmiddels gedraaidAlles volgens plan Bij de eerstvolgende sked liggen wij inderdaad veelverder naar voren in het veld Sterker nog we liggen op een derde plekin onze divisie (IRC 4) en op een eerste plaats in ORCMaar dan gaat het mis De stroom zou volgens de kaarten moeten
PINTA-MDe Pinta-M is een Sparkman enStephens gebouwd door Huismanin 1972 De boot vaart onderNederlandse vlag en is 2008 opeen bulkcarrier naar Sydney ver-voerd om eenmalig mee te doenaan de Rolex Sydney-Hobart raceIn 2008 werd het schip 3de in IRCdivisie 4 dat smaakte naar meer
Bemanning voor 2009Schipperwachtleider Atse BleiWachtleider Bert VisserVoordekkers Didier Wackens enMichiel Rueter Pit mast en stuurmanJochum Zeilmans Bart LeerlingKok Rien van der LindenNavigator Rinke van der Veen
aanzwellen tot een ruime 4 knopen Met 15 knopen wind erbij zouden wemet een knik in de schoot met gemak over de 7 knopen moeten lopenMaar er klopt iets niet Na wat onderzoek blijkt dat de stroomkaarten diewij ontvingen voor de start niet de juiste waren De volle bak stroom ligtdichter onder de kant Als klap op de vuurpijl is ook de wind weggezaktWat overblijft is een rommelig zeetje niet genoeg om tempo te makenTandenknarsend moeten we toekijken hoe de boot op elke golf stilvaltMiddenin de nacht valt de wind zelfs totaal weg Voor top en takel drijven
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
downloadTerwijl Nederland huivert in sneeuw en ijs is op het zuidelijkhalfrond het zeilseizoen in volle gang Jaarlijks ijkpunt op deAustralische wedstrijdkalender is de Rolex Sydney Hobart Racedie begint op tweede kerstdag Op pagina 24 lees je hoe het deNederlandse deelnemer aan de wedstrijd vergingDeze prachtige foto werd gemaakt door Daniel Forster en lijktons heel geschikt om weer zin in ons eigen zeilseizoen te krijgenKlik op de downloadknop om hem je bureaublad voor dekomende maand te maken
refle
ctie
Zilt
462010
OngemakHoe leg je aan een landrot uit wat de aantrekkelijkheidis van zeilen Met het beeld van twintig graden pluseen lekker lopende windje en een vriendelijk kabbe-lende zee zal een buitenstaander nog wel enige affini-teit voelen Maar dat hij er nog steeds iets van begrijptals je vertelt over de lol van eindeloos hakken inverkeerde wind en foute golven is al heel wat minderwaarschijnlijk En voeg je daar nog een vlammendbetoog aan toe over het comfort van lsquobijna waterdich-tersquo zeilpakken van duizend euro de exquise smaak vanpoedermaaltijden of de verrukking als je je nachtwachtmag inruilen voor een klamme slaapzak aan de ver-keerde kant van de helling dan zal hij vrijwel zekerconcluderen dat zeilers wel een heel vreemde mutatiebinnen de evolutietheorie zijn
De kans dat diezelfde persoon deze editie van Ziltonder ogen krijgt is daarmee gelukkig vrijwel verkekenAnders had hij het gelijk van zijn theorie definitiefbevestigd gezien
Zilt
462010
Hoofdschuddend zou hij het verhaal over de tweeboten op een bevroren IJsselmeer hebben gelezen ofzich hebben verbaasd over een boot van nauwelijkstien meter die midden op de oceaan zijn roer verliestZonder dat de zeilers uit die verhalen zelfs ook maareen ogenblik overwegen om hun boot in te ruilen vooreen midweek arrangement museumjaarkaart of golf-vaardigheidsbewijs
Is het eigenlijk wel mogelijk om een niet-zeiler uit teleggen wat de charme is van zelfgekozen ongemakkenzelfs als die het stadium bereiken waarin ze ont-beringen gaan heten Misschien moeten we dat maarhelemaal niet proberen en ons gelukkig prijzen in hetgezelschap dat het ook zonder uitleg begrijpt
Nardi Eshuis en Harco de Hilster zijn geenmooiweerzeilers Ze genieten onder zeil vanagravelle seizoenen inclusief winter Winterzeilenis zo gruwelijk mooi zegt Nardi de heldereluchten de rust de geluiden je beleeft allesveel intenserZe wonen ook op hun schip een aluminiumGarcia Nouanni Arka genaamd Dat is dereden om na een gezellig kerstreces op Ter-schelling weer met hun hele hebben en hou-den in Enkhuizen te geraken
Arctische oversteek Kornwerd-Enkhuizen
VIDEO
De oversteek van Terschelling naarKornwerd op Nieuwjaarsdag verliep
vlot Ze bereikten de sluis samenmet de Jager een aluminium Koop-mans van Christa en Wilco BrouwerNardi ldquoNa het schutten in Kornwerd
besloten we daar te overnachtendus aan de zuidkant van de sluis Er
lag wel wat ijs maar het was nietverontrustend We zijn wel wat
gewend Dat was wel anders toen wede volgende ochtend wakker wer-den zo ver het oog reikte lag hetIJsselmeer dicht Het is verbazend
hoe snel de ijssituatie in een nachtkan veranderen
Het is verbazend hoesnel de ijssituatiein een nacht kan
veranderen
Ons alternatief was weer naarbuiten en over het Wad naar
Den Oever Na enig overleg beslotenwe het erop te wagen Samen metde Jager voeren door de ijsvlakteWe waren nog niet op weg of we
kregen dikke sneeuwbuienover ons heen Slecht zicht
Na enig overlegbesloten we
het eropte wagen
Slecht zicht We stonden allebei op deuitkijk Ineens doemde er een vissersschip
op dat hadden we niet zien aankomenDaarna heb ik de radar aangezet en
gekeken of er op 4 en 8 mijl schepenwaren Ik schat dat we na ongeveer 3 mijlopen water bereikten We besloten op de
motor door te varen
We besloten op de motor door
te varen
We wisten dat de haven van Enkhuizen al dicht lag want datwas bij ons vertrek naar Terschelling al zo Daarom wilden wenu voor donker binnen zijn Wij wilden graag de haven invoor ons comfort met stroom en zo Met stalen bouwstempelkonden we een geul hakken De volgende dag hoorden we opkanaal 1 dat er een vaarverbod voor kleine schepen wasingesteldrdquo
Met een bouwstempelhakten we een geul
ZeilFotoWedstrijd
Niet minder dan 544 fotos dingen mee naar de Ziltfoto van 2009 Nogal watinzenders hebben de opdracht op geheel eigen wijze geiumlnterpreteerd In plaatsvan fotos van spetterende actie adembenemende sfeer of buitenaardse anker-plek waar we om vroegen stuurden zij hun mooiste leukste of opmerkelijksteherinnering aan het afgelopen zeilseizoen Dat leverde veel fotos op van gebeur-tenissen die de direct betrokkenen nog lang bij zullen blijven maar die anderenniet als fotografische hoogtepunt zullen herkennen
Die eigenwijsheid bevalt ons wel en zou aan het eind van 2010 zomaar tot eenprijsvraag met een andere invalshoek kunnen leiden Maar eerst hebben wenatuurlijk nog een aantal prijzen te vergeven De jury verwacht de uitslag inhet eerstvolgende nummer van Zilt bekend te kunnen maken
ADVERTENTIE
SpetterendterugspoelenOok 2009 toonde weer aandat een jaar zich sneller lijktte voltrekken dan de 365dagen die het duurt Je zouze dus bijna vergeten al diespectaculaire zeilevenemen-ten van het afgelopen jaarMaar gelukkig hebben onzeFranse collegas vanSailnewstv daar een goede remedie voor Ze monteerden hun mooistezeilbeelden in een spetterende compilatie Een aanrader voor iedereen dienog eens wil genieten van de Vendeacutee Globe de Volvo Ocean Race of derecordverbrijzelende multihulls
Grevelingen CupZondag 17 januari was de 4eaflevering van de Grevelingen Cup Met ruim150 ingeschreven boten een van de grootste winterseries in ons land DeGrevelingen Cup komt voort uit een samenwerkingsverband van alle aande Grevelingen gelegen jachthavens Om grotere startvelden te krijgen
werd destijds beslotengezamenlijk wedstrijdente organiseren Een goedestap want de evenemen-ten zijn zowel zomers alsin de winter erg in trekDe bewegende beeldenwerden gemaakt doorBootfilmnl
VIDEO
VIDEO
VIDEO
ADVERTENTIE
Alleen de hele groten kunnen het opbrengen om zondertegenstander in het zicht hard te rijden Dat vraagt omeen mentale hardheid De uitspraak is van NOS-com-mentator Maarten Ducroux tijdens een individuele tijdritin de Tour de France Bart Leerling herinnerde zich deopmerking tijdens de afgelopen editie van de klassiekerSydney-Hobart Aan boord van de Nederlandse Pinta-MWant offshorezeilen lijkt in dat opzicht veel op een tijdritondervond Bart aan den lijve Alleen dan langer heelveel langer Een verslag vanuit de kuip
Rolex Sydney-Hobart 2009 vanuit de Pinta-M kuip
VIDEO
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
FOTOS EN TEKST
e weerberichten vier dagen voor de start van deSydney-Hobart voorspellen een ruige rit in 30knopen door Bass Strait de zeestraat tussen
Australieuml en Tasmanieuml Alle zeilers hebben er zin inldquoNo worries materdquo Maar als de startdatum nadert wordende gesprekken opvallend kort Bij ons avondbiertje vraagtwachtleider Bert Visser wie van ons al eens 50 knopenheeft doorstaan Het blijft angstvallig stilDe start gaat in een roes aan ons voorbij De helikoptersboven de 116 boten maken communicatie bijna onmoge-lijk Wij zijn aan het racen de ogen gericht op trim winden tegenstanders Het duurt nog ruim 3 uur en een zeilwis-sel voordat het kwartje valt We zitten op zee onder genua2 en vol grootzeil rammen wij de golven aan de kant Wevaren de fcking Sydney-Hobart Wauw
GEWAAGD SPELNavigator Rinke van der Veen heeft dagen gepuzzeld metwindfiles stroomfiles en boatperformance-gegevens(polairen) De verwachting is dat wij een winddraaiingkrijgen gedurende de eerste nacht Door een lange klapnaar zee te maken (we liggen ongeveer op koers Nieuw-Zeeland) zijn we eerder bij de wind Maar er is nog eenbelangrijkere reden Voor de kust van Australieuml is eeneddy ontstaan door de westenwind die dagen voor destart heeft gewaaid Hoe verder je naar het oosten vaartdes te meer stroom je mee krijgt Maar het is een gewaagdspel Deze koers staat bijna haaks op die naar Tasmanieuml
D
We varen de fckingSydney-Hobart Wauw
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
TANDENKNARSENAlle boten zijn verplicht om twee keer per dag hun positie door te gevenaan de raceorganisatie Zodoende krijgen we een aardig beeld van devloot Zoals verwacht zijn wij de meest oostelijke boot Geen paniek destroom loopt op tot tweeeumlnhalve knoop en de wind is inmiddels gedraaidAlles volgens plan Bij de eerstvolgende sked liggen wij inderdaad veelverder naar voren in het veld Sterker nog we liggen op een derde plekin onze divisie (IRC 4) en op een eerste plaats in ORCMaar dan gaat het mis De stroom zou volgens de kaarten moeten
PINTA-MDe Pinta-M is een Sparkman enStephens gebouwd door Huismanin 1972 De boot vaart onderNederlandse vlag en is 2008 opeen bulkcarrier naar Sydney ver-voerd om eenmalig mee te doenaan de Rolex Sydney-Hobart raceIn 2008 werd het schip 3de in IRCdivisie 4 dat smaakte naar meer
Bemanning voor 2009Schipperwachtleider Atse BleiWachtleider Bert VisserVoordekkers Didier Wackens enMichiel Rueter Pit mast en stuurmanJochum Zeilmans Bart LeerlingKok Rien van der LindenNavigator Rinke van der Veen
aanzwellen tot een ruime 4 knopen Met 15 knopen wind erbij zouden wemet een knik in de schoot met gemak over de 7 knopen moeten lopenMaar er klopt iets niet Na wat onderzoek blijkt dat de stroomkaarten diewij ontvingen voor de start niet de juiste waren De volle bak stroom ligtdichter onder de kant Als klap op de vuurpijl is ook de wind weggezaktWat overblijft is een rommelig zeetje niet genoeg om tempo te makenTandenknarsend moeten we toekijken hoe de boot op elke golf stilvaltMiddenin de nacht valt de wind zelfs totaal weg Voor top en takel drijven
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
refle
ctie
Zilt
462010
OngemakHoe leg je aan een landrot uit wat de aantrekkelijkheidis van zeilen Met het beeld van twintig graden pluseen lekker lopende windje en een vriendelijk kabbe-lende zee zal een buitenstaander nog wel enige affini-teit voelen Maar dat hij er nog steeds iets van begrijptals je vertelt over de lol van eindeloos hakken inverkeerde wind en foute golven is al heel wat minderwaarschijnlijk En voeg je daar nog een vlammendbetoog aan toe over het comfort van lsquobijna waterdich-tersquo zeilpakken van duizend euro de exquise smaak vanpoedermaaltijden of de verrukking als je je nachtwachtmag inruilen voor een klamme slaapzak aan de ver-keerde kant van de helling dan zal hij vrijwel zekerconcluderen dat zeilers wel een heel vreemde mutatiebinnen de evolutietheorie zijn
De kans dat diezelfde persoon deze editie van Ziltonder ogen krijgt is daarmee gelukkig vrijwel verkekenAnders had hij het gelijk van zijn theorie definitiefbevestigd gezien
Zilt
462010
Hoofdschuddend zou hij het verhaal over de tweeboten op een bevroren IJsselmeer hebben gelezen ofzich hebben verbaasd over een boot van nauwelijkstien meter die midden op de oceaan zijn roer verliestZonder dat de zeilers uit die verhalen zelfs ook maareen ogenblik overwegen om hun boot in te ruilen vooreen midweek arrangement museumjaarkaart of golf-vaardigheidsbewijs
Is het eigenlijk wel mogelijk om een niet-zeiler uit teleggen wat de charme is van zelfgekozen ongemakkenzelfs als die het stadium bereiken waarin ze ont-beringen gaan heten Misschien moeten we dat maarhelemaal niet proberen en ons gelukkig prijzen in hetgezelschap dat het ook zonder uitleg begrijpt
Nardi Eshuis en Harco de Hilster zijn geenmooiweerzeilers Ze genieten onder zeil vanagravelle seizoenen inclusief winter Winterzeilenis zo gruwelijk mooi zegt Nardi de heldereluchten de rust de geluiden je beleeft allesveel intenserZe wonen ook op hun schip een aluminiumGarcia Nouanni Arka genaamd Dat is dereden om na een gezellig kerstreces op Ter-schelling weer met hun hele hebben en hou-den in Enkhuizen te geraken
Arctische oversteek Kornwerd-Enkhuizen
VIDEO
De oversteek van Terschelling naarKornwerd op Nieuwjaarsdag verliep
vlot Ze bereikten de sluis samenmet de Jager een aluminium Koop-mans van Christa en Wilco BrouwerNardi ldquoNa het schutten in Kornwerd
besloten we daar te overnachtendus aan de zuidkant van de sluis Er
lag wel wat ijs maar het was nietverontrustend We zijn wel wat
gewend Dat was wel anders toen wede volgende ochtend wakker wer-den zo ver het oog reikte lag hetIJsselmeer dicht Het is verbazend
hoe snel de ijssituatie in een nachtkan veranderen
Het is verbazend hoesnel de ijssituatiein een nacht kan
veranderen
Ons alternatief was weer naarbuiten en over het Wad naar
Den Oever Na enig overleg beslotenwe het erop te wagen Samen metde Jager voeren door de ijsvlakteWe waren nog niet op weg of we
kregen dikke sneeuwbuienover ons heen Slecht zicht
Na enig overlegbesloten we
het eropte wagen
Slecht zicht We stonden allebei op deuitkijk Ineens doemde er een vissersschip
op dat hadden we niet zien aankomenDaarna heb ik de radar aangezet en
gekeken of er op 4 en 8 mijl schepenwaren Ik schat dat we na ongeveer 3 mijlopen water bereikten We besloten op de
motor door te varen
We besloten op de motor door
te varen
We wisten dat de haven van Enkhuizen al dicht lag want datwas bij ons vertrek naar Terschelling al zo Daarom wilden wenu voor donker binnen zijn Wij wilden graag de haven invoor ons comfort met stroom en zo Met stalen bouwstempelkonden we een geul hakken De volgende dag hoorden we opkanaal 1 dat er een vaarverbod voor kleine schepen wasingesteldrdquo
Met een bouwstempelhakten we een geul
ZeilFotoWedstrijd
Niet minder dan 544 fotos dingen mee naar de Ziltfoto van 2009 Nogal watinzenders hebben de opdracht op geheel eigen wijze geiumlnterpreteerd In plaatsvan fotos van spetterende actie adembenemende sfeer of buitenaardse anker-plek waar we om vroegen stuurden zij hun mooiste leukste of opmerkelijksteherinnering aan het afgelopen zeilseizoen Dat leverde veel fotos op van gebeur-tenissen die de direct betrokkenen nog lang bij zullen blijven maar die anderenniet als fotografische hoogtepunt zullen herkennen
Die eigenwijsheid bevalt ons wel en zou aan het eind van 2010 zomaar tot eenprijsvraag met een andere invalshoek kunnen leiden Maar eerst hebben wenatuurlijk nog een aantal prijzen te vergeven De jury verwacht de uitslag inhet eerstvolgende nummer van Zilt bekend te kunnen maken
ADVERTENTIE
SpetterendterugspoelenOok 2009 toonde weer aandat een jaar zich sneller lijktte voltrekken dan de 365dagen die het duurt Je zouze dus bijna vergeten al diespectaculaire zeilevenemen-ten van het afgelopen jaarMaar gelukkig hebben onzeFranse collegas vanSailnewstv daar een goede remedie voor Ze monteerden hun mooistezeilbeelden in een spetterende compilatie Een aanrader voor iedereen dienog eens wil genieten van de Vendeacutee Globe de Volvo Ocean Race of derecordverbrijzelende multihulls
Grevelingen CupZondag 17 januari was de 4eaflevering van de Grevelingen Cup Met ruim150 ingeschreven boten een van de grootste winterseries in ons land DeGrevelingen Cup komt voort uit een samenwerkingsverband van alle aande Grevelingen gelegen jachthavens Om grotere startvelden te krijgen
werd destijds beslotengezamenlijk wedstrijdente organiseren Een goedestap want de evenemen-ten zijn zowel zomers alsin de winter erg in trekDe bewegende beeldenwerden gemaakt doorBootfilmnl
VIDEO
VIDEO
VIDEO
ADVERTENTIE
Alleen de hele groten kunnen het opbrengen om zondertegenstander in het zicht hard te rijden Dat vraagt omeen mentale hardheid De uitspraak is van NOS-com-mentator Maarten Ducroux tijdens een individuele tijdritin de Tour de France Bart Leerling herinnerde zich deopmerking tijdens de afgelopen editie van de klassiekerSydney-Hobart Aan boord van de Nederlandse Pinta-MWant offshorezeilen lijkt in dat opzicht veel op een tijdritondervond Bart aan den lijve Alleen dan langer heelveel langer Een verslag vanuit de kuip
Rolex Sydney-Hobart 2009 vanuit de Pinta-M kuip
VIDEO
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
FOTOS EN TEKST
e weerberichten vier dagen voor de start van deSydney-Hobart voorspellen een ruige rit in 30knopen door Bass Strait de zeestraat tussen
Australieuml en Tasmanieuml Alle zeilers hebben er zin inldquoNo worries materdquo Maar als de startdatum nadert wordende gesprekken opvallend kort Bij ons avondbiertje vraagtwachtleider Bert Visser wie van ons al eens 50 knopenheeft doorstaan Het blijft angstvallig stilDe start gaat in een roes aan ons voorbij De helikoptersboven de 116 boten maken communicatie bijna onmoge-lijk Wij zijn aan het racen de ogen gericht op trim winden tegenstanders Het duurt nog ruim 3 uur en een zeilwis-sel voordat het kwartje valt We zitten op zee onder genua2 en vol grootzeil rammen wij de golven aan de kant Wevaren de fcking Sydney-Hobart Wauw
GEWAAGD SPELNavigator Rinke van der Veen heeft dagen gepuzzeld metwindfiles stroomfiles en boatperformance-gegevens(polairen) De verwachting is dat wij een winddraaiingkrijgen gedurende de eerste nacht Door een lange klapnaar zee te maken (we liggen ongeveer op koers Nieuw-Zeeland) zijn we eerder bij de wind Maar er is nog eenbelangrijkere reden Voor de kust van Australieuml is eeneddy ontstaan door de westenwind die dagen voor destart heeft gewaaid Hoe verder je naar het oosten vaartdes te meer stroom je mee krijgt Maar het is een gewaagdspel Deze koers staat bijna haaks op die naar Tasmanieuml
D
We varen de fckingSydney-Hobart Wauw
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
TANDENKNARSENAlle boten zijn verplicht om twee keer per dag hun positie door te gevenaan de raceorganisatie Zodoende krijgen we een aardig beeld van devloot Zoals verwacht zijn wij de meest oostelijke boot Geen paniek destroom loopt op tot tweeeumlnhalve knoop en de wind is inmiddels gedraaidAlles volgens plan Bij de eerstvolgende sked liggen wij inderdaad veelverder naar voren in het veld Sterker nog we liggen op een derde plekin onze divisie (IRC 4) en op een eerste plaats in ORCMaar dan gaat het mis De stroom zou volgens de kaarten moeten
PINTA-MDe Pinta-M is een Sparkman enStephens gebouwd door Huismanin 1972 De boot vaart onderNederlandse vlag en is 2008 opeen bulkcarrier naar Sydney ver-voerd om eenmalig mee te doenaan de Rolex Sydney-Hobart raceIn 2008 werd het schip 3de in IRCdivisie 4 dat smaakte naar meer
Bemanning voor 2009Schipperwachtleider Atse BleiWachtleider Bert VisserVoordekkers Didier Wackens enMichiel Rueter Pit mast en stuurmanJochum Zeilmans Bart LeerlingKok Rien van der LindenNavigator Rinke van der Veen
aanzwellen tot een ruime 4 knopen Met 15 knopen wind erbij zouden wemet een knik in de schoot met gemak over de 7 knopen moeten lopenMaar er klopt iets niet Na wat onderzoek blijkt dat de stroomkaarten diewij ontvingen voor de start niet de juiste waren De volle bak stroom ligtdichter onder de kant Als klap op de vuurpijl is ook de wind weggezaktWat overblijft is een rommelig zeetje niet genoeg om tempo te makenTandenknarsend moeten we toekijken hoe de boot op elke golf stilvaltMiddenin de nacht valt de wind zelfs totaal weg Voor top en takel drijven
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Zilt
462010
Hoofdschuddend zou hij het verhaal over de tweeboten op een bevroren IJsselmeer hebben gelezen ofzich hebben verbaasd over een boot van nauwelijkstien meter die midden op de oceaan zijn roer verliestZonder dat de zeilers uit die verhalen zelfs ook maareen ogenblik overwegen om hun boot in te ruilen vooreen midweek arrangement museumjaarkaart of golf-vaardigheidsbewijs
Is het eigenlijk wel mogelijk om een niet-zeiler uit teleggen wat de charme is van zelfgekozen ongemakkenzelfs als die het stadium bereiken waarin ze ont-beringen gaan heten Misschien moeten we dat maarhelemaal niet proberen en ons gelukkig prijzen in hetgezelschap dat het ook zonder uitleg begrijpt
Nardi Eshuis en Harco de Hilster zijn geenmooiweerzeilers Ze genieten onder zeil vanagravelle seizoenen inclusief winter Winterzeilenis zo gruwelijk mooi zegt Nardi de heldereluchten de rust de geluiden je beleeft allesveel intenserZe wonen ook op hun schip een aluminiumGarcia Nouanni Arka genaamd Dat is dereden om na een gezellig kerstreces op Ter-schelling weer met hun hele hebben en hou-den in Enkhuizen te geraken
Arctische oversteek Kornwerd-Enkhuizen
VIDEO
De oversteek van Terschelling naarKornwerd op Nieuwjaarsdag verliep
vlot Ze bereikten de sluis samenmet de Jager een aluminium Koop-mans van Christa en Wilco BrouwerNardi ldquoNa het schutten in Kornwerd
besloten we daar te overnachtendus aan de zuidkant van de sluis Er
lag wel wat ijs maar het was nietverontrustend We zijn wel wat
gewend Dat was wel anders toen wede volgende ochtend wakker wer-den zo ver het oog reikte lag hetIJsselmeer dicht Het is verbazend
hoe snel de ijssituatie in een nachtkan veranderen
Het is verbazend hoesnel de ijssituatiein een nacht kan
veranderen
Ons alternatief was weer naarbuiten en over het Wad naar
Den Oever Na enig overleg beslotenwe het erop te wagen Samen metde Jager voeren door de ijsvlakteWe waren nog niet op weg of we
kregen dikke sneeuwbuienover ons heen Slecht zicht
Na enig overlegbesloten we
het eropte wagen
Slecht zicht We stonden allebei op deuitkijk Ineens doemde er een vissersschip
op dat hadden we niet zien aankomenDaarna heb ik de radar aangezet en
gekeken of er op 4 en 8 mijl schepenwaren Ik schat dat we na ongeveer 3 mijlopen water bereikten We besloten op de
motor door te varen
We besloten op de motor door
te varen
We wisten dat de haven van Enkhuizen al dicht lag want datwas bij ons vertrek naar Terschelling al zo Daarom wilden wenu voor donker binnen zijn Wij wilden graag de haven invoor ons comfort met stroom en zo Met stalen bouwstempelkonden we een geul hakken De volgende dag hoorden we opkanaal 1 dat er een vaarverbod voor kleine schepen wasingesteldrdquo
Met een bouwstempelhakten we een geul
ZeilFotoWedstrijd
Niet minder dan 544 fotos dingen mee naar de Ziltfoto van 2009 Nogal watinzenders hebben de opdracht op geheel eigen wijze geiumlnterpreteerd In plaatsvan fotos van spetterende actie adembenemende sfeer of buitenaardse anker-plek waar we om vroegen stuurden zij hun mooiste leukste of opmerkelijksteherinnering aan het afgelopen zeilseizoen Dat leverde veel fotos op van gebeur-tenissen die de direct betrokkenen nog lang bij zullen blijven maar die anderenniet als fotografische hoogtepunt zullen herkennen
Die eigenwijsheid bevalt ons wel en zou aan het eind van 2010 zomaar tot eenprijsvraag met een andere invalshoek kunnen leiden Maar eerst hebben wenatuurlijk nog een aantal prijzen te vergeven De jury verwacht de uitslag inhet eerstvolgende nummer van Zilt bekend te kunnen maken
ADVERTENTIE
SpetterendterugspoelenOok 2009 toonde weer aandat een jaar zich sneller lijktte voltrekken dan de 365dagen die het duurt Je zouze dus bijna vergeten al diespectaculaire zeilevenemen-ten van het afgelopen jaarMaar gelukkig hebben onzeFranse collegas vanSailnewstv daar een goede remedie voor Ze monteerden hun mooistezeilbeelden in een spetterende compilatie Een aanrader voor iedereen dienog eens wil genieten van de Vendeacutee Globe de Volvo Ocean Race of derecordverbrijzelende multihulls
Grevelingen CupZondag 17 januari was de 4eaflevering van de Grevelingen Cup Met ruim150 ingeschreven boten een van de grootste winterseries in ons land DeGrevelingen Cup komt voort uit een samenwerkingsverband van alle aande Grevelingen gelegen jachthavens Om grotere startvelden te krijgen
werd destijds beslotengezamenlijk wedstrijdente organiseren Een goedestap want de evenemen-ten zijn zowel zomers alsin de winter erg in trekDe bewegende beeldenwerden gemaakt doorBootfilmnl
VIDEO
VIDEO
VIDEO
ADVERTENTIE
Alleen de hele groten kunnen het opbrengen om zondertegenstander in het zicht hard te rijden Dat vraagt omeen mentale hardheid De uitspraak is van NOS-com-mentator Maarten Ducroux tijdens een individuele tijdritin de Tour de France Bart Leerling herinnerde zich deopmerking tijdens de afgelopen editie van de klassiekerSydney-Hobart Aan boord van de Nederlandse Pinta-MWant offshorezeilen lijkt in dat opzicht veel op een tijdritondervond Bart aan den lijve Alleen dan langer heelveel langer Een verslag vanuit de kuip
Rolex Sydney-Hobart 2009 vanuit de Pinta-M kuip
VIDEO
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
FOTOS EN TEKST
e weerberichten vier dagen voor de start van deSydney-Hobart voorspellen een ruige rit in 30knopen door Bass Strait de zeestraat tussen
Australieuml en Tasmanieuml Alle zeilers hebben er zin inldquoNo worries materdquo Maar als de startdatum nadert wordende gesprekken opvallend kort Bij ons avondbiertje vraagtwachtleider Bert Visser wie van ons al eens 50 knopenheeft doorstaan Het blijft angstvallig stilDe start gaat in een roes aan ons voorbij De helikoptersboven de 116 boten maken communicatie bijna onmoge-lijk Wij zijn aan het racen de ogen gericht op trim winden tegenstanders Het duurt nog ruim 3 uur en een zeilwis-sel voordat het kwartje valt We zitten op zee onder genua2 en vol grootzeil rammen wij de golven aan de kant Wevaren de fcking Sydney-Hobart Wauw
GEWAAGD SPELNavigator Rinke van der Veen heeft dagen gepuzzeld metwindfiles stroomfiles en boatperformance-gegevens(polairen) De verwachting is dat wij een winddraaiingkrijgen gedurende de eerste nacht Door een lange klapnaar zee te maken (we liggen ongeveer op koers Nieuw-Zeeland) zijn we eerder bij de wind Maar er is nog eenbelangrijkere reden Voor de kust van Australieuml is eeneddy ontstaan door de westenwind die dagen voor destart heeft gewaaid Hoe verder je naar het oosten vaartdes te meer stroom je mee krijgt Maar het is een gewaagdspel Deze koers staat bijna haaks op die naar Tasmanieuml
D
We varen de fckingSydney-Hobart Wauw
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
TANDENKNARSENAlle boten zijn verplicht om twee keer per dag hun positie door te gevenaan de raceorganisatie Zodoende krijgen we een aardig beeld van devloot Zoals verwacht zijn wij de meest oostelijke boot Geen paniek destroom loopt op tot tweeeumlnhalve knoop en de wind is inmiddels gedraaidAlles volgens plan Bij de eerstvolgende sked liggen wij inderdaad veelverder naar voren in het veld Sterker nog we liggen op een derde plekin onze divisie (IRC 4) en op een eerste plaats in ORCMaar dan gaat het mis De stroom zou volgens de kaarten moeten
PINTA-MDe Pinta-M is een Sparkman enStephens gebouwd door Huismanin 1972 De boot vaart onderNederlandse vlag en is 2008 opeen bulkcarrier naar Sydney ver-voerd om eenmalig mee te doenaan de Rolex Sydney-Hobart raceIn 2008 werd het schip 3de in IRCdivisie 4 dat smaakte naar meer
Bemanning voor 2009Schipperwachtleider Atse BleiWachtleider Bert VisserVoordekkers Didier Wackens enMichiel Rueter Pit mast en stuurmanJochum Zeilmans Bart LeerlingKok Rien van der LindenNavigator Rinke van der Veen
aanzwellen tot een ruime 4 knopen Met 15 knopen wind erbij zouden wemet een knik in de schoot met gemak over de 7 knopen moeten lopenMaar er klopt iets niet Na wat onderzoek blijkt dat de stroomkaarten diewij ontvingen voor de start niet de juiste waren De volle bak stroom ligtdichter onder de kant Als klap op de vuurpijl is ook de wind weggezaktWat overblijft is een rommelig zeetje niet genoeg om tempo te makenTandenknarsend moeten we toekijken hoe de boot op elke golf stilvaltMiddenin de nacht valt de wind zelfs totaal weg Voor top en takel drijven
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Nardi Eshuis en Harco de Hilster zijn geenmooiweerzeilers Ze genieten onder zeil vanagravelle seizoenen inclusief winter Winterzeilenis zo gruwelijk mooi zegt Nardi de heldereluchten de rust de geluiden je beleeft allesveel intenserZe wonen ook op hun schip een aluminiumGarcia Nouanni Arka genaamd Dat is dereden om na een gezellig kerstreces op Ter-schelling weer met hun hele hebben en hou-den in Enkhuizen te geraken
Arctische oversteek Kornwerd-Enkhuizen
VIDEO
De oversteek van Terschelling naarKornwerd op Nieuwjaarsdag verliep
vlot Ze bereikten de sluis samenmet de Jager een aluminium Koop-mans van Christa en Wilco BrouwerNardi ldquoNa het schutten in Kornwerd
besloten we daar te overnachtendus aan de zuidkant van de sluis Er
lag wel wat ijs maar het was nietverontrustend We zijn wel wat
gewend Dat was wel anders toen wede volgende ochtend wakker wer-den zo ver het oog reikte lag hetIJsselmeer dicht Het is verbazend
hoe snel de ijssituatie in een nachtkan veranderen
Het is verbazend hoesnel de ijssituatiein een nacht kan
veranderen
Ons alternatief was weer naarbuiten en over het Wad naar
Den Oever Na enig overleg beslotenwe het erop te wagen Samen metde Jager voeren door de ijsvlakteWe waren nog niet op weg of we
kregen dikke sneeuwbuienover ons heen Slecht zicht
Na enig overlegbesloten we
het eropte wagen
Slecht zicht We stonden allebei op deuitkijk Ineens doemde er een vissersschip
op dat hadden we niet zien aankomenDaarna heb ik de radar aangezet en
gekeken of er op 4 en 8 mijl schepenwaren Ik schat dat we na ongeveer 3 mijlopen water bereikten We besloten op de
motor door te varen
We besloten op de motor door
te varen
We wisten dat de haven van Enkhuizen al dicht lag want datwas bij ons vertrek naar Terschelling al zo Daarom wilden wenu voor donker binnen zijn Wij wilden graag de haven invoor ons comfort met stroom en zo Met stalen bouwstempelkonden we een geul hakken De volgende dag hoorden we opkanaal 1 dat er een vaarverbod voor kleine schepen wasingesteldrdquo
Met een bouwstempelhakten we een geul
ZeilFotoWedstrijd
Niet minder dan 544 fotos dingen mee naar de Ziltfoto van 2009 Nogal watinzenders hebben de opdracht op geheel eigen wijze geiumlnterpreteerd In plaatsvan fotos van spetterende actie adembenemende sfeer of buitenaardse anker-plek waar we om vroegen stuurden zij hun mooiste leukste of opmerkelijksteherinnering aan het afgelopen zeilseizoen Dat leverde veel fotos op van gebeur-tenissen die de direct betrokkenen nog lang bij zullen blijven maar die anderenniet als fotografische hoogtepunt zullen herkennen
Die eigenwijsheid bevalt ons wel en zou aan het eind van 2010 zomaar tot eenprijsvraag met een andere invalshoek kunnen leiden Maar eerst hebben wenatuurlijk nog een aantal prijzen te vergeven De jury verwacht de uitslag inhet eerstvolgende nummer van Zilt bekend te kunnen maken
ADVERTENTIE
SpetterendterugspoelenOok 2009 toonde weer aandat een jaar zich sneller lijktte voltrekken dan de 365dagen die het duurt Je zouze dus bijna vergeten al diespectaculaire zeilevenemen-ten van het afgelopen jaarMaar gelukkig hebben onzeFranse collegas vanSailnewstv daar een goede remedie voor Ze monteerden hun mooistezeilbeelden in een spetterende compilatie Een aanrader voor iedereen dienog eens wil genieten van de Vendeacutee Globe de Volvo Ocean Race of derecordverbrijzelende multihulls
Grevelingen CupZondag 17 januari was de 4eaflevering van de Grevelingen Cup Met ruim150 ingeschreven boten een van de grootste winterseries in ons land DeGrevelingen Cup komt voort uit een samenwerkingsverband van alle aande Grevelingen gelegen jachthavens Om grotere startvelden te krijgen
werd destijds beslotengezamenlijk wedstrijdente organiseren Een goedestap want de evenemen-ten zijn zowel zomers alsin de winter erg in trekDe bewegende beeldenwerden gemaakt doorBootfilmnl
VIDEO
VIDEO
VIDEO
ADVERTENTIE
Alleen de hele groten kunnen het opbrengen om zondertegenstander in het zicht hard te rijden Dat vraagt omeen mentale hardheid De uitspraak is van NOS-com-mentator Maarten Ducroux tijdens een individuele tijdritin de Tour de France Bart Leerling herinnerde zich deopmerking tijdens de afgelopen editie van de klassiekerSydney-Hobart Aan boord van de Nederlandse Pinta-MWant offshorezeilen lijkt in dat opzicht veel op een tijdritondervond Bart aan den lijve Alleen dan langer heelveel langer Een verslag vanuit de kuip
Rolex Sydney-Hobart 2009 vanuit de Pinta-M kuip
VIDEO
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
FOTOS EN TEKST
e weerberichten vier dagen voor de start van deSydney-Hobart voorspellen een ruige rit in 30knopen door Bass Strait de zeestraat tussen
Australieuml en Tasmanieuml Alle zeilers hebben er zin inldquoNo worries materdquo Maar als de startdatum nadert wordende gesprekken opvallend kort Bij ons avondbiertje vraagtwachtleider Bert Visser wie van ons al eens 50 knopenheeft doorstaan Het blijft angstvallig stilDe start gaat in een roes aan ons voorbij De helikoptersboven de 116 boten maken communicatie bijna onmoge-lijk Wij zijn aan het racen de ogen gericht op trim winden tegenstanders Het duurt nog ruim 3 uur en een zeilwis-sel voordat het kwartje valt We zitten op zee onder genua2 en vol grootzeil rammen wij de golven aan de kant Wevaren de fcking Sydney-Hobart Wauw
GEWAAGD SPELNavigator Rinke van der Veen heeft dagen gepuzzeld metwindfiles stroomfiles en boatperformance-gegevens(polairen) De verwachting is dat wij een winddraaiingkrijgen gedurende de eerste nacht Door een lange klapnaar zee te maken (we liggen ongeveer op koers Nieuw-Zeeland) zijn we eerder bij de wind Maar er is nog eenbelangrijkere reden Voor de kust van Australieuml is eeneddy ontstaan door de westenwind die dagen voor destart heeft gewaaid Hoe verder je naar het oosten vaartdes te meer stroom je mee krijgt Maar het is een gewaagdspel Deze koers staat bijna haaks op die naar Tasmanieuml
D
We varen de fckingSydney-Hobart Wauw
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
TANDENKNARSENAlle boten zijn verplicht om twee keer per dag hun positie door te gevenaan de raceorganisatie Zodoende krijgen we een aardig beeld van devloot Zoals verwacht zijn wij de meest oostelijke boot Geen paniek destroom loopt op tot tweeeumlnhalve knoop en de wind is inmiddels gedraaidAlles volgens plan Bij de eerstvolgende sked liggen wij inderdaad veelverder naar voren in het veld Sterker nog we liggen op een derde plekin onze divisie (IRC 4) en op een eerste plaats in ORCMaar dan gaat het mis De stroom zou volgens de kaarten moeten
PINTA-MDe Pinta-M is een Sparkman enStephens gebouwd door Huismanin 1972 De boot vaart onderNederlandse vlag en is 2008 opeen bulkcarrier naar Sydney ver-voerd om eenmalig mee te doenaan de Rolex Sydney-Hobart raceIn 2008 werd het schip 3de in IRCdivisie 4 dat smaakte naar meer
Bemanning voor 2009Schipperwachtleider Atse BleiWachtleider Bert VisserVoordekkers Didier Wackens enMichiel Rueter Pit mast en stuurmanJochum Zeilmans Bart LeerlingKok Rien van der LindenNavigator Rinke van der Veen
aanzwellen tot een ruime 4 knopen Met 15 knopen wind erbij zouden wemet een knik in de schoot met gemak over de 7 knopen moeten lopenMaar er klopt iets niet Na wat onderzoek blijkt dat de stroomkaarten diewij ontvingen voor de start niet de juiste waren De volle bak stroom ligtdichter onder de kant Als klap op de vuurpijl is ook de wind weggezaktWat overblijft is een rommelig zeetje niet genoeg om tempo te makenTandenknarsend moeten we toekijken hoe de boot op elke golf stilvaltMiddenin de nacht valt de wind zelfs totaal weg Voor top en takel drijven
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
De oversteek van Terschelling naarKornwerd op Nieuwjaarsdag verliep
vlot Ze bereikten de sluis samenmet de Jager een aluminium Koop-mans van Christa en Wilco BrouwerNardi ldquoNa het schutten in Kornwerd
besloten we daar te overnachtendus aan de zuidkant van de sluis Er
lag wel wat ijs maar het was nietverontrustend We zijn wel wat
gewend Dat was wel anders toen wede volgende ochtend wakker wer-den zo ver het oog reikte lag hetIJsselmeer dicht Het is verbazend
hoe snel de ijssituatie in een nachtkan veranderen
Het is verbazend hoesnel de ijssituatiein een nacht kan
veranderen
Ons alternatief was weer naarbuiten en over het Wad naar
Den Oever Na enig overleg beslotenwe het erop te wagen Samen metde Jager voeren door de ijsvlakteWe waren nog niet op weg of we
kregen dikke sneeuwbuienover ons heen Slecht zicht
Na enig overlegbesloten we
het eropte wagen
Slecht zicht We stonden allebei op deuitkijk Ineens doemde er een vissersschip
op dat hadden we niet zien aankomenDaarna heb ik de radar aangezet en
gekeken of er op 4 en 8 mijl schepenwaren Ik schat dat we na ongeveer 3 mijlopen water bereikten We besloten op de
motor door te varen
We besloten op de motor door
te varen
We wisten dat de haven van Enkhuizen al dicht lag want datwas bij ons vertrek naar Terschelling al zo Daarom wilden wenu voor donker binnen zijn Wij wilden graag de haven invoor ons comfort met stroom en zo Met stalen bouwstempelkonden we een geul hakken De volgende dag hoorden we opkanaal 1 dat er een vaarverbod voor kleine schepen wasingesteldrdquo
Met een bouwstempelhakten we een geul
ZeilFotoWedstrijd
Niet minder dan 544 fotos dingen mee naar de Ziltfoto van 2009 Nogal watinzenders hebben de opdracht op geheel eigen wijze geiumlnterpreteerd In plaatsvan fotos van spetterende actie adembenemende sfeer of buitenaardse anker-plek waar we om vroegen stuurden zij hun mooiste leukste of opmerkelijksteherinnering aan het afgelopen zeilseizoen Dat leverde veel fotos op van gebeur-tenissen die de direct betrokkenen nog lang bij zullen blijven maar die anderenniet als fotografische hoogtepunt zullen herkennen
Die eigenwijsheid bevalt ons wel en zou aan het eind van 2010 zomaar tot eenprijsvraag met een andere invalshoek kunnen leiden Maar eerst hebben wenatuurlijk nog een aantal prijzen te vergeven De jury verwacht de uitslag inhet eerstvolgende nummer van Zilt bekend te kunnen maken
ADVERTENTIE
SpetterendterugspoelenOok 2009 toonde weer aandat een jaar zich sneller lijktte voltrekken dan de 365dagen die het duurt Je zouze dus bijna vergeten al diespectaculaire zeilevenemen-ten van het afgelopen jaarMaar gelukkig hebben onzeFranse collegas vanSailnewstv daar een goede remedie voor Ze monteerden hun mooistezeilbeelden in een spetterende compilatie Een aanrader voor iedereen dienog eens wil genieten van de Vendeacutee Globe de Volvo Ocean Race of derecordverbrijzelende multihulls
Grevelingen CupZondag 17 januari was de 4eaflevering van de Grevelingen Cup Met ruim150 ingeschreven boten een van de grootste winterseries in ons land DeGrevelingen Cup komt voort uit een samenwerkingsverband van alle aande Grevelingen gelegen jachthavens Om grotere startvelden te krijgen
werd destijds beslotengezamenlijk wedstrijdente organiseren Een goedestap want de evenemen-ten zijn zowel zomers alsin de winter erg in trekDe bewegende beeldenwerden gemaakt doorBootfilmnl
VIDEO
VIDEO
VIDEO
ADVERTENTIE
Alleen de hele groten kunnen het opbrengen om zondertegenstander in het zicht hard te rijden Dat vraagt omeen mentale hardheid De uitspraak is van NOS-com-mentator Maarten Ducroux tijdens een individuele tijdritin de Tour de France Bart Leerling herinnerde zich deopmerking tijdens de afgelopen editie van de klassiekerSydney-Hobart Aan boord van de Nederlandse Pinta-MWant offshorezeilen lijkt in dat opzicht veel op een tijdritondervond Bart aan den lijve Alleen dan langer heelveel langer Een verslag vanuit de kuip
Rolex Sydney-Hobart 2009 vanuit de Pinta-M kuip
VIDEO
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
FOTOS EN TEKST
e weerberichten vier dagen voor de start van deSydney-Hobart voorspellen een ruige rit in 30knopen door Bass Strait de zeestraat tussen
Australieuml en Tasmanieuml Alle zeilers hebben er zin inldquoNo worries materdquo Maar als de startdatum nadert wordende gesprekken opvallend kort Bij ons avondbiertje vraagtwachtleider Bert Visser wie van ons al eens 50 knopenheeft doorstaan Het blijft angstvallig stilDe start gaat in een roes aan ons voorbij De helikoptersboven de 116 boten maken communicatie bijna onmoge-lijk Wij zijn aan het racen de ogen gericht op trim winden tegenstanders Het duurt nog ruim 3 uur en een zeilwis-sel voordat het kwartje valt We zitten op zee onder genua2 en vol grootzeil rammen wij de golven aan de kant Wevaren de fcking Sydney-Hobart Wauw
GEWAAGD SPELNavigator Rinke van der Veen heeft dagen gepuzzeld metwindfiles stroomfiles en boatperformance-gegevens(polairen) De verwachting is dat wij een winddraaiingkrijgen gedurende de eerste nacht Door een lange klapnaar zee te maken (we liggen ongeveer op koers Nieuw-Zeeland) zijn we eerder bij de wind Maar er is nog eenbelangrijkere reden Voor de kust van Australieuml is eeneddy ontstaan door de westenwind die dagen voor destart heeft gewaaid Hoe verder je naar het oosten vaartdes te meer stroom je mee krijgt Maar het is een gewaagdspel Deze koers staat bijna haaks op die naar Tasmanieuml
D
We varen de fckingSydney-Hobart Wauw
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
TANDENKNARSENAlle boten zijn verplicht om twee keer per dag hun positie door te gevenaan de raceorganisatie Zodoende krijgen we een aardig beeld van devloot Zoals verwacht zijn wij de meest oostelijke boot Geen paniek destroom loopt op tot tweeeumlnhalve knoop en de wind is inmiddels gedraaidAlles volgens plan Bij de eerstvolgende sked liggen wij inderdaad veelverder naar voren in het veld Sterker nog we liggen op een derde plekin onze divisie (IRC 4) en op een eerste plaats in ORCMaar dan gaat het mis De stroom zou volgens de kaarten moeten
PINTA-MDe Pinta-M is een Sparkman enStephens gebouwd door Huismanin 1972 De boot vaart onderNederlandse vlag en is 2008 opeen bulkcarrier naar Sydney ver-voerd om eenmalig mee te doenaan de Rolex Sydney-Hobart raceIn 2008 werd het schip 3de in IRCdivisie 4 dat smaakte naar meer
Bemanning voor 2009Schipperwachtleider Atse BleiWachtleider Bert VisserVoordekkers Didier Wackens enMichiel Rueter Pit mast en stuurmanJochum Zeilmans Bart LeerlingKok Rien van der LindenNavigator Rinke van der Veen
aanzwellen tot een ruime 4 knopen Met 15 knopen wind erbij zouden wemet een knik in de schoot met gemak over de 7 knopen moeten lopenMaar er klopt iets niet Na wat onderzoek blijkt dat de stroomkaarten diewij ontvingen voor de start niet de juiste waren De volle bak stroom ligtdichter onder de kant Als klap op de vuurpijl is ook de wind weggezaktWat overblijft is een rommelig zeetje niet genoeg om tempo te makenTandenknarsend moeten we toekijken hoe de boot op elke golf stilvaltMiddenin de nacht valt de wind zelfs totaal weg Voor top en takel drijven
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Ons alternatief was weer naarbuiten en over het Wad naar
Den Oever Na enig overleg beslotenwe het erop te wagen Samen metde Jager voeren door de ijsvlakteWe waren nog niet op weg of we
kregen dikke sneeuwbuienover ons heen Slecht zicht
Na enig overlegbesloten we
het eropte wagen
Slecht zicht We stonden allebei op deuitkijk Ineens doemde er een vissersschip
op dat hadden we niet zien aankomenDaarna heb ik de radar aangezet en
gekeken of er op 4 en 8 mijl schepenwaren Ik schat dat we na ongeveer 3 mijlopen water bereikten We besloten op de
motor door te varen
We besloten op de motor door
te varen
We wisten dat de haven van Enkhuizen al dicht lag want datwas bij ons vertrek naar Terschelling al zo Daarom wilden wenu voor donker binnen zijn Wij wilden graag de haven invoor ons comfort met stroom en zo Met stalen bouwstempelkonden we een geul hakken De volgende dag hoorden we opkanaal 1 dat er een vaarverbod voor kleine schepen wasingesteldrdquo
Met een bouwstempelhakten we een geul
ZeilFotoWedstrijd
Niet minder dan 544 fotos dingen mee naar de Ziltfoto van 2009 Nogal watinzenders hebben de opdracht op geheel eigen wijze geiumlnterpreteerd In plaatsvan fotos van spetterende actie adembenemende sfeer of buitenaardse anker-plek waar we om vroegen stuurden zij hun mooiste leukste of opmerkelijksteherinnering aan het afgelopen zeilseizoen Dat leverde veel fotos op van gebeur-tenissen die de direct betrokkenen nog lang bij zullen blijven maar die anderenniet als fotografische hoogtepunt zullen herkennen
Die eigenwijsheid bevalt ons wel en zou aan het eind van 2010 zomaar tot eenprijsvraag met een andere invalshoek kunnen leiden Maar eerst hebben wenatuurlijk nog een aantal prijzen te vergeven De jury verwacht de uitslag inhet eerstvolgende nummer van Zilt bekend te kunnen maken
ADVERTENTIE
SpetterendterugspoelenOok 2009 toonde weer aandat een jaar zich sneller lijktte voltrekken dan de 365dagen die het duurt Je zouze dus bijna vergeten al diespectaculaire zeilevenemen-ten van het afgelopen jaarMaar gelukkig hebben onzeFranse collegas vanSailnewstv daar een goede remedie voor Ze monteerden hun mooistezeilbeelden in een spetterende compilatie Een aanrader voor iedereen dienog eens wil genieten van de Vendeacutee Globe de Volvo Ocean Race of derecordverbrijzelende multihulls
Grevelingen CupZondag 17 januari was de 4eaflevering van de Grevelingen Cup Met ruim150 ingeschreven boten een van de grootste winterseries in ons land DeGrevelingen Cup komt voort uit een samenwerkingsverband van alle aande Grevelingen gelegen jachthavens Om grotere startvelden te krijgen
werd destijds beslotengezamenlijk wedstrijdente organiseren Een goedestap want de evenemen-ten zijn zowel zomers alsin de winter erg in trekDe bewegende beeldenwerden gemaakt doorBootfilmnl
VIDEO
VIDEO
VIDEO
ADVERTENTIE
Alleen de hele groten kunnen het opbrengen om zondertegenstander in het zicht hard te rijden Dat vraagt omeen mentale hardheid De uitspraak is van NOS-com-mentator Maarten Ducroux tijdens een individuele tijdritin de Tour de France Bart Leerling herinnerde zich deopmerking tijdens de afgelopen editie van de klassiekerSydney-Hobart Aan boord van de Nederlandse Pinta-MWant offshorezeilen lijkt in dat opzicht veel op een tijdritondervond Bart aan den lijve Alleen dan langer heelveel langer Een verslag vanuit de kuip
Rolex Sydney-Hobart 2009 vanuit de Pinta-M kuip
VIDEO
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
FOTOS EN TEKST
e weerberichten vier dagen voor de start van deSydney-Hobart voorspellen een ruige rit in 30knopen door Bass Strait de zeestraat tussen
Australieuml en Tasmanieuml Alle zeilers hebben er zin inldquoNo worries materdquo Maar als de startdatum nadert wordende gesprekken opvallend kort Bij ons avondbiertje vraagtwachtleider Bert Visser wie van ons al eens 50 knopenheeft doorstaan Het blijft angstvallig stilDe start gaat in een roes aan ons voorbij De helikoptersboven de 116 boten maken communicatie bijna onmoge-lijk Wij zijn aan het racen de ogen gericht op trim winden tegenstanders Het duurt nog ruim 3 uur en een zeilwis-sel voordat het kwartje valt We zitten op zee onder genua2 en vol grootzeil rammen wij de golven aan de kant Wevaren de fcking Sydney-Hobart Wauw
GEWAAGD SPELNavigator Rinke van der Veen heeft dagen gepuzzeld metwindfiles stroomfiles en boatperformance-gegevens(polairen) De verwachting is dat wij een winddraaiingkrijgen gedurende de eerste nacht Door een lange klapnaar zee te maken (we liggen ongeveer op koers Nieuw-Zeeland) zijn we eerder bij de wind Maar er is nog eenbelangrijkere reden Voor de kust van Australieuml is eeneddy ontstaan door de westenwind die dagen voor destart heeft gewaaid Hoe verder je naar het oosten vaartdes te meer stroom je mee krijgt Maar het is een gewaagdspel Deze koers staat bijna haaks op die naar Tasmanieuml
D
We varen de fckingSydney-Hobart Wauw
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
TANDENKNARSENAlle boten zijn verplicht om twee keer per dag hun positie door te gevenaan de raceorganisatie Zodoende krijgen we een aardig beeld van devloot Zoals verwacht zijn wij de meest oostelijke boot Geen paniek destroom loopt op tot tweeeumlnhalve knoop en de wind is inmiddels gedraaidAlles volgens plan Bij de eerstvolgende sked liggen wij inderdaad veelverder naar voren in het veld Sterker nog we liggen op een derde plekin onze divisie (IRC 4) en op een eerste plaats in ORCMaar dan gaat het mis De stroom zou volgens de kaarten moeten
PINTA-MDe Pinta-M is een Sparkman enStephens gebouwd door Huismanin 1972 De boot vaart onderNederlandse vlag en is 2008 opeen bulkcarrier naar Sydney ver-voerd om eenmalig mee te doenaan de Rolex Sydney-Hobart raceIn 2008 werd het schip 3de in IRCdivisie 4 dat smaakte naar meer
Bemanning voor 2009Schipperwachtleider Atse BleiWachtleider Bert VisserVoordekkers Didier Wackens enMichiel Rueter Pit mast en stuurmanJochum Zeilmans Bart LeerlingKok Rien van der LindenNavigator Rinke van der Veen
aanzwellen tot een ruime 4 knopen Met 15 knopen wind erbij zouden wemet een knik in de schoot met gemak over de 7 knopen moeten lopenMaar er klopt iets niet Na wat onderzoek blijkt dat de stroomkaarten diewij ontvingen voor de start niet de juiste waren De volle bak stroom ligtdichter onder de kant Als klap op de vuurpijl is ook de wind weggezaktWat overblijft is een rommelig zeetje niet genoeg om tempo te makenTandenknarsend moeten we toekijken hoe de boot op elke golf stilvaltMiddenin de nacht valt de wind zelfs totaal weg Voor top en takel drijven
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Slecht zicht We stonden allebei op deuitkijk Ineens doemde er een vissersschip
op dat hadden we niet zien aankomenDaarna heb ik de radar aangezet en
gekeken of er op 4 en 8 mijl schepenwaren Ik schat dat we na ongeveer 3 mijlopen water bereikten We besloten op de
motor door te varen
We besloten op de motor door
te varen
We wisten dat de haven van Enkhuizen al dicht lag want datwas bij ons vertrek naar Terschelling al zo Daarom wilden wenu voor donker binnen zijn Wij wilden graag de haven invoor ons comfort met stroom en zo Met stalen bouwstempelkonden we een geul hakken De volgende dag hoorden we opkanaal 1 dat er een vaarverbod voor kleine schepen wasingesteldrdquo
Met een bouwstempelhakten we een geul
ZeilFotoWedstrijd
Niet minder dan 544 fotos dingen mee naar de Ziltfoto van 2009 Nogal watinzenders hebben de opdracht op geheel eigen wijze geiumlnterpreteerd In plaatsvan fotos van spetterende actie adembenemende sfeer of buitenaardse anker-plek waar we om vroegen stuurden zij hun mooiste leukste of opmerkelijksteherinnering aan het afgelopen zeilseizoen Dat leverde veel fotos op van gebeur-tenissen die de direct betrokkenen nog lang bij zullen blijven maar die anderenniet als fotografische hoogtepunt zullen herkennen
Die eigenwijsheid bevalt ons wel en zou aan het eind van 2010 zomaar tot eenprijsvraag met een andere invalshoek kunnen leiden Maar eerst hebben wenatuurlijk nog een aantal prijzen te vergeven De jury verwacht de uitslag inhet eerstvolgende nummer van Zilt bekend te kunnen maken
ADVERTENTIE
SpetterendterugspoelenOok 2009 toonde weer aandat een jaar zich sneller lijktte voltrekken dan de 365dagen die het duurt Je zouze dus bijna vergeten al diespectaculaire zeilevenemen-ten van het afgelopen jaarMaar gelukkig hebben onzeFranse collegas vanSailnewstv daar een goede remedie voor Ze monteerden hun mooistezeilbeelden in een spetterende compilatie Een aanrader voor iedereen dienog eens wil genieten van de Vendeacutee Globe de Volvo Ocean Race of derecordverbrijzelende multihulls
Grevelingen CupZondag 17 januari was de 4eaflevering van de Grevelingen Cup Met ruim150 ingeschreven boten een van de grootste winterseries in ons land DeGrevelingen Cup komt voort uit een samenwerkingsverband van alle aande Grevelingen gelegen jachthavens Om grotere startvelden te krijgen
werd destijds beslotengezamenlijk wedstrijdente organiseren Een goedestap want de evenemen-ten zijn zowel zomers alsin de winter erg in trekDe bewegende beeldenwerden gemaakt doorBootfilmnl
VIDEO
VIDEO
VIDEO
ADVERTENTIE
Alleen de hele groten kunnen het opbrengen om zondertegenstander in het zicht hard te rijden Dat vraagt omeen mentale hardheid De uitspraak is van NOS-com-mentator Maarten Ducroux tijdens een individuele tijdritin de Tour de France Bart Leerling herinnerde zich deopmerking tijdens de afgelopen editie van de klassiekerSydney-Hobart Aan boord van de Nederlandse Pinta-MWant offshorezeilen lijkt in dat opzicht veel op een tijdritondervond Bart aan den lijve Alleen dan langer heelveel langer Een verslag vanuit de kuip
Rolex Sydney-Hobart 2009 vanuit de Pinta-M kuip
VIDEO
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
FOTOS EN TEKST
e weerberichten vier dagen voor de start van deSydney-Hobart voorspellen een ruige rit in 30knopen door Bass Strait de zeestraat tussen
Australieuml en Tasmanieuml Alle zeilers hebben er zin inldquoNo worries materdquo Maar als de startdatum nadert wordende gesprekken opvallend kort Bij ons avondbiertje vraagtwachtleider Bert Visser wie van ons al eens 50 knopenheeft doorstaan Het blijft angstvallig stilDe start gaat in een roes aan ons voorbij De helikoptersboven de 116 boten maken communicatie bijna onmoge-lijk Wij zijn aan het racen de ogen gericht op trim winden tegenstanders Het duurt nog ruim 3 uur en een zeilwis-sel voordat het kwartje valt We zitten op zee onder genua2 en vol grootzeil rammen wij de golven aan de kant Wevaren de fcking Sydney-Hobart Wauw
GEWAAGD SPELNavigator Rinke van der Veen heeft dagen gepuzzeld metwindfiles stroomfiles en boatperformance-gegevens(polairen) De verwachting is dat wij een winddraaiingkrijgen gedurende de eerste nacht Door een lange klapnaar zee te maken (we liggen ongeveer op koers Nieuw-Zeeland) zijn we eerder bij de wind Maar er is nog eenbelangrijkere reden Voor de kust van Australieuml is eeneddy ontstaan door de westenwind die dagen voor destart heeft gewaaid Hoe verder je naar het oosten vaartdes te meer stroom je mee krijgt Maar het is een gewaagdspel Deze koers staat bijna haaks op die naar Tasmanieuml
D
We varen de fckingSydney-Hobart Wauw
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
TANDENKNARSENAlle boten zijn verplicht om twee keer per dag hun positie door te gevenaan de raceorganisatie Zodoende krijgen we een aardig beeld van devloot Zoals verwacht zijn wij de meest oostelijke boot Geen paniek destroom loopt op tot tweeeumlnhalve knoop en de wind is inmiddels gedraaidAlles volgens plan Bij de eerstvolgende sked liggen wij inderdaad veelverder naar voren in het veld Sterker nog we liggen op een derde plekin onze divisie (IRC 4) en op een eerste plaats in ORCMaar dan gaat het mis De stroom zou volgens de kaarten moeten
PINTA-MDe Pinta-M is een Sparkman enStephens gebouwd door Huismanin 1972 De boot vaart onderNederlandse vlag en is 2008 opeen bulkcarrier naar Sydney ver-voerd om eenmalig mee te doenaan de Rolex Sydney-Hobart raceIn 2008 werd het schip 3de in IRCdivisie 4 dat smaakte naar meer
Bemanning voor 2009Schipperwachtleider Atse BleiWachtleider Bert VisserVoordekkers Didier Wackens enMichiel Rueter Pit mast en stuurmanJochum Zeilmans Bart LeerlingKok Rien van der LindenNavigator Rinke van der Veen
aanzwellen tot een ruime 4 knopen Met 15 knopen wind erbij zouden wemet een knik in de schoot met gemak over de 7 knopen moeten lopenMaar er klopt iets niet Na wat onderzoek blijkt dat de stroomkaarten diewij ontvingen voor de start niet de juiste waren De volle bak stroom ligtdichter onder de kant Als klap op de vuurpijl is ook de wind weggezaktWat overblijft is een rommelig zeetje niet genoeg om tempo te makenTandenknarsend moeten we toekijken hoe de boot op elke golf stilvaltMiddenin de nacht valt de wind zelfs totaal weg Voor top en takel drijven
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
We wisten dat de haven van Enkhuizen al dicht lag want datwas bij ons vertrek naar Terschelling al zo Daarom wilden wenu voor donker binnen zijn Wij wilden graag de haven invoor ons comfort met stroom en zo Met stalen bouwstempelkonden we een geul hakken De volgende dag hoorden we opkanaal 1 dat er een vaarverbod voor kleine schepen wasingesteldrdquo
Met een bouwstempelhakten we een geul
ZeilFotoWedstrijd
Niet minder dan 544 fotos dingen mee naar de Ziltfoto van 2009 Nogal watinzenders hebben de opdracht op geheel eigen wijze geiumlnterpreteerd In plaatsvan fotos van spetterende actie adembenemende sfeer of buitenaardse anker-plek waar we om vroegen stuurden zij hun mooiste leukste of opmerkelijksteherinnering aan het afgelopen zeilseizoen Dat leverde veel fotos op van gebeur-tenissen die de direct betrokkenen nog lang bij zullen blijven maar die anderenniet als fotografische hoogtepunt zullen herkennen
Die eigenwijsheid bevalt ons wel en zou aan het eind van 2010 zomaar tot eenprijsvraag met een andere invalshoek kunnen leiden Maar eerst hebben wenatuurlijk nog een aantal prijzen te vergeven De jury verwacht de uitslag inhet eerstvolgende nummer van Zilt bekend te kunnen maken
ADVERTENTIE
SpetterendterugspoelenOok 2009 toonde weer aandat een jaar zich sneller lijktte voltrekken dan de 365dagen die het duurt Je zouze dus bijna vergeten al diespectaculaire zeilevenemen-ten van het afgelopen jaarMaar gelukkig hebben onzeFranse collegas vanSailnewstv daar een goede remedie voor Ze monteerden hun mooistezeilbeelden in een spetterende compilatie Een aanrader voor iedereen dienog eens wil genieten van de Vendeacutee Globe de Volvo Ocean Race of derecordverbrijzelende multihulls
Grevelingen CupZondag 17 januari was de 4eaflevering van de Grevelingen Cup Met ruim150 ingeschreven boten een van de grootste winterseries in ons land DeGrevelingen Cup komt voort uit een samenwerkingsverband van alle aande Grevelingen gelegen jachthavens Om grotere startvelden te krijgen
werd destijds beslotengezamenlijk wedstrijdente organiseren Een goedestap want de evenemen-ten zijn zowel zomers alsin de winter erg in trekDe bewegende beeldenwerden gemaakt doorBootfilmnl
VIDEO
VIDEO
VIDEO
ADVERTENTIE
Alleen de hele groten kunnen het opbrengen om zondertegenstander in het zicht hard te rijden Dat vraagt omeen mentale hardheid De uitspraak is van NOS-com-mentator Maarten Ducroux tijdens een individuele tijdritin de Tour de France Bart Leerling herinnerde zich deopmerking tijdens de afgelopen editie van de klassiekerSydney-Hobart Aan boord van de Nederlandse Pinta-MWant offshorezeilen lijkt in dat opzicht veel op een tijdritondervond Bart aan den lijve Alleen dan langer heelveel langer Een verslag vanuit de kuip
Rolex Sydney-Hobart 2009 vanuit de Pinta-M kuip
VIDEO
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
FOTOS EN TEKST
e weerberichten vier dagen voor de start van deSydney-Hobart voorspellen een ruige rit in 30knopen door Bass Strait de zeestraat tussen
Australieuml en Tasmanieuml Alle zeilers hebben er zin inldquoNo worries materdquo Maar als de startdatum nadert wordende gesprekken opvallend kort Bij ons avondbiertje vraagtwachtleider Bert Visser wie van ons al eens 50 knopenheeft doorstaan Het blijft angstvallig stilDe start gaat in een roes aan ons voorbij De helikoptersboven de 116 boten maken communicatie bijna onmoge-lijk Wij zijn aan het racen de ogen gericht op trim winden tegenstanders Het duurt nog ruim 3 uur en een zeilwis-sel voordat het kwartje valt We zitten op zee onder genua2 en vol grootzeil rammen wij de golven aan de kant Wevaren de fcking Sydney-Hobart Wauw
GEWAAGD SPELNavigator Rinke van der Veen heeft dagen gepuzzeld metwindfiles stroomfiles en boatperformance-gegevens(polairen) De verwachting is dat wij een winddraaiingkrijgen gedurende de eerste nacht Door een lange klapnaar zee te maken (we liggen ongeveer op koers Nieuw-Zeeland) zijn we eerder bij de wind Maar er is nog eenbelangrijkere reden Voor de kust van Australieuml is eeneddy ontstaan door de westenwind die dagen voor destart heeft gewaaid Hoe verder je naar het oosten vaartdes te meer stroom je mee krijgt Maar het is een gewaagdspel Deze koers staat bijna haaks op die naar Tasmanieuml
D
We varen de fckingSydney-Hobart Wauw
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
TANDENKNARSENAlle boten zijn verplicht om twee keer per dag hun positie door te gevenaan de raceorganisatie Zodoende krijgen we een aardig beeld van devloot Zoals verwacht zijn wij de meest oostelijke boot Geen paniek destroom loopt op tot tweeeumlnhalve knoop en de wind is inmiddels gedraaidAlles volgens plan Bij de eerstvolgende sked liggen wij inderdaad veelverder naar voren in het veld Sterker nog we liggen op een derde plekin onze divisie (IRC 4) en op een eerste plaats in ORCMaar dan gaat het mis De stroom zou volgens de kaarten moeten
PINTA-MDe Pinta-M is een Sparkman enStephens gebouwd door Huismanin 1972 De boot vaart onderNederlandse vlag en is 2008 opeen bulkcarrier naar Sydney ver-voerd om eenmalig mee te doenaan de Rolex Sydney-Hobart raceIn 2008 werd het schip 3de in IRCdivisie 4 dat smaakte naar meer
Bemanning voor 2009Schipperwachtleider Atse BleiWachtleider Bert VisserVoordekkers Didier Wackens enMichiel Rueter Pit mast en stuurmanJochum Zeilmans Bart LeerlingKok Rien van der LindenNavigator Rinke van der Veen
aanzwellen tot een ruime 4 knopen Met 15 knopen wind erbij zouden wemet een knik in de schoot met gemak over de 7 knopen moeten lopenMaar er klopt iets niet Na wat onderzoek blijkt dat de stroomkaarten diewij ontvingen voor de start niet de juiste waren De volle bak stroom ligtdichter onder de kant Als klap op de vuurpijl is ook de wind weggezaktWat overblijft is een rommelig zeetje niet genoeg om tempo te makenTandenknarsend moeten we toekijken hoe de boot op elke golf stilvaltMiddenin de nacht valt de wind zelfs totaal weg Voor top en takel drijven
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
ZeilFotoWedstrijd
Niet minder dan 544 fotos dingen mee naar de Ziltfoto van 2009 Nogal watinzenders hebben de opdracht op geheel eigen wijze geiumlnterpreteerd In plaatsvan fotos van spetterende actie adembenemende sfeer of buitenaardse anker-plek waar we om vroegen stuurden zij hun mooiste leukste of opmerkelijksteherinnering aan het afgelopen zeilseizoen Dat leverde veel fotos op van gebeur-tenissen die de direct betrokkenen nog lang bij zullen blijven maar die anderenniet als fotografische hoogtepunt zullen herkennen
Die eigenwijsheid bevalt ons wel en zou aan het eind van 2010 zomaar tot eenprijsvraag met een andere invalshoek kunnen leiden Maar eerst hebben wenatuurlijk nog een aantal prijzen te vergeven De jury verwacht de uitslag inhet eerstvolgende nummer van Zilt bekend te kunnen maken
ADVERTENTIE
SpetterendterugspoelenOok 2009 toonde weer aandat een jaar zich sneller lijktte voltrekken dan de 365dagen die het duurt Je zouze dus bijna vergeten al diespectaculaire zeilevenemen-ten van het afgelopen jaarMaar gelukkig hebben onzeFranse collegas vanSailnewstv daar een goede remedie voor Ze monteerden hun mooistezeilbeelden in een spetterende compilatie Een aanrader voor iedereen dienog eens wil genieten van de Vendeacutee Globe de Volvo Ocean Race of derecordverbrijzelende multihulls
Grevelingen CupZondag 17 januari was de 4eaflevering van de Grevelingen Cup Met ruim150 ingeschreven boten een van de grootste winterseries in ons land DeGrevelingen Cup komt voort uit een samenwerkingsverband van alle aande Grevelingen gelegen jachthavens Om grotere startvelden te krijgen
werd destijds beslotengezamenlijk wedstrijdente organiseren Een goedestap want de evenemen-ten zijn zowel zomers alsin de winter erg in trekDe bewegende beeldenwerden gemaakt doorBootfilmnl
VIDEO
VIDEO
VIDEO
ADVERTENTIE
Alleen de hele groten kunnen het opbrengen om zondertegenstander in het zicht hard te rijden Dat vraagt omeen mentale hardheid De uitspraak is van NOS-com-mentator Maarten Ducroux tijdens een individuele tijdritin de Tour de France Bart Leerling herinnerde zich deopmerking tijdens de afgelopen editie van de klassiekerSydney-Hobart Aan boord van de Nederlandse Pinta-MWant offshorezeilen lijkt in dat opzicht veel op een tijdritondervond Bart aan den lijve Alleen dan langer heelveel langer Een verslag vanuit de kuip
Rolex Sydney-Hobart 2009 vanuit de Pinta-M kuip
VIDEO
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
FOTOS EN TEKST
e weerberichten vier dagen voor de start van deSydney-Hobart voorspellen een ruige rit in 30knopen door Bass Strait de zeestraat tussen
Australieuml en Tasmanieuml Alle zeilers hebben er zin inldquoNo worries materdquo Maar als de startdatum nadert wordende gesprekken opvallend kort Bij ons avondbiertje vraagtwachtleider Bert Visser wie van ons al eens 50 knopenheeft doorstaan Het blijft angstvallig stilDe start gaat in een roes aan ons voorbij De helikoptersboven de 116 boten maken communicatie bijna onmoge-lijk Wij zijn aan het racen de ogen gericht op trim winden tegenstanders Het duurt nog ruim 3 uur en een zeilwis-sel voordat het kwartje valt We zitten op zee onder genua2 en vol grootzeil rammen wij de golven aan de kant Wevaren de fcking Sydney-Hobart Wauw
GEWAAGD SPELNavigator Rinke van der Veen heeft dagen gepuzzeld metwindfiles stroomfiles en boatperformance-gegevens(polairen) De verwachting is dat wij een winddraaiingkrijgen gedurende de eerste nacht Door een lange klapnaar zee te maken (we liggen ongeveer op koers Nieuw-Zeeland) zijn we eerder bij de wind Maar er is nog eenbelangrijkere reden Voor de kust van Australieuml is eeneddy ontstaan door de westenwind die dagen voor destart heeft gewaaid Hoe verder je naar het oosten vaartdes te meer stroom je mee krijgt Maar het is een gewaagdspel Deze koers staat bijna haaks op die naar Tasmanieuml
D
We varen de fckingSydney-Hobart Wauw
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
TANDENKNARSENAlle boten zijn verplicht om twee keer per dag hun positie door te gevenaan de raceorganisatie Zodoende krijgen we een aardig beeld van devloot Zoals verwacht zijn wij de meest oostelijke boot Geen paniek destroom loopt op tot tweeeumlnhalve knoop en de wind is inmiddels gedraaidAlles volgens plan Bij de eerstvolgende sked liggen wij inderdaad veelverder naar voren in het veld Sterker nog we liggen op een derde plekin onze divisie (IRC 4) en op een eerste plaats in ORCMaar dan gaat het mis De stroom zou volgens de kaarten moeten
PINTA-MDe Pinta-M is een Sparkman enStephens gebouwd door Huismanin 1972 De boot vaart onderNederlandse vlag en is 2008 opeen bulkcarrier naar Sydney ver-voerd om eenmalig mee te doenaan de Rolex Sydney-Hobart raceIn 2008 werd het schip 3de in IRCdivisie 4 dat smaakte naar meer
Bemanning voor 2009Schipperwachtleider Atse BleiWachtleider Bert VisserVoordekkers Didier Wackens enMichiel Rueter Pit mast en stuurmanJochum Zeilmans Bart LeerlingKok Rien van der LindenNavigator Rinke van der Veen
aanzwellen tot een ruime 4 knopen Met 15 knopen wind erbij zouden wemet een knik in de schoot met gemak over de 7 knopen moeten lopenMaar er klopt iets niet Na wat onderzoek blijkt dat de stroomkaarten diewij ontvingen voor de start niet de juiste waren De volle bak stroom ligtdichter onder de kant Als klap op de vuurpijl is ook de wind weggezaktWat overblijft is een rommelig zeetje niet genoeg om tempo te makenTandenknarsend moeten we toekijken hoe de boot op elke golf stilvaltMiddenin de nacht valt de wind zelfs totaal weg Voor top en takel drijven
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
ADVERTENTIE
SpetterendterugspoelenOok 2009 toonde weer aandat een jaar zich sneller lijktte voltrekken dan de 365dagen die het duurt Je zouze dus bijna vergeten al diespectaculaire zeilevenemen-ten van het afgelopen jaarMaar gelukkig hebben onzeFranse collegas vanSailnewstv daar een goede remedie voor Ze monteerden hun mooistezeilbeelden in een spetterende compilatie Een aanrader voor iedereen dienog eens wil genieten van de Vendeacutee Globe de Volvo Ocean Race of derecordverbrijzelende multihulls
Grevelingen CupZondag 17 januari was de 4eaflevering van de Grevelingen Cup Met ruim150 ingeschreven boten een van de grootste winterseries in ons land DeGrevelingen Cup komt voort uit een samenwerkingsverband van alle aande Grevelingen gelegen jachthavens Om grotere startvelden te krijgen
werd destijds beslotengezamenlijk wedstrijdente organiseren Een goedestap want de evenemen-ten zijn zowel zomers alsin de winter erg in trekDe bewegende beeldenwerden gemaakt doorBootfilmnl
VIDEO
VIDEO
VIDEO
ADVERTENTIE
Alleen de hele groten kunnen het opbrengen om zondertegenstander in het zicht hard te rijden Dat vraagt omeen mentale hardheid De uitspraak is van NOS-com-mentator Maarten Ducroux tijdens een individuele tijdritin de Tour de France Bart Leerling herinnerde zich deopmerking tijdens de afgelopen editie van de klassiekerSydney-Hobart Aan boord van de Nederlandse Pinta-MWant offshorezeilen lijkt in dat opzicht veel op een tijdritondervond Bart aan den lijve Alleen dan langer heelveel langer Een verslag vanuit de kuip
Rolex Sydney-Hobart 2009 vanuit de Pinta-M kuip
VIDEO
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
FOTOS EN TEKST
e weerberichten vier dagen voor de start van deSydney-Hobart voorspellen een ruige rit in 30knopen door Bass Strait de zeestraat tussen
Australieuml en Tasmanieuml Alle zeilers hebben er zin inldquoNo worries materdquo Maar als de startdatum nadert wordende gesprekken opvallend kort Bij ons avondbiertje vraagtwachtleider Bert Visser wie van ons al eens 50 knopenheeft doorstaan Het blijft angstvallig stilDe start gaat in een roes aan ons voorbij De helikoptersboven de 116 boten maken communicatie bijna onmoge-lijk Wij zijn aan het racen de ogen gericht op trim winden tegenstanders Het duurt nog ruim 3 uur en een zeilwis-sel voordat het kwartje valt We zitten op zee onder genua2 en vol grootzeil rammen wij de golven aan de kant Wevaren de fcking Sydney-Hobart Wauw
GEWAAGD SPELNavigator Rinke van der Veen heeft dagen gepuzzeld metwindfiles stroomfiles en boatperformance-gegevens(polairen) De verwachting is dat wij een winddraaiingkrijgen gedurende de eerste nacht Door een lange klapnaar zee te maken (we liggen ongeveer op koers Nieuw-Zeeland) zijn we eerder bij de wind Maar er is nog eenbelangrijkere reden Voor de kust van Australieuml is eeneddy ontstaan door de westenwind die dagen voor destart heeft gewaaid Hoe verder je naar het oosten vaartdes te meer stroom je mee krijgt Maar het is een gewaagdspel Deze koers staat bijna haaks op die naar Tasmanieuml
D
We varen de fckingSydney-Hobart Wauw
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
TANDENKNARSENAlle boten zijn verplicht om twee keer per dag hun positie door te gevenaan de raceorganisatie Zodoende krijgen we een aardig beeld van devloot Zoals verwacht zijn wij de meest oostelijke boot Geen paniek destroom loopt op tot tweeeumlnhalve knoop en de wind is inmiddels gedraaidAlles volgens plan Bij de eerstvolgende sked liggen wij inderdaad veelverder naar voren in het veld Sterker nog we liggen op een derde plekin onze divisie (IRC 4) en op een eerste plaats in ORCMaar dan gaat het mis De stroom zou volgens de kaarten moeten
PINTA-MDe Pinta-M is een Sparkman enStephens gebouwd door Huismanin 1972 De boot vaart onderNederlandse vlag en is 2008 opeen bulkcarrier naar Sydney ver-voerd om eenmalig mee te doenaan de Rolex Sydney-Hobart raceIn 2008 werd het schip 3de in IRCdivisie 4 dat smaakte naar meer
Bemanning voor 2009Schipperwachtleider Atse BleiWachtleider Bert VisserVoordekkers Didier Wackens enMichiel Rueter Pit mast en stuurmanJochum Zeilmans Bart LeerlingKok Rien van der LindenNavigator Rinke van der Veen
aanzwellen tot een ruime 4 knopen Met 15 knopen wind erbij zouden wemet een knik in de schoot met gemak over de 7 knopen moeten lopenMaar er klopt iets niet Na wat onderzoek blijkt dat de stroomkaarten diewij ontvingen voor de start niet de juiste waren De volle bak stroom ligtdichter onder de kant Als klap op de vuurpijl is ook de wind weggezaktWat overblijft is een rommelig zeetje niet genoeg om tempo te makenTandenknarsend moeten we toekijken hoe de boot op elke golf stilvaltMiddenin de nacht valt de wind zelfs totaal weg Voor top en takel drijven
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
SpetterendterugspoelenOok 2009 toonde weer aandat een jaar zich sneller lijktte voltrekken dan de 365dagen die het duurt Je zouze dus bijna vergeten al diespectaculaire zeilevenemen-ten van het afgelopen jaarMaar gelukkig hebben onzeFranse collegas vanSailnewstv daar een goede remedie voor Ze monteerden hun mooistezeilbeelden in een spetterende compilatie Een aanrader voor iedereen dienog eens wil genieten van de Vendeacutee Globe de Volvo Ocean Race of derecordverbrijzelende multihulls
Grevelingen CupZondag 17 januari was de 4eaflevering van de Grevelingen Cup Met ruim150 ingeschreven boten een van de grootste winterseries in ons land DeGrevelingen Cup komt voort uit een samenwerkingsverband van alle aande Grevelingen gelegen jachthavens Om grotere startvelden te krijgen
werd destijds beslotengezamenlijk wedstrijdente organiseren Een goedestap want de evenemen-ten zijn zowel zomers alsin de winter erg in trekDe bewegende beeldenwerden gemaakt doorBootfilmnl
VIDEO
VIDEO
VIDEO
ADVERTENTIE
Alleen de hele groten kunnen het opbrengen om zondertegenstander in het zicht hard te rijden Dat vraagt omeen mentale hardheid De uitspraak is van NOS-com-mentator Maarten Ducroux tijdens een individuele tijdritin de Tour de France Bart Leerling herinnerde zich deopmerking tijdens de afgelopen editie van de klassiekerSydney-Hobart Aan boord van de Nederlandse Pinta-MWant offshorezeilen lijkt in dat opzicht veel op een tijdritondervond Bart aan den lijve Alleen dan langer heelveel langer Een verslag vanuit de kuip
Rolex Sydney-Hobart 2009 vanuit de Pinta-M kuip
VIDEO
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
FOTOS EN TEKST
e weerberichten vier dagen voor de start van deSydney-Hobart voorspellen een ruige rit in 30knopen door Bass Strait de zeestraat tussen
Australieuml en Tasmanieuml Alle zeilers hebben er zin inldquoNo worries materdquo Maar als de startdatum nadert wordende gesprekken opvallend kort Bij ons avondbiertje vraagtwachtleider Bert Visser wie van ons al eens 50 knopenheeft doorstaan Het blijft angstvallig stilDe start gaat in een roes aan ons voorbij De helikoptersboven de 116 boten maken communicatie bijna onmoge-lijk Wij zijn aan het racen de ogen gericht op trim winden tegenstanders Het duurt nog ruim 3 uur en een zeilwis-sel voordat het kwartje valt We zitten op zee onder genua2 en vol grootzeil rammen wij de golven aan de kant Wevaren de fcking Sydney-Hobart Wauw
GEWAAGD SPELNavigator Rinke van der Veen heeft dagen gepuzzeld metwindfiles stroomfiles en boatperformance-gegevens(polairen) De verwachting is dat wij een winddraaiingkrijgen gedurende de eerste nacht Door een lange klapnaar zee te maken (we liggen ongeveer op koers Nieuw-Zeeland) zijn we eerder bij de wind Maar er is nog eenbelangrijkere reden Voor de kust van Australieuml is eeneddy ontstaan door de westenwind die dagen voor destart heeft gewaaid Hoe verder je naar het oosten vaartdes te meer stroom je mee krijgt Maar het is een gewaagdspel Deze koers staat bijna haaks op die naar Tasmanieuml
D
We varen de fckingSydney-Hobart Wauw
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
TANDENKNARSENAlle boten zijn verplicht om twee keer per dag hun positie door te gevenaan de raceorganisatie Zodoende krijgen we een aardig beeld van devloot Zoals verwacht zijn wij de meest oostelijke boot Geen paniek destroom loopt op tot tweeeumlnhalve knoop en de wind is inmiddels gedraaidAlles volgens plan Bij de eerstvolgende sked liggen wij inderdaad veelverder naar voren in het veld Sterker nog we liggen op een derde plekin onze divisie (IRC 4) en op een eerste plaats in ORCMaar dan gaat het mis De stroom zou volgens de kaarten moeten
PINTA-MDe Pinta-M is een Sparkman enStephens gebouwd door Huismanin 1972 De boot vaart onderNederlandse vlag en is 2008 opeen bulkcarrier naar Sydney ver-voerd om eenmalig mee te doenaan de Rolex Sydney-Hobart raceIn 2008 werd het schip 3de in IRCdivisie 4 dat smaakte naar meer
Bemanning voor 2009Schipperwachtleider Atse BleiWachtleider Bert VisserVoordekkers Didier Wackens enMichiel Rueter Pit mast en stuurmanJochum Zeilmans Bart LeerlingKok Rien van der LindenNavigator Rinke van der Veen
aanzwellen tot een ruime 4 knopen Met 15 knopen wind erbij zouden wemet een knik in de schoot met gemak over de 7 knopen moeten lopenMaar er klopt iets niet Na wat onderzoek blijkt dat de stroomkaarten diewij ontvingen voor de start niet de juiste waren De volle bak stroom ligtdichter onder de kant Als klap op de vuurpijl is ook de wind weggezaktWat overblijft is een rommelig zeetje niet genoeg om tempo te makenTandenknarsend moeten we toekijken hoe de boot op elke golf stilvaltMiddenin de nacht valt de wind zelfs totaal weg Voor top en takel drijven
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
ADVERTENTIE
Alleen de hele groten kunnen het opbrengen om zondertegenstander in het zicht hard te rijden Dat vraagt omeen mentale hardheid De uitspraak is van NOS-com-mentator Maarten Ducroux tijdens een individuele tijdritin de Tour de France Bart Leerling herinnerde zich deopmerking tijdens de afgelopen editie van de klassiekerSydney-Hobart Aan boord van de Nederlandse Pinta-MWant offshorezeilen lijkt in dat opzicht veel op een tijdritondervond Bart aan den lijve Alleen dan langer heelveel langer Een verslag vanuit de kuip
Rolex Sydney-Hobart 2009 vanuit de Pinta-M kuip
VIDEO
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
FOTOS EN TEKST
e weerberichten vier dagen voor de start van deSydney-Hobart voorspellen een ruige rit in 30knopen door Bass Strait de zeestraat tussen
Australieuml en Tasmanieuml Alle zeilers hebben er zin inldquoNo worries materdquo Maar als de startdatum nadert wordende gesprekken opvallend kort Bij ons avondbiertje vraagtwachtleider Bert Visser wie van ons al eens 50 knopenheeft doorstaan Het blijft angstvallig stilDe start gaat in een roes aan ons voorbij De helikoptersboven de 116 boten maken communicatie bijna onmoge-lijk Wij zijn aan het racen de ogen gericht op trim winden tegenstanders Het duurt nog ruim 3 uur en een zeilwis-sel voordat het kwartje valt We zitten op zee onder genua2 en vol grootzeil rammen wij de golven aan de kant Wevaren de fcking Sydney-Hobart Wauw
GEWAAGD SPELNavigator Rinke van der Veen heeft dagen gepuzzeld metwindfiles stroomfiles en boatperformance-gegevens(polairen) De verwachting is dat wij een winddraaiingkrijgen gedurende de eerste nacht Door een lange klapnaar zee te maken (we liggen ongeveer op koers Nieuw-Zeeland) zijn we eerder bij de wind Maar er is nog eenbelangrijkere reden Voor de kust van Australieuml is eeneddy ontstaan door de westenwind die dagen voor destart heeft gewaaid Hoe verder je naar het oosten vaartdes te meer stroom je mee krijgt Maar het is een gewaagdspel Deze koers staat bijna haaks op die naar Tasmanieuml
D
We varen de fckingSydney-Hobart Wauw
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
TANDENKNARSENAlle boten zijn verplicht om twee keer per dag hun positie door te gevenaan de raceorganisatie Zodoende krijgen we een aardig beeld van devloot Zoals verwacht zijn wij de meest oostelijke boot Geen paniek destroom loopt op tot tweeeumlnhalve knoop en de wind is inmiddels gedraaidAlles volgens plan Bij de eerstvolgende sked liggen wij inderdaad veelverder naar voren in het veld Sterker nog we liggen op een derde plekin onze divisie (IRC 4) en op een eerste plaats in ORCMaar dan gaat het mis De stroom zou volgens de kaarten moeten
PINTA-MDe Pinta-M is een Sparkman enStephens gebouwd door Huismanin 1972 De boot vaart onderNederlandse vlag en is 2008 opeen bulkcarrier naar Sydney ver-voerd om eenmalig mee te doenaan de Rolex Sydney-Hobart raceIn 2008 werd het schip 3de in IRCdivisie 4 dat smaakte naar meer
Bemanning voor 2009Schipperwachtleider Atse BleiWachtleider Bert VisserVoordekkers Didier Wackens enMichiel Rueter Pit mast en stuurmanJochum Zeilmans Bart LeerlingKok Rien van der LindenNavigator Rinke van der Veen
aanzwellen tot een ruime 4 knopen Met 15 knopen wind erbij zouden wemet een knik in de schoot met gemak over de 7 knopen moeten lopenMaar er klopt iets niet Na wat onderzoek blijkt dat de stroomkaarten diewij ontvingen voor de start niet de juiste waren De volle bak stroom ligtdichter onder de kant Als klap op de vuurpijl is ook de wind weggezaktWat overblijft is een rommelig zeetje niet genoeg om tempo te makenTandenknarsend moeten we toekijken hoe de boot op elke golf stilvaltMiddenin de nacht valt de wind zelfs totaal weg Voor top en takel drijven
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Alleen de hele groten kunnen het opbrengen om zondertegenstander in het zicht hard te rijden Dat vraagt omeen mentale hardheid De uitspraak is van NOS-com-mentator Maarten Ducroux tijdens een individuele tijdritin de Tour de France Bart Leerling herinnerde zich deopmerking tijdens de afgelopen editie van de klassiekerSydney-Hobart Aan boord van de Nederlandse Pinta-MWant offshorezeilen lijkt in dat opzicht veel op een tijdritondervond Bart aan den lijve Alleen dan langer heelveel langer Een verslag vanuit de kuip
Rolex Sydney-Hobart 2009 vanuit de Pinta-M kuip
VIDEO
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
FOTOS EN TEKST
e weerberichten vier dagen voor de start van deSydney-Hobart voorspellen een ruige rit in 30knopen door Bass Strait de zeestraat tussen
Australieuml en Tasmanieuml Alle zeilers hebben er zin inldquoNo worries materdquo Maar als de startdatum nadert wordende gesprekken opvallend kort Bij ons avondbiertje vraagtwachtleider Bert Visser wie van ons al eens 50 knopenheeft doorstaan Het blijft angstvallig stilDe start gaat in een roes aan ons voorbij De helikoptersboven de 116 boten maken communicatie bijna onmoge-lijk Wij zijn aan het racen de ogen gericht op trim winden tegenstanders Het duurt nog ruim 3 uur en een zeilwis-sel voordat het kwartje valt We zitten op zee onder genua2 en vol grootzeil rammen wij de golven aan de kant Wevaren de fcking Sydney-Hobart Wauw
GEWAAGD SPELNavigator Rinke van der Veen heeft dagen gepuzzeld metwindfiles stroomfiles en boatperformance-gegevens(polairen) De verwachting is dat wij een winddraaiingkrijgen gedurende de eerste nacht Door een lange klapnaar zee te maken (we liggen ongeveer op koers Nieuw-Zeeland) zijn we eerder bij de wind Maar er is nog eenbelangrijkere reden Voor de kust van Australieuml is eeneddy ontstaan door de westenwind die dagen voor destart heeft gewaaid Hoe verder je naar het oosten vaartdes te meer stroom je mee krijgt Maar het is een gewaagdspel Deze koers staat bijna haaks op die naar Tasmanieuml
D
We varen de fckingSydney-Hobart Wauw
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
TANDENKNARSENAlle boten zijn verplicht om twee keer per dag hun positie door te gevenaan de raceorganisatie Zodoende krijgen we een aardig beeld van devloot Zoals verwacht zijn wij de meest oostelijke boot Geen paniek destroom loopt op tot tweeeumlnhalve knoop en de wind is inmiddels gedraaidAlles volgens plan Bij de eerstvolgende sked liggen wij inderdaad veelverder naar voren in het veld Sterker nog we liggen op een derde plekin onze divisie (IRC 4) en op een eerste plaats in ORCMaar dan gaat het mis De stroom zou volgens de kaarten moeten
PINTA-MDe Pinta-M is een Sparkman enStephens gebouwd door Huismanin 1972 De boot vaart onderNederlandse vlag en is 2008 opeen bulkcarrier naar Sydney ver-voerd om eenmalig mee te doenaan de Rolex Sydney-Hobart raceIn 2008 werd het schip 3de in IRCdivisie 4 dat smaakte naar meer
Bemanning voor 2009Schipperwachtleider Atse BleiWachtleider Bert VisserVoordekkers Didier Wackens enMichiel Rueter Pit mast en stuurmanJochum Zeilmans Bart LeerlingKok Rien van der LindenNavigator Rinke van der Veen
aanzwellen tot een ruime 4 knopen Met 15 knopen wind erbij zouden wemet een knik in de schoot met gemak over de 7 knopen moeten lopenMaar er klopt iets niet Na wat onderzoek blijkt dat de stroomkaarten diewij ontvingen voor de start niet de juiste waren De volle bak stroom ligtdichter onder de kant Als klap op de vuurpijl is ook de wind weggezaktWat overblijft is een rommelig zeetje niet genoeg om tempo te makenTandenknarsend moeten we toekijken hoe de boot op elke golf stilvaltMiddenin de nacht valt de wind zelfs totaal weg Voor top en takel drijven
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
FOTOS EN TEKST
e weerberichten vier dagen voor de start van deSydney-Hobart voorspellen een ruige rit in 30knopen door Bass Strait de zeestraat tussen
Australieuml en Tasmanieuml Alle zeilers hebben er zin inldquoNo worries materdquo Maar als de startdatum nadert wordende gesprekken opvallend kort Bij ons avondbiertje vraagtwachtleider Bert Visser wie van ons al eens 50 knopenheeft doorstaan Het blijft angstvallig stilDe start gaat in een roes aan ons voorbij De helikoptersboven de 116 boten maken communicatie bijna onmoge-lijk Wij zijn aan het racen de ogen gericht op trim winden tegenstanders Het duurt nog ruim 3 uur en een zeilwis-sel voordat het kwartje valt We zitten op zee onder genua2 en vol grootzeil rammen wij de golven aan de kant Wevaren de fcking Sydney-Hobart Wauw
GEWAAGD SPELNavigator Rinke van der Veen heeft dagen gepuzzeld metwindfiles stroomfiles en boatperformance-gegevens(polairen) De verwachting is dat wij een winddraaiingkrijgen gedurende de eerste nacht Door een lange klapnaar zee te maken (we liggen ongeveer op koers Nieuw-Zeeland) zijn we eerder bij de wind Maar er is nog eenbelangrijkere reden Voor de kust van Australieuml is eeneddy ontstaan door de westenwind die dagen voor destart heeft gewaaid Hoe verder je naar het oosten vaartdes te meer stroom je mee krijgt Maar het is een gewaagdspel Deze koers staat bijna haaks op die naar Tasmanieuml
D
We varen de fckingSydney-Hobart Wauw
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
TANDENKNARSENAlle boten zijn verplicht om twee keer per dag hun positie door te gevenaan de raceorganisatie Zodoende krijgen we een aardig beeld van devloot Zoals verwacht zijn wij de meest oostelijke boot Geen paniek destroom loopt op tot tweeeumlnhalve knoop en de wind is inmiddels gedraaidAlles volgens plan Bij de eerstvolgende sked liggen wij inderdaad veelverder naar voren in het veld Sterker nog we liggen op een derde plekin onze divisie (IRC 4) en op een eerste plaats in ORCMaar dan gaat het mis De stroom zou volgens de kaarten moeten
PINTA-MDe Pinta-M is een Sparkman enStephens gebouwd door Huismanin 1972 De boot vaart onderNederlandse vlag en is 2008 opeen bulkcarrier naar Sydney ver-voerd om eenmalig mee te doenaan de Rolex Sydney-Hobart raceIn 2008 werd het schip 3de in IRCdivisie 4 dat smaakte naar meer
Bemanning voor 2009Schipperwachtleider Atse BleiWachtleider Bert VisserVoordekkers Didier Wackens enMichiel Rueter Pit mast en stuurmanJochum Zeilmans Bart LeerlingKok Rien van der LindenNavigator Rinke van der Veen
aanzwellen tot een ruime 4 knopen Met 15 knopen wind erbij zouden wemet een knik in de schoot met gemak over de 7 knopen moeten lopenMaar er klopt iets niet Na wat onderzoek blijkt dat de stroomkaarten diewij ontvingen voor de start niet de juiste waren De volle bak stroom ligtdichter onder de kant Als klap op de vuurpijl is ook de wind weggezaktWat overblijft is een rommelig zeetje niet genoeg om tempo te makenTandenknarsend moeten we toekijken hoe de boot op elke golf stilvaltMiddenin de nacht valt de wind zelfs totaal weg Voor top en takel drijven
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
e weerberichten vier dagen voor de start van deSydney-Hobart voorspellen een ruige rit in 30knopen door Bass Strait de zeestraat tussen
Australieuml en Tasmanieuml Alle zeilers hebben er zin inldquoNo worries materdquo Maar als de startdatum nadert wordende gesprekken opvallend kort Bij ons avondbiertje vraagtwachtleider Bert Visser wie van ons al eens 50 knopenheeft doorstaan Het blijft angstvallig stilDe start gaat in een roes aan ons voorbij De helikoptersboven de 116 boten maken communicatie bijna onmoge-lijk Wij zijn aan het racen de ogen gericht op trim winden tegenstanders Het duurt nog ruim 3 uur en een zeilwis-sel voordat het kwartje valt We zitten op zee onder genua2 en vol grootzeil rammen wij de golven aan de kant Wevaren de fcking Sydney-Hobart Wauw
GEWAAGD SPELNavigator Rinke van der Veen heeft dagen gepuzzeld metwindfiles stroomfiles en boatperformance-gegevens(polairen) De verwachting is dat wij een winddraaiingkrijgen gedurende de eerste nacht Door een lange klapnaar zee te maken (we liggen ongeveer op koers Nieuw-Zeeland) zijn we eerder bij de wind Maar er is nog eenbelangrijkere reden Voor de kust van Australieuml is eeneddy ontstaan door de westenwind die dagen voor destart heeft gewaaid Hoe verder je naar het oosten vaartdes te meer stroom je mee krijgt Maar het is een gewaagdspel Deze koers staat bijna haaks op die naar Tasmanieuml
D
We varen de fckingSydney-Hobart Wauw
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
TANDENKNARSENAlle boten zijn verplicht om twee keer per dag hun positie door te gevenaan de raceorganisatie Zodoende krijgen we een aardig beeld van devloot Zoals verwacht zijn wij de meest oostelijke boot Geen paniek destroom loopt op tot tweeeumlnhalve knoop en de wind is inmiddels gedraaidAlles volgens plan Bij de eerstvolgende sked liggen wij inderdaad veelverder naar voren in het veld Sterker nog we liggen op een derde plekin onze divisie (IRC 4) en op een eerste plaats in ORCMaar dan gaat het mis De stroom zou volgens de kaarten moeten
PINTA-MDe Pinta-M is een Sparkman enStephens gebouwd door Huismanin 1972 De boot vaart onderNederlandse vlag en is 2008 opeen bulkcarrier naar Sydney ver-voerd om eenmalig mee te doenaan de Rolex Sydney-Hobart raceIn 2008 werd het schip 3de in IRCdivisie 4 dat smaakte naar meer
Bemanning voor 2009Schipperwachtleider Atse BleiWachtleider Bert VisserVoordekkers Didier Wackens enMichiel Rueter Pit mast en stuurmanJochum Zeilmans Bart LeerlingKok Rien van der LindenNavigator Rinke van der Veen
aanzwellen tot een ruime 4 knopen Met 15 knopen wind erbij zouden wemet een knik in de schoot met gemak over de 7 knopen moeten lopenMaar er klopt iets niet Na wat onderzoek blijkt dat de stroomkaarten diewij ontvingen voor de start niet de juiste waren De volle bak stroom ligtdichter onder de kant Als klap op de vuurpijl is ook de wind weggezaktWat overblijft is een rommelig zeetje niet genoeg om tempo te makenTandenknarsend moeten we toekijken hoe de boot op elke golf stilvaltMiddenin de nacht valt de wind zelfs totaal weg Voor top en takel drijven
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
We varen de fckingSydney-Hobart Wauw
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
TANDENKNARSENAlle boten zijn verplicht om twee keer per dag hun positie door te gevenaan de raceorganisatie Zodoende krijgen we een aardig beeld van devloot Zoals verwacht zijn wij de meest oostelijke boot Geen paniek destroom loopt op tot tweeeumlnhalve knoop en de wind is inmiddels gedraaidAlles volgens plan Bij de eerstvolgende sked liggen wij inderdaad veelverder naar voren in het veld Sterker nog we liggen op een derde plekin onze divisie (IRC 4) en op een eerste plaats in ORCMaar dan gaat het mis De stroom zou volgens de kaarten moeten
PINTA-MDe Pinta-M is een Sparkman enStephens gebouwd door Huismanin 1972 De boot vaart onderNederlandse vlag en is 2008 opeen bulkcarrier naar Sydney ver-voerd om eenmalig mee te doenaan de Rolex Sydney-Hobart raceIn 2008 werd het schip 3de in IRCdivisie 4 dat smaakte naar meer
Bemanning voor 2009Schipperwachtleider Atse BleiWachtleider Bert VisserVoordekkers Didier Wackens enMichiel Rueter Pit mast en stuurmanJochum Zeilmans Bart LeerlingKok Rien van der LindenNavigator Rinke van der Veen
aanzwellen tot een ruime 4 knopen Met 15 knopen wind erbij zouden wemet een knik in de schoot met gemak over de 7 knopen moeten lopenMaar er klopt iets niet Na wat onderzoek blijkt dat de stroomkaarten diewij ontvingen voor de start niet de juiste waren De volle bak stroom ligtdichter onder de kant Als klap op de vuurpijl is ook de wind weggezaktWat overblijft is een rommelig zeetje niet genoeg om tempo te makenTandenknarsend moeten we toekijken hoe de boot op elke golf stilvaltMiddenin de nacht valt de wind zelfs totaal weg Voor top en takel drijven
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
TANDENKNARSENAlle boten zijn verplicht om twee keer per dag hun positie door te gevenaan de raceorganisatie Zodoende krijgen we een aardig beeld van devloot Zoals verwacht zijn wij de meest oostelijke boot Geen paniek destroom loopt op tot tweeeumlnhalve knoop en de wind is inmiddels gedraaidAlles volgens plan Bij de eerstvolgende sked liggen wij inderdaad veelverder naar voren in het veld Sterker nog we liggen op een derde plekin onze divisie (IRC 4) en op een eerste plaats in ORCMaar dan gaat het mis De stroom zou volgens de kaarten moeten
PINTA-MDe Pinta-M is een Sparkman enStephens gebouwd door Huismanin 1972 De boot vaart onderNederlandse vlag en is 2008 opeen bulkcarrier naar Sydney ver-voerd om eenmalig mee te doenaan de Rolex Sydney-Hobart raceIn 2008 werd het schip 3de in IRCdivisie 4 dat smaakte naar meer
Bemanning voor 2009Schipperwachtleider Atse BleiWachtleider Bert VisserVoordekkers Didier Wackens enMichiel Rueter Pit mast en stuurmanJochum Zeilmans Bart LeerlingKok Rien van der LindenNavigator Rinke van der Veen
aanzwellen tot een ruime 4 knopen Met 15 knopen wind erbij zouden wemet een knik in de schoot met gemak over de 7 knopen moeten lopenMaar er klopt iets niet Na wat onderzoek blijkt dat de stroomkaarten diewij ontvingen voor de start niet de juiste waren De volle bak stroom ligtdichter onder de kant Als klap op de vuurpijl is ook de wind weggezaktWat overblijft is een rommelig zeetje niet genoeg om tempo te makenTandenknarsend moeten we toekijken hoe de boot op elke golf stilvaltMiddenin de nacht valt de wind zelfs totaal weg Voor top en takel drijven
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
aanzwellen tot een ruime 4 knopen Met 15 knopen wind erbij zouden wemet een knik in de schoot met gemak over de 7 knopen moeten lopenMaar er klopt iets niet Na wat onderzoek blijkt dat de stroomkaarten diewij ontvingen voor de start niet de juiste waren De volle bak stroom ligtdichter onder de kant Als klap op de vuurpijl is ook de wind weggezaktWat overblijft is een rommelig zeetje niet genoeg om tempo te makenTandenknarsend moeten we toekijken hoe de boot op elke golf stilvaltMiddenin de nacht valt de wind zelfs totaal weg Voor top en takel drijven
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
de mannen in de hondenwacht (2400 ndash
0400) met 25 knoop richting TasmanieumlDe concurrentie heeft wel winddruk gehadof het moet extra stroom zijn geweest Weliggen op de allerlaatste plaats terwijl deachterhoede voor ons uit het zicht isInmiddels zijn we ook Bass Strait ingedob-berd Gelaten horen we de eerstvolgendeskeds aan De nummers 1 tot en met 5hebben bijna 60 mijl voorsprong
HOOPToch zit er voor ons nog wat in het vat meldtonze navigator De vloot ligt geparkeerd in eenkolossaal windwak en wij gaan langzaamaanwind krijgen 20 of wellicht zelfs 25 knopen inde kont Noem het geluk of niet deze keer zithet ons mee De wind bouwt gedurende dedag inderdaad op net als de zee overigens Bijelke extra vlaag zie je hoop in de ogen van debemanning Kinnen gaan omhoog de blikkenzijn getergd It aint over till the fat lady singsLaat die skeds maar komen Na 5 uur voldoortreinen gaat de stormspi erop all handson dek De vlagen tikken nu de 35 aan Debootsnelheid schiet over de 12 knopen gemid-deld heen Tot Kaap Raoul is het nog 40 mijlEen kleine 4 uur in dit tempo Dan schuivenzo weer aan bij het veld
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Tandenknarsend kijkenwe toe hoe de bootop elke golf stilvalt
foto
s copy
Dan
iel F
orst
erR
olex
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
BROACHWacko onze Belgische voordekker staat te sturen als hetgebeurt we gaan vol in de broach Verschrikt kijkt ieder-een achterom ldquoStuurkabel gebroken verklaart hij directZonder haperen worden de noodzakelijk stappen gezet Despi wordt opgeruimd terwijl Atse en Bert het noodroermonteren De navigator belt direct onze situatie door aanraceorganisatie Binnen het kwartier varen wij onder genua3 en noodhelmstok weer richting Hobart Racecontrolmeldt het spijtig voor ons te vinden zeker omdat wijvirtueel in het geel zaten (ORC overall)Gehavend strompelen wij na nog een kleine 12 uur zeilenHobart binnen En dan schiet de vergelijking met tijdrijdentoch weer door het hoofd Elke tijdrijder gaat volkomenstuk over de finish Wij ook Z
foto
s copy
Kur
t Arig
oRo
lex
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
ADVERTENTIE
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
video
FOTOS EN TEKST JELLE ROOS en FLOORTJE HENDRIKSEN
StuurloosLibis verliest roer opAtlantische Oceaan
Vijftien dagen zijn er verstrekensinds de Libis Mindeloo op de Kaapverdische Eilanden achter zich lietDe Atlantische oversteek van Jelleen Floor zit er bijna op Nog maar105 mijl zijn er te gaan voor ze deSuriname Rivier op kunnen varenNiet meer dan een kleine dag zei-len voor hun DEB 33 eenSparkmanampStephens van goedtien meter Maar het zal heelanders gaan lopen Jelle heeft neteen couscoussalade voor de lunchgemaakt als ze denken dat destuurautomaat kuren vertoontMaar het blijkt veel erger dan datWanneer Floor het stuurwiel paktmerkt ze dat de boot helemaalniet meer stuurt Jelle vertelt hetopmerkelijke verhaal
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Tevergeefs monterenwe binnen zestig secon-den de noodhelmstokAls deze ook niet blijktte werken vrezen wehet ergste Beelden metonze waterdichte came-ra genomen hangendover de rand van deboot bevestigen onsvermoeden het roer-blad is van de roerasafgebroken en bungeltonder de boot los in de
hak Een duik in het zeewater om te redden wat er teredden valt mag niet helpen en hulpeloos zien we evenlater het RVS roerblad naar de bodem van de oceaanzinken
NOODROERENAries Door het pendulum vast te zetten kunnen we methet roerblad van de Aries windvaanstuurinstallatie enigzinssturen Helaas wakkert in de nacht de wind aan tot meerdan 25 knopen met bijbehorende golven waardoor hetpendulum na 50 mijl afbreektSpinnakerboom I In de ochtend probeer ik de spinnaker-boom aan de radarpaal achterop de Libis te bevestigen eneen soort van peddelroer te maken Hoewel de boom welheen en weer beweegt lukt het niet om de boot ook maarenigszins van richting te doen veranderenSpinnakerboom II s Middags herhalen we het experi-ment met een plank van 50 x 20 cm aan de spinnakerboomDe druk is nu of te weinig (boom niet diep genoeg in hetwater) of zo groot dat ik de spiboom niet kon houden en
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
bang ben dat hijbreekt Lastig is dat erpermanent 25 tot 30knopen wind staat endat de golven zeer steilblijven Bij minderwind en zeegang hadde laatste poging mis-schien succesvol kun-nen zijn Bij windstiltehadden we ook nogkunnen proberen dedinghy langszij te leg-gen en op die manier de boot te besturen
21 uur drie gebroken noodroeren en vele vele velePan-Pan berichten later krijgen we eindelijk contact meteen Britse tanker de Georgina PG
Noodroer 4 De bemanning van de Georgina PG heefteen noodroer gefabriceerd (foto) Over de as van het roerhebben zij een stalenbuis geschoven Het isde bedoeling dat wij debuis aan de reling beves-tigen en op die manier -al dan niet tijdens eensleep - de Libis zoudenkunnen sturenHelaas breekt mededoor de hoge golven ende 2 knopen stroom hetroer al tijdens hetbevestigen
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Weer tien uur en nog een gebroken noodroer later zienwe ons genoodzaakt de Libis achter te laten op open zeeZonder roer konden we de boot een redelijk rechte koerslaten varen maar enkel een koers van 120 graden op dewind Dit betekende in dit geval helaas of richting dezandbank (inclusief brekers) of terug richting de Kaap-verdische Eilanden Gingen we hoger of lager varen danging de boot direct gijpen of overstagDe sleeppoging door de tanker is mislukt de autoriteitenhebben bevestigd dat we niet hoeven te rekenen opandere hulp en de tanker moet naar binnen We liggeninmiddels op 13 meter diepte en hebben met de noodroe-ren 75 mijl richting de kust weten af te leggen We hebbenvijftien minuten de tijd om drie ankers uit te brengen watspullen in te pakken de ankerverlichting aan te doen ende boot af te sluiten Met tranende ogen en doodop vanmeer dan dertig uur geen slaap gedesillusioneerd datbuiten de tanker niemand bereid is om ons te slepenstappen we in de reddingsboot en laten we de Libis op zeeachter Het is maandag 28 december 19 uur
Dinsdagmiddag 29 december om 13 uur stap ik aan boordvan een roestige viskotter die bereid is om samen met mijen drie andere vissers een poging te doen om de roerlozeLibis naar Parimaribo te slepen Ik schrijf vissers maar alsik aan de eerste vraag of hij vaak dit soort dingen doetblijkt het zijn eerste keer op zee te zijn Hij is vrachtwagen-monteur en moest mee van zijn baas Dat dat geenoverbodige luxe is blijkt anderhalf uur later als terwijl ikover dek loop de diesel me in het gezicht spuit Al met algeen vertrouwwekende situatie Daar komt bij dat als wena zeven uur varen de Libis bereiken de andere vissers mijvragen wat de voor of de achterkant van de boot isVoordat we de boot bereiken eten we een door de vissersgefabriceerde maaltijd met pikante kip Ik vraag waar ik
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
mijn plastic bordje kanweggooien ldquoGooimaar overboordrdquo ant-woorden ze Over-boord Ze vertellenmij dat als je meer danvijf mijl uit de kustbent je afval gewoonoverboord mag gooi-en Ik leg hen uit datplastic niet door denatuur wordt afgebro-ken en geef aan dat dit
uiteindelijk ook op hen (vissers) hun weerslag zal hebbenTegen mijn verwachting in lijken ze hier serieus over na tedenken en als ik een uur later langs de kombuis loop zieik daar een snel gefabriceerde prullenbak staanHet is inmiddels pikdonker het waait en het regent Ik hebde vissers al voorbereid op het feit dat we in tegenstellingtot wat zij dachten niet met negen knopen per uurkunnen slepen Ik vraag me af waar ik mee bezig ben Die
vraag wordt nog concre-ter als ik mij besef watde enige mogelijkheid isom contact met de Libiste maken zonder datdeze door de groteroestige kotter naar debodem van de zeewordt gezonden Ik ziegeen andere mogelijk-heid dan de kotterdicht bij de Libis te diri-geren en dan met een
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
lijn om mijn mid-del midden in denacht de viermeter hoge gol-ven en twee kno-pen stroomoverboord tespringen() ennaar de boot tezwemmenAlleen op diemanier kanergere schade worden voor-komen Als ik dit met de vissers bespreek en daarbij directaangeef dat ik eerlijk gezegd het in mijn broek doe vanangst met het vooruitzicht om overboord te gaan begin-nen ze voor mij te bidden Ze zien dat ik niet meebid envragen in welke god ik geloof Ik antwoord dat ik inDarwin geloof maar van die religie hebben ze nog nooitgehoordAbrupt stoppen ze overigens weer met bidden als ikaangeef dat eacuteeacuten vanhen achter mij aan zalmoeten komen omdatik hulp op de Libisnodig heb Door aan tegeven dat diegene welmijn lijn kan gebruikendie dan aan de zeilbootvast zal zitten weet ikze te overtuigen Ikspring zwem voor mijnleven en weet gelukkigin eacuteeacuten keer de Libis te
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
bereiken en aanboord te klim-men Hij gaat alseen dolle op enneer op de hogegolven De Guy-aanse visser aar-zelt gelukkig nieten springt mesnel achternaAan boord ver-dwijnt zijn held-haftigheid
helaas snel De bok-kende boot zorgt ervoor dat hij neerploft in de kuip achterhet stuurwiel en aangeeft dat hij daar voorlopig nietvandaan komt Geen (groot) probleem Hij kan mij vandaaruit ook helpen Ik licht de drie ankers ruim de velelijnen op start de motor vergeet de afsluiter van hetkoelwater open te zetten doe de motor weer uit als hetkoelwateralarm gaat en prepareer vier lijnen voor de sleepMet twee lijnen aan bak- en twee aan stuurboord vanaf deboeg en twee vrachtwagenbanden en een ketting achterons aan als sleepanker beginnen we aan de vijftig mijllange sleeptocht naar Commewijne op de SurinamerivierOnderweg nemen wind en golven af en heb ik tijd de bootlangzaam op te ruimen koffie te zetten en meer te wetente komen over het leven van een Guyaanse visser inParamaribo 26 Uur nadat we vertrokken leggen we weeraan De Libis is terug het herstel kan beginnen
Jelle en Floortje zoeken nog een opstapper voor de etappenaar Trinidad op 15-2 Mail naar jelledoeidoeiorg
Z
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
ADVERTENTIE
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Gdenk gdenk krrrk krrk doenk doenk doenk Je scheurt met 50 km overde ijsvlakte ontwijkt een wak je hoort de scheuren in het ijs knallen de windfluit en je gaacuteaacutethellip IJspret op De Kaag Van oudsher wordt hier rsquos zomers hiergezeild maar in de winterse wereld van deze januari duiken opeens Oudhol-landse ijsschuiten op uit schuurtjes zolders en garages
op de KaagIJSPRET
foto
copy K
arel
Hei
jnen
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
video
Zodra het maar enigszins mogelijk is speren de bootjes over het ijs en je waantje een eeuw terug in de tijd De Amundsen is 110 jaar oud en doet qua fun nietonder voor een DN Monotype of andere moderne ijsracer Het gaat hard deadrenaline doet zijn werk Top
VIDEO
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
FEBRUARI 20107 februari Grevelingen Cup Port Zeacutelande Ouddorp ORC Toerklasse First 317 J80 X-35 wwwgrevelingencupnl
7 februari Winterwedstrijd Hoorn scherpe jachten wwwwsvhoornnl
7 februari Winterwedstrijd WSV Viking Den Bosch wwwwsvvikingnl
7 februari Winterwedstrijden Kaag wwwkwvdekaagnl
8-12 februari 33e Americarsquos Cup Valencia http33rdamericascupcom
14 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl14 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
14 februari Winterwedstrijd Pampus Loosdrecht wwwkwvlnl
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Evenement opgeven Mail naar agendaziltmagazinenl
21 februari Winterwedstrijd Drimmelen wwwwsvbiesboschnl
27 februari Coldhanded Cup Lelystad wwwcoldhandedcupnl
28 februari Winterwedstrijden WV Almere Enkhuizen wwwwv-almerenl
28 februari IJspegel Scheveningen wwwijspegelcom
B E U R Z E N
6-14 februari Belgian Boatshow Gent wwwbelgianboatshowcom
12-17 feb Boot Holland Leeuwarden www boot-hollandnl
2-7 maart Hiswa Rai Amsterdam www hiswanl
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Volg de stippellijn naar de regenboogOnze tjalk zoekt langzaam haar weg naar huis over het verlaten Waddat onder ons bruist als een Alka-Seltzer in een glas koud water Het isafgaand tij en als het niet nog een beetje wil waaien komen we laat thuisWe hoeven alleen op de regenboog af te varen tot we er zijn maar welkeEr verschijnen er steeds meer
foto
copy S
aski
a va
n de
r Slu
is
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
ZINTUIGEN
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
ZILTE KLIKSADVERTENTIE
meer weten salesaccutoolsnl
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
ZILTE KLIKS
Marine Communication Specialists Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Gevecht der
GIGANTENStrijd om Americas Cupeindelijk terug naar het water
Wie na de prachtige wedstrijdserie in 2007 wildeweten hoe het verder zou gaan met de AmericasCup werd het niet gemakkelijk gemaakt Zonderjuridische achtergrond en veel vrije tijd was hetbijna onmogelijk de ontwikkelingen te begrijpenBasis van al het gekrakeel is dat volgens de regelsvan het spel alleen de bekerhouder bepaalt waarwanneer en hoe hij zijn trofee wenst te verdedigenZolang hij zich maar beweegt binnen de bepalin-gen van de Deed of Gift het feitelijke wedstrijdre-glement dat zon 150 jaar geleden bij de rechtbankvan New York werd gedeponeerdAls dat reglement verschillend wordt geinterpre-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
teerd heeft diezelfde rechtbank het beslissendewoord En dat oordeel was in de afgeopen tweeeumln-half jaar heel vaak nodig Over vrijwel alles werdgesteggeld Over wie de uitdager mocht zijn overwaar de volgende regatta zou worden gehoudenen over het boottype waarmee er gevaren moestworden Als er niet op het laatste moment weerergens een dagvaarding op de mat valt lijkt er aandat eindeloze gehakketak toch een einde te zijngekomen Alles wijst erop dat er niet langer in derechtzaal om de Americas Cup zal worden gestre-den maar daar waar het hoort op het water
GIGANTEN
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Vanaf 8 februari zal er opnieuw om de Cup worden gestreden De plek isdezelfde als in 2007 De condities in het Spaanse Valencia zullen echter inniets lijken op die van de vorige keer toen er in de zomer werd gezeild Ookvan de wedstrijdformule die toen en in vele decennia daarvoor werdgehanteerd is niets meer over Er is geen grote vloot potentieumlle uitdagers
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
die via groepseries bepaalt wie in een finale tegen de bekerhouder magstrijden In plaats daarvan is er maar eacuteeacuten uitdager de jachtclub van SanFrancisco die de BMW Oracle van Larry Ellison in de strijd brengt Zoals het ernu naar uitziet worden er hooguit drie races tegen bekerhouder Alinghigevaren Het team dat er twee wint neemt de foeilelijke beker mee naar huis
VIDEO
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
De meest opvallende verandering zijn echter de boten waarin wordt geva-ren De 70-voets monohulls zijn ingeruild voor enorme multihulls van 90voet Alinghi koos voor een catamaran terwijl BMW Oracle de voorkeur aaneen trimaran gaf Die laatste beschikt bovendien over een mast waaraangeen zeildoek meer wordt gevoerd maar waar vaste koolstof panelen voorde voorstuwig moeten zorgen En ook verder zitten de boten vol innove-
foto
s copy
Geo
rge
John
sAl
ingh
i
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
rende ideeeumln en nog nooit eerder toegepaste techniek Dat dat alles voorniet meer dan 100 wedstrijdmijlen uit de kast wordt gehaald zegt niet alleenveel over het prestige van de Americas Cup maar ook over de eigenarenvan de beide teams die kennelijk niet door de kredietcrisis werden getroffenOver welke budgetten er met dat alles gemoeid is zijn Larry Ellison (Oraclesoftware en een geschat persoonlijk vermogen van 27 miljard) en Ernesto
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Bertarelli (eigenaar van farmaceutisch producent Alinghi en met 82 miljardde armoedzaaier van de twee) weinig mededeelzaam Voor het gemakhouden wij het dus maar op een voorzichtige schatting van een miljoen pergezeilde wedstrijdmijl En dan zal de praktijk nog altijd moeten uitwijzen ofje met twee van zulke monsters uumlberhaupt wel kunt matchracen
foto
s copy
Gill
es M
artin
-Rag
etB
MW
-Ora
cle
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Zonder twijfel wordt de 33e editie een opmerkelijk hoofdstuk in de toch alzo bewogen historie van de Americas Cup Want al dat geld en al datkoolstof van vandaag wijkt feitelijk niet af van wat er al 150 jaar gebeurtDe Americas Cup is het Speeltje van de Rijken der Aarde maar verlegt ooktelkens de grenzen van de techniek met de allerbeste zeilers
VIDEO
AMERICAS CUP LIVE OP TVEurosport doet rechtstreeks ver-slag van de beide wedstrijden op8 en 10 februari (vanaf 930 uurtot het einde van de race omongeveer 12 uur) Bij gelijkspelzal de derde wedstrijd (tevensfinale) worden uitgezonden op12 februari ook om 0930 uur
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
DIRK DE RIDDERBMW Oraclegrootzeiltrimmer
SIMEON TIENPONTBMW Oraclevoordekker
PIET VAN NIEUWENHUIJZENAlinghivoordekker
Simeon Tienpont (28) waseen van de talentvolle jongezeilers uit de ABN Amrocampagne voor de VolvoOcean Race 2005-2006 Nazijn wereldomzeiling mon-sterde hij aan bij BMW Ora-cle waar het voordek zijndomein werd
Van de drie Nederlanders in deAmericas Cup is Piet vanNieuwenhuyzen (38) de veteraanOp zijn indrukkwekkende CV staatonde rmeer een Whitbread Roundthe World Race aan boord van Bru-nel Sunergy in 1997 In de AmericasCup van 2003 en 2007 behoordePiet ook al tot de vaste bemanningvan winnende Alinghi
Dirk de Ridder (37) zeildeeen Whitbread (Merit) entweemaal de Volvo OceanRace (llbruck en Pirates ofthe Caribbean) Na de mis-lukte VOR-campagne vanMean Machine vroeg BMWOracle Dirk als grootzeil- envleugeltrimmer
HOLLANDS GLORIEAlinghi-ontwerper Rolf Vrolijk jurylid Josje Hofland en talloze
ander Nederlanders spelen rond de Americas Cup een rolDrie verdienden zelfs een plek op een van de boten
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
ADVERTENTIE
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
foto
s copy
Ton
y M
els
Door slecht weer moest het NK ijssurfen 2010 een week eerder nog wordenuitgesteld maar op 16 januari waren het ijs en de wind bij Strand Horst goedgenoeg voor een bijzonder kampioenschap Maar liefst 82 deelnemers versche-nen aan de start Bij menig ander kampioenschap is het materiaal voor eengroot deel bepalend voor de overwinningskansen Bij ijssurfen is dat andersVeel planken zijn in de week voor het NK nog in elkaar geschroefd met
VIDEO
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
materiaal dat de surfer in deschuur voorhanden had Vooranderen was een ritje naar delokale bouwmarkt voldoende om een kampioensplank te fabriceren Bij demannen won Peter van der Meer met het oudste zeil in het veld De snelsteijssurfster was Femke van der Valk
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
OCEAN RACE
STARTZONDAG 7 FEBRUARI 15 UUR
IJMUIDEN - AZORENDoe mee metje eigen VO70
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Op zondag 7 februari 2010 gaat om 15 uur de eerste virtuele ZiltOcean Race van start We zeilen van IJmuiden naar Horta op deAzoren en varen met VO 70s Deelname is vrij voor iedere Zilt-lezerHoewel het om een virtuele race op het computerscherm gaat zijn deovereenkomsten met de werkelijkheid groot In de Zilt Ocean Racegaat het vooral om tactiek en routering Je maakt gebruik van dewerkelijk wind zoals die er tijdens de race staat en je krijgt een aantalmalen per dag nieuwe weerprognoses Omdat het om de werkelijkesituatie gaat kun je echter ook gebruik maken van alle anderegribfiles of weerkaarten die je op het internet vindt Wie daar slim meeomgaat zal zeker in het voordeel zijnOmdat we geen zicht op het weer of de prestaties van de deelnemershebben is de finishdatum onzeker Naar verwachting zul je ongeveereen week onderweg zijnAlle boten beschikken over een stuurautomaat Maar vrijwel zeker zalde overwinning worden betwist door die zeilers die slaap en werkgeverhet beste in hun wachtschema weten te passen De Zilt Ocean Racewordt gefaciliteerd door Sailonline
REGISTRERENMaak een acount aan via de tab CREATE ACCOUNT in de blauwe balk opde homepage van wwwsailonlineorg door het opgeven van jee-mailadres Je krijgt dan een link toegestuurd waarmee je registratiecompleet maakt De username die je hier kiest wordt ook je bootnaam inde race Meld je hierna aan als deelnemer aan de Zilt Ocean Race via deGO TO RACE knop in de rechter kolomSelecteer het land onder welke vlag je vaart en kies je boottype Voor Zilt-lezers is er een speciale klasse de VO70 FOR ZILT READERS Beide VO 70szijn even snel maar na de start kun je niet meer wisselen van klasseVanaf nu ga je op de homepage via de knop GO TO RACE rechtstreeks naarde pagina met jouw boot- en wedstrijdinformatie
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Vaar je bootHet scherm opent met een zeekaart van een deel van het traject Met de plus-en minknop rechtsbovenin de kaart zoom je in en uit Een andere kaartuit-snede kies je door met linkermuisknop ingedrukt over de kaart te schuivenKlik je op de knop met de roze boot-icoon dan verschuift de kaart met jeboot als middelpuntDe derde knop is de belangrijkste daarmee stuur je de boot Zorg dat inrechterkolom de tab STEER open staat Klik dan op het stuurrad-icoon en gamet je cursor naar een punt op de kaart in je vaarrichting Als je zo jegewenste koers hebt bepaald klik je links om die koers vast te zettenVia de knop SEND COMMAND verstuur je de koerswijziging en wordt dezebinnen enkele seconden uitgevoerdHet vierde icoon de passer is handig om de koers en afstand tussen de booten een gekozen punt te bepalen
Het weerOp de kaart geven blauwe pijlen de windrichting aan Hoe groter en donker-der blauw de pijl is des te harder het waait De blauwe lijnen zijn isotachenen verbinden punten met dezelfde windsnelheidDe schuifbalk onder de kaart geeft de tijd aan van het weergegeven weer opde kaart Door de driehoek van links naar rechts te schuiven loop je door deweerberichten heen Onder de schuif staat de tijd waarvoor het betreffendeweer verwacht wordt De boten zeilen in het actuele weer De weersverwach-tingen wordt 4 maal per etmaal aangepast meestal is dat rond 0645 12451745 en 2345 UTC
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
RechterkolomDe STEER tab is in deze kolom het belangrijkst Hier vind je het polar diagramvan de Volvo 70 Goede bestudering van de VPP (Velocity Prediction Program)zal zeilprestaties gunstig beiumlnvloeden Het diagram geeft de bootsnelheidweer bij elke windhoed bij verschillende windsnelheden Als je met destuurknop rechts de koers van de boot verlegt zie je in het diagram eenzwarte lijn komen die aangeeft waar je met die gekozen koers uitkomt in hetdiagram Rechtonder de polar worden je snelheid en VMG weergegeven endie veranderen mee als je de cursor over de kaart schuift
Er is nog een tweede manier omkoersveranderingen door te gevenBoven het polaire diagram staan vel-den voor CC en TWA Door een ervanaan te vinken en er een gewenstekoers in te typen kun je de bootsturen Wil je de gekozen koers directgaan varen dan druk je daarna op
SEND COMMAND Je kan er ook voor kiezen het koerscommando metvertraging te laten uitvoeren Vink dan DELAY aan en vul de gewenstevertraging in Daarna klik je weer op SEND COMMAND Op deze manier kunje meerdere koerswijzigingen aangeven die op verschillende tijden na elkaarworden uitgevoerd Via de tab met de wekker zie je een overzicht van decommandos die je met vertraging wilt laten uitvoeren Onder de BOATS-tabzie je een lijst van alle andere deelnemers aan de Zilt Ocean Race Door opeen bootnaam te klikken verschijnt die boot en de gevaren koers in de kaartVia de CHAT tab kun je contact zoeken met medezeilers Hulp vragen aan jeconcurrentie levert onverwacht vaak nuttige informatie op
StartEen uur voor de start worden alle boten teruggesleept achter de startlijnVanaf een uur voor de start worden de boten voor de lijn vastgehouden Eenin dat uur ingegeven commando wordt uitgevoerd op het moment van destart Je kan ook een DELAYED COMMAND ingeven voor het uur voor destart Start gemist Geen probleem na het startschot kun je ook noghandmatig starten Z
OEFENENDoe mee aan de aanbreng-race van Gothenburg naarIJmuidenSTART 2 februari 21 uurwwwsa i lon l ine org
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
IJmuiden - Azoren
de navigatoraan het werkDe Zilt Ocean Race is meer dan een computerspelhet verplaatst je in de rol van navigator op een wed-strijdjacht En afgezien van het ontbreken van fysiekeongemakken is dat een natuurgetrouwe kopie vande werkelijkheid Net als in het echt zul je je moetenverdiepen in de route het weer en de te verwachtenprestaties van de boot Een beschouwing overtechniek en tactiek achter de - al dan niet - virtuelekaartentafel
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
TEKST
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
VOOR VERTREKVoor een navigator begint de voorbereiding van een oce-
aanrace ruim voor vertrek met het bepalen welke omstan-
digheden onderweg te verwachten zijn en op welke manier
die de snelste route beiumlnvloeden Een erg handig hulpmid-
del is het computerprogramma Visual Passage Planner dat
per maand inzicht geeft in het gemiddeld weer Als je dat
programma niet hebt kun je een probeerversie downloa-
den op de website wwwdigwavecom Waar om een serie-
nummer wordt gevraagd vul je lsquoDemorsquo in Je beschikt dan
over een volledige werkende versie maar alleen de data
van januari zijn beschikbaar Omdat het weerpatroon voor
de eerste helft van februari niet zo veel verschilt zijn die
data voor ons doel nog goed bruikbaar Een alternatief is
om een pilotchart voor de Noord-Atlantische Ocean op te
halen Beide bronnen baseren zich op langjarige statisti-
sche gegevens over het klimaat en het weer
POLAIR DIAGRAMBegrijpen hoe een polair diagram de prestaties van de bootin kaart brengt is essentieelDe gradenverdeling aan de boven en rechterkant van hetdiagram correspondeert met de hoek van de boot tenopzichte van de windrichting De verticale schaal aan delinkerkant komt overeen met de bootsnelheid Degekleurde lijnen in de grafiek vertegenwoordigen de wind-snelheid De betekenis van elke kleur vind je rechtsonder
foto
copy O
skar
Kih
lbor
gVo
lvo
Oce
an R
ace
downloadPilotchart
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
VOORBEELDLaten we een voorbeeld nemen dat uitgaat van 20 knopenwind de rode lijn in de grafiekAls we nu willen weten hoe de boot bij die windsnelheidpresteert bij halve wind - een windhoek van 90deg - zoekenwe het punt waar de rode curve de 90deg lijn snijdt Dit puntverplaats je vervolgens naar links ndash alsof het ook op eengebogen lijn staat - tot je op de bootsnelheidschaal debijbehorende waarde vindt In ons voorbeeld zal dat over-eenkomen met een snelheid van 19 knopenJe kunt nu ook zien wat er gebeurt als je 20 graden zouafvallen In dat geval breng je het kruispunt van de rodecurve en de 110deg lijn naar de bootsnelheidstabel en zie jedat je snelheid oploopt tot ruim 21 knopen
ZUIDWESTZowel Visual Passage Planner als de Pilotchart voor februarilaten zien dat zuidwestenwind op de route naar de Azorenoverheerst maar wel in een minder grote mate dan dat jemisschien zou verwachten Dat kan een belangrijk gegeven zijnom te betrekken bij je lange termijn tactiek tijdens de raceAls we de software laten rekenen aan het theoretischeweer en het prestatiediagram van een 70 voet racer tekentVisual Passage Planner als snelste route een koerslijn diedicht langs Kaap Finisterre in Noord-Spanje scheert Dat ditook in werkelijkheid exact de snelste route zal zijn is nietwaarschijnlijk Daarvoor is de kans dat je te maken krijgt
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
met precies het gemiddelde weer van de afgelopen 100jaar te klein Als indicatie van de trends waarmee je temaken hebt is het echter wel degelijk iets om in jeachterhoofd te houden
ONDERWEGHoe nuttig statistieken ook zijn uiteindelijk zijn het vooralactuele prognoses die je tactiek zullen bepalen De aller-beste bron zijn de Bracknell-weerkaarten van de Engelseweerdienst Je vindt die onder meer op Ziltmeteonl Daar-naast gebruik je natuurlijk ook een gribfile viewer Of datUgrib zyGrib of een andere is maakt weinig uit Allemaalgebruiken ze data uit dezelfde bron het Amerikaanse GFSmodelVeel zeilers beschouwen gribfiles als een vervanger van dieingewikkelde weerkaarten Dat is een verkeerde aannameEen weerkaart toont veel meer informatie en stelt je ookbeter in staat om het weer te begrijpen Een goede naviga-tor zal zich altijd eerst in het weer inlezen door uitgebreidde weerkaarten te bestuderen Daarna toetst hij zijn eigenanalyse aan dat wat de gribfiles hem laten zien Als je zowerkt word je veel minder vaak verrast door fenomenendie door de output van computermodellen wordt wegge-middeld
PLOTTENRouteren en schaken hebben veel overeenkomsten Bijbeide is het de kunst om zoveel mogelijk zetten vooruit tedenken
foto
copy G
usta
v M
orin
Tea
m E
ricss
on
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Aan de navigatietafel kun je alleen anticiperen op eenveranderend weerbeeld als je berekent waar je je in deprognoses voor de komende dagen bevindt Plot in deweerkaart voor elke volgende dag een geschatte positie Enstel die bij voorkeur elke keer bij als er weer nieuweprognoses zijn binnengekomen Je zult er achter komendat dat een lastige klus is Voor elk traject moeten wind-snelheid en windhoek worden vertaald naar een verwachtebootsnelheid en kleine onnauwkeurigheden leiden makke-lijk tot verkeerde beslissingen Niet voor niets gebruikenprofessionele navigators en routeerders juist hiervoorgraag geavanceerde softwareDat wil echter niet zeggen dat je het niet met de hand kuntdoen Het heeft als voordeel dat het je veel inzicht geeft inde principes waar het bij routering om gaat
VERTREKRoutering is ook voor toerzeilers een nuttig instrument omhun tocht sneller of comfortabeler te laten verlopen Hetgrote verschil met wedstrijdzeilers is echter dat zij hetmoment van vertrek zelf bepalen en dat zeilraces op eenmaanden tevoren vastgesteld moment van start gaanOngeacht het weerDat maakt dat er tijdens de eerste 400 mijl van de ZiltOcean Race waarschijnlijk niet veel routeringsopties zullenzijn De beperkte ruimte in Het Kanaal verhindert dat je kuntinvesteren in een betere uitgangspostitie Actief zeilen enwillen inspelen op elke windshift zal hier meer opleverendan een langetermijn plan
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
foto
copy S
ande
r Plu
ymT
eam
Del
ta L
loyd
Wanneer Lands End eenmaal gepasseerd is zal dat waar-schijnlijk veranderen Op elke andere dan een directbezeilde koers zullen er vrijwel zeker een aantal groepenvan boten ontstaan die elk zo hun eigen opvattingen heb-ben over de ideale route naar de finishDat is het moment waarop de ware navigators hun slagkunnen slaan Ga je in korte slagen kruisen rond de rhum-bline of durf je te investeren in extra afstand om dat later inbootsnelheid weer met rente te kunnen incasseren Of laatje simpelweg je tactiek afhangen van wat je concurrentendoen Het zijn precies die vragen die elke navigator profes-sional amateur of virtueel wakker houden Maar ook diewedstrijdzeilen op de oceaan zo ongelovelijk boeiendmaken Z
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
058 - 2994466 of stuur een mail naar
Tot 75 financiering op nieuwe en gebruikte schepen
Tot 75 aflossingsvrij
ADVERTENTIE
watersportfrieslandbanknl voor een afspraak met een van onze adviseurs wwwfrieslandbanknl
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Anode met oogAnode Eye is een anode met een slijtage-indicator die jekunt controleren terwijl de boot in het water ligt Zovoorkom je dat de anode zich voor meer dan de helftopoffert zonder dat je dat in de gaten hebt De AnodeEye wordt in de scheepshuid geplaatst Het uiteindevan het lichtdoorlatende deel valt in de uitsparing aande achterkant van de anode Wanneer de anode zichopoffert wordt deze uiteindelijk zo dun dat er lichtdoor het anode-oog Volgens de importeur blinkt deAnode Eye uit in eenvoud zowel qua werking als inmontage en gebruik De prijs is euro 5875wwwroschmarinenl
Zeil mee om de noordIn Zilt 37 las u over vertrekkers Katya en Erik de Jong met hun zeiljachtBagheera Ze wonen inmiddels in Canada maar de boot ligt nog inNederland Die zeilen zekomend seizoen overeen reis om de noordOp 30 mei vertrekt deBagheera vanuit DenOever naar IJsland Naeen rondje IJsland vol-gen stops in GroenlandLabrador New Found-land en Nova Scotia Devijf etappes duren elk ongeveer drie weken En er is per etappe plaatsvoor vier betalende opstappers De kans op een avontuurlijke zeiltochtin een adembenemend mooi vaargebied wwwnoordzeilennl
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
ZILTESPULLEN
Twee nieuwe DehlersDehler heeft een turbulent jaar achter de rug maar lijkt nu klaar om in2010 helemaal terug te komen Twee nieuwe modellen zijn vanaf ditvoorjaar leverbaar De Dehler 45 is een doorontwikkeling van de succes-volle 44 Echt nieuw is de Dehler 32 van de tekentafel van JudelVrolijkamp Co Hiermee is de werf weer terug bij de eerdere huisontwerperVolgens het persbericht heeft de splinternieuwe 32 alles wat je van eenDehler mag verwachten een ruim interieur een fors zeilplan en eenmoderne t-kiel met laag zwaartepunt De hoge kwaliteitsmaatstaven vande oude werf gelden ook voor de nieuwe modellen die handlay-upgebouwd worden met een sandwich dek met balsa kern Importeur Vanden Bosch Yachting in Almere weet in februari wat deze 10 meter langeaanwinst gaat kosten
Technische gegevens Dehler 32Lengte over alles 980 mBreedte 325 mDiepgang 174 mBallast 1500 kgWaterverplaatsing 4310 kgFok 263 m2Grootzeil 337 m2wwwdehlercom
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Zeilen op het fietspadHet Amsterdamse bedrijf Whike heeft met model 20 verbeteringen aan
zijn driewielige ligfiets-met-zeil aangebracht De Whike 20 istoegestaan op de Nederlandse fietspaden en openbare weg
De zeilende fiets lijkt dan ook een goed en duurzaamalternatief voor de scooter of conventionele fiets
De Whike gebruikt het zeil van 16 msup2 als voorstuwingwanneer het kan Is er niet genoeg wind of staat deze
pal tegen dan kan de bestuurder trappen Whikenkan bijzonder hard gaan Snelheden van 50km
per uur schijnen geen uitzondering te zijnVeiligheid en comfort hebben de pri-oriteit van de ontwerpers Met driegrote schijfremmen en een simpele
schootvoering die automatisch losschiet bij elke remactie garanderen zijveilig en snel afremmen Ook met veel wind zijn Whikes gemakkelijk tebesturen Het ontwerp met drie wielen zorgt voor stabiliteit en vanverlijeren is dan ook geen sprake Het zeil maakt een Whiker goedzichtbaar voor de overige weggebruikers wwwwhikecom
Almanak onlineIn hoeverre een nautische almanak vervan-gen kan worden door een gratis websitemet door gebruikers geplaatste nautischeinformatie is de vraag maar het aantal online almanakken en websites opdit gebied groeit gestaag Het Amerikaanse ActiveCaptain werkt met eenwereldkaart waarop watersporters zelf toevoegingen kunnen doen Jekunt bestaande markers voorzien van meer gedetailleerde informatie ofzelf nieuwe markers toevoegen Voor de vaarwegen in Amerika zijn al veelkaartdata beschikbaar In Nederland staan er verrassend veel marinas opde kaart maar de invulling daarvan kan nog een stuk beter Als elke Zilt-lezer zijn eigen vaargebied even onder handen neemt kan ActiveCaptainsnel een prettig gratis hulpmiddel worden wwwactivecaptaincom
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
ZILTESPULLEN
HD Digital radar voor kleinere botenDe HD Digitale technologie brak vorig jaar door op de grote openradarantennes Raymarine introduceert met de RD418HD en deRD424HD de techniek nu ook in compacte radome-antennes Denieuwe radars maken gebruik van een 8 bits pulsezender Dezeoptimaliseert de radarcapaciteit bij het detecteren van objecten Doorhet gebruik van digitale processing technologie zijn de doelen beterte onderscheiden dan bij conventionele analoge radars Daarnaastmaakt het een full color radarbeeld mogelijk Bij uitlezing op eenkleurenscherm is het mogelijk om een onderscheid te maken tussendoelen en hun achtergrond Zo is een schip dat tegen een achtergrondvan rotsen vaart beter waar te nemen omdat het schip met eenandere kleur wordt weergegeven dan de achtergrond Bijkomendevoordelen van de nieuwe HD modellen is dat installatie eenvoudig isomdat de onhandig dikke radarkabel is vervangen door een dunneethernetkabel En het stralingsniveau van de HD antennes is zelf bijzenden op vol vermogen nog altijd maar een fractie van die van eenmobiele telefoon Prijs voor de 18 inch antenne is euro 2395wwwhollandnauticnl
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Prijsknaller uit ChinaNog nooit gehoord van Far East Boats Dan ben je waarschijnlijk geenOptimist-zeiler want deze Chinese werf is de grootste Optimisten produ-cent ter wereld Met de Far East 26 stapt deze grote speler in de markt vankajuitjachten Helemaal Chinees is de 8 meter lange boot niet SimonisVoogd Design zette deze sportieve zeiler op papier In Nederland doetoud-Withbreadzeiler Edwin Visser de verkoop van de Far East 26 EdwinDeze moderne infusion gebouwde performance cruiser heeft een com-pleet interieur Niet alleen voor wedstrijden maar juist bedacht enontwikkeld voor het zeilen met het hele gezin De boot beschikt overstahoogte zes slaapplaatsen een kombuis en een spoeltoilet Dat klinktals verrassend compleet Nog verrassender is de prijs Voor euro 29500 wordtde nieuwkomer uit het oosten zeilklaar in Nederland afgeleverdwwwfareastboatsnl
Specificaties Far East 26Lengte romp 792 mLengte waterlijn 675 mBreedte 256 mMax diepgang 170 m
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
ZILTESPULLEN
Seldeacuten rollersHet aantal jachten met eenwegneembaar rolsysteemvoor gennaker of code zeroaan boord neemt elk jaar toeMet de grote zeilen kun je opruime koersen forse snel-heidswinst boeken en kun jescherper aan de wind zeilendan met een spinaker Maarhet is vooral het gemak waar-mee deze zeilen gezet enweggehaald kunnen wordendat bijdraagt aan hun populariteit Masten- en beslagmaker Seldeacutenspeelt in op het succes van de handige rolzeilen en brengt drie nieuwemodellen rollers op de markt voor jachten van 25 tot 50 voetDe furlersystemen worden met een eindloze lijn bediend in een aandrijf-schijf terwijl de hoek van de uitlijning in te stellen is Alle constructieveonderdelen zijn gemaakt van hoogwaardig Duplex staal dat in combina-tie met composiet onderdelen het totaal sterk maakt bij een laaggewichtDe nieuwe Seldeacuten rollers worden aangeduid met CX15 CX25 en CX40De cijfers staan voor de maximale belasting De CX25 heeft een adviesverkoopprijs van ongeveer 1000 euro wwwseldenmastnl
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
De energiebronnen die we tot dusver bespraken hadden
allemaal gemeen dat ze een of andere brandstof nodig
hebben In deze aflevering kijken we naar oplossingen die
hun energie opwekken uit gratis beschikbare bronnen
Zilt kijkt naar de mogelijkheden de benodigde investering
en prikt wat fabels over lsquohogersquo opbrengsten door En omdat
dit het laatste artikel is in de serie lsquoStroom aan Boordrsquo zetten
we alle stroombronnen uit deze en eerdere afleveringen ook
nog eens op een rijtje Een compleet overzicht van kosten
en voor- en nadelen
GROENEalternatieve energiebronnen aan boord
STROOM
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
SLEEPGENERATORLangeafstandzeilers zijn enthousiast over sleepgenerato-ren geruisloos en nagenoeg onderhoudsvrij Ze bestaan uiteen lijn met schroef die een dynamo aan de spiegelaandrijft Een veel gebruikt type is de Aquair van Ampairdeze levert volgens de fabrikant iets meer dan vier ampegraverebij zes knopen bootsnelheid De weerstand - geen stroomzonder problemen - bedraagt dan ongeveer 160 N (16 kg)Voor de generator bestaat een ombouwset die hemgeschikt maakt als windgenerator voor als je stil ligt Ookde Aquagen een soortgelijk apparaat beschikt over dezemogelijkheidPrijs vanaf euro 1000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
DUOGENEen combinatie van wind- en sleepgenerator is de Duogendie snel wint aan populariteit door de hoge opbrengstDe Duogen bestaat uit de generator een as in een schachteen haakse overbrenging met aan het eind van de as deschroef of rotorbladen en een uitwendige steun naar deschacht De generator zit vast aan de spiegel met eenscharnierende beugel Door de as te laten zakken komt deschroef in het water en zal de generator stroom gaanleveren als het schip vaart Trek hem omhoog vervang deschroef door de rotorbladen en hij is omgebouwd vansleep- naar windgenerator De Duogen begint te laden bijtwee knopen snelheid en levert acht ampegravere bij zes kno-pen snelheid De weerstand is natuurlijk navenantDe prijs vanaf euro 3000
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
SCHROEFASDYNAMOEen andere oplossing zonder lastige obstakels op hetachterdek bestaat uit het monteren van een poelie op deschroefas die een dynamo aandrijft Als er geen klap- ofvaanstandschroef is gemonteerd Hiervoor bestaan geenalgemene richtlijnen het is maatwerk afhankelijk van dediameter en spoed van de schroef en lagering van deschroefas En naar de winkel gaan voor een kant en klaarproduct is er ook al niet bijNoodgedwongen is het dus vooral een oplossing voorzeilende techneuten of zeilers met handige vriendenNatuurlijk levert ook deze vorm van energiewinning weer-stand op die je terugvindt in de scheepssnelheid maarmeer dan tienden van knopen zal het niet bedragen
foto
copy d
utyf
ree
nl
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
WINDGENERATORHet is verleidelijk om voor een windgenerator te kiezen dewind is immers gratis en waait ook nog eens dag en nachtMastje op het achterdek draadje naar de accursquos en klaarDe generator moet alleen zo hoog worden gemonteerd datde bladen niemand kunnen raken Maar er kleven anderebezwaren aan het gebruik een windgenerator maaktlawaai en kan trillenNiet veel maar voldoende om hinderlijk te zijn Technischis het een redelijk eenvoudig apparaat dat bestaat eenwisselstroomdynamo met permanente magneten diewordt aangedreven door rotorbladen Het huis kan 360ordmdraaien ten opzichte van een vaste as De vaan aan deachterzijde zorgt ervoor dat de generator altijd met derotorbladen naar de wind toe gericht blijft
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
12 knopen is gemiddelde windsnelheidUit overzichten van bijvoorbeeld Ecofys een adviesbureau voor duur-
zame energie blijkt dat de gemiddelde windsnelheid in ons land voor
gebieden met veel water zon 12 knopen is Maar dat getal geldt voor
een hoogte van tien meter een lager geplaatste windgenerator moet
het met minder wind doen Realiseer je ook dat dit cijfer geldt voor een
statische situatie Op een varende boot bepaalt bovendien de koersaf-
hankelijke schijnbare wind de opbrengst van een windgenerator
Zeker als je een lange reis plant met een voorkeur voor voordewindse
trajecten is dat beslist iets dat je in je overwegingen moet betrekken
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Vanaf 200 toeren per minuut begint de generator wis-selstroom op te wekken De ingebouwde gelijkrichtermaakt daar twaalf of vierentwintig volt gelijkstroom vanRealiseer je echter dat die 200 omwentelingen bij veelmolens pas wordt bereikt bij een windsnelheid van 6 tot8 knopenHet vermogen dat een windgenerator aan de windonttrekt is evenredig met het oppervlak dat de wiekenbestrijken Bij een verdubbeling van de diameter wordthet vermogen vier keer zo groot Voor de opbrengstmaakt het in principe niet uit of de rotor twee of twaalfbladen heeft Het belangrijkste is het oppervlak dat derotor doorloopt Als je een generator wilt hebben dieveel vermogen levert moet je er dus een kopen metlange bladenBij het kiezen van een windgenerator moet je je nietlaten verleiden door de mooie grafieken van de leveran-ciersZij benadrukken vooral dat hun product veel ampegraveresbij veel wind oplevert Maar veel interessanter is het teweten wat de potentie van de generator is als hij hetmet tussen de 7 en 20 knopen moet doen Die waardegeeft een veel realistischer beeld van wat je van dewindgenerator mag verwachtenVeel voorkomende windgeneratoren zijn van de Engelsemerken Rutland Ampair en LVM Aerogen terwijl ookhet Amerikaanse Airmarine populair isEn zijn modellen die met veel wind zelf een vaanstandaannemen andere moet je met de hand vast zettenPrijzen vanaf euro 500-
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
ZONNEPANELENElk etmaal staat de zon net zo veel energie aan de aarde
af als de totale voorraad olie aardgas en kolen Op onze
geografische breedte komt dat overeen met 1000 Watt per
vierkante meter Helaas kan een zonnecel slechts een klein
deel van die energie omzetten in elektriciteit De allerbeste
cellen halen een rendement van 18 terwijl goedkopere
uitvoeringen maar 6 - 8 benutten
Er bestaan drie soorten zonnecellen
- Amorfe cellen bestaan uit lagen opgedampt silicium op
een meestal flexibele drager Het zijn de goedkoopste
maar ook de minst effectieve cellen Daarbij verliezen ze
de eerste twee jaar al 15 van hun maximaal 8 rende-
ment Amorfe cellen worden gebruikt in zakrekenmachien-
tjes tuinlantaarns en dergelijke
- Multikristallijne cellen zijn populair door hun goede
prijs-prestatie verhouding Ze worden gezaagd uit een stuk
gegoten silicium dat uit vele kristallen bestaat De effectivi-
teit ligt tussen 12 en 14 en de cellen behouden hun
rendement ook bij ouderworden
- Monokristallijne cellen worden gemaakt uit een blok
silicium dat uit slechts eacuteeacuten kristal bestaat en zijn daardoor
de duurste Hun effectiviteit ligt echter tussen 15 en 16
Sommige fabrikanten zoals BP Solar halen zelfs 18
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
De capaciteit van zonnepanelen wordt gespecificeerd inwattpiek Dat is het maximale vermogen dat de panelenkunnen leveren onder een optimale hoek in de maand junials de zon het hoogst staat Tussen maart en oktoberkunnen we gemiddeld rekenen met vier uur volle zonEen paneel van 50 wattpiek levert dan dus ongeveer 200 Wh
Installatie- De plek waar je een paneel monteert is kritisch Eenzonnecel waar schaduw op valt levert flink in op capaciteit- Hou tussen dek en paneel een ventilatiespleet van enkelecentimeters Als de cellen warm worden loopt het vermo-gen terug Flexibele panelen mag je wel direct op dek lijmen- Kies als het paneel aan dek wordt gemonteerd voor eenuitvoering die tegen een stootje kan- Hou het paneel schoon Vuil en zoutaanslag laten deopbrengst met 10 tot 15 dalen
De prijzen verschillen nogal waarbij er vaak onderscheidwordt gemaakt tussen zonnepanelen uit multikristalijn endaglichtpanelen die uit het efficientere monokristalijn zijngemaakt Voor beide uitvoeringen geldt echter dat het demoeite loont om je op het internet te orieumlnteren Het kanje honderden eurorsquos voordeel opleveren
Dit is de laatste aflevering in de serie Stroom aanBoord Op de volgende pagina vind je een overzichtvan de eigenschappen van alle stroomopwekkers dieHans Martens in deze en vorige Zilt-edities besprak
Z
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
K L I K O P D E B U T T O N V O O R E E N V E R G R O T I N G
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
foto
copy b
eman
ning
Pjo
tter
Zijn we er nu alAls de Pjotter na 14 dagen de kust van Suriname in zicht krijgt hebbenRhiannon en Sebastiaan niet het gevoel al aan te willenkomen De oversteek is zo mooi dat die voor hen en de twee kinderennog wel wat langer zou mogen duren
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
ZILTEWERELD
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
FamiliebezoekRhiannon Davies groeide op aan de Oostkust van Canada Ze woont al 10jaar in Nederland samen met Sebastiaan Ambtman Voor Rhiannon is hetweer tijd om haar ouders op te zoeken Deze keer niet per vliegtuig maarmet de Pjotter een Breehorn 37 De kinderen Emma (3) en Macsen (1)gaan mee naar opa en oma
Rhiannon We nemen niet de kortsteroute naar Canada De reis loopt viaZuid-Europa Afrika en Zuid-Amerika enbrengt ons langs een aantal bijzondereplekken Zo maakten we een binnen-landse tour door de Sahara in Marokkovoeren we met de boot tussen nijlpaar-den en krokodillen op de Gambia rivieren verkenden we het regenwoud vanSuriname
De oceaanoversteek is een hoogtepunt voor het gezin Ze krijgen snel eengoed ritme te pakken en Emma en Macsen vermaken zich prima aanboord Knutselend en spelend vullen de kinderen probleemloos hundagen Af en toe een verse vis aan de haak zorgt steevast voor opwindingen dat houdt de stemming er goed in Tegenslag onderweg blijft beperkttot het lekken van 6 liter motorolie uit de motor een gebroken groot-schoot en dito gennakerval waardoor het zeil onder de boot terechtkomtMomenteel ligt de blauwe Breehorn in Trinidad
Het plan is om het Caribisch gebied verder door te varen richting deBahamas Van daar zeilen ze via Chesapeake Bay en New York naarCanada Rhiannon Of we veel tijd bij mijn ouders kunnen doorbrengenweten we nog niet We kunnen niet te lang wachten met de terugreis naarEuropa eind van de zomer moet de Pjotter weer in Nederland liggen Danzullen we zien of het schoolleven Emma net zo goed zal bevallen als hetleven aan boord Z
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Zilte WereldkaartAnkerplaats voor thuisblijvers dromers en zeilers onderweg
Door internet lijken zeilers onderweg nooit meer ver van huis Viaeen website laten veel vertrekkers ons meegenieten van hun reisDe krakerige collect call waarin 20 jaar geleden eens per maand hetthuisfront gerust werd gesteld heeft plaats gemaakt voor dagelijkseupdates van online logboeken Van baai naar baai varen we met dezeilers mee
ZILTEWERELD
Op wwwziltewereldnl volgen we op dit moment maar liefst 140boten De wereldkaart met posities van Nederlandse en Belgi-sche langeafstandszeilers laat in een oogopslag zien waar onzelandgenoten voor anker liggen Met een muisklik ga je door naarde website van de vertrekkers om de laatste logboekbijdragente lezen en de jaloersmakende fotos te zien
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
bem
anni
ng
Aan de kajuittafelOnze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelfVerwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor We zijnhet liefst aan boord op het water of onderweg naar een goedverhaalDe redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- enkeukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail chat enSkypeDe beste manier om ons te bereiken is een e-mail te sturen aanredactieziltmagazinenl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomenzonder schriftelijke toestemming van de makers Bij overtreding geldt het tarief datdaarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteldDe uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie
De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit
Zilt
462010
RuudKattenberg
Sjorsvan der Woerd
HenkHuizinga
JimmyLengkeek
LaurensMorel
HansMartens
Laurensvan Zijp
PieterNijdeken
Robertvan der Weerdt
MichielScholtes
en veleopstappers
Saskiavan der Sluis
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis- elke week het zeilersweerbericht- elke maand Zilt Magazine
foto
copy Z
ilt M
agaz
ine
Surf naar wwwziltmagazinenlen vul je e-mailadres in
