Kapittel 6

Objektorientert design

6.1 Programvareutvikling Skriving av kode ein liten del av

arbeidet med å lage programvare Fire hovudaktivitetar

Kravspesifikasjon Design Implementasjon Testing

Inf160 fokuserer mest på implementasjon

For større system blir dei andre delene viktigare

6.2 Klasser og objekt Viktig del av objektorientert design å

bestemme kva klasser vi treng Vi kan finne potensielle klasser ved å leite

etter substantiv i kravspec’en Det er ikkje slik at alle substantiv vi finn skal vere

klasser i systemet! Gi klassene gode namn Primitiv type eller klasse? Gjenbruk – klassebibliotek Tildeling av ansvar – kva skal dei ulike

klassene utføre

6.3 Statiske klassemedlemmer Både variable og metoder kan vere static Statiske klassemedlemmer blir kalt gjennom

namnet på klassen, ikkje gjennom eit objekt av klassen

Math.sqrt(27) – her bruker vi Math klassen sin statiske metode sqrt() som returnerer kvadratrot

Statiske klassemedlemmer er felles for heile klassen, i motsetning til instansvariable og –metoder

Om vi ikkje har bruk for å ta vare på tilstand, kan statiske metoder vere OK

Vi kan ikkje referere til instansvariable eller –metoder i ein statisk metode

6.4 Forhold mellom klasser

Avhengigheit Ein klasse bruker andre klasser

Aggregering Objekt av ein klasse inneheld objekt

av ein annan klasse Arv

Meir om arv i kap 8

Forhold mellom klasser Dersom klasse A bruker klasse B:

Ein eller fleire av klasse A sine metoder kaller ein eller fleire av klasse B sine metoder

Viss ein statisk metode blir kalt bruker A berre namnet til B

Elles må A ha ein referanse til eit objekt av klasse B Fleire måtar å få tilgang på

A kan ha objekt av klasse B som instansvariabel Metode i A kan opprette og bruke objekt av B Referanse til B kan sendast inn som parameter

Generelt: minimere bindingar mellom klasser

Forhold mellom klasser Objekt av ein klasse bruker ofte andre

objekt av same klasse Samanlikningar (compareTo(), equals()) Lage nye objekt (concat())

Aggregering – objekt kan vere laga av andre objekt Vi definerer alle objekt med referanser til

andre objekt som instansdata, som aggregerte objekt

“has-a” forhold

Forhold mellom klasser

this-referansen Reservert ord som blir brukt når eit

objekt refererer til seg sjølv Blir ofte brukt til å skille mellom

parameter til ein konstruktør og instansvariable med same namn

6.5 interface Interface (grensesnitt) blir brukt i

fleire samanhengar Kontaktflate mellom brukar og system,

gjerne i form av eit skjermbilde Tilgjengelege metodar for å bruke eit

objekt blir gjerne omtalt som klassen sitt grensesnitt

Eit interface i Java er ei formalisering av det siste

interface Ei samling av konstantar og abstrakte

metoder Ein abstrakt metode har ingen

implementasjon (ingen kode) Spesifiserer returtype, namn og

parameterliste Vi kan ikkje opprette instanser (objekt) av

eit interface Ein klasse som implementerer eit interface må ha alle metodene som er med i interfacet

Bruk av det reserverte ordet implements

interface interface i UML Comparable-interfacet

Blir brukt for å samanlikne to objekt Kun ein metode: compareTo() Tar eit objekt som parameter

int res = obj1.compareTo(obj2); Returnerer int

res < 0: obj1 < obj2 res = 0: obj1 = obj2 res > 0: obj1 > obj2

Kva vil det seie at eit objekt er størst?

6.6 Enumererte typer Introdusert i kap 3 Spesiell type klasse, der alle verdier

er objekt/instanser av klassen Verdiane er lagra som public static variable i klassen

Vi kan også legge til instansvariable og –metoder Vi ser litt på Seasons-eksemplet

6.7 Design av metoder Ei algoritme er ein stegvis prosess for å løyse

eit problem Kan samanliknast med ei oppskrift Alle metoder innheld ei algoritme som løyser

oppgåva metoden skal utføre Vi bruker ofte pseudokode for å beskrive algoritmer

Det er ofte nødvendig/lurt å dele opp metoder Få oversikt – splitt og hersk! Private hjelpemetoder som får ansvar for mindre

deler av problemet

Design av metoder Parameter til metoder

Alle parameter i Java blir sendt by value Kva betyr det?

Det betyr ulike ting, avhengig av om parameteren er ein primitiv type eller eit objekt

Primitive typer: verdien av den faktiske parameteren i metodekallet blir kopiert til den formelle parameteren i metode-headeren

I klartekst betyr det at vi opererer på ein kopi i metoden

Eventuelle endringar er ikkje synlege etterpå

Design av metoder Objekt som parameter: objekt er

referanser/adresser, vi sender altså over ein kopi av referansen

Det betyr at metoden har den same referansen, og difor opererer på det originale objektet

Endringar er synlege etterpå Vi ser litt nærare på eksemplet i ParameterTester

6.8 Overloading Vi kan ha fleire metoder med same namn i

same klasse Desse må ha ulike parameterlister slik at

kompilatoren veit kva metode som blir kalt Tal på parameter til metoden Datatype Rekkefølgje

Det er ikkje nok å ha ulike typer returverdi, sidan denne ikkje alltid blir brukt

Vanleg å overloade konstruktørar

6.9 Testing Vi testar programvare for å finne feil

Så godt som all programkode inneheld feil Betre at vi finn feil under testing enn at dei

som skal bruke systemet gjer det Inspeksjon

Gjennomgang av designdokument eller kode for å finne, men ikkje rette, feil

Test case Input, det brukaren gjer, forventa output Test suite, test cases som saman dekker dei

ulike delene av systemet vi skal teste

Testing Test cases må lagast med andakt

Skal helst avsløre alle feil Skal ikkje overlappe kvarandre Bruk av ekvivalensklasser til å finne input Grenseverdier

Black box testing Vi ser bort frå korleis programmet fungerer, ser kun

på at output skal stemme med input White box testing

Vi testar ut frå vår kunnskap om korleis programmet fungerer

Vi prøver å få kjørt alle statements i programmet

6.10 GUI Design Java tilbyr hjelpemiddel for å lage

det mest utrulege av GUI Men pass på ...

Kva lærte du om design i In105? Prøv å

Hindre brukaren i å gjere feil Tilby fart og effektivitet for den erfarne Vere konsistent

6.11 Layout managers Ein layout manager er eit objekt som

styrer korleis komponentar blir stilt opp i ein container

Bestemmer størrelse og plassering Bestemmer kva endringar som skal skje

når containeren endrar størrelse, eller når nye konponentar blir lagt til

Alle containerar har ein default layout manager som vi kan erstatte om vi vil

Layout managers

Mange typer, vi ser på nokre av dei mest brukte Flow layout Border layout Grid layout Box layout

Rigid area og glue

6.12 Kantlinjer

Vi kan forsyne alle Swing-komponentar med kantlinjer av ulike slag

BorderFactory klassen tilbyr metoder for å lage slike

Bruk med fornuft, sjå BorderDemo-eksemplet

6.13 Inneslutningshierarki Har nokon eit betre ord for containment

hierarchy? Vi grupperer komponentar i containerar Containerane er vidare gruppert i andre

containerar Til saman utgjer dette eit hierarki Komplisert GUI-design kan gjerne

representerast som ein trestruktur, jfr fig 6.13 i læreboka