Kaalam textPangitaa ang kabuhi; kilalaha ang Dios

1  • 1 Higugmaa ang matarong, kamo nga nagadumala sa kalibutan. Dumdoma sing maayo ang Ginuo, kag pangitaa ninyo sia sing matinamparon, 2 tungod makit-an siya sang mga tawo nga wala nagatilaw sa iya, kag nagapakita siya sa mga tawo nga wala nadu-laan sang pagsalig sa iya.

3 Apang ginapahilayo ang mga tawo sa Ginuo sang tiko nga mga panghunahona. Kag ang pagtilaw sa wala sing katapusan niya nga gahum amo ang nagapalibog sa buangboang.

4 Indi, ang kaalam indi gid magsulod sa tawo nga tuso o magapabilin sa isa ka ulipon sang sala. 5 Ang Espiritu sang Kaalam nagalikaw sa kabuangan, nagapalayo sa malain nga bulohaton, kag nagakakugmat kon yara ang kadautan.

6 Ang Kaalam espiritu nga mainabyanon sa tawo, apang indi niya pagpasaylohon ang tawo nga naga pasipala sa Dios, tungod matungkad sang Dios ang tinago niya nga mga balatyagon, makapanilag sang iya tagipusoon, kag nagapamati sang tanan niya nga ginahambal.

7 Ang Espiritu sang Dios matuod nga nagapuno sang bug-os nga kalibutan. Sia ang nagahugpong sang tanan nga mga butang kag nahibaloan niya ang tanan nga ginamitlang. 8 Gani indi makaluwas ang nagasiling sang indi matarong, pagaabtan sia sang indi malika-wan nga paghukom. 9 Kag pagausisaon ang mga tinotuyo sang mga di-balaan, magaabot sa Ginuo ang malaut niya nga pulong para pamatud-an ang iya mga kalainan.

10 Ang mahisaon nga dulonggan makabati sang tanan, bisan ang gamay nga aligutgot iya nga madunggan.

11 Gani mag-andam kamo sa walay pulos nga mga reklamo kag punggan ang dila sa paghambal sing masakit, tungod bisan ang labing tago nga pulong may nagakaigo nga balos, ang baba nga butigon nagapatay sa kalag. 12 Indi pag-agdaha ang kamatayon pa-agi sa malain ninyo nga binuhatan kag indi pag-ibutang ang kaugalingon sa katalagman paagi sa hinimoan sang inyo mga kamot. 13 Wala ginhimo sang Dios ang kamatayon ukon ginakalipay ang pagkalaglag sang mga buhi. 14 Kay gintuga niya ang tanan, ang tanan nga mga tinuga sa kalibtan para sa aton kaayuhon. Wala sing makatalagam nga hilo sa ila kag wala sing gahum ang kamatayon sa kalibutan, 15 tungod wala sing kamatayon ang katarungan.

Ang di-diosnon nagasiling: Wala sing liwan nga kabuhi• 16 Ang mga di-Diosnon sa ila buhat kag pulong nagapangagda sa

kamatayon, ginakabig nila ini nga isa ka abyan kag nagahimakas para sa iya. Naghimo sila sang kasugtanan sa iya, gani nagakadapat lang nga ang kamatayon magaangkon sa ila.

2  1  Nagasiling sila tungod sang ila sayop nga panghuna-hona. Ang aton kabuhi malip-ot kag masinolub-on kag wala sing kasulhayan kon ang tawo mamatay. Wala pa sing ginsugid nga nagbalik halin sa kalibutan sang mga minatay.

2 Natabo lang ang aton pagkatawo; pagkatapos sining kabuhi, daw sa wala lang kita natawo. Ang aton ginhawa daw buga lang sang aso kag ang aton hunahona daw igpat nga bunga sang pitik sang aton tagipusuon. 3 Hunonga ini kag mangin abo ang aton lawas, kag ang kalag matunaw subong sang nagaagi nga hangin.

4 Sa kadugayon, malimtan ang aton ngalan, wala sing makadumdom sa aton ginhimo.

5 Ang aton kabuhi nagaagi nga kaangay sang landong sang panganod, madula nga subong sang gal-um nga ginalagas sang adlaw kag ginadula sang init. Matuod nga ang aton inadlaw subong sang nagaagi nga landong; indi malikawan ang aton kamatayon, natalana na ato, kag wala sing makabalik halin didto.

6 Gani, dali na kag magpaayaw-ayaw kita sa matahum nga mga butang; himuslan naton ang mga tinuga sing bug-os nga kapagsik subong sangsa aton pagkalamharon.

7 Magpatuyang kita sa malahalon nga mga bino kag pahumot, indi naton pagpalipason ang bisa isa man ka bulak sang panalingsing. 8 Koronahan naton ang aton kaugalingon sing mga bulak nga rosas sa wala pa ini maglalaya.

9 Kada isa magpakig-ambit sa pagpaayaw; sa tanan nga mga duog magbilin kita sang mga inagihan sang aton kasadya, tungod ini ang natigana sa aton, ang kapalaran nga nakatalana para sa aton.

10 Ang matarong nga imol aton piguson; indo naton pagkaluy-an ang balo, kag indi pagtahuron ang tigulang nga nagpuluti ang buhok sa kamal-amon.

11 Ang aton kusog ang mangin talaksan sang aton kinamatarong, tungod napamatud-an na nga wala sing pulos ang kaluhayan. 12 Mag-aman kita sang si-od sa tawo nga matarong tungod naga-tublag kag nagapakigbatok sia sa aton pagpangabuhi; nagapamatok sia sa aton mga paglapas sa Kasugoan kag ginasumbong kita sang aton mga sayop batok sa aton natun-an sang una.

13 Nagaangkon siya nga kilala niya ang Dios kag ginatawag ang

kaugalingon nga anak sang Ginuo. 14 Sa aton atubangan nagatindog siya bilang pahinumdom sang aton pagginawi; bisan ang paglantaw sa iya isa ka pabug-at sa aton. 15 Wala sia nagapangabuhi sing subong sang iban nga mga tawo, kag lain gid ang iya mga kinaugali.

16 Sa iya huna-hona kita indi masaligan; kag nagapalayo sia sa aton nga daw sa kita mahigko. Ginasangyaw niya nga malipayon ang kaladtoan sang matarong kag ginapabugal nga amay niya ang Dios.

17 Lantawon naton kon matuod ang iya mga pulong kag bantayan naton kon ano ang maabtan niya sa Katapusan sang iya kabuhi. 18 Kon anak gid sang Dios ang matarong, pagadampigan sia sang Dios kag pagaluwason sia sa kamot sang iya mga kaaway.

19 Tilawan naton sia ang pintasan kag paantuson agod mapamatud-an ang iya kabuot kag matilawan ang iya pagbatas. 20 Pamatbatan naton sia sang isa ka makahuloya nga kamatayon, tungod suno sa iya ginsiling, pagaluwason sia sang Dios.

21 Ini ang ila pangrason, apang nagsala sila, ginbulag sila sang ila kalainan.

22 Wala nila nahibaloan ang mga tinago sang Dios, ukon ginpainuino ang padya sa pagkabalaan; wala sila nagapati nga pagabayaran ang mga tawo nga wala sing sala.

23 Gani gintuga sang Dios ang mga tawo nga wala sing kamatayon suno sa iya kinaugali. 24 Ang yawa kag ang iya nga kahisa ang nagdala sang kamatayon sa kalibutan, kag ini ang matukiban sang iya mga kaupod.Ang matarong magapangabuhi nga kaupod sang Dios

3  • 1 Yara sa kamot sang Diyos ang mga kalag sang mga matarong kag indi sila makaagum sang bisan ano nga pag-antus.

2 Sa panan-awan sang mga buangboang sila namatay na, kag ginakabig nga isa ka malaut nga kapalaran ang ila pagtaliwan. 3 daw nadula gid nila ang tanan sa ila pagbulag sa aton, apang yara sila sa paghidaet.

4 Bisan sa panan-awan sang iban ginsilutan sila, apang ang ila paglaum puno sang kabuhi nga wala sing katapusan. 5 Pagkatapos sang diutay nga pag-antus madamo gid nga mga kaayuhan ang pagabatunon, tungod gintilawan na sila sang Dios kag napamatud-an nga nagakadapat sila nga makig-upod sa iya; 6 gintilawan na niya sila subong sang bulawan sa kalayo, kag ginbaton sila sang Dios nga daw sinunog nga halad.

7 Sa tion sang iya pag-abot magadabdab sila nga subong sang kalayo nga nagalapta sa dagami. 8 Magahari sila sa mga pungsod kag magadumala sa katawohan, kag ang Dios ang ila mangin hari

sa walay katapusan.9 Makahangup sa kamatuoran ang mga nagasalig sa iya kag ang

mga matinuohon magapangabuhi nga kaupod niya sa paghigugma. Tungod natigana para sa iya mga pinili ang iya grasia kag kaluoy, kag nagapatunga sia para sa iya pinili.

10 Apang pagasilutan ang mga di-Diosnon suno sa ila malain nga panghunahona. Tungod ginpakalaway pulos nila ang mga matarong kag gintalikdan ang Ginuo.

11 Masubo ang maabtan sang wala nagasapak sa kaalam kag tulon-an, wala sing pulos ang ila paglaum, wala sing kapuslanan ang ila obra, wala sing padulongan ang ila gintinguhaan; 12 mga buangboang ang ila mga asawa, malain ang ila mga anak, kag gina-pakamalaut ang ila mga kaliwat.Isa ka kabuhi nga mabinungahon

• 13 Bulahan ang babaye nga baw-as kon wala nadagtaan sa pagpanginlalaki, matukiban sia nga mabinungahon sa adlaw sang paghukom.

14 Kag bulahan man ang eunuko nga ang kamot wala naghimo sang malain kag wala nagatago sang malain nga panghunahona batok sa Dios. Tungod bug-os nga pagapadyaan ang iya katutom sa isa ka pinasahi nga duog sa balaan nga puloy-an sang Ginuo.

15 Tungod bantog ang bunga sang obra nga matinamparon; kag ang gamot sang husto nga paghangup indi malaya.

16 Apang indi magakabuhi sing madugay ang mga ginbun-ag sa pagpakasala, kag nagakapatay ang anak sang paghiusa nga batok sa Kasugoan.

17 Bisan pa kon maglawig ang ila kabuhi, wala man sila sing pulos kag indi pagtahuron sa ila pagtigulang. 18 Kon mapatay man sila dayon, wala sila sing paglaum, kag wala sila sing kalingawan sa adlaw sang paghukom.

19 Mapintas ang katapusan sang isa ka malain nga kaliwat.

4  1 Maayo pa sini ang wala sing anak apang nagakabuhi sing maayo. Ginakilala sang Dios kag sang mga tawo ini kag ginadumdom sa walay katapusan.

2 Kon ang maayo nga nagakabuhi ginatipigan, ginasunod naton, kon wala ini, ginapangita naton; ginakoronahan kag ginadayaw ini sa kabuhi nga wala sing katapusan tungod sa iya madinalag-on nga pagpaninguha sa matarong nga padya.

3 Apang wala sing bintaha ang madamo nga kaliwat sang mga tawo nga wala sing pagtahod sa Dios. Indi masaligan nga bunga sila kag indi makagamot sing madalum; indi gid sila mabakod. 4 Umalagi lang sila nga magapamunga; apang sila maga-uyog sa hangin tungod mahurang ang ila gamot, kag dayon nga magabot sa bagyo. 5 Mautod ang ila mga sanga nga wala pa man nagadabong,

madulaan sing bili ang ila bunga, indi pa luto agod kaunon kag wala sing pulos. 6 Tungod saksi ang kinabuhi sang mga anak nga bunga sang ginadumilian nga pag-unay, kon sila pagahusgahan sang Dios, sa kalaut nga ginhimo sang ila ginikanan.

• 7 Apang yara sa kalinong ang matarong, bisan siya mamatay sing indi pa niya tion. 8 Ang talahuron nga katigulangon wala sa kalawigon sang mga inadlaw, kag ang kalawigon sang tinuig indi ang matuod nga talaksan sang kabuhi.

9 Ang matuod nga paghangop sang butang, amo ini ang uban sang tawo; ang husto nga katigulangan amo ang kabuhi nga wala sing higko.

10 Naninguha siya nga mahamut-an sang Ginoo; gani palangga sia sang Dios kag samtang nagakabuhi sia sa luyo sang mga makasasala, ginkuha sia palayo. 11 Ginkuha sia sang Dios agod indi mahaylo sang kalainan ang iya hunahona kag indi matiplang sang kabutigan ang iya kalag. 12 Tungod ginapadulom sang pangganyat sang kalainan ang maayo nga mga butang kag ginapatiko sang wala sing pahuway nga pagpanghandum ang tagipusoon nga hapaw.

13 Nagin maayo ang iya kabuhi bisan malip-ot, nakab-ot niya ang kinabuhing tunhay. 14 Mahamuot gid ang iya kalag sa ginuo, gani madali sia nga ginpahilayo sa mga malain nga nagapalibot sa iya.

15 Nakita sang mga tawo apang wala nahangpan, wala gid sila makahunahona nga ang grasia kag kaluoy sang Dios yara sa iya mga pinili kag ang iya pag-atipan para sa mga balaan.

16 Panghimalauton sang mga matarong nga napatay ang di-Diosnon nga nabilin nga buhi. Ang dayon nga kamatayon sang mga pamatan-on nagahimalaut sang wala sing katapusan nga mga inadlaw sang mga malaut.

17 Makita nila ang kamatayon sang maalam, apang indi nila matungkad ang ginatalana sang Dios para sa iya kag kon ngaa sia ginluwas. 18 Nagatulok sila upod ang pagtamay, apang pagakadlawan sila sang Dios. 19 Sa dili madugay mangin mga bangkay sila nga wala sing kadungganan, isa ka patay nga ginakaugtan sa walay katapusan.

Pagadugmokon sila sa hilom sang Dios, pagauyogon sa ila mga sadsaran; bug-os ang ila nga pagkawasak, sila magakaguol, pagakalimtan ang ila mga ngalan.

20 Magaabot sila nga nagapalangurog sa pagpangatubang sang ila mga sala kag ang ila nga kalaut mangatubang kag magasaksi batok sa ila.Paghukom sa matarong kag sa wala sing Dios

5 • 1 Dayon ang matarong magatindog nga bug-os ang pagsaligsa pagpangatubang sa mga nagpigos sa iya

sa mga wala naghatag bili sa iya nga pag-antus.2 Kag sila, pagkakita sa iya, mangolurog sa kahadluk,makibot sa iya nga wala ginalauman nga kaluwasan.3 Bug-os nga paghinulso sa kada isa magasiling sila

magapanaghoy sa pagkatublag sang ila espiritu.4 “Sia ang ginakadlawan naton sadto

ang aton ginpakanubo – mga buang gid kita!Ginkabig naton nga kabuangan ang iya kabuhikag ang iya kamatayon walay kadungganan

5 Apang subong ngaa ngangin kaupod sia sa mga anak sang Dioskag manunobli nga kaupod sang mga balaan!

6 Kita gali ang nagpalayo sa dalan sang kamatuoran!Ang iwag sang katarungan wala magsanag sa aton

ukon ang adlaw wala nagbutlak sa aton.7 Gin-usoy naton ang tanan nga dalan sang kalautan kag

kalaglagan,ginbagtas naton ang mga disyerto nga wala pa maagyan sang iban

apang wala naton mahibalo-i ang dalan sang Ginoo.8 Ano ang nakuha sang aton pagkamatinaas-taason?

Ano ang kapuslanan sang manggad nga aton ginpabugal?9 Ato tanan lumabay lamang nga subong sang landong,

kaangay sang nagaagi nga sinugidsugid.10 Subong sang barko nga nagalawig sa mabalod nga dagat,

wala sing ginabilin nga inagihan sini,ukon makit-an nga palatandaan sang paglampuwas;

11 subong sang isa ka pispis nga nagalupad sa kahawaan,wala sing nabilin nga inagihan sa iya paglupad;

ang manipis nga hangin ginahiwa sang iya mga pakpak,ginagisi sang iya paghaguros,

padayon sa paglupad ang iyang pakpakhuman wala makit-an nga palatandaan sang iya gin agyan;

12 ukon kaangay sang isa ka pana nga gintiro:ang hangin nga ginaagyan, nagatingob dayon,

indi mahibal-an kung diin ini nga-agi.13 Amo man kita sina: pagkabun-ag pa lang nagakadula na,

kag wala sing palatandaan sang kaayuhan sa kabuhi nga ipakita,Kay gin-usikan naton ang aton kaugalingon sa kalainan!

14 Matuod nga ang paglaum sang wala sing kahadlok sa Diossubong sang labhang nga ginahuyop sang hangin,

kaangay sang manipis nga tun-og nga natunaw sa bagyo,

nagakahanaw kasubong sang aso nga ginapalid sang hangin,kaangay sang nadula nga handumanan sang umalagi nga

dumoluaw.15 Apang nagakabuhi sa kahangturan ang mga matarong

yara sa ginuo ang ila padyatungod ang Labing Mataas ang nagaatipan sa ila.

16 Gani batunon nila ang harianon nga korona,isa ka matahum nga purong halin sa kamot sang Ginuo.

Pangapinan sila sang iya tuo nga kamotkag ang iya butkon amo ang mangn taming nila.

17 Mangin bug-os nga panaming niya ang maimon nga paghigugma sang Ginuo,

pagahatagan niya sing hinganiban ang mga tinugaagod silutan ang iya mga kaaway.

18 Pagasuksokon niya ang katarungan bilang iya panagang sa dughan,

kag bilang helmet amo ang husto nga paghukom;19 panaming niya ang pagkabalaan nga indi malutos,

20 matalum niya nga espada ang indi-mapalinong nga kaakig;kag ang bug-os nga kalibutan kaupod niya sa pagsalakay sa mga

buangboang.21 Pat-od ang pag-igo sang mga kilat, nga magahalin sa mga panganod

pakadto sa ila pagaiguon, subong sang mga baslay halin sa ginahana nga pana, 22 kag dalagku nga mga yelo ang igaulan sing bug-os nga kaakig subong sang nagahalin sa isa ka inugtira sang dalagku nga mga bato sa inaway, kag ang katubigan sang dagat magabalbal sa ila, kag ang mga suba magatabon sa ila sing wala sing kaluoy.

23 Ang ginahawa sang Makagagahum mangin batok sa ila, kag pagatahupon sila pareho sang mabaskog nga buhawi. Sa sini pagalaglagon sang kalainan ang bug-os nga kalibutan kag pagatumbahon sang kalainan ang mga trono sang mga gamhanan.

WALA SING MATUOD-TUOD NGA KAALAM KON WALA SING KAMATUORAN SA PAGTULOOHAN

6  • 1 Pamatii, O mga hari, kag hangpa; mga nagadumala sa malayo nga kadutaan, maghalong kamo. 2 Mamati kamo, mga nagahari sa madamo nga katawohan kag nagapabugal tungod madamo nga kapungsoran ang inyo nasakupan.

3 Tungod ginhatag sa inyo sang Ginuo ang gahum; ang inyo paghari halin sa Pinakamataas nga magausisa sa inyo mga binuhatan kag magasayasat sa inyo mga tinotuyo.

4 Kon kamo nga mga alagad sang iya ginharian; wala naghari sing matarong kag wala nagsunod sa kasugoan ukon wala naglakat sa alagyan nga gintudlo sang Dios sa inyo, 5 mangin batok sia sa inyo sing madasig kag makakulogmat.

Labi nga mabug-at ang iya silot sa mga nagagahum.6 Sarang kaluoyan kag patawaron ang kubos, apang pagasilutan sing mabug-at

ang nagagahum. 7 Tungod wala nagakakugmat ang Dios sa atubangan sang mga dungganon; wala niya ginahatagan sing pagtamod ang kadungganan. Tungod sia mismo ang naghimo sang kubos kag sang dungganon kag iya gintatap sing alalangay ang tanan, 8 apang istrikto gid ang paghukom para sa nagagahum.

9 Gani, kamo nga mga hari, sa inyo ako nagahambal: agod magtuon kamo sang kaalam kag indi magpakasala. 10 Kay ang nagatuman sang mga butan nga balaan pagakilalahon nga balaan, kag ang nagasunod sang mga pagtulon-an sini pagapangapinan. 11 Gani, pangitaa ang akon mga pulong, handuma sila kay ila kamo nga pagatudloan.

12 Nagainggat kag wala nagalubad ang Kaalam; mahapos sia nga makita sang mga nagapalangga sa iya, kag makit-an sang mga nagapangita sa iya! 13 Nagauna sia nga nagapakilala sa mga nagahandum sa iya. 14 Pangitaa siya sing sayo pa kag indi ka mapaslawan, tungod makit-an sia nga nagapungko sa imo nga ganhaan.

15 Bisan ang paghuna-huna lang sa iya nagapalambo sa paghangup, mangin mabinantayon sa iya kang mahilway ka sa libog. 16 Tungod sia mismo ang nagapanikasog pangita sa tanan nga nagakadapat sa iya, kag mainalwanon nga nagapakita samtang sila nagalakat, kag sa ila kada panghunahona nagapakigtagbo sa ila.

17 Ang ginsugoran sang kaalam amo ang matinamparon nga handum nga makatuon. Nagapalangga sa iya ang nagahandum nga makatuon, 18 kag kon palangga mo sia, magatuman ka sa iya mga kasugoan; kon nagatuman ka sa iya mga kasugoan, pat-od nga magkabuhi ka nga wala sing katapusan, 19 kag ang nagapadayon nga kabuhi amo ang magapalapit sa imo sa Dios.

20 Gani ang paghandum sa kaalam nagapadulong sa malig-on nga paggahum.21 Gani, kon nalipay kamo sa mga trono kag mga setro, o mga hari sang mga

pungsod, panduggan ninyo ang kaalam agod maghari kamo sa walay katapusan. 22 Igasiling ko sa inyo kon ano ang kaalam kag kon sa diin sia naghalin. Wala ako sing itago nga likum sa inyo. Apang pagausuyon ko ang iya ginhalinan kag ipakilala sa inyo sia sing maathag gid, nga wala nagalisa sa kamatuoran, 23 Kag indi ako magapakig-upod sa mahinaliton nga kahisa sa akon paglakat, tungod ang kahisa wala sing kaangtaan sa kaalam. 24 Sa pagdamo sang mga maalam ang kaluwasan sang kalibutan; sa maalamon nga hari ang kapag-on sang mga tawo. 25 Gani magtuon kamo sa akon mga pulong kag magpanginpulos kamo.

7  1 Mamalatyon man ako subong sang iban,  isa ka kaliwat sang nahauna nga tawo nga ginhimo gikan sa yab-ok. Gindihon ako sa kaunoran sa taguangkan sang akon iloy; 2 ang iya dugo naghimo sa akon sa sulod sang napulo ka bulan, halin sa binhi sang tawo kag sa kalipay sang pagpakighilawas.

3 Sang pagkatawo sa akon, ginhaklo ko ang hangin nga para sa tanan; nahulog ako sa duta nga ginatindogan sang tanan; ang nahauna ko nga tuaw amo ang paghibi subong sang iban nga mga lapsag. 4 Gin-atipan ako sing mahunalungon kag ginputos sing lampin; 5 matuod, wala sing hari nga naglain sang ginhalinan sang kabuhi. 6 Tungod isa lang ang alagyan pakadto sa kabuhi para sa tanan, kag isa man ang alagyan pagua diri.Nagpangamuyo ako kag ginhatagan ako sang kaalam

• 7 Gani nagpangamuyo ako kag ginhatag sa akon ang paghangup; nagtawag ako kag nag-abot sa akon ang espiritu sang Kaalam. 8 Ginpasulabi ko sia sangsa

mga setro kag mga trono, kag ginapakawalay pulos ko ang manggad kon ipaanggid sa iya.

9 Wala ko sia ginapaanggid sa bisan ano nga malahalon nga hiyas, tungod daw sa diutay nga balas lang sa atubang niya ang tanan nga mga bulawan, kag daw sa lunang lang ang pilak sa luyo niya. 10 Ginapalangga ko sia sing labi sangsa maayong panglawason kag katahum, kag ginpasulabi ko sia sangsa kasanag tungod ang iya pagsilak wala nagapiraw.

11 Kaupod niya ang tanan nga maayo nga butang nagapadulong sa akon, kag indi masaysay nga manggad sa iya mga kamot. 12 Ginakalipay ko ini tanan bangod gindala ini sang Kaalam, apang wala ko nahibaloi nga sia gali ang ila iloy.

13 Ang akon natun-an nga wala sing kadalok, hilway nakon nga ginapaambit sa iban; indi ko buot taguon ang iya manggad; 14 Kay tungod ang iya manggad wala nagakaurot para sa tawo, kag nangin mga abyan sang Dios ang nagaangkon sa iya; bunga sang iya disiplina ang pagpalapit sa Dios.

15 Kabay nga itugot sang Dios ang makahambal ako sing nagakadapat suno sa iya luyag kag makahunahona sing takus sa mga bugay nga nabaton ko, tungod sia ang manugtuytoy sang Kaalam kag manugtuytoy sang mga maalam. 16 Yara kita sa kamot sang Dios, kita kag ang aton mga pulong, subong sang tanan naton nga mga paghangup kag kinaadman nga mapuslanon.

17 Sia ang naghatag sa akon sang pat-od nga ihibalo sang tanan nga mga tinuga, sang kalibutan kag ang sangkap sang mga elemento, 18 ang ginsugoran, katapusan kag natung-an sang mga panahon, ang mga pagbag-o sa lakat sang inadlaw kag mga tiempo. 19 Ang paglakat sang mga tinuig kag ang kahimtangan sang mga bituon, 20 ang mga kinaiya sang kasapatan kag mga huyog sang mabangis nga mga hayop, ang kusog sang mga espiritu kag ang panghunahona sang mga tawo, ang mga sahi sang mga tanum kag makabulong nga mga sangkap sang mga gamot.Ang panganinaw sang wala sing katapusan nga kapawa

• 21 Ang tanan nga mga ginatago, ang mga makita-an, nahibaloan ko, 22 tungod gintudloan ako sang Kaalam, ang manugdibuho sang tanan nga mga butang. Kay yara sa iya ang isa ka espiritu nga maalam, balaan, pinasahi, lainlain nga sahi, indi hayag, maabkit, maathag, walay higko, matin-aw, indi madaog, mapinalanggaon sa maayo, matalum, 23 indi mabalibaran; mabinuligon, mainabyanon sa tawo, malig-on masaligan, matawhay, makagagahum, nakakita sang tanan kag nagasulod sa tanan nga mga espiritu nga maalam, puraw kag indi hayag.

24 Ang Kaalam labaw sa kaabtik sa tanan nga nagahulag kag tunog sa iya pagkaputli sia nagasulod sa tanan nga mga butang.

25 Sia amo ang ginhawa sang gahum sang Dios, kag puraw nga silak sang himaya sang Makagagahum; gani wala sing mahigko nga makasulod sa iya. 26 Sia ang silak sang kasanag nga wala sing katapusan, ang wala sing dagta nga espeho sang maabtik nga gahum sang Dios kag larawan sang iya kaayuhan.

27 Bisan nagaisahanon sia, mahimo sang Kaalam ang tanan nga mga butang, kag ginabag-o ang tanan samtang nagapabilin sia nga wala paglubad. Nagasulod sia sa balaan nga mga kalag sa tagsa ka

kaliwatan kag ginahimo sila nga mga abyan kag propeta sang Dios, 28 tungod ginahigugma sang Dios ang nagapabilin lang sa Kaalam.

29 Mas labi nga matahum sia sangsa adlaw kag nagalabaw sa tanan nga mga bituon sa langit. Nalabawan man niya ang kasanag, 30 tungod ang kasanag ginasundan sang gab-i apang ang kalainan indi makalutos sa Kaalam.

8 1 Ang daku nga gahum sang Kaalam nagalab-ot halin sa isa ka ukbong sang kalibutan pakadto sa isa, kag ginapahamtang sing maayo ang tanan nga mga butang.

2 Ginapalangga ko sia kag ginpangita halin pa sa akon pagkapamatan-on; ginhandum ko sia nga mangin nobya kag naganyat ako sang iya katahum.

3 Ang iya kahirop sa Ginoo nagahatag sing dugang nga dungog sa dungganon niya nga kaliwat, tungod ginahigugma sia sang Ginuo sang tanan. 4 Huo, tinudloan sia sang mga misterio sang Kaalam sang Dios, nagapili sang mga butang nga buhaton sang Dios.

5 Kon sa sining kinabuhi ang manggad maayo nga handumon, ano pa ang labi nga malahalon nga manggad sangsa Kaalam nga nagahimo sang tanan nga mga butang? 6 Kag kon sia ang kaalam sang paghimo sa ila, diin pa ang mas labaw pa gid sa Kaalam nga nagahimo sang tanan nga mga butang. 7 O kon ginapalangga mo ang Katarungan, mga matarung ang bunga sang iya mga pagtinguha, tungod sia ang nagatudlo sang pagpugong kag paghalong, katarungan kag kaisog; wala na sing labaw pa sa sini nga mapuslan sang tawo sa kinabuhi.

8 Kon ginahandum mo ang daku nga inagihan, nahibaloan niya ang nagligad na kag ginatagna ang palaabuton. Makahangup sia sa mga sahi sang pagpanghambal kag may sabat sa mga pakutpakot, matagna niya ang mga palatandaan kag mga katingalahan, ang pagadangatan sang mga tiempo kag mga panahon.

9 Gani gindesisionan ko nga paupdon sia sa akon kabuhi; nahibaloan ko nga igalaygay niya sa akon ang maayo kag pagalingawon ako sa kasubo kag pag-antus.

10 Pinaagi sa iya, naghunahona ako, pagadayawon ako sa mga pagtililipon sang mga tawo, kag bisan pamatan-on pa padunggan ako sa atubangan sang mga tigulang.

11 Pagakabigon nila ako nga sampaton kon ako magapungko sa paghukom, kag pagadayawon ako sa atubangan sang mga gamhanan.

12 Kon maghipos ako, magahulat sila sa akon pulong; kon magpamulongpulong ako, magapamati sila; kon malawig ang akon igasiling, pagapunggan nila ang ila mga baba.

13 Paagi sa iya maangkon ko ang kabuhi nga wala sing katapusan kag magabilin ako sang wala sing katapusan nga handumanan sa ma magasunod sa akon.

14 Ako magadumala san katawnan kag ang mga pungsod magapasakop sa akon. 15 Magakahadlok ang mga makatalagam nga pangulo sa tion nga mabatian nila ang akon ngalan. Apang sa katawhan, magapakilala ako nga mabuot, kag sa inaway, maisog.

16 Pagpauli ko sa akon puloy-an magapahuway ako nga katupad niya, tungod wala sing kapaitan ang pagpakig-upod sa iya, wala sing hapdi ang kabuhi nga kaupod sa iya, kundi kasadya kag kalipayan.

17 Sa akon pagpamalandong kag pagbana-bana sa akon kasing-kasing, nahangpan ko nga maangkon ko ang kabuhi nga wala sing katapusan paagi sa paghiusa sa Kaalam; 18 ang matuod nga kalipayan paagi sa pagpakig-abyan sa iya, wala kautdanan nga manggad sa mga ginahimo niya, paghangup paagi sa pagpakighiupod sa iya kag kabantugan paagi sa pagpakighambal sa iya. Gani, ginpangita ko sia sa tanan nga duog agud maangkon ko sia sa ano man nga pamaagi.

19 May maayo ako nga pamatasan, kag nakabaton ako sing maayo nga kalag bilang kabahin, 20 gi tungod kay ako maayo nakaangkon ako sa isa ka matinlo nga lawas.

21 Apang akon nahangpan nga indi ko maangkon ang Kaalam kon indi sia pag-ihatag sa akon sang Dios-isa ka tanda sang paghangup ang pagkahibalo kon sin-o ang nagahatag sini – gani nagpangamuyo ako sa Dios kag nagpakitluoy sa iya, kag sa bug-os ko nga tagipusoon ginsiling ko:Hatagi ako sang imo kaalam

9  • 1 O Dios sang akon mga katigulangan, maluoy ka Ginuo, ikaw nga nagtuga sang tanan nga mga butang paagi sa imo pulong, 2 sa imo kaalam ginhimo mo ang tawo nga maghari sa mga tinuga nga naggikan sa imo, 3 magdumala sa kalibutan sing bug-os nga pagkabalaan kag katarungan, maghatag sang katarungan sing bug-os nga katampad.

4 Hatagi ako sang Kaalam nga nagapungko sa tupad sang imo trono kag indi ako pagbalibari nga makaupod sa imo mga anak.

5 Tungod ulipon mo ako nga anak sang imo suloguon nga babaye, isa ka tawo nga maluya, may malip-ot nga kabuhi kag diutay nga paghangup sa katarungan kag mga kasugoan. 6 Bisan may yara nga pinakamaayo sa mga anak sang tawo, kon indi sia magabaton sang Kaalam nga gikan sa imo, sa gihapon siya wala sing bili.

7 Ginpili mo ako nga mangin hari sang imo katawohan, mangin hukom sang imo mga anak nga lalaki kag babaye.

8 Ginsugo mo ako nga magpatindog sang is aka templo sa imo balaan nga bukid, kag isa ka altar sa siudad sang imo puloy-an, kaangay sang balaan nga Tolda nga gin-aman mo halin pa sa ginsugoran.

9 Yara sa imo ang Kaalam nga nakahibalo sang imo mga obra, tungod kaatubang sia sang himuon mo ang kalibutan kag nahibaloan niya kon ano ang makahamuot sa imo mga mata kag kon ao ang husto suno sa imo mga sugo.

10 Ipadala sia halin sa balaan nga kalangitan, ipadala halin sa imo trono sang himaya agod magbulig kag maghimo nga kaupod ko kag agod mahibaloan ko kon ano ang makapahamuot sa imo.

11 Tungod nahibaloan niya kag nahangpan ang tanan nga mga butang; pagatuytoyan niya ako sing mahinalungon sa tanan ko nga hilimuon kag pagapangapinan ako sang iya himaya.

12 Dayon pagakahamut-an mo ang akon mga obra, pagadumalahan ko sing matarong ang imo katawohan kag mangin nagakadapat ako sa trono sang akon amay.

13 Sin-o gid bala ang makahibalo sang tinotuyo sang Dios? Sin-o ang makahangup sa kabubot-on sang Ginuo?

14 Tungod kabos ang hunahona sang tawo, ang amon tinutuyo mahuyang; 15 palas-anon sang kalag ang nagakadunot nga lawas kag ining dutan-on nga tolda pabug-at sa hunahona nga may madamo nga ginakabalak-an.

16 Mabudlay na gani sa aton intindihon ang mga butan diri sa lupa, kag mabudlay hangpon ang malab-ot sang aton kamot. Gani sin-o ang makahangup sang mga butang nga yara sa kalangitan?

17 Kag mahitungod sa imo kabubot-on, sin-o ang makahibalo luwas kon pagahatagan mo sia sang kaalam kag igapadala ang imo balaan nga espiritu sa iya? 18 Sa amo sini nga paagi ginapatadlong mo ang mga alagyan sang mga yara sa duta; natun-an sang mga tawo ang makapahamuot sa imo kag naluwas sila sang Kaalam.

NAGHIMO ANG KAALAM SANG DIOS SA MARAGTAS

 10  • 1 Ang amay sang kalibutan, ang nahauna nga tawo nga ginbuhat, nga isahanon nga gintuga, ang Kaalam amo ang iya manogpangapin. 2 Kag ginluwas niya ang tawo sa iya mga sala, kag naghatag sa iya sang kusog nga magdumala sa tanan nga mga butang.

3 Apang kon ang makasasala tungod sa iya kaakig magabiya sa iya, napatay sia sang iya dumot sa iya nga utod. 4 Kag bangud sa iya sala ginlumsan sa anaw ang kalibutan, ang Kaalam man gihapon ang nagluwas sini sang tuytoyan niya ang isa ka matarong nga tawo nga sakay sang isa ka mahuyang nga kahoy.

5 Sang magkinagamo ang mga pungsod nga naghiusa sa kalainan, pinili niya ang matarong nga tawo kag ginpabilin sia nga wala sing kasawayan sa atubangan sang Dios, kag ginpabakod sia walay sapayan sa iya pagpalangga sa iya anak.

6 Sia ang nagluwas, samtang nagakalamatay ang mga di-maka-Diosnon, sa matarong nga tawo samtang sia nagapalagyo sa nagaulan nga kalayo sa Lima ka Siudad. 7 Saksi sang ila kalainan tubtob karon ang mamala nga duta nga nagaaso, sa diin ang mga tanum may mga bunga nga wala nagaluto, kag sa diin nagatindog ang haligi nga asin bilang monumento sa isa ka wala sing pagtuo.

8 Tungod sa wala nila pasapak sa dalan sang Kaalam, indi lang nadula sa ila ang pagkahibalo sang maayo, kundi ginbilin pa para sa bug-os nga katawohan ang mga handumanan sang ila pagka-buangboang, agod indi malimtan ang ila mga kapaslawan.

9 Apang ginluwas sang Kaalam ang mga nag-alagad sa iya halin sa kabudlayan. 10 Sa pat-od nga alagyan niya gintuytoyan ang matarong nga nagpalagyo sa kaakig sang isa ka utod nga lalaki. Ginpakita niya sa iya ang Ginharian sang Dios kag ginhatag sa iya ang ihibalo sang balaan nga mga butang, ginpauswag sia sa iya pagpangabudlay, kag ginpahamungaya ang bunga sang iya pagtinguha. 11 Gindampigan sia sang Kaalam batok sa kadalok sang mga manugpigos kag sia ginpamanggaranon.

12 Ginpangapinan sia batok sa iya mga kaaway kag ginluwas sa mga si-od nga gin-aman sa iya; ginpamadinalag-on sia sang Kaalam sa mapi-ot nga pagpakig-away, agod matun-an niya nga wala sing labi nga makusog pa sangsa pag-alagad sa Dios.

13 Wala niya ginpabay-an ang matarong sang ini ibaligya; ginluwas man niya sia sa pagpakasala. 14 Gin-updan niya ini sa bubon; wala niya ginbiyaan sa iya pagkagapos; sa baylo ginhatag pa niya ang pagdumala sa ginharian kag ginpaidalum sa iya ang iya mga manugpigos. Ginbuyagyag sang Kaalam nga mga butigon ang mga nagbutangbotang sa iya sang sala, kag ginpadunggan sia tubtob sa katubtoban.

15 Sia man ang nagluwas sa balaan nga katawohan kag wala sing kasawayan nga kaliwat halin sa isa ka pungsod nga mapang-ulipon.

16 Nagsulod sia sa kalag sang alagad sang Ginuo agod makig-away ini sa mapintas nga mga hari sa bulig sang mga palatandaan kag katingalahan.

17 Ginhatag niya sa balaan nga katawohan ang bayad sa ila pagpangabudlay, gintuytoyan niya sila sa dalayawon nga alagyan, kag nangin landong mismo sa ila sa adlaw kag suga mga mabituonon sa gab-i.

18 Ginpatabok niya sila sa Mapula nga Dagat, gintuytoyan sila sa pag-agi sa madalum nga tubig, 19 samtang ginlamon niya ang ila mga kaaway sa balud kag gindupla sa kadadalman sang kadagatan.

20 Gani ginpanguhaan sang mga matarong ang mga tawo nga wala nagatahod sa Dios; nagkatanta sila sa pagdayaw, O Ginuo, sa imo balaan nga ngalan, kag bug-os nga tagipusoon nga naghimaya sila sa imo kamot nga nagapangapin. 21 Tungod ginbuksan sang Kaalam ang mga baba sang mga apa kag ginpahambal sing maayo ang mga dila sang mga lapsag.

11  • 1 Pinaagi sa kamot sang mga balaan nga propeta, ang Kaalam naghatag sang kadalag-an sa ila mga buhat, 2 Nagpanglakaton sila sa wala napuy-an nga lasangan kag nagpatindog sila sang ila mga tolda sa mga duog nga indi maagyan.

3 Nangin mabakod sila batok sa ila mga kaaway, kag nagpakig-away sila sa mga nagapakigbatok sa ila. 4 Sang gin-uhaw sila, nagtawag sila sa imo kag

ginhatagan mo sila sang tubig gikan sa matig-a nga bato; gikan sa matig-a nga bato gindula ang ila kauhaw.

5 Ginpanginpuslan nila sa ila kinahanglanon ang mismo nga mga butang nga nangin silot sa ila mga kaaway.

6 Para sa ila mga kaaway ang suba nangin isa ka wala sing untat nga ilig sang tubig nga nahigkoan sang dugo 7 isa ka silot sa kasugoan nga pagpatay sa mga lapsag. Sa baylo, wala ginalauman nga ginhatagan mo ang imo katawohan sang bugana nga tubig. 8 Paagi sa ila daku nga kauhaw, ginpakita mo sa ila kon paano mo ginsilutan ang ila mga kaaway. 9 Sa ila mga pag-antus, nga wala sing liwan kundi ang pagsaway sang imo kaluoy, paagi sa sini, natun-an sang imo katawohan kon ano kapintas nga ginhukman kag ginsilutan ang mga tawo nga wala nagakilala sa Dios.

10 Gintilawan mo sila sing subong sang pagpaandam sang isa ka amay samtang gin-usisa mo ang ila mga kaaway sing subong sang paghimalaut sang isa ka istrikto nga hari. 11 Malapit man sila o malayo, tana sila nag-antus. 12 Nagduha ka pilo ang kasubo nga nag-abot sa ila, kag duha ka pilo ang panghakroy sang madumdoman nila ang nagligad. 13 Sang mahibal-an nila nga pagapanginpuslan sang iban ang ginhimo nga pagsilot sa ila, nakilala nila nga binuhatan gali ato sang Ginuo.

14 Kag para sa iya nga sadtong una ila nga gintapok, ginpakanubo, kag sa ulihi ginpakahuy-an, sila natingala sang mahuman na ang tanan; ang uhaw sang matarong kag ang ila nga pagkauhaw ang gindangtan indi pareho.

15 Samtang ang ila mga malaut kag binuang nga mga panghunahona nagpatalang sa ila pakadto sa pagsimba sa mga nagakalamang kag makaulugot nga mga sapat. Ginpadalhan mo sila sang mga guban nga mga sapat agod silutan sila 16 kag tudloan sila nga ang mga butang sang sala amo mismo nga mga butang nga pagagamiton sa pagsilot sa ila.

17 Sa pagkamatuod, ang imo makagagahum nga kamot wala nagkulang sa mga paagi-ang kamot nga nagtuga sa kalibutan halin sa wala sing dagway nga butang sa pagpadala sa ila sang guban sang mga oso kag mabangis nga mga leon, 18 ukon sang bag-o nga gintuga nga mga hayop nga puno sang kapintas, nagabuga sing kalayo, kag mabaho nga mga aso, ukon nagapagua sang makahaladlok nga mga kirab gikan sa ila mga mata, 19 mga sapat nga indi lamang makapatay sa ila pinaagi sa isa ka paghampas, kundi bisan paagi sa ila makahaladlok nga dagway.Ang pagpatadlong sang Dios sa iya mga anak

• 20 Apang bisan wala ini tanan, sarang sila nga mapatay sa isa ka huyop, kon ginlagas sang imo katarungan, ipalapta sang ginhawa sang imo gahum; apang gintalana mo ang tanan suno sa ila kadaku, kadamo kag kabug-at.

21 Tungod ang imo daku nga kusog mapakita mo bisan sa ano nga tion, sin-o bala ang makaagwanta sa kusog sang imo butkon? 22 Tungod sa imo panan-aw kasubong sa isa ka bilog nga balas sa timbangan ang bug-os nga kalibutan; subong sang isa ka tulo sang tun-og sa aga nga nagahulog sa duta.

23 Apang maluloy-on ka sa tanan tungod ikaw makagagahum; wala mo ginasapak ang mga sala sang mga tawo agud sila may tion sa paghinulsol. 24 Huo, ginahigugma mo ang tanan nga nagakabuhi

kag wala ka nagadumot sa imo ginbuhat, kay kon may yara ka nga ginadumtan, kuntani wala mo na ina gintuga.

25 Paano magpadayon ang isa ka butang kon wala mo ini ginbuot? Ukon paano makapabilin ang isa ka butang kon wala mo ini ginlalang? Maluloy-on ka sa tanan tungod imo ang tanan, O Ginuo nga mapinalanggaon sang kabuhi.

 12  1 Sa pagkamatuod yara gid sa tanan nga mga butang ang espiritu mo nga dili mamalatyon.

2 Gani amat-amat mo nga ginapatadlong ang mga nakasala, ginapaandaman mo kag ginapadumdom sila kon paano sila nakasala, agod palayoan nila ang kalainan kag magsalig sa imo, Ginuo.

3 Natabo ini sa mga nagpuyo sadtong una sa imo balaan nga kadutaan. 4 Ginsikway mo sila tungod sa makalilisang nila nga mga buhat, sa ila mga binabaylan kag di-balaan nga mga pagsimba. 5 Ginasalikway tungod sang wala sing kaluoy nga pagpatay sang mga bata sa mga piesta, sang ila pagkaon sang mga kaundan nag unod sang tawo sa ila bangketa, samtang ginahiwat nila ang tinago nga mga seremonia.

6 Tungod ginpatay sining mga ginikanan ang ila mga anak nga wala sing mahimo, ginbuot mo nga uboson sila sang amon mga katigulangan, 7 agod ang duta nga imo ginpakamahal mangin nagakadapat nga puloy-an sang mga anak sang Dios.

8 Apang bisan pa, kay tungod sila mga tawo man, nagpakita ka sang kaluoy. Nagpadala ka sang mga buyog nga nauna sa imo mga hangaway agod gub-on sila sing amat-amat.

9 Mahimo mo nga ipalutos sa inaway ang mga malaut sa mga matarong ukon hinali nga gub-on sila paagi sa mabangis nga mga sapat ukon sang isa ka mapintas nga pulong, 10 apang sa amat-amat mo nga pagsilot sa ila, ginhatagan mo sila sang kahigayunan nga makahinulsol. Bisan indi likum sa imo nga malain nga kaliwat sila nga may kinaugali nga malaut kag wala nagabag-o nga huna-huna. 11 Isa ka kaliwat nga ginsumpa halin pa sa ginsugoran.

Subong man, indi tungod sa kahadlok bisan kay sin-o nga wala mo sila ginsulutan sa ila mga sala. 12 Tungod sin-o ang makasiling sa imo, “Ano ang ginhimo mo?” Sin-o ang makabato sa imo pamatbat? Sin-o ang makasaway sa imong pagguba sang mga pungsod nga imo gintukod? Sin-o ang magaatubang kag magahangkat sa imo sa pagpangapin sa makasasala?

13 Kay tungod wala sing iba nga Dios luas sa imo nga nagaatipan sa tanan, nga dapat mo nga pagapamatud-an nga matarong ang imo mga paghukom. 14 Kag sa mga tawo nga imo ginsilutan, wala sing bisan sin-o nga hari ukon nagapamuno nga magaakig sa imo ginbuhat sa ila sa imo atubangan.

15 Matarong ikaw, kag imo ginadumalahan sing matarong ang tanan. Wala mo ginakabig nga nagakadapat sa imo gahum ang paghimalaut sang wala nagakadapat nga silutan.

16 Sa imo kusog nagagikan ang imo katarungan, kag tungod ikaw ang Dios sang tanan, may kaluoy ikaw sa tanan.

17 Ginpakita mo ang imo kusog sa mga nagaduhadoha sa imo bug-os nga

kagamhanan kag ginasilutan mo ang nakahibalo sa imo gahum apang wala sini nagasapak. 18 Bisan ikaw, Ginuo nga makagagahum, nagahukom ka sing maluloy-on kag ginadumalahan mo kami sing mapailubon, tungod mahimo mo ang tanan sa tion nga luyag mo.

19 Sa amo sini nga paagi gintudlo mo sa imo katawohan nga ang matarong dapat nga mangin maluloy-on sa iya isigkatawo; ginhatagan mo man sang paglaum ang imo mga anak sa paghatag sa ila sang kahigayunan nga makahinulsol sa ila mga kasal-anan.

20 Nangin mahinalungon ka kag matinawhayon sa pagsilot sa mga kaaway sang imo mga anak sang nagakadapat sila nga mapatay, kag ginhatagan mo pa sila sang panahon kag kahigayunan nga masikway ang ila kalainan. 21 Apang labi nga mahinalungon pa nga ginsilutan mo ang imo mga anak, nga sa ila mga katigulangan naghatag ikaw sang pinakamaayo nga mga saad paagi sa mga panumpa kag mga kasugtanan.

22 Gani ginasilutan mo man kami, apang labi nga mabug-at ang silot nga ginahatag mo sa amon mga kaaway, agod madumdoman namon ang imo pagkamaluloy-on kon kami ang maghukom kag magalaum kami sang kaluoy kon kami ang ginahukman.

23 Gani batok sa mga nagpangabuhi sing binuang kag malaut, ginsilutan mo sila pinaagi sang ila man kabuangan. 24 Matuod gid nga nagpalayo sila sa alagyan nga daan na nagtalang, kag ginkabig ang mga makalilisang nga mga sapat nga ila dios kag ginpabayaan nga matiplang ang ila kaugalingon subong sang buangboang nga mga bata. 25 Gani bilang mga bata sila nga wala sing buot ginsilutan mo sila agod mahuy-an.

26 Apang kon wala sila nakatuon sa amo sini nga mga pagpanadlong, dayon nila pagaagumon ang silot nga nagakadapat ihatag sang Dios. 27 Ang kakapoy nga ila gin-antus sa sining mga sapat, ang mga sapat nga ginkabig nila nga mga dios amo ang nangin dalan sang ila nga silot. Dayon nakakita sila sing maathag kag nakilala ang matuod nga Dios, nga indi nila luyag kilalahon sadtong una. Gani nagtupa sa ila ang pinakamabug-at nga silot.Batok sa nagasimba sa mga larawan

 13  • 1 Buang gid kaayo ang mga  tawo nga wala makakilala sa Dios sa mga maayo nga butang nga ila nakita, wala gid makatukig sa iya nga manugbuhat sang tanan, o sa pagtuon sa iya mga binuhatan wala gid makakilala sa Magbubuhat.

2 Sa baylo, ang kalayo, hangin, bagyo, kahawaan sang mga bituon, nagadaguso nga tubig kag mga suga sa langit ang ginakilala nila nga mga dios nga magagahum sang kalibutan.

3 Kon nabihag sila sining matahum nga ginakabig nila nga dios, dapat nila nga mahubaloan nga labaw gid ang nagadumala sa ila, bangud ang manugtuga sang katahum amo ang naghimo sa ila. 4 Kag kon natandog sila sang gahum kag kusog sining tanan, dapat nila mahibaloan nga labi gid nga makusog ang naghimo sa ila. 5 Tungod sa kadakuon kag katahum sang mga tinuga, kita, pinaagi sa pagkumpara makapamalandong sa ila tagtuga, ang labing daku kag labing makagagahum.

6 Apang indi sila dapat basulon sing bug-os; ayhan nagtalang silang sang ginpangita nila ang Dios kag ginhandum nga makita sia dayon. 7 Sang gintun-an nila ang mga obra niya, ginpilit nga maintindihan kon ano gid bala sia, natiplang sila sa panan-awan tungod matahum ang mga nakita nila.

8 Walay sapayan sini, sarang man sila mabasol, 9 tungod kon nahimo nila nga tun-an ang bug-os nga kalibutan, ngaa wala nila dayon nakit-an ang Ginuo sining tanan?

10 Makalulooy sila – sa mga patay nga butang ginsalig ang ila paglaum – mga tao nga nagakabig nga dios ang mga ginhimo sang tawo, mga bulawan kag pilak nga ginhulma, gin anggid sa mga sapat, o wala sing pulos nga mga bato nga ginsinsil sadtong una nga panahon.

11 Kuhaa ang isa ka manugtapas sang kahoy. Gintapas niya ang isa ka nagaka-angay nga kahoy, ginpanitan niya ini kag sa maayong pangamot ginhimo ang kahoy nga mapuslanon nga butang sa inadlaw-adlaw nga kinahanglanon. 12 Ang mga nabilin sa sining kahoy gin-gamit niya nga inuggatong sa pagluto sang kalan-on, dayon siya nagkaon. 13 Apang may nabilin pa nga bahin nga wala sing pulos, tiko kag puno sang kudolkudol nga mga bahin, kag sa iya pagpa-huwayhoway paagi sa iya sinampaton nga kinaadman, ginhimo niya ini nga kaangay sang tawo, 14 ukon ayhan sang isa ka kubos nga sapat. Ginbutangan niya ini sang duag, ginatabunan sing pula, gintakpan ang mga higko.

15 Dason ginhimoan niya ini sang isa ka nagakabagay nga altar nga nalansang sa dingding.

16 Ginahalungan niya nga indi mahulog ini tungod nahibaloan niya nga indi sia makaatipan sang iya kaugalingon. Isa ka larawan lamang ini nga nagakinahanglan sang bulig.

17 Apang kon gusto niya mangamuyo para sa iya katigayonan, sa iya asawa, mga anak, wala sia nagakahuya nga magpanalambiton sa sining wala sing kabuhi nga butang – para sa maayong panglawason iya ginapangabay ini sa maluya, 18 nagapakitlooy sia sang kabuhi sa isa ka wala sing ginhawa, sang bulig sa isa ka wala sing inagihan, sang madinalag-on nga pagpanglakaton sa isa ka indi makalakat, sang pag-uswag sa iya negosio kag kadalag-an sa iya pagpadayon sa iyang trabaho, nagapangayo siya sing abilidad sa isa ka butang nga ang kamot wala sing ikasarang.

14  1 Isa pa, halimbawa may nagpanakayon para magtabok sa mabalod nga kadagatan, magpanawag sia sa isa ka kahoy nga sobra pa ka gabok sangsa barko nga iya pagasakyan.

2 Wala pagduda ang barko ginhimo agod makuwartahan, ang paghimo sa iya suno sa kaalam sang panday. 3 Apang ang imo pag-atipan, Amay, amo ang nagatuytoy sini; ikaw ang nagbukas sang isa ka alagyan sa ibabaw sang dagat, kag is aka matawhay nga pagpanakayon sa ibabaw sang mga balod. 4 Sa amo sini ginapakilala mo sa amon nga maluwas mo kami sa bisan ano nga katalagman, kag bisan sin-o nga wala sing inagihan makapanakayon.

5 Wala nimo ginbuot nga ang ginhimo sang imo kaalam magpahimunong lamang, gani ginsalig nila ang ila mga kabuhi sa isa ka bilog nga kahoy para magtabok sa dagat nga sakay ang isa ka balsa kag magaabot nga masulhay sa dulongkanan.

6 Sadtong una nga panahon, sang nagkalamatay ang bugalon nga mga higante, ang paglaum sang kalibutan nagdangup sa isa ka balsa; gintuytoyan ini sang imo kamot kag nagbilin sa kalibutan sang binhi sang isa ka bag-o nga kaliwat para sa umaabot nga tion. 7 Gani bulahan ang kahoy nga nagapanga-

langad sa kawsa sang katarungan!8 Apang pakalauton ang ginhimo nga diosdios kag ang naghimo sini; tungod

siya nagbuhat sini, kag ang nagakadunot nga butang tungod gintawag ini nga dios.

9 Alalangay nga makaulogot sa Dios ang tawo nga wala magpati sa Dios kag ang bunga sang iya di-pagpati sa Dios; 10 pagasilutan ang ginhimo upod sang naghimo. 11 Gani ang mga dios-dios sang mga pungsod pagahukman man tungod bisan kabahin sila sang mga tinuga sang Dios, nagin malaut sila. Isa ka si-od sa kalag sang mga tawo kag ginasi-od nila ang mga tiil sang mga buangboang.

12 Ang ginhalinan sang sala sa pagpakighilawas amo ang pagbuhat sang mga diosdios; nangin magaruk ang kabuhi sang ginbuhat sila. 13 Wala sila ginhimo bisan sadtong una, indi sila magapabilin sa walay katapusan. 14 Ang tawohanon nga bugal amo ang nagdala sa ila sa kalibutan kag gani ang ila dayon nga pagkadula gintalana na.

15 Halimbawa, may isa ka amay nga puno sing kasubo sa pagtaliwan sang iya anak, naghimo sang isa ka larawan niya nga kaangay sa iya. Kag karon ginasimba niya ang larawan bilang dios nga kahapon isa lamang ka patay nga tawo, kag gintudlo pa niya sa iya katawohan ang tinago nga mga seremonia sa pagsimba. 16 Sang nagdugay, nagin binatasan na ang amo ini nga sala nga pag-simba tubtob ginapatuman ini bilang kasugoan.

17 Kag sa sugo sang mga hari ginsimba ang mga larawan. Yadtong mga nagapuyo sa malayo nga duog agud pasigunggan sa ila atubangan, ang mga tawo magahimo sang ila larawan, kag magahimo sang larawan sang hari nga luyag nila nga padunggan, sa amo sini, madayaw nila ang wala nga daw yara sia kaupod nila.

18 Bisan ang mga tawo nga wala makakilala sa iya nahaylo nga ipalapnag ang pagsimba sa iya bangud sa pagpanikasog sang nagbuhat sa larawan. 19 Sa paghandum niya nga mahatagan sing kalipay ang iya agalon, naghimo sia sang larawan nga labi nga matahum pa sa kamatuoran, 20 gani ang mga tawo nabihag sang katahum sang binuhatan naghatag sing diosnon nga pagtahud sa iya nga wala pa madugayi ginpasidunggan nila bilang tawo.

21 Sa amo sini nagin isa ka si-od ang larawan para sa mga nagakabuhi. Tungod ang mga tawo bisan nga naulipon sang kapaslawan ukon sang prinsipihanong gahum, nagapatuhoy sang indi mamitlang nga Ngalan sa mga kahoy kag mga bato.

22 Apang indi pa nangin tuman sa ila ang sayop nila nga pagkakilala sa Dios; sa daku nga kagamo sa diin gindala sila sa ila di-pagkilala sa Dios, gintawag pa nila nga kalinong atong daku nga kalainan.

23 Upod sang pagpamatay sang mga bata nga ginhalad nga sinunog, upod sang tinago nga mga kamatuoran kag mga kabastusan, upod ang makatanhaga nga mga binatasan, 24 Wala na sila nagatipig sang kaputli sang pagkabuhi kag pag-asawahay; paluib nila nga ginpatay ang isa kag isa ukon ginpaantus sia paagi sa pagpanginbabaye sa iya asawa.

25 Bisan diin nagadulongan ang dugo, pinatyanay, pagpangtunto kag kinawatay, kagarukan, kaluiban, kagamo, kabutigan sa hukmanan; 26 sa pihak kag pihak ang pagdaugdaog sa maayo nga mga tawo, pagpakawalay pulos sang utang nga kabalaslan, kahigkoan sang mga kalag, mga sala batok sa kinaiya sang tawo, kagamo sa pag-asawahay, pagpanginbabaye, pagpanginlalaki kag pagpatuyang sa lawasnon nga kalipay.

27 Matuod nga ang pagsimba sa mga dili mahinganlan nga diosdios amo ang ginsugoran, kabangdanan kag padulongan sang tanan nga kalainan.

28 Nasadyahan sila sa pagbinuang kag paghatag sing pakot nga wala sing kamatuoran kag pagpangabuhi sa daku kalainan kag pagbutig nga wala sing pasapayan. 29 Tungod nagsalig sila sa wala sing kabuhi nga mga diosdios, wala nila ginadumdum nga ang ila pagpanglimbong makahalit sa ila. 30 Apang ang nagakaigo nga silot ang magahulat sa ila para sa sining duha ka sala: bilang manugsimba sang diosdios ginpakanubo nila ang panghunahona nahanungod sa Dios, kag bilang mga butigon tungod sa sala nga pagpanumpa bisan indi matuod, sa pagpanginbatok nila sa bug-os nga balaan. Tungod indi ang gahum sang mga butang nga ila ginsumpaan, apang ang nagakaigo nga silot nga natigana para sa mga makasasala ang pirme nga nagalab-ot sa mga pagpakasala sang mga tawo nga malaut.

15  1 Apang ikaw, amon Dios, maluloy-on kag tampad; mapailubon kag ginadumalahan mo sing may kaluoy ang tanan. 2 Bisan makasala kami, sa imo man gihapon kami bangud ginakilala namon ang imo kagamhanan; apang tungod sa pagkahibalo namon nga kami para sa imo, indi kami magpakasala.

3 Bug-os na pagpakatarong ang pagkilala sa imo, kag gamot sang wala sing kamatayon nga kabuhi ang pagkilala sa imo gahum.

4 Wala kami napatalang sang manugdaya nga imbento sang tawo, ang wala sing pulos nga obra sang mga pintor, ang mga dagway nga ginpintahan sang nagkalainlain nga mga duag. 5 Ang ila dagway nagapukaw sa mga handum sang buangboang kag nagatulod sa ila pagtahud sining wala kabuhi kag wala nagaginhawa nga imahen.

6 Mga nagahigugma sa kalautan kag nagakadapat sa amo sina nga di-matuod nga paglaum ang mga nagahimo sa ila, ang nagatahud sa ila kag ang mga nagasimba sa ila.

7 Tan-awa ang manughimo sang kulon, nga karon nagalamas sang mahumok nga duta. Ginahulma niya ang tagsa ka butang nga aton kinahanglanon, kag halin sa isa lang ka duta nagahimo sia sang mga bulotangan para sa pagkaon ukon para man sa basura. Para sa ano pagagamiton ang kada isa? Ang manughimo sang kulon ang nagadesision. 8 Subong man – gikan sa malain nga pagpaningkasog – halin sa subong nga duta ginhulma niya ang isa ka wala sing kapuslanan nga dios: malaut nga obra sang tawo nga ginhimo man halin sa yab-ok kag indi magdugay magabalik sa yab-ok sa tion nga bawian sang iya kabuhi.

9 Apang wala sia nagakabalaka sa pat-od nga kamatayon, ukon sa pagkalip-ot sang iya kabuhi. Sa baylo, nagapaindis-indis pa sia sa mga manughimo sang pilak kag bulawan, kag nagailog sa mga panday sang saway kag nagapabugal pa sia sa paghimo sang di-matuod nga mga dios.

10 Abo ang iya tagipusoon, labi nga barato sa sangsa yab-ok ang iya paglaum; labi nga manubo pa sangsa daga ang bili sang iya kabuhi! 11 Tungod wala niya ginkilala ang naghimo sa iya, kag naghatag sa iya sang isa ka mabinuhaton nga kalag, sang isa ka buhi nga espiritu. 12 Labaw sa tanan, ginakabig niya ang kabuhi nga isa ka hampang lang ukon sa ka balaligyaan nga puno sang baratilyo, tungod “bisan ano ka malain ang pamaagi,” ang siling niya, “kinahanglan nga manginabuhi ang tawo.”

13 Siya, labaw sa tanan, nakahibalo nga siya nakasala, siya nga gikan sa isa ka sahi sang daga naghimo sang bulotangan kag sang mga diosdios.

14 Apang pinakabuangboang kag labi nga makalulooy pa sangsa hunahona sang lapsag, ang mga kaaway nga nagpamigos sa imo katawohan, 15 kag ginkabig nila nga mga dios ang tanan nga mga larawan sang mga pungsod, mga diosdios nga may mata apang indi makakita, may ilong mga wala nagaginhawa,

may dulonggan nga indi makabati, may mga tudlo nga indi makabatyag, may mga tiil nga indi makalakat, tungod tawo lamang ang tagtuga nila, isa ka tinuga nga nanghulam lamang sing kabuhi amo ang naghimo sa ila.

16 Karon, wala sing tawo nga makahimo sang dios nga kaangay niya. 17 tungod siya mamalatyon, kag isa ka patay nga dios ang sarang mahimo lamang sang makasasala niya nga mga kamot. Labi nga maayo pa siya sangsa mga butang nga iya ginasimba; tungod siya nagakabuhi, samtang ang iya ginasimba wala gid sing kabuhi.

18 Dugang pa, nagasimba sila bisan sa pinakamakahaladlok nga mga sapat, labi nga kulang ang buot kon ipaanggid sa iban. 19 Kag wala sing katahum nga makaingganyo sang balatyagon – subong sang iban nga mga sapat – ang pagdayaw kag bendisyon sang Dios wala sa ila.Lain ang pagtratar sang Dios sa iya katawohan sa mga Ehiptohanon

16  1 Gani ining mga tawo nagbaton sang nagakabagay nga silot gikan sa amo nga mga sapat kag ginpaantus sang guban nga nagapanghalit nga sapat. 2 Apang sa baylo nga hatagan sang amo man nga silot, ang imo katawohan ginkaluoyan mo: agod maayawan ang ila gana; ginhatagan mo sila sang mga umbok, isa ka manamit nga pagkaon para sa ila.

3 Gani ang mga Ehiptohanon, sa pagkakita nila sa makangilil-ad nga mga sapat nga ginpadala sa ila, sa pihak sang sobra nila nga kagutom, nadulaan sang gana. Apang ang imo katawohan, makaligad ang madali nga kagutom, nag-angkon sang pinakamanamit nga kalan-on.

4 Indi malikawan nga ang ila mga manugpigos mag-agum sang sobra nga kahul-anan, bastante na nga makita sang imo katawohan kon paano ginpaantus ang ila mga kaaway. 5 Gani sang maaguman nila ang kapintas sang mabangis nga kasapatan kag nagakalamatay sila sa kagat sang makahililo nga mga mang-og, wala nagdugay ang imo kaagig.

6 Isa ka paandam lang ang umalagi nila nga pag-antus; dayon ginhatagan mo sila sang palatandaan sang kaluwasan agod madumdoman nila ang mga ginasugo sang imo Kasugoan. 7 Tungod ang bisan sin-o nga nagtulok sini naluwas; indi tungod sa nakit-an nga larawan, kundi tungod sa imo, Ginuo, ang Manlulowas sang tanan. 8 Sa amo man nga paagi mo ginpamatud-an sa amon mga kaaway nga ikaw ang nagaluwas sa amon sa tanan nga kalainan. 9 Tungod nagkalamatay sila sa mga kagat sang mga apan kag mga langaw, kag wala sing bulong ang makit-an para sa ila tungod nagakadapat sila nga silutan sa amo sina nga paagi. 10 Apang wala nalutos ang imo mga anak bisan sang mga bangkil sang makahililo nga mga man-og tungod ginbuligan sila kag ginpaayo sang imo kaluoy.

11 Ang isa ka kagat-dayon nga nagapali - para pagpahanumdom sa ila sang imo mga gintagna, kay kon sila makalimot, mapahilayo sila sa imo kaluoy.

12 Wala sing dahon o inughaplas ang nagpaayo sa ila, kundi ang imo pulong, Ginuo, nga amo ang nagapaayo sa tanan.

13 Kay ikaw ang may gahum sa kabuhi kag kamatayon; ikaw ang nagadul-ong sang mga tawo tubtob sa puerta sang kalibutan sang mga minatay kag nagabalik diri halin didto. 24 Sarang makapatay ang tawo bangod sa iya kalainan, apang indi sia makapabuhi sang patay ukon makapahilway sang kalag nga ginbilanggo sang kamatayon. 15 Wala sing makapalagyo sa imo kamot.

16 Ang mga tawo nga wala naga pati sa imo, ginpinahan pinaagi kusog sang imo kamot, ginlagas sang wala nagauntat nga ulan, bulo-bato nga yelo, mabaskog nga bagyo kag gin-upos sang kalayo.

17 Apang labaw nga makatilingala: labi nga nagdabadaba ang kalayo sa tunga sang tubig nga amo ang nagapalong sang tanan, tungod nagapangapin ang bug-os nga mga tinuga sa mga matarong.

18 Kon kaisa, ginapaugdaw ang dabdab agod indi masunog ang mga sapatsapat nga ginpadala sa mga tawo nga wala nagapati sa Dios para ipaathag sa ila sa sining lalantawon, nga ginalagas sila sang silot sang Dios;

19 Kon kaisa, bisan pa sa tunga sang tubig mas labi nga nagdabadaba ang kalayo agod uposon ang mga patubas sang makasasala nga kadutaan.

• 20 Sa pihak nga bahin, ginhatagan mo ang imo katawohan sang pagkaon sang mga anghel kag wala sing pahuway nga ginhatagan halin sa langit sang tinapay nga indi na kinahanglan lutoon, nga puno sang tanan nga kanamit, ginabusog ang tanan. 21 Ginpakita paagi sa sini nga kalan-on ang matam-is nga pagpalangga mo sa imo mga anak 22 kay suno sa luyag sang tagsa ka nagakaon sini, nahimo ini nga pagkaon nga nagustohan sang kada isa nga nagakaon.

Ang niyebe kag yelo makabatas sang kalayo nga wala nagakatunaw, gani nahibaloan nila kon paano gin-upos sang kalayo ang mga patubas sang ila mga kaaway sa tunga sang bulobato nga yelo samtang nagakirab ang kilat sa tunga sang ulan. 23 Ginkalimtan sang kalayo ang kaugalingon nga kinaiya agod maluwas ang pagkaon sang mga matarong.

24 Ang bug-os nga mga tinuga nagaalagad sa imo tungod ikaw ang Tugtuga, gani nagatinguha ini agod silutan ang mga malaut kag nagapahuway para sa kaayuhan sang mga nagasalig sa imo.

25 Tungod sini, nag-angkon man ini sang tanan nga mga dagway bilang pag-alagad sa imo kaalwan nga nagaatipan sa tanan, suno sa nagkalainlain nga mga handum sang mga nagakinahanglan. 26 Agud nga ang imo pinalangga nga mga anak makahibalo O Giuno, nga indi ang nagkalainlain nga mga tanum ang nagapakaon sa tanan nga katawohan kundi ang imo pulong nga nagapabakod sa mga nagasalig sa imo.

27 Kay bangod, ang bagay nga indi maguba sang kalayo, matunaw sa init sang isa ka silak lang sang adlaw, 28 agod mahatagan kami sang pagtulon-an nga kinahanglan namon nga magbangon sa wala pa magbutlak ang adlaw agod magpasalamat sa imo kag magpangamuyo sa pagbutlak sang adlaw. 29 Tungod nagakatunaw gid nga daw sa nagbilog nga tun-og sa tigtulognaw ang paglaum sang wala sing utang nga kabalaslan kag nagailig nga subong sang tubig nga wala sing padulngan.

17  1 Dungganon kag mabudlay ipaathag ang imo mga paghukom! Gani nagtalang ang mga tawo nga wala matudloan sadto.

2 Sa hunahona sang malain nagamhan nila ang balaan nga pungsod, apang sila mismo ang mga binilanggo sang kadudolman kag mga bihag sang malawig nga kagab-ihon, nabilanggo sa ila puloy-an nga gintapok sa wala sing katapusan nga pag-atipan.

3 Samtang ginhunahona nila nga padayon nga nakatago ang ila mga sala nga likum sa likod sang madulom nga takop sang pagkalipat, naglinapta sila sa tuman nga katublagan, kag kahadlok sa mga panan-awan. 4 Indi sila mapangapinan batok sa kahadlok sang ila palanagoan nga ginahamtangan; nakabati sila sa ila palibot sang mga gahod nga makahaladlok; kag nagpakita sa ila ang mga palanan-awon nga makahaladlok kag may masinolub-on nga mga nawong. 5 Wala sing kalayo nga makahatag sa ila sang kasanag, o bisan ang nagsigpat nga bituon makasanag sa atong makahaladlok nga gab-i. 6 Wala sing

nagsanag sa ila luas sa kalayo nga makakulogmat kag nagasiga sing ki-naugalingon sa ila; kag sang mag-untat na ang ato nga panan-awon, sa ila kahadlok, nakahunahona sila nga wala sing nagalabaw pa nga makahaladlok sangsa ato.

7 Wala na sing mahimo ang ila himuhimo nga salamangka, kag nangin makahuloya ang ila ginapabugal nga kaalam; 8 kay ang mga nagpakuno-kuno nga makapalayas sing kahadlok kag katublagan sa mga may sakit sa hunahona, sila man nagmasakit sa isa ka makabuloang nga kahadlok.

9 Bisan wala sing dapat kahadlukan, ginkulbaan sila sa pag-alabot sang mga sapatsapat kag huni sang mga man-og; napatay sila nga nagapalangurog tungod sa kahadlok, nagalikaw nga magtan-aw bisan pa sa hangin nga indi-malikawan sang tanan. 10 Talawan gid ang kalainan kag nagahimalaut sa kaugalingon; pirme nga ginapaabot sini ang pinakamalain tungod sa pagtublag sini sang konsiensya. 11 Tungod ang pagkahadlok wala sing liwan kundi ang pagbalibad sa bulig sang hunahona. 12 Kag tungod wala ini nga bulig, mas labi nga daku pa gid ang kabalaka tungod kay wala mahibaloan ang kabangdanan sang pag-antus.

13 Kag sila, mahamuok ang tulog, samtang yara pa ang kagab-ihon, nga sa matuod-tuod wala sing gahum, kag nagahalin sa kadadalman sang wala sing ikasarang nga kalibutan sang mga patay, 14 karon ginalagas sang makahaladlok nga mga palanan-awon kag indi sila makahulag tungod namoypoy ang ila kalag, sa hinali kag wala ginapaabot nga kakugmat. 15 Gani ang bisan sin-o nga natumba didto nagapabilin nga nakabilanggo sa bilanggoan nga wala sing rehas.

16 Bisan mangungoma ukon manugbantay sang sapat ukon mamumogon sa kawayangan gindakop kag nag-antus sa indi-mapalagyuhan nga kapalaran, tungod gin-gapos ang tanan sang isa ka kadena sang kadudolman. 17 Ang huyop sang hangin ukon ang tuno nga huni sang kapispisan sa madabong nga mga sanga, ang padayon nga daganas sang nagailig nga tubig, 18 ukon ang paglinagapok sang nagakahulog nga mga bato, ukon ang madasig, indi-makit-an nga paglinabay sang mga sapat, ukon ang ngurob sang pinakamabangis nga kasapatan, ang lanog sini nagaumpok sa mga kabukiran, ini tanan ila ginkahadlukan.

19 Nagasanag ang bug-os nga kalibutan sa kapawa sang adlaw kag hilway nga nagapadayon sa pag-obra sini, 20 samtang ang malaut nalikupan sang kadulom sang gab-i, ang larawan sang kadudolman nga magadawat sa ila. Apang labi nga mabug-at sangsa kadudolman sila para sa ila kaugalingon.

18  1 Apang para sa imo nga mga balaan ang tanan tuman nga kasanag. Ang mga Ehiptohanon nga makabati sang ila tingog apang wala sila nakita; ginkabig sila nga mapalaron tungod wala sila nag-antus; 2 ginpasalamatan nila sila tungod sa wala nila pagtimalos sa pagpamintas sa ila, kag ginpangayo nila ang kapatawaran sa nagligad nga pagpakalain.

3 Sa baylo sadto nga kadulom, ginhatag mo sa imo katawohan ang isa ka haligi sang kalayo, bilang manugtuytoy sa wala sing kapat-uran nga pagpanglakaton, kag maluya nga adlaw para sa ila mahimayaon nga pagpangayaw. 4 Nagakadapat lang dalukan sang kasanag kag mabilanggo sa kadulom ang mga kaaway; gin-ulipon nila ang imo mga anak, nga pinaagi sa ila ang wala nagaka-patay nga kasanag sang Kasugoan igahatag sa kalibutan.

5 Sang nagdesision sila nga patyon ang mga lapsag sang imo balaan nga katawohan, isa lang sa mga bata ang naluwas, agud sila silotan mo, ginkuha mo ang kadamoan sa ila mga anak, kag ginpatay mo sila tanan sa masupog nga

katubigan.6 Ang gab-i nga yadto gintagna na sa amon mga katigulangan, agod malipay

sila sa pagkatuman sang saad nga ila ginasaligan.7 Amo ini ang ginpaabot sang imo katawohan, ang kaluwasan sang mg

matarong kag ang kalaglagan sang ila mga kaaway, 8 kay sa amo man nga pagsilot mo sa amon mga kaaway, ginpadunggan mo kami nga gintawag mo.

9 Naghalad sang sinunog nga dulot sa tago ang balaan nga mga anak sang maayo nga katawohan kag nagpasugot sing tingob sa sining balaan nga kasugoan sila tanan: nga maghiambit sila sa amo man nga mga bugay kag katalagman. Sugod adto gin-amba nila ang kalantahon sang ila mga katigulangan.

10 Apang naghagong ang magamo nga singgit sang ila mga kaaway kag ang masubo nga panalambiton tungod sa napatay nga mga anak.

11 Alalangay nga silot ang naagom sang ulipon kag agalon; alalangay ang pag-antus sang mga tawo kag sang hari. 12 Ang tanan may patay nga isa lang ang nangin kabangdanan sang kamatayon. Indi masarangan nga ilubong sang mga buhi ang nagkalamatay, tungod hinali nga nalaglag ang pinili sang ila kaliwat.

13 Sila, tungod sa sulsol sang ila salamangkero, wala gid nagpati sa pagkamatay sang ila kamagulangan karoan nagakilala nga anak sang Dios ang imo katawohan.

14 Kung mahidaeton kag malinong na ang tanan, kag ang kagab-ihon nangatunga na, 15 gikan sa langit halin sa imo harianon nga trono, nanaog ang makagagahum mo nga Pulong; sa tunga sang yuta nga imo ginpamatbatan ang maisog nga hangaway nanaog. 16 Ginadala ang pat-od mo nga sugo nga kaangay sang isa ka matalum nga espada, nagtindog siya kag ginpuno niya sang kamatayon ang bug-os nga kalibutan, kag samtang nagatindog sa duta, nalab-ot sini ang langit.

17 Sa gilayon, gintublag sila sang makahaladlok nga mga damgo kag palanan-awon, kag gin-gamhan sila sang wala ginalauman nga kahadlok. 18 Napukan sila, may ara diri, kag yara didto, mga tagumatayon, dayon ila ginpahibalo kon ngaa sila himamatyon, 19 tungod ang damgo nga nagtublag sa ila nagpaandam na nga daan sa ila, agod indi sila mamatay nga wala mahibal-an ang kabangdanan sang ila kalalat-an.

20 Sa pagkamatuod, ang matarong nag-agum man sang inagihan sang kamatayon; sang madamo ang ginhalitan sa lasangan. Apang wala nagdugay ang kaagig sang Dios. 21 Tungod ginpangapinan sila dayon sang isa ka tawo nga wala sing sala. Gin-gamit niya ang mga hinganiban sang iya balaan nga katungdanan, ang pangamuyo kag ang insienso sang paghinulsol, kag gin-atubang niya ang kaagig sang Dios, ginpauntat niya ang kalalat-an, agud ipakita niya nga sia ang imo alagad.

22 Nalutos niya ang mapait nga halit, indi paagi sa kusog sang lawas ukon puersa sang iya mga butkon; Apang pinaagi sa pulong nadaog niya ang Manogsilot, sang ginpahinumdom niya ang mga panumpa kag mga kasugtanan sa amon mga katigulangan.

23 Nagtinumpok na ang lawas sang mga patay, sang siya nagpatunga kag ginpahanaw ang imo kaakig, kag ginpahunong ang iya pagpalapit sa mga buhi… 24 Tungod nakalarawan ang bug-os nga kalibutan sa malaba niya nga kunop, nasulat ang dungganon nga mga ngalan sang mga katigulangan sa apat ka linya sang mga bato kag ang imo kaharianon nasilsil sa korona sa iya ulo.

25 Tungod sini, nahadlok kag nag-ampo ang manugguba; tuman na ang pagtilaw sang imo kaakig.

19  1 Apang ang mga tawo nga wala nagapati sa Dios ginsakit sang wala sing kaluoy nag kaakig hangtud sa katapusan, tungod nahibaloan sang Dios ang pagahimuon nila: 2 sang matapos nila nga ginsugtan nga maghalin ang imo katawohan kag ginpadali ang ila paglakat, pagabag-uhon nila ang ila panghunahona kag pagalagson man sila.

3 Samtang sila nagalalaw pa kag nagatalangison sa lubong sang ila mga minatay, isa ka kabuangan nga tuyo ang nagsulod sa ila mga huna-hona, kag dayon nila nga ginlagas nga daw mga nakapalagyo ang katawohan nga ila ginpangabayan nga maghalin.

4 Isa ka nagakaigo nga kapalaran ang nagtulod sa ila sa amo sini nga katuyoan; nalimtan nila ang natabo, agod mangin bug-os ang silot sa ila. 5 Samtang makatanhaga nga pagpanglakaton ang ginatigayon sang imo katawohan, gin-abtan sila sang isa ka pinasahi nga kamatayon.

6 Kag agud indi mahalitan ang imo mga anak, ang bug-os nga tinuga nga mahagop sa imo sugo, nagbag-o sang ila mga kinaiya. 7 Ginlandungan sang panganod ang ila kampo kag nagtuhaw ang mamala nga duta sa diin ma tubig anay. Ginbuksan ang isa ka maayo nga alagyan sa Mapula nga Dagat, may lunhaw nga kapatagan sa diin sadto anay may mabaskog nga mga balod; 8 kag samtang ginahalungan sang imo kamot, nagtabok ang bug-os nga pungsod kag nasaksihan nila ang imo dalayawon nga katingalahan.

9 Naglinukso sila nga subong sang mga kabayo sa halalban kag nagsinadya nga daw mga karnero sa pagdayaw sa imo, Ginuo, nga nagluwas sa ila. 10 Tungod sa gihapon nadumdoman nila ang mga natabo sa ila pagpanglugayaw, kon paano nga sa baylo sang mga sapat mga lamok ang nagtulohaw sa duta, kag sa baylo nga isda napuno ang suba sang mga paka.

11 Sang ulihi, nakakita sila sang isa ka lain nga pagtuhaw sang mga pispis; sang tungod sa ila dako nga kagutom nagpangayo sila sang manamit nga pagkaon, 12 kag nag-abot halin sa dagat ang mga umbok agod busgon sila.

13 Nag-abot ang silot sa mga makasasala matapos sila nga ginpaandaman sang daku nga daguob; nagakadapat lang nga silutan sila tungod sa ila mga kalainan, kay naghupot sila sang mapait nga kaakig sa mga langyaw.

14 May mga nagpamalibad nga batunon ang di-kilala nga mga pangayaw sang ila pag-abot, apang gin-ulipon sang mga Ehiptohanon ang ila mga dumoluaw nga nangin mabuot sa ila. 15 Ilabi pa nga ang nahauna, kag ini pagakabigon nga maayo sa ila, nagpakita na nga daan sang kaakig sa mga dumoluaw 16 apang ang mga Ehiptohanon, matapos nga malipayon nila nga ginbaton ang imo katawohan, kag ginhatagan sang alalangay nga mga kinamatarong, ginpaantus sila sang tuman nga pag-ulipon sa obra.

17 Tungod sini sila ginbulag nga subong sang mga lalaki sa Sodom nga nag-abot sa puertahan sang matarong nga si Lot sang sila nalikupan sang tuman nga kadulom, ang kada isa nagpangapkap sa palibot sa pagpangita sang gulowaan.

18 Ang mga puersa sang kalibutan nagkambiokambio sang mga kinaiya, subong sa mga kuwerdas sang isa ka arpa nga nagahimo sang bag-o nga tuno samtang padayon ang paglanton sang musika. Diri maathag nga makita ang natabo kon usisaon ang mga hitabo: 19 Nangin sapat sa tubig ang mga sapat sa duta kag nagsaka sa mamala nga duta ang mga nagalalangoy. 20 Labi nga nagdabadaba sa tubig ang kalayo sang nadulaan ini sing gahum nga magpatay sang kalayo. 21 Sa iban nga bahin, wala naupos sang nagadabdab nga kalayo, ang unod sang mamalatyon nga mga sapat nga nag-agi diri, kag wala man nila natunaw ang pagkaon nga langitnon nga madasig nga matunaw subong sang

yelo.

• 22 Sa tanan nga paagi, Ginuo, ginpadunggan mo kag ginhimaya ang imo ka-tawohan kag wala mo sila ginpabay-an, labi nga ginbuligan mo sila sa tanan nga panahon kag duog.