CIEKAWOSTKI Z ŻYCIA NOBLISTÓW

Maria Skłodowska – Curie i jej mąż często przynosili probówki z radem na przyjęcia by rozbawić swoich przyjaciół.

Była ona jedynym jak dotąd naukowcem, który zdobył Nagrodę Nobla w dwóch dziedzinach nauki.

Nagroda Nobla przyniosła Henrykowi Sienkiewiczowi 100 tysięcy rubli.

Był on kawalerem orderu Legii Honorowej.

Władysław Stanisław Reymont urodził się jako Stanisław Władysław Rejment.

Czesław Miłosz został uhonorowany Nagrodą Literacką Neustad, zwaną również „małym Noblem.”

Lech Wałęsa był pokazany w wideoklipie Michaela Jacksona do piosenki „Man in the Mirror.”W roku 1991 Wisława Szymborska została uhonorowana Literacką Nagrodą Goethego.

Adres strony internetowej:www.g4.swidnica.plRedakcja: Adriana Górka, Joanna Łopuszańska – Kułak, Joanna Żach

SOME FACTS ABOUT POLISH NOBEL PRIZE WINNERSMaria Skłodowska – Curie and her husband often took some flasks of radium to the parties to amuse their friends.

She was the only scientis who won the Nobel Prize in two different fields of science.

A Nobel Prize brought the amount of 100 000 rubels to Henryk Sienkiewicz.

He was the Knght of the National Order of the Legion of Honour.

Władysław Stanisław Reymont was born as Stanisław Władysław Rejment.

Czesław Milosz was honored with Neutstad Literary Prize,also called a little Nobel Prize.

Lech Wałęsa appeared inn Michael Jackson's videoclip „Man in the Mirror.” 1991 Wisława Szymborska was honored with Goethe Literary Award.

We are on Facebook! gim4@onet.pl

Nr jubileuszowy 2012 / 2013

Szanowni czytelnicy w imieniu całej społeczności Gimnazjum nr 4 w Świdnicy mamy zaszczyt przedstawić Państwu jubileuszowy numer gazetki szkolnej. poświęcony w całości życiu i twórczości Polsikm Noblistom.

Jesteśmy placówką, która dąży do wszechstronnego rozwoju młodego człowieka. Wprowadzamy naszych uczniów w świat nauki oraz wspieramy w dokonywaniu wyborów edukacyjnych, zawodowych, osobistych. Zależy nam także na tym, by młode pokolenie – wzbogacając swoją wiedzę o życiu i osiągnięciach sławnych rodaków – odczuwało dumę z faktu bycia Polakiem. Nadanie naszej szkole imienia Noblistów Polskich i popularyzowanie ich osiągnięć, dostarczy gimnazjalistom właściwych wzorców do naśladowania.

2012 / 2013 Special edition.

Dear readers in the name of the whole community of Lower - Secondary School no 4 we are honoured to present you this special edition of our school newspaper. In our school we want to develop our students in every field of their lives. We introduce them into the world of science and we support them in choosing their way of educational, professional or personal development. Enriching of young people's knowledge about the lives and achievements of famous Poles is of great interest to us. We want our pupils to be proud of being a part of the Polish nation.

By giving our lower-secondary school the name of Polish Nobel Prize Winners we want to show our students the proper paragons of virtue to follow.

Maria Skłodowska – Curie

Urodziła się jako Maria Salomea Skłodowska w Warszawie w ówczesnym Królestwie Polskim. Studiowała na tajnym Warszawskim Uniwersytecie Latającym i rozpoczęła swój praktyczny trening naukowy w Warszawie. W roku 1891, w wieku 24 lat, podążyła za swoją siostrą Paryża, gdzie ukończyła studia i nadal prowadziła swoją pracę naukową. W 1903 roku wraz z mężem Piotrem Curie i naukowcem Henrykiem Becquerelem zdobyła Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki. W 1911 roku zdobyła tę nagrodę już samodzielnie w dziedzinie chemii.

Maria Skłodowska – Curie

She was born as Maria Salomea Skłodowska in Warsaw, in what was then the Kingdom of Poland. She studied at Warsaw's clandestine Floating University and began her practical scientific training in Warsaw. In 1891, aged 24, she followed her older sister Bronisława to study in Paris, where she earned her higher degrees and conducted her subsequent scientific work. She shared her 1903 Nobel Prize in Physics with her husband Pierre Curie and with the physicist Henri Becquerel. She was the sole winner of the 1911 Nobel Prize

Po tym zyskała międzynarodową sławę, a jej dzieła zostały przetłumaczone na wiele języków.Oto tytuły najpopularniejszych dzieł Wisławy Szymborskiej wydanych na przestrzeni pięćdziesięciu siedmiu lat, od roku 1952 do 2009:

1952: Dlatego żyjemy 1954: Pytania zadawane sobie 1957: Wołanie do Yeti 1962: Sól 1966: 101 wierszy 1967: Sto pociech 1967: Poezje wybrane 1972: Wszelki wypadek 1976: Wielka liczba 1986: Ludzie na moście 1989: Poezje. Wydanie dwujęzyczne polsko - angielskie1992: Lektury nadobowiązkowe1993: Koniec i początek 1996: Widok z ziarnkiem piasku 1997: Sto wierszy – sto pociech 2002: Chwila2003: Rymowanki dla dużych dzieci 2005: Dwukropek 2009: Tutaj

Her work has been translated into many languages. Here are listed the titles of the best known collections of poems by Wisława Szymborska. They were published during fifty seven years of her literary career (since 1952 until 2009):

1952:"That's Why We Are Alive"1954: "Questioning Yourself"1957: "Calling Out to Yeti"1962: "Salt"1966: "101 Poems"1967:"No End of Fun”1967: "Selected Poetry"1972: "Could Have"1976: "A Large Number"1986: "People on the Bridge"1989: Poems, bilingual Polish-English edition1992: "Non-required Reading"1993:The End and the Beginning"1996: View with a Grain of Sand"1997:"100 Poems – 100 Happinesses”2002: "Moment"2003:"Rhymes for Big Kids"2005: "Colon"2009: "Here"

WisławaSzymborska

Wisława Szymborska (02.06.1923 – 01.02.2012) była polską poetką, eseistką, tłumaczką i zdobywczynią literackiej Nagrody Nobla w 1996 roku. Urodziła się na Prowencie, ale później do końca swych dni mieszkała w Krakowie. W Polsce ilość sprzedanych egzemplarzy tomików jej poezji osiągnęły pułapy zarezerwowany dla najpopularniejszych autorów, mimo że, jak wspomniała w swym dziele „Niektórzy lubią poezję,” nie więcej niż dwie osoby na sto naprawdę interesują się sztuką.

Szymborska została uhonorowana w 1996 roku Nagrodą Nobla za „poezję, która z ironiczną precyzją pozwala historycznemu i biologicznemu kontekstowi ujrzeć światło dzienne we fragmentach ludzkiej rzeczywistości.”

Wisława Szymborska

Wislawa Szymborska (2 July 1923 – 1 February 2012) was a Polish poet, essayist, translator and recipient of the 1996 Nobel Prize in Literature. Born in Prowent, she later resided in Kraków until the end of her life. In Poland, Szymborska's books have reached sales rivaling prominent prose authors, although she once remarked in a poem, "Some Like Poetry" that no more than two out of a thousand people care for the art

Szymborska was awarded the 1996 Nobel Prize in Literature "for poetry that with ironic precision allows the historical and biological context to come to light in fragments of human reality". She became better known internationally as a result of this.

Jej osiągnięcia zawierają teorię radioaktywności (termin ukuty został przez nią), technikę izolowania izotopów radioaktywnych oraz odkrycie dwóch pierwiastków: polonu i radu. Pod jej kieunkiem przeprowadzono pierwsze na świecie badania dotyczące wykorzystania promieniotwórczości w leczeniu nowotworów. Założyła Instytut Curie w Paryżu I Warszawie, które do dziś pozostają ważnymi centrami badawczymi. W czasie I wojny światowej założyła pierwsze polowe centrum radiologiczne.Mimo, że została obywatelką francuską, Maria Skłodowska – Curie (zawsze używała obu nazwisk) nigdy nie zatraciła poczucia polskiej tożsamości. Uczyła swoje córki języka polskiego i zabierała ję z sobą na wizyty do Polski. Nazwałapierwszy odkryty przez siebie pierwiatek chmeiczny, po raz pierwszy wydzielony w 1898 roku, polonem na cześć swojego kraju ojczystego.Skłodowska – Curie zmarła w 1934 roku z powodu niedokrwistości aplastycznej, której nabawiła się podczas lat wystawiania się na niekontrolowaną radiację.

in Chemistry.Her achievements

included a theory of radioactivity (a term that she coined), techniques for isolating radioactive isotopes, and the discovery of two elements, polonium and radium. Under her direction, the world's first studies were conducted into the treatment of neoplasms, using radioactive isotopes. She founded the Curie Institutes in Paris and in Warsaw, which remain major centres of medical research today. During World War I, she established the first military field radiological centres.

While a French citizen, Marie Skłodowska-Curie (she used both surnames) never lost her sense of Polish identity. She taught her daughters the Polish language and took them on visits to Poland. She named the first chemical element that she discovered – polonium, which she first isolated in 1898 – after her native country.

Curie died in 1934 of aplastic anemia brought on by her years of exposure to radiation.

HenrykSienkiewicz

Henryk Adam Aleksander Pius Sienkiewicz (znany również jako Litwos, urodził się 5 mają 1846 roku a zmarł 15 listopada 1916)) był polskim dziennikarzem i pisarzem uhonorowanym literacką Nagrodą Nobla. Polski szlachcic herbu Olszyk stał się jednym z najbardziej znanych polskich pisarzy przełomu XIX i XX wieku, a literacką Nagrodę Nobla otrzymał w 1905 roku za swoje „niesamowite zasługi jako twórca epicki.” Jako syn zubożałej szlachty w Polsce rządzonej przez Rosjan, Sienkiewicz pisał powieści, których akcja dzieje się za czasów Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Wiele jego powieści ukazywał się najpierw w odcinkach w gazetach, nawetdziś dzieła te są drukowane.

Henryk Sienkiewicz

Henryk Adam Aleksander Pius Sienkiewicz (also known as "Litwos" May 5, 1846 – November 15, 1916) was a Polish journalist and Nobel Prize-winning novelist. A Polish noble man of the Oszyk coat of arms, he was one of the most popular Polish writers at the turn of the 19th and 20th centuries, and received the Nobel Prize in Literature in 1905 for his "outstanding merits as an epic writer." Born into an impoverished noble family in Russian-ruled Poland, Sienkiewicz wrote historical novels set during the Polish Republic, or Commonwealth. Many of his novels were first serialized in newspapers, and even

obserwacji i kilkukrotnie aresztowanyW sierpniu 1980 roku odegrał ważną rolę w politycznych negocjacjach, które doprowadziły do tzw. Porozumień Sierpniowych pomiędzy strajkującymi pracownikami a rządem. Stała się współzałożycielem Związków Zawodowych “Solidarność”. Został aresztowany po wprowadzeniu stanu wojennego i delegalizacji Solidarności. Po uwolnieniu nadal działał i został ważnym członkiem obrad posiedzenia Okrągłego Stołu w 1989 roku. Doprowadziło ono do częściowo wolnych wyborów w czerwcu 1989 roku, które przyniosły rząd pod znakiem Solidarności. W 1990 roku z sukcesem ubiegał się o wybór na przywrócone w 1989 roku stanowisko prezydenta Reczpospolitej Polskiej. Prowadził Polskę przez stan transformacji z ustroju komunistycznego w postkomunistyczny, ale jego popularność słabła. Po tym jak w 1995 roku przegrał walkę o reelekcję jego rola w polskiej polityce zmalała, ale nadal pozostaje ważną postacią na arenie międzynarodowej. Wałęsa nadal wypowiada się na tematy historii i polityki zarówno w Polsce jak i za granicą.

In August 1980 he was instrumental in political negotiations that led to the ground-breaking Gdańsk Agreement between striking workers and the government. He became a co-founder of the Solidarity trade-union movement. Arrested again after martial law was imposed in Poland and Solidarity was outlawed, upon release he continued his activism and was prominent in the establishment of the 1989 Round Table Agreement that led to semi-free parliamentary elections in June 1989 and to a Solidarity-led government. In 1990 he successfully ran for the 1989-newly re-established office of President of Poland. He presided over Poland's transformation from a communist to a post-communist state, but his popularity waned. After he narrowly lost the 1995 presidential election, his role in Polish politics was diminished. However, his international fame remains. Wałęsa continues to speak and lecture in Poland and abroad on history and politics.

Lech Wałęsa

Lech Wałęsa urodzony 29 września 1943 jest polskim politykiem, założycielem związków zawodowych i działaczem na rzecz praw człowieka. Ten charyzmatyczny lider, współzałożyciel Solidarności, pierwszego niezależnego związku zawodowego założonego w kraju będącym pod wpływem Związku Sowieckiego, zdobył Pokojową Nagrodę Nobla w 1983 roku oraz był prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1990 – 1995.

Wałęsa z zawodu był elektrykiem. Wkrótce po rozpoczęciu pracy w Stoczni Gdańskiej (wtedy im. Lenina), stał się działaczem nielegalnych związków Za to był prześladowany przez władzę komunistyczną, został poddany.

Lech Wałęsa

Lech Wałęsa born 29th September 1943 is a Polish politician, trade-union organizer, and human-rights activist. A charismatic leader, he co-founded Solidarity, the Soviet bloc's first independent trade union, won the Nobel Peace Prize in 1983, and served as President of Poland between 1990 and 1995.Wałęsa was an electrician by trade. Soon after beginning work at the Gdańsk (then, "Lenin") Shipyards, he became a dissident trade-union activist. For this he was persecuted by the communist authorities, placed under surveillance, fired in 1976, and arrested several times.

W Polsce najpopularniejsze są historyczne powieści Sienkiewicza: “Ogniem i Mieczem,” “Potop,” “Pan Wolodyjowski” - znane pod wspólnym tytułem jako Trylogia. W świecie jest znany z powieści Qvo Vadis, której akcja toczy się w starożytnym Rzymie za czasów cesarza Nerona. Powieść ta została sfilmowana kilkukrotnie, za najlepszą uznaje się wersję z 1951 roku.

Inne popularne powieści autora to:

Krzyżacy Na Polu Chwały, W pustyni i w puszczy, Rodzina Połanieckich, Bez Dogmatu, WiryHenryk Sienkiewicz był nie

tylko wielkim powieściopisarzem, ale też nowelistą. Jego najpopularniejsze nowele to:

Stary Sługa, Hania, Selim Mirza, Szkice węglem, Janko Muzykant, Z pamętnika poznańskiego

nauczyciela, Latarnik, Bartek zwycięzca, Jamioł, Sachem, Wspomnienie z Maripozy.

today are still in print. In Poland, he is best known for his historical novels "With Fire and Sword", "The Deluge", and "Fire in the Steppe" (The Trilogy) set during the 17th-century Polish-Lithuanian Commonwealth, while internationally he is best known for Quo Vadis, set in Nero's Rome. Quo Vadis has been filmed several times, most notably the 1951 version.

His other popular novels are:

The Teutonic Knights, Qvo Vadis? On the Field of Glory, In Desert and Wilderness, The Polaniecki Family Without Dogma, Vortices.

Hentyk Sienkiewicz was not just a novelist, he also wrote brilliant short stories. His the most popular short stories are:

The old servant, Hania, Selim Mirza, Her tragic faith, Johnny the Musician, From the Diary of the

Poznan Teacher, The Lighthouse – keeper, Bart the Victor, Jamioł, Sachem, Memories from Maripoza.

Władysław Stanisław Reymont

Władysław Stanisław Reymont urodził się w Kobielach Wielkich 7 mają 1867 roku, a zmarł w Warszawie 5 grudnia 1925. Był on polskim pisarzem i zdobywcą Literackiej Nagrody Nobla z 1924r. Jego najbardziej znaną powieścią jest nagrodzona Noblem czterotomowa powieść Chłopi.

W listopadzie 1924 otrzymał Nagrodę Nobla a konkurentów miał wielkich (byli nimi Tomasz Mann, Maksym Gorki I Tomasz Hardy). Polska opinia publiczna bardziej wspierała Stefana Żeromskiego, ale nagroda w końcu trfiła do Reymonta. Możliwe, że Żeromskiemu zaszkodziły jego anty niemieckie przekonania.

Władysław Stanisław Reymont

Wladyslaw Stanisław Reymont (Kobiele Wielkie, May 7, 1867 – December 5, 1925, Warsaw) was a Polish novelist and the 1924 laureate of the Nobel Prize in Literature. His best-known work is the award-winning four-volume novel Chłopi (The Peasants). In November 1924 he was awarded the Nobel Prize for Literature over rivals Thomas Mann, Maxim Gorky and Thomas Hardy. Public opinion in Poland supported the Nobel for Stefan Żeromski, but the prize went to the author of Chłopi. Żeromski, considered a better candidate, was reportedly refused for his allegedly anti-German sentiments.

W 1931 roku współzałożył polską awangardową grupę literacką “Zagary.” W 1934 zdobył tytuł magistra prawa I wyjechał do Paryża na stypendium ufundowane mu przez Narodowy Fundusz Kulturalny. W 1936 roku zaczął pracować jako komentator literacki dla Radia Wilno. Po II wojnie światowej wyjechał do Stanów Zjednoczonych jako dyplomata PRLu, pracował w polskim konsulacie najpierw w Nowym Jorku, a później w Waszyngtonie. W 1950 przeniesiono go do Paryża, a w rok później poprosił tam o azyl polityczny, który otrzymał. Przez następną dekadę pracował on w Paryżu jako pisarz bez kontraktu. W 1953 roku opublikował Zniewolony Umysł, a za powieść Zdobycie władzy otrzymał nagrodę Prix Litteraire European od Szwajcarskiej Gildii Wydawniczej. W 1960 roku przeniósł się do Stanów Zjednoczonych by zostać wykładowcą literatury polskiej na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley. Później został profesorem słowiańskich języków I literatury. Nie odwiedził Polski az do 1981 roku.

Miłosz wszystkie swe poezje pisał w języku polskim, mimo że w swojej ojczyźnie był pisarzem zakazanym aż do momentu zdobycia Nagrody Nobla w 1980 roku.

In 1931 he co-founded the Polish avant-garde literary group "Zagary". In 1934 he earned a degree as Master of Law and traveled to Paris on a scholarship from the National Culture Fund. In 1936 he began working as a literary programmer for Radio Wilno. After the war, he came to the United States as a diplomat for the Polish communist government, working at the Polish consulate first in New York, then in Washington. In 1950 he was transferred to Paris, and the following year he requested and received political asylum. He spent the next decade in Paris as a freelance writer. In 1953 he published The Captive Mind, and his novel, The Seizure of Power, received the Prix Littéraire European from the Swiss Book Guild. In 1960 he moved to the United States to become a lecturer in Polish literature at the University of California at Berkeley. He later became professor of Slavic languages and literature. He did not visit Poland again until 1981.

He has written virtually all of his poems in his native Polish, although his work was banned in Poland until after he won the Nobel Prize in 1980.

Czesław Miłosz

Czesław Milosz był synem Weroniki i Aleksandra Miłoszów. Urodził się 30 czerwca 1911 roku w Sztejnie, na Litwie (wtedy jeszcze pod rządami cara rosyjskiego). Po wybuchu wojny światowej Aleksander Miłosz został powołany do carskiej armii i jako inżynier wojskowy budował mosty i fortyfikacje przy linii frontu. Jego żona i syn towarzyszyli mu w nieustannych podróżach po Rosji. Rodzina nie powróciła na Litwę aż do 1918 roku, kiedy to osiedlili się w Wilnie (wtedy jeszcze należącym do Polski). Miłosz ukończył szkołę średnią w 1929, a w 1930 roku opublikowano jego pierwsze wiersze w Alma Mater Vilnenis.

Czesław Miłosz

Czeslaw Milosz was born to Weronika and Aleksander Milosz on June 30, 1911, in Szetejnie, Lithuania (then under the domination of the Russian tsarist government). After the outbreak of World War I, Aleksander Milosz was drafted into the Tsar's army, and as a combat engineer he built bridges and fortifications in front-line areas. His wife and son accompanied him in his constant travels about Russia. The family did not return to Lithuania until 1918, whereupon they settled in Vilnius (then a part of Poland).Milosz graduated from high school in 1929, and in 1930 his first poems were published in Alma Mater Vilnenis, a university newspaper.

Reymont ze względu na stan zdrowia nie mógł wziąć udziału w ceremonii przyznawania nagrody. Nagroda oraz czek na 116 718 szwedzkich koron zostały wysłane do Francji, gdzie pisarz był leczony.Dorobek literacki Reymonta liczy 30 tomów prozy. Są wśród nich reportaże: Pielgrzymka do Jasnej Góry, Z ziemi chełmskiej, Z konstytucyjnych dni,oraz szkice z kolekcji Za frontem. Są również niezliczone opowiadania o życiu w teatrze, na wsi, o życiu i pracy na kolei: Śmierć, "Suka" "Przy robocie" "W porębie", "Tomek Baran", "Sprawiedliwie" i szkic noweli Marzyciel. Następnie takie powieści jak Komediantka, Fermenty, Ziemia obiecana, Chłopi, Wampir, która nie była przyjęta przez krytyków pochlebnie.

However, Reymont could not take part in the award ceremony in Sweden due to a heart illness. The award and the check for 116,718 Swedish kronor were sent to Reymont in France, where he was being treated. Reymont's literary output includes about 30 extensive volumes of prose. There are works of reportage: Pilgrimage to Jasna Góra, From the Chełm Lands, (From the Days of the Constitution and some sketches from the collection Beyond the Front. There are numerous short stories on life in the theatre, village, life and work on the railway: "Death", "Bitch", "At Work" and "In the Clearing" "Tomek Baran" "Justly" and a sketch for a novel Dreamer. Then there are the novels: Komediantka, Fermenty, Ziemia obiecana, Chłopi, The Vampire which was sceptically received by the critics.