of 35 /35
ШАРЛ МОРАС И КРИТИКА ДЕМОКРАТИЈЕ Душан Достанић Шарл Морас (Charles Maurras), политичар, књижевник, академик, идеолог и вођа Француске акције (L’Action Francaise) свакако, представља једног од оних великих мислилаца чије учење политичка наука никако не сме занемарити и прескочити. Као једна од најмаркантнијих фигура француског политичког живота у првој половини ХХ века, Морас је својим идејама васпитавао многе генерације француске интелигенције,[1] како оне на десници, тако и оне на левици, а његов утицај био је видљив не само на пољу политике него и у књижевности. Савременици (Ла Рошел, Пруст, Роден, Жид, Аполинер, Ромен Ролан, Андре Марло, Анатол Франс...), чак и они који му политички уопште нису били наклоњени, оставили су доста ласкавих коментара о Морасу и његовом интелектуалном раду.[2] Морасов политички утицај превазилазио је границе Француске и осећао се у Шпанији, Португалу, Белгији, Британији и Југославији.[3] Његова мисао представља једну од централних тачака европске деснице и конзервативне револуције и то како у доктринарном тако и у практичном смислу.[4] Морас и његова организација увели су нове форме у политичком деловању деснице. «Наиме, створен је био Институт Француске акције, за који Ернст Нолте каже да је био 'прва висока партијска школа деснице' и на коме су 'катедре' носиле имена по претечама (Огист Конт, Риварол, Морис Барес...), затим ту је била Нова национална библиотека – издавачка кућа Француске акције као и Краљевски камелоти који су били акциони део покрета, његови 'јуришни одреди». [5] Осим камелота, изданци Француске акције били су и друге организације као што су Монархистичке дамe, Студенти Француске акције или Млади монархистички синови. Тако, Шарл Морас представља битног политичког писца, а његова критика демократије представља окосницу његовог политичког учења и деловања. У данашње време не говори се само о економској кризи него се доста може чути о кризи демократије. Говори се о разочараности у демократију како на 1

Dusan Dostanic - Sarl Moras i Kritika Demokratije

Embed Size (px)

Text of Dusan Dostanic - Sarl Moras i Kritika Demokratije

(Charles Maurras), , , , (LAction Francaise) , . , ,[1] , , . ( , , , , , , , ...), , .[2] , , , .[3] . [4] . , , ' ' '' ( , , ...), , ' .[5] , e, . , , . . .[6] . . . , . . , , , , ( ) , . ' ' , , .[7]

1

, . , . . : , . .[8] *** , , , , . , . 1896. , . [9] La Gazzette de France (Anthinea) .[10] , , . , , .[11] , . . , . ( ) , . , . . , , . . : .[12] . . , , , . , , , , , . .[13] , , , , , ,

2

, , . , , , . 1789, , ; .[14] , , , . [15] . . . .[16] , ( ) . . () (), , . , , , . , . .[17] , . , , , : , .[18] . . , , : , . .[19] , . , , . . .[20] , , , . , . , , , , ; , , .[21] , , , , , ,

3

. , , , , .[22] , , : , , .[23] , , .[24] , .[25] , , , . , .[26] , , . , , .[27] , , , , . . , [28] , , . , . . 1789. [29] . , , .[30] . . . , . , , , .[31] , , . , [32]. . . .[33] , .

4

, , .[34] , , . . , , . , , , . , , , . , , , .[35] . , , . , . . : , . .[36] , . , , , . : , .[37] , .[38] . , . , [39] , . , . , , . , , .[40] . : , , , .[41] . ,

5

. . , , , , . , . , , . , , , .[42] ( ) , , . .[43] . , , , . , . , , . : , . , .[44] . , . , . .[45] , . , . . , , , , .[46] -

6

. . , . , . , .[47] , . .[48] . , . , , .[49] . , , . ' ', , .[50] . , , , . [51], [52]. , , , , , , . , , : , ' [] , , .[53] . , . , .[54] , . : , : , , , ; , . , .[55] , , , , , .[56] ,

7

, ! , , , . . , . . , , . , , , . , . , , . , . ' ' - , ; ; , . . [57], , ; , : .[58] (, , , )[59] , . , , . , , , .[60] , . , . , , . . , , , . ( ), : , . [61] , , ,

8

. , [62] , , , . , . , , .[63] , , . , . , . , , .[64] , , , , , , , . . . : . , . , , : , . , , , . [65] , , . , . , . . , .[66] , , . . , .[67] , , . , . , . . , , . , , . . ,

9

.[68] [69] . . , , , : , , . , . . . , , : , .[70] , , , ; , .[71] , , . , . . , , .[72] , , , : , , .[73] , , . , , .[74] , . , , , . , . , . , , , , , . , . , . . : '' '' ' .[75] ,

10

, . , , . , , , . . . . , . . . ; .[76] , , . . . , . , ! .[77] , . , : , , , ... , , . : , . : , , , , , , ; , , , , , , . , , . 'curses honorum'. . . , , .[78] , , [79]. , (, , [80]) . , , . , , . , . . , , .

11

, , , .[81] , . , . . , .[82] , , , . .[83] , . , , , . , , , . ' ' , . . ; .[84] , , . , , .[85] . (competition): , .[86] / , .[87] , , , , . . . , , , , , . : : .[88] : (. ), , .[89]

12

. . . , .[90] . , , , . , . ( ), . [91], , . , : , , , .[92] , , , , , , . , , ( ) , , , , . , , . , , , . , . , , .[93] . , . , , . , , ( , , ), ( , , , ). , , , .

13

, . , . , ( ) ( ) , ( , ). , . , , . . , , , , , , . . , . , , . , , . , , . , , , , , , . , . . , , . , . , , , ( ) . , . , , . .

14

. . , . . , , . , . , . , () , . , . . , . , , . , .

, , ..., , 2000. , , , 67, 2001. , , , 70, , 2002. , , , 69, 2001.

, , , 1982. Woodley Daniel, Fascism in Political Theory: Critical Perspectives on Fascist Ideology, Routledge, London, 2010

15

Davies Peter, The Extreme Right in France, 1789 to the Present, from de Maistre to Le Pen, Routledge, London, 2002. , , , , 2001. , , , 2003. , ( ), ; , , . , , , 2008. , , 2004. http://www.komentar.rs , , , , 2009. , , , , 2005. Milardovi Anelko, Uvod u politologiju, Pan-liber, Osijek, 1996.

, . , , 5. 1925. , , , 1941. , 89 , 5. 1924.

, , , 5. 1925. , , , 2 1935. , , , 1990.

' , , , , 2008. , , , , 2003. Rommen Heinrich A., The State in Catholic Thought: A Treatise in Political Philosophy, Herder Book Co. London, 1950.

16

-

, ?, , , 2001.

Sutton Michael, Nationalism, Positivism and Catholicism: The Politics of Charles Maurras and French Catholics 1890-1914., Cambridge Universitz Press, Cambridge, 2002. ., , , , 2002. , 1919-1945, , , 1978. , , , , 2004. , , , , 2008. Joll James, Europe Since 1870: An International History, Penguin Books, London, 1990. : [1] : Peter Davies, The Extreme Right in France, 1789 to the Present, from de Maistre to Le Pen, Routledge, London, 2002. p. 80. [2] : , 1919-1945, , 1978, . 232. 276. [3] , . : , , , , 2003. . 70. , , . . 1934. . , , . , . [4]

17

, . , maurras.net actionfrancaise.net. [5] , , , 67, 2001. . 26-27. [6] : , , , , 2009. . 43. [7] Heinrich A. Rommen, The State in Catholic Thought: A Treatise in Political Philosophy, Herder Book Co. London, 1950. p. 115. [8] J. S. McClelland, The Reactionary Right: The French Revolution, Charles Maurras and the Action Franaise in R. Eatwell and N. OSullivan (eds), The Nature of the Right: American and European Politics and Political Thought since 1789, London, Pinter, 1992, . 97. Peter Davies, The Extreme Right in France, 1789 to the Present, from de Maistre to Le Pen, Routledge, London, 2002. . 88. [9] . , . . . . Peter Davies, , . 82. [10] Simon Arbellot, Maurras Homme d action, . 30 . , , , , 2002. . 44. [11] , , , 67, 2001. . 26-27. [12] , , , , 2003.. 65. [13] , , , 70, 2002. . 24. [14] Michael Sutton, Nationalism, Positivism and Catholicism: The Politics of Charles Maurras and French Catholics 1890-1914., Cambridge Universitz Press, Cambridge, 2002. p. 103. [15] , , , 5. 1925.

18

[16] , , 2004. http://www.komentar.rs/biblioteka/sarl_moras.zip . 8. [17] . , , , , 2002. . 63. [18] , . , . 71. [19] , , , 1941. . 70. [20] , . , . 71. [21] , . , . 64. [22] , . , . 71. [23] , Le dilemme de Marc Sangnier, 126. , . , . 118. [24] , . , . 70. [25] Michael Sutton, Nationalism, Positivism and Catholicism: The Politics of Charles Maurras and French Catholics 1890-1914., Cambridge Universitz Press, Cambridge, 2002. p. 56-57. , , , 2003. . 13. [26] Heinrich A. Rommen, The State in Catholic Thought: A Treatise in Political Philosophy, Herder Book Co. London, 1950. p. 10. [27] , , , , 2001., . 153. [28] Sutton, . , . 1. [29] ', , , , 2008. . 44. [30] , , , 2003. . 12. [31] , . , . 72. [32] ', . , , 46. [33] : Davies, . , . 86.

19

[34] , . , . 111. [35] , . , . 71. [36] , ?, , , 2001., . 155. [37] Charles, Maurras, (1937), The Politics of Nature, Abridged English trans., reprinted in J. S. McClelland (ed.) The French Right: From De Maistre to Maurras, London: Jonathan Cape Daniel Woodley, Fascism in Political Theory: Critical Perspectives on Fascist Ideology, Routledge, London, 2010. p. 34. [38] , . , . 72. [39] , . , . 72. [40] , . , . 73. [41] , , , , 2005., . 171. [42] , Kiel et Tanger ( edition definitive), 23. , . , . 117. [43] , . , . 70. [44] , Kiel et Tanger, 198. , . , .120. [45] Davies, , . 83. [46] , , , , 2008. . 227-228. [47] , . , . 88. [48] , ( ), ; , , . , , , 2008. . 187. [49] , Le Chemin de paradis, Oeuvres Capitales, I, . 28. , . . . 125. [50] , . . . 1110. [51] : . , , .

20

[52] . . . . , . ( , Mes idees politiques, Preface, . LXVI, , . , . 312.) , , . [53] , , 70, 2002. . 24. [54] ', . , . 49. [55] , . , . 72. [56] , . , . 72. [57] , ( ) . , . 1627. . . . [58] , . . 72-73. [59] Davies, . , 86. [60] . : ', . , . 45. Davies, . , . 67-73. [61] , . , . 72. [62] Sutton, . , . 60. [63] , . , . 79. [64] , . , . 69. [65] , . . 67. [66] Marie de Roux, Charles Maurras, 177. , . , . 76. [67] , Le mauvais traite, II, , 1928, .54. , . ,

21

. 116. [68] , . , . 117. [69] , Le nouveau Kiel et Tanger, , 1921, 240 , . , 116. [70] , La Seule France, , 1941. 287. , . , . 297. [71] , . , . 75. [72] , Enquete sur la Monarchue, . 506, , . , , 124. [73] , Le mauvais traite, II, . 350. , , 120. [74] , , , , , . , , . , , . [75] , , , 5. 1925. [76] , . , . 79. [77] - 1871. , , , . , . , , , - . [78] , Nos Raisons . 59-60 , . , . 92-93. [79] , , . , , ..., , 2000. 148. [80] Meteques . : James Joll, Europe Since 1870: An

22

International History, Penguin Books, London, 1990. p. 108. , W Z . , Davies, . , . 85. [81] : R. S. Wistrich, Anti-Semitism: The Longest Hatred, London, Mandarin, 1992, p. 131. Davies, . , . 84. [82] , , , 69. 2001. . 25. [83] ', . ., . 53. [84]Charles Maurras, (1937), The Politics of Nature, Abridged English trans., reprinted in J. S. McClelland (ed.) The French Right: From De Maistre to Maurras, London: Jonathan Cape Daniel Woodley, Fascism in Political Theory: Critical Perspectives on Fascist Ideology, Routledge, London, 2010. p. 34. [85] , . , . 104. [86] , Enquete sur la Monarchue, () . LXXXVIII, , . , , 126. [87] . [88] , Le nouveau Kiel et Tanger, , 1921, 240 , . , 117. [89] , . , 118. [90] . 1797. 1815. , ; , , : ; ; . , . , , 5. 1925.. [91] . ' , . : ', , , , 2008. . 21. [92] , Charles Maurras, . 283 , . , . 114. [93] , , 2 1935.

23