Upload
gerald
View
81
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Bologna Süreci ve Yükseköğretimde Kalite Güvencesi. Prof. Dr. Miraç AKÇAY Bologna Uzmanı Karadeniz Teknik Üniversitesi. BOLOGNA SÜRECİ: ÖZET. Kalite. 19 Haziran 1999 : Bologna Deklerasyonu AMAÇ: Avrupa ülkelerindeki yükseköğretim sistemlerinin yeniden yapılandırılması - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Bologna Süreci ve Yükseköğretimde Kalite
Güvencesi
Prof. Dr. Miraç AKÇAYBologna Uzmanı
Karadeniz Teknik Üniversitesi
BOLOGNA SÜRECİ: ÖZET
2020 (revize)NİHÂİ HEDEF (2010)
Yüksek hareketlilik (öğrenci, akademik ve idari personel),Birbiri ile karşılaştırılabilir ulusal eğitim sistemleri,Birbiri ile çok iyi ilişkilendirilmiş öğretim ve araştırma etkinlikleriİç ve dış paydaş katılımı ile sürekli denetlenen ve izlenen süreç
19 Haziran 1999 : Bologna Deklerasyonu
AMAÇ: Avrupa ülkelerindeki yükseköğretim sistemlerinin yeniden yapılandırılması1) Avrupa Yüksek Öğretim (EHEA-AYA)2) Avrupa Araştırma Alanlarını (ERA)
Bilgi tabanlı toplumu Bilgi tabanlı ekonomi
alanlarını oluşturmak
Kalite
Öğrenci Merkezli Eğitim son yıllarda Bologna Sürecinde ortaya çıkan en önemli gelişme
İstihdama yönelik giderek artan ihtiyaçlarSanayi kollarının kalifiye eleman ihtiyacı Giderek değişen ve gelişen teknolojiMüfredatta ihtiyaç duyulan değişikliklerYeni programların açılmasına olan talepler
BOLOGNA SÜRECİ: NEDEN?
Ortak Bir Yeterlilikler Çerçevesinin OluşturulmasıOrtak iki seviyeli eğitim sisteminin yerleştirilmesi (Lisans ve yüksek lisans
Öğrenci ve eğitmenlerin hareketliliğinin sağlanması
Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir derecelerKredi sistemi (AKTS)
Araştırmacıların hareketliliğiKalite güvencesi
Yükseköğrenimde Avrupalılık boyutu
Yaşam Boyu eğitim (LLP)Sosyal Boyut
Yükseköğrenim kurumları ve öğrencilerin katılımıAvrupa Yüksek Öğrenim Alanının Özendirilmesi
Kurumsal, Ulusal ve Avrupa seviyelerinde Kalite GüvencesiDoktora eğitiminin 3. seviye olarak kabul edilmesi
Derecelerin ve kredilerin tanınması (Diploma Eki)Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi
Eğitim ve araştırma arasında yakın bağlantı
Sosyal Boyut’un güçlendirilmesiKalite Güvencesi’nin standartları ve rehberleri
Ulusal Yeterlilikler ÇerçeveleriOrtak Dereceler’in takdimi ve tanınmasıYükseköğrenimde esnek öğrenme yolları
Avrupa Kalite Güvencesi Kaydı’nın oluşturulmasıBologna Sürecinin Global Boyutunu geliştirme stratejileri
Sosyal Boyutu izleme amaçlı etkin ulusal planların üretilmesi
1998Sorbonne Deklerasyonu
1999Bologna Deklerasyonu
2001Prag Bildirisi
2003Berlin Bildirisi
2005Bergen Bildirisi
2007Londra Konferansı
2009Leuven Konferansı
B O
L O G
N A S Ü
R E C
İ
2020 yılına kadar mezunların en az %20’sinin hareketliliğinin sağlanmasıYükseköğretimden faydalanan grupların artırılmasının sağlanmasıYükseköğretime ayrılan kaynakların artırılması ve çeşitlendirilmesi
O r t a k ç a l ı ş m
a r u h u
2010 Youth on the move !!! Gençlik Hamlesi!
Karar verme süreçlerine öğrenci ve öğretim üyelerinin katılımının sağlanmasıÖğrenci merkezli öğrenme
1998Sorbonne Deklerasyonu
1999Bologna Deklerasyonu
2001Prag Bildirisi
2003Berlin Bildirisi
2005Bergen Bildirisi
2007Londra Konferansı
2009Leuven Konferansı
B O
L O G
N A S Ü
R E C
İ
Gelecek için (krizden kurtulmak için) yükseköğretime yatırımYükseköğretime erişimin genişletilmesi
Öğrenci merkezli öğrenmeKaliteli eğitim
istihdam edebilirliği güçlendirmek (mezunların inovasyon, girişimcilik ve araştırma potansiyellerini artırmalarına yardımcı olacak programların
geliştirilmesi)Daha iyi öğrenme için hareketliliği güçlendirmek
Siyasi hedeflere destek olmak üzere veri toplanma ve şeffaflık konularında iyileştirme
ABD ve Asya ile Mücadele
2011Viyana-Budapeşte Bil.
2012Bükreş Bildirgesi
2015Erivan
BOLOGNA SÜRECİ: NEDEN?
Avrupa Yükseköğretim Alanı için Yeterlilikler Çerçevesi
Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi
Alana Özgü Yeterlilikler
Program Çıktıları
Öğrenme Çıktıları
İşlem sırası
Tamam
landıYapılm
ası gerekenler
Yeterlilik bir yükseköğretim kademesini başarı ile tamamlayan bir kişinin neleri bileceğinin, neleri yapabileceğinin ve nelere yetkin olacağının tanımıdır.
Yeterlilikler çerçevesi bunları organize eden ve sınıflandıran yapıdır.
Yeterliliklerin kazanılma derecesi, her ders esnasında ve sonunda uygun ve nesnel yöntemlerle “öğrenme çıktıları” olarak ölçülür.
Yükseköğretim Kademeleri:Ön lisans, lisans, yüksek lisans, doktora
YETERLİLİKLER VE YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ
Mücevher “parlar”Ancak eğer tüm yüzeyler
parlatılmışsa
Bologna Süreci: Çok yüzlü bir Mücevher
DERECE SİSTEMİİkili Sistemin Uygulama DüzeyiLisanstan Yüksek Lisansa GeçişUlusal Yeterlilikler Çerçevesi
KALİTE GÜVENCESİDış Kalite Güvence SistemiÖğrencilerin Katılım DüzeyiUluslararası Katılım Düzeyi
DİPLOMA VE ÖĞRENİM SÜRELERİNİN DENKLİĞİDiploma Eki Uygulama DüzeyiLizbon Tanınma Konvansiyonu ECTS Uygulama Düzeyi
YAŞAM BOYU ÖĞRENİMÖnceki Öğrenimin Tanınması
ORTAK DERECELEROrtak Derecelerin Oluşturulması ve Tanınması
Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi
Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi
Temel Alan Yeterlilikleri
Program ÇıktılarıEğitim AmaçlarıPaydaş Görüşleri
Ders
Öğrenme Çıktıları
Bölüm Misyonu
YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ –PROGRAM İLİŞKİSİ
Ulusal düzeyde yükseköğretim yeterlilikleri arasındaki ilişkiyi açıklayan, ulusal ve uluslararası paydaşlarca tanınan ve ilişkilendirilebilen, yeterliliklerin belirli bir düzen içerisinde yapılandırıldığı bir sistemdir.
Ulusal Yeterlilikler Çerçevelerinin ilgi tutulabileceği ve bu sayede farklı ülkelerin yeterliliklerini birbirleriyle ilişkilendirilebileceği şemsiye (üst) çerçevelerdir.
Ulusal düzeyde yükseköğretim yeterlilikleri gözönünde bulundurularak herhangi bir meslek alanındaki yeterliliklerin ilgili paydaşların görüşleri alınarak belirli bir düzen içerisinde yapılandırıldığı bir sistemdir.
TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (TYYÇ)
TYYÇ FAALİYETLERİ (21.01.2010 tarihli YÖK kararı) TARİH1 Süreci başlatmak için karar alınması Nisan 20062 Çalışma takviminin oluşturulması 2006
3 Sürecin organizasyonu 2006 - 2008
4 Çerçevenin tasarımı Kasım 2008
5 Paydaşlardan görüş alınması Ocak 2009
6 Çerçevenin onaylanması Kısmen (TUYÇ) Mayıs 2009Tamamen (TYYÇ) Ocak 2010
7 İdari organizasyon Şubat 2010
8Çerçevenin yükseköğretimde uygulanması
Pilot düzeyde uygulama Aralık 2010Tüm kurumlarda uyg. Aralık 2012
9 Yeterliliklerin TYYÇ’ye dahil edilmesi 2010 - 2015
10 Çerçevenin AYÇ ile uyumluluğunun belgelendirilmesi 2010 - 2012
11 TYYÇ Web sitesinin oluşturulması ve yayınlanması 2010
TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (TYÇ)
TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (TYYÇ)
TYYÇDÜZEYİ
BİLGİ-Kuramsal-Uygulamalı
BECERİLER-Kavramsal/-Bilişsel-Uygulamalı
YETKİNLİKLER
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği
Öğrenme Yetkinliği
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Alana Özgü Yetkinlik
6
LİSANS_____
EQF-LLL:6. Düzey
_____
QF-EHEA:1. Düzey
-Alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olma.
- Alanında edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanabilme.
- Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak verileri yorumlayabilme ve değerlendirebilme, sorunları tanımlayabilme, analiz edebilme, araştırmalara ve kanıtlara dayalı çözüm önerileri geliştirebilme.
- Alanı ile ilgili ileri düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilme.
- Alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alabilme.
- Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlayabilme ve yönetebilme.
- Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilme,
-Öğrenme gereksinimlerini belirleyebilme ve öğrenmesini yönlendire-bilme.
-Yaşamboyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirebilme.
- Alanı ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirebilme; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarabilme.
- Alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşabilme.
- Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için proje ve etkinlikler düzenleyebilme ve bunları uygulayabilme.
- Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyi’nde kullanarak alanındaki bilgileri izleyebilme ve meslektaşları ile iletişim kurabilme.
- Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilme.
- Alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket etme.
- Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite kültürü ve kültürel değerlerin korunması ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince sahip olma.
TÜRKİYE Y.Ö.YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ
TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (TYYÇ)
TYYÇDÜZEYİ
BİLGİ-Kuramsal-Uygulamalı
BECERİLER-Kavramsal/-Bilişsel-Uygulamalı
YETKİNLİKLER
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği
Öğrenme Yetkinliği
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Alana Özgü Yetkinlik
7
Y.LİSANS_____
EQF-LLL:7. Düzey
_____
QF-EHEA:2. Düzey
- Lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak, aynı veya farklı bir alanda bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirebilme ve derinleştire-bilme.
- Alanının ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavrayabilme.
- Alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanabilme.
- Alanında edindiği bilgileri farklı disiplin alanlarından gelen bilgilerle bütünleştirerek yorumlayabilme ve yeni bilgiler oluşturabilme,
- Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunları araştırma yöntemlerini kullanarak çözümleyebilme.
- Alanı ile ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilme.
- Alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunların çözümü için yeni stratejik yaklaşımlar geliştirebilme ve sorumluluk alarak çözüm üretebilme.
- Alanı ile ilgili sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapabilme.
- Alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilme ve öğrenmesini yönlendire-bilme.
- Alanındaki güncel gelişmeleri ve kendi çalışmalarını, nicel ve nitel veriler ile destekleyerek alanındaki ve alan dışındaki gruplara, yazılı, sözlü ve görsel olarak sistemli biçimde aktarabilme.
- Sosyal ilişkileri ve bu ilişkileri yönlendiren normları eleştirel bir bakış açısıyla inceleyebilme, geliştirebilme ve gerektiğinde değiştirmek üzere harekete geçebilme.
- Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B2 Genel Düzeyi’nde kullanarak sözlü ve yazılı iletişim kurabilme.
- Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanabilme.
-Alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerleri gözeterek denetleyebilme ve bu değerleri öğretebilme.
- Alanı ile ilgili konularda strateji, politika ve uygulama planları geliştirebilme ve elde edilen sonuçları, kalite süreçleri çerçevesinde değerlendirebilme.
- Alanında özümsedikleri bilgiyi, problem çözme ve/veya uygulama becerilerini, disiplinlerarası çalışmalarda kullanabilme.
TÜRKİYE Y.Ö.YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ
Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi
Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi
Temel Alan Yeterlilikleri
Program ÇıktılarıEğitim AmaçlarıPaydaş Görüşleri
Ders
Öğrenme Çıktıları
Bölüm Misyonu
TYYÇ GELİNEN AŞAMA
Tamamlandı
Bitti
3 – TEMEL ALAN YETERLİLİKLERİ
GenelAlan No ve
AdıTemel Alan No ve Adı Alan sorumlusu
Bologna uzmanı / TYYÇ çalışma grubu üyesi
1 Eğitim 14Öğretmen Yetiştirme ve Eğitim Bilimleri
Prof. Dr. Meral Aksu, ODTÜ
Prof. Dr. Gönül AkçameteYrd. Doç.Dr. Armağan Erdoğan
2Beşeri Bilimler ve Sanat
21 SanatProf. Dr. Zehra Çobanlı, Anadolu Üniversitesi
Prof. Dr. Nuran ÖzyerProf. Dr. İ.Naci Cangül
22 Beşeri bilimler Prof. Dr. Nadir Suğur, Anadolu Üniversitesi
Prof. Dr. Metin ToprakProf. Dr. Emin Köktaş
3
Sosyal Bilimler, İşletme ve Hukuk
31 Sosyal ve davranış bilimleri
Prof. Dr. Sedat Murat, İ.Ü
32 Gazetecilik ve enformasyon
Prof. Dr. Nejdet Atabek, Anadolu Ü.
34 İşletme ve Yönetim bilimleri
Prof. Dr. Ömer Torlak, Çankırı Karatekin Ü.
38 Hukuk Prof. Dr. Mustafa Akkaya, Ankara Ü.
Prof. Dr. Lerzan Özkale
GenelAlan
No ve AdıTemel Alan No ve Adı Alan sorumlusu
Bologna uzmanı / TYYÇ çalışma grubu üyesi
4 Bilim
42 Yaşam BilimleriProf. Dr. İ. Naci Cangül, Uludağ Üniversitesi
Prof. Dr. Atabay DüzenliProf. Dr. Reşat Kasap
44 Doğa Bilimleri
46 Matematik-İstatistik
5
Mühen-dislik, Üretim ve İnşaat
48 BilgisayarProf. Dr. Zafer Dursunkaya, ODTÜ
Prof. Dr. Hasan MandalProf. Dr. Zafer GülProf. Dr. Süheyda Atalay
52 Mühendislik54 Üretim ve İşleme
58 Mimarlık ve Yapı Prof. Dr. Haluk Pamir, ODTÜ
Prof. Dr. Muzaffer Elmas, S.Ü
6 Tarım62
Tarım, Ormancılık, Hayvancılık, Su ürün.
Prof. Dr. Ayzin Küden, Çukurova Üniversitesi
Prof. Dr. Nebahat SarıProf. Dr. Fahri Yavuz
64 VeterinerlikProf. Dr. Rıfkı Hazıroğlu, Ankara Üniversitesi
Prof. Dr. Miraç Akçay
3 – TEMEL ALAN YETERLİLİKLERİ
GenelAlan
No ve AdıTemel Alan No ve Adı Alan sorumlusu
Bologna uzmanı / TYYÇ çalışma grubu üyesi
7Sağlık ve Refah
72
Sağlık • Tıp• Diş Hekimliği• Eczacılık• Sağlık Bilimleri
Prof. Dr. Sadık Kılıçturgay, Uludağ Üniversitesi
Prof. Dr. Selda ÖnderoğluProf. Dr. Koray Boduroğlu
Prof.Dr. Celal Tümer, H.ÜProf.Dr. Ferda Özdemir, Trakya Ü.Prof.Dr Maksut Coşkun, Ankara Ü.
8 Hizmet 81 Kişisel HizmetlerProf. Dr. Salih Kuşluvan, Nevşehir Üniversitesi
Doç.Dr. Önder KutluYrd. Doç.Dr. Ömer Açıkgöz
SÜRE: • 15 Haziran 2010 – Bu tarihte alana özgü yeterlilikler tamamlanmış olmalı• (5 aylık bir gecikme oldu – Kasım 2010’da tamamlandı)• 2010 yılı sonunda pilot uygulamanın başlatılması (Ekim 2011’de
Tamamlandı)
3 – TEMEL ALAN YETERLİLİKLERİ
TYYÇ VE ALAN YETERLİLİKLERİ
Yetkinlik türü
Yeterlilikler Türü
SAĞLIK ALANI İÇİN MESLEKİ YETERLİLİKLERBeklenen yetkinlik düzeyi (LİSANS DÜZEYİ İÇİN, FAKÜLTELERDE)
Bilgi
Ulusal Yeterlilikler
Alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olma.
Alan Yeterlilikleri
Sağlık alanındaki temel ve güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve multimedya eğitim araç gereçleri ile diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahiptir.
Beceri
Ulusal Yeterlilikler
Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak verileri yorumlayabilme ve değerlendirebilme, sorunları tanımlayabilme, analiz edebilme, araştırmalara ve kanıtlara dayalı çözüm önerileri geliştirebilme.
Mesleki yeterlilikler
Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak bilimsel olarak kanıtlanmış verileri yorumlar ve değerlendirir, sorunları tanımlar, analiz eder, araştırmalara ve kanıtlara dayalı mesleki ve etik değerleri gözeterek çözüm önerileri geliştirir, bilgiyi paylaşır, ekip çalışması yapar.
İletişim
Ulusal Yeterlilikler
Alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşabilme.
Alan Yeterlilikleri
Sağlık alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek ekip çalışması içinde ve sürecin etkin bir elemanı olarak uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır.
TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (TYÇ)
TYYÇ FAALİYETLERİ TARİH1 Süreci başlatmak için karar alınması Nisan 20062 Çalışma takviminin oluşturulması 2006
3 Sürecin organizasyonu 2006 - 2008
4 Çerçevenin tasarımı Kasım 2008
5 Paydaşlardan görüş alınması Ocak 2009
6 Çerçevenin onaylanması Kısmen (TUYÇ) Mayıs 2009Tamamen (TYYÇ) Ocak 2010
7 İdari organizasyon Şubat 2010
8Çerçevenin yükseköğretimde uygulanması
Pilot düzeyde uygulama Aralık 2010Tüm kurumlarda uyg. Aralık 2012
9 Yeterliliklerin TYYÇ’ye dahil edilmesi 2010 - 2015
10 Çerçevenin AYÇ ile uyumluluğunun belgelendirilmesi 2010 - 2012
11 TYYÇ Web sitesinin oluşturulması ve yayınlanması 2010
Örnek Program: A Üniversitesi B Mühendisliği Bölümü
PROGRAM (BÖLÜMLER) NE YAPMALI?
(Öğretenin ne anlattığına değil, öğrenenin ne kazandığına dayanan öğrenme) – aktif öğrenme
Ders A
Program Öğrenme Çıktıları
Öğrenme Çıktıları
Ders B Ders C Ders D
Öğrenme çıktıları
Öğrenme Çıktıları
Öğrenme Çıktıları
Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi Temel Alan Yeterlilikleri
Müfredat
ÖĞRETİM PROGRAMININ HAZIRLANMASI
• Dış paydaş görüşleri mezunlar, işverenler, meslek odası temsilcileri, danışma kurulu
• İç paydaş görüşleri öğretim elemanları, öğrenciler
• İş piyasasının istediği mezunu yetiştirmek
• İstihdama katkı sağlamak• Sadece öğrenci sayısını
artırmak DEĞİL (Vakıf Üniversitesi !!!)
PROGRAM (BÖLÜM) BAZINDA NE YAPMALI?
Örnek Program: A Üniversitesi B Mühendisliği Bölümü
İŞ PAKETİ 1: Program Amaçlarının Belirlenmesi Amaç: Bu bölümden mezun olanların sahip olması
beklenen yeterliliklerin Yükseköğretim ve Temel Alan yeterlilikleri doğrultusunda belirlenmesi
• Dış Paydaş GörüşleriMezunlar, işverenler, Meslek Odası Temsilcileri, Danışma Kurulu
• İç Paydaş GörüşleriÖğretim Üye/Elemanları, Bölüm Personeli, Öğrenciler
• Bölüm öngörü ve özgörevi (ORTAK AKIL ÜRÜNÜ OLMALI)(Üniversite öngörü ve özgörevi dikkate alınarak)
Örnek Program: A Üniversitesi B Mühendisliği Bölümü
İŞ PAKETİ 2: Program (Bölüm) Çıktılarının Belirlenmesi (Kurum misyonuna ve akreditasyon ölçütlerine uygun, sürekli iyileştirme için ölçülüp değerlendirilebilecek / geliştirilebilecek olan)• Nasıl bir mezun? Hangi Yetkinlikler ve Beceriler
(Competences and Skills)’in kazandırılmış olması bekleniyor?
• Girdiler• Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi• Temel Alan yeterlilikleri• Eğitim amaçları
PROGRAM (BÖLÜM) BAZINDA NE YAPMALI?
Örnek Program: A Üniversitesi B Mühendisliği Bölümü
İŞ PAKETİ 2: Program (Bölüm) Çıktılarının Belirlenmesi
Örnek Program Öğrenme Çıktısı PÇ1. Matematik, fen ve mühendislik bilgilerini B mühendisliği
problemlerine uygulayabilme PÇ2. B mühendisliği ile ilgili alanlardaki mühendislik problemlerini
tanıyabilme ve bunlara çözüm üretebilmePÇ3. Mühendislik uygulamaları için gerekli çağdaş teknikleri ve
hesaplama araçlarını kullanabilme becerisi PÇ4. Elde edilen verileri çözümleyebilme ve sonuçları yorumlayabilmePÇ5. Disiplin içi ve disiplinler arası takım çalışması yapabilmePÇ6. Bağımsız davranma, inisiyatif kullanma ve yaratıcılık becerisi
geliştirebilmePÇ7. Mesleki ve etik sorumluluk anlayışını kavrayabilmePÇ8. İlgili paydaşlarla sözlü ve yazılı iletişim kurabilmePÇ9. Hayat boyu öğrenmenin gerekliliğini ve yollarını kavrayabilme
PROGRAM (BÖLÜM) BAZINDA NE YAPMALI?
Genel Yetkinlikler
•Temel düzeyde bilgiye sahip olma
•Belirli dil yeterliliği•Belirli bilişim yeterliliği
•Mesleki etik bilgisi•Sorumluluk alma•İletişim kurabilme becerisi
• Bireysel ve grup çalışması yapabilme becerisi
• ………………….
PROGRAM (BÖLÜM) BAZINDA NE YAPMALI?
Yeterlilikler çerçevesi
Yükseköğreti m Yeterlilikler
Çerçevesi
ve
Temel Alan Yeterlilikleri
Program A
EĞİİTM
AMAÇLARI
Bölüm Öğrenme Çıktıları
• B mühendisliği ve ilgili alanlarda mühendislik problemlerini tanımlama,modelleme ve çözme becerisi
• Disiplin içi ve disiplinler arası takım çalışması yapabilme becerisi
• Sözlü ve yazılı iletişim becerileri
• Mesleki ve etik sorumluluk anlayışı
• Bağımsız davranma, inisiyatif kullanma ve yaratıcılık becerisi
• Yabancı dille iletişim
Müfredat
Matematik I, II Fizik I, IIKimya I, II
Grup Ödevleri içeren dersler
Seminer
Mesleki Etik
Bitirme Projesi
Meslekî İngilizce
Örnek Program: A Üniversitesi B Mühendisliği Bölümü
İŞ PAKETİ 3: Ders Planı’nın Oluşturulması• Program çıktılarını sağlayacak ders planı (Curriculum
Design)• Derslerin 4 yıla (8 yarıyıla) yerleştirilmesi
PROGRAM (BÖLÜM) BAZINDA NE YAPMALI?
İŞ PAKETİ 4: Ders Amaç ve Hedeflerinin belirlenmesiAmaç: Modern araç-gereçleri kullanarak temel mühendislik
problemlerine çözüm üretebilen, analiz, sentez ve yorum yeteneğine sahip, takım çalışmasına uygun, teknolojik gelişmelere ayak uydurabilen ve bilgilerini yenilemesini bilen mezunlar üretecek bir eğitim vermek.
Hedef: Jeoloji mühendisliğinin gerektirdiği bilgi, beceri, araç ve gereçleri kullanarak etik kurallar çerçevesinde jeolojik problemlere çözüm üretebilen, bilişim alt yapısı güçlü, yeniliğe açık mezunlar yetiştirmektir.
Sebep
Sonu
ç
PROGRAM (BÖLÜM) BAZINDA NE YAPMALI?
1. YılKodu Ders Adı ECTS D+U+L Z/S DiliGüz Dönemi
AITB191 Atatürk İlk. Ve İnk. Tar - I 2 2+0+0 Zorunlu TürkçeFIZ 121 Fizik - I 5 3+0+1 Zorunlu TürkçeJLJ 101 Jeoloji Mühendisliğine Giriş 2 2+0+0 Zorunlu TürkçeJLJ 123 Genel Jeoloji 5 3+0+1 Zorunlu TürkçeKIM 123 Temel Kimya - I 5 3+0+1 Zorunlu TürkçeMAT 117 Matematik - I 6 4+0+0 Zorunlu TürkçeTDB 101 Türk Dili - I 2 2+0+0 Zorunlu TürkçeYDI 111 English - I 3 3+0+0 Zorunlu İngilizce
Güz Dönemi Toplamı : 30 22+0+3Bahar DönemiAITB192 Atatürk İlk. Ve İnk. Tar - II 2 2+0+0 Zorunlu Türkçe
ENF 100 Temel Bilgi Teknolojileri Kullanımı 3 2+1+0 Zorunlu TürkçeFIZ 122 Fizik - II 5 3+0+1 Zorunlu TürkçeJLJ 132 Mineraloji 4 3+0+1 Zorunlu TürkçeKIM 120 Temel Kimya - II 5 3+0+1 Zorunlu TürkçeMAT 118 Matematik - II 6 4+0+0 Zorunlu TürkçeTDB 102 Türk Dili - II 2 2+0+0 Zorunlu TürkçeYDI 112 English - II 3 3+0+0 Zorunlu İngilizce
Bahar Dönemi Toplamı : 30 22+1+3YIL TOPLAMI : 60
2. YılKodu Ders Adı ECTS D+U+L Z/S DiliGüz DönemiJFZ 211 Uygulamalı Jeofizik 5 3+1+0 Zorunlu TürkçeJLJ 223 Optik Mineraloji 6 2+0+2 Zorunlu TürkçeJLJ 225 Paleontoloji 6 2+0+2 Zorunlu TürkçeMAT 205 Diferansiyel Denklemler 6 4+0+0 Zorunlu TürkçeMHN 257 Mühendislik Mekaniği 5 3+0+0 Zorunlu TürkçeYDI 211 İngilizce Okuma Ve Yazma 2 2+0+0 Zorunlu İngilizce
Güz Dönemi Toplamı : 30 16+1+4Bahar DönemiJLJ 202 Stratigrafi 6 3+0+0 Zorunlu TürkçeJLJ 206 Jeoistatistik 5 3+0+0 Zorunlu TürkçeJLJ 252 Yapısal Jeoloji 6 2+2+0 Zorunlu TürkçeJLJ 254 Magmatik Petrografi 6 3+0+1 Zorunlu TürkçeMHN 242 Mukavemet 5 3+0+0 Zorunlu TürkçeYDM 214 Mesleki İngilizce - I 2 2+0+0 Zorunlu İngilizce
Bahar Dönemi Toplamı : 30 16+2+1YIL TOPLAMI : 60
PROGRAM (BÖLÜM) BAZINDA NE YAPMALI?
PROGRAM (BÖLÜM) BAZINDA NE YAPMALI?
3. YılKodu Ders Adı ECTS D+U+L Z/S DiliGüz DönemiJLJ 303 Saha Jeolojisi 4 2+2+0 Zorunlu TürkçeJLJ 307 Hidrojeoloji 5 3+1+0 Zorunlu TürkçeJLJ 309 Kaya Mekaniği 5 3+1+0 Zorunlu TürkçeJLJ 323 Jeokimya 5 3+1+0 Zorunlu TürkçeJLJ 349 Metamorfik Petrografi 4 2+0+1 Zorunlu TürkçeJLJ 351 Sedimantoloji 5 3+0+1 Zorunlu TürkçeYDM 313 Mesleki İngilizce - II 2 2+0+0 Zorunlu İngilizce
Güz Dönemi Toplamı : 30 18+5+2Bahar DönemiJLJ 302 Maden Yatakları 6 3+0+1 Zorunlu TürkçeJLJ 310 Jeolojide Bilgisayar Uygul. 6 2+2+0 Zorunlu TürkçeJLJ 348 Jeolojik Harita Alımı 6 3+2+0 Zorunlu TürkçeMHN 328 Zemin Mekaniği 6 3+1+0 Zorunlu TürkçeYDM 314 İş Hayatında İngilizce 2 2+0+0 Zorunlu Türkçe
Seçmeli-1 2 2+0+0 Seçmeli TürkçeSeçmeli-2 2 2+0+0 Seçmeli Türkçe
Seçmeli DerslerSEC 304 Tarihsel Jeoloji 2 2+0+0 Seçmeli TürkçeSEC 306 Plaka Tektoniği 2 2+0+0 Seçmeli TürkçeSEC 310 Endüstriyel Hammaddeler 2 2+0+0 Seçmeli TürkçeSEC 318 Jeoteknik Deneyler 2 2+0+0 Seçmeli TürkçeSEC 320 Ölçme Bilgisi 2 2+0+0 Seçmeli TürkçeSEC 322 Coğrafi Bilgi Sistemleri 2 2+0+0 Seçmeli Türkçe
Bahar Dönemi Toplamı : 30 17+5+1YIL TOPLAMI : 60
Örnek Program: A Üniversitesi B Mühendisliği Bölümü
İŞ PAKETİ 5: Derslerin Öğrenme Çıktılarının yazılması• Öğrenenin ne öğrenmesi gerektiğinin beklentisidir• Çıktı Temelli Öğrenme (Outcome Based Learning)• Öğrenme çıktıları somut ve ölçülebilir olmalı• Sıralayabilme, gösterebilme, çizebilme, çözebilme,
… gibi• Ölçme işlemi herkes için benzer sonuçlar üretmeli
PROGRAM (BÖLÜM) BAZINDA NE YAPMALI?
Öğrenme Çıktılarının yazılması (1)
Öğrenme çıktıları yazılırken 5 ayrı aşama dikkate alınmalıdır:
1. Öğrencinin neyi yapabilir olmasını istiyorsunuz ? (çıktılar = kazanımlar) -
2. Bu kazanımları sağlamak için öğrenci neyi bilmek zorundadır ? (ders müfredatı = Dersin içeriği)
3. Öğrenmeyi sağlamak için hangi aktiviteler kullanılacak ? (pedagojik yöntemler)
4. Öğrenci, kazanımları sağladığını (öğrendiğini) nasıl gösterecek ? (Ölçme)
5. Öğrencinin öğrenmeyi başardığı nasıl bilinecek? (değerlendirme)
BİLGİ KAVRAMA UYGULAMA ANALİZ SENTEZ DEĞERLENDİRME
Tanımlamak,listelemek, adlandırmak, hatırlamak
Açıklamak, özetlemek, arasında ayırt etmek, yeniden ifade etmek
Göstermek, düzenlemek, ilgilendirmek, uygulamak, uyarlamak
Ayırmak (farklılığını ortaya koymak),tahmin etmek, çıkarmak, ortaya koymak
Birleştirmek, yaratmak, formüle etmek, yapılandırmak
Karar vermek, kritik etmek, doğrulamak ve ayırmak
KULLANILAN FİİLLER
Kötü Örnek: Öğrenci X ile ilgili problemleri anlayabilirİyi Örnek: Öğrenci X ile ilgili problemleri tanımlayabilir
Öğrenme Çıktılarının yazılması: ÖZET
Örnek Program: A Üniversitesi B Mühendisliği Bölümü
İŞ PAKETİ 6: AKTS Kredilerinin Belirlenmesi • Öğrenci İş Yükü (Student Work Load)Bir dersin başarı ile tamamlanması için gerekli olan tüm eğitim faaliyetlerini (derse katılım, uygulamalara katılım, seminer, proje hazırlama, sınav, tüm bireysel çalışmalar, staj) için gerekli zamanı kapsar.• AKTS KredisiDerste hedeflenen öğrenim çıktılarını edinebilmek için öğrenenin harcadığı zamanı (iş yükünü) temel alarak belirlenen kredi
• Kısıtlayıcalar (18 hafta x 5 gün x 8 saat = 720 saat / 30 = 24 saat / 1 AKTSAkademik Takvim Uzunluğu ( ? )30 AKTS/yarıyıl60 AKTS/yıl
Beklenen: 1 AKTS = 25-30 saat Türkiye’de çok daha az !!!!
PROGRAM (BÖLÜM) BAZINDA NE YAPMALI?
Örnek Program: A Üniversitesi B Mühendisliği Bölümü
İŞ PAKETİ 7: İş Yükü TahminiAnket: Öğretim Üyeleri, öğrenciler, 1. Dersinizde hangi yetkinlikleri kazandırmayı
düşünüyorsunuz?2. Dersinizin öğrenim çıktıları nelerdir?3. Dersinizde hangi eğitim aktiviteleri mevcut?4. Öğrenim çıktılarını nasıl ölçüp değerlendiriyorsunuz?5. Bu öğrenim çıktılarını kazandırabilmek için tahmin edilen
çalışma süresi nedir?
PROGRAM (BÖLÜM) BAZINDA NE YAPMALI?
AKTS KREDİLERİNİN BELİRLENMESİ:
İŞ YÜKÜ Öğrenme
Çıktıları
ÖğrenimAktivitesi
TahminEdilen Süre
(saat)
Değerlendirme
1-6 Teorik ders 4*14=56 Derse Katılım1-6 Rehberli problem
çözmeBireysel çalışma
1*14=142*14=28
Aktif Katılım
1-6 Haftalık ödev problemlerinin
çözülmesi
2*14=28 Dersin asistanları ile tartışma, yazılı rapor teslimi
7, 8 Dönem Projesi 15 Dersin asistanları ile tartışma, yazılı rapor teslimi
1-6 Ara Sınav Sınav için 3Bireysel çalışma 18
Açık kitap, yazılı sınav
1-6 Final Sınavı Sınav için 3Bireysel çalışma 26
Açık kitap, yazılı sınav
1-6 Quiz(4 adet) Sınav için 4Bireysel çalışma 8
Kapalı kitap, yazılı sınav
Toplam: 203
Örnek2.Yıl, 2.Yarıyıl
Ders Saat/hafta Tahmin Edilen İş Yükü (saat/yarıyıl) AKTS Kredisi
A 2 105 105*30/798= 4
B 4 160 6
C 4 155 6
D 3 120 4
E 4 203 8
F 2 55 2
Toplam 19 798 30
Akademik Yıl: 34-40 hafta (sınavlar dahil)Haftalık Saat: 40 saatYıllık Çalışma Saati:1360-1600 saat/yılOrtalama Yıllık Çalışma Saati: (1360+1600)/2= 1480 saat/yılAKTS kredisi başına düşen iş yükü: 24,6 saat / 1 AKTS
Beklenen durum
AKTS KREDİLERİNİN BELİRLENMESİ:
İŞ YÜKÜ
PROGRAM ÇIKTILARINI DERS ÇIKTILARI İLE İLİŞKİLENDİRME
PÇ1
PÇ2
PÇ3
PÇ4
PÇ5
PÇ6
PÇ7
PÇ8
PÇ9
PÇ10
PÇ11
PÇ12
PÇ13
D1 X X X X X
D2 X X X X X
D3 X X X X X X
D4 X X X X X X X
D5 X X X X X X X X X X X
D6 X X X X X X
D7 X X….
….
X Çok üst düzeyde katkı X Üst düzeyde katkı X Orta düzeyde katkıX Düşük düzeyde katkı X Katkı yok
HEDEFLERİ BAŞARMAK İÇİN GEREKLİ ÖĞRENİM
ÇIKTILARINI BELİRLE
ÇIKTILARIN NASIL SAĞLANACAĞINI
BELİRLE
ÇIKTILARIN NASIL ÖLÇÜLECEĞİNİ
BELİRLEHEDEFLERE
ULAŞILDIĞINI KANITLAYACAK GÖSTERGELER BELİRLE
ÖLÇ / DEĞERLENDİR
PAYDAŞLARIBİLGİLENDİR,
ÖNLEM AL, İYİLEŞTİR
ÖĞRENİM AMAÇLARINI
BELİRLE
• ULUSAL YETERLİLİKLER• PAYDAŞ İSTEMLERİ• BOLOGNA SÜRECİ
YENİ ÖĞRENCİLERİN NİTELİKLERİNİ BELİRLE
KALİTE GÜVENCESİ: PROGRAM ÇIKTILARININ
DEĞELENDİRİLMESİ
KALİTE GÜVENCESİ: YETERLİLİKLERİ ÖĞRENME ÇIKTILARI ODAKLI TASARLAMAK VE DEĞERLENDİRMEK
Mezunların Değerlendirmesi
İşverenlerin Değerlendirmesi
YÖNLENDİRME
Öğrenci anketi
(BÖLÜM) PROGRAM
ÖğrenciYeni
Öğrenci Mezun
İyileştirme araçları
ÇIKTILAR
ÇalışanMezun
ÖğrenmeProgramı/Ortamı
Öğretim elemanı
Dış paydaşlarİç paydaşlar
Öğrencilerin
Değerlendirm
esi
DERS ve DERS SORUMLUSU ANKETİ DEĞERLENDİRME SONUÇ ÇİZELGESİ
AKADEMİSYEN
FAKÜLTE/BÖLÜM/PROGRAM
DERS KODU ADI
DERS HAKKINDA GÖRÜŞLERİNİZ ORT. ÇOK İYİ İYİ ORTA KÖTÜ ÇOK KÖTÜ
1 Ders içeriğinin amacıyla uygunluğu 4.67 7 ( %78 ) 1 ( %11 ) 1 ( %11 ) 0 ( %0 ) 0 ( %0 )
2 Ders materyalinin güncelliği ve yeterliliği 4.67 7 ( %78 ) 1 ( %11 ) 1 ( %11 ) 0 ( %0 ) 0 ( %0 )
3 Dersin düşünme yeteneğini geliştirme Özelliği 4.67 7 ( %78 ) 1 ( %11 ) 1 ( %11 ) 0 ( %0 ) 0 ( %0 )
4 Dersin kazandırdığı bilgi ve beceri 4.67 7 ( %78 ) 1 ( %11 ) 1 ( %11 ) 0 ( %0 ) 0 ( %0 )
5 Dersin anlaşılabilirliği 4.67 7 ( %78 ) 1 ( %11 ) 1 ( %11 ) 0 ( %0 ) 0 ( %0 )
DERSİN DEĞERLENDİRİLMESİ
1 Yarıyıl içi değerlendirme yöntemi (ödev, proje, ...) 4.67 7 ( %78 ) 1 ( %11 ) 1 ( %11 ) 0 ( %0 ) 0 ( %0 )
2 Sınav sorularının anlaşılabilirliği 4.67 7 ( %78 ) 1 ( %11 ) 1 ( %11 ) 0 ( %0 ) 0 ( %0 )
3 Sınav sorularının ders içeriğiyle uyumu 4.67 7 ( %78 ) 1 ( %11 ) 1 ( %11 ) 0 ( %0 ) 0 ( %0 )
4 Sınav süresinin yeterliliği 4.67 7 ( %78 ) 1 ( %11 ) 1 ( %11 ) 0 ( %0 ) 0 ( %0 )
5 Sınav değerlendirme objektifliği 4.67 7 ( %78 ) 1 ( %11 ) 1 ( %11 ) 0 ( %0 ) 0 ( %0 )
KTÜ DENEYİMİ
Üniversiteler, çevreleriyle (iç ve dış paydaşlarıyla) sürekli iletişim halinde olmak zorundadır…Gelen-giden öğrenciler ile personel bizleri ve sistemi tartışmaya başladı … Bologna gerekli mi ? !!!
PEKİ; AMA NEDEN ?ARTIK YALNIZ DEĞİLİZ
Farklı öğrenme süreçlerinin ve ortamlarının denenmesi için olanaklar sunar, bilgi ve deneyimin paylaşılması ve transferini kolaylaştırır
Öğrencilerin/personelin kişisel ve mesleki gelişimini teşvik eder, Akademik işbirliklerinin gelişmesine ve kalitenin yükseltilmesine
etki eder Öğrencilerin/personelin kendi ülkesi dışında da iş sahibi
olabilmesine katkı yapar, Küresel anlamda iş çevrelerinin ihtiyaçlarına katkı sağlar, Küresel vatandaşlığın gelişimine katkı sağlar, Yeni arkadaşlıklar ve kültürler arası etkileşimin gelişimine
yardımcı olur ve karşılıklı anlayışın gelişimini sağlar, Öğrencilerin/personelin sahip oldukları ya da olmadıkları
imkanları kavramasına yardımcı olur, Öğreten ve öğrenen için dinamizm sağlar, Düşünen, sorgulayan ve çözüm üretmeye çalışan bir
toplum oluşumuna katkı sağlar
Neden Bologna Süreci ?
TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (TYÇ)
Süreç; uzun ve zahmetli bir yolculuk
Ancak imkansız değil
Süreç uzun ve zahmetli bir yolculuk
Sabrınız için teşekkürler…
EKİP ÇALIŞMASI!!!
Yaşa bağlı olmadığını…
Değişime açık olmak gerekir….Hiç bir zaman geç değildir….
Başarısıklıklar asla bir son olarak değerlendirilmemeli
Eğer olayları başarısızlık olarak nitelendirseydi,Acaba başkan olabilir miydi?
Abraham Lincoln
Örnek bir insan profili Yaş 21: İşinde başarısız oldu,Yaş 22: Bir yasama seçiminde aday oldu ve kaybetti,Yaş 24: İşinde tekrar başarısız oldu ,Yaş 26: Eşi vefat etti ve yalnız kaldı,Yaş 27: Ruhsal bunalıma girdi,Yaş 34: Kongre seçimlerinde aday oldu ve kaybetti,Yaş 36: Kongre seçimlerinde tekrar aday oldu ve yine kaybetti,Yaş 45: Senato seçimlerinde aday oldu ve kaybetti,Yaş 45: Başkan yardımcısı seçimlerine aday oldu ve kaybetti,Yaş 49: Senato seçimlerinde tekrar aday oldu ve yine kaybetti,Yaş 52: A.B.D Başkanı seçildi !!!