BOLOGNA SÜRECİ

1999 yılında Avrupa Birliği Bakanlar düzeyinde Avrupa Yüksek Öğretim

Alanı’nı oluşturmaya yönelik bir dizi kararlar almıştır. Ülkemizin de dahil olduğu yaklaşık 40 Avrupa ülkesi eğitim öğretim alanında yeni hedeflere ulaşmak için işbirliği içine

girmiştir.

Eğitimden sorumlu bakanlar her iki yılda bir toplanarak durum değerlendirmesi yapmaktadırlar ve ortaya koydukları hedeflere ne kadar yaklaştıkları konusunda fikir alışverişinde bulunmaktadırlar.

BOLOGNA SÜRECİ

• Avrupa’da hiçbir eğitim kurumu Bologna Süreci’nin dışında kalamaz!!!

BOLOGNA SÜRECİ

AMAÇ

*Eğitim- öğretimi yeni baştan yapılandırmak.

*Avrupa’daki eğitimi daha rekabetçi kılmak.

*Avrupa’da eğitim-öğretim standartlarını yükseltmek.

*Yükseköğretim alanında bürokratik formaliteleri ortadan kaldırmak.

*Mobiliteyi sınırlayan bütün engelleri ortadan kaldırmak(finansal,yasal,idari).

*2010 yılına kadar Anaokulundan Yükseköğretime uzanan süreçte eğitim-öğretim alanında kalitenin en iyisini yakalamak ve uygulamak.

AMAÇ

ÖNCELİKLİ KONULAR

*Kolay, anlaşılabilir akademik derecelendirme sisteminin benimsenmesi.

*Daha rekabetçi bir eğitim öğretim anlayışı. *Lisans ve yüksek lisans olmak üzere iki

kademeli (two cycles,BA/MA) bir yüksek öğretim sisteminin geliştirilmesi.

*Ortak kredilendirme sisteminin benimsenmesi(ECTS,DS+Transcript).

*Öğrenci-öğretim üyesi hareketliliğinin teşvik edilmesi.

*Kalite Güvencesi konusunda kurumlarla işbirliği yapılması(EUA).

ÖNCELİKLİ KONULAR

*Yaşam boyu öğrenme (Lifelong Learning).

*Öğrencilerin yüksek öğretim kurumlarındaki karar mekanizmasına etkin bir şekilde katılımının sağlanması.

*Doktora programının bu sürece dahil edilmesi(EHEA-ERA).

ÖNCELİKLİ KONULAR

BU SÜRECİN KAPSADIĞI ALANLAR

*Yükseköğretim ve eğitimle ilgili tüm kurumlar.

*Sivil toplum kuruluşları.

*İşverenler ve iş dünyası.

BOLOGNA SÜRECİ KAÇINILMAZDIR!

*Diploma Eki (DS)herkese sağlanacaktır.

*Akademik derecelerin tanınmasını kolaylaştırılacaktır.

*Eğitimin uluslararası boyutu ön plana çıkarılacaktır.

*Bu süreç Kindergarten’dan yetişkinlerin eğitimine kadar herkesi kapsayacaktır.

SON DERECE İDDİALI BİR PROJE!!!

*Bütün ulusal eğitim sistemleri ortak çatı altında toplanacak.

*Dünyanın çeşitli eğitim kurumlarından öğrenciler Avrupa’ya gelmeleri özendirilecek.(ERASMUS MUNDUS)

*İki kademeli sisteme geçilip üniversite mezunlarına master diploması verilecek.

*Doktora programı da Bologna sürecine dahil edilecek.

*Yeni araştırma merkezleri oluşturulacak.

*Doktora öğrencileri öğretime angaje edilecek

SON DERECE İDDİALI BİR PROJE!!!

TÜRKİYE BU SÜREÇTE NELER YAPTI?

*On iki kişilik Bologna Süreci’ni Geliştirme Heyeti kuruldu.

*Çalışma grupları oluşturuldu.

*İleri Teknoloji Enstitüleri bu sürece dahil edildi.

*Meslek okullarında düzenlemelere gidildi.

*Hayat boyu öğrenme sürecinde (Lifelong Learning) Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi devreye sokuldu.

*Kalite Güvencesi ve Akreditasyon konusunda çalışmalara geçildi.

*Bazı kurumlarda ECTS ve DS uygulamasına geçildi.

TÜRKİYE BU SÜREÇTE NELER YAPTI?

*Ortak derece programları geliştirilerek (Joint Degree) Amerika’daki üniversitelerle işbirliğine gidildi.

*Bologna Deklarasyonunda vurgulanan eğitime uluslararası boyut kazandırma konusunda atılımlar yapıldı.

TÜRKİYE BU SÜREÇTE NELER YAPTI?

*Avrupa eğitim sistemi ile entegrasyon sağlanması konusunda adımlar atıldı.

*Socrates,Erasmus öğrenci değişim programı kapsamında öğrenci mübadelesi yapıldı. (1150 outgoing, 289 incoming)

* Hedef: (2006) 3000 outg; 1000 inc.

TÜRKİYE BU SÜREÇTE NELER YAPTI?

BERGEN BİLDİRGESİMAYIS 2005

* Doktora programının Bologna Sürecine dahil edilmesi kararlaştırıldı.

* Koordineli eylem planı (Yüksek Öğretim Kurulu, Milli Eğitim Bakanlığı, Bilimsel Araştırma Kurumları).

* Doktora eğitim-öğretim sürecinin yeniden belirlenmesi.

* Lisansüstü programlara kaynak aktarımı.

* Doktora adaylarının statüsü.

* Sınavlar,danışmanlıklar ve tezin savunulması.(Public Defence)

BERGEN BİLDİRGESİMAYIS 2005

* Kurumlararası işbirliğinin geliştirilmesi.

* Mobilitenin uluslararası düzeye taşınması.

* Sektörlerarası mobilite.

* Ortak doktora çalışmalarının özendirilmesi (joint doctoral degrees).

BERGEN BİLDİRGESİMAYIS 2005

* Daha iyi araştırma işbirliği olanaklarının geliştirilmesi.

* Lisansüstü eğitim kurumlarının bağımsız hale getirilmesi (Graduate Schools)

BERGEN BİLDİRGESİMAYIS 2005

* Araştırmacıların sayısını artırmak.

* Akademiya’nın dışında iş çevrelerinde doktoralı elemanlara iş olanakları sağlamak.

BERGEN BİLDİRGESİMAYIS 2005

AVRUPA’DA DOKTORA ÖĞRENİMİ

• Her Avrupa ülkesi doktora eğitim öğretiminde farklı uygulamalar yapmaktadır.

• Bazı örnekler aşağıya sunulmuştur.

FİNLANDİYA’DA DURUM(CASE REPORT)

* Bilimsel Araştırma Kurulu + Milli Eğitim Bakanlığı

• Doktora çalışmasında yapılan işin %75’i araştırmaya yöneliktir.

• %25’i zorunlu derslerden ibarettir.

* Öğretim süresi 4+1 yıl

• Doktora bitirenlerin ortalama yaşı 37.

• %13’ü yabancıdır.

• Bütün dersler İngilizcedir.

• Öğrenim harcı yoktur.

FİNLANDİYA’DA DURUM(CASE REPORT)

*Doktora eğitimini bitirenlerin;

%85’i kamu sektöründe(%68 akademia),

%14’ü özel sektörde çalıştırılır.

*Tez danışmanlığı konusunda özel workshoplar düzenlenmektedir.

FİNLANDİYA’DA DURUM(CASE REPORT)

* 2000 yılından sonra yeni düzenlemeler.

*Tam zamanlı araştırma projeleri.

*Tez çalışması+80 saatlik ek eğitim-öğretim

*Orijinal araştırma projeleri+ tez projeleri

* 2008’e kadar bütün Lisansüstü okulların kalite güvencesinin sağlanması

FİNLANDİYA’DA DURUM(CASE REPORT)

*Danışmanların eğitimi için sürekli olarak workshoplar düzenlenmesi.

*Lisansüstü eğitim yapan okulların bir çatı altında toplanması.

*Çeşitli okullara kayıtlı öğrencileri ortak proje yapmalarına özendirilmesi.

*Üç yıllık tam zamanlı doktora programı.

FİNLANDİYA’DA DURUM(CASE REPORT)

*Bologna sürecinde vurgulandığı gibi lisans ve Yüksek Lisans entegre edilmeye çalışılıyor.

* 60 ECTS kredili zorunlu ders yükü

* Uluslararası dergilerde yayın yapma zorunluluğu.

FİNLANDİYA’DA DURUM(CASE REPORT)

HOLLANDA’DA DURUM(CASE REPORT)

• Bütün zorunlu dersler İngilizce okutuluyor.

• TOEFL asgari 575/233.

• MPhil/ PhD Adaylar zor bir süreçten geçiriliyor.

ALMANYA’DA DURUM (CASE REPORT)

• İlerleme raporu ile ilgili katı kurallar mevcuttur.• Doktora öğrencileri üniversitelerin ilgili

bölümlerinde derslere giriyor.• Öğrenimin büyük bir kısmı İngilizce yapılıyor.• Öğrenim süresi 4-5 yıl.• Öğrenimin uluslararası boyutuna çok önem

veriliyor.

• Lisansüstü programların okullaşması gündemde.

• Doktora programının hemen hepsi araştırmaya yöneliktir.

• Doktora eğitimi çok pahalı bir eğitimdir.

• Adaylar çok zor sınavlara tabi tutuluyor.

ALMANYA’DA DURUM (CASE REPORT)

• Doktoralı elemanları piyasada kullanmak.

• Üniversite öğrencilerinin % 15’i doktora öğrencisidir.

• Doktora öğrencilerinin %52’si yabancı uyrukludur.

ALMANYA’DA DURUM (CASE REPORT)

İNGİLTERE’DE DURUM(CASE REPORT)

* Lisansüstü Okulları (Birçok üniversitelerde işlevsel)

*MPhil’e kayıt yaptırdıktan sonra üç aylık süre sonunda ilerleme raporu.

*MPhil’den PhD’ye transfer. (12-15 Ay).

* Öğrenim süresi: 3 yıl.

SONUÇ

• Avrupa’da lisansüstü çalışmalar çeşitlilik göstermektedir.

• 2010 yılına kadar üye ülkeler ortak bir politika geliştirerek bu programı uyumlu hale getireceklerdir.

• Amerika’daki sisteme özenilmektedir. (Vertical system, Horizontal system)

• Doktora eğitim-öğretim süresinin azaltılması konusunda çok ciddi çalışmalar yürütülmektedir.

• Doktora eğitimi görmüş elemanların sadece üniversitelerde değil, endüstride özel sektörde istihdam edilmesi konusunda ciddi çabalar gösterilmektedir.

SONUÇ

• Avrupa’da Lisansüstü Eğitimi okullaşmaya doğru gittiği anlaşılmaktadır. Bu bağlamda Lisansüstü Okullar (Graduate Schools) Avrupa çapında yaygınlaşıyor

SONUÇ

SON

SABRINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER