BILJNI ORGANI

BILJNI ORGANIMinela apeviJasmina ZuliPODJELA BILJAKA NA OSNOVU GRAETALOFITE - najjednostavnije graene biljke,nemaju jasno odreene glavne dijelove,zovu se i steljnjae.

CORMOPHYTA- biljke na viem stupnju razvoja,- imaju razvijene glavne dijelove i tijelo im se naziva KORMUS,- imaju vegetativne organe (korijen, stablo i list) i generativne organ (cvijet, plod i sjeme).

Talofite Alge, Gljive, LiajeviCormophya Papratnjae, SjemenjaePored ovih postoje i BRIOFITE (sa jednostavnom gradjom)2

Slika 1. - Izdana (stabljika sa listovima i pupoljcima)Osnovne uloge stabljike su:

provoenje vode sa mineralnim materijama od korijena ka listovima, a u obrnutom pravcu rastvorenih organskih materija;

stabljika i njegove grane nose listove i postavljaju ih u najpovoljniji poloaj za primanje Suneve svjetlosti. STABLO je osovinski dio izdanka koji raste neprekidno tokom ivota biljke. Stablo sa listovima naziva se izdanak. Tjemeni pup omoguava rast stabljike u duinu.Boni pup omoguava grananje izdanka na bone strane.U odnosu na presjek, stabljika moe biti: okrugla ili trokutaska.U odnosu na tlo, stabljika moe biti: nadzemna ili podzemna.

3LIST je dio izdanka koji obavlja tri veoma vane funkcije:fotosintezu, transpiraciju i razmjenu gasova.

Slika 2. Unutranja graa listaStoma

lice (plojka)lisni nervlisna drka (peteljka)osnova listaSlika 3. Graa lista australijskog eukaliptusa

Slika 4. Izgled korijena kod razlicitih vrsta biljaka

KORIJENKorijen je osovinski vegetativni biljni organ kojim se biljka privruje za podlogu i upija vodu sa rastvorenim mineralnim materijama.

Slika 5. Graa korijena kod biljaka

Na vrhu korijena nalazi se vegetaciona kupa ijom aktivnou korijen raste neprekidno tokom ivota. Zona korijenskih dlaka povrinske elije obrazuju dlake za upijanje vode iz zemljita.

FOTOSINTEZABiljke prozvode kiseonik bez kojeg ne bi bilo ivota ni na kopnu ni u vodi. Za proizvodnju kiseonika zasluan je proces fotosinteze.

Fotosinteza je proces u kojem se svjetlosna energija pretvara u hemijsku pohranjenu u organskim molekulama. Za fotosintezu su potrebni: svjetlosna energija, hloroplasti, voda i ugljendioksid.Osim u biljkama fotosinteza se obavlja i u nekim bakterijama i algama.

Cijanobakterije

Euglena

Biljke

Viseelijske algeSlika 6. Organizmi koji vre fotosintezu

Slika 7. Proces fotosintezesvjetlostsecer izlazi iz listaugljendioksid ulazi u list kroz stomuhloroplast hvata svjetlosnu energijuvoda ulazi u listvoda + svjetlost = hem. energijaTokom fotosinteze, biljka kroz korijen uzima hranjive materije. elijsko disanje je proces suprotan fotosintezi.Kada nema svjetla, fotosinteza prestaje, ali se disanje nastavlja. Tada biljka gubi hlorofil i pojavljuje se uta boja.Proces fotosinteze omoguuje biljci da raste.

Slika 8. Reakcija procesa fotosintezeOrganizmi koji vre proces fotosinteze se nazivaju fotoautotrofi, jer im taj proces omoguava da sami sebi proizvode hranu.Kao nusproizvod procesa fotosinteze isputa se kiseonik. Upravo zbog te injenice, fotosinteza je od vitalnog znaaja za ivot na Zemlji.uta boja se pojavljuje kao rezultat utog i narandastog hlorofila. Hlorofil se sastoji od 2 pigmenta: hlorofil a i hlorofil b.Postoje i drugi pigmenti koji nisu primjetni u biljkama (uti i narandasti).11ISHRANA BILJAKABiljna tkiva koja su osuena pokazuju sljedei mineralni sastav:

45% ugljika 42% kisika 6,5% vodika 1,5% azota 5% mineralni elementi.

Najvei dio biljke ine organogeni elementi, 95 %.Korijen vri usvajanje mineralnih materija, a preko fotosinteze se vri usvajanje organogenih elemenata.

organogeni elementiREPRODUKCIJA I RAZVOJ BILJAKA

Nakon formiranja zigota, nastaju diobe. U prvoj diobi nastaju bazalne i vrna elija, a od vrne elije nastaje proembrion. Kada se na njemu obrazuju kotiledoni, tada prelazi u embrion ili klicu. Reprodukcija(razmnoavanje) kod biljaka zasnova je na procesu fertilizacije ili singamije. Svakoj oplodnji prethodi opraivanje koje se sastoji od prenoenja polena sa pranika na ig tuka gdje isti klija.Singamija- stapanje dvijugameta u procesu oplodnje.Kotiledoni- supke klicinih listia13

Slika 9. Oplodnja i razvie kod cvjetnica (skrivenosjemenjae)Pojedinani razvoj cvjetnica odvija se kroz 4 fizioloke faze:

FAZA MIROVANJA (smanjuje se metabolizam)FAZA KLIJANJA (ovisi o vanjskim faktorima, dolazi do klijanja)VEGETATIVNA FAZA (intenzivni rast i stvaranje organa za reprodukciju)REPRODUKTIVNA FAZA (poinje razvojem reproduktivnih organa, a prestaje gubitkom sposobnosti reprodukcije)