Vježbe br. 1

ass. Lejla Dacić

Ekonomija je naučno proučavanje neophodnosti stalnog unapređivanja efikasnosti proizvodnje materijalnih dobara i usluga, zatim njihove raspodjele, razmjene i potrošnje u uslovima determinisanim ograničenim mogućnostima i neograničenim potrebama.

Ekonomija proučava kako društva koriste oskudneresurse u proizvodnji korisnih proizvoda, te kako ihraspodijeliti među različitim ljudima.

ŠTA JE MIKROEKONOMIJA???

Mikroekonomija proučava:

Ponašanje pojedinačnih privrednih subjekata: preduzeća,potrošači, država (njene pojedine agencije i odjeli)

Utjecaje državnih mjera na aktivnosti učesnika na tržištu ,raspodjelu dobara i usluga,

Načine klasifikacija i funkcionisanje pojedinačnih tržišta i tržišta zajedno,

Iznalaženje optimalnih količina faktora proizvodnje u procesu proizvodnje,

Načine primjene teoretskih modela u rješavanju konkretnih ekonomskih problema, itd.

Mikroekonomija se bavi izučavanjem odluka pojedinačnih aktera u privrednim zbivanjima-preduzeća i njihovih poslovnih udruženja, domaćinstava kao potrošačkih jedinica, države i njenih institucija, i konačno,pojedinca.

Mikroekonomija je grana ekonomije koja proučava odluke pojedinačnih kućanstava i preduzeća, funkcioniranje pojedinačnih tržišta i utjecaj regulacije i poreza na alokaciju rada, dobara i usluga.

Mikroekonomija je analiza koja se bavi ponašanjem pojedinačnih subjekata u tržišnoj ekonomiji, takvih kao što su određivanje cijena nekog proizvoda ili ponašanje pojedinačnog potrošača ili preduzeća.

Mikroekonomija je proučavanje ekonomskog ponašanja pojedinačnih jedinica odlučivanja, kao što su pojedinačni potrošači, vlasnici sredstava i preduzeća u sistemu slobodnog preduzetništva.

Tržište predstavlja oblik razmjene roba i usluga posredstvom novca, odnosno ekonomski prostor na kojem se suočavaju tržišna ponuda i tržišna tražnja, mjesto na kome se obrazuju cijene.

Na strani ponude- proizvođači i trgovci, na strani tražnje- kupci (potrošači).

Postoji nekoliko osnovnih značenja tržišta:

1. tržište kao mjesto razmjene različitih roba

2. Tržište podrazumijeva sam oblik razmjene roba i usluga posredtvom novca gdje važi istovjetnost cijena proizvoda iste vrste

Tržišni mehanizam

Tržište je mehanizam putem kojeg kupci i prodavci međudjeluju da bi nekoj robi odredili cijenu i količinu

U tržišnom sistemu sve ima svoju cijenu koja je vrijednost dobara izražena u novcu.

Mehanizam tržišta rješava tri osnovna ekonomska problema svake društvene zajednice: šta, kako i za koga proizvioditi.

PROIZVOĐAČI

POTROŠAČI

DRŽAVA

FIZIČKO MJESTO ILI VIRTUELNO MJESTO (e-Buy)

TRŽIŠTE

Predmet izučavanja Mikroekonomije1. Predmet izučavanja Mikroekonomije

2. Mikroekonomski modeli i stvarnost

3. Tržište i država u modernoj privredi

4. Temeljni elementi ponude i potražnje

5. Ukupna, prosječna i granična veličina

6. Potreba i tražnja - izvođenje funkcije tražnje

7. Cjenovna, unakrsna i dohodovna elastičnost tražnje

8. Elastičnost ponude

9. Teorije o ponašanju potrošača

10. Teorija proizvodnje

11. Teorija troškova

12. Klasifikacija tržišnih stanja

13. Tržište potpune konkurencije

14. Monopol

15. Oligopol i modeli oligopola

16. Tržište monopolističke konkurencije

17. Monopson

MIKROEKONOMSKI MODELI I STVARNOST Model (kao način spoznavanja) predstavlja

pojednostavljenu sliku stvarnosti

Naučni metod je osnovni metod putem kojeg saznajemo ekonomske zakonitosti, a sastoji se od dvije faze:

1. Opažanje i mjerenje pojava koje proučavamo,

2. Razvijanje teorije na osnovu tih mjerenja.

Sveukupna mikroekonomska teorija je izgrađena od manjih teoretskih koncepata-mikroekonomskih modela

Naučni metod

Opažanje i mjerenje Razvijanje teorije

Izgradnja mikroekonomskih modela

Svrha izgradnje

Analiza Predviđanje

Način nastanka mikroekonomskih modela

Teorijski mikroekonomski model se sastoji iz tri elementa:

1. Endogene varijable-događaji ili pojave koje se proučavaju,

2.Pretpostavke o ponašanju –način na koji se ponašaju učesnici,

3. Parametri-kvantitativno izražene karakteristike okruženja

Preferencije

Ograničenost resursa

Racionalan izbor učesnika

Koordinacija

Teorijski mikroekonomski

model

Ravnoteža modela

Osnovne pretpostavke koje svaki mikroekonomski model mora sadržavati su:

MIKROEKONOMIJA=MIKROEKONOMSKA TEORIJA+MIKROEKONOMSKA ANALIZA

Mikroekonomska analiza:

Kvalitatitvna mikroekonomska analiza je naučni postupak kojim se na osnovu empirijskih istraživanja formiraju mikroekonomski teorijski zaključci o ponašanju ekonomskih subjekata na tržištu, uzročno posljedičnim vezama njihovih suprostavljenih ekonomskih odluka i zakonitostima funkcionisanja tržišnog mehanizma

Kvantitativna mikroekonomska analiza je postupak kojim se ova ponašanja izražavaju primjenom odgovarajućih metoda statistike i matematike-ekonometrija.

Mikroekonomija kao nauka o racionalnom ponašanju proučava ekonomsku aktivnost na tržištu kroz izbor koji vrše pojedinačni ekonomski subjekti između mnogobrojnih ciljeva i oskudnih resursa koja služe za postizanje tih ciljeva, a koja imaju alternativnu upotrebu.

TRŽIŠTE I DRŽAVA U MODERNOJ PRIVREDI Tržište-mjesto na kojem se susreću ponuda i tražnja

proizvoda

Važno je da država ili njene određene institucije budu

prisutne na raznim tržištima kako bi tržišta dobro

funkcionisala.

Nevidljiva ruka

Tržišta putem cijena rješavaju osnovne ekonomske

probleme

Tržište finalnih dobara

Tržište proizvodnih faktora

Funkcije države na tržištu

1.Promoviranje jednakosti putem progresivnih poreskih stopa, transfernih plaćanja, određenih subvencija, itd.

2.Obezbjeđenje određenih dobara i usluga za koje privatni kapital nema interesa ( policija, vatrogasci, itd.)

3. Promoviranje i obezbjeđenje makroekonomskog rasta i stabilnosti privrede (fiskalna i monetarna politika)

4.Reguliranje i kontrola određenih eksternalija na tržištu(zagađenje okoline, kontrola o skladištenju opasnih materija, itd.)

Funkcije tržišta: alokativna, selektivna, distributivna, informativna i razvojna funkcija.

Vrste tržišta: lokalno tržište, regionalno tržište, nacionalno tržište, globalno tržište, globalno tržište nafte i naftnih derivata, tržište vrijednosnih papira, tržište faktora proizvodnje, trgovina na veliko, trgovina na malo, itd.

Mikroekonomija i makroekonomija

Makroekonomija proučava privredu u cjelini:

1. Politiku (ne)zaposlenosti na nivou cijele ekonomije

2.Bruto domaći proizvod-GDP jedne zemlje

3. Obezbjeđenje rasta i razvoja privrede i njene stabilnosti

4.Upravljanje uvozom i izvozom

HVALA NA PAŽNJI