ADMINISTRATOR - gov.me · ZAVRŠNI ISPIT.....63 3. OBAVEZNI NAČINI ... Lokalna samouprava -upoznaje pojam lokalne samouprave - objašnjava i navodi obilježja opštine - navodi nadležnosti

OBRAZOVNI PROGRAM

ADMINISTRATOR

SADRŽAJ: OPŠTI DIO ...................................................................................................... 3

1. NAZIV PROGRAMA: ADMINISTRATOR................................................................... 3

2. NASTAVNI PLAN ........................................................................................... 3

POSEBNI DIO ................................................................................................... 5

PREDMETNI PROGRAMI ...................................................................................... 5

1.1. OPŠTE OBRAZOVNI PREDMETI........................................................................ 5

1.2. STRUČNO TEORIJSKI PREDMETI...................................................................... 6

1.2.1. USTAVNO UREĐENJE CRNE GORE................................................................. 6

1.2.2. OSNOVI PRAVA.......................................................................................11

1.2.3. POSLOVNA PSIHOLOGIJA ..........................................................................16

1.2.4. POSLOVNA INFORMATIKA .........................................................................22

1.2.5. PRAVO.................................................................................................27

1.2.6. POSLOVNA KOMUNIKACIJA I BIROTEHNIKA ....................................................36

1.2.7. POSLOVNA EKONOMIJA ............................................................................46

1.3. PRAKTIČNA NASTAVA .................................................................................50

2. ZAVRŠNI ISPIT .............................................................................................63

3. OBAVEZNI NAČINI PROVJERAVANJA ZNANJA .......................................................67

4. USLOVI ZA ZAVRŠETAK OBRAZOVANJA ..............................................................67

5. NAČIN PRILAGOĐAVANJA PROGRAMA UČENICIMA SA POSEBNIMPOTREBAMA ................67

6. NAČIN PRILAGOĐAVANJA PROGRAMA ZA OBRAZOVANJE ODRASLIH ...........................68

7. PROFIL STRUČNE SPREME NASTAVNIKA I STRUČNIH SARADNIKA ...............................68

8. OBLIK ORGANIZACIJE IZVOĐENJA OBRAZOVNOG PROGRAMA ...................................68

9. BROJ ČASOVA PO GODINAMA OBRAZOVANJA I VRSTAMA NASTAVE............................69

10. SLOBODNE AKTIVNOSTI ...............................................................................69

11. PROFESIONALNA PRAKSA .............................................................................70

2

OPŠTI DIO 1. Naziv programa: ADMINISTRATOR 2. Nastavni plan

I II III Redni broj

Nastavni predmeti- grupe predmeta sed. god. sed. god. sed. god.

Ukupno

A Opšteobrazovni predmeti

1 Maternji jezik i knjiž. 3 108 2 72 2 66 246

2 Matematika 2 72 2 72 2 66 210

3 Strani jezik 3 108 2 72 2 66 246

4 Informatika 2 72 - - 72

5 Fizičko vaspitanje 2 72 2 72 2 66 210

Društvena grupa predmeta

1 Istorija 2 72 72

2 Sociologija 2 72 72

Prirodna grupa predmeta

1 Biologija sa ekologijom 2 72 72

2 Hemija 2 72 72

UKUPNO A 16 576 12 432 8 264 1272

B Stručno- teorijski predmeti

1 Ustavno uređenje CG 2 72 72

2 Osnovi prava 2 72 72

3 Poslovna psihologija 2 72 72

4 Poslovna informatika 2 72 72

5 Pravo 3 108 108

6 Poslovna komunikacija i birotehnika 2 72 2 66 138

7 Poslovna ekonomija 2 66 66

UKUPNO B 8 288 5 180 4 132 600

C Praktična nastava - školski oblik 7 252 14 504 19 627 1383

D Slobodne aktivnosti 1 36 1 36 1 33 105

E Profesionalna praksa broj dana 10 10 20

F Broj časova - školski oblik 32 32 32

G Br. radnih sedmica - školski oblik 36 36 33 105

Ukupno časova za obrazovni program - školski oblik (A + B + C + D) = 3360

3

3. Ciljevi i zadaci obrazovnog programa - produbljuje i proširuje opšte obrazovanje u funkciji struke i obezbjeđuje

teorijska i praktična znanja za samostalno obavljanje zanimanja; - pripremanje za permanentno obrazovanje i cjeloživotno učenje; - razvijanje sposobnosti socijalne komunikacije i spremnosti za razvijanje

međuljudskih odnosa; - upoznavanje sa osnovnim principima funkcionisanja organizacije državne vlasti; - upoznavanje sa organizacijom i funkcionisanjem privrednog društva; - upoznavanje sa principima funkcionisanja savremene kancelarije i kancelarijskog

poslovanja; - osposobljavanje za poslove poslovnog sekretara; - osposobljavanje za poslove vođenja evidencija o posjetama i sastancima,

registara o poslovnim saradnicima, telefonskih imenika i adresara; - osposobljavanje za adekvatno uređenje i oblikovanje tekstova i pripreme

materijala; - osposobljavanje za poslove organizovanja smještaja i prevoza; - osposobljavanje za oblikovanje jednostavnih dopisa, zahtjeva, molbi i drugih

podnesaka; - posjedovanje znanja iz informatike i poznavanje stranog jezika; - razvijanje ekološke svijesti i svijesti o poštovanju mjera zaštite na radu i zaštite

okoline.

4. Uslovi za upis, odnosno za uključivanje u program za obrazovanje odraslih - U školu za sticanje srednjeg stručnog obrazovanja u trogodišnjem trajanju mogu

se upisati lica koja su završila osnovnu školu ili završila dvogodišnju stručnu školu i nisu starija od 17 godina. Izuzetno u školu se mogu upisati lica do 18 godine uz odobrenje Nastavničkog vijeća škole. Lica koja su napunila 18 godina uključuju se u program za obrazovanje odraslih.

- Ako se za upis prijavio veći broj kandidata od broja raspisanih mjesta, upis se vrši prema odgovarajućem pravilniku, koji donosi Ministarstvo prosvjete i nauke.

5. Trajanje obrazovanja

- Obrazovanje po obrazovnom programu Administrator traje tri godine.

6. Prohodnost - U redovnom obrazovanju učenici napreduju u viši razred ako su iz svih nastavnih

predmeta u toku tekuće godine postigli pozitivnu ocjenu i priložili potvrdu o profesionalnoj praksi.

- Lica koja su završila dvogodišnju stručnu školu mogu se uključiti u odgovarajući razred, u zavisnosti od vrste programa prethodnog obrazovanja, uz polaganje dopunskih i diferencijalnih ispita.

- Odrasli napreduju po programu u skladu sa pravilnikom (planom) za izvođenje obrazovnog programa za odrasle, koji donosi nadležna institucija.

7. Obrazovanje koje se stiče

- Završetkom obrazovnog programa učenik stiče srednje stručno obrazovanje u trogodišnjem trajanju - ADMINISTRATOR.

4

POSEBNI DIO PREDMETNI PROGRAMI 1.1.OPŠTEOBRAZOVNI PREDMETI 1.1.1. MATERNJI JEZIK I KNJIŽEVNOST 1.1.2. MATEMATIKA 1.1.3. STRANI JEZIK 1.1.4. INFORMATIKA 1.1.5. FIZIČKO VASPITANJE 1.1.6. ISTORIJA 1.1.7. SOCIOLOGIJA 1.1.8. BIOLOGIJA SA EKOLOGIJOM 1.1.9. HEMIJA

5

1.2. STRUČNO TEORIJSKI PREDMETI 1.2.1. USTAVNO UREĐENJE CRNE GORE 1. Naziv predmeta: USTAVNO UREĐENJE CRNE GORE

2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave

Vrste nastave Razred Teorija Vježbe Praksa

Ukupno

I 72 72 II III

Ukupno 72 72 3. Opšti ciljevi nastave - Upoznavanje sa pojmom i osnovnim obilježjima države; - Poznavanje, razumijevanje državne organizacije i državnog organa; - Upoznavanje sa oblicima države i bitnim karakteristikama različitih oblika države; - Sticanje znanja o organizaciji vlasti u Crnoj Gori; - Upoznavanje sa organima državne uprave; - Upoznavanje i razumijevanje rada pravosudnih organa u Crnoj Gori; - Shvatanje smisla i važnosti demokratije i mehanizama vlasti; - Upoznavanje i razumijevanje rada lokalne samouprave; - Osposobljavanje za samostalan rad.

6

4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: PRVI

Informativni ciljevi i sadržaji Formativni ciljevi Socijalizacijski

ciljevi Preporuke za

izvođenje nastave učenik učenik učenik

Pojam države - upoznaje pojam i

elemente države - objašnjava

teritoriju i stanovništvo države

- objašnjava i definiše državnu vlast

- definiše suverenost države

- uočava i razlikuje elemente države

- utvrđuje šta čini teritoriju države

- razlikuje državljane i nedržavljane

- izražava obilježja jednonacionalnih i višenacionalnih država

- upoređuje pojam državne i suverene vlasti

- razlikuje pojam legaliteta od legitimiteta državne vlasti

Državna organizacija - upoznaje pojam

državne organizacije

- navodi i objašnjava načela državne organizacije

- definiše pojam i elemente državnog organa

- upoznaje nadležnost državnog organa

- navodi vrste državnih organa

- razlikuje elemente državne organizacije

- uočava i izražava razliku između državnog organa i državne organizacije

- razlikuje nadležnosti državnog organa

- razlikuje vrste državnih organa

- shvata značaj organizacije u društvu

- razvija smisao za zajedništvo

Oblici države - navodi i opisuje

oblike države - upoznaje oblike

vladavine - upoznaje oblike

političkog režima - objašnjava oblike

državnog uređenja - upoznaje oblike

državne vlasti

- upoređuje oblike države

- razlikuje oblike vladavine i uočava položaj šefa države

- razlikuje i upoređuje oblike političkog režima

- uočava razliku između demokratije i autokratije

- razlikuje i upoređuje oblike državnog uređenja

7

Informativni ciljevi i sadržaji Formativni ciljevi Socijalizacijski Preporuke za

ciljevi izvođenje nastave učenik učenik učenik

- upoređuje prostu i složenu državu

- razlikuje oblike državne vlasti

Organizacija vlasti u CG - upoznaje i

pojašnjava državnost i ustavotvornu vlast u CG

- upoznaje i navodi oblike podjele vlasti u CG

- objašnjava organizaciju vlasti u CG

- objašnjava organizaciju Skupštine CG

- objašnjava i navodi ovlašćenja i izbor Predsjednika CG

- upoznaje sastav i nadležnosti Vlade CG

- uočava suštinu državnosti i ustavotvorne vlasti CG

- razlikuje zakonodavnu, izvršnu i sudsku vlast u CG

- uočava značaj podjele vlasti u CG

- uočava položaj, sastav i nadležnosti Skupštine CG

- razlikuje i određuje nadležnosti Predsjednika CG

- razlikuje nadležnosti Vlade CG

Organi državne uprave - objašnjava organe

državne uprave i opisuje njihov odnos sa drugim organima i građanima

- razlikuje poslove i organizaciju državne uprave

- razlikuje organe državne uprave

- uočava i identifikuje odnose između organa državne uprave i drugih državnih organa

- razlikuje odnose između organa državne uprave i građana

- azvija sposobnost za timski rad

- razvija osjećaj za odgovornost i samostalnost u radu

Pravosudni organi - upoznaje organe

pravosuđa u CG - upoznaje i

pojašnjava osnivanje i nadležnosti sudova u CG

- upoznaje organizaciju rada

- razlikuje pravosudne organe u CG

- razlikuje način osnivanja i nadležnost sudova u CG

- razlikuje i određuje organizaciju rada suda

- razvija smisao za tačnost

8



suda - opisuje nadležnost

i organizaciju Ustavnog suda CG

- upoznaje pojam ustavnosti i zakonitosti i sistem njegove zaštite

- navodi druge pravosudne organe (državni tužilac i advokatura)

- uočava položaj i razlikuje nadležnosti i sastav Ustavnog suda CG

- razlikuje pojam ustavnosti i zakonitosti i prepoznaje sistem njihove zaštite

- razlikuje ostale pravosudne organe, njihove funkcije, organizaciju i sastav

Demokratija i mehanizam vlasti - definiše

demokratiju i navodi njene vrste

- navodi i opisuje politička prava i slobode građana u CG

- objašnjava nastanak, ulogu i značaj političkih stranaka u demokratskom društvu

- upoznaje izborni sistem i odnos između izbornog sistema i demokratije

- uočava suštinu demokratije i razlikuje predstavničku i neposrednu demokratiju

- razlikuje politička prava i slobode građana

- uočava ulogu i značaj političkih stranaka u demokratskom društvu

- uočava vezu između izbornog sistema i demokratije

- razvija svijest o poštovanju pravila

- razvija svijest o ličnoj odgovornosti

Lokalna samouprava - upoznaje pojam

lokalne samouprave

- objašnjava i navodi obilježja opštine

- navodi nadležnosti opštine

- navodi i objašnjava opšte uslove i načela postupka organizovanja mjesne zajednice

- uočava i razlikuje poslove lokalne samouprave

- uočava i prepoznaje obilježja opštine kao osnovne jedinice lokalne samouprave

- razlikuje nadležnosti opštine

- razlikuje način i postupak osnivanja mjesnih zajednica

- razvija spremnost i

sposobnost za saradnju

9

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - B.Košutić: Državno uređenje, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd,

2005. - R.Lukić, B.Košutić: Uvod u pravo, Naučna knjiga, Beograd, 1979. - Pravna enciklopedija, Savremena administracija, Beograd, 1979. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Računar, grafoskop, projektno platno, dijaprojektor i folije za grafoskop. 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu; - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u

klasifikacionom periodu; - Zaključna ocjena izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim

periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani pravnik. 10. Povezanost predmeta

Povezanost sa predmetom Znanja Predmet Znanja

- Pojam i elementi države - Pojam državne organizacije - Ustavnost i zakonitost - Politička prava

- Osnovi prava - Pojam društva i države - Nastanak, suština i funkcija

države - Principi ustavnosti i

zakonitosti - Vrste ljudskih prava i

sloboda građana - Organi državne uprave - Pravo - Nadležnost i vrste

nadležnosti u upravnom postupku

10

1.2.2. OSNOVI PRAVA 1. Naziv predmeta: OSNOVI PRAVA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave


Ukupno

I 72 72 II III

Ukupno 72 72 3. Opšti ciljevi nastave - Upoznavanje sa osnovnim i opštim pravnim pojmovima; - Upoznavanje sa pojmom države, njenim funkcijama, organizacijom i oblicima

države; - Sticanje znanja o elementima pravnog poretka i principima ustavnosti i

zakonitosti; - Upoznavanje sa pravnim aktima i principima pravosnažnosti i izvršnosti; - Upoznavanje sa elementima pravnog odnosa; - Upoznavanje sa procesom stvaranja, tumačenja i primjene prava; - Sticanje znanja o osnovnim pojmovima pravnog sistema.

11





Uvod - upoznaje predmet i

cilj pravne nauke - upoznaje metod

pravne nauke

- razlikuje osnovne i opšte pravne pojmove

- razlikuje pravni, sociološki i istorijski metod pravne nauke

Pojam društva i države - upoznaje društvenu

(socijalnu) funkciju države

- upoznaje ulogu države u stvaranju i primjeni prava

- uočava društvenu funkciju države

- razlikuje unutrašnje i spoljne funkcije države

- uočava značaj odnosa društvo-država-pravo

Pojam prava - definiše pojam

prava kao sistem (skup) pravnih normi

- upoznaje društvenu (socijalnu) funkciju prava

- uočava društvenu funkciju prava

- shvata važnost postojanja pravila u društvu

Pravna norma - upoznaje društvene

norme - navodi vrste

društvenih normi - objašnjava

elemente pravne norme

- navodi i objašnjava vrste pravnih normi

- razlikuje običaj od morala

- uočava značaj pravnih normi kao pravila ponašanja u društvu

- prepoznaje dispoziciju i sankciju pravne norme

- razlikuje i upoređuje naređujuće, zabranjujuće i ovlašćujuće pravne norme

- razlikuje kategoričke i dispozitivne pravne norme

- razlikuje opšte i pojedinačne pravne norme


- razvija osjećaj

odgovornosti

Pojam pravnog poretka i pravnog

- uočava karakteristike

12



sistema - upoznaje pojam

pravnog poretka i pravnog sistema

pravnog poretka

Pojam pravnog akta - upoznaje pojam

pravnog akta - navodi elemente

pravnog akta - objašnjava opšte i

pojedinačne pravne akte

- definiše pravnu snagu pravnog akta

- upoznaje prostorno i vremensko važenje pravnih akata

- objašnjava pojam pravosnažnosti i izvršnosti

- uočava suštinu pravnog akta kao izjavu volje

- razlikuje formalne i materijalne elemente pravnog akta

- upoređuje opšte i pojedinačne pravne akte

- razlikuje pravne akte po pravnoj snazi

- razlikuje važenje pravnih akata u prostoru i vremenu

- upoređuje pravosnažnost i izvršnost pravnih akata

- razvija osjećaj za tačnost, urednost i preciznost

vježba: - analiza pravnog

akta

Izvori prava - upoznaje izvore

prava - navodi i objašnjava

izvore prava u materijalnom i formalnom smislu

- uočava značaj izvora prava kao činjenice iz kojih pravo proizilazi

- razlikuje materijalne i formalne izvore prava

- razlikuje izvore prava prema hijerarhiji pravnih akata (ustav, zakon, podzakonski akti, ugovori, običaji i dr.)

Pojam pojedinačnih pravnih akata - upoznaje

pojedinačne pravne akte

- navodi vrste pojedinačnih pravnih akata

- upoznaje pojedinačne pravne akte državnih organa i privatnih

- razlikuje akte koji sadrže pojedinačnu pravnu normu

- razlikuje potpune i nepotpune pojedinačne pravne akte

- razlikuje akte državnih organa (upravne i sudske) i privatnih subjekata

- uočava razliku

vježba: - primjer

pojedinačnog pravnog akta (upravnog ili sudskog)

13



subjekata - nabraja vrste

pravnih poslova

između formalnih i neformalnih pravnih poslova

Pojam i nastanak pravnog odnosa - definiše pojam

pravnog odnosa - upoznaje pravne činjenice

- navodi objekte prava

- definiše subjekte prava

- navodi elemente pravnog odnosa

- upoznaje pojam i vrste pravne odgovornosti

- definiše ljudske radnje i materijalne akte

- razlikuje događaje i ljudske radnje

- razlikuje objekte prava

- razlikuje pravna i fizička lica

- upoređuje pravnu i poslovnu sposobnost

- razlikuje pravno ovlašćenje od pravne obaveze

- razlikuje slučajeve zloupotrebe subjektivnih prava

- razlikuje vrste pravne odgovornosti

- uočava razliku između slobodnih ljudskih radnji i ljudskih radnji regulisane pravom

- razvija sposobnost za komunikaciju

Pojam stvaranja prava - objašnjava pojam,

proces stvaranja i donošenja pravnih akata

- analizira način i postupak donošenja opštih pravnih akata

Pojam primjene prava - upoznaje primjenu

prava - navodi vrste

primjene prava - nabraja radnje u

procesu primjene prava

- razlikuje dobrovoljnu i prinudnu primjenu prava

- razlikuje radnje u procesu primjene prava


Pojam tumačenja prava - upoznaje pojam i

cilj tumačenja prava

- navodi vrste tumačenja prava

- objašnjava sredstva i metode

- uočava značaj utvrđivanja pravog značenja pravne norme

- razlikuje obavezno i neobavezno tumačenje prava

- upoređuje sredstva pomoću kojih se

- razvija smisao za preciznost

- razvija osjećaj profesionalne odgovornosti

14



tumačenja prava tumače pravne norme (jezik, logika i sociološka ispitivanja)

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Radošin Rajović: Osnovi prava za I razred pravne i birotehničke škole, Zavod za

udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2003. - Stevan Lilić, Marija Draškić: Osnovi prava, Zavod za udžbenike i nastavna

sredstva, Beograd, 2006. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Računar, grafoskop, projektno platno. 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu; - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u


periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani pravnik. 10. Povezanost predmeta


- Pojam društva i države - Nastanak, suština i funkcija

države - Principi ustavnosti i

zakonitosti - Vrste ljudskih prava i

sloboda građana

- Ustavno uređenje CG - Pojam i elementi države - Pojam državne organizacije - Ustavnost i zakonitost - Politička prava

- Pojedinačni pravni akti - Pravosnažnost i izvršnost - Ustav, zakon, podzakonski

akti

- Pravo - Odluke upravnih organa - Pravosnažnost i izvršnost

odluka u upravnom postupku

- Izvori radnog prava

15

1.2.3. POSLOVNA PSIHOLOGIJA 1. Naziv predmeta: POSLOVNA PSIHOLOGIJA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave


Ukupno

I 72 72 II III

Ukupno 72 72 3. Opšti ciljevi nastave - Sticanje znanja iz različitih oblasti psihologije vezanih za lično i profesionalno

funkcionisanje; - Razumijevanje sebe i drugih i poštovanje razlike među ljudima; - Razumijevanje značaja sposobnosti, znanja i motivacije za rad; - U profesionalnom angažovanju uspješnije koristi modele poslovne komunikacije

zahvaljujući boljem razumijevanju sopstvenih potreba i potreba poslovnih partnera;

- Razvijanje sposobnosti za nenasilno rješavanje konflikata u ličnom i profesionalnom angažovanju;

- Korišćenje znanja iz opšte psihologije u cilju formiranja zdrave ličnosti i očuvanja mentalnog zdravlja;

- Razvijanje sposobnosti primjene psiholoških saznanja u oblasti marketinga i ekonomske propagande;

- Razumijevanje značaja potrebe za sistematizacijom znanja.

16





Opšta psihologija - upoznaje predmet i

sadržaj psihologije - nabraja metode

psiholoških istraživanja

- nabraja saznajne

procese - definiše pojmove:

osjećaj, opažaj i opažanje

- definiše pojmove učenja i pamćenja

- nabraja osnovne metode i načine uspješnog učenja

- navodi definiciju pojma mišljenja

- upoznaje ulogu govora u mišljenju

- upoznaje pojam emocija

- nabraja i opisuje vrste osjećanja

- objašnjava vezu između emocionalnog doživljaja i organskih promjena

- upoznaje pojam motivacije

- nabraja vrste

motiva - definiše pojam

ličnosti - upoznaje pojam

temperamenta i karaktera

- objašnjava pojam frustracija

- upoznaje različite načine reagovanja na frustracije

- uočava specifičnosti i procjenjuje značaj proučavanja psihologije

- uočava osnovna obilježja pojedinih metoda

- razlikuje činioce saznajnog procesa

- procjenjuje značaj pažnje u opažanju

- uočava bitne karakteristike učenja i pamćenja

- pravi plan metoda i načina vlastitog učenja

- uočava razliku između mišljenja i drugih psihičkih procesa

- uočava povezanost misli i riječi

- uočava na primjerima značaj emocija u porodici, braku, partnerstvu

- uočava osnovna obilježja emocija i emocionalnih kvaliteta

- uočava značaj emocija za mentalno zdravlje

- uočava značaj faktora koji izazivaju i usmjeravaju određeno ponašanje

- pronalazi razliku između ličnih i socijalnih motiva

- upoređuje karakteristike tipova temperamenta

- prosuđuje značaj

- razvija sposobnost

kreativnog mišljenja i stvaralaštva

- razvija osjećaj

samopouzdanja i strpljenja

- sociodrama- razlike

među ljudima

17



karakternih osobina u interpersonalnim odnosima

- prepoznaje na primjerima realističko reagovanje na frustracije

- razvija osjećaj za

tolerantnost

Interakcija administrativnog radnika i stranke - upoznaje pojmove

opažanja drugih osoba i socijalne percepcije

- upoznaje podatke značajne za ocjenjivanje osoba

- nabraja principe značajne u procesu formiranja impresije

- upoznaje činioce koji određuju tačnost opažanja

- navodi tipične sistemske greške prilikom opažanja i ocjenjivanja drugih osoba

- upoznaje pojam komunikacije

- navodi pravila ponašanja koja doprinose uspješnosti uspostavljanju kontakta sa strankom

- upoznaje pojam emotivne kontrole

- prepoznaje na primjerima značaj izučavanja socijalne percepcije za rad

- razlikuje podatke za ocjenjivanje emocionalnih stanja i osobina ličnosti

- uočava bitne karakteristike od kojih zavisi stepen tačnosti opažaja

- razlikuje najčešće greške pri opažanju drugih osoba

- uočava osnovne

elemente komunikacionog procesa

- uočava na

primjerima značaj emocionalne stabilnosti u interakciji radnika i stranke

- edukativna

radionica

Psihologija rada - upoznaje pojmove

rada i radnog uspjeha

- upoznaje činioce koji djeluju na radne sposobnosti

- upoznaje pojam radnih uslova

- upoznaje pojam

- analizira vezu između radnog učinka, umora i spavanja

- prosuđuje značaj psiholoških i fizioloških stimulatora

- prepoznaje teškoće kada radni uslovi

- razvija spremnost i sposobnost za saradnju

- edukativna radionica

18



motivacije i motiva za rad

nisu prilagođeni sposobnostima čovjeka

- prosuđuje značaj motivacije za uspješnost obavljanja posla

Međuljudski odnosi - upoznaje pojam i

navodi vrste grupa i organizacija

- navodi specifičnosti strukture grupe s obzirom na moć i vrste moći

- upoznaje pojam

vođstva i rukovođenja

- upoznaje pojam poslovne komunikacije i modele ponašanja na poslovnim sastancima

- upoznaje grupno i individualno rješavanje problema

- definiše pojam

konflikta - upoznaje uzroke

konflikata u grupi - navodi i objašnjava

načine rješavanja konflikata

- upoznaje pojam mentalne higijene

- upoznaje mogućnosti primjene principa mentalne higijene

- opisuje uticaj međuljudskih odnosa na zdravlje radnika

- razlikuje pojam grupe i organizacije

- uočava specifičnosti pojedinih vrsta grupa

- uočava karakteristike grupe s obzirom na razne vrste moći

- uočava bitne karakteristike vođstva i rukovođenja

- prepoznaje razlike u modelima poslovnog komuniciranja

- pravi razliku i uočava prednosti grupnog rješavanja problema u odnosu na individualno

- uočava suštinu konflikata

- razlikuje uzroke konflikata

- prosuđuje značaj i analizira na primjerima načine rješavanja konflikata

- upoređuje principe mentalne higijene i njihovu ulogu u održavanju psihičke ravnoteže

- uočava značaj međuljudskih odnosa i homogenost grupe kao faktor prilagođenosti i


- razvija sposobnost

za timski rad - razvija sposobnost

za timski rad - razvija sposobnost

za poštovanje kompromisa

- gost na času (rukovodilac privrednog društva)

- edukativna

radionica sa ciljem usvajanja modela rješavanja konfliktnih situacija

- gost na času

(stručno lice koje se u praksi bavi mentalnim zdravljem)

19



uspjeha u radu Psihologija ekonomske propagande - upoznaje pojam

marketinga i propagande

- objašnjava značaj ekonomske propagande

- upoznaje faze planiranja ekonomske propagande

- upoznaje funkcije i metode istraživanja tržišta

- uočava značaj marketinga i propagande

- procjenjuje ulogu propagande pri dobijanju stavova i mišljenja ljudi

- uočava unačaj planiranja aktivnosti za izvođenje propagande

- uočava značaj istraživanja tržišta

- korišćenje

odgovarajućeg metoda aktivne nastave

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Nikola Rot: Opšta psihologija, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd,

1985. - Nikola Rot: Psihologija ličnosti, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd,

1985. - Nikola Rot: Psihologija grupe, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd,

1985. - Tijana Mandić: Komunikologija, Clio, 2003. - Ivan Ivić: Aktivno učenje, Institut za psihologiju, 1992. - Miroslava Đorđević: Poslovna psihologija, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva,

Beograd, 2001. - Franjo Šulak, Boris Petz: Poslovna psihologija, Školska knjiga, Zagreb, 2006

godina. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Računar, grafoskop, projektno platno, dijaprojektor, folije za grafoskop, časopisi. 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu; - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u


periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Profesor psihologije; - Profesor pedagogije-psihologije; - Psiholog; - Pedagog.

20

10. Povezanost predmeta Povezanost sa predmetom Znanja

Predmet Znanja - Činioci komunikacionog

procesa - Poslovni razgovori

- Poslovna komunikacija i birotehnika

- Komunikacija sa strankama - Poslovna kultura i poslovni

bonton

21

1.2.4. POSLOVNA INFORMATIKA 1. Naziv predmeta: POSLOVNA INFORMATIKA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave


Ukupno

I 36 36 72 II III

Ukupno 36 36 72 Vježbe- odjeljenje se dijeli na grupe do 17 učenika

3. Opšti ciljevi nastave - Upoznavanje sa računarom i aktuelnim programskim paketima; - Upoznavanje sa pojmovima poslovne informatike; - Upoznavanje razvoja informacione tehnologije; - Razvijanje komunikacijske sposobnosti; - Praćenje novih informacionih tehnologija i razvoja programskih paketa; - Ovladavanje metodama i tehnikama pripreme, obrade, prenošenja i korišćenja

informacija; - Upoznavanje sa razvojem i koršćenjem interneta; - Sticanje samopouzdanja i njegovanja logičkog mišljenja, preduzimljivosti i

komunikativnosti; - Osposobljavanje za primjenu stečenih znanja, navikavanje na permanentno

obrazovanje i praktičan rad.

22





PC Računar - nabraja djelove PC

računara - upoznaje funkciju i

značaj pojedinih tipki na tastaturi i spoljne nosače informacija ( CD i flash memoriju )

- koristi tastaturu, miš, disketu, CD, flash memoriju

- razvija pozitvnu orijentaciju prema zanimanju

Tekst procesor - upoznaje

karakteristike programskog paketa za obradu teksta Word

- nabraja faze rada tekst procesora

- razlikuje faze rada tekst procesora

Wordo-ov ekran - objašnjava

komande sa ekrana - upoznaje komande

unošenja teksta, izmjene, kopiranja, premještanja i brisanja

- razlikuje djelove Word-ovog ekrana

- razlikuje načine definisanja komandi

- oblikuje dokument koristeći komande unošenja teksta, izmjene, kopiranja, premještanja i brisanja


- razvija osjećaj samopouzdanja i strpljenja

Fontovi - upoznaje različite

vrste fontova

- koristi različite vrste fontova u različite svrhe

- mijenja vrstu i veličinu fonta preko ekrana

Rad sa dokumentima - upoznaje novi i

postojeći dokument

- opisuje poslove unošenja teksta, izmjene, kopiranja, premještanja i brisanja koristeći više različitih dokumenata istovremeno

- razlikuje novi i postojeći dokument

- koristi više dokumenata istovremeno vršeći poslove kopiranja, izmjene i premještanja teksta ili pojedinih djelova teksta

Vježbe: - Pisanje novog

dokumenta - Korišćenje

postojećeg dokumenta iz Worda

23



Formatiranje - upoznaje

oblikovanje slova, paragrafa, teksta, višestubačni tekst, donja i gornja zaglavlja, horizontalno i vertikalno ravnanje, margine, nabrajanje u tekstu, ramove i okvire, pretraživanje i zamjenu teksta, fus note

- oblikuje slova, paragraf ili čitav tekst

- razlikuje razne vrste parametara kojima se oblikuje tekst

- koristi komande formatizovanja u cilju oblikovanja teksta

- razvija osjećaj za tačnost i preciznost

Štampanje - objašnjava pregled

dokumenata prije štampanja

- definiše sve parametre u okviru komande Print

- priprema dokument za štampanje i definiše sve parametre prije štampanja

Vježbe: - Štampanje

dokumenta ili dijela dokumenta

Tabele - opisuje različite

načine kreiranja tabela

- objašnjava dodavanje i brisanje redova i kolona(meni TABLE)

- upoznaje proste i složene poslove sa podacima u okviru komande Tables and Borders

- razlikuje i koristi različite načine kreiranja tabela

- planira i tabelarno prikazuje podatke

- oblikuje i ažurira tabele i podatke u tabelama

Vježbe: - Crtanje tabela

preko komandi ekrana

- Crtanje tabela preko komande Table

- Dodavanje redova i kolona u tabelu

- Uređenje izgleda tabele

Pravopisna, gramatička i stilska provjera - objašnjava

komande pravopisne i gramatičke provjere i korišćenje rječnika

- upoznaje tipove razmaka između riječi na slogove, broj riječi u tekstu

- razlikuje komande za ispravku pravopisnih i gramatičkih grešaka

- koristi komande provjere pravopisne i gramatičke ispravnosti za pisma na stranom jeziku

- koristi rječnik

Vježbe: - Pravopisna

provjera teksta(Spelling checher)

- Gramatička provjera teksta (Grammar checker)

- Korišćenje rječnika (Thesaurus)

- Razdvajanje riječi na slogove (hiphenation)

Pravljenje i - planira i sastavlja Vježbe:

24



uređenje pisama - objašnjava pisanje

novih oblika pisama - upoznaje oblike

pisama definisane u WORD-u

- objašnjava adresiranje koverata i naljepnica

poslovno pismo i odgovor na primljeno pismo

- koristi neki od definisanih stilova prilikom sastavljanja poslovnih pisama

- vrši adresiranje koverata

- Pisanje poslovnih pisama na stranom jeziku i korišćenje postojećih formi za definisanje oblika

- Adresiranje i štampanje koverata

- Adresiranje i štampanje naljepnica

Excel - upoznaje Excel

okruženje i elemente na njemu

- upoznaje unošenje i mijenjanje podataka radnog lista i najvažnije operacije na radnim listovima

- upoznaje rad sa ćelijama i područjima

- upoznaje formatiranje radnog lista i štampanje

- objašnjava uvod u

formule - objašnjava osnove

izrade dijagrama

- planira i koristi Excel okruženje za rad sa podacima

- definiše sve elemente radnog lista i radi sa njima

- uređuje različita dokumenta na kojima radi

- na konkretnom primjeru vrši sjenčenje i oblikovanje pojedinih djelova tekstova

- štampa dokument ili pojedine djelove dokumenta

- obrađuje podatke koristeći postojeće formule ili praveći nove formule

- definiše elemente dijagrama i samostalno izražava podatke uz pomoć dijagrama

- razvija osjećaj za

kreativnost

Vježbe: - Upoznavanje sa

Excel okruženjem - kopiranje,

brisanje i premještanje u Excelu

- kreiranje radnog

lista - oblikovanje ćelija,

zaglavlja i podnožja

- izbor vrste

dijagrama - određivanje i

mijenjanje pojedinih elemenata dijagrama

Internetska komunikacija i poslovanje - objašnjava razvoj i

načine pristupa internetu

- upoznaje elektronsku poštu

- upoznaje WWW (World Wide Web)

- objašnjava strukturu

- vrši pristup internetu

- koristi elektronsku poštu

- piše adrese primaoca

- piše predmet poruke

- sastavlja tekst poruke

- stavlja potpis (signature)


- razvija spremnost za timski rad

- Vježbe u računarskoj učionici:

- upotreba elektronske pošte

- pisanje adresa primaoca

- sastavljanje teksta poruke

- stavljanje potpisa (signature)

- postavljanje

25



elektronskog pisma - upoznaje način

pisanja adresa, predmeta poruke, potpisa, priloga

- upoznaje funkcije programa za elektronsku poštu

- objašnjava Web - obrazlaže kretanje

po Web-u - objašnjava

datoteke sa Web-a

- postavlja prilog (attachment)

- koristi funkcije programa za elektronsku poštu

priloga - korišćenje

programa za elektronsku poštu

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - D.Marinčić: Poslovna informatika za drugi razred ekonomske škole, Zavod za

udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2001. - J.Kelly: Microsoft Excel, Korak po korak, Cet, Beograd, 2003. - Microsoft Outlook, Biblija - P.Kent: Potpuni brzi vodič kroz Internet, Kompjuter biblioteka, Čačak, 1999. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Računar sa odgovarajućom programskom opremom, telefonski aparat i linije za

Internet vezu, programski paket Excel i programski paket Word. 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu; - Praktičan rad na računaru; - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u


periodima.

8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani ekonomist, smjer ekonomske statistike i kibernetike ili smjer

poslovne informatike; - Profesor matematike; - Diplomirani matematičar; - Profesor tehnike i informatike; - Diplomirani inžinjer elektrotehnike, smjer računske tehnike i informatike; - Diplomirani inžinjer organizacije rada, smjer kibernetike. 10. Povezanost predmeta


- PC Računar - Rad u Word-u i Excel-u - Štampanje


- Izrada dokumenata u Word-u

- Izrada tabela u Excel-u

26

1.2.5. PRAVO 1. Naziv predmeta: PRAVO 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave


Ukupno

I II 96 12 108 III

Ukupno 96 12 108 3. Opšti ciljevi nastave - Upoznavanje sa pojmom i izvorima radnog prava; - Sticanje znanja o uslovima zasnivanja i prestanka radnog odnosa; - Sticanje znanja o pravima, obavezama i odgovornostima radnika; - Upoznavanje sa osnovnim načelima upravnog postupka; - Sticanje osnovnih znanja o pojedinim fazama i o stepenima odlučivanja u

upravnom postupku; - Upoznavanje sa redovnim i vanrednim pravnim sredstvima koja se koriste u

upravnom postupku; - Osposobljavanje za samostalan rad.

27

4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: DRUGI




Pojam radnog prava - objašnjava pojam

radnog prava - objašnjava

predmet i sadržinu radnog prava

- upoređuje i razlikuje radne odnose od drugih društvenih odnosa

- razlikuje faktički i normativni dio radnog prava

Izvori radnog prava - upoznaje pojam

izvora radnog prava - upoznaje domaće

izvore radnog prava

- upoznaje međunarodne izvore radnog prava

- razlikuje i upoređuje domaće izvore radnog prava

- razlikuje međunarodne izvore radnog prava

Radni odnosi - definiše radne

odnose kao predmet radnog prava

- upoznaje pojam radnog odnosa

- navodi karakteristike regulisanja radnih odnosa u javnim službama

- navodi karakteristike regulisanja radnih odnosa u državnim organima

- uočava sadržinu radnih odnosa kao predmeta radnog prava

- razlikuje radne odnose od drugih odnosa koji se uspostavljaju povodom rada

- uočava karakteristike uređivanja radnih odnosa u javnim službama

- uočava karakteristike uređivanja radnih odnosa u državnim organima

- shvata važnost postojanja pravila u društvu

Zasnivanje radnih odnosa - objašnjava

zasnivanje radnog odnosa

- navodi i opisuje opšte i posebne uslove za zasnivanje radnog odnosa

- objašnjava način zasnivanja radnog

- uočava značaj zasnivanja radnog odnosa

- razlikuje opšte uslove za zasnivanje radnog odnosa:

- zdravstvena sposobnost

- minimalne godine života

- razlikuje posebne



Vježba: - ugovor o radu

28



odnosa - objašnjava pojam i

elemente ugovora u radu

- objašnjava zasnivanje radnog odnosa u državnim organima

- upoznaje vrijeme na koje se zasniva radni odnos

uslove za zasnivanje radnog odnosa (stručni ispit, stručna sprema, znanje stranog jezika i dr.)

- uočava bitne elemente ugovora o radu

- poznaje postupak zasnivanja radnog odnosa u državnim organima

- razlikuje i upoređuje radni odnos zasnovan na određeno vrijeme i radni odnos zasnovan na neodređeno vrijeme

Pravo radnika za čijim je radom prestala potreba - upoznaje prava

radnika za čijim je radom prestala potreba

- objašnjava pravo na stručno osposobljavanje, dokvalifikaciju i prekvalifikaciju

- objašnjava pravo na novčanu naknadu

- objašnjava isplatu otpremnine

- razlikuje prava radnika za čijim je radom prestala potreba

- razlikuje kriterijume na osnovu kojih se određuju radnici za čijim je radom prestala potreba

- uočava suštinu prava na rad kod drugog poslodavca

- uočava značaj prava na stručno osposobljavanje, dokvalifikaciju i prekvalifikaciju

Prava, obaveze i odgovornosti radnika - upoznaje prava,

obaveze i odgovornosti radnika

- razlikuje individualna i kolektivna prava radnika

Radno vrijeme - objašnjava pojam i

navodi vrste radnog vremena

- razlikuje i upoređuje vrste radnog vremena (puno radno


29



- upoznaje raspored i preraspodjelu radnog vremena

vrijeme, nepuno radno vrijeme, radno vrijeme kraće od punog, skraćeno radno vrijeme, prekovremeni i noćni rad)

- uočava značaj rasporeda i preraspodjele radnog vremena

Odmori i odsustva - objašnjava pojam i

navodi vrste odmora

- objašnjava pojam i navodi vrste odsustva

- uočava značaj odmora u radu

- razlikuje i upoređuje vrste odmora (odmor u toku dnevnog rada, dnevni, nedjeljni i godišnji odmor)

- razlikuje i upoređuje vrste odsustva (plaćena i neplaćena odsustva)

Odgovornost radnika - objašnjava pojam i

uslove disciplinske odgovornosti

- objašnjava pojam radne dužnosti i radne obaveze

- navodi i opisuje disciplinske mjere

- navodi disciplinske organe

- opisuje i objašnjava disciplinski postupak

- objašnjava pojam i vrste materijalne odgovornosti

- razlikuje uslove za disciplinsku odgovornost

- razlikuje radnu dužnost od radne obaveze

- upoređuje disciplinske mjere (novčana kazna i prestanak radnog odnosa)

- razlikuje disciplinske organe

- uočava značaj i cilj disciplinskog postupka

- razlikuje i upoređuje vrste materijalne odgovornosti (odgovornost za štetu učinjenu poslodavcu, odgovornost za štetu koju učini više lica,


Vježba: - zahtjev za

pokretanje disciplinskog postupka

30



odgovornost radnika za štetu koju učini trećem licu i dr.)

Prestanak radnog odnosa - upoznaje pojam i

razloge prestanka radnog odnosa

- navodi i objašnjava vrste prestanka radnog odnosa

- razlikuje razloge prestanka radnog odnosa

- upoređuje i razlikuje vrste prestanka radnog odnosa

Vježba: - sporazum o

prestanku radnog odnosa

Kolektivna prava radnika - upoznaje

kolektivna prava radnika

- upoznaje pravo radnika na udruživanje i sindikalno organizovanje

- objašnjava pravo radnika na učešće u upravljanju

- objašnjava pravo na kolektivno pregovaranje i socijalni dijalog

- upoznaje pravo na štrajk

- uočava razliku između kolektivnih i individualnih prava radnika

- uočava značaj prava na organizovanje sindikata

- razlikuje pravo radnika na učešće u upravljanju i pravo na kolektivno pregovaranje

- razlikuje prava radnika za vrijeme štrajka

- razvija sposobnost za saradnju i postizanje kompromisa

- shvata neophodnost timskog rada

Uvod u upravni postupak - upoznaje pojam,

značaj i vrste upravnog postupka

- definiše pojam upravne stvari

- uočava značaj upravnog postupka

- uočava nužnost propisivanja pravila postupka

- razlikuje opšti od posebnog upravnog postupka

- određuje pojam upravne stvari

Osnovna načela upravnog postupka - definiše i navodi

načela upravnog postupka

- uočava značaj načela upravnog postupka

- uočava značaj načela zakonitosti

- uočava smisao načela istine, zaštite prava građana i zaštite javnog interesa


31



- uočava smisao i značaj načela dvostepenosti

- uočava značaj načela saslušanja stranke

- prepoznaje značaj načela pravosnažnosti

Nadležnost - definiše pojam i

značaj nadležnosti - navodi vrste

nadležnosti

- uočava značaj određivanja nadležnosti

- razlikuje stvarnu i mjesnu nadležnost


Pojam službenog lica - definiše pojam

službenog lica - navodi razloge za

izuzeće službenog lica

- razlikuje inokosne i zborne organe

- razlikuje razloge za izuzeće službenog lica

Vježba: - zaključak o izuzeću

službenog lica

- Stranka i njeno zastupanje

- objašnjava pojam stranke

- navodi vrste stranaka

- objašnjava pojam stranačke legitimacije, stranačke i procesne sposobnosti

- definiše pojam zastupanja stranaka

- definiše pojam privremenog zastupnika

- upoznaje pojam punomoćnika

- razlikuje aktivnu, pasivnu i uzgrednu stranku

- razlikuje stranačku i procesnu sposobnost

- uočava značaj zastupanja

- razlikuje razloge određivanja privremeneg zastupnika

- razlikuje zakonskog zastupnika od punomoćnika


Komunikacija organa i stranaka - objašnjava pojam i

sadržinu podneska - navodi razloge

pozivanja stranke - upoznaje pojam i

navodi vrste

- razlikuje karakteristike podneska i načine postupanja organa u slučaju formalnih nedostataka

- uočava razloge pozivanja stranke

Vježba: - primjer dostavnice Vježba: - primjer zapisnika

32



dostavljanja - objašnjava

zapisnike

- razlikuje posredno, obavezno lično dostavljanje i dostavljanje elektronskim putem

- razlikuje posebne slučajeve dostavljanja

Pojam roka - objašnjava pojam,

vrste i računanje rokova

- određuje početak i istek roka

- razlikuje rokove koji su određeni propisom od rokova koje određuje službeno lice

- razlikuje računanje rokova na dane, mjesece, godine i časove

Pokretanje postupka i zahtjevi stranaka - upoznaje

pokretanje upravnog postupka i zahtjeve stranaka

- razlikuje pokretanje postupka po službenoj dužnosti i po zahtjevu stranke

- razvija sposobnost pismenog komuniciranja

Vježba: - zahtjev za

pokretanje postupka

Postupak do donošenja rješenja - upoznaje usmenu

raspravu - upoznaje pojam i

zadatak ispitnog postupka

- razlikuje razloge obaveznog određivanja usmene rasprave

- uočava cilj i zadatak ispitnog postupka

- razlikuje ovlašćenja i dužnosti službenog lica u ispitnom postupku

Dokazi i dokazna sredstva - upoznaje pojam i

predmet dokazivanja

- upoznaje pojam i vrste dokaznih sredstava

- upoznaje pojam isprava

- objašnjava pojam svjedoka

- razlikuje predmete (činjenice) dokazivanja

- uočava značaj dokaznog postupka

- razlikuje neposredna i posredna dokazna sredstva

- razlikuje javne i privatne isprave

- uočava značaj

- razvija sposobnost za tačnost

Vježba: - primjer uvjerenja

33



- upoznaje pojam vještaka, uviđaja i izjave

- navodi razloge obezbjeđenja dokaza

svjedočenja - razlikuje razloge za

uskraćivanje svjedočenja

- uočava razloge za vještačenje i sprovođenje uviđaja

- uočava značaj obezbjeđenja dokaza

Rješenja - upoznaje pojam,

značaj i formu rješenja

- razlikuje sastavne djelove rješenja (uvod, dispozitiv, obrazloženje, uputstvo o pravnom sredstvu)

Vježba: - primjer rješenja

Pravna sredstva - upoznaje pojam i

vrste pravnih sredstava

- objašnjava pojam žalbe i dejstvo žalbe

- opisuje rad prvostepenog organa po žalbi

- opisuje rad drugostepenog organa po žalbi

- razlikuje pravna sredstva

- razlikuje bitne karakteristike žalbe i razloge za pobijanje rješenja žalbom

- analizira rad prvostepenog organa po žalbi

- analizira rad drugostepenog organa po žalbi


Vježba: - primjer žalbe

Vanredna pravna sredstva - upoznaje pojam

ponavljanja postupka

- razlikuje razloge za ponavljanje postupka

Vježba: - prijedlog za obnovu

postupka

Izvršenje u upravnom postupku - upoznaje pojam i

značaj izvršenja u upravnom postupku

- navodi vrste izvršenja

- uočava značaj izvršenja rješenja

- razlikuje uslove kada rješenje postaje izvršno

- razlikuje obustavljanje i odlaganje izvršenja

- razlikuje administrativno i sudsko izvršenje


Vježba: - primjer

administrativnog izvršenja

34

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Borivoje Šunderić: Osnovi radnog prava za II i III razred pravne i birotehničke

škole, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2001. - Prof.dr Vlajko Brajić: Radno pravo, Savremena administracija, Beograd, 2001. - Zakon o radu RCG (Sl.list RCG, br:43/03) - S. Lilić, S.Popović: Osnovi pravnih postupaka-upravni postupak za II i III razred

pravne i birotehničke škole, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2006.

- Zakon o opštem upravnom postupku i Zakon o upravnom sporu, Uprava za kadrove, Podgorica, 2005 god.

6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Računar, grafoskop, projektno platno. 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu; - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u


periodima. 8. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani pravnik. 9. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 10. Povezanost predmeta


- Nadležnost i vrste nadležnosti u upravnom postupku

- Ustavno uređenje CG - Organi državne uprave

- Odluke upravnih organa - Pravosnažnost i izvršnost

odluka u upravnom postupku

- Izvori radnog prava

- Osnovi prava - Pojedinačni pravni akti - Pravosnažnost i izvršnost - Ustav, zakon, podzakonski

akti

35

1.2.6. POSLOVNA KOMUNIKACIJA I BIROTEHNIKA 1. Naziv predmeta: POSLOVNA KOMUNIKACIJA I BIROTEHNIKA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave


Ukupno

I II 72 72 III 66 66

Ukupno 138 138 3. Opšti ciljevi nastave - Upoznavanje sa organizacijom rada u kancelarijskom poslovanju; - Upoznavanje sa sredstvima komunikacije i načinom korišćenja; - Upoznavanje sa sredstvima za evidenciju; - Upoznavanje sa računarom i tastaturom računara i savladavanje rada na

računaru; - Ovladavanje osnovama poslovne kulture; - Osposobljavanje za obavljanje poslova u vezi sa tekućom poštom; - Usvajanje znanja iz oblasti korespodencije i osposobljavanje za pisanje raznih

korespodentnih sastava; - Osposobljavanje za samostalan rad.

36

4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: DRUGI




Uvod u predmet Poslovna komunikacija i birotehnika - upoznaje pojam,

cilj i zadatke predmeta Poslovna komunikacija i birotehnike

- objašnjava ulogu i značaj predmeta u privrednom poslovanju

- uočava ulogu i značaj predmeta

- poslovne komunikacije i birotehnike

Savremena kancelarija i kancelarijsko poslovanje - upoznaje pojam i

ulogu kancelarijskog poslovanja

- upoznaje se sa radnim okruženjem i kancelarijskim potrošnim materijalom

- definiše pojam i navodi osobine kancelarijskog izvršioca (radnika) i poslovnog sekretara

- opisuje poslove poslovnog sekretara

- upoznaje tehnička sredstva (uređaje) u kancelariji (telefon, telefaks, računar, štampač, skener, fotokopirni aparat)

- upoznaje se sa pečatima, žigovima i štambiljima, svrhom i načinom njihovog korišćenja

- uočava ulogu i značaj kancelarijskog poslovanja

- uočava značaj radnog okruženja i razlikuje kancelarijski potrošni materijal

- razlikuje osobine kancelarijskog izvršioca i poslovnog sekretara

- razlikuje povremene i svakodnevne poslove poslovnog sekretara

- razlikuje tehnička sredstva i njihovu namjenu

- uočava razliku i namjenu pečata, žigova i štambilja

- stiče i razvija sposobnost opažanja

- razvija snalažljivost i prilagodljivost

Poslovna kultura i poslovni bonton

- razlikuje kulturu rada i kulturu

- razvija komunikativnost

37



- upoznaje pojam poslovne kulture i poslovnog bontona

- opisuje odnos prema rukovodiocu, ostalim zaposlenim i strankama

- upoznaje se sa radnom disciplinom i oslovljavanjem među zaposlenima

ponašanja - upoređuje i

pronalazi sličnosti i razlike u odnosu prema rukovodiocu, ostalim zaposlenima i strankama

- uočava značaj radne discipline

- razlikuje pisanu i govornu komunikaciju

- razvija sposobnost postizanja kompromisa

- razvija osjećaj za timski rad

Evidencija i evidenciona sredstva - upoznaje pojam i

principe evidencija i značaj evidencionih sredstava

- opisuje knjigu kao evidenciono sredstvo, njenu primjenu i vrste

- upoznaje kartoteku kao evidenciono sredstvo, način vođenja i navodi vrste kartoteka

- objašnjava izradu plana radnog dana i navodi sredstva za evidenciju radnih obaveza (kalendar, rokovnici i pregled obaveza)

- upoznaje evidenciju dežurstva i kadrovsku evidenciju

- uočava značaj evidencije i razlikuje principe tačnosti, preglednosti i savjesnosti

- razlikuje knjige evidencije (registar, popis akata, djelovodnik, knjiga primljene pošte, interna dostavna knjiga, dostavna knjiga za poštu, kontrolnik poštarine, arhivska knjiga)

- razlikuje vrste i elemente kartoteka

- uočava značaj izrade plana radnog dana i pregleda obaveza

- razlikuje razne vrste kalendara

- uočava značaj rokovnika

- razlikuje podatke koji se unose u evidenciju dežurstva i kadrovsku evidenciju

- razvija sistematičnost, preciznost, efikasnost i odgovornost

Komunikacija i sredstva za komunikaciju

- uočava značaj komunikacija i razlikuje interno i


38



- upoznaje pojam i vrste i načine komuniciranja

- upoznaje razna sredstva za komunikaciju

- upoznaje telefon kao sredstvo komununikacije

- upoznaje telefaks i navodi njegove funkcije

- navodi druga sredstva za komunikaciju

eksterno komuniciranje

- uočava razliku između usmenog, pisanog i kombinovanog načina komuniciranja

- razlikuje razna sredstva komunikacije

- razlikuje pravila telefonskog komuniciranja

- razlikuje zabilješku o obavljenom telefonskom razgovoru i telefonsku poruku

- uočava funkcije i upotrebu telefaksa

- razlikuje ostala sredstva za komunikaciju


Računar kao sredstvo komunikacije - upoznaje računar

kao sredstvo komunikacije

- objašnjava ulogu računara i računarske mreže u poslovnoj komunikaciji

- upoznaje tastaturu, oblike i vrste tastatura i ulogu tastera

- navodi pravila sistema slijepog kucanja

- objašnjava kontrolu tačnosti kucanja, vrste grešaka i korekturu otkucanog teksta

- upoznaje razne načine ispisivanja brojeva

- navodi pravila u

- uočava ulogu računara i računarske mreže u poslovnoj korespondenciji

- razlikuje oblike i

vrste tastatura i ulogu tastera

- razlikuje pravila

sistema slijepog kucanja

- uočava značaj

kontrole tačnosti i korekture otkucanog teksta

- oblikuje tekstove

sa tabelama - razlikuje načine

ispisivanja brojeva i znakove interpunkcije i druge znakove

- razvija samostalnost, samopouzdanje i kreativnost


- razvija odgovornost i samostalnost u radu

39



pisanju znakova interpunkcije i drugih znakova

- objašnjava kako da kontroliše jezičku ispravnost teksta i da obračuna brzinu i tačnost kucanja

- navodi forme oblikovanja tekstova

- upoznaje programe za obradu teksta i njihove funkcije

- objašnjava internet i elektronsku poštu

- razlikuje razne forme oblikovanja tekstova

- razlikuje funkcije programa za obradu teksta

- uočava prednosti

elektronske pošte

Komunikacija sa strankama - upoznaje pojam

stranke i objašnjava odnos prema strankama

- objašnjava organizaciju, način prijema i poziva stranaka

- razlikuje komunikaciju sa strankama i planiranje prijema za stranke

- razlikuje elemente poziva za stranku



Klasifikacija i sistemi klasifikacije - upoznaje pojam

klasifikacije - objašnjava i navodi

sisteme klasifikacije:

- slovni sistem - brojčani sistem - slovno-numerički

sistem - hronološki sistem - centimalni sistem - geografski sistem - simbolički sistem - decimalni sistem

- uočava značaj klasifikacije

- razlikuje i upoređuje pojedine sisteme klasifikacije i uočava njihovu primjenu

- razvija smisao za snalažljivost

- razvija osjećaj odgovornosti i tačnosti

Postupak sa tekućom poštom - opisuje

kancelarijska radna mjesta za prijem pošte

- upoznaje osnovne pojmove u postupku sa poštom

- razlikuje prijemnu kancelariju, pisarnicu i arhivu

- razlikuje pojam službenog akta, podneska, priloga, predmeta, fascikle omota spisa

- razlikuje i

- stiče naviku za racionalno i pažljivo izvođenje pojedinih radnih zadataka

- razvija osjećaj odgovornosti i samostalnosti u radu

40



- obrazlaže osnovne faze u postupku sa poštom

- objašnjava načine evidentiranja predmeta i korišćenje knjiga prilikom zavođenja pošte kao i druge načine vođenja evidencije

upoređuje faze u postupku sa poštom od prijema, otpremanja i arhiviranja

- razlikuje načine za evidentiranje predmeta (po sistemu kartoteke, putem automatske obrade podataka, evidencija knjigom, vođenje po dosijeima)

Kancelarijsko poslovanje u oblasti privrede - objašnjava

kancelarijsko poslovanje u oblasti privrede

- upoznaje ovjeravanje potpisa, rukopisa i prepisa

- uočava karakteristike kancelarijskog poslovanja u privredi

- uočava razloge ovjere potpisa, rukopisa i prepisa

Arhivska djelatnost - upoznaje pojam i

značaj arhivske djelatnosti

- objašnjava osnovne pojmove iz arhivske djelatnosti

- objašnjava

odabiranje, smještaj, sređivanje i obradu arhivske građe

- upoznaje tehničku zaštitu, čuvanje i održavanje arhivske građe

- uočava značaj arhivske djelatnosti i čuvanja arhivske građe

- određuje pojam registraturskog materijala, arhivske građe, arhivskog dokumenta, arhivskog predmeta i arhivskog fonda

- uočava razloge odabiranja predmeta, smještaja i sređivanja arhivske građe

- razlikuje prava i dužnosti Arhiva u pogledu čuvanja arhivske građe

- razvija naviku sistematičnosti i marljivosti u radu

41

Razred: TREĆI Informativni ciljevi i

sadržaji Formativni ciljevi Socijalizacijski ciljevi

Preporuke za izvođenje nastave

učenik učenik učenik Korespondencija - upoznaje pojam,

značaj, lica i vrste korespondencije

- objašnjava i navodi osnovna načela korespondencije

- uočava značaj korespondencije i razlikuje lica i vrste korespondencija

- razlikuje načela korespodencije i uočava njihov značaj

Poslovna korespondencija - upoznaje pojam

poslovne korespodencije

- upoznaje stilove i fraze u poslovnoj korespondenciji

- upoznaje poslovno pismo i njegove elemente i objašnjava oblikovanje poslovnih pisama u raznim formama

- opisuje koverat i adresiranje pisanih pošiljki

- upoznaje kratka poslovna pisma

- upoznaje inokorespondenciju

- uočava značaj poslovne korespondencije

- razlikuje stilove i fraze u poslovnoj korespondenciji

- razlikuje obavezne i neobavezne elemente poslovnog pisma i formu oblikovanja(blok, zupčastu, kombinovanu)

- razlikuje koverte i njihovo adresiranje

- uočava razloge korišćenja kratkih poslovnih pisama

- uočava značaj inokorespondencije



Službena korespondencija - upoznaje vrste

službene korespondencije

- upoznaje vrste pisanih sastava u službenoj korespondenciji i njihove elemente i oblikovanje

- razlikuje vrste službene korespondencije

- razlikuje pisane sastave u službenoj korespondenciji, njihove elemente i oblikovanje

Korespondencija u robnom prometu - upoznaje vrste i

formu poslovnih pisama u robnom prometu

- navodi obrasce u

- razlikuje vrste i formu poslovnih pisama u robnom prometu (upiti, ponude, porudžbine)

- razlikuje obrasce u

- razvija kreativnost i snalažljivost

42



robnom prometu - upoznaje

kupoprodajne ugovore i njegove elemente

robnom prometu - razlikuje elemente

kupoprodajnog ugovora

Korespondencija u vezi sa sastancima - upoznaje pojam i

vrste poslovnih sastanaka

- upoznaje pripremu i organizovanje sastanaka i tok sastanka

- objašnjava bilježenje toka sastanka i vrste zapisnika sa sastanaka

- navodi druge korespondentne sastave u vezi sa sastancima i skupovima

- razlikuje vrste skupova i sastanaka

- uočava značaj pripreme sastanka

- razlikuje faze u toku sastanka

- uočava značaj vođenja zapisnika i razlikuje njegove elemente i oblike

- razlikuje druge korespodentne sastave u vezi sa poslovnim sastancima

- razvija sposobnost za timski rad

Korespondencija u vezi sa službenim putovanjem - objašnjava pojam i

vrste službenih putovanja

- upoznaje pripremu službenog putovanja

- objašnjava sastavljanje i oblikovanje korespondentnih sastava u vezi sa službenim putovanjima

- upoznaje pojam akontacije i dnevnice

- razlikuje vrste službenih putovanja

- prepoznaje poslove u pripremi službenog putovanja

- razlikuje korespodentne sastave u vezi sa službenim putovanjima

- razlikuje akontaciju i dnevnicu

Korespodencija u vezi sa zasnivanjem radnog odnosa - navodi uslove za

zasnivanje radnog odnosa

- objašnjava ugovor o radu

- razlikuje opšte i posebne uslove za zasnivanje radnog odnosa

- razlikuje elemente ugovora o radu

- zna sadržinu CV-a (Curriculum vitae)


43



- upoznaje korespondentne sastave u vezi sa zasnivanjem radnog odnosa

- razlikuje podatke koji se upisuju u prijavi o slobodnom radnom mjestu

Poslovno dopisivanje sa bankama i poštom - upoznaje pojam

platnog prometa - objašnjava

sastavljanje i oblikovanje korespondentnih sastava i popunjavanje obrazaca u vezi sa platnim prometom

- uočava značaj platnog prometa

- razlikuje razne obrasce u vezi sa platnim prometom i njihove elemente

Podnesci - upoznaje pojam i

vrste podnesaka - objašnjava

sastavljanje i oblikovanje raznih podnesaka

- razlikuje vrste podnesaka i njihove elemente (zahtjev, molba, prigovor, prijava)


Isprave i kratki sastavi - upoznaje pojam i

navodi vrste isprava

- objašnjava sastavljanje i oblikovanje raznih isprava i kratkih pisanih sastava

- razlikuje javne i privatne isprave

- razlikuje elemente jednostavnih isprava i kratkih pisanih sastava (uvjerenja, potvrde, priznanice, revers, punomoćje)

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Branka Subotić, Slobodan Rajković: Kancelarijsko poslovanje, Zavod za udžbenike

i nastavna sredstva, Beograd, 2006. - Draga Romanović: Sekretarsko poslovanje, Zavod za udžbenike i nastavna

sredstva, Beograd, 2005. - Jelena Manojlović, Staniša Ignjatović: Poslovna i službena korespondencija, Zavod

za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2005. - Dragana Spasić, Jovan Rakinić: Korespondencija sa sekretarskim poslovanjem,

Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2002. - Ljubica Mirosavljević, Staniša Ignjatović: Birotehnika, Zavod za udžbenike i

nastavna sredstva, Beograd, 2006. - Zakon o arhivskoj djelatnosti, Sl.list RCG, br.25/92, 6/94, 27/94 - Uredba o kancelarijskom poslovanju organa državne uprave, Sl.list RCG br.61/92 - Zakon o pečatu RCG i pečatima državnih organa, Sl.list RCG, br.56/93 i 27/94 - Zakon o ovjeravanju potpisa, rukopisa i prepisa, Sl.list br.8/72

44

6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Računari sa odgovarajućom programskom opremom, telefonski aparat i linije za

Internet vezu. 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - usmena provjera znanja, najmanje jednom u klasifikacionom periodu; - pismeni zadaci (dva, po jedan u polugodištu); - pismene vježbe. Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. Zaključna ocjena izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani pravnik, sa položenim ispitom iz daktilografije i poznavanjem rada na

računaru. 9. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 10. Povezanost predmeta


- Komunikacija sa strankama - Poslovna kultura i poslovni

bonton

- Poslovna psihologija - Činioci komunikacionog procesa

- Poslovni razgovori - Podnesci - Pravo - Podnesci u upravnom,

krivičnom, parničnom i izvršnom postupku



- Poslovna informatika - Rad u Word-u i Excel-u

- Komunikacija sa strankama - Poslovna korespondencija - Evidencija i evidenciona

sredstva - Računar kao sredstvo

komunikacije

- Praktična nastava - Demonstracija prijema stranke

- Sastavljanje i oblikovanje poslovnih pisama

- Izrada i vođenje evidencija - Ovladavanje tehnikom

slijepog kucanja

45

1.2.7. POSLOVNA EKONOMIJA 1. Naziv predmeta: POSLOVNA EKONOMIJA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave

Vrste nastave Razred Teorija Vježbe Praktična

nastava Ukupno

I II III 66 66

Ukupno 66 66 3. Opšti ciljevi nastave - Upoznavanje sa pojmom i vrstama privrednog društva; - Upoznavanje sa organizacijom, osnivanjem i prestankom rada privrednog društva; - Upoznavanje sa poslovanjem privrednog društva, ulaganjima i rezultatima koje

privredno društvo ostvaruje i načinom njihove raspodjele; - Sticanje znanja o osnovnim principima poslovanja; - Osposobljavanje za samostalan rad.

46

4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: TREĆI




Privredno društvo kao osnovni subjekt privređivanja - upoznaje osnovne

pojmove privređivanja

- upoznaje organizacionu strukturu privrede i nastanak i razvoj privrednog društva

- navodi vrste privrednih društava i upoznaje način njihovog osnivanja i prestanka rada

- upoznaje elemente privrednog društva i njihov uticaj na privredni rast i tehnološki razvoj

- uočava vezu između privrede i privrednog društva

- razlikuje uslove nastanka i razvoja privrednog društva

- razlikuje i upoređuje vrste privrednih društava (akcionarsko, društvo sa ograničenom odgovornošću, komanditno društvo)

- razlikuje uslove za osnivanje privrednih društava

- upoređuje osobine pojedinih vrsta privrednih društava

Sredstva i izvori sredstava - razumije pojmove:

sredstva, imovina, amortizacija, izvori sredstava

- objašnjava nabavnu, sadašnju, amortizovanu i tržišnu vrijednost osnovnih sredstava

- razumije značaj obrta kapitala

- navodi izvore sredstava i njihovu strukturu

- razlikuje osnovna, obrtna i ostala sredstva privrednog društva

- uočava vezu između nabavne, sadašnje i amortizovane vrijednosti osnovnih sredstava

- analizira učešće pojedinih vrsta izvora u ukupnim izvorima

- razvija osjećaj za ekonomičnost u poslovanju

- razvija osjećaj za poslovnu odgovornost

Ulaganja u reprodukciju - upoznaje pojmove

utrošaka i troškova - navodi podjelu

troškova na fiksne i varijabilne

- definiše pojam kalkulacija

- razlikuje troškove i utroške

- razlikuje troškove prema:

- elementima procesa rada

- mjestu nastanka - nosiocima - uočava značaj

planiranja smanjenja troškova

Rezultati

47



poslovanja privrednog društva - upoznaje pojam i

značaj rezultata poslovanja privrednog društva

- definiše prihod i dobit privrednog društva

- navodi pojavne oblike izražavanja rezultata i faktore koji utiču na njih

- uočava razliku između ukupnog prihoda i dobiti privrednog društva

- prepoznaje faktore koji su uslovili određene rezultate

- razlikuje uslove za postizanje boljih rezultata

- razvija osjećaj za poštovanje određenih principa

Raspodjela rezultata poslovanja - upoznaje pojam i

značaj raspodjele rezultata poslovanja

- upoznaje pojam i značaj zarada(motivacije radnika)

- objašnjava odnos zarada-motivacija

- razumije raspodjelu dobiti

- analizira odnos zarada-motivacija


Ekonomski principi poslovanja - upoznaje princip

produktivnosti i uticaj na poslovanje privrednog društva

- upoznaje princip ekonomičnosti i uticaj na poslovanje privrednog društva

- definiše princip rentabilnosti i objašnjava njegov uticaj na poslovanje privrednog društva

- uočava značaj produktivnosti i njegov uticaj na privredno društvo

- razlikuje i upoređuje principe ekonomičnosti i rentabilnosti

- prepoznaje faktore koji utiču na produktivnost, ekonomičnost i rentabilnost

Razvoj privrednog društva - objašnjava značaj

razvoja za uspješno poslovanje privrednog društva

- obrazlaže potrebu

- uočava značaj planiranja razvoja privrednog društva

- upoređuje faktore koji utiču na razvoj privrednog društva

48



ulaganja u razvoj privrednog društva

Organizacija poslovanja privrednog društva - objašnjava

organizaciju privrednog društva

- objašnjava značaj organizacije kolektiva i organizaciju sredstava

- navodi funkcije privrednog društva

- uočava značaj organizacije privrednog društva

- razlikuje i upoređuje funkcije privrednog društva

- shvata važnost dobrih odnosa u radu


5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - S.Kisić, M.Pavlović: Poslovna ekonomija za II razred, Zavod za udžbenike i

nastavna sredstva, Beograd, 2006. - G.Bogetić: Ekonomika preduzeća, Ekonomski fakultet, Podgorica, 1995. - Lj.Kosar: Ekonomika i organizacija preduzeća, Zavod za udžbenike i nastavna

sredstva, Beograd, 1998. - Zakon o privrednim društvima, SL.list RCG br: 06/02 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Računar, grafoskop, projektno platno, dijaprojektor, katalozi, prospekti. 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu; - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u


periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine.

9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani ekonomist. 10. Povezanost predmeta


- Organizacija privrednog društva


- Kancelarijsko poslovanje

49

1.3. PRAKTIČNA NASTAVA 1. Naziv predmeta: PRAKTIČNA NASTAVA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave


Ukupno

I 40 212 252 II 20 484 504 III 20 607 627

Ukupno 80 1303 1383 Praktična nastava- odjeljenje se dijeli na grupe do 17 učenika

3. Opšti ciljevi nastave - Osposobljavanje za rad na računaru; - Ovladavanje tehnikom slijepog kucanja; - Osposobljavanje za oblikovanje i uređivanje raznih tekstova; - Osposobljavanje za poslove prijema, razvrstavanja i raspoređivanje predmeta,

dokumenata i otpreme pošte; - Osposobljavanje za poslove vođenja evidencija, arhiviranja i čuvanja predmeta i

dokumenata; - Osposobljavanje za poslovno komuniciranje i sekretarsko poslovanje; - Osposobljavanje za oblikovanje zahtjeva, prigovora, molbi i rješenja.

50





Uvod u kompjutersku daktilografiju - upoznaje pojam,

cilj i zadatke daktilografije

- upoznaje razvoj sredstava za pisanje od pisaće mašine do računara

- uočava značaj daktilografije

Oblikovanje tekstova u Word-u - upoznaje računar

kao sredstvo za oblikovanje tekstova

- objašnjava programe za obradu teksta

- opisuje ulogu pojedinih tastera i njihovu upotrebu

- objašnjava rad sa mišem i startovanje programa

- opisuje postavljanje jedinice mjere, veličine i orjentaciju stranice

- objašnjava podešavanje margina

- opisuje izbor i promjenu fontova

- objašnjava označavanje (selection) teksta i rad sa klipbordom

- objašnjava kako da zamijeni veliko slovo malim i obrnuto, kako da formatira disketu

- objašnjava kreiranje foldera i snimanje fajlova

- koristi računar - upotrebljava

programe za obradu teksta

- koristi tastaturu - upotrebljava

pojedine tastere na tastaturi računara

- upotrebljava miš u radu

- vrši startovanje programa

- postavlja jedinice mjere

- određuje veličinu i orjentaciju stranice

- podešava margine - vrši izbor i

promjenu fonta - vrši selektovanje

teksta i radi sa klipbordom

- vrši zamjenu

velikog slova malim i obrnuto

- vrši formatiranje diskete

- otvara folder - snima dokumente


- razvija smisao za

tačnost

51



(dokumenata) - objašnjava pregled

dokumenta prije štampanja

- objašnjava štampanje dokumenta

- opisuje unos i ispravku teksta

- objašnjava mijenjanje i označavanje teksta

- upoznaje traženje i zamjenu riječi

- vrši prethodno pregledanje dokumenta i štampa ga

- vrši unos i ispravku

teksta - vrši mijenjanje i

označavanje teksta - vrši traženje i

zamjenu riječi

Sistem slijepog kucanja - upoznaje pojam,

razvoj i značaj slijepog kucanja

- navodi osnovna slova i objašnjava postavljanje ruku na osnovni red

- objašnjava kucanje na tastaturi kroz pravila i vježbe sistema slijepog kucanja

- objašnjava spacionirano pisanje

- objašnjava podvlačenje izraza i fraza

- objašnjava kucanje velikih slova

- objašnjava kucanje arapskih i rimskih brojeva

- upoznaje kucanje brojeva sa podosnovice

- objašnjava pravila u pisanju znakova interpunkcije i drugih znakova

- upoznaje ćiriličnu tastaturu i njene specifičnosti

- sa deset prstiju na slijepo kuca slova i cifre

- vrši kucanje na tastaturi kroz vježbe sistema slijepog kucanja

- kuca nova slova u kombinaciji sa uvježbanim slovima

- kuca riječi i izdvojene samoglasnike i vježba spacionirano pisanje

- kuca riječi i samoglasnike sa podvlačenjem izraza i fraza

- kuca velika slova - kuca arapske i

rimske brojeve - kuca brojeve sa

osnovnog reda i sa podosnovice

- kuca sve znakove sa posebnim tipkama na tastaturi

- kuca ćirilična slova

Tehničke vježbe - upoznaje značaj

- uočava značaj tehničkih vježbi i


52



tehničkih vježbi u postizanju tačnosti kucanja i brzine

- objašnjava obračunavanje brzine, tačnosti kucanja i kontrolu jezičke ispravnosti

- objašnjava tehničku vježbu kucanja riječi sa velikim slovima azbučnom klasifikacijom

- objašnjava tehničku vježbu kucanja rečenica azbučnom klasifikacijom

kuca vježbe - obračunava brzinu i

tačnost kucanja i kontroliše jezičku ispravnost teksta

- kuca riječi sa velikim slovima azbučnom klasifikacijom

- kuca rečenice azbučnom klasifikacijom

Primjeri tekstova za samostalno oblikovanje - opisuje način i

vrste oblikovanja tekstova

- oblikuje tekstove u blok formi

- oblikuje tekstove u zupčastoj formi

- oblikuje tekstove iz rukopisa

- centrira naslove i tekstove

- kuca tekstove u jedan ili dva stupca

- vrši prepis tekstova na stranim jezicima

53

Razred: DRUGI Informativni ciljevi i



učenik učenik učenik Tehničke vježbe - objašnjava

tehničke vježbe za preciznost-tačnost kucanja i brzinu

- kuca tehničke vježbe za preciznost-tačnost kucanja i brzinu

- kuca riječi s velikim slovima azbučnom klasifikacijom

- obračunava brzinu i tačnost kucanja

Oblikovanje tekstova - demonstrira

oblikovanje tekstova u blok i zupčastoj (francuskoj) formi

- objašnjava pisanje (kucanje) centriranih tekstova i tekstova u stupcima(kolumna-ma)

- objašnjava kreiranje tabela,unošenje teksta u tabele, označavanje u tabeli, promjenu širine kolone i vrsta, izmjene u tabeli,pravljenje okvira i povlačenje linija i sjenčenje

- objašnjava vježbe za tačnost i brzinu kucanja

- oblikuje tekstove u blok i zupčastoj formi, radi prepise oblikovanih tekstova i samostalno oblikuje tekstove na osnovu datih primjera

- kuca centrirane tekstove i tekstove u jednom i dva stupca

- kuca prepis tekstova na stranim jezicima

- kreira tabele - unosi tekst u

tabelu - vrši označavanje u

tabeli - izvodi promjenu

širine kolone i vrsta - izvodi izmjene u

tabeli - pravi okvir, povlači

linije i sjenči u tabeli

- kuca tekstove za mjerenje tačnosti i brzine kucanja


Kancelarijsko poslovanje i poslovna komunikacija - objašnjava

korišćenje kancelarijskog potrošnog

- koristi kancelarijski potrošni materijal

- odabira formate i kvalitet hartije

- organizuje rad u kancelariji

- koristi razne tehničke uređaje



54



materijala, izbor formata i kvaliteta hartije, organizacije rada u kancelariji

- opisuje upotrebu tehničkih sredstava(uređaja) u kancelariji

- objašnjava upotrebu pečata, žigova i štambilja

- objašnjava i nabraja poslove sekretara

- objašnjava odnos sa rukovodiocem, ostalim zaposlenim i strankama

- objašnjava upotrebu sredstava za evidenciju radnih obaveza

- objašnjava izradu plana radnog dana

- objašnjava korišćenje knjige i kartoteke kao evidencionih sredstava

- objašnjava pravilno komuniciranje posredstvom telefona, pravilno korišćenje telefaksa i drugih sredstava komunikacije

- objašnjava komunikaciju sa strankama, pozivanje stranke, organizaciju i način prijema stranke

(računar, telefon, telefaks, štampač, skener, fotokopirni aparat)

- pravilno koristi pečate, žigove i štambilje

- vježba svakodnevne i povremene poslove sekretara

- demonstrira odnos prema rukovodiocu, kolegama i strankama

- koristi razne vrste kalendara i rokovnik

- izrađuje pregled obaveza za određeni vremenski period

- izrađuje plan radnog dana

- unosi podatke u evidenciju dežurstva i kadrovsku evidenciju

- koristi razne vrste knjiga koje se koriste u kancelarijskom poslovanju

- koristi razne vrste kartoteka

- pravilno koristi telefon i komunicira posredstvom telefona

- prima i bilježi telefonske poruke

- pravi zabilješku o obavljenom telefonskom razgovoru

- koristi telefaks - demonstrira

uspostavljanje


- razvija naviku

sistematičnosti i marljivosti u radu

55



- objašnjava pravilnu upotrebu sistema klasifikacije

- opisuje poslove u postupku s poštom

- objašnjava vođenje

raznih knjiga u kancelarijskom poslovanju

- objašnjava

postupak odabiranja, sređivanja, obrade, tehničke zaštite, čuvanja i održavanja arhivske građe

komunikacije sa strankom

- planira i zakazuje prijem stranaka

- sastavlja i šalje poziv za stranku

- koristi razne sisteme klasifikacije(slovni, numerički, decimalni, hronološki)

- prima, otvara i pregleda poštu

- razvrstava i raspoređuje predmete

- evidentira predmete na razne načine(po sistemu kartoteke, putem automatske obrade podataka, evidencija knjigom, vođenje po dosijeima)

- koristi djelovodnik, upisnik, evidencije izdatih uvjerenja, evidencije akata koji su određeni kao državna tajna, registar

- združuje akte, stavlja u omot i dostavljaju rad preko dostavne knjige

- otprema akte - razvodi akte,

arhivira i čuva predmete

- ovjerava potpise, rukopise i prijepise

- izdvaja građu iz registraturskog materijala, obrađu-je je i predlaže mjere tehničke zaštite, čuvanja i održavanja

56

Razred: TREĆI Informativni ciljevi i



učenik učenik učenik Usavršavanje vještine slijepog kucanja - objašnjava

tehničke vježbe za tačnost i brzinu kucanja

- demonstrira prepise oblikovanih tekstova u blok i zupčastoj formi, centriranih tekstova i tekstova u stupcima

- objašnjava prepise tekstova na stranim jezicima u blok i zupčastoj formi, centriranih tekstova i tekstova u stupcima

- upoznaje samostalno oblikovanje tekstova ( na osnovu primjera, iz rukopisa, po diktatu) u blok i zupčastoj formi, centriranje tekstova i kucanje u stupcima

- upoznaje vježbe mjerenja tačnosti i brzine kucanja

- objašnjava estetsko oblikovanje teksta

- kuca tehničke vježbe za tačnost i brzinu kucanja

- kuca prepise oblikovanih tekstova u blok i zupčastoj formi, centriranih tekstova i tekstova u stupcima

- kuca prepise tekstova na stranim jezicima u blok i zupčastoj formi

- oblikuje tekstove u

blok i zupčastoj formi na osnovu primjera, iz rukopisa, po diktatu

- oblikuje centrirane tekstove i tekstove u stupcima

- kuca tekstove za mjerenje tačnosti i brzine kucanja

- vrši estetsko oblkovanje tekstova

Poslovna korespodencija - objašnjava stilove i

fraze u poslovnoj korespodenciji

- objašnjava poslovno pismo i njegove elemente

- objašnjava oblikovanje poslovnih pisama u raznim formama

- koristi stilove i fraze u poslovnoj korespodenciji

- oblikuje poslovna pisma

- izrađuje šeme za oblikovanje poslovnih pisama u raznim formama

- oblikuje poslovna pisma u raznim formama


57



- opisuje adresiranje koverti i adresiranje pisanih pošiljki

- objašnjava kratka poslovna pisma

- objašnjava inokorespodenciju

- adresira koverte i pisane pošiljke

- oblikuje kratka poslovna pisma

- oblikuje sastave u inokorespodenciji

Korespodencija u robnom prometu - objašnjava formu

poslovnih pisama u robnom prometu i navodi vrste poslovnih pisama i njihovo oblikovanje

- objašnjava vrste i primjenu obrazaca u robnom prometu

- objašnjava kupoprodajni ugovor, njegove elemente i oblikovanje

- objašnjava prijem robe i dokumenta koja se sastavljaju prilikom prijema

- oblikuje upit kupca u raznim formama na osnovu zadatih elemenata i samostalno

- oblikuje razne vrste ponuda(cirkularna, opšta, posebna ponuda, posebna ponuda s pravom na opoziv, elefaks ponuda)

- oblikuje porudžbinu

- oblikuje druga poslovna pisma u robnom prometu (bonifikaciju, urgenciju, propratno pismo)

- popunjava obrasce u robnom prometu (otpremnicu, zaključnicu, fakturu)

- sastavlja i oblikuje kupoprodajni ugovor

- sastavlja komisijski zapisnik,potvrdu o prijemu robe

- razvija smisao za

tačnost

Službena korespodencja - objašnjava

sadržinu i oblikovanje službenog akta u raznim formama

- objašnjava sadržinu rješenja i njegove sastavne djelove

- sastavlja i oblikuje službeni akt

- izrađuje šeme za oblikovanje službenih akata u raznim formama

- sastavlja i oblikuje rješenje

- oblikuje zapisnike u upravnom postupku

- razvija sposobnost pisanog izražavanja

58



- objašnjava sadržinu zapisnika u upravnom postupku

- objašnjava sadržinu zaključka

- oblikuje zaključak

Korespodencija u vezi sa sastancima - objašnjava

pripremu i organizovanje sastanaka

- opisuje tok sastanka

- objašnjava bilježenje toka sastanka i sastavljanje zapisnika

- objašnjava vrste zapisnika i njihove djelove

- objašnjava izradu izvoda iz zapisnika

- navodi druge korespodentne sastave u vezi sa sastancima i skupovima

- priprema materijal, organizuje i zakazuje sastanak

- obavlja prethodne pripreme sastanka

- obavlja tehničke pripreme sastanka

- sastavlja i oblikuje poziv za učesnike

- bilježi tok sastanka u zapisnik

- sastavlja pojedine elemente zapisnika(uvodni dio, razrada dnevnog reda zapisnika bilježeći tok diskusije i završetak zapisnika)

- izrađuje izvod iz zapisnika

- sastavlja i oblikuje druge sastave vezano za sastanke( odluke, rješenja i sl.)

- evidentira učesnike sastanka i izdaje potvrdu o učešću

Korespodencija u vezi sa službenim putovanjima - objašnjava

pripremu službenog putovanja

- objašnjava sadržinu korespodentnih sastava u vezi sa službenim putovanjima (putni nalog, putni račun i dr.)

- organizuje i priprema službeno putovanje

- prikuplja informacije o prevoznom sredstvu, rezerviše i nabavlja karte

- obavještava o poslovnom sastanku ili prijavljuje dolazak

- rezerviše hotelski smještaj i sastavlja

59



potvrdu o izvršenoj rezervaciji

- priprema materijal za put

- priprema putni nalog

- sastavlja izvještaj o obavljenom službenom putu

Korespodencija u vezi sa zasnivanjem radnog odnosa - objašnjava

sadržinu prijave o slobodnom radnom mjestu

- objašnjava sadržinu ugovora o radu

- navodi i objašnjava korespodentne sastave u vezi sa zasnivanjem radnog odnosa

- popunjava prijavu o slobodnom radnom mjestu

- sastavlja prijavu za učešće na oglas

- sastavlja i oblikuje CV

- sastavlja i oblikuje poziv na razgovor učesnicima oglasa ili konkursa

- oblikuje izvještaj o izboru kandidata i obavještava kandidate o izboru

- sastavalja i oblikuje ugovor o radu


Poslovno dopisivanje sa bankama i poštom - objašnjava pojam

platnog prometa - objašnjava

sadržinu korespodentnih sastava i popunjavanje obrazaca u vezi sa platnim prometom

- popunjava obrasce za otvaranje tekućeg i žiro računa

- popunjava nalog za uplatu

- popunjava nalog za isplatu

- popunjava nalog za prenos

- popunjava nalog za naplatu

Podnesci - objašnjava

sadržinu i vrste podnesaka

- sastavlja i oblikuje zahtjev

- sastavlja i oblikuje prijavu

- sastavlja prigovor - sastavlja žalbu - sastavlja i oblikuje

tužbu

Isprave i kratki sastavi - objašnjava

sadržinu i navodi

- sastavlja i oblikuje potvrdu

- sastavlja i oblikuje revers

60



vrste isprava - sastavlja priznanicu

- sastavlja i oblikuje punomoćje

- sastavlja uvjerenje 5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Branka Subotić, Slobodan Rajković: Kancelarijsko poslovanje, Zavod za udžbenike

i nastavna sredstva, Beograd, 2006. - Draga Romanović: Sekretarsko poslovanje, Zavod za udžbenike i nastavna

sredstva, Beograd, 2005. - Jelena Manojlović, Staniša Ignjatović: Poslovna i službena korespondencija, Zavod

za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2005. - Dragana Spasić, Jovan Rakinić: Korespondencija sa sekretarskim poslovanjem,

Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2002. - Ljubica Mirosavljević, Staniša Ignjatović: Birotehnika, Zavod za udžbenike i

nastavna sredstva, Beograd, 2006. - Zakon o arhivskoj djelatnosti, Sl.list RCG, br.25/92, 6/94, 27/94 - Uredba o kancelarijskom poslovanju organa državne uprave, Sl.list RCG br.61/92 - Zakon o pečatu RCG i pečatima državnih organa, Sl.list RCG, br.56/93 i 27/94 - Zakon o ovjeravanju potpisa, rukopisa i prepisa, Sl.list br.8/72 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Računari sa odgovarajućom programskom opremom, telefonski aparat i linije za

internet vezu, grafoskop, projektno platno, dijaprojektor i folije za grafoskop, kancelarijski materijal i pribor, telefaks, skener, štampač, pribor za koričenje i plastificiranje dokumenata, fotokopir aparat, obrasci iz radnog prava i upravnog postupka.

7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Usmena provjera znanja, najmanje jednom u klasifikacionom periodu; - Pismeni zadaci (dva, po jedan u polugodištu); - Pismene vježbe; Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. Zaključna ocjena izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani pravnik, sa položenim ispitom iz daktilografije i poznavanjem rada na

računaru.

61

10. Povezanost predmeta Povezanost sa predmetom Znanja

Predmet Znanja - Komunikacija sa strankama - Poslovna kultura i poslovni

bonton

- Poslovna psihologija - Činioci komunikacionog procesa

- Poslovni razgovori - Podnesci - Pravo - Podnesci u upravnom,

krivičnom, parničnom i izvršnom postupku



- Poslovna informatika - Rad u Word-u i Excel-u

62

2. ZAVRŠNI ISPIT 2.1. ISPITNI KATALOZI 2.1.1. Poslovna komunikacija i birotehnika 1. Naziv ispitnog kataloga: Poslovna komunikacija i birotehnika 2. Cilj ispita: Provjera uspješnosti učenika pri usvajanju neophodnih standarda znanja iz oblasti poslovne komunikacije i birotehnike. 3. Standardi znanja koji se ocjenjuju na stručnom ispitu

Sadržaji Znanje i vještine Uvod

- objašnjava pojam, cilj i zadatak predmeta poslovna komunikacija i birotehnika

Savremena kancelarija i kancelarijsko poslovanje

- objašnjava pojam i ulogu kancelarijskog poslovanja

- objašnjava radno okruženje - navodi kancelarijski potrošni materijal - definiše pojam i navodi osobine

kancelarijskog izvršioca (radnika) i poslovnog sekretara

- opisuje poslove poslovnog sekretara - navodi tehnička sredstva (uređaje) u

kancelariji (telefon, telefaks, računar, štampač, skener, fotokopirni aparat)

- objašnjava namjenu pečata, žigova i štambilja, svrhu i način njihovog korišćenja

Poslovna kultura i poslovni bonton

- objašnjava pojam poslovne kulture i poslovnog bontona

- objašnjava kulturu rada i kulturu ponašanja - opisuje odnos prema rukovodiocu, ostalim

zaposlenim i strankama - objašnjava radnu disciplinu i oslovljavanje

među zaposlenima

Evidencija i evidenciona sredstva

- objašnjava pojam i principe evidencija - objašnjava pojam i značaj evidencionih

sredstava - opisuje knjigu kao evidenciono sredstvo,

njenu primjenu i vrste - opisuje kartoteku kao evidenciono

sredstvo, način vođenja i navodi vrste kartoteka

- objašnjava izradu plana radnog dana i navodi sredstva za evidenciju radnih obaveza (kalendar, rokovnici i pregled obaveza)

- razlikuje podatke koji se unose u evidenciju dežurstva i kadrovsku evidenciju

Komunikacija i sredstva za komunikaciju

- objašnjava pojam i vrste komuniciranja - objašnjava načine komuniciranja - upoznaje telefon kao sredstvo

komununikacije i vrste telefona

63

Sadržaji Znanje i vještine - objašnjava korišćenje telefaksa i navodi

njegove funkcije - navodi druga sredstva za komunikaciju

Komunikacija sa strankama

- objašnjava pojam stranke i odnos prema strankama

- objašnjava organizaciju, način prijema i poziva stranaka

Klasifikacija i sistemi klasifikacije

- navodi značaj klasifikacije - upoređuje pojedine sisteme klasifikacije

Postupak sa tekućom poštom

- opisuje kancelarijska radna mjesta za prijem pošte

- navodi osnovne pojmove u postupku sa poštom

- obrazlaže osnovne faze u postupku sa poštom

- objašnjava načine evidentiranja predmeta i korišćenje knjiga prilikom zavođenja pošte kao i drugi načini vođenja evidencije

- opisuje administrativno-tehničku obradu predmeta

Kancelarijsko poslovanje u oblasti privrede

- objašnjava kancelarijsko poslovanje u oblasti privrede

- navodi značaj ovjeravanja potpisa, rukopisa i prepisa

Arhivska djelatnost

- objašnjava pojam i značaj arhivske djelatnosti

- navodi osnovne pojmove iz arhivske djelatnosti

- objašnjava odabiranje, smještaj, sređivanje i obradu arhivske građe

- opisuje tehničku zaštitu, čuvanje i održavanje arhivske građe

Korespondencija

- objašnjava pojam, značaj, lica i vrste korespondencije

- navodi i upoređuje osnovna načela korespondencije

Poslovna korespondencija

- objašnjava pojam poslovne korespondencije

- navodi stilove i fraze u poslovnoj korespondenciji

- objašnjava poslovno pismo i navodi njegove elemente

- navodi i upoređuje forme poslovnih pisama opisuje koverat i adresiranje pisanih pošiljki

- objašnjava kratka poslovna pisma - navodi značaj inokorespondencije

Službena korespondencija

- navodi vrste službene korespondencije - navodi vrste pisanih sastava u službenoj

korespondenciji - objašnjava primjenu i djelove službenog

dopisa Korespondencija u robnom prometu - navodi vrste i objašnjava formu poslovnih

64

Sadržaji Znanje i vještine pisama u robnom prometu

- navodi obrasce u robnom prometu

Korespondencija u vezi sa sastancima

- objašnjava pojam i vrste sastanaka - objašnjava pripremu i organizovanje

sastanaka - objašnjava bilježenje toka sastanka i vrste

zapisnika sa sastanaka - navodi druge korespondentne sastave u

vezi sa sastancima i skupovima

Korespondencija u vezi sa službenim putovanjem

- objašnjava pojam i vrste službenih putovanja

- opisuje pripremu službenog putovanja - objašnjava sastavljanje i oblikovanje

korespondentnih sastava u vezi sa službenim putovanjima

- objašnjava pojam akontacije i dnevnice

Poslovno dopisivanje sa bankama i poštom

- objašnjava pojam platnog prometa - objašnjava sastavljanje i oblikovanje

korespondentnih sastava i popunjavanje obrazaca u vezi sa platnim prometom

Podnesci i isprave - objašnjava pojam i vrste podnesaka - objašnjava pojam i vrste isprava

4. Tip ispita : Usmeni Nastavnik sastavlja, a stručni aktiv utvrđuje spisak ispitnih pitanja na osnovu ispitnog kataloga. Na ispitnom listu treba da budu tri pitanja, kombinovana po složenosti na odgovarajući način – da budu iz različitih taksonomskih kategorija i iz različitih tematskih oblasti. Kandidat ima pravo da se pripremi za usmeni ispit 20 minuta. Usmeni ispit traje najviše 20 minuta. Ocjenu na usmenom ispitu oblikuje ispitna komisija, na prijedlog ispitivača. 5. Dozvoljena pomagala Nijesu predviđena. 6. Literatura i drugi izvori Za kandidate je preporučena literatura data u katalogu znanja i godišnjem planu rada nastavnika.

65

2.1.2. Ispitni katalog praktičnog dijela završnog ispita 1. Ciljevi ispita Na ispitu ocjenjujemo: - Stepen praktične osposobljenosti na profesionalnom području; - Povezanost stručno-teorijskih i praktičnih znanja; - Brzinu i tačnost kucanja; - Tehniku slijepog kucanja; - Tehničko oblikovanje i uređivanje tekstova; - Pravilnu upotrebu stručne terminologije; - Samostalnost u uočavanju problema, njihovom rješavanju, predstavljanju i

vrednovanju predloženih rješenja; - Samostalnost u korišćenju literature i drugih izvora, sistematičnost u radu; - Poznavanje propisa za obezbjeđenje zaštite na radu i zaštite okoline; - Racionalno korišćenje materijala, vremena i energije; - Samostalnost u komunikaciji, predstavljanju i argumentovanju stavova.

2. Okvirni spisak zadataka za praktični dio završnog ispita

- Izrada koverte - Izrada nedjeljnog pregleda obaveza - Izrada kalendara - Izrada obrasca potvrde o prijemu podneska - Izrada spoljašnje strane omota spisa - Izrada obrasca iz knjige primljene pošte - Izrada djelovodnika - Evidentiranje prispjele i poslate pošte - Izrada skraćenog djelovodnika - Izrada popisa akata - Izrada arhivske knjige - Izrada kontrolnika poštarine - Izrada poslovnog pisma - Izrada ponude - Izrada upita kupca - Izrada porudžbine - Izrada ugovora - Izrada otpremnice - Izrada fakture - Izrada trebovanja i povratnice - Izrada prijave - Izrada molbe - Izrada uvjerenja - Izrada potvrde - Izrada priznanice - Izrada reversa - Izrada punomoćja - Izrada rješenja - Izrada zapisnika sa sastanka - Izrada službenog dopisa - Izrada poziva za stranku - Izrada obrasca za otvaranje žiro računa - Izrada zaključka - Izrada putnog naloga i putnog računa - Izrada urgencije

66

- Izrada komisijskog zapisnika o prijemu robe - Izrada izvoda iz zapisnika - Izrada CV

Uputstvo za sprovođenje završnog ispita Praktični rad na završnom ispitu obuhvata samostalan rad i čitavi tok ispita(priprema, izrada rada i odbrana) obavlja se pred ispitnom Komisijom. Izrada konkretnog praktičnog zadatka za završni rad izvodi se na računaru. 3. OBAVEZNI NAČINI PROVJERAVANJA ZNANJA

R.br. Naziv predmeta Naziv predmeta 1. Ustavno uređenje CG - usmeno 2. Osnovi prava - usmeno 3. Poslovna psihologija - usmeno

4. Poslovna informatika - usmeno - praktičan rad

5. Pravo - usmeno

6.

Poslovna komunikacija i birotehnika - usmeno - pismeni zadaci (dva, po jedan u

polugodištu) - pismeno (pismene vježbe)

7. Poslovna ekonomija - usmeno

8. Praktična nastava - usmeno - pismeno (praktičan zadatak)

4. USLOVI ZA ZAVRŠETAK OBRAZOVANJA - Za završetak srednjeg stručnog obrazovanja u trogodišnjem trajanju za obrazovni

program Administrator potrebno je završiti treću godinu obrazovanja sa pozitivnim ocjenama iz svih nastavnih predmeta, odraditi sve slobodne aktivnosti, obaveze iz praktičnog obrazovanja u procesu rada i položiti završni ispit.

- Obrazovanje se završava polaganjem završnog ispita. Završni ispit za obrazovni program Administrator sastoji se iz:

- pismenog ispita iz Maternjeg jezika i književnosti; - usmenog ispita iz stručno-teorijskog predmeta; - praktičnog rada sa odbranom. Kao stručno-teorijski predmet učenik polaže Poslovnu komunikaciju i birotehniku. Standardi znanja, razvrstani po taksonomskim stepenima i način provjeravanja dati su u ispitnom katalogu. 5. NAČIN PRILAGOĐAVANJA PROGRAMA UČENICIMA SA POSEBNIM POTREBAMA Za učenike sa posebnim potrebama obrazovni program se izvodi: - prilagođavanjem uslova izvođenja uz dodatnu stručnu pomoć, u skladu sa

Zakonom o usmjeravanju djece sa posebnim potrebama. Škola treba da u roku od 30 dana uradi individualni plan, na osnovu važećeg, uzimajući u obzir stav da učenici treba da postignu iste standarde znanja u svim nastavnim predmetima;

- prilagođavanjem programa tako da se određeni sadržaji zamjenjuju njihovim ekvivalentima, koji omogućavaju dostizanje istog profesionalnog standarda, odnosno profesionalnih kompetencija.

Obrazovanje učenika sa posebnim potrebama može se produžiti najviše za jednu godinu.

67

6. NAČIN PRILAGOĐAVANJA PROGRAMA ZA OBRAZOVANJE ODRASLIH Za prilagođavanje obrazovnog programa koji je pripremljen za stručno obrazovanje mladih potrebama odraslih potrebno je: - iz nastavnog plana izbrisati nastavni predmet Fizičko vaspitanje, kao i Slobodne

aktivnosti, koji time prestaju biti uslov za završetak obrazovanja. Škola je obavezna da odraslima ponudi školske aktivnosti kojim se oni mogu priključiti po sopstvenoj želji;

- škola je dužna da uradi prilagođen program praktičnog obrazovanja s obzirom na poslove i zadatke koje obavlja učesnik obrazovanja.

Provjeravanje znanja sprovodi se putem ispita, pri čemu se uzimaju u obzir načini provjeravanja znanja određeni obrazovnim programom. 7. PROFIL STRUČNE SPREME NASTAVNIKA I STRUČNIH SARADNIKA

R.br. Nastavni predmeti Stručna sprema

Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika

1. Ustavno uređenje CG VSS - Diplomirani pravnik 2. Osnovi prava VSS - Diplomirani pravnik

3.

Poslovna psihologija VSS - Profesor psihologije - Profesor pedagogije-psihologije - Psiholog - Pedagog

4.

Poslovna informatika VSS - Profesor matematike - Diplomirani matematičar - Profesor tehnike i informatike - Diplomirani inžinjer

elektrotehnike, smjer računske tehnike i informatike

- Diplomirani inžinjer organizacije rada, smjer kibernetike

5. Pravo VSS - Diplomirani pravnik

6. Poslovna komunikacija i birotehnika

VSS - Diplomirani pravnik sa položenim ispitom iz daktilografije i poznavanjem rada na računaru

7. Poslovna ekonomija VSS - Diplomirani ekonomist

8. Praktična nastava VSS - Diplomirani pravnik sa položenim

ispitom iz daktilografije i poznavanjem rada na računaru

8. OBLIK ORGANIZACIJE IZVOĐENJA OBRAZOVNOG PROGRAMA Obrazovni program izvodi se u školskom obliku.

68

9. BROJ ČASOVA PO GODINAMA OBRAZOVANJA I VRSTAMA NASTAVE

Vrsta nastave Red.br. Nastavni predmeti Razred Ukupno

časova T V P

Broj časova kod kojih se

odjeljenje dijeli na grupe

1. Ustavno uređenje CG I 72 72 2. Osnovi prava I 72 72 3. Poslovna psihologija I 72 72 4. Poslovna informatika II 72 36 36 72 5. Pravo II 108 96 12

6. Poslovna komunikacija i birotehnika

II i III 138 102

7. Poslovna ekonomija III 66 66 8. Praktična nastava I, II i III 1383 80 1303 1303

10. SLOBODNE AKTIVNOSTI Slobodne aktivnosti učenika sastavni su dio nastavnog plana i obrazovnog programa. Koncepcija slobodnih aktivnosti zasniva se na tome da doprinose kako rekreaciji i opštekulturnom uzdizanju učenika, tako i upotpunjavanju stručnog znanja. Slobodne aktivnosti sadrže obavezne i sadržaje po izboru učenika. Program slobodnih aktivnosti priprema škola, polazeći od utvrđenog broja časova u nastavnom planu (u I i II razredu po 36 časova, a u III – 33 godišnje). Program slobodnih aktivnosti je sastavni dio godišnjeg plana rada škole, a sastoji se iz tri cjeline: obavezni sadržaji vezani za opšteobrazovno područje: - dani sporta; - ekološke aktivnosti; - filmske, pozorišne, muzičke predstave i likovne izložbe; - posjeta istorijskim spomenicima, muzejima, sajmu knjiga i dr; obavezni sadržaji vezani za stručno-teorijsko područje: - posjete institucijama i preduzećima koja su stručno vezana za obrazovni program

koji se realizuje; - posjete sajmovima informatike, tehnike i nastavne tehnologije; - učešće na stručnim predavanjima i takmičenjima u poznavanju određenih oblasti; sadržaji po izboru učenika: - učešće u raznim sekcijama (sportska, dramska, literarna, muzička, likovna, - informatička, prva pomoć, saobraćajni propisi, tehnički i Internet klub i dr.); - socijalni rad učenika; - organizovanje dopunske i dodatne nastave i dr. Uspješnost učenika na slobodnim aktivnostima se ne ocjenjuje, ali su učenici obavezni da realizuju sadržaje slobodnih aktivnosti jer je to uslov za napredovanje u viši razred, kao i za završetak obrazovnog programa.

69

11. PROFESIONALNA PRAKSA Učenici poslije završenog prvog i drugog razreda obavljaju profesionalnu praksu u skladu sa nastavnim planom. Praksa se obavlja u proizvodnim objektima izvan škole. Program profesionalne prakse je u korelaciji sa programima stručno-teorijskih predmeta i praktične nastave. Za izradu programa profesionalne prakse zadužena je škola. Profesionalna praksa se ne ocjenjuje, ali je uslov za završetak razreda.

Radna grupa za izradu obrazovnog programa: - Zlatana Bakić, SEŠ „Mirko Vešović“, Podgorica - Ana Kovačević, SEŠ „Mirko Vešović“, Podgorica - Zorica Jović, SEŠ „Mirko Vešović“, Podgorica - Lidija Vujović, SEŠ „Mirko Vešović“, Podgorica - Tanja Đorojević, SEŠ „Mirko Vešović“, Podgorica - Ljiljana Knežević, Ekonomsko-ugostiteljska škola, Nikšić - Tatjana Božović, SEŠ „Mirko Vešović“, Podgorica Koordinator: Srđan Obradović, Centar za stručno obrazovanje

70

Documents

ADMINISTRATOR - gov.me · ZAVRŠNI ISPIT.....63 3. OBAVEZNI NAČINI ... Lokalna samouprava -upoznaje pojam lokalne samouprave - objašnjava i navodi obilježja opštine - navodi nadležnosti