Upload
others
View
7
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
รายงานการศกษา
เรอง อตสาหกรรมทองเทยวในภาคใต (กรณศกษา : อตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกต)
ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ภาวนศร ชววลล/ อารยา จนทรสกล/ ธนก พรเทวบญชา/ จรสวชญ สายธารทอง
ธนวาคม 2560
บทคดยอ
ภาคการทองเทยวเปนภาคเศรษฐกจทส าคญของประเทศเนองจากมอตราการเตบโตสงสดเมอเทยบกบ ภาคเศรษฐกจอน สะทอนจากรายไดของโรงแรมและรานอาหารป 2558 ขยายตวรอยละ 14.6 โดยรายไดภาค การทองเทยวของประเทศสวนใหญอยในกรงเทพมหานคร คดเปนรอยละ 56.3 รองลงมาคอจงหวดภเกตคดเปน รอยละ 11.5 และหากพจารณารายไดภาคการทองเทยวของภาคใต พบวารายไดสวนใหญอยในจงหวดภเกตรอยละ 49.1 ซงมนกทองเทยวตางชาตเดนทางเขามาทองเทยวมากทสดในภาคใต เปนจ านวน 8.8 ลานคนในป 2559 สวนใหญเปนนกทองเทยวจน รองลงมาคอรสเซย ออสเตรเลย และเยอรมน ทงนนกทองเทยวจนเปนนกทองเทยวกลมหล กของภ เ ก ตและม อต ราการ เต บ โตส งส ด ส าหร บการ เด นทาง น กท อง เท ย ว น ยม เด นทา งด ว ย สายการบนทงแบบประจ าและแบบเหมาล า เมอพจารณาดานคาใชจายของนกทองเทยวตางชาต พบวาสวนใหญเปนคาใชจายดานทพกมากทสด รองลงมาคอดานบนเทงและนนทนาการ โดยบรษทน าเทยว (Tour Operator) และตวแทนจ าหนายทวร (Travel Agency) เปนตวกลางในการวางแผนการทองเทยว โดยเฉพาะนกทองเทยวประเภทกรปทวร รวมไปถงชองทางการจองสนคาและบรการทองเทยวผาน Online Travel Agency (OTA) สงผลใหนกทองเทยวทเดนทางดวยตนเองมความสะดวกมากยงขน โดยกลมนกทองเทยวทเดนทางทองเทยวดวยตนเองมสดสวนสงถงรอยละ 68.8
เมอพจารณาดานรายไดของธรกจในอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกต พบวา รายไดสวนใหญอยในภาคธรกจโรงแรมและทพก แตมระดบการแขงขนในตลาดสง และเปนกลมทสรางมลคาเพมสงใหกบอตสาหกรรมฯ ซงมลคาเพมทเกดขนสวนใหญคอก าไรของผประกอบการ นอกจากน จากการศกษาโครงสรางตนทนของธรกจ พบวา อาหารและสนคาเกษตรเปนตนทนหลกของธรกจโรงแรมและทพกและรานอาหาร อกทงเทคโนโลย เชน เทคโนโลยการรบช าระเงน เปนตน มผลกระทบสรางความเปลยนแปลงใหกบธรกจทองเทยว ผประกอบการจงควรตระหนกและปรบใหทนกบเทคโนโลยใหมเพอตอบสนองใหตรงกบพฤตกรรมของนกทองเทยว
ส าหรบการตดตามและวเคราะหเศรษฐกจภาคการทองเทยว พบวา ภาคธรกจโรงแรมและทพกสามารถเปนตวแทนของอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกตไดด เนองจากมรายไดและสรางมลคาเพมสงใหกบอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกต สวนการคาดการณจ านวนนกทองเทยว สายการบนสามารถเปนตวแทนของขอมลในการส ารวจตวเลขจ านวนนกทองเทยวลวงหนาไดด
ดาวนโหลดเอกสารผานทางเวปไซต www.bot.or.th
ก ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
สารบญ 1. บทน าและกรอบการศกษา .......................................................................................................................... 1
2. ขอบเขตการศกษา ...................................................................................................................................... 6
3. กรอบและวธการวเคราะห .......................................................................................................................... 6
4. ผลการศกษา ............................................................................................................................................... 7
4.1 พฤตกรรมการทองเทยว 7
4.1.1 ฤดกาลการทองเทยวในจงหวดภเกต 7
4.1.2 ลกษณะการเดนทาง 14
4.1.3 แหลงทองเทยวยอดนยมของนกทองเทยวตางชาต 16
4.1.4 โครงสรางการใชจายของนกทองเทยว 16
4.2 ผเลนหลกและระดบการแขงขน 19
4.3 ความเชอมโยงของธรกจในอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกต 22
4.4 โครงสรางการผลตและมลคาเพมของอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกต 23
4.4.1 โครงสรางตนทนการผลตและการกระจายรายไดจากนกทองเทยวไปยงธรกจตางๆ ในอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกต 23
4.4.2 การสรางมลคาเพมของอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกต 25
4.4.3 แนวโนมมลคาเพมของอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกตป 2561 26
4.5 ประเดนทนาสนใจ 29
4.5.1 การก าหนดราคาสนคาและบรการ 29
4.5.2 รปแบบการช าระเงน 29
4.5.3 สดสวนคานายหนา (Commission) 30
4.5.4 ผลกระทบจากเทคโนโลย 31
5. สรปและขอเสนอแนะ ............................................................................................................................... 32
ภาคผนวก ..................................................................................................................................................... 37
อางอง ........................................................................................................................................................... 48
ข ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
สารบญตาราง
ตารางท 1 The Travel & Tourism Competitiveness Index 2017 2 ตารางท 2 กรอบการศกษา วธการ และแหลงขอมล 7 ตารางท 3 กลมนกทองเทยวตางชาตในจงหวดภเกต ป 2558 และ ป 2559 9 ตารางท 4 วนหยดและฤดของประเทศจน 10 ตารางท 5 วนหยดและฤดของประเทศรสเซย 11 ตารางท 6 วนหยดและฤดของประเทศออสเตรเลย 12 ตารางท 7 วนหยดและฤดของประเทศเยอรมน 13 ตารางท 8 เปรยบเทยบคาใชจายของนกทองเทยวตางชาต 18 ตารางท 9 คาใชจายของนกทองเทยวสญชาตหลกในภเกต แยกหมวดการใชจาย 18 ตารางท 10 การกระจกตวของกลมธรกจในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต 20 ตารางท 11 ระดบการแขงขนของตลาด ธรกจหลกในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต 20 ตารางท 12 โครงสรางตนทนของแตละภาคธรกจในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต 24 ตารางท 13 การสรางมลคาเพมของอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต และความเชอมโยงของธรกจ 25 ตารางท 14 มลคาเพมในอตสาหกรรมทองเทยวฝงอนดามนป 2561 27 ตารางท 15 สดสวนมลคาเพมทเกดขนในอตสาหกรรมทองเทยวฝงอนดามนป 2561 จ าแนกรายธรกจ 27 ตารางท 16 มลคาเพมในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต ป 2561 จ าแนกรายธรกจ 28 ตารางท 17 รปแบบการช าระเงนของธรกจตาง ๆ ในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต 29 ตารางท 18 เปรยบเทยบมลคาเพมฝงอนดามนและจงหวดภเกตในอตสาหกรรมทองเทยว ป 2561 35 ตารางท 19 Business Model บรษทน าเทยว และตวแทนจ าหนายทวร 41 ตารางท 20 Business Model โรงแรมและทพกระดบ 4 ดาวขนไป 41 ตารางท 21 Business Model โรงแรมและทพกระดบ 3 ดาวลงมา 42 ตารางท 22 Business Model รานอาหาร 42 ตารางท 23 Business Model สถานบนเทง Pub & Restaurant 43 ตารางท 24 Business Model บนเทงและนนทนาการ (สปา) 43 ตารางท 25 Business Model บนเทงและนนทนาการ (การแสดงโชว) 44 ตารางท 26 Business Model ธรกจขนสงทางบก 44 ตารางท 27 Business Model ธรกจขนสงทางน า 45 ตารางท 28 Business Model ศนยการคา 45 ตารางท 29 Business Model รานขายของฝาก 46 ตารางท 30 Business Model รานขายเครองประดบ และจวเวอร 46 ตารางท 31 Business Model โรงงานผลตสนคา (หมอนยางพารา) 47 ตารางท 32 Business Model บคคลรบอนญาต Money Changer 47
ค ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
สารบญรปภาพ
รปท 1 ดชนการเตบโต GRP ภาคใต แยกภาคเศรษฐกจ (ป 2538 = 100) 2 รปท 2 จ านวนนกทองเทยวผานส านกงานตรวจคนเขาเมองของภาคใต (ปรบฤดกาล) 3 รปท 3 รายไดภาคโรงแรมและรานอาหารในภาคใต ป 2558 3 รปท 4 แผนผงแสดงกระบวนการตดสนใจซอของผบรโภค 4 รปท 5 องคประกอบการจดการอตสาหกรรมทองเทยว 5 รปท 6 จ านวนนกทองเทยวผานส านกงานตรวจคนเขาเมอง ฝงอนดามนของภาคใต 8 รปท 7 จ านวนนกทองเทยวตางชาตในจงหวดภเกต ป 2558-2559 8 รปท 8 นกทองเทยวสญชาตหลกในจงหวดภเกต ป 2559 9 รปท 9 จ านวนนกทองเทยวจนในจงหวดภเกต ป 2554-2559 และ ฤดกาลทองเทยวของนกทองเทยวจนในจงหวดภเกต 10 รปท 10 จ านวนนกทองเทยวรสเซยในจงหวดภเกต ป 2554-2559 และ ฤดกาลทองเทยวของนกทองเทยวรสเซยในจงหวด
ภเกต 11 รปท 11 จ านวนนกทองเทยวออสเตรเลยในจงหวดภเกต ป 2554-2559 และฤดกาลทองเทยวของนกทองเทยวออสเตรเลยใน
จงหวดภเกต 12 รปท 12 จ านวนนกทองเทยวเยอรมนในจงหวดภเกต ป 2554-2559 และฤดกาลทองเทยวของนกทองเทยวเยอรมนในจงหวด
ภเกต 13 รปท 13 รปแบบการจดการเดนทาง ของนกทองเทยวตางชาตในจงหวดภเกต ป 2559 14 รปท 14 สายการบนระหวางประเทศทมจ านวนผโดยสารสงสด 10 อนดบ ณ ทาอากาศยานภเกต และเสนทางบนหลกป
2559 14 รปท 15 จ านวนผโดยสารขาเขาระหวางประเทศจากเทยวบนประจ า (Schedule Flight) ทาอากาศยานภเกต ป 2559 แบง
ตามประเทศตนทาง 15 รปท 16 จ านวนผโดยสารขาเขาระหวางประเทศจากเทยวบนเชาเหมาล า ทาอากาศยานภเกต ป 2559 15 รปท 17 แหลงทองเทยวของนกทองเทยวจน รสเซย ออสเตรเลย และเยอรมนในจงหวดภเกต 16 รปท 18 คาใชจายเฉลยและอตราการเตบโตเฉลย แยกหมวดการใชจาย ของนกทองเทยวตางชาตในจงหวดภเกต 17 รปท 19 สดสวนคาใชจายของนกทองเทยวตางชาต ป 2559 17 รปท 20 ระยะเวลาวนพกเฉลยตอครงของนกทองเทยวตางชาต 19 รปท 21 กลมธรกจในอตสาหกรรมทองเทยว จ าแนกตามแนวคดกระบวนการตดสนใจซอของผบรโภค 19 รปท 22 เปรยบเทยบจ านวนโรงแรมและทพก 21 รปท 23 แผนภาพ Supply Chain แสดงความเชอมโยงของธรกจในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต 22 รปท 24 สวนแบงรายไดจากนกทองเทยวตางชาต 25 รปท 25 มลคาเพมของอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกต 26 รปท 26 รายไดและมลคาเพมในอตสาหกรรมทองเทยวในอนดามนและจงหวดภเกตป 2561 28 รปท 27 สวนแบงคานายหนา (Commission) 30 รปท 28 การใหเครดตการช าระเงนของธรกจในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต 31 รปท 29 ผลกระทบจากเทคโนโลยในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต 31 รปท 30 แผนภาพแสดง Supply Chain ของธรกจบรษทน าเทยว 37 รปท 31 แผนภาพแสดง Supply Chain ของธรกจตวแทนจ าหนายทวร 37 รปท 32 แผนภาพแสดง Supply Chain ของธรกจโรงแรมและทพก 38 รปท 33 แผนภาพแสดง Supply Chain ของธรกจรานอาหาร 38 รปท 34 แผนภาพแสดง Supply Chain ของธรกจบนเทงและนนทนาการ 39
ง ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
รปท 35 แผนภาพแสดง Supply Chain ของธรกจขนสงทางบก 39 รปท 36 แผนภาพแสดง Supply Chain ของธรกจรานคา 40 รปท 37 แผนภาพแสดง Supply Chain ของธรกจบคคลรบอนญาต 40
1 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
1. บทน าและกรอบการศกษา การทองเทยวเปนภาคเศรษฐกจทมความส าคญตอการพฒนาเศรษฐกจ ทงดานการสรางรายไดและ
การจางงานใหกบประเทศไทย รวมไปถงการกระจายรายไดสเศรษฐกจในทองถน ทงนการทองเทยวเปนภาคเศรษฐกจทมตนทนในการผลตต า เนองจากทรพยากรธรรมชาตและวฒนธรรมทมอยแลวจะเปนสงดงดดนกทองเทยว โดยประเทศไทยมความไดเปรยบในเรองความอดมสมบรณของทรพยากรธรรมชาต จงเปนเปาหมายการเดนทางของนกทองเทยวทวโลก จากขอมล World atlas ประจ าเดอน เมษายน 2560 เปดเผยการจดอนดบประเทศยอดนยม จดใหประเทศไทยอยในอนดบ 10 ของโลก เชนเดยวกบ US news ทจดใหไทยเปนประเทศทมการทองเทยวโดดเดนเปนอนดบ 4 ของโลก และอนดบ 8 ส าหรบประเทศทเหมาะส าหรบการทองเทยวคนเดยวมากทสด โดยนกทองเทยวชนชอบในเรองสภาพภมอากาศ สงแวดลอม ความอดมสมบรณของธรรมชาต ศลปวฒนธรรมอนสวยงาม และทส าคญคอรสชาตอาหารไทย
นอกจากน World Bank และ World Travel & Tourism Council ป 2559 รายงานจ านวนนกทองเทยวทวโลกประมาณ 1.2 พนลานคน ซงสรางรายไดทงหมดใหกบโลกประมาณ 2.3 ลานลานดอลลารสหรฐฯ หรอ 78.2 ลานลานบาท และกอใหเกดการจางงานทงหมดประมาณ 109 ลานงานทวโลก ซงคดเปน 1 ใน 10 ของผมงานท าทวโลก ในจ านวนนกทองเทยวทงหมด สวนใหญจะเดนทางเพอการทองเทยวรอยละ 77.0 ขณะทเดนทางเพอธรกจรอยละ 23.0
ในกรณของประเทศไทย ป 2559 การทองเทยวสรางรายไดทงหมดใหประเทศประมาณรอยละ 9.3 ของผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (GDP) กอใหเกดการจางงานทงหมด 2.4 ลานงานหรอรอยละ 6.3 ของผมงานท าในประเทศ โดย World Travel & Tourism Council คาดวาการทองเทยวของประเทศไทยมอตราการเตบโตป 2560 - 2570 เฉลยรอยละ 10.0 ตอป ซงเปนประเทศทมอตราการเรงตวสงเปนอนดบ 5 ของโลก นอกจากน ไทยยงสามารถยกระดบการแขงขนดานการทองเทยวในป 2559 อยทอนดบ 34 จากอนดบ 35 ในป 2558 มจดเดนดานความสวยงามของภมประเทศ และ สนคาและบรการราคาต า แตควรพฒนาเรองความปลอดภย (อนดบท 118 จาก 136 ประเทศ) อยางไรกด เมอเปรยบเทยบกบประเทศเพอนบาน พบวาระดบการแขงขนของไทยยงอยในระดบสงกวาคาเฉลยของเอเชยตะวนออกเฉยงใตในเกอบทกหมวด โดยคแขงทส าคญของไทยคออนโดนเซย (ตารางท 1) ดงนน การทองเทยวจงเปนแรงขบเคลอนหนงทมความส าคญของเศรษฐกจไทย
2 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ตารางท 1 The Travel & Tourism Competitiveness Index 2017
country
T&T policy and enabling conditions Infrastructure Natural and cultural
resources
Prioritization International Openness
Price Competitiveness
Environmental Sustainability
Air Transportation
Ground Transportation
Tourist Service
Natural Resources
Cultural Resources & Business
Travel
Singapore 6.0 5.2 4.7 4.3 5.3 6.3 5.4 2.4 3.1 Malaysia 4.7 4.1 6.1 3.5 4.5 4.4 4.7 4.1 2.9 Thailand 5.0 3.8 5.6 3.6 4.6 3.1 5.8 4.9 2.8 Indonesia 5.6 4.3 6.0 3.2 3.8 3.2 3.1 4.7 3.3 Vietnam 4.0 3.0 5.3 3.4 2.8 3.1 2.6 4.0 3.0 Cambodia 5.1 3.5 5.1 3.3 2.1 2.4 2.9 3.2 1.6 South-East Asia Average
5.0 3.7 5.5 3.6 3.4 3.5 3.9 3.8 2.4
Note: Colors are determined by the relative position of each score in the global distribution of each pillar, taken individually
ทมา : World Economic Forum
ภาคการทองเทยวของประเทศไทย ในป 2558 คดเปนรอยละ 4.4 ของ GDP แตมอตราการเตบโตถงรอยละ 14.6 สงสดในทกภาคเศรษฐกจ สรางการจางงานใหธรกจโรงแรมและทพก ทงสน 253,771 คน โดยภาคใตมลกจางมากทสดจ านวน 85,424 คน หรอรอยละ 36.0 และมคาตอบแทนแรงงาน 203,872 บาท/คน/ป รองลงมาคอโรงแรมและทพกในภาคกลาง กรงเทพฯ ภาคเหนอ และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ตามล าดบ เมอพจารณาจ านวนนกทองเทยวตางชาตในป 2559 พบวา ภาคใตเปนภมภาคทมจ านวนนกทองเทยวมากทสดคดเปนรอยละ 34.6 รองลงมาคอ กรงเทพฯ ภาคตะวนออก ภาคเหนอ ภาคตะวนตก ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคกลาง ทรอยละ 20.4, 9.9, 4.0, 1.4, 0.9, และ 0.4 ตามล าดบ
รปท 1 ดชนการเตบโต GRP ภาคใต แยกภาคเศรษฐกจ (ป 2538 = 100)
ทมา: ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ประมวลผลโดยผศกษา
โดยรายไดภาคโรงแรมและรานอาหารของภาคใตป 2558 คดเปนรอยละ 12.0 ของ GRP ภาคใตซงมอตราการเรงตวสงสดจากทกภาคเศรษฐกจทรอยละ 19.7 (รปท 1) และถงแมภาคใตจะมปจจยทมากระทบดานการทองเทยวหลายเหตการณ อาท ความไมสงบในพนทภาคใต และภยธรรมชาต แตการทองเทยวในภาคใตยงเปนทนยมของนกทองเทยว (รปท 2)
50200350500650800
2538 2540 2542 2544 2546 2548 2550 2552 2554 2556 2558
ดชน
ป
เกษตรกรรมอตสาหกรรมการคาโรงแรม&ภตตาคารGRP
อตราการเตบโตรอยละ 19.70 ในป 2558
3 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
รปท 2 จ านวนนกทองเทยวผานส านกงานตรวจคนเขาเมองของภาคใต (ปรบฤดกาล)
ทมา : ส านกงานตรวจคนเขาเมองภาคใต รวมบรวมโดย ธปท.
เมอพจารณาจากรายไดโรงแรมและรานอาหารของประเทศพบวา กระจกตวในกรงเทพฯและปรมณฑลเปนสวนใหญทรอยละ 56.3 รองลงมาคอภาคใตทรอยละ 23.4 โดยสวนใหญการทองเทยวในภาคใตกระจกตวในจงหวดภเกต สราษฎรธาน กระบ พงงา และสงขลา (รปท 3) ทงน จงหวดภเกตเปนจงหวดหลกทสรางรายไดภาคการทองเทยวใหกบภาคใต สะทอนจากรายไดภาคโรงแรมและรานอาหารคดเปนรอยละ 49.1 ของภาคใต และ 11.5 ของประเทศ รองจากกรงเทพมหานคร และยงพบอกวาจงหวดภเกตพงพาภาคการทองเทยวมาก โดยรายไดภาคโรงแรมและรานอาหารในป 2558 คดเปนรอยละ 41.9 ของ GPP จงหวดภเกต
รปท 3 รายไดภาคโรงแรมและรานอาหารในภาคใต ป 2558
ทมา : ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, ผลตภณฑมวลรวมในประเทศ ป 2558
0
100,000
200,000
300,000
400,000
500,000
600,000
700,000
800,000
900,000
2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559
คน
ป
อนดามน อาวไทย ภาคใตตอนลาง ภาคใต ปรบฤดกาล 12 เดอน
ระเบดยานการคาหาดใหญ
ระเบดหาดใหญ-สงขลาไขหวดนก 2009
อทกภยป 2554
ระเบดลการเดนทพลาซา(หาดใหญ)
ระเบดดานนอก-ปาดงเบซาร
รฐประหาร
ปราบปรามทวรผดกฎหมาย
ภเกต49.07%
สราษฎรธาน24.73%
ระนอง0.20%
พงงา9.33%
กระบ8.03%
ชมพร0.51%
นครศรธรรมราช1.04%
สงขลา5.25%
สตล0.22%
ยะลา0.45%
ตรง0.78%
นราธวาส0.16%
พทลง0.08%
ปตตาน0.16%
4 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ภาคการทองเทยวมลกษณะพเศษแตกตางจากภาคเศรษฐกจอน ๆ กลาวคอเปนสนคาทสรางประสบการณใหกบผบรโภค (Experience Goods) ซงประกอบดวยสนคาหลากหลายนอกเหนอจากทรพยากรธรรมชาตและวฒนธรรม มผประกอบการในธรกจตางๆ อาท โรงแรมและทพก บรษทน าเทยว รานคา และรานอาหาร เปนผทใหบรการในอตสาหกรรมทองเทยว นอกจากน การพงพงการจดการดานสาธารณปโภค เชน การบ าบดของเสย การจราจรทางอากาศ ทางบก และทางน า รวมทงการควบคมมลภาวะ ซงตองอาศยการจดการจากภาครฐ (มงสรรพ, 2555) ทงน เพอใหเกดประสทธภาพในการจดการระบบอตสาหกรรมทองเทยว ทกภาคสวนรวมถงคนทองถนเปนปจจยส าคญในการพฒนาการทองเทยวใหกาวหนา
ดงนน การพฒนาอตสาหกรรมทองเทยวตองตอบโจทยความตองการของนกทองเทยวทมความหลากหลายดวยการบรหารจดการ กระบวนการทางการตลาด และองคประกอบอนๆ (รปท 5) ทงนเพอใหนกทองเทยวรบรภาพลกษณดานการทองเทยวของประเทศ สบคนขอมล ประเมนทางเลอกเพอตดสนใจเดนทางมาประเทศไทย และทายทสดเมอนกทองเทยวหรอผซอบรการพงพอใจกบสนคาและบรการ จะเกดการบอกตอและการทองเทยวซ า (รปท 4)
รปท 4 แผนผงแสดงกระบวนการตดสนใจซอของผบรโภค
ทมา: อจจมา เศรษฐบตร และสายสรรค วฒนพานช , 2535
จากการสมภาษณผประกอบการและหนวยงานทเกยวของ พบวา ผลประโยชนทไดรบจากการทองเทยวคอการเผยแพรชอเสยงของประเทศไทยออกไปใหทวโลกไดรบร รอยละ 86.8 รองลงมาคอสงคมรสกภาคภมใจในวฒนธรรมไทยและความเปนไทย รอยละ 85.8 สวนรายไดดานเงนตราเปนผลประโยชนอนดบสามทรอยละ 81.6 และประเทศไดรบประโยชนเมอรฐบาลใหการสนบสนนและประชาสมพนธประเทศไทย ขณะทการทองเทยวมผลดานการกระจายรายไดไปสผยากไรคอนขางนอย มความหวงใยดานความเสอมโทรมของสภาพแวดลอม นอกจากน สงหนงทนกทองเทยวตางชาตประทบใจคอ อธยาศยและไมตรจตของคนไทย ดงนนภาพลกษณของคนทองถนจงมอทธพลตอการสนบสนนการทองเทยวเชนกน (มงสรรพ, 2555)
การรบรความตองการ
การคนหาขอมล
การประเมนทางเลอก
การตดสนใจซอ
ความรสกหลงการซอ
5 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
รปท 5 องคประกอบการจดการอตสาหกรรมทองเทยว
ทมา : สดาพร ชตนธรานนท, 2542
ประเทศไทย ภาพลกษณของประเทศ เปนแหลงทองเทยวทมคณภาพและ
คมคาตอการมาเยอน
ประโยชนตอเศรษฐกจของประเทศ สรางรายไดเขาประเทศ กระจายรายไดไปสภมภาค สงเสรมการจางงาน สรางอาชพ
นกทองเทยว/ ผซอบรการ
วตถดบ
ทรพยากร ทรพยากรธรรมชาต ประวตศาสตร โบราณสถาน
โบราณวตถ และศาสนา ศลปวฒนธรรม ประเพณ
กจกรรมทองถน สงเลยนแบบทางธรรมชาต
สนคาพนเมอง สถานบนเทง
ภาคเอกชน : ลงทนประกอบการ ธรกจการคมนาคมขนสง ธรกจทพกแรม ธรกจอาหารและเครองดม ธรกจบรการน าเทยวและ
มคคเทศก ธรกจของทระลกและสนคา
พนเมอง ธรกจอนทเกยวของ เชน การจด
ประชม กฬา สถานบนเทง ฯลฯ
ผลผลตสนคาและบรการตางๆแกนกทองเทยว
การขนสง โรงแรม ภตตาคาร กจกรรมน าเทยวและ
มคคเทศก สนคาของทระลก การจดประชม รานคาปลอดภาษ กฬา สวนสนก แหลง
บนเทง ฯลฯ
กระบวนการผลต ผลผลต
ภาครฐ : สนบสนนและสงเสรม คณะรฐบาล : ลงทนโครงสราง
พนฐาน และปรบปรงกฎหมายทเออตอการลงทน
หนวยงานของรฐ เชน ททท./ตม./ต ารวจทองเทยว
6 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
2. ขอบเขตการศกษา ดวยลกษณะเฉพาะของอตสาหกรรมทองเทยวทประกอบดวยหลายธรกจ อาท โรงแรมและทพก การ
ขนสง การน าเทยว เปนตน กอปรกบความแตกตางของลกษณะตลาดในแตละพนท การศกษาชนนจงมวตถประสงคเพอศกษาโครงสรางของอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกตซงเปนจ งหวดทสรางรายไดจากภาคทองเทยวมากทสดเปนสดสวนรอยละ 49.1 ของภาคใต และเปนจดหมายปลายทางยอดนยมของนกทองเทยว โดยท าการศกษาและวเคราะหถงลกษณะการท าธรกจทองเทยวทตอบสนองการทองเทยวของนกทองเทยวตางชาตในจงหวดภเกต จงก าหนดขอบเขตการศกษาเฉพาะดงน
1. ลกษณะการทองเทยวของจงหวดภเกต เนนศกษากลมนกทองเทยวหลกในจงหวดภเกต เพอตอบโจทยลกษณะของอปสงคของนกทองเทยวทผประกอบการธรกจทองเทยวตอบสนอง และสงตอไปยงลกษณะการผลตสนคาและบรการตอไป
2. โครงสรางและความเชอมโยงของธรกจในอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกต เนนพจารณาถงมตความเชอมโยงของธรกจและลกษณะของอตสาหกรรม โดยมการศกษาถงผเลนหลกและการวเคราะหโครงสรางของธรกจในอตสาหกรรมทงดานรายได การแขงขน และมลคาเพมทจะสงผลตอภาคเศรษฐกจตอไป
3. กรอบและวธการวเคราะห ในงานศกษาชนนตองการศกษาความเชอมโยงและโครงสรางของอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวด
ภเกต รวมถงการวเคราะหผลกระทบทสงผานไปยงเศรษฐกจ โดยการศกษาชนนแบงกรอบการวเคราะหออกเปน 4 สวน ไดแก
1. พฤตกรรมของนกทองเทยว : ศกษาและวเคราะหลกษณะการทองเทยวของนกทองเทยวหลกในจงหวดภเกต รวมถงพฤตกรรมการใชจายของนกทองเทยว
2. ผเลนหลกและระดบการแขงขน : ศกษาและวเคราะหกลมธรกจทสรางรายไดหลกในอตสาหกรรม รวมถงธรกจหลกทสงตอใหกบการผลตสนคาและบรการอนในอตสาหกรรม
3. ความเชอมโยงของธรกจในอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกต : ศกษาและวเคราะหความเชอมโยงของธรกจในอตสาหกรรม รวมถงศกษาลกษณะการท าธรกจเพอสรางจดขายผาน Business Model Canvas
4. โครงสรางการผลตและมลคาเพมของอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกต : ศกษาและวเคราะหมลคาเพมทเกดขนกบธรกจตาง ๆ ในอตสาหกรรมทองเทยว รวมถงการกระจายรายไดไปยงภาคเศรษฐกจอน และการสงผลกระทบโดยรวมตอภาคเศรษฐกจ
7 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ตารางท 2 กรอบการศกษา วธการ และแหลงขอมล
ขอบเขตการศกษา : อตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกต
กรอบการศกษา วธการศกษา-เครองมอทใชในการศกษา แหลงขอมล
1. พฤตกรรมการทองเทยว
วเคราะหขอมลตามหลกสถต ขอมลทตยภม และขอมลปฐมภม : กระทรวงการทองเทยวและกฬา, ทาอากาศยานภเกต, การสมภาษณ
2. ผเลนหลกและระดบการแขงขน
ดชนวดการกระจกตวของตลาด
ดชนเฮอรฟนดาล (Herfindahl Index : HHI) (Orris C. Herfindahl and Albert O. Hirschman)
𝐻 =∑𝑆𝑖2
𝑁
𝑖=1
โดย H คอ Herfindahl Index
Si คอ สวนแบงตลาดของผประกอบการ
N คอ จ านวนผประกอบการทงหมดใน อตสาหกรรม
ขอมลทตยภม : กรมพฒนาธรกจการคา และ กระทรวงการทองเทยวและกฬา
3. ความเชอมโยงของธรกจในอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกต
- Business Model Canvas
- Supply Chain ของอตสาหกรรมทองเทยว
ขอมลปฐมภม : จากการสมภาษณผประกอบการและหนวยงานทเกยวของในจงหวดภเกต
4. โครงสรางการผลตและมลคาเพมของอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกต
วเคราะหจากตารางปจจยการผลตและผลผลตดานการทองเทยว และบญชประชาชาตดานการทองเทยว
ขอมลทตยภม : ตาราง Input-Output table ของกระทรวงการทองเทยวและกฬา และส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจ และสงคมแหงชาต (สศช.)
4. ผลการศกษา
4.1 พฤตกรรมการทองเทยว
4.1.1 ฤดกาลการทองเทยวในจงหวดภเกต นกทองเทยวตางชาตทเดนทางมาทองเทยวภาคใต รอยละ 64.3 เดนทางเขามาทองเทยวในฝงอนดามน สวนใหญเดนทางมาทองเทยวในจงหวดภเกตคดเปนรอยละ 75.6 ของนกทองเทยวตางชาตฝงอนดามน และรอยละ 48.6 ของนกทองเทยวตางชาตภาคใต
จากขอมลของส านกงานตรวจคนเขาเมอง พบวา อตราการเตบโตของภาคใตฝงอนดามนในป 2557-2559 เฉลยรอยละ 11.8 ตอป ซงสงกวาอตราการเตบโตของภาคใตและประเทศ ซงอยทรอยละ 11.7 และ 9.0 ตอปตามล าดบ (รปท 6)
8 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
รปท 6 จ านวนนกทองเทยวผานส านกงานตรวจคนเขาเมอง ฝงอนดามนของภาคใต
ทมา : ส านกงานตรวจคนเขาเมองกระบและภเกต รวบรวมโดย ธปท.
ส าหรบจ านวนนกทองเทยวตางชาตในจงหวดภเกตในป 2557-2559 เตบโตอยางตอเนองทรอยละ 7.4 นกทองเทยวตางชาตสวนใหญเดนทางในชวงไตรมาสท 1 และ 4 และลดลงในชวงไตรมาสท 3 ของทกป (รปท 7) กลมนกทองเทยวหลกของภเกต ไดแก ชาวยโรป และเอเชยตะวนออก (ตารางท 3)
รปท 7 จ านวนนกทองเทยวตางชาตในจงหวดภเกต ป 2558-2559
ทมา : กรมการทองเทยว
-20
-10
0
10
20
30
40
50
-200
-100
0
100
200
300
400
500
600
ม.ค.-56 ม.ค.-57 ม.ค.-58 ม.ค.-59 ม.ค.-60
รอยละพนคน
นทท.ตปท._อนดามน นทท.ตปท._ภเกต
% YoY อนดามน (แกนขวา) % YoY ภเกต (แกนขวา)
0
200,000
400,000
600,000
800,000
1,000,000
1,200,000
Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec
2558 2559
(คน)
Total Asians East Asia Europe The americas Ocenia
High season
ASEAN The Americas Oceania
9 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ตารางท 3 กลมนกทองเทยวตางชาตในจงหวดภเกต ป 2558 และ ป 2559
กลมสญชาต (สดสวน)
ป 2558 จ านวนคน
ป 2559 จ านวนคน
การเปลยน แปลง
สญชาต
1. Europe 3,272,593 (37.31%)
3,215,563 (36.66%)
-1.74% Austria, Belgium, Denmark, Finland, France, Germany, Italy, Netherlands, Norway, Russia, Spain, Sweden, Switzerland, United Kingdom, East Europe
2. East Asia 2,908,503 (33.16%)
3,325,031 (37.91%)
14.32% China, Hong Kong, Japan, Korea, Taiwan
3. Oceania 842,931 (9.61%)
624,295 (7.12%)
-25.94% Australia, New Zealand
4. ASEAN 631,132 (7.2%)
641,292 (7.31%)
1.61% Brunei, Cambodia, Indonesia, Laos, Malaysia, Myanmar, Philippines, Singapore, Vietnam
5. The Americas 293,754 (3.35%)
284,581 (3.24%)
-3.12% Canada, USA
6. Middle East 198,458 (2.26%)
193,350 (2.20%)
-2.57% Egypt, Israel, Kuwait, Saudi Arabia, U.A.E., others in Middle East
7. South Asia 160,839 (1.83%)
158,255 (1.80%)
-1.61% India
8. Africa 64,091 (0.73%)
41,463 (0.47%)
-35.31% South Africa
9. Others 399,354 (4.55%)
377,772 (4.31%)
-5.40%
Total 8,771,655 8,861,602 1.03%
ทมา : กรมการทองเทยว
รปท 8 นกทองเทยวสญชาตหลกในจงหวดภเกต ป 2559
ทมา : กรมการทองเทยว
635 662
2,538 , +300%
0
500
1,000
1,500
2,000
2,500
3,000
China Russia Australia Germany UnitedKingdom
NewZealand Malaysia
Korea
พนคนเปรยบเทยบจ านวนนกทองเทยวตางชาตในจงหวดภเกต แบงตามสญชาต
2554 2559
อนดบ 1 ป 2554, 11.23%
อนดบ 1 ป 2559, 28.78%
นกทองเทยวตางชาตในจงหวดภเกต ป 2559
10 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ฤดกาลทองเทยวของนกทองเทยวจนในจงหวดภเกต
นกทองเทยวจนเปนกลมทมการเตบโตสงสด โดยมอตราการเตบโตตงแตป 2554-2559 เฉลยรอยละ 3.2 ตอเดอน อกทงเปนกลมทมการทองเทยวตลอดทงปประมาณเดอนละ 2 แสนคน เนองจากประเทศจนมวนหยดและเทศกาลเปนระยะตลอดป โดยเฉพาะในชวงตนปและปลายป ท าใหมการเดนทางมากทสดเดอนมกราคมและธนวาคมของทกป ประมาณ 2.5 แสนคนตอเดอน ขณะทมการเดนทางต าสดในชวงเดอนสงหาคมและกนยายนของทกปประมาณ 1.5 แสนคนตอเดอน (รปท 9)
รปท 9 จ านวนนกทองเทยวจนในจงหวดภเกต ป 2554-2559 และ ฤดกาลทองเทยวของนกทองเทยวจนในจงหวดภเกต
ทมา : กรมการทองเทยว ทมา : กรมการทองเทยว (ขอมลป 2558) หมายเหต : ไมใชขอมลป 2559 เนองจากเกดเหตการณไมปกต
จากการปราบปรามทวรผดกฎหมาย
ตารางท 4 วนหยดและฤดของประเทศจน
ทมา : China highlights, Timeanddate.com
0
50
100
150
200
250
300
350
Jan
May Sep
Jan
May Sep
Jan
May Sep
Jan
May Sep
Jan
May Sep
Jan
May Sep
2554 2555 2556 2557 2558 2559
พนคน นกทองเทยวจนในจงหวดภเกต
Average Growth 3.20%
ป 2559 Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec เทศกาล/วนหยด
1-3 New Year's week
7-13 Chinese New Year
2-4 Tomb Sweeping Festival
1-2 Labor Day Holiday
9-11 Dragon Boat Festival
15-17 Mid-Autumn Festival
1-7 National Day
31 New Year’s eve
Season Winter Holidays(6 days, 29 Jan-
3Feb)
Spring Holidays(4 days, 2-4 Apr/4 days, 28-30
May)
Summer Autumn Holidays(7 days, 2-
8 Oct)
Winter
0
50
100
150
200
250
Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec
พนคนฤดกาลทองเทยวของนกทองเทยวจนในจงหวดภเกต
Low High
High
11 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ฤดกาลทองเทยวของนกทองเทยวรสเซยในจงหวดภเกต
นกทองเทยวรสเซยเดนทางทองเทยวในจงหวดภเกตเปนอนดบ 2 รองจากจน ดวยอตราการเตบโตในป 2554 - 2559 เฉลยรอยละ 1.4 ตอเดอน มชวงเวลาการเดนทางสงสดชวงเดอน มกราคม - มนาคม และ ตลาคม - ธนวาคม เฉลย 8 หมนคนตอเดอน ขณะทเดนทางต าสดชวงเดอนมถนายน - สงหาคม ของทกป ประมาณ 4 หมนคนตอเดอน (รปท 10)
รปท 10 จ านวนนกทองเทยวรสเซยในจงหวดภเกต ป 2554-2559 และ ฤดกาลทองเทยวของนกทองเทยวรสเซยในจงหวดภเกต
ทมา : กรมการทองเทยว ทมา : กรมการทองเทยว (ขอมลป 2559)
ตารางท 5 วนหยดและฤดของประเทศรสเซย
ทมา : timeanddate.com, onthegotour.com
0
50
100
150
Jan
May Sep
Jan
May Sep
Jan
May Sep
Jan
May Sep
Jan
May Sep
Jan
May Sep
2554 2555 2556 2557 2558 2559
พนคน นกทองเทยวรสเซยในจงหวดภเกตAverage Growth 1.40%
ป 2559 Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec เทศกาล/วนหยด
1-8 New Year's week
- 23 defender of the Fatherland Day - 27 Special Operations Forces Day
- 7 New Year Holiday Substitution - 8 International Women's Day
- 1-3 Spring and Labor Day - 9 Victory Day
12-13 Russia Day
4 Unity Day
25-31 Christmas and New Year’s eve
Season Winter Holidays
(7 days, week 1-2)
Spring Break (7 days, week 12)
Summer Holidays (4 months,
week 22-35)
Autumn Break (10
days, week 45)
Winter
0
50
100
150
Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec
พนคน ฤดกาลทองเทยวของนกทองเทยวรสเซยในจงหวดภเกต
High HighLow
12 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ฤดกาลทองเทยวของนกทองเทยวออสเตรเลยในจงหวดภเกต
นกทองเทยวออสเตรเลยเคยเปนกลมททองเทยวหลกในจงหวดภเกตมากทสดเปนอนดบ 1 ในป 2554 แตกลบมแนวโนมลดลง โดยป 2554 - 2559 มอตราการเตบโตเฉลยลดลงรอยละ 0.7 ตอเดอน กลายเปนอนดบ 3 รองจากจนและรสเซย ทงนฤดกาลทองเทยวของนกทองเทยวชาวออสเตรเลยในภเกตมแนวโนมทเปลยนไป จากขอมลพบวาในชวงกอนป 2558 มการทองเทยวมากทสดชวงเดอน มกราคม -มนาคม และ ตลาคม-ธนวาคม ของทกป เฉลย 6 หมนคนตอเดอน ในขณะทป 2559 มการทองเทยวมากทสดชวงเดอน เมษายน-มถนายน เฉลย 5.5 หมนคนตอเดอน เนองจากเปนชวงทเขาสฤดหนาวของออสเตรเลย ทงน ทศทางจ านวนนกทองเทยวออสเตรเลยทเปลยนแปลงสอดคลองกบขอมลทไดจากการสมภาษณผประกอบการในพนท ขณะทชวงเวลาการทองเทยวต าทสดของนกทองเทยวออสเตรเลยคอชวงเดอนกรกฎาคม - กนยายน เฉลย 3หมนคนตอเดอน (รปท 11)
รปท 11 จ านวนนกทองเทยวออสเตรเลยในจงหวดภเกต ป 2554-2559 และฤดกาลทองเทยวของนกทองเทยวออสเตรเลยในจงหวดภเกต
ทมา : กรมการทองเทยว ทมา : กรมการทองเทยว (ขอมลป 2558 และ 2559)
ตารางท 6 วนหยดและฤดของประเทศออสเตรเลย
ทมา : australia.com, officialholiday.com
0.00
20.00
40.00
60.00
80.00
100.00
Jan Jun Nov Apr Sep Feb Jul DecMayOct Mar Aug Jan Jun Nov
2554 2555 2556 2557 2558 2559
พนคน นกทองเทยวออสเตรเลยในจงหวดภเกตAverage Growth -0.68%
ป 2559 Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec เทศกาล/วนหยด
-1 New Year’s day - 26 Australia holiday
-1st and 2nd Monday Labor day - 25-29 Easter week
- 1st Monday Labor day - 8 Mother’s day
-1st Monday Western Australia day - 2nd Sunday Queens Birthday
1st Monday Labor day
25 -31 Christmas and New Year’s eve
Season Summer Holidays (2 months,
16 Dec-5Feb)
Autumn Holidays (17 days, 8-25 Apr)
Winter Holidays (15 days, 1-16
Jul)
Spring Holidays (10 days, 28 Sep-
8 Oct)
Summer
0
20
40
60
80
100
Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec
พนคน ฤดกาลทองเทยวของนกทองเทยวออสเตรเลยในจงหวดภเกต
2558 2559
Low
High (old)
High (New)
High (Old)
13 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ฤดกาลทองเทยวของนกทองเทยวเยอรมนในจงหวดภเกต
นกทองเทยวเยอรมนททองเทยวในภเกตมอตราการเตบโตป 2554 - 2559 ทรงตวทรอยละ 0.21 มรปแบบชวงเวลาในการทองเทยวคอนขางชดเจน คอทองเทยวในภเกตมากทสดชวงเดอนมกราคม-กมภาพนธ, พฤษภาคม และตลาคม - ธนวาคม ของทกป เฉลย 5 หมนคนตอเดอน เนองจากอยในชวงวนหยดยาวของนกทองเทยวเยอรมน ขณะทมการทองเทยวในภเกตต าสดชวงเดอนสงหาคม - กนยายนของทกป เฉลย 1.5 หมนคนตอเดอน (รปท 12)
รปท 12 จ านวนนกทองเทยวเยอรมนในจงหวดภเกต ป 2554-2559 และฤดกาลทองเทยวของนกทองเทยวเยอรมนในจงหวดภเกต
ทมา : กรมการทองเทยว ทมา : กรมการทองเทยว (ขอมลป 2559)
ตารางท 7 วนหยดและฤดของประเทศเยอรมน
ทมา : schoolholidayseurope.eu, officialholiday.com
ป 2559 Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec เทศกาล/วนหยด
- 1 New Year’s day - 6 Three kings day
- 25 Good Friday - 28 Easter Monday
-1 Labor day - 5 Ascension day - 16 Whit Monday
3 German Unity day
- 25 Christmas day - 26 St.Stephens day - 31 New Year’s eve
Season Winter Holidays (5-6 days,
Week 6-9)
Spring Break (10 days, Week 15-16)
Summer Holiday (14 days, Week
26-36)
Autumn Break (5 days, Week 40-44)
Winter Holidays (10-14 days, Week
52-1)
0
10
20
30
40
50
60
70
Jan
May Sep
Jan
May Sep
Jan
May Sep
Jan
May Sep
Jan
May Sep
Jan
May Sep
2554 2555 2556 2557 2558 2559
พนคน นกทองเทยวเยอรมนในจงหวดภเกตAverage Growth 0.21%
0
10
20
30
40
50
60
Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec
พนคนฤดกาลทองเทยวของนกทองเทยวเยอรมนในจงหวดภเกต
HighHigh HighLow
14 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
4.1.2 ลกษณะการเดนทาง ในป 2559 นกทองเทยวตางชาตในจงหวดภเกต สวนใหญจดการเดนทางดวยตนเอง (FIT)1 จ านวน
6,635,313 คน คดเปนรอยละ 68.8 และกลมทเดนทางผานบรษทน าเทยว (GIT)2 จ านวน 3,006,390 คน คดเปนรอยละ 31.2 (รปท 13) ซงพบวาสดสวนของ FIT มแนวโนมเพมขนตอเนอง พาหนะทนกทองเทยวใชเดนทางมายงจงหวดภเกตสวนใหญ คอ สายการบน รองลงมาคอพาหนะสวนบคคล หรอรถยนตสวนบคคล
รปท 13 รปแบบการจดการเดนทาง ของนกทองเทยวตางชาตในจงหวดภเกต ป 2559
ทมา : กระทรวงการทองเทยวและกฬา
ในป 2559 ทาอากาศยานภเกตมสายการบนประจ าทท าการบนระหวางประเทศจ านวน 47 สายการบน ท าการบนใน 48 เสนทาง รวม 15 ประเทศ โดยสายการบนทมจ านวนผโดยสารระหวางประเทศมากทสด คอ Air Asia ซงมเสนทางบนหลกจากประเทศมาเลเซย รองลงมาคอ สายการบน Emirates, China Southern Airlines และ Silk Air ตามล าดบ ส าหรบนกทองเทยวจน สายการบนหลกไดแก China Southern Airlines, Thai Air Asia, และ Spring Airlines (รปท 14)
รปท 14 สายการบนระหวางประเทศทมจ านวนผโดยสารสงสด 10 อนดบ ณ ทาอากาศยานภเกต และเสนทางบนหลกป 2559
ทมา : บรษท ทาอากาศยานไทย จ ากด (มหาชน), ขอมลปรมาณการจราจรทางอากาศ ทาอากาศยานภเกต, กระทรวงการทองเทยวและกฬา
1 FIT หรอ Foreign Individual Tourism หมายถง การทองเทยวแบบอสระ เปนการทองเทยวทนกทองเทยววางแผนจดการเดนทางดวยตนเองทกอยาง หรอใชบรการของธรกจน าเทยวบางอยาง (รองศาสตราจารย บญเลศ, 2548) 2 GIT หรอ Group Inclusive Tourism หมายถง นกทองเทยวแบบกลมเหมาจาย เปนการทองเทยวทธรกจน าเทยวขายรายการน าเทยวเบดเสรจใหกบนกทองเทยวเปนหมคณะ หรออาจจดบรการเทยวบางสงบางอยางให (รองศาสตราจารย บญเลศ, 2548)
2.94% / จน3.33% / ฮองกง
3.48% / กาตาร3.67% / สงคโปร
3.85% / สงคโปร จน ฮองกง3.87% / รสเซย
4.47% / สงคโปร4.52% / จน
4.92% / สหรฐอาหรบเอมเรตส5.62% / มาเลเซย
0 100,000 200,000 300,000 400,000 500,000
Spring AirlinesDragon Air
Qatar AirwaysJetstar Asia Airways
Thai Air AsiaKatekavia (Azur Air)
Silk AirChina Southern Airlines
EmiratesAir Asia
คน
FIT 68.8%
GIT 31.2% 3,297,605
944,743 1,691,599
701,366
1,492,358 1,168,350
345,682
0
1,000,000
2,000,000
3,000,000
4,000,000
สายการบน รถประจ าทาง พาหนะสวนบคคล อนๆ
FIT GIT
คน
(% ของจ านวนผโดยสารทงหมด / ตนทางหลก)
15 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ผโดยสารสวนใหญรอยละ 84.1 เดนทางผานเทยวบนประจ า (Schedule Flight) เดนทางมากในชวงเดอนธนวาคมถงมนาคมซงตรงกบฤดกาลทองเทยวของจงหวดภเกต และชวงเดอนกรกฎาคมถงสงหาคม โดยผโดยสารจากจนมจ านวนสงสด สวนการเดนทางโดยเทยวบนเชาเหมาล า (Non-schedule flight) มสดสวนรอยละ 15.9 มผโดยสารเดนทางมากในชวงเดอนพฤศจกายน - มนาคม สวนใหญเปนเสนทางบนจากรสเซย และจน สวนสแกนดเนเวย (สวเดน เดนมารก ฟนแลนด) มเฉพาะชวงตนปและปลายป
รปท 15 จ านวนผโดยสารขาเขาระหวางประเทศจากเทยวบนประจ า (Schedule Flight) ทาอากาศยานภเกต ป 2559 แบงตามประเทศตนทาง
ทมา : บรษท ทาอากาศยานไทย จ ากด (มหาชน), กระทรวงการทองเทยวและกฬา
รปท 16 จ านวนผโดยสารขาเขาระหวางประเทศจากเทยวบนเชาเหมาล า ทาอากาศยานภเกต ป 2559
ทมา : บรษท ทาอากาศยานไทย จ ากด (มหาชน), กระทรวงการทองเทยวและกฬา
ผโดยสารจนเดนทางดวยเทยวบนประจ าเปนหลก มการเดนทางตลอดปโดยเฉพาะในชวงเดอนกรกฎาคมถงสงหาคม ซงตรงกบชวงปดภาคเรยนของนกเรยนจน และเดอนกมภาพนธทตรงกบเทศกาลตรษจน นอกจากนนยงเดนทางดวยเทยวบนเชาเหมาล าซงเดนทางมากในเดอนสงหาคม ขณะทผโดยสารรสเซยเดนทางดวยเทยวบนเชาเหมาล าเปนหลก นยมเดนทางในชวงเดอนมกราคม – มนาคม และเดอนพฤศจกายน - ธนวาคม ซงตรงกบชวง High Season ของจงหวดภเกต สวนผโดยสารออสเตรเลยและยโรปใชบรการสายการบนทมการตอเครองยงประเทศตางๆ อาท สงคโปร มาเลเซย กาตาร และสหรฐอาหรบเอมเรตส
050,000
100,000150,000200,000250,000300,000350,000
ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.
คน
ทงหมด จน สงคโปร มาเลเซย ฮองกง สหรฐอาหรบเอมเรตส
0
20,000
40,000
60,000
80,000
100,000
ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.
คน
ทงหมด รสเซย จน สวเดน เดนมารก ฟนแลนด
16 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
4.1.3 แหลงทองเทยวยอดนยมของนกทองเทยวตางชาต ไขมกอนดามน หรอจงหวดภเกตของประเทศไทยเปนจดหมายปลายทางท นยมของนกทองเทยวตางชาต ดวยธรรมชาตทางทะเลทสวยงาม หาดทรายทขาวสะอาด ราคาทพกและสนคาต า ตลอดจนศลปวฒนธรรมทสวยงาม ท าใหภเกตไดรบการขนานนามวาเปนสวรรคบนดน จากการโหวต The Best Vacation 2017 โดย U.S. News ไดจดอนดบใหภเกตอยในอนดบท 15 ของ The Best Beaches in the World
ทงน จากการส ารวจพฤตกรรมนกทองเทยวของโครงการส ารวจขอมลเพอการวเคราะหพฤตกรรมนกทองเทยวเชงลกป 2559 โดยการทองเทยวแหงประเทศไทย พบวา แหลงทองเทยวทนกทองเทยวจน รสเซย และออสเตรเลย นยมเปนอนดบ 1 คอ หาดปาตอง มเพยงสญชาตเยอรมนทนยมเทยวทวไปในจงหวดภเกตเปนอนดบ 1
รปท 17 แหลงทองเทยวของนกทองเทยวจน รสเซย ออสเตรเลย และเยอรมนในจงหวดภเกต
ทมา : โครงการส ารวจขอมลเพอการวเคราะหพฤตกรรมของนกทองเทยวเชงลกป 2559, การทองเทยวแหงประเทศไทย
4.1.4 โครงสรางการใชจายของนกทองเทยว นกทองเทยวตางชาตมสวนในการสรางรายไดใหกบภาคทองเทยวเปนอยางมาก โดยการใชจายของนกทองเทยวตางชาตสวนใหญเปนทพก ประเภทโรงแรมและรสอรท รองลงมา คอ อาหาร เครองดม และของทระลก (รปท 19) อยางไรกด เมอเปรยบเทยบโครงสรางรายจายของนกทองเทยวตางชาตของประเทศ ภาคใต และภเกต พบวา จงหวดภเกตมคาใชจายสงทสดเฉลยประมาณ 7,288.9 บาทตอคนตอวน ซงสงกวาคาเฉลยของประเทศและภาคใตรอยละ 38.5 และ 23.2 ตามล าดบ เมอพจารณาแยกตามหมวดการใชจาย พบวาภเกตมการใชจายสงกวาประเทศและภาคใตทกหมวด สะทอนความสามารถของอตสาหกรรมทองเทยวภเกตในการดงดดชาวตางชาตใหใชจายไดสง (ตารางท 8)
05
10152025หาดปาตอง
เทยวทวไปในจงหวดภเกต
หาดกะตะ
หาดกะรนรานสปาในจงหวดภเกต
เกาะในจงหวดภเกต
ประวตศาสตร
จน รสเซย ออสเตรเลย เยอรมน
จน/รสเซย/ออสเตรเลย
เยอรมน
17 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
รปท 18 คาใชจายเฉลยและอตราการเตบโตเฉลย แยกหมวดการใชจาย ของนกทองเทยวตางชาตในจงหวดภเกต
ทมา : กระทรวงการทองเทยวและกฬา
รปท 19 สดสวนคาใชจายของนกทองเทยวตางชาต ป 2559
ทมา : กระทรวงการทองเทยวและกฬา
27.72% 28.49% 27.75%
20.29% 20.11% 19.02%
18.10% 15.45% 15.09%
13.07% 11.70% 11.64%
8.02% 9.77% 10.86%
9.63% 10.68% 11.72%
3.18% 3.80% 3.91%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
ไทย ภาคใต ภเกตคาทพก คาอาหารและเครองดม คาซอสนคาและของทระลก คาใชจายเพอความบนเทง
คาบรการทองเทยวภายในจงหวด คาพาหนะเดนทางในจงหวด คาใชจายอน ๆ
5,262.22บาท/คน/วน
5,916.00บาท/คน/วน
7,288.88บาท/คน/วน
-8%
-6%
-4%
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
คาทพ
ก
คาอา
หารแ
ละเค
รองด
ม
คาซอ
สนคา
และข
องทร
ะลก
คาใช
จายเ
พอคว
ามบน
เทง
คาบร
การท
องเท
ยวภา
ยในจ
งหวด
คาพา
หนะเ
ดนทา
งในจ
งหวด
คาใช
จายอ
น ๆ
รวมค
าใชจ
ายตอ
หว
อตราการเตบโตเฉลยป 2554-2559 ของหมวดการใชจายของนกทองเทยวตางชาต
ไทย ภาคใต ภเกต
0.00
500.00
1,000.00
1,500.00
2,000.00
2554 2555 2556 2557 2558 2559
บาท/คน/วนคาใชจายเฉลยของนกทองเทยวตางชาตในภเกต
แยกรายหมวดสนคา
คาทพก คาอาหารและเครองดมคาซอสนคาและของทระลก คาใชจายเพอความบนเทงคาบรการทองเทยวภายในจงหวด คาพาหนะเดนทางในจงหวดคาใชจายอน ๆ
18 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ตารางท 8 เปรยบเทยบคาใชจายของนกทองเทยวตางชาต
ป 2559 คาใชจายของนกทองเทยวตางชาต
(บาท/คน/วน) คาใชจายในภเกตสงกวาประเทศและภาคใต
(รอยละ) ไทย ภาคใต ภเกต สงกวาประเทศ สงกวาภาคใต
คาทพก 1,458.86 1,685.69 2,022.99 38.67 20.01 คาอาหารและเครองดม 1,067.59 1,189.63 1,386.36 29.86 16.54
คาซอสนคาและของทระลก 952.37 913.79 1,100.01 15.50 20.38 คาใชจายเพอความบนเทง 687.63 692.13 843.39 23.38 22.58
คาบรการทองเทยวภายในจงหวด 421.86 578.02 791.61 87.65 36.95 คาพาหนะเดนทางในจงหวด 506.55 631.82 854.39 68.67 35.23
คาใชจายอน ๆ 167.36 224.92 285.13 70.37 26.77 รวมคาใชจายตอคนตอวน 5,262.22 5,916.00 7,288.88 38.51 23.21
ทมา : กระทรวงการทองเทยวและกฬา, ประมวลผลโดยผศกษา
หากพจารณาคาใชจายเฉลยของนกทองเทยวชาวจน รสเซย ออสเตรเลย และเยอรมน ในป 2559 พบวา นกทองเทยวจนมคาใชจายเฉลยสงสดประมาณ 6,221.8 บาทตอวน รองลงมาคอ นกทองเทยวออสเตรเลย รสเซย องกฤษ และเยอรมน โดยมอตราการใชจายเตบโตเฉลยป 2552 - 2559 ทรอยละ 5.2, 1.0, 3.7, และ 1.3 ตามล าดบ โดยนกทองเทยวรสเซย ออสเตรเลย และเยอรมนมสดสวนการใชจายเพอความบนเทงสงสด ขณะทนกทองเทยวจนใชจายดานทพกสงทสด ซงเดมทมการใชจายดานความบนเทงมากทสดเชนกน
ตารางท 9 คาใชจายของนกทองเทยวสญชาตหลกในภเกต แยกหมวดการใชจาย
หนวย : บาท/คน/วน
ป 2559 คาใชจาย
เฉลย คาทพก
คาอาหารและเครองดม
คาซอสนคาและของท
ระลก
คาใชจายเพอความบนเทง
คาบรการทองเทยวภายในจงหวด
คาพาหนะเดนทางใน
จงหวด
คาใชจายอน ๆ
China 6,221.83 1,774.77 639.66 327.39 1,601.03 1,181.37 589.57 108.04 Russia 4,528.36 928.63 491.17 173.32 1,348.25 1,068.02 462.5 56.47
Australia 5,830.68 1,154.73 777.82 209.19 1,854.82 1,178.66 569.22 86.24 Germany 3,793.79 594.56 370.44 117.97 1,330.66 866.94 459.62 53.6
ทมา: กระทรวงการทองเทยวและกฬา
เมอพจารณาจ านวนวนเขาพกแรมเฉลยของนกทองเทยวตางชาตในจงหวดภเกต พบวามจ านวนวน พกแรมเฉลยประมาณ 4 - 5 วน ซงจะใชเวลาในการพกแรมนานทสดในชวงไตรมาสท 4 ของทกป โดยไตรมาส 4 ป 2559 มจ านวนวนพกแรมเฉลยท 5.4 วน เมอพจารณานกทองเทยวสญชาตหลก พบวานกทองเทยวจนมจ านวนวนพกแรมประมาณ 4-5 วนตอครงตอคน ซงสนกวารสเซย ออสเตรเลย และเยอรมน เนองจากขอจ ากดเรองจ านวนวนหยดของประเทศจน ทงน รสเซยมระยะเวลาในการพกแรมนานทสด ประมาณ 10-11 วนตอครงตอคน เมอเปรยบเทยบกบประเทศและภาคใต ในป 2558 และป 2559 ทผานมา นกทองเทยวตางชาตขยายระยะเวลาในการพกแรมในจงหวดภเกตมากกวาคาเฉลยของประเทศและภาคใต แสดงถงความนยมของนกทองเทยวตางชาตทมตอจงหวดภเกต อกทงพบวานกทองเทยวชาวจนทองเทยวในจงหวดภเกตนานขน (รปท 20)
19 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
รปท 20 ระยะเวลาวนพกเฉลยตอครงของนกทองเทยวตางชาต
ทมา : กระทรวงการทองเทยวและกฬา และโครงการส ารวจขอมลเพอการวเคราะหพฤตกรรมของนกทองเทยวเชงลกป 2559, การทองเทยวแหงประเทศไทย
4.2 ผเลนหลกและระดบการแขงขน อตสาหกรรมทองเทยวประกอบดวยธรกจหลากหลายตามความตองการสนคาและบรการจากการทองเทยว โดยสามารถแบงกลมธรกจทเกยวของออกเปน 3 กลม ตามแนวคดกระบวนการตดสนใจของผบรโภค ไดแก กลมท 1 การรบรความตองการและการคนหาขอมล (การประชาสมพนธผาน Metasearch, การทองเทยวแหงประเทศไทย/ทาอากาศยาน, และฝายการตลาดของบรษทฯ) กลมท 2 การประเมนทางเลอกและการตดสนใจซอ (บรษทน าเทยว (Tour Operator : TO) , ตวแทนจ าหนายทวร (Travel Agency : TA), และ Online Travel Agency (OTA)) และกลมท 3 การตดสนใจซอและความรสกหลงการซอ (ท พก, รานอาหาร, บนเทงและนนทนาการ, ขนสง, รานขายของทระลก, บคคลรบอนญาต (Money Changer))
รปท 21 กลมธรกจในอตสาหกรรมทองเทยว จ าแนกตามแนวคดกระบวนการตดสนใจซอของผบรโภค
ทมา : จากการศกษา
ระยะเวลาพกเฉลยในจงหวดภเกต (วน/ครง/คน)
ป 2559
ป 2558
การเปลยนแปลง
(วน) จน 4.93 4.68 +0.25
รสเซย 10.88 10.89 -0.01
ออสเตรเลย 7.04 7.52 -0.48
เยอรมน 5.81 7.15 -1.34
4.28 4.32 4.17 4.18 4.10 4.37 4.39 4.62
4.18 4.22 4.31 4.61 4.70 4.86
4.36 4.25 4.53
4.96
(13.00)
(8.00)
(3.00)
2.00
7.00
12.00
0
1
2
3
4
5
2554 2555 2556 2557 2558 2559
รอยละวน
ประเทศ ภาคใต ภเกตgrowth ประเทศ growth ภาคใต growth ภเกต
20 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ทงนธรกจทกกลมมความส าคญตอการตดสนใจ และความรสกหลงการทองเทยวของนกทองเทยวซงอาจท าใหตดสนใจทองเทยวซ าหรอบอกตอ โดยธรกจกลมท 1 เปนผใหขอมลแกนกทองเทยวกอนการตดสนใจเดนทาง สวนกลมท 2 เปนตวกลางตดตอระหวางนกทองเทยวและธรกจกลมท 3 ในขณะทกลมท 3 เปนผใหบรการขนสดทาย ทงนพบวาธรกจทสรางรายไดสงสดในอตสาหกรรมอยในกลมท 3 นนคอ ธรกจโรงแรมและทพก ซงสรางรายไดใหกบอตสาหกรรมสงสดทรอยละ 44.8 รองลงมาคอธรกจรานคาปลกทรอยละ 30.7 ซงเปนกลมธรกจทมการแขงขนมาก ขณะทธรกจบนเทงและนนทนาการมระดบการผกขาดมากทสด มสวนแบงทางการตลาดทรอยละ 2.3 (ตารางท 10)
ตารางท 10 การกระจกตวของกลมธรกจในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต
Market Share ภาคธรกจหลกในอตสาหกรรมทองเทยวภเกต ป 2558
กลมธรกจ จ านวนสถานประกอบการ
รายได (บาท/ป) รอยละ กรมพฒนาธรกจการคา ศนยวจยดานตลาดการทองเทยว, กรมการทองเทยว
โรงแรมและทพก 670 1,723 29,737,524,498.4 44.81 รานคาปลก 273 14 20,378,857,813.0 30.71
ธรกจน าเทยวฯ 764 1,031 5,808,852,627.4 8.75 รานอาหาร 684 161 4,128,977,082.9 6.22 รานคาสง 75 - 3,423,417,045.1 5.16
บนเทงและนนทนาการ 45 - 1,537,539,192.6 2.32 ขนสงทางบก 102 - 779,988,205.4 1.18 ขนสงทางน า 34 - 563,066,018.1 0.85
รวม 2,647 2,929 66,358,222,482.9 100.00 ทมา : กรมพฒนาธรกจการคา ป 2558, ศนยวจยดานตลาดการทองเทยว, กรมการทองเทยว, ประมวลผลโดยผศกษา
ตารางท 11 ระดบการแขงขนของตลาด ธรกจหลกในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต
ระดบการแขงขนของตลาด ธรกจหลกในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต ป 2558
กลมธรกจ HHI index แขงขนมาก (HHI นอยกวา 0.1)
แขงขนพอสมควร (HHI 0.1-0.18)
ผกขาดมาก (HHI 0.19-0.99)
ผกขาดสมบรณ (HHI =1)
โรงแรมและทพก 0.012 ขนสงทางน า 0.262 ขนสงทางบก 0.062 รานอาหาร 0.020 รานคาปลก 0.157 รานคาสง 0.290
ธรกจน าเทยวฯ 0.018 บนเทงและนนทนาการ 0.546
ทมา : กรมพฒนาธรกจการคา ป 2558 ประมวลผลโดยผศกษา
เมอพจารณาระดบการแขงขนในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต พบวา
1. โรงแรมและทพก มระดบการแขงขนสงทสดของอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกตดวยคาดชน HHI ท 0.012 โดยธรกจโรงแรมและทพก 10 รายใหญของภเกตมสวนแบงทางการตลาดประมาณรอยละ 25.8 ซงสวนใหญกระจกตวในต าบลกะรนและตลาดใหญ อ าเภอเมองภเกต และบรเวณชายหาด แหลงทองเทยวยอดนยมในจงหวดภเกต เชน หาดปาตอง หาดกะตะ และหาดกะรน เปนตน
21 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
จากขอมลกรมการทองเทยวและกฬา ป 2559 มจ านวนทพก ในจงหวดภเกตทงสน 1,723 แหง มจ านวนหองพกรวม 81,727 หอง ตามล าดบ โดยสวนใหญประมาณรอยละ 90.0 ของจ านวนทพกทงหมดในภเกต คอโรงแรมและรสอรท โดยพบวามโรงแรมจ านวนมากในจงหวดภเกตทไมไดจดทะเบยนใหถกตองตามกฎหมายประมาณรอยละ 90 ซงสงกวาภาคใตและประเทศไทย ทงนจากขอมลส านกการสอบสวนและนตการ กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทยพบวา จ านวนโรงแรมทจดทะเบยนถกตองในจงหวดภเกตมเพยง 526 แหง ขณะทโรงแรมในจงหวดภเกตทเสนอขายบรการทพกบนเวปไซต Agoda ซงเปน OTA รายใหญของโลก มจ านวนมากถง 5,130 แหง (รปท 22)
รปท 22 เปรยบเทยบจ านวนโรงแรมและทพก
ทมา : กรมการปกครอง , Agoda, ศนยวจยดานตลาดการทองเทยว
2. บรษทน าเทยว (Tour Operator : TO) และตวแทนจ าหนายทวร (Travel Agency : TA) ธรกจน าเทยวและตวแทนจ าหนายทวรมระดบการแขงขนในตลาดสงเปนอนดบ 2 รองจากธรกจโรงแรมและทพก ดวยคาดชน HHI ท 0.018 (ตารางท 13) และเมอพจารณาผประกอบการรายใหญ 10 อนดบแรกพบวามสวนแบงทางการตลาดประมาณรอยละ 32.4 สวนใหญตงอยในอ าเภอเมองภเกต
3. รานอาหารและภตตาคาร ธรกจรานอาหารในจงหวดภเกตมระดบการแขงขนสงเปนอนดบ 3 รองจากบรษทน าเทยวและตวแทนจ าหนายทวรดวยคาดชน HHI ท 0.020 มรานอาหารกระจายทงจงหวดโดยเฉพาะแหลงทองเทยวหลก เชน หาดปาตอง เปนตน โดยผประกอบการรานอาหารรายใหญ 10 อนดบแรกครองสวนแบงทางการตลาดทรอยละ 34.7 สวนใหญประกอบธรกจบรเวณต าบลปาตอง
4. ธรกจขนสง
ธรกจขนสงทางบก ในจงหวดภเกตเปนกลมธรกจทมการแขงขนในตลาดสง ดวยคาดชน HHI ท 0.062 ทงนพบวาผประกอบการรายใหญ 10 อนดบแรกมสวนแบงทางการตลาดทรอยละ 68.3 (ตารางท 18) สวนใหญกระจกตวทตวเมองภเกต และ อ าเภอถลางซงใกลกบสนามบนนานาชาตภเกต
ธรกจขนสงทางน าในจงหวดภเกต มจ านวนธรกจเพยง 34 ราย และเปนกลมธรกจทมการผกขาดสงดวยคาดชน HHI ท 0.262 ผประกอบการรายใหญ 3 อนดบแรกมสวนแบงทางการตลาดทรอยละ 90.4
5,130
12,601
33,477
1,723 5,475
17,248
526 2,723 8,601
0
10,000
20,000
30,000
ภเกต ภาคใต รวมประเทศไทย
แหง ป 2560
Agoda ศนยวจยดานตลาดการทองเทยว กรมการปกครอง
22 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
5. รานคา ธรกจคาปลกในจงหวดภเกตมระดบการแขงขนพอสมควรทระดบคาดชน HHI เทากบ 0.157
ผประกอบการรายใหญ 10 อนดบแรกครองสวนแบงทางการตลาดรอยละ 82.8 และเปนทนาสงเกตวาผครองสวนแบงอนดบ 1 คอนขางมการผกขาดสงในจงหวดภเกตเพราะมสวนแบงทางการตลาดถงรอยละ 34.4 ของธรกจคาปลกในจงหวดภเกต
ธรกจคาสงในจงหวดภเกตมระดบการแขงขนต า นนคอมระดบการผกขาดมากดวยคาดชน HHI ท 0.290 เปนธรกจทมการผกขาดสงเปนอนดบสองรองจากสถานบนเทง จากขอมลผประกอบการรายใหญ 10 อนดบแรกในจงหวดภเกตพบวาครองสวนแบงทางการตลาดรอยละ 94.8 ขณะทอก 65 รายทเหลอครองสวนแบงเพยงรอยละ 5 โดยผคาสงรายใหญทสดของภเกตครองสวนแบงทางการตลาดสงถงรอยละ 48.7
6. บนเทงและนนทนาการ กลมธรกจดานบนเทงและนนทนาการมระดบการผกขาดสงในอตสาหกรรมทระดบดชน HHI ท 0.546 สวนใหญตงอยบรเวณหาดปาตอง เนองจากมผประกอบการจ านวนนอยราย และมรายไดสง ท าใหระดบการผกขาดคอนขางสง
4.3 ความเชอมโยงของธรกจในอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกต จากกลมธรกจทถกแบงออกเปน 3 กลม สามารถแสดงความเชอมโยงในอตสาหกรรมทองเทยวดงรปท 23 (รายละเอยดแยกรายธรกจในภาคผนวก)
รปท 23 แผนภาพ Supply Chain แสดงความเชอมโยงของธรกจในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต
ทมา : จากการศกษา
รานคาสงของทระลก
ตางประเทศ ประเทศไทย
TO/TA
นกทองเทยว
นกทองเทยว TA / OTA
TO
รานอาหาร
ขนสง
ทพกแรม
รานคา/ขายของทระลก
มคคเทศก สถานททองเทยวน าเทยวและประสานงาน
สถานบนเทงและนนทนาการ
Suppliers Tier 1อาหารและเครองดม
ระบบสาธารณปโภค
โรงงานผลตอปกรณ
IT service
ธนาคารพาณชย
บรษทผลตรถยนต/รถเชา
บรษท Maintenance เครองจกร
จาง
ตดตอเพอเปนตวแทนขาย
จองในนามบรษท
เดนทางผานทางบก เรอ อากาศ
Money Changer
Suppliers Tier 2
บคคลรบอนญาต (Money Changer)
1 2 3
ตดตอโดยตรง : Walk-in/Tel/E-mail/Website
ตดตอโดยตรง : Walk-in/Tel/E-mail/Website
23 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
โดยชองทางการตดตอใชบรการในอตสาหกรรมฯประกอบดวย 3 ชองทาง ไดแก
1) การตดตอธรกจโดยตรง ไดแก การตดตอผใหบรการสนคาขนสดทายดวยการตดตอผานเคานเตอรของบรษท (Walk-in), ตดตอผานโทรศพท, E-mail, จองผานเวบไซต หรอการแนะน าจากคนขบรถแทกซเพอเขาใชบรการ
2) ซอโปรแกรมทองเทยวจากบรษทน าเทยว (Tour Operator : TO) ซงท าการตดตอประสานงานกบธรกจทองเทยวเพอจดโปรแกรมเอาไวลวงหนา รวมถงจางมคคเทศกเพอท าหนาทน าเทยวตลอดการเดนทาง
3) ซอโปรแกรมทองเทยวหรอบรการทองเทยวผานตวแทนจ าหนายทวร (Travel Agency : TA) ซงรวมถงบรการออนไลน (Online Travel Agency : OTA) โดยตวแทนจ าหนายทวรไดตดตอบรษทน าเทยวและธรกจบรการตางๆ ในกลม Suppliers Tiers 1 เพอน าบรการทองเทยวมาขายใหกบนกทองเทยว
4.4 โครงสรางการผลตและมลคาเพมของอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกต ส าหรบหวขอน ตองการศกษาโครงสรางการผลตของอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกต การ
กระจายรายไดจากนกทองเทยวไปสอตสาหกรรม รวมถงมลคาเพมทเกดขนในธรกจทเกยวของในอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกต โดยในสวนน ขอมลทน ามาใชในการวเคราะหคอ ตารางปจจยการผลตและผลผลตดานการทองเทยวป 2558 และบญชประชาชาตดานการทองเทยวเขตพฒนาการทองเทยวอนดามน ป 2558 โดยกระทรวงการทองเทยวและกฬา ซงสามารถอธบายโครงสรางการผลต การกระจายรายได รวมถงมลคาเพมในภาพรวมไดเปนอยางด
4.4.1 โครงสรางตนทนการผลตและการกระจายรายไดจากนกทองเทยวไปยงธรกจตางๆ ในอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกต
กระทรวงการทองเทยวและกฬาไดแบงจงหวดภเกตอยในกลมเขต 4 เขตพฒนาการทองเทยวอนดามน ประกอบดวย 5 จงหวด ไดแก ภเกต พงงา กระบ ตรง และ สตล ซงมโครงสรางของอตสาหกรรม และทรพยากรธรรมชาตทคลายคลงกน โดยภเกตมสดสวนโครงสราง GPP ในภาคโรงแรมและรานอาหารสงสดทรอยละ 72.8 ของกลมจงหวดเขต 4 จงใชขอมลเขตพฒนาการทองเทยวอนดามนแสดงโครงสรางอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต
โครงสรางตนทนการผลตของอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต
จากขอมลปจจยการผลตขนกลางของ 6 ธรกจหลกในอตสาหกรรมทองเทยว ไดแก โรงแรมและทพก รานอาหาร บรษทน าเทยว รานคา บนเทงและนนทนาการ และขนสง พบวาการผลตอาหารและสนคาเกษตรเปนตนทนหลกของธรกจรานอาหารและโรงแรมและทพก ทรอยละ 81.9 และ 27.2 ตามล าดบ และยงพบอกวาโรงแรมและทพกยงมตนทนดานสาธารณปโภคสงถงรอยละ 24.5 ส าหรบบรษทน าเทยว มตนทนดานกจกรรมน าเทยวสงเปนอนดบ 1 ทรอยละ 61.0 สวนธรกจบนเทงและนนทนาการมตนทนดานผลตภณฑสงทอ ยาง เคมภณฑและพลาสตกสงทสดทรอยละ 68.7 ขณะทธรกจคาสงและคาปลก มตนทนการธนาคารและ
24 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ประกนภย การบรการ และการผลตอนๆ เปนตนทนหลก ซงเปนทนาสงเกตวาในกลมธรกจทตองพงพงเงนทนจากภาคธนาคารและการประกนภยมากทสดคอ ธรกจรานคา ส าหรบธรกจการขนสง ทางรถไฟ บก น า และอากาศ รวมถงบรการใหเชารถยนตและจกรยานยนตมตนทนดานผลตภณฑยาง เคมภณฑและพลาสตกสงสด เพอใชในการบ ารงรกษาเครองยนต (ตารางท 12)
ตารางท 12 โครงสรางตนทนของแตละภาคธรกจในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต
ธรกจ ตนทน
การบรการโรงแรม และทพก
ภตตาคารและรานอาหาร
บรษทน าเทยว รานคา
(คาสงและคาปลก)
บนเทงและนนทนาการ
การผลตอาหารและสนคาเกษตร 27.17 81.85 0.28 1.12 6.36 การขนสง 0.11 0.05 17.50 7.26 0.32
การไฟฟา กาซ และการประปา 24.45 6.34 0.59 11.73 7.85 การกอสราง 7.58 0.03 0.00 0.24 0.02
การธนาคารและการประกนภย 1.67 0.28 0.41 23.96 1.08 การบรการ 4.59 2.12 19.06 23.35 15.19
การผลตอนๆ 34.12 8.94 1.21 25.53 68.70 กจกรรมน าเทยว 0.31 0.38 60.95 4.82 0.48
ปจจยการผลตขนกลาง/ธรกจขนสง
การขนสงผโดยสารทางรถไฟ
การขนสงผโดยสารทางบก
การขนสงผโดยสารทางน าภายในประเทศ
การขนสงผโดยสารทาง
อากาศ
การเชารถยนตและจกรยานยนตโดยไมม
คนควบคม การผลตอาหารและสนคาเกษตร 0.04 1.66 2.02 4.05 0.66
การขนสง 0.03 0.07 0.00 28.35 0.12 การไฟฟา กาซ และการประปา 8.93 0.50 0.94 2.30 12.85
การกอสราง 0.87 0.00 0.00 0.09 0.15 การธนาคารและการประกนภย 4.36 3.96 3.08 6.56 15.32
การบรการ 3.61 3.42 6.43 10.30 10.93 การผลตอนๆ 79.63 86.19 80.45 39.35 59.96
กจกรรมน าเทยว 2.54 4.20 7.08 9.00 0.00 ทมา : ตารางปจจยการผลตและผลผลตดานการทองเทยวป 2558 กระทรวงการทองเทยวและกฬา, ประมวลผลโดยผศกษา
รายไดจากนกทองเทยวตางชาตทกระจายไปยงภาคธรกจตางๆในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต
จากการศกษาขอมลบญชประชาชาตภาคการทองเทยวเขต 4 ป 2558 พบวาในจ านวนเงน 100 บาททนกทองเทยวตางชาตใชจาย สามารถกระจายไปยงภาคธรกจตางๆในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต (รปท 24) โดยธรกจอาหารและเครองดมไดรบสวนแบงมากทสดท 25.1 บาท เนองจากอาหารและเครองดมเปนปจจยการผลตทเชอมโยงไปยงหลายธรกจในอตสาหกรรมทองเทยวท าใหเปนภาคธรกจทไดรบการกระจายรายไดเปนสดสวนสงทสด รองลงมาคอ ธรกจโรงแรมและทพกไดรบเงน 23.2 บาท ตามมาดวยธรกจบนเทงและนนทนาการ รานคา บรษทน าเทยว และขนสงท 14.2 13.7 10.8 และ 6.9 บาท ตามล าดบ
หนวย : รอยละ
25 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
รปท 24 สวนแบงรายไดจากนกทองเทยวตางชาต
ทมา : บญชประชาชาตดานการทองเทยวป 2558 กระทรวงการทองเทยวและกฬา, ประมวลผลโดยผศกษา
4.4.2 การสรางมลคาเพมของอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกต ธรกจหลกในอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกตสวนใหญมลกษณะเปนหนวยการผลตทง 2 แบบ
Backward Linkage และ Forward Linkage3 (ตารางท 13) อยางไรกด ธรกจสวนใหญมลกษณะเปน Backward Linkage กลาวคอเปนหนวยการผลตทมความตองการใชปจจยการผลตจากอตสาหกรรมอน โดยเฉพาะภาคการขนสงทางรถไฟ ขณะทธรกจบนเทงและนนทนาการมลกษณะเปน Forward Linkage มากกวา Backward Linkage กลาวคอเปนหนวยการผลตทปอนปจจยการผลตใหธรกจอน
ตารางท 13 การสรางมลคาเพมของอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต และความเชอมโยงของธรกจ
ภาคธรกจ Forward Linkage
Backward Linkage
ปจจยการผลต ขนกลาง
มลคาเพม ก าไร
ผประกอบการ คาเสอมราคา
คาจางแรงงาน
ภาษทางออม
โรงแรม และทพก 1.22 2.30 46.03 53.97 28.35 5.31 17.30 3.01 รานอาหาร 1.24 2.24 50.42 49.58 22.30 3.34 18.96 4.98
บรษทน าเทยว 1.19 1.28 69.24 30.76 -10.75 13.11 59.08 -30.68 รานคา(คาสงและคาปลก) 1.00 2.28 53.74 46.26 28.68 4.42 10.16 3.00
บนเทงและนนทนาการ 2.05 1.36 16.34 83.66 42.88 5.10 28.30 7.38 ขนสง การขนสงผโดยสารทางรถไฟ 1.02 3.17 36.10 63.90 15.75 7.94 18.15 22.06
การขนสงผโดยสารทางบก 1.16 3.08 67.78 32.22 12.81 5.13 11.54 2.74 การขนสงผโดยสารทางน าภายในประเทศ 1.00 2.96 65.09 34.91 15.61 5.08 11.38 2.84
การขนสงผโดยสารทางอากาศ 1.34 2.27 52.70 47.30 16.51 7.43 19.92 3.45
ทมา : ตารางปจจยการผลตและผลผลตดานการทองเทยวป 2558 กระทรวงการทองเทยวและกฬา, ประมวลผลโดยผศกษา
3 คา Forward Linkage > 1 มลกษณะเปนหนวยผลตทปอนปจจยการผลตใหกบอตสาหกรรมอน คา Backward Linkage > 1 มลกษณะเปนหนวยผลตทตองการใชปจจยการผลตจากอตสาหกรรมอน
อาหารและเครองดม25.09
โรงแรมและทพก 23.19
บนเทงและนนทนาการ 14.21
บรษทน าเทยว 10.83ขนสง 6.89
รานคา 6.10
อนๆ 13.69
หนวย : บาท
หนวย : รอยละ
26 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ส าหรบมลคาเพมของอตสาหกรรมทองเทยว วดจากปจจยการน าเขาในกจกรรมการผลต 4 ปจจย ไดแก 1.) การจดการของผประกอบการ ไดรบมลคาเพมเปน ก าไรผประกอบการ 2.) แรงงานไดรบมลคาเพมเปนคาจางแรงงาน 3.) การบรการภาครฐ ไดรบมลคาเพมจากภาษทางออม 4.) ทน ไดรบมลคาเพมจากการใชงานดวยการวดจากคาเสอมราคา
รปท 25 มลคาเพมของอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกต
ทมา : ตารางปจจยการผลตและผลผลตดานการทองเทยวป 2558, กระทรวงการทองเทยวและกฬา, ประมวลผลโดยผศกษา
จากขอมลตารางปจจยการผลตและผลผลตภาคการทองเทยวพบวา ผประกอบการและแรงงานไดรบมลคาเพมสงทสดทรอยละ 43.3 และ 35.3 ตามล าดบ รองลงมาคอรฐบาลและทน ซงไดรบมลคาเพมจากภาษทางออม และ คาเสอมราคา เปนสดสวนรอยละ 11.9 และ 9.5 ตามล าดบ เมอพจารณามลคาเพมทงหมด พบวาธรกจทไดรบประโยชนสวนใหญคอ โรงแรมและทพก และรานอาหาร คดเปนรอยละ 12.9 และ 12.8 ของมลคาเพมทงหมด ตามล าดบ
4.4.3 แนวโนมมลคาเพมของอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกตป 2561 ศนยวจยดานตลาดการทองเทยว การทองเทยวแหงประเทศไทย (TATIC) ประเมนรายไดจากการทองเทยวของประเทศไทยป 2561 วาจะสรางรายไดใหประเทศไทยประมาณ 3.1 ลานลานบาท เมอพจารณารายไดจากภาคการทองเทยวของฝงอนดามน ไดแก จงหวดภเกต จงหวดพงงา จงหวดกระบ จงหวดตรง และจงหวดสตล มรายไดภาคโรงแรมและภตตาคารรวมกนประมาณรอยละ 15.8 ของภาคเศรษฐกจ ดงนนจงคาดวาจะกอใหเกดรายไดภาคการทองเทยวในเขตพฒนาการทองเทยวอนดามนประมาณ 4.9 แสนลานบาท สรางผลผลตรวมใหฝงอนดามน 1.0 ลานลานบาท และสรางมลคาเพมใหกบ 5 จงหวดดานก าไรผประกอบการ 2.1 แสนลานบาท คาจางแรงงาน 1.7 แสนลานบาท ภาษทางออม 0.6 แสนลานบาท และคาเสอมราคา 0.5 แสนลานบาท (ตารางท 14)
หนวย : รอยละ
27 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
โดยในป 2561 คาดวารายไดจากการทองเทยวจะสรางมลคาเพมทางตรงในฝงอนดามนจ านวน 2.9 แสนลานบาท ใหแกผประกอบการสงสดจ านวน 1.3 ลานลานบาท รองลงมาคอ มลคาเพมทางตรงใหแรงงานจ านวน 1.1 แสนลานบาท และเปนมลคาเพมทางออมจ านวน 2 แสนลานบาท สวนใหญอยในภาคธรกจหลก ไดแก รานอาหาร โรงแรมและทพก บรษทน าเทยว บนเทงและนนทนาการ ขนสง และ รานคา ตามล าดบ
ตารางท 14 มลคาเพมในอตสาหกรรมทองเทยวฝงอนดามนป 2561
หนวย : ลานบาท
ปจจยมลคาเพม ธรกจ
แรงงาน ก าไรผประกอบการ ภาษทางออม คาเสอมราคา รวมมลคาเพม
การบรการโรงแรม และทพก 20,144.52 33,011.27 3,499.05 6,181.21 62,836.04
การบรการอาหารและเครองดม 24,159.45 28,410.61 6,347.46 4,254.16 63,171.70
บรษทน าเทยว 16,930.93 25,653.17 4,418.21 3,049.62 50,051.94
บนเทงและนนทนาการ 9,135.87 7,927.07 11,102.89 3,996.69 32,162.52
ขนสง 6,037.75 6,187.70 1,208.94 2,445.26 15,879.65 การคา (ขายสนคาเพอการ
ทองเทยว) 3,541.50 9,464.82 977.20 1,251.14 15,234.66
รวมธรกจหลก 79,950.02 110,654.65 27,553.76 21,178.09 239,336.51
ธรกจอน 92,847.07 101,632.24 30,668.69 25,271.95 250,419.95
รวมมลคาเพม 172,797.10 212,286.89 58,222.45 46,450.04 489,756.47 ทมา: ตารางปจจยการผลตและผลผลตดานการทองเทยวป 2558 กระทรวงการทองเทยวและกฬา, ประมวลผลโดยผศกษา
ตารางท 15 สดสวนมลคาเพมทเกดขนในอตสาหกรรมทองเทยวฝงอนดามนป 2561 จ าแนกรายธรกจ
สดสวนมลคาเพม ธรกจ
แรงงาน 0.368
ก าไรผประกอบการ 0.390
คาเสอมราคา 0.101
ภาษทางออม 0.122
ทางตรง ทางออม ทางตรง ทางออม ทางตรง ทางออม ทางตรง ทางออม การคา (ขายสนคาเพอการทองเทยว) 0.03 0.00 0.07 0.00 0.04 0.00 0.03 0.00 การบรการโรงแรม และทพก 0.19 0.01 0.25 0.01 0.22 0.01 0.12 0.00 การบรการอาหารและเครองดม 0.22 0.01 0.22 0.01 0.15 0.01 0.21 0.01 การขนสงผโดยสารทางรถไฟ 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 การขนสงผโดยสารทางบก 0.01 0.00 0.01 0.00 0.01 0.00 0.01 0.00 การขนสงผโดยสารทางน าภายในประเทศ 0.02 0.00 0.02 0.00 0.03 0.00 0.01 0.00 การขนสงผโดยสารทางอากาศ 0.02 0.01 0.02 0.01 0.03 0.02 0.01 0.01 การเชารถยนตและจกรยานยนตโดยไมมคนควบคม 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 บรษทน าเทยว 0.14 0.03 0.18 0.03 0.10 0.02 0.13 0.02 บนเทงและนนทนาการ 0.09 0.00 0.06 0.00 0.14 0.00 0.37 0.00 รวมธรกจหลก 0.71 0.07 0.83 0.07 0.72 0.06 0.90 0.04 ธรกจอน 0.29 0.93 0.17 0.93 0.28 0.94 0.10 0.96 ทมา: ตารางปจจยการผลตและผลผลตดานการทองเทยวป 2558 กระทรวงการทองเทยวและกฬา, ประมวลผลโดยผศกษา
28 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ตารางท 16 มลคาเพมในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต ป 2561 จ าแนกรายธรกจ
หนวย : ลานบาท
ปจจยมลคาเพม ธรกจ
แรงงาน ก าไรผประกอบการ คาเสอมราคา ภาษทางออม รวมมลคาเพม
การบรการโรงแรม และทพก 14,660.46 24,024.42 4,498.46 2,546.48 45,729.83
การบรการอาหารและเครองดม 17,582.39 20,676.23 3,096.03 4,619.46 45,974.11
บรษทน าเทยว 12,321.73 18,669.46 2,219.41 3,215.42 36,426.01
บนเทงและนนทนาการ 6,648.76 5,769.04 2,908.65 8,080.29 23,406.74
ขนสง 4,394.06 4,503.19 1,779.57 879.82 11,556.64
การคา (ขายสนคาเพอการทองเทยว) 2,577.38 6,888.16 910.54 711.17 11,087.24
รวมธรกจหลก 58,184.77 80,530.50 15,412.66 20,052.64 174,180.57
ธรกจอน 67,570.79 73,964.32 18,392.02 22,319.58 182,246.71
รวมมลคาเพม 125,755.56 154,494.82 33,804.68 42,372.22 356,427.28 ทมา : ตารางปจจยการผลตและผลผลตภาคการทองเทยวป 2558 กระทรวงการทองเทยวและกฬา, ประมวลผลโดยผศกษา
รปท 26 รายไดและมลคาเพมในอตสาหกรรมทองเทยวในอนดามนและจงหวดภเกตป 2561
ทมา : ตารางปจจยการผลตและผลผลตดานการทองเทยวป 2558 กระทรวงการทองเทยวและกฬา, ประมวลผลโดยผศกษา
ส าหรบจงหวดภเกต คาดวาจะมรายไดจากการทองเทยวในป 2561 มลคา 3.6 แสนลานบาท สวนใหญอยในภาคธรกจอนมลคา 1.8 แสนลานบาท คดเปนรอยละ 51.1 และอยในธรกจหลกภาคการทองเทยวมลคา 1.7 แสนลานบาท คดเปนรอยละ 48.9 สรางมลคาเพมดานก าไรผประกอบการ 1.5 แสนลานบาท คาจางแรงงาน 1.3 แสนลานบาท ภาษทางออม 0.4 แสนลานบาท และคาเสอมราคา 0.3 แสนลานบาท สวนใหญอยในธรกจโรงแรมทพก รานอาหาร และบรการอนๆ (รปท 26)
29 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
4.5 ประเดนทนาสนใจ จากการศกษา Business Model และ Supply Chain ของธรกจหลกในอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกต พบวามประเดนทนาสนใจ 4 ประเดน ดงน
4.5.1 การก าหนดราคาสนคาและบรการ ผประกอบการสวนใหญจะพจารณาจากตนทนเปนปจจยแรกในการ
ตงราคา รวมถงปจจยดานการแขงขนของตลาด โดยการส ารวจระดบการตงราคาสนคาของคแขง เพอตงราคาในระดบใกลเคยงกนในตลาด แตหากสนคาและบรการของตนมเอกลกษณและอยในตลาดระดบบน พบวามความสามารถในการปรบราคาสนคาไดมาก และสามารถไดรบก าไรมากขน ก าไรโดยเฉลยทท าใหธรกจอยรอดในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกตคอประมาณรอยละ 30-40
4.5.2 รปแบบการช าระเงน ตารางท 17 รปแบบการช าระเงนของธรกจตาง ๆ ในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต
รปแบบการช าระเงน ธรกจ
เงนสด บตรเดบต บตร
เครดต เชค
Application
หมายเหต
โรงแรมและทพก FIT ใชบตรเครดต
GIT ใชเชค รานคา/ขายของทระลก
เรมน า Application มาใชเพอรองรบความตองการของนกทองเทยวจนโดยเฉพาะ
Wechat/Alipay
Tour Operator/Travel Agency
รานอาหาร บนเทงและนนทนาการ
บรษทขนสง ทมา : จากการศกษา
จากการศกษาพบวา ธรกจในอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกตสวนใหญยงคงรบช าระเงนจากนกทองเทยวเปนเงนสด อยางไรกด ส าหรบธรกจโรงแรมและทพก นกทองเทยวท เดนทางดวยตนเองสวนใหญช าระเงนผานบตรเครดต ขณะทบรษทน าเทยวและตวแทนจ าหนายทวรสวนใหญช าระเงนโดยเชคเดนทาง (Traveler’s Checks) สวนธรกจบนเทงและนนทนาการมการรบช าระเงนเปนเงนสด แตมการรบช าระเงนผานบตรเครดตมากขน นอกจากน จากการสมภาษณสวนใหญพบวา ธรกจรานคาและรานอาหาร ไดน าวธการรบช าระเงนผาน Application มาใชมากขนอาท Wechat และ Alipay เพอรองรบพฤตกรรมของนกทองเทยวชาวจน
30 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
4.5.3 สดสวนคานายหนา (Commission) คาคอมมชชน ถอเปนแหลงรายได รายจาย และสรางแรงจงใจในการประชาสมพนธทส าคญของธรกจ
ในอตสาหกรรมทองเทยวหลายๆ ประเภท เนองจากธรกจในอตสาหกรรมทองเทยวหลายๆ ธรกจตางกมความเกยวของและเกอหนนกน ทงนเมอพจารณาถงการไดรบคาคอมมชชนจากธรกจในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกตพบวา บรษทน าเทยวไดรบรายไดจากคาคอมมชชนมากทสด สวนหนงเนองมาจากบรษทน าเทยวเปนตวกลางระหวางนกทองเทยวและบรการขนสดทาย นอกจากนพบวา คนขบรถแทกซเปนตวกลางส าคญหนงทสงนกทองเทยวใหรานคาและโรงแรม โดยเฉพาะธรกจทยงไมเปนทรจก ดงนน นอกจากคาคอมมชชนจะเปนแหลงรายไดส าคญของธรกจในอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกตแลว ยงเปนชองทางในการจายเงนเพอการประชาสมพนธใหกบธรกจอกดวย
รปท 27 สวนแบงคานายหนา (Commission)
ทมา : จากการศกษา
31 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
รปท 28 การใหเครดตการช าระเงนของธรกจในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต
ทมา : จากการศกษา
4.5.4 ผลกระทบจากเทคโนโลย รปท 29 ผลกระทบจากเทคโนโลยในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต
ทมา : จากการศกษา
เทคโนโลยในปจจบนมความกาวหนาและมบทบาทอยางมากในชวตประจ าวน รวมถงมผลตอการเปลยนแปลงรปแบบการท าธรกจของอตสาหกรรมทองเทยว เพอตอบสนองพฤตกรรมของนกทองเทยวทเปลยนไป โดยสวนใหญนกทองเทยวใชอนเตอรเนตผานมอถอในการสบคนขอมล การจองบรการ การแบงปนขอมล และทส าคญคอการตดตอสอสาร ท าใหรปแบบการทองเทยวเกดการเปลยนแปลงอยางชดเจนใน 3 ดาน ไดแก
1. การคนหาขอมล : ระบบ Metasearch ท าใหนกทองเทยวสามารถคนหาขอมล และเปรยบเทยบรายละเอยดราคาสนคาและการบรการดานการทองเทยวไดดวยตนเอง ไดทกท ทกเวลา นอกจากนการพฒนา
6 3
Tour Operator
Travel Agency
มคคเทศก
การคนหาขอมล
การจอง
การช าระเงน
OTA และ Metasearch
Hotel Digital Marketing Agency
ทพกแรม
รานคาราน
อาหารบนเทงและนนทนาการ
เปนแหลงรวมขอมลขนาดใหญ
บรการ online marketing ส าหรบลกคา
online
ระบบ Online และ เทคโนโลยการช าระเงน
ชองทางช าระเงนสะดวก
ระบบการจองผาน online สะดวก ไมมชองทางการจอง online
นกทองเทยวหาขอมลผาน online และทองเทยวดวยตนเอง
ประชาสมพนธผาน Website / Social media
32 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ระบบการจดการขอมลเกยวกบแผนท เชน ความกาวหนาของการใชดาวเทยม GPS ท าใหสะดวกตอการเดนทางมากขน นกทองเทยวสามารถเดนทางไดโดยตนเองมากขน
ผทไดรบผลกระทบทางบวก : OTA / Hotel Digital Marketing Agency / โรงแรมและทพก
/ รานคา / รานอาหาร / สถานบนเทงและนนทนาการ
ผทไดรบผลกระทบทางลบ : บรษทน าเทยว (TO) / ตวแทนจ าหนายทวร (TA) / มคคเทศก
2. การจองทพก ตวเครองบน ขนสง และโปรแกรมทองเทยว : Online Travel Agency (OTA) มบทบาทในการรวบรวมขอมลโรงแรม สายการบน การเชารถ ขนสงทางรถบส รถไฟ และโปรแกรมทวร แสดงรายละเอยดทงดานราคา สทธประโยชน สถานท และอนๆ โดยนกทองเทยวสามารถตดสนใจจองสนคาและบรการผานออนไลนไดทนท มความสะดวกและรวดเรวเปนอยางมาก
ผทไดรบผลกระทบทางบวก : Online Travel Agency (OTA) / Hotel Digital Marketing Agency
/ โรงแรมและทพก
ผทไดรบผลกระทบทางลบ : บรษทน าเทยว (TO) / ตวแทนจ าหนายทวร (TA)
3. การช าระเงน : พฤตกรรมการช าระเงนของนกทองเทยวเรมเปลยนแปลงไปจากเดม โดยเฉพาะนกทองเทยวชาวจนทมการเดนทางเขามาทองเทยวในประเทศไทยเปนจ านวนมาก กลาวคอ จากเดมนกทองเทยวชาวจนสวนใหญจะใชเพยงการช าระเงนแบบเงนสด และบตรเครดตในการซอสนคาจากธรกจตางๆ ในประเทศไทย แตจากการพฒนาของระบบเทคโนโลยไดสงผลใหนกทองเทยวเปลยนแปลงพฤตกรรมเปนการช าระเงนผานชองทางอเลกทรอนกสมากขน โดยเฉพาะเทคโนโลยทไดรบความนยมเปนอยางมากในกลมนกทองเทยวจน คอ การช าระเงนผานแอปพลเคชน WeChat และ Alipay ทมการเตบโตขนอยางมาก โดยในไตรมาส 4 ของป 2558 มปรมาณธรกรรมอยท 16,000 รายการ มลคาการใชจาย 57.0 ลานบาท เพมขนเปน 2,840,000 รายการ และมลคาการใชจาย 5,838.0 ลานบาท ในไตรมาส 2 ของป 2560 ซงหากธรกจในประเทศไทยสามารถปรบตวพรอมรบกบรปแบบการใชชองทางอเลกทรอนกสในการรบช าระเงนจากนกทองเทยวชาวจน กจะเปนการอ านวยความสะดวกใหกบนกทองเทยว ถอเปนการสรางโอกาสใหนกทองเทยวใชบรการหรอซอสนคามากขน
ผทไดรบผลกระทบทางบวก : รานคา / รานอาหาร / สถานบนเทงและนนทนาการ
5. สรปและขอเสนอแนะ
ภาคการทองเทยวเปนภาคเศรษฐกจทส าคญทสดในจงหวดภเกต สะทอนจากรายไดโรงแรมและรานอาหารคดเปนสดสวนรอยละ 41.9 ของผลผลตมวลรวมจงหวดภเกต และมการเรงตวสงสดในทกภาคเศรษฐกจ ทงน เมอพจารณามลคาเพมทเกดขนในอตสาหกรรมฯ พบวา มมลคาเพมทางออมในหลายภาคธรกจ เชน สรางรายไดใหภาคเกษตร การผลตอาหาร การผลตสงทอ การผลตยาง เคมภณฑ การธนาคาร สาธารณปโภค เปนตน โดยอตสาหกรรมทองเทยวตองไดรบความรวมมอจากทกภาคสวนทงภาครฐ เอกชน
33 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
และประชาชน เพอสรางภาพลกษณการทองเทยวทด ใหกบประเทศ สรางบรการทประทบใจ รวมถงเพอใหนกทองเทยวไดรบมตรภาพและความรสกทดจากคนทองถน จะท าใหนกทองเทยวชนชอบ บอกตอ และเกดการทองเทยวซ า
จ านวนนกทองเทยวในจงหวดภเกตเพมสงตอเนอง โดยในป 2559 มนกทองเทยวประมาณ 12.0 ลานคน เปนคนไทย 3.2 ลานคน และตางชาต 8.8 ลานคน นกทองเทยวตางชาตสวนใหญเดนทางดวยสายการบนทงเทยวบนประจ าและเหมาล า ในชวงปลายป และตนปซงเปนชวง High season ของจงหวดภเกต โดยชวงทมนกทองเทยวหนาแนนทสดหรอ Peak season คอ ปลายเดอนธนวาคม - ตนเดอนมกราคม ทเปนชวงวนหยดยาวเทศกาลครสมาสต และปใหมของคนทวโลก สถานททองเทยวยอดนยมของภเกตคอหาดปาตอง ทงนนกทองเทยวสญชาตหลกททองเทยวในจงหวดภเกต ไดแก จน รสเซย ออสเตรเลย และเยอรมน โดยมแนวโนมทนกทองเทยวจนในจงหวดภเกตจะเพมขนอยางตอเนอง ซงนกทองเทยวจนในป 2559 มมากถงรอยละ 28.8 ของจ านวนนกทองเทยวทงหมด เพมขนจากรอยละ 19.0 ในป 2558 มกเดนทางทองเทยวตลอดทงป โดยเฉพาะวนหยดตรษจน วนชาต และปใหม มระยะเวลาพกเฉลยสนกวาสญชาตอนอยทประมาณ 4 - 5 วนตามลกษณะวนหยดของคนจน ในขณะทสญชาตรสเซย ออสเตรเลย และเยอรมน มระยะเวลาพกเฉลยประมาณ 10-14 วน เนองจากลกษณะวนหยดของฝงยโรปจะยาวนานกวาฝงเอเชย อยางไรกดเมอพจารณาคาใชจายเฉลยตอคนตอวนพบวา นกทองเทยวจนมคาใชจายเฉลยมากทสดท 6,221.8 บาท/คน/วน รองลงมาคอนกทองเทยวชาวออสเตรเลยท 5,830.7 บาท/คน/วน โดยนกทองเทยวสวนใหญใชจายในดานโรงแรมทพก ตามมาดวยคาใชจายเพอความบนเทง
ธรกจในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกตท าหนาทผลตสนคาและบรการเพอตอบสนองความตองการของลกคาหรอนกทองเทยว โดยเฉพาะนกทองเทยวตางชาตทมสดสวนสงถงรอยละ 73.4 ของจ านวนนกทองเทยวทงหมด โดยสามารถแบงธรกจและหนวยงานออกเปน 3 กลมไดแก
กลมท 1 กลมธรกจทตอบสนองการรบรความตองการ และการคนหาขอมลของนกทองเทยว: เปนผประชาสมพนธขอมลทองเทยว ไดแก Metasearch /การทองเทยวแหงประเทศไทย/ทาอากาศยาน/ ฝายการตลาดของบรษทในธรกจทองเทยว
กลมท 2 กลมธรกจทตอบสนองการประเมนทางเลอกและการตดสนใจซอ : เปนตวกลางประสานงานกบบรการอนๆในอตสาหกรรมทองเทยว ไดแก บรษทน าเทยว ( Tour Operator) และตวแทนจ าหนายทวร (Travel Agency) แบบออฟไลนรวมถงออนไลนทเรยกวา Online Travel Agency (OTA)
กลมท 3 กลมธรกจทตอบสนองการตดสนใจซอและความรสกหลงการซอ: เปนกลมธรกจทเสนอสนคาและบรการใหแกนกทองเทยว ไดแก โรงแรมและทพก/ รานอาหาร/ สถานบรการและบนเทง/ ขนสง/ รานคาและขายของทระลก
หนวยงานและธรกจทเกยวของในอตสาหกรรมทองเทยวภเกตพยายามสรางเอกลกษณของธรกจ และสรางจดเดนเพอใหลกคาซอสนคาและบรการของตน โดยค านงถงพฤตกรรมของกลมลกคาของตน อยางไรกด แมวาจ านวนนกทองเทยวทเพมขนอยางตอเนองสะทอนภาพการทองเทยวทสดใส แตมจ านวนผประกอบการรายใหมเพมขนมาก ท าใหธรกจตองบรหารความเสยงไมวาจะเปนดานตนทน และการแขงขนดานราคา โดย
34 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ธรกจทมระดบการแขงขนมาก ไดแก 1) ธรกจโรงแรมและทพก 2) ธรกจขนสงทางบก 3) ธรกจรานอาหาร 4) ธรกจบรษทน าเทยว สวนธรกจทมการผกขาดมาก ไดแก 1) ขนสงทางน า 2) คาสง 3) บนเทงและนนทนาการ ในขณะทธรกจคาปลกมลกษณะการแขงขนพอสมควร ส าหรบรายไดในอตสาหกรรมทองเทยวภเกตนนกระจกตวในกลมธรกจโรงแรมและทพก รวมถงคาปลก ซงสอดคลองกบการใชจายของนกทองเทยวในโรงแรมและทพกเปนหลก
จากการศกษา สามารถสรปได 5 ประเดนดงน
1. โรงแรมเปนกลมธรกจทมความส าคญในอตสาหกรรมทองเทยวภเกตมากทสด เนองจากเปนธรกจทไดรบรายไดทางตรงจากนกทองเทยวมากทสด และสรางมลคาเพมใหอตสาหกรรมฯไดมาก แตมระดบการแขงขนสงสดในตลาด
2. ธรกจอาหารและเครองดมอยใน Supply chain ในเกอบทกธรกจในอตสาหกรรมทองเทยวจงหวดภเกต จงสรางมลคาเพมใหกบอตสาหกรรมฯสง อยางไรกด ระดบการแขงขนของธรกจนถอวาอยในระดบสงเชนกน
3. ธรกจรานคามรายไดสงเปนอนดบสองรองจากธรกจโรงแรมทพก ซงมาจากคนทองถนและนกทองเทยว แตมระดบการแขงขนไมมากนก จงอาจจะเปนโอกาสใหกบผประกอบการรายใหมทตองการเขาสอตสาหกรรมฯ
4. นกทองเทยวจนเปนกลมหลกทสรางรายไดดานการทองเทยวในจงหวดภเกต จากจ านวนทมากทสดและเพมขนตอเนอง รวมถงมคาใชจายตอคนตอวนสงทสดแมจะมระยะเวลาพกเฉลยต ากวานกทองเทยวสญชาตอน และยงเปนกลมทมการปรบตวทางเทคโนโลยสง
5. ความกาวหนาทางเทคโนโลยท าใหเกดธรกจใหม เชน Online Travel Agency (OTA) ซงเปนตวกลางในการจองสนคาและบรการผานทางออนไลน และบรษทจดการเทคโนโลยการจองผานออนไลน (Hotel Digital Marketing Agency) เพอชวยเหลอธรกจโรงแรมและทพกในการจดการราคาหองพกออนไลน อยางไรกดท าให ธรกจเดมบางรายมรายไดลดลง เนองจากเทคโนโลยเขามาทดแทนบรการของธรกจ เชน บรษทน าเทยว (Tour Operator: TO) ตวแทนจ าหนายทวร (Travel Agency: TA) แบบออฟไลน รวมไปถงมคคเทศก
จากการประเมนมลคาเพมของอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดภเกต โดยแบงออกเปน 4 ปจจย ไดแก ผประกอบการ แรงงาน รฐบาล และทน ผานก าไรผประกอบการ คาจางแรงงาน ภาษทางออม และคาเสอมราคา สามารถสรางมลคาเพมทงทางตรงและทางออมใหแกผประกอบการสงสดทรอยละ 43.4 รองลงมา คอ แรงงาน บรการภาครฐบาล และทน รอยละ 35.3, 11.9, และ 9.5 ตามล าดบ ทงนการทองเทยวแหงประเทศไทยคาดวาในป 2561 จะมรายไดจากการทองเทยวมลคา 3.1 ลานลานบาท คดเปนรายไดในฝงอนดามน 4.9 ลานลานบาท เปนรายไดของภเกต 3.6 ลานลานบาท (ตารางท 18)
35 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ตารางท 18 เปรยบเทยบมลคาเพมฝงอนดามนและจงหวดภเกตในอตสาหกรรมทองเทยว ป 2561
ทมา : ตารางปจจยการผลตและผลผลตดานการทองเทยวป 2558 กระทรวงการทองเทยวและกฬา, ประมวลผลโดยผศกษา
ขอเสนอแนะ
ขอเสนอแนะจากการศกษา ประกอบดวย 2 ประเดน ดงน 1. ผประกอบการควรตระหนกในเรองการปรบตวทางเทคโนโลย เพอใหสอดคลองกบพฤตกรรม
นกทองเทยวในแตละฤดกาลทองเทยว รวมถงกลยทธในการเพมยอดขายในแตละชวง เชน ชาวจนเปนกลมทสนบสนนธรกจในชวง Low season จงควรเพมโปรโมชนทดงดดการใชจายของนกทองเทยวชาวจน โดยเฉพาะการน าเทคโนโลยการรบเงนแบบไรเงนสด (Cashless) เนองจากชาวจนมความกาวหนาเรองการช าระเงนไรเงนสด การแชรและคนหาขอมลผาน Social Media เปนอยางมาก นอกจากนประเดนเรองธรกจ Sharing Economy เรมเขามากระทบอตสาหกรรมทองเทยวเชนกน
2. ส าหรบการตดตามภาวะเศรษฐกจทองเทยวในจงหวดภเกต ควรใชโรงแรมเปนตวแทนของขอมล (Proxy) ในการวเคราะห สวนกรณทตองการคาดการณจ านวนนกทองเทยวตางชาต ควรใชสายการบนเปนตวแทนของขอมลในการวเคราะห โดยเฉพาะนกทองเทยวจนซงเปนนกทองเทยวกลมหลกนน ควรใชขอมลของสายการบน China Southern Airlines, Thai Air Asia, และ Spring Airlines เปนตวแทนขอมลในการประเมนจ านวนนกทองเทยวจนทจะเดนทางมายงจงหวดภเกต
ขอเสนอแนะส าหรบงานศกษาครงตอไป ประกอบดวย 3 ประเดน ดงน
1. การวเคราะหพฤตกรรมนกทองเทยว : การแบงกลมนกทองเทยวตามชวงอายอาจสะทอนพฤตกรรมและแนวโนมทนาสนใจ เชน กลมอายมากมก าลงซอสง กลมอายนอยนยมพกโรงแรมระดบลาง (1-3 ดาว) เปนตน
2. การศกษาผลกระทบดานอาหารทองถน : เนองจากการศกษาไดสรปวาธรกจรานอาหารสรางมลคาเพมสงสดเนองจากอยในหวงโซของเกอบทกธรกจในอตสาหกรรมฯ ดงนนการศกษาถงผลกระทบของอาหารจงเปนเรองทนาสนใจ โดยเฉพาะอาหารพนเมองของจงหวดภเกตซงเปนวฒนธรรมดงเดมทไมตองสรางใหมจงมตนทนต า แตตองไดรบการสบทอดจากคนภเกตรนเกา ซงนบวนความรเหลานจะยงหายไป ทงน พบวานกทองเทยวสวนใหญทเดนทางเขามาในจงหวดภเกต ชนชอบรบประทานอาหารไทย เชน ตมย ากง และผดไทย เปนตน รองลงมาคออาหารจน และอาหารพนเมอง ทงนพบวา หมฮกเกยน คออาหารพนเมองอนดบ 1 ทนกทองเทยวชนชอบ
มลคาเพม (ลานบาท) อนดามน (489.8)
ภเกต (356.4)
ก าไรผประกอบการ 212,286.89 154,494.82
คาจางแรงงาน 172,797.10 125,755.56
ภาษทางออม 58,222.45 33,804.68
คาเสอมราคา 46,450.04 42,372.22
36 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
3. ศกษาผลกระทบทางสงแวดลอมและวฒนธรรม : เปนตนทนทวดไดยาก แตสงผลใหโครงสรางและรปแบบการด าเนนชวตในจงหวดภเกตเปลยนไป ในสวนของผลกระทบทางวฒนธรรมพบวา วฒนธรรมดงเดมของจงหวดภเกตไดถกแทนทดวยวฒนธรรมของชาวตะวนตกทเขามา คนตางถนทเขามาท าธรกจและคนรนใหม สวนปญหาดานสงแวดลอมทางธรรมชาตของจงหวดภเกตเปนปญหาทไมควรมองขาม โดยเฉพาะปญหาน าเสยบรเวณหาดปาตอง ซงจะสงผลตอการทองเทยวโดยตรงเพราะทะเลและชายหาดเปนแหลงทองเทยวยอดนยมของนกทองเทยว ดงนนหากมการการนบรวมตนทนทางสงแวดลอมและวฒนธรรมในงานศกษาครงตอไปจะท าใหผลการศกษามความสมบรณมากยงขน
37 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ภาคผนวก
รปท 30 แผนภาพแสดง Supply Chain ของธรกจบรษทน าเทยว
ทมา : จากการศกษา
รปท 31 แผนภาพแสดง Supply Chain ของธรกจตวแทนจ าหนายทวร
ทมา : จากการศกษา
38 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
รปท 32 แผนภาพแสดง Supply Chain ของธรกจโรงแรมและทพก
ทมา : จากการศกษา
รปท 33 แผนภาพแสดง Supply Chain ของธรกจรานอาหาร
ทมา : จากการศกษา
39 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
รปท 34 แผนภาพแสดง Supply Chain ของธรกจบนเทงและนนทนาการ
ทมา : จากการศกษา
รปท 35 แผนภาพแสดง Supply Chain ของธรกจขนสงทางบก
ทมา : จากการศกษา
40 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
รปท 36 แผนภาพแสดง Supply Chain ของธรกจรานคา
ทมา : จากการศกษา
รปท 37 แผนภาพแสดง Supply Chain ของธรกจบคคลรบอนญาต
ทมา : จากการศกษา
41 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ตารางท 19 Business Model บรษทน าเทยว และตวแทนจ าหนายทวร
Sector: Tour Operator (TO) และ Travel Agency (TA) Key Players/partners Suppliers - บรษทเกยวกบขนสงทางบก เชน บรษทเชารถ เปนตน - บรษทเกยวกบขนสงทางเรอ เชน อตอเรอ เปนตน - โรงแรม - รานอาหาร - รานขายของทระลก - Food supply เชน รานคาปลก-คาสง - สถานททองเทยว Partners - บรษท TO/TA ตางประเทศ - คนขบรถ Taxi
Key Activities - Tour น าเทยว - Overnight Tour - Ordered Tour ตามความตองการของลกทวร - Tour Land
Value Proposition - บรการด - ราคา - โรงแรมระดบ 4 ดาวขนไป - สถานททองเทยวทมชอเสยงในจงหวดภเกต - ลกทวรสามารถเลอกแผนการทองเทยวได
Customer Relation - Review จากลกคาเกา บน Metasearch เชน TripAdvisor - เสนอ Promotion พเศษใหลกคาเกา
Customer Segment - นกทองเทยวตางชาต GIT โดยเฉพาะสญชาตจน และรสเซย - นกทองเทยวทตองการหาโปรแกรมทวรระยะเวลาสนๆ (Short trip)
Key Resources - ไกด - พนกงานเกยวกบการบรหารจดการ - การบรหารทางการเงน - IT
Channel ประชาสมพนธและขาย - Website ของบรษท - Social Media เชน Wechat/Line/Facebook เปนตน ประชาสมพนธ - ประชาสมพนธตามบธรวมกบ ททท./ งาน event ทรวมรายการ/ จดบธตางประเทศ ขาย - Counter ของโรงแรม/ทาเรอ/สถานขนสง - Tour Agent ของตางประเทศ
Cost structure คาอทยานและคาแรงเปนสดสวนหลกของโครงสรางตนทน รองลงมาคอคาเชารถขนสง คาน ามน คาสาธารณปโภค อาหารและเครองดม และคาอปกรณส านกงาน ตามล าดบ
Revenue streams รายไดสวนใหญมาจากคาโปรแกรมทวร รองลงมาคอ คาคอมมชชนจากโรงแรม/รานคา/รานอาหาร และภาษ ตามล าดบ ก าไรทสามารถด ารงธรกจไดคอ รอยละ 30 ของรายได
ทมา : จากการศกษา
ตารางท 20 Business Model โรงแรมและทพกระดบ 4 ดาวขนไป
Sector: ทพก (4 ดาวขนไป)
Key Players/partners Suppliers - Food supply ไดแก รานคาปลก รานคาสง เกษตรกร และอนๆ - บรษทขายอปกรณใชในหองพก - สถานศกษา Partners - บรษท Online Travel Agency - บรษท TO/TA ในและตางประเทศ - พนกงานของโรงแรม - คนขบรถ Taxi
Key Activities - รานอาหาร - หองพก - แนะน าบรการทวรน าเทยว - รานคา - บรการอนๆ เชน สนามกอลฟ สปาร สนามเทนนส Gallery เปนตน
Value Proposition - การบรการดเยยม - ราคา - คณภาพหองพก - คณภาพและรสชาตอาหาร - สามารถรบบรการเปน one-stop service - สงอ านวยความสะดวกครบถวนสามารถตอบสนองความตองการตอความตองการของนกทองเทยว - ความสะดวกสบายดานสถานทและการเดนทาง - เอกลกษณในการตกแตงสถานท
Customer Relation - เสนอ Promotion พเศษผานทาง Tour Agent - เสนอ Promotion พเศษส าหรบลกคาเกาผานทางอเมลหรอเคาเตอรของโรงแรม - สอบถามความพอใจผานทางอเมล และบนทกขอมล - Review โรงแรมผานทาง Metasearch เชน TripAdvisor
Customer Segment - นกทองเทยวกลม FIT และ GIT สญชาต จน เอเชย ยโรป รสเซย - กลมจดงานแตงงาน สญชาต อาหรบ - กลมลกคาฐานะด โดยเฉพาะ ผสงอาย ครอบครว นกกฬา และ กลมทองเทยวเพอการรกษา (Medical Tourism)
Key Resources - ท าเลและสถานท - หองพกและหองประชม - พนกงานโรงแรม/แมบาน/ชาง - การบรหารจดการทางการเงน - IT
Channel ประชาสมพนธและขาย - Online Travel Agency - Website ของโรงแรม - Tour Agent ตางประเทศ - ส านกงานขายทวรในตางประเทศ (โรงแรมเปนเจาของ) ขาย - ตดตอโรงแรมโดยตรงผาน Walk-in หรอ โทรศพท ประชาสมพนธ - Metasearch เชน TripAdvisor - งาน ITB เบอรลน งานไทยเทยวไทย - นตยสาร/blogger ตางประเทศ (โฆษณาแลกเปลยนกบการใหหองพก)
Cost structure แรงงานเปนตนทนทมสดสวนมากทสด รองลงมาคอ อาหาร สาธารณปโภค การตลาดและประชาสมพนธ คาคอมมชชน ตามล าดบ
Revenue streams หองพกเปนรายไดทมสดสวนสงสด รองลงมาคออาหาร และบรการอนๆ ก าไรทสามารถด ารงธรกจไดคอ รอยละ 20-45 ของรายได
ทมา : จากการศกษา
42 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ตารางท 21 Business Model โรงแรมและทพกระดบ 3 ดาวลงมา
Sector: ทพก (3 ดาวลงมา) Key Players/partners Suppliers - Food supply ไดแก รานคาปลก รานคาสง เกษตรกร และอนๆ - บรษทขายอปกรณใชในหองพก - ธนาคารพาณชย - สถานศกษา Partners - บรษท Online Travel Agency - บรษท TO/TA ตางประเทศ - คนขบรถ Taxi
Key Activities - รานอาหาร - หองพก - บรการน าเทยว - บรการอนๆ เชน นวด เปนตน
Value Proposition - บรการด - ราคาเหมาะสม - เดนทางสะดวก - คณภาพหองพก - คณภาพและรสชาตอาหาร - สามารถรบบรการเปน one-stop service - การตกแตงสถานท
Customer Relation - เสนอ Promotion พเศษผานทาง Tour Agent - สอบถามความพอใจผานทางอเมล และบนทกขอมล - Review จากลกคาเกาผานทาง Metasearch เชน TripAdvisor
Customer Segment - นกทองเทยวกลม FIT และ GIT สญชาต จน เอเชย ยโรป รสเซย - ผทรอเดนทางไปสนามบน และ ทาเรอรษฎา - นกทองเทยวคนไทย
Key Resources - หองพกและหองประชม - พนกงานโรงแรม/แมบาน/ชาง - การบรหารจดการทางการเงน - IT
Channel ประชาสมพนธและขาย - Online Travel Agency - Website ของโรงแรม - Tour Agent ตางประเทศ - Reservation Department ขาย - ตดตอโรงแรมโดยตรงผาน Walk-in หรอ โทรศพท ประชาสมพนธ - Metasearch เชน TripAdvisor
Cost structure อาหารเปนตนทนทมสดสวนมากทสด รองลงมาคอ แรงงาน สาธารณปโภค การตลาดและประชาสมพนธ คาคอมมชชน ตามล าดบ
Revenue streams หองพกเปนรายไดทมสดสวนสงสด รองลงมาคออาหาร และบรการอนๆ เชน คาคอมมชชนจากบรษททวร รถเชา รถแทกซ ก าไรทสามารถด ารงธรกจไดคอ รอยละ 30-40 ของรายได
ทมา : จากการศกษา
ตารางท 22 Business Model รานอาหาร
Sector: รานอาหาร Key Players/partners - Food supply (รานคาปลก รานคาสง เกษตรกร) - บรษท TO/TA ในและตางประเทศ - พอครว
Key Activities - บรการอาหารและเครองดม
Value Proposition - รสชาตอาหาร - คณภาพอาหาร - บรการของพนกงาน - บรรยากาศภายในราน - ราคา - ความสะอาดของราน
Customer Relation - Review บน Metasearch เชน Tripadvisor - การบอกตอจากลกคาเกา และTour Agent - Online Marketing - คนเงนใหลกคาหากไมพอใจ
Customer Segment - นกทองเทยวตางชาต GIT โดยเฉพาะสญชาตจน และรสเซย - นกทองเทยวทตองการหาโปรแกรมทวรระยะเวลาสนๆ (Short trip)
Key Resources - แหลงอาหารในทองถนและตางจงหวด - สถานทตงของราน - ทรพยากรมนษย - การบรหารทางการเงน - IT
Channel - Walk-in - Website ของรานอาหาร
Cost structure แรงงาน เปนสดสวนตนทนสงสด รองลงมาคอวตถดบ คาสาธาณปโภค และคาคอมมชชน ตามล าดบ
Revenue streams รายไดจากคาอาหารและเครองดม ก าไรเฉลยท าใหธรกจด ารงอยไดคอ รอยละ 30 ของรายได
ทมา: จากการศกษา
43 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ตารางท 23 Business Model สถานบนเทง Pub & Restaurant
Sector: บนเทงและนนทนาการ (Pub & Restaurant)
Key Players/partners Suppliers - Food Supply เชน รานคาปลก-คาสง อาหารและเครองดม Partners - เจาหนาทภาครฐ
Key Activities - บรการดานบนเทง - บรการอาหาร
Value Proposition - ลกคาไดรบบรการทพงพอใจ - บรรยากาศภายในราน - ราคา - ลกคาไดรบความปลอดภยในสถานบรการ - ความหลากหลายของบรการ - ความหลากหลายของอาหารและเครองดม - ประเภทเพลง
Customer Relation - ลกคาเกาบอกตอผานทาง Social Media - คนเงนหากลกคาไมพอใจบรการ - ดแลลกคาในทกกรณ
Customer Segment - นกทองเทยวสวนใหญเปนสญชาตอาหรบ ประมาณรอยละ 70 - กลมนกทองเทยว FIT (walk-in)
Key Resources - ท าเลทตงของสถานบรการ - ชอเสยงของราน - เครอขาย - พนกงานตอนรบแขก/พนกงานดแลความปลอดภย (การด) - การบรการจดการทางการเงน - IT
Channel ประชาสมพนธ - Website ของบรษท - บรษท TO/TA ของในและตางประเทศ ขาย - Walk-in
Cost structure คาแรงเปนตนทนทมสดสวนสงทสด รองลงมาคอคาอาหาร คาภาษและคาธรรมเนยม คาคอมมชชน คาสาธารณปโภค ตามล าดบ
Revenue streams รายไดสวนใหญมาจากคาอาหารและเครองดม ก าไรหลงหกภาษประมาณ 20% และคาบตรการแสดง
ทมา: จากการศกษา
ตารางท 24 Business Model บนเทงและนนทนาการ (สปา)
Sector: บนเทงและนนทนาการ (สปา)
Key Players/partners Suppliers - บรษทผลตผลตภณฑบ ารงผว - รานขายเสอผาและผาเอนกประสงค Partners - บรษท Tour Agent ในประเทศ - คนขบรถ Taxi - ไกด
Key Activities - บรการท าสปา
Value Proposition - การใหบรการมคณภาพ - รปแบบการสปาทหลากหลาย - การเดนทางสะดวกสบาย
Customer Relation - Review จากลกคาเกาบน Metasearch เชน TripAdvisor - แจกของขวญใหผท Review ราน - สรางความสมพนธทดโดยการแจกน าใหคนขบรถแทกซ
Customer Segment - นกทองเทยว FIT และ GIT สดสวน 50:50 - นกทองเทยวไทย 10% และตางชาต 90% - นกทองเทยวตางชาตกวา 60 – 70% เปนนกทองเทยวจน สวนใหญเปนแบบ Group มากกวา
Key Resources - ท าเลอยระหวางสถานททองเทยวและทพกของนกทองเทยว - มความสมพนธทดกบคนขบ Taxi ในจงหวด - IT
Channel ประชาสมพนธและขาย - บรษท Tour Agent ในประเทศ ประชาสมพนธ - Website ของบรษท - Online Marketing เชน Ctrip - คนขบ Taxi - ประชาสมพนธตามบธ/รวมกบ ททท. ขาย - Walk-in
Cost structure คาแรงเปนสดสวนตนทนสงสด รองลงมาคอ คาการตลาดและประชาสมพนธ และอนๆ ตามล าดบ
Revenue streams รายไดจากคาอาหารและเครองดม ก าไรเฉลยท าใหธรกจด ารงอยไดคอ รอยละ 30 ของรายได
ทมา: จากการศกษา
44 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ตารางท 25 Business Model บนเทงและนนทนาการ (การแสดงโชว)
Sector: บนเทงและนนทนาการ (การแสดงโชว)
Key Players/partners Suppliers - บรษทรบจางตดเยบผา Partners - บรษท TO ตางประเทศ
Key Activities - คาบาเรตโชว
Value Proposition - คณภาพของการแสดง เชน แสง ส เสยง ความคดสรางสรรค เปนตน - นกแสดงมคณภาพและสวยงาม - ราคา
Customer Relation Customer Segment - นกทองเทยวสวนใหญเปนสญชาตจน ประมาณรอยละ 70 - กลมนกทองเทยว FIT (walk-in) และ Group (ผาน Tour Agent)
Key Resources - ท าเลทตงของสถานบรการ - การออกแบบการแสดง - นกแสดง - การบรการจดการทางการเงน - IT
Channel ขายและประชาสมพนธ - ขายผานบรษท TO/TA ตางประเทศ - Walk-in ประชาสมพนธ - Website ของบรษท - ปายโฆษณา
Cost structure คาแรงเปนตนทนทมสดสวนสงทสด รองลงมาคอคาคอมมชชน คาสาธารณปโภค และคาจดการแสดง ตามล าดบ
Revenue streams รายไดสวนใหญมาจากคาตวการแสดง ก าไรประมาณรอยละ 30
ทมา: จากการศกษา
ตารางท 26 Business Model ธรกจขนสงทางบก
Sector: ธรกจการขนสงทางบก
Key Players/partners Suppliers - บรษทประกนภยรถยนต - บรษทผลตรถยนต Partners - สนามบน - บรษทรถเชา - บรษท Agent ตางประเทศ
Key Activities - บรหารสมปทานใหรถแทกซทสนามบนในรปแบบสหกรณ - ใหเชารถยนต รายวน/รายเดอน แบบมคนขบและไมมคนขบ
Value Proposition - การบรการยดหยน เปนกนเอง - จองแลวไดรถแนนอน - ราคาคงท
Customer Relation - สอบถามคดเหนทาง E-mail
Customer Segment - นกทองเทยว FIT ไทยและตางชาต ไดแก รสเซย และเอเชย - นกทองเทยวกลม MICE ของตางประเทศ - หนวยงานราชการมหาวทยาลย - ครกฮนนมนชาวอนเดย
Key Resources - รถยนต/รถบส - สมปทานสนามบน - คนขบรถ - การบรหารทางการเงน - IT
Channel ประชาสมพนธ - Website ของบรษท - ใบปลวประชาสมพนธ - Social Media เชน Facebook/ Line ขาย - บรษท TO/TA ในและตางประเทศ - พนกงานขายทสนามบน
Cost structure คาผอนรถ คาประกนภย คาบ ารงรกษา คาแรงพนกงานประจ าบรษท คาสมปทานเดอนละ 3 ลานบาท
Revenue streams คาเชารถยนต คาคอมมชชนรอยละ 20 จากคาโดยสาร (สนามบน-เมองภเกต ราคา 800 บา คาสทธคว 300,000 บาท/คว
ทมา: จากการศกษา
45 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ตารางท 27 Business Model ธรกจขนสงทางน า
Sector: ขนสงทางน า
Key Players/partners Suppliers - บรษทใหบรการทจอดเรอรายอน - Outsource ทมาเชาทเพอใหบรการผจอดเรอ เชน บรษทรบซอมเรอ ผรบจางเฝาเรอ - บรษทใหเชาเรอ - TO
Key Activities - ใหบรการขนสงทางน า - มโปรแกรมการทองเทยว
Value Proposition - บรการดมคณภาพ - บรการครบวงจร เชน เดนทางดวยเรอ และมทพกใหบรการตอเนอง เปนตน
Customer Relation - Review จากลกคาเกา บน Metasearch เชน TripAdvisor
Customer Segment - นกทองเทยวกลม FIT และ GIT สญชาต จน เอเชย ยโรป รสเซย
Key Resources - ท าเลทตงใจกลางเมอง - เรอมขนาดใหญ สะดวกสบาย
Channel ประชาสมพนธและขาย - Website ของบรษท - Social Media เชน Wechat/Line/Facebook เปนตน ขาย - Counter ของโรงแรม/ทาเรอ/สถานขนสง
Cost structure คาเขาชมอทยานเปนตนทนทมสดสวนสงสด รองลงมาคอ คาแรง คาดแลรกษาเรอ ตามล าดบ
Revenue streams รายไดสวนใหญมาจากการใหบรการขนสงตามทนกทองเทยวตองการ ควบคไปกบการจดโปรแกรมการทองเทยวดวย
ทมา: จากการศกษา
ตารางท 28 Business Model ศนยการคา
Sector: รานคา (ศนยการคา)
Key Players/partners Suppliers - รานคาทเชาพนท - ผใหบรการช าระเงน เชน Alipay WeChat Partners - บรษท TO/TA ในและตางประเทศ
Key Activities - ใหรานคา รานอาหาร เชาพนทหาง
Value Proposition - ท าเลทตงใจกลางเมองปาตอง - มบรการและสนคาหลากหลายส าหรบลกคาทกวยในกลมครอบครว - รานคาและรานอาหารแบรนดดง เปนทนยมและคนเคยในกลมนกทองเทยวตางชาต - ลกคาสามารถช าระเงนผาน Application เชน Wechat, Alipay เปนตน - การตกแตงสถานท และการใหประสบการณทองเทยวทด
Customer Relation - Promotion ใหสวนลดเปนคปองแกลกคาเรอส าราญ - จดกจกรรมรวมสนกเพอรบของแถม เชน มอบของแถมใหลกคาทม Boarding pass ทมภเกตเปน destination - Review จากลกคาเกาบน Metasearch เชน TripAdvisor - สวนลดสนคาทรวมรายการเมอลกคาท าบตรสมาชกกบศนยการคา
Customer Segment - รานคาจาก Local Brand และ International Brand - นกทองเทยวจนรอยละ 60 รองลงมาคอ ออสเตรเลย อนเดย และอนๆ
Key Resources - พนกงาน/แมบาน/ชาง - ทดน และ อาคาร - IT
Channel การขาย - ใหรานคาและรานอาหารตดตอผานทางโทรศพท/อเมล/ตดตอทส านกงานขาย - ตดตอแบรนดรานคาและรานอาหารทเปนทซงเปนแบรนดทประเทศไทยไดซอลขสทธไวแลว ประชาสมพนธ - Online Marketing เชน จางบลอกเกอรชาวจนทมชอใหชวยเขยน Review บนเวบไซตจน เปนตน - ประชาสมพนธตามบธ/รวมกบ ททท./ งานอเวนท - Social Media เชน Wechat moment, Line Facebook, Instragram, Twitter เปนตน - ใบปลวประชาสมพนธ
Cost structure คาสาธารณปโภคเปนสดสวนหลกของโครงสรางตนทน รองลงมาคอคาจาง คาการตลาดและประชาสมพนธ ตามล าดบ
Revenue streams รายไดสวนใหญมาจากใหรานคาตางๆ เชาพนท โดยจะอตราคาเชาแตกตางกนไปส าหรบรานคาแตละแบบ
ทมา: จากการศกษา
46 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ตารางท 29 Business Model รานขายของฝาก
Sector: รานคา (รานขายของฝาก)
Key Players/partners Suppliers - ผจ าหนายวตถดบ เชน อาหารทะเล ผลไม - ศนยวจยผลตภณฑ เชน สกว. มศว. ม.อ. - ผใหบรการช าระเงน เชน Alipay WeChat Partners - หางสรรพสนคา - คนขบรถ Taxi - บรษท TO/TA ในและตางประเทศ
Key Activities - ผลตสนคา - จ าหนายสนคา ปลก-สง
Value Proposition - ความหลากหลายของสนคา - คณภาพสนคา ใชวตถดบมมาตรฐาน - เปนรานเกาแกของจงหวด - รสชาตเปนเอกลกษณความเปนทองถน - ลกคาสามารถช าระเงนผาน Application เชน Wechat, Alipay เปนตน - การตกแตงสถานท และการใหประสบการณทองเทยวทด
Customer Relation - จด Promotion รวมกบสายการบน/บตรเครดต - ใหสวนลดแกลกคาทม Tag กระเปาเดนทาง
Customer Segment - กลมลกคา FIT และ GIT - นกทองเทยวเอเชยเปนกลมหลก ไดแก จน ฮองกง มาเลเซย อนเดย - นกทองเทยวออสเตรเลย และยโรป
Key Resources - แหลงอาหารในทองถนและตางจงหวด - สถานทตงของราน - พนกงานในราน - การบรหารทางการเงน - IT
Channel ประชาสมพนธ - online : FB Line Alibaba - ผาน Alipay ขาย - ขายปลก : หนาราน - ขายสง : หางสรรพสนคา
Cost structure คาแรงงาน และคาวตถดบเปนสดสวนสงสด รองลงมาเปนคาคอมมชชน และคาสาธาณปโภค
Revenue streams รายไดจากการขายสนคา ก าไรประมาณรอยละ 30
ทมา: จากการศกษา
ตารางท 30 Business Model รานขายเครองประดบ และจวเวอร
Sector: รานคา (รานขายเครองประดบ และจวเวอร)
Key Players/partners Suppliers - บรษทผจดจ าหนายแร และมก ทงในและตางประเทศ - โรงงานผผลตเครองประดบ - บรษทขนสง เพอขนสงวตถดบและสนคาจากบรษทผผลตเครองประดบ - ธนาคารและผใหบรการช าระเงน เชน Alipay WeChat Partners - บรษท TO/TA ในและตางประเทศ
Key Activities - จ าหนายเครองประดบ เพชร พลอย มก ในรปแบบสรอยคอ แหวน ตางห และอนๆ
Value Proposition - สนคามคณภาพและสวยงามมเอกลกษณ - ราคาสนคาเหมาะสมกบคณภาพ - มการแนะน าใหความรประวตความเปนมากอนจะกลายมาเปนเครองประดบ - มการแนะน าและเสนอแนะเครองประดบทเหมาะสมกบบคลกภาพ - การตกแตงรานคาทสวยงาม โดยเฉพาะเทศกาลตางๆของไทยและตางชาต - พนกงานพดจาไพเราะ สภาพ และแตงกายสวยงาม - รบประกนความพอใจและคณภาพของสนคาตลอดชพ
Customer Relation - สอบถามความพอใจกบลกคาผานทางอเมล - ใหสวนลดแกลกคาเฉพาะราย โดยเฉพาะสญชาตทตองการสวนลด
Customer Segment - นกทองเทยวตางชาต สวนใหญ คอ จน รอยละ 70 รองลงมาคอยโรป และอนเดย - นกทองเทยว GIT และ FIT สวนใหญเดนทางเปนกรปทวร
Key Resources - ทดนทตงของรานคา - พนกงานในราน - การบรหารทางการเงน - IT - ความรดานการด าเนนธรกจ และ Suppliers ดงเดมทมมาตงแตเรมธรกจของครอบครว
Channel ประชาสมพนธ - เวปไซตของบรษทเพอใหความรเกยวกบความเปนมา และการดแลสขภาพ - การ Road Show ในจงหวด ขาย - ขายหนาราน
Cost structure ตนทนสวนใหญคอคาวตถดบเพอผลตเปนเครองประดบ ตามดวย คาแรง คาคอมมชชน และคาไฟฟา ตามล าดบ
Revenue streams รายไดจากการขายสนคา ก าไรมากกวารอยละ 100
ทมา: จากการศกษา
47 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
ตารางท 31 Business Model โรงงานผลตสนคา (หมอนยางพารา)
Sector: รานคา (ผผลตและขายสงของฝาก(หมอนยางพารา)
Key Players/partners Suppliers - ผจ าหนายวตถดบ ไดแก น ายางขน และสารเคม - ผจ าหนายเครองจกร
Key Activities - ผลตสนคา - จ าหนายสนคาสง
Value Proposition - สนคาคณภาพด - แหลงผลตและจ าหนายอยในพนททองเทยว
Customer Relation - มอบสวนลดใหลกคาตามปรมาณยอดสงซอ
Customer Segment - ธรกจน าเทยว - รานขายปลกของทระลก - ตวแทนจ าหนายอสระ โดยน าไปจ าหนายแกลกคาหลกเปนนกทองเทยวจนรอยละ 80 รองลงมาเปนรสเซย และอนๆ
Key Resources - แหลงผลตน ายางขนในจงหวดใกลเคยง เชน สราษฎรธาน ตรง กระบ เปนตน - เทคโนโลยการผลต - สถานทตงของโรงงาน - พนกงานในโรงงาน - การบรหารทางการเงน - IT
Channel ประชาสมพนธ - online : Website ของบรษท ขาย - ขายสงจากโรงงาน
Cost structure คาวตถดบเปนสดสวนสงสด รองลงมาเปนคาแรงงานและสาธารณปโภค
Revenue streams รายไดจากการขายสนคา
ทมา: จากการศกษา
ตารางท 32 Business Model บคคลรบอนญาต Money Changer
Sector: บคคลรบอนญาต (Authorized Money Changer : MC)
Key Players/partners - ธนาคารพาณชย - TO - Money Changer อน
Key Activities รบแลกเปลยนเงนตราสกลตางประเทศ
Value Proposition - ท าเลทตงอยในสถานททองเทยว สะดวกตอการแลกเปลยนเงน - อตราแลกเปลยนด สามารถแลกเปลยนจากเงนสกลตางประเทศเปนเงนสกลทองถนไดมาก
Customer Relation - เสนออตราแลกเปลยนทดกวาคแขงขนในบรเวณเดยวกน
Customer Segment - นกทองเทยวกลม FIT และ Group ทกสญชาต
Key Resources - ท าเลและสถานท - เงนทนของเจาของ - อ านาจตอรองตอธฯคารพาณชย
Channel - หนารานคา
Cost structure คาเชาและตกแตงบธเปนตนทนทมสดสวนมากทสด รองลงมาคอ คาจางจดท าบญช และคาแรงพนกงาน ตามล าดบ
Revenue streams รายไดมาจากการทรบแลกเปลยนเงนตราตางประเทศจากนกทองเทยว และน าไปจ าหนายใหกบธนาคารพาณชย
ทมา: จากการศกษา
48 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
อางอง Agoda. (2017). Phuket hotels. เขาถงไดจาก Agoda: www.agoda.com
Airports of Thailand. (2013). AOT Traffic 2013 summary report . AOT.
Airports of Thailand. (2014). AOT Traffic 2014 summary report. AOT.
Airports of Thailand. (2015). AOT Traffice 2015 summary report. AOT.
Australia.com. (10 11 2017). Australia's season. เขาถงไดจาก Australia.com: http://www.australia.com/en/facts-and-planning/australias-seasons.html
Biplab Roy, Al Mamun, และ Bapon Chandra Kuri. (2015). Sustainable Tourism Supply Chain Management for Tourism Industry in Bangladesh. Global Journal of Management and Business Research: F real estate, event & tourism management, หนา 19-26.
China highlights. (10 11 2017). The Chinese Calendar. เขาถงไดจาก China highlights: https://www.chinahighlights.com/travelguide/guidebook/chinese-calendar.htm
Christine Koblun. (2011). The Influence of Culture in Tourism Supply Chain Management. Netherlands: Utrecht University.
DeVaney. (1994). Bank of Canada.
Federica Rustico. (2015). Innovation in the Tourism Industry: the Case of Tripadvisor. Italy.
Julia Henne. (2014). Business model dynamics in the tourism industry. Natherlands: University of Twente.
Mohammod Akbar Kabir, Kawsar Jahan, Md. Nasim Adnan, และ Nargis Khan. (2014). Business model of e-tourism for developing countries. IJCIT Volume 03 Issue 01, หนา 30-34.
Nico Kreinberger, Frank Thinnes, และ Nikki Timmermans. (2014). White Paper: Business models for tourism. European Union.
Official holidays. (10 11 2017). Public holidays in Australia 2017. เขาถงไดจาก Official holidays: https://www.officeholidays.com/countries/australia/index.php
ON THE GO TOURS. (10 11 2017). THE BEST TIME TO VISIT RUSSIA. เขาถงไดจาก ON THE GO TOURS: https://www.onthegotours.com/Russia/Best-time-to-visit
Pairach Piboonrungroj. (2012). Supply Chain Collaboration: Impacts and Mediation on Firm performance. Walse, United Kingdom: Cardiff University.
Rehcard Tapper, และ Xavier Font. (2004). Tourism Supply Chains. United Kingdom: Leeds Metropolitan University.
School holidays Europe. (10 11 2017). School Holidays 2017 . เขาถงไดจาก School holidays Europe: https://www.schoolholidayseurope.eu/school-holidays-2017-uk.html
49 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
Time and date.com. (10 11 2017). Holidays in China in 2016. เขาถงไดจาก Time and date.com: https://www.timeanddate.com/holidays/china/2016
World Economic Forum. (2017). The travel&tourism competitiveness report 2017. World Economic Forum.
World Travel&Tourism Council. (2017). Travel&Tourism Global Economic Impact. World Travel&Tourism Council.
World Travel&Toursim Council. (2017). Travel&Tourism Economic Impact 2017 Thailand. World Travel&Toursim Council.
กรมการทองเทยว. (2556). รายงานการจดท าบญชประชาชาตดานการทองเทยวฉบบสมบรณ. กรงเทพมหานคร: กระทรวงการทองเทยวและกฬา.
กรมการทองเทยว. (มนาคม 2560). สถตนกทองเทยว. เขาถงไดจาก กระทรวงการทองเทยวและกฬา: http://www.tourism.go.th
กรมการทองเทยว. (มนาคม 2560). สรปสถานการณนกทองเทยวตางชาต. เขาถงไดจาก กระทรวงการทองเทยวและกฬา: http://www.tourism.go.th
กรมการปกครอง. (ตลาคม 2560). จ านวนโรงแรม. เขาถงไดจาก กรมการปกครอง: https://multi.dopa.go.th/omd3/news/cate6
กรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย. (พฤศจกายน 2560). ขอมลการจดอนดบกลมธรกจ. เขาถงไดจาก กรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย: http://datawarehouse.dbd.go.th
กรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย. (ตลาคม 2560). ภาพรวมธรกจ. เขาถงไดจาก กรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย: http://datawarehouse.dbd.go.th
กรมสรรพากร. (2559). รายงานสถตยอดขายภาคใตรายเดอน ป 2559. กรงเทพมหานคร: กรมสรรพากร.
กระทรวงการทองเทยวและกฬา. (ตลาคม 2560). ตารางบญชประชาชาตดานการทองเทยวของเขตพฒนาการทองเทยว พ.ศ.2558 เขต 4 : เขตพฒนาการทองเทยวอนดามน. เขาถงไดจาก กระทรวงการทองเทยวและกฬา: http://www.mots.go.th/more_news.php?cid=442&filename=index
กระทรวงการทองเทยวและกฬา. (ตลาคม 2560). ตารางปจจยการผลตและผลผลตดานการทองเทยวของเขตพฒนาการทองเทยว. เขาถงไดจาก กระทรวงการทองเทยวและกฬา: http://www.mots.go.th/more_news.php?cid=446&filename=index
กระทรวงการทองเทยวและกฬา. (2560). ภาวะเศรษฐกจทองเทยว ฉบบท 7 มกราคม-มนาคม 2560. กรงเทพมหานคร: ส านกงานปลดกระทรวงการทองเทยวและกฬา.
กองเงน สทธพทกษ. (2550). การวเคราะหความเชอมโยงทางเศรษฐกจของของอตสาหกรรมการทองเทยวไทย. กรงเทพมหานคร: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.
การทองเทยวแหงประเทศไทย. (2560). โครงการส ารวจขอมลเพอการวเคราะหพฤตกรรมของนกทองเทยวเชงลก 2559. กรงเทพมหานคร: In-Touch Research&Consultancy.
50 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
คมสน สรยะ. (2548). รายงานอตสาหกรรมทองเทยวรายสาขา เลมท 4 อตสาหกรรมขนสงผโดยสารในจงหวดเชยงใหม โครงการมลคาเพมในประเทศของอตสาหกรรมทองเทยวของประเทศไทย. เชยงใหม: สถาบนวจยสงคม มหาวทยาลยเชยงใหม.
จกร เตจะวาร, มงสรรพ ขาวสอาด, และ สเมธ พฤกษฤด. (2556). ภาพลกษณการทองเทยวไทย Thailand Tourism Image. เชยงใหม: สถาบนศกษานโยบายสาธารณะ.
จตตงวฒนา รองศาสตราจารย บญเลศ. (2548). อตสาหกรรมการทองเทยว (Tourism Industry). กรงเทพมหานคร: บรษท เพรส แอนด ดไซน จ ากด.
จฬารตน โฆษะโก, สนย วรกลชยวฒน, จฑาภรณ คชสารทกษณ, และ จดาภา ชวยพนธ. (2558). การพฒนาภาคการทองเทยวเพอขบเคลอนเศรษฐกจภาคใต. สงขลา: ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต.
ฉลองศร พมลสมพงศ. (2550). การวางแผนและพฒนาตลาดการทองเทยว. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
ดร.อาภรณ ชวะเกรยงไกร. (14 สงหาคม 2557). อนาคตอตสาหกรรมยานยนตของประเทศไทย. เขาถงไดจาก กรงเทพธรกจ.
ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต. (ม.ป.ป.). โครงการแลกเปลยนขอมลเศรษฐกจ/ธรกจระหวางธนาคารแหงประเทศไทยกบนกธรกจ. สงขลา: ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต.
นศา ชชกล. (2554). อตสาหกรรมการทองเทยว. กรงเทพมหานคร: บรษท ว.พรน (1991) จ ากด.
นกล เครอฟ, และ อจฉราภรณ อนกอนวงศ. (2548). รายงานอตสาหกรรมทองเทยวรายสาขา เลมท 2 อตสาหกรรมเกสตเฮาสในจงหวดเชยงใหม โครงการมลคาเพมในประเทศของอตสาหกรรมทองเทยวของประเทศไทย. เชยงใหม: สถาบนวจยสงคม มหาวทยาลยเชยงใหม.
บรษท ทาอากาศยานภเกต (มหาชน) จ ากด. (2558). สถตขนสงทางอากาศ. บรษท ทาอากาศยานภเกต จ ากด (มหาชน).
ผประกอบการในอตสาหกรรมทองเทยวภเกต จ านวน 42 ราย. (11-15 กนยายน 2560). โครงสรางธรกจและความเชอมโยงในอตสาหกรรมทองเทยวภเกต. (คณะผศกษา, ผสมภาษณ)
พรทพย เธยรธรวทย. (2548). รายงานอตสาหกรรมทองเทยวรายสาขา เลมท 5 อตสาหกรรมน าเทยวในจงหวดเชยงใหม. เชยงใหม: สถาบนวจยสงคม มหาวทยาลยเชยงใหม.
มงสรรพ ขาวสอาด. (2555). การทองเทยวไทย จากนโยบายสรากหญา. กรงเทพมหานคร: โครงการเมธวจยอาวโส ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย.
มงสรรพ ขาวสอาด, นกล เครอฟ, และ อครพงศ อนทอง. (2548). รายงานพเศษอตสาหกรรมโรงแรมของประเทศไทย โครงการมลคาเพมในประเทศของอตสาหกรรมทองเทยวของประเทศไทย. เชยงใหม: สถาบนวจยสงคม มหาวทยาลยเชยงใหม.
มงสรรพ ขาวสอาด, นกล เครอฟ, และ อครพงศ อนทอง. (2548). รายงานอตสาหกรรมทองเทยวสาขา เลมท 1 อตสาหกรรมโรงแรมและรสอรตในจงหวดเชยงใหม โครงการมลคาเพมในประเทศของอตสาหกรรมทองเทยวของประเทศไทย. เชยงใหม: สถาบนวจยสงคม มหาวทยาลยเชยงใหม.
มงสรรพ ขาวสอาด, และ นกล เครอฟ. (2548). มลคาเพมในประเทศของอตสาหกรรมทองเทยวในจงหวดเชยงใหม. เชยงใหม: สถาบนวจยสงคม มหาวทยาลยเชยงใหม.
51 ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต
มงสรรพ ขาวสอาด, และ และคณะ. (2559). การวเคราะหหวงโซอปสงคของตลาดนกทองเทยวชาวจน. หจก.ลอคอนดไซนเวรรค.
มงสรรพ ขาวสอาด, และ และคณะ. (2560). การวเคราะหผลตอบแทนทางสงคมจากการลงทนแผนงานวจยการบรหารจดการการทองเทยวเพอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของชมชนทองถน อ าเภอเชยงแสน จงหวดเชยงราย อยางยงยน. เชยงใหม: มลนธสถาบนศกษานโยบายสาธารณะ (PPSI).
มงสรรพ ขาวสอาด, และ และคณะ. (2560). โครงการวจยเพอประเมนความคมคาของโครงการวจยและพฒนาภายใตส านกบรหารโครงการสงเสรมการวจยในอดมศกษาและพฒนามหาวทยาลยวจยแหงชาต. เชยงใหม: มลนธสถาบนศกษานโยบายสาธารณะ (PPSI).
ศรพร ศรชชาต. (2548). รายงานอตสาหกรรมทองเทยวรายสาขา เลมท 3 อตสาหกรรมภตตาคารและรานอาหารในจงหวดเชยงใหม โครงการมลคาเพมในประเทศของอตสาหกรรมทองเทยวของประเทศไทย. เชยงใหม: สถาบนวจยสงคม มหาวทยาลยเชยงใหม.
ศนยวจยดานการตลาดการทองเทยว การทองเทยวแหงประเทศไทย. (มนาคม 2560). ขอมลภาคธรกจ. เขาถงไดจาก ศนยวจยดานการตลาดการทองเทยว การทองเทยวแหงประเทศไทย: http://intelligencecenter.tat.or.th/
ศนยวจยดานการตลาดการทองเทยว การทองเทยวแหงประเทศไทย. (มนาคม 2560). สถานการณทองเทยว. เขาถงไดจาก ศนยวจยดานการตลาดการทองเทยว การทองเทยวแหงประเทศไทย: http://intelligencecenter.tat.or.th/
ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2560). ผลตภณฑภาคและจงหวด แบบปรมาณลกโซ ฉบบ พ.ศ. 2558. เขาถงไดจาก ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต: http://www.nesdb.go.th/main.php?filename=gross_regional
ส านกงานตรวจคนเขาเมองจงหวดกระบ ภเกต. (2560). รายงานสถตการเดนทางเขา - ออกราชอาณาจกร. ส านกงานตรวจคนเขาเมองจงหวดกระบ ภเกต. เขาถงไดจาก ส านกงานตรวจคนเขาเมองจงหวดกระบ ภเกต.
ส านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม สสว. (21 มนาคม 2560). รายงานสถานการณ SMEs ประจ าป 2559. เขาถงไดจาก ส านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม สสว.: http://www.sme.go.th/th/index.php/data-alert/alert/report-smes-year/report-year/report-year-2559
ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม. (2560). การส ารวจการประกอบกจการโรงแรมและเกสตเฮาส พ.ศ. 2559. กรงเทพมหานคร: บรษท เทกซ แอนด เจอรนล พบลเคชน จ ากด.
ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร. (2555). การประกอบกจการโรงแรมและเกสเฮาส พ.ศ. 2555. กรงเทพมหานคร: ส านกงานสถตแหงชาต.
ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร. (2560). การประกอบกจการโรงแรมและเกสเฮาส พ.ศ.2559. กรงเทพมหานคร: ส านกงานสถตแหงชาต.
อบลรตน จนทรงษ, กมพล พรพฒนไพศาลกล, และ ปภสสร แสวงสขสนต. (2558). ท าอยางไรใหภาคการทองเทยวขบเคลอนเศรษฐกจไทยอไดอยางยงยน. กรงเทพมหานคร.