ร่าง) คู่มือการประกันคุณภาพการศึกษาภายใน วงรอบปีการศึกษา ... · คู่มือการประกันคุณภาพการศึกษาภายใน

(-ราง-) คมอการประกนคณภาพการศกษาภายใน วงรอบปการศกษา ๒๕๕๗

ส านกศกษาทวไป

คมอการประกนคณภาพการศกษาภายใน วงรอบปการศกษา ๒๕๕๗ ส านกศกษาทวไป มหาวทยาลยมหาสารคาม

๒

ค าน า

การประกนคณภาพการศกษาภายใน วงรอบปการศกษา ๒๕๕๗ ส านกศกษาทวไป มการก าหนดตวบงชแบงออกเปน ๓ องคประกอบ ตามกรอบการประกนคณภาพการศกษาภายใน วงรอบปการศกษา ๒๕๕๗ ส าหรบหนวยสนบสนนการเรยนการสอน ทมหาวทยาลยก าหนด ดงน องคประกอบท ๑ ตวบงชงานประจ า จ านวน ๒ ตวบงช (น าหนกรอยละ ๔๐) องคประกอบท ๒ ตวบงชเชงกลยทธ จ านวน ๔ ตวบงช (น าหนกรอยละ ๓๐) และองคประกอบท ๓ ตวบงชรวม จ านวน ๑ ตวบงช (น าหนกรอยละ ๓๐) โดยตวบงชในองคประกอบท ๑ และ องคประกอบท ๒ มหาวทยาลยไดใหอสระกบหนวยงานในการก าหนดตวบงช เกณฑการประเมน และน าหนกของแตละ ตวบงชเอง ซงน าหนกตวบงชจะแตกตางกนตามความส าคญของแตละตวบงช แตอยในกรอบทมหาวทยาลยก าหนด ส านกศกษาทวไป จงไดจดท าคมอประกนคณภาพการศกษาภายใน วงรอบปการศกษา ๒๕๕๗ ขนโดยมวตถประสงคเพอตรวจสอบและประเมนการด าเนนงานของหนวยงาน ตามระบบและกลไกทหนวยงานก าหนดขน โดยวเคราะหเปรยบเทยบผลการด าเนนงานตามตวบงชในทกกลมวาเปนไปตามเกณฑและไดมาตรฐาน เพอใหหนวยงานทราบสถานภาพของตนเองอนจะน าไปสการก าหนดแนวทางในการพฒนาคณภาพไปสเปาหมาย (Targets) และเปาประสงค (Goals) ทตงไวตามจดเนนของตนเองและเปนสากล เพอใหหนวยงานทราบจดแขง จดทควรปรบปรงตลอดจนไดรบขอเสนอแนะในการพฒนาการด าเนนงาน เพอเสรมจดแขงและพฒนาจดทควรปรบปรงของหนวยงานอยางตอเนอง เพอใหขอมลสาธารณะทเปนประโยชนตอผมสวนไดสวนเสย ท าใหมนใจวาหนวยงานสามารถด าเนนงานทมคณภาพและไดมาตรฐานตามทก าหนด และเพอใหมหาวทยาลยและหนวยงานทเกยวของ มขอมลพนฐานทจ าเปนส าหรบการสงเสรมสนบสนนการบรหารจดการในแนวทางทเหมาะสม และมการก ากบและพฒนาคณภาพการปฏบตงานทชดเจนของหนวยงาน จะเปนประโยชนตอการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาภายในของส านกศกษาทวไปตอไป

(รองศาสตราจารย ดร.อนงคฤทธ แขงแรง) ผอ านวยการส านกศกษาทวไป


๓


๔

สารบญ บทท หนา ๑ การประกนคณภาพการศกษาภายใน ส านกศกษาทวไป ๑ ๑. วตถประสงค ………..…................................................................................ ๑ ๒. นโยบายการประกนคณภาพการศกษาภายใน ส านกศกษาทวไป ๑ ๓. ระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษา ส านกศกษาทวไป ๒ ๔. กลไกการขบเคลอนการประกนคณภาพการศกษาภายใน ส านกศกษาทวไป ๘ ๕. การพฒนาตวบงชของหนวยงาน ............................................................ ๙ ๖. นยามศพท ........................................................................................... ๙ ๗. ปฏทนการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาภายใน ปการศกษา ๒๕๕๗

ส านกศกษาทวไป ๑๔

๒ การประกนคณภาพการศกษาภายใน ระดบอดมศกษา ……………………..…………… ๑๗ ๑. ความจ าเปนและวตถประสงคของการประกนคณภาพการศกษา

ระดบอดมศกษา ……………………………………………………………………….……….. ๑๗

๒. กฎหมายทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษา .............................. ๑๘ ๓. การประกนคณภาพการศกษา .................................................................. ๒๓ ๔. ความเชอมโยงระหวางมาตรฐานการศกษากบการประกนคณภาพการศกษา ๒๖ ๕. ความเชอมโยงระหวางการประกนคณภาพการศกษาภายในและการประเมน

คณภาพ ...................................................................................................... ๒๘

๖. การประกนคณภาพการศกษาภายใน ..................................................... ๒๙ ๓ ตวบงชและเกณฑการประกนคณภาพการศกษาภายใน ส านกศกษาทวไป ๓๖ ๑. กรอบการประกนคณภาพการศกษาภายใน ปการศกษา ๒๕๕๗ ๓๖ ๒. ตวบงชและเกณฑการประกนคณภาพการศกษาภายใน.... ......................... ๓๘ องคประกอบท ๑ ตวบงชงานประจ า ......................................................... ๓๘ องคประกอบท ๒ ตวบงชเชงกลยทธ .......................................................... ๔๔


๕

สารบญ บทท หนา องคประกอบท ๓ ตวบงชรวม .................................................................... ๔๙


๖

๔ ตวอยางแนวปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐาน และ แนวทางการวเคราะหและสรปผลการประกนคณภาพการศกษาภายใน ..............................

๕๑

๑. ตวอยางแนวปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานดานกระบวนการเฉพาะ ตวบงชรวม................................................................................................................

๕๑

๒. แนวทางการวเคราะหและสรปผลการประกนคณภาพการศกษาภายใน ............ ๕๔ ภาคผนวก .................................................................................................................... ๕๕ บรรณานกรม……………………………………………………………………………….………………………….. ๖๐ ผจดท า ………………………………………………………………………………………………………………. ๖๑

๑


บทท ๑ การประกนคณภาพการศกษาภายใน ส านกศกษาทวไป

๑ วตถประสงค ๑) เพอตรวจสอบและประเมนการด าเนนงานของหนวยงาน ตามระบบและกลไกทหนวยงานก าหนดขน โดยวเคราะหเปรยบเทยบผลการด าเนนงานตามตวบงชในทกกลมวาเปนไปตามเกณฑและไดมาตรฐาน ๒) เพอใหหนวยงานทราบสถานภาพของตนเองอนจะน าไปสการก าหนดแนวทางในการพฒนาคณภาพไปสเปาหมาย (Targets) และเปาประสงค (Goals) ทตงไวตามจดเนนของตนเองและเปนสากล ๓) เพอใหหนวยงานทราบจดแขง จดทควรปรบปรงตลอดจนไดรบขอเสนอแนะในการพฒนาการด าเนนงาน เพอเสรมจดแขงและพฒนาจดทควรปรบปรงของหนวยงานอยางตอเนอง ๔) เพอใหขอมลสาธารณะทเปนประโยชนตอผมสวนไดสวนเสย ท าใหมนใจวาหนวยงานสามารถด าเนนงานทมคณภาพและไดมาตรฐานตามทก าหนด ๕) เพอใหมหาวทยาลยและหนวยงานทเกยวของ มขอมลพนฐานทจ าเปนส าหรบการสงเสรมสนบสนนการบรหารจดการในแนวทางทเหมาะสม ๒. นโยบายการประกนคณภาพการศกษา ส านกศกษาทวไป ๑. สงเสรมการจดการเรยนการสอนวชาศกษาทวไปภายใตวงจรคณภาพ PDCA และพฒนาอยางตอเนอง เพอสงเสรมใหนสตไดเขาใจตนเอง และผอน สามารถอยในสงคมไทยและสงคมโลกไดอยางมความสข ๒. สงเสรมใหบคลากรทกคนทกสายงาน อาจารยผสอนรายวชาศกษาทวไปมสวนรวมในการประกนคณภาพ และปฏบตงานครบวงจรคณภาพ โดยกระจายอ านาจและความรบผดชอบใหทกกลมงานในส านกศกษาทวไป และใชกระบวนการประกนคณภาพเปนวฒนธรรมการปฏบตงานของทกกลมงาน ๓. สงเสรมสนบสนนการสรางเครอขายความรวมมอกบหนวยงานทงภายในและภายนอก ในกจกรรมดานการประกนคณภาพการศกษา ๔. สรางแนวทางการด าเนนงานดานการประกนคณภาพการศกษาทด เผยแพรใหเปนทยอมรบของทกหนวยงานในมหาวทยาลยมหาสารคาม ๕. สงเสรมและสนบสนนการน าระบบฐานขอมลสารสนเทศมาใชในการประกนคณภาพ

๒


ใหครบทกองคประกอบ และเปนแนวปฏบตทดตอหนวยงานภายนอก ๖. สงเสรมการจดกจกรรมเพอพฒนานสตใหมความรและทกษะ สอดคลองกบอตลกษณ ของบณฑต รจกสทธและหนาทในฐานะพลเมองไทยและพลเมองโลก ๗. เชอมโยงผลการประเมนประกนคณภาพกบการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากร ทกระดบ ๓. ระบบการประกนคณภาพการศกษาภายใน ส านกศกษาทวไป กอนมประกาศพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ ทบวงมหาวทยาลยไดตระหนกดถงความส าคญของการประกนคณภาพการศกษา และไดจดท าประกาศทบวงมหาวทยาลย เรอง นโยบายและแนวปฏบตในการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษามาตงแตป พ.ศ. ๒๕๓๙ เพอเปนแนวทางในการประกนคณภาพการศกษาของสถาบนอดมศกษาตามหลกการส าคญ ๓ ประการ คอ การใหเสรภาพทางวชาการ (academic freedom) ความมอสระในการด าเนนการของสถาบน (institutional autonomy) และความพรอมของสถาบน ทจะรบการตรวจสอบคณภาพจากภายนอกตามหลกการของความรบผดชอบทตรวจสอบได (accountability) ตอมาพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ แกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ ไดระบใหหนวยงานตนสงกดและสถานศกษาจดใหมระบบประกนคณภาพภายในสถานศกษาประกอบกบพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. ๒๕๔๖ และกฎกระทรวงแบงสวนราชการก าหนดใหส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษามหนาทพจารณาเสนอนโยบาย แผนพฒนาและมาตรฐานการอดมศกษาทสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจ และสงคมแหงชาตและแผนการศกษาแหงชาต สนบสนนทรพยากร ตดตาม ตรวจสอบและประเมนผลการจดการศกษาระดบอดมศกษา โดยค านงถงความเปนอสระและความเปนเลศทางวชาการของสถานศกษาระดบปรญญาตามกฎหมาย วาดวย การจดตงสถานศกษาแตละแหงและกฎหมายทเกยวของ ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา จงมหนาทรวมกบสถานศกษาในการจดใหมระบบการประกนคณภาพการศกษาภายใน โดยมรายละเอยดดงน ๓.๑ กฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษาหลงจากทพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ มผลบงคบใช ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (ทบวงมหาวทยาลยเดม) ในฐานะหนวยงานตนสงกดทท าหนาทก ากบดแลสถาบนอดมศกษาไดเสนอระบบการประกนคณภาพการศกษาใหคณะรฐมนตรพจารณา เพอใหสอดคลองกบเจตนารมณแหงพระราชบญญตฉบบดงกลาว ซงคณะรฐมนตรในการประชมเมอวนท ๒๑ มนาคม ๒๕๔๓ ไดมมตเหนชอบกบระบบประกนคณภาพการศกษาของส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

๓


(ทบวงมหาวทยาลยเดม) ซงตอมาไดจดท าเปนประกาศทบวงมหาวทยาลย เรอง ระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบอดมศกษา พ.ศ. ๒๕๔๕ เพอใชเปนแนวปฏบตสาระส าคญของประกาศฉบบนระบใหทบวงมหาวทยาลยสนบสนนและสงเสรมสถาบนอดมศกษาจดท าระบบการประกนคณภาพการศกษาภายในตามภารกจหลกของสถาบนอดมศกษาใหมประสทธภาพและประสทธผลรวมทงใหมการประเมนผลและตดตามตรวจสอบคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถาบนอดมศกษาจากภายใน หรอโดยหนวยงานตนสงกดทมหนาทก ากบดแลสถาบนการศกษา เพอเตรยมความพรอมส าหรบการประเมนคณภาพจากภายนอกรวมถงสนบสนนใหมการแตงตงคณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษาขน ในแตละคณะวชาหรอสถาบนอดมศกษาเพอก าหนดนโยบายหลกเกณฑ แนวทาง วธการตรวจสอบ และประเมนระบบกลไก และประเมนผลการด าเนนงานการประกนคณภาพการศกษาภายในของแตละคณะวชา หรอสถาบนอดมศกษาหลงจากด าเนนการตามประกาศฉบบป พ.ศ. ๒๕๔๕ ไประยะหนง ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาจงไดจดท ากฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษาระดบอดมศกษา พ.ศ. ๒๕๔๖ เพอใหเปนไปตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ แกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ ในมาตรา ๕ และมาตรา ๔๗ วรรคสอง โดยสาระส าคญเกยวกบระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายในของกฎกระทรวงฉบบนยงคงไวตามประกาศทบวงมหาวทยาลยฯ พ.ศ. ๒๕๔๕ ซงส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาไดถอปฏบตมาอยางตอเนองตอมาในป ๒๕๕๓ กระทรวงศกษาธการไดออกกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และและวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. ๒๕๕๓ แทนฉบบเดม โดยรวมการประกนคณภาพภายในและภายนอกของการศกษาทกระดบไวในฉบบเดยวกนมคณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบ อดมศกษาท าหนาทหลก ๒ ประการ คอ ๑) วางระเบยบหรอออกประกาศก าหนดหลกเกณฑและแนวปฏบตเกยวกบการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษาเพอสงเสรมสนบสนนและพฒนาการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษา โดยความเหนชอบของคณะกรรมการการอดมศกษา และ ๒) เสนอแนะแนวทางปรบปรงและพฒนาคณภาพการศกษาแกสถานศกษา โดยน าผลการประเมนคณภาพทงภายในและภายนอกไปปรบปรงคณภาพการศกษาอยางตอเนอง นอกจากน ยงมการปรบเปลยนใหระบบการประกนคณภาพภายในประกอบดวย การประเมนคณภาพ การตดตามตรวจสอบคณภาพ และการพฒนาคณภาพและก าหนดใหหนวยงานตนสงกด จดใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาอยางนอยหนงครงในทกสามปและแจงผลใหสถานศกษาระดบอดมศกษาทราบ รวมทงเปดเผยผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาตอสาธารณชน ๓.๑.๑ หลกเกณฑการประกนคณภาพการศกษาภายใน

๔


หลกเกณฑการประกนคณภาพการศกษาภายในทระบในกฎกระทรวง ใหพจารณาจากประเดนตอไปน ๑) ระบบการประกนคณภาพภายในของคณะวชาและสถานศกษาระดบอดมศกษา โดยค านงถงมาตรฐานการศกษาระดบอดมศกษาตามทกระทรวงศกษาธการประกาศก าหนด ๒) ผลการปฏบตงานของคณะวชาและสถานศกษาระดบอดมศกษาตามระบบการประกนคณภาพภายในทก าหนดไว ๓) ประสทธภาพและประสทธผลการด าเนนงานตามระบบการประกนคณภาพภายในทสงผลตอคณภาพการศกษาตามตวบงชคณภาพการศกษา ๓.๑.๒ วธการประกนคณภาพการศกษาภายใน วธการประกนคณภาพการศกษาภายในทระบในกฎกระทรวงใหใชแนวปฏบตดงน ๑) ใหคณะวชา และสถานศกษาระดบอดมศกษาจดใหมหนวยงานหรอคณะกรรมการทรบผดชอบการด าเนนการดานการประกนคณภาพขน โดยมหนาทพฒนาบรหารและตดตามการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตลอดจนประสานกบหนวยงานภายนอก เพอใหเกดความมนใจวาการจดการศกษาจะเปนไปอยางมประสทธภาพ ๒) ใหคณะวชาและสถานศกษาระดบอดมศกษาพฒนาระบบการประกนคณภาพภายใน เพอใชก ากบ ตดตาม ตรวจสอบ และประเมนคณภาพการศกษาใหมประสทธภาพภายใตกรอบนโยบาย และหลกการทส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาก าหนด ๓) ใหคณะวชาและสถานศกษาระดบอดมศกษาด าเนนการตามระบบการประกนคณภาพภายใน โดยถอเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษา ๔) ใหคณะวชาและสถานศกษาระดบอดมศกษาจดใหมระบบและกลไกควบคมคณภาพขององคประกอบตางๆ ทใชในการผลตบณฑต ดงน (๑) หลกสตรการศกษาในสาขาวชาตางๆ (๒) คณาจารยและระบบการพฒนาคณาจารย (๓) สอการศกษาและเทคนคการสอน (๔) หองสมดและแหลงการเรยนรอน (๕) อปกรณการศกษา (๖) สภาพแวดลอมในการเรยนรและบรการการศกษา (๗) การวดผลการศกษาและสมฤทธผลทางการเรยนของนกศกษา (๘) องคประกอบอนตามทแตละสถาน ศกษาระดบอดมศกษาเหนสมควร ทงน ใหแตละคณะวชาและสถานศกษาระดบอดมศกษาจดใหมระบบการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาตามทเหนสมควร โดยใหส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาสงเสรมและสนบสนนใหมการพฒนาดานการประกนคณภาพการศกษาในระดบคณะวชาของสถานศกษาระดบอดมศกษาอยางตอเนอง

๕


๓.๑.๓ การรายงานผลการประกนคณภาพการศกษา ระบบการประกนคณภาพภายในถอเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษาทคณะวชาและสถานศกษาระดบอดมศกษาตองด าเนนการอยางมระบบ และตอเนองสถานศกษาระดบอดมศกษาตองจดท ารายงานประจ าป ทเปนรายงานการประเมนคณภาพภายในเสนอตอสภาสถาบน หนวยงานตนสงกด และหนวยงานทเกยวของ เพอพจารณาและเปดเผยตอสาธารณชน โดยใหสอดคลองกบเจตนารมณและแนวทางของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ แกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ ๓.๑.๔ การตดตามตรวจสอบของตนสงกด ใหหนวยงานตนสงกดของสถานศกษาระดบอดมศกษาจดใหมการตดตามตรวจสอบ คณภาพการศกษานนอยางนอยหนงครงในทกสามปและแจงผลใหสถานศกษาระดบอดมศกษาทราบรวมทงเปดเผยผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาตอสาธารณชน ๓.๒ แนวทางการพฒนาระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายใน ๓.๒.๑ ระบบการประกนคณภาพการศกษา สถาบนอดมศกษาอาจพฒนาระบบประกนคณภาพทเหมาะสมสอดคลองกบระดบการพฒนาของสถาบน โดยอาจเปนระบบประกนคณภาพทใชกนแพรหลายในระดบชาตหรอนานาชาตหรอเปนระบบเฉพาะทสถาบนพฒนาขนเอง แตไมวาจะเปนระบบคณภาพแบบใดจะตองมกระบวนการท างานทเรมตนจากการวางแผน การด าเนนงานตามแผน การตรวจสอบประเมน และการปรบปรงพฒนา ทงน เพอใหการด าเนนภารกจของสถาบนบรรลเปาประสงคและมพฒนาการอยางตอเนอง ขณะเดยวกนกเปนหลกประกนแกสาธารณชนใหมนใจวา สถาบนอดมศกษาสามารถสรางผลผลตทางการศกษาทมคณภาพ ๓.๒.๒ มาตรฐาน ตวบงชและเกณฑประเมนคณภาพ มาตรฐาน เปนกรอบส าคญในการด าเนนงานของสถาบนอดมศกษา คอ มาตรฐานการอดมศกษา อยางไรกตาม ในปจจบนสถาบนอดมศกษาตางๆ ยงตองด าเนนการใหไดตามมาตรฐานและหลกเกณฑอนๆ ทเกยวของอกมาก เชน มาตรฐานสถาบนอดมศกษา กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต เกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษา มาตรฐานเพอการประเมนคณภาพภายนอกของ สมศ. กรอบการปฏบตราชการตามมตดานตางๆ ของส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.) ในกรณมหาวทยาลยของรฐ เปนตน ตวบงช เปนขอก าหนดของการประกนคณภาพภายในทพฒนาขนในองคประกอบคณภาพ ๙ ดาน ทมความครอบคลมพนธกจหลก ๔ ประการของการอดมศกษาและพนธกจสนบสนน

๖


ไดแก (๑) ปรชญา ปณธาน วตถประสงคและแผนด าเนนการ (๒) การผลตบณฑต (๓) กจกรรมการพฒนานกศกษา (๔) การวจย (๕) การบรการทางวชาการแกสงคม (๖) การท านบ ารงศลปะและวฒนธรรม (๗) การบรหารและการจดการ (๘) การเงนและงบประมาณ และ (๙) ระบบและกลไกการประกนคณภาพ ซงตวบงชดงกลาวสามารถชวดคณลกษณะทพงประสงคตามมาตรฐานการอดมศกษา มาตรฐานและหลกเกณฑอนๆ ทเกยวของกบองคประกอบคณภาพนนๆ ไดทงหมด ดงนน ในบทท ๔ ของคมอฉบบนจงไดพฒนาตวบงชทสถาบนอดมศกษาจ าเปนตองใชประเมนคณภาพภายใน ทงตวบงชทใชประเมนปจจยน าเขากระบวนการและผลผลตหรอผลลพธ นอกจากน ตวบงชทใชประเมนกระบวนการยงไดน าเสนอตวอยางแนวทางปฏบตเพอใหเปนไปตามมาตรฐานไวดวยในบทท ๕ เพอประโยชนของสถาบนอดมศกษาในการน าตวบงชดงกลาวไปใช ประเภทตวบงช ม ๒ ประเภท คอ ตวบงชเชงคณภาพและตวบงชเชงปรมาณ ดงน - ตวบงชเชงคณภาพ จะระบเกณฑมาตรฐานเปนขอ ๆ ก าหนดเกณฑการประเมนตวบงชเปน ๕ ระดบ มคะแนนตงแต ๑ ถง ๕ การประเมนจะนบจ านวนขอและระบวาผลการด าเนนงานไดกขอ ไดคะแนนเทาใด กรณทไมด าเนนการใดๆ หรอด าเนนการไมครบทจะได ๑ คะแนน ใหถอวาได ๐ คะแนน - ตวบงชเชงปรมาณ อยในรปของรอยละหรอคาเฉลย ก าหนดเกณฑการประเมนเปนคะแนนระหวาง ๑ ถง ๕ โดยเปนคาตอเนอง (มจดทศนยม) ส าหรบการแปลงผลการด าเนนงานตามตวบงช (ซงอยในรปรอยละหรอคาเฉลย) เปนคะแนนท าโดยการเทยบบญญตไตรยางศ โดยทแตละตวบงชจะก าหนดคารอยละหรอคาเฉลยทคดเปนคะแนน ๕ ไว เกณฑการประเมน เปนมาตรวดของแตละตวบงชซงพฒนาจากเกณฑและแนวปฏบตทเปนมาตรฐาน ซงก าหนดโดยส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา หรอโดยหนวยงานทเกยวของอาท สมศ. ทงน เพอใหการประเมนคณภาพการศกษามความสอดคลองไปในแนวทางเดยวกน

๗


คะแนน ๐.๐๐ – ๑.๕๐ หมายถง การด าเนนงานตองปรบปรงเรงดวน คะแนน ๑.๕๑ – ๒.๕๐ หมายถง การด าเนนงานตองปรบปรง คะแนน ๒.๕๑ – ๓.๕๐ หมายถง การด าเนนงานระดบพอใช คะแนน ๓.๕๑ – ๔.๕๐ หมายถง การด าเนนงานระดบด คะแนน ๔.๕๑ – ๕.๐๐ หมายถง การด าเนนงานระดบดมาก

๓.๒.๓ กลไกการประกนคณภาพ ผทมความส าคญสงผลใหการด าเนนงานประสบความส าเรจและน าไปสการพฒนาคณภาพอยางตอเนองคอ คณะกรรมการระดบนโยบายและผบรหารสงสดของสถาบนทจะตองใหความ ส าคญและก าหนดนโยบายการประกนคณภาพการศกษาทชดเจนและเขาใจรวมกนทกระดบ โดยมอบหมายใหหนวยงานหรอคณะกรรมการรบผดชอบในการตดตามตรวจสอบ ประเมน และกระตนใหเกดการพฒนาคณภาพอยางตอเนอง หนาทส าคญประการหนงของคณะกรรมการหรอหนวยงานน คอ การจดระบบประกนคณภาพพรอมทงตวบงชและเกณฑการประเมนคณภาพทเหมาะสมส าหรบสถาบน ระบบประกนคณภาพทใชตองสามารถเชอมโยงใหเกดคณภาพของการปฏบตงาน ตงแตระดบบคคล ระดบภาควชาหรอสาขาวชา ระดบคณะวชาไปจนถงระดบสถาบน โดยอาจจ าเปนตองจดท าคมอคณภาพในแตละระดบเพอก ากบการด าเนนงาน แตทส าคญคณะกรรมการหรอหนวยงานนตองประสานงาน และผลกดนใหเกดระบบฐานขอมลและสารสนเทศทมประสทธภาพซงสามารถใชงานรวมกนไดในทกระดบ ๓.๒.๔ ระบบฐานขอมลและระบบสารสนเทศ การวเคราะหและวดผลด าเนนงาน เปนสงจ าเปนในกระบวนการประกนคณภาพ การวดและวเคราะหผลการด าเนนงาน จะไมสามารถท าไดอยางถกตองและมประสทธภาพหากปราศจาก ฐานขอมลและระบบสารสนเทศทเปนจรง ถกตอง ตรงกนทกระดบตงแตระดบบคคล ภาควชา คณะวชาและสถาบน ตลอดจนเปนขอมลทสามารถเรยกใชไดอยางรวดเรว ดงนนระบบสารสนเทศทดมประสทธภาพ จงเปนปจจยส าคญยงทจะสงผลตอความส าเรจของการประกนคณภาพการศกษา และสงผลตอคณภาพในทกขนตอนการด าเนนงานตงแตการวางแผน การปฏบตงานประจ า การตรวจสอบประเมนตลอดจนถงการปรบปรงและพฒนา

๘


แผนภาพระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายใน ส านกศกษาทวไป

พ.ร.บ.การศกษาแหงชาต แกไขเพมเตม (ฉบบท 2)

พ.ศ.2545

นโยบายประกนคณภาพการศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม

ปการศกษา 2557

จดท าSAR/รบการประเมนคณภาพการศกษาภายในฯ

ทบทวน SWOT

จดท า Improvement Plan

แตงตงคณะกรรมการประกนคณภาพ การศกษาโดยผมสวนไดสวนเสย (นสต ผใชบณฑต ผใชบรการ

ตามพนธกจของส านกฯ)

มอบหมายและจดท าค าสงแตงตงคณะกรรมการผรบผดชอบ ตวบงชตามพนธกจหลก

ตดตามรายงานผลการด าเนนงานตอผอ านวยการส านกฯ และลงระบบ E – QA ระบบ CHE QA Online

นโยบายประกนคณภาพภายใน และคมอประกนคณภาพฯ

ส านกศกษาทวไป ปการศกษา 2557

ประชมบคลากรและมอบหมายผรบผดชอบตวบงช และจดท าคมอประกนคณภาพการศกษา

คมอประกน คณภาพการศกษา

Yes

No Yes

No

ผเชยวชาญตรวจสอบคมอ

รองฯฝายบรหาร

๙


๔. กลไกการขบเคลอนการประกนคณภาพการศกษาภายใน ส านกศกษาทวไป

๑. คณะท างานปการศกษา ๒๕๕๖ ทผานมา ๑.๑ คณะกรรมการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาภายใน ๑.๒ คณะกรรมการประกนคณภาพการศกษาโดยผมสวนไดสวนเสย (นสต ผใช

บณฑต ผใชบรการ ตามพนธกจของส านกศกษาทวไป) ๑.๓ คณะกรรมการรบผดชอบตวบงช

๒. การอบรมใหความรและทกษะดานการประกนคณภาพการศกษา ๒.๑ โครงการฝกอบรมผประเมนคณภาพการศกษาภายใน (ส าหรบผไมมประสบการณประเมนคณภาพ) ๒.๒ โครงการอบรมเชงปฏบตการระบบก ากบตดตามการประกนคณภาพการศกษา E-QA ๒.๓ โครงการฝกอบรมหลกสตรเครอขายเพอการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาภายใน มหาวทยาลยมหาสารคาม ๒.๔ โครงการอบรมเชงปฏบตการผปฏบตหนาทเลขานการคณะกรรมการประเมนคณภาพภายใน ๒.๕ โครงการสมมนาวพากษการเขยนรายงานการประเมนตนเอง (Self Assessment Report : SAR) ๒.๖ โครงการประชมเชงปฏบตการชแจงระบบฐานขอมลดานการประกนคณภาพ CHE QA Online ๓. การด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาภายใน ส านกศกษาทวไป รายละเอยดปรากฏดงแผนภาพและระบบกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายใน หนา ๗ ๔. การเผยแพรขอมลและเอกสารทเปนประโยชน ๔.๑ ประกาศนโยบายการประกนคณภาพการศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม ๔.๒ ปฏทนการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาภายใน ๔.๓ รายงานการประเมนตนเอง ส าหรบการประเมนคณภาพการศกษาภายใน ๔.๔ คมอการประกนคณภาพการศกษาภายใน ส านกศกษาทวไป

๑๐


๕. การพฒนาตวบงชของส านกศกษาทวไป ส านกศกษาทวไป มการพฒนาตวบงชมาจากพนธกจหลกของหนวยงาน โดยใหความส าคญ ตอการจดการศกษาหมวดวชาศกษาทวไปทมประสทธภาพส าหรบนสตระดบปรญญาตร นสตทกคน ตองเรยนรายวชาศกษาทวไป ไมต ากวา ๓๐ หนวยกต และมเปาหมายการท างานเพอขบเคลอน ส านกศกษาทวไป ดงวสยทศน “เปนผน าดานการบรหารจดการรายวชาศกษาทวไป สความเปนเลศในระดบประเทศ” มงสความส าเรจตามนโยบายของส านกศกษาทวไป การน าระบบบรการการศกษาออนไลนตาง ๆ มาใชเพอสงเสรมการบรหารจดการ มการบรหารจดการระบบสารสนเทศ ส านกศกษาทวไปซงประกอบดวยระบบสอบออนไลน (E-Testing) ระบบบทเรยนอเลกทรอนกส (E-Book) ระบบการเรยนทางอเลกทรอนกส (E-Learning) มระบบ กลไกการบรหารจดการทด มประสทธภาพ มเครองมอ วสด อปกรณทางการบรหารและการจดการททนสมยและเพยงพอ มกระบวนการท างาน ทกระชบ รวดเรว มประสทธภาพ เนนการจดการทรพยากรรวมกนกบหนวยงานอนทมภารกจเกยวของกนใหเกดประสทธภาพสงสด เพอมงสความเปนมออาชพทดทสด (Professional Best) ในการบรหารจดการเรยนการสอนวชาศกษาทวไป และมงเนนประโยชนสวนรวมของมหาวทยาลย มความโปรงใส และสามารถตรวจสอบไดเปนส าคญมงเสรมสรางคณลกษณะบณฑตทพงประสงคหมวดรายวชาศกษาทวไปของมหาวทยาลยมหาสารคามใหเปนทยอมรบของสงคมผใชบณฑต และการเสรมสรางความเขมแขงใหกบส านกศกษาทวไปอยางตอเนองและการจดการเชงรกในการจดการศกษา รวมถงการพฒนาอาจารยผสอนรายวชาศกษาทวไป สงเสรมศกยภาพการจดการเรยนการสอนใหแกอาจารยผสอนวชาศกษาทวไปใหมความรความเขาใจเกยวกบเทคนคการจดกจกรรมการเรยนร การสรางแบบทดสอบ การวจย ในชนเรยน พฒนากระบวนการทวนสอบผลสมฤทธการเรยนทมประสทธภาพ รวมทงการบรหาร ของหนวยงานเพอการก ากบตดตามผลลพธตามพนธกจ ๖. นยามศพท การจดการความร (Knowledge Management : KM) หมายถง การรวบรวมองคความรทมอยในองคกรซงกระจดกระจายอยในตวบคคล หรอเอกสาร มาพฒนาใหเปนระบบ เพอใหทกคนในองคกรสามารถเขาถงความร และพฒนาตนเองใหเปนผร รวมทงปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ อนจะสงผลใหองคกรมความสามารถในเชงแขงขนสงสด โดยทความรม ๒ ประเภท คอ ๑. ความรทฝงอยในคน (Tacit Knowledge) เปน ความรทไดจากประสบการณ พรสวรรคหรอสญชาตญาณของแตละบคคลในการท าความเขาใจในสงตาง ๆ เปนความรทไมสามารถถายทอด

๑๑


ออกมาเปนค าพดหรอลายลกษณอกษรไดโดยงาย เชน ทกษะในการท างาน งานฝมอ หรอการคดเชงวเคราะห บางครง จงเรยกวาเปนความรแบบนามธรรม ๒. ความรทชดแจง (Explicit Knowledge) เปน ความรทสามารถรวบรวม ถายทอดไดโดยผานวธตางๆ เชน การบนทกเปนลายลกษณอกษร ทฤษฎ คมอตาง ๆ และบางครงเรยกวาเปนความรแบบรปธรรม นพ.วจารณ พานช ไดใหความหมายของค าวา “การจดการความร” คอ เครองมอเพอการบรรลเปาหมายอยางนอย ๔ ประการไปพรอมๆ กน ไดแก บรรลเปาหมายของงาน บรรลเปาหมายการพฒนาคน บรรลเปาหมายการพฒนาองคกรไปเปนองคกรเรยนร และบรรลความเปนชมชน เปนหมคณะ ความเอออาทรระหวางกนในทท างาน

การจดการความรเปนการด าเนนการอยางนอย ๖ ประการตอความร ไดแก (๑) การก าหนดความรหลกทจ าเปนหรอส าคญตองานหรอกจกรรมของกลมหรอองคกร (๒) การเสาะหาความรทตองการ (๓) การปรบปรง ดดแปลง หรอสรางความรบางสวนใหเหมาะตอการใชงานของตน (๔) การประยกตใชความรในกจการงานของตน

(๕) การน าประสบการณจากการท างาน และการประยกตใชความรมาแลกเปลยนเรยนร และสกด“ขมความร” ออกมาบนทกไว (๖) การจดบนทก “ขมความร” และ “แกนความร” ส าหรบไวใชงาน และปรบปรงเปนชดความรทครบถวน ลมลกและเชอมโยงมากขน เหมาะตอการใชงานมากยงขนโดยทการด าเนนการ ๖ ประการนบรณาการเปนเนอเดยวกน ความรทเกยวของเปนทงความรทชดแจงอยในรปของตวหนงสอหรอรหสอยางอนทเขาใจไดทวไป (Explicit Knowledge) และความรฝงลกอยในสมอง (Tacit Knowledge) ทอยในคน ทงทอยในใจ (ความเชอ คานยม) อยในสมอง (เหตผล) และอยในมอ และสวนอนๆ ของรางกาย (ทกษะในการปฏบต) การจดการความรเปนกจกรรมทคนจ านวนหนงท ารวมกนไมใชกจกรรมทท าโดยคนคนเดยว แนวปฏบตทด หมายถง วธปฏบต หรอขนตอนการปฏบตทท าใหสถาบนประสบความส าเรจ หรอสความเปนเลศตามเปาหมาย เปนทยอมรบในวงวชาการหรอวชาชพนนๆ มหลกฐานของความส าเรจปรากฏชดเจน โดยมการสรปวธปฏบต หรอขนตอนการปฏบต ตลอดจนความรและประสบการณ บนทกเปนเอกสาร เผยแพรใหหนวยงานภายในหรอภายนอกสามารถน าไปใชประโยชนได แผนกลยทธ หมายถง แผนระยะยาวของสถาบนโดยทวไปมกใชเวลา ๕ ป เปนแผนทก าหนดทศทางการพฒนาของสถาบน แผนกลยทธประกอบไปดวยวสยทศน พนธกจ เปาประสงค วตถประสงค

๑๒


ผลการวเคราะหจดแขง จดออน โอกาสและภยคกคาม กลยทธตาง ๆ ของสถาบนควรคลอบคลมทกภารกจของสถาบนซงตองมการก าหนดตวบงชความส าเรจของแตละกลยทธและคาเปาหมายของตวบงชเพอวดระดบความส าเรจของการด าเนนงานตามกลยทธโดยสถาบนน าแผนกลยทธมาจดท าแผนด าเนนงานหรอแผนปฏบตการประจ าป แผนกลยทธทางการเงน หมายถง แผนระยะยาวทระบทมาและใชไปของทรพยากรทางการเงนของสถาบนทสามารถผลกดนแผนกลยทธของสถาบนใหสามารถด าเนนการได แผนกลยทธทางการเงนจะสอดรบไปกบแผนกลยทธของสถาบน สถาบนควรประเมนความตองการทรพยากรทตองจดหาส าหรบการด าเนนงานตามกลยทธแตละกลยทธและประเมนมลคาของทรพยากรออกมาเปนเงนทนทตองการใช ซงจะเปนความตองการเงนทนในระยะยาวเทากบเวลาทสถาบนใชในการด าเนนการใหกลยทธนนบงเกดผล จากนนจงจะก าหนดใหเหนอยางชดเจนถงทมาของเงนทนทตองการใชวาสามารถจดหาไดจากแหลงเงนทนใด เชน รายไดคาธรรมเนยมการศกษา งบประมาณแผนดนหรอเงนอดหนนจากรฐบาล เงนทนสะสมของหนวยงาน เงนบรจาคจากหนวยงานภายนอกหรอศษยเกา หรอสถาบนจะตองมการระดมทนดวยวธการอนๆ อกเพมเตม เชน การแปลงทรพยสนทางปญญาเปนมลคา รวมทงมการวเคราะหตนทนของการด าเนนงานดวย เชน ตนทนตอหนวยในการผลตบณฑตในแตละหลกสตร โดยทระยะเวลาของแผนกลยทธทางการเงนจะเทากบระยะเวลาของแผนกลยทธของสถาบน แผนปฏบตการประจ าป หมายถง แผนระยะสนทมระยะเวลาในการด าเนนงานภายใน ๑ ป เปนแผนทถายทอดแผนกลยทธลงสภาคปฏบต เพอใหเกดการด าเนนงานจรงตามกลยทธ ประกอบดวย โครงการหรอกจกรรมตาง ๆ ทจะตองด าเนนการในปนนๆ เพอใหบรรลเปาหมายตามแผนกลยทธ ตวบงชความส าเรจของโครงการหรอกจกรรม คาเปาหมายของตวบงชเหลานน รวมทงมการระบผรบผดชอบหลกหรอหวหนาโครงการ งบประมาณในการด าเนนการรายละเอยดและทรพยากรทตองใชในการด าเนนโครงการทชดเจน ระบบและกลไก ระบบ หมายถง ขนตอนการปฏบตงานทมการก าหนดอยางชดเจนวาตองท าอะไรบางเพอใหไดผลออกมาตามทตองการ ขนตอนการปฏบตงานจะตองปรากฏใหทราบโดยทวกนไมวาจะอยในรปของเอกสารหรอสออเลกทรอนกสหรอโดยวธการอน ๆ องคประกอบของระบบ ประกอบดวย ปจจยน าเขา กระบวนการ ผลผลต และขอมลปอนกลบซงมความสมพนธเชอมโยงกน กลไก หมายถง สงทท าใหระบบมการขบเคลอนหรอด าเนนอยได โดยมการจดสรรทรพยากร มการจดองคการหนวยงาน หรอกลมบคคลเปนผด าเนนงาน

๑๓


หลกธรรมาภบาล๑ หมายถง การปกครอง การบรหาร การจดการ การควบคม ดแลกจการตางๆ ใหเปนไปในครรลองธรรม นอกจากน ยงหมายถงการบรหารจดการทด ซงสามารถน าไปใชไดทงภาครฐและเอกชน ธรรมทใชในการบรหารงานนมความหมายอยางกวางขวาง กลาวคอ หาไดมความหมายเพยงหลกธรรมทางศาสนาเทานน แตรวมถงศลธรรม คณธรรม จรยธรรมและความถกตอง ชอบธรรมทงปวง ซงวญญชนพงมและพงประพฤตปฏบต อาท ความโปรงใสตรวจสอบได การปราศจากการแทรกแซงจากองคการภายนอก เปนตน หลกธรรมาภบาลของการบรหารกจการบานเมองทด (Good Governance) ทเหมาะสมจะน ามาปรบใชในภาครฐม ๑๐ องคประกอบ ดงน ๒ ๑) หลกประสทธผล (Effectiveness) คอ ผลการปฏบตราชการทบรรลวตถประสงคและเปาหมายของแผนการปฏบตราชการตามทไดรบงบประมาณมาด าเนนการ รวมถงสามารถเทยบเคยงกบ สวนราชการหรอหนวยงานทมภารกจคลายคลงกนและมผลการปฏบตงานในระดบชนน าของประเทศเพอใหเกดประโยชนสขตอประชาชนโดยการปฏบตราชการจะตองมทศทางยทธศาสตร และเปาประสงคทชดเจน มกระบวนการปฏบตงานและระบบงานทเปนมาตรฐาน รวมถงมการตดตามประเมนผลและพฒนา ปรบปรงอยางตอเนองและเปนระบบ ๒) หลกประสทธภาพ (Efficiency) คอ การบรหารราชการตามแนวทางการก ากบดแลทดทมการออกแบบกระบวนการปฏบตงานโดยใชเทคนคและเครองมอการบรหารจดการทเหมาะสมให องคการสามารถใชทรพยากรทงดานตนทน แรงงานและระยะเวลาใหเกดประโยชนสงสดตอการพฒนาขดความสามารถในการปฏบตราชการตามภารกจเพอตอบสนองความตองการของประชาชนและผมสวนได ๑ดเพมเตม “คมอนโยบายการก ากบดแลองคการทด” ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ส านกงาน ก.พ.ร.) ๒ดเพมเตม “คมอการจดระดบการก ากบดแลองคการภาครฐตามหลกธรรมาภบาลของการบรหารกจการบานเมองทด (Good Governance Rating)” ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ส านกงาน ก.พ.ร. สวนเสยทกกลม ๓) หลกการตอบสนอง (Responsiveness) คอ การใหบรการทสามารถด าเนนการไดภายในระยะเวลาทก าหนด และสรางความเชอมน ความไววางใจ รวมถงตอบสนองความคาดหวงหรอความตองการของประชาชนผรบบรการ และผมสวนไดสวนเสยทมความหลากหลายและมความแตกตาง

๑๔


๔) หลกภาระรบผดชอบ (Accountability) คอ การแสดงความรบผดชอบในการปฏบตหนาทและผลงานตอเปาหมายทก าหนดไว โดยความรบผดชอบนนควรอยในระดบทสนองตอความคาดหวงของสาธารณะ รวมทงการแสดงถงความส านกในการรบผดชอบตอปญหาสาธารณะ ๕) หลกความโปรงใส (Transparency) คอ กระบวนการเปดเผยอยางตรงไปตรงมา ชแจงไดเมอมขอสงสยและสามารถเขาถงขอมลขาวสารอนไมตองหามตามกฎหมายไดอยางเสร โดยประชาชนสามารถรทกขนตอนในการด าเนนกจกรรมหรอกระบวนการตางๆ และสามารถตรวจสอบได ๖) หลกการมสวนรวม (Participation) คอ กระบวนการทขาราชการ ประชาชนและผมสวนไดสวนเสยทกกลมมโอกาสไดเขารวมในการรบร เรยนร ท าความเขาใจ รวมแสดงทศนะ รวมเสนอปญหาหรอ ประเดนทส าคญทเกยวของ รวมคดแนวทาง รวมการแกไขปญหา รวมในกระบวนการตดสนใจ และรวมกระบวนการพฒนาในฐานะหนสวนการพฒนา ๗) หลกการกระจายอ านาจ (Decentralization) คอ การถายโอนอ านาจการตดสนใจ ทรพยากร และภารกจจากสวนราชการสวนกลางใหแกหนวยการปกครองอนๆ (ราชการบรหารสวนทองถน) และภาคประชาชนด าเนนการแทนโดยมอสระตามสมควร รวมถงการมอบอ านาจและความรบผดชอบในการตดสนใจและการด าเนนการใหแกบคลากร โดยมงเนนการสรางความพงพอใจในการใหบรการตอผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย การปรบปรงกระบวนการ และเพมผลตภาพเพอผลการด าเนนงานทดของสวนราชการ ๘) หลกนตธรรม (Rule of Law) คอ การใชอ านาจของกฎหมาย กฎระเบยบ ขอบงคบในการบรหารราชการดวยความเปนธรรม ไมเลอกปฏบต และค านงถงสทธเสรภาพของผมสวนไดสวนเสย ๙) หลกความเสมอภาค (Equity) คอ การไดรบการปฏบตและไดรบบรการอยางเทาเทยมกนโดยไมมการแบงแยกดาน ชายหรอหญง ถนก าเนด เชอชาต ภาษา เพศ อาย ความพการ สภาพทางกายหรอสขภาพ สถานะของบคคล ฐานะทางเศรษฐกจและสงคม ความเชอทางศาสนา การศกษา การฝกอบรมและอนๆ ๑๐) หลกมงเนนฉนทามต (Consensus Oriented) คอ การหาขอตกลงทวไปภายในกลมผมสวนไดสวนเสยทเกยวของ ซงเปนขอตกลงทเกดจากการใชกระบวนการเพอหาขอคดเหนจากกลมบคคลทไดรบประโยชนและเสยประโยชน โดยเฉพาะกลมทไดรบผลกระทบโดยตรงซงตองไมมขอคดคานทยตไมไดในประเดนทส าคญ โดยฉนทามตไมจ าเปนตองหมายความวาเปนความเหนพองโดยเอกฉนท

๑


๗. ปฏทนการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาภายใน ปการศกษา ๒๕๕๗ ส านกศกษาทวไป

กจกรรมการด าเนนงาน

ระยะเวลาด าเนนการ ปการศกษา ๒๕๕๗ ปการศกษา ๒๕๕๘ พ.ศ. ๒๕๕๗ พ.ศ. ๒๕๕๘ พ.ศ. ๒๕๕๘

ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ๑. หนวยงานด าเนนงานตามแผนพฒนาคณภาพ (improvement plan) จากผลการประเมนคณภาพปการศกษา ๒๕๕๖ และตดตามรายงานผลการด าเนนงาน

๒. ศกษารางคมอการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบอดมศกษา ปการศกษา ๒๕๕๗

๓. โครงการสงเสรมและสนบสนนการปรบปรงประสทธภาพการพฒนาหนวยงานใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงดานการประกนภายใน : อบรมเกณฑ ๕๗ สกอ.

๔. มอบหมายหนวยงานรบผดชอบหลกตวบงชประเมนคณภาพการศกษาภายใน ปการศกษา ๒๕๕๗ และแตงตงคณะกรรมการตางๆ ทเกยวของ

๒




ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ๕. จดโครงการอบรมเชงปฏบตการการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบหลกสตร

๖. จดท าเอกสารประกอบคมอการประกนคณภาพการศกษาภายใน ปการศกษา ๒๕๕๗

๗. หนวยงานก าหนดเปาหมายการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาภายในปการศกษา ๒๕๕๗

๘. หนวยงานผรบผดชอบหลกตวบงชระดบสถาบน มหาวทยาลยมหาสารคาม จดท าแผน และด าเนนงานตามแผนการด าเนนงานและเกณฑตวบงช

๙. หนวยงานรายงานผลการด าเนนงานตามเกณฑตวบงช รอบ ๖ , ๙ และ ๑๒ เดอน

๑๐. จดท าจลสารการประกนคณภาพการศกษา

๑๓

๓




ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ๑๑. จดโครงการใหความรพนฐานเกยวกบการประกนคณภาพการศกษาภายในและเกณฑการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาตามกรอบการประเมนคณภาพของ สกอ. และ สมศ. (บคลากรใหม)

๑๒. จดโครงการสรางเครอขายการประกนคณภาพการศกษาภายในและภายนอกมหาวทยาลย

๑๓. จดโครงการประกวดแนวปฏบตทด (Good Practice) ดานการประกนคณภาพการศกษา

๑๔. จดโครงการอบรม EdPEx ๑๕. จดโครงการอบรมผประเมนคณภาพระดบหลกสตร

๑๖. จดโครงการอบรมเชงปฏบตการการเขยนรายงานการประเมนตนเอง (SAR)

๑๔

๔




ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ระดบคณะวชา ๑๗. จดโครงการอบรมเชงปฏบตการส าหรบผปฏบตหนาทเลขานการคณะกรรมการประเมนคณภาพการศกษาภายในระดบคณะวชา

๑๘. หลกสตรจดท า SAR และเตรยมการประเมนระดบหลกสตร

๑๙. จดโครงการอบรมเชงปฏบตการการใชงานระบบฐานขอมลดานการประกนคณภาพการศกษา (CHE QA Online)

๒๐. ประเมนคณภาพระดบหลกสตร ๒๑. หนวยงานเทยบเทาคณะวชา จดท า SAR และประเมนหนวยงาน (๗ หนวยงาน)

๒๒. คณะวชา จดท า SAR และเตรยมการประเมนคณะวชา (๒๑ คณะวชา)

๒๓. ประเมนคณะวชา (๒๑ คณะวชา) ๒๔. สถาบน จดท า SAR และประเมน

๑๕

๕




ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. สถาบน ๒๕. โครงการวพากษ SAR ระดบสถาบน ๒๖. ประเมนระดบสถาบน ๒๗. สงรายงานประจ าปทเปนรายงานการประเมนคณภาพภายในผานระบบฐานขอมลดานการประกนคณภาพการศกษา ระดบอดมศกษา (CHE QA Online)

๒๘. น าผลประเมนเสนอคณะกรรมการบรหาร/สภามหาวทยาลยเพอพจารณาวางแผนพฒนาสถาบนในปถดไป

๒๙. จดท าแผนพฒนาคณภาพการศกษาตามขอเสนอแนะ

๓๐. โครงการสมมนาทบทวนการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาภายในประจ าป

๑๖

๑๘


บทท ๒ การประกนคณภาพการศกษาภายใน ระดบอดมศกษา

๑. เหตผลและความจ าเปนของการประกนคณภาพการศกษา ระดบอดมศกษา ๑.๑ ความจ าเปนของการประกนคณภาพการศกษา ภารกจหลกทสถาบนอดมศกษาจะตองปฏบตม ๔ ประการ คอ การผลตบณฑต การวจย การใหบรการทางวชาการแกสงคม และการท านบ ารงศลปะและวฒนธรรม การด าเนนการตามภารกจ ทง ๔ ประการดงกลาว มความส าคญอยางยงตอการพฒนาประเทศทงระยะสนและระยะยาว ปจจบนมปจจยภายในและภายนอกหลายประการทท าใหการประกนคณภาพการศกษาในระดบอดมศกษาเปนสงจ าเปนทจะตองเรง ด าเนนการ ปจจยดงกลาวคอ ๑) คณภาพของสถาบนอดมศกษาและบณฑตภายในประเทศ มแนวโนมทจะมความแตกตางกนมากขน ซงจะกอใหเกดผลเสยแกสงคมโดยรวมของประเทศในระยะยาว ๒) ความทาทายของโลกาภวตนตอการอดมศกษา ทงในประเดนการบรการการศกษาขามพรมแดน และการเคลอนยายนกศกษาและบณฑต อนเปนผลจากการรวมตวของประเทศในภมภาคอาเซยน ซงทงสองประเดนตองการการรบประกนของคณภาพการศกษา ๓) สถาบนอดมศกษามความจ าเปนทจะตองสรางความมนใจแกสงคมวาสามารถพฒนาองคความรและผลตบณฑต ตอบสนองตอยทธศาสตร การพฒนาประเทศใหมากขน ไมวาจะเปนการสรางขดความสามารถในการแขงขนระดบสากล การพฒนาภาคการผลตจรง ทงอตสาหกรรมและบรการ การพฒนาอาชพ คณภาพชวต ความเปนอยระดบทองถนและชมชน ๔) สถาบนอดมศกษาจะตองใหขอมลสาธารณะ (Public Information) ทเปนประโยชนตอผมสวนไดสวนเสย ทงนสตนกศกษา ผจางงาน ผปกครอง รฐบาล และประชาชนทวไป ๕) สงคมตองการระบบอดมศกษาทเปดโอกาสใหผมสวนไดสวนเสย มสวนรวม (Participation) มความโปรงใส (Transparency) และมความรบผดชอบซงตรวจสอบได (Accountability) ตามหลกธรรมาภบาล ๖) พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.๒๕๔๒ แกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ.๒๕๔๕ ก าหนดใหสถานศกษาทกแหงจดใหมระบบการประกนคณภาพภายใน รวมถงใหมส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษาท าหนาทประเมนคณภาพภายนอก โดยการประเมนผลการจดการศกษาของสถานศกษา

๑๙


๗) คณะกรรมการการอดมศกษาไดประกาศใชมาตรฐานการอดมศกษา เมอวนท ๗ สงหาคม ๒๕๔๙ เพอเปนกลไกก ากบมาตรฐานระดบกระทรวง ระดบคณะกรรมการการอดมศกษา และระดบหนวยงาน โดยทกหนวยงานระดบอดมศกษาจะไดใชเปนกรอบการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษา ๘) กระทรวงศกษาธการไดมประกาศกระทรวงศกษาธการ เรองกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต เมอวนท ๒ กรกฎาคม ๒๕๕๒ และคณะกรรมการการอดมศกษาไดประกาศแนวทางการปฏบตตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต เมอวนท ๑๖ กรกฎาคม ๒๕๕๒ เพอใหการจดการศกษาระดบอดมศกษาเปนไปตามมาตรฐานการอดมศกษาและเพอการประกนคณภาพของบณฑตในแตละระดบคณวฒและสาขาวชา ๙) กระทรวงศกษาธการไดมประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง มาตรฐานสถาบนอดมศกษา เมอวนท ๒๔ เมษายน ๒๕๕๔ เพอเปนกลไกสงเสรมและก ากบใหสถาบนอดมศกษาจดการศกษาใหมมาตรฐานตามประเภทหรอกลมสถาบนอดมศกษา ๔ กลม ๑.๒ วตถประสงคของการพฒนาระบบประกนคณภาพการศกษา สถาบนอดมศกษารวมกบตนสงกดจ าเปนตองพฒนาระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาโดยมวตถประสงคดงน ๑) เพอใหสถาบนไดมการพฒนามงสวสยทศนและยกระดบขดความสามารถในการแขงขน โดยระบบดงกลาวจะตองเปนไปตามเจตนารมณของ พรบ. และเปนไปตามกรอบแผนอดมศกษาระยะยาว มาตรฐานระดบชาตและนานาชาต ๒) เพอตรวจสอบและประเมนผลการด าเนนงานตงแตระดบหลกสตร คณะวชาหรอหนวยงานเทยบเทา และสถาบนอดมศกษาในภาพรวม ตามระบบคณภาพและกลไกทสถาบนนน ๆ ก าหนดขน โดยวเคราะหเปรยบเทยบผลการด าเนนงานตามตวบงชในองคประกอบคณภาพตางๆ วาเปนไปตามเกณฑและไดมาตรฐาน ๓) เพอใหหลกสตร คณะวชาหรอหนวยงานเทยบเทาและสถาบนอดมศกษาทราบสถานภาพของตนเองอนจะน าไปสการก าหนดแนวทางในการพฒนาคณภาพไปสเปาหมาย (Targets) และเปาประสงค (Goals) ทตงไวตามจดเนนของตนเอง ๔) เพอใหไดขอมลทสะทอนจดแขง จดทควรปรบปรง ตลอดจนขอเสนอแนะในการพฒนาการด าเนนงานเพอน าไปปรบปรงผลการด าเนนการในแตละระดบอยางตอเนอง เพอยกระดบขดความสามารถของสถาบน

๒๐


๕) เพอใหขอมลสาธารณะทเปนประโยชนตอผมสวนไดสวนเสย ท าใหมนใจวาสถาบนอดมศกษาสามารถสรางผลผลตทางการศกษาทมคณภาพและไดมาตรฐานตามทก าหนด ๖) เพอใหหนวยงานตนสงกดของสถาบนอดมศกษาและหนวยงานทเกยวของ มขอมลพนฐานทจ าเปนส าหรบการสงเสรมสนบสนนการจดการอดมศกษาในแนวทางทเหมาะสม ๒ กฎหมายทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษา ๒.๑ พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ แกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ กบการประกนคณภาพการศกษา พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.๒๕๔๒ แกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ ไดก าหนด จดมงหมายและหลกการของการจดการศกษาท มงเนนคณภาพและมาตรฐาน โดยก าหนดรายละเอยดไวในหมวด ๖ มาตรฐานและการประกนคณภาพการศกษา ซงประกอบดวยระบบการประกนคณภาพภายใน และระบบการประกนคณภาพภายนอก เพอใชเปนกลไกในการผดงรกษาคณภาพและมาตรฐานของสถาบนอดมศกษา การประกนคณภาพภายใน เปนการสรางระบบและกลไกในการพฒนา ตดตามตรวจสอบและประเมนการด าเนนงานของสถานศกษาใหเปนไปตามนโยบาย เปาหมายและระดบคณภาพตามมาตรฐานทก าหนดโดยสถานศกษาและหรอหนวยงานตนสงกด โดยหนวยงานตนสงกดและสถานศกษาก าหนดใหมระบบการประกนคณภาพภายในสถานศกษาและใหถอวาการประกนคณภาพภายในเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษาทตองด าเนนการอยางตอเนอง มการจดท ารายงานประจ าปทเปนรายงานประเมนคณภาพภายในเสนอตอสภาสถาบน หนวยงานตนสงกด และหนวยงานทเกยวของเพอพจารณาและเปดเผยตอสาธารณชนเพอน าไปสการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาและเพอรองรบการประกนคณภาพภายนอก การประกนคณภาพภายนอก เปนการประเมนคณภาพการจดการศกษาเพอใหมการตดตามและตรวจสอบคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา โดยค านงถงความมงหมาย หลกการ และแนวการจดการศกษาในแตละระดบ ซงประเมนโดย ส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) หรอเรยกชอยอวา สมศ. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ แกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ ไดก าหนดใหสถานศกษาทกแหงตองไดรบการประเมนคณภาพภายนอกอยางนอย ๑ ครงในทกรอบ ๕ ป นบตงแตการประเมนครงสดทาย และเสนอผลการประเมนตอหนวยงานทเกยวของและสาธารณชน

๒๑


๒.๒ กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว ๑๕ ป ฉบบท ๒ (พ.ศ. ๒๕๕๑-๒๕๖๕) กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว ๑๕ ป ฉบบท ๒ (พ.ศ. ๒๕๕๑-๒๕๖๕) ไดก าหนดแนวทางการพฒนาและแกปญหาอดมศกษาท ไรทศทาง ซ าซอน ขาดคณภาพ และขาดประสทธภาพ โดยใชกลไกการประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษาเปนกลไกหลกในการด าเนนการ กลาวคอ ใหมการสรางกลไกการประเมนคณภาพสถาบนอดมศกษาตามพนธกจของสถาบนในแตละกลม ซงมพนทบรการและจดเนน ระดบการศกษาทตางกน รวมทงมพนธกจและบทบาทในการพฒนาสงคมและเศรษฐกจของประเทศ ตางกนตามความหลากหลาย ทงการพฒนาฐานรากสงคม เศรษฐกจรวมถงการกระจายอ านาจในระดบ ทองถน การขบเคลอนภาคการผลตในชนบท ทองถนและระดบประเทศ จนถงการแขงขนในโลกาภวตน ซงระบบอดมศกษาแตละกลมเหลาน จะน าไปสการเปลยนแปลงอดมศกษา และสงผลกระทบทเปน ประโยชนตอประเทศอยางมนยส าคญ อาท สามารถสรางความเปนเลศไดตามพนธกจของตวเอง สามารถตอบสนองตอยทธศาสตรการพฒนาประเทศดขน สงผลเชงบวกตอการผลต พฒนาและการท างานของอาจารย สามารถปรบจ านวนของบณฑตในสาขาทเปนความตองการของสงคม ลดการวางงาน โดยทสถาบนอดมศกษาในกลมเหลานมกลไกรวมกนในการประกนคณภาพ เพอใหนสตนกศกษาสามารถ ตอยอด ถายโอนแลกเปลยนกนไดระหวางกลม และในระยะยาวการประเมนคณภาพควรน าไปสระบบรบรองวทยฐานะ (Accreditation) ทนกศกษาและสาธารณะใหความเชอถอ เปนฐานและเงอนไขในการจดสรรงบประมาณของรฐ และการสนบสนนจากภาคเอกชน รวมทงการโอนยายหนวยกต จากกรอบแผนอดมศกษาระยะยาว ๑๕ ปดงกลาว กระทรวงศกษาธการไดมประกาศกระทรวง ศกษาธการ เรอง มาตรฐานสถาบนอดมศกษา ในป ๒๕๕๑ ก าหนดประเภทหรอกลมสถาบนอดมศกษา เปน ๔ กลม คอ กลม ก วทยาลยชมชน หมายความถง สถาบนทเนนการผลตบณฑตระดบต ากวาปรญญาตร จดฝกอบรมสนองตอบความตองการของทองถน เพอเตรยมก าลงคนทมความรเขาสภาคการผลตจรงในชมชน สถาบนสนบสนนรองรบการเปลยนอาชพพนฐาน เชน แรงงานทออกจากภาคเกษตรเปนแหลงเรยนรทสงเสรมใหประชาชนไดมโอกาสเรยนรตลอดชวตอนจะน าไปสความเขมแขงของชมชนและการพฒนาทยงยน กลม ข สถาบนทเนนระดบปรญญาตร หมายความถง สถาบนทเนนการผลตบณฑตระดบปรญญาตร เพอใหไดบณฑตทมความรความสามารถเปนหลกในการขบเคลอนการพฒนาและการเปลยนแปลงในระดบภมภาค สถาบนมบทบาทในการสรางความเขมแขงใหกบหนวยงาน ธรกจ และบคคลในภมภาค เพอรองรบการด ารงชพ สถาบนอาจมการจดการเรยนการสอนในระดบบณฑตศกษา โดยเฉพาะระดบปรญญาโทดวยกได

๒๒


กลม ค สถาบนเฉพาะทาง หมายความถง สถาบนทเนนการผลตบณฑตเฉพาะทางหรอเฉพาะกลมสาขาวชา ทงสาขาวชาทางวทยาศาสตรกายภาพ วทยาศาสตรชวภาพ สงคมศาสตรหรอมนษยศาสตรรวมทงสาขาวชาชพเฉพาะทาง สถาบนอาจเนนการท าวทยานพนธหรอการวจย หรอเนนการผลตบณฑตทมความรความสามารถ ทกษะและสมรรถนะในการประกอบอาชพระดบสง หรอเนนทงสองดาน รวมทงสถาบนอาจมบทบาทในการพฒนาภาคการผลตจรง ทงอตสาหกรรมและบรการ สถาบนในกลมนอาจจ าแนกไดเปน ๒ ลกษณะคอ ลกษณะท ๑ เปนสถาบนทเนนระดบบณฑตศกษา และลกษณะท ๒ เปนสถาบนทเนนระดบปรญญาตร กลม ง สถาบนทเนนการวจยขนสงและผลตบณฑตระดบบณฑตศกษาโดยเฉพาะระดบปรญญาเอก หมายความถง สถาบนทเนนการผลตบณฑตระดบบณฑตศกษาโดยเฉพาะระดบปรญญาเอก และเนนการท าวทยานพนธและการวจยรวมถงการวจยหลงปรญญาเอก สถาบนเนนการผลตบณฑตท เปนผน าทางความคดของประเทศ สถาบนมศกยภาพในการขบเคลอนอดมศกษาไทยใหอยในแนวหนาระดบสากล มงสรางองคความร ทฤษฎ และขอคนพบใหมทางวชาการ ดงนน การประกนคณภาพการศกษาจงตองสรางกลไกการประเมนคณภาพใหสอดรบกบการแบงกลมสถาบนอดมศกษา ๔ กลมดงกลาว ส าหรบมหาวทยาลยมหาสารคามเปนสถาบนอดมศกษาทอยในกลม ข สถาบนทเนนผลตบณฑตระดบปรญญาตร (ตามมตสภามหาวทยาลย คราวประชมวนท ๒๘ สงหาคม ๒๕๕๒) แผนพฒนาการศกษาระดบอดมศกษา ฉบบท ๑๑ (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ก าหนดใหอดมศกษาไทยอยในชวงป ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙ ตองมการพฒนาอยางกาวกระโดดเพอเปนแหลงความรตอบสนองการแกไขปญหาวกฤตและชน าการพฒนาอยางยงยนของชาตและทองถนโดยเรงสรางภมคมกนในประเทศใหเขมแขงขนภายใตหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงและตองสงเสรมการพฒนาประเทศใหสามารถแขงขนไดในประชาคมอาเชยนและประชาคมโลกโดยใหความส าคญกบการพฒนาคนและสงคมไทยใหมคณภาพผลตก าลงคนทมศกยภาพตรงตามความตองการของตลาดแรงงาน สามารถท างานเพอด ารงชพตนเอง และเพอชวยเหลอสงคมมคณธรรมมความรบผดชอบและมสขภาวะทงทางรางกายและจตใจรวมทงพฒนาอาจารยใหเปนมออาชพและผเชยวชาญมออาชพใหเปนอาจารยพฒนาวชาชพอาจารยใหเปนทยอมรบของสงคม มการจดการเพอพฒนาเศรษฐกจของประเทศไทยโดยใชความรเทคโนโลยและนวตกรรมความคดสรางสรรคบนพนฐานการผลตและการบรโภคทเปนมตรตอสงแวดลอมซงจะน าไปสการพฒนาเพอประโยชนสขทยงยนของประเทศไทยทงนโดยอาศยการบรหารจดการอดมศกษาเชงรกและพระราชบญญตอดมศกษาเปนเครองมอส าคญในการขบเคลอนวสยทศนป ๒๕๕๙

๒๓


“อดมศกษาเปนแหลงองคความรและพฒนาก าลงคนระดบสงทมคณภาพเพอการพฒนาชาตอยางยงยนสรางสงคมการเรยนรตลอดชวตตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑ (พ.ศ. ๒๕๕๕ - ๒๕๕๙) บนพนฐานปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมบทบาทสงในสงคมประชาคมอาเซยนและมงสคณภาพอดมศกษาระดบนานาชาต”

๒.๓ มาตรฐานการอดมศกษา ทปรากฏตามประกาศกระทรวงศกษาธการ ลงวนท ๗ สงหาคม ๒๕๔๙ ประกอบดวยมาตรฐาน ๓ ดาน ไดแก มาตรฐานดานคณภาพบณฑต มาตรฐานดานการบรหารจดการการอดมศกษา และมาตรฐานดานการสรางและพฒนาสงคมฐานความรและสงคมแหงการเรยนร มาตรฐานยอยทง ๓ ดานน อยในมาตรฐานการศกษาของชาตทประกอบดวยมาตรฐานยอย ๓ มาตรฐานเชนกน คอ มาตรฐานท ๑ คณลกษณะของคนไทยทพงประสงค ทงในฐานะพลเมองและพลโลก มาตรฐานท ๒ แนวการจดการศกษา มาตรฐานท ๓ แนวการสรางสงคมแหงการเรยนร สงคมแหงความร แตละมาตรฐานยอยของมาตรฐานการอดมศกษาจะมความสอดคลองและสมพนธกบมาตรฐานยอยของมาตรฐานการศกษาของชาต เพอใหการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาบรรลตามจดมงหมายและหลกการของการจดการศกษาของชาต

นอกเหนอจากมาตรฐานการอดมศกษาทเปนมาตรฐานแมบทแลว คณะกรรมการการอดมศกษาไดจดท ามาตรฐานสถาบนอดมศกษา ตามประกาศกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. ๒๕๕๑ เพอน าไปสการพฒนาสถาบนอดมศกษาตามกลมสถาบนทมปรชญา วตถประสงค และพนธกจในการจดตงทแตกตางกนไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล ประกอบดวยมาตรฐานหลก ๒ ดาน คอ มาตรฐานดานศกยภาพและความพรอมในการจดการศกษา และมาตรฐานดานการด าเนนการตามภารกจของสถาบนอดมศกษา และก าหนดกลมสถาบนอดมศกษาเปน ๔ กลม ไดแก กลม ก วทยาลยชมชน กลม ข สถาบนทเนนระดบปรญญาตร กลม ค สถาบนเฉพาะทาง และกลม ง สถาบนทเนนการวจยขนสงและผลตบณฑตระดบบณฑตศกษาโดยเฉพาะระดบปรญญาเอก นอกจากนน ยงไดจดท ากรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๒ เพอใหเปนไปตามมาตรฐานการอดมศกษาและเพอเปนการประกนคณภาพบณฑตในแตละระดบคณวฒและสาขาวชา โดยก าหนดใหคณภาพของบณฑตทกระดบคณวฒและสาขาวชาตองเปนไปตามมาตรฐานผลการเรยนรอยางนอย ๕ ดาน คอ ดานคณธรรม จรยธรรม ดานความร ดานทกษะทางปญญา ดานทกษะความสมพนธระหวางบคคลและความรบผดชอบ และดานทกษะการวเคราะหเชงตวเลขการสอสารและการใชเทคโนโลยสารสนเทศ

๒.๔ กฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา

๒๔


หลงจากทพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ มผลบงคบใชส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (ทบวงมหาวทยาลยเดม) ในฐานะหนวยงานตนสงกดทท าหนาทก ากบดแลสถาบนอดมศกษาไดเสนอระบบการประกนคณภาพการศกษาใหคณะรฐมนตรพจารณาเพอใหสอดคลองกบเจตนารมณแหงพระราชบญญตฉบบดงกลาว ซงคณะรฐมนตรในการประชมเมอวนท ๒๑ มนาคม ๒๕๔๓ ไดมมตเหนชอบกบระบบประกนคณภาพการศกษาของส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (ทบวงมหาวทยาลยเดม) ซงตอมาไดจดท าเปนประกาศทบวงมหาวทยาลย เรอง ระบบ หลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบอดมศกษา พ.ศ. ๒๕๔๕ เพอใชเปนแนวปฏบต สาระส า คญของประกาศฉบบนระบใหทบวงมหาวทยาลยสนบสนนและสงเสรมสถาบนอดมศกษาจดท าระบบการประกนคณภาพการศกษาภายในตามภารกจหลกของสถาบนอดมศกษาใหมประสทธภาพและประสทธผล รวมทงใหมการประเมนผลและตดตามตรวจสอบคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถาบนอดมศกษาจากภายใน หรอโดยหนวยงานตนสงกดทมหนาทก ากบดแลสถาบนการศกษาเพอเตรยมความพรอมส าหรบการประเมนคณภาพจากภายนอก รวมถงสนบสนนใหมการแตงตงคณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษาขนในแตละคณะวชาหรอสถาบนอดมศกษา เพอก าหนดนโยบาย หลกเกณฑ แนวทาง วธการตรวจสอบและประเมนระบบกลไกและประเมนผลการด าเนนงานการประกนคณภาพการศกษาภายในของแตละคณะวชาหรอสถาบนอดมศกษาหลงจากด าเนนการตามประกาศฉบบปพ.ศ. ๒๕๔๕ ไประยะหนง ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาจงไดจดท า กฎกระทรวงวาดวยระบบหลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษาระดบอดมศกษา พ.ศ. ๒๕๔๖ เพอใหเปนไปตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ แกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ ในมาตรา ๕ และมาตรา ๔๗ วรรคสองโดยสาระส าคญเกยวกบระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายในของกฎกระทรวงฉบบนยงคงไวตามประกาศทบวงมหาวทยาลยฯ พ.ศ. ๒๕๔๕ ซงส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาไดถอปฏบตมาอยางตอเนอง ตอมาในป ๒๕๕๓ กระทรวงศกษาธการไดออกกฎกระทรวงวาดวยระบบหลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. ๒๕๕๓ แทนฉบบเดม โดยรวมการประกนคณภาพภายในและภายนอกของการศกษาทกระดบไวในฉบบเดยวกน โดยมการปรบใหคณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษาท าหนาทหลก ๒ ประการคอ ๑) วางระเบยบหรอออกประกาศก าหนดหลกเกณฑและแนวปฏบตเกยวกบการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษา เพอสงเสรม สนบสนนและพฒนาการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษา โดยความเหนชอบของคณะกรรมการการอดมศกษา และ ๒) เสนอแนะแนวทางปรบปรงและพฒนาคณภาพการศกษาแกสถานศกษา โดยน าผลการประเมนคณภาพทงภายในและภายนอกไปปรบปรงคณภาพการศกษาอยางตอเนอง นอกจากน ยงมการปรบเปลยนใหระบบการประกนคณภาพ

๒๕


ภายในประกอบดวยการประเมนคณภาพการตดตามตรวจสอบคณภาพและการพฒนาคณภาพ และก าหนดใหหนวยงานตนสงกดจดใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาอยางนอยหนงครงในทกสามปและแจงผลใหสถานศกษาระดบอดมศกษาทราบ รวมทงเปดเผยผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาตอสาธารณชน ๓. การประกนคณภาพการศกษา

กอนมประกาศพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ ทบวงมหาวทยาลยไดตระหนกดถงความส าคญของการประกนคณภาพการศกษาและไดจดท าประกาศทบวงมหาวทยาลยเรองนโยบายและแนวปฏบตในการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษามาตงแตป พ.ศ. ๒๕๓๙ เพอเปนแนวทางในการประกนคณภาพการศกษาของสถาบนอดมศกษาตามหลกการส าคญ ๓ ประการคอการใหเสรภาพทางวชาการ (Academic Freedom)ความมอสระในการด าเนนการของสถาบน (Institutional Autonomy) และความพรอมของสถาบนทจะรบการตรวจสอบคณภาพจากภายนอกตามหลกการของความรบผดชอบทตรวจสอบได (Accountability)

ตอมาพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ แกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ และ (ฉบบท ๓) พ.ศ. ๒๕๕๓ ไดระบใหหนวยงานตนสงกดและสถานศกษาจดใหมระบบประกนคณภาพภายในสถานศกษา ประกอบกบพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. ๒๕๔๖ และกฎกระทรวงแบงสวนราชการ ก าหนดใหส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษามหนาทพจารณาเสนอนโยบาย แผนพฒนา และมาตรฐานการอดมศกษาทสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และแผนการศกษาแหงชาต สนบสนนทรพยากร ตดตามตรวจสอบ และประเมนผลการจดการศกษาระดบอดมศกษา โดยค านงถงความเปนอสระและความเปนเลศทางวชาการของสถานศกษาระดบปรญญาตามกฎหมายวาดวยการจดตงสถานศกษาแตละแหงและกฎหมายทเกยวของส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาจงมหนาทรวมกบสถานศกษาในการจดใหมระบบการประกนคณภาพการศกษาภายใน โดยมรายละเอยดดงน

๓.๑ แนวทางการพฒนาระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายใน ๓.๑.๑ ระบบการประกนคณภาพการศกษา

ดวยกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. ๒๕๕๓ ขอ ๓๓ ใหสถาบนอดมศกษาพฒนาระบบประกนคณภาพ โดยยดหลกเสรภาพทางวชาการและความมอสระในการด าเนนการของสถานศกษา เพอใหมประสทธภาพและประสทธผลใน

๒๖


การพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาระดบอดมศกษาอยางตอเนองและเตรยมความพรอมเพอรองรบการประกนคณภาพภายนอก สถาบนจงมอสระในการพฒนาระบบประกนคณภาพภายในทเหมาะสมสอดคลองกบระดบการพฒนาของสถาบน โดยอาจเปนระบบประกนคณภาพทใชกนแพรหลายในระดบชาตหรอนานาชาต หรอเปนระบบเฉพาะทสถาบนพฒนาขนเองแตไมวาจะเปนระบบคณภาพแบบใดจะตองมกระบวนการท างานทเรมตนจากการวางแผน การด าเนนงานตามแผนการตรวจสอบประเมน และการปรบปรงพฒนา ทงน เพอใหการด าเนนภารกจของสถาบนบรรลเปาประสงคและมพฒนาการอยางตอเนอง ขณะเดยวกนกเปนหลกประกนแกสาธารณชนใหมนใจวาสถาบนอดมศกษาสามารถสรางผลผลตทางการศกษาทมคณภาพหลกการทส าคญในการพฒนาระบบการประกนคณภาพและตวบงชการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบอดมศกษา หลกการส าคญในการพฒนาระบบประกนคณภาพการศกษามดงตอไปน

๑) สงเสรมพนธกจหลกและพนธกจสนบสนนของการอดมศกษาภายใตความสอดคลองกบหลกเกณฑทก าหนดในกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. ๒๕๕๓

๒) เปนระบบประกนคณภาพการศกษาภายในทครอบคลมปจจยน าเขา และกระบวนการซงสามารถสงเสรมและน าไปสผลลพธของการด าเนนการอยางมประสทธภาพ

๓) ระบบการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบอดมศกษา รอบใหมประกอบดวยการประกนคณภาพระดบหลกสตร ระดบคณะ และระดบสถาบน โดยจะเรมใชในปการศกษา ๒๕๕๗

- ระบบการประกนคณภาพการศกษาระดบหลกสตร มการด าเนนการตงแต การควบคมคณภาพ การตดตามตรวจสอบคณภาพ และการพฒนาคณภาพ การพฒนาตวบงชและเกณฑการประเมนฯ จะมงไปทระบบการประกนคณภาพการศกษามากกวาการประเมนคณภาพ เพอใหสามารถสงเสรม สนบสนน ก ากบตดตามการด าเนนงานใหเปนไปตามทก าหนด สะทอนการจดการศกษาอยางมคณภาพ

- ระบบการประกนคณภาพภายในระดบคณะและระดบสถาบน เปนการด าเนนการประกนคณภาพการศกษาภายในทคณะและสถาบนพฒนาระบบประกนคณภาพ โดยยดหลกเสรภาพทางวชาการและความมอสระในการด าเนนการของสถานศกษา ซงจะประเมนตามระบบประกนคณภาพการศกษาภายในทคณะและสถาบนตองการใหคณะและสถาบนพฒนาตามศกยภาพและประเภทของกลมสถาบน ซงเปนการประเมนความเขมแขงทางวชาการ ๔) ใหอสระกบสถาบนอดมศกษาในการออกแบบระบบประกนคณภาพการศกษาภายใน

๒๗


๕) เชอมโยงกบระบบคณภาพอนทก าหนดและเปนนโยบายของ กกอ. โดยเฉพาะเรองกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต และการเชอมโยงกบการประกนคณภาพภายนอกของ สมศ. เพอไมใหเปนการท างานซ าซอนเกนความจ าเปนหรอสรางภาระการท างานของหนวยงาน ๓.๑.๒ มาตรฐาน ตวบงชและเกณฑประเมนคณภาพ มาตรฐานทเปนกรอบส าคญในการด าเนนงานของสถาบนอดมศกษา คอ มาตรฐานการอดมศกษา ในขณะเดยวกนสถาบนอดมศกษาตาง ๆ ตองด าเนนการใหเปนไปตามมาตรฐานและหลกเกณฑอน ๆทเกยวของอกมาก เชน เกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษา กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต มาตรฐานสถาบนอดมศกษา มาตรฐานเพอการประเมนคณภาพภายนอกของ สมศ. หรอกรอบการปฏบตราชการตามมตดานตาง ๆ ของส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.) ในกรณมหาวทยาลยของรฐ เปนตน ก าหนดตวบงชเปน ๒ ประเภท คอตวบงชเชงปรมาณและตวบงชเชงคณภาพ ดงน ๑) ตวบงชเชงคณภาพจะระบเกณฑมาตรฐานเปนขอ ๆ ก าหนดเกณฑการประเมนตวบงชเปน ๕ ระดบ มคะแนนตงแต ๑ ถง ๕ การประเมนเชงคณภาพนจะมทงการนบจ านวนขอและระบวาผลการด าเนนงานไดกขอ ไดคะแนนเทาใด กรณทไมด าเนนการใดๆ หรอด าเนนการไมครบทจะได ๑ คะแนน ใหถอวาได ๐ คะแนน และการประเมนโดยก าหนดการใหคะแนนตามทไดคณะหรอสถาบนด าเนนการ และกรรมการประเมน (Peer Review) จะพจารณาผลการด าเนนการนนๆ รวมกนกอนทจะบนทกคะแนน โดยมระดบคะแนนอยระหวาง ๐ – ๕ ๒) ตวบงชเชงปรมาณอยในรปของรอยละหรอคาเฉลย ก าหนดเกณฑการประเมนเปนคะแนนระหวาง ๑ ถง ๕ โดยเปนคาตอเนอง (มจดทศนยม) ส าหรบการแปลงผลการด าเนนงานตามตวบงช (ซงอยในรปรอยละหรอคาเฉลย) เปนคะแนนท าโดยการเทยบบญญตไตรยางศ โดยทแตละตวบงชจะก าหนดคารอยละหรอคาเฉลยทคดเปนคะแนนเตม ๕ ไว คณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษา ไดก าหนดใหมระบบประกนคณภาพการศกษาระดบหลกสตร คณะ และสถาบน เพอใหสถาบนอดมศกษาตางๆ น าไปใชเปนแนวทาง (Guideline) ในการจดท าระบบการประกนคณภาพภายในของแตละสถาบนตามความสมครใจภายใตการก ากบดแลของสภาสถาบนอดมศกษา โดยระบบประกนคณภาพการศกษาภายในจะครอบคลม พนธกจหลก ๔ ประการของการอดมศกษา และพนธกจดานการบรหารจดการ ไดแก (๑) พนธกจ ดานการผลตบณฑต (๒) พนธกจดานการวจย (๓) พนธกจดานการบรการวชาการ (๔) พนธกจดานการท านบ ารงศลปะและวฒนธรรม และการบรหารจดการ ส าหรบการประกนคณภาพระดบหลกสตรจะเนน

๒๘


พนธกจในดานการผลตบณฑตเปนส าคญ สวนพนธกจดานอนๆ จะเปนการบรณาการเขาไวดวยกน หากเปนตวบงชในระดบคณะและสถาบนจะครอบคลมพนธกจหลกของการอดมศกษารวมทงการบรหารจดการไดทงหมด ซงสามารถชวดคณลกษณะทพงประสงคตามมาตรฐานการอดมศกษา มาตรฐานและหลกเกณฑอนๆทเกยวของกบพนธกจเหลานนไดทงหมด ในบทท ๔ ถงบทท ๖ ของคมอประกนคณภาพการศกษาภายใน ระดบอดมศกษา ฉบบปการศกษา ๒๕๕๗ ไดพฒนาระบบการประกนคณภาพการศกษาภายใน เพอใหสถาบนอดมศกษาน าไปเปนกรอบในการด าเนนการประกนคณภาพการศกษาภายในตงแตระดบหลกสตร ระดบคณะและระดบสถาบน การพฒนาตวบงชและเกณฑการประเมนจะมงไปทระบบการประกนคณภาพการศกษามากกวาการประเมนคณภาพ เพอใหสามารถสงเสรม สนบสนน ก ากบตดตาม การด าเนนงานใหเปนไปตามทก าหนด สะทอนการจดการศกษาอยางมคณภาพ และตวบงชทพฒนาขนควรเชอมโยงหรอเปนเรองเดยวกนกบการประเมนคณภาพภายนอก โดยการประกนคณภาพการศกษาภายในเนนทปจจยน าเขา และกระบวนการ ซงภายใตตวบงชทเปนกระบวนการใหสามารถสะทอนผลลพธของการด าเนนการตามกระบวนการดงกลาวดวย ๓.๑.๓ กลไกการประกนคณภาพ ในดานของกลไกการประกนคณภาพ ผทมความส าคญสงผลใหการด าเนนงานประสบความส าเรจและน าไปสการพฒนาคณภาพอยางตอเนองคอ คณะกรรมการระดบนโยบายและผบรหารสงสดของสถาบนทจะตองใหความส าคญและก าหนดนโยบายการประกนคณภาพการศกษาทชดเจนและเขาใจรวมกนทกระดบโดยมอบหมายใหหนวยงานหรอคณะกรรมการรบผดชอบในการตดตาม ตรวจสอบ ประเมน และกระตนใหเกดการพฒนาคณภาพอยางตอเนอง หนาทส าคญประการหนงของคณะกรรมการหรอหนวยงานน คอ การจดระบบประกนคณภาพ พรอมทงก าหนดตวบงชและเกณฑการประเมนคณภาพทเหมาะสมส าหรบคณะและสถาบน ระบบประกนคณภาพทใชตองสามารถเชอมโยงใหเกดคณภาพของการปฏบตงาน ตงแตระดบบคคล ระดบหลกสตร ระดบคณะวชาไปจนถงระดบสถาบน โดยอาจจ าเปนตองจดท าคมอประกนคณภาพในแตละระดบเพอก ากบการด าเนนงาน แตทส าคญคณะกรรมการหรอหนวยงานนตองประสานงานและผลกดนใหเกดระบบฐานขอมลและสารสนเทศทมประสทธภาพซงสามารถใชงานรวมกนไดในทกระดบ ๓.๑.๔ ระบบฐานขอมลและระบบสารสนเทศ การวดและวเคราะหผลการด าเนนงานเปนสงจ าเปนในกระบวนการประกนคณภาพ การวดและวเคราะหผลการด าเนนงานจะไมสามารถท าไดอยางถกตองและมประสทธภาพหากปราศจาก

๒๙


ฐานขอมลและระบบสารสนเทศทเปนจรง ถกตองตรงกนทกระดบตงแตระดบบคคล ระดบหลกสตร คณะวชา และสถาบน ตลอดจนเปนขอมลทสามารถเรยกใชไดอยางรวดเรว ดงนน ระบบสารสนเทศทด มประสทธภาพจงเปนปจจยส าคญยงทจะสงผลตอความส าเรจของการประกนคณภาพการศกษา และสงผลตอคณภาพในทกขนตอนการด าเนนงานตงแตการวางแผนการปฏบตงาน การตรวจสอบประเมน ตลอดจนถงการปรบปรงและพฒนา ๔. ความเชอมโยงระหวางมาตรฐานการศกษากบการประกนคณภาพการศกษา พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ แกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ ในหมวด ๕ ทวาดวยการบรหารและการจดการศกษา มาตรา ๓๔ ไดก าหนดใหคณะกรรมการการอดมศกษามหนาทพจารณาเสนอมาตรฐานการอดมศกษาทสอดคลองกบความตองการตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และสอดคลองกบมาตรฐานการศกษาของชาต โดยค านงถงความเปนอสระและความเปนเลศทางวชาการของสถาบนอดมศกษา คณะกรรมการการอดมศกษาจงไดจดท ามาตรฐานการอดมศกษาเพอใชเปนกลไกระดบกระทรวง ระดบคณะกรรมการการอดมศกษาและระดบหนวยงาน เพอน าไปสการก าหนดนโยบายการพฒนาการอดมศกษาของสถาบนอดมศกษาตอไป มาตรฐานการอดมศกษาทจดท าขนฉบบนไดใชมาตรฐานการศกษาของชาตทเปรยบเสมอนรมใหญเปนกรอบในการพฒนา โดยมสาระส าคญทครอบคลมเปาหมายและหลกการของการจดการศกษาระดบอดมศกษาของไทยและเปนมาตรฐานทค านงถงความหลากหลายของกลมหรอประเภทของสถาบนอดมศกษา เพอใหทกสถาบนสามารถน าไปใชก าหนดพนธกจและมาตรฐานของการปฏบตงานได

คณะกรรมการการอดมศกษายงไดก าหนดเกณฑมาตรฐานอน ๆ อาท เกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษา หลกเกณฑการขอเปดและด าเนนการหลกสตรระดบปรญญาในระบบการศกษาทางไกล หลกเกณฑการก าหนดชอปรญญา หลกเกณฑและแนวปฏบตเกยวกบการพจารณาประเมนคณภาพการจดการศกษานอกสถานทตงของสถาบนอดมศกษา เพอสงเสรมใหสถาบนอดมศกษาไดพฒนาดานวชาการและวชาชพ รวมทงการพฒนาคณภาพและยกระดบมาตรฐานในการจดการศกษาระดบอดมศกษาใหมความทดเทยมกนและพฒนาสสากล ซงท าใหสถาบนอดมศกษาสามารถจดการศกษาไดอยางยดหยน คลองตว และตอเนองในทกระดบการศกษา ตลอดจนสะทอนใหเหนถงมาตรฐานคณภาพการจดการศกษาในระดบอดมศกษา

เพอใหการจดการศกษาทกระดบและทกประเภทมคณภาพและไดมาตรฐานตามทก าหนดทงมาตรฐานการศกษาระดบชาต มาตรฐานการอดมศกษา มาตรฐานสถาบนอดมศกษา และสมพนธกบมาตรฐานและหลกเกณฑทเกยวของกบการจดการศกษาอน ๆ รวมถงกรอบมาตรฐานคณวฒ

๓๐


ระดบอดมศกษาแหงชาต จงจ าเปนตองมระบบประกนคณภาพทพฒนาขนตามทก าหนดไวในกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. ๒๕๕๓ ทงน ความเชอมโยงระหวางมาตรฐานการศกษา หลกเกณฑทเกยวของ และการประกนคณภาพการศกษาสามารถแสดงในแผนภาพท ๑.๑

๓๑


แผนภาพท ๑.๑ ความเชอมโยงระหวางมาตรฐานการศกษาและการประกนคณภาพ ๕. ความเชอมโยงระหวางการประกนคณภาพภายในและการประเมนคณภาพ การประกนคณภาพการศกษาภายในเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษาปกตทตองด าเนนการอยางตอเนอง โดยมการควบคมดแลปจจยทเกยวของกบคณภาพ มการตรวจสอบ ตดตามและประเมนผลการด าเนนงานเพอน าไปสการพฒนาปรบปรงคณภาพอยางสม าเสมอดวยเหตนระบบประกนคณภาพภายในจงตองดแลทงปจจยน าเขา ( Input) กระบวนการ (Process) และผลผลตหรอผลลพธ (Output/Outcome) ซงตางจากการประเมนคณภาพภายนอกทเนนการประเมนผลการจด

มาตรฐานท ๑

คณลกษณะของคนไทยทพง ประสงคทงในฐานะพลเมอง

และพลโลก

มาตรฐานท ๒ มาตรฐานท ๓

แนวการสรางสงคมแหง

การเรยนร/สงคมแหงความร

๓๒


การศกษา ดงนน ความเชอมโยงระหวางการประกนคณภาพภายในกบการประเมนคณภาพภายนอกจงเปนสงจ าเปน โดยไดเชอมโยงใหเหนจากแผนภาพท ๑.๒

๓๓


แผนภาพท ๑.๒ ความสมพนธระหวางการประกนคณภาพการศกษาภายในกบการประเมนคณภาพภายนอก

จากแผนภาพท ๑.๒ จะเหนวา เมอสถาบนอดมศกษามการด าเนนการประกนคณภาพภายในแลว จ าเปนตองจดท ารายงานประจ าปทเปนรายงานประเมนคณภาพภายในโดยใชรปแบบการจดท ารายงานประจ าปทเปนรายงานการประเมนคณภาพภายในตามทก าหนดในระบบฐานขอมลดานการประกนคณภาพ (CHE QA Online) ซงเปนการบนทกผลการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาผานทางระบบออนไลน ตงแตการจดเกบขอมลพนฐาน เอกสารอางอง การประเมนตนเอง การประเมนของคณะกรรมการประเมนคณภาพ เพอน าเสนอสภาสถาบน หนวยงานตนสงกด หนวยงานทเกยวของ และเปดเผยตอสาธารณชน ซงขอมลดงกลาวจะเปนขอมลเชอมโยงระหวางการประกนคณภาพภายในของสถาบน การตดตามตรวจสอบของตนสงกด ดงนน สถาบนอดมศกษาจ าเปนตองจดท ารายงานการประเมนตนเองทมความลมลก สะทอนภาพทแทจรงของสถาบนในการจดการศกษาตงแตระดบหลกสตรการด าเนนการของคณะและสถาบน เพอการผลตบณฑตทมคณภาพออกไปรบใชสงคม ๖. การประกนคณภาพการศกษาภายใน ๖.๑ พฒนาการของระบบการประกนคณภาพการศกษาภายใน

เปนททราบกนดวาระบบการประกนคณภาพการศกษาจ าเปนตองมการปรบปรงอยางตอเนองตามระดบการพฒนาของสถาบนการศกษา ตามความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลย สภาพสงคม เศรษฐกจ ความรและทกษะในอนาคตทตลาดงานตองการ และพฤตกรรมการเรยนรของผเรยน ดงนน ระบบการประกนคณภาพการศกษาภายในและระบบการประเมนคณภาพการศกษาภายนอกจงมการ

๓๔


ปรบปรงมาโดยตลอด ปจจบนระบบการประกนคณภาพภายในเขาสรอบทสาม (๒๕๕๗ – ๒๕๖๑) และระบบการประเมนคณภาพภายนอกเขาสรอบทส (๒๕๕๘ - ๒๕๖๒)

ระบบการประกนคณภาพภายในทพฒนาโดยส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา เรมใชมาตงแตปการศกษา ๒๕๕๐ เปนระบบแรกทใหสถาบนอดมศกษาทกแหงไดน าไปใชในการประเมนผลการด าเนนงานในทกปการศกษา และใหสถาบนอดมศกษาเพมเตมประเดนการประเมนทสะทอนเอกลกษณของแตละสถาบน ในรอบแรกนตวบงชประเมนผลการด าเนนงานมทงตวบงชทเปนปจจยน าเขา กระบวนการและผลผลตหรอผลลพธ โดยครอบคลมองคประกอบคณภาพตามกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. ๒๕๔๖ ตอบสนองเจตนารมณแหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ แกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ มาตรฐานการศกษาของชาต มาตรฐานการอดมศกษา และมาตรฐานตางๆ ทเกยวของ รวมทงสอดคลองไปในทศทางเดยวกนกบตวบงชการประเมนคณภาพภายนอกของส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) หรอ สมศ. ภายใตหลกการส าคญคอไมเปนภาระซ าซอนในการปฏบตงานของสถาบนอดมศกษา ตวบงชทพฒนาขนสามารถประเมนไดครบทกมตของระบบการประกนคณภาพ คอ ปจจยน าเขา กระบวนการ และผลผลตหรอผลลพธ อกทง ยงมความสมดลระหวางมมมองการบรหารจดการทง ๔ ดาน คอ ดานนกศกษาและผมสวนไดสวนเสย ดานกระบวนการภายใน ดานการเงน และดานบคลากรการเรยนรและนวตกรรม ในสวนของเกณฑการประเมน มทงเกณฑทวไปทใชกบทกสถาบนและทแยกใชเฉพาะกบสถาบนทมจดเนนตางกน ไดแก สถานทเนนการผลตบณฑตและการวจย สถาบนทเนนการผลตบณฑตและพฒนาสงคม สถาบนทเนนการผลตบณฑตและพฒนาศลปวฒนธรรม และสถาบนทเนนการผลตบณฑตเพยงอยางเดยวเนองจากในระยะแรกนสถาบนอดมศกษาหลายแหงยงไมมกระบวนการท างานทเนนวงจรคณภาพอยางชดเจนตวบงชสวนใหญจงเปนตวบงชทเนนกระบวนการการพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในรอบทสอง พ.ศ. ๒๕๕๓ ยงคงยดหลกการเดยวกบรอบแรกโดยน าแผนพฒนาการศกษาระดบอดมศกษา ฉบบท ๑๐ (พ.ศ. ๒๕๕๐ - ๒๕๕๔) กฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. ๒๕๕๓ มาตรฐานสถาบนอดมศกษา กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต เกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษา มาตรฐานเพอการประเมนคณภาพภายนอกของ สมศ. กรอบการปฏบตราชการตามมตดานตางๆ ของส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.) ในกรณมหาวทยาลยของรฐมาเปนกรอบในการพฒนาระบบการประกนคณภาพภายใน อยางไรกตาม การพฒนาตวบงชและเกณฑการประกนคณภาพภายในรอบทสองจะมงเนนการประเมนเฉพาะปจจยน าเขาและกระบวนการ ส าหรบการวดผลผลตหรอผลลพธนน ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาไดน าตวบงชทใชในการประเมนคณภาพ

๓๕


ภายนอกรอบสามของ สมศ. มาใช โดยถอเปนสวนหนงของตวบงชและเกณฑการประกนคณภาพภายในทสถาบนอดมศกษาตองด าเนนการใหครบถวนทกมตของระบบประกนคณภาพ คอ ปจจยน าเขา กระบวนการ ผลผลตหรอผลลพธ ทงน เกณฑทพฒนาขน ในรอบนยงมความแตกตางจากรอบแรกคอ มการก าหนดประเภทเกณฑมาตรฐานทวไปทใชกบทกกลมสถาบนอดมศกษาและเกณฑมาตรฐานเพมเตมเฉพาะกลมสถาบนอดมศกษา ไดแก กลม ข สถาบนทเนนระดบปรญญาตรกลม ค ๑ สถาบนเฉพาะทางทเนนระดบบณฑตศกษา กลม ค ๒ สถาบนเฉพาะทางทเนนระดบปรญญาตร และกลม ง สถาบนทเนนการวจยขนสงและผลตบณฑตระดบบณฑตศกษา โดยเฉพาะระดบปรญญาเอกตามนยามทก าหนดในประกาศกระทรวงศกษาธการ เรองมาตรฐานสถาบนอดมศกษา

๖.๒ การประกนคณภาพการศกษาภายในรอบใหม (พ.ศ. ๒๕๕๗-๒๕๖๑) ในป พ.ศ. ๒๕๕๗ ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาโดยคณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษา ไดตระหนกถงความส าคญของหนวยยอยของการอดมศกษาทท าหนาทผลตบณฑตใหมคณภาพ จงไดก าหนดกรอบแนวทางการพฒนาระบบการประกนคณภาพการศกษาภายใน ระดบอดมศกษา โดยใหพจารณาเพมเตมในสาระทเกยวของในกรอบแผนอดมศกษาระยะยาว ๑๕ ปฉบบท ๒ (พ.ศ. ๒๕๕๑ - ๒๕๖๕) แผนพฒนาการศกษาระดบอดมศกษา ฉบบท ๑๑ (พ.ศ. ๒๕๕๕ - ๒๕๕๙)มาตรฐานการอดมศกษา มาตรฐานสถาบนอดมศกษา เกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษา พ.ศ. ๒๕๔๘ รวมทงกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๒ ทงน ไดก าหนดใหมการประกนคณภาพการศกษาภายใน ๓ ระดบ คอ ระดบหลกสตร ระดบคณะ และระดบสถาบน โดยม องคประกอบการประกนคณภาพการศกษาภายในตามพนธกจ ๔ ดานของสถาบนอดมศกษา และเพมเตมดานอนๆ ทจ าเปนส าหรบการพฒนาตวบงชและเกณฑการประกนคณภาพการศกษาภายในทงระดบหลกสตร คณะ และสถาบนด าเนนการไปพรอมกน หากเปนตวบงชทเนนกระบวนการจะตองมการประเมนผลลพธภายใตการด าเนนการตามตวบงชกระบวนการดงกลาวดวย (Process Performance) ซงไดก าหนดหลกการพฒนาไวดงน การประกนคณภาพการศกษาภายใน ระดบหลกสตร ประกอบดวย ๖ องคประกอบไดแก องคประกอบท ๑ การก ากบมาตรฐาน องคประกอบท ๒ บณฑต องคประกอบท ๓ นกศกษา องคประกอบท ๔ อาจารย องคประกอบท ๕ หลกสตร การเรยนการสอน การประเมนผเรยน และองคประกอบท ๖ สงสนบสนนการเรยนร ตวบงชและเกณฑการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบหลกสตรครอบคลมเรองการสงเสรม พฒนานกศกษา การวางระบบกระบวนการจดการเรยนการสอน จ านวนอาจารยตอนกศกษาในระดบบณฑตศกษา (โดยเฉพาะการคมวทยานพนธใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานหลกสตร) ผลงานทางวชาการ ผลงานวจยของคณาจารย สออปกรณการเรยนการ

๓๖


สอน หองสมดและแหลงการเรยนรตางๆ การด าเนนการตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาตรวมทงคณภาพบณฑต ซงจะพจารณาจากการมงานท าหรอประกอบอาชพอสระ คณภาพผลงานตพมพและเผยแพรของนกศกษาระดบบณฑตศกษา

การประกนคณภาพการศกษาภายใน ระดบคณะ ประกอบดวย ๕ องคประกอบ ไดแก องคประกอบท ๑ การผลตบณฑต องคประกอบท ๒ การวจย องคประกอบท ๓ การบรการวชาการ องค ประกอบท ๔ การท านบ ารงศลปะและวฒนธรรม และองคประกอบท ๕ การบรหารจดการ ตวบงชและเกณฑการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบคณะใหครอบคลมการด าเนนงานของคณะ เพอสนบสนนการจดการเรยนการสอนของแตละหลกสตรทคณะดแลรวมทงกจกรรมนกศกษา การบรการนกศกษา การใหบรการทางวชาการ การวจย การบรหารจดการและการประกนคณภาพของคณะ

การประกนคณภาพการศกษาภายใน ระดบสถาบน ประกอบดวย ๕ องคประกอบไดแก องคประกอบท ๑ การผลตบณฑต องคประกอบท ๒ การวจย องคประกอบท ๓ การบรการวชาการ องคประกอบท ๔ การท านบ ารงศลปะและวฒนธรรม และองคประกอบท ๕ การบรหารจดการ ตวบงชและเกณฑการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบสถาบน พจารณาใหเปนไปตามมาตรฐานสถาบนอดมศกษา ไดแก มาตรฐานดานศกยภาพและความพรอมในการจดการศกษา ประกอบดวยดานกายภาพ ดานวชาการ ดานการเงน ดานการบรหารจดการมาตรฐานดานการด าเนนการตามภารกจของสถาบนอดมศกษา ประกอบดวย ดานการผลตบณฑต ดานการวจย ดานการใหบรการทางวชาการแกสงคม ดานการท านบ ารงศลปะและวฒนธรรม ทงน ควรมงเนนการประกนคณภาพการด าเนนการของสถาบนเพอสนบสนนการจดการเรยนการสอนของแตละคณะ โดยครอบคลมในดานกายภาพและภารกจของสถาบนรวมถงการประกนคณภาพในภาพรวม

จดมงหมายของการประกนคณภาพการศกษาภายในแตละระดบ เพอการควบคมคณภาพ การตดตามตรวจสอบคณภาพและการพฒนาคณภาพการจดการศกษาในระดบหลกสตร ระดบคณะและระดบสถาบนใหไดขอมลทชผลการบรหารจดการหลกสตรทไดคณภาพตามมาตรฐานการอดมศกษาของแตละคณะ และภาพรวมของสถาบนอนจะน าไปสการก าหนดแนวทางและพฒนาคณภาพตามเกณฑและมาตรฐานทตงไวอยางตอเนอง เพอจดท ารายงานประจ าปทเปนรายงานประเมนคณภาพภายในเสนอตอส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาทกปการศกษา ตลอดจนเพอรองรบการตดตามตรวจสอบอยางนอยหนงครงในทกสามปตามกฎกระทรวงฯ รวมทงการสรางความมนใจตอสงคมในเรองคณภาพบณฑตโดยผเรยนมงานท า ผเรยนมคณภาพตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต และเพอประกอบการพจารณาขนทะเบยนหลกสตรตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๒

๓๗


อยางไรกตาม ระบบการประกนคณภาพการศกษาภายในรอบใหมนจะมงเนนทการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบหลกสตรใหมการด าเนนการตงแตการวางระบบคณภาพ การควบคมคณภาพ การตดตามตรวจสอบคณภาพ การประเมนคณภาพและการพฒนาคณภาพ เพอสรางความมนใจใหกบผใชบณฑตและสงเสรมสนบสนน ก ากบตดตามการด าเนนงานของคณะและสถาบนใหเปนไปตามมาตรฐานและวสยทศนทสถาบนอดมศกษาก าหนด โดยใหสะทอนผลการจดการศกษาไดอยางมคณภาพ มการควบคมคณภาพในทกขนตอนของการผลตบณฑตในแตละปการศกษาโดยคณะกรรมการประจ า หลกสตรมการตรวจสอบตดตามคณภาพผลการผลตบณฑตโดยคณะกรรมการประจ าคณะและคณะกรรมการระดบสถาบนในทกปการศกษา มความเชอมโยงกบระบบการประเมนคณภาพภายนอกทจะมการรบรองคณภาพการศกษาระดบชาต รวมทงมการประเมนคณภาพเพอใหไดขอมลเชงปรมาณและเชงคณภาพทสะทอนผลของการผลตบณฑตในแตละปการศกษา เพอสรางความเชอมนในคณภาพของบณฑตทส าเรจการศกษาจากสถาบนอดมศกษา

อนง คณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษาไดออกประกาศ เรอง หลกเกณฑและแนวปฏบตเกยวกบการประกนคณภาพภายใน ระดบอดมศกษา พ.ศ. ๒๕๕๗ โดยระบใหสถาบนอดมศกษามอสระในการเลอกพฒนาระบบประกนคณภาพการศกษาภายใน โดยยดหลกเสรภาพทางวชาการและความมอสระในการด าเนนการของสถานศกษา เพอใหมประสทธภาพและประสทธผลในการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาระดบอดมศกษาอยางตอเนอง สอดคลองกบบรบทของสถาบนอดมศกษา และเปนไปตามมาตรฐานการอดมศกษา เกณฑมาตรฐานตางๆ ทเกยวของและเตรยมความพรอมเพอรองรบการประกนคณภาพภายนอก ทงน ระบบการประกนคณภาพการศกษาภายในทสถาบนอดมศกษาเลอกใช ตองสนองตอเจตนารมณของสถาบนอดมศกษาและกฎกระทรวงวาดวยระบบหลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. ๒๕๕๓ อาจเปนระบบทคณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษาพฒนาขน หรอเปนระบบทเปนทยอมรบในระดบสากลทสามารถประกนคณภาพไดตงแตระดบหลกสตร คณะ และสถาบน เชน ระบบ AUN - QA หรอ ระบบ EdPEx หรอเปนระบบทสถาบนอดมศกษาพฒนาขนเอง ทงน โดยผานการพจารณาจากสภาสถาบนและเสนอคณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษาพจารณาใหความเหนชอบ ซงสถาบนอดมศกษาตองรายงานผลการประเมนคณภาพภายในตอตนสงกด เพอพจารณาและเปดเผยตอสาธารณะ เพอใหเปนไปตามมาตรา ๔๘ แหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ แกไข เพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ และ (ฉบบท ๓) พ.ศ. ๒๕๕๓ และขอ ๖ แหงกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. ๒๕๕๓

๓๘


๖.๓ กระบวนการและวธการประกนคณภาพการศกษาภายใน (ปการศกษา ๒๕๕๗-๒๕๖๑) เพอใหการประกนคณภาพการศกษาเกดประโยชนจงควรมแนวทางการจดกระบวนการประกนคณภาพการศกษาภายในตามวงจรคณภาพ ประกอบดวย ๔ ขนตอน คอ การวางแผน (Plan) การด าเนนงานและเกบขอมล (Do) การประเมนคณภาพ (Check / Study) และการเสนอแนวทางการปรบปรง (Act) โดยมรายละเอยดดงน

P = เรมกระบวนการวางแผนการประเมนตงแตตนปการศกษา โดยน าผลการประเมนปกอนหนานมาใชเปนขอมลในการวางแผนโดยตองเกบขอมลตงแตเดอนมถนายน กรณใชระบบเปด-ปดภาคการศกษาแบบเดมหรอตงแตเดอนสงหาคม กรณใชระบบเปด-ปดภาคการศกษาตามอาเซยน

D = ด าเนนงานและเกบขอมลบนทกผลการด าเนนงานตงแตตนปการศกษา คอเดอนท ๑ – เดอนท ๑๒ ของปการศกษา (เดอนมถนายน –พฤษภาคม ปถดไป หรอเดอนสงหาคม –กรกฎาคม ปถดไป)

C/S = ด าเนนการประเมนคณภาพในระดบหลกสตร คณะ และสถาบน ระหวางเดอนมถนายน –สงหาคม หรอเดอนสงหาคม – ตลาคม ของปการศกษาถดไป

A = วางแผนปรบปรงและด าเนนการปรบปรงตามผลการประเมน โดยคณะกรรมการบรหาร ระดบหลกสตร ระดบคณะ และระดบสถาบน โดยน าขอเสนอแนะและผลการประเมนของคณะกรรมการประเมนคณภาพภายในมาวางแผนปรบปรงการด าเนนงาน (รวมทงขอเสนอแนะของสภามหาวทยาลย) มาจดท าแผนปฏบตการประจ าปงบประมาณพเศษกได)

วธการประกนคณภาพภายใน ก าหนดไวดงน ๑. สถาบนวางแผนการประกนคณภาพการศกษาภายในประจ าปการศกษาใหม ๒. สถาบนเกบขอมลระยะ ๑๒ เดอนตามตวบงชทไดประกาศใชบนระบบ CHE QA Online และ

ใหมการประเมนคณภาพการศกษาภายในเปนประจ าทกปทงระดบหลกสตร คณะวชา และสถาบน ๓. หลกสตรเตรยมการประเมนตนเองระดบหลกสตรและจดท ารายงานการประเมนตนเองระดบ

หลกสตรผานระบบ CHE QA Online ๔. คณะหรอหนวยงานเทยบเทาน าผลการประเมนระดบหลกสตรมาจดท ารายงานการประเมน

ตนเองระดบคณะ ๕. คณะหรอหนวยงานเทยบเทาประเมนตนเองบนระบบ CHE QA Online และยนยนผลการ

ประเมนหลกสตรทไดประเมนไปแลว ๖. สถาบนน าผลการประเมนระดบหลกสตร ผลการประเมนระดบคณะวชา มาจดท ารายงานการ

ประเมนตนเองระดบสถาบน

๓๙


๗. สถาบนประเมนตนเองบนระบบ CHE QA Online และยนยนผลการประเมนตนเองระดบหลกสตร คณะวชา พรอมน าผลการประเมนเสนอสภาสถาบนเพอพจารณาวางแผนพฒนาสถาบนในปการศกษาถดไป

๘. ผบรหารสถาบนอดมศกษาน าผลการประเมนและขอเสนอแนะของคณะกรรมการประเมนคณภาพภายในทสถาบนแตงตง (รวมทงขอเสนอแนะของสภาสถาบน) มาวางแผนปรบปรงการด าเนนงาน แผนปฏบตการประจ าป และแผนกลยทธ

๙. สงรายงานประจ าปทเปนรายงานการประเมนคณภาพภายใน ผานระบบ CHE QA Onlineภายใน ๑๒๐ วนนบจากสนปการศกษา

สถาบนอดมศกษาตองมการประเมนตนเองตามตวบงชและเกณฑการประกนคณภาพภายในทกปการศกษา ทงระดบหลกสตร ระดบคณะ และระดบสถาบน ตามล าดบ โดยสถาบนอดมศกษาเปนผแตงตงคณะกรรมการประเมน และสงผลการประเมนใหส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาทราบผานระบบฐานขอมลดานการประกนคณภาพ (CHE QA Online) ทงน คณะกรรมการประเมนคณภาพภายในระดบหลกสตร ๑ ชด อาจประเมนไดมากกวาหนงหลกสตรหากเปนหลกสตรในสาขาวชาเดยวกน เชน หลกสตรสาขาวชาเดยวกนทงในระดบปรญญาตรและบณฑตศกษา

ในกรณทตองการเผยแพรหลกสตรทมคณภาพและมาตรฐานตามกรอบมาตรฐานคณวฒ ระดบ อดมศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๒ องคประกอบของคณะกรรมการประเมนคณภาพการศกษาภายใน ระดบหลกสตรก าหนดไวดงน

- ผทรงคณวฒจ านวนอยางนอย ๓ คน โดยเกนกวากงหนงเปนผทรงคณวฒภายนอกสถาบนและอยางนอยหนงคนตองมคณวฒตรงกบสาขาวชาทขอรบการประเมน

- ประธานกรรมการเปนผทรงคณวฒภายนอกสถาบน ทงน คณะกรรมการทกคนตองเปนผทขนทะเบยนผประเมนคณภาพภายใน ระดบหลกสตร

ของส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา คณสมบตเฉพาะของคณะกรรมการประเมนคณภาพภายใน ระดบหลกสตร ของแตละระดบ

การศกษาเปนดงน - ระดบปรญญาตร คณะกรรมการมคณวฒปรญญาโทขนไปหรอด ารงต าแหนงทาง

วชาการระดบผชวยศาสตราจารยขนไป - ระดบปรญญาโท คณะกรรมการมคณวฒปรญญาเอกหรอด ารงต าแหนงทางวชาการ

ระดบรองศาสตราจารยขนไป - ระดบปรญญาเอก คณะกรรมการมคณวฒปรญญาเอกหรอด ารงต าแหนงทางวชาการ

๔๐


ระดบศาสตราจารยขนไป ในกรณทประสงคน าผลการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบอดมศกษาในระดบสถาบน ไป

ใชในการประเมนผลการปฏบตราชการตามค ารบรองการปฏบตราชการของสถาบนอดมศกษาของส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ องคประกอบของคณะกรรมการประเมนคณภาพการศกษาภายในระดบอดมศกษา ระดบสถาบน ก าหนดไวดงน

- ผทรงคณวฒ จ านวนอยางนอย ๕ คน ทงน ขนอยกบขนาดของสถาบน - ประธานกรรมการประเมนฯ เปนผประเมนจากภายนอกสถาบนทขนทะเบยนประธาน

คณะกรรมการประเมนคณภาพการศกษาภายในของส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา - กรรมการ เปนผประเมนจากภายนอกสถาบนทผานการฝกอบรมหลกสตรผประเมน

ของสกอ. อยางนอยรอยละ ๕๐ สวนผประเมนจากภายในสถาบนตองผานการฝกอบรมหลกสตรผประเมนของ สกอ. หรอทสถาบนจดฝกอบรมใหโดยใชหลกสตรของส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

คณสมบตเฉพาะของคณะกรรมการประเมนคณภาพภายใน ระดบสถาบน เปนดงน ๑. ประธานกรรมการ

- ผทเปนหรอเคยเปนผบรหารระดบคณบดหรอเทยบเทาขนไป และมประสบการณเปนผประเมนคณภาพการศกษา ระดบอดมศกษา ในระดบคณะหรอเทยบเทา หรอ

- ผทมต าแหนงทางวชาการระดบผชวยศาสตราจารยขนไป และมประสบการณเปนผประเมนคณภาพการศกษา ระดบอดมศกษา ในระดบคณะหรอเทยบเทาขนไป หรอ

- ผทส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาพจารณาแลววามความเหมาะสม ๒. กรรมการ

- กรณเปนอาจารย ตองท าหนาทเปนอาจารยประจ ามาแลวไมนอยกวา ๒ ป - กรณเปนฝายสนบสนน ตองท าหนาทในระดบผอ านวยการหนวยงานขนไปมาแลว

ไมนอยกวา ๒ ป ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาจะด าเนนการตดตามตรวจสอบความกาวหนาของการ

ปฏบตตามแผนการพฒนาคณภาพการศกษา อยางนอยหนงครงในทกสามป และแจงผลใหสถานศกษาทราบ รวมทงเปดเผยผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาตอสาธารณชน เพอใหเปนไปตามขอ ๓๖ แหงกฎกระทรวงวาดวยระบบหลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. ๒๕๕๓

๔๑


บทท ๓ ตวบงชและเกณฑการประกนคณภาพการศกษาภายใน ส านกศกษาทวไป

๑. กรอบการประกนคณภาพการศกษาภายใน ปการศกษา ๒๕๕๗

ตามประกาศคณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษา ลงวนท ๙ ธนวาคม ๒๕๕๗ เรอง หลกเกณฑและแนวปฏบตเกยวกบการประกนคณภาพภายใน ระดบอดมศกษา พ.ศ. ๒๕๕๗ โดยระบใหสถาบนอดมศกษามอสระในการเลอกพฒนาระบบประกนคณภาพการศกษาภายใน โดยยดหลกเสรภาพทางวชาการและความมอสระในการด าเนนการของสถานศกษา เพอใหมประสทธภาพและประสทธผลในการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา ระดบอดมศกษาอยางตอเนอง สอดคลองกบบรบทของสถาบนอดมศกษา และเปนไปตามมาตรฐานการอดมศกษา เกณฑมาตรฐานตางๆ ทเกยวของและเตรยมความพรอมเพอรองรบการประกนคณภาพภายนอก ทงน ระบบการประกนคณภาพการศกษาภายในทสถาบนอดมศกษาเลอกใชตองสนองตอเจตนารมณของสถาบนอดมศกษาและกฎกระทรวงวาดวยระบบหลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ.๒๕๕๓ อาจเปนระบบทคณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษาพฒนาขน หรอเปนระบบทเปนทยอมรบในระดบสากลทสามารถประกนคณภาพไดตงแตระดบหลกสตร คณะ และสถาบน เชน ระบบ AUN - QA หรอ ระบบ EdPEx หรอเปนระบบทสถาบนอดมศกษาพฒนาขนเอง ทงน โดยผานการพจารณาจากสภาสถาบนและเสนอคณะกรรมการประกนคณภายในระดบอดมศกษาพจารณาใหความเหนชอบ ซงสถาบนอดมศกษาตองรายงานผลการประเมนคณภาพภายในตอตนสงกด เพอพจารณาและเปดเผยตอสาธารณะ เพอใหเปนไปตามมาตรา ๔๘ แหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ แกไข เพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ และ (ฉบบท ๓) พ.ศ. ๒๕๕๓ และขอ ๖ แหงกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. ๒๕๕๓

ประกอบกบมตจากการประชมเชงปฏบตการจดท าตวบงชประกนคณภาพภายใน ปการศกษา ๒๕๕๗ หนวยสนบสนนการเรยนการสอน เมอวนท ๑๒ กนยายน ๒๕๕๗ เหนชอบการก าหนดกรอบตวบงชการประกนคณภาพการศกษาภายใน ปการศกษา ๒๕๕๗ หนวยสนบสนนการเรยนการสอน เปน ๓ องคประกอบ ไดแก ๑) องคประกอบท ๑ ตวบงชงานประจ า น าหนกรอยละ ๔๐ ๒) องคประกอบท ๒ ตวบงชเชงกลยทธ น าหนกรอยละ ๓๐ และ ๓) องคประกอบท ๓ ตวบงชรวม น าหนกรอยละ ๓๐ โดยก าหนดตวบงชรวม จ านวน ๑ ตวบงช คอ ตวบงชท ๓.๑ การบรหาร

๔๒


ของหนวยงานเพอการก ากบตดตามผลลพธตามพนธกจ ทงนไดผานความเหนชอบจากอธการบด ตามหนงสอท ศธ ๐๕๓๐.๒๗/๖๔๔ ลงวนท ๒ ตลาคม ๒๕๕๗

ดงนน ส านกศกษาทวไป จงไดก าหนดตวบงชและเกณฑการประเมนในสวนขององคประกอบท ๑ ตวบงชงานประจ า จ านวน ๒ ตวบงช และองคประกอบท ๒ ตวบงชเชงกลยทธ จ านวน ๔ ตวบงช ดงน

องคประกอบ/ตวบงช คาน าหนก ชนดตวบงช

I P O องคประกอบท ๑ ตวบงชงานประจ า ๔๐ ๑.๑ ระดบความส าเรจของการปรบปรงหลกสตรหมวดวชาศกษาทวไป (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๕๘)

๒๐ √

๑.๒ ระดบความส าเรจของการจดการเรยนการสอนรายวชาศกษาทวไป (หลกสตรปรบปรง พ.ศ. ๒๕๕๔)

๒๐ √

องคประกอบท ๒ ตวบงชเชงกลยทธ ๓๐ ๒.๑ ระดบความส าเรจของการบรหารจดการระบบสารสนเทศ ส านกศกษาทวไป

๑๐ √

๒.๒ ระดบความส าเรจของการบรหารจดการของส านกศกษาทวไปอยางมออาชพ

๑๐ √

๒.๓ ระดบความส าเรจของการพฒนาคณลกษณะของบณฑตทพงประสงคหมวดรายวชาศกษาทวไป

๕ √

๒.๔ ระดบความส าเรจของการพฒนาอาจารยผสอนรายวชาศกษาทวไป

๕ √

องคประกอบท ๓ ตวบงชรวม ๓๐ ๓.๑ การบรหารของหนวยงานเพอการก ากบตดตามผลลพธ ตามพนธกจ

๓๐ √

รวม ๑๐๐ .... ๗ ....

๔๓


๒. ตวบงชและเกณฑการประกนคณภาพการศกษาภายใน องคประกอบท ๑ กลมตวบงชงานประจ า (พนธกจ) ตวบงชท ๑.๑ ระดบความส าเรจของการปรบปรงหลกสตรหมวดวชาศกษาทวไป (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๕๘) ชนดตวบงช กระบวนการ ผรบผดชอบ นางมทธราวลย สบวฒนะ และบคลากรกลมงานวชาการและประเมนผล ค าอธบายตวบงช : สถาบนอดมศกษาอาจจดวชาศกษาทวไปในลกษณะจ าแนกเปนรายวชาหรอลกษณะบรณาการใดๆ กได โดยผสมผสานเนอหาวชาทครอบคลมสาระของกลมวชาสงคมศาสตร มนษยศาสตร ภาษาและกลมวชาวทยาศาสตรกบคณตศาสตร ในสดสวนทเหมาะสม เพอใหบรรลวตถประสงคของวชาศกษาทวไป โดยใหมจ านวนหนวยกตรวมไมนอยกวา ๓๐ หนวยกต การพฒนาหลกสตร ใหทกหลกสตรมการพฒนาหลกสตรใหทนสมย แสดงการปรบปรงดชนดานมาตรฐานและคณภาพการศกษาเปนระยะๆ อยางนอยทกๆ ๕ ป และมการประเมนเพอพฒนาหลกสตรอยางตอเนองทก ๕ ป หมวดวชาศกษาทวไป หมายถง หมวดวชาศกษาทวไป (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๕๘)วชาทมงพฒนาผเรยนใหมความรอบร อยางกวางขวาง มโลกทศนทกวางไกล มความเขาใจธรรมชาต ตนเอง ผอน และสงคม เปนผใฝร สามารถคดอยางมเหตผล สามารถใชภาษาในการตดตอสอสารความหมายไดด มคณธรรม ตระหนกในคณคาของศลปะและวฒนธรรมทงของไทยและของประชาคมนานาชาต สามารถน าความรไปใชในการด าเนนชวตและด ารงตนอยในสงคมไดเปนอยางด ระบบการสรรหาอาจารยผสอน หมายถง การสรรหาอาจารยผสอนของหมวดวชาศกษาทวไป (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๕๘) ระบบการจดอาจารยผสอน หมายถง ระบบการจดอาจารยผสอนทสมครสอนหมวดวชารายวชาศกษาทวไป พ.ศ.๒๕๕๘ ระบบกลไกการปรบ เพม ลด รายวชาศกษาทวไป หมายถง การเพมลดรายวชาของหมวดวชาศกษาทวไป (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๕๘)

องคประกอบท ๑ ตวบงชงานประจ า

๔๔


เกณฑมาตรฐาน

๑. มการแตงตงคณะท างานและคณะกรรมการเพอปรบปรงหลกสตรหมวดวชาศกษาทวไป ๒. มการบรณาการเนอหาใหทนสมยสอดคลองกบความตองการของมหาวทยาลย นสต สงคมและประเทศชาต ๓. มการประชม หรอปรกษาหารออยางเปนระบบ โดยการมสวนรวมจากผเกยวของ ๔. มระบบการสรรหาอาจารยผสอนเพอใหเหมาะสมกบรายวชาหมวดวชาศกษาทวไป (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๕๘) ๕. มระบบการจดอาจารยผสอนใหสอดคลองกบโครงสรางหมวดวชาศกษาทวไป ภาระงานสอนของอาจารย และจ านวนหองเรยนรวม ๖. มระบบกลไกการปรบ เพม ลด รายวชาศกษาทวไปทมประสทธภาพ ๗. มการรายงานผลและขอเสนอแนะในการปรบปรงหลกสตรตอไป เกณฑการประเมน :

คะแนน ๑ คะแนน ๒ คะแนน ๓ คะแนน ๔ คะแนน ๕ มการด าเนนการ

๓ ขอ มการด าเนนการ

๔ ขอ มการด าเนนการ

๕ ขอ มการด าเนนการ

๖ ขอ มการด าเนนการ

ครบทกขอ ตวอยางขอมลประกอบการพจารณา

๑. ค าสงแตงตงคณะกรรมการกลนกรองรายวชาศกษาทวไป ตามโครงสรางหมวดวชาศกษา ทวไป (ฉบบปรบปรงพ.ศ. ๒๕๕๘) ๒. ค าสงแตงตงคณะกรรมการด าเนนการปรบปรงหมวดวชาศกษาทวไป (ฉบบปรบปรง พ.ศ.๒๕๕๘) ๓. ค าสงแตงตงผทรงคณวฒพจารณาหลกสตรหมวดวชาศกษาทวไป (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๕๘) ๔. ค าสงแตงตงคณะอนกรรมการพจารณารายวชาหมวดวชาศกษาทวไป (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๕๘)

๔๕


๕. หนงสอขออนเคราะหชอรายวชาและค าอธบายรายวชาหมวดวชาศกษาทวไป (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๕๘) ๖. รายงานการประชมผทรงคณวฒพจารณาหลกสตรหมวดวชาศกษาทวไป (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๕๘) ๗. รายงานการประชมพจารณากลนกรองรายวชาศกษาทวไป ตามโครงสรางหลกสตรหมวดวชาศกษาทวไป (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๕๘) ๘. รายงานการประชมผประสานงานรายวชาเพอหารอการปรบปรงหมวดวชาศกษาทวไป (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๕๘) ๙. รายงานการประชมรวมกบรองคณบดฝายวชาการทกคณะ-วทยาลยเพอหารอแนวทางการจดการเรยนการสอนหมวดวชาศกษาทวไป (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๕๘) ๑๐. รายงานการประชมพจารณารายวชาศกษาทวไป ตามโครงสรางหลกสตรหมวดวชาศกษาทวไป (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๕๘) ๑๑. รายงานการประชมอาจารยผจดท าค าอธบายรายวชา เพอรวมหารอและปรบปรงค าอธบายรายวชาศกษาทวไป ตามโครงสรางหลกสตรหมวดวชาศกษาทวไป (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๕๘) ๑๒. รายงานการประชมพจารณากลนกรองรายวชาศกษาทวไป ตามโครงสรางหลกสตรหมวดวชาศกษาทวไป (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๕๘) ครงท ๒ ๑๓. รายงานการประชมผทรงคณวฒพจารณาหลกสตรหมวดวชาศกษาทวไป (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๕๘) ๑๔. รายงานการประชมคณะกรรมการประจ าส านกศกษาทวไปเพอใหความเหนชอบหมวดวชาศกษาทวไป (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๕๘) ๑๕. โปรแกรมสมครสอนออนไลน ๑๖. ประกาศคณสมบตและหนาทอาจารยผสอนและผประสานงานรายวชาศกษาทวไป หมวดวชาศกษาทวไป พ.ศ..๒๕๕๖ ๑๗. รายงานการประชมคณะกรรมการประจ าส านกศกษาทวไป ๑๘. ค าสงแตงตงอาจารยผสอนรายวชาศกษาทวไป หมวดวชาศกษาทวไป (ฉบบปรบปรง พ.ศ.๒๕๕๘) ๑๙. เอกสารรายงานผลการวเคราะหขอมลความตองการลงทะเบยนรายวชาศกษาทวไป ปการศกษา ๒๕๕๗ ๒๐. เอกสารรายงานผลการวเคราะหขอมลความตองการลงทะเบยนรายวชาศกษาทวไป

๔๖


ภาคปลาย ปการศกษา ๒๕๕๗ (เพมเตม) ๒๑. วาระการประชมคณะกรรมการประจ าส านกศกษาทวไป ครงท ๑๐/๒๕๕๗ ๒๒. เอกสารจ านวนหองเรยนรวมทใชในการวางแผนการเปดรายวชา ๒๓. คมอขนตอนการปรบ เพม ลดรายวชาศกษาทวไป ๒๔. รายงานการประชมการปรบปรงหมวดวชาศกษาทวไป

๔๗


ตวบงช ๑.๒ ระดบความส าเรจของการจดการเรยนการสอนรายวชาศกษาทวไป (หลกสตรปรบปรง พ.ศ. ๒๕๕๔) ชนดตวบงช กระบวนการ ผรบผดชอบ นางมทธราวลย สบวฒนะ และบคลากรกลมงานวชาการและประเมนผล ค าอธบายตวบงช : การจดการเรยนการสอนรายวชาศกษาทวไปส าหรบนสตระดบปรญญาตร มหาวทยาลยมหาสารคาม ซงนสตทกหลกสตรตองเรยนในรายวชาศกษาทวไปอยางนอย ๓๐ หนวยกต ตามโครงสรางหมวดวชาศกษาทวไป ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๕๔ โดยในแตละภาคเรยนไดมการ ก าหนดขนตอน แผนการด าเนนงาน และปฏทนการจดตารางเรยนตารางสอนไวอยางชดเจน เพอด าเนนการจดตารางเรยนตารางสอนใหแลวเสรจทงปการศกษา โดยทกอนการเปดสอนในแตละภาคการศกษานน จะตองมการจดท ารายละเอยดของรายวชา (มคอ.๓) เพอใหเปนไปตามเกณฑทไดมการก าหนดไวในกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต และในการจดการเรยนการสอนนนจะมการด าเนนการสอบ ๒ ครง/ภาคการศกษา ไดแก การสอบกลางภาคและปลายภาค ซงมกระบวนการด าเนนงานจดสอบโดยส านกศกษาทวไป เรมตงแตกระบวนการก าหนดตารางสอบ การจดเลขทนงสอบ การจดท าขอสอบ การด าเนนการสอบ การคดแยกกระดาษค าตอบ การตรวจขอสอบ ไปจนถงกระบวนการสงคะแนนสอบใหกบอาจารยผสอน และในกระบวนการจดการเรยนการสอนนนจะมการประมวลผลในรปแบบของผลการศกษา (เกรด) ซงรายวชาศกษาทวไปทกรายวชาจะมการสงผลการศกษาทส านกศกษาทวไปตามชวงระยะเวลาทไดก าหนดไวในปฏทนการศกษา รวมถงรายงานผลการด าเนนงานของรายวชา (มคอ.๕) ทงน เพอเปนฐานขอมลส าคญในการน าไปทบทวน ปรบปรง และพฒนาการด าเนนการใหมประสทธภาพมากยงขน กลมงานวชาการและประเมนผลมการรายงานผลการด าเนนงานการจดการเรยนการสอนรายวชาศกษาทวไปเสนอผบรหารส านกศกษาทวไป อยางนอยภาคเรยนละ ๑ ครง จงจ าเปนตองมการก ากบตดตามผลการด าเนนงานการจดการเรยนการสอนรายวชาศกษาทวไปเพอใหการด าเนนงานเปนไปดวยความเรยบรอย และบรรลตามเปาหมายทก าหนดไว เกณฑมาตรฐาน ๑. มระบบและกลไกการจดการเรยนการสอนรายวชาศกษาทวไป ๒. ทกรายวชาของหมวดวชาศกษาทวไปมรายละเอยดของรายวขา (มคอ.๓) ๓. มการด าเนนงานจดสอบรายวชาศกษาทวไป และสามารถด าเนนการจดสอบกลางภาคและปลายภาคตามระยะเวลาทก าหนดในปฏทนการศกษานสตระดบปรญญาตรไดทกภาคการศกษา

๔๘


๔. มการด าเนนงานการคดแยกขอสอบ การตรวจขอสอบ การสงคะแนนสอบรายวชาศกษาทวไป และสามารถด าเนนการไดตามระยะเวลาทก าหนด ๕. มการสงผลการศกษารายวชาศกษาทวไปตามระยะเวลาทก าหนดไมต ากวารอยละ ๘๕ ของรายวชาศกษาทวในแตละภาคการศกษา ๖. ทกรายวชาของหมวดวชาศกษาทวไปมรายงานผลการด าเนนงานของรายวชา (มคอ.๕) หลงการเปดสอนในแตละภาคการศกษาตามทก าหนด ในกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต ๗. มการายงานผลการด าเนนงานการจดการเรยนการสอนรายวชาศกษาทวไปเสนอผบรหารส านกศกษาทวไป อยางนอยภาคเรยนละ ๑ ครง ๘. มการน าขอเสนอแนะจากผบรหารส านกศกษาทวไปมาปรบปรงการด าเนนงานหรอจดท าแผนการด าเนนงานการจดการเรยนการสอนรายวชาศกษาทวไปในครงตอไป เกณฑการประเมน :




๖ ขอ มการด าเนนการ

๗ ขอ มการด าเนนการ ครบ

ทกขอ

ตวอยางขอมลประกอบการพจารณา ๑. วาระการประชมเพอจดท าแผนการจดตารางเรยน ประจ าปการศกษา ๒๕๕๗ ๒. ปฏทนการจดตารางเรยน ปการศกษา ๒๕๕๗ ๓. แผนการจดตารางเรยนของรายวชา ปการศกษา ๒๕๕๗ ๔. ค าสงแตงตงคณะกรรมการด าเนนงานการจดการเรยนการสอนรายวชาศกษาทวไป ปการศกษา ๒๕๕๖ ๕. หนงสอท ศธ ๐๕๓๐.๒๕/ ลงวนท เรอง รายงานผลการวเคราะหการเปดรายวชาศกษาทวไป (เพมเตม) ปการศกษา ๒๕๕๗ ๖. ค าสงส านกศกษาทวไปท ๑/๒๕๕๖ เรอง การแบงงานในหนาทความรบผดชอบของบคลากรส านกศกษาทวไป ๗. หนงสอท ศธ ๐๕๓๐.๒๕/ ลงวนท เรอง รายงานแผนการเปดรายวชาศกษาทวไป

๔๙


ปการศกษา ๒๕๕๗ ๘. หนงสอท ศธ ๐๕๓๐.๒๕/ ลงวนท เรอง รายงานผลการลงทะเบยนและผลการประเมนการเปดรายวชาศกษาทวไป ภาคตน ปการศกษา ๒๕๕๗ ๙. หนงสอท ศธ ๐๕๓๐.๒๕/ ลงวนท เรอง ขอตดตามรายละเอยดของรายวชา (มคอ.๓) หมวดวชาศกษาทวไป ภาคตน ปการศกษา ๒๕๕๗ ๑๐. หนงสอท ศธ ๐๕๓๐.๒๕/ ลงวนท เรอง ขอรายงานผลการรวบรวมรายละเอยดของรายวชา (มคอ.๓) ภาคตน ปการศกษา ๒๕๕๗ และรายงานผลการด าเนนการของรายวชาศกษาทวไป (มคอ.๕) ภาคพเศษ ปการศกษา ๒๕๕๖ ๑๑. ปฏทนการศกษานสตระดบปรญญาตร มหาวทยาลยมหาสารคาม ปการศกษา ๒๕๕๗ ๑๒. ค าสงแตงตงคณะกรรมการด าเนนการสอบกลางภาคและปลายภาค รายวชาศกษาทวไป ภาคตน ปการศกษา ๒๕๕๗ ๑๓. หนงสอท ศธ ๐๕๓๐.๒๕/ ลงวนท เรองรายงานผลการด าเนนงานการจดสอบ ภาคตน ปการศกษา ๒๕๕๗ ๑๔. หนงสอท ศธ ๐๕๓๐.๒๕/ ลงวนทเรอง ขอรายงานผลการด าเนนงานตรวจกระดาษค าตอบและสงคะแนนสอบกลางภาค ภาคตน ปการศกษา ๒๕๕๗ ๑๕. การประชมคณะกรรมการประจ าส านกศกษาทวไป (การสงเกรด) ๑๖. เอกสารรบรองรายงานการประชม วนท เสนอทประชมเพอพจารณาใหความเหนชอบผลการศกษารายวชาศกษาทวไป ๑๗. หนงสอท ศธ ๐๕๓๐.๒๕/ ลงวนท เรอง ขอตดตามรายงานผลการด าเนนการของรายวชา (มคอ.๕) หมวดวชาศกษาทวไป ภาคตน ปการศกษา ๒๕๕๗ ๑๘. หนงสอท ศธ ๐๕๓๐.๒๕/ ลงวนท เรอง ขอรายงานผลการรวบรวมรายละเอยดของรายวชา (มคอ.๓) ภาคตน และภาคปลาย ปการศกษา ๒๕๕๗ และรายงานผลการด าเนนการของรายวชาศกษาทวไป (มคอ.๕) ภาคพเศษ ปการศกษา ๒๕๕๖ และ ภาคตน ปการศกษา ๒๕๕๗ ๑๙. หนงสอท ศธ ๐๕๓๐.๒๕/ ลงวนท เรอง รายงานผลการด าเนนงานการจดการเรยนการสอนรายวชาศกษาทวไป ภาคตน ปการศกษา ๒๕๕๗ ๒๐. หนงสอท ศธ ๐๕๓๐.๒๕/ ลงวนท เรอง รายงานผลการลงทะเบยนและผลการประเมนการเปดรายวชาศกษาทวไป ภาคตน ปการศกษา ๒๕๕๗ ๒๑. หนงสอท ศธ ๐๕๓๐.๒๕/ ลงวนท เรอง ขอรายงานการปรบปรงการด าเนนงานการจดสอบรายวชาศกษาทวไป ภาคตน ปการศกษา ๒๕๕๗

๕๐


ตวบงชท ๒.๑ ระดบความส าเรจของการบรหารจดการระบบสารสนเทศ ส านกศกษาทวไป ชนดตวบงช กระบวนการ ผรบผดชอบ วาทรอยตรกฤษฎา ศกดค าดวง และบคลากรกลมงานสารสนเทศ ค าอธบายตวบงช ส านกศกษาทวไป ไดมการพฒนาระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการจดการเรยนการสอนรวมทงระบบบรหารจดการทรพยากรใหมประสทธภาพ เพอใหสอดคลองกบนโยบายการบรหารส านกฯ โดยเฉพาะระบบสารสนเทศทมสวนส าคญยงตอการน าไปวางแผนเชงกลยทธ การบรหารจดการองคกร และการตดสนใจตางๆ และเปนระบบทสมบรณ สามารถเชอมโยงกบทกหนวยงานทเกยวของทงภายในและภายนอก ทงนระบบดงกลาวตองมความสะดวกในการใชงานโดยประเมนไดจากความพงพอใจของผใชงาน กลมงานสารสนเทศ ไดด าเนนการพฒนาระบบการใหบรการเพอสนบสนนการเรยนการสอนในรายวชาศกษาทวไปผานระบบเครอขายอนเทอรเนต เชน ระบบจองหองเรยนรวม ระบบจดสอบดวยระบบอเลกทรอนกส ระบบการจดการเรยนการสอนผานเครอขายอนเทอรเนต เปนตน การบรหารจดการระบบสารสนเทศ ส านกศกษาทวไป หมายถง การพฒนาระบบสารสนเทศโดย มงเนนเรองการจดการสารสนเทศอยางมประสทธภาพและประสทธผล ประโยชนของการใชงานสารสนเทศ ทงระบบ (System) ระบบฐานขอมล (Database) ระบบเครอขายภายในหองส านกงาน (Network) และคณลกษณะจ าเปนตอการใชงานสารสนเทศผานเวบไซตและระบบ Intranet ของส านกศกษาทวไป ระบบสารสนเทศ หมายถง 1) ระบบสอบออนไลน (E-Testing) เปนกระบวนการจดสอบรายวชาศกษาทวไปใหเกดประสทธภาพสงสด โดยไดรวมมอกบคณะวทยาการสารสนเทศในการพฒนาโปรแกรม E-Testing ซงใชส าหรบจดสอบแบบอเลกทรอนกส อนจะชวยลดกระบวนการท างานของกระบวนการจดสอบในปจจบนได กลาวคอ โปรแกรมสามารถจดสอบและวเคราะหขอสอบได อกทงยงเปนการลดการใชกระดาษในการจดท าขอสอบ ซงสงเสรมการประหยดทรพยากร 2) ระบบบทเรยนอเลกทรอนกส (E-Book) และ 3) ระบบการเรยนทางอเลกทรอนกส (E-Learning) ทงสองระบบไดพฒนาขนเพอสนบสนนการจดการเรยนการสอนรายวชาศกษาทวไป เพอใหเกดความสะดวกแกนสตและอาจารย

องคประกอบท ๒ ตวบงชเชงกลยทธ

๕๑


เกณฑมาตรฐาน ๑. มระบบและกลไกการบรหารจดการระบบสารสนเทศ ส านกศกษาทวไปซงประกอบดวยระบบสอบออนไลน (E-Testing) ระบบบทเรยนอเลกทรอนกส (E-Book) ระบบการเรยนทางอเลกทรอนกส (E-Learning) ๒. มการจดสรรงบประมาณ หรอทรพยากรสนบสนน ๓. มการด าเนนงานตามแผนการบรหารจดการระบบสารสนเทศ ส านกศกษาทวไป ๔. มการประเมนผลการด าเนนงานการบรหารจดการระบบสารสนเทศ ส านกศกษาทวไปจากผใชบรการระบบระบบสอบออนไลน (E-Testing) ระบบบทเรยนอเลกทรอนกส (E-Book) ระบบการเรยนทางอเลกทรอนกส (E-Learning) ๕. มการน าขอเสนอแนะจากผใชบรการมาปรบปรงการด าเนนงานหรอปรบปรงแผนการบรหารจดการระบบสารสนเทศ ส านกศกษาทวไปในปงบประมาณถดไป ๖. มการรายงานผลการด าเนนงานตามแผนการบรหารจดการระบบสารสนเทศ ส านกศกษาทวไปตอผบรหารส านกศกษาทวไป เกณฑการประเมน :


๒ ขอ มการด าเนนการ





1. ขอมลแสดงระบบและกลไกการบรการจดการระบบสารสนเทศ ส านกศกษาทวไป

2. ขอมลแสดงรายการจดสรรงบประมาณประจ าป หรอเอกสารประกอบการสนบสนน

ทางดานทรพยากร

3. แผนการบรการจดการระบบสารสนเทศ ส านกศกษาทวไป

4. แบบประเมนความพงพอใจผใชงานระบบสารสนเทศ ส านกศกษาทวไป

5. ผลประเมนความพงพอใจผใชงานระบบสารสนเทศ ส านกศกษาทวไป

๕๒


6. ขอเสนอแนะ / แนวทางปรบปรงการด าเนนงานระบบสารสนเทศ

7. รายงานผลการด าเนนงานตามแผนการบรหารจดการระบบสารสนเทศ ส านกศกษาทวไป

๕๓


ตวบงชท ๒.๒ ระดบความส าเรจของการบรหารจดการของส านกศกษาทวไปอยางมออาชพ ชนดตวบงช กระบวนการ ผรบผดชอบ นางเจรญใจ กลดลก ค าอธบายตวบงช การพฒนาบทบาทของส านกศกษาทวไปใหเปนหนวยงานจดการศกษาหมวดรายวชาศกษาทวไปทเปนมออาชพ ประกอบดวย ๑) บคลากรผปฏบตงานทมประสทธภาพ มการพฒนาสมรรถนะ (Competency) ในการปฏบตงานของบคลากรอยางตอเนอง เพอใหสามารถสรางความพงพอใจ และตอบสนองความตองการของผมารบบรการไดอยางมประสทธภาพ ๒) พฒนาระบบบรหารจดการในส านกศกษาทวไป ใหเปนองคกรมการบรหารจดการทมคณภาพมระบบและขนตอนการท างานทสน กระชบ ทนสมย บรการครบถวนในจดบรการจดเดยว (One Stop Service) เนนใหเกดประสทธภาพ เพอใหผมารบบรการเกดความพงพอใจ มโครงสรางและจ านวนบคลากรทเหมาะสมเพยงพอกบการปฏบตภารกจ บคลากรในสงกดทกคนมความร ความสามารถ มความช านาญและเชยวชาญเหมาะสมกบงานในหนาทรบผดชอบ มสมรรถนะในการปฏบตงานสง และมความสขในการท างาน ๓) พฒนาระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการส านกศกษาทวไปอยางมประสทธภาพ เกณฑมาตรฐาน ๑. มระบบและกลไกการบรหารจดการของส านกศกษาทวไปอยางมออาชพ ๒ .มการจดสรรงบประมาณ หรอทรพยากรสนบสนน ๓. มการก ากบตดตาม ใหค าปรกษา การบรหารจดการของส านกศกษาทวไปอยางมออาชพ ๔. มการประเมนผลการบรหารจดการของส านกศกษาทวไปอยางมออาชพ และรายงานผบรหารส านกศกษาทวไป

๕. มการน าขอเสนอแนะของผบรหารมาปรบปรงผลการด าเนนงานหรอปรบปรงแผนการบรหารจดการของส านกศกษาทวไปอยางมออาชพในปถดไป เกณฑการประเมน :


๑ ขอ มการด าเนนการ




ครบทกขอ

๕๔


ตวอยางขอมลประกอบการพจารณา ๑. ค าสงคณะกรรมการด าเนนงานตามระบบและกลไกการบรหารจดการของส านกศกษาทวไปอยางมออาชพ ๒. ระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการทครอบคลมภารกจของส านกศกษาทวไป ๓. แนวทางการบรหารจดการส านกศกษาทวไปอยางมออาชพ ๔. รายงานการประเมนผลการบรหารจดการของส านกศกษาทวไปอยางมออาชพ

๕๕


ตวบงช ๒.๓ ระดบความส าเรจของการพฒนาคณลกษณะของบณฑตทพงประสงค หมวดรายวชาศกษาทวไป ชนดตวบงช กระบวนการ ผรบผดชอบ นางดอกออ ภวจตร และบคลากรฝายพฒนานสตและเครอขายวชาการ ค าอธบายตวบงช ส านกศกษาทวไปเปนหนวยงานสวนกลางในการประสานการจดการเรยนการสอน หมวดวชาศกษาทวไปซงมพนธกจ ในดานจดการเรยนการสอนรายวชาศกษาทวไปจ านวน ๓๐ หนวยกต ใหสอดคลองกบนโยบายและแผนวชาการของมหาวทยาลย มาตรฐานการอดมศกษา และมาตรฐานหลกสตรของกระทรวงศกษาธการ เปาหมายของการจดการเรยนการสอนรายวชาศกษาทวไป คอการปลกฝงพฒนาบณฑตระดบประปรญญาตรของไทยใหเปนคนทสมบรณทงรางกายและจตใจ สตปญญา ความร มคณธรรมจรยธรรม มความเขาใจธรรมชาต ตนเอง ผอน และสงคม เปนผใฝร สามารถคดอยางมเหตผล สามารถน าความรไปใชในการด าเนนชวตและด ารงอยในสงคมไดเปนอยางด สามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข การปลกฝงพฒนาใหนสตมคณลกษณะทพงประสงคของบณฑตดงกลาวขางตน ตองด าเนนการอยางเปนระบบและบรณาการกน ๓ ดาน ไดแก ๑) ดานการจดการเรยนการสอน ๒) ดานการจดกจกรรมเสรมสรางการเรยนรหรอกจกรรมพฒนานสต และ ๓) การจดโครงสรางทเหมาะสม เพอสงเสรมใหน าคณลกษณะบณฑตทพงประสงคไปปฏบตในการด าเนนชวต โดยด าเนนการอยางเปนระบบและบรณาการกน ระหวางหนวยงานทรบผดชอบดานตางๆ เกณฑมาตรฐาน ๑. มระบบและกลไกการพฒนาคณลกษณะของบณฑตทพงประสงคหมวดรายวชาศกษาทวไป ๒. มการจดสรรงบประมาณ หรอทรพยากรสนบสนน ๓. มการด าเนนการตามแผนการพฒนาคณลกษณะของบณฑตทพงประสงค หมวดรายวชาศกษาทวไป ๔. มการก ากบตดตามการด าเนนงานตามแผนการพฒนาคณลกษณะของบณฑตทพงประสงคหมวดรายวชาศกษาทวไป ๕. มการรายงานผลการด าเนนงานตามแผนการพฒนาคณลกษณะของบณฑตทพงประสงคหมวดรายวชาศกษาทวไปตอผบรหารส านกศกษาทวไป

๕๖


เกณฑการประเมน :


๑ ขอ มการด าเนนการ





๑. แผนการด าเนนงานโครงการ/กจกรรมทสงเสรมและสนบสนนใหความรนสตในการใหบรการ แกชมชน แผนการด าเนนการจดโครงการ/กจกรรมสนบสนนการเรยนรผานรายวชา

๒. มค าสงปฏบตงานหรอค าสงมอบหมายงานตามแผนการด าเนนการจดโครงการ/กจกรรม สนบสนนการเรยนรผานรายวชา และกลไกในการสงเสรมความรใหแกนสตในการใหบรการแกชมชน

๓. มการด าเนนโครงการตามแผนและรายงานผลการสรปผลประเมนโครงการ/กจกรรม ๔. หลกฐานทแสดงกระบวนการไดมาซงขอมลของการสรปผลส าเรจ เชน ชวงระยะเวลาในการ

สงเสรมใหความร กลมตวอยาง แบบสอบถามแบบประเมนผลการจดโครงการ/กจกรรม ๕. แบบประเมนความพงพอใจการมสวนรวมในสงคมของนสต ๖. มการรายงานผลการด าเนนงานตามแผนการพฒนาคณลกษณะของบณฑตทพงประสงคหมวดรายวชาศกษาทวไปตอผบรหารส านกศกษาทวไป ตวบงชท ๒.๔ ระดบความส าเรจของการพฒนาอาจารยผสอนรายวชาศกษาทวไป ชนดตวบงช กระบวนการ ผรบผดชอบ นางมทธราวลย สบวฒนะ และบคลากรฝายวชาการและประเมนผล ค าอธบายตวบงช

การพฒนาอาจารยผสอนรายวชาศกษาทวไป ในดานเทคนคการสอน การประเมนผลการเรยนร การใชสอการสอน รวมทงการจดการเรยนการสอนโดยเนนผเรยนเปนส าคญ เพอใหมความสอดคลองกบพนธกจและเปาหมายในการจดการเรยนการสอนรายวชาศกษาทวไป เกณฑมาตรฐาน ๑. มระบบและกลไกการพฒนาอาจารยผสอนรายวชาศกษาทวไป ๒. มการจดสรรงบประมาณ หรอทรพยากรสนบสนน

๕๗


๓. มการด าเนนการตามแผนการพฒนาอาจารยผสอนรายวชาศกษาทวไป ๔. มการประเมนผลการด าเนนงานตามแผนการพฒนาอาจารยผสอนรายวชาศกษาทวไปจากอาจารยผสอนรายวชาศกษาทวไป ๕. มการน าขอเสนอแนะจากอาจารยผสอนรายวชาศกษาทวไป มาปรบปรงการด าเนนงานหรอปรบปรงแผนการพฒนาอาจารยผสอนรายวชาศกษาทวไป ในปงบประมาณถดไป ๖. มการรายงานผลการด าเนนงานตามแผนการพฒนาอาจารยผสอนรายวชาศกษาทวไป ตอผบรหารส านกศกษาทวไป เกณฑการประเมน :






ครบทกขอ ตวอยางขอมลประกอบการพจารณา ๑. ค าสงแตงตงคณะกรรมการพฒนาศกยภาพอาจารยผสอนรายวชาศกษาทวไป ๒. ปฏทนแผนการจดโครงการพฒนาศกยภาพอาจารยผสอนรายวชาศกษาทวไป ๓. แผนการใชจายงบประมาณประจ าปงบประมาณ ๒๕๕๘ ๔. รายงานการประชม/ขอเสนอแนะจากอาจารยผสอนรายวชาศกษาทวไป ๕. เอกสารการการประเมนผลการด าเนนงาน ๖. รายงานผลการด าเนนงานตามแผนการพฒนาอาจารยผสอนรายวชาศกษาทวไป

๕๘


ตวบงช ๓.๑ การบรหารของหนวยงานเพอการก ากบตดตามผลลพธตามพนธกจ ชนดตวบงช กระบวนการ ผรบผดชอบ นางเจรญใจ กลดลก และบคลากรกลมงานบรหารและยทธศาสตร ค าอธบายตวบงช หนวยสนบสนนการเรยนการสอนมพนธกจหลก คอสนบสนนการด าเนนงานตามพนธกจของสถาบนในสวนทเกยวของ ดงนนจงจ าเปนตองมการจดท าแผนเพอก าหนดทศทางการพฒนาและการด าเนนงานของหนวยงานใหสอดคลองกบเปาหมายของสถาบน ตลอดจนมการบรหารทงดานบคลากร ความเสยงและการประกนคณภาพการศกษา เพอสนบสนนการด าเนนงานตามพนธกจหลกของสถาบนใหบรรลตามปาหมายทก าหนดไว เกณฑมาตรฐาน ๑. พฒนาแผนกลยทธจากผลการวเคราะห SWOT กบวสยทศนของหนวยงานและพฒนาไปสแผนปฏบตการประจ าปตามกรอบเวลาเพอใหบรรลตามตวบงชและเปาหมายของแผนกลยทธ ๒. ด าเนนงานตามแผนบรหารความเสยงทเปนผลจากการวเคราะหและระบปจจยเสยงทเกดจากปจจยภายนอก หรอปจจยทไมสามารถควบคมไดทสงผลตอการด าเนนงานตามพนธกจของหนวยงานและใหระดบความเสยงลดลงจากเดม ๓. บรหารงานดวยหลกธรรมมาภบาลอยางครบถวนทง ๑๐ ประการทอธบายการด าเนนงานอยางชดเจน ๔. คนหาแนวปฏบตทดจากความรทงทมอยในตวบคคล ทกษะของผมประสบการณตรง และแหลงเรยนรอนๆ ตามประเดนความรทหนวยงานก าหนดขน จดเกบอยางเปนระบบโดยเผยแพรออกมาเปนลายลกษณอกษรและน ามาปรบใชในการปฏบตงานจรง ๕. การก ากบตดตามผลการด าเนนงานตามแผนบรหารและแผนพฒนาบคลากรสายสนบสนน ๖. ด าเนนงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายในตามระบบและกลไกทเหมาะสมและสอดคลองกบพนธกจและพฒนาการของหนวยงานทไดปรบใหการด าเนนงานดานการประกนคณภาพเปนสวนหนงของการบรหารงานหนวยงานตามปกตทประกอบดวย การควบคมคณภาพ การตรวจสอบคณภาพ และการประเมนคณภาพ เกณฑการประเมน

องคประกอบท ๓ ตวบงชรวม

๕๙


คะแนน ๑ คะแนน ๒ คะแนน ๓ คะแนน ๔ คะแนน ๕

มการด าเนนการ ๑ ขอ

มการด าเนนการ ๒ ขอ

มการด าเนนการ ๓ ขอ

มการด าเนนการ ๔- ๕ ขอ

มการด าเนนการ ๖ ขอ

ตวอยางขอมลประกอบการพจารณา ๑. ขอมลแสดงระบบและกลไกการจดท าแผนกลยทธ/ รายงานการวเคราะห Swot ของหนวยงาน ๒. แผนกลยทธ/แผนปฏบตการประจ าปของหนวยงาน ๓. ขอมลแสดงถงระบบและกลไกในการวเคราะหความเสยง ๔. แผนบรหารความเสยง/รายงานผลการบรหารความเสยง ๕. รายงานการบรหารงานดวยหลกธรรมมาภบาลทง ๑๐ ประเดน ๔. ขอมลแสดงระบบและกลไกการจดการความร ๕. เอกสารการถอดบทเรยนกจกรรมโครงการ/การเผยแพรความร/การน าความรไปตอยอด ๖. ขอมลแสดงระบบและกลไกการบรหารและพฒนาบคลากรสายสนบสนน ๗. แผนบรหารและพฒนาบคลากร/รายงานประเมนผลความส าเรจของแผนการบรหารและพฒนาบคลากร/ รายงานการน าผลการปรบปรงแผนหรอปรบปรงการบรหารและการพฒนาบคลากร ๘. ขอมลแสดงระบบและกลไกการประกนคณภาพ ๙. นโยบายประกนคณภาพ ๑๐. ขอมลแสดงการควบคม ตดตามการด าเนนงานประกนคณภาพ ๑๑. ขอมลแสดงการมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสยของหนวยงาน ในการประกนคณภาพการศกษา ๑๒. แนวปฏบตทด/งานวจยดานประกนคณภาพของหนวยงาน

๖๐


บทท ๔ ตวอยางแนวปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐาน และแนวทางการวเคราะหและสรปผลการประกน

คณภาพการศกษาภายใน ๑. ตวอยางแนวปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานดานกระบวนการเฉพาะตวบงชรวม ตวบงช ๓.๑ การบรหารของหนวยงานเพอการก ากบตดตามผลลพธตามพนธกจ ๑. พฒนาแผนกลยทธจากผลการวเคราะห SWOT กบวสยทศนของหนวยงานและพฒนาไปสแผนปฏบตการประจ าปตามกรอบเวลาเพอใหบรรลตามตวบงชและเปาหมายของแผนกลยทธ ๑.๑) จดท าแผนกลยทธทสอดคลองกบนโยบายของคณะกรรมการประจ าหนวยงาน โดยการมสวนรวมของบคลากรในหนวยงาน และไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการประจ าหนวยงาน โดยเชอมโยงสอดคลองกบแผนกลยทธของมหาวทยาลย ๑.๒) ถายทอดแผนกลยทธไปสทกหนวยงานภายใน ๑.๓) แปลงแผนกลยทธเปนแผนปฏบตการประจ าป ๑.๔) ก าหนดตวบงชของแผนกลยทธ แผนปฏบตการประจ าป และคาเปาหมายของแตละตวบงช เพอวดความส าเรจของการด าเนนงานตามแผนกลยทธและแผนปฏบตการประจ าปทสอดคลองกบพนธกจทกดาน ๑.๕) ด าเนนงานตามแผนปฏบตการประจ าปครบทกพนธกจ ๑.๖) ตดตามผลการด าเนนงานตามตวบงชของแผนปฏบตการประจ าป อยางนอยปละ ๒ ครง และรายงานผลตอผบรหารเพอพจารณา ๑.๗) ประเมนผลการด าเนนงานตามตวบงชของแผนกลยทธ อยางนอยปละ ๑ ครง และรายงานผลตอผบรหารและคณะกรรมการประจ าหนวยงานเพอพจารณา ๑.๘) น าผลการพจารณา ขอคดเหน และขอเสนอแนะของคณะกรรมการประจ าหนวยงานไปปรบปรงแผนกลยทธและแผนปฏบตการประจ าป ๒. ด าเนนงานตามแผนบรหารความเสยงทเปนผลจากการวเคราะหและระบปจจยเสยงทเกดจากปจจยภายนอก หรอปจจยทไมสามารถควบคมไดทสงผลตอการด าเนนงานตามพนธกจของหนวยงานและใหระดบความเสยงลดลงจากเดม ๒.๑) แตงตงคณะกรรมการหรอคณะท างานบรหารความเสยง โดยมผบรหารระดบสงและตวแทนทรบผดชอบพนธกจหลกหนวยงานรวมเปนคณะกรรมการหรอคณะท างาน

๖๑


๒.๒) วเคราะหและระบความเสยง และปจจยทกอใหเกดความเสยงตามบรบทของหนวยงาน ตวอยางเชน - ความเสยงดานทรพยากร (การเงน งบประมาณ ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ อาคารสถานท) - ความเสยงดานยทธศาสตร หรอกลยทธของหนวยงาน - ความเสยงดานนโยบาย กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ - ความเสยงดานการปฏบตงาน เชน งานวจย ระบบงาน ระบบประกนคณภาพ - ความเสยงดานบคลากรและความเสยงดานธรรมาภบาล โดยเฉพาะจรรยาบรรณของบคลากร - ความเสยงจากเหตการณภายนอก - อนๆ ตามบรบทของหนวยงาน ๒.๓) ประเมนโอกาสและผลกระทบของความเสยง และจดล าดบความเสยงทไดจากการวเคราะห ๒.๔) จดท าแผนบรหารความเสยงทมระดบความเสยงสง และด าเนนการตามแผน ๒.๕) ตดตาม และประเมนผลการด าเนนงานตามแผน และรายงานตอคณะกรรมการประจ าหนวยงาน เพอพจารณาอยางนอยปละ ๑ ครง ๒. ๖) น าผลการประเมนและขอเสนอแนะจากคณะกรรมการประจ าหนวยงานไปใชในการปรบแผนหรอวเคราะหความเสยงในรอบปถดไป ๓. บรหารงานดวยหลกธรรมมาภบาลอยางครบถวนทง ๑๐ ประการทอธบายการด าเนนงานอยางชดเจน ๓.๑) ยดหลกธรรมาภบาลเปนเครองมอในการบรหารการด าเนนงานของหนวยงานใหไปสทศทางทก าหนดรวมกนระหวางผบรหาร และคณะกรรมการประจ าหนวยงาน ๓.๒) ด าเนนงานภายใตหลกธรรมาภบาล โดยเฉพาะในประเดนการปกปองผลประโยชนของผมสวนไดสวนเสยในเรองคณภาพทางวชาการและเปดโอกาสใหมสวนรวมจากทกฝายทเกยวของในการด าเนนงาน ๓.๓) เปดเผยประวต มรายงานประเมนตนเอง จดท ารายงานสรปผลการท างานและรายงานการเงนของหนวยงานเสนอตอคณะกรรมการประจ าหนวยงานเปนประจ าทกป ๓.๔) ตดตามผลการควบคมภายใน การบรหารความเสยง และการตรวจสอบภายในของมหาวทยาลย และรายงานการเงนของหนวยงานเสนอตอคณะกรรมการประจ าหนวยงานเปนประจ าทกป

๖๒


๔. คนหาแนวปฏบตทดจากความรทงทมอยในตวบคคล ทกษะของผมประสบการณตรง และแหลงเรยนรอนๆ ตามประเดนความรทหนวยงานก าหนดขน จดเกบอยางเปนระบบโดยเผยแพรออกมาเปนลายลกษณอกษรและน ามาปรบใชในการปฏบตงานจรง ๔.๑) ก าหนดระบบก ากบตดตามใหสวนงานภายในหนวยงานมการด าเนนการจดการความรตามระบบ ๔.๒) หนวยงานก าหนดประเดนความร อยางนอยครอบคลมพนธกจของหนวยงาน ๔.๓) จดกจกรรมหรอโครงการทสนบสนนประเดนความร โดยใชเครองมอการจดการความร ๔.๔) ถอดบทเรยนทกกจกรรมหรอโครงการในขอ ๓ มการจดเกบอยางเปนระบบและเผยแพรออกมาเปนลายลกษณอกษร ๔.๕) น าความรหรอผลการถอดบทเรยนไปตอยอดและน าไปปรบใชในการปฏบตงานจรง ๕. การก ากบตดตามผลการด าเนนงานตามแผนบรหารและแผนพฒนาบคลากรสายสนบสนน ๕.๑) จดท าแผนการบรหารและการพฒนาบคลากรสายสนบสนนทมการวเคราะหขอมลเชงประจกษ ๕.๒) บรหารและพฒนาบคลากรสายสนบสนนใหเปนไปตามแผนทก าหนด ๕.๓) จดสวสดการเสรมสรางสขภาพทด และสรางขวญและก าลงใจใหบคลากรสายสนบสนนสามารถท างานไดอยางมประสทธภาพ ๕.๔) สรางระบบการตดตามใหบคลากรสายสนบสนนน าความรและทกษะทไดจากการพฒนามาใชในการปฏบตงานทเกยวของ ๕.๕) ใหความรดานจรรยาบรรณบคลากรสายสนบสนน และดแลควบคมใหบคลากรสายสนบสนนถอปฏบต ๕.๖) ประเมนผลความส าเรจของแผนการบรหารและการพฒนาบคลากรสายสนบสนน ๕.๗) น าผลการประเมนไปปรบปรงแผนหรอปรบปรงการบรหารและการพฒนาบคลากรสายสนบสนน ๖. ด าเนนงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายในตามระบบและกลไกทเหมาะสมและสอดคลองกบพนธกจและพฒนาการของหนวยงานทไดปรบใหการด าเนนงานดานการประกนคณภาพเปนสวนหนงของการบรหารของหนวยงานตามปกตทประกอบดวย การควบคมคณภาพ การตรวจสอบคณภาพ และการประเมนคณภาพ

๖๓


๖.๑) สรางระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายในทเหมาะสมและสอดคลองกบพนธกจและพฒนาการของหนวยงาน ตงแตระดบหนวยยอย และด าเนนการตามระบบทก าหนด ๖.๒) ก าหนดนโยบายและใหความส าคญเรองการประกนคณภาพการศกษาภายใน โดยคณะกรรมการระดบนโยบายและผบรหารสงสดของหนวยงาน ๖.๓) ด าเนนงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายในทครบถวน ประกอบดวย ๑) การควบคม ตดตามการด าเนนงาน และประเมนคณภาพ ๒) การจดท ารายงานประจ าปทเปนรายงานประเมนคณภาพเสนอตอมหาวทยาลย และ ๓) การน าผลการประเมนคณภาพไปจดท าแผนการพฒนาคณภาพการศกษาของหนวยงาน ๖.๔) น าผลการประกนคณภาพการศกษาภายในมาปรบปรงการท างาน ๖.๕) มระบบสารสนเทศทสงเสรมสนบสนนการประกนคณภาพการศกษาภายใน ๖.๖) สรางการมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสยของหนวยงาน ในการประกนคณภาพการศกษา ๖.๗) มเครอขายการแลกเปลยนเรยนรดานการประกนคณภาพการศกษา ๖.๘) มแนวปฏบตทดหรองานวจยดานการประกนคณภาพการศกษาทหนวยงานพฒนาขน และเผยแพรใหหนวยงานอนสามารถน าไปใชประโยชน ๒. แนวทางการวเคราะหและสรปผลการประกนคณภาพการศกษาภายใน

การประเมนคณภาพหนวยสนบสนนการเรยนการสอน จะสะทอนผลการด าเนนงานของผบรหารหนวยงาน รวมทงระบบการบรหารจดการของหนวยงานดวย โดยแสดงเปนคาเฉลยในแตละองคประกอบ นอกจากนนมการวเคราะหแยกเปนปจจยน าเขากระบวนการ และผลลพธดวย เพอใหผบรหารหนวยงานไดน าไปใชเปนขอมลในการปรบปรงพฒนา ดงตารางตอไปน

องค ประกอบ

ท

คะแนนการประเมนเฉลย ผลการประเมน

จ านวนตวบงช

I P O คะแนนเฉลย

๐.๐๐ - ๑.๕๐ การด าเนนงานตองปรบปรงเรงดวน ๑.๕๑ – ๒.๕๐ การด าเนนงานตองปรบปรง ๒.๕๑ – ๓.๕๐ การด าเนนงานระดบพอใช ๓.๕๑ – ๔.๕๐ การด าเนนงาน

๖๔


ระดบด ๔.๕๑ – ๕.๐๐ การด าเนนงานระดบดมาก

๑ ๒ - ๑.๑ (๕), ๑.๒ (๕) - ๕ ระดบดมาก ๒

๔ - ๒.๑ (๕), ๒.๒ (๕), ๒.๓ (๕), ๒.๔ (๕),

- ๕ ระดบดมาก

๓ ๑ - ๓.๑ (๔) - ๔ ระดบด รวม ๗ - - - - ผลการประเมน - ๓๔/๗ - ๔.๘๕ ระดบดมาก

หนวยสนบสนนควรวเคราะหในเชงคณภาพเกยวกบจดเดน และจดทควรพฒนาในแตละองคประกอบดวยตามตวอยางตอไปน

๖๕


ตวอยางรายงานผลการวเคราะหจดเดนและจดทควรพฒนา องคประกอบท ๑ - องคประกอบท ๓ จดเดน ๑. ๒.. จดทควรพฒนา ๑. ๒.

๖๖


ภาคผนวก

๖๗


๖๘


๖๙


๗๐


๗๑


บรรณานกรม

ส านกมาตรฐานและประเมนผลอดมศกษา, ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา. มาตรฐานการ อดมศกษาและเกณฑมาตรฐานทเกยวของ. กรงเทพฯ : หางหนสวนจ ากด ภาพพมพ, ๒๕๔๙.

ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา, กระทรวงศกษาธการ. กรอบแผนอดมศกษา ระยะยาว ๑๕ ป ฉบบท ๒ (พ.ศ. ๒๕๕๑-๒๕๖๕). กรงเทพฯ : โรงพมพแหง จฬาลงกรณมหาวทยาลย, ๒๕๕๐.

กระทรวงศกษาธการ. กฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพ การศกษา พ.ศ. ๒๕๕๓. ราชกจจานเบกษา เลม ๑๒๗ ตอนท ๒๓ ก วนท ๒ เมษายน ๒๕๕๓, หนา ๒๒-๒๓. ๒๕๕๓.

มหาวทยาลยมหาสารคาม. คมอการประกนคณภาพการศกษาภายใน วงรอบปการศกษา ๒๕๕๕ มหาวทยาลยมหาสารคาม. มหาสารคาม : ส านกพมพมหาวทยาลยมหาสารคาม, ๒๕๕๕.

ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา. คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. ๒๕๕๓. กรงเทพฯ : หางหนสวนจ ากด ภาพพมพ, ๒๕๕๔.

ส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน). คมอการประเมน คณภาพภายนอกรอบสาม (พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๕๘) ระดบอดมศกษา ฉบบสถานศกษา พ.ศ. ๒๕๕๔ (แกไขเพมเตมพฤศจกายน ๒๕๕๔). กรงเทพฯ : ออฟเซท พลส, ๒๕๕๔.

๗๒


ผจดท า

ทปรกษา รองศาสตราจารย ดร.อนงคฤทธ แขงแรง ผอ านวยการส านกศกษาทวไป อาจารย ดร.ดจฉตร จตบรรจง รองผอ านวยการส านกศกษาทวไป ฝายบรหาร ผศ.ดร.นวตร องควศษฐพนธ รองผอ านวยการส านกศกษาทวไป ฝายสารสนเทศและอาคารสถานท อาจารย ดร.ฤทธไกร ไชยงาม รองผอ านวยการฝายพฒนานสต และเครอขายวชาการ รองศาสตราจารย ดร.ไพโรจน ประมวล ผชวยผอ านวยการส านกศกษาทวไป ฝายวชาการ นายปรญญ งามสทธ ผชวยผอ านวยการส านกศกษาทวไป ฝายกจการพเศษ นางพชรนนญ ศรแกนจนทร หวหนาส านกงานเลขานการ ส านกศกษาทวไป สรป/เรยบเรยง/ พมพ นางสาวรตนา บตรด นกวชาการศกษา พสจนอกษร/ตรวจทาน นางเจรญใจ กลดลก หวหนากลมงานบรหารและยทธศาสตร ออกแบบปก นางสาวชอลดดา ค าธาน นกประชาสมพนธ

Documents

ร่าง) คู่มือการประกันคุณภาพการศึกษาภายใน วงรอบปีการศึกษา ... · คู่มือการประกันคุณภาพการศึกษาภายใน