บททีÉ 7 ผลกระทบการจราจรและการศึกษาการจอดรถ 7... · บทที่ 7 ผลกระทบการจราจรและการศกษาการจอดรถึ

บทท 7 ผลกระทบการจราจรและการศกษาการจอดรถ (Traffic Impact and Parking Studies)

ภาควชาวศวกรรมโยธา คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยบรพา 275 ดร. สรเมศวร พรยะวฒน

บทท 7 ผลกระทบการจราจรและการศกษาการจอดรถ

(Traffic Impact and Parking Studies)

เนอหาในบทนจะกลาวถง การศกษาผลกระทบการจราจร ลกษณะพนฐานของการศกษาผลกระทบการจราจรขนตอนและองคประกอบหลกของการศกษาผลกระทบการจราจร การปรบปรงโครงขายถนนโดยรอบโครงการ การศกษาการจอดรถ ประเภทของทจอดรถ ประเภทของการศกษาการจอดรถ การวเคราะหการจอดรถ และการออกแบบทจอดรถ

“บณฑตยอมไมประพฤตกรรมชวเพราะเหตแหงสขเพอตน ” พทธภาษต

โครงการพฒนาทเกดขนในชมชนไมวาจะเปนโครงการทเกดขนใหม หรอการปรบปร งขยายโครงการทมอยเดม ลวนสงผลกระทบตอพนทและโครงขายถนนทอยโดยรอบโครงการทงสน นอกจากน โครงการดงกลาว ยงอาจกอใหเกดการดงดดการเดนทาง เขามาสโครงการ เพมขน การบรหารจดการพนทจอดรถภายในโครงการจงเปนสงจาเปน เพอเตรยมพรอมสาห รบรองรบจานวนยวดยานทเพมขน เพอใหการสญจรของกระแสจราจรภายในโครงการเปนไปอยางราบรน ทงนถา เกดการจราจรตดขดขนภายในโครงการ การตดขดนนอาจสงผลกระทบออกไปยงพนทโดยรอบได 7.1. การศกษาผลกระทบการจราจร มผคนไมมากนกทคานงถงความสมพ นธระหวางการจราจรและการพฒนาพนท ทาไมการ วเคราะหการขนสงของชมชนจงเปนสงจาเปนเมอมหางสรรพสนคา อาคารทพกอาศยขนาดใหญ หรอแหลงจางงานแหงใหม ฯลฯ เกดขนในเมอง หลายคนอาจตอบวาการวเคราะหการขนสงมความ จาเปนเนองจากโครงการดงกลาวอาจตอ งการการออกแบบการไหลเวยนของกระแสจราจรภายในโครงการ หรอการออกแบบพนทจอดรถทเหมาะสม คาตอบดงกลาวถกตองเพยงบางสวน แต สาหรบวศวกรขนสงแลว หนาทในการวเคราะหนนมขอบเขตมากกวาเพยงวเคราะหการไหลเวยน กระแสจราจรและออกแบบพนทจอดรถ การพฒนาพนท ขนเปนจดศนยรวมกจกรรม อาท หางสรรพสนคา แหลงทพกอาศย หรอ แหลงจางงาน ฯลฯ หรอการขยายขอบเขตของศนยรวมกจกรรมดงกลาวทมอยเดม ใหมขนาดใหญ ขน เหลานลวนกอใหเกดการเดนทางเพมขน อาท ลกคา ผอยอาศย หรอลกจางกลมใหม โดยท วไปโครงการทพฒนาขนใหมนมกดงดดผคนไดมากกวา เนองจากมกมจดเดนทตอบสนองความ ตองการของผคนไดตรงจดกวา โครงการทมอยเดม เชน หางสรรพสนคาแหงใหม อาจอยใกลกวา และมขนาดทใหญกวาหางสรรพสนคาเดม หรอศนยรวมกจกรรมแหงใหมทมท งโรงภาพยนต



ศนยการคา รานอาหาร ฯลฯ อยในทเดยวกน กยอมเปนทดงดดผคนไดมากกวาสถานทเดมท ตอบสนองความตองการของผคนไดเพยงดานเดยว เปนตน การประเมนผลกระทบของโครงการเหลานทมตอการขนสงและการจราจรของชมชน โดยรอบโครงการนน สามารถทาไ ดโดยการวเคราะหหาจานวนการเดนทางทเกดขนใหม หรอท เพมขนจากเดมโดยการนาหลกการของแบบจาลอง 4 ขนตอนมาประยกตใช เรมดวยการสารวจ ขอมลจดตนทาง-ปลายทาง รวมถงการตรวจสอบการเลอกรปแบบการเดนทางและการเลอกเสนทางการเดนทาง นอกจากน ลกษณะการจราจ รทเกดขนอาจมความผนแปรตามชวงเวลาของวน และผน แปรไปตามวนในชวงสปดาห และระบบขนสงรปแบบตางๆ ในชมชนทมโครงการตงอย กมการ ใหบรการอยางตอเนองเชนกน ดวยเหตน การวเคราะหผลกระทบของโครงการทมตอสภาพ การจราจรในชมชน และโครงขายถนนโดยรอบโ ครงการ จงจาเปนตองมการประเมนและคาดการณไปในอนาคตอยางรอบคอบ เพอปองกนไมใหเกดปญหาการจราจรตดขดเกดขนในอนาคต 7.1.1. ลกษณะพนฐานของการศกษาผลกระทบการจราจร การศกษาผลกระทบการจราจร (Traffic impact studies, TIS) เปนขนตอนทจาเปนสาหรบการพฒนาโครงการ เนองจากโครงการเหลานนอาจกอใหเกดการจราจรตดขดเพมขน โดยเฉพาะ อยางยงในพนทเขตเมอง การพยายามทจะควบคมการเพมขนของปรมาณจราจรทไมมการวางแผน และบรหารจดการอยางเหมาะสม ทาใหการศกษาผลกระทบการจราจรเปน สงจาเปนเพอตรวจสอบวา โครงขายถนนโดยรอบโครงการจะสามารถรองรบปรมาณจราจรทเพมขนโดยสภาพการจราจร ยงคงอยในระดบการใหบรการทยอมรบไดหรอไม (โดยทวไปอยทระดบการใหบรการ C หรอดกวา ) สวนมากการศกษาผลกระทบการจราจรจะเปนสวนหนงของการศกษาผลกระทบ สงแวดลอม (Environmental impact statement, EIS) ของโครงการพฒนานนๆ โครงการพฒนาสาธารณปโภคของเมอง อาท การกอสรางสนามบน หรอการขยายความกวางชองจราจร ฯลฯ ลวนตองทาการศกษาผลกระทบการจราจรในฐานะทเปนสวนหนงของการศกษาผลกระทบสงแวดลอม ทงสน โดยทวไป การศกษาผล กระทบการจราจร มงทจะตอบคาถามตอไปน

• สภาพการจราจรของโครงขายถนนโดยรอบโครงการพฒนาในปจจบน มสภาพเปนอยางไร

• การจราจรทเพมขนอนเปนผลสบเนองจากโครงการพฒนา มปรมาณเทาไร

• ปรมาณจราจรทเพมข นน สงผลกระทบตอสภาพการจราจรของโครงขายถนนในปจจ บนอยางไร

• จาเปนตองมการปรบปรง หรอเปลยนแปลงสภาพของถนนบรเวณโดยรอบโครงการพฒนาหรอไม เพอลดผลกระทบการจราจรอนเปนผลสบเนองจากโครงการดงกลาว



การศกษาผลกระทบการจราจรอาจไมจาเปนเสมอไปสาหรบทกโครงการ เนองจากโครงการพฒนาทมขนาดเลกอาจไมกอให เกดผลกระทบการจราจรมากนกตอโครงขายถนน โดยรอบโครงการ และอาจไมคมคาทจะลงทนทาการศกษา ระดบของโครงการพฒนาทจาเปนตอง มการศกษาผลกระทบการจราจร จะตองกอใหเกดเทยวการเดนทางขาเขาสโครงการ หรอขาออก จากโครงการ ซงเปนการเดนทางทเกดขนใหมอยา งนอย 100 เทยว ในทศทางทเกดการจราจรสงสดของชวงเวลาเรงดวน ทงน ปรมาณจราจรจานวนดงกลาว อาจเทยบไดกบ ขนาดของครอบครวเดยว 160 ครวเรอน หรอ 220 หนวยของครวเรอนทมลกษณะเปนครอบครวขยาย หรอ พนทการคาขนาด 10,000 ตารางฟต หรอพนทสา นกงานขนาด 60,000 ตารางฟต โครงการพฒนาทมขนาดเลกกวาน แตกอใหเกดการเดนทางทกระทบตอสวสดภาพของคนในชมชน อาท การขนสงวสดทมพษรายแรง หรอเปนโครงการทตงอยในพนททมการจราจรหนาแนน กอาจจาเปนตองทาการศกษาผลกระทบ ของการพฒนาทมตอสภาพการจราจรโดยรอบโครงการ อยางไรกด ความตองการการศกษา ผลกระทบการจราจรอาจแตกตางกนไปในแตละ พน ทในเรองของรายละเอยด ทงนขนอยกบความ จาเปนพนฐานของพนทนนๆ การศกษาผลกระทบการจราจรจาเปนตองมการกาหนดสมมตฐานประกอบการวเคราะห โดยเฉพาะอยางยงในโครงการพฒนาขนาดใหญ เนองจากโครงการทถกพฒนาขนนน อาจกอสราง แลวเสรจและเรมดาเนนการในเวลาไมกป ขณ ะทผลกระทบจากโครงการดงกลาว อาจเรมสงผล หลงจากดาเนนการไปแลวในระยะเวลาทนานกวานน สงทตองกาหนดเปนสมมตฐานเบองตน สาหรบการวเคราะหผลกระทบการจราจร ไดแก

• การกาหนดขนาดทเหมาะสมของขอบเขตพนทศกษาโดยรอบโครงการ

• เวลาทเกดการจราจรสงสดสาหรบการวเคราะห อาท ชวงเชา ชวงบาย ชวงเยน หรอสด สปดาห เปนตน

• กรอบเวลาของการวเคราะห การกาหนดปฐานทโครงการเรมเปดดาเนนการ และปเปาหมายหรอปอนาคตสาหรบการประเมนผลกระทบ

• ขอมลพนฐานการเจรญเตบโตของเมอง และชมชนโดยรอบโครงการ

• แผนพฒนาและปรบปรงการขนสงของเมองทถกกาหนดไวในชวงปททาการวเคราะห

• วธการทจะนามาใชในการศกษา

• ขอมลทจาเปนอนๆ สาหรบการวเคราะห อาท ขอมลอบตเหต ระยะการมองเหน การเกดแถวคอย ฯลฯ



ขนาดของโครงการพฒนาจะเปนสงทบอกใหทราบในเบองตนเกยวกบขนาดของ ผลกระทบทตามมา และขนาดของพนทศกษา โดยทวไป ขนาดพนทศกษา 300,000 ตารางฟต จะครอบคลมทางแยกทอยในขอบ เขตทตองทาการวเคราะห 2 ถง 4 ทางแยก ขนาดของโครงการเปนสงทกาหนดเครองมอทใชวเคราะหดวยเชนเดยวกน สาหรบโครงการขนาดเลก การวเคราะห “ดวยมอ (By hand)” อาจเพยงพอ แตสาหรบโครงการขนาดใหญอาจจาเปนตองใชคอมพวเตอรชวยใน การประมวลผล แบบจาลองการไหลของกระแสจราจร อาจถกนามาใชเพอการวเคราะหและจาลองสถานการณรปแบบตางๆ ทกาหนดไวเปนทางเลอกซงอาจเกดขน ไดในอนาคต การศกษาผลกระทบการจราจรสาหรบโครงการขนาดใหญ อาจจาเปนตองทาการศกษาเปนระยะตามขนตอน การพฒนาของโครงการ และตามความตองการของเจาของโครงการ เนองจากโดยมากแลว การดาเนนการกอสรางจรง มกจะแตกตางจากแผนเรมตน ซงอาจเปนผลมาจาก การปรบปรงโครงการ ใหตอบสนองตอภาวะเศรษฐกจและความตองการของกลมเปาหมายใน ชวงเวลา หรออาจเกดการตอตานจากชมชน เปนตน การใชคอมพวเตอรในการวเคราะห จะชวยใหสามารถปรบเป ลยนขอกาหนดในการวเคราะหทซบซอนดงกลาวไดอยางรวดเรวและมประสทธภาพ ขอมลพนฐาน ทใชในการวเคราะหและสงทไดรบ จากการศกษาผลกระทบการจราจร มดงตอไปน

• ขอมลนาเขา (Input data) ไดแก ปรมาณจราจรจาแนกตามทศทางการเคลอนท ปรมาณจราจรบนชวงถนน (Link volume) ลกษณะของโครงขายถนน (ขอมลระบบถนน อาท ความยาวชวงถนน ความจ จงหวะสญญาณจราจร ฯลฯ ) รปแบบการใชพนท อตราการเกดการเดนทาง และกระจายการเดนทางจาแนกตามทศทาง (อาท สดสวนของปรมา ณจราจรทเขาสโครงการ และออกจากโครงการ )

• ขอมลทไดรบ (Output data) ไดแก ปรมาณจราจรบนชวงถนนและทางแยก การวเคราะห ประสทธภาพและความจของทางแยก และขอแนะนาสาหรบการปรบปรงท งภายในโครงการและบนโครงขายถนนซง อยในพนทโดยรอบโครงการ

7.1.2. ขนตอนการดาเนนงาน การศกษาผลกระทบการจราจร มขนตอนดงตอไปน

1. เขาพบหนวยงานราชการทเกยวของเพอขอความคดเหนและกาหนดขอบเขตการศกษาท ตองการ รวมถงกาหนดสมมตฐานเบองตน และกรอบเวลาสาหรบการวเคราะห ในขนตอนน อาจขอความอนเคราะหขอมลบางสวนทเปนประโยชนสาหรบการวเคราะหจาก



หนวยงานราชกา ร อาท ขอมลปรมาณจราจร จงหวะสญญาณไฟจราจร อบตเหต และแผนการปรบปรงการขนสงของเมอง เปนตน

2. การสารวจภาคสนาม โดยทวไป ประกอบดวยการตรวจสอบขอมลดงตอไปน การสารวจสงเขปโครงการเพอเกบรายละเอยดบรเวณพนทกอสราง โครงขายถนนภายในพนทศกษา อปกรณควบคมการจราจร จงหวะการเปลยนสญญาณไฟจราจรบรเวณทางแยก ลกษณะทางเรขาคณตของถนน การควบคมการจอดรถ เสนทางและปายหยดของระบบขนสงสาธารณะ ลกษณะการใชพนทของพนทขางเคยง และตาแหนงทตงของถนน เปนตน

3. การนบรถ และสารวจขอมลจราจร ทาการนบปรมาณจราจรตามมาตรฐานทกาหนดไวสาหรบการสารวจขอมลจราจรในชวงเวลา วน และฤดกาลทเหมาะสม และเหนพองตองกนระหวางหนวยงานรฐและผดาเนนการ ควรสารวจขอมลการเดนทางของผขบขยวดยาน ผอาศยในพนท และผทางานในพนท เพอนาขอมลทไดมาใชเ ปนแนวทางสาหรบการวเคราะหการกระจายการเดนทาง การเลอกรปแบบการเดนทาง และการแจกแจงการเดนทาง

4. การวเคราะห ประกอบดวยขนตอนตางๆ เรยงตามลาดบดงน

• วเคราะหการเกดการเดนทาง ทาการประมาณคาอตราการเดนทาง และการประยกตการเลอกรปแบบการเดนทางทอางองจากประสบการณ (ไดจากการสบคนขอมลในอดตของพนท ) หรอจากการสารวจในทองทกได

• การวเคราะหการกระจายการเดนทาง

• การประมาณปรมาณจราจรนอกพนทศกษา

• แจกแจงปรมาณการเดนทางไปยงโครงขายถนนทงภายในขอบเขตพนทศกษาและ นอกพนทศกษาโดยใชเทคนคการว เคราะหจดสมดล

• การวเคราะหประสทธภาพและความจของทางแยก ทงทางแยกสญญาณไฟและทางแยกไมมสญญาณไฟ

• ประเมนผลลพธและขอแนะนาเพอนาไปใชประกอบการปรบปรง

5. แกไขแผนทกาหนดไว และนาการปรบปรงทไดรบการ อนมตมารวมไวในแผน 6. จดทารายงานเพอเสนอตอหนวยงานท เปนเจาของงาน



7.1.3. องคประกอบหลกของการศกษาผลกระทบการจราจร องคประกอบหลกทใชในการวเคราะหผลกระทบการจราจร ประกอบดวย การวเคราะหการเกดการเดนทาง การเลอกรปแบบการเดนทาง การกระจายการเดนทาง การแจกแจงการเดนทาง และการวเคราะหทางแยก ดงมรายละเอยดดงตอไปน การเกดการเดนทาง (Trip generation) การประมาณคาการเกดการเดนทางสามารถ วเคราะหแยกกนได ทงสาหรบภายในพนทศกษา และนอกพนทศกษา การเดนทางภายนอกพนท ศกษา ไดแก การเดนทางผ านพนทศกษา ซงอาจเกดจากการ เดนทางทมทงจดตนทางและปลายทางอยภายนอกพนทศกษา ฯลฯ Institute of Transportation Engineering (ITE) ไดแนะนาสมการสาหรบประมาณคาการเกดการเดนทางไวใน ITE’s Trip Generation manual ดงน

)';(lnln

)(bXaTformoriginaltivemultiplicaXbaT

additivebXaT=+=

+= (7.1)

โดยท T = จานวนการเดนทางทงหมดทเกดขน X = ผลรวมทงหมดของ GFA และ GLA หรออาจใชตวชวดอนๆ ท สามารถบอกคณลกษณะและขนาดของโครงการ a, b = คาสมประสทธของแบบจาลอง GFA = พนททงหมดของชน (Gross floor area) GLA = พนททงหมดทเปดใหเชา (Gross leasable area) จานวนการเกดการเดนทางทไดจากการคานวณในปปจจบนจะถกนาไปใชคาดการณจานวนการเกดการเดนทางทจะเกดขนในปอนาคตทกาหนดไวตามกรอบเวลาทใชวเคราะห คา ดงกลาวสามารถคานวณไดโดยใชอตราการเตบโตรายป (Annual growth rate) หรออาจประมาณคาอตราการเตบโตโดยวเคราะหจากขอมลในอดตกได ในกรณททาการวเคราะหในพนททปกตธรรดา ทวไปทมการเจรญเตบโตของชมชนอยางสมาเสมอ การเลอกรปแบบการเดนทาง (Modal split) การเกดการเดนทางทประมาณคาไดจะถก นามาปรบแกใหสอดคลองกบสดสวนการใชระบบ ขนสงสาธารณะและการเดนทางประเภทอนๆ โดยทวไปสดสวนการเลอกรปแบบการเดนทางในโครงการพฒนาทมลกษณะคลายคลงกนในพนท ทมลกษณะปกตธรรมดาทวไป อาจถกนามาประยกตใช ถาในโครงการพฒนาทดาเนนการอยนน ไมไดทาการศกษาการเลอกรปแบบการเดนทางไว



การกระจายการเดนทาง (Trip distribution) ผลลพธจากการวเคราะหการเกดการเดนทางจะอยในรปของผลรวมของเทยวการเดนทางท เกยวของกบโครงการพฒนาททาการวเคราะห การ เดนทางดงกลาวมทงทมงเขาส โครงการ และวงออกจากโครงการ การทราบขอมลจดตนทางของเทยวการเดนทางทมงเขาสโครงการ และจดปลายทางของเทยวการเดนทางทวงออกจากโครงการ นน มความจาเปนอยางยงสาหรบนาไปใชในการวเคราะหเสนทางการเดนทางและการประเมนทาง แยกในขนตอนการแจกแจงการเดนทางและการวเคราะหประสทธภาพของทางแยก การกระจายการเดนทางจะเปนสงทบอกใหทราบถงทศทางการเดนทางทไมเจาะจงเสนทางโดยประเมนจาก ขอมลจดตนทางหรอจดปลายทางของการเดนทางเทยวนนๆ และการแจกแจงการเดนทางจะเปนสง ทบอกใหทราบวาการเดนทางทเกดขนนน กระจายไปตามเสนทางใดบาง การแจกแจงการเดนทาง (Trip assignment) การแจกแจงการจราจรเปนขนตอนทบอกใหทราบวา การเดนทางทเกดขนนนไดกระจายไปตามเสนทางใดบางทอยในโครงขายถนนซงเชอม ระหวางโครงการและ พนทยอยโดยรอบ (ทอยภายในขอบเขตพนทศกษา ) แตละเสนทางจะมการแจกแจงการเดนทางหรอปรมาณจราจรไมเทากน ขนอยกบจดตนทาง -ปลายทาง และลกษณะการจราจรของแตละเสนทาง ดวยเหตน ผลทตามมากคอ บางเสนทางอาจมปรมาณจราจรมาก ขณะทบางเสนทางอาจไมมปรมาณจราจรเพมเตมขนจากเดมเลยกเปนได การวเคราะหทางแยก (Intersection analysis) หลงจากขนตอนการวเคราะหการแจกแจงการเดนทางเสรจสน ปรมาณการเดนทางและจราจรทงหมดทเพมขนจากเดมอนเนองมาจากม โครงการพฒนาเกดขนทงในปปจจบน และปอนาคต จะถกนามาวเคราะหเพอตรวจสอบ ประสทธภาพของโครงขายถนนและทางแยกทมอยในปจจบนวาสามารถรองร บปรมาณจราจรทงหมดไดหรอไม การตรวจสอบดงกลาวทาไดโดยนาปรมาณจราจรทกสวนบนแตละชวงถนนท อยในโครงขายถนนของพนทศกษามารวมกน แลวนาผลรวมดงกลาวไปใชในการวเคราะห ประสทธภาพของถนนและทางแยก ผลรวมของปรมาณจราจรทกสวนของแตละชวงถนน จะ ประกอบดวย 1) ปรมาณจราจรในปจจบน 2) ปรมาณจราจรทเพมขนจากเดมในกรอบเวลาททาการ วเคราะห ซงเปนคาทไดจากการทานายปรมาณจราจรในอนาคตของคาปรมาณจราจรทมอยใน ปจจบน 3) ปรมาณจราจรทเพมขนอนเนองมาจาก การพฒนาโครงการ และ 4) ปรมาณจราจรจากพนทโด ยรอบ ถาผลการวเคราะหสรปวาโครงขายถนนและทางแยกท มอยในปจจบน ไมม ประสทธภาพเพยงพอทจะรองรบผลรวมของปรมาณจราจรทงหมดทจะเกดขนในกรอบเวลาททา การวเคราะห จะตองทาการปรบปรงโครงขายถนนและทางแยกทมอยเดมเพอปองกนการเกดปญหา การจราจรตดขดทอาจเกดขนในอนาคต



7.1.4. การปรบปรงโครงขายถนนโดยรอบโครงการ การศกษาผลกระทบการจราจรทาใหทราบถงขอจากดของโครงขายถนนทจาเปนตองทา การปรบปรงเพอใหการสญจรของยวดยานเปนไปอยางราบรนหลงจากโครงการเปดดาเนนการ ในบางกรณ ขอจากดของโครงขาย ถนนทเกดขนกบการจราจร อาจมมากถงขนาดทตองทาการแกไข การออกแบบโครงการเกอบทงหมดเพอลดผลกระทบทมตอการจราจรในโครงขายถนนโดยรอบ โครงการ โดยทวไปการปรบปรง ดงกลาวแบงออกเปน 3 กลม ไดแก 1) จดเขาถงโครงการ 2) การสญจรภายในโครงการ และ 3) การควบคมความตองการเดนทาง การปรบปรงตาแหนงทางเขา และการสญจรภายในโครงการ สาหรบโครงการขนาดเลกถงขนาดกลาง อาจดาเนนการไดเลยโดยไมตองขออนญาตเจาหนาทภาครฐทเกยวของ สาหรบการปรบปรงขนาดใหญ อาจตองทาเรองขอ อนญาตดาเนนการอยางเปนทางการเนองจาก อาจสงผลกระทบตอเมองในวงกวาง การปรบปรง จดเขาถงโครงการ (Access improvements) เปนการปรบปรงเพออานวยความสะดวกในการเขาสโครงการหรอออกจากโครงการ การปรบปรงหลกๆ ไดแก การขยายความกวาง ของชองทางทจดทางเขา -ออกโครงการ ซงอาจรวมถงการเพมชองจร าจรพเศษสาหรบการเลยว หรอการกลบรถสาหรบยวดยานทมขนาดใหญ อาท รถบรรทก รถพวง หรอรถโดยสาร เปนตน การ ปรบปรงจดเขา-ออกโครงการใหยวดยานสามารถสญจรไดอยางคลองตว เปนการปองกนไมใหเกด แถวคอยขน ซงแถวคอยทวาน ถาเกดขนบรเวณจดเขา -ออกโครงการ อาจสงผลกระทบตอการ ไหลเวยนของกระแสจราจรภายในโครงการ กอใหเกดการจราจรตดขดภายในโครงการ และถา แถวคอยมขนาดยาวมากจนเลยออกไปยงถนนภายนอกโครงการ กอาจสงผลกระทบตอการจราจร โดยรอบ กอใหเกดการจราจรตดขดบนโครงขายถนนโดยรอบโครงการได ดวยเหตน ชอง จราจรบรเวณจดเขา-ออกโครงการควรมความสามารถเพยงพอทจะรองรบปรมาณจราจรสงสดทผานเขา -ออกไดอยางมประสทธภาพและปลอดภย การปรบปรงการสญจรภายในโครงการ (Internal circulation improvements) เปนการปรบปรงเพออานวยความสะดวกในการสญจรภายในโครงการเปนหลก ประเภทของเครองหมายจราจร (Traffic markings) และปายจราจร (Traffic signs) ทเหมาะสม ควรไดรบการตดตงในตาแหนงทถกตองและเหมาะสมเพอ อานวยความสะดวกและความปลอดภยในการสญจร สงสาคญทควรคานงถงในการออกแบบเสนทางสญจรภายในโครงการ ไดแก ประเภทข องยวดยานขนาดใหญทคาดวาจะเขามาภายในโครงการ อาท รถโดยสารสาธารณะ รถรบสงพนกงาน รถบรรทก รบ-สงวสดและขยะ เปนตน รศม การเลยวของถนนควรไดรบการออกแบบโดยคานงถงรศมการเลยวของยวดยานขนาดใหญเหลาน ทจอดรถควรมพนทกวางขวางเพยงพอสาหรบการส ญจร ความสงของเพดานหรอสงกอสรางควรเพยงพอสาหรบความสงของยวดยานขนาดใหญ สะพาน และโครงสรางพนฐาน ควรไดรบการออกแบบใหสามารถรองรบนาหนกของยวดยานเหลานได กา



ปรบปรงดงกลาวนอกจากจะเนนเรองการใชงานแลว ควรคานงถงความสวยงามและมมมองจากชมชนดวย การควบคม ความตองการเดนทาง (Demand management programs) เปนเครองมอทมประสทธภาพสาหรบควบคมจานวนยวดยานทมาใชโครงขายถนน และสญจรภายในโครงการ รวมถงเขามาใชพนทจอดรถภายในโครงการ การประสานความรวมมอกบหนวยงานขนสงภายใน ชมชนในการจดเสนทางการใหบรการระบบขนสงสาธารณะใหสอดคลองกบความตองการของ ผคนทตองการเดนทางมายงโครงการ หรอการสรางแรงจงใจแกผเดนทาง อาท การใหสทธพเศษ การยกเวนคาทจอดรถ ฯลฯ เปนแนวทางหนงทมประสทธภาพในการลดจานวนยวดยานทเขามายงโครงการ ในกรณทโครงการมลกษณะเปนศนยกลางการจางงานขนาดใหญ การเหลอม เวลาหรอยดหยนเวลา ทางาน กเปนวธการหนงทชวยลดความหนาแนนของการจราจรโดยเฉพาะอยา งยงในชวงเวลาเรงดวน 7.2. การศกษาการจอดรถ พนทจอดรถเปนสวนหนงของระบบขนสงทมอทธพลตอการเดนทางของผ คน ไมวาจะ เปนการเลอกรปแบบการเดนทาง ความหนาแนนของปรมาณจราจรในเขตเมอง หรอคาใชจายใน การเดนทาง เปนตน ดวยเหตน การจดพนทจอดรถทมรปแบบเหมาะสมและเพยงพอกบความ ตองการ จงเปนสงจาเปนโดยเฉพาะอยางยงในพนททมการจราจรหนาแนนและมความ ตองการใชทจอดรถสง 7.2.1. ประเภทของการศกษาการจอดรถ โดยทวไปการศกษาการจอดรถประกอบดวย การศกษาความเปนไปไดทางการลงทน การออกแบบประโยชนการใชงาน การออกแบบโครงสราง และการศกษาความตองการใชงานทจอดรถ อยางไรกด เนอหาในบทนจะมงเนนไปทกา รศกษาความตองการใชงานทจอดรถและการออกแบบประโยชนการใชงานเปนสาคญ การศกษาดงกลาวแบงออกไดเปน 3 วธ ไดแก การศกษาแผนหลก การศกษาแบบจากด และการศกษาเฉพาะพนท การศกษาแผนหลก (Comprehensive studies) เปนการศกษาการจอดรถแบบครอบคลมทงพนท เ ชน การศกษาการจอดรถของพนทศนยกลางธรกจ (Central business district, CBD) เปนตน โดยมวตถประสงคหลกเพอหาความตองการการใชพนทจอดรถเปนสาคญ ทงนความตองการใช พนทจอดรถอาจถกควบคมโดยเงอนไขและสภาพของชมชน ทาใหไมสามารถบงบอกความ ตองการใชพนทจอดรถทแทจรงได การสารวจขอมลภาคสนามจะทาใหไดขอมลทจา เปนสาหรบการออกแบบ ไมวาจะเปน ขอมลพฤตกรรมการเดนทาง ความตองการใชพนทจอดรถ และ พฤตกรรมการใชพนทจอดรถ เปนตน ขอมลความตองการใชพนทจอดรถ จะถกนามาสรางเปน



แบบจาลองเพอใชในการทานายความตองการใชพนทจอดรถในปอนาคต โดยมตวแปรทจาเปนสาหรบการสรางแบบจาลอง ไดแก การเตบโตของประชากร ขอมลสวนบคคล แนวโนมทางสงคม และเศรษฐกจภายในชมชน รวมถงขอมลพฤตกรรมการเลอกรปแบบการเดนทางของคนในชมชน ผลลพธทไดจากการวเคราะห และแบบจาลองคาดการณความตองการใชพนทจอดรถ จะทาใหทราบถงขอจากดของพนททจาเปนตองไดรบการแกไข เพอปองกนปญหาอนอาจเกดจากการจอด รถ แนวทางการพฒนาพนทหรอการวเคราะหทางเลอก (Alternative analysis) จะถกนามาใชเพอรบมอกบปญหาท อาจเกดขน โดยม ขอทควรพจารณาในการดาเนนการ อาท 1) การสนบสนนหรอควบคมการใชรถยนต 2) การระบผทไดรบผลประโยชนหลกจากพนทจอดรถ และแนวทางในการคดแยกกลมทไมใชผใชพนทจอดรถหลกในพนท 3) การกาหนดตารางการชาระคาทจอดรถ 4) การพจารณาประเดนทเกยวของกบระยะเขาถงพนทโดยมงเนนในเรองของความสะดวกและปลอดภย 5) ความพงพอใจของหนวยงานรฐและภาคเอกชน 6) การกาหนดการใชพนท และ 7) เงนลงทนและคาใชจายหรอรายไดในอนาคต การศกษาแบบจากด (Limited studies) จะมความคลายคลงกบการศ กษาแผนหลกแตจะลดขนาดและขอบเขตของการศกษาในบางเรอง โดยทวไปจะเปนการศกษาทเจาะจงไปทพนทจอดรถ ประเภทใดประเภทหนงโดยเฉพาะเทานน และจะเปนการศกษาเฉพาะสภาพการณปจจบนโดยไมม การพฒนาแบบจาลองเพอใชในการทานายความตองการใชพนทจอดรถในอนาคต การศกษาเฉพาะพนท (Site-specific studies) เปนการศกษาเฉพาะเจาะจงในพนทศกษาพนทใดพนทหนงเทานน เปนการศกษาทเนนการวเคราะหในรายละเอยดมากขน ไมวาจะเปน การศกษาสภาพปจจบน การวางแผน หรอการขยายการใชพนท พนทเฉพาะสาหรบการศกษา ประเภทน ไดแก โรงพยาบาล มหาวทยาลย หางสรรพสนคา แหลงทพกอาศย สา นกงาน และแหลงอตสาหกรรม เปน ตน รายละเอยดของสภาพปจจบนของความตองการใชพนทจอดรถ และพนทรองรบความตองการ ดงกลาว จะไดรบการประเมนและใชสาหรบคาดการณความตองการทมแนวโนมจะเกดขนในอนาคต การศกษาประเภทนจะใหความสาคญกบความหลากหลายของกลม คนทจะมาใชพนทจอดรถ เนองจากกลมคนทแ ตกตางกน จะมพฤตกรรมการใชพนทจอดรถตางกน ซงจะสงผลตอระยะเวลาในการครอบครองชองจอดรถทตางกนดวย การเปลยนลกษณะการใชพนท หรอลกษณะการใชพนทมความผสมผสานกน อาจทาใหผศกษาและวางแผนตองใหความสาคญกบ ประเภทยวดยานทจะมาใชพนทจอดรถมาก ขน ยกตวอยาง พนทนคมอตสาหกรรม จะมยวดยานทม ขนาดแตกตางกนมาใชทจอดรถ อาท รถพวง รถบรรทก รถยนสวนบคคล เปนตน ขนาดของ ยวดยานทตางกนนอาจสงผลถง การไหลเวยนกระแสจราจรภายในพนทจอดรถ และ การตดขดบรเวณชองทางเขา -ออกทจอดรถได ถาไดรบการออกแบบอยางไมเหมาะสม



7.2.2. การวเคราะหการจอดรถ ในการศกษาพนทจอดรถนน จะมตวชวดสาคญ ไดแก การครอบครองพนทจอดรถ (Occupancy) การสะสมของยวดยาน (Accumulation) การครอบครองชองจอดรถ (Turnover) และเวลาเฉลยในการครอบครองพนทจอดรถ (Average duration of occupancy) โดยสามารถคานวณไดจากสมการตอไปน การครอบครองพนทจอดรถ = 100 × (7.2) การสะสมของยวดยาน = จานวนยวดยานทงหมดทจอดอย ณ เวลาท ทาการศกษา (7.3) การครอบครองชอง จอดรถ = จานวนยวดยานทใชชองจอดรถเดมอยางตอเนองในชวงเวลา (7.4) ททาการศกษา (ถาครอบครองเปนเวลา 4 ชวโมงหรอนานกวา นนในชวงเวลา 8 ชวโมงททาการศกษา ถอวามอตราการครอบ ครองชองจอดรถสง ) เวลาเฉลยในการครอบครองพนทจอดรถ = (7.5)

N

tN

ii∑

== 1

โดยท ti คอ ชวงเวลาการครอบครองพนทจอดรถของยวดยานคนท i 7.2.2.1. ความตองการใชพนทจอดรถ ความตองการใชพนทจอดรถ (Parking demand) สามารถประเมนไดจากคณลกษณะของพนทศ กษาทบงบอกทางออมถงปรมาณยวดยานทอาจเดนทางเขามายงพนทศกษานน คณลกษณะท นยมใชในการวเคราะห ไดแก พนททงหมดของชน (Gross floor area, GFA) และพนททงหมดท เปดใหเชา (Gross leasable area, GLA) ในทางปฏบต ความตองการใชพนทจอ ดรถอาจประมาณไดจากตารางสดสวนพนทจอดรถดงแสดงในตารางท 7.1

จานวนพนททถกครอบครอง พนท จอดรถทงหมด

ผลรวมของเวลาครอบครองพนทจอดรถของยวดยานแตละคน จานวนยวดยานทงหมดทเขามาจอดในพนท



ตารางท 7.1 สดสวนพนทจอดรถตอ 1,000 ตารางฟตของพนททงหมดทเปดใหเชา (Gross leasable area, GLA)

สดสวนการใชพนท ของโรงภาพยนต รานอาหาร และสถานทเพอความบนเทงอนๆ ขนาดรวมของพนท ทเปดใหเชา (Total GLA) 0% 5% 10% 15% 20%

0-399,999 4.00 4.00 4.00 4.15 4.30 400,000-419,999 4.00 4.00 4.00 4.15 4.30 420,000-439,999 4.06 4.06 4.06 4.21 4.36 440,000-459,999 4.11 4.11 4.11 4.26 4.41 460,000-479,999 4.17 4.17 4.17 4.32 4.47 480,000-499,999 4.22 4.22 4.22 4.37 4.52 500,000-519,999 4.28 4.28 4.28 4.43 4.58 520,000-539,999 4.33 4.33 4.33 4.48 4.63 540,000-559,999 4.39 4.39 4.39 4.54 4.69 560,000-579,999 4.44 4.44 4.44 4.59 4.74 580,000-599,999 4.50 4.50 4.50 4.65 4.80 600,000-2,500,000 4.50 4.50 4.50 4.65 4.80

ทมา: ดดแปลงจาก Urban Land Institute, Parking Requirements for Shopping Centers, 2nd Edition, Washington DC, 1999 อางถงใน Roess, Prassas, and McShane (2004) พจารณาตวอยางตอไปน : หางสรรพสนคาตา งจงหวดแหงหนงทกาลงจะกอสราง มพนท เปดใหเชาสาหรบการลงทนทงสน 1,000,000 ตารางฟต รอยละ 15 ของพนททงหมดถกจดสรรไว สาหรบโรงภาพยนต รานอาหาร และแหลงบนเทงอนๆ จากขอมลดงกลาวผออกแบบควรจดพนท จอดรถไวเปนจานวนเทาไร พจารณาต ารางท 7.1 ในกรณน สดสวนพนทจอดรถมคาเทากบ 4.65 ทตอ 1,000 ตารางฟตของพนททงหมดทเปดใหเชา ดงนนจานวนพนทจอดรถทตองจดเตรยมไว จะตองเทากบ

000,1000,000,165.4 ×=

650,4= ทจอดรถ ความตองการใชพนท จอดรถอาจประมาณโดยพจารณารายละเอยดของขอมลมากยงขน โดยใชสมการตอไปน

O

prPRKND ×= (7.6)

โดยท D = ความตองการใชพนทจอดรถ หนวย ทจอดรถ N = ขนาดของกจกรรมทระบดวยตวชวดทเหมาะสม (พนทท งหมดของชน การจางงาน หนวยทพกอาศย หรอหนวยของการใชประโยชนพนทอนๆ ทเหมาะสม)



K = สดสวนของการเกดกจกรรมทจดปลายทางในชวงเวลาใดเวลาหนง R = คน-จดปลายทาง ตอวน (หรอหนวยเวลาอนๆ ) ตอหนวยของ กจกรรม P = สดสวนของผเดนทา งทมาถงพนทศกษาดวยรถยนต O = คาการครอบครองเฉลยของรถยนต pr = สดสวนของผคนทมวตถประสงคหลกเพอประกอบกจกรรมทสอดคลอง กบลกษณะการใชพนทของพนทศกษา เพอเปนการแสดงตวอยางการ คานวณ จงพจารณาตวอยางตอไปน ศนยการคาแหง หนงมพนท 400,000 ตารางฟต ตงอยใจกลางพนทศนยกลางธรกจ (CBD) ของเมอง โดยมขอมลพนฐานดงน

• โดยประมาณรอยละ 40 ของผซอสนคาทงหมดอยในพนทศนยกลางธรกจเพอวตถประสงค อนๆ ทไมเกยวของกบการจบจายใชสอยในศนยการคา (pr = 0.60)

• โดยประมาณรอยละ 70 ของผซอสนคาเดนทางมายงศนยการคาโดยรถยนต (P = 0.70)

• การเกดกจกรรมทงหมดโดยประมาณ ณ จดปลายทางเทากบ 45 คน-จดปลายทาง ตอ 1,000 ตารางฟตของ GLA ในจานวนน รอยละ 20 ของกจกรรมทงหมด เกดขนในชวงการสะสม ตวของการจอดรถสงสด (R = 45, K = 0.20)

• คาเฉลยการครอบครองพนทจอดรถของยวดยานเทากบ 1.5 คนตอคน (O = 1.5) กาหนดใหหนวยของขนาดพนทเปน 1,000 ตารางฟตของ GLA ดงนน จะได N = 400 จากสมการท (7.6) คาความตองการใชพนทจ อดรถสงสด สามารถคานวณไดดงน

5.1

60.070.04520.0400 ××××=D

= 1,008 ทจอดรถ 7.2.2.2. ความสามารถในการรองรบความตองการใชพนทจอดรถ การประมาณจานวนยวดยานทสามารถเขาใชพนทจอดรถไดในชวงเวลาทกาหนด เปนการ วเคราะหเพอตรวจสอบความสามารถในการรองรบความตองการใชพนทจอดรถ (Parking supply) ในกรณทเปนทจอดรถแบบจอดชดขอบ (Curb parking) เราสามารถประมาณคาจานวนชองจอดรถ ทสามารถรองรบความตองการใชพนทจอดรถไดจากขอแนะนา ดงน



• สาหรบการจอดแบบขนานขอบถนน: ความยาวชองจอดรถเทากบ 23 ฟตตอชอง

• สาหรบการจอดแบบทามมกบขอบถนน : ความยาวชองจอดรถเทากบ 12 ฟตตอชอง

• สาหรบการจอดทามม o90 กบขอบถนน : ความยาวชองจอดรถเทากบ 9.5 ฟตตอชอง รปท 7.1 แสดงตวอยางของระบบการกาหนดรหสแบบงายสาหรบ การสารวจขอมลพนทจอดรถแบบชดขอบถนนในเมองทมรปแบบการจดพนทข องเมองเปนแบบตาราง และรปท 7.2 แสดงตวอยางแบบบนทกขอมลสาหรบการ สารวจการจอดรถแบบชดขอบถนน

รปท 7.1 การกาหนดรหสแบบงายสาหรบการสารวจขอมลพนทจอดรถแบบชดขอบถนนในเมอง ทมา: Roess, Prassas and McShane (2004)

ในกรณทมการกาหนด ขอบงคบและชวงเวลาทอนญาตใหจอดรถได จานวนทจอดรถทสามารถรองรบความตองการใชพนทจอดรถ และระยะเ วลาเฉลยของการจอดรถจะไดรบอทธพลจากปจจยดงกลาว ในกรณน เราสามารถประมาณคาความสามารถในการรองรบความตองการใช พนทจอดรถในชวงเวลาทกาหนด ไดจากส มการตอไปน

FD

NTP n ×

⎟⎟⎟

⎠

⎞

⎜⎜⎜

⎝

⎛=∑

(7.7)



โดยท P = ความสามารถในการรองรบความตองการใชพนทจอดรถ หนวย คน N = จานวนทจอดรถตามประเภทของการจอดรถและเวลาทจากด T = ชวงเวลาทจานวนทจอดรถ N วาง ในชวงเวลาททา การศกษา หนวย ชวโมง D = คาเฉลยของระยะเวลาททาการจอดในชวงเวลาททาการศกษา หนวย ชวโมงตอคน F = คาปจจยความไมเพยงพอทถกนามาพจารณาสาหรบการครอบครองชอง จราจร มคาอยระหวาง 0.85 ถง 0.95 และจะเพมขนเมอคาเฉลยของ ระยะเวลาททาการจอด (D) เพมขน

รปท 7.2 แบบบนทกขอมลสาหรบการสารวจการจอดรถแบบชดขอบถนน ทมา: Roess, Prassas and McShane (2004)

พจารณาตวอยางตอไปน จากการศกษาพนทจอดรถในชวงเวลา 11 ชวโมง พบวา มทจอด รถ 450 ท ซงวางพอสาหรบช วงเวลา 12 ชวโมง ทจอดรถ 280 ท ซงวางพอสาหรบชวงเวลา 6 ชวโมง ทจอดรถ 150 ท ซงวางพอสาหรบชวงเวลา 7 ชวโมง และทจอดรถ 100 ท ซงวางพอสาหรบชวงเวลา 5 ชวโมง คาเฉลยของระยะเวลาทใชในการจอดรถเทากบ 1.4 ชวโมง ความสามารถในการรองรบความตองการใชพนทจอดรถสามารถคานวณไดจาก

90.04.1

)5100()7150()6280()12450[(×⎟⎠⎞

⎜⎝⎛ ×+×+×+×

=P

= 5,548 คน



จากผลลพธทไดน หมายความวาพนทจอดรถน มทวางเพยงพอสาหรบรถยนต 5,548 คน สามารถเขาจอดไดในชวงเวลา 11 ชวโมงททาการศกษา แตไมไดหมายความวารถยนตท ง 5,548 คน น จะ สามารถเขามาใชบรการพนทจอดรถ นได พรอมๆ กน 7.2.2.3. การสะสมของยวดยาน ชวงเวลาทใชในการจอดรถ และการครอบครองชองจอดรถ การสะสมของยวดยาน (Parking accumulation) หมายถง จานวนยวดยานทงหมดทจอดอย ณ เวลาททาการศกษา ชวง เวลาทใชในการจอดรถ (Parking duration) หมายถง ชวงเวลาทรถยนตคนใดๆ ใชในการจอดในพนทจอดรถ และการครอบครองชองจอดรถ (Turnover) หมายถง จานวนยวดยานทใชชองจอดรถเดมอยางตอเนองในชวงเวลาททาการศกษา ถาครอบครองเปนเวลา 4 ชวโมงหรอนานกวานนในชวงเวลา 8 ชวโมงททาการศกษา ถอวามอตราการครอบครองชองจอดรถ สง ตวอยาง คาเฉลยของเวลา ทใชในการจอดรถในเขตเมองจาแนกตามวตถประสงคการเดนทาง ดงแสดงในตารางท 7.2 ตารางท 7.2 คาเฉลยของเวลาทใชในการจอดรถในเขตเมองจาแนกตามวตถประสงคการเดนทาง

เวลาเฉลย (ชวโมง นาท )

วตถประสงคการเดนทาง

เมอง Boston (1972)

เมอง Charlotte (1987)

ไปทางาน

• ผจดการ

• นายจาง

• รวมทงหมด

5 ชวโมง 30 นาท 5 ชวโมง 59 นาท

8 ชวโมง 8 นาท

ธรกจสวนตว 2 ชวโมง 6 นาท


พนกงานขายหรอลกจาง 2 ชวโมง 14 นาท


ใชบรการตามสถานทตางๆ

• พกผอน สนทนาการ

• ซอสนคา

• อนๆ

2 ชวโมง 9 นาท 2 ชวโมง 18 นาท 1 ชวโมง 57 นาท 3 ชวโมง 12 นาท

1 ชวโมง 29 นาท 4 ชวโมง 17 นาท

รวมทกวตถประสงคการเดนทาง (เฉลย)



ทมา: ดดแปลงจาก Eno Foundation for Transportation, Weant, R. and Levinson, H., Parking, Westport, CT, 1990 อางถงใน Roess, Prassas, and McShane (2004)



คาเฉลยของเวลาทใชในการจอดรถ สามารถคานวณไดจากสมการตอไปน

T

xx

N

IXND

∑ ××=

)( (7.8)

โดยท D = ระยะเวลาเฉลยทใชในการจอดรถ หนวย ชวโมงตอคน Nx = จานวนยวดยานทจอดเปนเวลา x ชวงเวลา X = จานวนชวงเวลาททาการจอดรถ I = ระยะเวลาทใชในการสงเกตชวงเวลาจอดรถ หนวย ชวโ มง NT = จานวนยวดยานรวมทไดจากการสงเกตการจอดรถ การครอบครองชองจอดรถ (Turnover) สามารถแสดงในรปของคาอตราการครอบครองชองจอดรถ (Turnover rate, TR) และสามารถคานวณไดจากสมการตอไปน

SS

T

TPNTR×

= (7.9)

โดยท TR = อตราการครอบครองชองจอดรถ หนวย คนตอชองตอชวโมง NT = จานวนยวดยานรวมทไดจากการสงเกตการจอดรถ PS = จานวนยวดยานทงหมดทจอดในชองจอดรถอยางถกตองตามระเบยบ TS = ระยะเวลาทใชในการศกษา หนวย ชวโมง ตวอยางของแบบบนทกขอมลสาห รบการสารวจการจอดรถยนตในชองจอด ดงแสดงในรปท 7.3



รปท 7.3 แบบบนทกขอมลสาหรบการสารวจการจอดรถยนตในชองจอด ทมา: Institute of Transportation Engineers (1976) อางถงใน Roess, Prassas, and McShane (2004)

ขอมลทไดจากการสารวจ จะถกนาไปวเคราะหดงแสดงในตารางท 7.3 ตารางท 7.3 ขอมลทไดจากการสารวจการจอดรถ

Accumulation for interval (1,500 Total stalls) Block No. 8:00 8:30 9:00 9:30 10:00 10:30 11:00 11:30 12:00 12:30 1:00 1:30 2:00 2:30 3:00 61 6 7 12 13 11 12 13 10 11 10 12 10 10 7 8 62 5 10 15 14 16 18 17 15 15 10 9 9 7 7 8 . . .

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 180 7 8 13 13 18 14 15 15 11 14 16 10 9 9 6 181 7 5 18 16 12 14 13 11 11 10 10 10 6 6 5 Total 806 900 1,106 1,285 1,311 1,300 1,410 1,309 1,183 1,002 920 935 970 726 694

(a) Summarizing field sheets for accumulation totals

Number of interval parked Block face No. 1 2 3 4 5 6 61 28 62 32 . . .

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 180 24 15 12 10 3 0 181 35 17 11 9 4 2

Total 875 490 308 275 143 28

∑ = 2,119 total parkers observed

(b) Summarizing field sheets for duration distribution

ทมา: ดดแปลงจาก Roess, Prassas, and McShane (2004)



จากขอมลในตารางท 7.3 และสมการท (7.8) และสมการท (7.9) สามารถคานวณระยะเวลาเฉลยทใชในการจอดรถ และอตราการครอบครองชองจอดรถ ไดดงน

119,2)]5.0628()5.05143()5.04275()5.03308()5.02490()5.01875[( ××+××+××+××+××+××

=D

D = 1.12 ชวโมงตอคน และอตราการครอบครองชองจอดรถ หาไดจาก

20.07500,1

119,2=

×=TR คนตอชองตอชวโมง

7.2.3. การออกแบบทจอดรถ 7.2.3.1. ประเภทของทจอดรถ ทจอดรถอาจแบงออกกวางๆ ไดเปน 2 ประเภท ไดแก ทจอดรถสาธารณะและทจอดรถสวนบคคล ทจอดรถสาธารณะ (Public parking) แบงออกไดเปน การจอดชดขอบถนน (Curb-side parking) และการจอดทไมเกยวของกบถนน (Off-street parking) การจอดชดขอบถนน อาจเปนแบบเกบเงนคาจอดหรอเปนแบบไมคดคาจอดกได และอาจเปนแบบมการควบคมการจอดหรอไมม การควบคมกได ในกรณทมการควบคม เชน การหามจอดในชวงเรงดวนเนองจากการจอดชดขอบ อาจกดขวางการจราจร ในชวงเรงดวนมยวดยานสญจรเปนจานวนมาก อาจทาใหเกดการจราจรตดขดได หรอการหามจอดในชวงเวลากลางคน เพอปองกนการโจรกรรมจากมจฉาชพ เปนตน โดยทวไปในพนทเขตเมอง หรอศนยกลางธรกจและชมชน การจอดชดขอบถนนมกเปนแบบเกบ เงนคาจอด และมการควบคมดวย การจอดทไมเกยวของกบถนน มกเปนการจอดในชองจอดรถ หรอลานจอดรถทอยในอาคาร หรออาคารทถกสรางขนเพอจอดรถโดยเฉพาะ ผดาเนนการทจอดรถ ประเภทนอาจเปนไดทงหนวยงานรฐและเอกชน สาหรบทจอดรถสวนบคคล (Private parking) ไดแก การจอดรถตาม อาคารบานเรอน และโรงจอดรถของอาคารทพกอาศย เปนตน



7.2.3.2. การออกแบบมตของชองจอดรถ การออกแบบมต (Dimensions) ของชองจอดรถ จะพจารณารถยนตออกเปน 2 ประเภท ตามขนาด ไดแก รถยนตขนาดใหญ (Large cars) และรถยนตขนาดเลก (Small cars) โดยมขนาดมาตรฐานทใชในการออกแบบดงแสดงในรปท 7.4

รปท 7.4 ขนาดมาตรฐานของขนาดรถยนตทใชในการออกแบบ ทมา: Roess, Prassas, and McShane (2004)

การออกแบบความกวางของชองจอดรถ จะตองเผอ ชอง วาง ไวสาหรบการเปดประตรถ ชองวางทวานจะมขนาดนอยทสดเทากบ 22 นว ไปจนถง 26 นว จากรปท 7.4 ดงนนสาหรบรถยนตขนาดใหญ ความกวางของชองจอดรถจะอยในชวง 77 + 22 = 99 นว (8.25 ฟต) ถง 77 + 26 = 103 นว (8.58 ฟต) สาหรบรถยนตขนาดเลก ความกวางของชองจอดรถจะอยในชวง 66 + 22 = 88 นว (7.3 ฟต) ถง 66 + 26 = 92 นว (7.7 ฟต) โดยทวไป ตามมาตร ฐานการออกแบบความกวางชองจอดรถ มกกาหนดใหมความกวางเทากบ 7.6 ฟต สาหรบรถยนตขนาดเลก หรออาจตรวจสอบจากคมอทแนะนาโดย The Institute of Transportation Engineers (1994) ดงแสดงในตารางท 7.4 ความยาวของชองจอดรถ คอ ระยะทวดขนานไปในทศทางการจอดททา มมกบขอบตามทกาหนด โดยทวไปจะมคาเทากบความยาวของรถทใชเปนมาตรฐานในการออกแบบ บวกดวย ชองวาง 6 นว ทตองเผอไวสาหรบกนชนรถ ดงนน จากรปท 7.4 สาหรบรถยนตขนาดใหญ ความยาวชองจอดรถจะเทากบ 215 + 6 = 221 นว (18.4 ฟต) และสาหรบรถยนตขนาดเลก จะเทากบ 175 + 6 = 181 นว (15.1 ฟต) สาหรบความลกของชองจอดรถ คอ ความยาวของชองจอดรถทวดใน แนวตงฉากกบขอบ โดยทวไป ถาชองจอดรถทามมใดๆ กบขอบ ความลกของชองจอดรถจะสนกวา ความยาวของชองจอดรถ ในกรณทชองจอดรถทามม o90 กบข อบ ความลกและความยาวของชองจอดรถจะมขนาดเทากน The Institute of Transportation Engineers (1994) ไดแนะนาแบบจาลอง



สาหรบออกแบบและวางผงทจอดรถไวดงแสดงในรปท 7.5 และ 7.6 และขอแนะนาสาหรบการวางผงทจอดรถในกรณทมทงยวดยานขนาดเลกและขนาดใหญมาใชทจ อดรถรวมกน ดงแสดงในรปท 7.7 ตารางท 7.4 ขอกาหนดในการออกแบบความกวางชองจอดรถสาหรบกลมผใชบรการทแตกตางกน

การครอบครองชองจอดรถ ระดบชนของพนทจอดรถ

ความกวางชองจอดรถ (ฟต) ตา กลาง สง

กลมผใชบรการ

A 9.00 ผใชบรการเชาพ นท ธนาคาร รานอาหารจานดวน และผใชบรการอนๆ ทตองจอดรถไวนานๆ

B 8.75 ผใชบรการเชาพนท ผเขาเยยมชม พนท

C 8.50 ผเขาเยยมชมพนท พนกงานบรษท ทพกอาศย สนามบน โรงพยาบาล

D 8.25 อตสาหกรรม ผเดนทางไปทางาน มหาวทยาลย

ทมา: ดดแปลงจาก The Institute of Transportation Engineers, Guideline for parking Facility Location and Design: A Recommended Practice of the ITE, Washington DC., 1994 อางถงใน Roess, Prassas, and McShane (2004)

รปท 7.5 องคประกอบของแบบจาลองพนทชองจอดรถ ทมา: The Institute of Transportation Engineers, Guideline for parking Facility Location and Design: A Recommended Practice of

the ITE, Washington DC., 1994 อางถงใน Roess, Prassas, and McShane (2004)



รปท 7.6 ขนาดขององคประกอบพนทชองจอดรถรปแบบตางๆ ทมา: The Institute of Transportation Engineers, Guideline for parking Facility Location and Design: A Recommended Practice of

the ITE, Washington DC., 1994 อางถงใน Roess, Prassas, and McShane (2004)



รปท 7.7 การวางผงพนทจอดรถและรปแบบของชองจอดรถในกรณทมยวดยานขนาดเลกและขนาด ใหญมาใชทจอดรถรวมกน

ทมา: The Institute of Transportation Engineers, Guideline for parking Facility Location and Design: A Recommended Practice of the ITE, Washington DC., 1994 อางถงใน Roess, Prassas, and McShane (2004)

7.2.3.3. โรงจอดรถ โรงจอดรถ (Parking garage) สามารถจาแนกไดเปน 2 กลมใหญ ตามลกษณะการทาหนาท ของทางลาดเชอม (Ramps) ภายในโรงจอดรถ ไดแก

• ระบบเนนความคลองตว (Clearway systems) โรงจอดรถรปแบบนจะมทางลาดเชอมสาหรบสญจรระหวางชนแยกจากกนอยางเดดขาดจากทางลาดเชอมสาหรบใชเปนทาง เขา-ออกจากโรงจอดรถ

• ระบบเนนการเชอมตอระหวางพนท (Adjacent parking systems) โรงจอดรถรปแบบนจะมทางลาดเชอมบางสวนหรอทงห มดททาหนาทเปนจดเชอมตอทนายวดยานเขาไปสพนท จอดรถทอยชนตดๆ กน



ระบบการสญจรแบบตางๆ ภายในโรงจอดรถ ดงแสดงในรปท 7.8

รปท 7.8 รปแบบของระบบสญจรภายในโรงจอดรถ ทมา: ดดแปลงจาก Eno Foundation for Transportation, Weant, R. and Levinson, H., Parking, Westport, CT, 1990

อางถงใน Roess, Prassas, and McShane (2004)



นอกจากนในปจจบน โรงจอดรถระบบลฟท (Elevator parking garage) เปนโรงจอดรถอกรปแบบหนงทไดรบความนยมในหลายประเทศ เนองจากมจดเดนในเรอง การประหยดพนทในการกอสราง และใชพนทนอยสาหรบใชเปนชองจอดรถ ดงแสดงตวอยางในรปท 7.9 และ 7.10

รปท 7.9 ทางเขาโรงจอดรถระบบลฟทในประเทศญปน

รปท 7.10 โรงจอดรถระบบลฟทในประเทศอนเดย ทมา: http://www.suvidhaparklift.com



คาถามทายบท 1. คอนโดมเนยมทกาลงจะกอสรางขนใหมมจานวนหองพกทงสน 600 หนวย จงหาวาความ

ตองการใชพนทจอดรถสงสด (Peak parking demand) สาหรบคอนโดมเนยมนมคาเทาไร สมมตวาคอนโดมเนยมดงกลาว สรางอยในตาแหนงทระบบขนสงสาธาร ณะไมสามารถเขาถงไดเลย

2. ศนยการคาแหงหนงทกาลงจะสรางขนใหม มพนทประกอบกจกรรมทางการคา (GLA) ทงสน 600,000 ตารางฟต เมอสรางเสรจแลวคาดหวงวารอยละ 10 ของพนทภายในจะถกใชเปนโรงภาพยนตและรานอาหาร จากขอมลดงกลาวจงวเคราะหหาความ ตองการใชพนทจอดรถสงสดของศนยการคาแหงน

3. จากคาถามขอท 1 และ 2 ความสามารถในการรองรบความตองการใชพนทจอดรถทผวางแผนตองเตรยมไวสาหรบความตองการใชพนทจอดรถในคาถามขอท 1 และ 2 คดเปนจานวนเทาไร

4. สานกงานแหงหนงตองการจางพนกงานประ จาจานวน 2,000 ตาแหนง เพอทางานในตาแหนง ตางๆ คนนอกพนท ทเขาเยยมชมสานกงานถอวามนอยมาก พนกงานแตละคนเดนทางคดเปน 1 คน-จดปลายทาง ตอวน ในการเดนทางดงกลาว คาดวารอยละ 35 เปนการเดนทางทเกดขน ในชวงเรงดวน มเพยงรอยละ 7 ของพนกงานทมายงสานกงานดวยระบบขนสงสาธารณะ กาหนดใหคาเฉลยของการครอบครองพนทจอดรถเทากบ 1.3 จากขอมลดงกลาว จงหาความตองการใชพนทจอดรถสงสดสาหรบสานกงานแหงน

5. ในการศกษาการจอดรถครงหนง พบวาคาเฉลยของเวลาทใชในการจอดรถมคาเทากบ 35 นาท และมทวางสาหรบการจอดในชวงเวลา 14 ชวโมงททาการศกษา (ตงแต 6.00 น. ถง 20.00 น.) กาหนดคาประสทธผลของทจอดรถเทากบ 0.90 จงหาจานวนยวดยานทเขาจอดในพนทจอดรถในชวงเวลา 14 ชวโมง

Documents

บททีÉ 7 ผลกระทบการจราจรและการศึกษาการจอดรถ 7... · บทที่ 7 ผลกระทบการจราจรและการศกษาการจอดรถึ