1 Ppz Varazdinske Zupanije Osnovni

REPUBLIKA HRVATSKA VARADINSKA UPANIJA upanijski zavod za prostorno ureenje

PROSTORNI PLAN VARADINSKE UPANIJE

Varadin, svibanj 2000. godine

REPUBLIKA HRVATSKA VARADINSKA UPANIJA Klasa: 350-02/99-01/8 Urbroj: 2186/1-01-00-16 Varadin, 18. svibnja 2000. Na temelju lanka 19. stavka 1. Zakona o prostornom ureenju ("Narodne novine" br. 30/94., 68/98. i 35/99.), suglasnosti Ministarstva prostornog ureenja, graditeljstva i stanovanja Klasa: 350-02/99-04/64 Urbroj: 531-04/1-00-5/V od 19. sijenja 2000. godine i lanka 15. toke 9. Statuta Varadinske upanije ("Slubeni vjesnik Varadinske upanije" br. 8/99. - proieni tekst i 18/99), upanijska skuptina Varadinske upanije na sjednici odranoj 18. svibnja 2000. donosi

ODLUKU o donoenju Prostornog plana Varadinske upanije lanak 1. Donosi se Prostorni plan Varadinske upanije. lanak 2. Prostorni plan Varadinske upanije sastavni je dio ove Odluke i sadri: Tekstualni dio: Uvod I Obrazloenje 1. Polazita 2. Ciljevi prostornog razvoja i ureenja 3. Plan prostornog ureenja II Odredbe za provoenje Grafiki dio: Kartografski prikazi: 1. Koritenje i namjena prostora 2. Infrastrukturni sustavi 3. Uvjeti koritenja, ureenja i zatite prostora

Grafiki prilozi - kartogrami: 1. Teritorijalno-politiki ustroj 2. Administrativna sjedita i razvrstaj dravnih i upanijskih cesta 3. Sustav naselja i razvojnih sredita 4. Infrastrukturni sustavi 5. Postupanje s otpadom lanak 3. Danom stupanja na snagu Odluke o donoenju Prostornog plana Varadinske upanije, prostorni planovi podruja bivih opina Varadin, Ivanec, Ludbreg i Novi Marof, ostaju na snazi do donoenja prostornih planova ureenja opina/gradova, osim u dijelovima koji su protivni Prostornom planu Varadinske upanije. Stupanjem na snagu odluke o donoenju prostornog plana ureenja opine/grada prestaje vaiti dio Prostornog plana bive opine za to podruje. lanak 4. Tekstualni dio Prostornog plana Varadinske upanije objavit e se u "Slubenom vjesniku Varadinske upanije", a kartografski prikazi se uvaju u upanijskom zavodu za prostorno ureenje Varadinske upanije. lanak 5. Ova Odluka stupa na snagu osmog dana od dana objave u "Slubenom vjesniku Varadinske upanije".

PREDSJEDNIK: Dragutin Gloini, dipl.ing.

PROSTORNI

PLAN

VARADINSKE UPANIJE

Nositelj izrade: upanijski zavod za prostorno ureenje Varadinske upanije

Struni tim Zavoda: Ravnatelj i voditelj tima: Davorin Gregurini, dipl. in. prometa Koordinatori, savjetnici i suradnici: Tanja Martinec, dipl. in. arh. Vinja Jalui, dipl. in. arh. Dubravka Komes-Juki, dipl. in. arh. Natalija Jeek, dipl. in. krajob. arh. Marina Kgl, dipl. in. arh. Grafika obrada: Biserka Brai, gra. tehniar Vinja Jakovac, gra. tehniar Obrada teksta: Vera Biljan, upr. ref. Snjeana Oreki, steno.dak. Tim vanjskih suradnika: dr. sc. Nevenka Krklec, dipl. in. geol. Ivana Duki, dipl. in. biolog. Ksenija Gomaz, dipl. in. arh. Emil Flajman, dipl. in. biolog. Zvonko Kranjc, dipl. in. um.

Plan je izraen na raunalima INTERGRAPH i COMPAQ uporabom programskih alata MICROSTATION i MICROSOFT OFFICE, a otisnut je pomou tampaa HP Laserjet 4P, HPDeskJet 1120C i PLOTERA HP 650C.

Obrazac

VARADINSKA UPANIJANaziv prostornog plana:

PROSTORNI PLAN UPANIJEProgram mjera za unapreenje stanja u prostoru (slubeno glasilo): "Slubeni vjesnik Varadinske upanije", br. 2/1998. Javna rasprava (datum objave): "Varadinske vijesti" 14.04.1999. "Veernji list" 15.04.1999. Peat tijela odgovornog za provoenje javne rasprave: Odluka predstavnikog tijela o donoenju plana (slubeno glasilo): "Slubeni vjesnik Varadinske upanije", br. 8/2000. Javni uvid odran od: 30.04.1999. do: 30.06.1999. Odgovorna osoba za provoenje javne rasprave:

Davorin Gregurini, dipl. in. prom. _________________________________ (ime, prezime i potpis) Suglasnost na plan prema lanku 19. Zakona o prostornom ureenju ("Narodne novine" br. 30/94., 68/98. i 35/99.), Klasa: 350-02/99-04/64 Urbroj: 531-04/1-00-5/V datum: 19. sijenja 2000.Pravna osoba/tijelo koje je izradilo plan:

VARADINSKA UPANIJA - UPANIJSKI ZAVOD ZA PROSTORNO UREENJE Peat pravne osobe/tijela koje je izradilo plan: Odgovorna osoba: Davorin Gregurini, dipl. in. prom. ________________________________ (ime, prezime i potpis) Koordinator plana: Davorin Gregurini, dipl. in. prom. Struni tim u izradi plana: 1. Tanja Martinec, dipl. in. arh. 2. Vinja Jalui, dipl. in. arh. 3. Dubravka Komes-Juki, dipl. in. arh. 4. Natalija Jeek, dipl. in. krajob. arh. 5. Marina Kgl, dipl. in. arh. Peat predstavnikog tijela:

6. dr. sc. Nevenka Krklec, dipl. in. geol. 7. Biserka Brai, gra. teh. 8. Vinja Jakovac, gra. teh. 9. Vera Biljan, upr. ref. 10. Snjeana Oreki, steno.dak. Predsjednik predstavnikog tijela: Dragutin Gloini, dipl. in. ________________________________ (ime, prezime i potpis) Peat nadlenog tijela:

Istovjetnost ovog prostornog plana s izvornikom ovjerava: Vinja Jalui, dipl. in. arh. ______________________________ (ime, prezime i potpis)

VARADINSKA UPANIJA PROSTORNI PLAN

SADRAJ: TEKSTUALNI DIO UVOD I. O b r a z l o e nj e 1. POLAZITA11 01

1.1. Poloaj, znaaj i posebnosti upanijskog podruja u odnosu na prostor i sustave Drave1.1.1. Osnovni podaci o stanju u prostoru1.1.1.1. Povrina, stanovnitvo i naseljenosta) Povrina b) Stanovnitvo c) Naseljenost d) Osvrt na projekcije kretanja stanovnitva prema dosad vaeim prostornim planovima bivih opina na podruju upanije e) Novije demografske promjene

111111-

2 5 5 5 8 11

1- 22 1- 24 1- 26 1- 39

1.1.1.2. Naselja 1.1.1.3. Podruje uz dravnu granicu 1.1.1.4. Zbirni tablini iskazi osnovnih podataka o stanju u prostoru

1- 41 1- 43 1111143 43 44 44 46

1.1.2. Prostorno razvojne i resursne znaajke1.1.2.1. Zemljopisna obiljejaa) Geoloka obiljeja b) Obiljeja reljefa c) Hidrografska obiljeja d) Klimatska obiljeja

1.1.2.2. Osnovne kategorije koritenja zemljita 1.1.2.3. Podruja preteitih djelatnosti u odnosu na prirodne i druge resursea) Gospodarstvo b) Energetika c) Turizam d) Poljoprivredaupanijski zavod za prostorno ureenje I

1- 49

11111-

52 52 54 54 57


e) umarstvo f) Vodni resursi g) Eksploatacija mineralnih sirovina h) Krajolik

11111111111-

58 60 66 69 70 70 76 84 85 87 88

1.1.2.4. Komunalna infrastrukturaa) Prometni sustav b) Vodoopskrba i odvodnja c) Elektroopskrba d) Plinoopskrba e) Groblja f) Zbrinjavanje otpada

1.1.2.5. Drutvena infrastrukturaa) Obrazovanje i odgoj b) Zdravstvo i socijalna skrb c) Uprava i administracija d) Kultura e) port i rekreacija

1- 92 1- 92 1- 95 1- 98 1- 99 1-102 1-104 1-104 1-112 1-114

1.1.2.6. Zatiena graditeljska i prirodna batinaa) Graditeljska batina b) Prirodna batina c) Osobite biljne i ivotinjske zajednice

1.1.3. Obveze iz Programa prostornog ureenja Drave i ocjena postojeih prostornih planova1.1.3.1. Obveze iz Programa prostornog ureenja Drave 1.1.3.2. Ocjena postojeih prostornih planova

1-116 1-116 1-120

1.1.4. Ocjena stanja, mogunosti i ogranienja u odnosu na demografske i gospodarske podatke te prostorne pokazatelje1-122

2.

CILJEVI PROSTORNOG RAZVOJA I UREENJA

2-

1

2.1. Ciljevi prostornog razvoja regionalnog, dravnog i meunarodnog znaaja2.1.1. Razvoj gradova i znaajnih infrastrukturnih sustava2.1.1.1. Razvoj gradova 2.1.1.2. Infrastrukturni sustaviupanijski zavod za prostorno ureenje II

2-

2

2- 5 2- 5 2- 7


2.1.2. Racionalno koritenje prirodnih izvora 2.1.3. Ouvanje ekoloke stabilnosti i vrijednih dijelova okolia

2- 12

2- 15 2- 17 2- 17

2.2. Ciljevi prostornog razvoja upanijskog znaaja2.2.1. Demografski razvoj 2.2.2. Odabir prostorne i gospodarske strukture2- 22

2.2.3. Razvoj naselja, drutvene, prometne i ostale infrastrukture2.2.3.1. Razvoj naselja 2.2.3.2. Razvoj drutvene infrastrukture 2.2.3.3. Razvoj prometne i ostale infrastrukturea) Prometni sustav b) Vodnogospodarski sustav c) Energetski sustav d) Zbrinjavanje otpada

2- 28 2- 28 2- 30 2- 32 2- 32 2- 34 2- 37 2- 39 2- 40

2.2.4. Zatita krajobraznih vrijednosti 2.2.5. Zatita prirodnih vrijednosti i posebnosti i kulturno-povijesnih cjelinaa) Vodni resursi b) ume c) Tla d) Mineralne sirovine e) Graditeljska batina f) Prirodna batina g) Bioraznolikost h) Zrak

2- 44 2- 45 2- 49 2- 50 2- 51 2- 52 2- 54 2- 61 2- 63

2.3. Ciljevi prostornog ureenja naselja na podruju upanije2.3.1. Racionalno koritenje i zatita prostora 2.3.2. Unapreenje ureenja naselja i komunalne infrastruktureupanijski zavod za prostorno ureenje III

2- 64 2- 64

2- 68


3.

PLAN PROSTORNOG UREENJA

3-

1

3.1. Prikaz prostornih struktura upanije u odnosu na stanje i razvojna opredjeljenja upanije i Drave 3.2. Organizacija i osnovna namjena i koritenje prostora3.2.1. Iskaz prostornih pokazatelja za namjenu povrina

3-

2

3- 4 3- 11 3- 12 3- 12 3- 21

3.3. Sustav sredinjih naselja i razvojnih sredita3.3.1. Gravitacioni odnosi i centralitet naselja 3.3.2. Sustav sredinjih naselja

3.4. Prikaz gospodarskih i drutvenih djelatnosti od znaaja za upaniju i Dravu3.4.1. Gospodarstvo u prostoru 3.4.2. Drutvene djelatnosti

3- 25 3- 25 3- 32 3- 33 3- 33 3- 36

3.5. Uvjeti koritenja, ureenja i zatite prostoraa) Uvjeti za racionalno koritenje i zatitu prostora i okolia b) Kriteriji za graenje izvan graevinskog podruja

3.5.1. Iskaz povrina za posebno vrijedna i/ili osjetljiva podruja i cjeline

3- 39 3- 40 3- 40 3- 47 3- 55 3- 58 3- 61

3.6. Razvoj infrastrukturnih sustava3.6.1. Prometni infrastrukturni sustav 3.6.2. Vodnogospodarski sustav 3.6.3. Energetski sustav

3.7. Postupanje s otpadom 3.8. Sprjeavanje nepovoljna utjecaja na okoliupanijski zavod za prostorno ureenje IV


II. Odredbe za provoenje1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. Uvjeti razgranienja prostora prema obiljeju, koritenju i namjeni Uvjeti odreivanja prostora graevina od vanosti za Dravu i upaniju Uvjeti smjetaja gospodarskih sadraja u prostoru Uvjeti smjetaja drutvenih djelatnosti u prostoru Uvjeti odreivanja graevinskih podruja i koritenja izgraena i neizgraena dijela podruja Uvjeti (funkcionalni, prostorni, ekoloki) utvrivanja prometnih i drugih infrastrukturnih sustava u prostoru Mjere ouvanja krajobraznih vrijednosti Mjere zatite prirodnih vrijednosti i posebnosti i kulturno-povijesnih cjelina Postupanje s otpadom Mjere sprjeavanja nepovoljna utjecaja na okoli Mjere provedbe4- 1

4- 3 4- 5 4-10

4-11

4-13 4-17

4-19 4-22 4- 23 4- 27 4-27

11.1. Obveza izrade dokumenata prostornog ureenja 11.2. Podruja primjene posebnih razvojnih i drugih mjera4-29

11.3. Podruja i lokaliteti za istraivanje i praenje pojava i procesa u prostoru

4-30

Dokumentacija i suradnjaa) Pregled koritenih relevantnih dokumenata b) Suradnja tijela, ustanova i subjekataupanijski zavod za prostorno ureenje V

5- 1 5- 2 5- 6


GRAFIKI DIO Kartografski prikazi u mjerilu 1:100.000Kartografski prikaz 1. Koritenje i namjena prostora Kartografski prikaz 2. Infrastrukturni sustavi Kartografski prikaz 3. Uvjeti koritenja, ureenja i zatite prostora

Grafiki prilozi - kartogrami u mjerilu 1:200.000Kartogram 1. Teritorijalno-politiki ustroj Kartogram 2. Administrativna sjedita i razvrstaj dravnih i upanijskih cesta Kartogram 3. Sustav sredinjih naselja i razvojnih sredita Kartogram Kartogram Kartogram Kartogram 4. Infrastrukturni sustavi 4.1. Pota i telekomunikacije 4.2. Vodovod i odvodnja 4.3. Elektroenergetika i koritenje voda 4.4. Plinoopskrba

Kartogram 5. Postupanje s otpadom

upanijski zavod za prostorno ureenje VI


Uvod

upanijski zavod za prostorno ureenje 0 -1


UvodVaradinska upanija je jedinica lokalne uprave i samouprave u iji sastav su ule novonastale opine i gradovi s podruja bivih opina: Ivanec, Ludbreg, Novi Marof i Varadin, a kojima su se naknadno pripojila jo 3 naselja s podruja Koprivniko-krievake upanije: Ljubelj Kalniki, Segovina i Sudovec. upanija kao jedinica lokalne uprave i samouprave ima Ustavom Republike Hrvatske zagarantirano pravo na lokalnu samoupravu, koje obuhvaa pravo odluivanja o potrebama i interesima graana lokalnog znaenja, a osobito: - o ureivanju prostora i urbanistikom planiranju, - o ureivanju naselja i stanovanja, - o komunalnim djelatnostima, - o brizi za djecu, - o socijalnoj skrbi, - o kulturi, tjelesnoj kulturi, portu i tehnikoj kulturi, te - o zatiti i unapreenju prirodnog okolia. Zakon o lokalnoj samoupravi i upravi utvruje da upanija u okviru samoupravnog djelokruga izmeu ostalog: - usklauje interese i poduzima aktivnosti radi ravnomjernog gospodarskog i drutvenog razvitka opina i gradova u sastavu upanije i upanije kao cjeline, - odreuje uvjete ureenja i zatite prostora upanije, ako zakonom nije drugaije odreeno, - usklauje razvitak i mreu odgojnih, prosvjetnih, kulturnih, zdravstvenih, socijalnih, komunalnih i drugih institucija kao i graevina infrastrukture od vanosti za podruje upanije kao cjeline, ako zakonom nije drugaije odreeno. U tom globalnom okviru, Zakon o prostornom ureenju temeljno mjesto daje prostornom planu upanije kojim se razrauju naela prostornog ureenja i utvruju ciljevi prostornog razvoja te organizacija, zatita, koritenje i namjena prostora. Prostorni plan upanije treba sadravati prostornu i gospodarsku strukturu upanije, sustav sredinjih naselja regionalnog znaenja, sustav razvojne regionalne infrastrukture, osnove za ureenje i zatitu prostora, mjerila i smjernice za gospodarski razvoj, za ouvanje i unapreenje prirodnih, kulturno-povijesnih i krajobraznih vrijednosti, mjere za unapreenje i zatitu okolia te druge elemente od vanosti za upaniju. Prostorni plan Varadinske upanije izradio je upanijski zavod za prostorno ureenje. Pripremne radnje na izradi Prostornog plana upanije zapoele su tijekom 1994. godine prikupljanjem, obradom i analizom svih relevantnih podataka i elemenata od znaaja za prostor i aktivnosti u prostoru upanije, i ti su podaci sistematizirani, obraeni i prezentirani u posebnom elaboratu "upanija varadinska - Osnovna obiljeja prostora i prostornog ureenja". Nakon toga izraeno je Izvjee o stanju u prostoru upanije varadinske ("Slubeni vjesnik upanije varadinske" br.14/94.), Program mjera za unapreenje stanja u prostoru upanije varadinske ("Slubeni vjesnik upanije varadinske" br.10/95.), kao i Osnove koritenja i zatite prostora podruja bivih opina Ivanec, Ludbreg, Novi Marof i Varadin, koje je upanijski zavod izradio tijekom 1994. i 1995. godine. U radu na Prostornom planu upanije koritena su opinska Izvjea i Programi, studijska i projektna dokumentacija izraena za pojedina tematska podruja, postojea dokumentacija prostora i svi drugi raspoloivi podaci o prostoru i elementima prostora upanije.upanijski zavod za prostorno ureenje 0 - 2


Prilikom izrade Izvjea o stanju u prostoru i Programa mjera upanije ukazano je na poeljnost izrade dodatne dokumentacije koja bi omoguila kvalitetnu pripremu i izradu Prostornog plana, te je izmeu ostalog preporueno pribavljanje: - analize demografskih kretanja, prognoza i migracija, - klimatskih i meteorolokih karakteristika podruja, - gospodarske analize i projekcije, - analize stanja okolia i utjecaja na okoli, - socioloke studije. U tijeku rada na Prostornom planu upanije izraena je slijedea dokumentacija: Osnova koritenja i zatite prostora (bive) Opine Varadin (Zavod za prostorno ureenje Varadinske upanije, 1994. godine); Osnova koritenja i zatite prostora (bive) Opine Ivanec (Zavod za prostorno ureenje Varadinske upanije, 1994. godine); Osnova koritenja i zatite prostora za opine: Ludbreg, Donji Martijanec, Mali Bukovec i Sveti ur (biva Opina Ludbreg) (Zavod za prostorno ureenje Varadinske upanije, 1995. godine); Osnova koritenja i zatite prostora za opine: Novi Marof, Breznica, Hum Brezniki, Ljubeica, Varadinske Toplice i Visoko (biva Opina Novi Marof) (Zavod za prostorno ureenje Varadinske upanije, 1995. godine); Studija izbora lokacije odlagalita otpada na podruju upanije varadinske (Hidroekoing d.o.o, Varadin, prosinac 1994. godine); Meteoroloka podloga za potrebe prostornog planiranja upanije varadinske (Dravni Hidrometeoroloki Zavod, Centar za meteoroloka istraivanja, Zagreb, prosinac 1995. godine); Studija opskrbe prirodnim plinom upanije varadinske ("Coning" Varadin, 1996. godine); Studija razvitka upanije varadinske za razdoblje od 1996. - 2005. godine (City Trust, Zagreb, Razvojno-istraivaki centar, 1996. godine); Vodoopskrbni plan Varadinske upanije ( AT Consult d.o.o. Varadin, 1998. godine); upanija varadinska - Pogranino podruje, ureenje i zatita prostora (Zavod za prostorno ureenje Varadinske upanije, sijeanj 1997. godine); Izvjee o stanju u prostoru ("Slubeni vjesnik upanije varadinske", br. 14/94.) i Izvjee o stanju u prostoru za razdoblje 1995.-1997. godine ("Slubeni vjesnik Varadinske upanije", br. 2/98.); Program mjera za unapreenje stanja u prostoru ("Slubeni vjesnik upanije varadinske", br. 10/95.) i Program mjera za unapreenje stanja u prostoru za razdoblje 1998.1999. godine ("Slubeni vjesnik Varadinske upanije", br. 2/98. i 4/98.). Plan je izraen u skladu s Pravilnikom o sadraju, mjerilima kartografskih prikaza, obveznim prostornim pokazateljima i standardu elaborata prostornih planova ("Narodne novine" broj 106/1998.) Prostorni plan Varadinske upanije temelji se na Strategiji prostornog ureenja Republike Hrvatske koju je u lipnju 1997. godine donio Zastupniki dom Hrvatskog dravnog sabora i na Programu prostornog ureenja Republike Hrvatske ("Narodne novine" br. 50/1999. godine). Prostorni plan Varadinske upanije donosi Skuptina upanije po prethodno provedenoj javnoj raspravi i po prethodno pribavljenoj suglasnosti Ministarstva prostornog ureenja, graditeljstva i stanovanja o usklaenosti Prostornog plana sa Strategijom prostornog ureenja i Programom prostornog ureenja Republike Hrvatske.

upanijski zavod za prostorno ureenje 0 - 3


Napomena:Na osnovi Zakona o podrujima upanija, gradova i opina u Republici Hrvatskoj (Narodne novine 90/92.) formirana je Varadinska upanija kao jedinica lokalne uprave i samouprave u iji sastav su ule novonastale opine i Grad Varadin s podruja bivih opina: Ivanec, Ludbreg, Novi Marof i Varadin, te naselje Ljubelj Kalniki s podruja Koprivniko-krievake upanije. Novim Zakonom o podrujima upanija, gradova i opina u Republici Hrvatskoj (Narodne novine 10/97.) regulirane su slijedee promjene teritorijalnog ustroja odnosno naziva opina/naselja na podruju Varadinske upanije: - Opine Ivanec, Lepoglava, Ludbreg, Novi Marof i Varadinske Toplice dobivaju status Grada, - Naselja Sudovec i Segovina s podruja Koprivniko-krievake upanije ulaze u sastav Varadinske upanije (Sudovec-Grad Novi Marof, Segovina-Grad Ludbreg), - Iz Opine Mali Bukovec izdvajaju se naselja Veliki Bukovec, Dubovica i Kapela Podravska i tvore novu Opinu Veliki Bukovec, - Naselje Viletinec iz Grada Lepoglava prelazi u sastav Opine Bednja, - Naselje Vinino iz Opine Breznica prelazi u sastav Opine Visoko, - Naselje Donje Vratno cijepa se u dva dijela od kojih jedan ostaje u Opini Vinica a drugi dio prelazi u Opinu Petrijanec, - opina/naselje Hum Brezniki mijenja naziv u Brezniki Hum. Zakonom o izmjeni i dopuni Zakona o podrujima upanija, gradova i opina u Republici Hrvatskoj ("Narodne novine" broj 128/99.) izvrena je teritorijalna promjena za naselje Viletinec iz Opine Bednja u Grad Lepoglava, a u sastav Opine Bednja dodano je naselje Sveti Josip. Svi podaci vezani na broj stanovnika temelje se na Popisu stanovnitva iz 1991.godine a aurirani su te prilagoeni novom teritorijalnom ustrojstvu prema Zakonu o podrujima upanija, gradova i opina u Republici Hrvatskoj (Narodne novine 10/97.) i kao takvi koriteni u Planu. Glede naziva i razdvajanja naselja upanijska skuptina Varadinske upanije donijela je slijedee odluke: - Odluka o odreivanju novih imena naselja "Trnovec Bartoloveki" i "tefanec Bartoloveki" ("Slubeni vjesnik Varadinske upanije " br.19/97.) - nova imena su "Trnovec" i "tefanec", - Odluka o odreivanju novog imena naselju "Sveti Petar Ludbreki" ("Slubeni vjesnik Varadinske upanije " br.10/98.) - novo ime je "Sveti Petar", - Odluka o odreivanju novog imena naselju "Tkalec Brezniki" ("Slubeni vjesnik Varadinske upanije " br.10/98.) - novo ime je " Tkalec", - Odluka o odreivanju novog imena naselja "Donji Martijanec" ("Slubeni vjesnik Varadinske upanije " br.23/98.) - novo ime je "Martijanec", - Odluka o razdvajanju naselja Petrijanec na naselje Zelendvor i Petrijanec("Slubeni vjesnik Varadinske upanije " br.4/99.), - Odluka o izdvajanju dijela naselja Viletinec u novo naselje i odreivanju imena novom naselju ("Slubeni vjesnik Varadinske upanije" br. 10/99.). Prema gore navedenom izvreno je auriranje podataka u tekstualnom i grafikom dijelu Plana sa stanjem srpanj 1999. godine, bez dodatnih obrazloenja uz pojedine tabline prikaze. U ovom se Planu upotrebljavaju slijedee kratice: - PP: Prostorni plan upanije, - PPPPO: Prostorni plan podruja posebnih obiljeja, - PPUO/G: Prostorni plan ureenja opine ili grada, - GUP: Generalni urbanistiki plan, - UPU: Urbanistiki plan ureenja, - DPU: Detaljni plan ureenja.



1. Polazita

upanijski zavod za prostorno ureenje 1- 1


1.1. Poloaj, znaaj i posebnosti upanijskog podruja u odnosu na prostor i sustave Drave

Slika 1

Varadinska upanija nalazi se u krajnjem sjeverozapadnom dijelu Republike Hrvatske. Sa zapadne strane granii s Republikom Slovenijom, a granini karakter daje joj i blizina susjednih zemalja: Austrije i Maarske. Susjedne upanije su joj: Meimurska, Koprivnikokrievaka, Zagrebaka i Krapinsko-zagorska. Pripada prostoru sredinje Hrvatske. Jedna je od manjih upanija povrinom. Za povrinu upanije navode se razliiti podaci, a u ovom Planu koristi se podatak od 1.261,29 km2, usklaen prema teritorijalnoj podjeli temeljem Zakona o podrujima upanija, gradova i opina u Republici Hrvatskoj ("Narodne novine", br. 10/97.), a dobiven je u Zavodu za fotogrametriju digitalnim postupkom u svibnju 1997. godine. Broj stanovnika na tom prostoru prema Popisu iz 1991. godine iznosi 187.853, gustoa naseljenosti je 148,9 st/km2, te je time Varadinska upanija jedna od najgue naseljenih upanija u Republici Hrvatskoj. U geografskom pogledu sastoji se od dva dijela: veeg, koji pripada dravskom porjeju i manjeg koji pripada savskom porjeju. Meusobno su odvojeni gorskim nizom Ivanice i Kalnikog gorja. Sjevernije od tog niza nalazi se prostraniji podravski dio koji je preteito nizinski s breuljcima na jugu i zapadu. Juni dio je manji, veinom breuljkast i izduen od sjevera prema jugu uz rijeku Lonju koja otjee prema rijeci Savi.


VARADINSKA UPANIJA PROSTORNI PLAN Glavni integracijski pravci za Hrvatsku

Slika 2

Glavni cestovni pravci od vanosti za Varadinsku upaniju

Slika 3



upanija ima veliko prometno znaenje jer se u ovom prostoru kriaju dva vana prometna koridora: transverzalni primarnog znaenja, koji je najkraa i prometno najpogodnija veza srednjeg Podunavlja i sjevernog Jadrana (preko tzv. "hrvatskog praga") i longitudinalni sekundarnog znaenja, koji slijedi tok rijeke Drave i povezuje Republiku Hrvatsku sa zapadnim i istonim susjedima. Vrednovanje geostratekih, geopolitikih, poloajnih, prirodnih i drugih vrijednosti i prednosti, istie Hrvatsku u irem europskom prostoru kroz znaenje u prometnom povezivanju Zapadne i Srednje Europe s Jugoistonom Europom i Bliskim Istokom, te u prirodnoj, gospodarskoj i prometnoj usmjerenosti zemalja Srednjeg Podunavlja prema Jadranu, Mediteranu i izlazu na svjetska mora. Upravo poloaj Varadinske upanije u hrvatskom prostoru naglaenu vanost i prednost daje geoprometnom znaenju naeg podruja, pa iskoritenje te prednosti, uz aktiviranje prostornih i demografskih potencijala i tradicionalnih gospodarskih veza s uim i irim okruenjem, predstavlja temeljna polazita budueg razvitka.



1.1.1. Osnovni podaci o stanju u prostoru1.1.1.1. Povrina, stanovnitvo i naseljenostPrema Zakonu o podrujima upanija, gradova i opina u Republici Hrvatskoj ("Narodne novine", br. 10/97.) Varadinska upanija obuhvaa 6 gradova, a to su: Ivanec, Lepoglava, Ludbreg, Novi Marof, Varadin i Varadinske Toplice i 22 opine, a to su: Bednja, Breznica, Brezniki Hum, Beretinec, Cestica, Donja Voa, Donji Martijanec, Gornji Kneginec, Jalabet, Klenovnik, Ljubeica, Mali Bukovec, Maruevec, Petrijanec, Srainec, Sveti ur, Sveti Ilija, Trnovec Bartoloveki, Veliki Bukovec, Vidovec, Vinica i Visoko. Grad Varadin je sjedite Varadinske upanije. U sastav Varadinske upanije ule su bive opine: Varadin, Ivanec, Novi Marof i Ludbreg, a naselja Ljubelj Kalniki, Segovina i Sudovec bila su ranije u bivoj Opini Koprivnica, odnosno Krievci.

Slika 4

a) Povrina Prema teritorijalnom ustrojstvu od sijenja 1997. godine dolo je do promjene povrine i broja stanovnika upanije tako da su raniji podaci o povrini i broju stanovnika (dobiveni kao zbroj povrina bivih opina i naselja Ljubelj Kalniki) uveani za povrinu i broj stanovnika naselja Segovina i Sudovec. Podatak o povrini upanije od oko 1.261,29 km2 koji je dobiven za potrebe izrade ovog Plana od Zavoda za fotogrametriju digitalnim postupkom u svibnju 1997. godine, moe se koristiti samo kao orijentacijski, jer nije temeljen na katastarskim povrinama.upanijski zavod za prostorno ureenje 1- 5


Slika 5

Varadinska upanija granii: - na sjeveru - s Meimurskom upanijom; - na zapadu - s Republikom Slovenijom; - na jugu - s Krapinsko-zagorskom i Zagrebakom upanijom; - na istoku - s Koprivniko-krievakom upanijom.

Geografski gledano granice joj teku: - na sjeveru - rijekom Dravom i umjetnim akumulacijama na njoj; - na zapadu - Maceljskim pobrem i istonim Halozama; - na jugoistoku - preteno grebenom Kalnikog gorja; - na jugozapadu - visovima Ivanice.

Osnovni podaci o teritoriju upanije:Tablica 1

VARADINSKA UPANIJA povrina duina dravne granice opseg granice udaljenost krajnjih toaka zapad - istok (A) udaljenost krajnjih toaka sjever - jug (B)

*km2, km 1.261,29* 54,20 265,20 69,10 44,10

% u RH (kopneni dio) 2,2 2,7 -

Izvor: Podaci se temelje na teritorijalnoj podjeli dobivenoj od Zavoda za fotogrametriju digitalnim postupkom u svibnju 1997. godine. (U Statistikom ljetopisu 1997. g. - povrina upanije iznosi 1260 km2)


VARADINSKA UPANIJA PROSTORNI PLANTablica 2

Grad 1. Varadin 2. Ivanec 3. Lepoglava 4. Ludbreg 5. Novi Marof 6. Varadinske Toplice 1. Bednja 2. Beretinec 3. Breznica 4. Brezniki Hum 5. Cestica 6. Donja Voa 7. Donji Martijanec 8. Gornji Kneginec 9. Jalabet 10. Klenovnik 11. Ljubeica 12. Mali Bukovec 13. Maruevec 14. Petrijanec 15. Srainec 16. Sveti ur 17. Sveti Ilija 18. Trnovec Bartoloveki 19. Veliki Bukovec 20. Vidovec 21. Vinica 22. Visoko UkupnoIzvor: Podaci o povrini se temelje na teritorijalnoj podjeli kao za tablicu 1.

Prostorna jedinica Opina

Povrina (km2) 59,45 96,10 64,58 68,30 111,75 79,75 78,01 12,40 34,06 26,11 45,91 35,90 54,65 22,34 38,43 25,66 35,60 37,28 50,15 47,98 23,41 45,24 17,22 38,74 22,95 31,99 32,14 25,19 1.261,29

% 4,71 7,61 5,12 5,42 8,85 6,32 6,18 0,98 2,70 2,07 3,64 2,84 4,33 1,77 3,04 2,03 2,82 2,95 3,97 3,80 1,85 3,58 1,36 3,07 1,82 2,53 2,55 2,09 100,00

Grad Lepoglava Grad Ludbreg Grad Ivanec Grad Vara`din Visoko Vinica Vidovec Veliki Bukovec Trnovec Bartolove~ki Sveti Ilija Sveti \ur| Sra~inec Petrijanec Maru{evec Bednja Grad Vara`dinske Toplice Donja Vo}a Donji Martijanec Gornji Kneginec Jal`abet Klenovnik Ljube{}ica Mali Bukovec Breznica Brezni~ki Hum Beretinec Cestica

Grad Novi Marof

Graf 1

Udio povrina gradova i opina u ukupnoj povrini upanijeupanijski zavod za prostorno ureenje 1- 7


b) Stanovnitvo Na podruju Varadinske upanije ivi 187.853 stanovnika (prema popisu iz 1991. godine), to iznosi 3,9 % od ukupnog broja stanovnika Republike Hrvatske (4.784.265 stanovnika). Podatak o gustoi naseljenosti moe biti razliit s obzirom na razliite podatke o povrini upanije, a prema izmjeri povrine koja se koristi u ovom Planu iznosi 148,9 stanovnika po km2, to je vrlo visoka gustoa u odnosu na republiki prosjek koji iznosi 84,6 stanovnika po km2.

Tablica 3

ukupan broj stanovnika (a) 187.853

gustoa naseljenosti (stan./km2) (b) 148,9

broj domainstava (a) 56.706

broj stanova (c) 56.880

Izvor: a) "Statistiki ljetopis 1997.", b) Na temelju podatka o povrini kao za tablicu 1, c) Varadinska upanija, Ured za statistiku. Tablica 4

Prostorna jedinica Grad Opina 1. Varadin 2. Ivanec 3. Lepoglava 4. Ludbreg 5. Novi Marof 6. Varadinske Toplice 1. Bednja 2. Breznica 3. Brezniki Hum 4. Beretinec 5. Cestica 6. Donja Voa 7. Donji Martijanec 8. Gornji Kneginec 9. Jalabet 10. Klenovnik 11. Ljubeica 12. Mali Bukovec 13. Maruevec 14. Petrijanec 15. Srainec 16. Sveti ur 17. Sveti Ilija 18. Trnovec Bartoloveki 19. Veliki Bukovec 20. Vidovec 21. Vinica 22. Visoko Ukupno

Broj stanovnika 1971. 1981. 39.383 45.848 11.992 13.790 9.557 9.333 7.240 8.052 14.331 14.154 7.495 7.282 8.564 6.829 3.125 2.801 2.395 2.041 2.198 2.171 6.240 5.990 4.475 3.734 5.048 4.841 4.416 4.787 3.974 3.842 2.952 2.740 2.330 2.152 3.333 2.992 7.303 7.257 4.437 4.508 4.194 4.408 4.788 4.572 3.616 3.621 5.765 6.129 1.934 1.605 5.330 5.450 4.048 3.974 2.296 2.024 182.759 186.927

1991. 48.834 14.630 8.730 8.485 14.350 7.236 5.653 2.573 1.740 2.239 5.790 3.091 4.619 4.977 3.751 2.487 2.116 2.724 7.089 4.910 4.570 4.410 3.587 6.474 1.679 5.426 3.815 1.868 187.853

Izvor: Statistiki ljetopisi - uz napomenu da su podaci prilagoeni novoj teritorijalnoj podjeli.



Grad Vara`din

Visoko Vinica Vidovec Veliki Bukovec Trnovec Bartolove~ki Sveti Ilija Sveti \ur| Sra~inec Petrijanec Maru{evec Grad Vara`dinske Toplice Grad Novi Marof

Bednja Breznica Brezni~ki Hum Beretinec Cestica Donja Vo}a Donji Martijanec Gornji Kneginec Jal`abet Klenovnik Ljube{}ica Mali Bukovec Grad Ivanec Grad Lepoglava Grad Ludbreg

Graf 2

Udio stanovnitva pojedinog grada i opine u ukupnom stanovnitvu upanijeTablica 5

Dob (godine)

Dobna struktura stanovnitva (prema popisu 1991.) 0 - 14 15 - 29 30 - 49 37.083 39.959 51.000

50 i vie 57.336

Izvor: Popis stanovnitva 1991, Dokumentacija 882. od sijenja 1994, a razlika do ukupnog broja odnosi se na nepoznatu starost.

50 i vi{e g 30%

0 -14g 15 - 29g 30 - 49g 50 i vi{e g

0 -14g 20%

30 - 49g 28% 15 - 29g 22%

Graf 3

Dobna struktura stanovnitva (popis 1991.)upanijski zavod za prostorno ureenje 1- 9


Tablica 6

Broj stanovnika u Varadinu (bez okolnih naselja) 41.846

Broj stanovnika u ostalim naseljima upanije 146.007

Broj stanovnika u graninom podruju Grad/Opina 1. Lepoglava (dio) 2. Bednja 3. Cestica 4. Donja Voa 5. Petrijanec 6. Srainec 7. Klenovnik 8. Vinica Ukupno Broj stanovnika 4.201 5.653 5.790 3.091 4.910 4.570 2.487 3.815 34.517

Izvor: Popis stanovnitva 1991, uz prilagodbu podataka novoj teritorijalnoj podjeli. Napomena: Naselja Murievec, Oura, Vuliinec i Lepoglava iz sastava Grada Lepoglave nisu u graninom podruju.



c) NaseljenostTablica 7

R. br.

Gustoa naseljenosti st/km2 Grad Varadin Ivanec Lepoglava Ludbreg Novi Marof Varadinske Toplice Opina Bednja Beretinec Breznica Brezniki Hum Cestica Donja Voa 821,4 152,2 135,2 124,2 128,4 90,7 72,5 180,6 75,5 66,6 126,1 86,1

1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

Donji Martijanec Gornji Kneginec Jalabet Klenovnik Ljubeica Mali Bukovec Maruevec Petrijanec Srainec Sveti ur Sveti Ilija Trnovec Bartoloveki Veliki Bukovec Vidovec Vinica Visoko upanija

84,5 222,8 97,6 96,9 59,4 73,1 141,4 102,3 195,2 97,5 208,3 167,1 73,2 169,6 118,7 74,2 148,9

Izvor: - podaci o povrini su preuzeti s podloge o teritorijalnoj podjeli kao za tablicu 1, - podaci o broju stanovnika su iz Statistikog ljetopisa, uz prilagodbu novoj teritorijalnoj podjeli..

Slika 6



Tabelarni pregled po gradovima/opinamaTablica 8

GRAD VARADINR.br. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Naziv naselja rnec Bikupeki Donji Kuan Gojanec Gornji Kuan Hraica Jalkovec Kuan Marof Poljana Bikupeka Varadin Zbelava Ukupno: 1971. 583 500 481 905 1.020 779 401 34.312 402 39.383 Broj stanovnika 1981. 1991. 613 613 592 636 508 580 969 1.093 498 667 1.168 1.277 1.064 1.227 447 441 39.545 41.846 444 454 45.848 48.834 % (1991.) 1,25 1,30 1,19 2,24 1,37 2,61 2,51 0,90 85,70 0,93 100,00 Povrina km2 % 2,37 3,99 2,35 3,95 2,32 3,90 2,84 4,78 3,47 5,84 3,78 6,35 2,34 3,94 3,25 5,47 34,22 57,56 2,51 4,22 59,45 100,00 Gustoa st/ km2 258,6 270,6 250,0 384,9 192,2 337,8 524,4 135,7 1.222,8 180,9 821,4

Tablica 9

GRAD IVANECR.br. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. Naziv naselja Bedenec Cerje Tuno Gaice Gekovec Horvatsko Ivanec Ivaneka eljeznica Ivaneki Vrhovec Ivaneko Naselje Jerovec Kania Knapi Lani Lovrean Lukavec Margean Oseka Pece Prigorec Punikve Radovan Ribi Breg Salinovec Seljanec Stanjevec kriljevec Viteinec Vuglovec eljeznica Ukupno: 1971. 943 159 440 2.991 345 396 903 257 88 311 457 134 467 333 96 640 442 347 128 558 168 350 336 138 381 184 11.992 Broj stanovnika 1981. 1991. 933 874 164 175 427 396 148 125 155 4.718 5.342 305 284 306 317 198 241 956 913 309 319 82 95 347 338 474 515 134 130 386 402 314 261 99 94 660 668 430 438 339 363 142 155 538 500 180 212 367 351 316 292 135 114 369 391 196 165 13.790 14.630 % (1991.) 5,97 1,20 2,71 0,85 1,06 36,52 1,94 2,17 1,65 6,25 2,18 0,65 2,31 3,52 0,89 2,75 1,78 0,64 4,57 3,00 2,48 1,06 3,42 1,45 2,40 2,00 0,78 2,67 1,13 100,00 Povrina km2 % 6,95 7,23 3,08 3,20 5,20 5,42 0,78 0,81 3,16 3,29 8,73 9,08 5,83 6,07 1,06 1,10 2,31 2,40 3,63 3,78 2,97 3,09 4,23 4,40 0,49 0,52 3,16 3,29 1,90 1,98 4,22 4,39 2,68 2,79 1,56 1,62 6,85 7,13 2,12 2,21 1,43 1,49 1,80 1,87 4,76 4,95 4,86 5,06 3,25 3,38 3,47 3,61 1,09 1,13 1,95 2,03 2,58 2,68 96,10 100,00 Gustoa st/ km2 125,8 56,8 76,1 160,3 49,1 611,9 48,7 299,1 104,3 251,5 107,4 22,5 689,8 163,0 68,4 95,3 97,4 60,3 97,5 206,6 253,8 86,1 105,0 43,6 108,0 84,1 104,6 200,5 63,9 152,2



Tablica 10

GRAD LEPOGLAVAR.br. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. Naziv naselja Bednjica Crkovec Donja Vinjica Gornja Vinjica Jazbina Vinjika Kamenica Kameniki Vrhovec Kameniko Podgorje Lepoglava Murievec Oura Vuliinec Zaluje Zlogonje arovnica Ukupno: 1971. 313 404 627 407 106 227 302 791 3.473 266 310 330 254 624 1.123 9.557 Broj stanovnika 1981. 1991. 299 216 322 272 684 614 391 353 86 55 193 196 303 276 635 478 3.786 3.781 230 227 278 248 278 273 228 211 573 503 1.047 1.027 9.333 8.730 % (1991.) 2,47 3,12 7,03 4,04 0,63 2,25 3,16 5,48 43,31 2,60 2,84 3,13 2,42 5,76 11,76 100,00 Povrina km2 % 2,51 3,89 3,85 5,96 5,11 7,91 3,12 4,83 1,09 1,69 0,74 1,15 1,41 2,18 7,30 11,30 15,06 23,32 0,87 1,35 5,46 8,46 1,51 2,34 2,87 4,44 4,27 6,61 9,41 14,57 64,58 100,00 Gustoa st/ km2 86,1 70,6 120,2 113,1 50,5 264,9 195,7 65,5 251,1 260,9 45,4 180,8 73,5 117,8 109,1 135,2

Napomena: Zakonom o izmjeni i dopuni Zakona o podrujima upanija, gradova i opina u Republici Hrvatskoj ("Narodne novine" br. 128/99.) u sastav Grada Lepoglava ulazi naselje Viletinec Tablica 11

GRAD NOVI MAROFR.br. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. Naziv naselja Bela Donje Makojie Filipii Gornje Makojie Grana Jelenak Kamena Gorica Klju Kr Madarevo Moenec Novi Marof Orehovec Otrice Paka Podevevo Podrute Preseno Remetinec Strmec Remetineki Sudovec Topliica Zavrje Podbelsko Ukupno: 1971. 70 764 168 504 540 413 524 1.100 467 1.118 749 1.067 314 585 891 725 898 1.443 510 562 919 13.769 Broj stanovnika 1981. 1991. 79 78 821 627 172 166 372 392 575 566 354 305 388 350 1.015 1.054 512 377 940 984 732 698 1.482 2.017 253 276 555 534 101 899 859 664 598 886 912 1.482 1.547 535 498 515 441 32 85 891 885 13.639 14.350 % (1991.) 0,54 4,37 1,16 2,73 3,94 2,13 2,43 7,35 2,63 6,86 4,86 14,06 1,92 3,72 0,70 5,99 4,17 6,36 10,78 3,47 3,07 0,59 6,17 100,00 Povrina km2 % 2,41 2,16 8,22 7,36 0,96 0,86 3,45 3,09 1,38 1,23 1,57 1,40 5,03 4,50 6,20 5,55 1,69 1,51 7,80 6,98 10,05 8,99 3,71 3,32 3,02 2,70 3,74 3,35 5,23 4,68 6,36 5,69 7,90 7,07 5,04 4,51 6,28 5,62 3,64 3,26 9,41 8,42 1,02 0,91 7,64 6,84 111,75 100,00 Gustoa st/ km2 32,4 76,3 172,9 113,6 410,1 194,3 69,6 170,0 223,1 126,1 69,4 543,7 91,4 142,8 19,3 135,1 75,7 180,9 246,3 136,8 46,9 83,3 115,8 128,4



Tablica 12

GRAD LUDBREGR.br. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Naziv naselja Apatija Bolfan ukovec Globoec Ludbreki Hrastovsko Kuan Ludbreki Ludbreg Segovina Selnik Sigetec Ludbreki Slokovec Vinogradi Ludbreki Ukupno: 1971. 385 550 250 456 816 225 2.238 107 792 605 340 476 7.133 Broj stanovnika 1981. 1991. 348 329 498 467 255 319 501 503 792 805 242 237 3.023 3.327 73 69 853 900 701 736 310 313 448 480 7.971 8.485 % (1991.) 3,88 5,50 3,76 5,93 9,49 2,79 39,21 0,81 10,61 8,67 3,69 5,66 100,00 Povrina km2 % 2,20 3,22 8,77 12,84 4,13 6,05 4,92 7,20 4,86 7,12 0,95 1,39 7,02 10,28 5,64 8,26 4,55 6,66 3,38 4,95 2,78 4,07 19,10 27,96 68,30 100,00 Gustoa st/ km2 149,5 53,3 77,2 102,2 165,6 249,5 473,9 12,2 197,8 217,7 112,6 25,1 124,2

Tablica 13

GRAD VARADINSKE TOPLICER.br. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. Naziv naselja Borievec Topliki rnile urilovec Donja Poljana Drenovec Gornja Poljana Greevina Hrastovec Topliki Jalevec Sviboveki Jarki Horvatievi Leskovec Topliki Lovrentovec Lukaevec Topliki Martinkovec Petkovec Topliki Pianovec Retkovec Sviboveki Rukljevina Svibovec karnik Tuhovec Varadinske Toplice Vrtlinovec Ukupno: 1971. 62 249 177 570 576 358 255 240 413 118 593 185 97 98 368 129 70 35 465 135 677 1.293 332 7.495 Broj stanovnika 1981. 1991. 46 50 222 190 149 166 527 509 551 487 334 316 218 196 210 237 390 376 103 84 572 565 151 148 64 51 71 66 319 262 95 90 54 36 27 26 393 366 97 85 707 727 1.642 1.891 340 312 7.282 7.236 % (1991.) 0,69 2,63 2,29 7,03 6,73 4,37 2,71 3,28 5,20 1,16 7,81 2,05 0,70 0,91 3,62 1,24 0,50 0,36 5,06 1,17 10,05 26,13 4,31 100,00 Povrina km2 % 3,12 3,91 1,07 1,34 1,35 1,69 4,10 5,14 13,10 16,42 2,36 2,96 1,64 2,06 0,84 1,05 5,50 6,90 1,42 1,78 13,07 16,39 2,36 2,96 0,43 0,54 2,22 2,78 1,45 1,82 6,50 8,15 0,89 1,12 0,82 1,03 1,32 1,65 2,27 2,85 2,48 3,11 6,72 8,43 4,72 5,92 79,75 100,00 Gustoa st/ km2 16,0 177,6 123 124,1 37,2 133,9 119,5 282,1 68,4 59,1 43,2 62,7 118,6 29,7 180,7 13,8 40,4 31,7 277,3 37,4 293,1 281,4 66,1 90,7



Tablica 14

OPINA BEDNJAR.br. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. Naziv naselja Bednja Benkovec Brezova Gora Cvetlin Jamno Jazbina Cvetlinska Jeovec Mali Gorenec Meljan Osonjak Panik Ple Podgorje Bednjansko Prebukovje Purga Bednjanska Rinkovec aa inkovica Bednjanska inkovica aka Trakoan Veliki Gorenec Viletinec* Vranojelje Vrbno Vrhovec Bednjanski Ukupno: 1971. 778 417 348 635 359 613 654 242 420 136 223 535 115 508 180 436 196 195 316 25 82 293 288 473 97 8.564 Broj stanovnika 1981. 1991. 773 783 351 308 228 141 493 422 223 151 498 461 475 387 188 155 319 241 96 76 145 99 442 374 60 33 341 250 146 116 414 356 209 149 174 146 244 162 24 30 74 66 243 205 225 177 381 324 63 41 6.829 5.653 % (1991.) 13,85 5,45 2,49 7,47 2,67 8,15 6,85 2,74 4,26 1,34 1,75 6,62 0,58 4,42 2,05 6,30 2,64 2,58 2,87 0,53 1,17 3,63 3,13 5,73 0,73 100,00 Povrina km2 % 6,03 7,73 4,54 5,82 7,55 9,68 3,68 4,72 2,64 3,38 2,54 3,26 6,92 8,87 1,97 2,53 2,47 3,17 1,27 1,63 2,23 2,86 4,14 5,30 1,33 1,70 3,43 4,40 1,79 2,30 2,03 2,60 2,82 3,61 1,97 2,52 3,57 4,58 4,24 5,43 0,64 0,82 1,84 2,36 4,72 6,05 2,92 3,74 0,73 0,94 78,01 100,00 Gustoa st/ km2 129,8 67,8 18,7 114,7 57,2 181,5 55,9 78,7 97,6 59,8 44,4 90,3 24,8 72,9 64,8 175,4 52,8 74,1 45,4 7,1 103,1 111,4 37,5 111,0 56,2 72,5

* Zakonom o izmjeni i dopuni Zakona o podrujima upanija, gradova i opina u Republici Hrvatskoj ("Narodne novine" br. 128/99.) iz sastava Opine Bednja brie se naselje Viletinec a dodaje naselje Sveti Josip Tablica 15

OPINA BERETINECR.br. 1. 2. 3. Naziv naselja Beretinec renjevo Ledinec Ukupno: 1971. 1.072 733 393 2.198 Broj stanovnika 1981. 1991. 1.037 1.053 745 801 389 385 2.171 2.239 % (1991.) 47,03 35,77 17,20 100,00 Povrina km2 % 5,32 42,90 4,43 35,73 2,65 21,37 12,40 100,00 Gustoa st/ km2 197,9 180,1 145,3 180,6Tablica 16

OPINA BREZNIKI HUMR.br. 1. 2. 3. 4. 5. Naziv naselja Brezniki Hum Butkovec Krenovec Radei epanje Ukupno: 1971. 714 287 285 356 753 2.395 Broj stanovnika 1981. 1991. 645 568 244 218 229 195 309 275 614 484 2.041 1.740 % (1991.) 32,64 12,53 11,21 15,80 27,82 100,00 Povrina km2 % 5,44 20,84 2,28 8,73 3,52 13,48 5,63 21,56 9,24 35,39 26,11 100,00 Gustoa st/ km2 104,4 95,6 55,4 48,8 52,4 66,6



Tablica 17

OPINA BREZNICAR.br. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Naziv naselja Bisag Borenec Breznica ret Bisaki Drakovi Jales Brezniki Jarek Bisaki Mirkovec Brezniki Podvorec Tkalec Ukupno: 1971. 210 146 1.240 44 548 163 256 163 152 203 3.125 Broj stanovnika 1981. 1991. 196 197 134 115 1.121 1.026 32 32 478 453 152 132 228 201 149 131 150 136 161 150 2.801 2.573 % (1991.) 11,44 4,16 38,87 1,14 17,10 5,03 7,11 4,99 5,01 5,15 100,00 Povrina km2 % 1,55 4,55 3,70 10,86 10,38 30,48 0,52 1,53 7,28 21,37 2,22 6,52 1,32 3,88 2,27 6,66 1,14 3,35 3,68 10,80 34,06 100,00 Gustoa st/ km2 127,1 31,1 98,8 61,5 62,2 59,5 152,3 57,7 119,3 40,8 75,5

Tablica 18

OPINA CESTICAR.br. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. Naziv naselja Babinec Brezje Dravsko Cestica Dubrava Kriovljanska Falini Breg Gornje Vratno Jarki Kolarovec Kriane Kriovljan Radoveki Mali Lovrean Malo Gradie Natkriovljan Otok Virje Radovec Polje Radovec Selci Kriovljanski Veliki Lovrean Virje Kriovljansko Vratno Otok Ukupno: 1971. 503 285 340 260 150 1.208 189 254 308 383 75 156 414 441 275 491 508 6.240 Broj stanovnika 1981. 1991. % (1991.) 458 448 7,74 279 236 4,06 453 485 8,38 287 291 5,03 110 99 1,71 1.129 1.169 20,19 170 155 2,68 270 268 4,63 241 158 2,73 304 300 5,18 141 65 1,12 129 109 1,88 375 332 5,73 233 248 4,28 159 158 2,73 303 284 4,91 252 218 3,77 331 393 6,79 309 298 5,15 57 76 1,37 5.990 5.790 100,00 Povrina km2 % 1,96 4,27 1,22 2,66 3,81 8,30 2,35 5,12 2,44 5,31 5,03 10,96 1,53 3,33 2,87 6,25 2,70 5,88 0,85 1,85 1,35 2,94 0,92 2,00 2,63 5,73 3,51 7,65 1,31 2,85 1,24 2,70 2,16 4,71 3,60 7,84 2,30 5,01 2,13 4,64 45,91 100,00 Gustoa st/ km2 228,6 193,4 127,3 123,8 40,6 232,4 101,3 93,4 58,5 352,9 48,1 118,5 126,3 70,7 120,6 229,0 101,0 109,2 129,6 35,7 126,1



Tablica 19

OPINA DONJA VOAR.br. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Naziv naselja Budinak Donja Voa Fotez Breg Gornja Voa Jelovec Voanski Plitvica Voanska Rijeka Voanska Slivarsko Ukupno: 1971. 224 1.544 91 1.191 181 184 644 416 4.475 Broj stanovnika 1981. 1991. 180 168 1.420 1.231 72 70 961 753 151 93 117 94 492 376 341 306 3.734 3.091 % (1991.) 5,44 39,83 2,26 24,36 3,01 3,04 12,16 9,90 100,00 Povrina km2 % 1,88 5,24 9,69 26,99 0,94 2,62 9,32 25,96 2,04 5,68 1,25 3,48 7,33 20,42 3,45 9,61 35,90 100,00 Gustoa st/ km2 89,4 127,0 74,5 80,8 45,6 75,2 51,3 88,7 86,1

Tablica 20

OPINA DONJI MARTIJANECR.br. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. Naziv naselja ikovina Martijanec Gornji Martijanec Hrastovljan Kriovljan Madaraevec Poljanec Rivalno Slanje Sudovina Vrbanovec Ukupno: 1971. 312 452 154 546 376 301 788 94 870 373 782 5.048 Broj stanovnika 1981. 1991. 278 263 427 447 113 77 476 457 371 336 269 250 874 853 91 81 783 715 395 417 764 723 4.841 4.619 % (1991.) 5,69 9,68 1,67 9,89 7,27 5,41 18,47 1,75 15,48 9,03 15,66 100,00 Povrina km2 % 5,27 9,64 2,88 5,27 4,89 8,95 3,84 7,03 3,69 6,75 2,76 5,05 5,24 9,59 1,19 2,18 18,45 33,76 1,62 2,96 4,82 8,82 54,65 100,00 Gustoa st/ km2 49,9 155,2 15,7 119,0 91,1 90,6 162,8 68,1 38,7 257,4 150,0 84,5

Tablica 21

OPINA GORNJI KNEGINECR.br. 1. 2. 3. 4. 5. Naziv naselja Donji Kneginec Gornji Kneginec Luan Bikupeki Turin Varadin Breg Ukupno: 1971. 666 1.362 465 747 1.176 4.416 Broj stanovnika 1981. 1991. 670 733 1.576 1.597 462 436 840 974 1.239 1.237 4.787 4.977 % (1991.) 14,74 32,08 8,76 19,57 24,85 100,00 Povrina km2 % 2,89 12,94 2,86 12,80 3,31 14,82 1,43 6,40 11,85 53,04 22,34 100,00 Gustoa st/ km2 253,6 558,4 131,7 681,1 104,4 222,8


VARADINSKA UPANIJA PROSTORNI PLANTablica 22

OPINA JALABETR.br. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Naziv naselja Imbriovec Jalabetski Jakopovec Jalabet Katelanec Kelemen Letakovec Novakovec Pihovec Ukupno: 1971. 333 548 945 513 652 320 596 67 3.974 Broj stanovnika 1981. 1991. 354 336 533 489 942 1.013 508 468 607 576 282 272 555 546 61 51 3.842 3.751 % (1991.) 8,95 13,04 27,01 12,48 15,36 7,25 14,56 1,35 100,00 Povrina km2 % 1,76 4,58 6,32 16,45 7,90 20,56 3,52 9,16 7,42 19,31 5,22 13,58 5,17 13,45 1,12 2,91 38,43 100,00 Gustoa st/ km2 190,9 77,4 128,2 132,5 77,6 52,1 105,6 45,5 97,6

Tablica 23

OPINA KLENOVNIKR.br. 1. 2. 3. 4. 5. 6. Naziv naselja Dubravec Goranec Klenovnik Lipovnik Plemenina Vukovoj Ukupno: 1971. 632 125 1.252 381 257 305 2.952 Broj stanovnika 1981. 1991. 616 500 84 52 1.198 1.187 391 403 196 171 255 174 2.740 2.487 % (1991.) 20,10 2,09 47,73 16,20 6,88 7,00 100,00 Povrina km2 % 5,01 19,53 3,57 13,91 8,27 32,23 4,50 17,54 1,24 4,83 3,07 11,96 25,66 100,00 Gustoa st/ km2 99,8 14,6 143,5 89,6 137,9 56,7 96,9

Tablica 24

OPINA LJUBEICAR.br. 1. 2. 3. 4. 5. Naziv naselja Kapela Kalnika Ljubelj Kalniki Ljubelj Ljubeica Rakovec Ukupno: 1971. 379 165 172 1.460 154 2.330 Broj stanovnika 1981. 1991. 371 327 134 188 152 91 1.358 1.369 137 141 2.152 2.116 % (1991.) 15,46 8,88 4,30 64,70 6,66 100,00 Povrina km2 % 1,72 4,83 15,88 44,61 1,67 4,69 14,40 40,45 1,93 5,42 35,60 100,00 Gustoa st/ km2 190,1 11,8 54,5 95,1 73,1 59,4

Tablica 25

OPINA MALI BUKOVECR.br. 1. 2. 3. 4. 5. 6. Naziv naselja Lunjkovec Mali Bukovec Martini Novo Selo Podravsko Sveti Petar upanec Ukupno: 1971. 311 1.184 205 327 960 346 3.333 Broj stanovnika 1981. 1991. 269 253 1.048 942 186 176 318 278 854 816 317 259 2.992 2.724 % (1991.) 9,29 34,58 6,46 10,21 29,96 9,50 100,00 Povrina km2 % 3,46 9,28 12,35 33,12 1,11 2,98 2,12 5,69 16,13 43,27 2,11 5,66 37,28 100,00 Gustoa st/ km2 73,1 76,3 158,6 131,1 50,6 122,7 73,1



Tablica 26

OPINA MARUEVECR.br. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. Naziv naselja Bikovec Biljevec Brodarovec alinec Cerje Nebojse Donje Ladanje Drukovec Greda Jurketinec Kapelec Korenjak Koretinec Kokovec Maruevec Novaki Selnik Ukupno: 1971. 306 206 244 552 480 1.348 537 587 468 127 146 402 243 555 660 442 7.303 Broj stanovnika 1981. 1991. 262 246 256 267 218 219 603 615 479 460 1.337 1.249 478 426 604 609 479 483 131 117 142 133 422 428 242 258 523 550 616 598 465 431 7.257 7.089 % (1991.) 3,47 3,77 3,09 8,67 6,49 17,62 6,01 8,59 6,81 1,65 1,88 6,04 3,64 7,76 8,43 6,08 100,00 Povrina km2 % 1,17 2,33 1,74 3,47 2,39 4,77 2,92 5,82 3,85 7,68 7,22 14,40 4,72 9,41 2,35 4,68 6,52 13,00 1,10 2,19 2,16 4,31 1,74 3,47 2,35 4,69 5,12 10,21 3,28 6,54 1,52 3,03 50,15 100,00 Gustoa st/ km2 210,3 153,4 91,6 210,6 119,5 173,0 90,2 259,1 74,1 106,4 61,6 246,0 109,8 107,4 182,3 283,5 141,4

Tablica 27

OPINA PETRIJANECR.br. Naziv naselja 1971. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Donje Vratno - dio Drubinec Majerje Nova Ves Petrijaneka Petrijanec Zelendvor** Strmec Podravski Ukupno: 551 694 1.058 1.452 682 4.437 Broj stanovnika 1981. 1991. 592 757 1.071 1.440 648 4.508 *234 566 820 987 1.593 710 4.910 %(1991.)

Povrina % km2 1,43 7,36 7,37 9,58 13,31 1,28 7,65 47,98 2,98 15,34 15,36 19,97 27,73 2,69 15,94 100,00

Gustoa st/ km2 163,4 76,9 111,3 103,0 109,2 92,8 102,3

4,77 11,53 16,70 20,10 32,44 14,46 100,00

* Podjela broja stanovnika izvrena je prema procjeni novoustrojene podjele naselja iz 1997. godine. ** Zelendvor - nema slubenih podataka o broju stanovnika.

Tablica 28

OPINA SRAINECR.br. 1. 2. Naziv naselja Srainec Svibovec Podravski Ukupno: 1971. 3.273 921 4.194 Broj stanovnika 1981. 1991. 3.457 3.613 951 957 4.408 4.570 % (1991.) 79,06 20,94 100,00 Povrina km2 % 10,12 43,23 13,29 56,77 23,41 100,00 Gustoa st/ km2 357,0 72,0 195,2



Tablica 29

OPINA SVETI URR.br. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Naziv naselja Hrenica Karlovec LudbrekiKomarnica Ludbreka

Luka Ludbreka Obrankovec Priles Sesvete Ludbreke Struga Sveti ur Ukupno:

1971. 1.074 697 209 297 138 291 666 700 716 4.788

Broj stanovnika 1981. 1991. 1.025 1.004 681 648 196 191 306 307 133 138 278 262 633 561 660 574 660 725 4.572 4.410

% (1991.) 22,77 14,69 4,33 6,96 3,13 5,94 12,72 13,02 16,44 100,00

Povrina km2 % 14,51 32,07 6,74 14,90 2,66 5,88 1,83 4,05 0,40 0,88 1,37 3,03 6,99 15,45 6,44 14,24 4,30 9,50 45,24 100,00

Gustoa st/ km2 69,2 96,1 71,8 167,8 345,0 191,2 80,3 89,1 168,6 97,5

Tablica 30

OPINA SVETI ILIJAR.br. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Naziv naselja Beletinec Doljan Krianec Kruljevec Seketin Sveti Ilija Tomaevec Bikupeki igrovec Ukupno: 1971. 1.127 345 315 312 429 514 353 221 3.616 Broj stanovnika 1981. 1991. 1.095 1.061 371 392 312 313 296 260 420 417 508 542 406 390 213 212 3.621 3.587 % (1991.) 29,58 10,93 8,72 7,25 11,62 15,12 10,87 5,91 100,00 Povrina km2 % 5,05 29,32 1,16 6,74 0,92 5,34 1,93 11,21 2,66 15,45 2,85 16,55 1,16 6,74 1,49 8,65 17,22 100,00 Gustoa st/ km2 210,1 337,9 340,2 134,7 156,8 190,2 336,2 142,3 208,3

Tablica 31

OPINA TRNOVEC BARTOLOVEKIR.br. 1. 2. 3. 4. 5. 6. Naziv naselja Bartolovec emovec tefanec Trnovec Zamlaka abnik Ukupno: 1971. 550 915 424 3.200 515 161 5.765 Broj stanovnika 1981. 1991. 598 667 915 961 415 393 3.551 3.845 486 462 164 146 6.129 6.474 % (1991.) 10,30 14,84 6,07 59,39 7,14 2,26 100,00 Povrina km2 % 4,78 12,34 12,09 31,21 4,90 12,65 12,10 31,23 3,60 9,29 1,27 3,28 38,74 100,00 Gustoa st/ km2 139,5 79,5 80,2 317,8 128,3 115,0 167,1

Tablica 32

OPINA VELIKI BUKOVECR.br. 1. 2. 3. Naziv naselja Dubovica Kapela Veliki Bukovec Ukupno: 1971. 420 582 932 1.934 Broj stanovnika 1981. 1991. 201 369 574 543 830 767 1.605 1.679 % (1991.) 21,98 32,34 45,68 100,00 Povrina km2 % 8,00 34,86 3,56 15,51 11,39 49,63 22,95 100,00 Gustoa st/ km2 46,1 152,5 67,3 73,2



Tablica 33

OPINA VIDOVECR.br. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. Naziv naselja Budislavec Cargovec Domitrovec Krkanec Nedeljanec Papinec Prekno ijanec Tuno Vidovec Zamlaa Ukupno: 1971. 287 457 239 235 1.486 154 193 249 1.013 685 332 5.330 Broj stanovnika 1981. 1991. 251 203 445 427 249 237 244 243 1.529 1.499 126 118 167 203 235 240 1.019 1.033 824 846 361 377 5.450 5.426 % (1991.) 3,74 7,87 4,37 4,48 27,63 2,17 3,74 4,42 19,04 15,59 6,95 100,00 Povrina km2 % 2,94 9,19 4,63 14,47 1,64 5,13 2,31 7,22 6,47 20,22 0,67 2,09 0,70 2,19 1,29 4,03 4,96 15,51 2,82 8,82 3,56 11,13 31,99 100,00 Gustoa st/ km2 69,0 92,2 144,5 105,2 231,7 176,1 290,0 186,0 208,3 300,0 105,9 169,6

Tablica 34

OPINA VINICAR.br. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Naziv naselja Donje Vratno - dio Gornje Ladanje Goruevnjak Maran Peenica Vinika Vinica Breg Vinica Ukupno: 1971. 316 1.153 98 640 219 484 1.138 4.048 Broj stanovnika 1981. 1991. 446 *306 1.049 1.053 73 103 613 652 213 171 408 308 1.172 1.222 3.974 3.815 % (1991.) 8,03 27,60 2,70 17,09 4,48 8,07 32,03 100,00 Povrina km2 % 1,35 4,20 7,78 24,21 1,59 4,95 3,51 10,92 1,82 5,66 6,32 19,66 9,77 30,40 32,14 100,00 Gustoa st/ km2 226,7 135,3 64,8 185,7 94,0 48,7 125,1 118,7

* Podjela broja stanovnika izvrena je prema procjeni novoustrojene podjele naselja iz 1997. godine

Tablica 35

OPINA VISOKOR.br. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Naziv naselja anjevo urinovec Kraevec Preseno Visoko Vinino Visoko Vrh Visoki Ukupno: 1971. 424 265 169 250 340 680 168 2.296 Broj stanovnika 1981. 1991. 337 276 234 208 148 140 228 225 289 285 625 597 163 137 2.024 1.868 % (1991.) 14,78 11,13 7,49 12,05 15,26 31,96 7,33 100,00 Povrina km2 % 3,02 12,00 3,78 15,01 2,84 11,27 1,92 7,62 3,89 15,44 8,23 32,67 1,51 5,99 25,19 100,00 Gustoa st/ km2 91,4 55,0 49,3 117,2 73,3 72,5 90,7 74,2



Slika 7

Tablica 36

Povrina i gustoa naseljenosti U upaniji U graninom podruju Povrina (km2) Gustoa (st/km2) Grad/Opina Povrina (km2) Gustoa (st/km2) 1.261,3 148,9 1. Lepoglava (dio) 42,0 100,0 2. Bednja 78,0 72,5 3. Cestica 45,9 126,1 4. Donja Voa 35,9 86,1 5. Petrijanec 48,0 102,3 6. Srainec 23,4 195,2 7. Klenovnik 25,7 96,9 8. Vinica 32,1 118,7 Ukupno 331,0 104,3Izvor: - podaci o povrini su preuzeti s podloge o tetirorijalnoj podjeli kao za tablicu 1, - podatak o broju stanovnika iz Statistikog ljetopisa.

d) Osvrt na projekcije kretanja stanovnitva prema dosad vaeim prostornim planovima bivih opina na podruju upanije Demografska kretanja i procesi uvijek su bili meu najvanijim komponentama u planskim promiljanjima, pa su i dosadanji prostorni planovi bivih opina (iz 1983.g.) analizirali demografsku problematiku na promatranom prostoru i davali odgovarajue projekcije.upanijski zavod za prostorno ureenje 1 - 22


Temeljne karakteristike su slijedee: - Podruje bive Opine Varadin izrazito je imigracijsko i biljei stalan porast broja stanovnika (koji je veim dijelom upravo rezultat tih imigracija), "pomlaivanje" stanovnitva (zbog imigracija uglavnom mlaeg stanovnitva), poveanje broja zaposlenih (osobito u industriji), smanjenje broja poljoprivrednog stanovnitva (deagrarizacija), te znaajne dnevne migracije. (Sam grad Varadin, koji biljei najvee imigracije, od II svjetskog rata do danas je apsorbirao oko jedne treine ukupnog prirodnog prirasta svoje regije.) - Podruja bivih opina Ivanec, Ludbreg i Novi Marof karakteriziraju emigracijski procesi. U njima je prisutan stalan pad broja stanovnika (vee emigracije od prirodnog prirataja) i proces starenja stanovnitva (odlazak mlaeg stanovnitva). Dugorono, ovakav nastavak demografskih kretanja doveo bi do depopulacije stanovnitva, tj. uslijedio bi prirodni pad broja stanovnika, te smanjivanje ukupnog broja stanovnika i bez emigracija, jer bi mortalitet bio vei od nataliteta. Demografsku sliku naeg podruja karakterizira stagnacija porasta broja stanovnika i sve naglaenija polarizacija u populacijskom razvoju. Relativno je mali broj naselja koja biljee porast unatrag deset godina i to su naselja koja lee uz dobre komunikacije i u blizini sredita razliitih funkcija, te su dobrog ili bar zadovoljavajueg komunalnog standarda. Posebno negativna i zabrinjavajua kretanja kroz dui niz godina oita su na prostorima uz granicu sa Slovenijom tj. u Gradu Lepoglavi, i opinama: Bednja, Donja Voa, Cestica i Klenovnik, te u prostorima junog i jugoistonog podruja nae upanije tj. u opinama: Visoko, Breznica, Brezniki Hum, Ljubeica, zapadnom i jugoistonom dijelu Grada Novog Marofa, te istonom dijelu Grada Varadinske Toplice. Ta podruja obuhvaaju 148 naselja u upaniji. Takoer je uoeno da u veini podruja postoji viak poljoprivrednog stanovnitva. Stanovnitvo je ovisno o razvoju gospodarstva i promjeni njegove strukture, pa se na povoljnije demografske procese, kao i povoljniji razmjetaj nastanjenosti moe utjecati odgovarajuom politikom ravnomjernijeg regionalnog razvoja. Uoene negativne trendove pokualo se u dosadanjim planovima ublaiti i postupno usmjeriti u pozitivnom pravcu predvianjem ubrzanog razvitka gospodarstva. Na tom osnovu, uz pretpostavke da e se 80-ih godina zaustaviti tendencija pada broja stanovnitva, kreiran je optimistian stav prema demografskim kretanjima za period do kraja stoljea, te je projiciran slijedei broj stanovnika za 1991. i 2000. godinu za pojedina podruja bivih opina i (posebno) za grad Varadin:Tablica 37

teritorijalna jedinica b.O. Varadin b.O. Ivanec b.O. Ludbreg b.O. Novi Marof Ukupno: grad Varadin

Broj stanovnika - popisi i projekcije iz planova 1971. 1981. 1991. 1991. (popis) (popis) (popis) (projekcije)83.601 46.360 22.340 31.245 183.546* 34.312 90.729 43.860 22.371 29.805 186.765* 39.545 94.373 41.680 21.917 29.883 187.853 41.846 99.000 45.000 22.500 30.400 196.900 55.000

2000. (projekcije)108.000 46.600 22.700 31.000 208.300 70.000

* Podaci su uzeti iz navedenih planova bez korekcija koje su nastale zbog naknadnih izmjena u teritorijalnom ustrojstvu, pa se razlikuju od izvedenih podataka koji se koriste u ovom Prostornom planu Varadinske upanije.



Usporeujui te projekcije za 1991. godinu i podatke iz "Statistikog ljetopisa" prema izvrenom popisu 1991. godine, vidljivo je da oekivanja nisu ispunjena u cijelosti, tj. da nije zaustavljen trend pada broja stanovnika, naroito u nekim podrujima bivih opina Ivanec, Ludbreg i Novi Marof, dok je porast stanovnitva u bivoj Opini Varadin nastavljen i to uglavnom kao rezultat migracione komponente, no sa znatno manjim poveanjem od planiranog. Nije realno oekivati da e projekcije postavljene za 2000. godinu biti ostvarene. Dosadanjim planovima predvien pad broja poljoprivrednog stanovnitva ostvaruje se ak i neto brom dinamikom od predviene.Tablica 38

Kretanje udjela poljoprivrednog stanovnitva u ukupnom broju stanovnika terit. jedinica stvarno stanje 1991. godine predvianja za 2000. godinu iz planova 7.873 8,3% 7.500 7,0% b.O. Varadin 6.007 14,4% 8.800 18,9% b.O. Ivanec 5.969 27,2% 6.410 28,2% b.O. Ludbreg 5.771 19,3% 6.700 21,6% b.O.Novi Marof 25.620 13,7% 29.410 14,1% Ukupno:Izvor: - "Studija razvitka Varadinske upanije za razdoblje od 1996-2005. godine" - City Trust, Zagreb, - podaci Dravnog zavoda za statistiku RH, - podaci iz prostornih planova.

Iz navedenog tabelarnog prikaza razvidno je da su ve 1991. godine gotovo dostignuta predvianja za 2000. godinu. e) Novije demografske promjene Glavni problem Varadinske upanije je emigracija stanovnitva mlae dobi koja je na ovom podruju prisutna ve due vremensko razdoblje. Nekada je veinu emigriranog stanovnitva predstavljala mlada nekvalificirana i niskokvalificirana radna snaga, dok je danas prisutan trend emigriranja visokoobrazovane i strune mlade populacije. U svrhu spreavanja takvih pojava, koje se negativno reflektiraju na cjelokupnu kako demografsku tako i gospodarsku sliku kraja, potrebno je posebnu panju posvetiti mjerama i aktivnostima kojima bi se smanjio interes mlade populacije za iseljavanjem. Prema popisu iz 1991. g. razvidno je da je problem starenja i prirodni pad stanovnitva (smanjenje nataliteta, porast mortaliteta) prisutan u Republici Hrvatskoj, a posljedice Domovinskog rata su jo vie pogorale zateeno stanje. Ovi problemi su prisutni i u Varadinskoj upaniji: Vitalni indeks (broj ivoroenih/100 umrlih) u Varadinskoj upaniji:Tablica 39

godina vitalni indeks

90. 97,2

91. 87,2

92. 86,0

93. 89,3

Izvor: "Statistiki ljetopis hrvatskih upanija 1993." i "Statistiki ljetopis 1995."



U periodu od 1971-91. g. upanija biljei blagi porast broja stanovnika, no iz priloene tabele razvidno je da je stopa nataliteta sve nia: Prirodno kretanje stanovnitva - natalitet u Varadinskoj upaniji:Tablica 40

godina stopa nataliteta

81. 149

82. 148

83. 145

84. 143

85. 133

86. 130

87. 132

88. 125

89. 118

90. 114

Izvor: "Strategija prostornog ureenja Republike Hrvatske".

Stopa nataliteta i stopa mortaliteta u Varadinskoj upaniji neto je via od prosjeka za cijelu Republiku Hrvatsku. Razlika izmeu stope nataliteta je neto vea od razlike u stopi mortaliteta, to je uvjetovalo da je i stopa prirodnog prirataja na podruju Varadinske upanije vea od republikog prosjeka.



1.1.1.2. NaseljaPopis gradova i naselja po gradovima i opinamaGrad Ivanec Naziv naselja 1. Bedenec 2. Cerje Tuno 3. Gaice 4. Gekovec 5. Horvatsko 6. Ivanec 7. Ivaneka eljeznica 8. Ivaneki Vrhovec 9. Ivaneko Naselje 10. Jerovec 11. Kania 12. Knapi 13. Lani 14. Lovrean 15. Lukavec 16. Margean 17. Oseka 18. Pece 19. Prigorec 20. Punikve 21. Radovan 22. Ribi Breg 23. Salinovec 24. Seljanec 25. Stanjevec 26. kriljevec 27. Viteinec 28. Vuglovec 29. eljeznica Grad Lepoglava Naziv naselja 1. Bednjica 2. Crkovec 3. Donja Vinjica 4. Gornja Vinjica 5. Jazbina Vinjika 6. Kamenica 7. Kameniki Vrhovec 8. Kameniko Podgorje 9. Lepoglava 10. Murievec 11. Oura 12. Vuliinec 13. Zaluje 14. Zlogonje 15. arovnica Grad Ludbreg Naziv naselja 1. Apatija 2. Bolfan 3. ukovec 4. Globoec Ludbreki 5. Hrastovsko 6. Kuan Ludbreki 7. Ludbreg 8. Segovina 9. Selnik 10. Sigetec Ludbreki 11. Slokovec 12. Vinogradi Ludbreki Grad Novi Marof Naziv naselja 1. Bela 2. Donje Makojie 3. Filipii 4. Gornje Makojie 5. Grana 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. Jelenak Kamena Gorica Klju Kr Madarevo Moenec Novi Marof Orehovec Otrice Paka Podevevo Podrute Preseno Remetinec Strmec Remetineki Sudovec Topliica Zavrje Podbelsko Grad Varadin Naziv naselja 1. rnec Bikupeki 2. Donji Kuan 3. Gojanec 4. Gornji Kuan 5. Hraica 6. Jalkovec 7. Kuan Marof 8. Poljana Bikupeka 9. Varadin 10. Zbelava Grad Varadinske Toplice Naziv naselja 1. Borievec Topliki 2. rnile 3. urilovec 4. Donja Poljana 5. Drenovec 6. Gornja Poljana 7. Greevina 8. Hrastovec Topliki 9. Jalevec Sviboveki 10. Jarki Horvatievi 11. Leskovec Topliki 12. Lovrentovec 13. Lukaevec Topliki 14. Martinkovec 15. Petkovec Topliki 16. Pianovec 17. Retkovec Sviboveki 18. Rukljevina 19. Svibovec 20. karnik 21. Tuhovec 22. Varadinske Toplice 23. Vrtlinovec Opina Bednja Naziv naselja 1. Bednja 2. Benkovec 3. Brezova Gora 4. Cvetlin 5. Jamno 6. Jazbina Cvetlinska 7. Jeovec 8. Mali Gorenec 9. Meljan 10. Osonjak 11. Panik 12. Ple


VARADINSKA UPANIJA PROSTORNI PLAN13. Podgorje Bednjansko 14. Prebukovje 15. Purga Bednjanska 16. Rinkovec 17. Trakoan 18. aa 19. inkovica Bednjanska 20. inkovica aka 21. Veliki Gorenec 22. Viletinec* 23. Vranojelje 24. Vrbno 25. Vrhovec Bednjanski Opina Breznica Naziv naselja 1. Bisag 2. Borenec 3. Breznica 4. ret Bisaki 5. Drakovi 6. Jales Brezniki 7. Jarek Bisaki 8. Mirkovec Brezniki 9. Podvorec 10. Tkalec Opina Brezniki Hum Naziv naselja 1. Brezniki Hum 2. Butkovec 3. Krenovec 4. Radei 5. epanje Opina Beretinec Naziv naselja 1. Beretinec 2. renjevo 3. Ledinec Opina Cestica Naziv naselja 1. Babinec 2. Brezje Dravsko 3. Cestica 4. Dubrava Kriovljanska 5. Falini Breg 6. Gornje Vratno 7. Jarki 8. Kolarovec 9. Kriane 10. Kriovljan Radoveki 11. Mali Lovrean 12. Malo Gradie 13. Natkriovljan 14. Otok Virje 15. Radovec Polje 16. Radovec 17. Selci Kriovljanski 18. Veliki Lovrean 19. Virje Kriovljansko 20. Vratno Otok Opina Donja Voa Naziv naselja 1. Budinak 2. Donja Voa 3. Fotez Breg 4. Gornja Voa 5. Jelovec Voanski 6. Plitvica Voanska 7. Rijeka Voanska 8. Slivarsko Opina Donji Martijanec Naziv naselja 1. ikovina 2. Martijanec 3. Gornji Martijanec 4. Hrastovljan 5. Kriovljan 6. Madaraevec 7. Poljanec 8. Rivalno 9. Slanje 10. Sudovina 11. Vrbanovec Opina Gornji Kneginec Naziv naselja 1. Donji Kneginec 2. Gornji Kneginec 3. Luan Bikupeki 4. Turin 5. Varadin Breg Opina Jalabet Naziv naselja 1. Imbriovec Jalabetski 2. Jakopovec 3. Jalabet 4. Katelanec 5. Kelemen 6. Letakovec 7. Novakovec 8. Pihovec Opina Klenovnik Naziv naselja 1. Dubravec 2. Goranec 3. Klenovnik 4. Lipovnik 5. Plemenina 6. Vukovoj Opina Ljubeica Naziv naselja 1. Kapela Kalnika 2. Ljubelj Kalniki 3. Ljubelj 4. Ljubeica 5. Rakovec Opina Mali Bukovec Naziv naselja 1. Lunjkovec 2. Mali Bukovec 3. Martini 4. Novo Selo Podravsko 5. Sveti Petar 6. upanec Opina Maruevec Naziv naselja 1. Bikovec 2. Biljevec 3. Brodarovec 4. alinec 5. Cerje Nebojse 6. Donje Ladanje 7. Drukovec 8. Greda 9. Jurketinec 10. Kapelec 11. Korenjak 12. Koretinec 13. Kokovec 14. Maruevec 15. Novaki 16. Selnik Opina Petrijanec Naziv naselja 1. Drubinec 2. Majerje 3. Nova Ves Petrijaneka 4. Petrijanec 5. Strmec Podravski 6. Zelendvor 7. Donje Vratno - dio



Opina Srainec Naziv naselja 1. Srainec 2. Svibovec Podravski Opina Sveti ur Naziv naselja 1. Hrenica 2. Karlovec Ludbreki 3. Komarnica Ludbreka 4. Luka Ludbreka 5. Obrankovec 6. Priles 7. Sesvete Ludbreke 8. Struga 9. Sveti ur Opina Sveti Ilija Naziv naselja 1. Beletinec 2. Doljan 3. Krianec 4. Kruljevec 5. Seketin 6. Sveti Ilija 7. Tomaevec Bikupeki 8. igrovec Opina Trnovec Bartoloveki Naziv naselja 1. Bartolovec 2. emovec 3. tefanec 4. Trnovec 5. Zamlaka 6. abnik Opina Veliki Bukovec Naziv naselja 1. Dubovica 2. Kapela 3. Veliki Bukovec

Opina Vidovec Naziv naselja 1. Budislavec 2. Cargovec 3. Domitrovec 4. Krkanec 5. Nedeljanec 6. Papinec 7. Prekno 8. ijanec 9. Tuno 10. Vidovec 11. Zamlaa Opina Vinica Naziv naselja 1. Gornje Ladanje 2. Goruevnjak 3. Maran 4. Peenica Vinika 5. Vinica Breg 6. Vinica 7. Donje Vratno - dio Opina Visoko Naziv naselja 1. anjevo 2. urinovec 3. Kraevec 4. Preseno Visoko 5. Vinino 6. Visoko 7. Vrh Visoki

Zakon o podrujima upanija, gradova i opina u Republici Hrvatskoj, "Narodne novine" br. 10/1997. (* vidjeti napomenu na strani 0-4)

Slika 8



Gradovi - povijesni razvoj VARADIN Varadin, kao jedan od najstarijih gradova u sjevernoj Hrvatskoj prvi put se spominje u ispravi hrvatsko-ugarskog kralja Bele III iz 1181. godine. Povlastice slobodnog i kraljevskog grada dobiva 1209. godine. Dobivanje takvog statusa, kao prvog grada u sjevernoj Hrvatskoj (Zagreb je tu povlasticu dobio tek 1242.godine) znailo je da je Varadin imao i ire znaenje za cijelu Kraljevinu. Turska opasnost je istaknula vanost grada Varadina u irim razmjerima. U 16. stoljeu grad se utvruje i pretvara u kljunu tvravu za obranu Carstva. U razdoblju od 1756. godine, pa do velikog poara 1776. godine Varadin je bio glavni i brojem itelja najvei grad u Hrvatskoj. Nakon poara taj primat preuzima Zagreb, a Varadin postaje provincijski gradi. Razvojem obrta i trgovine grad ponovno doivljava svoj kulturni i privredni uspon. U 19. stoljeu poinje razvoj manufakturne proizvodnje (motavaonica svile, suknara, tiskara i dr.), a dolaskom 20. stoljea nov i snaan industrijski razvoj. Arheoloka nalazita govore o prisustvu ovjeka na ovom lokalitetu i u doba predpovijesti, kao i u doba rimske dominacije, srednjeg vijeka, pa sve do danas. Kulturna prolost Varadina ostavila je neprocjenjivu graditeljsku batinu, vrijednosti koje je grad uspio sauvati do danas. Povijesna urbana cjelina renesanse i baroka, jezgra oko koje se razvio suvremeni urbani i industrijski grad sa svim socio-ekonomskim obiljejima geopolitikog sredita sjeverozapadne Hrvatske, danas je nominirana za upis u Listu svjetske batine. Za grad Varadin oduvijek je od presudnog znaaja bio izuzetno povoljan strateki i prometni poloaj u dolini rijeke Drave, na sjecitu vanih prometnih i drugih infrastrukturnih pravaca u transverzalnom i longitudinalnom smjeru. Danas je Varadin sjedite i najvei grad na podruju Varadinske upanije, a spada u srednje velike gradove na podruju Republike Hrvatske. Prema Strategiji prostornog ureenja Republike Hrvatske Varadin ima status regionalnog sredita. I u bivem sistemu Varadin je imao vanu upravnu funkciju kao sjedite bive Opine Varadin i sjedite Zajednice opina Varadin. Uz upravnu funkciju grad je dobro opremljen drutvenom infrastrukturom i danas je centar gravitacije itave upanije, a i ireg podruja. Prema svojoj funkcionalnoj strukturi grad Varadin je polifunkcionalan. IVANEC Ivanec se smjestio na kontaktu podgorja Ivanice i junog ruba doline Bednje, na prometnom pravcu Varadin - Krapina, du kojeg se ve formirala osovina urbanizacije na kojoj se Ivanec i Lepoglava istiu kao centri urbanizacije. Ivanec je po broju stanovnika drugo naselje u Varadinskoj upaniji, i uz Varadin jedno od vanijih razvojnih arita. Ivanec se prvi put spominje 1395. godine u povelji Ivana Paline, priora belskog, koji je stanovnicima Ivanca potvrdio njihove povlastice, prava i slobode. Arheoloka nalazita u Ivancu i okolnim podrujima svjedoe o predpovijesnom prisustvu ovjeka na ovom podruju (paleolit, neolit), zatim u rimsko doba, preko srednjeg vijeka pa sve do danas, to govori u prilog kontinuitetu postojanja i povoljnom poloaju naselja u prostoru - "genius loci". Krajem 19. stoljea dolazi do znaajnog prodora industrijske proizvodnje u ovaj kraj (otvaranje ugljenokopa 1888. godine, izgradnja eljeznike pruge Varadin - Golubovec 1890.upanijski zavod za prostorno ureenje 1 - 29


godine), to je do danas ostalo najvanija funkcionalna usmjerenost Ivanca i u znatnoj mjeri utjecalo na njegov izgled. Ivanec ima znaajnu upravnu i samoupravnu funkciju. Ranije je bio sjedite bive Opine Ivanec, a prema novom teritorijalnom ustrojstvu ima status sjedita Grada Ivanca, najvee od est teritorijalnih jedinica na koje se podijelila nekadanja Opina. Novonastale opine/gradovi (koje su bile u sastavu bive Opine Ivanec) jo uvijek gravitiraju gradu Ivancu zbog njegovih upravnih i drugih centralnih funkcija, te dobre opremljenosti drutvenom infrastrukturom. LUDBREG Ludbreg se smjestio u podnoju Kalnikog gorja, u dolini rijeke Bednje, na rubu pridravske ravnice. Istie se svojim izrazito povoljnim poloajem na vanom prometnom pravcu Varadin - Koprivnica, kao najvei centar na toj osovini urbanizacije. Ludbreg je naselje s veoma dugim kontinuitetom naseljenosti koje se moe pratiti od kamenog doba, preko bronanog i eljeznog, o emu svjedoe brojne iskopine. Antiki Ludbreg - Castra Ioviae Botovia je naseobina starih Rimljana (od 1.-5.st) sa svim funkcijama i infrastrukturom tadanjih gradova. Srednjovjekovni Ludbreg spominje se u pisanim dokumentima u 13. i 14. st. kao kraljevski posjed (Bela IV). Doba feudalizma donosi gradu razvoj obrta i trgovine, a u doba kapitalizma i socijalizma razvoj industrije, koja je do danas ostala najvanija funkcionalna usmjerenost Ludbrega. Za Ludbreg je veoma vana tradicija kranskih i katolikih dogaaja: od koncila kranskih opina izmeu Save i Drave odranog 381. godine, utemeljenja upe oko 1300. godine, nastanka protenita priznatog od 1513. godine - Svetite Presvete Krvi Isusove, pa do izgradnje zavjetne kapele 1994. godine. Znamenita ludbreka hodoaa (svake prve nedjelje u rujnu), sakralna spomenika batina i izgradnja novog Svetita pridonose sve znaajnijem razvoju vjerskog turizma. Ludbreg ima vanu upravnu funkciju: bio je sjedite bive Opine Ludbreg, a prema novom teritorijalnom ustrojstvu ima status sjedita Grada Ludbrega, najvee teritorijalne jedinice nastale podjelom bive Opine Ludbreg. I danas mu gravitiraju sva naselja iz sastava bive Opine zbog njegove opremljenosti upravnim i drugim centralnim funkcijama, koje treba upotpunjavati s ciljem da jo ojaa svoju arinu ulogu nositelja razvitka okolnog prostora. NOVI MAROF Postanak naselja Novi Marof see u 18. stoljee i vee se uz vlastelinstvo Greben, osnovano u 12. stoljeu. Grebengrad (stari majur), izuzetno povoljnog stratekog poloaja, bio je centar tog vlastelinstva do 1710. godine kada ga je unitio poar. S obzirom da je tada ve minula opasnost od Turaka, pa je sigurno i u ravnici, tadanji vlasnici posjeda, grofovi Erddy naputaju stari majur i osnivaju novi u dolini rijeke Bednje. Zbog nepovoljnosti ovog poloaja (poplave), 1776. godine grade novi dvorac na breuljku, s parkom i gospodarskim zgradama (danas bolnica), zdanje koje je temelj dananjeg naselja Novi Marof. Od druge polovice 18. stoljea pa do 1925. godine Novi Marof je sijelo porodice Erddy. U tom razdoblju tu se formira feudalna uprava i sud. Do 1886. godine novomarofski kotar spada u Koprivnikokrievaku upaniju, a te godine reorganizacijom uprave prelazi u Varadinsku upaniju. Razvoju naselja znaajno je pridonio izuzetno povoljan prometni poloaj na raskru puteva prema Zagorju na zapadu, i prema Podravini na istoku, sa starim putem Zagreb Varadin. To je privuklo i prve zanatlije, trgovce i krmare, koji su tijekom 19. st. poeli naseljavati Novi Marof. 1925.g. grof Rudolf Erddy prodaje imanje Centralnoj banci za trgovinu, obrt i industriju u Zagrebu, a bivi vlastelinski dvorac kupuje drava koja uz postojeuupanijski zavod za prostorno ureenje 1 - 30


zgradu gradi jo neke graevine i otvara bolnicu pod nazivom "Dravno ljeilite za plune bolesti". Ranije je Novi Marof bio sjedite bive Opine Novi Marof, koja se novim teritorijalnim ustrojstvom podijelila na 6 jedinica lokalne samouprave (4 opine i 2 grada). Najvea od njih je Grad Novi Marof sa sjeditem u Novom Marofu kojem gravitiraju jo uvijek sva naselja iz sastava bive Opine. Primarna funkcionalna usmjerenost Novog Marofa donedavno je bila zdravstvo (bolnica za TBC), meutim u novije vrijeme sve vei primat preuzima industrija (drvna, tekstilna, graevinska). Upravna funkcija Novog Marofa kao drutveno-politikog i administrativnog centra odigrala je presudnu ulogu u razvoju Novog Marofa i procesu urbanizacije (u posljednjih 20 godina broj stanovnika naselja Novi Marof se udvostruio). LEPOGLAVA Ime Lepoglava (Lepaglawa) prvi put se spominje u pisanim dokumentima 1399. godine, a ve 1400.g. u Lepoglavi je osnovan Pavlinski samostan koji postoji sve do 1786. g. kad su ukinuti svi kontemplativni redovi i samostani u Monarhiji. Iz tog perioda potie znaajan gotiko-barokni sakralno-samostanski kompleks, viestoljetno arite hrvatske kulture, prosvjete, slikarstva i knjievnosti (u 16. st. u Lepoglavi djeluje redovnika i svjetovna gimnazija, 1656. g. pokrenut je u Lepoglavi studij filozofije, prvo hrvatsko sveuilite, 13 g. prije poetka visokokolske nastave na Isusovakom kolegiju u Zagrebu). U velikom je kontrastu, prema svim ostvarenim vrijednostima, odnos koji prema Lepoglavi vlada od kad su iz nje silom istjerani redovnici, a osobito od kad je 1854. g. u samostanu osnovana kaznionica i zapoela devastacija Pavlinskog kompleksa koja je trajala do kraja drugog svjetskog rata. Izgradnjom nove zatvorske zgrade 1914. godine, tzv. Zvijezde, na principima moderne penologije pokualo se humanizirati kazneni postupak, no rat i dogaaji poslije njega ubrzo su takove planove gurnuli u zaborav. Problem izmjetanja kaznionice iz centra Lepoglave naet je ve 1876. godine i predmet je rasprava sve do danas (Lepoglavski zbornik 1992.g.). Lepoglava se smjestila, kao i Ivanec, na obroncima Ivanice i uz dolinu rijeke Bednje, na prometnom pravcu Varadin - Krapina, du kojeg se razvio oblik urbanizacije u formi osovine na kojoj su Ivanec i Lepoglava znaajne jezgre prostornog razvoja. Prema novom teritorijalnom ustrojstvu Lepoglava ima status sjedita Grada Lepoglave i time dobiva ponovo upravnu i samoupravnu funkciju; u bivem sistemu bila je sjedite bive Opine Lepoglava do 1963. godine. Znaajna funkcionalna usmjerenost Lepoglave je na dravno-upravnu funkciju (velik broj zaposlenih u kazneno-popravnom domu, lokalnoj samoupravi, udruenjima i fondovima) i na industriju (graevinsku, metalnu i drvnu). Smatra se da Lepoglava svojim geoprometnim poloajem, slikovitom i zdravom okolicom, komunalnom i drutvenom infrastrukturom, a prije svega kulturno-povijesnim nasljeem predstavlja izrazit turistiki potencijal i zajedno s oblinjim Trakoanom prvorazrednu vizitacijsku atrakciju. VARADINSKE TOPLICE Naselje Varadinske Toplice nastalo je na obroncima Toplikog gorja i sputa se u omanju kotlinu rijeke Bednje. Uz slikovitost poloaja na terasama junih padina, naselje ima zaklonjen poloaj, te ima neto blau klimu nego oblinji Varadin.upanijski zavod za prostorno ureenje 1 - 31


Zahvaljujui poloaju uz termalmi izvor ljekovite vode ovaj lokalitet ima neprekinuti kontinuitet naseljenosti od pretpovijesti, preko ilirsko-panonskih Jasa, Rimskog doba iz kojeg je poznato naselje Aquae Iasae, kontroverznog srednjeg vijeka, doba kapitalizma u kojem je kupalino ljeilite podijeljeno na oazu za malobrojnu elitu i rezervat za brojni puk, pa do danas kad su Varadinske Toplice znaajno turistiko sredite ljeilinog tipa. Varadinske Toplice imaju relativno izoliran poloaj i prometno su vezane uz vorite u Varadinu. Izgradnjom autoceste Zagreb - Varadin - Gorian, ija trasa prolazi blizu naselja, prometni poloaj Varadinskih Toplica bit e znatno povoljniji. Prema novom teritorijalnom ustrojstvu Varadinske Toplice imaju status sjedita Grada Varadinske Toplice i time dobivaju ponovo upravnu i samoupravnu funkciju. U bivem sistemu bile su sjedite bive Opine Varadinske Toplice, do 1963. godine, a i ranije 1886. g. osnovana je opina Varadinske Toplice unutar novomarofskog kotara. Primarna funkcionalna usmjerenost Varadinskih Toplica je ljeilini turizam, a u 20. st. znaaj dobiva i industrija (metalna, prehrambena). Kontinuitet urbanistikog planiranja prisutan je na podruju Varadinske upanije u gradu Varadinu, Ivancu, Ludbregu, Novom Marofu, Varadinskim Toplicama i Lepoglavi. Kontinuirano urbanistiko planiranje u razvoju grada Varadina primjenjuje se od 1958. godine, kada je Zavod za urbanizam Arhitektonskog fakulteta u Zagrebu izradio prvi Generalni urbanistiki plan grada Varadina. Danas vaei GUP grada Varadina donesen je 1982. godine (uz naknadne izmjene i dopune), a u meuvremenu je izraeno jo niz provedbenih urbanistikih planova to dokazuje visoku prisutnost prostorno-planerskog praenja razvoja grada Varadina. "Kriza grada", tj. proces metropolizacije zbog sve vee sloenosti gradova ija najvea boljka je prometni kolaps, ve je dugo prisutan problem u civiliziranom svijetu, a i u najveim gradovima Republike Hrvatske. Ovaj problem narasta i u gradu Varadinu, a treba ga ublaavati sustavnim integralnim planerskim pristupom, osigurati to kvalitetniji proces decentralizacije i viestrukog oplemenjivanja suburbanog (periferije) i ireg (regije) podruja sa sistemom policentrinog razvoja manjih gradova. Grad Varadin treba planirati kao "grad po mjeri ovjeka" tj. kao mjesto u kojem je ugodno ivjeti, ideal kojem je grad Varadin veoma blizu. Ivanec, Ludbreg i Novi Marof imaju vanu upravnu funkciju. Bili su sjedita bivih opina Ivanec, Ludbreg i Novi Marof, a prema novom teritorijalno-politikom ustrojstvu dobili su status sjedita grada. I danas im gravitiraju sva naselja iz sastava bive opine zbog njihove opremljenosti upravnim i drugim centralnim funkcijama koje treba upotpunjavati s ciljem da jo ojaaju svoju arinu ulogu nositelja razvitka okolnog prostora. 1960. godine izraen je prvi Urbanistiki plan mjesta Ivanca - idejna studija s idejnom skicom centra. 1982. godine donesen je GUP Ivanca i kontaktnih graevinskih zona (za 12 samostalnih naselja), a nadalje je izraeno jo niz provedbenih urbanistikih planova to dokazuje visoku prisutnost prostorno-planerskog praenja razvoja Ivanca kao naselja gradskog karaktera i Ivanca kao razvojnog arita mikroregije. Smjernice i postava generalnog urbanistikog plana Ludbrega izraene su 1966.g., a 1967.g. prvi GUP mjesta Ludbreg. Novi GUP "Ludbreg 2000" donesen je 1977.g. koji je do danas vaei, uz nekoliko izmjena i dopuna. Za dijelove Ludbrega izraeni su provedbeni urbanistiki planovi i urbanistika rjeenja. Iz 1962. datira prva Odluka o Urbanistikom planu naselja Novi Marof. Detaljni (provedbeni) urbanistiki plan centralnog dijela naselja Novi Marof donesen je 1970. godine. Nadalje su izraivani provedbeni urbanistiki planovi za pojedine stambene zone, industrijskuupanijski zavod za prostorno ureenje 1 - 32


zonu, zonu ireg centra. Danas vaei Urbanistiki plan ureenja naselja Novi Marof i kontaktnih zona, donesen je 1998. godine. Ostali gradovi Lepoglava i Varadinske Toplice, u prijanjem ustrojstvu bivih opina nisu imali odluujuu administrativno-politiku ulogu, funkcionalno su ue usmjereni ka autonomnom razvoju, bez formiranja vlastitih urbanih zona. 1962. g. izraena je Idejna studija urbanistikog plana s rjeenjem centra Lepoglave. Urbanistiki institut SR Hrvatske iz Zagreba izradio je 1979.g. Urbanistiki plan Lepoglave, koji postaje okvirna programska osnova za sve akcije u Lepoglavi do kraja 80-ih godina. Bit urbanistike koncepcije ovog plana bio je uskladiti suprotnosti, tj. "revalorizirati do maksimalno mogue mjere iskonski i originalni prostor dragocjenog Pavlinskog kompleksa, jedinstvenog po svojoj vrijednosti i znaenju u Hrvatskoj, i kaznione u obliku zvijezde, te uskladiti s novim naseljem Lepoglave, izgradnjom koja ve postoji ili e tek nastati kao logina posljedica novih funkcija". Dananja situacija prostorno-planskog praenja razvoja gradskog naselja Lepoglava nije zadovoljavajua, te se Programom mjera Grada planira izrada novog plana koji bi reafirmirao autentine vrijednosti Lepoglave, nepravedno zapostavljene u bivem sistemu. Prva prostorno-planska dokumentacija izraena za naselje Varadinske Toplice je Urbanistiki plan iz 1969. godine. Odluka o Detaljnom (provedbenom) urbanistikom planu za portsko-rekreacijski centar Varadinske Toplice donesena je 1970. godine. Nadalje su izraivani urbanistiki planovi i provedbeni urbanistiki planovi za pojedine stambene zone, vikend naselje, industrijsku zonu, povijesnu jezgru i bolniku zonu, to govori u prilog kontinuiranom prostorno-planskom praenju razvoja naselja Varadinske Toplice, osobito to se tie pokrivenosti naselja PUP-ovima. Ubrzo nakon formiranja novog teritorijalnog ustrojstva izraen je novi Generalni urbanistiki plan naselja Varadinske Toplice (1995. godine). Trendovi, funkcije, arita Urbanizacija, a s njom i razvoj gradova kao opi i ubrzani svjetski proces, danas je jednako prisutan u itavoj Republici Hrvatskoj, pa tako i u Varadinskoj upaniji. Ovaj proces je nemogue zaustaviti, ali ga je potrebno prije svega istraiti i spoznati, te ga nastojati odgovarajuim aktivnostima: prostorno-planerskim, gospodarskim, socijalnim, politikim i drugim mjerama, ispravno usmjeriti. Kod svih gradova u Varadinskoj upaniji prisutan je kontinuirani porast broja stanovnika, i to neto manji u periodu od 1981-91.godine, nego u periodu od 1971.-81.godine. Znaajan porast stanovnika u posljednjih 20 godina dogodio se u Ivancu i Novom Marofu, u kojima se broj stanovnika skoro udvostruio.Broj stanovnika u gradovima Varadinske upanije 1971. - 1981. - 1991. godineTablica 41

Gradovi Varadinske upanije Varadin Ivanec Ludbreg Novi Marof Lepoglava Varadinske Toplice Ukupno:

1971. godina 34.312 2.991 2.238 1.067 3.467 1.293 45.368

Broj stanovnika 1981. godina 39.545 4.718 3.023 1.482 3.786 1.642 54.196

1991. godina 41.846 5.342 3.327 2.017 3.781 1.891 58.204

Izvor: Popis stanovnitva 1971.-1981.-1991. godine.



Iz navedenog tabelarnog prikaza proizlazi da je od ukupnog broja stanovnika u Varadinskoj upaniji 1971. godine cca 25% stanovnika stanovalo u gradskim naseljima, 1981. godine 29% stanovnika, a 1991. godine 31% stanovnika, to je neto manje od 1/3 ukupnog broja stanovnika upanije, a znatno nie od prosjeka Hrvatske (1991.g. - 2/3 stanovnitva u RH ivi u 157 gradova - naselja s gradskim obiljejima). Dinamika urbanizacije (indeks porasta gradskog stanovnitva) u Varadinskoj upaniji sporija je od prosjeka Hrvatske. U periodu od 1981.-91. g. porast gradskog stanovnitva u RH bio je 12,4%, a u Varadinskoj upaniji 7,4%.

Funkcija rada i funkcionalna usmjerenost (stanje 1991. godine) - prema Strategiji prostornog ureenja Republike HrvatskeTablica 42

GRAD Broj stanovnika Broj zaposlenih (mjetani i dnevni migranti) Udio dnevnih migranata u % Broj stanovnika na 1 zaposlenog Usmjerenost na pojedinu djelatnost

Varadin 41.846 31.790

Ivanec 5.342 4.796

Ludbreg 3.327 5.272

Novi Marof 2.017 3.388

52,7 1,3 bez

64,3 1,1 industrija

76,9 0,6 industrija

81,7 0,6 industrija i zdravstvo

Znaajnu funkciju rada na podruju Varadinske upanije ima jedino Varadin, koji spada u 12 gradova u Hrvatskoj s vie od 20.000 zaposlenih. Ivanec, Ludbreg i Novi Marof jo uvijek spadaju u male centre rada s 3-5.000 zaposlenih. Odnos funkcije rada i stanovanja u gradovima Varadinske upanije kree se u rasponu od 0,6-1,3 stanovnika na jednog zaposlenog, dok se taj odnos u Dravi kree od 0,6-7,5 (prosjek 2,1). U gradovima Varadinske upanije velik je udio dnevnih migranata u ukupnom broju zaposlenih. U sluaju Ludbrega i Novog Marofa taj odnos u korist funkcije rada je takav da ukupan broj zaposlenih znaajnije prelazi ukupan broj stanovnika u naselju. Ovakva situacija namee pokretanje pojedinih procesa u gradovima i okolici: rjeavanje stambenih problema u gradu, razvoj prigradskog prometa, ureenje urbanih podsustava, lokacija novih industrijskih pogona, decentralizacija razvoja gradova i sl. Varadin je polifunkcionalan grad, dok Ivanec i Ludbreg pokazuju odreenu usmjerenost na industriju. Funkcionalna usmjerenost Novog Marofa na zdravstvo posljednjih godina nije toliko naglaena, jer se poveava utjecaj industrije i privatnog poduzetnitva. U Strategiji Republike Hrvatske govori se o 117 do 157 gradova. Varadin, Ivanec, Ludbreg i Novi Marof spadaju u 117 gradova koji zadovoljavaju demografske i socioekonomske kriterije grada (prava arita), dok Lepoglava i Varadinske Toplice zadovoljavaju sline kriterije tek s ukljuenim krunim podrujem (arita potencijalnog okupljanja i forsiranog planskog ulaganja). U slijedeem tabelarnom prikazu vidljivo je da je u najznaajnijim razvojnim aritima u naoj upaniji, (osim u razvojnom aritu uz grad Varadin) vie od pola domainstava s gospodarstvima, ali udio aktivnog poljoprivrednog stanovnitva je neznatan, to je uz broj zaposlenih vaan socioekonomski kriterij razvoja gradova.


VARADINSKA UPANIJA PROSTORNI PLAN Gradovi sa svojim krunim podrujima kao najznaajnija razvojna arita i podruja koncentracije stanovnitva Varadinske upanije (stanje 1991. godine)Tablica 43

Funkcija upravna funkcija r -radijus krunog podruja (km) broj naselja u krunom podruju broj stanovnika u krunom podruju broj zaposlenih stanovnika rade i stanuju u naselju poljoprivrednici aktivni poljoprivrednici broj domainstava broj gospodarstava

Varadin sjedite upanije 4,5 5 45.597 17.864 15.444 553 350 15.485 2.876

Ivanec

Novi Ludbreg Marof sjedite teritorijalne jedinice i ispostave upanijskih ureda 3,5 12 3,5 11 8.530 2.841 746 757 662 2.428 1.619 3,5 8 7.301 2.841 1.291 639 477 2.195 1.321

Lepoglava

Var. Toplice sjedite teritorijalne jedinice 2,5 4 2,5 11 3.759

8.888

4.557 1.470 806 97 65 1.361 871

Izvor: - Strategija prostornog ureenja RH, a podaci o broju stanovnika iz Statistikog ljetopisa.

S obzirom na veliku koncentraciju stanovnitva u ovom dijelu Republike Hrvatske du dravne ceste D3 Varadin - akovec stvorila se znaajna osovina urbanizacije u kojoj se kroz bive planske dokumente nastojalo formirati dvojni grad Varadin - akovec. I danas se s dravnog nivoa Programom prostornog ureenja Republike Hrvatske potencira takav razvoj, iako takvo funkcioniranje nikada nije saivjelo u praksi. Broj i veliina naselja Hrvatska je zemlja malih naselja i disperzne naseljenosti to je prisutno i u Varadinskoj upaniji, a ta injenica zahtijeva kompleksan i osjetljiv pristup u ureivanju prostora (organizacija prostora, opremanje infrastrukturom i sl.). Postoje meutim neke znaajne razlike u strukturi naselja i naseljenosti nae upanije u odnosu na Republiku Hrvatsku. U slijedeem tabelarnom prikazu date su komparativne vrijednosti Varadinska upanija - Republika Hrvatska za naselja, prema popisu iz 1991. godine:Tablica 44

Popis stanovnitva 1991.g. broj stanovnika gustoa naseljenosti broj naselja (stanovnika/km2)

prosjena veliina naselja (br. st./naselju) naselja od 0-1.000 st. (% od ukup. broja) broj stanovnika u naseljima do 1.000 st. broj naselja iznad 2.000 st. broj stanovn

Documents

1 Ppz Varazdinske Zupanije Osnovni