ทวี�ปเอเชี�ย

แผนท��ทวี�ปเอเชี�ย

ขนาดและรู�ปรู�างเอเชี�ย               

- ขนาด รู�ปรู�างทวี�ปเอเชี�ยเป�นทวี�ปท��ใหญ่�ท��สุ�ด มี�เน� อท��ปรูะมีาณ 1 ใน 3 ของพื้� นแผ�นด#น ผ#วีโลกท& งหมีด มี�เน� อท��ปรูะมีาณ 44,391,162 ตารูางก#โลเมีตรู (17,139,455 ตารูางไมีล) ) หรู�อมี�ขนาดใหญ่�กวี�าออสุเตรูเล�ย ซึ่+�งเป�นทวี�ปท��เล,กท��สุ�ดปรูะมีาณ 5 เท�า แต�มี�ปรูะชีากรูมีากกวี�าถึ+ง 120 เท�า รูะยะทางจากเหน�อสุ�ดถึ+งใต/สุ�ดของทวี�ปมี�ควีามียาวีปรูะมีาณ 6,500 ก#โลเมีตรู และตะวี&นออกสุ�ดถึ+งตะวี&นตกสุ�ด ยาวีปรูะมีาณ 9,600 ก#โลเมีตรู

ถึ/าไมี�น&บหมี��เกาะของอ#นโดน�เซึ่�ยแล/วี ทวี�ปเอเชี�ยจะมี�ด#นแดนอย��ทางซึ่�กโลกเหน�อท& งหมีด โดยมี�อาณาเขตต#ดต�อด&งน�         

ท#ศเหน�อ ต#ดต�อก&บมีหาสุมี�ทรูอารู)กต#ก ในทะเลคารูา ทะเลล&ฟเตฟ และทะเลไซึ่บ�เรู�ยตะวี&นออก จ�ดเหน�อสุ�ดอย��ท�� แหลมีซึ่#ลย�สุก#น ปรูะเทศสุหพื้&นธรู&ฐรู&สุเซึ่�ย ท��ละต#จ�ด 77 องศา 45 ล#ปดาเหน�อ เกาะขนาดใหญ่�ทางตอนเหน�อ ได/แก� เกาะเซึ่เวีอรู)นายาเซึ่มีล�อา หมี��เกาะไซึ่บ�เรู�ย และเกาะแรูงเจล

ท#ศตะวี&นออก ต#ดต�อก&บมีหาสุมี�ทรูแปซึ่#ฟ6ก ในเขตทะเลเบรู#ง ทะเลโอค,อตสุก) ทะเลญ่��ป�7น ทะเลเหล�อง ทะเลจ�นตะวี&นออก และทะเลจ�นใต/ โดยมี�คาบสุมี�ทรูเบรู#ง คาบสุมี�ทรูคามีซึ่&ตกา และคาบสุมี�ทรูเกาหล�เป�นสุ�วีนของแผ�นด#นใหญ่�ด/านน� จ�ดตะวี&นออกสุ�ด อย��ท�� อ�สุต)เคป ปรูะเทศสุหพื้&นธรู&ฐรู&สุเซึ่�ยท��ลองจ#จ�ด 169 องศา 40 ล#ปดาตะวี&นตก เกาะใหญ่� ได/แก� เกาะแซึ่คาล#น เกาะฮอนซึ่� เกาะฮอกไกโด เกาะชี#โชีก� เกาะค#วีซึ่� เกาะใต/หวี&น และเกาะล�ซึ่อน

ท��ต& งและอาณาเขต

ท#ศใต/ ต#ดต�อก&บมีหาสุมี�ทรูอ#นเด�ย น�านน9 าทางตอนใต/ ได/แก� อ�าวีเบงกอล ทะเลอาหรู&บ อ�าวีเปอรู)เซึ่�ยและอ�าวีเอเดน จ�ดใต/สุ�ด ของภาคพื้� นทวี�ปอย��ท�� แหลมีป6ไอ ปรูะเทศมีาเลเซึ่�ยท��ละต#จ�ด 1 องศา 15 ล#ปดาเหน�อ ซึ่+�งอย��ห�างจากเสุ/นศ�นย)สุ�ตรูปรูะมีาณ 150 ก#โลเมีตรู เกาะใหญ่�ทางท#ศใต/ของทวี�ปเอเชี�ย ได/แก� เกาะล&งกา เกาะบอรู)เน�ยวี เกาะสุ�มีาตรูา และเกาะชีวีา

ท#ศตะวี&นตก ต#ดต�อก&บทะเลแดง คลองสุ�เอชี ทะเลเมีด#เตอรู)เรูเน�ยน ทะเลด9า เท�อกเขาคอเคซึ่&สุ ทะเลแคสุเป;ยน และเท�อกเขาอ�รูาล จ�ดตะวี&นตกสุ�ด อย��ท�� แหลมีบาบา ปรูะเทศต�รูก� ท��ลองจ#จ�ด 26 องศา 04 ล#ปดาตะวี&นออก เกาะใหญ่� ได/แก� เกาะไซึ่ปรู&สุ

ล&กษณะภ�มี#ปรูะเทศทวี�ปเอเชี�ยมี�ล&กษณะภ�มี#ปรูะเทศแตกต�างก&นหลายชีน#ด ในสุ�วีนท��เป�นภาค

พื้� นทวี�ปแบ�งออกเป�นเขตต�าง ๆ ได/ 5เขตค�อ                          1.เขตท��รูาบต9�าตอนเหน�อ

เขตท��รูาบต9�าตอนเหน�อ ได/แก� ด#นแดนท��อย��ทางตอนเหน�อของทวี�ปเอเชี�ยในเขตไซึ่บ�เรู�ย สุ�วีนใหญ่�อย��ในเขตโครูงสุรู/างแบบห#นเก�าท��เรู�ยกวี�า แองการูาชี�ลด) มี�ล&กษณะภ�มี#ปรูะเทศเป�นท��รูาบขนาดใหญ่� มี�แมี�น9 าอ>อบ แมี�น9 าเยน#เซึ่ และแมี�น9 าล�น�าไหลผ�าน บรู#เวีณน� มี�อาณาเขตกวี/างขวีางมีาก แต�ไมี�ค�อยมี�ผ�/คนอาศ&ยอย�� ถึ+งแมี/วี�าจะเป�นท��รูาบ เพื้รูาะเน��องจากมี�ภ�มี#อากาศหนาวีเย,นมีากและท9าการูเพื้าะปล�กไมี�ได/

2.เขตท��รูาบล��มีแมี�น9 าเขตท��รูาบล��มีแมี�น9 า ได/แก� ด#นแดนแถึบล��มีแมี�น9 าต�าง ๆ ซึ่+�งมี�

ล&กษณะภ�มี#ปรูะเทศเป�นท��รูาบ และมี&กมี�ด#นอ�ดมีสุมีบ�รูณ)เหมีาะแก�การูเพื้าะปล�ก สุ�วีนใหญ่�อย��ทางเอเชี�ยตะวี&นออก เอเชี�ยใต/ และเอเชี�ยตะวี&นออกเฉี�ยงเหน�อใต/ ได/แก� ท��รูาบล��มีฮวีงโห ท��รูาบล��มีแมี�น9 าแยงซึ่�เก�ยง ในปรูะเทศจ�น ท��รูาบล��มีแมี�น9 าสุ#นธ�ท��รูาบล��มีแมี�น9 าคงคา และท��รูาบล��มีแมี�น9 าพื้รูหมีบ�ตรู ในปรูะเทศปาก�สุถึาน อ#นเด�ย และบ&งกลาเทศ

ท��รูาบล��มีแมี�น9 าไทกรู#สุ ท��รูาบล��มีแมี�น9 าย�เฟรูท�สุ ในปรูะเทศอ#รู&ก ท��รูาบล��มีแมี�น9 าโขงตอนล�าง ในปรูะเทศก&มีพื้�ชีา และเวี�ยดนามี ท��รูาบล��มีแมี�น9 าแดง ในปรูะเทศเวี�ยดนามี ท��รูาบล��มีแมี�น9 าเจ/าพื้รูะยา ในปรูะเทศไทย ท��รูาบล��มีแมี�น9 าสุาละวี#นตอนล�าง ท��รูาบล��มีแมี�น9 าอ#รูะวีด� ในปรูะเทศสุหภาพื้พื้มี�า

3.เขตเท�อกเขาสุ�ง    เป�นเขตเท�อกเขาห#นใหมี� ตอนกลางปรูะกอบไปด/วียท��รูาบสุ�ง

และเท�อกเขามีากมีาย เท�อกเขาสุ�งเหล�าน� สุ�วีนใหญ่�เป�นเท�อกเขาท��แยกต&วีไปจากจ�ดรูวีมีท��เรู�ยกวี�า ปามี�รู)นอต หรู�อภาษาพื้� นเมี�องเรู�ยกวี�า ปามี�รู)ด�นยา แปลวี�า หล&งคาโลก

จากปามี�รู)นอตมี�เท�อกเขาสุ�ง ๆ ของทวี�ปเอเชี�ยหลายแนวี ซึ่+�งอาจแยกออกได/ด&งน�  

เท�อกเขาท��แยกไปทางท#ศตะวี&นออก ได/แก� เท�อกเขาห#มีาล&ย เท�อกเขาอารูะก&นโยมีา และเท�อกเขาท��มี�แนวีต�อเน��องลงมีาทางใต/ มี�บางสุ�วีนท��จมีหายไปในทะเล และบางสุ�วีนโผล�ข+ นมีาเกาะในมีหาสุมี�ทรูอ#นเด�ยและมีหาสุมี�ทรูแปซึ่#ฟ6ก ถึ&ดจากเท�อกเขาห#มีาล&ยข+ นไปทางเหน�อ มี�เท�อกเขาท��แยกไปทางตะวี&นออก ได/แก� เท�อกเขาค�นล�น เท�อกเขาอ&ลต#นต&ก เท�อกเขานานชีาน

และแนวีท��แยกไปทางท#ศตะวี&นออกเฉี�ยงเหน�อ ได/แก� เท�อกเขาเท�ยนชีาน เท�อกเขาอ&ลไต เท�อกเขาค#นแกน เท�อกเขายาโบลนอย เท�อกเขาสุตาโนวีอย และเท�อกเขาโกล�มีา

เท�อกเขาท��แยกไปทางท#ศตะวี&นตก แยกเป�นแนวีเหน�อและแนวีใต/ แนวีเหน�อ ได/แก� เท�อกเขาฮ#นด�ก�ชี เท�อกเขาเอลบ�ชีรู) สุ�วีนแนวีท#ศใต/ ได/แก� เท�อกเขาสุ�ไลมีาน เท�อกเขาซึ่ากรูอสุ ซึ่+�งเมี��อเท�อกเขาท& ง 2 น� มีาบรูรูจบก&นท��อารู)เมีเน�ยนนอตแล/วี ย&งแยกออกอ�กเป�น 2 แนวี ในเขตปรูะเทศต�รูก� ค�อ แนวีเหน�อเป�นเท�อกเขาปอนต#ก และแนวีใต/เป�นเท�อกเขาเตารู&สุ

4.เขตท��รูาบสุ�งตอนกลางทวี�ปเขตท��รูาบสุ�งตอนกลางเป�นท��รูาบสุ�งอย��รูะหวี�างเท�อก

เขาท��ห#นใหมี� ท��สุ9าค&ญ่ ๆ ได/แก� ท��รูาบสุ�งท#เบตซึ่+�งเป�นท��รูาบสุ�งขนาดใหญ่� และสุ�งท��สุ�ดในโลก ท��รูาบสุ�งย�นนาน ทางใต/ของปรูะเทศจ�น และท��รูาบสุ�งท��มี�ล&กษณะเหมี�อนแอ�ง ชี��อ ตากลามีาก&น ซึ่+�งอย��รูะหวี�างเท�อกเขาเท�ยนชีานก&บเท�อกเขาค�นล�นแต�อย��สุ�งกวี�ารูะด&บน9 าทะเลมีากและมี�อากาศแห/งแล/งเป�นเขตทะเลทรูาย

5.เขตท��รูาบสุ�งตอนใต/และตะวี&นตกเฉี�ยงใต/เขตท��รูาบสุ�งตอนใต/และตะวี&นตกเฉี�ยงใต/ ได/แก� ท��รูาบสุ�ง

ขนาดใหญ่� ทางตอนใต/ของทวี�ปเอเชี�ยซึ่+�งมี�ควีามีสุ�งไมี�มีากเท�าก&บท��รูาบสุ�งทางตอนกลางของทวี�ป ท��รูาบสุ�งด&งกล�าวี ได/แก� ท��รูาบสุ�งเดคคาน ในปรูะเทศอ#นเด�ย ท��รูาบสุ�งอ#หรู�าน

ในปรูะเทศอ#หรู�านและอ&ฟกาน#สุถึาน ท��รูาบสุ�งอนาโตเล�ย ในปรูะเทศต�รูก�และท��รูาบสุ�งอาหรู&บ ในปรูะเทศซึ่าอ�ด�อารูะเบ�ย

นอกจากภ�มี#ปรูะเทศในสุ�วีนท��เป�นภาคพื้� นทวี�ปซึ่+�งแบ�งเป�น 5 เขต แล/วี ทวี�ปเอเชี�ยย&งปรูะกอบด/วียหมี��เกาะต�าง ๆ ได/แก� หมี��เกาะในเอเชี�ยตะวี&นออก และเอเชี�ยตะวี&นออกเฉี�ยงใต/ ซึ่+�งหมี��เกาะเหล�าน� มี�ภ�เขาไฟอย��หลายแห�งท& งท��ด&บแล/วีและบางล�กย&งทรูงพื้ล&งอย��ซึ่+�งมี�โอกาสุท��จะรูะเบ#ดข+ นมีาได/อ�ก เชี�น ภ�เขาไฟหมี��เกาะญ่��ป�7นในหมี��เกาะฟ6ล#ปป6นสุ) และหมี��เกาะอ#นโดน�เซึ่�ย ด#นแดนด&งกล�าวี มี&กเก#ดแผ�นด#นไหวีข+ นบ�อย ๆ และย&งมี�ด#นอ&นอ�ดมีสุมีบ�รูณ)ท��เหมีาะแก�การูเพื้าะปล�กอ�กด/วีย

เน��องจากเอเชี�ยเป�นทวี�ปใหญ่� มี�ด#นแดนต& งแต�ข& วีโลกเหน�อลงไปจนถึ+งใต/เสุ/นศ�นย)สุ�ตรู ท9าให/มี�ล&กษณะภ�มี#อากาศของทวี�ปเอเชี�ย ด&งน� ป@จจ&ยท��มี�อ#ทธ#พื้ลต�อล&กษณะภ�มี#อากาศของทวี�ปเอเชี�ย ได/แก� 1.ท��ต& ง ด#นแดนสุ�วีนใหญ่�ของทวี�ปเอเชี�ยต& งอย��ทางซึ่�กโลกเหน�อ ค�อ จากศ�นย)สุ�ตรูถึ+งข& วีโลกท9าให/ทวี�ปเอเชี�ยมี�ล&กษณะภ�มี#อากาศท�กชีน#ด ต& งแต�เขตรู/อนถึ+งเขตหนาวีเย,นแบบข& วีโลก 2.ขนาด เอเชี�ยเป�นทวี�ปท��มี�ขนาดกวี/างใหญ่�มีาก โดยมี�เสุ/นศ�นย)สุ�ตรู เสุ/นทรูอป6กออฟเคนเซึ่อรู)และเสุ/นอารู)กต#กเซึ่อรู)เค#ลลากผ�าน ล&กษณะเชี�นน� แสุดงวี�าทวี�ปเอเชี�ยมี�ท& งอากาศรู/อน อบอ��น และหนาวี3.ควีามีใกล/-ไกลทะเล ทวี�ปเอเชี�ยมี�ด#นแดนบางสุ�วีนท��อย��ต#ดชีายทะเล จ+งได/รู&บอ#ทธ#พื้ลจากทะเลแต�มี�ด#นแดนภายในบางแห�งท��อย��ห�างไกลจากพื้� นน9 ามีาก ท9าให/อ#ทธ#พื้ลของพื้� นน9 าไมี�สุามีารูถึเข/าไปถึ+งภายในทวี�ปได/อย�างท&�วีถึ+ง ภายในทวี�ปจ+งมี�อากาศรู�นแรูง ค�อ ฤด�รู/อนมี�อากาศรู/อนจ&ด และฤด�หนาวีอากาศหนาวีจ&ดขณะท��บรู#เวีณชีายฝั่@� งทะเลมี�อากาศไมี�แตกต�างก&นมีากน&กรูะหวี�างกลางวี&นกลางค�น และรูะหวี�างฤด�กาลต�าง ๆ

ล&กษณะภ�มี#อากาศและพื้�ชีพื้รูรูณธรูรูมีชีาต#

4.ควีามีสุ�งต9�าของพื้� นท�� ทวี�ปเอเชี�ยมี�ล&กษณะภ�มี#ปรูะเทศสุ�งต9�าแตกต�างก&นอย�างมีาก ท9าให/มี�ล&กษณะอากาศแตกต�างก&น ท& ง ๆ ท��อย��ในเขตละต#จ�ดเด�ยวีก&น เชี�น เขตท��รูาบท��เมี�องเดล� อย��ท��ละต#จ�ด 28 องศาเหน�อ ไมี�เคยมี�ห#มีะเลย แต�ท��ยอดเขาด&วีลาก�รู� ซึ่+�งสุ�ง 8,172 เมีตรู (26,810 ฟ�ต)  ซึ่+�งอย��ในละต#จ�ดเด�ยวีก&นกล&บมี�ห#มีะและน9 าแข,งปกคล�มีตลอดป;

5.ลมีปรูะจ9าท��พื้&ดผ�าน มี�ลมีปรูะจ9าหลายชีน#ดพื้&ดผ�านทวี�ปเอเชี�ย ได/แก� 5.1 ลมีปรูะจ9าฤด� เชี�น ลมีมีรูสุ�มี ซึ่+�งมี�อ#ทธ#พื้ลต�อทวี�ปเอเชี�ยมีาก เก#ดจากควีามีแตกต�างของควีามีกดอากาศเหน�อพื้� นทวี�ปทางซึ่�กโลกเหน�อและพื้� นมีหาสุมี�ทรูทางซึ่�กโลกใต/ 5.2 พื้าย�หมี�น เชี�น ลมีใต/ฝั่�7น ท��ก�อต&วีในมีหาสุมี�ทรูแปซึ่#ฟ6ก พื้าย�ไซึ่โคลน ท��ก�อต&วีในมีหาสุมี�ทรูอ#นเด�ย เป�นต/น

6.กรูะแสุน9 า มี�น9 าเย,นโอยาชี#โวี ไหลผ�านชีายฝั่@� งตะวี&นตกของปรูะเทศญ่��ป�7น และชีายฝั่@� งตะวี&นออกของปรูะเทศ มี�กรูะแสุน9 าอ� �นก�โรูชี#โวีไหลผ�าน อ#ทธ#พื้ลของกรูะแสุน9 าท& งสุองน� ท9าให/ชีายฝั่@� งตะวี&นออกของญ่��ป�7นมี�อากาศอบอ��นกวี�าชีายฝั่@� งตะวี&นตก

จากป@จจ&ยต�างๆด&งกล�าวี ท9าให/ทวี�ปเอเชี�ยมี�ล&กษณะภ�มี#อากาศท��แตกต�างก&นมีาก ซึ่+�งจ9าแนกได/ 11 เขตด&งน�

1.ภ�มี#อากาศแบบป7าด#บชี� นเขตอากาศแบบป7าด#บชี� นอย��รูะหวี�างละต#จ�ด 10 องศา

เหน�อ ถึ+ง10องศาใต/ ได/แก� บรู#เวีณภาคใต/ของปรูะเทศไทย มีาเลเซึ่�ย สุ#งคโปรู) อ#นโดน�เซึ่�ย และฟ6ล#ปป6นสุ) มี�ควีามีแตกต�างของอ�ณหภ�มี#รูะหวี�างกลางวี&นและกลางค�นไมี�มีากน&กมี�ปรู#มีาณฝั่นมีากกวี�า 2,000 มี#ลล#เมีตรู(80 น# วี ) ต�อป; และมี�ฝั่นตกตลอดป;

พื้�ชีพื้&นธ�)ธรูรูมีชีาต#เป�นป7าดงด#บ ซึ่+�งไมี�มี�ฤด�ท��ผล&ดใบและมี�ต/นไมี/ข+ นหนาแน�น สุ�วีนบรู#เวีณปากแมี�น9 าและชีายฝั่@� งทะเลมี�พื้�ชีพื้&นธ�)ธรูรูมีชีาต#เป�นป7าชีายเลน

2.ภ�มี#อากาศแบบมีรูสุ�มีเขตรู/อนเขตภ�มี#อากาศแบบมีรูสุ�มีเขตรู/อนหรู�อรู/อนชี� นแถึบมีรูสุ�มี

เป�นด#นแดนท��อย��เหน�อละต#จ�ด 10 องศาเหน�อข+ นไป มี�ฤด�แล/งและฤด�ฝั่นสุล&บก&นปรูะมีาณป;ละ 6 เด�อน ได/แก� บรู#เวีณคาบสุมี�ทรูอ#นเด�ย และคาบสุมี�ทรูอ#นโดจ�น เขตน� เป�นเขตท��ได/รู&บอ#ทธ#พื้ลของลมีมีรูสุ�มี ปรู#มีาณน9 าฝั่นจะสุ�งในบรู#เวีณด/านต/นลมีและมี�ฝั่นตกน/อยในด/านปลายลมีหรู�อท��เรู�ยกวี�า เขตเงาฝั่น

เขตภ�มี#อากาศ                    

พื้�ชีพื้รูรูณธรูรูมีชีาต#ในเขตน� เป�นป7ามีรูสุ�มีหรู�อป7าไมี/ผล&ดใบในเขตรู/อน พื้&นธ�)ไมี/สุ�วีนใหญ่�เป�นใบไมี/กวี/างและเป�นไมี/เน� อแข,งท��มี�ค�าในทางเศรูษฐก#จ เชี�น ไมี/สุ&ก ไมี/จ&นทรู) ไมี/ปรูะด�� เป�นต/น ป7ามีรูสุ�มีมี�ล&กษณะเป�นป7าโปรู�งมีากกวี�าป7าไมี/ในเขตรู/อนชี� น ซึ่+�งบางแห�งอาจมี�ไมี/ขนาดเล,กข+ นปกคล�มีบรู#เวีณพื้� นด#นชี& นล�าง และบางแห�งมี�ป7าไผ�หรู�อหญ่/าข+ นปะปนอย��ด/วีย

3. ภ�มี#อากาศแบบท��งหญ่/าเมี�องรู/อน                         เขตภ�มี#อากาศแบบท��งหญ่/าเมี�องรู/อน มี�ล&กษณะ

อากาศคล/ายก&บเขตมีรูสุ�มี ค�อ มี�ฤด�หน+�งท��แห/งแล/งก&บฤด�หน+�งท��มี�ฝั่นตก แต�มี�ปรู#มีาณฝั่นน/อยกวี�า ค�อ ปรูะมีาณ 1,000-1,500 มี#ลล#เมีตรู (40-60 น# วี)อ�ณหภ�มี#เฉีล��ยตลอดป;ปรูะมีาณ 21 องศาเซึ่ลเซึ่�ยสุ อ�ณหภ�มี#กลางค�นเย,นกวี�ากลางวี&น ได/แก� บรู#เวีณตอนกลางของอ#นเด�ย พื้มี�า และคาบสุมี�ทรูอ#นโดจ�น

พื้�ชีพื้รูรูณธรูรูมีชีาต#ในเขตน� เป�นป7าโปรู�งแบบป7าเบญ่จพื้รูรูณ ถึ&ดเข/าไปตอนใน จะเป�นท��งหญ่/าสุ�งต& งแต� 60-360 เซึ่นต#เมีตรู ซึ่+�งจะงอกงามีด�ในฤด�ฝั่น แต�แห/งแล/งเฉีาตายในฤด�หนาวี เพื้รูาะชี�วีงน� มี�อากาศแห/งแล/ง

4.ภ�มี#อากาศแบบมีรูสุ�มีเขตอบอ��นเขตมีรูสุ�มีอบอ��นเป�นบรู#เวีณท��อย��ในเขตอบอ��น แต�ได/รู&บ

อ#ทธ#พื้ลจากลมีมีรูสุ�มี มี�ฝั่นตกในฤด�รู/อนฤด�หนาวีค�อนข/างหนาวี ได/แก� ภาคตะวี&นออกของจ�น ภาคใต/ของญ่��ป�7น คาบสุมี�ทรูเกาหล� ฮ�องกง ตอนเหน�อของอ#นเด�ย ในลาวี และตอนเหน�อของเวี�ยดนามี

พื้�ชีพื้&นธ�)ธรูรูมีชีาต#เป�นปรูะเภทไมี/ผล&ดใบหรู�อป7าไมี/ผสุมี มี�ท& งไมี/ใบใหญ่�ท��ผล&ดใบ และไมี/สุนท��ไมี�ผล&ดใบ ป@จจ�บ&นป7าไมี/เหล�าน� ถึ�กโค�นท9าลายลงไปมีากเพื้��อใชี/เป�นท��เพื้าะปล�ก เชี�น ในปรูะเทศจ�นและเกาหล�ทางใต/ของเขตน� เป�นป7าไมี/ผล&ดใบ สุ�วีนทางเหน�อท��มี�อากาศหนาวีกวี�าเป�นป7าไมี/ผสุมีและป7าไมี/ผล&ดใบ เชี�น ต/นโอ>ก เมีเป6ล และถึ/าข+ นไปทางเหน�อท��มี�อากาศหนาวี พื้�ชีพื้&นธ�)ธรูรูมีชีาต#จะเป�นไมี/สุนท��มี�ใบเข�ยวีตลอดป;

5.ภ�มี#อากาศแบบอบอ��นชี� นภาคพื้� นทวี�ปเขตอบอ��นชี� นภาคพื้� นทวี�ป ได/แก� บรู#เวีณทางภาคเหน�อและ

ตะวี&นออกเฉี�ยงเหน�อของปรูะเทศจ�น เกาหล�เหน�อ ภาคเหน�อของญ่��ป�7น และตะวี&นออกเฉี�ยงเหน�อของไซึ่บ�เรู�ย มี�ฤด�รู/อนท��อากาศรู/อน เพื้รูาะเป�นชี�วีงท��มี�เวีลากลางวี&นยาวีกวี�ากลางค�นป;ละ 5-6เด�อน เป�นเขตท��ปล�กข/าวีโพื้ดได/ด� เพื้รูาะมี�ฝั่นตกในฤด�รู/อน ปรูะมีาณ750-1,000มี#ลล#เมีตรู (30-40น# วี)ต�อป; ฤด�หนาวีอากาศหนาวีอ�ณหภ�มี#เฉีล��ยถึ+ง –7องศาเซึ่ลเซึ่�ยสุ (18 องศาฟาเรูนไฮต))เป�นเขตท��ควีามีแตกต�างรูะหวี�างอ�ณหภ�มี#มี�มีาก

พื้�ชีพื้&นธ�)ธรูรูมีชีาต#เป�นป7าผสุมีรูะหวี�างป7าไมี/ผล&ดใบและป7าสุน ล+กเข/าไปเป�นท��งหญ่/า สุามีารูถึเพื้าะปล�กข/าวีโพื้ด ข/าวีสุาล� และเล� ยงสุ&ตวี)พื้วีกโคนมีได/ สุ�วีนแถึบชีายฝั่@� งทะเลมี�การูท9าป7าไมี/เล,กน/อย

6.ภ�มี#อากาศแบบท��งหญ่/าก+�งทะเลทรูายแถึบอบอ��นเป�นเขตท��มี�ควีามีรู�นแรูง มี�อ�ณหภ�มี#สุ�งมีากในฤด�รู/อน และ

อ�ณหภ�มี#ต9�ามีากในฤด�หนาวี มี�ฝั่นตกบ/างในฤด�ใบไมี/ผล#และฤด�รู/อน ได/แก� บรู#เวีณภาคตะวี&นตกของคาบสุมี�ทรูอาหรู&บ ตอนกลางของปรูะเทศต�รูก�ตอนเหน�อของภาคกลางของอ#หรู�าน ในมีองโกเล�ย และทางตะวี&นตกเฉี�ยงเหน�อของจ�น

พื้�ชีพื้&นธ�)ธรูรูมีชีาต#เป�นท��งหญ่/าสุ& น ท��งหญ่/าบรู#เวีณด&งกล�าวีบางแห�งท��มี�ชีลปรูะทานเข/าถึ+งจะใชี/เป�นท��เพื้าะปล�กข/าวีสุาล� ข/าวีฟ7าง ฝั่Cายและเล� ยงสุ&ตวี)ได/ด�

7.ภ�มี#อากาศแบบทะเลทรูายเป�นเขตภ�มี#อากาศท��ควีามีแตกต�างของอ�ณหภ�มี#รูะหวี�างกลางวี&น

ก&บกลางค�น และรูะหวี�างฤด�รู/อนก&บฤด�หนาวีมี�มีาก ได/แก� ด#นแดนท��อย��ภายใต/ทวี�ปหรู�อบรู#เวีณท��มี�ภ�เขาป6ดล/อมี ท9าให/อ#ทธ#พื้ลของมีหาสุมี�ทรูเข/าไปไมี�ถึ+งมี�ปรู#มีาณฝั่นน/อยกวี�าป;ละ 250 มี#ลล#เมีตรูสุ9าหรู&บบรู#เวีณทะเลทรูายบรู#เวีณท��มี�น9 าและต/นไมี/ข+ นน& นเรู�ยกวี�าโอเอซึ่#สุซึ่+�งมี�พื้�ชีพื้&นธ�)แบบทะเลทรูาย เชี�น อ#นทผล&มี ตะบองเพื้ชีรู เป�นต/น

พื้�ชีพื้&นธ�)ธรูรูมีชีาต#สุ�วีนใหญ่�เป�นท��งหญ่/าสุล&บป7าโปรู�งมี�การูเล� ยงสุ&ตวี)และเพื้าะปล�ก

8.ภ�มี#อากาศแบบเมีด#เตอรู)เรูเน�ยนภ�มี#อากาศฤด�รู/อนอากาศรู/อนและแห/งแล/ง ฝั่นตกในฤด�หนาวี

ได/แก� เลบานอล ซึ่�เรู�ย เป�นต/นพื้�ชีพื้&นธ�)ธรูรูมีชีาต# ได/แก� ไมี/ต/นเต� ย ไมี/หนามี ผลไมี/ได/แก� สุ/มี อง� �น เป�นต/น  

9.ภ�มี#อากาศแบบไทกา                                  ภ�มี#อากาศฤด�หนาวียาวีนานท��สุ�ด ฤด�รู/อนมี�รูะยะสุ& นได/แก� ภาค

เหน�อของไซึ่บ�เรู�ย พื้�ชีพื้&นธ�)ธรูรูมีชีาต#เป�นป7าสุน เป�นแนวียาวีทางเหน�อของทวี�ป

เรู�ยกวี�า ไทกา 10.ภ�มี#อากาศแบบท�นดรูา

ได/แก�ทางตอนเหน�อสุ�ดของทวี�ปเอเชี�ย บรู#เวีณน� มี�ฤด�หนาวียาวีนานมีากมี�ห#มีะคล�มีตลอดป; ไมี�มี�ฤด�รู/อน

พื้�ชีพื้&นธ�)ธรูรูมีชีาต# เชี�น มีอสุสุ) เป�นต/น 11.ภ�มี#อากาศแบบสุ�ง

ในเขตท��สุ�งอ�ณหภ�มี#ลดลงตามีรูะด&บควีามีสุ�งเฉีล��ยปรูะมีาณ 1 องศาเซึ่สุเซึ่�ยสุต�อควีามีสุ�ง 180 เมีตรู มี�ห#มีะปกคล�มีท& งป;

ป7าด#บชี� น  

ป7าผล&ดใบในเขตอบอ��น

ป7าไทกา

ท��งหญ่/าเขตอบอ��น

ทะเลทรูาย

ท�นดรูา

ล&กษณะทางเศรูษฐก#จ     ทรู&พื้ยากรูท��เป�นพื้� นฐานทางเศรูษฐก#จท��สุ9าค&ญ่ของทวี�ปเอเชี�ย

ได/แก� 1. แรู�ธาต� เอเชี�ยเป�นทวี�ปท��อ�ดมีด/วียทรู&พื้ยากรูแรู�ธาต�หลายชีน#ด ซึ่+�งกรูะจายอย��ในภ�มี#ภาคต�างๆท��สุ9าค&ญ่มี�ด&งน�

- ถึ�านห#น ทวี�ปเอเชี�ยมี�ถึ�านห#นมีากท��สุ�ดในโลกค�อ ปรูะมีาณ 3 ใน 5 ของปรู#มีาณถึ�านห#นสุ9ารูองของโลก แหล�งสุ9าค&ญ่อย��ในปรูะเทศจ�น อ#นเด�ย ไซึ่บ�เรู�ย และในคาบสุมี�ทรูเกาหล�

- เหล,ก มี�สุ#นแรู�เหล,กอย��ถึ+ง 2 ใน 3 ของปรู#มีาณเหล,กสุ9ารูองของโลก แหล�งสุ9าค&ญ่มี�ในจ�น อ#นเด�ย

- ด�บ�ก ทวี�ปเอเชี�ยผล#ตแรู�ด�บ�กได/มีากท��สุ�ดในโลก ได/แก�บรู#เวีณเอเชี�ยตะวี&นออกเฉี�ยงใต/ ในปรูะเทศมีาเลเซึ่�ย อ#นโดน�เซึ่�ย ไทย

- ป6โตรูเล�ยมีและแก>สุธรูรูมีชีาต# ทวี�ปเอเชี�ยเป�นแหล�งผล#ตท��สุ9าค&ญ่ท��สุ�ดในโลก แหล�งน9 ามี&นด#บและแก>สุธรูรูมีชีาต#ได/แก� บรู#เวีณอ�าวีเปอรู)เชี�ย ทะเลเหล�อง ทะเลจ�นใต/ และเอเชี�ยตะวี&นออกเฉี�ยงใต/ นอกจากน� ทวี�ปเอเชี�ยย&งมี�แรู�ธาต�อย��อ�กหลายชีน#ดท��มี�ปรู#มีาณมีากได/แก� ท&งสุเตน โครูไมีต) แมีงกาน�สุ ปรูอท สุ&งกะสุ� ไมีกา และรู&ตนชีาต#

2. ด#น ควีามีอ�ดมีสุมีบรู�ณ)ของทรู&พื้ยากรูด#นย�อมีแตกต�างก&นไปตามีล&กษณะภ�มี#อากาศและล&กษณะภ�มี#ปรูะเทศ

ในเขตอากาศแบบท�นดรูาและไทกาท��มี�ห#มีะปกคล�มี เป�นด#นชี� นแฉีะไมี�สุามีารูถึน9าทรู&พื้ยากรูด#นมีาใชี/ในการูเกษตรูได/ ในเขตอบอ��นท��มี�ปรู#มีาณฝั่นปานกลางด#นมี�ควีามีอ�ดมีสุมีบรู�ณ) ในเขตแห/งแล/งและท��สุ�งด#นขาดควีามีชี� นจ+งเป�นด#นท��ไมี�อ�ดมีสุมีบรู�ณ) สุ�วีนเขตรู/อนชี� นสุ�วีนใหญ่�เป�นด#นล�กรู&ง เน��องจากมี�ฝั่นตกชี�ก น9 าฝั่นชีะล/างสุารูอาหารูของพื้�ชีออกไป จ+งไมี�เหมีาะแก�การูเพื้าะปล�ก ด#นอ�ดมีสุมีบรู�ณ)ในเขตรู/อน ได/แก�ด#นตะกอนในเขตท��รูาบล��มีแมี�น9 าต�างๆและด#นภ�เขาไฟในหมี��เกาะญ่��ป�7น หมี��เกาะอ#นโดน�เซึ่�ยและหมี��เกาะฟ6ล#ปป6นสุ) เหมีาะแก�การูปล�กข/าวีซึ่+�งเป�นอาหารูหล&กของชีาวีเอเชี�ย

3. น9 า เขตภ�มี#อากาศแบบมีรูสุ�มีและเขตศ�นย)สุ�ตรูโดยเฉีพื้าะบรู#เวีณท��อย��ใกล/ชีายฝั่@� งทะเลและเป�นภ�มี#ปรูะเทศด/านต/นลมี จะมี�ฝั่นตกชี�กจ+งเป�นบรู#เวีณท��มี�ทรู&พื้ยากรูน9 าอ�ดมีสุมีบ�รูณ) สุ�วีนพื้� นท��อย��ล+กเข/าไปหรู�อด/านปลายลมีท��มี�ปรู#มีาณฝั่นน/อยเป�นเขตแห/งแล/ง และบางแห�งมี�การูสุรู/างเข��อนท��มี�แมี�น9 าสุายยาวีไหลผ�าน สุามีารูถึน9าทรู&พื้ยากรูน9 ามีาใชี/ปรูะโยชีน)ได/

4. ป7าไมี/ เอเชี�ยมี�พื้� นท��ป7าไมี/มีากกวี�าท�กทวี�ป สุ�วีนใหญ่�เป�นป7าไมี/สุนเน� ออ�อน ล&กษณะป7าไมี/ในทวี�ปเอเชี�ย ได/แก� ป7าไทกา ซึ่+�งเป�นแหล�งไมี/เน� ออ�อนท��สุ9าค&ญ่ท��สุ�ดของทวี�ป ป7าผล&ดใบในเขตอบอ��นเป�นป7าไมี/เน� อแข,งผสุมีป7าสุน ได/แก� ไมี/เมีเป6ล ไมี/โอ>ค ไมี/วีอลน&ต ป7าไมี/เขตรู/อนสุ�วีนใหญ่�เป�นป7าดงด#บ ท��มี�ต/นไมี/ข+ นหนาแน�น ได/แก� ไมี/มีะฮอกกาน� ไมี/มีะเกล�อ ไมี/ยางสุ�วีนในเขตรู/อนท��มี�ฤด�แล/งยาวีนานข+ นสุ�วีนใหญ่�เป�นป7าเบญ่จพื้รูรูณ ซึ่+�งมี�ไมี/สุ&ก ไมี/มีะค�า ไมี/แดง ไมี/ปรูะด��

5. สุ&ตวี)ป7า เขตป7าไมี/ของเอเชี�ยมี�สุ&ตวี)ป7าอย��ชี�กชี�มี โดยเฉีพื้าะในพื้� นท��ป7าไมี/เขตรู/อนและพื้� นท��ป7าไมี/เขตอบอ��น สุ�วีนสุ&ตวี)น9 ามี�ท& งน9 าจ�ดและน9 าเค,มีอย��อย�างอ�ดมีสุมีบ�รูณ) เพื้รูาะมี�แหล�งน9 าภายในทวี�ปมีากมีายและการูท��ทวี�ปเอเชี�ยมี�อาณาเขตต#ดต�อก&บทะเลและมีหาสุมี�ทรูถึ+งสุามีด/านจ+งเป�นทวี�ปท��มี�ทรู&พื้ยากรู สุ&ตวี)น9 าเค,มีมีากด/วีย

การูปรูะกอบอาชี�พื้การูปรูะกอบอาชี�พื้ของชีาวีเอเชี�ยอาจจ9าแนกได/ด&งน�

1.การูเกษตรู ล&กษณะการูเกษตรูย�อมีแตกต�างไปตามีล&กษณะภ�มี#อากาศ ภ�มี#ปรูะเทศและปรูะชีากรู กล�าวีค�อในเขตท��รูาบท��มี�ปรู#มีาณฝั่นเพื้�ยงพื้อและปรูะชีากรูอาศ&ยอย��อย�างหนาแน�นมี�การูเพื้าะปล�กพื้�ชีอย�างหนาแน�นเพื้��อเล� ยงตนเอง ในเขตภ�มี#อากาศแบบป7าด#บชี� นซึ่+�งมี�ปรูะชีากรูอาศ&ยอย��เบาบางเป�นการูเกษตรูแบบไรู�เล��อนลอย ในขตท��งหญ่/า ปรูะชีากรูมี&กปรูะกอบอาชี�พื้เล� ยงสุ&ตวี)แต�ถึ/ามี�การูชีลปรูะทานด�ก,จะเพื้าะปล�กควีบค��ไปด/วีย สุ�วีนในเขตอากาศหนาวีเย,น เขตทะเลทรูายและเขตภ�เขาสุ�งเป�นบรู#เวีณท��ไมี�สุามีารูถึท9าการูเกษตรูได/ พื้�ชีเศรูษฐก#จท��สุ9าค&ญ่ได/แก� ข/าวีเจ/า ข/าวีโพื้ด มีะพื้รู/าวี ปาล)มีน9 ามี&น มีะกอก ชีา ฝั่Cาย ปอ ป7าน ยางพื้ารูา เป�นต/น

ป@ญ่หาการูเพื้าะปล�ก ค�อ ป@ญ่หาเก��ยวีก&บด#น ซึ่+�งมี�สุาเหต�มีาจากต&วีการูธรูรูมีชีาต# และจากการูกรูะท9าของมีน�ษย)ท��เพื้าะปล�กพื้�ชีซึ่9 าซึ่ากและไมี�บ9ารู�งด#น การูขาดรูะบบชีลปรูะทาน

2. การูเล� ยงสุ&ตวี) เขตอากาศแห/งแล/งในเอเชี�ยตะวี&นตกเฉี�ยงใต/และตอนกลางของทวี�ป ซึ่+�งเป�นเขตท��งหญ่/าก+�งทะเลทรูาย ปรูะชีากรูมี�อาชี�พื้เล� ยงสุ&ตวี)แบบเรู�รู�อน สุ&ตวี)เล� ยงได/แก� อ�ฐ แพื้ะ แกะ โค มี/าและจามีรู� โดยเล� ยงเพื้��อใชี/นมีและเน� อเป�นอาหารู เขตอากาศรู/อนชี� นและอบอ��นชี� นเล� ยงสุ&ตวี)เพื้��อการูบรู#โภคและสุ�งเป�นสุ#นค/าออกสุ&ตวี)เล� ยงได/แก� สุ�กรู ไก� เป�ดและปลา สุ�วีนโค กรูะบ�อและมี/า สุ�วีนใหญ่�เล� ยงเพื้��อใชี/งาน

ป@ญ่หาเก��ยวีก&บอาชี�พื้การูเล� ยงสุ&ตวี) ค�อ การูขาดแคลนท��งหญ่/าและแหล�งน9 า เก#ดโรูครูะบาด

3. การูปรูะมีง เป�นอาชี�พื้ท��สุ9าค&ญ่ควีบค��ไปก&บการูเพื้าะปล�ก บรู#เวีณท��มี�การูปรูะมีงหนาแน�นได/แก� น�านน9 าแถึบชีายฝั่@� งตะวี&นออก ต& งแต�อ�าวีไทยไปจนถึ+งชี�อง แคบเบรู#ง มี�กรูะแสุน9 าอ� �นก�โรูชี#โวี ไหลมีาบรูรูจบก&บกรูะแสุน9 าเย,นโอยาชี#โวีเป�นแหล�งท��มี�อาหารูอ�ดมี ท9าให/มี�สุ&ตวี)น9 าอย��มีาก เรู�ยกวี�า ค�รู#ลแบงก) ญ่��ป�7นเป�นปรูะเทศท��จ&บปลามีากท��สุ�ดในโลก นอกจากการูจ&บปลาแล/วี การูเล� ยงปลาในบ�อและตามีชีายทะเล การูงมีหอยมี�กและการูหาสุาหรู�ายทะเล ซึ่+�งท9าก&นท&�วีไป

ป@ญ่หาเก��ยวีก&บการูปรูะมีง ได/แก� ปรู#มีาณทรู&พื้ยากรูสุ&ตวี)น9 าลดลง ป@ญ่หาการูขยายน�านน9 าในทะเลหลวีงของบางปรูะเทศ ป@ญ่หาน9 าเน�าเสุ�ยหรู�อต� นเข#นในแหล�งน9 าจ�ดบางแห�ง

4. การูท9าป7าไมี/ อาชี�พื้ป7าไมี/แบ�งออกเป�นสุองปรูะเภทค�อการูท9าป7าไมี/ในเขตรู/อนและการูท9าป7าไมี/ในเขตหนาวี ป7าไมี/ในเขตรู/อนเป�นไมี/เน� อแข,ง มี�ในปรูะเทศพื้มี�า ไทย อ#นเด�ย เวี�ยดนามี ลาวี ก&มีพื้�ชีาและในปรูะเทศกล��มีหมี��เกาะ ผล#ตผลท��ได/มี&กน9าไปใชี/ในการูก�อสุรู/าง สุ�วีนป7าไมี/ในเขตหนาวีเป�นป7าสุน ผล#ตผลท��ได/ น9าไปท9ากรูะดาษและล&งไมี/

ป@ญ่หาเก��ยวีก&บการูท9าป7าไมี/ ได/แก� การูต&ดโค�นต/นไมี/ ขาดวี#ธ�การูอน�รู&กษ)ต/นไมี/ เครู��องมี�อต&ดไมี/มี�ปรูะสุ#ทธ#ภาพื้สุ�ง ท9าให/ต&ดไมี/ได/มีากข+ น สุภาพื้ป7าถึ�กท9าลายเรู,วีข+ นท9าให/พื้� นท��ป7าและจ9านวีนไมี/ลดลงเรู��อยๆ ก�อให/เก#ดป@ญ่หาอ��นตามีมีา เชี�น ป@ญ่หาด#นพื้&งทะลาย ป@ญ่หาน9 าท�วีมีฉี&บพื้ล&น ป@ญ่หาสุ&ตวี)ป7าขาดท��อย��อาศ&ย ป@ญ่หาควีามีแห/งแล/ง ป@ญ่หารูะบบน#เวีศวี#ทยา เป�นต/น

5. การูท9าเหมี�องแรู� เอเชี�ยเป�นทวี�ปท��อ�ดมีไปด/วียแรู�ธาต�นานาชีน#ด เน��องจากมี�โครูงสุรู/างเป�นเท�อกเขาท��มี�อาย�ต�างๆก&น แต�ท��ไมี�ได/น9าออกมีาใชี/ปรูะโยชีน)มีากน&กเพื้รูาะ ย&งขาดการูสุ9ารูวีจ ขาดการูลงท�น ขาดแคลนเทคโนโลย�และการูคมีนาคมีขนสุ�งไมี�สุะดวีก แรู�สุ9าค&ญ่ท��ข�ดข+ นมีาใชี/ ได/แก� เหล,ก ถึ�านห#น ด�บ�ก น9 ามี&น แมีงกาน�สุ เพื้ชีรู พื้ลอย เป�นต/น

ป@ญ่หาเก��ยวีก&บการูท9าเหมี�องแรู� ได/แก� การูขาดเครู��องมี�อท��ท&นสุมี&ย ขาดแคลนเง#นท�น ตลาดรู&บซึ่� อมี&กกดรูาคา การูสุน&บสุน�นก#จการูค/าแรู� ย&งไมี�กวี/างขวีาง

6.อาชี�พื้อ�ตสุาหกรูรูมี สุ�วีนใหญ่�เป�นแบบห&ตถึกรูรูมี หรู�ออ�ตสุาหกรูรูมีในครู&วีเรู�อน สุ#นค/าท��ผล#ตมี&กเป�นงานฝั่;มี�อ หรู�อของท��รูะล+ก เชี�น การูทอผ/าฝั่Cาย ผ/าไหมี ทอพื้รูมี ท9าเครู��องโลหะ เครู��องแกะสุล&ก เครู��องจ&กสุาน เป�นต/น ญ่��ป�7นสุามีารูถึผล#ตสุ#นค/าอ�ตสุาหกรูรูมีสุ�งไปจ9าหน�ายท&�วีโลกได/รู&บควีามีน#ยมีอย�างกวี/างขวีาง นอกจากญ่��ป�7นแล/วี ปรูะเทศเกาหล�ใต/ ไต/หวี&นและสุ#งคโปรู)ย&งได/รู&บการูจ&ดเป�นปรูะเทศอ�ตสุาหกรูรูมีใหมี�ของเอเชี�ยด/วีย

ป@ญ่หาเก��ยวีก&บอ�ตสุาหกรูรูมี ได/แก� การูไมี�ได/รู&บควีามีเชี��อถึ�อจากตลาดมีากน&ก สุ#นค/าถึ�กกดรูาคา การูขาดแคลนเง#นท�น ค�ณภาพื้ของสุ#นค/าบางอย�างย&งไมี�ได/มีาตรูฐานเท�าของทวี�ปย�โรูป

7. การูค/าขาย ป@จจ�บ&นปรูะเทศต�างๆของเอเชี�ยได/มี�การูต#ดต�อค/าขายก&บท�กภ�มี#ภาคของโลก มี�สุ#นค/าหลากหลายและมี�มี�ลค�าการูค/าเพื้#�มีข+ นมีาก ปรูะเทศท��มี�การูค/าก&บต�างปรูะเทศท��สุ9าค&ญ่ ได/แก� ญ่��ป�7นมี�รูายได/จากการูค/ารูะหวี�างปรูะเทศมีากกวี�าครู+�งหน+�งของรูายได/ท& งหมีด ปรูะเทศแถึบอ�าวีเปอรู)เซึ่�ยสุ�งน9 ามี&นและผล#ตภ&ณฑ์)ป6โตรูเล�ยมีเป�นสุ#นค/าออกท��สุ9าค&ญ่ ปรูะเทศแถึบเอเชี�ยตะวี&นออกเฉี�ยงใต/ เป�นแหล�งสุ�งข/าวีเป�นสุ#นค/าออกรูายใหญ่�ท��สุ�ดของโลก การูสุ&�งสุ#นค/าเข/าจากต�างปรูะเทศน& น ปรูะเทศท��มี�ควีามีก/าวีหน/าทางอ�ตสุาหกรูรูมี เชี�น ญ่��ป�7น ไต/หวี&น ฮ�องกง สุ#งคโปรู) จะสุ&�งเข/าน9 ามี&นและถึ�านห#น เน��องจากขาดแคลนพื้ล&งงาน

สุ�วีนปรูะเทศในเอเชี�ยตะวี&นตกเฉี�ยงใต/จะสุ&�งเข/าเครู��องจ&กรูกล ยานยนต)และอาหารู การูค/าของปรูะเทศต�างๆในเอเชี�ย สุ�วีนใหญ่�จะเป�นฝั่7ายเสุ�ยด�ลก&บต�างปรูะเทศยกเวี/น ปรูะเทศอ�ตสุาหกรูรูมีบางปรูะเทศ เชี�น ญ่��ป�7นและเกาหล�ใต/ รูวีมีท& งปรูะเทศผ�/สุ�งออกน9 ามี&น เชี�น บรู�ไน อ#รู&ก ค�เวีต โอมีาน ซึ่าอ�ด#อารูะเบ�ยและมีาเลเซึ่�ย เป�นต/น

ล&กษณะทางสุ&งคมีวี&ฒนธรูรูมี   ปรูะชีากรู

1. การูกรูะจายของปรูะชีากรู ย�อมีเปล��ยนแปลงไปตามีล&กษณะภ�มี#ปรูะเทศและภ�มี#อากาศ กล�าวีค�อ บรู#เวีณท��ปรูะชีากรูเบาบางเป�นบรู#เวีณท��แห/งแล/ง และหนาวีเย,นเก#นไป เชี�น ในไซึ่บ�เรู�ยและภาคกลางของทวี�ปหรู�อเป�นบรู#เวีณท��เป�นภ�เขาสุ�งสุล&บสุ&บซึ่/อน ได/แก� เขตทะเลทรูายในเอเชี�ยตะวี&นตกเฉี�ยงใต/ สุ�วีนบรู#เวีณท��มี�ปรูะชีากรูอาศ&ยอย��หนาแน�น ได/แก� บรู#เวีณชีายฝั่@� งมีหาสุมี�ทรูและตามีล��มีแมี�น9 าต�างๆ เชี�น ล��มีแมี�น9 าฮวีงโห ล��มีแมี�น9 าแยงซึ่�เก�ยง ล��มีแมี�น9 าเจ/าพื้รูะยา ล��มีแมี�น9 าคงคา ล��มีแมี�น9 าพื้รูหมีบ�ตรู ล��มีแมี�น9 าสุ#นธ� เป�นต/น และในเกาะบางเกาะท��มี�ด#นอ�ดมีสุมีบรู�ณ) เชี�น เกาะของปรูะเทศฟ6ล#ปป6นสุ) อ#นโดน�เซึ่�ย และญ่��ป�7น เป�นต/น

การูเพื้#�มีปรูะชีากรูในทวี�ปเอเชี�ยมี�อ&ตรูาค�อนข/างสุ�ง เพื้รูาะอ&ตรูาการูเก#ดในหลายปรูะเทศมี�สุ�งมีาก แต�อ&ตรูาการูตายกล&บลดต9�าลง เน��องจากควีามีเจรู#ญ่ด/านการูแพื้ทย)และสุาธารูณสุ�ขด�ข+ น

2.เชี� อชีาต# ทวี�ปเอเชี�ยเป�นทวี�ปท��มี�ขนาดใหญ่�และมี�ปรูะชีากรูมีากท��สุ�ดปรูะกอบด/วียหลายเชี� อชีาต#ด/วียก&น ได/แก�

• เชี� อสุายมีองโกลอยด) แบ�งออกเป�น 2 พื้วีก ค�อ พื้วีกมีองโกลอยด)เหน�อ เป�นปรูะชีากรูสุ�วีนใหญ่�ของทวี�ปเอเชี�ย ได/แก� ชีาวีท#เบต ชีาวีจ�น ชีาวีญ่��ป�7น และชีาวีเกาหล� และพื้วีกมีองโกลอยด)ใต/ อย��ทางใต/และตะวี&นออกเฉี�ยงใต/ของทวี�ปเอเชี�ยได/แก� ชีาวีไทย พื้มี�า ลาวี เวี�ยดนามี อ#นโดน�เซึ่�ย มีาเลเซึ่�ย รูวีมีท& งชีนกล��มีน/อยแถึบภ�เขาในปรูะทศไทย พื้มี�า ลาวี เวี�ยดนามี และชีนกล��มีน/อยในหมี��เกาะของเอเชี�ยตะวี&นออกเฉี�ยงใต/

• เชี� อสุายคอเคซึ่อยด) เป�นพื้วีกผ#วีขาวี หน/าตารู�ปรู�างสุ�งใหญ่�อย�างชีาวีย�โรูปแต�ตาและผมีมี�สุ�ด9า สุ�วีนใหญ่�อาศ&ยอย��ในเอเชี�ยตะวี&นตกเฉี�ยงใต/และทางภาคเหน�อของอ#นเด�ย ได/แก� ชีาวีอาหรู&บ ชีาวีปาก�สุถึาน ชีาวีอ#นเด�ย และปรูะชีากรูในปรูะเทศเนปาล และภ�ฏาน

• เชี� อสุายน#กรูอยด) เป�นชีาวีเอเชี�ยผ#วีด9า ได/แก� ชีาวีพื้� นเมี�องทางภาคใต/ของอ#นเด�ย (ดรูาวี#เด�ยน ) และชีาวีพื้� นเมี�องท��อาศ&ยอย��ในสุ�วีนต�างๆของเอเชี�ย ได/แก� พื้วีกเงาะซึ่าไก เซึ่มี&ง ปาปวีน สุ�วีนใหญ่�พื้วีกน� มี�รู�ปรู�างค�อนข/างเล,ก ผมีหย#ก ได/แก�ปรูะชีากรูท��อาศ&ยทางภาคใต/ของอ#นเด�ย ในศรู�ล&งกา ในคาบสุมี�ทรูมีลาย�และในหมี��เกาะต�างๆของเอเชี�ยตะวี&นออกเฉี�ยงใต/

3. ภาษา ทวี�ปเอเชี�ยมี�ภาษาท��ใชี/ก&นน&บพื้&นภาษาซึ่+�งจ9าแนกเป�น 8 กล��มีใหญ่� ได/แก�

• กล��มีภาษาต�รูค#ก ใชี/ก&นทางภาคใต/ของสุหพื้&นธรู&ฐรู&สุเซึ่�ย • กล��มีภาษาสุลาวี#กเป�นภาษาของชีาวีรู&สุเซึ่�ยกลางและตะวี&น

ตกเฉี�ยงใต/ • กล��มีภาษาต�งก�สุ#ก ใชี/ก&นทางภาคตะวี&นออกเฉี�ยงเหน�อ

ของจ�น • กล��มีภาษาจ�น เป�นกล��มีภาษาท��ปรูะชีากรูสุ�วีนใหญ่�ของทวี�ป

เอเชี�ยใชี/พื้�ดก&น และภาษาจ�นกล��มีอ��นๆซึ่+�งเป�นภาษาท��ใชี/ก&นในปรูะเทศจ�น เวี�ยดนามี เกาหล� ญ่��ป�7น

• กล��มีภาษาอ#นโด-อารูย&น เป�นกล��มีภาษาในเอเชี�ยใต/ • กล��มีภาษาอ#เรูเน�ยน เป�นกล��มีภาษาท��ใชี/พื้�ดก&นแถึบ

ท��รูาบสุ�งอ#หรู�าน • กล��มีภาษาท#เบต-พื้มี�า ได/แก�ภาษาท#เบต และภาษาของ

ปรูะเทศต�างๆในเอเชี�ยตะวี&นออกเฉี�ยงใต/ • กล��มีภาษามีองโกล ได/แก�ภาษามีองโกเล�ย และภาษาท��ใชี/

ก&นในไซึ่บ�เรู�ยของสุหพื้&นธรู&ฐรู&สุเซึ่�ย

ป@จจ�บ&นน� ภาษาในทวี�ปเอเชี�ยบางกล��มีมี�ผ�/ใชี/มีากข+ นเชี�นภาษาของจ�น โดยเฉีพื้าะภาษาแมีนดารู#น ขณะเด�ยวีก&นภาษาบางกล��มีกล&บมี�จ9านวีนผ�/ใชี/น/อยลงเชี�นกล��มีภาษาต�งก�สุ#กท��ใชี/ก&นทางตะวี&นออกเฉี�ยงเหน�อของจ�น สุ�วีนอ#นเด�ยมี�ภาษาถึ#�นมีากมีายและเคยตกเป�นอาณาน#คมีของอ&งกฤษเป�นเวีลานาน รู&ฐบาลจ+งให/ใชี/ภาษาอ&งกฤษและภาษาฮ#นด�เป�นภาษาทางรูาชีการู

4. ศาสุนา ศาสุนาท��สุ9าค&ญ่ของโลกท�กศาสุนาต�างเก#ดข+ นในทวี�ปเอเชี�ย

ซึ่+�งมี�แหล�งก9าเน#ด ด&งน� • เอเชี�ยตะวี&นตกเฉี�ยงใต/ เป�นต/นก9าเน#ดของศาสุนาย�ดาย

ศาสุนาครู#สุต)และอ#สุลามี ศาสุนาย�ดาย เป�นศาสุนาเก�าแก�ท��สุ�ดในเอเชี�ยตะวี&นตกเฉี�ยงใต/ และเป�นต/นก9าเน#ดของ ศาสุนาครู#สุต) ซึ่+�งเป�นศาสุนาท��มี�ผ�/น&บถึ�อมีากท��สุ�ดในโลกขณะน� โดยได/เผยแผ�ไปสุ��ย�โรูป และซึ่�กโลกตะวี&นตกอ��นๆและชีาวีย�โรูปน9ามีาเผยแผ�สุ��ทวี�ปเอเชี�ยอ�กครู& งหน+�ง ศาสุนาอ#สุลามี เก#ดภายหล&งศาสุนาครู#สุต)ปรูะมีาณ 600 ป; เป�นศาสุนาท��สุ9าค&ญ่ของเอเชี�ยตะวี&นตกเฉี�ยงใต/ ป@จจ�บ&นศาสุนาน� ย&งได/เผยแผ�เข/าสุ��ภาคเหน�อของอ#นเด�ย ด#นแดนทางตอนเหน�อของอ�าวีเบงกอล คาบสุมี�ทรูมีลาย� และปรูะเทศอ#นโดน�เซึ่�ย

• เอเชี�ยใต/ เป�นแหล�งก9าเน#ดศาสุนาฮ#นด�และศาสุนาพื้�ทธ ศาสุนาฮ#นด� มี�ควีามีเชี��อมีาจากศาสุนาพื้รูาหมีณ) ซึ่+�งเป�นศาสุนาเก�าแก�ของโลกเมี��อปรูะมีาณ 5000ป; และเป�นแนวีทางการูด9าเน#นชี�วี#ตของชีาวีอ#นเด�ย กรูะท&�งถึ+งป@จจ�บ&นน� สุ�วีน พื้รูะพื้�ทธศาสุนาเก#ดก�อนศาสุนาครู#สุต)ปรูะมีาณ 500 ป; และถึ+งแมี/จะเก#ดในอ#นเด�ย แต�ก,มี�ชีาวีอ#นเด�ยน&บถึ�อพื้รูะพื้�ทธศาสุนาน/อย แต�มี�ผ�/น&บถึ�อก&นมีากในท#เบต ศรู�ล&งกา พื้มี�า ไทย ลาวี และก&มีพื้�ชีา

• เอเชี�ยตะวี&นออก เป�นแหล�งก9าเน#ดของล&ทธ#ขงจ� อ เตGา และชี#นโต ต�อมีาเมี��อพื้รูะพื้�ทธศาสุนาได/เผยแผ�เข/าสุ��จ�น ก,ปรูากฏวี�า หล&กธรูรูมีของศาสุนาพื้�ทธสุามีารูถึผสุมีผสุานเข/าก&บค9าสุอนของขงจ� อได/ด� สุ�วีนในญ่��ป�7นพื้รูะพื้�ทธศาสุนาย&งมี�ป@ญ่หาก&บปรู&ชีญ่าและควีามีค#ดในศาสุนาชี#นโตอย��บ/าง

 

ล&กษณะทางด/านการูเมี�องการูปกครูองปรูะเทศต�างๆ ในทวี�ปเอเชี�ยมี�รู�ปแบบการูปกครูองท��แตก

ต�างก&นออกไป ด&งน� รูะบอบปรูะชีาธ#ปไตย ได/แก� ญ่��ป�7น อ#สุรูาเอล อ#นเด�ย ศรู�ล&งกา มีาเลเซึ่�ย ไทย

สุ#งคโปรู)รูะบอบคอมีมี#วีน#สุต) ได/แก� จ�น ลาวี เวี�ยดนามีรูะบอบผสุมีรูะหวี�างปรูะชีาธ#ปไตยก&บคณาธ#ปไตยหรู�อ

เผด,จการู ได/แก� สุหภาพื้พื้มี�า อ#รู&กในอด�ต

สุถึานท��ท��สุ9าค&ญ่ของทวี�ปเอเชี�ย

ก9าแพื้งน9 าตกกรู�งเยรู�ซึ่าเลมี

 

     เป�นท��ก9าเน#ดของพื้รูะเยซึ่�เจ/าและเป�นสุถึานท��ศ&กด#Iสุ#ทธ#Iของคนครู#สุเต�ยนและย#วี  ต& งอย��ท��ปรูะเทศอ#สุรูาเอลและเคยเป�นสุถึานท��ท��ท9าสุงครูามีเพื้��อแย�งชี#งด#นแดนศ&กด#Iสุ#ทธ#Iรูะหวี�างมี�สุล#มีก&บครู#สุเต�ยน  เพื้��อรู9าล+กถึ+งบรูรูพื้บ�รู�ษของตนท��ต/องอพื้ยพื้ไปจากด#นแดนศ&กด#Iสุ#ทธ#Iน�  ท9าให/ชีาวีย#วีต�างพื้าก&นมีารู/องไห/เป�นปรูะจ9าท��ก9าแพื้งน� ท�กวี&นศ�กรู)

นครูต/องห/ามี

 

     ต& งอย��ท��ปรูะเทศจ�นกลางกรู�งป@กก#�ง  โดยจ&กรูพื้รูรูด#ก�บไลข�านเป�นผ�/สุรู/างเพื้��อใชี/วี�ารูาชีการู  เป�นท��ปรูะท&บพื้&กผ�อนสุ�วีนพื้รูะองค)มี�ล&กษณะเป�นรู�ปสุ��เหล��ยมีผ�นผ/า  มี�ลานกวี/างไวี/ให/ทหารูเด#นสุวีนสุนามีและมี�ก9าแพื้งสุ�งล/อมีรูอบ  จ+งท9าให/คนท��อย��ข/างในโดนต&ดการูต#ดต�อจากคนภายนอก  ต�อมีาจ�นได/เป6ดให/เข/าชีมีเน��องจากเปล��ยนรูะบบการูปกครูองเป�นแบบสุ&งคมีน#ยมี(คอมีมี#วีน#สุต))

พื้รูะพื้�ทธรู�ปคามีาก�รูะ

 

    เป�นพื้รูะพื้�ทธรู�ปขนาดใหญ่�มี�ชี��อวี�า ไดบ�ตซึ่�  ซึ่+�งหล�อด/วียทองบรูอนซึ่)มี�น9 าหน&กถึ+ง 90 ต&น สุ�ง 40 ฟ�ต  มี�พื้รูะเนตรูท��ท9าด/วียทองค9าบรู#สุ�ทธ#Iและจ�ดตรูงกลางเป�นโลหะเง#น  สุรู/างเมี��อค.ศ.1252  เด#มีปรูะด#ษฐานอย��ในวี#หารูแต�เน��องจากแผ�นด#นไหวีเลยท9าให/วี#หารูพื้&งลง  จ+งได/ต& งอย��กลางแจ/งจนป@จจ�บ&น  และเป�นพื้รูะพื้�ทธรู�ปท��เคารูพื้น&บถึ�อมีากในปรูะเทศญ่��ป�7น

พื้รูะรูาชีวี&งเครูมีล#น  กรู�งมีอสุโค     ต& งอย��ท��ปรูะเทศรู&สุเซึ่�ยกรู�งมีอสุโค  สุรู/างอย��บน

เน#นเขารู#มีฝั่@� งแมี�น9 ามีอสุควีา  ภายในมี�พื้รูะรูาชีวี&ง  หอคอยและปCอมีปรูาการู  ซึ่+�งในอด�ตเป�นท��ปรูะท&บของพื้รูะเจ/าซึ่ารู)กษ&ตรู#ย)แห�งรูาชีวีงศ)รู&สุเซึ่�ย  แต�ได/ถึ�กปฏ#วี&ต#เป�นคอมีมี#วีน#สุต)และได/ใชี/เป�นท��ท9าการูรู&ฐบาล  เครูมีล#นเป�นชี��อของน&กการูเมี�อง  พื้อรูะบบสุ&งคมีน#ยมีล�มีสุลายเป�นปรูะชีาธ#ปไตยก,ได/เป6ดให/เป�นแหล�งท�องเท��ยวีจนถึ+งป@จจ�บ&น

 

 

พื้รูะรูาชีวี&งโปตาลา  เมี�องลาซึ่าต& งอย��ท��ปรูะเทศท#เบตเมี�องลาซึ่า  บนยอดเขาสุ�งกวี�ารูะด&บ

น9 าทะเล 11,830 ฟ�ต  มี�ควีามียาวีและกวี/างด/านละ 900 ฟ�ต  อาคารูสุรู/างแบบปCอมีขนาดใหญ่�มี�ก9าแพื้งก�อเป�นชี& นๆ  ซึ่+�งเป�นท��ปรูะท&บขององค)ดาไลลามีะปรูะมี�ขศาสุนาพื้�ทธฝั่7ายมีหายาน  แต�ในป@จจ�บ&นถึ�กปกครูองโดยจ�น  ท9าให/องค)ดาไลลามีะต/องล� ภ&ยมีาอย��ท��ปรูะเทศอ#นเด�ย  และสุถึานท��น� ได/เป�นพื้รูะรูาชีวี&งต/องห/ามีด/วีย

ภ�เขาไฟฟ�จ#ยามีา

 

      �เป�นภ�เขาไฟท��ด&บลงแล/วีและสุวียงามีใท��สุ�ดในโลกต& งอย��ท��ปรูะเทศญ่��ป�7นเมี�องชี#ซึ่�โอกะ  เป�นรู�ปฝั่าชี�ครูอบท��ฐานวี&ดโดยรูอบได/ปรูะมีาณ 100 ก#โลเมีตรู  ยอดสุ�ง 12,385 ฟ�ต  มี�ห#มีะปกคล�มีตลอดท& งป;  และบรู#เวีณภ�เขาไฟมี�สุวีนสุาธารูณะ  ทะเลสุาบ  ต/นซึ่าก�รูะท��สุวียงามีตอนออกดอกซึ่+�งเป�นสุ&ญ่ล&กษณ)ท��สุ9าค&ญ่  และก,เป�นแหล�งท�องเท��ยวีท��มี�ชี��อเสุ�ยงของปรูะเทศญ่��ป�7น

 

บ�โรูพื้�ทโธ สุถึานท��ต& ง บนเน#นสุ�งของเกาะชีวีาภาคกลาง

ปรูะเทศอ#นโดน�เซึ่�ย ป@จจ�บ&น สุามีารูถึเข/าเย��ยมีชีมีได/           บ�โรูพื้�ทโธ ( Borobudur ) พื้�ทธสุถึานอ&นศ&กด#Iสุ#ทธ#Iท��สุรู/างมีาต& งแต�ศตวีรูรูษท�� 8-9 โดยกษ&ตรู#ย)รูาชีวีงศ)ไศเลนทรู ต& งอย��บนเน#นสุ�งของเกาะชีวีาภาคกลาง ห�างจากเมี�องยอกยากาตารู) ( Yogyakata ) ไปทางท#ศตะวี&นตกเฉี�ยงเหน�อปรูะมีาณ 40 ก#โลเมีตรู ถึ�อเป�นโบรูาณสุถึาานขนาดใหญ่� และเป�นศ�นย)รูวีมีแห�งควีามีภาคภ�มี#ใจของชีาวีอ#นโดน#เซึ่�ย และชีาวีพื้�ทธท�กคน ซึ่+�งหวี&งจะไปแสุวีงบ�ญ่สุ&กครู& งหน+�งในชี�วี#ต       

          เจด�ย)บ�โรูพื้�ทโธรู�ปทรูงดอกบ&วีน� ก�อสุรู/างตามีแบบศ#ลปะฮ#นด�-ชีวีา หรู�อศ#ลปะชีวีาภาคกลางท��ผสุมีผสุาานรูะหวี�างอ#นเด�ยและอ#นโดน�เซึ่�ยได/อย�างกลมีกล�นท��สุ�ด บ�โรูพื้�ทโธเปรู�ยบเป�นศ�นย)กลางของจ&กรูวีาลซึ่+�งแบ�งเป�น 3 ชี& น        สุ�วีนฐานของเจด�ย)ปรูะกอบด/วียข& นบ&นไดใหญ่� 4 ข& น รูอบ ๆ เป�นรู�ปสุ��เหล��ยมี ก9าแพื้งรูอบฐานมี�ภาพื้น�นต9าไมี�น/อยกวี�า 160 ภาพื้สุ�วีนน� อย��ในข& นกามีาธาต� หรู�อข& นตอนท��มีน�ษย)ย&งผ�กพื้&นอย�างใกล/ชี#ดก&บควีามีสุ�ขควีามีรู9�ารูวียทางโลก        สุ�วีนท��สุอง ค�อสุ�วีนบนของฐานท��มี�บ&นไดรู�ปกลมี ฐาน 6 ชี& นท��มี�รู�ปสุล&กน�นต9�าเก�อบ 1,400 ภาพื้ท��แสุดงพื้�ทธปรูะวี&ต# ถึ�อเป�นข& นรู�ป ธาต� ค�อข& นตอนท��มีน�ษย)หล�ดพื้/นจากก#เลสุทางโลกมีาได/บางสุ�วีน        สุ�งวีนท��สุามีค�อสุ�วีนของฐานกลมีท��มี�เจด�ย)เล,ก ๆ 3 ข& นล/อมีรูอบสุถึ�ปองค)ใหญ่�ท+�สุ�ดท��หมีายถึ+งจ&กรูวีาล ค�อข& นอรู�ปธาต� ท��มีน�ษย)ไมี�ผ�กพื้&นก&บทางโลกอ�กต�อไป ป@จจ�บ&นบ�โรูพื้�ทโธจ&ดเป�นมีรูดกของย�เนสุโกท��มี�ควีามีล� ล&บมีห&ศจรูรูย)ท& งทางด/านการูก�อสุรู/างสุถึาป@ตยกรูรูมีรู�ปทรูงภายนอก และมีห&ศจรูรูย)ในด/านสุ&ญ่ล&กษณ)และควีามีหมีายท��รูอให/มีน�ษย)ได/ศ+กษาต�ควีามีก&นต�อไป  

ยอดเขาเอเวีอรู)เรูสุต)สุถึานท��ต& ง เท�อกเขาห#มีาล&ย ปรูะเทศ เนปาล ป@จจ�บ&น สุามีารูถึเข/าเย��ยมีชีมีได/           ยอดเขาท��สุ�งท��สุ�ดในโลก ค�อ ยอดเขาเอเวีอรู)เรูสุต) (Everest ) สุ�ง 8848 เมีตรู (29,028 ฟ�ต ) จ�ดสุ�งสุ�ดของโลกต& งอย��บนรูอยต�อรูะหวี�างเนปาลและท#เบต ชีาวีเนปาลเรู�ยกยอดเขาน� วี�า สุการู)มีาถึา (Sagarmatha-ยอดเขาพื้รูะสุมี�ทรู )สุ�วีนชีาวีท#เบตเรู�ยก โชีโมีล�งกะมีา (Chomolungma-พื้รูะแมี�เจ/า ) สุ�วีนชี��อภาษาอ&งกฤษมีาจากนายพื้ลน&กสุ9ารูวีจชีาวีอ&งกฤษ จอรู)จ เอเวีอรู)เรูสุต) (George Everest ) ซึ่+�งมีาปฏ#บ&ต#งานในอ#นเด�ยรูาวีชี�วีงปลายศตวีรูรูษท�� 19 แต�น&กป;นเขาคณะแรูกท��สุามีารูถึพื้#ชี#ตยอดเขาเอเวีอรู)เรูสุต)ได/สุ9าเรู,จก,ค�อ เซึ่อรู)เอ,ดมี&นด) ฮ#ลลารู� (Sir Edmund Hillary ) ชีาวีน#วีซึ่�แลนด) และเตนจ#ง นอรู)เก (Tenzing Norgay ) ชีาวีเชีอรู)ปา เมี��อวี&นท�� 29 พื้ฤษภาคมี ค.ศ . 1953

จบการูน9าเสุนอ : *))

แบบทดสุอบน&กเรู�ยนค#ดวี�าทวี�ปเอเชี�ยมี�ควีามีเจรู#ญ่ในด/านใดบ/างจงอธ#บาย