บทท�� 11 การเขี�ยนโปรแกรมโดยใช้�ขี�อม�ล

ช้น�ดพอยท�เตอร�

พอยท�เตอร� (Pointer)

พอยท�เตอร� คื�อ ต�วแปรซึ่!�งเก#บต$าแหน&งขีองอ�กต�วแปรหน!�ง ซึ่!�งจะม�ขีนาดตามต$าแหน&ง machine และพอยท�เตอร�ต�องช้�)ไปย�ง type ขีองขี�อม�ลท��แน&ช้�ด เป+นการเขี�าถึ!งขี�อม�ลแบบ indirectly

ร�ปแบบการประกาศtype *var;

พอยท�เตอร� (Pointer) (ต&อ)

เช้&น int *iptr; //เก#บต$าแหน&งขีองต�วแปรอ��นท��เป+น integer

char *cptr //เก#บต$าแหน&งขีองต�วแปรอ��นท��เป+น character

iptr integer var

cptr char var

ต�วด$าเน�นการ

ในภาษาซึ่� ได�ม�การก$าหนดต�วด$าเน�นการ 2 ช้น�ดท��เก��ยวก�บพอยท�เตอร� ด�งน�)

* หมายถึ!ง indirect operator

เป+นการประกาศใช้�ต�วแปรพอยท�เตอร�น�)นละย�งสามารถึใช้�เพ��อเขี�าถึ!งเน�)อท��ขีองหน&วยคืวามจ$าท��ต�วแปรน�)นช้�)

& หมายถึ!ง address operator

เป+นต�วด$าเน�นการท��ใช้�เพ��อบอกต$าแหน&งขีองต�วแปร แทนท��จะเป+นคื&าท��เก#บขี�อม�ล

ต�วด$าเน�นการ (ต&อ)

ต�วอย&าง เช้&นchar *ptr = NULL;

เป+น declaration : ท$าการจองเน�)อท��ให�ต�วแปรพอยท�เตอร�ช้��อ ptr และช้�)ไปย�ง NULL

*ptr = NULL;

เป+น executable code : การให�คื&า NULL แก&หน&วยคืวามจ$าต$าแหน&งท�� ptr ช้�)ไป

ต�วอย&าง 11.1 โปรแกรมท��ใช้�พอยท�เตอร�

main(){

int num = 3;int *ptr;

ptr =# printf(“The value of num is %d.

Its address is %lu.”,*ptr,(long)ptr);}

ผลล�พธ์�ขีองต�วอย&าง 11.1

ผลล�พธ์�>The value of num is 3. Its address is 448925078.

หมายเหตุ� คื&าต$าแหน&งขีองต�วแปรไม&แน&นอนในแต&ละคืร�)งขีองการส��งด$าเน�นการ

คื$าอธ์�บายโปรแกรม

Declaration: int num = 3;

int *ptr;

num

int var

ptr

Executable code: ptr = #

num

ptr

3

3

ต�วอย&าง 11.2 โปรแกรมท��ใช้�พอยท�เตอร�

main(){

static int number[6] = {1,2,3,4,5,6};int i,*ptr;

for(i=0;i<6;i++){ ptr = &number[i];

printf(“%d\n”,*ptr);}

}

ผลล�พธ์�โปรแกรมต�วอย&าง 11.2

ผลลพธ์ 1

2

3

4

5

6

หมายเหตุ� ถึ�าเราประกาศ int *ptr;เราสามารถึให� ptr ช้�)ไปย�งอาร�เรย�ได�ด�งน�) ptr = number;

หร�อ ptr = &number[0];

อธ์�บายโปรแกรม 11.2

1

2

3

4

5

6

number ptr 0

1

2

3

4

5

i = 0;

i = 1;

i = 2;

i = 3;

i = 4;

i = 5;

ptr

ptr

ptr

ptr

ptr

ต�วอย&าง 11.3 ฟั4งก�ช้�นท��ท$าการคื$านวณบนต�วช้�)

int strlen(s)char *s;{

char *p = s;while(*p != ‘\0’)

p++;return (p-s);

}

คื$าอธ์�บายฟั4งก�ช้�นต�วอย&าง 11.3

เป+นฟั4งก�ช้�นท��ใช้�คื$านวณหาคืวามยาวขีอง string โดย string ท��ต�องการหาคืวามยาวได�มาจากการ

ผ&านคื&าต$าแหน&งขีอง string มาทางรายการอาร�ก�วเมนต�ขีองฟั4งก�ช้�น

A B C D E F \0S

Pส�)นส6ดคืวามยาว = P-S

อาร�เรย�ขีองพอยท�เตอร�

ในภาษาซึ่� สามารถึท��จะม�อาร�เรย�ท��เป+นพอยท�เตอร�เช้&นเด�ยวก�บม�อาร�เรย�ท��เป+นขี�อม�ลช้น�ดอ��นๆได� เช้&น int *parray[10];

parray[0]

parray[1]

parray[2]

.

.

parray[9]

int.var

int.var

int.var

int.var

ต�วอย&าง 11.4 โปรแกรมอาร�เรย�ขีองพอยท�เตอร�

main(){

int j,n1=1;n2=2;n3=3;*ptr,*parray[4]; parray[1] = &n1; parray[2] = &n2; ptr = &n3; parray[3] = ptr;for(j=1;j<4;j++)

printf(“%d\n”,*parray[j]);}

ผลล�พธ์�ขีองโปรแกรมต�วอย&าง 11.4

เป+นโปรแกรมท��ใช้�อาร�เรย�เก#บคื&าต$าแหน&งขีอง int var

จะได�ผลล�พธ์�ด�งน�)1

2

3

คื$าอธ์�บายโปรแกรม

declaration

int n1=1,n2=2,n3=3,*ptr, *parray[4]

executable code

1 2 3parray

[0] [1] [2] [3] ptr

n1 n2 n3 1 2 3

n1 n2 n3

parray

[0] [1] [2] [3] ptr

อาร�เรย�ขีองพอยท�เตอร�บนต�วอ�กษร

เราสามารถึใช้�อาร�เรย�ขีองพอยท�เตอร�บนต�วอ�กษร ซึ่!�งก$าหนดคื&าเร��มต�นไปย�ง string ท��ม�คืวามยาวต&างก�นได� และแต&ละต�ว string ใช้�เน�)อท��ตามท��ต�องการเท&าน�)น

ซึ่!�งจะแสดงได�ด�งโปรแกรมต�วอย&างถึ�ดไปซึ่!�งจะร�บคื&าหมายเลขีเด�อน แล�วแสดงช้��อเด�อนน�)นทางหน�าจอ

ต�วอย&าง 11.5 อาร�เรย�ขีองพอยท�เตอร�บนต�วอ�กษร

char *month();

main()

{ int num;

puts(“Enter number of month”);

scanf(“%d”,num);

printf(“The name of month is %s”,month(num));

}

Char *month(n)Int n;{ static char *name []= { “illegal month”,“January”,

“February”,“March”,“April”,“May”,“June”,“July”, “August”,“September”, “October”,“November”, “December”};return((n<1 || n>12)?name[0]: name[n];)

}}

ผลล�พธ์�ขีองโปรแกรมต�วอย&าง 11.5

ผลลพธ์ Enter number of month

> 6

The name of month is June

คื$าอธ์�บายโปรแกรม

name[0]

name[1]

name[2]

name[12]

illegal month

January

February

.

.

December