ดร ณัฐณภรณ์ เอกนราจินดาวัฒน์ ·...

ทฤษฎรฐประศาสนศาสตร

ดร. ณฐณภรณ เอกนราจนดาวฒน

097-935-9356

Touch_life@outlook.co.th

ความหมายของรฐประศาสนศาสตร

นโคลลาส เฮนร (Nicoholas Henry, 1980 : 27) ไดใหความหมายไววา “รฐประศาสนศาสตร มเอกลกษณเพราะมความแตกตางจากวชารฐประศาสนศาสตรในแงทวาใหความสนใจในการศกษาถงโครงสรางและพฤตกรรมของระบบราชการ รวมทงเปนศาสตรทมระเบยบวธการศกษาเปนของตนเอง วชารฐประศาสนศาสตรมความแตกตางจากศาสตรการบรหารในแงทวา เปนวชาทศกษาเรองขององคการของรฐทไมไดมงแสวงหากาไรเหมอนองคการธรกจเอกชนและเปนวชาทสนบสนนใหองคการของรฐมโครงสราง

กลไกการตดสนใจ และพฤตกรรมของขาราชการทเกอหนนตอการใหบรการสาธารณะ ” จอรจ เอส. กอรดอน (George S. Gordon, 1975 : 8) ไดใหความหมายไววา “รฐประศาสนศาสตร หมายถง กระบวนการ องคการ และบคคลทดารงตาแหนงทางราชการทงหลายและมสวนเกยวของกบการกาหนดและนาเอากฎหมาย ระเบยบ แบบแผนตางๆ ทออกโดยฝายนตบญญต ฝายบรหาร และฝายตลาการออกไปปฏบต”

เจมส ดบบลว. เฟสเลอร (Jame W. Fesler, 1980 : 2-12) ไดใหความหมายไววา “วชารฐประศาสนศาสตร คอ การกาหนดและปฏบตตามนโยบายของระบบราชการ ซงตวระบบมขนาดใหญโตและมลกษณะความเปนสาธารณะ

ความหมายของรฐประศาสนศาสตร (ตอ)

เฟลก เอ ไนโกร และลอยด จ ไนโกร (Felix A. Nigro and Lloyd G. Nigro 1977 : 18) ไดใหความหมาย “วชารฐประศาสนศาสตรเปนวชาทศกษาถงความพยายามรวมมอ

กนของกลมคนทางานในทางสาธารณะ กจกรรมของฝายบรหาร ฝายนตบญญตและฝายตลาการ

เรองการกาหนดนโยบายสาธารณะซงเปนสวนหนงของกระบวนการนโยบาย ความแตกตาง

อยางเหนไดชดของการบรหารงานของรฐและเอกชน บทบาทของเอกชนและบคคลหลายฝายท

มตอการใหบรการแกชมชน” เดวด เอช. โรเซนบลม David H. Rosenbloom และคณะ (2009 : 5) ไดให

ความหมายไววา “รฐประศาสนศาสตรเปนการใชทฤษฎระบบและกระบวนการทางกฎหมาย

การเมอง และการบรหารจดการเพอทจะใหเปนไปตามความตองการหรอคาสงของฝายตลาการ

ฝายบรหาร และฝายนตบญญตในการดาเนนการตามหนาทในการใหบรการและสรางกฎเกณฑ

ของรฐบาล”

กลาวโดยสรป การศกษารฐประศาสนศาสตร สามารถพจารณาไดเปน 2 นย คอ นยแรกคอ

Public Administration หมายถง กจกรรมและกระบวนการบรหารรฐกจ เปนการบรหารงาน

สาธารณะ ซงอาจครอบคลมทงการบรหารราชการและรฐวสาหกจ นยทสองคอ Public Administration หมายถง สาขาวชาการบรหาร หรอทรจกกนทวไปคอ รฐประศาสนศาสตร คาวา

การบรหารรฐกจ ซงภาษาองกฤษเขยนวา public administration โดยการใชอกษรตวเลก

ธรรมดาใหมความหมายถงกจกรรม หรอ กระบวนการบรหารราชการและรฐวสาหกจ คาวารฐ

ประศาสนศาสตร ซงภาษาองกฤษเขยนวา Public Administration โดยการใชอกษรตวใหญ

นา ทาใหมความหมายถง ศาสตรหรอสาขาความรการบรหารภาครฐ

รฐประศาสนศาสตร ศาสตรหรอสาขาความร

บรหารรฐกจ กจกรรมและกระบวนการ

บรหารภาครฐ

ความแตกตางระหวางรฐประศาสนศาสตรและบรหารรฐกจ

สถานภาพของรฐประศาสนศาสตรในปจจบน ม 4 ประการดงน

1. เปนจดสนใจทใชสาหรบการศกษา (Focus of Study) เปนศาสตรทมเอกลกษณของตนเอง มองคความร แนวคดทฤษฎเปนของตนเอง

2. เปนสหวทยาการ (Interdiscipline) ใชความรจากศาสตรหลากหลายแขนง เพอมาอธบายจดทศกษา

3. เปนสงคมศาสตรประยกต (Applied Social Science) เนนการนาเอาสงคมศาสตรอนมาแกปญหาในการบรหาร

4. เปนกงวชาชพ (Quasi-Profession) มลกษณะวชาชพทแตกตางจากวชาชพแขนงอน แมจะไมมการจดตงสถาบน และจรรยาบรรณทกาหนดขนมาใชบงคบโดยตรง แตความสาเรจของการบรหารขนกบฝมอ ความรความสามารถ ทกษะ ความเชยวชาญ และประสบการณ เพอใหงานสาเรจโดยอาศยความรวมมอจากบคคลอน

ขอบขายของรฐประศาสนศาสตร การพจารณาขอบขายของ Public Administration อาจแยกพจารณาออกเปน

2 แงมม คอในแงวชาการ และในแงของกจกรรม

ขอบขายในแงวชาการ

- การศกษาดานวทยาการจดการ

- การศกษาดานพฤตกรรมองคการ

- การศกษาดานการบรหารรฐกจเปรยบเทยบ และการบรหารการพฒนา

- การศกษาดานการวเคราะหนโยบายสาธารณะ

- การศกษาดานทางเลอกสาธารณะ

การศกษาดานวทยาการจดการ • วทยาการจดการ (Management Science) คอวชาทนาเอาวธการทางวทยาศาสตรมาใชประยกตเพอประกอบการ

วเคราะห และการแกไขปญหาการวนจฉยสงการทางดานการจดการอยางมระบบ

• จดเรมตนจากขอเขยนอมตะทางรฐประศาสนศาสตรของวดโร วลสน (Woodrow Wilson) เรอง “The Study of Administration” เมอป ค.ศ. 1887 เหนวาการศกษาการบรหารควรจะมลกษณะเปนวทยาศาสตร มการแสวงหาวธท

จะนาเอาการปฏบตอยางไรอคต (impartial) มาใชในการบรหารราชการ กลาวคอการบรหารราชการควรมลกษณะของ

การบรหารธรกจไมควรนาการเมองเขามาเกยวของ

• ขอเขยนของ แฟรงค กดนาว (Frank Goodnow) ใน ป ค.ศ. 1990 ของ ลโอนารด ไวท (Leonard White) ใน ป

ค.ศ. 1926 และวลเลยม วลลบ (Willouqhby) ในป ค.ศ. 1927 เสนอวาการบรหารควรจะแยกออกจากการเมอง

• ในชวงเวลาเดยวกนขอเรยกรองของกดนาว ไวท และ วลลบ ไดมนกวศวกรชาวอเมรกน ชอ เฟรดเดอรค เทยเลอร

(Frederick W. Taylor) ไดนาหลกวทยาศาสตรมาประยกตใชในกจกรรมการบรหาร คอหลกความชานาญเฉพาะอยาง

(The principle of specialization) เพอใหคนทางานอยางมประสทธภาพสงสด

การศกษาดานพฤตกรรมองคการ

• จดเรมตนมาจากการศกษาในแงมนษยสมพนธจากผลการวจยของเอลตน เมโย (Elton Mayo) และคณะทโรงงาน

ฮอวธอรน (Howthorne) ของบรษทเวสเทอรนอเลคทรค (Western Electric Company) ทเมองชคาโก ในชวง

ปลายป ค.ศ. 1920- ค.ศ. 1930 ผลการวจยสรปไดวาการมงสรางประสทธภาพใหกบองคการนน จะตองคานงถงขวญ

แรงจงใจ และความสมพนธทางสงคมของคนงานเปนสาคญ

• ผลการศกษาทฮอวธอรนไดสงผลตอแนวคดและผลงานของนกวชาการหลายทาน ในชวงหลงสงครามโลกครงท 2 คอ ชวง

ป ค.ศ. 1947 – ค.ศ. 1950 อาทผลงานของเชสเตอร บารนารค (Chester I. Barnard) ทชใหเหนวาการมงสนองตอบ

ตอความตองการและความพอใจของสมาชกในองคการโดยเฉพาะในดานจตวทยา และสงคมวทยาเปนภารกจสาคญของนก

บรหาร

• แมร ปารเกอร ฟอลเลต (Mary Parker Follet) ไดสนบสนนขอเสนอของบารนารด โดยเหนวา การบรหารงานทไดผลนน

จาเปนจะตองมการแสวงหาความรวมมอ รวมใจจากสมาชกในองคการจะตองมการใชประมขศลปไดถกตอง เปนการศกษา

ดานมนษย ไดรบความสนใจแพรหลายมากมาย เชน ผลงานของนกจตวทยาอบราฮม มาสโลว (Abraham Maslow)

เกยวกบลาดบความตองการของมนษย

การศกษาดานพฤตกรรมองคการ (ตอ)

ผลงานของดกลาส (Douglas Mc Gregor) ในดานทฤษฎเอกซ (x) และทฤษฎวาย (y) ผลงาน

ของเฟรดเดอรค เฮอรเบรท (Frederrick Herzberg) เกยวกบการออกแบบโครงสรางของงานให

สอดคลองกบปจจยทเกยวกบแรงจงใจในการทางาน เปนตน

• ผลงานในสวนของมนษยสมพนธ ทาใหมผสนใจรอฟนทฤษฎเกยวกบองคการแบบระบบราชการ

(bureaucracy) ของแมกซ เวเบอร (Max Weber) โดยโรเบรต เมอรตน (Robert K. Merton)

เปนตน ไดชแจงใหเหนวา โครงสรางและระเบยบแบบแผนกฏเกณฑทเครงครดขององคการภายใตขอเสนอ

ของเวเบอรนนหาไดครอบคลมถงพฤตกรรมในการปฏบตงานทแทจรงของขาราชการ ไม การมกฎเกณฑ

และขอบงคบทเครงครดจะทาใหเกดผลรายตอองคการมากกวาจะเปนแนวทางททาใหองคการม

ประสทธภาพ นอกจากเมอรตนแลว ผลงานของฟลลป เซลสนค (Phillip Selznick) ยงชใหเหนวา

การศกษาพฤตกรรมองคการเปนเรองทเกยวพนโดยตรงกบสภาวะแวดลอมทางสงคม และการเมององคการก

คอสงมชวต ซงจะตองตอส และปรบตวใหสามารถสนองตอบตอสภาพแวดลอมตางๆได

การศกษาดานการบรหารรฐกจเปรยบเทยบ และการบรหารการพฒนา

• กลธน ธนาพงศธร นกวชาการไทยไดสารวจนยามของวชานแลวพบวามผใหคาอธบายแตกตางกนออกไปอยางนอย 3 นย ดวยกน ดงน

นยแรก การศกษาการบรหารเปรยบเทยบ กคอ “การศกษาพฤตกรรม หรอกจกรรมของรฐ ในแงตางๆ” นยทสอง การบรหารเปรยบเทยบ หมายถง “การศกษาการบรหารรฐกจระหวางวฒนธรรม ตางๆ (cross culture) หรอระหวางชาตตางๆ ” (cross national) นยทสาม การบรหารรฐกจเปรยบเทยบกคอ “การศกษาเปรยบเทยบปรากฏการณตางๆ ของ การบรหาร” สรป การบรหารรฐกจเปรยบเทยบกคอ “การศกษาการบรหารรฐกจบนพนฐานของการ เปรยบเทยบนนเอง”

การศกษาดานการบรหารรฐกจเปรยบเทยบ และการบรหารการพฒนา (ตอ)

• จดเรมตนของการศกษาการบรหารรฐกจเปรยบเทยบมาจากขอเขยนของ วดโร วลสน

เมอป ค.ศ. 1887 ทวาการบรหารราชการไมควรทจะมเรองของการเมองมาเกยวของ

ควรแยกการเมองออกจากการบรหารโดยเดดขาด ทาใหนกวชาการอเมรกนเรมให

ความสนใจ และนาวธการปฏบตทางการบรหารงานบคคลของประเทศองกฤษมาเปน

แนวทางในการปฏรประบบราชการพลเรอนของสหรฐอเมรกาในป ค.ศ. 1905 ตอมา

ในป ค.ศ. 1926 ลโอนารด ด ไวท (Leonard D. White) ไดเขยนหนงสอใน

ลกษณะตาราเรยนเลมแรกทางรฐประศาสนศาสตรทมชอวา

การศกษาดานการบรหารรฐกจเปรยบเทยบ และการบรหารการพฒนา (ตอ)

Introduction to the Study of Public Administration และ ในป ค.ศ. 1927 วลเลยม วลลบ (William F. Willoughby) ไดเขยนหนงสอทไดชอวาเปนตาราเรยนทางรฐประศาสนศาสตรเลมทสองทมชอวา Principles of Public Administration โดยทงสองไดเรยกรองใหแยกการเมองออกจากการบรหาร และนาแนวทางการจดการมาใชในการบรหารรฐกจ

• ขอเขยนของโรเบรต ดาหล (Robert Dahl) ในป ค.ศ. 1947 ซงไดระบวา ตราบเทาทการศกษาการบรหารรฐกจ ยงไมมลกษณะของการบรหารเปรยบเทยบอยางแทจรง การทจะถอวารฐประศาสนศาสตรเปนศาสตร (science) กเปนเรองทยากจะยอมรบได ทาใหในป ค.ศ. 1948 หรอ อก 1 ป ตอมา จงไดมมหาวทยาลยหลายแหงเรมเปดสอนวชาการบรหารเปรยบเทยบในแนวทางของโรเบรต ดาหล มากขน

การศกษาดานการบรหารรฐกจเปรยบเทยบ และการบรหารการพฒนา (ตอ)

• ในป ค.ศ. 1975 วลเลยม เจ ซฟฟน (William J. Siffin) ไดกลาวถงแนวคดทม

การศกษารฐประศาสนศาสตรเปรยบเทยบกเพราะความไมพอใจในความเปนมา

ของรฐประศาสนศาสตรทขาดเอกลกษณ หรอไมเปนตวของตวเอง และหวงวา

การศกษารฐประศาสนศาสตรเปรยบเทยบนาจะกอใหเกดผลดอยางนอย 2 ประการ

คอสรางความเปนศาสตรทางรฐประศาสนศาสตร (science of public

administration) และการนาศาสตรนไปใชในการชวยเหลอประเทศกาลงพฒนาท

ยากจนหลงสงครามโลกครงทสอง

การศกษาดานการวเคราะหนโยบายสาธารณะ

ความหมายของนโยบายสาธารณะ ซงโดยทวไปหมายถง “กจกรรมตางๆ ทรฐบาลจดทาขน” หรอ

“แผนงานหรอโครงการ” หรอ “แนวทางปฏบตทรฐบาลหรอหนวยงานของรฐไดกาหนดขนเพอเจตนาในการแกไขปญหา (ทงในระยะสนและระยะยาว)” • ซซาน แฮนเสน (Susan H. Hansen) เหนวาวเคราะหนโยบายสาธารณะ คอ “วชาทมงศกษา

ผลงานของรฐบาลและผลกระทบทมตอสงคมอยางเดนชด เฉพาะเจาะจง และอยางเปนระบบ”

• เฟลก ไนโกร (Felix A. Nigro) และลอยด ไนโกร (Lioyd g. Nigro) เหนวาวชานมความ

ครอบคลมถง “กระบวนการกาหนดและปรบปรงนโยบาย รวมตลอดถงการประเมนผลทางเลอกและผลลพธของนโยบาย”

• สจวตท นาเกล (Stuart S. Nagel) เหนวา “การวเคราะหนโยบายสาธารณะโดยทวไปคอ สาขาวชาทศกษาถงลกษณะและสาเหตทมาของนโยบายสาธารณะ ตลอดจนผลกระทบของทางเลอก

นโยบายในขณะทรบเฉพาะเจาะจงยงขน”

การศกษาดานการวเคราะหนโยบายสาธารณะ (ตอ)

• ชารลส วลฟ (Charle Wolf Jr.)การวเคราะหนโยบายสาธารณะ คอ การประยกตหรอนาเอาวธการทางวทยาศาสตรมาใชในปญหาของนโยบายสาธารณะปญหาในการเลอกนโยบาย และปญหาในการดาเนนนโยบายไปปฏบตทงในดานนโยบายภายในประเทศ และกจกรรมตางๆ ทเกยวกบความมนคงของประเทศ

• บารบารา บารเดส (Barbara A. Bardes) และเมลวน ดบนค (Melvin J. Dubnick) เหนวาความหมายของ ชารลส วลฟ เปนคาจากดความทสามารถใชเชอมโยงกบรปแบบทงหมดของการวเคราะหนโยบายสาธารณะเปนอยางด ทงนเพราะคณสมบตรวม 4 ประการ กลาวคอ

ประการแรก การวเคราะห นโยบายสาธารณะ เนนการประยกตความรหรอขอเทจจรงทมอย เพอใหเกดความเขาใจในนโยบาย ผลกระทบหรออธบายสาเหตทมาแหงนโยบายนนๆ

ประการทสอง การวเคราะหนโยบายสาธารณะอาศยเครองมอ เทคนคตางๆ มาใชในการแกไขปญหา เชน ตวแบบทางเศรษฐศาสตร ตวแบบทางการเมอง ตลอดจนกรอบเคาโครงความรทไดจากทฤษฎการจดการ ทฤษฎทางจตวทยา และการพฒนาองคการ

การศกษาดานการวเคราะหนโยบายสาธารณะ (ตอ)

ประการทสาม การวเคราะหนโยบายสาธารณะมงประเดนสนใจไปทคาถามตางๆ

ทงนขนอยกบประเดนปญหาทตองการจะแกไขมอะไรบางในอกนยหนง ปญหาของการ

วเคราะหนโยบายสาธารณะมขอบขายครอบคลมคาถามทงในแงของการบรรยาย

(Descriptive) การอธบาย (Explanatory) การประเมน (Evaluative) และ

การแสวงหามาตรการทดกวา (Prescriptive) และในประการสดทาย

ประการสดทาย การวเคราะหนโยบายสาธารณะมงใหความสนใจไมแตเพยงท

นโยบายหรอ เจตนารมณของรฐในเรองหนงเรองใดเทานน แตยงมงศกษาวาผลการ

ปฏบตตามเจตนารมณนนเปนอยางไรดวย

การศกษาดานการวเคราะหนโยบายสาธารณะ (ตอ)

ปจจบนการวเคราะหนโยบายสาธารณะ เปนวชาทไดรบความสนใจอยางกวางขวางจากนกวชาการทกสาขา จดมงหมายของการศกษา ในประการแรก เปนการมงใหนกรฐประศาสนศาสตรมความร (Knowledge) ทางดานกระบวนการของนโยบายสาธารณะในดานตาง ๆ นบตงแตการกาหนดนโยบาย การนานโยบายไปปฏบต และการประเมนนโยบาย

ในประการทสอง มงใหนกรฐประศาสนศาสตรมทกษะ (Skills) ทจาเปนตจะตองใชในการวเคราะหและตความปญหาทงดานเศรษฐกจ สงคม และการเมอง ในประการสดทาย เปน

การมงใหนกรฐประศาสนศาสตรมความผกพนกบคานยมสาธารณะ (Public Interest Values) เพอใหสามารถใชความรและความชานาญใหเปนอยางชอบธรรมและประโยชนตอประชาชนสวนใหญและสงคมสวนรวม

การศกษาดานทางเลอกสาธารณะ

• มลเอลเลอร (D. Mueller) ไดอธบายวาทางเลอกสาธารณะ (Public Choice) กคอ วชาทนาเอาหลกทางเศรษฐศาสตรมาใชในการศกษาการวนจฉยสงการทไมไดอยในสวนของตลาด (ซงหมายถงสวนของภาครฐ)

• โรเบรต บสห (Robert Bish) ไดอธบายวา วชานเปนวชาทมงเอาความรเกยวกบพฤตกรรมของตลาด (Market Behavior) มาอธบายถง พฤตกรรมการตดสนใจทเกดขนในสวนของภาครฐตลอดจนมงทจะนาเอากลไกของตลาดมาปรบปรง เพอใหการตดสนใจในสวนของภาครฐเปนไปอยางมประสทธภาพมากยงขน

จดเรมตนจากการประชมของกลม นกวชาการอเมรกน นาโดย กอรดอน ทลลอค (Gordon Tullock) และเจมส บแคนอน (James M. Buchanan) เมอเดอนพฤศจกายน ค.ศ. 1963 ทเมองชารลอทสวลล (Charlottesville) รฐเวอรจเนย ประเทศสหรฐอเมรกา ผลการประชมดงกลาวได เรยกรองใหมการปรบปรงเนอหาสาระของวชารฐประศาสนศาสตรเสยใหม โดยใหมการนาเอาระเบยบวธการศกษาแบบเศรษฐศาสตรมาผสมผสานกบศาสตรอนๆ ทางการเมองการบรหาร เพอแกปญหาทางสงคม และรวมตวกนจดตงสมาคมทางเลอกสาธารณะ (Public Choice Society) ขนเมอเดอนธนวาคม ค.ศ. 1967 และทาการผลตวารสาร Public Choice ขนมาเปนครงแรกเมอ ตนป ค.ศ. 1968

การศกษาดานทางเลอกสาธารณะ (ตอ)

การสรางความเขาใจเกยวกบสาขาวชานในสวนทเกยวกบรฐประศาสนศาสตร อาจพจารณา

ไดจากผลงานของ วนเซนต ออสตรอม (Vincent Ostsrom) และอลเนอร ออสตรอม (Elinor Ostsrom) เรอง “Public Choice : A Different Approach in the study of Administration” เมอป ค.ศ. 1971 และจากผลงานฉบบสมบรณของ วนเซนต ออสตรอม ในหนงสอชอ “The intellectual Crisis in American Public Administration” เมอ ค.ศ. 1973 ผลงานทงสองชนดงกลาว ไดวเคราะหใหเหนถงการกอตวของลกษณะวชาน โดยเชอมโยงถงทฤษฎรฐประศาสนศาสตรสมยดงเดม นบตงแตผลงานของ วดโรว วลสน เปนตนมา ออสตรอมเหนวา แนวการศกษาแบบทางเลอกสาธารณะ ซงมทมาจากการนาเอาหลกเหตผลทางเศรษฐศาสตรมาประยกตใชกบศาสตรทางการเมองและการบรหาร จะ

สามารถชวยแกปญหาการตอบสนองตอความตองการทหลากหลายจากประชาชนได

ขอบขายในแงกจกรรม

การบรหารงานภาครฐทเรยกวา “การบรหารฐกจ” มการเปลยนแปลงและขยายขอบขายออกไปมากขน โดยพจารณาจากเปาหมายและภารกจทสาคญของรฐ คอ “การจดทาบรการสาธารณะ” เพอประโยชนสาธารณะและตอบสนองความตองการของประชาชน เมอประชากรของรฐเพมมากขน สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ สงคมเปลยนแปลงไป ประชาชนเรมเรยกรองบรการสาธารณะตางๆ จากรฐเพมมากขน ดงนน รฐจงจาเปนตองขยายบทบาทในการจดทาบรการสาธารณะในดานตางๆ ออกไปอยางกวางขวาง เพอใหสามารถตอบสนองความตองการของประชาชนไดเพยงพอ แตในขณะเดยวกน รฐเองกมทรพยากรทจากด ดงนน ความจาเปนตอการทจะตองหาวธในการใชทรพยากรบรหารทมอยอยางมประสทธภาพ

และประหยดทสด

ขอบขายทางดานกจกรรมของการบรหารงานของภาครฐ

1) การรกษาเอกราชและความมนคงของชาต

2) การรกษา ความสงบเรยบรอยของสงคม

3) การจดการทรพยสนสาธารณะ และกจการดานการเงน การคลงของประเทศ

4) การพฒนาเศรษฐกจของประเทศ

5) การสรางและรกษาขดความสามารถในการแขงขนระหวางประเทศ

6) การสรางเสรภาพ และความเสมอภาคใหเกดขนในสงคม

แนวคดกระบวนทศน และทฤษฎรฐประศาสนศาสตร

• ปฐม มณโรจน ไดกลาวถงแนวคดการศกษารฐประศาสนศาสตร สามารถพจารณาได 2 นย คอ

นยแรก คอ public administration หมายถง กจกรรมและกระบวนการบรหารรฐกจ เปน

การบรหารงานสาธารณะซงครอบคลมทงการบรหารราชการ และรฐวสาหกจ นยทสอง คอ

Public Administration หมายถงสาขาวชาการบรหาร หรอรฐประศาสนศาสตร

• การศกษารฐประศาสนศาสตรในมมมองของนกวชาการมความเหมอนและแตกตางกนออกไป

ดงน

ประการแรก ความเหมอนกน จากการศกษาพบวา รฐประศาสนศาสตร ในฐานะทเกยวของ

กบระบบราชการ (bureaucracy) ททาหนาทในการใหบรการสาธารณะ รฐประศาสนศาสตร

จงเกดมาควบคกบสงคม ทใดมสงคมทนนยอมมสาธารณกจในสงคม (public affairs)

แนวคดกระบวนทศน และทฤษฎรฐประศาสนศาสตร (ตอ)

• ประการทสอง ความแตกตางกน จากการศกษาพบวา รฐประศาสนศาสตรในฐานะเปน

ศาสตร (science) หรอองคความร (body of knowledge) ในการบรหารภาครฐได

มการเปลยนแปลงไปตามยคสมย ซงจดสนใจของการศกษาและขอบขายเนอหาสาระ

ของสาขาวชาการหนงๆ ยอมปรบเปลยนไปตามปจจยตางๆ ซงมสวนกาหนด เชน

ลกษณะของระบบการเมอง เศรษฐกจและสงคม ตลอดจนลกษณะของสาธารณกจของ

สงคมนนๆ

กลาวไดวาจดสนใจและขอบขายเนอหาสาระของศาสตรหนงๆ อาจจะมวธพจารณา

ไดหลายแบบ เชน อาจพจารณาจากการเปลยนแปลงกระบวนทศน (paradigm) ของ

สาขาวชา การพจารณาตาม

จบการนาเสนอ

ขอบคณคะ