Mô phôiHệ nội tiết: tuyến yên, tuyến

giápNhóm 7 – Y1F

Chủ biên: • Tuyến yên: Hoàng Văn Bắc• Tuyến giáp: Nguyễn Phú

Hào

Đóng góp: tất cả các thành viên còn lại

Mục đích bài học

• Tiếp thu và hiểu bài tại lớp ☺

Tuyến yên

Vị trí

Tuyến yên

• Được coi là “ông trùm” của hệ nội tiết, điều khiển

hoạt động hầu hết các tuyến nội tiết khác

Sự hình thành tuyến yên thời kì phôi thai

Tổng quan

Cấu trúc vi thể

Mạch máu tuyến yên

Nhóm ĐM tuyến yên trên

Nhóm ĐM tuyến yên trước

Nhóm ĐM tuyến yên sau

Nhóm ĐM tuyến yên dưới

ĐM tuyến yên dưới

ĐM tuyến yên trên

Nơron chế tiết

Cấu tạo

Phần sau

• Thùy sau thần kinh

• Cuống tuyến yên

• Lồi giữa

Phần trước

• Thùy tuyến• Phần củ• Phần trung

gian

Phần trước tuyến yên

Phần xa (thùy tuyến) Chiếm 75% thể tích tuyến yên Cấu tạo điển hình của tuyến nội tiết kiểu lưới

Gồm:• Tb ưa màu• Tb kỵ màu

Tế bào ưa màuTb ưa acid: chiếm 40%• Tb tiết Growth hormone (GH)• Tb tiết prolactin (PRL) Tb ưa base: chiếm 10%• Tb hướng sinh dục (FSH,LH)• Tb tiết TSH• Tb hướng vỏ thượng thận (ACTH)

Tế bào kỵ màu Chiếm 50% tế bào Gồm:• Tb kém biệt hóa• Tb ưa màu thoái hóa• Tb nang

Phần trung gian• Ở người trưởng thành gồm một dãy túi nhỏ, thành túi là biểu

mô có lông, lòng túi là chất quánh màu vàng nhạt

Phần củ• Ít phát triển và là lớp mô mỏng 25-60 micromet• Vây quanh thân phễu tạo thành cuống• Được phân bố nhiều mạch máu

• Những nơron vùng dưới đồi kiểm soát hoạt động nội tiết của các tb tuyến ở phần trước tuyến yên bằng cách chế tiết

Kiểm soát hoạt động tuyến yên

Phần sau tuyến yên Là một mô thần kinh đệm cấu tạo

bởi:• Những tb tuyến yên• Những sợi trục• Những thể héring

Chức năng• Tiết vào máu 2 loại hormon: ocytocin (OT) và arginin

vasopressin (AVP-ADH)

Tuyến giáp

Tuyến giáp là một tuyến nội tiết quan trọng, và lớn nhất trong cơ thể. Tuyến này nằm phía trước cổ, lượng khoảng 10-20 gram, hình dạng như con bướm, ngang hàng với các đốt xương sống C5 - T1, phía trước có lớp da và cơ thịt, phía sau giáp khí quản.

Tuyến giáp có 2 thùy (thùy phải và thùy trái), mỗi thùy áp vào mặt trước bên của sụn giáp và phần trên khí quản, và 1 eo tuyến nối 2 thùy với nhau.

Giáp trạng tiết các hormone thyroxine (T4) và triiodothyronine (T3), nhận ảnh hưởng diều hòa của hormone TSH từ tuyến yên trên não. T4/T3 có chức năng điều hòa nhiều chuyển hóa trong cơ thể.

Nang tuyến giáp được xem như là đơn vị cấu tạo và chức năng của tuyến, tế bào có dạng biểu mô, có thể biến thiên từ lat đơn vuông đơn trụ đơn.

Nang tuyến giáp

Nang tuyến giáp

Nang tuyến giáp

Chức năng của tuyến giáp

• Điều tiết lượng canxi trong máu luôn duy trì nồng độ 1%.• Tuyến giáp nằm ở hai bên đầu trước khí quản, xếp thành đôi.• Kích tố của tuyến giáp chủ yếu là tyroxin được hình thành từ

tyrosin và iot.• Tác dụng của thyroxin:

o Tăng cường quá trình trao đổi chất, kích thích sinh trưởng phát dục.

o Kích thích hoạt động của tim, tăng cường sự co bóp.o Tác động đến hoạt động của các tuyến sinh dục và

tuyến sữa.o Tăng cường quá trình tạo nhiệt, làm tăng đường

huyết.o Kích thích sự phát triển và hoàn thiện hệ thần kinh.

Tuyến giáp hoạt động không tốt

• Nếu thiếu iot trong thức ăn sẽ gây nhược năng tuyến giáp với các biểu hiện: hạ thân nhiệt, trao đổi chất giảm, tăng trưởng chậm, hoạt động sinh dục giảm, tim đập chậm.Ở người xuất hiện bệnh bướu cổ, run tay và chứng đần độn.

• Hội chứng cường tuyến giáp(bệnh Basedo): do tuyến giáp hoạt động quá mạnh có các biểu hiện: tăng thân nhiệt, tim đập nhanh. Người mắc bệnh này có thể bị lồi mắt...

The end