ARALIN 2
By: Noemi A. Marcera
PAG-USBOG AT PAG-UNLAD NG
MGA KLASIKAL NA LIPUNAN SA
AMERICA, AFRICA, AT MGA PULO
SA PACIFIC
ARALIN 2
PAG-USBOG AT PAG-UNLAD
NG MGA KLASIKAL NA
LIPUNAN SA AMERICA
PERFORMANCE TASK NO. 5
` MAYA AZTEC INCA
LOKASYON
KATANGIANG
HEOGRAPIKAL
LIPUNAN
EKONOMIYA
RELIHIYON AT
PANINIWALA
DAHILAN NG
PAGBAGSAK
YUCATAN PENINSULA
Pyramid known as
El Castillo
(TEMPLE OF
KUKULKAN) has
become the
towering icon of
Chichn Itz.
CHICHEN ITZA (MAYAN CIVILIZATION)
CHICHEN ITZA
at the mouth of the
well of the Itza"
OLMEC (Rubber
People)
TEOTIHUACAN
(Tirahan ng mga
Diyos)
MAYA
AZTEC
KABIHASNAN SA MESOAMERIKA
KABIHASNAN SA TIMOG AMERICA
INCA
KABIHASNANG KLASIKAL SA
AMERICA
MALAWAK ANG NAGING
IMPLUWENSYA NG MGA
MAYA, AZTEC, AT INCA
250 CE 900 CE
MAYA
HEOGRAPIYA
Namayani ang kabihasnang MAYA sa
YUCATAN PENINSULA, ang rehiyon sa
TIMOG AMERIKA hanggang Guatemala.
Pamayanang MAYA UAXACTUN, TIKAL,
EL MIRADOR, AT COPAN
300 C -700 CE nakamit ng MAYA ang
rurok ng kaniyang kabihasnan
LIPUNAN
LIPUNAN
Katuwang ng mga ninuno ang mga
kaparian sa pamamahala
(HALACH UINIC)
tunay na lalaki ,
pinalawig ng mga
pinuno ang mga
pamayanang urban
na sentro ng
kanilang pagsamba
sa kanilang diyos
HALACH UINIC
Pinuno ng lungsod-estado, nagtataglay ng ganap na kapangyarihan
HALACH UINIC
HALACH UINIC
LIPUNAN
PYRAMID sentro ng bawat lungsod, nasa itaas na bahagi ay dambana para sa diyos
May mga templo at palasyon sa tabi ng pyramid
LIPUNAN May malawak at maayos na kalsada at
rutang patubig ang mga lungsod-
estado
LIPUNAN Hiwalay ang tirahan ng mahihirap
at nakaririwasa
MAYAN SOCIAL STRUCTURE
EKONOMIYA
Mais, asin, tapam
pinatuyong isda, pulot-
pukyutan, kahoy at balat
ng hayop (pangkalakal)
Nagtatanim sila sa
pamamagitan ng
pagkakaingin
Pangunahing pananim
mais, patani, kalabasa,
abokado, sili, pinya,
papaya at cacao
Kakaw (cacao)
written in the
Maya script: The
word was also
written in several
other ways in old
Maya texts.
CACAO - FOOD FOR THE GODS
GAMIT NG KAKAW
http://www.medicinehunter.com/brief-history-cocoa
According to legend, cacao cultivation was initiated by the Mayan demigod king Hun-Apu,
or Hunahpu. Hunahpu was one of the two Mayan Twins, brother to Xbalanque. The two
play heavily in early Mayan mythology. In constant strife with other gods of the period,
they were eventually burned to death and their remains thrown into a river, where they
transformed themselves into catfish and lived on happily for a long time. The significance
of this is that cacao is considered divine in origin, and this establishes its importance in
the world of the Maya. The Maya so highly valued cacao,
they used cocoa beans as currency, and to pay
taxes. Like many events which occurred a long time ago, the specifics of cacaos rise to popularity remain largely veiled by the mists of time. But we do know this much, that
from the very onset of its use, cacao was assigned high status. - See more at:
http://www.medicinehunter.com/brief-history-cocoa#sthash.hqgySgxU.dpuf
http://www.medicinehunter.com/brief-history-cocoahttp://www.medicinehunter.com/brief-history-cocoahttp://www.medicinehunter.com/brief-history-cocoahttp://www.medicinehunter.com/brief-history-cocoahttp://www.medicinehunter.com/brief-history-cocoahttp://www.medicinehunter.com/brief-history-cocoa
KULTURA AT
PANINIWALA
Dahil sa kahalagahan
ng agrikultura sa
buhay ng mga Maya,
ang sinasamba nilang
diyos ay may
kaugnayan sa
pagtatanim (e.g. MAIS
AT tungkol sa ULAN)
KULTURA / PANINIWALA
Tonsured
Maize
God
600 CE
Nakamit ang tugatog ng kabihasnan
Paggamit ng kalendaryo
Pagpapatayo ng estrukturang
panrelihiyon at estado
THE MAYAN CALENDAR
DAHILAN NG PAGBAGSAK
Inabandona o iniwan ng mga Maya ang mga
sentro
Wala pang lubusang makapagpaliwanag sa
pagbagsak ng kabihasnan
Pagkasira ng kalikasan
Paglaki ng populasyon
Patuloy na digmaan
Pagbagsak ng produksyon ng pagkain /
kakulangan sa sapat na nutrisyon (labi na nakita)
Please see Page 190
PAGLAKAS AT PAGHINA
NG IMPERYONG MAYAN
Ang pagbagsak ng mga lungsod estado ng
Kabihasnang Mayan ay nagdulot ng
paglaho ng kanilang kapangyarihan sa
timog bahagi ng Mesoamerica
Sa panahong ito, nagsimulang umunlad
ang malilit na pamayanan sa MEXICO
VALLEY
Ang mga mamamayan dito ang nagtatag
ng isa sa unang imperyo sa
MESOAMERICA
THE QUEST FOR THE LOST MAYA
Isang nagmula sa
Aztlan
AZTEC
Kung ang MAYA
ay nagtatag ng
kanilang
kabihasnan sa
timog na bahagi
ng
MESOAMERICA
Ang AZTEC
naman ay
naging
makapangyarih
an sa gitnang
bahagi nito
(gaya ng
OLMEC)
MAYA AZTEC
HEOGRAPIYA
Nomadikong tribo na tumungo sa
MEXICO VALLEY (12 CE)
Itinatag ang pamayanang
TENOCHTITLAN - isang maliit na isla
sa gitna ng lawa ng TEXCOCO
TENOCHTITLAN PUNONG LUNGSOD NG AZTEC
TENOCHTITLAN NAGING SENTRONG PANGKABUHAYAN AT POLITIKAL SA MESOAMERICA
LIPUNAN NG AZTEC
LIPUNAN
Pakikipagkasundo sa mga lungsod ng Texcoco at Tlacopan ang alyansa ang siyang sumakop at kumontrol sa iba pang maliit na pamayanan sa Gitnang Mexico
TLACAELEL
Isang tagapayo
at henera
LIPUNAN
Itinaguyod ang
pagsamba kay HUITZILOPOCHTLI
TLACAELEL REPORMISTA NG AZTEC
Hinikayat nya ang
pananakop upang
maihandog ang mga
bihag kay
HUITZILOPOCHTLI
TLACAELEL REPORMISTA NG AZTEC
Ang paninindak at
pagsasakripisyo ng
mga tao ay lian sa
mga naging
kaparaanan upang
makontrol at
mapasunod ang iba
pang mga karatig-
lugar na ito
TLACAELEL REPORMISTA NG AZTEC
Ang mga
nasakop na
lungsod ay
magbibigay
ng tribute o
buwis
TLACAELEL REPORMISTA NG AZTEC
MAHUSAY NA INHENYERO AT TAGAPAGTAYO NG
MGA ESTRUKTURA
kanal
aqueduct
mga dam
Sistema ng irigasyon
Liwasan
Pamlihan
EKONOMIYA
PAGTATANIM ANG IKINABUBUHAY
Bunga ng masaganang ani at
sobrang produkto (surplus)
nagkaroon ang mga Aztec na
makipagkalakalan sa mga kalapit na
lugar na nagbigay-daan upang sila ay
maging maunlad
Mais, patani, kalabasa, abokado, sili,
at kamatis
Nag-alaga sila ng pabo, aso, pato at
gansa
Artipisyal na pulo /
floating garden
CHINAMPAS
KULTURA AT
PANINIWALA
Ang mga magsasaka ay taimtim na umaasa sa mga puwersa ng kalikasan at sinasamba ang mga ito bilang mga diyos
Mahalaga ang
sikat ng araw sa
pananim ng mga
magsasaka kaya
sinusuyo at
hinahandugan ang
naturang diyos
Diyos ng Araw
HUITZILOPOCHTLI
Huitzilopochtli, also referred as
Blue Hummingbird on the
Left or "Left-Handed
Hummingbird", is the God of
the Sun and the war. Aztecs
used to sacrifice to
Huitzilopochtli by the heart of a
living body.
TLALOC
Diyos ng ulan
http://www.crystalinks.
com/aztecgods.html
Aztec Gods and
Goddesses
PANINIWALA
Kailangang laging malakas ang mga diyos na ito upang mahadlangan ng mga ito ang masasamang diyos sa
pagsira ng daigdig
Pag-aalay ng
tao
PANINIWALA
Kailangang laging malakas ang mga diyos na ito upang mahadlangan ng
mga ito ang masasamang diyos
sa pagsira ng daigdig
Pag-aalay ng tao
Bihag sa digmaan
Mandirigmang Aztec
HUMAN
SACRIFICE
STEPS
The victim was
held down by four
priests, while a
fifth made an
incision in the
victims abdomen
with an obsidian
knife.
A second cut was made in the diaphragm and the victims beating heart was ripped out.
It was then placed in a bowl held by a statue of the particular god being honoured.
OBSIDIAN KNIFE
PAGBAGSAK
MALING AKALA!
