ZAVOD ZA ZAPOŠLJAVANJE CRNE GOREmedijatora Više kompanija i radnika kojima je potrebna pomoć koriste usluge Agencije Broj riješenih sporova Agencija/ MRSS 20.000 1.1.12. Poboljšanje

1

ZAVOD ZA ZAPOŠLJAVANJE CRNE GORE

PROGRAM RADA ZA 2012 GOD.

( Mjere i aktivnosti iz Nacionalnog akcionog plana

zapošljavanja za 2012 god. koje sprovodi Zavod )

Podgorica, decembar 2011 god.

2

UVOD

Zakonom o zapošljavanju i osiguranju prava iz osiguranja od nezaposlenosti je predviđeno da Upravni odbor Zavoda za zapošljavanje Crne Gore do kraja tekuće godine donese Program rada kojim se utvrđuju mjere i aktivnosti iz Nacionalnog akcionog plana zapošljavanja koje u narednoj godini sprovodi Zavod.

Vlada Crne Gore je 15.12.2012 godine usvojila Nacionalni akcioni plan zapošljavanja i razvoja ljudskih resursa za 2012. godinu, kojim su utvrđene mjere i aktivnosti usmjerene ka ostvarivanju ciljeva definisanih Nacionalnom strategijom zapošljavanja 2012-2015 god.

Nacionalnim akcionim planom je, za realizaciju predviđenih mjera i aktivnosti Budžetom Crne Gore za 2012.god. opredijeljeno 4.126.000,00€ od čega se 95% odnosi na Zavoda za zapošljavanje što je dvostruko manje u odnosu na 2011 god. Za realizaciju mjera i aktivnosti predviđena su i sredstva iz projekata: IPA 2010, IPA IV RLJR, IPA II, Midas projekat, Twining projekat koja u vrijeme donošenja Nacionalnog akcionog plana nijesu mogle biti dimenzionirana.Takođe je predviđeno da Investiciono razvojni fond za kreditiranje preduzetništva usmjeri oko 20,0 mil.€

Navedena budžetska ograničenja u narednoj godini uticaće na promjenu u obimu i strukturi realizacije programskih aktivnosti Zavoda a činjenica da će kriza nastaviti da utiče na trendove u ovoj oblasti, iz seta aktivnih mjera tržišta rada i mjera ekonomske politike za narednu godinu, prednost se daje onim koje mogu imati najbrže i najvidljivije efekte na smanjenje nezaposlenosti.

Program rada Zavoda za 2012 god. sistematizovan je tako da su u prvom dijelu, u sažetoj formi, na osnovu evidencija Zavoda, date najvažnija kretanja na tržištu rada u ovoj godini, u komparaciji sa istim periodom prošle godine (detaljnija analiza će se uraditi početkom naredne godine ), u drugom dijelu datu su sve mjere i aktivnosti predviđene Nacionalnim akcionim planom uz naglašavanja onih u kojima je nosilac ili partner u realizaciji Zavod a u trećem dijelu je, kroz grupe programskih aktivnosti, dati osnovni elementi njihove realizacije u narednoj godini.

Program rada utvrđene se mjere i aktivnosti iz Nacionalnog akcionog plana zapošljavanja koje u narednoj godini sprovodi Zavod ali ne i neke redovne aktivnosti, kao:ostvarivanje prava iz osiguranja od nezaposlenosti, zapošljavanje stranaca, redovno analiziranje i izvještavanje o kretanjima na tržištu rada, itd.

3

OSNOVNE KARAKTERISTIKE KRETANJA NA TRŽIŠTU RADA U 2011 GODINI

Kretanja na tržištu rada u Crnoj Gori u 2011 godini, najopštije gledano, pokazuje da je ono i dalje izloženo uticaju globalne ekonomske krize, posebno ako se to, kroz obm i strukturu tražnje i zapošljavanja upoređuje sa stanjem i trendovima iz predkriznog perioda iako su u ovoj u odnosu na prethodnu godinu u tom pogledu ostvarena povoljnija kretanja. Broj nezaposlenh, do početka turističke sezone, po pravilu, raste ili stagnira, u vrijeme njenog trajanja opada da bi se u zadnjem kvartalu ostvarivala kretanja slična prvom. I dalje je visoka dugoročna nezaposlenost i nezaposlenost mladih a rast zapošljavanja stranaca je veći od rasta zadošljavanja domaće radne snage. Neke osnovne karakteristike kretanja i stanja u oblasti nezaposlenosti utvrđene na osnovu evidencija Zavoda zapošljavanje:

1. Nezaposlenost

Na evidenciji Zavoda za zapošljavanje na dan 20. decembar 2011. godine je bilo 30.504 nezaposlenih, od čega je 14.315 žena ili 46,893%. Na isti dan prethodne godine je bilo 32.044 nezaposlenih, od čega su 14.381 žene ili 46,28% žena ( na dan 31.12.2010. godine je bilo 32.026 nezaposlenih od čega je 48,83% žena).

2. Stopa nezaposlenosti

Stopa registrovane nezaposlenosti, posmatrana kao odnos broja registrovanih nezaposlenih i aktivnog stanovništava, na dan 20.12.2011. godine, je iznosila 11,54%. Na isti dan prethodne godine je iznosila 12,13%.

3. Kvalifikacijona struktura nezaposlenih

Sa I i II sss ima 6.834 lica ili 22,4% (u 2010. – 7.646 ili 23,86%); Sa III, IV i V sss 17.834 ili 58,46% (u 2010. – 19.123 ili 59,67%); Sa VI, VII i VIII sss ima 5.836 lica ili 19,14% (u 2010. – 5.275 ili 16,47%).

4. Visokoškolci

Sa VII-1 stepenom obrazovanja je 4.702 lica od čega je 2.908 žena ili 61,85% (2010. – 4.054 od čega 2.484 žene ili 61,27%).

Bez staža je 2.043 lica ili 43,26% (u 2010. – 1.639 ili 40,43%); Do 25 godina starosti je 1.856 lica ili 39,47% (u 2010. – 1.548 ili 38,18%); Od 25 do 30 godina je 1.420 lica ili 30,2% (u 2010. – 1.152 ili 28,42%); Od 30 do 40 godina je 759 lica ili 16,14% (u 2010. – 662 ili 16,33%); Od 40 do 50 godina je 299 lica ili 6,36% (u 2010. – 277 ili 6,83%);

4

Preko 50 godina je 368 lica ili 7,83% (u 2010. – 415 ili 10,23%). 5. Struktura nezaposlenih prema dužini traženja zaposlenja

Preko jedne godine posao traži 17.700 ili 58,02% (u 2010.–18.422 ili 57,49%), Preko tri godine posao traži 9.152 ili 30% (u 2010. – 9.637 ili 30,07%).

6. Starosna struktura nezaposlenih lica

Do 25 godina starosti ima 5.550 lica ili 18,19% (u 2010. – 4.458 ili 13,91%); Preko 50 godina starosti ima 10.306 lica ili 33,78% (2010.–12.475 ili 38,93%).

7. Struktura nezaposlenih prema dužini radnog staža

Prvi put traži zaposlenje 7.316 lice ili 23,98% (u 2010. – 6.699 ili 20,91%); Radni staž posjeduje 23.188 lica ili 76,02% (u 2010. – 25.345 ili 79,09%).

8. Zapošljavanje

U 2011. godini posredstvom ZZZCG je zaposleno 21.608 lica, što je za 3.322 lica ili 18,17% više u odnosu na isti period 2010. godine (18.286).

Novoprijavljeni

U 2011. godini se na evidenciju Zavoda prijavilo 37.014 lica, a u istom periodu 2010. godine 36.174 (840 lica više ili 2,32%)

9. Oglašavanje slobodnih radnih mjesta U 2011. godini oglašeno je 43.727 slobodnih radnih mjesta, što je za 5.642 oglasa ili 14,81% više u odnosu na isti period 2010. godine (38.085). Od toga su 9,69% slobodna radna mjesta na neodređeno, a 90,31% na određeno radno vrijeme.

10. Zapošljavanje stranaca U 2011. godini ukupno je izdato 19.240 dozvola za rad i zapošljavanje stranaca što je za 4.956 dozvola ili 34,69% više u odnosu na 2010. godinu (14.284 dozvole).

5

NACIONALNI AKCIONI PLAN ZAPOŠLJAVANJA

I RAZVOJA LJUDSKIH RESURSA ZA 2012. GODINU

PRIORITET 1: Povećanje zaposlenosti. Smanjenje stope nezaposlenosti

Cilj 1:Stimulisanje generisanja zaposlenosti poboljšanjem biznis okruženja i upravljanja tržištem rada. Pronalaženje odgovarajuće ravnoteže između fleksibilnosti, produktivnosti i sigurnosti na tržištu rada.

MJERE/ AKTIVNOSTI

REZULTATI/ INDIKATORI

Nosilac aktivnosti / partnerska institucija

Procjena potrebnih sredstava

1.1.1. Pojednostavljivanje postupka registracije preduzeća;

Procjena uticaja na zaposlenost

Dodati broj preduzeća

Broj dana za registraciju

MF/ ME, MOT

1.1.2. Pojednostavljivanje procedure plaćanja poreza

-------

1.1.3. Pojednostavljivanje postupka izdavanja građevinskih dozvola

1.1.4. Unapredjenje rada katastra

1.1.5. Uvodjenjem RIA prilikom izrade zakona

1.1.6.

2.Investiciona podrška za mala i srednja preduzeća.

Broj odobrenih kredita po vrsti preduzeća

Broj odobrenih kredita (nosioci kredita-žene)

Broj novootvorenih radnih mijesta/ održiva radna mjesta

IRF

20.000.000 E

6

1.1.7. Definisanje uslova za dobijanje grantova i zajmova u pogledu otvaranja novih radnih mijesta

Pravilnk MRSS / ZZZCG

---------------------

1.1.8. Povezivanje poljoprivrede sa turizmom u cilju podsticanja zaposlenosti posebno u sjevernom regionu kroz pomoć razvoju klastera

Urađene analize vrijednosnog lanca

mogućnosti razvoja klastera, broj formiranih klastera (barem

ME / MPRR, MOT

ITF-Projekat

1.1.9. Nastavak rada i dijaloga u okviru Socijalnog savjeta u cilju postizanja konsenzusa o obezbjeđivanju makroekonomske stabilnosti i zajedničkih napora da se smanje ekonomske turbulencije, kroz razvoj principa fleksigurnosti

SS / MRSS 20.000

1.1.10. Dinamiziranje rada agencija za privremeno zapošljavanje kao sredstvo za promovisanje fleksigurnosti na tržištu rada i kreiranje novih radnih mijesta

Broj lica koje zapošljavaju agencija

MRSS

----------------

1.1.11. Promovisanje značaja kako kod radnika tako i kod poslodavaca o prednostima korišćenja Agencije za mirno riješavanje sporova. Izgradnja kapaciteta Agencije kao profesionalnog medijatora

Više kompanija i radnika kojima je potrebna pomoć koriste usluge Agencije

Broj riješenih sporova

Agencija/ MRSS

20.000

1.1.12. Poboljšanje primjene usvojenih antidiskriminatorskih zakona kroz jačanje svijesti i saradnju sa civilnim sektorom

Promocije,okrugli stolovi

Sve institucije

----------------

7

1.1.13. Poboljšanje kapaciteta nadležnih inspekcija da efikasno zaštiti prava radnika i da se bori sa neregistrovanom zaposlenošću. Neposrednija saradnja između inspekcije rada i socijalnih partnera

Broj inspekcijskih nadzora

Broj izrečenih mjera

Broj sprovedenih programa edukacije

MRSS/ Inspekcija rada Twining -projekat za inspekciju rada

1.1.14 Dalji razvoj kapaciteta Ministarstva rada prvenstveno u dijelu koordinacije i planiranja politike zapošljavanja

Izvještaji za 2012 pripremljeni na osnovu analize efekata sprovedenih program, Akcioni planovi za 2013 u potpunosti pripremljeni na osnovu procjene stanja i efekata programa u prethodnom periodu

MRSS / MPS, ZZZCG

-----------

Cilj 2: Povećanje efikasnosti mjera aktivne politike zapošljavanja – sa posebnim naglaskom na integraciju dugoročno nezaposlenih lica, mladih nezaposlenih i žena nezaposlenih na tržištu rada

MJERE/ AKTIVNOSTI




1.2.1. Realizacija programa obrazovanja i osposobljavanja nezaposlenih lica posebno kroz programe za poznatog poslodavca

Promjena broja lica uključenih u programe kao % ukupnog broja nezaposlenih u odnosu na uporedni period

ZZZCG 130.000

1.2..2 Implementacija programa usmjerenih na dugoročno nezaposlene i teže zapošljiva lica1 kroz program za podsticanje karijernog razvoja, javne

Promjena broja dugoročno nezaposlenih i teže zapošljivih lica kao % ukupnog broja

ZZCG 370.000

1 Ovaj zadatk je takođe pokriven ciljem 2 iz prioriteta 3

8

radove, osnivanje klubova za traženje posla i druge posebne programe i projekte

polaznika programa u odnosu na uporedni period

1.2.3 Pomaganje mladima da steknu prvo praktično radno iskustvo kroz finansiranje zarada pripravnika, volonterski rad i praksu

Promjena broja mladih koji su ukjučeni u programe praktičnog radnog iskustva u odnosu na prthodni

ZZZCG 2.575.000

1.2.4 Pružanje usluga profesionalne orjentacije svim licima koje imaju potrebu za ovom uslugom 2

Promjena broj lica obuhvaćenih uslugama profesionalne ojentacije u odnosu na prethodni period

ZZZCG 15.000

1.2.5 Izrada šema za korišćenje grantova koji su komplementarni sa programima ZZZCG,zasnovani na principima lokalnog partnerstva uz diverzifikaciju tipa pružalaca usluga za nezaposlena lica

Izrađena šema grantova

MRSS/ MF –sektor za upravljanje EU

sredstvima

IPA-RLJR Komponenta

1.2..6. Podizanje nivoa povezanosti poslodavaca i nezaposlenih putem unpredjivanja informacionog sistema i razvoja vidova neposredne komunikacije sa poslodavcima (informatičko povezivanje, sajmovi zapošljavanja, okrugli stolovi i sl)

Unaprijeđeno informatičko povezivanje

Broj sajmova zapošljavanja

Broj okruglih stolova

ZZZCG 15.00015,000

1.2..7. Podsticanje nezaposlenih, posebno mladih i žena, za

Broj sezonskog ZZCG 30.000

2 Profesionalna orjentacija pokrivena je i prioritetom 2, ciljem 1, mjerom 2

9

uključivanje u sezonsko zapošljavanje

zapošljavanja

1.2..8. Poboljšanje efikasnosti aktivnih mjera zapošljvanja kroz normativno uređivanje sistema monitoringa i mjerenja efikasnosti realizovanih mjera

Monitoring i efikasnost realizovanih mjera

ZZZCG

---------------

Cilj 3:Povećanje samozapošljavanja. Podsticanje preduzetništva, posebno u manje razvijenim jedinicima lokalne samouprave

MJERE/ AKTIVNOSTI




1.3.1. Stimulisanje preduzetništva kroz kredite za samozapošljavanje za nezaposlena lica, čiji su nosioci žene i koji se realizuju u manje razvijenim jedinicama lokalne smaouprave

Broj kredita u tekućoj godini/ Broj kredita u prethodnoj godini

ZZZCG 500.000

1.3.2. Finansijska podrška i podrška u savjetima za one koji otpočinju posao posebno na sjeveru Crne Gore kako bi se promovisao agro turizam i drugi alternativni oblici ekonomske aktivnosti kao što su zeleni poslovi

MRSS/ MF –sektor za upravljanje EU sredstvima

MIDAS projekat

IPA – RLJR Komponenta

1.3.3. Sprovođenje obuka za lica koja započinju biznis

Povećanje broja učesnika

ZZZCG/DMSP 40.000 / 15.000

1.3.4. Dalji razvoj biznis inkubatora. Uspostavljanje opšteg biznis inkubatora na sjeveru Crne Gore.

DMSP 7.000

1.3.5. Unaprijeđenje mreže biznis centara

DMSP 10.000

10

1.3.6. Stvaranje pravnog okvira za razvoj socijalnog preduzetništva

Usvojeni propisi MRSS/, ZZZCG, NVO, PK, UPCG 2.000

PRIORITET 2: Poboljšanje znanja, vještina i kompetencija u cilju povećanja mogućnosti zapošljavanja i povećanja konkrentnosti kroz formalno obrazovanje, neformalno učenje i osposobljavanje

Cilj 1: Promovisanje pristupa i učešća odraslih u cjeloživotnom učenju. Podizanje svijesti o značaju cjeloživotnog učenja.

MJERE/ AKTIVNOSTI




2.1.1. Podizanje svijesti o značaju ulaganja u ljudske resurse kroz uspostavljanje partnerstava između lokalne samouprave, onih koji pružaju obrazovanje i obuku i preduzeća. Promovisanje prednosti cjeloživotnog učenja i upravljanja karijerom svim učesnicima: zaposlenima, poslodavcima, onima koji pružaju obuke, univerzitetima.

Jača saradnja među preduzećima i pružaocima usluga

Broj promocija

Visok nivo informisanosti o značaju cjloživotnog učenja

MPS / CSO, UPCG, DMSP, lokalna samouprava

MSP – 5.000

2.1.2 Otvaranje CIPS-a u Pljevljima

Otvoren CIPS ZZZCG, lokalne samouprave

ZZCG, lokalne smouprave, IPA-I komponenta

2.1.3.

Stvoriti uslove za priznavanje ishoda neformalnog i informalnog učenja

Stvoreni uslovi za priznavanje ishoda neformalnog i informalnog

MPS/ Ispitni centar, MRSS

-------------

11

učenja

2.1.4. Širenje mreže licenciranih organizatora obrazovanja odraslih u cilju osiguranja kvaliteta sa posebnim akcentnom na sjeverni region Crne Gore

Povećanje broja osnovanih licenciranih organizatora obrazovanja za 10% i kreirana lista

MPS / CSO

----------

2.1.5. Razvoj kvalifikacionih okvira za sektore, razvoj standarda zanimanja i programa obrazovanja odraslih u skladu sa Zakonom o nacionalnom okviru kvalifikacija i Zakona o obrazovanju odraslih

Urađeni programi obrazovanja ( 5 programa)

MPS/CSO, Organizatori obrazovanja odraslih, scoijalni partneri

--------------

2.1.6. Implementacija programa osposobljavanja kadrova koji rade kod organizatora obrazovanja odraslih i pružaocima obuka

Broj obuka

Broj obučenih predavača

CSO

10.000 E

2.1.7. Opismenjavanje interno raseljenih lica i RAE populacije

Broj sprovedenih obuka

Broj opismenjenih lica

MPS /CSO

Projekti

2.1.8. Stimulisati istraživačko-razvojnu saradnju između naučno-istraživčkih ustanova i preduzeća (vezivanje doktorskih disertacija sa konkretnom primjenom u preduzećima)

Broj doktorskih disertacija prmjenjivih u realnim preduzećima

MN / ME

--------------

Cilj 2: Unapređenje kvaliteta obrazovanja na svim nivoima i usaglašavanje sa potrebama tržišta rada

MJERE/ AKTIVNOSTI




2.2.1. Unaprijediti analizu promjena na tržištu rada koja uključuje i analizu obrazovne strukture

Rezultati analize MPS/MRSS, Zavod za školstvo, CSO,

12

zaposlenih i nezaposlenih. PK, UPCG -------------

2.2.2. Promovisanje stručnog obrazovanja orjentisanog prema potrebama tržišta rada i strateškim opredjeljenjima Crne Gore.

Broj promocija MPS/ CSO, škole, poslodavci

--------------

2.2.3. Poboljšati fleksibilnost obrazovnih programa u skladu sa potrebama tržišta rada ,uključivanjem poslodavaca u pripremi modularizovanih, na kompetencijama baziranih, kreditno vrednovanih obrazovnih programa širokih stručnih profila /niže, srednje stručno, više i visoko obrazovanje/ u skladu sa Zakonom o nacionalnom okviru kvalifikacija.

Usaglašeni obrazovni programi

MPS/CSO, ZZZCG/škole, univerziteti, poslodavci

IPA–RLJR Komponenta

2.2.4. Uspostaviti model uključivanja karijerne orijentacije u osnovnim, srednjim, višim stručnim školama i ustanovama visokog obrazovanja

Uradjen model MPS/CSO, Zavod za skolstvo, ZZCG, škole, fakulteti

IPA -2011/2012

2.2.5. Stvaranje adekvatnih uslova u obrazovnim ustanovama u cilju uključivanja što većeg broja djece sa posebnimobrazovnim potrebama u osnovnom, srednjem i višem i visokom obrazovanju, omogućavajući im kvalitetan rad i obuku.

Broj opremljenih obrazovanih ustanova zavisno od potreba definisanih posebnim obrazovanim programom

Broj obučenog kadra.

MPS/ CSO, Zavod za skolstvo ZZCG, škole, fakulteti

MPS/kapitalni budžet do 2015

2.2.6. Uspostaviti održiv sistem obezbjeđenja kvaliteta obrazovanja na svim obrazovanim niovima, kako na nacionalnom nivou tako i na nivou škola i fakulteta

Utvrđen nivo kvaliteta kroz izvještaje

MPS / CSO, Zavod za skolstvo,skole, fakulteti

Projekat

13

2.2.7. Uspostavljanje održivog sistema za kontinuirano i kvalitetno usavršavanje nastavnika za izgradnju sistema znanja i njegove primjenjivosti

Broj obuka, broj ustanova i obučenih nastavnika

MPS / CSO, Zavod za školstvo, skole i fakulteti

-----------------

2.2.8. Promovisanje i unapređivanje preduzetničkog učenja na svim nivoima obrazovanja u cilju podizanja svijesti učenika i studenata o samozapošljavanju

Broj obuka,broj obučenih nastavnika i broj obučenih učenika i studenata

MPS / CSO, Zavod za skolstvo, DMSP, škole, fakulteti

,

LUX-develp,

2.2.9 Obezbjeđivanje kontinuiteta školovanja interno raseljenih lica i RAE populacije na svim nivoima obrazovanja

Broj učenika i studenata

MPS / škole, fakulteti

--------------

Prioritet 3: Promovisanje socijalne inkluzije i smanjenje siromaštva

Cilj 1: Unapređenje sistema socijalnih davanja i socijalnih usluga u cilju bolje usmjerenosti i pokrivenosti ranjivih grupa

MJERE/ AKTIVNOSTI




3.1.1.

Izmjena Zakona o socijalnoj i dječijoj zaštiti, sa pratećim podzakonskim aktima

MRSS/UNICEF

IPA 2010

3.1.2. Unapredjenje komunikacije između CSR-a i ZZZ-a, unapredjenje i povezivanje baza podataka

MRSS / CSR; ZZZCG, IPA 2010

3.1.3.

Unapredjenje kapaciteta CSR-a i poboljšanje profesionalnih znanja i vještina socijalnih radnika

MRSS /CSR

IPA 2010

3.1.4.

Unapredjenje sistema prikupljanja informacija, baza podataka i indikatora, koji se koriste za monitoring socijalne inkluzije i socijalne zaštite

MRSS

IPA 2010

14

3.1.5.

Implementacija inicijativa i aktivnosti kojima bi se aktivirali primaoci socijalne pomoći, na tržištu rada. Pilot projekti koji su usmjereni na osobe koje su u riziku od socijalne isključenosti na bazi principa lokalnog partnerstva

MRSS i MF IPA-RLJR Komponenta

Povećanje informisanosti građana o njihovim pravima iz oblasti socijalne zaštite

MRSS / CSR

--------

Cilj 2: Integracija u zapošljavanju lica sa invaliditetom

MJERE/ AKTIVNOSTI




3.2.1.

Sprovodjenje informativne kampanje, u cilju uključivanja djece i mladih sa smetnjama i teškoćama u razvoju, u vaspitno obrazovni proces

Brojsprovedenih kampanja, po vrsti medija i temi,

Broj održanih javnih skupova, broj NVO koje su učestvovale

MPS / NVO

3.2.2.

Profesionalno informisanje i savjetovanje lica sa invaliditetom, pri izboru ili promeni zanimanja, obrazovanja i drugih odluka u vezi sa obrazovanjem i zapošljavanjem

Broj realizovanih programa

Broj lica sa invaliditetom kojima je pružena usluga profesionalnog informisanja i savjetovanja

ZZZCG

3.2.3.

Uključivanje lica sa invaliditetom u mjere aktivne politike

Vrsta i broj

ZZZCG

15

zapošljavanja

sprovedenih mjera

Broj lica sa invaliditetom uključenih u pojedinu mjeru

Broj zaposlenih

50.000

3.2.4.

Obrazovanje i rad komisije za profesionalnu rehabilitaciju

Obrazovane prvostepene komsije u svim biroima rada

Obrazovana drugostepena komisija

MRSS / ZZZCG

2.000

3.2.5.

Sprovodjenje mjera i aktivnosti profesionalne rehabilitacije lica sa invaliditetom

Broj lica sa invaliiditetom ukljucenih u pojedine mjere i aktivnosti profesionalne rehabilitacije

Broj lica sa invaliditetom zapošljivih na otvorenom tržištu rada

Broj lica sa invaliditetom zapošljivih pod posebnim uslovima

Broj nezapošljivih lica sa invaliditetom

Broj zaposlenih lica nakon sprovedenih mera

ZZZCG, Izvodjaci profesionalne rehabilitacije,

poslodavci

100,000

16

i aktivnosti

3.2.6. Finansiranje posebnih organizacija za zaposljavanje

Broj osnovanih posebnih organizacija za zaposljavanje

Broj zaposlenih lica sa invaliditetom

ZZZCG / Poslodavci ,

3.2.7. Finansiranje grant šema za podsticanje zapošljavanja lica sa invaliditetom

Broj odobrenih projekata

Broj zaposljenih lica sa invalidtetom

MRSS / ZZZCG

3.2.8. Dodjela subvencija za zaposljavanje lica sa invalidtetom

Broj poslodavaca koji traze subvenciju

Broj lica sa invaliditetom za čije zapošljavanje je odobrena subvencija

ZZZCG

70.000

3.2.9.

Razvijanje zajedničkih programa i projekata za podršku razvoja preduzetništva lica sa invalidtetom

Broj realizovanih projekata

Broj realizovanih programa I broj

odobrenih kredita

ZZZCG / UPCG, NVO

30.000

3.2.10.

Realizovanje programa i projekata za psiholosko osnazivanje dugorocno nezposlenih lica radi ukljucivanje u programe aktivne politike zaposljavanja i programe profesionalne rehabilitacije


Broj realizovanih projekata

Broj lica ukljucenih u program

ZZZCG / NVO

50.000

3.2.12. Unapređenje zaposljavanja lica sa invaliditetom

Broj zaposlenih lica sa invaliditetom

MRSS

--------

17

Cilj 3: Integracija u zapošljavanju RAE populacije, izbjeglica i raseljenih lica

MJERE/ AKTIVNOSTI




3.3.1.

Usklađivanje Zakona o socijalnoj i dječijoj zaštiti u dijelu pristupa pravima iz oblasti socijalne i dječije zaštitie3

Izmijenjen zakon MRSS

IPA 2010

3.3.2.

Nastavak programa subvencionisanog zapošljavanja teže zapošljivih kategorija , posebno RAE populacije 3

Broj realizovanih programa i projekata

ZZZCG

Sredstva u okviru tačke 3.3.6.

3.3.3.

Podizanje svijesti među I/RL o pravima po osnovu nezaposlenosti, sa posebnim osvrtom na RAE populaciju 3

Broj sprovedenih kampanja MRSS / ZZCG, NVO

----------

3.3.4.

Organizovanje programa za sticanje prve kvalifikacije za zanimanje za lica koja nemaju stručnu spremu

Broj sprovedenih programa

Broj obuhvaćenih lica

ZZCG / CSO

15,000

3.3.5.

Organizovanje programa obrazovanja i osposobljavanja za poznatog poslodavca za RAE populaciju i I/RL

Broj realizovanih programa i projekata

Broj obuhvaćenih lica

Broj zaposlenih lica

ZZZCG / UPCG

5.000

3 preuzeto iz dokumenta „integrisani akcioni plan za implementaciju strategije za trajna rješenja pitanja koja se tiĉu raseljenih i interno raseljenih lica u crnoj gori, sa posebnim osvrtom na podruĉje konika”

18

3.3.6. Nastavak realizovanja programa javnih radova

Broj uključenih lica


ZZZCG / lokalna samouprava, NVO

50.000

3.3.7.

Upoznavanje poslodavaca sa radnim sposobnostima i mogućnostima RAE, sa ciljem prevazilaženja stereotipa i predrasuda

NVO / ZZZCG

----------

19

PROGRAMSKE AKTIVNOSTI ZAVODA U 2012 GOD.

Za realizaciju mjera i aktivnosti predviđenih Nacionalnim akcionim planom Budžetom Crne Gore za 2012.god. opredijeljeno je 4.126.000,00€ od čega se 95% odnosi na Zavoda za zapošljavanje što je dvostruko manje u odnosu na 2011 godinu.

Navedena budžetska ograničenja utiču na promjenu odnosno znatnu redukciju obima i strukture realizacije programskih aktivnosti Zavoda u odnosu na ostvarivanu u predhodnih nekoliko godina. Tako će se u narednoj godini programima pripreme moći obuhvatit svega oko 20% lica obuhvaćenih u ovoj, javnim radovim oko 35%, kreditima za samozapošljavanje 50%, itd.

Nacionalnim akcionim planom su utvrdjeni prioriteti u realizaciji mjere i aktivnosti predvidjenim planom pa i onih koji se realizuju posredstvom Zavoda za zapošljavanje ili je Zavod partner u njihovoj realizaciji. Tim planom dimenzioniran je i obim sredstva koji se mogu usmjeriti za pojedine namjene a time, posredno, i na obim i strukturu mjera kije će realizovati Zavod .

U slovima znatno smjanjenog budćetskuh sredstava koja su na raspolaganu za realizaciju mjera aktivne politike zapošljavanja prednost se daje onim koje mogu imati najbrže i navidljivije efektni na smanjene nezaposlenosti, odnosno, omogućavaju neposredno zapošljavanje. Nastaviće se sa realizacija programa koji su u prethodnih nekoliko godina razvijani ili su u funkciji konstitusianja sistema kao npr. zapošljavanja lica sa invaliditetom i drugih teže zapošljivih lica.

U projektovanju pojedinih mjera i pri definisanju kriterijumima koji su pri tome primijenjeni imale su se vidu nekokoliko okolnosti. Prije svega, u Crnoj Gori je izražena dugoročna nezaposlenost a visoka je stopa nezaposlenih mladih što nameće potrebu većeg uključivanje ovih kategorija u realizaciji programskih sadrćaja. Isto tako, problem nezaposlenosti je izraženiji u sjevernim opštinama što se, uz navedena dva prioriteta, takodje imalo u vdiu pri dimenzioniranju pojedinih programa.

Programom rada Zavoda za 2012 god. su, kroz grupe programskih aktivnosti, dati elementi njihove realizacije u narednoj godini koji će se dalje razrađivati kroz odgovarajue odluke i operativno-tehnička rješenja monitoringa i evaulacije.

20

Priprema za zapošljavanje

U 2011. godini realizovano je 160 programa pripreme za zapošljavanje (prekvalifikacija, dokvalifikacija i sl.) kojima je obuhvaćeno 1.770 nezaposlenih lica (31 program za poznatog poslodavca za 138 lica i 129 programa za tržište rada za 1.632 lica).

Od ukupnog broja lica uključnenih programe 63,7% se odnosi na sjeverne opštine pri čemu treba imati u vidu da je samo kroz realizaciju pilot grand šema lokalnih projekata zapošljavanja i razvoja ljudskih resursa u četiri sjeverne opštine uključeno 446 lice što čini 25,2% od ukupnog broja polaznika programa pripreme.

Od ukupnog broja polaznika pripreme 59,8% se odnosi na žene a 36,0% na mlađe od 25 godina starosti što je znatno više od njihovog proporcijalnog učešća u ukupnom broju nezaposlenih.

Nacionalnim akcionim planom zapošljavanja za 2012 god. za realizaciju programa pripreme predvidjeno je 150.000,00 € što je svega 20% u odnosu na obim sredstava usmjeren za te namjene u ovoj godini.

Osnovni kriterijum za raspodjelu raspoloživih sredstava po pojedinim programima je da sjeverne opštine učestuvju sa 55% a centralni i južni region sa 45% što je za oko 15% više, odnosno manje, od proprocionalnog učešđa tih regiona u ukupnom broju nezaposlenih.

U narednoj godini će se intenzivno raditi na koncipiranju modela monitoringa i evaulacije programa koji se realizuju.

Plan realizacije programa obuke za poznatog poslodavca

R.b. Biro rada Nezaposleni XII 2012 Plan za 2012

Broj % Sredstva Broj učesnika

1 2 3 4 5 6 1 Berane 3.440 23,8 6.600 7 2 Bijelo Polje 4.698 32,5 8.000 9 3 Nikšić 3.467 24,0 6.600 8 4 Pljevlja 2.847 19,7 5.500 6 5 Sjeverni region 14.459 100,0 27.500 30 6 Podgoricaa 10.407 64,3 14.600 16 7 Herceg Novi 2.771 17,2 3.500 4 8 Bar 2.993 18,5 4.400 5 9 Centralni i južni region 16.171 100,0 22.500 25

10 Ukupno 30.623 - 50.000 55

21

Plan realizacije programa obuke za zanimanja



1 2 3 4 5 6 1 Berane 3.440 23,8 7.850 13 2 Bijelo Polje 4.698 32,5 10.730 18 3 Nikšić 3.467 24,0 7.920 13 4 Pljevlja 2.847 19,7 6.500 11 5 Sjeverni region 14.459 100,0 33.000 55 6 Podgoricaa 10.407 64,3 17.350 30 7 Herceg Novi 2.771 17,2 4.650 7 8 Bar 2.993 18,5 5.000 8 9 Centralni i južni region 16.171 100,0 27.000 45

10 Ukupno 30.623 - 60.000 100

Plan realizacije programa obuke za sticanje ključnih vještina



1 2 3 4 5 6

1 Berane 3.440 23,8 5.250 26 2 Bijelo Polje 4.698 32,5 7.150 37 3 Nikšić 3.467 24,0 5.250 26 4 Pljevlja 2.847 19,7 4.350 21 5 Sjeverni region 14.459 100,0 22.000 110 6 Podgoricaa 10.407 64,3 11.550 58 7 Herceg Novi 2.771 17,2 3.100 16 8 Bar 2.993 18,5 3.350 16 9 Centralni i južni region 16.171 100,0 18.000 90

10 Ukupno 30.623 - 40.000 200

Stimulisanje preduzetništva

U 2011. godini je odobreno 149 kredita, zaposleno je 200 lica, a odobrena sredstva iznose 998.000 eura.

Od početka realizacije Programa samozapošljavanja (februar 1999. godine) odobreno je 10.384 kredita, zaposleno je 16.606 radnika, a odobrena stredstva iznose 54.613.229 eura.

22

Za 2012 godinu je, u okviru budžeta Zavoda, za ove namjene predviđeno 500.000,00€ što, uz pretpostavku da se krediti dodjeljuju u iznosu od 5.000,00€ omogućava dodjelu 100 kredita u narednoj godini. Od toga bi se 55% odnosilo na sjeverne opštine a 45% na opštine iz centralne i južne regije uz davanje prioriteta realizaciji kredita u prioritetnim djelatnostima. Takođe će se realizovati određen broj edukacije preduzetnika.

Dodjela kredita


Broj % Sredstva Broj kredita

1 2 3 4 5 6

1 Berane 3.440 23,8 66.000 13 2 Bijelo Polje 4.698 32,5 89.000 18 3 Nikšić 3.467 24,0 66.000 13 4 Pljevlja 2.847 19,7 54.000 11 5 Sjeverni region 14.459 100,0 275.000 55 6 Podgoricaa 10.407 64,3 145.000 29 7 Herceg Novi 2.771 17,2 38.000 8 8 Bar 2.993 18,5 42.000 8 9 Centralni i južni region 16.171 100,0 225.000 45

10 Ukupno 30.623 - 500.000 100

Sezonsko zapošljavanje

U 2011. god. je ostvareno zapošljavanje 8.471 zaposlenih sezonska radnika, što je za 29,6% više u odnosu na predhodnu ili 54% više od planiranog.

Ostvarenje navedenog obima zapošljavanja sezonskih radnika je rezultat, prije svega, povećane tražnje sezonskih radnika u granama sezonskog karaktera, veće zainteresovanost domaće radne snage za sezonske poslove posebno nekvalifikovane i polukvalifikovane radne snage, veće zapošljavanje mladih, kao i evidentno veće zalaganje od strane svih biroa rada u sprovođenju mjera i aktivnosti predviđenih planom sezonskog zapošljavanja za 2011. godinu.

Budući da sezonsko zapošljavanje, u osnovi, zavisi od turističke sezone, njenog početka, trajanja i sl. to je vrlo teško projektovati obim i strukturu sezonskog zapošljavanja u narednoj godini. Međutim, okolnost da je prisutan trend rasta tražnje radne snage i činjenica da je relativno visoko zapošljavanje strane radne snage otvara realne mogućnosti za ostvarivanje sezonskog zapošljavanja domaće radne snage u visini približno

23

ostvarenom u ovoj godini iako je u narednoj godini izostaje mogućnost stimulisanje zapošljavanja mladnih kao u ovoj godini. To nameće potrebu ostvarivanja blagovremene i stalne komunikacije sa poslodavcima u pogledu sagledavanja mogućnosti većeg zapošljavanja rezidentne sezonske radne snage u odnosu na zapošljavanje stranaca.

Javni radovi

U 2011. godini realizovano je 146 javnih radova u kojima je zaposleno 1.036 lice. U 2010. godini je realizovano 145 javnih radova u kojima je zaposleno 1.537 lica. Od ukupnog broja učesnika javnih radova u ovoj godini 48,8% se odnosi na sjeverne opštine.

Programi javnih radova organizovaće se za 370 nezaposlenih lica i izvodiće se kroz državne i lokalne javne radove što predstavlja oko 35% ostvarenog broja učesnika programa javnih radova u ovoj godini. I kod projektovanja obima javnih radova imao se u vidu krtierjum prema kojem će se 55% njih odnositi na sjeverne opštine a 45% na opštine centralnog i južnog regiona.

Plan izvođenja javnih radova



1 2 3 4 5 6

1 Berane 3.440 23,8 66.000 47 2 Bijelo Polje 4.698 32,5 89.000 65 3 Pljevlja 2.847 19,7 54.000 40 4 Nikšić 3.467 24,0 66.000 48 5 Sjeverni region 14.459 100,0 275.000 200 6 Podgoricaa 10.407 64,3 145.000 110 7 Herceg Novi 2.771 17,2 38.000 30 8 Bar 2.993 18,5 42.000 30 9 Centralni i južni region 16.171 100,0 225.000 170

10 Ukupno 30.623 - 500.000 370

Zapošljavanje pripravnika

U 2011. godini su zaposlena 1.340 pripravnika, što je za 3,2% manje nego u 2010. godini. Od tog broja Zavod je sufinansirao zarade za 667 što je za 34,0% više u odnosu na predhodnu godinu.

24

U 2012. god. je za sufinansiranje zarada pripravnika predvidjen isti iznos kao u ovoj godini što omogućavava zapošljavanje 775 pripravnika od čega se 235 odnosi na sufinansiranje po posebnom Planu zapošljavanja pripravnika sa visokim obrazovanjem u državnim organima i javnim ustanovama čija realizacija je, u manjoj mjeri, otpočela krajem ove godine. Osnovni kriterijum pri dimenzioniranju obima sufinanasiranja zarada pripravnika je da se 50% odnosi na sjeverni a 50% na centralni i južni region, sobzirom da je broj nezaposlenih sa visokom stručnom spremom bez radnog staža u centralnom i južnom regionu veći od tog učešća u sjevernom regionu.

Plan sufinansiranja zarada pripravnika

R.b. Biro rada Nezap. sa VSS bez

rad. staža Sufinans. zarada

priprav Broj % % Broj

1 2 3 4 5 6

1 Berane 231 11.37 24.65 67 2 Bijelo Polje 194 9.55 20.70 56 3 Pljevlja 113 5.56 12.06 33 4 Nikšić 399 19.65 42.58 114 5 Sjeverni region 937 46.13 100.00 270 6 Podgoricaa 816 40.18 74.59 202 7 Herceg Novi 127 6.25 11.61 31 8 Bar 151 7.43 13.80 37 9 Centralni i južni region 1094 53.87 100.00 270 10 Ukupno 2031 100.00 - 540

Zapošljavanje teže zapošljivih lica

Na evidenciji Zavoda za zapošljavanje nalazi više od 30% teže i teško zapošljivih lica a od toga 1.447 invalida rada i 583 kategorisanih lica ukazala se potreba za programima i aktivnostima čiji bi cilj bio uključivanje ove kategorije nezaposlenih lica na tržište rada.

Programima pripreme za zapošljavanje je u ovoj godini uključeno 41 lice sa invaliditetom, 16 pripadnika RAE populacije, odnosno, od ukupnog broja polaznika tih programa na dugoročno nezaposlenih lica se odnosi je 37,9%.

U 2011 god u programe profesionalne rehabilitacije uključeno je 59 lica sa invaliditetom, 77 je uključeno u programe razvijanja funkcionalnih i radnih vještina a realizovan je i pilot program ''Radna terapija za osobe sa invaliditetom'' u koji bilo uključeno 11 tih lica. Takođe je 15 poslodavaca ostvarilo subvencije zarada po osnovu zapošljavanja 18 lica sa invaliditetom.

25

U ovoj godini organizovao je 69 informativno-motivacione seminara (radionice) za podsticanje karijernog razvoja dugoročno nezaposlenih lica u kojima su uključena 792 lica.

U 2012 god. će se nastaviti aktivnosti na inplementaciji normativne regulative u cilju uspostavljanje sistema profesionalne rehabilitacije i podsticanja bržeg zapošljavanja lica sa invaliditetom te izgradnje jedinstvenog i standardizovanog sistema za profesionalnu rehabilitaciju i zapošljavanje tih lica.

Nastaviće se, iako u znatno manjem obimu, realizacija programa profesionalne rehabilitacije lica sa invaliditetomi i motivacionih programa za dugorocno nezposlenih lica radi ukljucivanje u programe aktivne politike zaposljavanja i programe profesionalne rehabilitacije te dodjela subvencija zarada za zapošljavanje lica sa invaliditetom.

Posredovanje i evidencije u zapošljavanju

U cilju povećanja ukupne zaposlenosti i unapređenja kvaliteta ponude radne snage Zavod je, u kontinuitetu, realizovao utvrđene oblike tehnologije rada sa nezaposlenima.

Tako je u toku 2011 god. kroz informativne razgovore, kao oblik rada sa nezaposlenim licima, prošlo 6.965 lica a kroz informativno-motivacione seminare ( radionice ) 1.145 lica. Analize pokazuju da ovi seminari podsticajno utiču na nezaposlena lica da aktivno traže posao, a isto tako podstiču nezaposlena lica na aktivno učešće u programima APZ. Takođe je urađeno 34.103 intervjua i 53.119 planova zapošljavanja (svako nezaposleno lice je dobilo svoje planove zapošljavanja).

U 2012. godini sprovodiće se mjere i aktivnosti koje treba da obezbijede dalje povećanje kvaliteta usluga nezaposlenim licima i posredovanju u njihovom zapošljavanju. U tom smislu u tehnologiji rada sa nezaposlenima koja traže određene usluge ostvarivati individualni pristup svakom pojedincu, uvažavaći specifiče potrebe i mogućnosti svakog nezaposlenog lica uz potpuno i ažurno vođenje evidencija o nezaposlenim i njihovom zapošljavanju iz veće korišćenje informatičkih mogućnosti.

Saradnja sa poslodavcima

U ovoj godini preduzete su aktivnosti u pravcu što većeg uključivanja poslodavaca u realizacije mjera aktivne politike zapošljavanja, kroz njihovo učešće u izradu programa, monitoring i evaluaciju obuka, kreditiranje, zapošljavanje pripravnika a posebno kroz sezonsko zapošljavanje i javne radove.

26

Zavod, putem ankete kod poslodavaca koju sprovodi već nekoliko godina poslodavce praktično uključuje u planiranje i analizu tržišta rada.

Unapređivanje rada sa poslodavcima je preduslov obezbjeđivanja informacije o njihovim potrebama za radnom snagom, aktuelnim i budućim te većeg zapošljavanja nezaposlenih lica i stvaranja uslova za zapošljavanje teže zapošljivih lica.

Značaj saradnje sa poslodavcima nameće potrebu i određenih organizacionih promjena kao i tehnološkog zaokruživanja pristupaka u tom radu u smislu njegovog unificiranja, objedinjavanja i informatičke podrške koja bi bila u funkciji veće efikasnosti u zadovoljavanju njihovih potreba kao i praćenja ostvarenih rezultata.

Profesionalno informisanje i savjetovanje

Pored uvođenja novih metoda i oblika rada građanima je u novim tržišnim uslovima u cilju njihovog boljeg pozicioniranja na tržištu rada, bilo potrebno obezbjediti i veću dostupnost usluga profesionalne orjentacije, koja je u EU prepoznata kao značajan alat za povećanje zapošljivosti.

U skladu sa ovom idejom u okviru Biro rada Podgorica, je 26. februara 2007. godine, osnovan prvi Centar za informisanje i profesionalno savjetovanje (CIPS). U toku 2008. godine otvorena su još dva CIPS-a, prvi u sklopu Biroa rada Bar i drugi u sklopu Biroa rada Herceg Novi.

U prvoj polovini 2011. godine godine osnovana su dva nova centra, u Nikšiću i Bijelom Polju. Takođe, u oktobru tekuće godine otvorena su još dva centra i to u Mojkovcu i Beranama. Otvaranje ovih centara potpomognuto je sredstvima EU u okviru projekta IPA 2008 „Reforma tržišta rada i razvoj radne snage“.

Centri za informisanje i profesionalno savjetovanje, su otvorenog tipa a potencijalni korisnici usluga su školska omladina, njihovi roditelji, studenti, nezaposleni i zaposleni i drugi kojima je potrebna pomoć u prosecu karijernog razvoja, izbora zanimanja ili zaposlenja.

U 2011 god. profesionalno informisanje servisirano je za 1.326 klijenata. Procesom individualnog profesionalnog savjetovanja obuhvaćeno je 382 lica a radioničarske aktivnosti prošlo je 683 lica. Seminarima za razvoj naprednih vještina za odnos prema klijentima za savjetnike za zapošljavanje realizovanim su junu i septembru 2011.obuhvaćeno je 100 savjetnika za zapošljavanje.Takođe, modele obuke profesionalne orijentacije prošlo je 120 nastavnika i stručnih saradnika.

Profesionalnim informisanjem biće obuhvaćna, kroz pojedine oblike, cjelokupna populacija učenika (učenici osnovnih, srednjih škola i studenti), te

27

nezaposlena lica sa evidencije Zavoda. U radu na profesionalnom informisanju realizovaće se nove aktivnosti kroz rad informativnih punktova u školama. Povećanje obima i podizanje kvaliteta rada sa klijentima koji imaju potrebu za profesionalnim savjetovanjem a posebno pomoći nezaposlenim licima u pogledu njihovog uključivanja u programe APZ a posebno edukacija i rad sa teško zapošljivima (sa posebnim akcentom na radu sa pripadnicima RAE populacije).

./.

Documents

ZAVOD ZA ZAPOŠLJAVANJE CRNE GOREmedijatora Više kompanija i radnika kojima je potrebna pomoć koriste usluge Agencije Broj riješenih sporova Agencija/ MRSS 20.000 1.1.12. Poboljšanje