ရကစ။ ၂၀၁၄ ခ စ၊ စကတငဘာလ ၁၂ ရက

ေငေကးေဖာငးပမ

အကျဥးချ ပ

မြ နမာ ငင၏ေငေကးေဖာငးပမ နးသည ၂၀၁၃-၂၀၁၄ ဘ ာေရး စတင ၅.၆၇ ရာခင နးဖြ စ

ေကာငး အမျ းသားစမကနး ငစးပားေရးဖ ဖ းတးတကေရးဝနကးဌာန၏ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ဘ ာ စ

အမျ းသားစမကနး(မကမး)တင ေဖာပြ ထားပါသည။

ပထမအကမ အမျ းသားလတေတာ ဒသမပမနအစညးအေဝး ၁၃-၆-၂၀၁၄ ရကေနတင

ေဒါကတာမြ ငကည (ရနကနတငးေဒသကး၊ မဆ နယအမတ-၈) က ေငေကးေဖာငးပမ တညငမ

ေရးအတက မဝါဒချမတေပးရန အဆတငသငးခပါသည။ ေငေကးေဖာငးပမေကာင ကနေစျး နး

များကးမြ ငမက ရငဆငေနရေကာငး၊ ေငေကးေဖာငးပမသည စစဥမြ ငတကေနေသာေကာင

ထနးချ ပ ငရနအတက ရညရယ၍ ယငးအဆအား တငသငးခပါသည။

ဤစာတမးတတင ေငေကးေဖာငးပမဖြ စေပ ရသည အေကာငးအရငးများ င ေငေကးေဖာငးပမ

အားထနးချ ပခြ ငးစသည အချကအလကများအား ရာေဖပြ စထားပါသည။ ထ ပြ င မြ နမာ ငင

အပါအဝင အာဆယအဖ ဝင ငငများ င တ တ၊ အ ယ၊ ဂျပန စသည ငငများ၏ ေငေ ကး

ေဖာငးပမ နးများအား ေဖာပြ ထားပါသည။

2

မာတကာ

၁။ ေငေကးေဖာငးပမ (Inflation) ဆသညမာအဘယနညး။ ............................................. ၃

၂။ မညသညအရာကေငေဖာငးပမကဖြ စေစသနညး။ ..................................................... ၃

၃။ ေငေကးေဖာငးပမ၏ေကာငးကျ း ငဆးကျ းများ ...................................................... ၄

၄။ ေငေဖာငးပမကခန မနးခြ ငး(Inflation Predictability) အေရးကးပ .............................. ၅

၅။ ေငေကးေဖာငးပမ၏ေကာငးကျ း ငဆးကျ းတ ကဘကညခြ ငး .................................... ၅

၆။ ေငေကးေဖာငးပမက တငးတာခြ ငး ....................................................................... ၅

၇။ ေငေကးေဖာငးပမကထနးချ ပရန အစးရအဖ များကမညသ ေဆာငရက ငသနညး။ .......... ၆

၈။ ေငေကးေဖာငးပမအားတညငမေစရန မဝါဒချမတေရးအဆအား လတေတာသတငသငးခြ ငး

........................................................................................................................ ၈

၉။ မြ နမာ ငင၏ေငေကးေဖာငးပမ ........................................................................... ၉

၁၀။ မြ နမာ ငငဗဟဘဏ၏ေဆာငရကမညအစအစဥများ ............................................ ၁၀

၁၁။ ေငေကးေဖာငးပမ ငစပလျဥး၍ ထငမြ ငချကများ ................................................ ၁၁

၁၂။ မြ နမာ ငင၏ ေငေကးေဖာငးပမ ငစပလျဥးေသာ ငငတကာအဖ အစညးများ၏ အစရငခ

စာများ ............................................................................................................. ၁၃

၁၃။ အာဆယအဖ ဝင ငငများ၏ေငေကးေဖာငးပမ နးများ .......................................... ၁၄

3 ၁။ ေငေကးေဖာငးပမ (Inflation) ဆသညမာအဘယနညး။

တစ စတာကာလအတငး ကနစညပစညးများ င ၀နေဆာငမလပငနးတအတက ကးမြ ငလာ

သည ကနကျစရတပမာဏအတငးအတာတစရပက ေငေကးေဖာငးပမဟေခ ပါသည။ ၎ငးက

ကနကျစရတ တးမြ ငမရာခင နးအားဖြ င ေဖ ပြ ပါသည။ ကနကျစရတများ ကျဆငးခြ ငးက

ေငေကးကျ ခြ ငး(Deflation) ဟေခ ပါသည။1

ဥပမာအားဖြ င မြ နမာ ငငသည ေငေကးေဖာငးပမ ၅ ရာခင နးရသညဟ ဆပါမ စတစ စ၏

အစတင ေငကျပတစသနးဖြ င ၀ယယရရေသာ ကနပစညးတစခြ ငးစာက စကနပငးတင ၀ယယ

ပါက ေငကျပတစသနးငါးေထာငကျပ ကနကျလမမညဟ ဆလပါသည။

၂။ မညသညအရာကေငေဖာငးပမကဖြ စေစသနညး။

ေငေကးေဖာငးပမက ဖြ စေစသညအေကာငးအရငးများစာ ရပါသည။

လညပတေငေကးပမာဏ(Money Supply) ကးထားလာခြ ငး။ စးပားေရးတစရပ

အတငးရ ေငပမာဏကးထားလာသညအေလျာက ၎ငးေင၏တနဖး ကျဆငးလာပါသည။

ဆလသညမာ ကနပစညးများ၀ယယရနအတက ေငပမာဏပမများပြ ားစာ လအပလာ

သညဟ၍ ဖြ စပါသည။

ေရာငးလအား (Supply) အကနအသတရခြ ငး။ ကနစည င၀နေဆာငမလပငနးတတင

ပြ တလပမများဖြ စပါက ၎ငးတ၏ေစျး နးများ တကလာ ငပါသည။ ထသ ပြ တလပမများ

သည ဥပမာအားဖြ င သဘာ၀ကပေဘးများ ကျေရာကခြ ငး၊ ေရနေစျး နးများ မြ ငတက

ခြ ငးစေသာ အေကာငးရငးများစာေကာင ဖြ စေပ လာတတပါသည။

၀ယလအား(Demand) တးမြ ငလာခြ ငး။ ကနစညပစညးများအေပ ၀ယလအား မြ ငလာ

ခြ ငးေကာင ၎ငးတ၏ေစျး နးများက တကလာေစပါသည။ စးပားေရးအခငအမာ ကးထား

လာခြ ငး ကသေသာ အေကာငးရငးများစာတေကာင ၀ယလအား အပြ ငးအထန မြ ငတက

လာေစခြ ငး ဖြ စေပ ေစတတပါသည။

ေမာမနးချကများ (Expectations)။ အနာဂတ၌ရေန ငသည ေငေကးေဖာငးပမအဆင

အေပ ေမ ာမနးချကများသည ေရ ေရးအတက လပအားခည ငးမများ င အ ခြ ား 1 Inflation: Prices on the Rise, CeydaOnerhttp, IMF, 28/3/2014, available from: http://www.imf.org/external/pubs/ft/fandd/basics/inflat.htm/[accessed 9 September 2014]

4

သေဘာတစာချ ပ (Contract) များအေပ ၌ သကေရာကမများ ဖြ စလာေစပါသည။

ဤသ ခနမနးမများသည အနာဂတ ေငေကးေဖာငးပမအေပြ ာငးအလများ ဖြ စေစရန

တစစတတစပငး အားဖြ င ပပးမ ဖြ စေစပါသည။2

၃။ ေငေကးေဖာငးပမ၏ေကာငးကျ း ငဆးကျ းများ

အေခြ အေနအမျ းမျ းတင ေငေကးေဖာငးပမသည အေကာငး ငအဆး သကေရာကမများရပါ

သည။ ထသ သကေရာကမများသည ေငေကးေဖာငးပမ နး (Rate of Inflation) အေပ မတည

ေနပါသည။

ေကာငးကျ းများ (Positive Effects)

ေနာငတချနကျမသာ၀ယမညဟ ေစာငဆငးေန ခြ ငးအား ဖြ င ကနပစညး င

၀နေဆာငမတသည ေစျးပကးမြ ငလာမညဟ ေတးဆကေသာေကာင လတအား

ေငကလတတေလာ သးစလစတမြ ငေစသည။ ဤနညးအားဖြ င စးပားေရး တးမြ င

ကးထားလာေစရန းဆေပးသည။

ေငေကးေဖာငးပမသည ေငေချးယသတအား အကျ းအမြ တ ဖြ စထနးေစသည။

ေငေဖာငးပမ နးထကနမေသာ ေငတး နးဖြ င ေချးေငရရပါက ေငေချးယသတစဦး

သည ေငတး နးမေပးရသေလာက ဖြ စေစသည။3

ဆးကျ းများ (Negative Effects)

ေငေဖာငးပမ နးထက နညးပါးစာ၀ငေငတး၍ရရေသာ လတစဦးအတက

ေချာငလညမ ေလျာပါးလာေစသည။ ၎ငးတ ၀ငေငေလျာပါးသားခြ ငးဖြ စသည။

ေငတး နးသည ေငေကးေဖာငးပမ နးထကနညးပါက စေဆာငးေငများ၏ တနဖး

သညလညး ကျဆငးသားသည။

ေငထတေချးသများသညလညး ေငတ၏ ေချးေငများအတက ေငေဖာငးပမ နးထက

ေလျာနညးေသာ ေငတး နးေကာင ဆးကျ းအားခစားရပါသည။4

2 Ibid 3 Ibid 4 Ibid

5 ေငေကးေဖာငးပမမြ ငမားခြ ငးသည ဖ ဖ းတးတကမက ယတေလျာေစသည။ ငငေရး ငလမေရး

မငမသကမက ဖြ စေပ ေစသည။5 ၎ငးအပြ င အလနနညးပါးေသာ ေငေကးေဖာငးပမ ငေငကျ

ခြ ငးတသညလညး ဖ ဖ းတးတကမက ယတေလျာေစပါသည။

၄။ ေငေဖာငးပမကခနမနး ခြ ငး (Inflation Predictability) အေရးကးပ

ေငေကးေဖာငးပမသည က တငခန မနး ငစမး မရပါက စးပားေရးတစရပအေပ ဆး၀ါးေသာ

ထခကမများ ဖြ စေစ ငပါသည။

အနာဂတေငေဖာငးပမက တကျစာခန မနး ငခြ ငး မရေသာေကာင ကမဏများအေနဖြ င

ရငး းမြ ပ လစတေလျာပါးသားေစ ငပါသည။6

ရငး းမြ ပ သများအေနဖြ င ပမ၍ခနမနးတကချက၍ရေသာ ငငရပခြ ား ရငး းမြ ပ မ

များ ပြ လပကခြ ငးေကာင ငင၏ ပြ ငပသ ေငေကးများ ထကသားေစသည။7

၅။ ေငေကးေဖာငးပမ၏ေကာငးကျ း ငဆးကျ းတကဘကညခြ ငး

ေငေကးေဖာငးပမက နမပါးေသာ နး၌ တညငမေအာင ထနးထားခြ ငး င (အေရးကးဆးမာ)

က တငခနမနး ငခြ ငးတသည ေငေကးေဖာငးပမက အေကာငးဆးချဥးကပ ကငတယနညးဖြ စ

ေကာငး စးပားေရးပညာရငအများစတက သေဘာတညကသညဟ အပြ ညပြ ညဆငရာေငေကး

ရပေငအဖ IMF မ ေပြ ာကားပါသည။8 အဆပါနညး၏ ရညရယချကမာ အနညးငယေသာ

ေငေကးေဖာငးပမဖြ င စးပားေရးဖ ဖ းမကရရေစရန၊ မြ ငမားေသာ ေငေကးေဖာငးပမ၏ ဆးကျ း

များက အကနအသတ ပြ လပထားရန တ ဖြ စပါသည။

၆။ ေငေကးေဖာငးပမက တငးတာခြ ငး

ငငအများစတတင ေငေကးေဖာငးပမဆငရာကနးဂဏနးများက ကျယပြ နစာ မတတမးတငခြ ငး၊

ပ ပထတပြ နခြ ငးတ ပြ လပကပါသည။ ထသ ထတပြ နရာတင စားသးသကနေစျး နးများ

(Consumer Prices) င ကနထတလပသေစျး နး (Producer Prices) တပါဝငေလရပါသည။

5 Inflation Targeting: Holding the Line, SarwatJahan, IMF, available from: www.imf.org/external/pubs/ft/fandd/basics/target.htm/[accessed 9 September 2014] 6 Inflation: Prices on the Rise, CeydaÖnerhttp, IMF, 28/3/2014, available from: www.imf.org/external/pubs/ft/fandd/basics/inflat.htm/[accessed 9 September 2014] 7 Inflation Targeting: Holding the Line, SarwatJahan, IMF, available from: www.imf.org/external/pubs/ft/fandd/basics/target.htm/[accessed 9 September 2014] 8 Inflation: Prices on the Rise, CeydaÖnerhttp, IMF, 28/3/2014, available from: www.imf.org/external/pubs/ft/fandd/basics/inflat.htm/[accessed 9 September 2014]

6 ဤကနးဂဏနးများအားဖြ င ကနစညေစျး နးေပြ ာငးလဖြ စေပ မများက အနးကပ ေစာငကည င

ပါသည။ ငငအများအပြ ားတင ေငေကးေဖာငးပမဆငရာ ကနးဂဏနးများက ေအာကေဖာပြ ပါ

လကဏာရပများဖြ င ေဖာပြ ေလရသည။

(က) စားသးကနေစျးဆ နးကနး (Consumer Prices Index (CPI))

(ခ) စားသးသေစျး နးညမဆ နးကနး (Harmonized Index of Consumer Prices)

(HICP))တ ဖြ စကပါသည။9

မြ နမာ ငငတငလညး ေငေကးေဖာငးပမ နးက စားသးကနေစျးဆ နးကနး (Consumer Prices

Index (CPI)) ဖြ ငတငးတာပါသည။10

၇။ ေငေကးေဖာငးပမကထနးချ ပရန အစးရအဖများကမညသ ေဆာငရက ငသနညး။

ေငေကးေဖာငးပမဖြ စပားရသည အေခြ ခအေကာငးရငးများေပ မတည၍ မ၀ါဒ အမျ းမျ းချမတ

ငပါသည။ အများအားဖြ င ေတ ရရေသာ မ၀ါဒများတင ေအာကေဖ ပြ ပါ အချကများပါ၀ငက

ပါသည။

(က) ေငေကးေဖာငးပမ ရညမနးချကသတမတခြ ငး (Inflation targeting)

ဗဟဘဏေမြ ာကများစာတသည နညးပါး၍ တညငမေသာ ေငေကးေဖာငးပမ၌

ထနးထား ငခြ ငးက အဓကမ၀ါဒ ဦးတညချကအဖြ စထားရသည ေငေကးေဖာငးပမ

ရညမနးသတမတခြ ငး (Inflation Targeting) ဟေခ တငေသာ မ၀ါဒက

ကျငသးကေကာငး IMF မ ေပြ ာကားပါသည။ ဤမ၀ါဒတင အနာဂတ ေငေကး

ေဖာငးပမက ဗဟဘဏကက တငခန မနးခြ ငး င ၎ငးခန မနးချကက အစးရက

ငငစးပားေရးအတက သငေတာသညဟယကညေသာ ရညမနး ေငေဖာငးပမ နး

(Target Inflation Rate) င ငးယဥခြ ငးစေသာ ေဆာငရကချကများ ပါ၀င

ပါသည။ ထေနာက ဗဟဘဏသည ေငတး နးက အတးအေလာ လပခြ ငးဖြ င

9 Global-Rate/available from: http://www.global-rates.com/economic-indicators/inflation/inflation-information.aspx /[accessed 19 August 2014] 10၂၀၁၄-၂၀၁၅ဘ ာ စအမျ းသားစမကနးက အလကမ၀ါဒ ရညမနးချက ငလပငနးစဥ (မကမး) အမျ းသားစမကနး ငစးပားေရး ဖ ဖ းတးတကမ၀နကးဌာန/]accessed 19 August 2014]

7

ေငေကးမ၀ါဒ (Monetary Policy) ကထနးညမ ပြ လပပါသည။ ဤနညးဖြ င

ဗဟဘဏသည ေငေကးေဖာငးပမက ကငတယေဆာငရကပါသည။11

ဤမ၀ါဒအရ ေဆာငရကရာတင သတမတထားေသာ ေငေကးေဖာငးပမရညမနး

ချကများ င ကကညေအာင ေငေကးမ၀ါဒဆငရာ ဆးဖြ တချကများ ချမတ ငသည

လတလပေသာ ဗဟဘဏဖြ စရန လအပေကာငး အများက ယဆကပါသည။

အဘယေကာငဆေသာ ငငစးပားေရးတစရပလးအေပ ေကာငးေသာအကျ း

စးပားမဖြ စ ငသည ေငေကးေဖာငးပမအေပ အစးရ၏ သဇာသကေရာကမ

ေရတ ငငေရးဆငရာ အေကာငးတရားများ ရ ငေသာေကာင ဖြ စပါသည။ 12

(ခ) ေငတး နးအေပြ ာငးအလပြ လပခြ ငး (Interest rate changes)

IMF ၏ အဆအရ ေငတး နးမြ ငလာေသာအခါ ေငေကးေဖာငးပမကျဆငးပါသည။

အပြ နအလနအား ဖြ င ေငတး နးနညးေသာအခါ ေငေကးေဖာငးပမမြ င တကလာပါ

သည။ ထေကာင ေငတး နးအေပြ ာငးအလလပခြ ငးသည ေငေကးေဖာငးပမက

တက ကအထနးအညပြ လပ ငသည အဓက ကရယာတစခဖြ စပါသည။

(ဂ) ေမာမနးချကများအား ကငတယခြ ငး (Managing expectations)

မဝါဒေရးဆသများသည ကနထ ကစာချ ပချ ပဆသများ၏ ေမ ာမနးချကများ

အေပ သဇာသကေရာက ငရန ရညရယချကဖြ င ေငေကးမဝါဒဆငရာ အနာဂတ

ရညရယချကများက ထတပြ နေကညာ ငသည။ အဆပါထတပြ နေကညာချက

အေပ ယကညစတချရမရပါက ချ ပဆကေသာ ကနထ ကစာချ ပများအေပ

အကျ းသကေရာကေစခြ ငးဖြ င ေငေကးေဖာငးပမအား ကငတယ ငပါသည။ 13

(ဃ) ငငခြ ားေငလလယ နးသတမတခြ ငး (Exchange rate fixing)

အချ ဗဟဘဏများသည နညးပါးေသာ ေငေကးေဖာငးပမ နးအားဖြ င ၎ငးတ၏

ေငေကးတနဖးအား အခြ ား ငငတစခ၏ ေငေကးတနဖးဖြ င ချတဆကထားက 11 Inflation Targeting: Holding the Line, SarwatJahan, IMF, available from: www.imf.org/external/pubs/ft/fandd/basics/target.htm/[accessed 9 September 2014] 12 Era of independent central banks is over, Stephen King, Financial Times, 10 January 2013, available from: http://www.ft.com/cms/s/0/a4e41f16-5b1b-11e2-8ccc-00144feab49a.html#axzz3Cm5W1yBt/[accessed 9 September 2014] 13 Inflation: Prices on the Rise, CeydaÖnerhttp, IMF, 28/3/2014, available from: www.imf.org/external/pubs/ft/fandd/basics/inflat.htm/[accessed 9 September 2014]

8

သည။ IMF မ ဤနညးလမးသည အေခြ အေနအတငးတာတစခထသာ အလပဖြ စ

ေ ကာငးမတချကပြ ပါသည။ ကမာလးဆငရာ အေ ကာငးအရငးများေ ကာင

ေငေကးေဖာငးပမဖြ စပားရပါက ဤမဝါဒသည အလပမဖြ စ ငေကာငးေပြ ာကား

ပါသည။ 14

(င) ကနေစျး နးများတက ကသတမတခြ ငး (Directly setting prices)

အစးရသည စားေသာကကန ငစကသးဆကသေသာ အချ ေသာ ထတကနများ

က တက ကေစျး နး သတမတ ငပါသည။ သေသာလညး ဤသ ေဆာငရကခြ ငး

သည အစးရအေနဖြ င ပပးေငေပးရန ေငပမာဏေမြ ာကများစာ တငရေစ င ပး

အခြ ားေသာ ပြ ဿနာများအား ဖြ စေပ ေစ ငပါသည။ 15

(စ) အခန င အသးစရတ (Tax and spending)

အစးရတသည ၎ငးတ၏အသးစရတကဖြ တေတာကခြ ငး၊ အခနေငတးမြ ငခြ ငး

စေသာ ေဆာငရကချကများဖြ င ေငေကးေဖာငးပမက ေလာကျ ငသည။ မကာ

ေသးမက ဖြ စပားခေသာ ကမာလးဆငရာ ဘ ာေရးအကျပအတညးကာလ

အတငး ဤမဝါဒများက အသးပြ ခကသည။ အခန င အစးရအသးစရတများက

အေပြ ာငးအလပြ လပရန ဥပေဒေရးဆခြ ငးကစသည ပမနအားဖြ င အချနကာမြ င

ေလရပါသည။ ဤဥပေဒပြ ာနးပးပါက အေပြ ာငးအလပြ နလပရန ငငေရးအရ

ခကခတတပါသည ဟ၍ IMF မ မတချကပြ ပါသည။ ဤအေပြ ာငးအလများ၏

အကျ းသကေရာကမများမာလညး က တငခန မနး၍ မရေကာငးလညး IMF မ

မတချကပြ ခပါသည။16

၈။ ေငေကးေဖာငးပမအားတညငမေစရန မဝါဒချမတေရးအဆအား လတေတာသတငသငးခြ ငး

ပထမအကမ အမျ းသားလတေတာ ဒသမပမနအစညးအေဝး ၁၃-၆-၂၀၁၄ ရကေနတင

ေဒါကတာမြ ငကည (ရနကနတငးေဒသကး၊ မဆ နယအမတ-၈) မ ေငေကးေဖာငးပမေကာင

ကနေစျး နးများကးမြ ငမက ရငဆငေနရေကာငး င ေငေကးေဖာငးပမသည စစဥမြ ငတက

14 Ibid 15 Ibid 16 Monetary Policy: Stabilizing Prices and Output, Koshy Mathai, IMF, available from: http://www.imf.org/external/pubs/ft/fandd/basics/monpol.htm/[accessed 9 September 2014]

9 ေနေသာေကာင ထနးချ ပ ငရန ေငေကးေဖာငးပမအားတညငမ ေရးအတကမဝါဒချမတေပးရန

အမျ းသားလတေတာသ အဆတငသငးခပါသည။17 ၁၉-၆-၂၀၁၄ ရကေနတင ဗဟဘဏ

ဒဥက ေဒ ခငေစာဦးမ ေငေကးေဖာငးပမ ပစအမျ းမျ း င လကရအစးရအေနဖြ င

ေငေကးေဖာငးပမ ငပတသက၍ ထနးချ ပေနသည အစအစဥများရေကာငး ရငးပြ ခေသာလညး

အဆရငမ လကမခသညအတက18 လတေတာ၏ အဆးအဖြ တရယခရာ ေထာကခမ ၉၄ မ၊

ကနကကမ ၇ မ င ကားေနမ ၄၃ မတ ဖြ င အ ငရရခရာ အဆအတည ဖြ စေကာငး

ေကညာခပါသည။19

၉။ မြ နမာ ငင၏ေငေကးေဖာငးပမ

မြ နမာ ငင၏ ေငေကးေဖာငးပမ နးသည ၂၀၁၁-၂၀၁၂ ဘ ာ စတင ၂.၈၂ ရာခင နး၊

၂၀၁၂-၂၀၁၃ ဘ ာ စတင ၂.၈၅ ရာခင နး အသးသးဖြ စေပ ခပး ၂၀၁၃-၂၀၁၄ ဘ ာ စ

တင ၅.၆၇ ရာခင နးအထ ဖြ စေကာငးက အမျ းသားစမကနး င စးပားေရးဖ ဖ းတးတကေရး

ဝနကးဌာန၏ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ဘ ာ စ အမျ းသားစမကနး(မကမး)မေကာက တတငပြ ထားခြ ငး

ဖြ စပါသည။20

မြ နမာ ငင၏ ေငေကးေဖာငးပမ င စပလျဥး၍ အာရဖ ဖ းေရးဘဏမ ေအာကပါအတငး

ေပြ ာကားထားပါသည-

မြ နမာ ငင၏ ေငေကးေဖာငးပမသည ၂၀၁၄ ခ စ ဘ ာေရး စတင ၆.၆ ရာခင နး င

၂၀၁၅ ခ စဘ ာေရး စတင ၆.၉ ရာခင နးထမြ ငတက ငေကာငး ခနမနးထားပါ

သည။ ေငေကးေဖာငးပရမကဖြ စေစေသာ အေကာငးရငးအချ မာ ပဂလက တင

လပအားခများ မြ ငတကလာခြ ငး၊ လပစစမးခနများ မြ ငတကလာ ခြ ငး င မ ကးများရ

အမခေမြ ေစျး နးများ မြ ငတကခြ ငးတ ပါဝငပါသည။ ဗဟဘဏမ အစးရသ ေချးငား

ေပးသည ေငပမဏာအား ေလာချေပးခြ ငးအားဖြ င စလတကာလတင ေငေကးေဖာငးပမ

မြ ငတကခြ ငးအား ေလျာနညးေစပါသည။21

17 အမျ းသားလတေတာ၊ မတတမးဌာနမရရပါသည။ 18DVB, available from: http://richardaung68.blogspot.com/2014/06/feedly_3554.html/[accessed 26 August 2014] 19အမျ းသားလတေတာ၊ မတတမးဌာနမရရပါသည။ 20၂၀၁၄-၂၀၁၅ဘ ာ စအမျ းသားစမကနးက အလကမ၀ါဒ ရညမနးချက ငလပငနးစဥ (မကမး) အမျ းသားစမကနး ငစးပားေရး ဖ ဖ းတးတကမ၀နကးဌာန /]accessed 19 August 2014] 21Asian Development Outlook 2014 (Myanmar),Asian Development Bank, April 2014, available from: www.adb.org/sites/default/files/ado2014-myanmar.pdf [accessed 8 September 2014)

10 မြ နမာ ငင၏ေငေကးေဖာငးပမ22

၁၀။ မြ နမာ ငငဗဟဘဏ၏ေဆာငရကမညအစအစဥများ

ELEVEN News Journal တင ေဒ ခငေစာဦး (ဒတယဥက ၊ ဗဟဘဏ)၏ ေပြ ာကားချကများမာ-

ြမနမာ ငငေတာဗဟဘဏ င ဝနကးဌာန စခပးေပါငး၍ ေင ေကးေဖာငးပမအစရင

ခစာက ငငေတာသမတ းသ တစလလငတစကမ တငပြ မညဖြ စေကာငး င ေစာင

ကညထနးသမးခြ ငးများလညး ေဆာငရကသားမညဖြ စေကာငး၊ ထ ပြ င ေင ေ ကးေဖာငးပ

မအားတညငမေစရနအတက ဗဟဘဏမ အစးရ၏ အသးစရတများအား ပမထေရာက

စာစမခန ခခြ ငးက ေဆာငရက ငရန ကမာဘဏ၏ ကမးကျငမ အကအညများရယကာ

အေကာငအထညေဖာေဆာငရကလျကရေကာငး၊ အစးရ၏ ေငတကလကမတများက

ဗဟဘဏမဝယယခြ ငးအစား ေလလေစျးကကတညေထာငကာ ဘဏများမဝယယခြ ငး

က ေဆာငရကသားမညဖြ စေကာငး၊ ေနာငတင ေငေကးေစျးကကဖ ဖ းလာပါက အပေင/

ေချးေင ေလလနညးအပြ င သယဝကေငေကးမဝါဒ နညးလမးများဖြ စသည အစးရေငေချး

သကေသခ လကမတများအား ေစျးကကတင ဝယခြ ငး၊ ေရာငးခြ ငး၊ အစးရေငေချးသက

ေသခလကမတအသးပြ ပး ေငေကးေစျးကကမ ကာလတေငေချးငားခြ ငး င အပေငလက

ခခြ ငး၊ ဗဟဘဏမ ေငေချးသကေသခ လကမတများ ထတေဝခြ ငးများဖြ င ေစျး နးတည

ငမမရေစရန ေဆာငရကသားမညဖြ စေကာငးက ေပြ ာကားထားပါသည။23

22Asian Development Outlook 2014 (Myanmar), Asian Development Bank, April 2014, available from: www.adb.org/sites/default/files/ado2014-myanmar.pdf [accessed 8 September 2014) 23စးမငးထက၊ ဥာဏဝငးရန/ELEVEN News Journal/20 June 2014/available from: http://news-eleven.com/politic/ မြ နမာ ငငေတာ-ဗဟဘဏ င-ဝနကးဌာန/accessed 17 August 2014]

11

ထ ပြ င အစးရ၏ ရသးမနးေခြ ေငစာရငးေရးဆရာတင ငငေတာ၏ ရေင ငအသးစရတ

အား ချနညေရးဆခြ ငး၊ ပြ ညေထာငစလတေတာသ တငပြ ပးပငလငးမြ ငသာစာ အတည

ပြ ချကရယခြ ငး၊ ေငတကလကမတများထတေဝ၍ ဗဟဘဏ၏ ေချးေငဖြ င ဘတဂျတလ

ေငဖြ ညဆညးခြ ငးအား ေလျာချပး ပြ ညသများသ ေငတကစာချ ပများ ေရာငးချမည

နညးလမးဖြ င ဘတဂျတလေငဖြ ညတငးသားမညဖြ စေကာငး၊ ဘဏများသးသနေငလ

အပချကအချ းအား အတးအေလျာ ပြ လပမအပါအဝင သယဝကေငေကးမဝါဒနညး

လမးများဖြ င ေငေကးပမာဏက ထနးေကျာငးသားမညဖြ စေကာငး ၎ငးမဆကလကေပြ ာ

ကားခပါသည။24

၁၁။ ေငေကးေဖာငးပမ ငစပလျဥး၍ ထငမြ ငချကများ

ေငေကးေဖာငးပမ င စပလျဥး၍ ေဒါကတာေအာငကက (စးပားေရးပညာ၊ စးပားေရးေပ လစ) က

ELEVEN News Journal တင ေအာကပါအတငးေဖာပြ ထားပါသည-

“ မြ နမာ ငငကသေသာ စးပားေရးအရေသာလညးေကာငး၊ ငငေရးအရေသာလညး

ေကာငး၊ ထလယရလယေသာ ငငအများစတင လပခ (Wage)၊ လစာ (Salary)၊ ဝငေင

(Income) များ နမကျေသာ ငငများအေနဖြ င အေထေထကနေစျး နး ြမငမားမ နး

သမဟတ ေငေကးေဖာငးပမ နးသည အဓကပပနမတစခအဖြ စ ရေနပါ ေကာငး၊

ေငေကးေဖာငးပမ နးက တငးတာတကချကရနအတက မြ နမာ ငငတင အမေထာငစ

အများသးစေသာ စားေသာကကန ပစညးေပါငး ၈၃ မျ း ငအစားအစာ မဟတေသာ

အခြ ားကနပစညးေပါငး ၇၅ မျ း၊ စစေပါငး ၁၅၈ မျ းအား ေရးချယပး စားသးသေစျး နး

(Price Index) မတစဆင တငးတာတကချကခြ ငးဖြ စေကာငးက သရရပါေကာငး င

ယငးစားေသာကကနပစညး ၈၃ မျ း ငအစားအစာမဟတေသာ အခြ ားကနပစညးေပါငး

၇၅ မျ း၊ စစေပါငး ၁၅၈ မျ း၏ အမျ းအမညများက သရပါက ယငး ကနပစညးများအကား

ဆကစပေသာ ကနေစျး နးပသ ာန ငတက ယငးကသ ေငေကးေဖာငးပမ နးအေပ

အဓက သကေရာကမေပး ငေသာ တစနညးအားဖြ င ပြ ညသလထ၏ ေနစဥစားဝတေန

ေရးအေခြ အေနကခမး ေြခာကေသာ ကနပစညးအမျ းအမညများက သ ပခ၍ သရ င

မညဖြ စပါေကာငး၊ သမသာလင ေငေကးေဖာငးပမ နးက အဓက ေပြ ာငးလေစ ငေသာ

24Ibid

12

ကနပစညးများ၏ ေစျး နးေပြ ာငးလမ သေဘာသဘာဝက သရ ငမညဖြ စသကသ အခြ ား

တစဖကတငလညး လညပတေငေကးပမာဏ အနမ အမြ င အတကအကျ နးကလညး

ေလလာသရရနလအပေလရပါေကာငး င ယေန တ တ ငင၏ စးပားေရး ပြ ပြ ငေပြ ာငး

လမများ၊ ေအာငမြ ငရခြ ငး၏ အဓကအေကာငး အရငးများထတင တ တ ငင၏ ေငေကး

ေဖာငးပမ နးက စစဥ ၂ ရာခင နး၊ ၃ ရာခင နးခနတင ထနးသမး ငခြ ငးသညလညး

ပါဝငသညက ေတ ရရသညဖြ စပါေကာငး င စးပားေရးက များအကား ချတဆကရာ

တငလညးေကာငး၊ အသငေပြ ာငးရာတငလညးေကာငး ငင၏ လအပေသာဘ ာေရး

အရငးအမြ စကနကျစရတများက ေကာငးမနစာ သးသပ ငခြ ငးပငဖြ စေပလမမည” သးသပ

ထားပါသည။25

ဦးေမာငတး (အတငးေရးမ း၊ ပြ ညသေငစာရငးေကာမတ) ၏ ေငေကးေဖာငးပမ ငစပလျဥး

ေသာထငမြ ငချကမာ ကမဒြ ာဂျာနယတင ေအာကပါအတငးေဖာပြ ထားပါသည-

“ေငေကးေဖာငးပမဖြ စေပ ရေသာအေကာငးအရငး (Factor) များစာရေကာငး၊

ကမာမာ အစးရက Budget deficit (ဘတဂျတလေငပြ ခြ ငး) က ဗဟဘဏမ ထတေချး၍

မရေကာငး၊ မြ နမာ ငငတင ဗဟဘဏမ အတငးအတာတစခအထ ေချးေနေသးေကာငး၊

အစးရ၏ ဘတဂျကလေငအေပ ငငတကာတင ဗဟဘဏမ ထတေချးသညစနစက

မကျငသး ေသးေကာငး၊ မြ နမာ ငငတင ဘတဂျတလေင၏ ၆၀ ရာခင နးေလာက

အား ဗဟဘဏမ ေငတကလကမတ (Treasure bill) က အတး နး ၄ ရာခင နးဖြ င

ထတေပးခရေသာေကာင ပကဆများ ကထတသလဖြ စေနေကာငး” သးသပေပြ ာကား

ခပါသည။26

Mr. Matt Davies ( မြ နမာ ငငဆငရာ SMP အကးအက IMF)က ၂၁-၁-၂၀၁၄ ရကေနတင

ကနသည/စကမအသငးချ ပ၌ ကျငးပေသာ IMF ၏ သတငးစာရငးလငးပတင ေအာကပါအတငး

ေပြ ာကားခပါသည-

“ေငေကးေဖာငးပမသည မြ ငတကဆဖြ စ ပး ေငေကး င ေချးေငများတးတကလာခြ ငး၊

ကျပေငတနဖးေလျာကျလာခြ ငး၊ ဓာတအားခ နးထားများ မြ ငတကလာရနရခြ ငး စသည

25 ေဒါကတာေအာငကက/ ELEVEN News Journal/ 13 March 2014/ availavle from: http://tinyurl.com/lyur9a8/[accessed 17 August 2014] 26လမန၊ ကမဒြ ာဂျာနယ၊ ေငေ ကးေဖာငးပမဆကလကမြ ငတကဖရ၊ available from: http://tinyurl.com/lo4qwjc/[accessed 17 August 2014]

13

ဖအားေပးမများလညးရေနေကာငး၊ ငငခြ ားအရေငပမာဏသညလညး နညးပါးေနေသး

သညအတက ကခတမတစစတစရာရလာေသာအခါ ထခကလယမညအေနအထား

များရေကာငး27 င ေငေကးေဖာငးပမ နးက ေလျာချရနဘတဂျတလေငများက ေငစက

ကထတဖြ ညဆညးသည အေလအထအား လငမြ နစာ ေလျာချေပးရန လအပေကာငး” က အဆပါသတငးစာရငးလငးပတင ေပြ ာကားခပါသည။28

၁၂။ မြ နမာ ငင၏ ေငေကးေဖာငးပမ ငစပလျဥးေသာ ငငတကာအဖအစညးများ၏ အစရငခစာများ

Myanmar World Journal တင ငငတကာေငေကးရနပေငအဖ (IMF) မ

၂၁-၁-၂၀၁၄ ရကေန မြ နမာ ငငကနသညကးများ င စကမလပငနးရငများအသငး၌

ပြ လပေသာ IMF ၏ SMP (Staff-Monitored Program) ဒတယအကမဆနးစစခြ ငး

အစရငခစာတင ၂၀၁၃-၂၀၁၄ င ၂၀၁၄-၂၀၁၅ တတင မြ နမာ ငင၏ ေငေကးေဖာငးပ

မ နးမြ ငမား ငေကာငး ေဖာပြ ထားပါသည။ အဆပါထတပြ နချကအရ ေငေကး ေဖာငးပ

မ နးသည ၂၀၁၃-၂၀၁၄ ဘ ာေရး စကနတင ၆ ရာခင နးအထက ေရာကရမညဖြ စ

ေကာငး၊ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ဘ ာေရး စတင အမြ ငပငးတင ဆကလကတညရေနမည

ဖြ စပါေကာငး၊ မြ နမာ ငင၏ ေငေကးေဖာငးပမ နးသည ၂၀၁၂ ခ စ ေမလတင

စချနတငကျဆငးမအဖြ စ မြ နမာကျပေငတနဖးမြ ငတကလာခပး ေငေကးေဖာငးပမ နး

သည ၁ . ၈ ရာခင နးသာရခ ေ ကာငး၊ အမျ းသားဘကစဖ ဖ းေရးစမကနး စရည

ရညမနးချကဆငရာ စးပားေရး င လမေရးပြ ပြ ငေပြ ာငးလမအတက အ ေခြ ခမေဘာင

တင ေဖာပြ ထားချကအရ သရပါေကာငး၊ ၂၀၁၃ ခ စ ဇနနဝါရလတင ၁ ဒသမ ၉၅ ရာခင နး

သာရခပး လကရကာလတင အဆေပါငးများစာမြ ငတကလာေကာငး အစရငခစာတင

ေဖာပြ ထားပါသည။29

မြ နမာသားေကာငး ဂျာနယတင အာရဖ ဖ းေရးဘဏ (ADB) မ ေပြ ာကားချကများမာ-

အစးရက လစာေင တးမြ ငမ၊ မတာခတးမြ ငမ င မ ကးများတင အမခေမြ ေစျး နးများ

မြ ငတကလာမများရေနခြ ငးသည ေငေကးေဖာငးပမအတက စးရမဖယြဖစေသာလညး

မြ နမာ ငင၏ ေငေကးေဖာငးပမပမာဏသည ၂၀၁၄ ခ စတင ၆.၆ ရာခင နး င ၂၀၁၅

27 သဟကက၊ 22 January 2014,available from: http://www.mizzimaburmese.com/2013-10-20-16-57-18/item/17862-imf/17862-imf/[accessed 11 September 2014] 28 Myanmar World/ထကသ ငး၊ ပြ ညစေအာင/21 January 2014/available from:http://tinyurl.com/ldnlclr/[accessed 17 August 2014] 29Myanmar World/ထကသ ငး၊ ပြ ညစေအာင/21 January 2014/available from:http://tinyurl.com/ldnlclr/[accessed 17 August 2014]

14

ခ စတင ၆.၉ ရာခင နးခနသာ ရမညဟခန မနးထားေကာငး၊ ပးခေသာ စများတင

ငငတကာေကးမများက ေလျာချ ငခခြ ငးသည ေငေကးေဖာငးပမဖြ စေစသည ဖအား

များက တညငမလာေစရန အေထာကအကဖြ စေစသညအပြ င ပကနကနသတချကများ

အား ေဖြ ေလာေပးခခြ ငး၊ ငငခြ ားေငလ နးက အရငဖြ စေစရန ေဖြ ေလာေပးခြ ငးများ

ေဆာငရကခမေကာငလညး ေငေကးေဖာငးပမ နးက သကေရာကမရေကာငး အာရဖ ဖ း

ေရးဘဏ (ADB) မ ေပြ ာကားချကများအား ေကာက တတငပြ ထားခြ ငးဖြ စပါသည။30

၁၃။ အာဆယအဖဝင ငငများ၏ေငေကးေဖာငးပမ နးများ

ဇယား (၂) - ၂၀၁၄ ခ စအတငး အာဆယအဖ ဝင ငငများ၏ေငေကးေဖာငးပမ နးများ

ငငအမည ေငေကးေဖာငးပမ နး

မြ နမာ ငင ၅.၆၇ ရာခင နး31

မေလးရား ငင ၃.၂၀ ရာခင နး32

အငဒနးရား ငင ၄.၅၃ ရာခင နး33

စငကာပ ငင ၁.၈၀ ရာခင နး34

ဗယကနမ ငင ၄.၉၄ ရာခင နး35

ကေမာဒးယား ငင ၄.၅၅ ရာခင နး36

ထငး ငင ၂.၁၆ ရာခင နး37

ဘ ငး ငင ၀.၂၀ ရာခင နး38

လာအ င ၃.၇၀ ရာခင နး39

ဖလစပင ငင ၄.၉၀ ရာခင နး40

30 မြ နမာသားေကာငး၊ 3 April 2014/available from:http://www.myanmartharkaung.net/2014/04/adb.html/[accessed 25 August 2014] 31 ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ဘ ာ စ အမျ းသားစမကနး (မကမး) 32 Trading Economics/Malaysia Inflation Rate/available from: http://www.tradingeconomics.com/malaysia/inflation-cpi/accessed 22 August 2014] 33Trading Economics/Indonesia Inflation Rate/available from: http://www.tradingeconomics.com/indonesia/inflation-cpi /[accessed 22 August 2014] 34 Trading Economics/Singapore Rate/available from: http://www.tradingeconomics.com/singapore/inflation-cpi/[accessed 22 August 2014] 35 Trading Economics/Vietnam Inflation Rate/available from: http://www.tradingeconomics.com/vietnam/inflation-cpi/[accessed 22 August 2014] 36 Trading Economics/Cambodia Inflation Rate/available from: http://www.tradingeconomics.com/cambodia/inflation-cpi /[accessed 22 August 2014] 37Trading Economics/Thailand Inflation Rate/available from: http://www.tradingeconomics.com/thailand/inflation-cpi/[accessed 22 August 2014] 38 Trading Economics/Brunei Inflation Rate/available from: http://www.tradingeconomics.com/brunei/inflation-cpi/[accessed 22 August 2014] 39Trading Economics/Laos Inflation Rate/available from: http://www.tradingeconomics.com/laos/inflation-cpi/[accessed 22 August 2014] 40 Trading Economics/Philippines Inflation Rate/available from: http://www.tradingeconomics.com/philippines/inflation-cpi/[accessed 22 August 2014]

15 ဇယား (၃) - အခြ ားေသာ ငငများ၏ ပျမးမေငေကးေဖာငးပမ နး င လကရေငေကးေဖာငးပမ နး

ငငအမည ပျမးမေငေကးေဖာငးပမ နး လကရေငေကးေဖာငးပမ နး

ခ စ ရာခင နး ခ စ ရာခင နး

ဂျပန ငင ၁၉၅၈-၂၀၁၄ ၃.၁၆ ၂၀၁၄ ဇနလ ၃.၆၀41

တ တ ငင ၁၉၈၆-၂၀၁၄ ၅.၇၁ ၂၀၁၄ ဇလငလ ၂.၃၀42

အ ယ ငင ၂၀၁၂-၂၀၁၄ ၉.၄၉ ၂၀၁၄ ဇလငလ ၇.၉၆43

သစေတးလျ ငင ၁၉၅၁-၂၀၁၄ ၅.၂၃ ၂၀၁၄ ဒတယ ၃ လပတ ၃.၀၀44

ဂျာမန ငင ၁၉၅၀-၂၀၁၄ ၂.၄၇ ၂၀၁၄ ဇလငလ ၀.၈၅45

41 Trading Economics/Japan Inflation Rate/ available from: http://www.tradingeconomics.com/japan/inflation-cpi/[accessed 16 August 2014] 42 Trading Economics/China Inflation Rate/available from: http://www.tradingeconomics.com/china/inflation-cpi/[accessed 16 August 2014] 43 Trading Economics/India Inflation Rate/available from: http://www.tradingeconomics.com/india/inflation-cpi/[accessed 16 August 2014] 44 Online Trading Revolution/available from: http://www.tradingeconomics.com/australia/inflation-cpi/[accessed 16 August 2014] 45 Invest in Forex trading/available from: http://www.tradingeconomics.com/germany/inflation-cpi/[accessed 16 August 2014]

16

သတပ ရန

ဤသတင အခကအလကသည လတ တ ကယစ လယမ အ ၎င တ၏ လတ တ ဆငရ

တ ဝနမ က ဆ ငရကရ တင အ ထ ကအကပ ရနအတက ဖစပသည။ ပဂလ ရ ဆငရ ကစ

တစစတစခအတက အသ ပရနမဟတပ။ အခန ငတ ပ ည န ကဆ ရသတင ဖစမညဟ သတမတ

မထ သငပ ။ ဤအခကအလကမ အ တရ ဝင သမဟတ ပည ရငဆငရ အက ပ ခကအဖစ

မသတမတသငပ ။ အထ အက ပ ခက သမဟတ သတင အခကအလကမ လအပပက အရည

အ သ ပညမ သ သင လ သည ကမ ကငပည ရင င ဆ တငပငသငပသည။ လတ တ

သ တသနဝန ဆ ငမသည စ တမ တမ တင ပဝင သ အ က င အရ မ င စပလ ၍ လတ တ

ကယစ လယမ ၊ လတ တ ဝနထမ မ င ဆ မမ ပလပ ပ ငပသည။ အမ ပညသ င

ဆ မမ ပလပခင မရပ ။

17