16
Ú tflutningsverðmæti þorsks var á árinu 1981 37 milljarðar á núvirði. 30 árum síðar var útflutningsverð- mætið 120 prósent hærra, í íslenskum krón- um og reiknað til núverandi verðlags, og í bandaríkjadölum talið fór það úr 340 millj- ónum dala í 680, eða tvöfaldaðist. Þetta gerðist þrátt fyrir að fyrra árið hafi þorsk- aflinn verið 460.000 en aðeins 182.000 síð- ara árið. Þegar það er metið sést að raun- verulegt verðmæti hafði fimmfaldast á þrjátíu árum. Gengi krónunnar gagnvart gjaldmiðlum útflutningslanda spilar auðvitað hlutverk í þessari þróun og því er ekki úr vegi að skoða þróun útflutningsverðmætisins nánar í er- lendri mynt. Útflutningsverðmæti þorsksins árið 1981 var um 135 milljónir dala, sem jafn- gildir tæpum 340 milljónum dala á núvirði. Árið 2011 var það svo um 680 milljónir dala á núvirði sem er tvöföldun. Það gildir því einu hvernig á málið er horft, heildaraflinn rýrn- aði um 60% en útflutningsverðmæti a.m.k. tvöfaldaðist. Þannig fór útflutningsverðmæti á hvert kílógramm í lönduðum afla ársins úr 0,7 dollurum í 3,8. En hvað veldur, um hvað munar mest í þeirri þróun sem hefur orðið og skilar íslenskri þjóð margfalt hærra verði nú. „Vissulega eru margir þættir sem við sögu koma, þegar metið er hvað hefur haft mest áhrif í bættri meðferð sjávarafurða og vinnslu þeirra,“ segir Sigurjón Arason, yf- irverkfræðingur hjá Matís, en hann hefur komið við sögu þessara mála í rúmlega þrjá áratugi. Fleira hefur komið til. Framleiðslan er fjöl- breyttari og hráefni annað en flök er talsvert betur nýtt en áður þekktist. Gefum Sigurjóni Arasyni orðið á ný: „Hausun á fiski er eitt af því sem skiptir mestu máli í fiskvinnslu, hvort sem er úti á sjó eða í landi. Hnakkastykkið á fiskinum er dýrasti hluti hans og er nauðsynlegt að sem minnst af því fylgi hausnum.“ Sigurjón held- ur áfram: „Til að byrja með fluttum við fyrst og fremst út heil flök, en síðan var farið að skoða það í þorskinum að flytja út ákveðna flakabita. Með því að sjá hvað markaðurinn vildi og fara að óskum hans kom í ljós að það var hnakkastykkið sem var eftirsóttast. Þá fóru menn að skera hnakkastykkið frá og senda það út ferskt á þá markaði sem best borguðu og miðstykki og sporður fór annað, mest í lausfrystingu. Þetta byrjaði fyrir ein- um 10 árum og var ákveðin bylting, en þau fyrirtæki sem þar hafa náð bestum árangri hafa haft stöðugan aðgang að góðu hráefni. Það skiptir mjög miklu máli.“ 1981 2011 1981 2011 1981 2011 Heildarafli Útflutningsver mæti í ÍSK (núvir i) Útflutningsver mæti í USD (núvir i) 460 ús. tonn 180 ús. tonn 37 milljar ar 82 milljar ar $680 milljónir $340 milljónir úTVEGSBLAðIð Þ J ó N U S T U M I ð I L L S J á V A R ú T V E G S I N S apríl 2013 »3.tölublað »14.árgangur Hver króna varð að fimm Góð aðsókn er núna í Skipstjórnarskólann Flestir efuðust um að veiðarnar gætu gengið Breytingar gerðar á siglingakerfi Eimskipa Sigurjón Arason hlýtur frumherjaviðurkenningu BLAðSíðUR 6-8» »4 »2 »14 »10 Stærstu sjávarútvegs- sýningar í heimi European Seafood exposi- tion og Seafood processing Europe eru haldnar í Brussel dagana 23.-25.apríl næstkom- andi og er þetta í 21.sinn sem íslenskir þjóðarbásar eru skipulagðir í Brussel. Tekist hefur að stórauka útflutningstekjur af þorski á síðustu árum: Útflutningsverðmæti þorsksins árið 1981 var um 135 milljónir dala, sem jafngildir tæpum 340 milljónum dala á núvirði. Árið 2011 var það svo um 680 milljónir dala á núvirði sem er tvöföldun. ÚTFLUTNINGSVERðMæTI HEFUR MARGFALDDAST á 30 áRUM » „Með því að sjá hvað markaðurinn vildi og fara að óskum hans kom í ljós að það var hnakka- stykkið sem var eftirsóttast.“

Útvegsblaðið 3. tbl. 2013

  • Upload
    goggur

  • View
    242

  • Download
    7

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Þjónustumiðill sjávarútvegsins

Citation preview

Page 1: Útvegsblaðið 3. tbl. 2013

Útflutningsverðmæti þorsks var á árinu 1981 37 milljarðar á núvirði. 30 árum síðar var útflutningsverð-

mætið 120 prósent hærra, í íslenskum krón-um og reiknað til núverandi verðlags, og í bandaríkjadölum talið fór það úr 340 millj-ónum dala í 680, eða tvöfaldaðist. Þetta gerðist þrátt fyrir að fyrra árið hafi þorsk-aflinn verið 460.000 en aðeins 182.000 síð-ara árið. Þegar það er metið sést að raun-verulegt verðmæti hafði fimmfaldast á þrjátíu árum.

Gengi krónunnar gagnvart gjaldmiðlum útflutningslanda spilar auðvitað hlutverk í þessari þróun og því er ekki úr vegi að skoða þróun útflutningsverðmætisins nánar í er-lendri mynt. Útflutningsverðmæti þorsksins árið 1981 var um 135 milljónir dala, sem jafn-gildir tæpum 340 milljónum dala á núvirði. Árið 2011 var það svo um 680 milljónir dala á núvirði sem er tvöföldun. Það gildir því einu hvernig á málið er horft, heildaraflinn rýrn-aði um 60% en útflutningsverðmæti a.m.k. tvöfaldaðist. Þannig fór útflutningsverðmæti á hvert kílógramm í lönduðum afla ársins úr 0,7 dollurum í 3,8.

En hvað veldur, um hvað munar mest í þeirri þróun sem hefur orðið og skilar íslenskri þjóð margfalt hærra verði nú.

„Vissulega eru margir þættir sem við sögu koma, þegar metið er hvað hefur haft mest áhrif í bættri meðferð sjávarafurða og vinnslu þeirra,“ segir Sigurjón Arason, yf-irverkfræðingur hjá Matís, en hann hefur komið við sögu þessara mála í rúmlega þrjá áratugi.

Fleira hefur komið til. Framleiðslan er fjöl-breyttari og hráefni annað en flök er talsvert betur nýtt en áður þekktist. Gefum Sigurjóni Arasyni orðið á ný:

„Hausun á fiski er eitt af því sem skiptir mestu máli í fiskvinnslu, hvort sem er úti á sjó eða í landi. Hnakkastykkið á fiskinum er dýrasti hluti hans og er nauðsynlegt að sem minnst af því fylgi hausnum.“ Sigurjón held-

ur áfram: „Til að byrja með fluttum við fyrst og fremst út heil flök, en síðan var farið að skoða það í þorskinum að flytja út ákveðna flakabita. Með því að sjá hvað markaðurinn vildi og fara að óskum hans kom í ljós að það var hnakkastykkið sem var eftirsóttast. Þá fóru menn að skera hnakkastykkið frá og senda það út ferskt á þá markaði sem best borguðu og miðstykki og sporður fór annað,

mest í lausfrystingu. Þetta byrjaði fyrir ein-um 10 árum og var ákveðin bylting, en þau fyrirtæki sem þar hafa náð bestum árangri hafa haft stöðugan aðgang að góðu hráefni. Það skiptir mjög miklu máli.“

1981

2011 19

81

2011

1981

2011

Heildarafli Útflutningsver mæti í ÍSK (núvir i)

Útflutningsver mæti í USD (núvir i)

460 ús. tonn

180 ús. tonn

37 milljar ar

82 milljar ar

$680 milljónir

$340 milljónir

útvegsblaðiðÞ j ó n u s t u m i ð i l l s j á v a r ú t v e g s i n s

a p r í l 2 0 1 3 » 3 . t ö l u b l a ð » 1 4 . á r g a n g u r

Hver króna varð að fimm

Góð aðsókn er núna í Skipstjórnarskólann

Flestir efuðust um að veiðarnar gætu gengið

Breytingar gerðar á siglingakerfi Eimskipa

Sigurjón Arason hlýtur frumherjaviðurkenningu

bl a ðsí ðu r 6-8»

»4 »2 »14 »10

Stærstu sjávarútvegs-sýningar í heimiEuropean Seafood exposi-tion og Seafood processing Europe eru haldnar í Brussel dagana 23.-25.apríl næstkom-andi og er þetta í 21.sinn sem íslenskir þjóðarbásar eru skipulagðir í Brussel.

Tekist hefur að stórauka útflutningstekjur af þorski á síðustu árum:

Útflutningsverðmæti þorsksins árið 1981 var um 135 milljónir dala, sem jafngildir tæpum 340 milljónum dala á núvirði. Árið 2011 var það svo um 680 milljónir dala á núvirði sem er tvöföldun.

Útflutningsverðmæti hefur margfalddast á 30 árum

» „með því að sjá hvað markaðurinn vildi og fara að óskum hans kom í ljós að það var hnakka-stykkið sem var eftirsóttast.“

Page 2: Útvegsblaðið 3. tbl. 2013

2 a p r í l 2 0 1 3 útvegsblaðið

frumkvöðullinn Davíð Freyr Jónsson hefur verið að vinna í veiðum og vinnslu á makríl,

grjótkrabba og bláskel. Davíð Freyr rekur útgerðarfyrirtækið Arctic Seafood í Reykjavík, félagið rekur tvo báta en þ.á.m. krókabátinn Fjólu sem var í fyrra aflahæsti krókabátur landsins á makríl.

,,Árið 2010 gerðum við fyrstu próf-anir á veiðum á makríl og notuðum búnað smíðaðan að norskri fyrir-mynd. Flestir efuðust um að þessar veiðar gætu gengið, bæði að ganga makríls myndi ekki koma nægjanlega nærri landinu og fiskurinn myndi ekki taka króka á þessum árstíma, en við teljum okkur og fleiri hafa fært sönnur á að þetta sé hægt á þessari stærð á bátum en báturinn er 15 tonn. Smábátarnir voru því miður seinir að taka við sér og voru heimildir til þess-ara veiða því sífellt skornar niður, en nú er það sýnt að þetta gengur og þá virðist allt stefna í að bátar streymi til veiða. Við teljum hinsvegar að frumkvöðlar að veiðum almennt eigi áfram eins og verið hefur í gegnum tíðina að njóta einhverrar viðurkenn-ingar eða umbunar fyrir að ryðja brautina, enda er þróunin hjá þeim sem hafa stundað veiðarnar undan-liðin ár búin að vera oft þung. Til stendur að reyna að halda þróunar-starfi með makríl áfram en við höf-um m.a. sótt um styrk með Matís, út-gerðum, vinnslum og söluaðilum til að sérmerkja krókaveiddan íslenskan makríl til að aðskilja hann frá troll-veidda fisknum, enda er gæðamunur á afurðunum mjög mikill” segir Dav-íð Freyr.

Veiðar á grjótkrabba eru ekki al-gengar hér við land. Hvar hafið þið ver-ið að fá hann helst?

,,Hann er einna þéttastur inni í Hvalfirði og það er eina svæðið sem við höfum séð hann í almennilegri

stærð. Hann er helst á frekar grunnu vatni en hitta þarf rétt á slóðina ef eitthvað á að fást. Við höfum kann-að grjótkrabbann síðustu þrjú ár og hafa verið teknar stykkprufur allt upp í Breiðafjörð en við teljum líkegt að Breiðafjörðurinn geti einnig hýst hann vel í framtíðinni. Fræðimenn telja að grjótkrabbinn fari lítið norður fyrir land vegna kuldaskila en hann hefur líkalega borist hingað með kjölvatni flutningaskipa frá Kanada. Okkar rannsóknir benda til að hann lifi góðu lífi í þessu umhverfi. Krabb-inn fjölgar sér ört, er lífseigur og þolir þónokkrar seltu- og hitabreytingar. Við fengum styrk til að stunda þess-ar veiðar í samstarfi við fjölda aðila þ.m.t. Hafrannsóknastofnunina, HÍ og MATÍS. Búið er að prófa ótal teg-undir af beitu og gildrum og farið víð-ar, t.d. upp í Jökuldjúp og verið með

allt að 400 gildrur í sjó í einu. Mark-aður er almennt góður fyrir krabb-ann og fæst ágætis verð fyrir hann enda vinsæll matur. Því miður kom-ast aldrei krabbaveiðar af stað nema hægt sé að koma upp vinnslu.

Við höfum undirbúið veiðar og vinnslu á villtri bláskel í nokkur ár og hófum nýverið veiðar og vinnslu sem virðist ganga ágætlega en skelin er hreinsuð, forsoðin og fryst og hefur fengið frábæra dóma frá okkar helstu matreiðslumönnum. Við erum al-mennt nokkuð ánægðir með hvernig þróunarstarfið hjá okkur gengur, en áframhaldandi þróun hjá okkur er hinsvegar algjörlega háð því hvernig stjórnvöld fara með sýn mál. Virkja þarf að mínu mati frumkvöðlastarf með skýrum relgum fyrir alla. Stjórn-völd þurfa að vinna skipulagðar, líta fram á veginn og hætta að láta standa sig að því að vera alltaf að vinna hlut-ina of seint. Við strendur landsins eru margar tegundir sem eru vannýttar eða jafnvel ekkert nýttar og á meðan krónan vinnur með okkur er nauð-synlegt fyrir menn að nýta tækifærið, eftir að hún fer að styrkjast höfum við gert okkur alla þróun erfiðari fyrir” segir Davíð Freyr.

Krókaveiðar á makríl og veiðar á grjótkrabba í gildrur lofa góðu:

Efuðust um veiðarnar

staðan í afla einstakra tegunda innan kvótans:

»ufsin aflamark: 43.040n afli t/ aflamarks: 26.916

»karfin aflamark: 45.189n afli t/ aflamarks: 31.729

»Þorskurn aflamark: 162.931n afli t/ aflamarks: 121.033

»Ýsan aflamark: 31.000n afli t/ aflamarks: 23.564

74.3%

62.5%

76%

70.2%

Útgefandi: Goggur ehf., Grandagarði 16 101 Reykjavík. Sími 445 9000. Útgáfustjórar: Hildur Sif Kristborgardóttir ábyrgðarmaður og Sædís Eva Birgisdóttir.

Vefsíður: utvegsbladid.is / goggur.is. Tölvupóstur: [email protected]. Prentun: Landsprent.GoGGurú t G á f u f é l a G

Húsi SjávarklasansGrandagarði 16Sími 568 50 80

Farsími 898 66 77 [email protected]

www.polardoors.com

Júpíter hwvænghlerar

» davíð freyr Jónsson. að baki hans sést í bátinn sem hann notar, fjólu.

Við strendur landsins eru margar tegundir sem eru vannýttar.

Davíð Freyr Jónsson,útgerðarstjóri Arctic Seafood.

Page 3: Útvegsblaðið 3. tbl. 2013

TromsöNoregur

ÁrósarDanmörk

ImminghamEngland

BergenNoregur

MaaloyNoregur

ÁlasundNoregur

HammerfestNoregur

Båts�ordNoregur

MurmanskRússland

KirkenesNoregur

StavangerNoregur

HamborgÞýskaland

ROTTERDAMHolland

VelsenHolland

GrimsbyEngland

NuukGrænland

ArgentiaNýfundnaland

HalifaxNova Scotia

PortlandMaine, Bandaríkin

St. AnthonyNýfundnaland

BostonMA, Bandaríkin

SortlandNoregur

HelsingjaborgSvíþjóð

SwinoujsciePólland

FredrikstadNoregur

KlakksvíkFæreyjar

ÞÓRSHÖFNFæreyjar

Norð�örðurÍsland

HúsavíkÍsland

AberdeenSkotland

Reyðar�örðurÍsland

VágurFæreyjar

VestmannaeyjarÍsland

REYKJAVÍKÍsland

SauðárkrókurÍsland

AkureyriÍsland

Grundar�örðurÍsland

Ísa�örðurÍsland

BíldudalurÍslandGrundartangi

Ísland

nýtt leiðakerfi eimskips– með strandsiglingum við Ísland í beinni tengingu við Evrópu

Vikulegar strandsiglingar með beinni tengingu við Færeyjar, Bretland og meginland Evrópu.

Siglt með ferskan fisk vikulega frá Íslandi og Færeyjum

Aukin þjónusta við olíuiðnaðinn með siglingum til og frá Skotlandi

Tíðari ferðir og styttri siglingartími til og frá Bandaríkjunum.

Ný höfn í Bandaríkjunum, Portland, Maine

Möguleg viðkoma á Ísafirði og Akureyri á leiðinni frá Noregi

Ný viðkoma í Vágur í Færeyjum og Hamborg í Þýskalandi

Korngarðar 2 | 104 Reykjavík | 525 7000 | www.eimskip.is

FÍT

ON

/ S

ÍA

brún leiðRússland, Noregur, Holland, England, Skotland, Noregur

mögulegar norðurheimskauts leiðir

möguleg viðkoma / árstíðabundnar siglingar

græn leiðNoregur, Ísland, Nýfundnaland, Nova Scotia, Bandaríkin, Nýfundnaland, Ísland

blá leiðÍsland, Færeyjar, Holland, Pólland, Svíþjóð, Noregur, Danmörk, Færeyjar, Ísland

rauð leiðÍsland, Færeyjar, Skotland, Holland, Ísland

viðkomur

tengihöfn

stórtengihöfn

gul leiðÍsland, Færeyjar, England, Holland, Þýskaland, England, Ísland

Page 4: Útvegsblaðið 3. tbl. 2013

4 a p r í l 2 0 1 3 útvegsblaðið

MAKING MODERN LIVING POSSIBLE

Danfoss hf. • Skútuvogi 6 • 104 Reykjavík • Sími: 510 4100 • veffang: www.danfoss.is

Stjórn og gæslubúnaðurtil notkunar á sjó og landi

Í nærri 70 ár hefur Danfoss framleitt breiða línu af stjórn-

og gæslubúnaði og byggir því á mikilli reynslu í þróun og

framleiðslu á iðnaðarstýringum eins og hita- og þrýstinemum,

hita-og þrýstistillum, hita- og þrýstiliðum, spólurofum,

spólulokum og fl.

um 100 nemendur í dagskóla Skipstjórnarskólans:

Sækja í full réttindi

Hb grandi hlýtur verðlaun„HB Grandi er í fararbroddi íslenskra sjávarútvegsfyrirtækja og er fyrirtækinu veitt verðlaunin fyrir leiðandi starf í veiðum, vinnslu og markaðssetningu á íslensku sjávarfangi. Mikil fagmennska ein-kennir fyrirtækið, starfsmenn og stjórnendur,“ sagði Friðrik Pálsson formaður úthlutunarnefndar og stjórnar Íslandsstofu þegar HB Granda var veitt útflutningsverðlaun forseta Íslands. Það var Vil-hjálmur Vilhjálmsson forstjóri HB Granda sem veitti verðlaununum viðtöku fyrir hönd fyrirtækisins.

Í núverandi mynd er HB Grandi ekki gamalt fyrirtæki, en saga þeirra fyrirtækja sem hafa sameinað krafta sína innan HB Granda spannar yfir 100 ára sögu og endurspeglar þá miklu þróun sem hefur orðið innan þessarar mikilvægustu atvinnugreinar landsmanna.

HB Grandi varð til við sameiningu Granda í Reykjavík og Har-aldar Böðvarssonar á Akranesi í ársbyrjun 2004 og í október sama ár sameinuðust Tangi á Vopnafirði og Svanur Re félaginu undir merkjum HB Granda. Þar á undan höfðu stórútgerðirnar Bæjarút-gerð Reykjavíkur, Ísbjörninn og Hraðfrystistöðin í Reykjavík sam-einast í Granda hf. ásamt Hraðfrystihúsi Stokkseyrar og Faxamjöli, en inn í Harald Böðvarsson hf. höfðu runnið nokkur fyrirtæki á Akranesi svo sem Heimaskagi, Krossvík og Síldar- og fiskimjölsverk-smiðjan ásamt Miðnesi hf. í Sandgerði. Þetta voru stór félög á þess tíma mælikvarða. Þessi sameiningarsaga segir mikið um þá þróun sem verið hefur í gangi síðustu áratugi.

Gott samstarf á milli markaðsdeildar, veiðiskipa og framleiðslu-deilda félagsins er ein af ástæðum þess góða árangurs sem náðst hefur við sölu afurða félagsins og þeirrar velgengni sem félagið nýtur á mörkuðum. Allir 800 starfsmenn félagsins til sjós og lands eru með þessu samstarfi virkir þátttakendur í markaðsstarfi þess.

Tekjur HB Granda á síðasta ári voru tæpar 32 milljarðar króna og eigið fé um 29 milljarðar króna og starfsmenn eins og áður sagði um 800. HB Grandi ber því nafn með rentu og er í sannleika sagt stórt – grand – fyrirtæki.“

Tilgangurinn með veitingu útflutningsverðlaunanna er að vekja athygli á þjóðhagslegu mikilvægi gjaldeyrisöflunar og alþjóðlegra viðskipta og heiðra þá sem hafa náð sérstaklega góðum árangri í sölu og markaðssetningu á íslenskum vörum og þjónustu erlendis.

Útflutningsverðlaunin eru nú veitt í 25. sinn en þau voru fyrst veitt árið 1989. Meðal annarra fyrirtækja er hlotið hafa verðlaunin í gegnum tíðina eru Lýsi, 3X-stál, Samherji, Sæplast, Guðmundur Jónasson, og Marel og á síðasta ári hlutu Trefjar verðlaunin. skipstjórnarskólinn er einn

10 faglega sjálfstæða undir-skóla innan Tækniskólans

sem er eins konar regnhlífasamtök þessara skóla. Tækniskólinn var stofnaður árið 2008 þegar Iðnskól-inn í Reykjavík og Fjöltækniskólinn sameinuðust. Skólinn er stærsti framhaldskóli landsins og byggir á langri og merkri sögu sem tengist atvinnulífi landsins á marga vegu. Skipstjórnarnámið skiptist í fimm réttindastig sem hvert um sig gefur i réttindi til starfa um borð í skip-um af mismunandi stærð og gerð. Réttindastig A, B og C varða störf

á fiskiskipum og öðrum skipum og miðast réttindi A og B við lengd. Réttindastig D veitir ótakmörkuð réttindi á öll skip, nema varðskip. Réttindastig E er fyrir skipherra á varðskipum. Öll réttindi nást að fullnægðum skilyrðum um sigl-ingatíma og starfsþjálfun.

Vilbergur Magni Óskarsson, skólastjóri Skipstjórnarskólans, segir að aðsókn að skólanum hafi verið nokkuð góð undanfarin ár, ár-lega sæki milli 30 og 40 manns um nám við skólann og þegar opnað var fyrir umsóknir nýverið bárust strax um 20 umsóknir. Skólastjóri

segir þess fullviss að skólinn verði fullsetinn á næsta vetri, eða um 100 nemendur og segir hann áhrif efna-hagskreppunnar eiga þar einhvern þátt, þ.e. við minnkandi atvinnu-framboð leiti menn fyrir sér um örugga atvinnu. Nokkur fjöldi nem-endanna er árlega í dreifinámi, þ.e. fjarnámi, en þeir nemendur koma í skólann 2 – 3 daga í mánuði. Vil-berg Magni segir að dreifinám geti hentað vel þeim sem eiga ekki gott með að dvelja fjarri heimilinu lang-dvölum vegna fjölskylduaðstæðna.

,,Því miður eru afar fáar kon-ur hér við nám, eru í dag aðeins 3

» vilhjálmur vilhjálmsson forstjóri hB granda tekur við viður-kenningunni úr hendi for-seta íslands, ólafs ragnars grímssonar.

» vilbergur magni óskarsson, skólastjóri skipstjórnarskólans.

Page 5: Útvegsblaðið 3. tbl. 2013

DATA

Sérhannaður til gagnaflutninga

frá trollsónar upp í brú

Léttur gagnaflutningakapall fyrir togveiðar

Dynex Data kapallinn var fyrst tekinn í notkun 2011 í flaggskipi Færeyinga Þrándi í Götu.

Dynex Data kapallinn hefur verið í notkun á fjölveiði- skipinu Guðmundur VE 29 frá 2011 og er skipið að hefja þriðju makrílvertíðina með sama kapalinn frá upphafi.

„Dynex Data er frábær vara og við uppsjávar-veiðar helst kapallinn fyrir ofan hafflötinn þar til nokkrir metrar eru í sónarinn – og truflar því ekki veiðarnar. Myndin á skjánum er svo bæði skýr og góð.“

„Myndin af trollopinu er skýr og á yfirborðsveiðum er Dynex Data kapallinn tær snilld“

Dynex Data

var valin besta framleiðslunýjungin

á Íslensku sjávarútvegs-sýningunni

2011

Frits Thomsen skipstjóri

Sturla Einarsson skipstjóri

útvegsblaðið m a r S 2 0 1 3 5

talsins, en mættu vera fleiri,” segir skólastjóri. ,,Samlegðaráhrif þess að reka þennan skóla sem hluta af Tækniskólanum eru umtalsverð. Farmannapróf hefur í dag ígildi stúdentsprófs og svo er auðveldara fyrir nemendur að fara milli skól-anna innan Tækniskólans, sýnist þeim svo. Því miður hefur endur-nýjun tæknibúnaðar ekki verið sem skildi, en það dregur ekki úr aðsókninni. Í vor útskrifast milli 20 og 30 skipstjórnarnemar og margir þeirra fara beint á sjó, flestir á fiskiskip. Vorið 2012 útskrifuðust 20 nemendur úr varðskipadeild-inni. Það hefur engin könnun verið gerð á þörfinni fyrir skipstjórnar-menn, en í dag taka flestir einnig farmannaprófið auk fiskimanna-prófsins sem er viðbótarnám upp á eina önn. Það gefur viðkomandi-meiri réttindi erlendis en um allan heim vantar skipstjórnarmenn,” segir Vilbergur Magni Óskarsson skólastjóri.

Farmannapróf hefur í dag ígildi stúdentsprófs og svo er auðveldara fyrir nemendur að fara milli skólanna innan Tækniskólans, sýnist þeim svo.

vilbergur Magni Óskarsson,skólastjóri Skipstjórnarskólans.

Page 6: Útvegsblaðið 3. tbl. 2013

6 a p r í l 2 0 1 3 útvegsblaðið

Traust þekking ehf. að Lækjarkoti við Borgarnes er fyrirtæki þar sem hugvit og hönnun er í hávegum höfð við gerð fiskvinnsluvéla undir vörumerkinu ,,Traust Know How.” Hjá Traust þekkingu eru hannaðar vélar fyrir vinnslu á ferskfisk, saltfisk, skelfisk, fiskþurrkun, loðnuhrognavinnslu og fleira. Fyrirtækið hefur þjónað matvælamark-aðnum í yfir 30 ár með góðum árangri. Í Lækjarkoti er smiðja þar sem allar vélar eru framleiddar. Nefna má að boðið er upp á sprautusölt-unarvélar og saltdreifikerfi, hrognaskiljur, flæðilínur, flokkunarvélar, skreiðarpressur og margt fleira.

Traust Þekking ehf. var að gangsetja ný tæki á Spáni í desember-mánuði sl. en þessar nýju vélar eru notaðar til þess að sprauta pækli eða ,,fiski í fisk,” hvort sem er til framleiðslu á ferskum eða söltuðum fiski. Þar á meðal er nýja TR-850 Injector sprautuvélin, Easy Brine mixing system, sjálfvirkur pækilblöndunarbúnaður, Easy Chiller pækilkælir, Easy Mincer marningsvél sem tekur fisk afskurð og beinagarða og pressar fiskinn frá roði og beinagarði. Þetta skilar góðum fiskmarningi. Easy Flaker er fiskblokkarhefill sem tekur blokk af frosnum marning og heflar hana niður.

Easy-Inject “Fish in Fish” auðsprautun tekur fiskflögurnar og hakkar þær niður í öragnir (fisk protein) sem er síðan sprautað inn í ferskan fisk með pækli og bætir bragð afurðarinnar en heldur gæð-unum. Eggjahvítuefnið samlagast fiskinum og lekur ekki út úr honum og hefur fiskurinn sömu áferð og fyrir sprautun. Þessi aðferð er einnig notuð við saltfiskframleiðslu. Þetta tæki er það fyrsta, sinnar teg-undar, sem fundið er upp og þróað hér á landi. Tækin eru öll einföld í notkun og auðveld í þrifum.

Það nýjasta frá Traust er Easy Portioner skurðarvél, Easy Compact Grader lítill flokkari, Fresh Product Grader ferskfiskflokkari, Salt Fish Grader saltfiskflokkari, Easy Grader Pelagic channel grader heil-fiskflokkari, Easy Weight Batcher samvalsflokkari, Easy Defrosting System uppþíðingarkar eða snigill og hreinsibúnaður fyrir frárennsli. Traust Know How Ltd. hefur þróað og framleitt fiskvinnsluvélar í meira en 30 ár og er eitt af frumkvöðlum hér á landi í þróun á fisk-framleiðsluvélum. Traust Know How tekur þátt í sjávarútvegssýning-unni í Brussel í byggingu 4, bás 6127-7.

sjávarút v egss ý ningin í brussel

Á fjórða tugíslenskra fyrirtækjaÍslandsstofa annast skipulagningu á þátttöku íslenskra fyrirtækja á þjóðarbás Íslands á sjávarútvegssýningunum European Seafood Exposition og Seafood Processing Europe sem haldnar verða í Brussel dagana 23. – 25. apríl nk. ESE og SPE eru stærstu sjávarút-vegssýningar í heimi og er þetta í 21. sinn sem íslenskir þjóðarbásar eru skipulagðir í Brussel. Meðal sjávarútvegsfyrir-tækja er almennt litið á sýningarn-ar í Brussel sem þær mikilvæg-ustu til að kynna vörur og þjónustu fyrir sjávarútveg. Því er óhætt að segja að flest lykil-fólk í sjávarútvegi í heiminum sé þar samankomið. Hlutverk Íslandsstofu hefur fyrst og fremst verið sjá um skipulagn-ingu og uppsetningu á sýningaraðstöðu íslensku fyrirtækjanna og sjá til þess að þarfir þeirra varðandi vinnuaðstöðu séu upp-fylltar þannig að þau geta einbeitt sér að sölu- og markaðstarfs-semi. Á síðustu árum hefur Íslandsstofa einnig séð um kynningu á Iceland Responsible Fisheries (IRF) sem er markaðsverkefni í sölu á sjávarafurðum. Áhersla er lögð á að kynna ávinning kaupenda og dreifingaraðila íslenskra sjávarafurða á að taka þátt í verkefninu og kynna íslenskar sjávarafurðir á erlendum mörkuðum undir upp-runamerki IRF og ábyrgar fiskveiðar.

Þau fyrirtæki sem kynna sjávarafurðir í Brussel, á ESE sýning-unni í höll 6 eru Ögurvík, HB Grandi, Íslenska umboðsalan, Menja, Visir, Tríton, Félag atvinnurekenda, Iceland Pelagic, Matorka, VSV, Novo Food, Golden Seafood og ORA. Einnig eru Íslandsbanki, Markó Partners, Íslandsstofa og Iceland Responsible Fisheries með kynningu á ESE.

Á SPE sýningunni í höll 4, þar sem kynnt er tækni og þjónusta við sjávarútveg, eru Samskip, 3X Technology, Valka, Optimar Iceland, Eimskip, Skaginn, Frost, Borgarplast, Traust, Icelandair Cargo, Tornet, Maintsoft, Wise lausnir (áður Maritech), Goggur, Trackwell, Hampiðjan Íslandsstofa og Iceland Responsible Fisheries.

Fer með landsliðið með mér„Þetta er í annað sinn sem við erum í Brussel. Í fyrra gekk mjög vel og ég geri ráð fyrir að sýningin í ár gagnist okkur ekki síður. Ég leyfi mér reyndar að vona að árangurinn verði umtalsvert meiri. Fyrir því liggja aðallega tvær ástæður,“ segir Hildur Sif Kristborgar-

dóttir, útgáfustjóri hjá Goggi, sem gefur meðal annars út Útvegsblaðið og IFIM, eða Icelandic Fishing Industry Magazine.

Hildur Sif nefndi tvær ástæður fyrir að hún gerir ráð fyrir meiri árangri að sýning-unni í ár en í fyrra. Önnur er sú að reynslan af sýningunni í fyrra gerir alla vinnu markviss-ari nú en þá. Og hin ástæðan er: „Blaðið okkar IFIM, Icelandic Fishing Industry Magazine, hefur stækkað og styrkst. Nú er það stærra en í fyrra og augu margra eru að opnast fyrir

áhrifamætti blaðsins. Það er ekki einungis prentað, heldur fer það til þúsunda viðskiptavina íslensks sjávarútvegs um allan heim. Raf-ræna útgáfan er okkur nauðsynleg og afl hennar er ótvírætt. Það er sama hvað skoðun við höfum eða hver hagsmunirnir eru, IFIM er fyrir okkur öll. Í góðlátlegu gríni köllum við blaðið landsliðið okkar, það halda allir Íslendingar með landsliðinu. Aðrar þjóðir hafa oft sameinast í kynningarmálum.

Hún fagnar þeirri auknu eftirtekt sem blaðið fær. „Hjá Goggi starfar fagfólk og við leggjum okkur fram um að framleiða sem besta vöru, sem best blöð. Okkur finnst það hafa tekist. Auk IFIM og Útvegsblaðsins gefum við út Ferðablaðið, Iðnaðarblaðið, Volg og 50 plús. Að auki önnumst við útgáfu þriggja blaða fyrir aðra, það eru Brimfaxi fyrir Landssamband smábátaeigenda, Tímarit VM fyrir Félag vélstjóra og málmtæknimanna og Laufblaðið fyrir Félag flogaveikra.“

Goggur verður á bás með Maritech og Trackwell. Þar kynnir fyrirtækið IFIM og Útvegsblaðið.

vinnslustöðin í vestmannaeyjum í fyrsta sinn með sýningarbás:

Kynna alla framleiðslunav innslustöðin er einn stærsti

vinnustaður Vestmanna-eyja og því einn af burðar-

ásum samfélagsins þar. Fastráðnir starfsmenn til sjós og lands eru yfir 200 talsins og fjöldi fólks starfar til viðbótar hjá fyrirtækinu tíma-bundið. Sátt og virðing fyrir sjáv-arauðlindunum og nýtingu þeirra er forsenda þess að Vinnslustöðin þrífist og geti gagnast samfélagi sínu. Vinnslustöðin er aðili að yfir-lýsingu um ábyrgar fiskveiðar og hefur starfað í samræmi við hana.

Gunnar Aðalbjörnsson, umbóta- og gæðastjóri Vinnslustöðvarinnar (VSV) segir að fyrirtækið taki nú í fyrsta skipti þátt í sjávarútvegssýn-ingunni í Brussel með sérstakan sýningarbás en fulltrúar VSV hafi margoft sótt sýninguna á undan-förnum árum. Í ár verður lögð sér-

stök áhersla á að kynna afurðir fyr-irtækisins sem er mikil flóra, gefin verður út vörulisti og kynningar-efni um fyrirtækið þar sem fram-leiðslan verður kynnt.

,,Við munum leggja áherslu á kynna allar okkar afurðir, saltfisk, humar, ferskan og frosinn, bolfisk og uppsjávarfisk, síld, loðnu, loðnu-hrogn. Kolmunna og makríl sem er stór hluti af starfsemi VSV í dag. Verð á sjávarafurðum hefur síðustu misseri farið lækkandi, ekki síst í Suður-Evrópu, vegna efnahags-

þrenginga í mörgum Evrópulönd-um þannig að við höfum þurft að sæta um 20% til 30% verðlækkun síðasta hálfa annað ár, nokkuð þó misjafnt eftir tegundum. Veru-legar auknar veiðar Norðmanna og Rússa í Barentshafi á þorski hafa haft sín áhrif á eftirspurn og verði á þorskafurðum frá Íslandi,“ segir Gunnar Aðalbjörnsson.

Vinnslustöðin er með eigið sölu-fyrirtæki sem nefnist ,,About fish“, og sér að að mestu leyti um sölu á afurðum fyrirtækisins.

smíðuðu fullkomna hörpuskelsverksmiðju

» traust Þekking hefur verið að smíða fullkomna hörpuskelsverksmiðju í stóran rússneskan togara sem stundar hörpuskelveiðar á kúrileyjum sunnan kamchatka.

Verulegar auknar veiðar Norðmanna og Rússa í Barentshafi á þorski hafa haft sín áhrif á eftirspurn og verði á þorskafurðum frá Íslandi.

gunnar aðalbjörnsson,umbóta og gæðastjóri VSV.

» humarvinnsla í vinnslustöðinni. fulltrúar vsv taka í fyrsta skipti þátt í sjávarútvegssýningunni í Brussel.

Page 7: Útvegsblaðið 3. tbl. 2013

- snjallar lausnir

nýtt nafn

Wise nafnið hefur verið notað um árabil á mörgum af okkar lausnum.

Með breytingunni erum við fyrst og fremst að styrkja vörumerkið Wise og samræma markaðsstefnu okkar.

Við hlökkum til ánægjulegs samstarfs.

Maritech hefur nú breytt nafni sínu í Wise

Gold Enterprise Resource PlanningSilver Independent Software Vendor (ISV)

TM

Wise lausnir ehf.Borgartún 26, 105 Reykjavík » Hafnarstræti 102, 600 Akureyrisími: 545 3200 » [email protected] » www.wise.is

Page 8: Útvegsblaðið 3. tbl. 2013

sífellt eru gerðar meiri kröfur til skipstjórnarmanna um skráningar gagna um borð í

fiskiskipum. Skráningar geta verið tímafrekar og oft þarf jafnvel að skrá sömu upplýsingarnar á mörgum mismunandi stöðum. Mikil ávinn-ingur felst í því að halda utan um slíkar skráningar í einu kerfi fyrir skipstjóra, útgerð, vinnslu, sölu og fiskveiðiyfirvöld. Það er síðan mögu-leiki á að samtengja gögnin við upp-lýsingar frá öðrum kerfum um borð. Með þessu móti fækkar tvískráning-um, verðmæti upplýsinganna verður meira og þær verða aðgengilegri öll-um hagsmunaðilum.

Skipstjóri getur skipulagt veiðar og vinnslu með tilliti til afurðaverð-mæta og framleiðni, ásamt því að halda utan um sögu fyrri veiðiferða.

Í kerfinu er m.a. hægt að skoða veiði-slóðir, afla og verðmæti eftir mis-munandi tímabilum og ýmsum um-hverfisþáttum.

Útgerðaraðilar fá gögnin sjálf-krafa send jafnóðum og geta því skipulagt áframhaldandi vinnslu og sölu afurða jafnóðum og aflinn er veiddur. Auk þess safnast upp þekking sem getur nýst fyrirtækinu seinna meir við veiðar og skipulag vinnslu.

Viðskiptavinir geta einnig notið góðs af því að haldið er utan um rekj-anleika afurða í landi og býður kerfið upp á möguleika fyrir viðskiptavini eða endursöluaðila að fá upplýsingar um uppruna og staðfestingu á sjálf-bærni vörunnar.

Einnig skilar kerfið þeim upplýs-ingum sem krafist er af fiskveiðiyfir-

völdum, bæði við eftirlit og fyrir vís-indarannsóknir.

Þeir viðskiptavinir sem hafa inn-leitt kerfið að fullu hafa séð mikla hagræðingu við aukna yfirsýn og samtengingu upplýsinga. Í kerfinu er m.a. hægt meta afkomu og verðmæti og nýtist kerfið öllum helstu lykil-starfsmönnum fyrirtækisins, eins og framleiðslustjóra, markaðsstjóra, gæðastjóra, forstjóra og fleirum.

Það er vaxandi eftirspurn frá markaði sjávarafurða um meiri upp-lýsingar um mat á sótspori og sjálf-bærni. Því eru mörg útgerðarfyrir-tæki farin að reyna að mæta þessum kröfum. Eitt dæmi um hagnýtingu kerfisins er tenging afurðaskráninga um borð við límmiðaprentun, þar sem hægt er að senda upplýsingar á límmiða, eins og QR kóða sem hægt

er að nota við að rekja afurðina allt til þess hvar og hvenær hún var veidd.

„Lykilatriðið í þróun kerfisins er samstarf við skipstjórnarmenn út-gerðastjóra og aðra fagaðila. Kerfin tengja framleiðsluferli fiskiskipa og

útgerðar í heilstætt kerfi og þarf því ákveðna áræðni og framtíðarsýn til að innleiða nýja verkferla fyrir allt fyrirtækið svo kerfin séu nýtt sem best. Þau útgerðarfyrirtæki sem hafa tekið fyrstu skrefin í þessu sjá strax mikinn ávinning og framtíðar-tækifæri. Við höfum verið að kynna þessar lausnir á helstu sjávarútvegs-sýningum og er okkur oftast vel tekið. Nú næst er það sjávarútvegssýningin í Brussel þar sem við erum spenntir að fá að kynna helstu nýjungar fyrir greininni. Ég tel sjálfur að þau fyrir-tæki sem innleiða slíkar lausnir séu þau sem hafa sterka framtíðarsýn og sjá þróunina verða á þá leið að útgerðir verði matvæla- og sjávarút-vegsfyrirtæki með umhverfishugsun að leiðarljósi,“ sagði Jón Ingi Björns-son framkvæmdastjóri Trackwell.

8 m a r S 2 0 1 3 útvegsblaðið

afla- og afurðaskráningarkerfi trackwell breytir upplýsingum um veiðar í þekkingarverðmæti útgerða:

Gerir rekjanleika mögulegan

» Jón ingi Björnsson, framkvæmdastjóri trackwell ásamt kolbeini gunnarssyni sviðsstjóra sjávarútvegslausna og láru Janusdóttur markaðsstjóra

sjávarút v egss ý ningin í brussel

Útgerðaraðilar fá gögnin sjálfkrafa send jafnóðum og geta því skipulagt áframhaldandi vinnslu og sölu afurða jafnóðum og aflinn er veiddur.

Jón ingi björnsson,framkvæmdastjóri Trackwell.

Triton er útfutningsfyriræki sjávarafurða sem hefur m.a. sérhæft sig í útflutningi á grásleppuhvelju til Kína. Á sjávarútvegs-sýningunni í Brussel mun fyrirtækið kynna sínar hefðbundnu útflutningsvörur í lag-meti, s.s. niðursoðna þorsklifur sem Tri-ton framleiðir í verksmiðjunni Akraborg á Akranesi, grásleppuhrogn og svo gráslepp-una sem vakin verður sérstök athygli á sýn-ingardagana, en hún er öll seld heil, bæði söltuð og niðurlögð. Einnig er mikil áhersla lögð á sölu á frystum og unnum loðnu-hrognum. Þátttakan er ekki síst hugsuð til þess að viðskiptavinirnir hafi góðan aðgang að fyrirtækinu og þeir sjái og þekki þá sem eru á bak við símtölin við Triton. Gegnum sýninguna í Brussel hefur Trtion náð nýj-

um viðskiptasamböndum, ekki endilega á sýningunni sjálfri heldur fljótlega í kjölfar hennar. Þar koma kínverskir viðskiptavinir stöðugt sterkar inn. Triton hefur tekið þátt í sýningunni frá upphafi, eða í 21 ár.

Aukning hefur orðið í vinnslu á lifur hér-lendis enda orðin skylda að koma með hana að landi. Um 5% af þorskinum er lifur og miðað við 210 þúsund tonna þorskvóta ætti þetta að vera allt að 11 þúsund tonn. Um 40% af þeirri lifur sem berst að landi er unnin hjá Akraborg. Miðað við að kg seljist á 90 kr er um allt að milljarð að ræða í heild-arverðmæti.

Í fyrra var fyrsta árið sem skylt var að koma með grásleppuna í land og seldist hún öll. Þeir Örn Erlendsson og Ormur

Arnarson hjá Triton segja að nokkuð vel horfi með sölu á grásleppu í ár, en stöðugt fleiri hafi farið inn á þennan markað eftir að sýnt var að þessi vara væri auðseljan-leg og búast mætti við auknu framboði af grásleppuhveljunni. Verulegur afturkipp-ur kom í fyrra í sölu á grásleppuhrognum þegar verð fór mjög hátt, og því fóru kaup-endur að leita annað til að fá grásleppu-hrogn á lægra verði. Framboð frá Græn-landi hefur farið vaxandi. Veiðin hefur verið góð hér við land, veiðistaðir hins vegar færri en færri bátar hafa byrjað veiði. Alls hafa 165 bátar hafið grásleppuveiðar á móti 249 á sama tíma í fyrra. Ágæt veiði hefur verið fyrir norðan og austan en með tregara móti í Faxaflóa og Breiðafirði. Fyr-

ir skömmu var búið að landa grásleppu sem jafngildir um 2.200 tunnum af hrognum. Borið saman við síðustu vertíð er það að-eins helmingur þess sem þá var.

Hafa sérhæft sig í útflutningi á grásleppuhvelju til Kína

» Örn erlendsson t.v. og Ormur arnarson hjá triton.

Page 9: Útvegsblaðið 3. tbl. 2013

ÖRYGGISVÖRUR IÐNAÐARMANNSINSOG VERKTAKANS FULL BÚÐ AF ÖRYGGIS- OG REKSTRARVÖRUM.

KÍKTU Í KEMI BÚÐINA OG SKOÐAÐU ÚRVALIÐ!

Kemi • Tunguhálsi 10, 110 Reykjavík • www.kemi.is • Sími: 544 5466Opið: Mánudag - fimmtudags: Frá kl. 8.00-17.30. Föstudaga: Frá kl. 8.00-17.00.

Page 10: Útvegsblaðið 3. tbl. 2013

10 a p r í l 2 0 1 3 útvegsblaðið

„Við erum er ung þjóð með breiða menntun. Hér hefur verið árangursrík stýring veið-anna með samtengingu veiða og vinnslu . Reynsla okkar síðustu 100 ár er að búa til undirstöðuatvinnugrein heillar þjóðar úr sjálfþurftarsókn á árabátum. Ég tel reyndar að staða okkar til að klára þetta metnaðar-fulla verkefni í dag og næstu áratugi sé miklum mun betri en sú staða sem forfeður okkar stóðu frammi fyrir í upphafi sinnar uppbyggingar,“ segir Pétur H. Pálsson, framkvæmdastjóri Vísis hf. í Grindavík, þegar hann talar um hversu mikið hefur áunnist í að auka verð-mæti þess fiskjar sem við drögum á land. Pétur hefur farið fyrir þeim sem vilja meira, auka verðmætin enn.

„Ég trúi því að fái öll tækifærin að líta dagsins ljós munum við endurtaka leikinn frá 1981 á næstu 20 árum og tvöfalda verðmæti þess afla sem við veiðum

í dag ásamt stórauknum útflutningi á fram-leiðslutækjunum sem vinna munu verkin,“ segir Pétur H. Pálsson um þessar niðurstöður að tækifærin liggi í úrvinnslu á „seinni helm-ingi“ þorsksins, því sem ekki sé matur heldur náttúruleg líffræðileg efni sem fiskurinn noti til að lifa af í sjónum.

En árangur liðinna ára kom ekki að sjálfum sér. „Þeir voru að margir hverjir blankir út-vegsbændur með snæri og árabáta. Þó að við horfum bara 30 ár til baka er þekkingin miklu

meiri nú en þá og skipulagið allt annað og betra. Við höfum oft þurft að byggja upp heilan flota og fjár-festa í stáli og steypu en munurinn nú og þá er að nú er stærsti hluti þessarar sóknar byggður á þekkingu mannaflsins, sem sé, hinu vel menntaða unga fólki sem bíður eftir tækifærum til að skapa landi og þjóð ný auðævi,“ sagði Pétur Pálsson.

Hjallahraun 2220 Hafnarfjörðurs. 562 3833www.Asaa.is - [email protected]

Bjóðum gott úrval afvökvakrönum fráTMP hydraulic A/S.www.tmphydraulik.dk

TMP báta og hafnarkranar pétur H. pálsson hjá Vísi í Grindavík:

endurtökum leikinn

»Pétur h. Pálsson.

sigurjón Arason prófessor og yfirverkfræðingur hjá Matís hlýtur sérstaka viðurkenn-

ingu Íslenska sjávarklasans fyrir framlag hans til aukinnar verð-mætasköpunar í íslenskum sjávar-útvegi.

Sigurjón hefur haft forystu um ýmsar rannsóknir og þróun í vinnslu sjávarafurða undanfarna þrjá áratugi og hefur haft for-ystu um margháttaðar framfarir í vinnslu sem skilað hafa veruleg-um ábata fyrir íslenskt þjóðarbú. Þá hefur Sigurjón þjálfað og kennt þúsundunum einstaklinga í sjávar-útvegi og áframvinnslu m.a. á vett-vangi Háskóla Íslands og Háskól-ans á Akureyri.

Á undanförnum áratugum hefur orðið gríðarleg verðmætaaukning í íslenskum sjávarútvegi þrátt fyr-ir minnkandi aflaheimildir. Sam-kvæmt athugun Íslenska sjávar-klasans á verðmætaaukningu í sjávarútvegi kemur í ljós að þrátt fyrir að afli útgerða hafi minnkað úr 460.000 tonnum í 180.000 tonn milli áranna 1981 og 2011, tvöfald-aðist útflutningsverðmætið hins vegar. Þá aukningu má þakka stór-bættri nýtingu hráefnis þar sem framleiðslan fór að snúast frekar um gæði en magn.

Í uppsjávarveiðum hefur einnig átt sér stað gríðarleg verðmæta-aukning. Aflavermæti makríls hefur aukist um 10-15 milljarða undanfarin ár. Árið 2007 fóru 5% til manneldis en 95% til bræðslu, nú hefur kúvending orðið og hlut-fallið sem notað er til manneldis er komið í 90%.

Í þeim dæmum, sem hér eru rak-in, hafa stofnanir á borð við Rann-sóknarstofnun fiskiðnaðarins og síðar Matís og það rannsóknar- og þróunarfólk sem þar er innanbúðar haft mikið að segja. Þar hefur Sig-urjón verið í forystu um árabil. Starf

Sigurjóns hefur hvílt á þessu ómet-anlega baklandi öflugra rannsókn-arstofnanna. Þessi viðurkenning til Sigurjóns Arasonar er ekki síð-ur hugsuð sem stuðningur við það starf sem unnið er á vettvangi rann-sóknarstofnanna á borð við Matís.

Þessi þróun hefur haldið áfram síðustu ár, en eigi svo að vera um ókomna framtíð er ljóst að nýsköp-un í sjávarútvegi og tæknigreinum honum tengdum þarf að hjarna verulega við. Þessi viðurkenning er ekki síður hugsuð sem hvatn-

ing til íslensks sjávarútvegs um að stefna enn hærra í nýtingu afurða og gæðamálum. Þar er enn verk að vinna þótt Íslendingar séu í farar-broddi í nýtingu og gæðum. Enn má gera betur í að auka þekkingu á nýtingu afla, bæta geymslu og kæl-ingu á afurðinni og gera meiri verð-mæti úr aukaafurðunum með því að fullvinna þær fyrir m.a. heilsu-bótar- og lyfjaiðnað.

Hugmyndafræði klasa eins og Íslenska sjávarklasans er að tengja saman fólk og fyrirtæki svo úr verði

ný þekking og meiri verðmæti. Sig-urjón Arason hefur á margan hátt leitt álíka hugmyndafræði um ára-tugaskeið og leitt saman útgerðir og rannsóknar- og þróunarfólk og skapað þannig nýja þekkingu.

Rannsóknarsjóður síldarútvegs-ins hefur ákveðið að veita árlega styrk til nemanda sem stunda nám eða rannsóknir sem tengjast verk-efnum sjóðsins og verður styrkur-inn veittur í nafni Sigurjóns. Stefnt er að því að styrkurinn verði fyrst veittur seinna á þessu ári.

sigurjón arason prófessor og yfirverkfræðingur fékk viðurkenningu:

í forystu um árabil

» sigurjón arason þakkaði fyrir sig og sagði að alla framþróun megi rekja til samstarfs margra, vísindamanna sem og þeirra sem starfa í og við sjávarútveg.

» Þorsteinn már Baldvinsson, forstjóri samherja, afhenti sigurjóni viður-kenninguna og fór lauslega yfir framlag sigurjóns yfir framlag til verðmæta-aukningar.

» sigurjón arason ásamt fyrrum nemendum sínum, þeim hlyni valgeirssyni, kristínu Önnu Þórarinsdóttur, Birni margeirssyni og sveini margeirssyni.

Page 11: Útvegsblaðið 3. tbl. 2013

útvegsblaðið a p r í l 2 0 1 3 11

LANdSSAmBANd ÍSLENSkRA ÚTVEGSmANNA

Hlynur sigurðssonForstöðumaður upplýsinga- og

kynningamála hjá landssambandi

íslenskra útvegsmanna

Ú tgerðarfyrirtæki á Íslandi eru af öllum stærðum og gerðum. Hér á landi eru

bæði rekin alþjóðleg sjávarútvegsfyr-irtæki, sem standa framarlega í sam-keppni við sambærileg fyrirtæki í öðrum löndum, sem og litlar og með-alstórar fjölskylduútgerðir. Þótt þessi fyrirtæki séu ólík teljast þau öll með í hópi íslenskra útgerðarfyrirtækja.

Grunnur veiðigjalda, sem voru margfölduð á síðasta ári, byggir á tölum Hagstofunnar um hag veiða og vinnslu. Með einföldum hætti má segja að metinn hagnaður út-gerðar og fiskvinnslu sé tekinn saman og deilt niður á aflamark og afla útgerða og þannig fundin út sú upphæð sem hver útgerð á að greiða í veiðigjöld að frádregnum frádráttarliðum. Greint er á milli botnfisk- og uppsjávarfyrirtækja en að öðru leyti er ekki greint á milli ólíkra rekstrarmynstra og afkomu við skattlagningu þeirra.

eins og kaupmaðurinn á horninu greiði skatt vegna hagnaðar fataverslunarinnarEitt af stóru vandamálunum við veiðigjaldið í núverandi mynd er að fjöldi útgerða rekur ekki fisk-vinnslu. Engu að síður er þessum fyrirtækjum gert að greiða skatt vegna hagnaðar vinnslunnar, en eins og áður segir er grunnur veiði-gjaldsins reiknaður þannig að hagnaður veiða og vinnslu er tek-inn saman. Þetta er svipað og að bera saman kaupmanninn á horn-inu og stóra verslunarkeðju, sem bæði rekur matvöru- og fataversl-anir, og að kaupmanninn á horn-inu greiði skatt vegna hagnaðar af rekstri fataverslana.

Ástæða til að endur-skoða veiðigjaldiðBrýnt er að endurskoða lögin um veiðigjöld þar sem þau eru bæði flókin, ógegnsæ og ósanngjörn. Fjölmargir þættir gera það að verk-um að endurskoðunar er þörf:

Lögin eru óskýr og uppfylla ekki þær kröfur um skýrleika laga við

skattlagningu samkvæmt 40. og 77. gr. stjórnarskrár- innar.

Skattlagningargrunnurinn er tölur Hagstofu, sem ekki eru ætlaðar sem grunnur til skattlagningar.

Mjög há skattlagningarprósenta sem leiðir til óhóflegrar skattlagningar.

Í sumum tilfellum nema veiðigjöldin hærri fjárhæð en sem nemur öllum hagnaði fyrirtækjanna á sama ári.

Útgerð sem ekki rekur fiskvinnslu er skattlögð vegna hagnaðar vinnslunnar

Þorskígildi og þorskígildisstuðlar er ekki raunhæfur mælikvarði við álagningu og skiptingu veiðigjalds á milli fisktegunda.

Ekki er tekið nægjanlegt tillit til fjárbindingar og fjárfestinga- þarfar.

Hátt veiðigjald skekkir samkeppnisstöðu íslensks sjávarútvegs á alþjóðavettvangi.

Mikilvægt er að gera sér grein fyrir að þótt ríkið hækki veiðigjöld-in verulega, eins og gert hefur verið, munu tekjur ríkissjóðs ekki aukast samsvarandi vegna neikvæðra áhrifa laganna á verðmætasköpun, fjárfestingar og hagnað sjávarút-vegsins. Ef of langt er gengið, eins og nú er gert, geta heildaráhrif skattlagningarinnar orðið neikvæð.

Í nýlegri könnun Samtaka at-vinnulífisins og Seðlabankans sögðust 60% stjórnenda sjávarút-vegsfyrirtækja búast við að fjár-festing dragist saman á næsta ári þrátt fyrir ágæta afkomu í grein-inni. Þetta er dæmi um þann nei-kvæða hvata sem lögin hafa á fjár-festingu. Verði þetta raunin er ljóst að það munar um minna í atvinnu-grein sem flytur út vörur fyrir tæpa 270 milljarða árið 2012 sem nemur 40% af vöruútflutningi þjóðarinnar.

Minni fjárfesting hefur veruleg áhrif á þann mikla fjölda nýsköp-unarfyrirtækja, sem sprottið hafa

upp síðustu áratugi vegna vilja og getu íslensks sjávarútvegs til að fjárfesta.

Íslensk sjávarútvegsfyrirtæki eiga í harðri samkeppni við erlend sjávarútvegsfyrirtæki, en sjávar-útvegur í þessum löndum er víðast ríkisstyrktur. Óhóflegt veiðigjald eins og lagt hefur verið á greinina mun stórlega laska samkeppnis-hæfni hennar á erlendum mörkuð-um sem mun skila sér í minni gjald-eyristekjum til þjóðarbúsins.

Íslenskur sjávarútvegur skorast ekki undan því að greiða skatta og skyldur til samfélagsins. En skatt-lagningin þarf að vera hófleg svo fyrirtækin geti áfram aukið verð-mætasköpun. Þess vegna eru nauð-synlegt að endurskoða veiðigjöldin.

Þess vegna þarf að lækka veiðigjöldin

Page 12: Útvegsblaðið 3. tbl. 2013

12 a p r í l 2 0 1 3 útvegsblaðið

h inn 10. febrúar 1973 kom Börkur NK í fyrsta sinn til heimahafnar í Neskaup-

stað. Kaup Síldarvinnslunnar á skipinu þóttu marka tímamót enda um að ræða stærsta nótaskip sem Íslendingar höfðu eignast. Stærð skipsins vakti verulegt umtal og því var það gjarnan nefnt „Stóri Börk-ur“ manna á meðal.

Börkur var byggður í Þránd-heimi í Noregi árið 1968. Upphaf-legt nafns skipsins var Devonshire Bay og var það í eigu norsks fyrir-tækis þó heimahöfnin væri Hamil-ton á Bermudaeyjum.

Norska fyrirtækið gerði skipið út til nótaveiða við strendur Afríku og var fiskimjölsverksmiðja um borð í því. Útgerðin gekk vægast sagt illa og endirinn varð sá að skipinu var lagt og hafði það legið um tíma þeg-ar Síldarvinnslan festi kaup á því.

Börkur var fyrst og fremst keypt-ur til Neskaupstaðar með það í huga að gera hann út til veiða á loðnu og kolmunna. Þótti það kostur að hafa stórt og burðarmikið skip við þess-ar veiðar enda stundum þörf á því að sigla langan veg með aflann.

Börkur var rúmlega 711 tonn að stærð og fyrst eftir að Síldarvinnsl-an eignaðist skipið gat það flutt 800 tonn að landi í hverri veiðiferð. Það þótti mikill afli. Fljótlega var lest-arrýmið aukið þannig að skipið gat borið 1.150 tonn og loks hófst nýt-ing á tönkum fremst í skipinu og þá gátu farmarnir orðið 1.320 tonn.

Framan af gekk erfiðlega að finna hinu stóra skipi nægjanleg verkefni. Loðnuvertíðir voru oft-ast stuttar og kolmunnaveiðarnar

gengu ekki nægilega vel. Ýmsar leiðir voru farnar til að nýta skipið: Það var við síld- og makrílveiðar í Norðursjó, loðnuveiðar í Barents-hafi og veiðar á hrossamakríl við

Afríku. Þá var það einnig nýtt árum saman yfir sumartímann til að sigla með ísaðan fisk til Grimsby þar sem fiskurinn var seldur á markaði.

Vegna verkefnaskorts stóð til að selja Börk úr landi vorið 1976 en af því varð þó ekki. Um líkt leyti og rætt var um að selja skipið hófust sumar- og haustveiðar á loðnu við landið og við það breyttust allar for-sendur fyrir útgerð þess til batnaðar.

Litlar breytingar voru gerðar á Berki fyrstu 25 árin sem hann var í eigu Síldarvinnslunnar ef und-an eru skilin vélarskipti árið 1979 en þá var sett í skipið öflugri vél. Í janúarmánuði 1998 kom Börkur NK hins vegar frá Póllandi þar sem gerðar höfðu verið gagngerar breytingar á skipinu: Það var lengt um tæplega 15 metra, settur á það bakki, perustefni, ný brú og allar vistarverur skipverja endurnýj-aðar. Eins var allur spilbúnaður endurnýjaður, skipið útbúið til flot-vörðuveiða og kælikerfi sett í lestar.

Burðargetan að afloknum breyt-ingum var 1.800 tonn. Segja má að eftir þessar breytingar hafi harla lítið verið eftir af því skipi sem fyrir var annað en vélin. Árið 1999 hélt Börkur NK síðan til vélarskipta í Englandi og var þá sett í hann 7.400 hestafla vél sem gerði skipið einkar öflugt til flotvörpuveiða á loðnu, síld og kolmunna.

Í febrúarmánuði 2012 festi Síld-arvinnslan kaup á nýju skipi sem hlaut nafnið Börkur NK. Með til-komu nýja skipsins fékk „Stóri Börkur“ nafnið Birtingur NK. Birt-ingur var gerður út til loðnuveiða á vertíðunum 2012 og 2013 en á milli

vertíða var skipinu lagt. Afli Bark-ar á þeim 40 árum sem hann hefur verið í eigu Síldarvinnslunnar nem-ur rúmlega 1,5 milljónum tonna (nákvæmlega 1.503.433 tonn) og eru án efa ekki mörg íslensk fiski-skip sem hafa flutt slíkan afla að landi. Vissulega hefur aflinn ver-ið misjafn á milli ára. Á árunum 1982 og 1983 aflaði Börkur einung-is 1.370 tonn og 1.705 tonn enda loðnuveiðibann um þetta leyti og ekki unnt að sækja í aðrar tegund-ir. Öðru máli gegnir um árin 2002 og 2003 en þá aflaði skipið afar vel, samtals 82.317 tonn fyrra árið og 83.825 tonn hið síðara.

Fjörutíu ár eru frá komu „stóra barkar“ til Neskaupstaðar:

Hefur fiskað rúmlega 1,5 milljón tonna

eFtirtalDir HaFa verið sKipstJÓrar Á berKi NK (síðar birtiNgi NK) eFtir að HaNN KoMst í eigu sílDarviNNsluNNar:

Sigurjón Valdimarsson 1973-1981

Hjörvar Valdimarsson 1974-1976

Magni Kristjánsson 1976-1989

Jón Einar Jónsson 1989

Helgi Valdimarsson 1989-1993

Sturla Þórðarson 1993-2010

Sigurbergur Hauksson 2007-2012

Hjörvar Hjálmarsson 2010-2012

Tómas Kárason 2013 Á árunum 1974-1981 voru tveir skipstjórar ráðnir á Börk og skiptust þeir á að vera með skipið. Þetta fyrirkomulag hefur einnig gilt að mestu frá 2007.

sigurjón valdimarsson var fyrsti skipstjórinn á „stóra berki“ og segir hann eftirfarandi um skipið:

„Í upphafi þótti mönnum þetta afar stórt skip og höfðu margir efasemdir um að skynsamlegt væri að kaupa það. Fljótlega komust menn hinsvegar upp á gott lag með að nýta það til nótaveiða en í fyrstu gengu kolmunnaveiðarnar ekki vel. Við höfðum ekki réttu veiðarfærin til kolmunnaveiða og vélin var einnig of lítil til slíkra veiða, einungis 1.200 hestöfl. Skipinu var síðan breytt og það bætt þannig að það nýttist sífellt betur. Ekki verður annað sagt en að þetta skip hafi verið ein-stakt happa- og aflaskip þann tíma sem það hefur verið í eigu Síldarvinnslunnar,“ segir Sigurjón.

» Börkur nk heldur til kolmunnaveiða. ljóSm. ÞorGEir BaldurSSoN

» nokkrir skipstjórar á „stóra Berki“ í afmælisveislunni. talið frá vinstri: tómas kárason núv. skipstjóri, magni kristjánsson skipstjóri 1976-1989, sigurjón valdimarsson skipstjóri 1973-1981 og sturla Þórðarson skipstjóri

1993-2010. ljóSm. ÞórHildur Eir

» stóri Börkur í höfn í neskaupstað.

Page 13: Útvegsblaðið 3. tbl. 2013

Samherji hf. • Glerárgötu 30 • 600 Akureyri • Iceland

Phone +354 560 9000 • Fax +354 560 9099 • [email protected] www.samherji.is

Sigurjón hefur haft forystu um ýmsar rannsóknir og þróun í vinnslu sjávarafurða undanfarna þrjá áratugi og hefur haft forystu um margháttaðar framfarir í vinnslu sem skilað hafa verulegum ábata fyrir íslenskt þjóðarbú. Þá hefur Sigurjón þjálfað og kennt þúsundunum einstaklinga í sjávarútvegi og áframvinnslu m.a. á vettvangi Háskóla Íslands og Háskólans á Akureyri.

Samherji óskarSigurjóni Arasyni prófessor og yfirverkfræðingi hjá Matís til hamingju með viðurkenningu Íslenska sjávarklasans vegna framlags hans til aukinnar verðmætasköpunar í íslenskum sjávarútvegi.

Page 14: Útvegsblaðið 3. tbl. 2013

14 a p r í l 2 0 1 3 útvegsblaðið

Suðurhrauni 4 • 210 Garðabæ • Furuvellir 3 • 600 Akureyri • Sími: 575 8000 • Fax: 575 8001 • www.samhentir.is

PÖKKUNARLAUSNIRALLT Á EINUM STAÐ FYRIR ATVINNUMENN OG HEIMILI

• Kassar og öskjur• Arkir og pokar• bakkar og filmur

• Pökkunarvélar• Hnífar og brýni• Einnota vörur o.fl.

• Aðgöngumiðar• Límmiðar • Plastkort

Skoðaðu vörulistan okkar á www.samhentir.is

LÍMMIÐAR • PLASTKORTAÐGÖNGUMIÐAR OGMARGT FLEIRRA....

PR

EN

TU

N.IS

í byrjun ársins kynnti Eimskip verulegar breytingar á siglinga-kerfi fyrirtækisins. Nýja kerfið

felur í sér vikulegar strandsiglingar við Ísland með beinni tengingu við Færeyjar, Bretland og meginland Evrópu ásamt styttri umskipunar-tíma til og frá Bandaríkjunum.

„Breytingarnar á siglingaáætlun-inni styrkja þjónustu okkar við ís-lenska viðskiptavini okkar verulega. Með þessum breytingum náum við að bjóða hálfsmánaðarlega sigl-ingar til Bandaríkjanna og Ný-fundnalands ásamt því að ná núna að bjóða á ný vikulegar strandsigl-ingar á Íslandi. Ennfremur eru þessar breytingar hluti af því að styrkja þjónustu okkar og flutn-ingsgetu á íslenska markaðnum. Skip Eimskipafélagsins munu nú hafa viðkomu vikulega í Reykjavík, Ísafirði, Akureyri, Reyðarfirði og í Vestmannaeyjum og fyrirtækið er nú þegar með skrifstofur og hafn-araðstöðu á öllum þessum stöðum. Fjölgun viðkomustaða á Íslandi skapar ný tækifæri fyrir viðskipta-vini Eimskips. Meðal annars gera þessar breytingar það áhugavert og raunhæft fyrir útflytjendur á Ís-landi að flytja ferskan fisk beint á fimmtudagsmarkaðinn í Bretlandi og Frakklandi, sem og frosinn fisk til meginlands Evrópu til frekari dreifingar,“ segir Matthías Matth-

íasson, framkvæmdastjóri sölu- og þjónustusviðs hjá Eimskip. Matth-ías greinir frá að Eimskip hafi í nokkurn tíma verið að undirbúa breytingar á siglingaáætlun fyrir-tækisins sem miði að því að efla siglingakerfið á Norður Atlantshaf-inu með því að fjölga viðkomuhöfn-um og bæta skipi við flotann. „Með þessari nýju áætlun erum við þess fullvissir að við bjóðum upp á bestu hugsanlegu lausnir fyrir viðskipta-vini okkar,“ segir Matthías.

Ný þjónusta varðandi flutning á ferskum fiski

„Með því að færa viðkomuhöfn í Bandaríkjunum frá Norfolk til Portland í Maine var stigið mjög mikilvægt skref í að efla siglinga-áætlunina. Þetta þýðir aukna tíðni og styttri umskipunartíma með vörur til og frá Bandaríkjunum og skapar einnig beinan aðgang fisk-vinnslunnar á Íslandi að hráefni frá Noregi og Rússlandi. Við munum

einnig bjóða upp á nýja þjónustu við flutning á uppsjávarfiski með siglingum á tveggja vikna fresti til Swinoujscie í Póllandi, og aukna þjónustu fyrir olíuiðnaðinn með beinum siglingum til og frá Aber-deen í Skotlandi,“ segir Matthías.

„Markmið Eimskips er að bjóða viðskiptavinum okkar upp á víð-tæka flutningsmöguleika sem byggja á áreiðanlegu og árangurs-ríku flutningskerfi á Norður Atl-antshafinu.Við trúum á mikilvægi þess að byggja upp langtíma sam-band við viðskiptavini okkar og erum staðráðin að ná þessum ár-angri með því að bjóða ávallt upp á hágæðaþjónustu, klæðskerasn-iðna að þörfum þeirra. Ég er þess fullviss að þessar breytingar á sigl-ingaáætluninni muni auðvelda við-skiptavinum okkar á Íslandi og um allan heim, að markaðssetja vörur sínar og bjóða hráefni á auðveld-ari og árangursríkari hátt en áður,“ segir Matthías.

Verulegar breytingar hafa orðið á siglingakerfi eimskipa:

Eimskip eflir siglingar til og frá íslandi

Skip Eimskipafélagsins munu nú hafa viðkomu vikulega í Reykjavík, Ísafirði, Akureyri, Reyðarfirði og í Vestmannaeyjum og fyrirtækið er nú þegar með skrifstofur og hafnaraðstöðu á öllum þessum stöðum.

Matthías Matthíasson, framkvæmdastjóri sölu- og þjónustusviðs hjá Eimskip.

» matthías matthíasson, framkvæmdastjóri sölu- og þjónustusviðs hjá eimskip.

Starfsstöðvar Ísfells og Ísnets:• Ísnet Þorlákshöfn - Óseyrarbraut 28• Ísnet Vestmannaeyjar - Flötum 19• Ísnet Húsavík - Barðahúsi• Ísnet Akureyri - Oddeyrartangi• Ísnet Sauðárkrókur - Lágeyri 1• Ísfell / Ísnet Hafnarfjörður - Óseyrarbraut 28 • 220 Hafnarfjörður • Sími 5200 500 • [email protected]

Allar gerðir bindivélaStrekkifilmur, plast- og stálbönd

www.isfell.is

6 j a n ú a r 2 0 1 3 útvegsblaðið

Hildur Pétursdóttir, sérfræð-ingur hjá Hafrannsóknastofn-un, lauk nýlega doktorsprófi í sjávarlíffræði við Háskólann í Tromsö í Noregi. Hildur skoð-aði fæðuvistfræðileg tengsl algengra uppsjávartegunda og hlutverk Calanus krabbaflóa í uppsjávarvistkerfinu suðvest-ur og norður af Íslandi. Í rann-sókn sinni voru fæðutengsl og orkuflutningur metinn með því að skoða fitusýrusam-setningu og mæla samsætur kolefnis og köfnunarefnis í þörungum, algengum tegundum dýrasvifs og fiskum. Rannsóknin sýndi að orkuríku Calanus tegundirnar rauðáta og póláta voru í lykilhlutverki í orkuflutningi bæði fyrir sunnan land og norðan.

Hildur segir að Calanus tegundirnar séu ríkjandi miðað við lífmassa og leifar þeirra fundust í miklu magni í lífverum á hærri fæðuþrepum, það sýni enn frekar hversu gríðarlega mikilvægar þessar tegundir séu. Þær eru þó ekki jafn mikilvægar. „Rauðátan var mikilvægust suður af landinu en pólátan norður af landinu,“ segir Hildur.

Í kjölfar hlýnunar sjávar undanfarin ár virðist loðnan hafa breytt útbreiðslu sinni til

vesturs, það er nær Grænlandi. Þá sýnir rannsóknin að loðnan virðist nú éta meira af marflóm og þá aðal-lega tegundinni Themisto libellula en hún gerði áður enda eru þær algengari á þessu svæði að sögn Hildar.

Smiðjuvegi 66 • 200 KópavogiSími 580 5800 • www.landvelar.is

Slönguhjól og kefliFjaður inndraganleg - plast, stál eða ryðfrí umgjörðÝmsar slönguútfærslur fyrir vatn, loft og olíur

www.isfell.is

...Hafðu samband við sölumenn okkar og fáðu allar upplýsingar

Allur helsti björgunarbúnaður til sjós og lands...

Starfsstöðvar Ísfells og Ísnets:• Ísnet Þorlákshöfn - Óseyrarbraut 28• Ísnet Vestmannaeyjar - Flötum 19• Ísnet Húsavík - Barðahúsi• Ísnet Akureyri - Oddeyrartangi• Ísnet Sauðárkrókur - Háeyri 1• Ísfell / Ísnet Hafnarfjörður - Óseyrarbraut 28 • 220 Hafnarfjörður • Sími 5200 500 • [email protected]

dótturfyrirtæki Hampiðj-unnar, Cosmos Trawl í Danmörku, hefur keypt

80% hlut í netaverkstæðinu Nor-dsötrawl í Danmörku. Kaupverðið er um 300 milljónir íslenskra króna, en fyrirtækið er að velta u.þ.b. 500 milljónum króna árlega.

„Cosmos Trawl er stærsta neta-verkstæði í Danmörku með starf-semi í Hirtshals og Skagen. Við höf-um verið þar meirihlutaeigendur í 12 til 13 ár og eignuðumst fyrirtæk-ið að fullu í fyrra. Nordsötrawl er í bænum Tyboron, sem er vaxandi fiskihöfn. Þangað fluttist lunginn af útgerðinni sem var í Esbjerg, þegar bræðsla er heitir Triple Nine lokaði í Esbjerg en efldi sig á sama tíma í

Thyboron,“ segir Jón Guðmann Pétursson, forstjóri Hampiðjunnar.

„Nordsötrawl er næst stærsta neta-verkstæðið á eftir Comos Trawl í Danmörku. Það hefur verið braut-ryðjandi í því að hanna veiðarfæri þar sem togarar draga á eftir sér mörg troll í einu, allt upp í 12. Þá þjónustar félagið útgerðina í Tybo-ron og hefur verið að stækka og dafna hjá fyrrverandi eiganda, sem reyndar á áfram 20% í fyrirtækinu og mun reka það áfram.

Þetta er mjög góð búbót fyrir Cos-mos sem þýðir að það er orðið vel í sveit sett í helstu höfnum Danmerk-ur, Tyboron, Skagen og Hirtshals og er langstærsta veiðarfæragerð Dan-merkur. Það selur reyndar einnig

töluvert af veiðarfærum til Noregs og Svíþjóðar. Í Skagen er til dæmis töluvert um landanir sænskra skipa og Cosmos þjónustar þau.

Cosmos er í botntrollum og var mjög sterkt í rækjutrollum, þegar þær veiðar voru upp á sitt besta, og eru reyndar ennþá í því. Það hefur einnig styrkt sig mjög í flottroll-um síðustu árin og eru líka með nótaverkstæði í Hirtsals til að þjónusta danska flotann þar. Nor-dsötrawl er mest í botntrollum en hefur einnig verið að fikra sig yfir í flottrollin. Með þessum kaupum er Cosmos að styrkja stöð sína í Danmörku enn frekar og við erum ánægð með það,“ segir Jón Guð-mann Pétursson.

jón guðmann Pétursson segir Cosmos styrkja sig í Danmörku:

Hampiðjan kaupir nordsötrawl í Danmörku

» flemming ruby, lengst til vinstri, og Jón guðmann Pétursson takast í hendur eftir kaup Cosmos á Nordsötrawl. Haraldur Árnason, sölu- og markaðsstjóri Hampiðjunnar er lengst til hægri.

útvegsblaðið d e S e m b e r 2 0 1 2 19

Smiðjuvegi 66 • 200 KópavogiSími 580 5800 • www.landvelar.is

Legur og leguhús

ÍSLENSKA SJÓMANNAALMANAKIÐ

E R K O M I Ð Ú T

Tryggðu þér eintak í síma

5 1 1 - 6 6 2 2

Matís er framsækið þekk-ingarfyrirtæki sem sinnir fjölbreyttu rannsókna- og

nýsköpunarstarfi fyrir matvæla- og líftækniiðnaðinn í landinu. Megin-hluti starfseminnar snýst um ráð-gjöf og þjónustu til fyrirtækja og stofnana á sviði sjávarútvegs og landbúnaðar.

Páll Gunnar Pálsson matvæla-fræðingur hjá Matís segir að meðal algengustu viðfangsefna fyrirtækis-ins sé þátttaka í vöruþróun og skipu-lagi verkferla hjá matvælafyrirtækj-um. „Helsta leiðarljós Matís er að auka gæði, verðmæti, hollustu og ör-yggi framleiðslunnar og efla þannig samkeppnishæfni íslensks atvinnu-lífs á alþjóðlegum vettvangi og stuðla að betri lýðheilsu,“ segir Páll.

tíu starfsstöðvar„Meginaðsetur Matís er í Reykjavík en þar að auki eru starfræktar níu starfsstöðvar um allt land. Starfsem-in er margvísleg en með sérstakri áherslu á samvinnu við fyrirtæki og einstaklinga. Starfsmannafjöldi Matís er um eitthundrað og innan þess hóps eru margir af helstu sér-fræðingum landsins í matvæla- og líftækni auk fjölda meistara- og doktorsnema í rannsóknatengdu námi.“

Páll Gunnar segir að mörg verk-efnin séu smá og afmörkuð og eigi því ekki möguleika á styrkjum hjá samkeppnissjóðunum auk þess sem umsóknafrestur og afgreiðslutími sjóða getur verið það langur að verk-efnin lognast út af meðan beðið er.

nauðsynlegt að bregðast hratt við„Öflun sjávarfangs er háð árstíðum og ef ekki tekst að koma verkefni í gang á tilteknum tíma getur bið-tími orðið langur. Það er því mikil-vægt að hægt sé að bregðast skjótt við og hefja vinnu strax við mikil-vægar verkefnahugmyndir sem vakna.

Undanfarin ár hefur Matís lagt ríka áherslu á samstarf við ein-staklinga og fyrirtæki sem eru að leita leiða til að auka verðmæti eða eru að undirbúa vinnslu nýrra afurða.

Vegna þessa settum við á laggirnar verkefnið Vöruþróunarsetur sjávar-afurða með stuðningi Verkefna-sjóðs sjávarútvegsins. Innan þess er unnið að fjölbreyttum vöruþróun-arverkefnum á sviði sjávarútvegs út um allt land. Verkefninu er ætlað að mæta þörf íslensks sjávarútvegs fyr-ir vöruþróun og frekari fullvinnslu. Í ljósi þeirrar reynslu sem fengist hefur af starfseminni hefur mikil-vægi þess að geta brugðist við ósk-um fyrirtækja og einstaklinga um aðstoð við vöruþróun aukist,“ segir Páll Gunnar.

taka vel á móti öllumPáll Gunnar segir að verkefni sem rati inn á borð hjá Matís séu oftar en ekki komin frá fyrirtækjum og einstaklingum á landsbyggðinni og hefur efling starfsemi Matís á landsbyggðinni haft mikil áhrif þar á.

„Við tökum sem sagt vel á móti öllum sem hafa góða hugmynd að vöruþróun eða þurfa aðstoð við að koma hugmynd sinni í réttan bún-ing og við getum hafist handa mun fyrr en ef við þyrftum að reyna fjár-mögnun í gegnum hið hefðbundna sjóðakerfi.

Á þessum tveimur árum sem verk-efnið hefur verið starfrækt hefur Matís komið að ríflega 50 verkefn-um og hafa sum þeirra þegar skilað vörum og nýrri starfsemi. Má þar nefna afurðir byggðar á þara eins og þaraskyr og smyrsl. Sem stend-ur er unnið að þróun fæðubótar-efna úr þara, byggþarapasta, reyk-ingu á ufsa, olíu unninni úr humar, heilsusnakki úr sjávarfangi, bættri nýtingu grásleppu, leiðbeiningum fyrir fólk sem búa vill til sinn eigin saltfisk, svo eitthvað sé nefnt,“ segir Páll Gunnar.

Helsta leiðarljós matís er að auka gæði, verðmæti, hollustu og öryggi framleiðslunnar og efla þannig samkeppnishæfni íslensks atvinnulífs á alþjóðlegum vettvangi og stuðla að betri lýðheilsu.

Páll gunnar Pálsson, matvælafræðingur hjá matís.

Framsækið þekkingarfyrirtæki

matís leggur áherslu á samvinnu við fyrirtæki og einstaklinga:

»„við tökum sem sagt vel á móti öllum sem hafa góða hugmynd að vöruþróun eða þurfa aðstoð við að koma hugmynd sinni í réttan búning og við getum hafist handa mun fyrr en ef við þyrftum að reyna fjármögnun í gegnum hið hefðbundna sjóðakerfi,“ segir Páll gunnar.

utvegsbladid.is » Þ j ó N u s t u m i ð i l l s j á v a R Ú t v E g s i N s

» Hildur Pétursdóttir, doktor í sjávarlíffræði.

rauðátan mikilvægust fyrir sunnan

Page 15: Útvegsblaðið 3. tbl. 2013

Suðurhrauni 4 • 210 Garðabæ • Furuvellir 3 • 600 Akureyri • Sími: 575 8000 • Fax: 575 8001 • www.samhentir.is

PÖKKUNARLAUSNIRALLT Á EINUM STAÐ FYRIR ATVINNUMENN OG HEIMILI

• Kassar og öskjur• Arkir og pokar• bakkar og filmur

• Pökkunarvélar• Hnífar og brýni• Einnota vörur o.fl.

• Aðgöngumiðar• Límmiðar • Plastkort

Skoðaðu vörulistan okkar á www.samhentir.is

LÍMMIÐAR • PLASTKORTAÐGÖNGUMIÐAR OGMARGT FLEIRRA....

PR

EN

TU

N.IS

Page 16: Útvegsblaðið 3. tbl. 2013

islandsbanki.is | Sími 440 4000

Við bjóðumgóða þjónustu

Við bjóðum fyrirtækjum sérþekkingu

Okkar vinna snýst um að þín vinna gangi vel. Við leggjum okkur fram um að setja okkur vel inn í það sem þú ert að gera, og þó að við þekkjum kannski ekki viðfangsefnin í þínu starfi jafn vel og þú, þá vitum við hvað starfið gengur út á.

Starfsfólk Íslandsbanka býr yfir áratuga reynslu í þjónustu við sjávarútveginn og hjá bankanum starfar stór hópur fólks með sérþekkingu á greininni. Þannig getum við ávalt tryggt fyrirtækjum í þessari undirstöðuatvinnugrein þjóðarinnar þá bankaþjónustu sem þau þarfnast.

Þekking sprettur af áhuga.

Ragnar Guðjónsson hefur starfað við fjármögnun sjávarútvegs í 40 ár.

Ragnar er viðskiptastjóri í sjávarútvegsteymi Íslandsbanka.