The Albanian Newspaper in London (Print Version) 11/July/2013

7/28/2019 The Albanian Newspaper in London (Print Version) 11/July/2013

1/24

VITI I 10 I BOTIMIT www.thealbanian.co.uk

[email protected] Tel: 02082169527LONDON 11 KORRIK

Drgo para online*moneygram.co.uk

*Prnjlistt plotttarifavet transferimitn internetjulutemvizitonimoneygram.co.uk.MoneyGramInternationalLimitedshteautorizuardheekontrolluarngaAutoritetie ShrbimitFinanciar.MoneyGramdheGlobijanmarkatMoneyGram.Tgjithamarkat etjerajanpronepronarvettyreprkats.2012MoneyGram.T gjithat drejtat erezervuara.

LONDRA NUKEKSTRADONSHQIPTARIN

T przgjedhurite pazgjedhur...faqe 4

faqe 8

TRAGJEDIA E

AMRIS NANGLISHT

faqe 11

ENGLISH

SOPRANOERMONELA JAHO

DHEBALERINI KLEDI

KADIU VIZITOJNAMBASADN

SHQIPTARE

A Balkanbreakthrough

page-23

JEHONAE FITORESBASHKON

SOCIALISTT N LONDR

MENDEN LINJAT AJRORE

SHQIPTART E BRITANISI RIKTHEHEN MAKINAVETRE DIT PR N MMDHE

I F C F30 Minerva Road,London,

NW10 6HJwww.ifcf.co.uk

[email protected]

Tel:0208 961 8765


2/24

Aktualitet www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 2

DREJTOR: PETRIT KUAnAKryeredaktor: BASHKIM METALIA

REDAKSIAAkil Koci, Daut Dauti,

Arbe MaajEmauel BajraPravera Smith,Blerim Ciroka,

Claire Fletcher,Flori Slatia,

Kastriot Dervishi,Jei Myftari,

Agim Shabai,Aila Hoxha,Shefit Domi,

Web-desig Shefdomi.com

www.thealbaia.co.uk [email protected]

Tel/fax:02082169527

M 04 korrik 2013, vizituanAmbasadn e RSH-s nLondr dy artist t shkqyer

shqiptar me fam botrore, sopranojaErmonela Jaho dhe balerini KlediKadiu.

Ambasadori i RSH-s n Londr, z.Mal Berisha falenderoi artistt prvizitn dhe shprehu prgzimet e tij

pr arritjet n karierrn e tyre dhekrenarin q na japin si ambassadortm t mir t talentit, kuturs dhevlerave shqitpare npr bot.

Sopranoja Ermonela Jaho ndodhetkt muaj n Londr. Ajo do t luajrolin e heroins Magda t opers sPucinit La Rondine. Shfaqja vihetn sken nga Royal Opera House n

Londr gjat gjithmuajit korrik.

Balerini Kledi Kadiusht n Londr dukekryer nj pjes t xhir-imeve pr nj emisionteleviziv q do tshfaqet s shpejti nekranet shqiptare.

SOPRANO ERMONELA JAHO DHEBALERINI KLEDI KADIU VIZITOJN

AMBASADN SHQIPTARE

Ambasada e Republiks s Shqipris

n Mbretrin e BashkuarEmbassy of the Republic of Albania

33 St. Georges DriveLondon SW1V 4DG

Tel. +44 (0) 20 7828 8897Fax +44 (0) 20 7828 8869

E-mail: [email protected]://www.albanianembassy.co.uk

To contact the Albanian Embassy for emergency cases onlyplease call: 07518662630

(17.00-09:00 and during weekends)

Ambasada e Republiks s Kosovsn Mbretrin e BashkuarEmbassy of the Republic of Kosovo

100 Pall MallLondon SW1Y 5NQ

Tel.: +44(0) 207 659 6140+44 (0) 207 659 6134

Fax.: +44(0) 207 659 6137Email: [email protected]

SHERBIMISHPE

JTEDHEKORREKT.

(PRSASITEMEDHAMALLIV

IJMNVENDNDODHJENTUAJ)

EMAIL:BEHAR.LL

[email protected]

OM


3/24

Transportojm makina dhe mallrapr n Shqipri dhe Kosov

mime konkurueseKontaktoni Trashegimin

Tel: 0777610694107727429515

email: [email protected]

London Transport DirectionONLINES shpejtiLIVE

Sponsorizohet nga biznesetshqiptare n Londr

TEL: 07833663234

A Class Motors

Na kontaktoniAgim Halili

tel;02084530008mob;07932024665

[email protected]

34c Park Royal RoadPark Royal

London, NW107LNJU MIRPRESIM

Mos harroni!Nese thoni se keni shkuar nga Gazeta

The Albanian prfitoni; *10% ZBRITJE

Me eksperienc 12vjeare n AngliBjm Servisimin,riparimin e t gjithallojeve dhe modelevet automjeteve

si sherbime tjera-Skanimin e problemeveelekronikesi dhe rregullimin etyre,-Goma-Regjistrimin e gomave-Saldime,-Modifikime,-e shum shrbimet tjera

BEJM GJITHASHTUEDHE KONTROLLIN

TEKNIK (MOT)Garazhi yn sht i liensuar prlshimin e ertifikats s emotisBejme ngjyrosjene makinave


4/24

Speciale www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 4

THE ALBAnIAn

Uzgjodhn? Jo n Shqipri jo,ktej n Britani, n Londr.Nga njoftimet n rrjetet socialebhet e ditur se disa shoqata kanzhvilluar AGM (Anual genral meet-ing), pra ditn kur duhet t zgjidhendrejtuesit. Por po n kto rrjete nuk udha asnj njoftim m gjat se kaq, pasinuk konsiderohet, nga anonuesit

aspak e rndsishme se kush do t jetn bordet drejtuese, e aq m pak kushdo t jet kryetari. E rndsishme ishteq aty t merrnin pjes sa m shumnjerz se duhen pr fotografi pr justi-fikim fondesh apo kur bhet fjal prgjetjen e ndonj kompanie spon-sorizuese...

Vetm se do t ishte 1prilli do t besohej se kryetartshekullor mud t je zved-suar. Sepse ata t till ja, as qmud t imagjiohe larg t qeuritkryetar. As q mud t formsohejdryshe koriza e jerzve t

jashtzakoshm pa t cilt as qmud t perceptohet ajo shoqat...(oe ma sho).

N kt aspekt nuk sht erndsishme nse akoma nuk e kan

br raportin pr zgjedhjet apo kancaktuar ndonj sekretare q e paguajnme or pune q ta shkruaje, q tmbaj shnimet pr at q mund tndodhte, nj si biim mbledhje ku janzgjedhur bordi apo kryetari.

sht thjesht rutin. Atatashm jan msuar dhe kan eksperi-enc t mjaftueshme pr t qen meletra n rregull me Charity Commi-sion me nj fjal me shtetin dhembase do t duhet tu japim t drejtata q i kan cilsuar kta kryetar sigjahtar fondesh, q gjithka e kan

pr prfitim personal, apo pr t brato foto q u duhet t dshmojn pr

justifikimin e fondeve q marrin nemr t komunitetit ... pr komunitetin.eb-et e shum prej shoqatave pothua-

jse nuk jan t prditsuara, madje dis-ave u kam mbetur ora muaj e muaj m

para.Pyetja m e thjesht q

mund t shtrohet n kt rast sht sesa njerz morn pjes n zgjedhje, oses paku sa prindr q ojn fmijt etyre n kto shkolla, apo q shfrytzo-

jn shrbimet e tyre votuan?Apo thjesht del dilet me nj deklaratku thuhet se antart e bordit jan zg-

jedhur kta persona. Tek disa shoqatamund t dallohet fare qart lidhjet meskryetarit t prjetshm, t paprsrit-shm dhe antarve t bordit. Le t

dal nj t thot q un kam marr 5vota bie fjala.Mbase as q sht e udhs

q t flasim pr ata q flasin n emrt komunitetit, n emr t t gjithshqiptarve t Britanis pa dallim fejekrahine ideje... pr forume t bashkimitt t gjitha bashkimeve t bashkuara,larg qoft...

Vetm kshtu mund t mbi-jetojn ata ashtu t ngrefosur me kol-lare, npr tribuna me fjalime thuazuara, q prve tre rreshtave t

par prsriten vit pas viti, ku kombi,atdheu, flamuri prsriten rrufeshmashtu n mnyr t zjarrt, pr t dsh-muar se duhet burrri e madhe pr tmbajtur ato karrige dhe q pasohen mendonj duartrokitje t forcuar t atyreq paguhen me r pune.

(Duhet t sqarojm se kamsues dhe vullnetar vrtet t zell-

shm dhe se kurrsesi nuk duhet ngatr-ruar me burrat e oxhakut.)Por shpikja e fundit sht modelimi indonj certifikate pr tua dhn canjerzve me shpresn se mund tua zh-vatin ndonj lek plus, si lek xhepi... q

jo vetm i kalon caqet e komikes porvrtet sht absurde nse shikohet mo-tivacioni. Faqja e zez...Pr tu rikthyer tek zgjedhjet apoAGM-et e tyre.A patn t drejt vote kta prindr , aposishte fare e rndsishme vota e tyre,apo atyre nuk iu tha se duhej t vo-tonin... sepse kshtu sht m e lehtt menaxhohen fondet e marra nemr t tyre.Shpresojm se t paktn t przgjed-

hurit e pazgjedhur t paktn t flasinn emr t tyre, personal apo t famil-

jes s tyre, apo t atyre dy tre miqve tgots, por kurrsesi n emr t atyre

prindrve, aq m keq n emr t ko-munitetit...

The Albanian ka prkrahurdhe prkrah do shoqat, grup apo ini-ciativ q bhet n shrbim t komu-nitetit, por kurrsesi nuk mund t mosdenoncojm veprimet arbitrare t atyreq hiqen si baballart e komunitetitduke mohuar t drejtn e antarve ttyre pr t zgjedhur dhe pr t zgjed-hur. Ne krkojm t ndrgjegjsojmse paku ata q kan t drejtn pr t vo-tuar n ato shoqata, q jan antar ttyre. T paktn kur t publikojm

fondet e marra nga kto shoqata t mosbrtasin. E kan kohn t flasin mevotn e tyre pr t zgjedhur apo pr tuzgjedhur.

T przgjedhurit

e pazgjedhur...

RROFTE ATDHEU!RROFTE FLAMURI!RROFTE KOMUNITETISHQIPTAR NBRITANIN E MADHE!

Prsri asgj nuk ndryshoi. mimet mbeten stratos-ferike, t paprballueshme

Afrimi i mbarimit te vitit t ri shkollor, po shoqrohet medshirn e madhe t largimit edhe nga english weather prn parajsn shqiptare.Mirpo Tirana dhe Prishtina duken shum t largta n op-tikn e mendjes s kompanive ajrore, mimet e t cilavenuk kan t ndalur.Duken gati t pabesueshme se disa kompani ajrore pr ditt caktuara i kan vendet e plotsuara, fal prkujdesjes sklientve shqiptar q pasi kthehen nga pushimet n fillimt shtatorit rezervojn biletat pr korrikun e ardhshm.Rritja e mimit t biletave arrin shifra t pabesueshme, mbi600 vajtje ardhje, shifr kjo e barabart me nj udhtimturistik disa ditor n nj prej vendeve fqinj.Ksaj rritje i shrbeu edhe mbyllja e Albanian Airlines duke

br t mundur q vetm dy kompani t ken monopolin ebiletave.Lundrimi n internet t ofron mundsin e vajtjeve alterna-

tive n mmdhe npr vendeve t tjera, pra jo drejtprdrejt,por srish mimet mbesin tepr t larta.Gjithsesi lidhjet e forta q ekzistojn mes mrgimtarve dhemmdheut i detyron q t zgjedhin rrug alternative, si

sht vajtja me makin dhe rezulton se vetm nj pjesshum e vogl ndrrojn destinacion, pra t bjn pushimen ndonj vend tjetr, pasi besojn se sht shum e rnd-sishme q pushimet t kalohen n mmdhe pasi jo vetmq ruhen lidhjet me familjart dhe t afrmit, por sht e njrndsie jetike q fmijt e tyre t msojn gjuhn shqipe.

Nj situat e till ka detyruar me qindra emigrant t shko-jn n Shqipri apo Kosov me automjetet e tyre duke zhvil-luar nj udhtim rraskapitsh pr tre dit. E gjitha kjo ngamos-pasjsa mundsi pr t paguar biletat e avionit t cilat

jan t paprballueshme aq m tepr kur bhet fjal pr

familje me 4-5 antar.E vetmja shpres pr mrgimtart mbeten kompanit e lirasi easyjet t futen n Shqipri.

MENDEN LINJAT AJRORESHQIPTART E BRITANISI RIKTHEHEN MAKINAVE

TRE DIT PR N MMDHE


5/24

Speciale www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 5

nGA WILLIAM HAGUE

Sot shnojm prvjetorin e geno-cidit n Srebrenic dhe ofrojmmendimet dhe lutjet tona prviktimat dhe familjet e tyre. Ngjarjetq ndodhn n kt dit tetmbdhjetvjet m par, filluan nj zinxhir t ng-

jarjeve q uan n vdekjen e mbi 8000burrave dhe djemve dhe largimin e de-tyruar t 30 000 grave dhe vajzave.

Horrori dhe barbarizmi i kryer n dherreth Srebrenics n ditt q pasuan 11korrikun evokoi ditt m t errta tLufts s Dyt Botrore; ditt t cilatshum shpresonin se nuk do t

prsriteshin kurr n Evrop.

Tetmbdhjet vjet m pas,trashgimia e Srebrenics dhe konfliktii viteve 1990 ende ndjek Bosnjn dheHercegovinn. Viktimat mbeten t

paidentifikuar dhe autort e ktyrekrimeve mbeten t lir. Q prej pr-fundimit t luftimeve, vetm 60 rastet dhuns seksuale gjat lufts jan nd-

jekur penalisht, pavarsisht se disavlersime sugjerojn se deri n 50 000gra u prdhunuan n Bosnje dhe

Hercegovin gjat dhuns. do vitjan zbuluar mbetjet e viktimave tSrebrenics dhe mizori t tjera, dukefilluar procesin e dhimbshm t identi-

fikimit q shpesh prfundon me prje-timin e hidhrimit edhe nj her ngafamilja. Kjo padrejtsi dhe pasiguriavazhdon t prkeqsojn vuajtjet e vik-timave dhe t afrmit e tyre.

Kaprcimi i nj konflikti kaq traumatikkrkon prpjekje konkrete. Un jam iknaqur q muajin e kaluar G8 premtoi23 milion dollar pr t luftuardhunn seksuale n t gjith globin dhene do t vazhdojm t bjm thirrje pr

njohje m tmadhe t vikti-mave t dhunsseksuale dhem shum

mbshtetje prata q janende duke vua-

jtur n Bosnjdhe Hercegov-in gati njzetvjet m pas.Mbretria eBashkuar shtgjithashtu duke

mbshtetur punn e KomisionitNdrkombtar pr Personat e Zhdukur,prpjekjet e t cilve pr t identifikuarata q vdiqn n Srebrenic ndihmojnfamiljet e tyre t gjejn sadopakngushllim. Ne gjithashtu mbshtesim

punn e Gjykats Shtetrore t Bosnjsdhe Tribunalin Penal Ndrkombtar

pr ish-Jugosllavin pr t siguruar sekriminelt e lufts do t sillen paradrejtsis.

Ne do t vazhdojm t ofrojm ktndihm jetike. Por operojm n njklim q mbetet e ndar n t njjtatlinja etnike, t cilat provuan se ishin fa-tale gati dy dekada m par. Fmijt

boshnjak arsimohen vemas n bazt grupit t tyre etnik dhe partit poli-tike vazhdojn t promovojn ax-hendn e tyre etnike, n vend se tmarrin vendime n interes kombtar.Refuzimi i kompromisit nga poli-tikant po zvarrit progresin e Bosnje-Hercegovins drejt BE-s dhe

NATO-s. Antarsimi tek t dyja do tsillte prfitim pr t gjith njerzit nBosnj dhe Hercegovin. N siprfaqe,duket se plagt e spastrimit etnik q endan kt vend, nuk jan shruarende.

Megjithat, n t gjith rajonin ka op-timizm dhe shpres. Kroacia u

bashkua me BE n fillim t ktij muaji,

dhe Serbia dhe Kosova jan duke brprparim t mirpritur, t ndihmuarnga fryma e pajtimit. Bosnja dheHercegovina po mbetet prapa. sht

inkurajuese se mbi tre t katrtat eboshnjakve duan t njjtn t ardhmeeuropiane, pavarsisht nga prejardhjae tyre. Muajin e kaluar, grupe nga tgjitha sferat e jets u bashkuan n

rrugt e qyteteve anemban Bosnjsdhe Hercegovins q t krkojnveprim nga ana e qeveris mbi njnumr shtjesh q ndikojn n jetn eqytetarve t zakonshm, prsri,

pavarsisht nga politika apo etnia.Disa thon se trashgimia e Sre-

brenics mund t shihet n vendimettona t politiks s jashtme sot dhe semsimet nga Srebrenica vlejn po aq

pr komunitetin ndrkombtar sa edhepr popullin dhe politikant e Bosnje-Hercegovins. Bota u trondit nga ng-

jarjet e vers 1995, dhe sht e vshtirq t mohohet se bashksia ndrkom-

btare mungonte. Nj dit, trashgimiae vrtet e Srebrenics duhet t jet qnj dhun e till nuk do t kryhet m

kurr as n Evrop dhe as kudo tjetrn bot.

*Sekretari i Jashtm Britaik.

far e pengon Bosnje-Hercegovinn?

Atmosfera e festimit t fitoress koalicionit t majt ne zg-jedhjet e 23 Qershorit nShqipri prjetohet edhe n krye-qytetin britanik n Londr. Dega ePartis Socialiste n Londr organizoinj mbrmje festive n oazin shqiptar"Koha" n qendr t Londrs, n lag-jen Westminster.

Morn pjes deputet t parlamen-

tit britanik, drejtues t partive tmajta Europiane, kryetar bashkieme komunitet domethns shqiptar siedhe simpatizant t Partis Socialistenga e gjith Britania e Madhe.

Aktivitetin e fitoresplebishitare e hapi z. Lavdrim Krashi,nj misionar i palodhur i aktivitetevete Partis Socialiste n Londr dhelaburist me kontribute afatgjata nvendimmarrjen e pushtetit lokal nekryeqytetin Britanik. Ai u shprehmirnjohs pr kontributin e t gjithkomunitetit shqiptar, me resonancerritse, n jetn komunitare ku atakontribuojn. Ai gjithashtu falnderoimiqt Britanik Laburist pr mbshtet-jen dhe inkurajimin e pakushtzuar q

i dhne partis simotr n Tiran,veanrisht degs s Partis Socialisten Londr.

Prshndetn, duke i uruarsuksese mazhorancs s porsazgjed-hur pr qeverisjen e Shqipris, de-puteti laburist Andrew Slaughter,kandidatja pr eurodeputete nga Lon-dra Ivana Bartoletti, ish- kryetari igrupit parlamentar pr Shqiprin dheKosovn n parlamentin britanik JohnGrogan, drejtuesi i Lvizjes Socialistepr Europn David Schoibl, si edheAlaister Cambell, faktori ky nstrategjin tre her t suksesshme tqeverive Blair dhe s fundmi fitoresse shtrire n te gjith vendin tAleancs pr nj Shqipri Evropiane,

t drejtuar nga Partia Socialiste dheEdi Rama.

Te zgjedhurit laburist, evi-dentuan faktin se komuniteti shqiptarn Britani po luan nj rol ky jo vetm

duke dhn nj mbshtetje konstantendaj laburisteve me votn e tij, poredhe duke treguar interes t posamme pjesmarrje n votime n t gjitha

zgjedhjet n Shqipri.Shum aktivist t degs s PartisSocialiste Londr, prfshir edhe de-putetin laburist Andrew Slaughter, sh-

prehn angazhimin e tyre serioz pr tndrmarr iniciativa konkrete n kri-jimin e infrastrukturs q do t bntet mundur t drejtn e vots pr

shqiptaret e diaspors nga vendi kuata jetojn.

PS Loder

JEHONA E FITORES BASHKONSOCIALISTT N LONDR


6/24

TRANSPORT MALLRASH

ANGLI-SHQIPERI-KOSOVESHERBIM I SHPEJTE DHE I SAKTE

NA KONTAKTONITEL:07737 597 000

07507 444 654

[email protected]

Kush jan 100 shqiptart e Britanis?

Cili sht aktiviteti i tyre?

far sht Atdheu pr ta?

Cilat jan 100 mesazhet e tyre pr shqiptart e Britanis?

Kt libr mund ta gjeni npr zyrat e shoqatave shqiptare si dhe n lokalet

shqiptare n Londr.

Pr m tepr indo ju lutem kontaktoni The Albanian e-mail:[email protected] | Tel: 0044 208 216 9527 | Web: www.thealbanian.co.uk


7/24

Ndani shpirtin e dhnies kt Ramazan

Drgoni para t afrmve tuaj n Shqipri

dhe Kosov me vetm 4.90*

Drgoni paraonline n:

Sot0800 0260535 moneygram.com/Ramadan

nline ngo pr

:r

Ar naullornohd itimar tt

pt eauhS*

rauzirotue ath

o evafiratttl


8/24

aktualitet www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 8

Nnkryetari i Gjyats s Lart tLondrs, Lord Hope ka vendosurse shqiptari Fatjon Kapri, i dnuarn munges me 22 vjet burg prvrasjen n Londr n vitin 2001 tshqiptarit tjetr Ylli Pepa, nukduhet esktraduar pr n Shqipri,mbi argumentimin se atij mund tishkelen t drejtat e njeriut.

Sipas gjykats m t lart bri-

tanike, Kaprit mund t mos i bhetnj proces i ndershm gjyqsor dhekjo mund t prbj nj shkleje tt drjetave t tij njerzore n bazt Konvents Evropiane t t Drej-tave t Njeriut.

Pala mbrojtse pretendoi sedrejtsia shqiptare sht e korrup-tuar dhe trupi gjykues vendosi sepretendimet pr korrupsion n sis-temin shqiptar t drejtsis duhenmarr seriozisht.

Pala mbrojtse e mbshteti pre-tendimin se sistemi shqiptar i dr-

jetsis sht i korrptuar duke ubazuar n nj numr raportesh mest cilave atyre t KomisonitEvropian, Agjencis suedeze tBashkpunimit Ndrkombtar, apo

Departamentit amerikan t Shtetit.

N vendimin e Gjykats s Lart tLondrs thuhet se: Natyrisht shte vshtir t shkojm tek faktet evrteta. Por ku ka tym, ka zjarr dheaty ku pretendimet pr korrupsionjan n mas, ato duhen marr se-riozisht.

Veprimi i duhur sht q ky rast tirikthehet Gjykats s Apelit t Ed-inburgut, me qllim q t jepet njinformacion i prditsuar dhe t ar-rihet n nj vendim t mirinfor-muar pr t par nse shtkaprcyer ose jo pragu n lidhjeme korrupsionin e sistemit shqip-tar t drejtsis.

Gjykata e Elbasnait ka dnuar n

munges me 22 vjet Fatjon Kaprinpr vrasjen m thik te Ylli Peps,

n Londr n vitin 2001. Pasi u kapn Skoci n vitin 2010, pas kalimitn arrati pr nnt vjet me iden-titetin e rrem maqedonas Sajmir

Sadiku, autroitetet shqiptarekrkuan ekstradimin e tij.

Por avoktt mbrjts t Kapritapeluan dhe humbn n Gjykatne Edinburgut, por t mrkurn fi-

tuan n Gjykatn e Lart t Lon-drs. shtja tani i ka kaluar srishGjykats s Edinburgut. 30-vjeariFatjon Kapri ndrkoh do t vazh-doj t jet n gjendje arresti derin seancn e ardhshme.

Qeveria britanike sht n konfliktkoht e fundit me drejtsin ven-dase n lidhje me seancat e shumtadhe apelimet e kushtueshme tshum t paditurve ose t dnuarven lidhje me shfrytzimin e shtig-jeve ligjore t parashikuara nKonventn Evropiane t t Drej-tave t Njeriut.

Arbe Maaj

LONDRA NUK EKSTRADONSHQIPTARIN


9/24

aktualitet www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 9

nGA BAJRAM MJEKU

Shqiptaro-amerikani Gani Perollinga Kruma e Shqipris, familjae t cilit kishte migruar ngaShqipria n vitin 1948, pr shkak seishte rreshtuar n krahun e rezistencsantikomuniste, tet vjet m par e viz-itoi Kosovn dhe familjen time n Pr-ishtin. Gjat biseds me t, ai mi

ofroi shnimet e intelektualit QerimPanariti, q ishte mik dhe bashkkohsi Nolit dhe Konics. Ai m dha hollsiedhe pr dialogun midis Fan Nolit dheBehar Shtylls, ky i fundit ish-ministri Jashtm i Republiks s Shqipris, icili ishte n krye t nj delegacioni tShqipris komuniste n Organizatne Kombeve t Bashkuara n vitin1964.

Gani Perolli, duke iudedikuar shnimeve t Qerim Panari-tit, thekson se Fan Noli do vit ekalonte dimrin n Florida.

Ishte viti 1964 kur Fan Nolibashk me Qerim Panaritin po vininnga Bostoni pr t shkuar n pushimedimrore dhe ata u ndaln n stacionine trenit n Pensilvania t Nju-Jorkut.Aty u takuan me Behar Shtylln dhe

pas prshndetjeve n nj restorant tstacionit t trenit n Pensilvania,

biseda u zhvillua kshtu:

Fa noli: Shklqesi, si ja put?

Behar Shtylla: Shum mir, Hirsi!

Fa noli: Si e kemi Komadari?!(sht fjala pr Ever Hoxh).

Behar Shtylla: Mir sht dhe ju bt fala!

Fa noli: Falemiderit! A mudtua bj j krkes?

Behar Shtylla: Fjal ja ktoHirsi! Urdhroi...

Fa noli: sht fjala pr Faik Ko-ic. Ai e ka l amaet q eshtrate tij t drgohe Shqipri pr ri-varrim. E prao Govera (Qeve-ria) juaj kt gj?

Behar Shtylla: Ai mud t kthehet Shqipri, por duhet t dal gjyqi e popullit dhe sipas dimit tgjyqit t popullit, eshtrat e tij duhet

t rivarrose varret e t duarvepr aq koh sa e do gjyqi. Pasmbarimit t gjyqit, eshtrat e Koicsmud t rivarrose varrezat e za-koshme!

Fa noli: Pse t shkoj gjyq FaikKoica? (noli fillo t flas pr tgjitha veprat dhe meritat e mdha t

Koics duke filluar ga zbulimi iFlamurit Kombtar Muzeu eLodrs dhe pr vepra t tjera tKoics). noli gjat biseds meShtyll, Koic e qua Ustai.

Behar Shtylla: M vje keq, por aiduhet t dal gjyqi e popullit dheq t gjitha vare ga vedimi igjyqit t popullit.

Gani Perolli thekson se Qerim Panariti

i ka thn atij se Noli qe habitur ngaprgjigja e Behar Shtylls rreth rivar-rimit t eshtrave t Konics. Ishte herae par q Noli filloi t dyshonte nQeverin komuniste t Tirans. Perollithekson se sht pr tu habitur se

Nolit iu deshn plot njzet vjet,prkatsisht nga viti 1944 deri n vitin1964, q ta kuptonte t vrtetn e

regjimit komunist n Shqipri.Kur erdhm n Amerik n

nntor t vitit 1956 ne u strehuam nBoston. Babai im Hamit Perollishoqrohej nga z. Robis, i cili ekryesonte Shoqatn e VeteranveShqiptaro-Amerikan t Lufts s DytBotrore. Nj dit babai shkoi me z.Robis te Vatra dhe u takua me QerimPanaritin. Shoqata e Veteranve

botonte gazetn Albanian-Americandhe n numrin e dyt q u botua n

nntor t vitit 1956, n faqen e par tsaj botoi fotografin e familjes Perolli,foto t ciln e kishte marr nga gazeta

prestigjioze amerikane Christian Sci-ence Monitor. Atbot Shoqata e Vet-eranve dhe Vatra kishin qndrimet ndryshme politike, por q e ruaninnj miqsi t brisht midis tyre.Shoqata e Veteranve kishte qndrim

antikomunist dhe proamerikan, derisaVatra mbante qndrim pozitiv ndajregjimit komunist t Tirans zyrtaredhe qndrim kritikues nga politiks s

jashtme t SHBA-ve.N kujtimet e tij, Perolli

thekson: M von s bashku meQerim Panaritin dy her e kemi viz-ituar Nolin n banesn e tij modeste nBoston. Nj dit Noli zhvilloi nj

bised interesante me babain timHamit Perolli rreth largimit ton nga

Shqipria. Fan Nolin e kemi par edheshum her duke mbajtur mesh nkishn e Shn Gjergjit n Boston dhen Nju-Jork, ndrsa pas meshs jemindalur disa her q t prshndeteshimme t.

Gani Perolli jep edhe njfakt interesant pr babain e tij HamitPerolli, i cili i prkiste klerit mysliman

dhe respekti i tij pr Nolin dshmonm s miri pr tolerancn fetare midisshqiptarve.

Pas dialogut midis ish-kryeministrit t Shqipris dhekryepeshkopit Noli dhe Behar Shtyl-ls, ish-ministr i Punve t Jashtme tShqipris komuniste, u deshn edhenjzet vjet t tjera q t plotsohejamaneti i Nolit, q eshtrat e Konics t

preheshin n Shqipri.

SHTYLLA: KONICA DUHET T DALN GJYQIN E POPULLIT!

Aprbn lajm kur nj shqiptar i ardhur vetm pak para pak vitesh n Mbretrin eBashkuar, si refugjat (me skaf apo maune), pa ditur t thot as mirmngjesi apokam uri, ka arritur n vetm pak vite t kthehet n modelin e njeriut t suksesshm.

N vetm pak vite ka arritur jo vetm t punsohet apo t punsoj bashkatdhetart e tij , port punsoj edhe britanikt...(pa harruar q jan shqiptar). Raste t tilla jan vrtet tshumta dhe ne do t prpihemi q n do edicion t sjellim modele t tilla, duke besuar se dot mund t realizojm nj nga dimensionet e misionit ton . Besojm se publikimi i profilevet tilla, do t jet nj proces sinteze, q do t shndrrohen n nj fanar q ndriojn rrugn edrit-shkurtrve, atyre q u ka humbur rruga n oborr, dhe q nuk mund t shohin jo m largsesa nj der kazinoje apo tavolins s kafeve t strzgjatura, ku bisedat nuk mbarojn as-njher, sidomos ato pr politikn. Jeni t lutur t na sugjeroni shembuj dhe modele t suk-

sesshm shqiptarsh n Britani. THE ALBANIAN [email protected] Tel: 0208216 9527

U

mim


10/24

speciale www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 10

nGA KADRI HALIMI

Kapui i bardh q shqiptart equajn plis, qeleshe ose qylah,i br nga lesh deleje i shkelur,

konsiderohet si ksul tradicionale eshqiptarve. Pr plisin ekzistojn tekne do gojdhana n lidhje me lashtsindhe prejardhjen e tij. N lidhje me ktgj po sjellim ca shnime t shkurtrainteresante.

Duke br krkime rreth studimit tzejes t qeleshepunuesve (ose plis-tarve) ndr zejtart e Kosovs si dhetek populli, kemi hasur n ca gojdhanainteresante q meritonin t shenohen,kurioze, por jo edhe t pa baza.

Nj nga tregimet m intsere-sante sht ai q bn fjal dhe konfir-mon se plisi i bardh, kapui

tradicional i shqiptarve shttrashguar nga Ilirt. Duke mos u

bazuar n dokumentat historiko-arke-ologjike, por vet n kushtet e ather-shme ekonomike t fiseve ilire, na dele logjikshme q kto tregime t ken

baza reale. Sepse, fise t ndryshmeilire merreshin me njrn nga degtkryesore t ekonomis me blegtorin.Kjo e vrtet e konfirmuar edhe nga tdhnat historike na bn q t'u besojmedhe gojdhanave popullore lidhur me

plisin. Duke pasur lesh delesh n sasirat mjaftueshme, Ilirt prej ktij

punonin veshjet e tyre, ku hyn edhepjesa q mbulon kokn - kapui.Pothuaj t gjitha pjest e veshjes n tkaluaren njerzit i bnin vet n shtpi.

M von shfaqen zejtar profesional.Kshtu qndron puna edhe mepunimin ose prodhimin e plisave.

N popull si dhe ndr zej-tart tan qeleshepunues t Kosovsdhe jasht saj ekziston nj gojdhanshum e vjetr. Ajo thot se kt zeje esolli n Gjakov nj plak, q n ko-hrat e mome ishte shprngulur ngaMalsia n kt qytet. Kjo tregon qar-tas se n kohrat m t lashta, kapuat

punoheshin nga vet antart e famil-jes porsi edhe pjest e tjera t veshjespopullore t prditshme (tirqt, ndrre-sat, mintanat, xhokat, japunxhat, gjur-diat, gxoft etj.).

Pr lashtsin e kaj zeje, re-spektivisht t vet plisit, dshmon edheemri i nj lloji t tij q shqiptart e qua-

jn vorri i Sknderbegut. E dihet mirse Gjergj Kastrioti Sknderbeu vdiqm 17 janar 1468. Q nga vdekja ektij vigani, shqiptart filluan t mba-

jn nj kapu t nj forme t posame,me fundin ose majen e trusur, t thel-luar n form varri. Ky tip kapuimund t ishte i zi ose edhe i bardh. I

prngjet pjess cilindrike t kapelsmoderne (u muar vesh pa rreth) por, siu tha m sipr, me fund ose maje tgropuar si varr n drejtim nga prapakah balli. Kt lloj plisi e mbajnnjerz pak si m pleq dhe m seriozn qytete e fshatra. Sot prdoren fortrrall, kurse n shekujt e kaluar ka

qen shum m shpesh i prdorur.

Tipi i plisit i quajtur me majeka trajt kupe me maje t theksuar. Nj

tip tjetr me maje jo t thek-suar e quajn i rrumbullakt.

N t kaluaren kta plisaishin edhe m t gjat, memaje m t theksuar, sepse

punoheshin vetm prej njtasllaku (polle trekndhshe),dhe kur i ngjiteshin skajet,kapui merrte trajt barizanit gjr. Kt lloj kapuimbanin pjestart e fisit ilirt Dalmatve. Kjo shihet nnj pllak guri nga Graduni,

i cili ruhet n Muzeuminarkeologjik n Split.

Kjo rras guri kanj relief n t cilin shihenfigurat e dy ushtarve ilir tzn rob lufte nga ushtartromak. Njri nga kta dyilir mban n kok nj kapuq pr nga trajta sht krejt injjt me plisin ton t

sotm me maje t theksuar (t shihetMihovil Abrani: O predstavam Ilirana antiknim spomenicima. asopis zazgotovino in narodopisje, Maribor, let.XXXII, snop. 1-4, 1937:12,15).

N popull dhe tek zejtart

qeleshepunues kemi dgjuar dheshnuar nj tregim se n Dibr dherrethin, n t kaluaren nuk mbaheshin

plisat e rrafsht si sot. Banort e ksajtreve mbanin plisa t tipit t Kosovs.Mirpo, rreth vitit 1832 Pashallllku iKosovs me n krye Jashar PashXhinollin ra n konflikt me Dibrnduke dashur ta zgjroj pashallkun etij. Me kt rast u b nj betej e rrept.Jashar pash Xhinolli, bir i Maliq

pash Xhinollit, me prejardhje ngaLuma, i theu dhe i mundi dibrant, ose

si thot populli i shkeli. Q prej ksaj,gjoja, dibrant mbakan plisa tshkelun, d.m.th. t rrafsht, kursekosovart si fitimtar vazhduan ende tmbanin plisa me maje.

N lidhje me lashtsin eplisit , ndr shqiptart ekziston edhenj gojdhan tjetr q prcjellet brez

pas brezi. Kjo gojdhan tregon se nBetejn e Kosovs m 1389 moren

pjes edhe shqiptart nga Kosovabashk me mirditasit . Kta, me ktrast, mbanin plisa t bardh po t asajtrajte q mbajn edhe sot.

Nuk jan n gjendje t dij et konfirmoj se a ka dhe 'baza ka

kallximi popullor se do klerik kato-lik, varsisht nga rangu kierarkik,gjat meshs n kish mbajn ksula t

bardha n form pli si t shqiptarve.Madje t till i mban edhe vet pontif-iku katolik n Rom, papa.

ndoshta kjo tradit popullorembshtetet kto fakte historike.

Dihet mir se pas okupimitt tokave ilire n Ballkan, romaktmoren prej tyre shum gjra nga kul-tura materiale, duke prfshir edhe

pjes t ndryshme t veshjeve popul-lore. Duket se nj lloj kmishe ose

pelerine, q romakt e quanin tunika(tunica) e moren nga fisi dalmat iilirve, sepse at e quanin dalmatika(dalmatica). A sht e mundur t ken

prvetsuar edhe ksuln e bardheilire? M von kjo veshje, duke psuarndryshime, dalngadal doli nga pr-dorimi i prditshm. Ajo u ruajt dhe

qendroi duke u prdorur vetm nkish katolike dhe ruhet edhe sot dheende quhet dalmatika. Hyn n pr-dorim, veshet nga priftrit vetm gjatmeshs.

N krijimin e gojdhans prksuln e bardh t paps q i prngjet

plisit ton t rrumbullakt (jo atij memaje t theksuar), mund t ket ndih-muar edhe nj fakt tjetr i njohur his-torik. Ky fakt sht se n fillim tshekullit XVIII u zgjodh pap Kli-menti XI, q kishte prejardhjeshqiptare, i fisit Kelmend. Me inicia-tivn e tij, m 1703 u mbajt nj konzil-ium i peshkopve t Shqipris, ku umuar vendimi q literatura kishtare t

prhapej n gjuhn shqipe.

Po t'i shtojm t gjitha k-tyre q tham m sipr se papt me tvrtet mbajn ksul t bardh trrumbullakt, shum t ngjashme me

plisin shqiptar, ather na sht plot-sisht e qart se nga rrjedhin ktotregime popullore.

*Marr prej gazets Rilidja, m31.10.1970, Prishti.

LASHTSIA E KAPUIT T BARDH - PLISIT


11/24

nGA FRAnK SHKRELI

Shekulli i kaluar do mbetetndoshta si shekulli m i mal-lkuar i historis pr nga krimet eshkaktuara kundr njerzimit ngafashizmi e komunizmi si edhe ngagjenocidet, spastrimet etnike dhe sh-

prngulja me forc e grupeve tndryshme etnike nga tokat e tyre.Libra t shumt t historis n anglisht

jan shkruar e vazhdojn t shkruhenmbi gjenocide e ndryshme n Evrop,

prfshir gjenocidin armen, deportimetsovjetike me forc t grupeve tndryshme, si tartart, gulagt e burgjete prqndrimit dhe dislokimet e ku-lakve dhe t tjerve nga regjimet ko-muniste; gjenocidi i Khmer Ruzhit-itn Kamboxhia, gjenocidi n Ruandadhe m n fund gjenocidi dhespastrimet etnike n Bosnje dhe nKosov fundin e shekullit t kaluar,kur Serbia ndrmori krime kundrnjerzimit, pr nj koh t gjat dhe pandshkim, deri n ndrhyrjen e NATO-s n Kosov. T gjitha kto janshembuj t tmershm t mizorive q ka

br njeriu kundr njeriut.

Por libri, Amaneti i Fun-dit, i Prparim Kapllanit mbi gjeno-cidin am, duket se sht i pari i ktijlloji n gjuhn anglisht, pasi n asnjnga librat n gjuhn anglishte q kam

patur rastin t lexoj, mbi historin egjenocideve dhe spastrimeve etnike nEvrop,as nuk prmndet "Njra prejspastrimeve etnike m t harruara, mun qendr t Evrops", sipas autorit tromanit n anglisht mbi tragjediname, Prparim Kapllanit.

Libri "The Last Will", ose"Amaneti i Fundit",sht nj roman me

element historik,i bazuar ngjenecodin am. Promovimi i librit u

b fund muajin e kaluar, pikrisht me27 Qershor, ditn e prkujtimit t gjen-codit am, n Toronto t Kanadas, atyku autori jeton pr disa vite. Romani u

promovua nga shtpia botuesekanadeze e njohur me inicialet IWOI, embshtetur edhe nga Federata eShkrimtarve Shqiptar n Kanada.

Duke shfletuar librin his-toriko-letrar t Prparim Kapllanit,vihet re, ''Ndjenja e fort e (amve)

pr t mbijetuar", dhe njkohsishttheksohet krenaria e t qenit me

preardhje ame: ''S'ka asgj t keqe tjesh nga amria". Zylyftari, nj

shqiptar nga Greqia, thot, se "patjetr,do ua tregoj se kush jam un....Unjam krenar se jam am dhe kt faktnuk do e ndryshoja pr asnj mim",shton Zylyftari nga amria. "Prvendlindjen e tij t ndaluar, aty ku kanlindur dhe ku kan jetuar para-ardhsite tij,si dhe vendi nga ku ata u dbuandhe u prjashtuan me forc nga terri-tori q sot i prket Greqis."

Romani i Prparim Kapllanitpasqyron gjithashtu edhe realitetin emungess s vullnetit politik pr tumarr me shtjen e dhimbshme ame,sidomos nga ana e Greqis, pasi prAthinn, ''shtja ame nuk ekziston.

Kjo sht prgjigja zyrtare e qeverisgreke", pr brutalitetin e ushtruar ngaautoritetet greke ndaj viktimave dhe tmbijetuarve am t shpngulur meforc nga trojet e tyre.

Nuk sht se nuk dihe t prtragjedin e amris, si edhe pr att masakrs s Tivarit, ku me mijerashqiptar nga Kosova u vran emasakruan nga regjimi sllav, fatkeq-sisht n bashkpunim me regjimin eathhershm komunist t Tirans. Por

pr kto tragjedi nuk flitet as nukshkruhet aq shum sepse vihet re njrefuzim pr t pranuar realitetin e his-toris s shqiptarve, si brenda ashtudhe jasht kufijve t Shqiprislondineze.

N kt mes, t huajt dhefqinjt kan arsyet e veta gjeopolitike,

jo vetm pr t mos pranuar realitetin eshqiptarve n Ballkan, por vazhdojnt bjn 'mos pr t shtrmbruar dhe

pr t injoruar historin e vrtet, derin pikn q, sipas tyre, kto masakra,"nuk kan ndodhur fare".

Por kjo nuk duhet t ndalojshqiptart kudo, q t vn n dukje

para bot s dhe vetes s tyre, mund-sisht edhe n gjuh t huaja, si sht,"Last Will" i Prparim Kapllanit, --masakrat, shprnguljet me forc dheshpronsimet, ashtuq q sipas,Amanetit t Fundit, ''shtja ame tadresohet njher e mir, n mnyrkompetente... pasi t mbijetuarit eksaj tragjedie po vdesin dhe se anke-sat e tyre pr drejtsi gjithashtu dovdesin dhe do t varrosen me 'taAndaj, amt nuk kan alternativtjetr, vese t paraqesin ankesat e tyre,"Para Gjykats Ndrkombtare nHag."

sht e nevojshme qamaneti t t mbshteten me vepra, pamarr parasysh konsideratat gjeopoli-tike dhe indiferencn dhe mungesn evullnetit politik t Tirans zyrtare ndajksaj historie si nj faktor kryesor, prt mos ''uar pluhur'' mbi kt shtje.sht vshtir t merret me mend sesi Tirana zyrtare do t merrej seriozishtme kt shtje, ose me t tjera si kjo,kur ajo gjat 20-viteve t tranzicionitnuk ka treguar kurajon as moralin civil

pr tu prballur madje as me krimet eregjimit komunist kundr vet popull-sis shqiptare.

sht detyrim i do qeverie

sovrane, n do koh, pr t marr pr-sipr prgjegjsit q i takojn nmbrojtje t interesave t shtetasve dhe

bashkombasve t vet, si dhe pr tu pr-pjekur pr tu prpjekur pr t ven nvend drejtsin e mohuar. Kur qever-it sovrane nuk duan ose nuk mund tmbrojn qytetart dhe bashkombasit e

vet, ather njerzit kan t drejt tudrejtohen enteve ndrkombtare prdrejtsi.

Por fatkeqsisht, mbetet prtu par dhe shum pr tu br n lidhjeme nevojn pr t artikuluar dhe pr tzbatuar parimin dhe pr t marr pr-sipr prgjegjsit sovrane n mbrojtjet t drejtave themelore t njeriut t tgjith shqiptarve, an e mban trojevet tyre, dhe padrejtsive ndaj tyre n tkaluarn dhe tani, duek filluar nga vet-vetja.

elsi mbetet gjithnj, pr-ballimi me historin e errt t gjysmshekullit t kaluar t kombit shqiptar

nn komunizm --sado e vshtir tjet nj gj e till. Kjo nuk ka ndodh,dhe pr derisa kjo nuk ndodh, do jetvshtir t krkohet llogari dhe

prgjegjsi dhe llogari nga qeverit etjera pr masakrat, deportimin meforc dhe shpronsimin e amve ngaGreqia, n baz t Amanetit t Fundit.

Mund t flasim pr t kalu-arn dhe pr t ardhmen. E kaluarasht dika q ne nuk mund tandryshojm, por duke folur pr tardhmen, nuk guxojm q t kaluarnta mohojm, sado e keqe qoft ajo.sht thn shpesh se mnyra m emir pr t ndaluar prsritjen e gjeno-cideve dhe krimeve prfshir ato tshtetit mbi qytetart e vet, sht q tsigurohet q masakrat, gjenocidet dhekrimet e lloj llojshme kundrnjerzimit, t mos harrohen kurr.

"Amaneti i Fundit'' i Pr-parim Kapllanit sht nj kontr ibut i

muar q sadopak informon lexuesin einteresuar anglisht-fols mbi kt trag-

jedi me prmasa t mdha dhe ende tpanjohura t nj pjese t kombit shqip-tar, amris. Shkrimtari Faruk Myr-taj, i cili mori pjes n promovimin elibrit n Kanada, n vlersimin e tij kashkruar se, "njeriu lind dikur, diku, n

nj truall, dhe mbetet prgjithnjfmij i atij djepi! Prparim Kapllani,qytetar i till i Mmdheut t tij edhe

pasi ka mrguar n Perndim, Kanada,pr nj jet m in spiruese, merr pr-sipr kt bekim/mallkim dhe prpiqetta ndaj brengn e njerzve t fisit t ti jme tr njerzit e ksaj bote." Prveksaj, Amaneti i Fundit, shtgjithashtu edhe nj kontribut ndaj asajkujtese t hidhur t historis kom-

btare, vepr e ci la kontribon q ajohistori t mos harrohet por t prjet-sohet e dokumentuar duke e kaluar atnga brezi n brez me shpres q t mos

prsritet m.

TRAGJEDIA E AMRIS N ANGLISHT

www.thealbanian.co.uk



12/24

I F C F

www.ifcf.co.uk [email protected]


13/24

I F C F30 Minerva Road,

London,NW10 6HJ

www.ifcf.co.uk [email protected]


14/24


AUTOR:DR. ALAn GOLDHAMER

SHQIPROI nGAAnGLISHTJA:

BLERIM CIROKA

(VIJOn nGA nUMRI I KALUAR)

rregullime kronike gastrointestinale

Nj grua, e cila kishte vuajtur ngaprobleme kronike te jashtqitjes prm shum se 20 vite, erdhi tek Qen-dra. Ajo qahej se, gjat asaj kohe, nukkishte patur qoft edhe nj lvizje tvetme t rastsishme t zorrve pandihmn e Enema, Colonics dhe Lax-avites.Ajo agjroi me ne pr nj periudh 12ditore, periudh gjat s cils ajo

prvijonte mos-qetsi t mesme dhedhembje m t pakta t shpins. Nditn e pest kur ajo hante pasagjrimit, ajo kishte lvizje tvetvetishme t zorrs t formuara nor-malisht - dhe q ather ajo vazhdonteti kishte ato dhembje.

Kujdesi kohgjat sht ishklqyeshm pr njerzit t cilt qn-drojn n programin dietar NatyralHygiene. Konstipacioni (kapsllku)kronik sht padyshim nj problem pat ciln njerzit mund t msojn t je-tojn. Dr. Ala Goldhamer

nj proces atyror

Agjrimi, ose qndrimi larg ngaushqimi, sht nj vler e prdorur nnatyr nga t gjitha krijesat q nga fil-limi i jets. Qoft instinktivisht oseqoft me inteligjenc kjo vler sht

prdorur t ndihmoj trupin pr tuliruar nga mos-rehatia, dhembjet dhe

smundjet. Proceseve rregulluese dhe atyre pr-mirsuese t trupit i sht dhn njnxitje e pa kursyer nga qetsia e

prkohshme e ushqimit. Asnj form

tjetr e kujdesit shndetsor mund tkrenohet me rezultatet shprblyesedhe t gzueshme n eliminimin e s-mundjes dhe rikthimin e shndetit.

Agjrimi, njherazi i kon-sideruar si nj trill, ka trhequr v-mendjen jo vetm nga nj segment nrritje e vazhdueshme e shoqris - porai ka fituar stampen e aprovimit ngashum personalitete t njerzve tshkencs.

Nn nj mbikqyrje t kualifikuardhe me prvoj, agjrimi sht dhu-rata m e madhe e cila mund ti jepetnj t mbingarkuari, nj trupi t s-mur pa prfitime t ndonj lloj formetjetr t terapis apo trajtimi.

Dr. William Esser

nj pushim fuqizues

Agjrimi sht nj proces i thjesht inj pushimi t thell fiziologjik. Kjo

period pushimi ju ndihmon t rindr-toni fuqi funksionuese dhe t tejkalonishprndarjen e energjive t shkaktuarnga planet hektike ditore dhe zakonetshfrenuar t jetess.Kur ngarkesat e jashtme, influencat edietave dhe ato terapeutike jan teliminuara gjat kohs s agjrimit ,agjrimi liron statutin baseline ngatrupi juaj. Kjo ju mundson t jeni mt ndjeshm ndaj trupit tuaj dhe t jeni

m t lidhur me trupin tuaj. Kjo lidhjeushqen nj vetdije m t madhe tkrkesave biologji-koemocionale in-stiktive t cilat jan esenciale pr qn-drueshmrin dhe trsin e shndetit.

Frak Sabatio, Ph.D.

Frik e pabaz rreth agjrimitFrika e pabaz sht nj gjendje eveant e jo e shndetshme prmesimagjinats, duke u rritur ndjeshmmbi njohurit.

Nse ne jemi robr t friks ne jemirobr t besimeve, praktikave dhe ak-sioneve t cilat nuk prputhen meshndetin ton t mir. Kjo do t thotse ajo sht nj shtje e nevojs q net kuptojm agjrimin dhe t gjithafaqet e tij nse dshirojm t tejkalo-

jm frikn e krijuar nga ai.Shum njerz prpiqen t zgjidhin

problemet e jets, ngushtimin e trupitdhe ankthin e trurit prmes ushqimitdhe barnave. Ato kan frik t madherreth mos t ushqyerit sepse ato kan

prjetuar dhembje koke, dobsi dheankth q ka lidhje me t, dhe ata jan

bindur se ushqimi dhe barnat zgjidhinproblemet e tyre.

Si mund t bindni dik qpr t jetuar m gjat pa ushqim shtshtje e nevojshme pr t prmir-suar shndetin e tij? Ju mund tndryshoni qndrimet e tij vetm

prmes dijes dhe vuajtjeve t mdha.Mnyra me e mir e largimit s frikss pabaz rreth agjrimit sht me di-turi po me dituri q rrit vetbesim,

vetbesim q ngjallin besime, dhe bes-ime q rezultojn n aksione t drejta.D. J. Scott

T marrurit e vedimeve t urta

Jo do njeri sht kandidat i mir pragjrimin. Shum faktor kan nevojt merren parasysh para se t fillohetagjrimi. Jo do smundje vetm do treagoj mir sa duhet ndaj agjrimitdhe kujdesit konservative. Nga njher kujdesi mjeksor mund te jet inevojshm.

N Qendr ne kemi ndrtuar marrd-hnie t mira pune me disa nga spe-cialistt m t mir t Kalifornis. Kurnj konsultim mjeksor apo trajtim itill sht dftuar, mnyra m e sigurtee mundshme duhet gjithmon t pr-doret.

Jeifer MaraoRritja e vetdijes tuaj

Dika e mrekullueshme rreth agjrimitsht se ai v nj interval mes sjelljesme t ciln jeni msuar dhe sjelljes qndrroni t keni. Ne provojm t jemikrijesa t zakoneve, dhe mnyrat eushqimit dhe t jetuarit q jemi m-suar t kemi vijn shum natyrore sisht frymmarrja. Kjo sht arsyeja

pse sht shum e vshtir ti ndaloshnjerzit nga zakonet e tyre. Ndrsaagjrimi mnyrave t jets tuaj i sjellnj ndryshim t menjhershm. Ai ju

jep mundsin e pauzs, t reflektimitdhe t vendosjes se si do ta kushtzoni

jetn tuaj n vazhdim. Kjo ju mund-son t keni nj pushim me t kaluarntuaj e t filloni nj t re, m drejtim m

pozitiv.Ktu nuk kemi t bjm

asgj me rutinn e t ngrnit pasagjrimit. do i ngrn sht nj fest.Pas do agjrimi ju bheni shum mt vetdijshm rreth asaj q hani dhe

pse e hani. Prmes agjrimit ne mso-jm t ham me falnderim.

Aspekti i pushimit q sjell agjrimi namundson t parandalojm sjelljettona (jo t mira) ose ndalesn apondrprerjet e formave tona t zakon-shme, prej nga ku ashtu ne msojmt jemi m t vetdijshm pr t kon-trollojm vetveten.Nuk ekziston asnj mnyr m emir se agjrimi pr t ndaluar

prsritjen e sjelljeve t pamoralshmeq na shkatrrojn.

Ralph C. Cinque, D.C.

*Doktor Ala Goldhamer, D.C.,sht presidet i Shoqrisndrkombtare tFizikatve Hig-

jeik. Ai sht gjithashtu edhe drej-tor i Qedrs ShdetsoreTruenorth, qedr e cila, e vedo-sur e Pegrove. Calif, sht e spe-cializuar pr agjrimi. Kjo qedrsht j dr dy qedrat e vetme bot q trajo dhe certifikofizikat kt specialitet. Dr.Goldhamer sht autor i librit TheHealth Promotig Cookbook dhebashkautor i librit The PleasureTrap.

PRFITIMET E AGJRIMIT


15/24


16/24

PROF. DR. S.C. AKIL MARK KOCI

Pra, po e hap kt shkrim mecitimin e ksaj sentence tprincit t letrsis shqiptare dheun po filloj me nj kritik. Sivjetkremtuam 40-vjetorin e baletit, pra nj

jubile pr rrethanat tona t madh dhefolm pr rezultatet q korri ky ansam-

bl gjat 40 vjetve t ekzistimit.

Dakord, pajtohem se rezultatet jan ev-

idente, por po e shtroj vetm nj prob-lem ose, m mir t them, nj kritik:sa shfaqje t baletit pr disa vjet t fun-dit patm si premiera t autorvetan!? Un jetoj larg vendlindjes, pra,larg Kosovs sime dhe nuk e di ktgj, por a di kush me m than? Men-doj shum pak mund t m thuhet,sidomos pr vitet e fundit se dikur nvitet e para t formimit t baletit patmmbi 10 shfaqje - premiera t autorvetan dhe t baletit vendor. Prej shfaqjess par Ritmet e zgjuara dhe nga baletii par i Kosovs Sokoli e Mirusha, kri-

juar nga libreti i Nuradin Loxhs dhemuzika ime, jan shfaqur edhe shum

balete t tjera . Kishte pjesmarrje ndisa shtete t tjera ose republika t ish-Jugosllavis, e jan dhn shfaqje t

baletit edhe pran Teatrit Krahinor tKosovs. Baleti Sokoli e Mirusha melibretin e Nuradin Loxhs dhe memuzikn time u luajt n shum shfaqjen Prishtin dhe npr shum qytete tKosovs, pastaj jasht saj u inskenuasi vepr e par e autorve nga Kosovaduke prfshir edhe Teatrin n Sara-

jev, ku e inskenuan antart e Tetaritt Sarajevs dhe u luajt edhe n Bien-alen e baletit n Lubjan e n shumqytete t ish-Jugosllavis. Po, sot, ku

jemi? Merren koreograft nga shumvende dhe bjn mjuzikla, po memuzik t autorve botror e nuk istimulojn kompozitort tan q t

bjn balete t reja!

Pra, ky sht nj degradim. Pse e bratr kt hyrje me rastin e botimit tmonografis, m falni, jo t mono-grafis, se po kushtuaka shum, po tkatalogut! (Po ku sht Teatri komb-tar, Shoqatat e artistve figurativ tKosov, komisioni pr kultur pranKomuns s Prishtins dhe, s fundi,Ministria e kulturs s Kosovs, q tafinancojn kt projekt e jo t bhet

pr nj skenograf tonin t par dhe tmadh nj katalog me 30 faqe, ku do t

prezantohen skenografit dhe kostu-mografit e artistit ton t shquar Nu-radin Loxhs.

Kjo ssht pun q lavdrohet, sedikur, pra n kohn e rilindjes s baletit

ton n kushte jashtzakonisht trnda, jan realizuar kso lloj projek-tesh m shum e tash, kur e kemishtetin ton t Kosovs, nuk realizo-

hen! Pse? Sepse mungon kultura dhese n vende t caktuara ku vendoset

pr kto lloje projektesh, vendosinlaikt, njerzit q jan n vende tgabuara pa kultur t duhur krijuese-artistike. Ndaj, n kultur nuk mbi-zotron kultura, por politika, kurse

politika e till ska n vete fije kulture!

I vetdijshm se me nj shkrim timin smund t prmirsoj asgj, shpresoj qs paku vrejtjet dhe idet do t evi-dencohen n dokumentacion pr gjen-eratat e ardhshme dhe, n kronikn ezhvillimit ton kulturor do t shihetkush e ka udhhequr kulturn ton, mepikpamje, me koncepte dhe meprofesionalizm sht programuardhe vlersuar jeta kulturore artistike nRepublikn e Kosovs... Nuk do tthuhet se n kohn e filan ministrit tkulturs sht mbrrir kjo ose ajoshfaqje, ky ose ai aktivitet, por nkohn e ktij apo atij artisti sht zhvil-

luar ky aktivitet apo ajo vepr e artit!

Individualizmi i disave q jan n kryet institucioneve prkatse dhe ironiae tyre, shrbejn jo pr ngritjen e kul-turs, por pr nj realitet t zymt, dhe,nga ana tjetr, qndrimi i till injorante diletant ndikon n degradimin dhen izolimin e krijimtaris artistike nKosov.

Nuradin Loxha, ka qen artist, piktor,skenograf, kostumograf, shkrimtar, li-

bretist dhe artist me nj kultur tmadhe, i cili me veprimtarin e vet t

bujshme, i kushtoi vmendje t madhezhvillimit dhe forcimit t idealit artis-tik, t cilin e ka konsideruar si nj pro-dukt t madh shpirtror dhe estetik.

Nj merit e rnds ishme e madhe etija sht se me veprat e tija t llojllo-

jshme sht inkuadruar bukur dhe mirn zhvillimin e vlerave estetike, qishin aktuale n at koh me skema-

tizmin, idealizmin dhe interpretiminmetafizik, i cili me kto afirmonte dhe

zhvillonte artin si qndrim t bots stij t brendshme artistike. Dhe gjithnjai prmes veprs s tij ka shpresuar searti nuk mund t ndahet nga shpirti injeriut por jeton me t dhe e ushqenat.

Me gjith jetn e tij t veprs dhe t ak-tivitetit ka br prpjekje q artin mevlerat dhe me prmasat e tij ta mojdhe ta funksionalizoj si vler komb-tar. Kjo sht par dhe realizuar nskenografit dhe n kostumet n tcilat vuri dor t sigurt ai.

Vetkuptohet se kto procese intelek-tuale, krijuese, estetike, pse jo edhefilozofike, jan mbshtetur kryesishtn fonin krijues origjinal, n krijimin eveprave t prsosura artistike. Kjo nukdo t thot se ai me krijimet e tija iatribuoi artit nj funksion njohs ose

imitim t artit popullor: prmes gjuhss tij ai krijoi veprat e reja origjinale.

Dhe, si koncepte t tilla kan rndsit prgjithshme pr njohjen e krijim-taris s tij bazuar n postulatet e vler-ave tona. Ai tregoi vmendje t madhen vlersimin estetik t veprave t vetat cilave ua jepte prmasn kombtare:t ngjyrs, t ritmit, t forms dhe, sfundi, t abstraksioneve t artit

bashkkohor - m mir t themi tmodernizmit. Prandaj, vlerat e ktijartisti t madh duan trajtim m t qn-drueshm, m meritor dhe nj respektm t madh skenik. Ka rndsi par-sore t kthjellohet edhe koncepti iepoks s tij artistike dhe nj karaktert ktill krijues nuk mjafton ta prku-

jtojm me nj katalog modest, por menj monografi artistike dhe, pse jo,edhe me nj emrtim t nj rruge nPrishtin ose n vendlindjen e tij - nPej.

qasje www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 16

LOXHA MERITONTE

MONOGRAFIN

Krijuesi Nuredin Loxha meritoi t kujtohej me nj

monografi artistike e jo me nj katalog t varfr!

Ky komb nuk msohet e nuk kulturohet nprmjet lavdit, por nprmjet kritiks.Faik KONICA


17/24

histori www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 17

nga: Prof. dr. TOMOR OSMAnI

Botimi i trashgimis kulturoreka vler t veant pr histor-in e kulturs dhe t arsimitton kombtar. Kto vepra q lidhenme nj t kaluare t largt, pak oseaspak t njohur, paraqesin interes prat fush dijeje q i prkasin.

Vite m par prof.dr. Shefik

Osmani na bri t njohur prmes njartikulli t botuar, m 31 mars 1982 ngazetn Msuesi, me titull Abetarjae Zymit, se n Arkivin e Shtetit ruhetnj abetare e vjetr e shaptilografuar.Autori jep pr her t par t dhna prkt abetare, e cila kishte 80 faqe t

prmasave t zakonshme, pa autorsi,por vetm me shnimin me dor, Zym,20 maj 1900. Gjithashtu ndalet n pr-shkrimin dhe vlerat e ksaj vepre.Kjo abetare, me kalimin e viteve,trhoqi vmendjen edhe t studiuesvet tjer dhe t msuesve, duke botuarshkrime ose duke referuar n konfer-enca shkencore si n Zagreb (2008),Prishtin (2010), Zym (2010) etj. Kjovepr zgjoi edhe interesin e Famulliss t Ngriturit t Shn Mris n QiellZym- Has, e cila pak dit m par, brinj botim luksi anastatik t ksaj vepreme titull Abetarja e Zymit (20 maj1900), Zym Has, 2013, libr q fat-mirsisht ma dhuroi d.N.Ukgjini.

Fundi i shekullit XIX dheshekulli XX do t karakterizohen nga

prpjekjet e patriotve shqiptar prlvrimin e gjuhs shqipe. N rrethanate sundimit osman kjo abetare ka vler,si nj ndr abetaret e para t shqipes nKosov. N kt periudh ishte e do-mosdoshme hartimi i ndonj tekstimsimor, e n radh t par iabetareve, kur popujt e tjer t Ballka-nit kt problem e kishin zgjidhur kohm par, si grekt, rumunt, bullgartdhe serbt. E eli kt udh pr

shqipen Naum Veqilharxhi, duke bo-tuar, m 1844 dhe 1845 vetarin, qluajti nj rol t rndsishm prmsimin e gjuhs shqipe dhe u vazh-dua me abetare t tjera t hartuara ngaKonstandin Kristoforidhi, Daut Borii,Shoqris e Stambollit ( 1879) etj., sidhe u botuan disa gramatika pr gjuhndhe n gjuhn shqipe. Gjithashtu, m1879 ishte miratuar alfabeti i Stambol-lit, ai i shoqris Bashkimi, m 1899dhe n Veri vazhdonte t prdorej alfa-

beti i autorve t vjetr. N ktorrethana kulturore u botua edheabetarja e Zymit.

Ky ribotim i ksaj veprehapet me nj shkrim t Don Ndue Bal-labanit Abetarja, mrekullia e shtat e

Zymit, ku shnohen shtat mrekullitkulturore t ksaj zone, duke prmen-dur autort m me emr q kan dalose kan shrbyer n Zym.

Abetarja e Zymit prej 80faqesh, fillon me shkronjn i dhe u tvogl, por n krye t faqes me alfabetinq sht zbatuar n vepr sht shnuarme dor, Zym, 20 Mj 1900, Prizren.Kjo faqe dhe disa faqe t tjera kanedhe vuln e Biblioteks Kombtare,Tiran.

Nga faqja 22, q autori ekonsideron si pjes t dyt, ka

prsritur edhe njher alfabetin, portashme duke paraqitur, prve shkron-

jave t dors t vogla dhe t mdha,edhe shkronjat e shtypit. N vazhdim

jepen fjali t ndryshme me vler njo-

hse ose edukative. N faqen 75shnon prdorimin e apostrofit prshkronjat N, M, C, S, Sc, ndrsa n f.

78 ka dhn numrat nga 1-10 edhe mefjal. N vazhdim n f.79-80 sht

paraqitur pasqyra e alfabetit e prdorurn abetare, praktik pr do botim kurnuk ishte i miratuar alfabeti i pr-

bashkt i shqipes. Duke qen se kyishte nj abetar, ishte e detyruar tndiqej tradita e botimeve t ksajnatyre, pasi qllimi ishte t msonteshkrim-leximin e shkronjave t gjuhsson. N faqen 81, shkruar me shkrimdore dhe me alfabetin e sotm ka ktshnim: Alfabeti i litografuem i JakSpecit ia fali Lumos prof. Luigj Shalaq e gjet n Prizrend me 20 maj 1900.

Nj faqe me pas ka prsri nj shnimtjetr: Ma fali Z.Luvixh Shala (aliasBogdani) profesor i didaktiks n In-stitutin Femnor. E ka prdorur vet nPrizren. Alfabeti i vjetr i than ay iJak Specit. 5.Janvier 1935.

N fund botuesi ka prfshir njshkrim t Frrok Kristaj Abetarja eZymit dhe abeceja shqipe, si dhe jepetnj list bibliografike prej 20 titujsh.Abetarja ka nj struktur t till:Prve shkronjave, si e theksuam msipr, jepen fjal t ndara n rrokje,ushtrime duke prdorur fjal t plota,n disa raste edhe fjali me ose pa lidhjekuptimore njra me tjetrn, por mshum me vler edukative ose fjal turta, si: Djali i mir e nderon prinden;

kush do shum, jet pa kurgja; zotivonon, por nuk harron; mos rri kot, por

puno; bora asht e bardh; shkollarimson fmit; Zefi asht nji fmi i

paster.Kmishen edhe petkat e tjera i madlir. Ftyren e lan per dit. Gjith shtati i

ban drit prej paqllekut, Tmendojshum-pak tflas; Tbaj mir, tbahem iurt; Uku e ndrron qymen por vesin jo;Fol pak e mir; I lumi aj qi punon. Au-tori i abetares n shum pak raste jepedhe shembuj fjalish t prbra: Per-

para se me e fi llue nji pun a mir memenduem pak. Si e kan vrejtur edheata studiues q kan shkruar pr ktabetar, disa nga kta shembuj kan jovetm karakter njohs, praktik dheedukativ,por edhe patriotik, si: Niri e

do vendin ku ka le; Un jam shqyptar eflas shqyp. Shqypnija asht e dashtuna,atdheja e jon. N kt botim jan

paraqitur edhe pak tekste t shkurtra q

i l u s t r o j n shkronjn edhn.

N abetarene Zymitn d e s h i medhe disa

e m r agjeografik,si Afrik,E v r o p ,Shkup dhePrizren eZym, pore d h eS h k o d e r ,Bun dheDrin. Autorinuk shtshtrir m tejn gjeografin ev e n d i t

p r m e sshembujve

q ka dhn,ku qlliminuk ka qent evidentoj

emra gjeografik, por ka shnuar atoemra q mendojm se nxnsit i kannjohur. Ky mund t jet edhe nj argu-ment se autori i saj mund t jet ngaato zona.

Dukurit gjuhsorePo ndalemi n disa dukuri gjuhsore tabetares, me karakter fonetik.Rreth sistemit shkrimor. Ndonse po tamarrim t mirqen botimin e ksajabetareje n vitin 1900, ather dihetse n at koh qarkullonte alfabeti iStambollit, i cili nga fundi i shekullitXIX kishte filluar tatpjeta e tij dhenuk arriti t bhej alfabeti kombtar ishqipes. Ai u prdor vetm nShqiprin e Jugut dhe nuk pati shtrirjen Veri, ku filloi t prhapej alfabeti ishoqris Bashkimi, i krijuar n vitin1899, si dhe vazhdonte t prdorej al-fabeti i autorve t vjetr, kryesisht nveri, pa prjashtuar edhe alfabete ttjera t prdorura n at koh e t zbat-uara n revista dhe gazeta, si ai i Al-

banis(1897-1909) i Faik Konics, is prkohshmes Shqipria (1897-1899) q dilte n Bukuresht etj. Nkt pshtjellim t shkrimit t shqipes,shum nga ata q kan shkruar pr ktabetar, nuk kan arritur t prcaktojn

prfundimisht se kujt i prket ai sistemshkrimor. Mendoj se alfabeti i abetaress Zymit t on n gjurmt e alfabetit

t Pjetr Bogdanit. Nj dukuri e tillbesoj se lidhet jo thjesht n ngjash-mrin e shkronjave, q sht nj faktreal, por edhe nga vendlindja e PjetrBogdanit q ishte nga Hasi i Prizrenitdhe nga qndrimi i tij n Prishtin pr15 vjet ku ktu gjeti edhe vdekjen.Gjithashtu alfabeti i Bogdanit pati je-hon tek pasardhsit q e zbatuan mendryshime t parndsishme, si Ku-vendi i Arbnit(1706), Gramatika eDa Lees (1716), Doktrina kristiane(1743) e Gj.N.Kazazit dhe n fillim tkrijimtaris n prkthimet dhe nndonj krijim origjinal edhe te NdreMjeda. Dhe nuk ka sesi q, kushdo qt jet autori ksaj abetareje, t mos

jet ndikuar nga sistemi shkrimor i P.

Bogdanit, duke prmendur edhe atazymjan, si Sh.Gjeovi etj, q ishinrritur me veprn e tij.Abetarja e Zymit ka 32 shkronja, si

dhe dyfishon bashktinglloren n prnd (32 + 1),si e kan prgjithsisht au-tort geg t shek.XIX dhe s fundi al-fabeti i shoqris Bashkimi, por, qn sistemin alfabetik t shqipes nuk

prfshihet.Po risi kemi n sistemim

shkrimor t abetares s Zymit me att autorve t vjetr. Nse alfabeti iBuzukut kishte pes shkronja tveanta, pasardhsit i reduktuan n tri.Sistemi fonologjik i shqipes erdhigjithnj duke u plotsuar dhe u pak-suan variantet e shkronjave, si dhe udallua grafikisht zanorja , fillimishtnga L.Matrnga dhe m pas nga PjetrBogdani q prdori nj e me theks ().

Autort e vjetr umbshtetn n alfabetin latin-italian,dukuri q e ndeshim edhe te abetarja eZymit. Bogdani prdori tri shkronja tveanta pr dh-th, y dhe z, si dhedyshkronja greke pr ll dhe k. Edhe nabetaren e Zymit kemi tri shkronja t

posame pr dh (th), (Kjo shkronj tek

t gjith autort e vjetr sht estilizuar, e till paraqitet edhe n ktabetar), y (Te abetarja e Zymit shtnj 8 e mbyllur, por kur sht e dorska edhe nj vij n kok dhe nj posht

pr tu lidhur me shkronjat e tjera), z, sidhe nj shkronj greke pr ll. Nuk dal-lohet grafikisht zanoren , e cila osenuk pasqyrohet ose shnohet me e, sidhe me nj grafem paraqet dy tinguj-fonema, si c pr dhe q, g pr gj dhexh, z pr c dhe x. Ka tre dyshkron-

jsha: gh pr g, gn pr nj, si dhe dyfis-hon grafemn e posame dh pr th.Nen abetar ndeshim n nj fjal t vetmeedhe oe: voe (f.34) dhe prsri n njfjal grafemn nj si n alfabetin esotm njeri (f.68).

THEKSINuk e dim shkalln e kulturs s au-torit, por vihen re prpjekje, megjithatshum modeste, pr t qen sa me ko-herent n t shkruar, me sa m pakluhatje, ndonse ata kan qen t pae-vitueshme.Fjalt e theksuara n fund t fjals nuk

paraqiten me theksin e mpreht, porme nj vij sipr, ashtu kur duam tshnojm nj zanore t gjat, si: Liri,

besni, gegni, i ri, gji, u, por edhe pr tshnuar nj zanore t gjat: pik, pul,detar, niri, shpis etj.

Theksi hundor. N abetaresht prdorur mjaft dendur theksihundor, gjithnj para bashktingl-loreve hundore, si: lni, lqni, qni,ni, dm, sht, grni, plm, hnda, s?.

Si shihet, t gjitha zanoret, me pr-jashtim t -s paraqiten edhe t hun-dorizuara.

Togjet zanore. Prgjithsishtparaqiten t reduktuara, dukepasqyruar shqipen e shkruar t asajperiudhe n Veri dhe n Kosov: dilli,milli, gruja dur, dul, muj, lujt, shkruj,fajtur, ftu, por levdue, lexue, nimue,mue, mendue, gabue, fillue etj. Si shi-het, vrehet se togu ue ka filluar t ketshtrirje edhe n Veri.Grupi bashktingllor mb gjithnj

paraqitet i asimiluar: kama, plumi,mreti, themra, shkami, kulla, dhima,mramja. Ndrsa grupi nd, si e thek-suam, dyfishohet n abetar, si : men-nue, lnner, sundon, senn, mennim

katunn, por edhe katun.Sonorizimi. sht nj dukuri tipike, kun trajta t ndryshme, fjala shkruhetme bashktingllore t zshme, si: zog,

elb, rrogtar, zheg, i madh, idhnim, ble-gron, larg, por baktija, hith etj.Zanorja . Nuk i dallon fonemn ngae-ja. Veanrisht kur sht fundore ajonuk pasqyrohet fare n shkrim, si nemrat e gjinis femrore, por edhemashkullore, si dhe n ndonj pjes

tjetr t ligjerats: pem, pul, buk, furr,kunor, djal, djath, djall, vjam, i urt,gjithmon, pes, etj. Nuk pasqyrohet -

ja edhe n rasn emrore t shumsitt shquar: shokt, kamt, gjindt, dejt,lopt, gurt, dhambt, pemt . sht pr-dorur e-ja pr n t gjitha rasat e em-rave t gjinis femrore, trajta eshquar, si: i botes, veres, babes, dimenetj.Apostrofi. Te abetarja e Zymit apos-trofi prdoret kryesisht pr t shnuarrnien e zanores .Kshtu parafjala n prdoret me apos-trof si prpara emrave q fillojn mezanore ashtu edhe prpara atyre q fil-lojn me bashktingllore, si: nudh, nshkoll, ndimen etj.

Trajta e shkurtr e premrit vetor mapostrofohet, si: mputhi, mlagu,mkafal etj.Formanti t i lidhores, si dhe nyja

para mbiemrave, qofshin edhe temrzuar apostrofohet: tlahem, trri,tbahem, nkatund tvjetr, pajtori itriveC(=) apostrofohet kur sht premr

pyets, por edhe si pjesz: dit asht?mot i keq!, pem e shishme!, zogi bukur! etj.S -ja apostrofohet kur prdoret si

pjesz mohimi: srrej, sflas. srri.Sc(=sh) apostrofohet vetm kur pr-doret n fjaln shn, si: ShPjetri, ShLuigji etj.Leksiku. N abetar ndeshim edhe disaturqizma, si : heqim, bidat, qylah,kazan, nasihat, kasap, kaak, nasihat,dynja, kandar etj.Shtesa. Vrehet dukuria e shteses nfillim t foljeve ose t mbiemrave qfillojn me zanore t cilave u shtohetnj h: thikim, heci, e heger, hagrepietj.Rnie. Kjo dukuri vihet re n emrat qdalin me fundoret -ur dhe n foljet eformuara prej tyre, si: Flutra flutron,lepri etj, ndrsa kur dalin me -ull u-januk bie: tjegulla, sjetulla, vetulla etj.

Nn ndikimin e ligjrimit t folur nukprdoret -ja paratheksore n rrokjen epar: lkur, lmosha, msim, fmi,kmishen, ftyra etj.Prdor termin zanore dhe perzantore

pr bashktingllore.

***Nga sa parashtruam m lart, vihet re seedhe n kt botim ka filluar t ndje-het prirja e disa dukurive fonetike, qm von do t prgjithsohen. Do t

jet Komisia Letrare Shqipe nShkodr (1916-1919) q ktoevoluime t gjuhs do ti diskutoj dhedo ti prfshij n Rregullat mbi or-tografin e gjuhs shqipe t shkrueme(1917).

Ndonse abetarja e Zymit sht njlibrth i vogl, ruan edhe sot vlerat etij pr historin e abetareve, pasi n atkoh, kur gjuha shqipe prdorej vetmn ndonj shkoll t vendit ton, ajoduhet t ket luajtur nj rol t rnd-sishm pr prhapjen e gjuhs shqipe

dhe t shkrimit t saj, n nj fshat, siishte Zymi i krahins s Hasit dhe mtej.

Nj abetare e rrall m shum se 100-vjeare


18/24

dossier www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 18


19/24

english faqe 23dossier www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 19


20/24

faqet e lehta www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 20

Mudohui tu prmbai ktyrekshillave dhe do t kei m shum

harmoi lidhje

Ja se si t keni nj lidhje t shndoshme partnerin tuaj. Mundohuni tu

prmbani ktyre kshillave dhe do tkeni m shum harmoni n lidhje.

1. GJYSM ORE VETMI

Pa kalim t prbashkt t kohs kual-itative lidhja juaj nuk do t mbijetoj.do mbrmje ndani s paku gjysmore pr bised, prqafim ose rrini tshtrir n qetsi. Nse obligimet edits nuk ua lejojn nj gj t till, njher n muaj shkoni diku vetm ju tdy.

2. MOS IA ZInI FRYMn

Mbani nj ekuilibr mes nevojs prt dhe dshirs q bjeni e pavarur. I

tregoni partnerit se sa keni nevoj prt, por mos i hipni n qaf, sepse do taket prshtypjen se sht i zn nkurth.

3. SHTYJEnI Q TJU ADMIROJ

Mos pritni komplimente, por thonidika t bukur pr veten tuaj dhe nmnyr diskrete krkoni nga ai q t

pajtohet me t. N fund do t filloj tvrej se sa e bukur jeni ose si jenirregulluar dhe n mnyr spontane dot ju jap komplimente.

4.I TREGOnI SE FAR JUPLQEn

Kur jeni n shtrat, mos hezitoni ti tre-goni se far ju plqen. Vshtir se dot ju knaq nse nuk i ndihmoni. Moskeni turp sepse me t nuk do t arriniasgj. Do t bheni e frustruar, ndrsa

nj gj e till nuk sht e mir pr lid-hjen.

5. LAVDROJEnI

Edhe meshkujve u plqejn kompli-mentet, shikimet plor admirim dhendonj buzqeshje e mbl. Ia ofronikto dhe do ta shihni se si kjo nmnyr pozitive do t reflektohet nlidhjen tuaj. Do t jet n humor m tmir, ndrsa kjo do t jet e dobishmeedhe pr ju.

6. InJOROnI MAnGSIT

Femrave shpesh pas nj kohe t cak-tuar fillojn tu pengojn gjra timta te partnert e tyre t cilat n fil-lim as q i kishin vrejtur ose madjeedhe i kishin trhequr. Kur t ketkaluar entuziazmi, msoni ta doni met gjitha mangsit dhe virtytet e tij.

7. MOS E FSHIHnIPAKnAQSIn

Paknaqsia e fshehur e prish secilnlidhje. Pr kt arsye, nse dika ju

pengon, duhet ta thoni menjher.Mos e shtyni bisedn pr nesr, sepsen fund do t shprthej trbimi. Pasiq do t jeni nxehur do t thoni dikat ciln edhe nuk e mendoni, pr tciln m von do t pendoheni.

8. MOS E KRITIKOnI

Dnimi dhe kritika nuk jan t nevo-

jshme. sht shum m mir q talavdroni kur t ket br dika mir.N vend se t a k ritikoni seciln herkur harron ta vendos gotn n lava-man ose kur harron q t vendos rro-

bat e palara n banj, lavdrojeniseciln her q bn dika t dobishme.

9. ZGJOJEnI PASIOnIn

Mos lejoni q t shuhet jeta juaj sek-suale. Sapo ta vreni se nuk sht msi ka qen dikur, informohuni pse kandodhur kjo dhe menjher merrnimasa q ta gjallroni srish pasionin.Duhet ta mundni stresin, lodhjen dhehumorin e keq dhe krijojeni nj mjedisromantik i cili do t ju ndihmoj qgjrat t jen srish si dikur.

10. LREnI VETM

Duhet ta dini se edhe meshkujt ngan-jher mund t prfshihen nga emo-cionet e forta. Pr fat t mir, atashum m shpejt i kthehen normales.

Nse sht i hidhruar, i piklluar osei brengosur, do ti mjaftoj gjysm oreqndrimi n vetmi pr tu kthyer dhet jet srish ai vjetri.

11. nJ ZnK, PES PUTHJE

Sipas studimeve m t reja tpsikologve, pr fshirjen e nj prvojenegative nevojiten pes pozitive. Prkt arsye, pas secils fjal t vrazhdi thoni pes komplimente dhe pas se-cils znk prqafohuni pes her.Kurr mos shkoni n shtrat pa puthjeedhe nse paraprakisht jeni grindur.

12. MOS U InATOSnI

Msohuni q t negocioni dhe t bnilshime. Ndoshta n fmijri jeni m-suar q t gjith tua lshojn rrugndhe q do gj t bhet sipas dshirssuaj, por n lidhje gjrat nuk funk-sionojn ashtu. Negocioni pr gjithkaq me t vrtet e keni pr zemr dhelshoni pe nganjher edhe kur keni tdrejt.

MARR+DHNIEMARR+DHNIE

faqe te leh ta


21/24

faqet e lehta www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 21

Meshkujt bj

1 milio gjraq femratthjesht uk i

kuptojShprehja e tyrepr t qe

kompjuter gjatgjith kohs apo

shprehja e

mbajtjes stelekomadst TV-s gjat

gjith kohs dor mud timed femrat.

Pse sht kshtu?

Pse meshkujt u tregoj

femrave far t bjdhe si ta bj?

Detyra kryesore e mashkullit primitivishte t shkonte n gjah pr ushqim.Mbijetesa e njeriut varej nga aftsia eqllimit t gjahut nga mashkulli.

Kjo sht koha kur ai msoit vlersoj suksesin e tij n baz tefikasitetit t tij dhe aftsis pr t gje-tur zgjidhje.

Gjat ksaj kohe femrazhvilloi trurin pr komunikim dhe prt krijuar lidhje emocionale me fmi-

jt e tyre dhe antart e tjer t famil-jes. Gjat procesit t vlersimit,mashkulli msoi t zgjedh problemet

pa patur ndjenjn q duhet t diskutojme dik tjetr. Femra, n ann tjetr,ka dshir q t diskutoj gjrat atokan dshir t nxjerrin n shesh bren-gat dhe ndjenjat e tyre dhe t diskuto-

jn ato me njerz t tjer.Kshtu q kur femra flet m njmashkull, ai mendon q ajo po ikrkon ndihm atij pr t zgjidhur

problemin, ndrsa ajo vetm se dshi-ron ti shpreh ndjenjat e saj me diktjetr. Dhe kjo sht arsyeja pse njmashkull mendon se ai po e shprehdashurin e tij ndaj nj femre, kurseajo e kupton reagimin e tij si dshmise ai sht i paaft ta dgjoj at.

Pse mashkulli uk e lshoga dora telekomad?

Nse gjuetari do kthehej tek shkmbii tij, ai do t ulej dhe do t shikontezjarrin. E njjta gj sht far bnmashkulli i dits s sotme ai nukdshiron t diskutoj gjrat dhe i har-ron ato duke shikuar t tjert.

Nuk sht i rastsishm fakti qmeshkujt shikojn lajmet 6 her mshum se femrat. Kur meshkujt kan

n dor telekomandn, nuk sht ql-lim i tyre ta kuptojn se far shtduke ndodhur n bot, por ata dshi-rojn t harrojn problemet q jan

duke e brengosur.

Pse ata uk pyesi prmyr e duhur?

Nj barcalet e vjetr e ilustron situ-atn me meshkujt q nuk e pranojnse ju ka humbur rruga n oborr dhenuk krkojn ndihm: Pse duhen 4milion spermatozoide q t fekondo-

jn nj vezore? Sepse askush nukdshiron t pyes pr rrugn.Kjo e fundit sht e lidhur edhe megjuetart e lasht: nse ata e pranoninse nuk e dinin ku jan, do t pranoninse nuk kan kapacitet ti prkasin gjin-is s tyre: sensi i orientimit n njvend.

Pse uk ju plqeshoppig-u?

Nj mashkull mund t blej 2 kostume,shum bluza me mng t shkurta,kpuc dhe xhaket pr nj moment,ndrsa femrs i duhen disa dit q tishikoj t gjitha gjrat para se t blej 1gj t vetme. Evolucioni ka kontribuarq mashkulli t shndrrohet nga njgjuetar i shpejt dhe efikas n nj per-son q del n shopping.Dhe femrat veprojn si paraardhset etyre ato shikonin dhe zgjedhningjra q jan m t ushqyeshme, dhefemrat e sotme knaqen duke krkuardika t mrekullueshme.

Pse ata iki ga

prgjegjsit?

Nj mashkull sht n gjendje t shfaqpasion t shumt ndaj klubit t futbol-

lit q ai prkrah, ndrsa nuk sht ngjendje t shfaq as gjysmn e ktyreemocioneve femrs q ai e do. Emo-cionalisht sht m leht pr t t lid-het me nj ekip sporti se sa me njfemr. Prgjat historis, mashkulliishte polygamoz pr shkak t mnyrss jetess s specieve. Ishte logjike qmashkulli t ket marrdhnie me mshum femra.

Nse ai e prdor kt si arsye pr mosbesnikrin e tij, shpjegoj atij se njeriudallon nga krijesat tjera bazuar n fak-tin se truri i tij sht i zhvilluar dhe imundson t marr vendime t vetdi-

jshme se cfar sht mir dhe se farsht keq.

Prej ga ju vje evojapr t patur t drejtgjithmo?

Deri von meshkujt jan rritur me nd-jenjn se ata duhn t jen t fort dhenuk duhet t tregojn q jan t ligduke qar. Heronjt e tyre gati gjith-nj jan prshkruar si njerz t vetmq jan n gjendje t zgjedhin prob-lemet e tyre. Djemt rriten duke besuarse ata do t jen dshtak nse nuk i zg-

jedhin problemet e tyre vet.Pohimi se ai ka br ndonj gabim dot ishte tradhti pr vetveten; pr ktshkak ata e kan t vshtir t prano-

jn se kan br gabim.

Pse i trheqi lodrat?

Shkathtsia e orientimit n hapsirtek truri i mashkullit sht zhvilluarm shum se tek truri i femrave.

Shkathtsia e tyre ose kalkulimi i sh-pejtsis, kndvshtrimit dhe dis-tancs sht m i mir. Meshkujttrhiqen nga detyrat q ata duhet tikryejn vet, atyre ju plqen t ndr-tojn aeroplan, anije, dhe do gj q

bhet me instruksione. Ndryshimi nmes t djemve dhe burrave sht tekmimi i lodrs s tyre. far sht tor-tur pr femrn sht hobi prmashkullin. Djemt shkojn ndyqane t lodrave; djemt shkojn ndyqane ku modelohen hardwert. Kashance q 99% t patentave janregjistruar nga meshkujt

Pse uk e kuptojm farka dashur t thot ai?

Meshkujt mendojn q femrat nukfokusohen n esenc t problemit porvetm flasin rreth e rrotull dhe nuk ethon at q duan t t thon. Pr ktshkak gjithmon meshkujt duhet taprkthejn kuptimin e mesazhit qfemrat japin.Truri i femrs sht i trajnuar q t

prodhoj komunikim dhe sht i m-suar pr komunikim indirekt q tshmang prballjen sy-m-sy. Pr ktarsye nuk ka asnj problem kur 2femra jan duke biseduar sepse atoflasin gjuhn e njjt dhe kangjestikulatur t njjt. Por nse njfemr dhe nj mashkull bisedojn,

biseda e tyre mund t jet konfuze, pr

shkak se shpesh ata as nuk e din secili sht objektivi i biseds.

Psefemratnuk ikuptojnmeshkujt??


22/24

faqet e lehta www.facebook.com/thealbanian.co.uk page 22

Dshiro q t t shklqej flokt,fillo t kujdesesh pr to q tai!

1. Sa m shum q t'i lash flokt,ato do t jen m t shndet-shme. Ajri i ndotur, yndyra dhedjersitja ndikojn n flokt tuaja mshum se mendon. Flokt laji s pakudy her n jav.

2. N qoft se flokt i lan pothua-

jse do dit, prmbaju kshillss ekspertve t cilt thon se

shamponin duhet qitur n zverk, ntmth dhe n ball: tri pikat m trndsishme t cilat ndr t parat kri-

jojn yndyr. Pastaj ngadal formoshkumn me uj t vakt n qoft seke flok normale apo t yndyrshme,

prkatsisht me uj t ftoht n qoftse flokt i ke t thata. Shamponin lret veproj disa minuta dhe pastajflokt krihi me krehr me dhmb sam t gjer. Vetm pasi t'i kesh brkto veprime laji flokt.

3. Harroje shprehin e vjetr tfrkimit t teprt t flokve mepeshqir pas larjes. Do t ndje-hesh m komode, por edhe pr flokt

do t jet m mir n qoft se imbshtjell vetm me nj peshqir tthar. Peshqiri i mbledh pjesn m tmadhe t lagshtis nga flokt. Pas njkohe merr edhe nj peshqir t thardhe frkoji me t but flokt.

4. Intervali kohor pr tharjen eflokve me fen sht midis 25dhe 30 minutash. N ktmnyr majat e flokve nuk do t p-sojn.5. Flokt me minival thaji me fenvetm pjesrisht. Pjesn tjetr t thar-

jes lrja ajrit. Vetm pas tharjes mundt'i krehsh dhe t bsh fri zurn.

6. Kundr plcitjes s majave tflokve ilai m i thjesht shtregjeneratori shtpiak nga tkuqt e vezs dhe vaji i ricins. Q t

bsh regjeneratorin t nevojitet vetmnj vez dhe vaji i ricins. Vajinngrohe pak dhe przieje pik pr pikeme vezn, deri sa t krijohet si ma-

jonez e vrtet. Flokt mos i laj, porme regjenerator frkoji majat eflokve dhe mbshtilli n nj foli alu-mini, n kok vr nj kapel plastikedhe mbaji sa m gjat t jet e mund-shme. Pastaj flokt laji mir!

7. N qoft se flokt i ke t ndaran mes, kij kujdes q koh paskohe vijn ta lvizsh pr njcentimetr majtas apo djathtas, nmnyr q t mos bhet nj vij etheksueshme pa flok.

8. N qoft se flokt t "shpr-ishen", mos provo t'i rregullosh

duke i krehur nga rrnja por ngamajat, sepse n at mnyr m pakdmtohen.

9. N qoft se shfrytzon llakunpr flok, para se t shkosh ngjum prher duhet ta elimi-nosh nga flokt, duke i krehur mir.10. N qoft se dshiron q frizura t

jet e shklqyeshme dhe natyrore, mosqit llak drejtprdrejt n flok, por nkrehr apo n duar dhe me to sprkatiflokt.

11. N qoft se nuk mundeshapo nuk arrin q t'i lashflokt, ndrkaq nuk dshi-ron q t duken t yndyrshme, qituflokve beby pudr dhe pastaj krihimir. Gjithsesi kjo kshill vlen vetm

pr ato q kan flok t shklqyeshme.

12. N qoft se dshiron qflokt tuaja ngjyr gsht-enje t duken m tshklqyeshme dhe m t bujshme, lajin uj n t cilin m par ke zierlvore arre (jo lvozhga). Lvoret ziej

gjysm ore dhe pastaj kulloji. Ngasasia e lvoreve t cilat i ke prdorurvaret nuanca e ngjyrs s flokve.

13. N qoft se dshiron tandrrosh ngjyrn e flokvevet n shtpi, prher meprpikri prmbaju udhzimeve. Sas-in e pashfrytzuar t ngjyrs hidhe,sepse at nuk do t mund ta shfryt-zosh hern tjetr.

14. N qoft se tashm keprdorur kn, flokvemundesh vetm t'u japshnj ngjyr m t errt, por jo edhe t'ishklqesh. Derisa t mos rriten flokt,mos mendo pr zbardhjen e zylyfeve.

15

. Kurr mos e tepro meprodhimet t cilat i qet n

flok - qoft fjala prshampont, regjeneratort, shkumnapo xhelin. Nj her qit nj sasi m t

vogl, dhe n qoft se t duket se keqitur pak, mund ta shtosh pjesn tjetr.

16. Ngjyrn e flokve mos eqit n dhom tepr t ngro-ht. Preparati mund tshkrihet dhe t rrjedh n lkur.

17. N qoft se ke flok

bionde q anojn ngangjyra e zez, shmangiu

shamponve t cilt mund t'i shklqe-jn flokt. Ata, flokve ngjyr t errt,u japin ngjyr t kuqrremt.

18. Ushtrimi i rregullt, fit-nesi, vozitja e biikletsapo shtia ndikojn mirn rritjen dhe shndetin e flokve.

19. N qoft se frizurn e for-mson me brush, shfryt-zoje at q i prshtatet mmir flokve tuaja: pr karfica t buta

jan t prshtatshme brushat e holla,t rrumbullakta, ndrkaq pr flok tgjat brushat m t mira jan ato tgjera.

20. Provo q sa m pak t'ingarkosh flokt me karficadhe me llastik, sepse kur

jan t lira, m leht marrin frym dhejan m t shndosha.Miqt e flokve Krehrit me dhmb t mdhenj Brushat e buta pr flok Balsamet dhe regjeneratort

Mbrojtsit nga nxehtsia Nnqethja e rregullt.Armiqt e flokve Ekspozimi ndaj rrezeve t diellit Ajri i ndotur Ngjyrosja Feni i paprshtatshm Llastikt elastik pr flok Dietat e paprshtatshme, posarishtato n t cilat shmanget ushqimi i

pasur me vitaminn B, q sht m see domosdoshme pr flok.

KSHILL USHQIMIPR FLOKT

Meyja pr flokt t shdosh

Sa her ke pasur rast t dgjosh fjalne urt: "Bukuria buron nga brenda!?

Kjo vlen edhe pr bukurin flokve,sepse at q e ham (apo nuk e ham)ndikon n pamjen e flokve. Flokt

patjetr duhet t furnizohem me sasit mjaftueshme t materieve ushqyesedhe ndrtuese q jan tepr t domos-doshme pr rritjen dhe cilsin e tyre.Burimet m t mdha t elementeve ttilla t rndsishme gjenden n vitam-inat dhe mineralet. Andaj, kujdes t

plot kushtoji ushqimit tnd!Cilat vitamina dhe minerale ndikojnn shndetin dhe bukurin e flokve:

Vitamia B5: vezt, mishi, mishpeshku, drithrat, tharmi Vitamia H: t kuqt e vezs,

krpudhat Vitamia A: mlia, gjalpi, vezt,

karota, spiaqi, kajsia Vitamia C: magdaazi, lule

lakra, patatja, molla, spiaqi, do-matja, limoi, portokalli

Sulfuri: peshqit e detit dhe gua-cat, bizelja, spiaqi

Ziku: guacat, peshqit, mishi Bakri: baaet, dardht, kum-bullat, tharma e birrs, kakaoja Hekuri: pemt e thara, spiaqi,

vezt.

A E DInI SE?

- Flokt toa prmbaj mesatar-isht 120 mij qime, drkaq sht eatyrshme q dit t bie deri 100 sosh.

- Breda j muaji flokt rritemesatarisht gjysm cetimetri - mshpejt rrite vers sesa dimrit.- Flokt gjyr t errt prherduke m t shklqyeshme, ga atogjyr t elt, sepse gjyra e errtsht m e dedur dhe thith mshum drit.

- Frizeri ga distaca prej j kilo-metri mud t zbuloj femr q pishum duha, jo vetm ga aroma

e flokve por edhe ga pamja e tyre.Pirja e duhait i tha flokt dhe ib m pak t shklqyeshme.

20 kshilla pr flok t

bukura dhe t shndosha!


23/24

english www.facebook.com/thealbanian.co.uk page 23

They say a week is a long time inpolitics especially in theBalkans, quips Kosovos newAmbassador Lirim Greievci witha wry grin, after a rollercoasterweek, in which EU-brokered talkswith Serbia broke down, restartedand ended with a satisfactory deal.

The deal is short of what we

wanted, which was formal recog-nition from Serbia, but it was alsoperhaps better than expected, saysthe Ambassador.

For the past two years he has beena member of the delegation negoti-ating with Serbia and has been apolitical adviser to Kosovos re-sistance fighter-turned-statesmanPrime Minister Hashim Thacisince 2003, when he was still inopposition.

Serbia also fell short of expressingregret for its actions in Kosovo,

adds the Ambassador. Neverthe-less, the agreement goes much fur-ther than previous attemptstowards normalising ties, saysGreievci. Prime Minister Thaciwho led our people to freedom andindependence and Prime MinisterDacic and the new Serb govern-ment must be given credit for tak-ing these courageous steps.

The deal explicitly recognisesKosovos authority over the entireterritory and ends the parallel Serbsecurity and judicial structures inthe North, he explains. In ex-change, we offered substantial self-

government for the Serbiancommunity in the North. This in-cludes sensitive areas like policeand the judiciary, but with a unifiedchain of command.

The key will be in the implemen-tation, cautions Greievci, who hasbeen through seven similar roundsof talks that ultimately did not fullydeliver.

But there are reasons for optimismthis time, he adds: The currentSerb government is in a better po-sition to deliver as they face very

little opposition in Serbia. Theyalso have more leverage over thelocal leaders in the North so theyhave been able to implement deals such as on border management that the previous government nevercould.

Local elections can be held in theNorth, the first s ince 1999. Thismeans the majority of law-abidingSerbian communities in the northcan elect their own legitimate lead-ers and can take charge of theirown local services and will nolonger be held hostage to criminalelements who treated the area as

their turf.

The improved security will benefit

everybody in the region, he adds.We were losing hundreds of mil-lions of Euros to criminal gangs.Serbia was also losing money be-cause of the trafficking and smug-gling in the North.

The agreement also unblocks theroute to EU membership, and stip-ulates that neither country canblock the entry of the other. Serbiais due to get a date to start formal

membership negotiations whileStabilisation and AssociationAgreement talks can begin with

Kosovo, after it met the initial tar-gets set by the EU to improve itsgovernance.

No longer distracted by internaldivisions in the North, the Ambas-sador feels the government can ac-celerate its domestic reformprogramme.

Kosovo recently marked its fifthanniversary of independence. Its

been a challenging five years, re-flects the Ambassador, who wasTransition Coordinator for the

transfer of powers from the inter-national administration to thenewly-established independentstate.

It was a messy handover becausethe independence of Kosovo wasnot approved by the UN SecurityCouncil, admits Greievci. Wehad to build a country and run acountry at the same time.

But Kosovo wasnt alone, he adds.We were fortunate to get interna-tional support from the US and our

European allies, especially Britain.It was British soldiers who liber-ated Pristina in 1999, and Britainhas been a strong supporter in theUN mission, in the OSCE, inNATO, in other international or-ganisations, in the EU. Also bilat-erally, DfID invested lots of moneyinto Kosovos public administra-tion, civil society, education.

The FCO also offered support andthe Ambassador himself is one of

the many Chevening Scholars whostudied in Britain and are now insenior positions applying theirtraining in Kosovos young civilservice.

An important part of his missionwill be to promote more educa-tional ties with Britain so manymore young Kosovars can study inthe UK.

Britain has also been very helpfulin Kosovos ongoing campaign tosecure recognition from countries(the number stands at 96). This is

particularly true of the Common-wealth countries, he says.

On the bilateral front, there isplenty on the agenda. He is pleasedthat he will be getting a full-timetrade attach whose job it will beto drum up British interest in in-vesting in Kosovos untapped po-tential, from mining, to foodprocessing and tourism.

In particular he wants to use cul-tural diplomacy as part of a majorrebranding campaign. We still areremembered as a country at war in1999 and images of refugees and

NATO soldiers, bombing cam-paigns and inter-ethnic conflict.Its time to go beyond that now,says the Ambassador, who workedin an English language newsagency during the Kosovo War.Back then he wanted the world toknow about Kosovos plight, butthe time is right to change the nar-rative, he says.

There will probably be a few moretwists and turns in Kosovos polit-ical rollercoaster before it becomeswhat Vaclav Havel once jokinglycalled a boring European coun-

try and Ambassador Greievciwill definitely be along for the ride.embassy magazine

A Balkan

breakthrough

HE Lirim Greievci


24/24

Immigration and AsylumWe specialize in immigration and Asylum Law and

Judicial Review Applications in the High Court.Aspects of the immigration and asylum work we

undertake are shown below:Applications for Judicial Review in the Administrativeon immigration, asylum and human rights applications

refused,Asylum and human rights applications and appeals,

Marriage applications/unmarried partner applicationsExtension of Leave and variation of leave applications

Settlement applications/indefinite leaveto remain in the UK,Entry clearance for family members,

Visit visas / Student visas/ Family reunionEuropean Economic Area (EEA) applications

by Non EEA nationals for EEA residence permits/ residence documents including appeals,

if the application is refused,Points based System Applications

Business investorsBritish nationality and citizenship applications

Applications based on UK ancestryApplications which fall outside the immigration rules

In country appealsEntry clearance applications and appeals

British nationality deprivation matters, includingappeals, Appeals against Deportation Order, following

criminal conviction of foreign nationals

DivorceWe will help you throughout the process, so it causes aslittle distress as possible. We are committed to give you

pragmatic advice and a fast and efficient service,delivered in a friendly and sensitive manner. We onlyundertake divorce work for privately funded clients.

We can help you with:Divorce, judicial separation andnullity applications

Personal InjuryIf you have had an accident in last three years, or have

been the victim of an assault, you may be entitled tocompensation. If we win your case, you receive 100% ofyour compensation and the other party pays your legal

costs. If you do not win, there are no hidden charges.We would be happy to enter into Conditional Fee

Agreements (no win no fee), provided that we believethat there are merits to pursue your claim for

compensation. You may also be eligible for other

methods of funding such as Before the Event Legalxpenses Insurance, other insurance, union funding.

We aim to settle many cases, without court proceedingsand we if necessary, we would argue your case at court.

Contact us for a free initial consultation.Where appropriate, we offer home and hospital visits.

We can help you with:Work place accidents / Accidents in public places.

Slips, trips and falls / Road traffic accidents.Work place illnesses / Criminal Injuries Compensation

LitigationExamples of our areas of expertise include: Breach of contract

Negligence - including professionals such as solic-itors, accountants, surveyors, architects, and dentists. Debt recovery for individuals and businesses. Fraud related litigation including confiscations andProceeds of Crime issues. Property related claims. Claims against Local Authorities and public bodies.Intellectual property disputes. Trust claims. Inheritance claims. Insurance claim/Fraud

AVOKATI SHQIPTAR NAIM HASANI N SHRBIM T SHQIPTARVE N BRITANI

TEL: 0207 998 0035 F. 0207 998 48 10 M. 07792 097132 (EMERGENCIES ONLY)

E: [email protected] W: WWW.OLIVERANDHASANI.CO.UK

KOMPANIA AVOKATORE SHQIPTARE

Documents

The Albanian Newspaper in London (Print Version) 11/July/2013