umarstvo djelatnost I. sektora usmjerena na gospodarenje umama

- razvijena samo u dijelovima svijeta gdje su i brojne ume

Vodee zemlje svijeta u proizvodnji drvnih proizvoda 2003.

Zemljine povrine pod umama izrazita neravnomjernost u rasporedu

geografska raspodjela umskih podruja:

1) tropsko ekvatorijalno podruje June Amerike, Afrike i Azije

- umskih podruja svijeta

- posebno vano porijeje rijeke Amazone Amazonska prauma najvee poumljeno podruje (plua svijeta)- plemenito drvo: tikovina, mahagonij, ebanovina, eukaliptus

Rasprostranjenost tropskih kinih uma u svijetu

2) podruje otre kontinentalne i subpolarne klime na sjevernoj polutki: sjeverni dio Sjeverne Amerike, Europe i Azije

- 1/3 cjelokupnog umskog fonda- prevladavaju crnogorine vrste drvea: jela, smreka i bor - tzv. klima tajge

3) podruje umjerenog pojasa

- na njega otpada 1/5 ukupnog umskog fonda- znatan dio uniten u posljednjih 200 godina

- razlozi: ubrzan gospodarski razvoj, industrijalizacija, porast broja stanovnika i irenje poljoprivrednih povrina- vrste: hrast, breza, vrba, bukva, kesten...

geografska raspodjela uma odreuje i razmjetaj zemalja koje eksploatiraju drvo:

a) visokorazvijene zemlje Sjeverne Amerike (SAD i Kanada) i Europe (Skandinavija)

- drvo se koristi za potrebe drvne industrije npr. namjetaj, graevinarstvo i proizvodnja papira - manji drva dio se izvozi

b) slabije razvijene zemlje tropskog pojasa (Brazil, Indija, Kina, Indonezija)

- drvo se preteno koristi za ogrjev- irenje poljoprivrednih povrina + ubrzana industrijalizacija + rast broja stanovnika + niski ivotni standard = ekspoloatacija drva

- razlika izmeu ekspoloatacije i gospodarenja umama?

deforestacija = neplansko i neracionalno krenje uma

kisele kie = odumiranje uma zbog tetnih plinova u atmosferi (SO i CO) nastali pod utjecajem ovjeka

ume su bitne jer utjeu na klimu, vode i raznolikost flore i faune

povrina pod umama bi trebala biti stabilna do 2020. (uz velike razlike u pojedinim dijelovima svijeta)

najugroenije tropske kine ume

ipak, sve vea svijest i zakonska regulativa o odrivom razvoju umskih podruja npr. plansko gospodarenje umama, proglaenje nacionalnih parkova i ostalih zatienih podruja

UMARSTVO HRVATSKE

- ume pokrivaju 37 % povrine - od toga ume bukve i hrasta preko 60 %Hrast lunjak (slavonske ume) Vrba

- gorska Hrvatska = najumovitija regija (vie od povrine)- izvor drvne industrije, ali i vaan ekoloki imbenik- Hrvatska izvozi drvo = nepovoljno za ouvanje uma (deforestacija) Poumljavanje = umjetno podizanje uma sadnjom sadnica ili sjetvom sjemena na povrinama, koje su dugi niz godina bile bez ume- ume ugroene i putem estih umskih poara

- visinska ralanjenost vegetacije u gorskom prostoru:

bukva jela smreka klekovina planinski panjaci

Bukva Jela Smreka

Klekovina

Planinski panjaci

- Degradacijski stadij mediteranskih uma:

mediteranske ume: hrast crnika, borovi i empresimakija nisko grmlje i biljke garig bodljikave i aromatine biljke (najotpornija makija)kamenjar ogoljela povrina s niskim raslinjem

degradaciju uzrokuje tetno djelovanje ovjeka npr. sjea uma, ispaa domaih ivotinja, esti umski poari itd.

a) mediteranske ume

b) makija

c) garig

d) kamenjar

UMARSTVO djelatnost I. sektora usmjerena na gospodarenje umama Zemljine povrine pod umamageografska raspodjela umskih podruja:1) tropsko ekvatorijalno podruje June Amerike, Afrike i Azije ( uma) npr. Amazonska prauma i vrste drva poput tikovine, ebanovine, mahagonija i eukaliptusa2) podruje otre kontinentalne i subpolarne klime na sjevernoj polutki (1/3 uma )npr. sjeverni dio Sjeverne Amerike, Europe i Azije (klima tajge npr. Jela, smreka i bor)3) podruje umjerenog pojasa (1/5 uma) veina unitena zbog irenja poljoprivrednh povrina, industrijalizacije, rasta broja stanovnika i niskog ivotnog standarda = deforestacija, vrste: bukva, hrast, vrba, kesten i brezaZemlje koje eksploatiraju drvo: a) visokorazvijene zemlje Sjeverne Amerike (SAD i Kanada) i Europe (Skandinavija): drvo se koristi za potrebe drvne industrije npr. namjetaj, graevinarstvo i proizvodnja papira b) slabije razvijene zemlje tropskog pojasa (Brazil, Indija, Kina, Indonezija): drvo se preteno koristi za ogrjev, problem pretjerana ekspolatacija

U Hrvatskoj ume pokrivaju 37 % povrine - od toga ume bukve i hrasta preko 60 %gorska Hrvatska = najumovitija regija (vie od povrine) - izvor drvne industrije (nepovoljno za ouvanje uma)Poumljavanje = umjetno podizanje uma sadnjom sadnica ili sjetvom sjemena na povrinama, koje su dugi niz godina bile bez ume visinska ralanjenost vegetacije u gorskom prostoru: bukva jela smreka klekovina planinski panjaci (panjaci iznad 1500 m) Degradacijski stadij mediteranskih uma:mediteranske ume: hrast crnika, borovi i empresimakija nisko grmlje i biljke garig bodljikave i aromatine biljke (najotpornija makija)kamenjar ogoljela povrina s niskim raslinjemdegradaciju uzrokuje tetno djelovanje ovjeka npr. sjea uma, ispaa domaih ivotinja, esti umski poari itd.