Studijski program-Fizioterapija-2008.pdf

8/18/2019 Studijski program-Fizioterapija-2008.pdf

1/166


2/166

SADRŽAJ1) OSNOVNI PODACI ................................................................................................ 1

a) Naziv studijskog programa .................................................................................. 1 b) Skračeni naziv ..................................................................................................... 1

c) Vrsta (tip) studija ................................................................................................. 1d) Institucije koje izvode/admin. program ............................................................... 2e) Jezici izvođenja nastave ....................................................................................... 2

2) Stručni, akademski, odn. naučni naziv zanimanja ................................................... 23) OPIS PROGRAMA ................................................................................................. 3

f) Obrazovni i profesionalni ciljevi stud. programa ................................................. 3g) Kompetencije/obrazovni ishodi stud. programa .................................................. 4h) Savladane vještine ............................................................................................... 8i) Sadržaj programa .................................................................................................. 9

4) Osnovne studijske/matične oblasti ......................................................................... 105) USLOVI ZA UPIS ................................................................................................. 106) Lista predmeta sa okvirnim sadržajem, matičnošću i metrikom ............................ 127) METODIKA IZVOĐENJA PREDMETA ............................................................ 128) PROHODNOST – kriterijumi i uslovi prenosa ECTS bodova .............................. 179) PREDUSLOVI za upis predmeta........................................................................... 1810) Način izbora predmeta iz drugih studijskih programa ........................................... 1911) Kriterijumi i način osiguranja kvaliteta ................................................................. 2212) Uslovi za prelazak sa drugih studijskih programa ................................................. 2313) Obaveze studenata, dinamiku studiranja ................................................................ 2414) EVALUACIJA ZNANJA STUDENATA ............................................................. 2615) PRILOG 1. ............................................................................................................. 3116) Studijski program "FIZIOTERAPIJA I RADNA TERAPIJA" ............................. 32

j) TROGODIŠNJI NASTAVNI PLAN (6-to semestralni) .................................... 32k) ČETVEROGODIŠNJI PROGRAM (8-mo semestralni)................................... 35

17) PRILOG 2. ............................................................................................................. 36Fizika sa biofizikom ............................................................................................. 37Informatika i računarske tehnologije ................................................................... 41Uvod u fizioterapiju ............................................................................................. 44Osnove biomehanike (sa kineziologijom) ........................................................... 47Statističke metode u menadžmentu ...................................................................... 51Strani jezik ........................................................................................................... 55Osnovi anatomije i histologije ............................................................................. 61

Fiziologija sa patofiziologijom ............................................................................ 65Uvod u medicinu i zdravstvenu njegu ................................................................. 70Osnovi kineziologije sa kineziometrijom ............................................................ 73Komunikologija (sa teorijom informacija) .......................................................... 76Osnove fizikalne medicine i rehabilitacije ........................................................... 79Fizioterapija u ortopediji i traumatologiji ............................................................ 82Fizioterapija u kardiologiji i pulmologiji ............................................................. 85Osnovi patologije ................................................................................................. 88Strani jezik - drugi ............................................................................................... 92Fizioterapija u reumatologiji ................................................................................ 96Protetika i ortotika................................................................................................ 99

Osnovi radne terapije ......................................................................................... 102Medicinska masaža ............................................................................................ 106


3/166

Sportska medicina .............................................................................................. 109Fizioterapija u neurologiji .................................................................................. 112Fizioterapija u pedijatriji .................................................................................... 115Fizioterapija kod poremećaja koštano-mišićnog sistema .................................. 119Balneologija ....................................................................................................... 122

Fizioterapija u gerijatriji .................................................................................... 125Ishrana, nutritivna terapija i dijetetika ............................................................... 128Radiologija i imiđžing u zdravstvu .................................................................... 131Ergonomija i medicina rada ............................................................................... 134Primjena manuelnih tehnika u fizioterapiji ........................................................ 137Menadžment zdravstva ...................................................................................... 140Urgentna medicina, reanimatologija i intenzivna zdravstvena njega ................ 143

Neurologija i pridružena njega........................................................................... 146Radiološka zaštita .............................................................................................. 150Organizacija zdravstvenih ustanova .................................................................. 153Teorija sportskog treninga ................................................................................. 157

Sportski turizam i wellnes .................................................................................. 161


4/166

OSNOVNI PODACI:

Naziv studijskog programa 01.07.430. Fizioterapija i radna terapija

engleski naziv Physiotherapy & Ocupational Therapy

Skračeni naziv FZN-HCN-Ft

Vrsta (tip) studija

Panevropski univerzitet "APEIRON" obavlja prema tipu studija:

studije prvog ciklusa koje mogu biti

o osnovne i

o sub-specijalističke,

studije drugog ciklusa koji mogu biti

o magistarske i

o specijalističke,

doktorske studije trećeg ciklusa,

programe cjeloživotnog učenja i

programe stalnog stručnog osposobljavanja i usavršavanja.

Univerzitet obavlja prema vrsti studija:

redovne studije,

proširene redovne studije i

redovne-mentorske studije, a

prema načinu izvođenja studija:

obrazovanje u sjedištu, obrazovanje van sjedišta i

studije "učenja na daljinu" (distant learning ) odn. virtuelnestudije,

kao i dozvoljene kombinacije ovih načina studiranja.

Studije "učenja na daljinu" obavljaju se u različitim naučnim oblastimakoje su kompatibilne sa prirodom te vrste studija studija,

Prošireni redovni studij je redovan studij sa obnovljenom zadnjomgodinom studija u kojoj student pohađa samo jedan semestar zbogispunjavanja zaostalih ispitnih obaveza iz prethodnog školovanja ilizaostalih obaveza iz diferencijalnog programa.

Programe učenja na daljinu i programi cjeloživotnog učenja mogu seorganizovati i van okvira studijskih programa za koje je Panevropski

Banja Luka: Bosna i Hercegovina/RS, Pere Krece 13, Pošt. fah 51 Banja Luka 78102; Studentska služba: Tel: +387 (0) 51 430 890; 430 892;430 893; 430 894; Fax: 430 891; WEB mail: [email protected]; Rektorat: Tel: +387 (0) 51 430 920; Fax; 430 921; Vijeće za postdiplomske idoktorske studije: +387 (0) 51 430 978; E-mail: [email protected]; Management Panevropskog univerziteta – Upravni odbor & Direktor+387 (0) 51 430 940; fax 430 921; [email protected]; Biblioteka: +387 (0) 51 430 941; Travnik: Školska 23 Travnik 72270;Studentska služba: Školska 23, Tel: +387 (0) 30 519 750; 519 755; Fax: +387 (0) 30 519 759; E-mail: [email protected];


5/166

2

univerzitet dobio dozvolu za rad. Kandidati u sistemu cjeloživotnogučenja ili stručnog usavršavanja nemaju status studenta.

Cjeloživotno učenje i stalno stručno osposobljavanje i usavršavanje ćese sprovoditi u okviru organizacionih jedinica za ostvarivanjeobrazovne i naučno-istraživačke djelatnosti ili u okvirimaspecijalizovanih strukovnih akademija.

Studijskim programom koji organizuje i izvodi dvije ili viševisokoškolskih ustanova koje imaju dozvolu za rad, stiče se zajedničkadiploma (tzv. joint degree).

Institucije koje izvode/admin. program

Panevropski univerzitet "APEIRON" Banja Luka – ustanova koja je nosioc (registrovala) program

Fakultet zdravstvenih nauka Banja Luka – organizaciona jedinica koja izvodi program

Jezici izvođenja nastave Jezici naroda BiH

Stručni, akademski, odn. naučni naziv zanimanja:

Šifra Naziv zanimanja Engleski naziv

I Isprave koje imaju status diplome

a/ Bachelor stepen prvog ciklusa u trajanju od 3 godine (6 semestara) – 180 ECTS

2236016 Diplomirani fizioterapeut – Bachelor fizioterapije

Bachelor of Physiotherapy

b/ Studije prvog ciklusa – subspecijalisti č kog stepena u trajanju od 4 godine (8 semestara) – 240 ECTS

2236017 Diplomirani fizioterapeut – specijalista fizioterapije i radne terapije

Bachelor of Physiotherapy and OccupationalTherapy

c/ Magistarske (master) studije drugog ciklusa u trajanju od ukupno 5 godina (10 semestara) – 300 ECTS(sa odbranom magistarskog rada)

2236018 Magistar zdravstvenih nauka u oblasti fizioterapije

Master of Physiotherapy – in the field of …

d/ Doktorske studije trećeg ciklusa u trajanju od 3 godine (6 semestara) -180 ECTS(prethodno završene magistarske studije i odbranjen doktorski rad)

2236019 Doktor zdravstvenih nauka u oblasti fizioterapije

PhD in Physiotherapy – the field of …

2236010 Poč asni doktor zdravstvenih nauka u oblasti fizioterapije ( Doctor honoris causa )

PhD Honoris Causa in Physiotherapy

e/ Zajednička diploma o završenim školovanju određenog stepena (sa registrovanom stranom ustanovom)

2236016-9 Zajednič ka diploma zdravstvene njege – stepena ... Joint Degree in Physiotherapy (bacheolor, master PhD)

II Isprave koje nemaju status diplome

a/ Certifikat (svjedočanstvo) o završenim četvero-semestralnom školovanju – 120 ECTS

3226015 Medicinski tehnič ar u parcijalnomdodiplomskom školovanju

Associate degree in Physiotherapy

b/ Specijalističke studije drugog ciklusa u trajanju do godine dana

2236017Specijalista u odabranoj oblasti matič nosti

studijskog programaSpecialist in filed of ...

c/ Uvjerenje/svjedočanstvo/certifikat o završenom programu cjeloživotnog obrazovanja / stručnog obrazovanja iusavršavanja / strukovne akademije

3226015 Uvjerenje/svjedoč anstvo/certifikat o završenom programu ... u oblasti fizioterapije

Certificate / credentials on finalized program in… in Physiotherapy


6/166

3

OPIS PROGRAMA:

Obrazovni i profesionalniciljevi stud. programa

Proces intenzivnog razvoja i primjene visokih tehnologija u medicini,hiperprodukcija informacija i širenje naučnih saznanja, multipliciranjespecijalističkih znanja, ali i interdisciplinarnog karaktera savremenih znanja

reflektuju se na organizaciju, metodiku i didaktiku obrazovanja kolaterarnihzanimanja u zdravstvenoj oblasti. To je jedan od glavnih razloga da se programiu obrazovanju tih struka pomjeraju ka zahtjevima višeg i visokog obrazovanja,što postaje standard u obrazovnim sistemima razvijenih država.

Osnovni razlozi za osnivanje studija "Fizioterapije i radne terapije" su:

o potrebe da se oblast fizioterapije i pratečih naučnih disciplina kojeobezbjeđuju holistički pristup funkciji zdravlja, studiraju nainterdisciplinarni i multidisciplinarni način;

o unapređenje zdravstvene zaštite;

o proširene mogućnosti akademskog školovanja učenika srednjih

medicinskih škola;o veliko interesovanje medicinskih tehničara za proširenjem

obrazovanja i otvaranjem mogućnosti dodatnog obrazovanja ukontekstu cjeloživotnog učenja (life long learning );

o pozitivna iskustva razvijenih zemalja;

o potrebe za dodatnim kadrom u fizioterapijskoj praksi;

o potrebe uvođenja bolonjskih principa u edukativnoj praksi uoblasti fizioterapije (trogodišnji diplomski studij,

jednosemestralni predmeti, sistem prenosa i akumulacije kredit-bodova, transparentnost steč enog obrazovanja i vertikalna ihorizontalna prohodnost, efikasnost i pragmatič nost studija etc.);

o velike potrebe za kadrovima navedenih profila u razvijenimzemljama, što otvara mogućnost zaposlenja u inostranstvu.

Da bi postigli ove obrazovne ciljeve u studiju prvog ciklusa studenti treba daiskuse različite tipove nastavnih metoda kao što su tradicionalna predavanja ivježbe, seminari, istraživački seminari, projektni zadaci, pedagoške radionice,

problemski orjentisane radionice, laboratorijska nastava, demonstracioni časovi,klinička praksa, studentska praksa i praktičan rad, radno orjentisane vježbe,izrada modela, rad na terenu, istraživački rad.

Povezano sa tim studenti treba da prođu i različite metode procjene znanjakojima se dokumentuju postignuti obrazovni ishodi. To znači da obrazovni

ishodi predmeta treba da budu postignuti odgovarajučim nastavnim i ispitnimmetodama, gdje studenti prezentuju ne samo nivo svoga osnovnog znanja, već isvoju sposobnost da organizuju svoj rad, da komuniciraju u kontekstu svogarada i da argumentuju rezultate. To znači da obrazovna ustanova treba da koristimnoštvo različitih metoda procjene znanja i postignuća studenata, već tokomstudija prvog ciklusa, a naročito da procjenjuju metode kojima se unapređujuorganizacione, komunikacione i sistemske kompetencije studenata. Nakonstudija prvog ciklusa, studenti bi trebali da imaju mogućnost zaposlenja,mobilnosti u daljim studijima, ili mogućnost kasnijeg uključivanja u sistem"učenje za život".

Nastava drugog ciklusa se bazira na jezgrenim znanjima prvog ciklusa. Prema

nastavnom usmjerenju može da bude vertikalna, horizontalna iliinterdisciplinarna što zavisi od znanja koja su stečena tokom studija prvog


7/166

4

ciklusa. U drugom ciklusu, kao i u prvom, koriste se različiti nastavni i ispitnimetodi kojima se stimuliše ne samo preuzimanje znanja u predmetnimoblastima, već takođe i priprema studenta da pronalaze relevantne instrumenteza rješavanje problema, kao i njihovu sposobnost da se organizuju ikomuniciraju i konačno da budu u stanju da prezentuju rješenje problema uširem poslovnom kontekstu.

Kompetencije/obrazovniishodi stud. programa

Fizioterapeut ( fizikalni terapeut ) je zdravstveni stručnjak koji radi u oblastima promocije i prevencije zdravlja, te terapije i rehabilitacije sa osobama svihuzrasta, i u svojevrsnom partnerstvu sa svojim klijentima/pacijentima, nastoji daodrži i podstakne njihovo zdravlje i da nadomjesti funkcije i samostalnost kojeim nedostaju, zbog problema izazvanih tjelesnim, psihološkim i drugim

poremećajima i/ili onesposobljenosti odn. hendikepa koji proizlaze iz tih poremećaja (Svjetska zdravstvena organizacija, 1980. - WCPT, 1995.)

Opšti generički deskriptori studija prvog i drugog ciklusa premadefinisanim obrazovnim ishodima koji su usvojeni na Bergenskojkonferenciji (19-20 May 2005):

Kvalifikacije koje obilježavaju završetak prvog ciklusa dodjeljuju se studentukoji:

posjeduje pokazano znanje i razumjevanje studijske oblasti, stečeno produžetkom opšteg srednjoškolskog obrazovanja, i koje je podržanonaprednim nastavnim sredstvima, na nivou koji uključuje i određeneaspekte poznavanja savremenih dostignuča u toj studijskoj oblasti;

može da primjeni znanje i razumjevanje studijske oblasti na način koji pokazuje profesionalni pristup u radu i struci, i ima kompetencije kojedemonstrira kroz promišljanje i iznošenje argumenata i rješavanje

problema u svojoj studijskoj oblasti;

ima sposobnost da prikupi i interpretira relevantne podatke (obično usvojoj stručnoj oblasti) kako bi formirao stručno mišljenje koje uključujei implikacije koje ti stavovi mogu da imaju na relevantne društvene,naučne ili etičke teme;

može da prenosi informacije, ideje, probleme i rješenja, bilo stručnoj bilolaičkoj publici;

razvio je sposobnost učenja koja je neophodna da bi, sa visokim nivoomsamostalnosti, mogao da nastavi naredni nivo studija.

Kvalifikacije koje obilježavaju završetak drugog ciklusa dodjeljuju se studentukoji:

posjeduje pokazano znanje i razumjevanje koji su izgrađeni na, i proširuju i/ili povećavaju, znanja koja su uobičajeno povezana sa prvim

ciklusom, i koja obezbjeđuju osnovu i mogućnost za originalnost urazvoju i/ili primjeni ideja, često u istraživačkim kontekstima;

može da primjeni znanje, razumijevanje i sposobnosti rješavanja problema u novom, nepoznatom okruženju u okviru šireg (ilimultidisciplinarnog) konteksta vezanog za njegovu studijsku oblast;

ima sposobnost uvezivanja znanja i rukovanja sa kompleksnimsituacijama, te da formuliše sudove na osnovu nedovoljnih ili ograničenihinformacija, uvažavajuči pritom društvenu i etičku odgovornost koja jevezana za primjenu tih znanja i sudova;

može da jasno i nedvosmisleno prenese zaključke, saznanja i obrazlo-ženje teze koju podupire, stručnoj ili laičkoj publici;


8/166


9/166

6

oblasti/discipline; ° bazično znanje studijskeoblasti

° Da pokažu (izraze) stečenoosnovno znanje na koherentannačin;

° sposobnost donošenja odluka ° vještine komunikacije

° Da u taj kontekst uključe novestručne infrormacije iinterpretacije;

° sposobnost rada uinterdisciplinarnim timovima;

° Da pokažu razumjevanjeukupne strukture studijskeoblasti i povezanost sa naučnimdisciplinama;

° kapacitet da primenjuju znanjeu praksi,

° kreativnost

° Da pokažu da razumiju i damogu primjeniti metode kritičkeanalize i teorijskog razvoja usvojoj studijskoj oblasti;

° sposobnost upravljanjainformacijama (pronalaženje ianaliza informacija iz različitihizvora)

° Da ispravno primjenjujuodgovarajuće disciplinarnemetode i tehnike;

° osnovne kompjuterske veštine ° sposobnost adaptacije novimuslovima

° Da pokažu razumjevanjemetoda istraživanja uodgovarajućoj oblasti;

° kapacitet da urade usmenu i pisanu prezentaciju namaternjem jeziku

° Da pokažu da razumijueksperimentalna testiranja i

posmatranja na kojima su bazirane naučne teorije.

° istraživačke sposobnosti° kapacitet da uči ° sposobnost samostalnog rada

DRUGI CIKLUS Ključ ne predmetno-struč ne

kom etenci e Ključ ne generi č ke kompetencije

Studenti treba:

° Da imaju dobra znanja ospecijalizaciji unutar disciplinena višem nivouTo znači da student treba da poznaje najnovije teorije,interpretacije, metode i tehnike;

sposobnost analize i sinteze

sposobnost rješevanje problema

sposobnost samokritike

znanje drugog jezika

° Da budu sposobni da kritički

prate i interpretiraju najnovijirazvoj u teoriji i praksi;

etička opredjeljenost

° Da imaju dovoljnokompetencija u okviru tehnikanezavisnih istraživanja i da

budu sposobini da interpretirajurezultate na višem nivou;

° Da budu sposobni da uradeoriginalni doprinos unutarkanona same discipline u formizavršne teze;

° Da pokažu kreativnost ioriginalnost u rješavanju


10/166

7

TREČI CIKLUS

Ključ ne predmetno-struč ne

kom etenci e Ključ ne generi č ke kompetencije

Studenti treba:

° Da demonstriraju sposobnost daizvedu nezavisno, originalno i ukonačnici objavljivoistraživanje u jednoj ili višenaučnih područ ja koja seodnose bilo na fundamentalnaili na primjenjena saznanja;

Ekspertne vještine u specifičnimnaučnim područ jima

Istraživačke sposobnosti

Kreativnost

Uvažavanje razlika imultikulturalizma

Sposobnosti kritike isamokritike

Specifični deskriptori studija zdravstvene njege u programu "Fizioterapijei radne terapije"

Stoga studij " Fizioterapije i radne terapije" na Fakultetu zdravstvene njege dajestudentima specifične stručne kompetencije odn osposobljava studente za:

specifičnu fizioterapijsku pro-cjenu statusa i fizikalne funkcio-nalnosti pacijenta odn. korisnika fizioterapijske njege i terapije i procjenu potrebaza fizio-terapeutskim tretmanom;

provođenje kineziometrijskih i drugih mjerenja u svrhu dijagno-sticiranjafunkcije lokomotornog sistema, te provođenje drugih dijagnostičkih

postupka za koje je ovlašten;

planiranje i programiranje standardnih i posebnih fizio-terapeutskih

postupaka u skladu sa potrebama korisnika; izbor odgovarajućih fizikalnih sredstava i tehnika koje zavise od

poznavanja kineziologije, pozna-vanja patofizioloških mehanizama kojiuzrokuju poremećaj kretanja, poznavanja terapijskih procedura, i

poznavanja efekata fizioterapijskih tretmana, te

sposobnosti interpretacije i evaluacije učinaka tretmana;

sudjelovanje u obrazovanju fizioterapeuta i ostalih zdravstvenih radnika;

sudjelovanje u istraživanjima u područ ju fizioterapije, naročito rizičnihgrupa populacije;

osposobljavanje za timski rad, a naročito za transdisciplinarni modeltimskog rada. Student se ospo-sobljava za komunikaciju sa članovimarazličitih zdravstvenih, terapijskih, rehabilitacionih, soci-jalnih i odgojnihtimova, što pospješuje ostvarenje terapijskih ciljeva;

kontinuiranu vlastitu edukaciju, kao i rad na unapređenju struke.Talentovani diplomirani fizio-terapeuti će sudjelovati u obrazov-nom

procesu ( studenata na dodiplomskoj nastavi i u struč nom obrazovanjudrugih struč njaka u zdravstvenim i drugim ustanovama), mogu bitiuključeni kao instruktori u nastavi, zdravstvenim i socijalnim ustanovamakoje se bave sprovo-đenjem zdravstvene zaštite, a bit će osposobljeni dadaju doprinos efikasnoj organizaciji fizioterapijske djelatnosti sudjelujućiu planiranju organizacije rada;

Komunikacijskim kompetencijama i vještinama, te poznavanjem

psiholoških faktora terapijskog procesa, diplomirani fizioterapeuti će bitiosposobljeni da pomažu u razvijanju pozitivnih odnosa s bolesnikom i


11/166

8

njegovom porodicom u cilju smanjenja tjeskobe i izgradnje motivacijeneophodne u terapijskom procesu.

Savladane vještine:

Savladavanjem nastavnog plana i programa studenti stiču ne samoodgovarajuća znanja vezana za teorijsko razumijevanje predmeta, već takođei specifične vještine odnosno sposobnosti i kompetencije vezane za

praktičnu i operativnu primjenu tih znanja, te vještine neophodne za sticanjeodgovarajućih profesionalnih kvalifikacija studenata.

Obrazovni ishodi bi trebali studentima da daju opšte vještine rješavanjaproblema u praksi koje se odnose na:

° Formulianje pitanja koja se odnose na pozadinu problema;

° Formulisanje istraživačkih pitanja;

° Analizu problema;

° Definisanje metodologije rješavanja problema;

° Donošenje zaključaka vezanih za elaboriranje problema;

° Artikulisanje preporuka vezanih za rješavanje problema;° Pronalaženje izvora za dalju elaboraciju problema;

° Orkestriranje i harmoniziranje timova koji rješavaju problem;

° Prezentaciju problema i komunikaciju u vezi sa problemom.

Fizioterapeuti obezbjeđuju zdravstvene usluge koje pomažu da se obnovitjelesna funkcija, poboljša pokretljivost, smanji i olakša bol i sprijeći odn.ograniči trajna fizička onesposobljenost pacijenata koji pate zbog tjelesnih

povreda ili različitih bolesti. Oni obnavljaju održavaju i unapređuju ukupnukondiciju i zdravlje pacijenata. Njihovi pacijenti uključuju žrtve nesreća i

pojedince koji su u stanju nesposobnosti uzrokovane obolenjem kičmenogstuba, artritisom, obolenjem srca, prelomima, ozljedama glave i cerebralne

paralize.Fizioterapeut je u sklopu svoje struke osposobljen za sudjelovanje u postupku

procjene bolesnika, te djelovanje u terapiji kao i u područ jima prevencije ievaluacije. On ima etičku i legalnu odgovornost da prikupi informacije potrebneza planiranje i sprovođenje uspješnog fizioterapijskog tretmana ( Kanadskoudruženje fizioterapeuta, 1986.).

Diplomirani studenti i diplomirani studenti-specijalisti na programu"Fizioterapija i radna terapija" osposobljeni su za prestižna zanimanja i poslove:

struč ne poslove fizikalne, kinezio i fizio-terapije u specijalistič kim obla-stima: fizioterapije u hirurgiji i traumatologiji, fizioterapije u ortope-diji, fizioterapijeu kardiologiji i pulmologiji, fizioterapije u reuma-tologiji, fizioterapije u

neurologiji, fizioterapije u pedijatriji, fizioterapije u ginekologiji i akušerstvu, fizioterapije u gerijatriji,

zatim poslove: medicinskog masera, sportskog fizioterapeuta i banjskog fizioterapeuta,

zatim poslove radnog terapeuta u specijalistič kim oblastima: neuro-razvojnih ineuroloških poremećaja, kod oštećenja mišićno-koštanog sistema, kod

psihosocijalnih pore-mećaja odn. poslove radne terapije rehabilitacije u zajednici,

te rukovodeće i organizacione poslove vezane za menadžment ustanova fizikalne, fizio i banjske terapije.Diplomirani fizioterapeuti će pružati usluge klijentima/pacijentima u privatnom i

javnom sektoru, u ambulantnim službama, bolnicama, rehabilitacionim centrima,ustano-vama socijalnog staranja, klinikama, školama, sportsko-rekreacionim i banjsko-


12/166

9

rehabilitacionim centrima, preduzećima, te korisnicima u njihovim vlastitim domovima.

U okviru studija stvoreni su temelji za doživotnu profesionalnu mobilnost i permanentni stručni razvoj.

Sadržaj programa:

Studijski program1 je tako dizajniran da omogućava budućim fizio-terapeutima

sticanje neohodnih teorijskih znanja, praktičnih vještina i tehnika rada sarazličitim vrstama pacijenata, perfekciju u korištenju fizioterapijskih uređaja i pomagala, te fizikalno-terapijsku kliničku praksu u različitim okruženjima.

Studijski program fizioterapije obrazuje studenta teorijski i praktično, tako da jeosposobljen za samostalan rad pri zdravstvenim ustanovama. Studijski programi

pružaju uvid u različite koncepte fizioterapije, uz naglasak na holističkom pristupu pacijentu. Nastavni programi studija fizioterapije omogućavajuusvajanje znanja i vještina vezanih uz procjenu stanja pacijenta, postavljanjeciljeva te izradu programa fizikalne terapije u zavisnosti od starosti i vrste

pacijenta, te potrebama i dis-funkcijama osobe kojoj se ordinira fizioterapijskitretman. Studijski programi koncepcijski daju mogućnost uključivanja u timski

proces zdravstvene zaštite, njege i rehabilitacije.

Nastavni plan osnovnog diplo-mskog trogodišnjeg studija na studijskoj grupi"Fizioterapije i radne terapije" sastoji se od 30 predmeta koji čini obavezni

program, dva izborna bloka opšte i specifične kliničke prakse (u petom i šestom semestru), te jednim izbornim predmetom.

U okviru obaveznog programa 10 predmeta predstavljaju zajedničke osnove saostalim studijskim grupama koje su uvedene na Fakultetu (od kojih su dva

predmeta strani jezici). Ukupno 21 predmet čine "jezgreni" studijski program ukoji spadaju i oba predmeta kliničke prakse, a 5 predmeta čine kola-terarni

program preuzet sa studijskih grupa drugih Fakulteta članica Pan-evropskoguniverziteta "APEIRON".

Predmeti zajedničkih osnova i predmeti studijskog jezgra čine matično ( strukovno i kvali-fikaciono) jezgro studijske grupe " Fizioterapija i radnaterapija" (maksimalno 31 predmet ) i predstavljaju osnovu sticanja zvanja odn.

priznavanja diplome u ovoj studijskoj grupi. Posebno treba naglasiti da u ovojstudijskoj grupi oba predmeta kliničke prakse ulaze u studijsko jezgro, štoznači da u studijskoj grupi "Fizioterapije i radne terapije" klinička praksa

postaje dio matičnosti studija.

Magistarske studije II ciklusa fokusiraju se na predmete koji produbljuju znanjesa mogućim orjentacijama, bilo u vertikalnom pravcu, gdje studenti ulaze udubinu predmetnog područ ja studija prvog ciklusa, ili u horizontalnom pravcu,što znači da studenti dodaju nova predmetna područ ja zdravstvene njege i

javnog zdravstva u svom studiju drugog ciklusa, ili idu na diversifikaciju odn.interdisciplinarni studij, što znači uključivanje predmeta i oblasti koje nisudirektno povezani sa zdravstvenom njegom kao npr. menadžment u zdravstvu,wellness, različite grane fizičkih aktivnosti i sporta, primjena savremenihtehnologija u oblasti zdravstvene zaštite i u medicinskoj praksi i dr.Magistarski program sadržava ključnu komponentu teze koja uobičajenouključuje jednu ili više područ ja u matičnim oblastima zdravstvene njege.

Izborni program studijske grupe "Fizioterapija i radna terapija" se sastoji iz:

kliničko-praktičnog dijela koji je lociran u dva bloka opšte i specifičnekliničke prakse u petom i šestom semestru (u okviru trogodišnjeg studija);

1 Prema podacima American Physical Therapy Association, u SAD ima 205 akreditovanih univerzitetskih pro-grama iz fizioterapije od kojih 94 nude studij drugog ciklusa, a 111 nude doktorski studij trećeg ciklusa.


13/166

10

stručno-praktičnog dijela koji je lociran bloku stručne prakse iz radneterapije u osmom semestru;

teorijsko-specijalističkog dijela koji se sastoji od dva izborna predmetalocirana u šestom i sedmom semestru;

Nastavni program na studijskoj grupi "Fizioterapija i radna terapija" realizuje se

tako što je studentima na raspolaganju tokom jedne školske godine (dva semestra) ukupno 15 predmeta od kojih je 10 obaveznih predmeta (iz grupe zajednič kih osnova i studijskog jezgra), jednim izbornim specijalističkim pred-metom koji je lociran u šestom odn. u sedmom semestru ( student bira predmetiz skupa od 60 predmeta raspoređ enih u 5 kategorija izbornih predmeta), 2izborna bloka opšte kliničke prakse koja su locirana u trećoj godini studija i 4 fakultativna (opciona) predmeta u režimu intenzivnih studija.

Praktični oblici rada na programu "Fizioterapija i radna terapija" učestvuju uukupnom broju časova planiranih za nastavne aktivnosti sa 57,34 %, što jevidljivo iz sljedeće tabele:

Nastavne aktivnosti Fizioterapija

Čas %

Kontakt časovi 1710 42,66

Vježbe/treninzi 1054 26,30Seminarski i studentski radovi 228 5,69Pedagoške radionice 72 1,80Stručna i klinička praksa 944 23,55SVEGA: nastavne aktivnosti 4008 100

Praktičan rad (učešće) 2298 57,34

Osnovne studijske/matične oblasti:

Šifra Naziv naučne oblasti Engleski naziv

Studijski program "Fizioterapija i radna terapija"

1.01.15. Biofizika Biophysics

3.02.03.Fizikalna medicina i rehabilitacija (fiziatrija)sa kliničkim primjenama

Physical Medicine and Rehabilitation (Physiatry)- with clinical applications

3.02.03.005. Kineziologija sa kineziometrijom Kinesiology with Kinesiometrics

3.02.30. Ortopedija Orthopaedics

3.02.25.005. Ergonomija i medicina rada Ergonomics and Industrial Medicine

3.02.03.021. Protetika i ortotika Prosthetics and Orthotics

8.01.03.001. Sportska medicina Sport's Medicine

3.02.03.023. Radna terapija Occupational Therapy

5.08.02. Defektologija Handicapped Therapy

USLOVI ZA UPIS


14/166

11

U prvu godinu osnovnih studija može se upisati lice koje ima završeno četverogodišnje srednje obrazovanje uentitetima BiH i disktriktu Br čko ili ekvivalentno obrazovanje u inostranstvu, pod uslovom da je uplatilo upisninu odn.školarinu prema Pravilima o visini naknade za studiranje i cijeni usluga koje se naplaćuju na Univerzitetu, koja donosiUpravni odbor Univerziteta.

Kandidat prilikom upisa zaključuje Ugovor o studiranju kojim obje ugovorne strane, Panevropski univerzitet"APEIRON" i student koji se upisuje, preuzimaju obaveze i stiču određena prava u procesu studiranja.

U zavisnosti od vrste srednje škole, te nastavnog plana i programa koji je realizovan u srednjoj školi, koju je završiokandidat za upis na Panevropskom univerzitetu "APEIRON", upisani kandidati mogu imati različit raspored obaveznih

predmeta u prvom i drugom semestru. Odluku o rasporedu obaveznih predmeta u zavisnosti od prethodnog obrazovanjadonosi Rektor Univerziteta ili dekan Fakulteta na prijedlog Senata Univerziteta ili Naučno-nastavnog vijeća.

Učenici koji su srednju školu završili u inostranstvu moraju da prethodno izvrše nostrifikaciju diplome srednje škole uMinistarstvu prosvjete i kulture Republike Srpske.

Stranac se upisuje u prvu godinu studija pod istim uslovima kao i državljanin Republike odn. BiH, uz dokaz da je platioupisninu i školarinu prema Pravilima o visini naknade za studiranje i cijeni usluga koje se naplaćuju na Univerzitetu,koja donosi Upravni odbor Univerziteta.

Univerzitet raspisuje Konkurs za upis studenata na odgovarajućoj školskoj godini u svim studijskim grupama ili za pojedine studijske grupe u svim ili samo pojedinim tipovima i vrstama studija odn. studijskim ciklusima, na osnovuodluke Upravnog odbora Univerziteta i uz prethodno pribavljeno mišljenje Senata Univerziteta. Konkursom se utvr đuje

broj kandidata za upis na odgovarajuće studijske cikluse, tipove i vrste studija odn. studijske programe premaraspoloživim kapacitetima Univerziteta i uz zadovoljavanje predviđenih parametara kvaliteta studija. Univerzitet može daraspisuje više konkursa za prijem studenata u istoj školskoj godini sve do popune planiranog broja studenata i ukolikotermin konkursa ne ugrožava parametre kvaliteta studija.

Za upis na prvu godinu studija prvog ciklusa kandidati ne polažu prijemni odn. kvalifikacioni ispit ukoliko je broj prijavljenih kandidata na javnom konkursu za upis studenata manji od broja kandidata koji su planirani za upis na prvugodinu studija i koji su naznačeni u Konkursu. Kandidati koji su konkurisali za upis na prvu godinu studija prvog ciklusa

polažu kvalifikacioni ispit ukoliko je broj prijavljenih kandidata veći od planiranog broja kandidata za upis.Kvalifikacioni ispit obuhvata znanja iz opšte kulture i programskih sadržaja srednjeg obrazovanja. Kvalifikacioni ispit se

polaže u pismenoj formi.

Kandidati koji su upisani na Univerzitet prolaze test inteligencije i test opštih i specifičnih sposobnosti i sklonosti, i poslovni interviju kojima se ocjenjuju njihove preferencije, što služi kao podloga za mentorsko izvođenje obrazovanja iusmjereno vođenje karijere u okviru Centra za vođ enje karijere studenta.

Upis na studije koji Panevropski univerzitet "APEIRON" organizuje po osnovu Sporazuma sa drugim visokoškolskimustanovama iz zemlje i inostranstva vrši se u skladu sa pravilima koja su definisana tim Sporazumima i u skladu sazakonskim propisima koji važe u Republici Srpskoj i BiH.

Panevropski Univerzitet "APEIRON", prije raspisivanja konkursa za upis novih studenata, definiše i javno objavljujevisinu naknade za studiranje i cijenu usluga koje se naplaćuju na Univerzitetu, a koji se odnose na troškove studija za

jednu školsku godinu. Visina naknade za studiranje i cijene usluga koje se naplaćuju na Univerzitetu zavise odkonkurentske sposobnosti visokoškolske ustanove, parametara tržišta obrazovnih usluga i tržišta troškova u oblastivisokog obrazovanja, te od realne kupovne moći različitih kategorija korisnika usluga Panevropskog univerziteta.

Naknade za školarine mogu da variraju zavisno od studijske grupe koju upisuje kandidat, tipa studija, obima dopunskihobrazovnih usluga, godine studija, geografske regije u kojoj se nalazi mjesto boravka kandidata ili drugih parametara kojiutiču na tržišnu poziciju Panevropskog univerziteta i njegovih organizacionih jedinica u kojima se organizuje studijski

proces. Student ne može da upiše narednu školsku godinu ukoliko nije izmirio sve finansijske obaveze premaUniverzitetu iz prethodnih godina.

Članovi uže porodice radnika zaposlenih na Univerzitetu i uže porodice članova Upravnog odbora i Nadzornog odboraUniverziteta, studenti iz porodica iz kojih na Panevropskom univerzitetu studira više od jednog člana uže porodice,talenti koji su postigli visok uspjeh u prethodnom školovanju, studenti koji na Panevropskom univerzitetu studiraju višeobrazovnih ciklusa u kontinuitetu, studenti koji se prvi put upisuju na neki od Fakulteta Panevropskog univerziteta ili nastudijske programe koje organizuje Panevropski univerzitet i upis obave u rokovima predviđenim za prvi upisni termin,studenti koji uplate cijeli iznos školarine prije početka tekuće školske godine, kao i druge kategorije korisnika uslugaUniverziteta koje utvrdi Upravni odbor Univerziteta svojim posebnim odlukama, imaju pravo na odgovarajuće

popuste/povlastice u plaćanju obaveza prema Univerzitetu u skladu sa kriterijumima razrađenim u Pravilima o visininaknade za studiranje i cijeni usluga koje se naplaćuju na Univerzitetu.


15/166

12

Lista predmeta sa okvirnim sadržajem, matičnošću i metrikom

Kompletna lista predmeta studijskog programa, sa metrikom studija prema kategorijama nastavnih aktivnostiu kojima su razdvojeni kontakt časovi, vježbe i treninzi, seminarski i studentski radovi, pedagoške radionice,stručna i klinička praksa, sati individualnog i grupnog učenja i istraživanja izvora, te pregled predmeta po

semestrima i školskim godinama sa sumarnim podacima metrike studija na nivou semestra, školske godine,trogodišnjeg, 6-to semestralnog studija i četverogodišnjeg, 8-mo semestralnog studija, data je u prilogu (1)ovog programa u vidu Nastavnog plana studijskog programa "Fizioterapija i radna terapija" .

U prilogu (2) Nastavni programi studija "Fizioterapija i radna terapija" , dat je pregled programskih sadržajasvakog pojedinačnog predmeta sa podacima o organizacionoj jedinici u okviru koje se izvodi nastavni

predmet, katedri kojoj pripada predmet, funkcionalna oblast predmeta, nivou apstraktnosti i tipu predmeta prema kriteriju obaveznosti, matičnosti premeta prema naučnoj oblasti, naučnom polju i užoj naučnoj oblastikojoj pripada predmet, specificiranju obrazovnih i profesionalnih ciljeva, kompetencija/obrazovnih ishoda,savladanih vještina u okviru predmeta, detaljnom opisu sadržaja predmeta, metrici izvođenja predmeta saspecificiranim satima prema kategorijama i vrstama nastavnih aktivnosti, jezicima izvođenja nastave za

predmet, definisanim preduslovima za pristup (izučavanje predmeta odn. polaganje ispita) predmetu, detaljno

opisanoj metodici izvođenja predmeta, načinima evaluacije rada studenata na predmetu i izvorima za učenje podjeljenim na kategorije: osnovna literatura, dopunska literatura, časopisi i Internet (WEB) izvori, koji suformatirani sa podacima traženim prema akademskim zahtjevima za korektno citiranje.

METODIKA IZVOĐENJA PREDMETA

Prilikom izvođenja programskih sadržaja u edukativnoj praksi Univerziteta primjenjuju se metodološkiprincipi kojima se podstiče zamjena obrazovanja orjientisanog ka " pouč avanju" obrazovanjem orjentisanimka "uč enju".

Principi koji obezbjeđ ju primjenu ove paradigme su:

o Promjena uloge nastavnika od osobe koja struktuira znanje, poučava i artikuliše ključne koncepte,

te nadzire i upravlja radom studenta, prema ulozi nastavnika kao pratioca, savjetnika i motivatora kojiomogućava da student sagleda značaj i mjesto određene naučne discipline u sistemu znanja, posredujeu razvijanju sposobnosti razumjevanja i primjene znanja u kontekstu željene kvalifikacije, preuzimaulogu medijatora ličnih interesa i preferencija studenta, koji sagledava vrijednosti i specifičnesposobnosti studenta i praznine u znanju i prethodnom kurikulumu studenta, te na osnovu tih uvidaasistira studentu u kritičnoj selekciji didaktičkih materijala i izvora i organizaciji obrazovnih scenarijai situacija;

o Obrazovanje orjentisano ka studentu i njegovim stvarnim mogućnostima i sposobnostima učenja -zahtjevajući veći stepen učešća (interakcije) studenta u nastavi da bi se kod studenta razvilesposobnosti samostalnog upravljanja izvorima informacija i sposobnost evaluacije informacija urazličitim oblicima;

o Redefinisanje ciljeva obrazovanja uzimajući u obzir potrebe društvene zajednice za određenimobrazovnim kompetencijama i kvalifikacijama i mogućnostima zapošljavanja.

o Dodavanje indikatora sa većim stepenom mjerenja učinaka obrazovnog procesa, kojiomogućavaju i veću pedagošku relevantnost prilikom evaluacije znanja;

o Promjena u pristupu obrazovnim aktivnostima kroz podsticanje ličnog sistematskog učešćastudenta u individualnoj i grupnoj pripremi relevantnih pedagoških sadržaja, u ličnim i grupnim

prezentacijama tih sadržaja i u kontinuiranom sagledavanju rezultata učenja, te povratnoj vezi u procjeni pedagoških sadržaja na relaciji student - edukativno okruženje - profesor;

o Promjena u organizaciji procesa učenja kroz razvoj inovativnih načina participacije studenata uobrazovnom procesu u vidu promjene konteksta učenja, promjene pristupa organizaciji učenja,uključivanja koncentrovanih programa, racionalizacije predmeta, definisanja fleksibilinijih ioperativnijih programa i primjene fleksibilnijih pedagoških metoda obrade predmeta, obezbjeđujući


16/166

13

neposredne konsultacije i direktnu podršku studentima.

Oblici i metode kojima se ostvaruje nastavno-edukativni proces za sve vrste studija impliciraju ostvarivanjeuslova za visoku motivaciju studenata, aktivan odnos studenata kroz multidimenzionalnu interakciju iparticipaciju u nastavnom procesu i ostvarivanje nastavnog procesa u vidu pedagoške radionice u kojojstudenti aktivno rade na gradivu i ostvaruju efikasne modele interaktivnog pedagoškog komuniciranja i

planirane pedagoške ishode bilo samostalno, bilo u međusobnoj interakciji i uz pomoć nastavnog osoblja.

Na univerzitetu se primjenjuju sljedeći oblici i metode pedagoškog rada:

Redovno izvođenje predavanja prema utvr đenom rasporedu uz korištenje savremenih prezentacionihi demonstracionih sredstava i tehnika sa primjenom interaktivne metode rada sa studentima čime sestiče uvid u njihova predznanja i specifična iskustva zasnovana na obrađivanoj problematici, ali i uvidu kontiuitet savladavanja gradiva.

Tokom predavanja student ima obavezu da vrši konsultacije sa rukovodiocima Katedre nadležne za predmet koji se obrađuje i ima pravo na redovne konsultacije sa nazivnim profesorom odn. može dase obrati za tutorsku podrška koja se organizuje u slučaju problema pri savladavanju nastavnihsadržaja odn. potrebe studenta za dodatnim radom zbog nedostatka odgovarajučih predznanja za

predemt koji se izučava.Predavanja se izvode korištenjem didaktičkih i edukativnih sadržaja u elektronskoj i digitalnojformi (koji uključ uju i snimljena predavanja i mentorske vježbe) na različitim video-prezentacionimmedijima (interaktivni multimedijalni optič ki mediji).

Nastava se u cjelini izvodi primjenom informaciono-komunikacionih tehnologija (ICT) kojeomogućavaju studentima da kroz kompjuterski podržano učenje i istraživanje (Computer Assisted

Learning & Research) ostvare aktivan odnos u procesu sticanja znanja uz pomoć računarske ikomunikacione tehnologije, da ostvare dublju interakciju sa nastavnim sadržajima i primjenuistraživačkih tehnika u samom procesu sticanja znanja.

Sistem kompjuterski podržanog učenja koji se primjenjuje na Univerzitetu/Collegu uključujeodgovarajući multimedijalni obrazovni softver ( Learning Management System), primjenu računarskih

simulacija, individualno sticanje znanja korištenjem računarskih, multimedijalnih i mrežnihtehnologija, stalnu povratnu informaciju o napredovanju studenata i realnije vrednovanje procesasticanja i akvizicije znanja i vještina, korištenje mrežnih i internet didaktičkih medija za istraživanjeizvora iz različitih oblasti i za empirijska istraživanja uz upotrebu adekvatnog softvera.

Tokom izvođenja predavanja vrše se stalne evaluacije progresa u radu studenta sa procjenamanjegovog akceptiranja nastavnih sadržaja i dubinskog razumijevanja predmeta učenja. Aktivno učešćestudenata u nastavi se boduje i predstavlja jedan od izvora konačne ocjene studenta.

Studentima su obezbjeđeni odgovarajući udžbenici za večinu predmeta u izdanju Panevropskoguniverziteta. Osnovni udžbenici nalaze se na raspolaganju studentima prije početka obrade samog

predmeta o čemu se sistematski vodi računa u Centru za izdavačku djelatnost Panevropskoguniverziteta. Univerzitet je registrovan kao izdavačka kuća i samostalno izdaje veliki broj udžbenika i

knjiga (predstavlja trećeg izdavača u RS u 2006 godini). Univerzitet podupire cijelim arsenalomrazličitih podsticaja i pozitivnih mjera izradu udžbenika i ostalih didaktičkih materijala od stranenastavnog osoblja angažovanog na univerzitetu. Ovakav odnos prema izdavanju udžbenika jenametnula potreba zbog nedostatka udžbenika za određene predmete obzirom da se nastavni plan

poslovne ekonomije razlikuje od klasičnih ekonomskih studija i obzirom da je nastavni plan rađen prema zapadnim uzorima, kao i zbog nedostatka udžbenika koji su formatirani prema zahtjevima bolonjskog interdisciplinarnog studija koji pretpostavlja reinženjering nastavnih programa. Literaturaili udžbenici koji nisu obuhvaćeni u izdavačkoj delatnosti Univerziteta nalaze se u biblioteciUniverziteta.

Na univerzitetu se primjenjuje i mentorsko vođenje studenata kao specifičan vid nastavnog procesa, bilo da je student obavezan da pribavi mišljenje mentora za pojedine ključne odluke odn. akcije tokomstudija za koje je Statutom univerziteta predviđeno mentorsko savjetovanje studenta, bilo kao vidnastavnog procesa u kojem mentor preuzma obavezu vođenja i nadziranja studeneta tokom studija.


17/166

14

Izvođenje vježbi, praktikuma i trening sesija namjenjenih za praktičnu obradu programskihsadržaja, sticanje praktičnih vještina i elaboriranje praktičnih aspekata osnovnih tema. Vježbesadržajem prate tematske jedinice predavanja. Tokom vježbi student ima obavezu da vrši konsultacijesa rukovodiocima nadležne Katedre. Pojedine vježbe se vrše u kabinetima i laboratorijama koje suopremljene na Panevropskom univerzitetu.

Zadaci za vježbanje (Problem Sets), u pojedinim predmetima, kao vid satruktuiranog i nadziranogindividualnog rada studenta, distribuiraju se studentima redovno - sedmično (najčešće puteminterneta), prateči blokove gradiva koji su savladani tokom sedmice. Programski zadaci su izvedeni iz

programskih sadržaja predmeta i svojom strukturom odgovaraju zadacima koji će biti dati studentimana ispitu. Obrađeni sedmični zadaci za vježbanje vraćaju se predmetnom nastavniku i predstavljajuosnovu za evaluaciju rada studentima tokom vježbi, te se boduju i učestvuju u konačnoj strukturiocjene. Međutim, nema kazni za netačno urađene zadatke odn. za zadatke koji nisu vraćeni

predmetnom nastavniku. U tom slučaju, procenat učešća ove kategorije rada studenata ne učestvuje uukupnoj ocjeni i smanjuje konačnu ocjenu za "jedan stepen". Takođe, izostanak ove kategorije radastudenata može da se nadoknadi relociranjem tog gradiva na ispitne aktivnosti – parcijalni test odn.ispitne aktivnosti – finalni test. Procesirani zadaci za vježbanje ne mogu da ugroze prolaznost na

predmetu, ali mogu da koriguju naviše ili naniže postignutu ocjenu za jedan stepen.

Rješenja za zadatke za vježbanje se objavljuju i dostavljaju studentima odmah nakon isteka vremenaza predaju zadataka predmetnom nastaviku. Zadaci koji su dostavljeni nakon tog vremena ne

prihvataju se.

Timski rad u rješavanju problema. Vježbe za pojedine predmete organizovane su tako da studentisamostalno rješavaju problemske zadatke u manjim timovima 5-7 studenata. Saradnik u nastavi iliasistent je u ulozi trenera, obezbjeđujući studentima savjete i objašnjenja ukoliko su neophodni.Studenti dolaze na vježbe pripremljeni obzirom da se nastava predmetnih sadržaja koji se vježbaju uvidu problemskih zadataka odvija prije termina vježbi.

Na univerzitetu se kao specifični oblici vježbi primjenjuju repetitoriji gdje asistenti odn. saradnici unastavi pripremaju studente za polaganje ispita nudeći im koncizni pregled glavnih tačaka određenog

predmeta ili konverzatoriji u kojima studenti produbljuju znanje iz posebnih područ ja tako da izlažu pojedine teme o čemu se vodi rasprava.

Univerzitet ohrabruje studente na kolaborativni rad i grupno učenja na isti način na koji seorganizuje obrada nastavnih problema i vježbi u kontaktnom dijelu nastave. Grupe za učenje mogu da

budu izvrstan način za perfekcioniranje programske građe predmeta. Međutim, domaći rad koji jedodjeljen studentu i koji je predmet evaluacije, kao što su seminarski radovi, problemski zadaci,

projekti, zadaci za vježbanje, studentska praksa moraju da se izrade samostalno bez kopiranja tuđihrješenja. Ukoliko se moraju navoditi izvori tada se obavezno primjenjuju akademski standardicitiranja. Ukoliko je rješenje odn. zadani rad studenta, rezultat rada više studenata, tada se morajucitirati svi učesnici u rješenju odn. radu. Takođe, moraju se navesti i svi ostali izvori koje studentkoristi mimo materijala za učenje koji je definisan nastavnim programom i/ili materijala koji jedistribuiran studentima.

Univerzitet obeshrabruje studente, ali ne zabranjuje, korištenje ispitnih i problemskih pitanja izadataka iz ranijih školskih godina, koje su studenti pribavili na razne načine. Međutim, student je utakvim prilikama dužan da navede korištenje takvog materijala kao izvora u rješavanju domačihzadataka, odn. zadanih studentskih radova. Izostavljanje takvih navoda će se smatrati "plagijarizmom"i može da bude predmet sankcionisanja.

Plagijarizam, varanje na ispitima, i slična anti-intelektualna ponašanja su ozbiljno narušavanjeakademske etike i bit če sankcionisano. U svakom slučaju, Panevropski univerzitet razumije pritisakkoji student trpi zbog potrebe da blagovremeno izvrši sve svoje obaveze i uspješno završi školskugodinu, te će Panevropski univerzitet na takve incidente reagovati izbalansirano.

Vjerujemo da je iskustvo aktivnosti rješavanja problema u manjim timovima ključno iskustvo u

savladavanju specifičnog simbolički orjentisanog gradiva.Vježbe izvodi, programira, organizuje i nadzire voditelj vježbi koji može da bude iz reda nastavnog


18/166

15

osoblja ili saradničkog osoblja. Tokom vježbi, student u saradnji sa voditeljem vježbi, izrađuje stručniizvještaj, koji ocjenjuje voditelj vježbi. Aktivno učešće u rješavanju problema na vježbama i stepen

pripremljenosti studenta za učešće na vježbama, kao i stručni izvještaj sa vježbi, boduju se i učestvujuu konačnoj strukturi ocjene studenta.

"Online Tutor" servis omogućava odgovore na pitanja studenata vezana za gradivo koje je

obrađeno u nastavnom odn. sedmičnom bloku, koji se upučuju sistemom učenja na daljinu ili WEBmailom saradniku u nastavi ili predmetnom nastavniku. Sastoji se od direktnih i jasnih pitanja vezanihza nejasne sadržaje u indivudualnoj obradi predmetnog bloka iz izvora za učenje. Pitanja vezana za

jedan nastavni odn. sedmični blok u okviru ovog servisa mogu da se postave samo do početka obradenarednog bloka. Pitanja vezana za bilo koji dio gradiva mogu da se postave tokom predmetnihkonsultacija koje se za nastavni predmet organizuju u planirano i zakazano vrijeme. Postavljena

pitanja i odgovori pojavljuju se na WEB stranici predmeta u FAQ sekciji (često postavljena pitanja).

Osim postavljenih pitanja, studenti mogu da ovim putem komentarišu izvore za učenje tako što će uzreferencu određene stranice odn. citiranog dijela izvora za učenje u najkraćem objasniti zašto se tidijelovi po proceni studenta veoma teški, iznenađujući ili nerazumljivi. Ovim putem student može da

predloži da se taj dio gradiva dodatno obradi.

Seminari i seminarski radovi su specifičan oblik samostalnog rada studenta sa temama koje zadajenazivni profesor iz širih programskih okvira predmeta iz kojeg se piše rad. Seminarskim radovima,uvježbava se pismenost studenta i metode i tehnike istraživanja odn. korištenja akademskih izvora, te

proširuju saznaja iz tematske oblasti seminarskog rada. Student je obavezan da brani seminarski rad pred studentskim auditorijem uz primjenu LEG-skale za evaluaciju govornika/prezentatora (razvijenena Panevropskom univerzitetu) od strane studenata-slušaoca.

Seminarski radovi moraju zadovoljiti metodološke kriterije akademske pismenosti, standardekorektnog citiranja, zahtjeve minimalnog "obima rada" i zahtjeve "sadržaja rada" definisane samentorom odn. predmetnim nastavnikom prilikom zadavanja teme.

Radovi moraju da budu veći od minimalnog obima koji iznosi 7 stranica standardno-formatiranogteksta. Rad metodološki i po sadržaju mora da odgovara zahtjevima teme. Rad ne smije biti doslovno

prepisan iz izvora, već se svi citati moraju referencirati.

Seminarski ili pristupni radovi, obima od najmanje 20 stranica standardno-formatiranog A4 teksta,koji su izrađeni po propisanoj metodologiji i sadržajem obezbjeđuju najvišu ocjenu (A – 10 – izvrstan)

bodovati će se u ECTS sistemu sa 3 ECTS kredit-boda, koji se upisuju u studentsku knjižicu – indeksu sekciji "Ostale forme rada studenta".

Ovi radovi će se publikovati na WEB stranici univerziteta i kandidovati za objavljivanje u godišnjemZborniku radova Panevropskog univerziteta. Svaki profesor može da kandiduje za eksterno bodovanjei objavljivanje ne više od 10 % studentskih seminarskih odn. pristupnih radova u okviru jednegeneracije studenata iz predmeta na koje je izabran.

Problemske radionice (workshops) u kojima se sadržaji vezani za određene teme predstavljaju u vidu

konkretnog problema čije se rješenje treba ponuditi kroz individualnu i grupnu interakciju studenata. Na univerzitetu se primjenjuju i specifične radionice obrade "studija slučaja" (case-study analysis),kao i "psihološke radionice" namjenjene za produbljivanje i razvoj interpersonalnih iintrapersonalnih sposobnosti i vještina studenata.

Sistem VIP panela (very important person) i okruglih stolova, kao i tribine za menadžmentimplementirane kroz rad u sekcijama;

Simulacije u kojima se simulira realna situacija nastala primjenom naučenih znanja i vještina,simulacije sa podjelom uloga (role-playing games), simulacije u vidu modeliranja realnih situacija iodnosa koje omogućavaju da studenti izdvajaju bitne elemente predmeta predstavljenog modelom i damisaonim aktivnostima dolaze do njihove strukture i funkcija elemenata strukture omogućavajućimisaone operacije analize i sinteze.

Simulacije predstavljaju završnu fazu ostalih interaktinih formi rada u kojoj se sumiraju zaključci prethodnih faza tako da studenti moraju da kreativno primenjuju znanja i veštine prethodno stečene


19/166

16

kroz predavanja, radionice i treninge.

Konsultativna i instruktivna nastava koja se primjenjuje za male grupe studenata, vanrednestudente, u nastavi " jedan na jedan" i za studente u postdiplomskoj i doktorskoj školi.

Sistem ljetnih instruktivnih kampova koji se primjenjuju u organizaciji seminara i tribina, te u postdiplomskoj i doktorskoj školi.

Klinička i stručna praksa, stručni radovi i stručni projekti studenata će se obavljati u partnerskimustanovama, poslovnim organizacijama, kliničkim laboratorijama odn. u ovlaštenim samostalnimlaboratorijama. U sastavu prakse student ima obavezu da vrši konsultacije sa rukovodiocima nadležneKatedre.

Praktična obuka, koja je u vidu stručne i kliničke prakse i ne-kliničke prakse u okvirima pedagoškihradionica, te kroz seminarske i studentske radove, fokusirana na stručna znanja primjenjena na stvarnekliničke, poslovne, urgentne i konfliktne situacije i radne procese, kvalifikuje studente za budućuulogu u procesima zdravstvene njege u kliničkom i postkliničkom liječenju i rehabilitaciji, procesimačuvanja i održavanja zdravlja, prevencije javnog zdravlja kroz sanitarni tretman i nadzor, primjene

pravnih propisa i ostalih regulativnih akata, administrativne, upravljačke i kont-rolne poslove u raduustanova i organizacija u zdravstvenom sektoru.

Tokom obavljanja stručne prakse studenti izrađuju stručne izvještaje koje ocjenjuje voditelj prakse.Zadatak voditelja prakse i studenta je da obezbjedi savladavanje i primjenu specifičnih metoda itehnika koje se odnose na programske sadržaje predmeta.

Specifičan oblik stručne prakse je "interna praksa" koju će studenti obavljati u stručnim jedinicamaorganizovanim na Univerzitetu kao što su: College Business inkubacioni centar, Centar za vođ enjekarijere - College Career Guidance Centre, Centar za odnose sa javnoš ću - College Public RelationCentre, Institut za integralni menadžment, reinženjering i tranziciju.

Mali studentski "poslovni" projekti u okviru College Business-inkubacionog centra namjenjenogza inicijalizaciju studentskih preduzetničkih projekata u formi malog biznisa u okviru kojeg seobezbjeđuje agregacija mikro-finansijske podrške preko "Obrtnog fonda za novo zapošljavanje".

Studentska "akciona istraživanja

" kao idealna, fleksibilna forma aktivne participacije svih učesnika uistraživanju usmjerenom prvenstveno ka razumjevanju pojava (a manje prema nauč nomobjašnjavanju).

Specifičnost akcionih istraživanja je da se akcijom djeluje na fenomen, ali se u toku istraživanjamijenjaju i parametri akcije zavisno od promjena izazvanih na fenomenu koji se istražuje, u skladu sciljem istraživanja ( saznavanje mijenjanjem i mijenjanje saznavanjem).

Učešće u naučnim istraživanjima tokom studija.

Stručne i rekreativne ekskurzije.

Dopunska obuka za sticanje vještina koje su neophodne u savremenom poslovanju ( ECDL-EuropeanComputer Driving Licence, kursevi dopunskog stranog jezika, daktilografija, odnosi sa javnoš č u,novinarstvo, sportske aktivnosti) za koje studenti dobijaju odgovarajuće certifikate u prilogu osnovne

diplome.Mogućnost sticanja "minor " kvalifikacije i odgovarajuće sekundarne diplome kroz individualno islobodno kreiranje izbornog programa.

Domaća i međunarodna takmičenja (kao "moot court " u pravnim naukama ili takmičenje iz retorikeitd.).

Problematiziranje konkretne realne prakse društva u tranziciji radi sticanje znanja za:

otvaranje novog sopstvenog preduzeća, preuzimanje vođenja porodičnog preduzeća, osposobljavanje za revitalizaciju i obnovu preduzeća u procesu tranzicijskog reinžinjeringa, uvođenja savremenih korporativnih metoda vođenja poslovnih sistema,

prodaje znanja na otvorenom tržištu.


20/166

17

Na univerzitetu se stimulišu sljedeće metode učenja:

o Aktivno učešće na predavanjima;

o Čitanje knjiga i/ili stručnih časopisa radi memorisanja nastavnih sadržaja;

o Istraživanje relevantnih izvora u biblioteci ili putem Interneta;

o

Izrada pregleda literature i/ili izvora za učenje;o Izrada vlastitih rekapitulacija prerađenog materijala iz različitih izvora;

o Naučiti kako da se samostalno postavljaju problemi, kao i kako da se rješavaju problemi postavljeniod strane nastavnika;

o Izvođenje relativno kompleksnih istraživanja malog obima;

o Vježbe tehničkih ili laboratorijskih vještina;

o Vježbe profesionalnih vještina ( zdravstvene njega, predavanja itd.);

o Izrada istraživačkih izvještaja ili dizertacija sa postupno rastučom metodološkom težinom (u smisluvelič ine i kompleksnosti);

o Kolaborativni rad sa drugim studentima u smislu zajedničke izrade izvještaja, rješavanja postavljenih

zadataka ili izrade rada;o Priprema i izvođenje oralne prezentacije, bilo u grupi, bilo individualno;

o Konstruktivni kriticizam vlatitog rada i rada drugih sa produktivnim korištenjem kritike;

o Predsjedavanje ili pristustvovanje sastancima seminarskih grupa i konverzatorija;

o Grupno učenje u kojem student moderira rad grupe ili aktivno učestvuje u radu grupe;

o Rad u uslovima vremenskog ograničenja da bi se postigli planirani rokovi;

o Razmjenjivanje pitanja ili saznanja sa drugima studentima koristeči kreativno različite medije;

PROHODNOST – kriterijumi i uslovi prenosa ECTS bodova

Između različitih studijskih programa može da se vrši prenos ECTS bodova. U skladu sa principom

cjeloživotnog učenja i priznavanja prava na obrazovanje kao osnovnog ljudskog prava, Univerzitet ćeomogućiti produžetak školovanja i neće diskriminisati studente koji prelazi sa drugog univerziteta, ili studentekoji imaju diplomu iz prethodnog školovanja, ili studente koji imaju položenih ispita u prethodnom školovanju

po bilo kom osnovu (diploma steč ena u nekoj od republika bivše Jugoslavije, diploma steč ena u višoj školi,diploma steč ena u školi koja je prestala sa radom, politič ka struktura predavač a itd.) u skladu sa matičnimoblastima Univerziteta.

Studentu koji u toku godine prelazi sa drugog univerziteta, ili studentu koji ima položenih ispita u prethodnomškolovanju priznaju se položeni ispiti odlukom Rektora odn. dekana Fakulteta, a na osnovu prijedlogaKomisije za priznavanje ispita. Komisiju za priznavanje ispita imenuje Rektor Univerziteta. Za rad komisijestudent je dužan da uplati naknadu predviđenu u Pravilima o visini naknade za studiranje i cijeni usluga koje

se naplaćuju na Univerzitetu.

Priznavanje ispita iz prethodnog školovanja vrši se na osnovu uvida u ovjerene i autentične dokumentekojima se dokazuje plan i program prethodnog školovanja, položeni ispiti i ostvareni uspjeh kao što su: prepisocjena, uvjerenje o položenim predmetima sa postignutim ocjenama, original studentske knjižice, dodatakdiplomi (diploma supplement ), transcript of records i drugi dokumenti koji imaju svojstvo javne isprave i kojisu utvr đeni zakonskim i podzakonskim aktima.

Komisija priznaje studentu položene ispite iz onih nastavnih predmeta koji se po sadržaju prema svomnastavnom programu preklapaju bar 50 % sa nastavnim programom odgovarajućeg predmeta koji se izučavana Panevropskom univerzitetu "APEIRON". Prilikom priznavanja pojedinačnih ispita Komisija na osnovuuvida u nastavne programe, te na osnovu kriterijuma dodjele ECTS bodova na Panevropskom univerzitetuodređuje i ECTS bodovnu vrijednost predmeta koji se priznaje.

Broj alociranih ECTS bodova za pojedinačnu predmetnu jedinicu (nastavni predmet, modul, seminar itd.)utvr đuje se proporcijom u kojoj je odnos između radnog opterećenja predmetne jedinice (workload ) premaukupnom fondu sati rada školske godine, jednak odnosu ECTS bodova alociranih za tu predmetnu jedinicu


21/166

18

prema ukupnom propisanom godišnjem fondu ECTS bodova (koji iznosi 60).

Metodologija primjene i visina dodjeljenih kredita je usklađena sa preporukama ECTS - European CreditTransfer System. Radno opterećenje za pojedinu predmetnu jedinicu (workload ) utvr đuje se premametodologiji razrađenoj u studiji "Tuning Educational Structures in Europe" – Socrates Programme -University of Groningen-2003 koja uključuje uporednu procjenu baziranu na evaluaciji radnog opterećenja od

strane predmetnog nastavnika, ali i procjenu i evaluaciju radnog opterećenja od strane studenata.Univerzitet u praksi prenosa ECTS bodova takođe primjenjuje i preporuke iz direktiva EU o priznavanjuvisokoškolskih isprava Directive 89/48/EEC i Directive 92/51/EEC koje se odnose na opšti sistem

priznavanja visokoškolskih isprava stečenih u najmanje trogodišnjem trajanju.

Kako bi podržao proces mobilnosti studenata Univerzitet izdaje dodatak diplomi (Diploma Supplement)svojim diplomiranim studentima na jednom od jezika naroda BiH i na engleskom jeziku.

Panevropski univerzitet u postupku transfera ECTS bodova i priznavanja visokoškolskih isprava u ciljunastavka školovanja takođe primjenjuje preporuke ENIC Network ( European Network of InformationCentres) i NARIC Network ( National Academic Recognition Information Centres).

PREDUSLOVI za upis predmeta

Potreba definisanja uslova pristupa predmetu pojavljuje se iz dva razloga:

o uslovi su sastavni dio opisa studijskog programa ili nekog od dokumenata koji proizilazi iz opisastudijskog programa (kao npr. "diploma supplement");

o procesiranjem uslova sprečavaju se zloupotrebe ili slučajne greške koje može da načini ovlaštenaosoba u nekoj od transakcija koje se vrše sa studentima (kao npr.: upis studenta, prelazak sa drugevisokoškolske ustanove, prelazak sa drugog studijskog programa u okviru iste ustanove i dr.);

Uslovi za pristup predmetu ( prerequisites & requirements) strukturno se razlikuju od uslova za pristupstudijskom programu. Definisanje ovih uslova je bitno kod polaganja diferencijalnog programa od stranestudenata i kod izbora predmeta iz drugih studijskih programa. Takođe, predstavljaju osnovu za određene

obrade (kao npr. obrada spiskova studenata podobnih za pristup polaganju ispita), te se moraju razrađivati uokviru nastavnih programa i drugih akata na Univerzitetu odn. moraju se operativno razraditi sa stanovištaautomatske obrade podataka.

Uslovi mogu biti izraženi minimalnim nivoom stručne spreme odn. završene/upisane godine studija, iliodgovarajućim nivoom akademskih zvanja osobe koja je položila ispit odn. sa odgovarajućim nivoomobrazovne ustanove u kojoj je ispit položen. Uslovi upisa/pristupa se mogu odnositi i na ispunjavanje uslovavezanih za polaganje kvalifikacionog ispita. Navedeni uslovi su formalne prirode. Kao suštinski uslov pristupa

predmetu pojavljuje se skup određenih predznanja koja posjeduje student, što je uslov za razumjevanje programskih sadržaja predmeta i efikasnu obradu navedenog predmeta. Utvr đivanje nivoa i sadržaja potrebnih predznanja u ranijem predbolonjskom sistemu visokog obrazovanja definisalo se odgovarajućom godinomstudija, tako da student ne bi mogao da polaže ispite iz tekuće upisane godine dok ne bi položio sve ispite iz

diferencijalnog programa. Prethodne završene godine studija kao uslov pristupa odgovarajućem predmetu su previše širok i nedovoljno precizan uslov.

Uobičajena praksa večine visokoškolskih ustanova u EU i SAD je da se uslov pristupa predmetu definišeskupom predmeta koji daju potrebna prethodna znanja neophodna za razumjevanje i efikasnu obradu

predmeta. Ovaj uslov se kod nekih etabliranih univerziteta (posebno u SAD) dopunjava dodatnim zahtjevima postizanja određene ocjene iz pojedinih predmeta studijskog jezgra neophodnih za vertikalnu prohodnost nastudiju.

Panevropski univerzitet se opredjelio za slično rješenje. Uslovi pristupa predmetu se definišu skupom prethodno položenih predmeta čiji broj nije ograničen. Kao eventualni dodatni uslov predviđena je imogućnost postizanja određene minimalne ocjene iz pojednih predmeta. Ovaj uslov se definiše na nivounastavnog programa svakog pojedinačnog predmeta sa podacima o šiframa predmeta i nazivu predmeta koji su

uslov za pristup određenom predmetu, postignutom ocjenom i dodatnim opisom.Skup prethodno položenih predmeta može da se odnosi na predmete iz bilo koje prethodne godine studija. U


22/166

19

ovom skupu se ne mogu referencirati predmeti iz budućih godina studija. Broj predmeta koji su uslov pristupaodnosnom predmetu može biti različit. Maksimalan teorijski broj predmeta je faktički jednak skupu svih

predmeta iz svih prethodnih godina studija. Prethodno završene godine studija mogu da predstavljaju uslove pristupa studijskom programu, ali ne i pojedinačnom predmetu.

Ukoliko je dodatni opis uslova jedino polje koje je u slogu popunjeno, tada predstavlja samostalni opisni

uslov. Modul znanja se ne obuhvata samostalno obzirom da je supsumiran u okviru predmeta (jer se modulznanja ne može preuzeti bez polaganja odgovarajućeg predmeta, seminara ili kursa).

Kao uslov za pojedine predmete prve godine studija, odn. za predmete koji ne zahtjevaju prethodno predznanje, definiše se završeno puno četverogodišnje srednjoškolsko obrazovanje, što je i generalni uslov pristupa visokom obrazovanju.

Prethodno školovanje u srednjoj školi može da bude uslov pristupa predmetu samo ukoliko se za pristup tom predmetu ne definišu posebni akademski uslovi (prethodno položeni predmeti).

Način izbora predmeta iz drugih studijskih programa

U skladu sa opredjeljenjem Panevropskog univerziteta APEIRON da primjeni sve aspekate

Bolonjskog procesa i da uvede savremeni evropski pristup nastavnim programima studija, uveden je pored obaveznog još i izborni i fakultativni program koji zajedno čine jedinstven studijski programakademske godine studija. Studentu je omogućena sloboda i inicijativa da samostalno odabereizborne i fakultativne predmete u okviru multidisciplinarnih studijskih grupa, stičući specifičnaznanja i vještine i dizajnirajući na taj način samostalno dio svog studijskog programa.

Odgovarajućim izborom predmeta iz drugih studijskih programa odn. izborom predmeta u okviruizbornog programa student može da postigne sljedeće ciljeve u individualizaciji vlastitog studija:

da stekne specifična znanja odn. vještine koji nisu u okviru njegovog obaveznog programa, aza koje ima lični afinitet odn. koje će mu trebati u nastavku studija i u profesionalnoj karijeri;

da realizuje interdisciplinarni studij kombinujući različite šire naučne oblasti tokom studija, potvr đujući time svestranost vlastite ličnosti;

da u kombinaciji sa fakultativnim programom u režimu intenzivnog studija odn. uz dodatnisemestar na kraju studija stekne pored osnovne diplome i drugu diplomu u komplementarnojstudijskoj oblasti;

da stekne odgovarajuću subspecijalizaciju u okviru svoje studijske grupe čiji se nazivreferencira u tekstu osnovne diplome;

da tokom studija lakše prelazi sa matične studijske grupe na druge studijske grupe locirane nadrugim fakultetima Panevropskog univerziteta smanjujući diferencijalni program koji sekomisijski definiše prilikom prelaska na nekomplementarne studijske grupe;

da se kroz izborni program pripremi za nastavak studija u zemlji ili u inostranstvu.

Ukoliko se izabrani predmet realizuje u okviru redovnog i obaveznog programa u pojedinim studijskimgrupama pojednih fakulteta Panevropskog univerziteta, tada se student slobodno priključuje toj grupi i uokviru iste grupe savladava sve nastavne obaveze predviđene za taj predmet. Svi studenti Panevropskoguniverziteta imaju pravo da realizuju svoj izborni odn. fakultativni program bez obzira na kojem Fakultetuodn. na kojoj organizacionoj jedinici se oranizuje navedeni predmet. U realizaciji tog programa studenti imajusva prava kao da su upisani na istom Fakultetu. U tom slučaju izborni predmet za studenta predstavlja drugi

predmet u okviru nekog od ciklusa blok-nastave. Ukoliko se realizacija izbornog programa vremenski preklapa sa rasporedom obaveznog programa kojeg student ima u istom nastavnom bloku, tada obavezni program ima prioritet, a student savladava izborni program prema rasporedu za vanredne studenate. Student

mora da vodi računa o parametrima rasporeda predmeta koje je odabrao kao svoje izborne predmete.


23/166


24/166

21

uprave fin. trg. grupa pravo matika zdravstvu inž.

Diferencijalni studijzajedničkih osnova

X X X X X X X X X X X

Oblast računarskih nauka X X X X X

Matično jezgro smjera

"Preduzetničkimenadžment"

X X X X X X

Matično jezgro smjera"Menadžmentbankarstva, finansija itrgovine"

X X X X X X

Matično jezgro smjera"Menadžment javneuprave"

X X X X X X

Uže stručni predmeti izoblasti opštegmenadžmenta

X X X X X X

Uže stručni i spec.predmeti u oblastipreduzetništva

X X X X X X

Uže stručni i spec.predmeti u oblastibankarstva, finansija itrgovine

X X X X X X

Uže stručni i spec.predmeti u oblasti javneuprave

X X X X X X

Uže stručni i spec.predmeti u oblasti

pravnih nauka

X X

Matično jezgro smjera"Sestrinstvo"

X X X

Specijalistički predmeti izoblasti "Sestrinstva"

X X X

Spec. izborni predmeti izoblasti "Sestrinstva"

X

Matično jezgro smjera"Menadžment uzdravstvu"

X X X

Izborni predmeti iz

smjera "Menadžment uzdravstvu" X

Izborni predmeti iz oblastiposlovne ekonomije zazdravstveni menadžment

X

Matično jezgro smjera"Fizioterapija"

X X X

Matično jezgro smjera"Sanitarni inženjering"

X X X X

Izborni predmeti iz oblastifilologije

X X X X X X X X X X X


25/166

22

Kriterijumi i način osiguranja kvaliteta

Univerzitet sprovodi kontinuirano na kraju svake školske godine postupak samovrednovanja i ocjenjivanjakvaliteta svojih studijskih programa, opštih uslova rada, rada organizacionih jedinica za ostvarivanjeobrazovne djelatnosti, organizacionih jedinice za logistiku i funkcionalnih jedinice, kvaliteta nastave i rada

nastavnog osoblja.Samovrednovanje se sprovodi na način i po postupku propisanom Pravilnikom o osiguranju kvaliteta naPanevropskom univerzitetu "APEIRON".

Izvještaj o samovrednovanju i ocjeni kvaliteta Panevropskog univerziteta objavljuje se tako da je dostupanakademskom osoblju i studentima. Izvještaji o ocjeni kvaliteta rada akademskog osoblja u realizaciji

pojedinačnih nastavnih planova i programa razmatraju se na Senatu Univerziteta i po pravilu nisu dostupnistudentima.

Procedure planiranja i kontrole kvaliteta Panevropski univerzitet je razradio i uskladio prema preporukamaEvropske asocijacije za obezbjeđenje kvaliteta u visokom obrazovanju ENQA - European Association forQuality Assurance in Higher Education u dokumentu "Standards and Guidelines for Quality Assurance in the

European Higher Education Area" ( prilog ministarske konferencije u Bergenu)

Obezbjeđivanje i vrednovanje kvaliteta na Panevropskom univerzitetu obuhvata kako djelatnosti koje seobavljaju integrisano na Univerzitetu, tako i djelatnosti organizacionih jedinica u sastavu Univerziteta.

Standardi za samovrednovanje i ocenjivanje kvaliteta Panevropskog univerziteta su:

1. Strategija obezbjeđivanja kvaliteta;2. Način i postupci za obezbjeđivanje kvaliteta;3. Organizaciona struktura za obezbjeđivanje kvaliteta;4. Kvalitet studijskog programa;5. Kvalitet nastavnog procesa;6. Kvalitet naučnoistraživačkog i stručnog rada;

7. Kvalitet nastavnika i saradnika;8. Kvalitet studenata;9. Kvalitet udžbenika, literature, bibliotečkih i informatičkih resursa;10. Kvalitet upravljanja Univerzitetom i organizacionim jedinicama u sastavu Univerziteta;11. Kvalitet prostora i opreme;12. Finansiranje;13. Uloga studenata u samovrednovanju i proveri kvaliteta;14. Sistematsko praćenje i periodična provjera kvaliteta

Za vrednovanje standarda utvr đuju se odgovarajući indikatori i instrumenti za procjenu stepenazadovoljavanja utvr đenih standarda. Radi obavljanja poslova samovrednovanja na Univerzitetu, obrazuje seKomisija za obezbjeđivanje kvaliteta na Univerzitetu. Zadatak komisije za samovrednovanje je da sprovodi

utvr đenu strategiju obezbjeđivanja kvaliteta na Univerzitetu, a naročito: da organizuje prikupljanje podataka na osnovu utvr đenih instrumenata i po utvr đenoj metodologiji, da sprovede anketu kojom će se vrednovati pedagoška aktivnost nastavnika jednom u toku svakog

semestra, da se stara o realizaciji utvr đenih mjera za unapređivanje kvaliteta i da predlaže organima Univerziteta

mere unapređivanja kvaliteta.

Izvještaj o samovrednovanju Univerziteta sadrži:

- ocjenu ispunjenosti svakog pojedinačnog standarda kvaliteta,- ocjenu stanja na Univerzitetu u kontekstu vrednovanja kvaliteta svih aspekata rada Univerziteta,- dokumentovane podatke na osnovu kojih su izvedene ocjene,

- opštu ocjenu ispunjenosti standarda,- mjere za poboljšanje kvaliteta.


26/166

23

Izvještaj o samovrednovanju usvaja Senat Univerziteta. Senat Univerziteta razmatra najmanje jedanputgodišnje stanje na Univerzitetu i utvr đuje mjere koje je potrebno sprovesti radi unapređenja kvaliteta rada iotklanjanja uočenih slabosti.

Panevropski univerzitet je dana 20.06.2007. godine pristupio procesu uvođenja sistema kvaliteta po standarduISO 9001:2000. Za proces uvođenja sistema kvaliteta imenovan je tim koji obavlja operativne poslove, dok jesa agencijom BH Quality sklopljen ugovor za stručnu podršku tom procesu.

Uslovi za prelazak sa drugih studijskih programa

U toku školovanja na osnovu odluke Rektora, student može preći sa jednog na drugi smjer / studijski programunutar Panevropskog univerziteta "APEIRON", ukoliko nije popunjen utvr đeni broj studenata za taj smjer.Student je dužan da položi sve predmete studijskog jezgra smjera na koji prelazi, a koje nema položene uokviru svoje prethodne studijske grupe.

Student takođe može da pređe sa druge visokoškolske ustanove na kojoj ima status studenta na Panevropskiuniverzitet tokom trajanja školske godine. Ukoliko student prelazi sa visokoškolske ustanove koja je matičnaiz istih naučnih oblasti u kojima je matičan i Univerzitet, tada student može da upiše na Panevropskom

univerzitetu narednu godinu studija u odnosu na godinu studija koja mu je priznata na toj visokoškolskojustanovi.

Ukoliko student prelazi sa visokoškolske ustanove koja nije matična u istim naučnim oblastima u kojima jematičan i Univerzitet, tada student na Univerzitetu može da upiše onu godinu studija koja odgovara broju

priznatih kredit-bodova i to:

o Minimum 40 priznatih kredit-bodova za upis u drugu godinu studija i

o Minimum 90 kredit bodova za upis u treću godinu studija

Student je dužan da u daljem školovanju na Univerzitetu položi svu razliku ispita i da stekne broj kredit- bodova predviđen za upis u naredne godine studija u skladu sa odredbama ovog Statuta.

Studenti koji imaju diplomu više škole ili studenti koji su stepenovali stečeno obrazovanje na nekom od

fakulteta na područ ju BiH i po tom osnovu posjeduju odgovarajuću javnu ispravu, mogu da produžeškolovanje na trećoj godini Fakulteta i studijskih programa koji su organizovani na Panevropskomuniverzitetu "APEIRON", ukoliko je matičnost te više škole odn. visokoškolske ustanove u skladu samatičnosti Fakulteta/studijskih programa Panevropskog univerziteta.

Matičnost više škole odn. visokoškolske ustanove, te usklađenost sa matičnosti Panevropskog univerzitetautvr đuje akademska komisija izabrana na Fakultetu/organizacionoj jedinici. Ukoliko Komisija utvrdi

podudarnost matičnosti visokoškolske ustanove na kojoj je student stekao diplomu u prethodnom školovanjusa matičnosti Panevropskog univerziteta, studentu se omogućava produžetak školovanja na 5. semestrumatičnog Fakulteta odn. studijske grupe Panevropskog univerziteta, te se na osnovu prethodnog obrazovanjastudentu priznaje ulazni nivo od 120 ECTS kredit-bodova.

U postupku procjene usklađenosti matičnosti visokoškolske ustanove u kojoj je student stekao diplomu u prethodnom školovanju sa matičnosti Panevropskog univerziteta Komisija vrši vrednovanje studijskog programa te visokoškolske ustanove, te vrste i novoa postignutih znanja i vještina studenta u skladu sa članom37. Statuta Panevropskog univerziteta i Zakonom o visokom obrazovanju Republike Srpske. Jednom izvršeno

pozitivno vrednovanje studijskog programa važi za sve naredne slučajeve.

Studenti iz člana 1. dokazuju legalitet diploma iz prethodnog obrazovanja odgovarajućim dokumentima kojisu prema zakonskim propisima priznati kao javne isprave, a koje je izdala visokoškolska ustanova ili druginadležni organ odn. ustanova.

Studenti koji su diplomu stekli na visokoškolskim ustanovama čija se matičnost djelimično podudara samatičnosti Panevropskog univerziteta, mogu da produže školovanje na 5. semestru matičnog Fakulteta odn.studijske grupe Panevropskog univerziteta uz uslov polaganja diferencijalnog programa kojim se upotpunjava

matično kvalifikaciono jezgro struke.Akademska komisija za matičnost je dužna da jednoznačno definiše sadržaj diferencijalnog programa kojeg


27/166

24

studenti polažu paraleleno sa programom nastavka školovanja. Ukoliko je diferencijalni program manji ili jednak broju izbornih predmeta predviđenih programom produžetka školovanja, tada diferencijalni programzamjenjuje izborni program studija. Ukoliko je diferencijalni program veći od izbornog programa, tada se

poistovjećuje sa fakultativnim programom intenzivnih studija. Student po osnovu obaveznog i diferencijalnog programa ne može da stekne više od 75 ECTS kredit bodova tokom jedne školske godine u skladu sa članom58. Statuta Panevropskog univerziteta.

Studenti koji su obrazovanje stekli na područ ju bivše SFRJ mogu da produže školovanje na Panevropskomuniverzitetu pod istim uslovima kao i studenti iz BiH u skladu sa Zakonom o visokom obrazovanju RepublikeSrpske. Studenti koji su obrazovanje stekli na područ ju novonastalih država bivše SFRJ nakon 27. aprila 1992.godine mogu da produže školovanje na Panevropskom univerzitetu nakon prethodno sprovedenog postupka

priznavanja strane visokoškolske isprave u skladu sa Zakonom o visokom obrazovanju.

Na osnovu prijedloga komisije, Dekan fakulteta izdaje odgovarajuće Rješenje o uslovima upisa i produžetkaškolovanja za studente koji produžavaju školovanje.

Studenti su dužni da do sticanja diplome prvog stepena steknu minimalno 180 ECTS kredit- bodovasavladavajući program odgovarajuće studijske grupe iz 5. i 6. semestra i savladavajući programdiferencijalnog studija ukoliko je takav program određen Rješenjem o nastavku školovanja na Panevropskom

univerzitetu.Ukoliko je student tokom svog prethodnog školovanja položio neki od predmeta koji se izučavaju u programunastavka njegovog školovanja na Panevropskom univerzitetu, tada može da umjesto tog predmeta polaže nekiod obaveznih stručnih predmeta navedene studijske grupe iz prethodnih godina. Zamjenu predmeta iz

prethodnog stava odobrava dekan Fakulteta na osnovu posebnog pismenog zahtjeva studenta.

Obaveze studenata, dinamiku studiranja

Školska godina traje od 1. oktobra tekuće godine do 30. septembra naredne godine. Nastavna godina traje od1. oktobra tekuće godine do 31. jula naredne godine. Mjesec septembar je namjenjen za polaganje propuštenihispita. U mjesecu augustu su ljetni praznici u trajanju od 5 sedmica, a u mjesecu februaru su zimski praznici u

trajanju od 2 sedmice.Godišnja nastava se zavisno od studijskih programa i izbornih programa organizuje u najviše devet nastavnih

blokova i/ili u dva semestra. Nastavni blokovi pojedinačno nisu veći od 6 sedmica. Zimski semestar traje 20sedmica, a ljetni semestar 21 sedmicu. Po pravilu zimski semestar počinje 1. oktobra tekuće godine, a ljetnisemestar počinje 1. marta naredne kalendarske godine.

Univerzitet će radno opterećenje studenata (workload ) i obračun odgovarajućih ECTS bodova pojedinih predmetnih jedinica vršiti na osnovu slijedećih parametara metrike studija:

•

Documents

Studijski program-Fizioterapija-2008.pdf