ZAŠTITA PRIRODE I ŽIVOTNE SREDINE

Osnovni zadatak STRATEGIJE RAZVOJA je da se suočimo sa problemima uređenja i razvoja Grada i da optimalno iskoristimo dragocene resurse, vrednosti i potencijale koji omogućuju održiv razvoj u zdravom okruženju.

Prof. dr Milica Bajić-BrkovićAss mr Biserka Mitrović

Jelena Gurbaj M-2008/289

Karta nivoa podzemnih voda i zona zaštite izvorišta vodosnabdevanja

Karta dominantnih izvora buke, zagađenja, emisije u vazduhu i puteva transporta opasnih materija

RAZVOJ GRADA BEOGRADA JUČE I DANAS

UTICAJI POJEDINIH ČINILACA NA ŽIVOTNU SREDINU

1.SAOBRAĆAJ NEPOSTOJANjE VISOKOKAPACITETNOG JAVNOG PREVOZA VELIKI BROJ VOZILA ZAGAĐENjE I BUKA

2. NEKONTROLISANO NASELjAVANjE NEKONTROLISANA GRADNjA PRENAMENA ZEMLjIŠTA UGROŽENI PRIRODNI SISTEM

RAZVOJ GRADA BEOGRADA JUČE I DANAS

VIZIJA, CILjEVI I KONCEPCIJA BUDUĆEG RAZVOJA GRADAOPŠTI CILj - voditi računa o realnim potencijalima, resursima i vrednostima grada, kao i o ograničenjima i preprekama za njihovo održivo korišćenje u budućnosti

-zaštititi, urediti i unaprediti prirodnu i kulturnu baštinu-razviti svest, sistem pokazatelja i znatno unaprediti životnu sredinu (posebnu pažnju posvetiti vodi, vazduhu i zamljištu)-obnoviti zelene površine, a naročito REČNE OBALE SAVE I DUNAVA

OSNOVNI STRATEŠKI CILj - obnova i unapređenje degradirane životne sredine, recikliranje građevinskog zemljišta i preventivna zaštita od svih planiranih aktivnosti koje mogu da ugroze postojeći kvalitet životne sredine

KLjUČNI PRINCIPI RAZVOJA- ODRŽIVOST JE OSNOVNI RAZVOJNI PRINCIP-razvijanje prijateljskog odnosa prema prirodi i životnoj sredini, uvođenje svesti o neophodnosti održive prirodne i životne sredine kao preduslova razvoja-unapređenju odnosa stanovništvo/prirodno okruženje, razvojem ekološki prihvatljivih ponašanja u poljoprivredi, energetici, industriji, saobraćaju, turizmu i drugim aktivnostima-POLICENTRIČNOST- stvaranjem više centara se otvara mogućnost unapređenja životne sredine, jer ne dolazi do prezauzetosti jednog područja-DOSTUPNOST-značajna snaga ovog dela Beograda je u tome što se nalazi na samoj obali reke Dunav, koja je evropski koridor VII

OPERATIVNI CILjEVI 1. OČUVANjE POSTOJEĆIH PRIRODNIH VREDNOSTI-rezervisati i ćuvati područja i vrednosti koja se iz strateških razloga ne smeju degradirati (izvorišta vodosnabdevanje, zaštićena prirodna dobra, zaštitni pojasevi..)-zadržati i štititi prirodno vredne i očuvane ekosisteme, kao i prostore u kojima kvalitet životne sredine nije bitnije narušen-uskladiti potencijale i ograničenja u raspolaganju prirodnim vrednostima i resursima-očuvati šumsko i poljoprivredno zemljište 2. PREVENTIVNA ZAŠTITA OD ZAGAĐENjA-sprovoditi sistematska praćenja kvaliteta vazduha, vode, zemljišta i nivoa buke-razvoj privrede i saobraćaja planirati u ekološkom skladu sastanovanjem, rekreacijom i zaštićenim dobrima-smanjiti rizik od hemijskih udesa u industrijskim postrojenjima u procesu proizvodnje i skladištenja opasnih i štetnih materijala, kao i pri njihovom transportu 3. OBNOVA I UNAPREĐENjE DEGRADIRANE ŽIVOTNE SREDINE-unaprediti kvalitet poljoprivrednih površina degradiranih neadekvatnom primenom agrohemijskih sredstava, kao i otpadnim vodama i stajskim đubrivom -smanjiti zagađenost površinskih voda aktiviranjem i/ili unapređenjem sistema za prečišćavanje komunalnih i industrijskih otpadnih voda-smanjiti nivo aerozagađenja i buke duž prometnih saobraćajnica (Zrenjaninski i Pančevački put)

VIZIJA, CILjEVI I KONCEPCIJA BUDUĆEG RAZVOJA GRADA

O DRŽIVOST

SOCIJALNO ODRŽIVA

ZAJEDNICA

-Da bi se ostvarila socijalno održiva zajednica, potrebno je da se postigne takva kombinacija zemljišta, rada, kapitala i tehnologije, u odnosu koji obezbeđuje kvalitetan materijalni standard za svakoga.

-Pojam održivog razvoja označava nastojanje sadašnje generacije da kroz razvoj zadovolji svoje potrebe, ali tako da se ne ugroze mogućnosti razvoja budućih generacija.-Održiv razvoj se može definisati i kao ekonomska, socijalna i ekološka jednakost i međuzavisnost.

STRATEŠKI PRIORITETI 2008-2012.1.ZAŠTITA PRIRODNE I ŽIVOTNE SREDINEprioritetni projekat 1.3. proširenje sistema za osmatranje kvaliteta vazduha, vode, zemljišta i nivoa bukeprioritetni projekat 1.5. prelazak na regionalni sistem deponovanja otpada i uvođenje reciklažeprioritetni projekat 1.6. ozelenjavanjeprioritetni projekat 1.3. smanjenje rizika od nastanka udesa u industrijama koje proizvode, koriste i skladište opasne materije

2.EKONOMSKI RAZVOJprioritetni projekat 2.1. intenzivna zaštita, uređenje i unapređenje prirodnih sistema i elemenata; očuvanje prirodnog dobra i biodiverziteta. To pre svega podrazumeva uređenje obale Dunava i Save, pošumljavanja i zaštita biodiverziteta poljoprivrednog zemljištaprioritetni projekat 2.3. rešavanje problema vezanih za zoohigijenu-definisanje propisa i rešavanje pitanja koja se odnose na ptice i domaće životinje i njihov neposredan uticaj na životnu sredinu i zdravlje građana i ukupan ekološki sistem

4.RAZVOJ TEHNIČKE INFRASTRUKTUREprioritetni projekat 4.5. rešenje kanalisanja otpadnih voda kao dela opšte sanitacije Beograda-traženje dugoročnih rešenja za odvođenje otpadnih voda, kako bi se izbegle aktivnosti koje negativno utiču na prirodnu okolinu. Jedna od akcija jeste da se uredi leva obala Dunava

STRATEGIJA RAZVOJA TURIZMA GRADA BEOGRADA

-isticanje postojećih gradskih atrakcija-promocija bogatstva prirode suburbanog okruženja, podsticanje eko, seoskog i vikend turizma. Osnovni sadržaj ovog pravca koji predstavlja deo evropskog koridora VII vezan je za kulturu, nautiku i turizam.

Turistički punktovi koji se odnose na levu obalu Dunava, ili njeno okruženje:-Veliko ratno ostrvo-Ušće Save u Dunav-reke Sava i Dunav, koje na teritoriji Beograda imaju 200km rečnih obala, dok leva obala Dunava zahvata dužinu od oko 12km-jezero ,,Veliko Blato”

NEGATIVNE KARAKTERISTIKE POSMATRANOG PODRUČJA KOJE UTIČU NA TURIZAM:-kvalitet voda reka Save i Dunava ne zadovoljava II klasu kvaliteta, što znači da ne odgovara kvalitetu voda za kupanje i rekreaciju na vodi-Beograd je najveći grad na Dunavu i Savi koji nema kompletno rešen problem otpadnih voda-neuređenje rečnih obala

STRATEGIJA RAZVOJA POLjOPRIVREDE GRADA BEOGRADA

-OD 2001.god. dolazi do znatnog smanjenja učešća poljoprivrede, lova i šumarstva u formiranju ukupnog društvenog proizvoda, a imajući u vidu potencijal za razvoj ove delatnosti (69,1% teritorije Beograda čine poljoprivredne površine) poljoprivredi se mora posvetiti pažnja.

POLjOPRIVREDNI POTENCIJALI LEVE OBALE DUNAVA -Beograd je okružen sa dve različite celine: Panonskom nizijom-pod njivama, pretežno severno od reka Save i Dunava; i Šumadijom-brdovitim predelom pod voćnjacima i vinogradima, južno od Save i Dunava.-U periodu od 2001-2005.god. u opštini Palilula evidentirano je najveće prosečno učešće investicija u ukupno ostvarenim investicijama na teritoriji grada Beograda, od 29,22%.-Na prostoru leve obale Dunava preovlađuje ratarska proizvodnja, a parcele su velike jer im to omogućava konfiguracija trerena. Međutim, problem ove proizvodnje je nedostatak sredstava za finansiranje tekuće proizvodnje i sve veće smanjenje raspoloživih obradivih površina usled nekontrolisane promene namene poljoprivrednog zemljišta.-Teritorija Beograda ima značajne prednosti u odnosu na ostala područja u Srbiji za organizovanje proizvodnje i prerade lekovitog i aromatičnog bilja (bogata sirovinska baza, odlike klime, reljefa i zemljišta koji omogućavaju raznolikost vrsta). ‘’BILjE BORČA’’ je najveći proizvođač lekovitog bilja u Srbiji i jedan je od retkih koji ima dozvolu za proizvodnju prirodnih lekova.

STRATEGIJA RAZVOJA POLjOPRIVREDE GRADA BEOGRADA

-Usled širenja grada na levoj obali Dunava, resursi kao što su: veliki broj vodotokova, biološka raznovrsnost, prisustvo poljoprivrednih i šumskih površina, su u znatnoj meri ugroženi i treba ih na odgovarajući način zaštititi. Trenutno stanje životne sredine karakterišu brojni i složeni ekološki problemi koji se ogledaju u velikom broju zagađivača, prekomernoj eksploataciji prirodnih resursa i nedostatku infrastrukture u oblasti zaštite životne sredine. Usled velikog broja stanovnika, kao problem se javlja intenzivan saobraćaj i ogromna količina otpada, u čvrstom ili tečnom stanju, koji treba odložiti, odnosno prečistiti na način bezbedan po životnu sredinu.

-Beograd ne poseduje uređaje za prečišćavanje otpadnih voda. U reke Savu i Dunav, kao i u veliki broj manjih vodotokova, izlivaju se bez ikakvog tretmana otpadne vode različitog porekla (komunalne, industrijske i otpadne vode sa farmi). Zagađivanje može biti direktno ili se otpadne vode prvo sprovode u kanalizacioni sistem, odakle se, bez ikakvog prečišćavanja, izlivaju u reke.-Zagađivači koji utiču na kvalitet površinskih voda utiču i na kvalitet podzemnih voda koje se koriste za vodosnabdevanje stanovničtva. Stoga je neophodno sprovesti mere sanacije i zaštite kvaliteta voda.

INTENZIVNA POLjOPRIVREDA I OČUVANjE ŽIVOTNE SREDINE

PROCENA BUDUĆIH KRETANjA U POLjOPRIVREDI

-Osnovni cilj strategije razvoja poljoprivrede je sagledavanje stanja i mogućih razvojnih pravaca koji predstavljaju preduslov za definisanje ciljeva i instrumenata nove strategije razvoja i prilagođavanja poljoprivrede na teritoriji grada Beograda.

STRATEŠKI CILjEVI – 1.Poboljšati produktivnost i konkurentnost poljoprivrednog sektora u gradskim područjima na principima održivog razvoja.2.Očuvanje i zaštita prirodnih resursa i revitalizacija degradirane i zagađene okoline.

SPECIFIČNI CILjEVI – 1.Unapređenje zemljišne infrastrukture i razvoj poljoprivrednog zemljišta. 2.Uspostaviti sistem monitoringa ispunjavanja ekoloških zahteva u poljoprivredi.3.Razviti politike očuvanje zemljišnih resursa, voda i agrodiverziteta.