Quản trị dự án - 6

8/3/2019 Qun tr d n - 6

1/18

Bi 6: Qun tr ri ro dn

127

BI 6: QUN TR RI RO DN

Ni dung

Khi nim v cc quan im v ri ro Khi nim, phn loi v cc quan im

v qun tr ri ro

Phng nga v khc phc ri ro cad n

Mc tiu Hng dn hc

Nm c cc quan im v ri ro, riro trong kinh doanh.

Nm c cc quan im ca qun trhc i vi qun tr ri ro.

Xy dng c cc c s nhn bit,phng trnh ri ro.

Thc hnh nhn bit c cc ri rotrong kinh doanh.

Thc hnh xy dng c cc phngn phng nga, hn ch ri ro trong

phm vi bi hc.

Thi lng hc

8 tit

hc tt hc vin cn c ci nhn thct v ri ro, ri ro trong kinh doanh vc bit l ri ro trong qun tr d n

Cn nm vng l thuyt v ri ro, chng tip cn v tm cch x l cc tnhhung bt ngxy ra trong qu trnh t

chc d n. Lin h vi thc t hiu r hn cch

thc d bo ri ro, ln k hoch v tmbin php phng nga trong qu trnh tchc d n c th gii quyt c cccng vic trong thc t.

8/3/2019 Qun tr d n - 6

2/18


128

TNH HUNG KHI NG BI

Tnh hung dn nhp

Con chut gh mt nhn qua khe vn, n thy ng b ch nng tri ly ra mt gi giy to. N

t hi: Khng hiu trong gi giy l mn ngon g m bc k vy?. Ri bng nhin nhong ht khi nhn ra l mt ci by chut. Ci by chut xut hin ng ngha vi vic ns gp nguy him.

Khng bit lm th no, rt hoang mang v cn ngi chia s, con chut i xung bp v thyg mi . N ni vi g mi v ci by chut v v suy nghca mnh. G mi nghe chuynmt cch dng dng trong khi vn khng ngng m thc, nghe xong n ni: Anh chut , ci

by chut chng lin quan g ti ti c v ti cng chng quan tm ti vn ca anh. Ti chc l do g phi lo lng, ti ch c th chc anh may mn.

Rt tht vng, con chut i ti chung ln. ti y ln va n xong v ang nm lim dim ng.Chut li ni vi ln v ci by chut, v vn m n ang gp phi. Nghe xong ln ni:Ti thc s ly lm bun cho anh nhng khng gip g c anh, anh phi t gii quyt vn ca mnh thi. Ti ch c th cu nguyn cho anh.

V cng tht vng, chut i ra chung b. Ti y, n thy b ang thng thng nhai c vidng v rt nhn nh. Ngh rng c th chia s vi b, chut li k cho b nghe v ci bychut, v mi nguy him ang rnh rp mnh. Nghe xong b thng thng ni: Anh k vi tichuyn ny cng chng c ch g. Ci by chut vi ti ch c ngha g ht.

Hoang mang cc , con chut i ln trn nh v n thy b ch t by xong. N khngbit phi lm g vi mi nguy him ang cn k. Trong bng ti n ng mt mnh v khccho s km may mn ca mnh. ng lc c ting by sp. Mt con rn c tnh cingang qua v b sp by. B ch nh cng nghe thy ting by sp. B nghrng tm ccon chut v i ti xem. Trong bng ti lm, b khng nhn ra con rn v th l b rnp ngay vo tay. Ngi nng dn vi vng a vi cp cu, hm sau b chc v nhtrong trng thi st cao.

Ngi nng dn nghrng cn nu cho tm b cho v, th l g b tht nu cho. Hmsau bnh tnh b ch vn khng thuyn gim, mi ngi n nh thm hi rt ng. p litm lng ca mi ngi, ngi nng dn m ln tht i tt c khch kha.

Tht ng bun, cui cng b ch nh khng qua khi. Ngi nng dn nh phi tht nt conb lm m ma cho vmnh.

Nh vy c g, heo v b u cht. Ch duy nht chut cn sng.

ng tng him nguy l ca ngi khc m khng lin quan ti mnh u nh.

Cu hi

Theo bn trong cu truyn ny, i tng no gp may mn? i tng no gp ri ro?

C cch no nhn vt trong cu truyn c th trnh c ri ro?

Bn nhn thc th no v vn thng qua cu truyn ny?

8/3/2019 Qun tr d n - 6

3/18


129

6.1. Khi nim v cc quan im v ri ro6.1.1. Khi nim v phn loi ri ro6.1.1.1. Khi nim v ri ro

Ri ro, theo ngha chung nht, c hiu l iu

khng tt lnh, khng tt bt ngxy n.y l cch hiu thng thng nht. Nhng g ccoi l ri ro lun mang li nhng iu m con ngikhng mong mun. Khi ri ro xy ra lun ngngha vi vic ch th tip nhn n phi chu mt sthit hi no .

V d: Bn ang ti mt cuc hn vi i tc th b hng xe gia ng.

6.1.1.2. Cc loi ri ro Ri ro c v khng km theo tn tht v ti chnh

Thut ng ri ro bao gm tt c cc tnh hung trong c cc nguy chin hu.Trong kinh doanh, ri ro thng gn cht vi thit hi v ti chnh, tuy nhin trongmt s trng hp li khng nh vy m ri ro li nh hng ti nhng vn khc.

Nu doanh nghip b st gim doanh thu do khng hong, ta ni ri ro gy thithi v ti chnh cho cng ty.

Nu bn khng lm va lng c tri trong bu c, khi phiu bu cho bn gim,y c th coi l thit hi khng lin quan ti ti chnh.

V d:ng h bo thc hng v i hc mun, b vp ng v lm vmt gi trng. Ri ro ng v ri ro tnh

o Ri ro ngy l ri ro xut hin khi nn kinh t thay i dn n vic cng ty phi hngchu nhng tn tht, chng hn nh vic doanh nghip khng gic th phnv khch hng n nh, khng m bo c chi ph v thu nhp n nh vhu qu l s xut hin nhng tn tht v ti chnh.

Ri ro ng cn bao gm mt s tn tht khc m nguyn nhn ca n khngphi do nn kinh t nh thin tai, b la o.

Nhn chung, cc ri ro ng khng mang li li ch cho x hi. N bao gm cs h hng v ti sn, chuyn i s hu hay s ph sn i vi doanhnghip. Ri ro ng nhn chung l kh nguy him, hu ht cc doanh nghipu ch ti n v thng p dng cch bo him gim thiu ti a thithi khi n xy ra.

V d: bo gy thit hi cho doanh nghip nui thy sn

o Ri ro tnhy l kt qu ca s thay i trong nn kinh t. Ri ro tnh thng t c ch

nhng tm nh hng ca n li tng i rng.V d:s thay i gi xng du

8/3/2019 Qun tr d n - 6

4/18


130

Ri ro cn bn v ri ro c bity l hai loi ri ro c phn bit da trn c s skhc nhau ca ngun ri ro v hu qu ca tn tht dochng gy ra.

o Ri ro cn bnbao gm cc thit hi thng phm vngun gc v hu qu. l cc ri ro, nguyn nhnca hu ht cc hin tng kinh t, x hi, chnh tr.

N tc ng trn mt vng rng ln hay tt c dn s. V d: chin tranh.

o Ri ro c bit l cc ri ro pht sinh t nhng hin tng c bit. Ri ro ny cth l ng hay tnh. V d: ho hon.

Nhn chung, ri ro cn bn khng ri vo c bit mt ai. Do vy ton x hi sphi c trch nhim loi tr ri ro ny. Cch thng thng nht l thng qua ccloi bo him.

Ri ro c bit l do cc c nhn phi gnh chu, n khng phi ch th c x

hi quan tm. Cc c nhn c th p dng nhiu cch thc khc nhau hn chri ro ny.

Ri ro thun ty v ri ro suy ono Ri ro thun tu l cc loi ri ro ch mang li hu qu

khng c li hoc nhng tn tht (tc l ri ro theomt chiu ch hon ton khng c tnh hai mt).

V d: bn ri xung mt ci h khiang i ngoi ng

Ri ro thun tu c th chia thnh bn nhm nh sau:

Ri ro c nhn: l cc tn tht v thu nhp hay tisn ca mt c nhn. Nhn chung, ri ra c nhnc nh gi trn bn mi nguy him: cht sm,tui gi, mt sc lao ng, tht nghip.

Ri ro v ti sn: bt c c nhn no l ch shu ti sn u chu ri ro v ti sn do mnhs hu. y l nhng tn tht v ti sn do bh hng hay mt mt. Tn tht v ti sn gmhai loi: tn tht trc tip v tn tht gin tip dohu qu.

Ri ro v ti sn c th l mt hn hp gia ba loiri ro: ri ro tn tht v ti sn, ri ro tn tht v thu nhp khi ti sn khngc s dng, chi ph tng thm trong trng hp c thit hi v ti sn

Ri ro php l: y l cc ri ro lin quan ti lut php hay cc quy nh,quy ch. Mi nguy him cbn trong ri ro php l l s bt cn (khng c) ca ngi khc, hay s nguy him n ti sn ca h do khng cn thnhay khng ch tm gy nn. Nh vy, ri ro php l cn c th l kt quca vic bt cn khng c gy nn.

Ri ro php l l tng hp gia kh nng thit hi v ti sn hin ti v tntht v thu nhp trong tng lai do hu qu thit hi v ti sn gy nn, haytrch nhim php l pht sinh trong trng hp c khi ta c hay khng c xm hi quyn li ca ngi khc.

8/3/2019 Qun tr d n - 6

5/18


131

Theo php lut Vit Nam, nu mt ngi no chnh vi lm hi ngi khc hay nh gy ra thithi v ti sn cho ngi khc v bt c l do g s

phi chu trch nhim php l vi s thit hi gyra .

Ri ro pht sinh do s ph sn ca ngi khc:Khi mt ngi no ng lm vic cho cho mt t chc, ngi

phi chp nhn bt k tnh hung no xy ra vi t chc . Khi mt c nhnhay t chc b ph sn l hu qu tn tht v ti chnh, ta ni l ri rohin hu. Trong trng hp ny, t chc c tha vn php sn vo hpng xy dng phng n thanh ton nvay khi c s c xy ra.

o Ri ro suy on l loi ri ro khng hon ton mang tnh thit hi m i khin li mang ti li ch. V d: Khi u t kinh doanh c th pht sinh ri dosuy thoi

Ri ro suy on c th do mt s nguyn nhn sau: Ri ro do thiu kinhnghim v k nng qun l kinh doanh, ri ro do km kh nng cnh tranh, riro do s thay i th hiu ca khch hng, ri ro do lm pht, ri ro do skhng n nh ca chnh sch thu, ri ro do thiu thng tin, ri ro do bt nchnh tr

6.1.2. Cc quan im v ri ro6.1.2.1. Cc quan im truyn thng v ri ro

Vn vn may v ri ro lun gn vi thc tin i sng v

c vng ca con ngi, c bit l ngi ng.Cha ng ta cng c kt vn ny thng qua cc

phng ngn, nh:

Phc bt trng lai, ho v n ch Trong ci ri c ci may, trong ci may c ci ri Ti ng mt nga...S may ri c hiu l khch quan, nm ngoi s kim sotca con ngi,.

Sdc thc t nh vy l do trnh nhn thc ca nhn

loi ni chung v ca mi ngi ni ring i vi th gii khch quan lc cn bhn ch. Dn dn, cng vi s pht trin ca khoa hc k thut v cng ngh, nhnloi cng ngy cng nhn bit v khm ph c cc quy lut t nhin v x hi. iuny to sc mnh cho con ngi trong vic khng ch v lm ch t nhin, x hiv bn thn. T, quan nim v may ri cng thn b v c ct ngha a chiu,mang tnh khoa hc v chng hn.

May mn hay chi l nhng bin ng ca cc iu kin khch quan bn ngoich th (do t nhin, x hi to ra) a n nhng iu kin thun li cho ch th,gip cho ch th c iu kin bt ph, to nn s pht trin t bin.

Ri ro c quan nim ngc li, n c coi l nhng vn ng khch quan bnngoi ch th gy kh khn, trngi cho ch th trong hnh trnh i n mc tiu,

8/3/2019 Qun tr d n - 6

6/18


132

tn ph cc thnh quang c, bt buc cc ch th phi chi ph nhiu hn vnhn lc, ti lc, vt lc, thi gian trong qu trnh pht trin ca mnh (xem bng ).

a C hi (may mn) Ri ro

T

nhin

Ma thun, gi ho

Thi v thun li

Thi tit bt thng (hn hn, l lt, ng t)

Thi v khng thun li

Xhi

Chnh tr x hi n nh

Kinh ttng trng

Chnh tr x hi mt n nh

Kinh tsuy thoi

Quan nim cin v phn loi c hi, ri ro

Quan nim ny v cbn l ng, v n xut pht t vic xem xt bn cht ca tngyu t v s tc ng ca mi yu t n s tn ti v pht trin ca con ngi vcc t chc ni chung, doanh nghp ni ring. Cch tip cn ny gip cho cc doanhnghip c s cn nhc v quyt nh ng n trong nhiu trng hp.

Tuy nhin, cch tip cn cn c nhng hn ch nht nh: thng trong nhn thcv t dn n hnh ng. Nhng s hn ch th hin qua hai cch ng xinhnh i vi chi v ri ro:

Chi, mong mun, cu xin N trnhC hai cch ng x ny u khng ph hp trong iu kin sng v kinh doanh trongth gii hin i, v do vy, trong nhiu trng hp, chnh n li l nguyn nhn dnn vic b lnhng chi ngn vng.

V d: Cn bo s 9 va qua gy thit hi nng cho cc cnh ng la min Trung.y l mt v d v ri ro

6.1.2.2. Cc quan im v ri ro trong kinh doanh hin iRi ro v chi (s may mn) c quan nim l hai mt i lp nhng thng nhttrong mt thc th. Trong cuc sng cng nh trong kinh doanh, con ngi u mongmun c th hng may mn (chi) v trnh c s khng may (ri ro) ca thcth thng nht .

Khng c chi v ri ro cho tt c (tr mt s rt t, c bit: lt th lt c lng).

Thng mt bin c no , nu l c hi cho mt (hay mt s) ngi ny, doanhnghi p hay t chc ny, s tr thnh ri ro (khng may) i vi mt (hay mt s)ngi khc, doanh nghip v t chc khc.

Cha ng ta cng c cch tip cn rt bin chng, duy vt ( cp trn), ticrng, trong hnh ng thc tin, khng phi lc no chng ta cng hiu bit ht v vndng n mt cch ng n.

Yu t quyt nh trong vic mt s thay i ca iu kin khch quan trthnh mtchi hay ri ro i vi doanh nghip, mt mt, tu thuc tnh cht, ni dung cas bin i ; mt khc, tu thuc tnh chng (hay bng) cch tip nhn,

bn lnh v phng php tip nhn nhng bin ng .

iu ny ph thuc phn ln vo tm th, kh cht, kh phch, bn lnh, s dy dnkinh nghim, s tng tri, ch, nng lc chuyn mn ca nh qun tr.

8/3/2019 Qun tr d n - 6

7/18


133

Ri ro v c hi, khng mu thun, loi tr nhau m tri li, chng cn b sungln nhau i n mt ci nhn ton din, khch quan, ch ng, tch cc trongvic x l cc cng vic thng nht v bt thng trong qu trnh kinh doanh cadoanh nghip.

V d: cc doanh nghip kinh doanh tm lp li ln sau bo.

6.2. Khi nim, phn loi v cc quan im v qun tr ri ro6.2.1. Khi nim, phn loi qun tr ri ro6.2.1.1. Khi nim v qun tr ri ro

Khi nim: Qun tr ri ro l n lc pht hin vqun l cc nguy cc th gy ra cc thit hi, cc tcng ti doanh nghip cng nh cc hot ng cadoanh nghip.

Qun tr ri ro bao gm: nh gi cc hot ng, phthin cc nguy ctim nng cng nh kh nng xy racc nguy cny v thit hi ca chng, thc hin cchnh ng ph hp x l cc nguy c, c bit li vi cc nguy cc nhiu kh nng xy ra v huqu ln.

S nhn dng, o lng v kim sot cc loi ri ro c the da cc loi ti snv thu nhp t cc dch v chnh hay t cc hot ng sn xut kinh doanh chnhca mt ngnh kinh doanh hay ca mt doanh nghip sn xut.

Mc tiu ca qun tr ri roMc tiu chnh ca qun tr ri ro l l n trnh cc tn tht t ri ro, tai nn. Nuri ro c xy ra th cng c th gip doanh nghip ti thiu ha tn tht c th xuthin v ti thiu ha hu qu ca mt tn tht.

N trnh ri ro l mc tiu chnh ca tt c cc hnh thc qun tr ri ro. Cc tntht khng mong i ny c thc hn ch v kim sot bng s phi hp cc

bin php: N trnh v gim thiu ri ro, ngn nga v ti thiu ha ri ro.

Trong chui ri ro c th xy ra trong hot ng d n, chng ta cng c th p dng

hai loi bin php ny gip d n hn ch ti a nhng thit hi do ri ro mang li.Do kinh ph cho cc hot ng d n l c gii hn, c th hn ch th p nhtchi ph cho hot ng qun tr ri ro d n doanh nghip cn phi h p cht chmt s bin php vi nhau nh: Lu tr, chuyn giao v ti tr tn tht, qun trdoanh nghip

Tt c cc loi ri ro phi c qun l cht ch sao cho chi ph v tn tht m nmang li cho t chc, c nhn hay x hi l nh nht.

Nh qun tr ri ro s phi l mt chuyn gia v phn tch, o lng, phn tn tt ccc loi ri ro tai nn, c nh vy mi thc hin c cc mc tiu gim thiu ri ro

vi mc chi ph thp nht c th.Ngy nay, phm vi qun tr ri ro c mrng ng k, n bao gm cc mc tiu:

8/3/2019 Qun tr d n - 6

8/18


134

o Cuc sng, sc khe v ti sn ca con ngi, mi trng xung quanh.o Mi quan h vi chnh ph, cc nh lnh o trong khu vc, nhn vin php l,

cng chng

o Cc mc tiu v chnh sch ban u ca mt t chco V d: bn c d n lm mt nh my sn xut xp cch nhit. Bn don ri

ro v chy c th xy ra. B s lm g x l ri ro ?

6.2.1.2. Phn loi qun tr ri ro Qun tr ri ro bt kh khng

Thng thng y l cc ri ro do mi trngthin nhin mang li. y l cc yu t nm ngoitm khng ch ca con ngi. qun trc ccri ro ny, nh qun tr cn tm hiu k v cc ctrng t nhin ca tng ni kt hp vi s pht trin

ca ca khoa hc k thut c tha ra cc don chnh xc. ng thi cn xy dng cc phngn d phng, khc phc ri ro nu c xy ra.

Qun tr ri ro do mi trng kinh tYu t kinh t cng mang li cho doanh nghi p ni chung v d n ni ringnhng thit hi khng nh. Khng hong kinh t ton cu, lm pht, chnh lch tgi u c th gy ra nhng thit hi nng n. i vi cc nh qun tr d n cnnng cao k nng phn tch, xy dng h thng thng tin c th nm bt kpthi cc thay i ca mi trng kinh t nhm gim thiu ti a cc ri ro c th

xy n t mi trng ny. Qun tr ri ro do mi trng vn ha x hi

S khc bit phong tc tp qun, li sng khc nhau, s thiu hiu bit, tui tcu l nhng nguyn nhn gy ra nhng mt mt, hn ch trong kinh doanh, c thlm d n gp nhiu kh khn. Cc nh qun tr d n cn ch c bit l khitrin khai d n cc vng lnh th khc nhau cn a ra cc bin php khc phcnhng hn ch ny, thch nghi vi cc yu t vn ha x hi khc nhau.

Qun tr ri ro do mi trng chnh tr lut phpBn cnh nhng quy nh bo v quyn li ca doanh nghip Lut php vn lun

c nhng quy nh gy bt li cho doanh nghip. Mt khc, s bt n v chnh trhay khng r rng ca lut php cng c th l nguyn nhn gy cho d n nhngbt li. Cc nh qun tr d n cn nghin cu k cc quy nh ca lut php xc nh cho d n cch thc hot ng, loi hnh kinh doanh ph hp.

Qun tr ri ro do doanh nghipPht sinh ngay trong ni b doanh nghip nh Ban lnh o, chnh sch hot ng,trnh nhn cng, vn l cc yu tnh hng trc tip ti d n. Nh qun trd n trong nhiu trng hp b ph thuc vo cc yu t ni ti ca doanhnghip. c th hn ch s tc ng t doanh nghip, nh qun tr d n nn chng xy dng k hoch lm vic chi tit c th theo tng giai on, xy dng ltrnh lm vic c th tin hnh cng vic mt cch chng.

8/3/2019 Qun tr d n - 6

9/18


135

6.2.2. Cc quan im qun tr hc hin i v qun tr ri ro6.2.2.1. Chng tip cn v xl cc tnh hung

Trong kinh doanh ni ring v trong cuc sng nichung, vic d on cho tng lai lun l vn kh

cho tt c mi ngi. Nh qun tr d n cn hiu bit cc k nng v kinthc d bo c ri ro c th xy ra vi d n kinhdoanh, t c bin php phng nga c hiu qu. Cchtt nht chng ri ro l hnh ng khi cha c riro,ng thi, nh qun tr d n cn hiu thu o tritl: Bit ngi, bit ta, trm trn trm thng. Bit mnh,

bit ngi gip cho nh qun tr d n trnh c cc ri ro ch quan, ri ro liu lnhv ri ro do hiu thng.

Dbo ri roD bo ri ro l mt khu quan trng trong qun tr ri ro ca d n. D bo ri rol mt ngh thut, tnh sng to ng vai tr quan trng. Mc ch ca nl gip cc nh qun tr c c c s cho nhng quyt nh nhm n trnh,ngn nga hoc hn chn mc thp nht snh hng ca ri ro n kt quca d n.

o N trnh ri ro l mt bin php kim sot ca nh qun tr, n gip cho vica ra cc quyt nh chng n trnh trc khi ri ro xy ra v loi bnhng nguyn nhn ca chng. N trnh ri ro l cch tip cn hu hiu ca

qun tr, n gip cho t chc bit rng h s khng phi gnh chu nhng tntht tim tng hoc bt nh m ri ro c th gy ra. Tuy nhin, n trnh cngc th lm cho doanh nghip mt i nhng li ch c th c t nhng ri ro .Chnh iu ny lm cho cc nh qun tr phi c s la chn gia c v khng.

Trong nhiu trng hp, n trnh tuyt i l khng th thc hin c, bitrong kinh doanh, chi v ri ro l song song tn ti.

o Ngn nga ri ro l mt bin php khn ngoan hn c, bi v nh kinh doanhxc nh trc c kh nng xy ra ri ro v chp nhn vi mt s chun bv kh nng hon thnh cng vic kinh doanh vi chi ph ph hp vn c

li nhun tim tng trong tng lai.C th p dng cc phng php ngn nga ri ro tu theo tng nguyn nhndn n ri ro. V d, chng trm cp ti sn, ngi ta lp t cc thit btheo di bo ng.

pht trin th trng mi hoc thm nhp th trng mi, nh kinh doanhcn c y cc thng tin nghin cu nh: nhu cu khch hng v mc tho mn nhu cu v hng ho ca doanh nghip, cc i th cnh tranh vtim lc ca chng trn th trng, th hiu ca ngi tiu dng, sc mua cadn c... Trn cscc thng tin v th trng, tin hnh cn i vi kh nng

ca doanh nghip v ti chnh, nhn s. Cc quyt nh c a ra sau khi nghin cu k mi trng kinh doanh nhm gip cho d n trnh hoc hn chc nhng iu khng ng c xy ra vi n.

8/3/2019 Qun tr d n - 6

10/18


136

o Gim thiu ri rol tm cch lm gim bt gi tr h hi khi tn tht xy ra hayni cch khc, l lm gim nh s nghim trng ca tn tht.

Chp nhn ri roTrong nn kinh t th trng kinh doanh lun gn lin vi nhng may ri. Tc ngVit Nam c cu: C ch lm quan, c gan lm giu ni ln mt thc t trong

kinh doanh l: nhng ngi bit chp nhn ri ro mi tn ti v kim c linhun. Cn Masmi Marukami, nh qun tr ti ba ngi Nht Bn th pht biu:Nu bn mun kim tin, bn phi i ngc li hng m nhng ngi khcthng i.

Chp nhn ri ro trong kinh doanh l cu chm ngn ca cc nh kinh doanh tngn xa n nay. Bi h hiu rng ri ro cng tng bao nhiu th tin li tng bynhiu, ri ro cng ln th li nhun cng cao.

Mo him trong kinh doanh ngha l chp nhn ri ro v cng c ngha l nh quntr phn tch, nh gi v tm bin php phng nga ri ro. Nh kinh doanh ch

n trnh v hn ch bt ri ro ch khng bao giloi tr hn ri ro c. chnhl ch p nhn ri ro trong kinh doanh. Phn cng l cch phng th tt nht.Doanh nghip tn cng vo th trng ca i th cnh tranh.

V D

Hng phim Kodak tn cng hng phim Fuji. Vo u thp nin 80, hng phim ni tingca M l Kodak b cc hng phim ca Nht tn cng ngay trn chnh th trng ncM v Chu u, ni l th trng truyn thng, n nh v ang thnh cng. iuny lm cho Kodak b lng tng v bt n nh bi khng phi lc no h gi bn cngthnh cng. Hng Kodak quyt nh phn cng bng cch xm nhp th trng NhtBn. Do chin lc phn cng ny m ngay t nm 1984, hng bn th trng

Nht vi s lng tng gp 6 ln trc y, t doanh s 1,3 tla. iu ny buchng Fuji vo th th m trc kia n chim lnh ti 70% th phn.

Hng Kodak p dng chin thut lin kt vi khu phn phi sn phm, u t voa phng v y mnh qung co. Phng php phn cng gip cho Kodak phttrin sn xut ngay ti Nht gp 2 ln hng Fuji v Konica trong nm 1990 v 1991.

i vi mt s ri ro trong kinh doanh, ch c cch chp nhn v thm ch kinhdoanh nhng ri ro c th nh ri ro v cng ngh, ri ro v th trng, ri ro vti sn kinh doanhi vi cc loi ri ro ny xy ra l t nhin, nh kinh doanh

phi tm cch san x hoc ng x ph hp khi ri ro xy n. l chp nhn

hng ti thnh cng.

6.2.2.2. San s ri ro v phn chia c hiTrong may c ri, trong ri c may. iu ny cng cho thy, trong mi chi u ncha nguy cca s bt trc, thua thit. Chnh v vy, ngi xa cnh bo rng,

phi bit cch tin v phi bit cch thoi khi lm vo tnh trng:

Tin thoi lng nan. Tri cch ni, trv cch sng.

Nh vy, ngay c chi chc thng 100%, nh qun tr d n cng cn phi tnh to,

li mt ca bo him, phng xa.Cn i vi ri ro, vic tt nht m nh qun tr d n nn lm l san s chng chongi khc cng nhiu cng tt.

8/3/2019 Qun tr d n - 6

11/18


137

Tuy nhin, mt cu hi t ra: V sao li c thchuyn ri ro cho ngi khc c (h cng bitnguyn l san s ri ro!)? Cu gii p l: kinh doanhri ro cng ha hn nhng c hi thu li ln (bohim ngy cng l ngnh kinh doanh mang tnh cnh

tranh cao).Nhn thc quan im ny khng kh, ci kh ivi nh qun tr l ch phi hnh ng theo nhn thc mt cch nht qun. Cc nhqun tr buc phi chp nhn khi phn chia ri ro cho ngi khc th cng ang chiac chi cho h.

6.3. Phng nga v khc phc ri ro dn6.3.1. Phng nga ri ro dn6.3.1.1. Khi nim v mc ch

D n l mt lnh vc phc tp v rt a dng linquan ti nhiu lnh vc, nhiu b phn, nhiu ngnhngh khc nhau nn ri ro c th xy ra bt k lcno. Nh qun tr d n c trch nhim bng nhnghiu bit v kinh nghim ca mnh p dng cc bin

php nghip v gim thiu ti a tc hi cng nhkh nng xy ra ca cc ri ro.

Nh qun tr d n cn hiu bit cc k nng v kin thc d bo c ri ro c thxy ra vi d n kinh doanh, t c bin php phng nga c hiu qu. Cch tt

nhtchng ri ro l hnh ng khi cha c ri ro,ng thi, nh qun tr d ncn hiu thu o trit l: Bit ngi, bit ta, trm trn trm thng. Bit mnh, bitngi gip cho nh qun tr d n trnh c cc ri ro ch quan, ri ro liu lnh vri ro do hiu thng.

6.3.1.2. Dbo ri ro Nhn dng mi nguy him v ri ro

C nhiu loi ri ro c th xy n vi d n. Phn ln cc ri ro ny u c thc nhn dng. Vn t ra l chng ta phi nhn dng c nguyn nhn timnng ca ri ro v cc hu qu tng t.

C nhiu loi ri ro rt d nhn bit v cng rt diu tit, nhng cng c rtnhiu ri ro rt kh nhn dng hoc nhn dng sai. Do , c nhiu ri ro tn ti vc lu gi trong mt thi gian di mt cch v tnh v n gin l khng ai nhn

bit chng.

Mt s nguyn nhn khin khng nhn dng c tt c cc ri ro:

o Mt s ri ro khng thy c v t khi xy ra. Nu mt ri ro l nguyn nhnca mt tn tht no , s l mt ri ro nguy him.

o Do trong qu trnh hot ng, mt s iu khon khng c a vohp ng.

o Trong t nhin, thng c rt nhiu tn tht nh xut hin ngoi s hin dinca ri ro, trong khi cc tn tht ln li t xut hin.

8/3/2019 Qun tr d n - 6

12/18


138

Ri ro e da ti ti sn v thu nhp ca d n l mts tng h p gia ri ro thun ty, ri ro thng miv ri ro suy on. Cc loi ri ro sau y thng xuthin trong kinh doanh cc mc khc nhau:

o Tn tht vt cht do ti sn ca d n b hy hoihoc b h hng.

o Cc hnh ng phm php nh: trm cp, la o l nguyn nhn gy nntn tht.

o Hu qu ca tn tht gy ra cho d n.o Trch nhim php l i vi d n.o Qun l ti.o Ph sn cng ngh dn n gim nhu cu hay cung ng khng s lng sn phm.o S thay i ccu dn s, thi quen khch hng v cc thay i x hi.o Ri ro t yu t chnh tr.o Ri ro kinh t.o Ri ro mi trng.

c tnh tn tht ln nhtKhi trin khai cc chng trnh qun tr ri ro cho d n, nh qun tr cn nm chai khi nim cbn: Kh nng thit hi ln nht v Thit hi c th ln nht.

o Kh nng thit hi ln nht: biu hin qua tng thit hi ti chnh c th xy ratrong trng hp xu nht.

o Thit hi c th ln nht: tng chi ph thit hi ln nht xy ra trong nhngtrng hp bnh thng.

Trong nhiu trng hp, chng ta khng th thc hin c k hoch gim thiuthit hi i vi cc kh nng xu nht. thng l cc ri ro bt kh khngmang li.

y khng c mt csno chng ta c th nhn bit thit hi v ti sn huhnh chim t trng bao nhiu trong tng thit hi ti sn.

V D

D n c mt chic my tr gi 100.000USD b hng, phi sa trong 3 thng vi chi phsa cha l 20.000USD. Tuy nhin, thit hi do my hng c th ln ti 1.000.000USD.

i vi bt k ngnh kinh doanh no, s phc hi nhanh chng sau s c l mt yu t

ht sc quan trng. iu gp phn gim bt s thit hi v ti chnh do ri romang li.

c th d tnh v xc nh ngun thit hi tim nng ln nht i vi d n, nhqun tr cn nhn bit c vn , mi tn tht kh nng trc tip hay gin tip phic a vo d tnh tng thit hi tim nng v d tr k hoch gii quyt chng.

o lng ri roTrong nhn dng ri ro cn phi tnh c tng s thit hi t ri ro. thc hinc vic tnh ton tn tht ngi ta c th tin hnh so snh ri ro hin hu vvi mt ri ro tng t khc v nh gi n nu:

oN ging ht nh cc loi ri ro khc.

o Gi tr chnh lch gia ri ro hin hu v cc loi ri ro khc sc tnh ton,t c kh nng xc nh c ri ro c bit ny thuc nhm ri ro no.

8/3/2019 Qun tr d n - 6

13/18


139

Mt khc, cn tin hnh nh gi cc yu t khc ca mi trng c snh giri ro mt cch tng th, nh gi xc sut c th xy ra ca ri ro mt cch chnhxc nht. Cn phi xem xt:

o Mc ri ro c chp nhn c hay khng?o Nu n khng th chp nhn, chng ta s gim bt ri ro ti mc chp nhn c.o Xc nhmc chi ph hiu qu cho vn o lng ri ro.

6.3.1.3. Cc bin php phng nga ri ro iu tit ri ro

iu tit ri ro c th thc hin c bng cch:

o Loi tr hay n trnh ri ro.o Gim thiu ri ro bng cch gim tn tht. C th

gim tn tht bng mt s gii php:

Lm gim mc tn tht Lm gim s hin din ca tn tht Tng hiu qu ca hot ng cu h v phc

hi tn tht vi mt chi ph kinh t

Chi ph iu tit ri ro c o lng bng hiu qu gia vic gim chi ph n btn tht v chi ph kim sot tn tht.

Loi trri roN trnh ri ro ng vai tr an ton hay chn ri ro nh nht. Phng php nykhng c s dng rng ri nhng i lc n cng c p dng khi:

o Ri ro hon ton khng c ta nhn.o

Cc cng ty hoc c nhn c chun b kh nng c th xut hin ri ro t ccri ro ginh.

N trnh ri ro ch l mt phng php dng x l nhng ri ro khng cchp nhn.

Gim thiu ri roGim tn s xy ra tn tht, kt qu ca n c th lm tng hiu qu kinh t. yc th kt qu ca mt hoc c hai nhn t sau:

o Ri ro vt cht nguyn nhn ch yu ca tn tht tp trung vo vn kthut, csvt cht ca d n.

o Ri ro tinh thn v thc phn ln l do s sai lm ca con ngi v chnh l nhng trng hp kh kim sot nht.

Nguy him tinh thn thng biu hin qua chi phn di cc hnh thc sau:o Chi ph ngng lm vico Chi ph nh hng tm l do xut hin tn tht

Nguy him thc tinh thn v o c phi c bo m bng mt chi ph tntht tng i ln v n thng kh kim sot v ngn nga n l vic kh.

Ngn nga v gim tn thtVic gim kh nng v hu qu ca ri ro, gia tng ti a hiu qu ca hot ngkhc phc hu qu l phng php duy nht khng ging cc mc tiu khc caqun tr ri ro. N khng iu tit ri ro nhng n lm gim bt mc thit hica ri ro. Thc cht, n lin quan ti vn Kim sot tn tht.

8/3/2019 Qun tr d n - 6

14/18


140

Chuyn giao tn thty l vn chng ta s chuyn giao ri ro ca chng ta ti mt cc nhn hay tchc khc. Vn l lm sao chng ta lm c vic ny v c nhn hay t chcno s nhn ri ro cho chng ta?

Bo him l mt cch thng c s dng trong chuyn giao ri ro. Ngoi ra cn

c th c nhng cch thc khc nh bo hnh, cc hp ng tha thun, gp vnkinh doanh... Cc hnh thc ny khng ging vi bo him, chng khng loi trhon ton c ri ro v tn tht nhng c th chuyn giao mt phn ca ri ro vhu qu khi ri ro xy n.

V d: Bn c d n mmt xng lm mc. Bn cn nh gi cc ri ro i vid n ny v a ra cc gii php cho tng loi ri ro.

6.3.2. Khc phc ri ro6.3.2.1. Khi nim v mc ch

Khi nimKhc phc ri ro d n l vic cc nh qun tr dn bng nhng bin php, hnh ng c d tnht trc (cc bin php d phng) hay cc hnhng gii quyt tnh hung tc thi gim thiu ti anhng thit hi khi ri ro xy ra vi d n.

Mc cho Gim thiu thit hi.o

Thng thng, bt c ri ro no khi xy ra cng mang li cho hot ng kinhdoanh ni chung v d n ni ring nhng thit hi nht nh. Do , vic gimthiu ti a thit hi i vi d n l nhim v ca cc nh qun tr ri ro. Nhqun tr c th thc hin bng cch don v n trnh ri ro trc khi n xyra hoc bng mi cch khc phc hu qu khi n ri ro xy ra.

o iu chnh kp thi.o Khi ta ln k hoch thc hin mt cng vic, s phi c l trnh thc hin

cng vic . c bit l d n, cc hot ng c sp xp theo mt trnh tlogic v c l trnh thi gian xc nh. Khi ri ro xy ra, tt c cc cng victrong trnh t k t khi rui ro xy ra c th s khng cn ph hp na. Ttyu l cc nh qun tr cn phi thc hin iu chnh mt hoc nhiu hnhng trong h thng .

o Khng phi lc no thc hin iu chnh tc thi cng l tt bi l chng tacn thi gian suy nghv a ra phng n ti u. Tuy nhin, nu c tha ra phng n cng nhanh th s cng hn chc thit hi ri ro gy ra.

o Tit kim chi ph.o Trong tt c mi trng hp, vn chi ph lun c quan tm. Trong khc

phc ri ro d n, chi ph cn c quan tm bi ngun lc ti chnh d n lxc nh. Cc nh qun tr d n nu khng c cch x l tt th chi ph do vickhc phc hu qu cng c th t n trthnh mt dng ri ro d n (nu qucao so vi hiu qu m n mang li).

8/3/2019 Qun tr d n - 6

15/18


141

6.3.2.2. Khoch phc hi v khc phc hu quKhng mt nh qun tr no ch p nhn thit hi. Tuynhin, trong qun tr d n cc nh qun tr gn nh phitin hnh cng vic trong s hin hu thng xuyn cari ro v thit hi. Chnh v vy, cc nh qun tr d n

lun phi c gii php phc hi v khc phc hu qu.Vic phc hi v khc phc hu quc thc hin kha dng. Thng thng, cc nh qun tr d n s tinhnh cng vic ny hai mc thi gian khc nhau.

Ln k hoch phc hi v khc phc hu qu khi ri rocha xy ra

Bn thn hot ng d n mang nhiu kha cnh v thi gian khc nhau.

o Khi ta lp d n, y l hot ng hng ti tng lai.o Khi ta trin khai d n, y l hot ng hin thc ha tng lai.o Khi ta tin hnh khai thc d n, y mi l lc ta khng nh xem d n c

mang li hiu qu nh mong mun hay khng.

Khi xy dng d n, cc nh qun tr ch yu da trn cc thng s hin ti, quas phn tch nh gi kt hp vi cc chnh sch a ra cc don v tnglai. Chnh v vy, khi ln k hoch hn ch hu qu ri ro, cc nh qun tr d nhon ton c tha ra cc k hoch da trn kt qu ca qu trnh xy dng d n.

Cc nh qun tr sa ra cc don v cc loi ri ro c th xy ra, mc nghim trng ca tng loi ri ro, xc sut xy ra ca cc loi ri ro ng thidon mc thit hi ca ri ro khi n xy ra. T, cc nh qun tr d n

a ra k hoch khc phc hu qu trn cc mt:o Ti chnh;o Nhn lc;o Cng ngh;o Thi gian;o K hochThc hin theo cch ny l kh bi l don khng m bo tnh chnh xc. Tuynhin, nu c th lm tt th li gip d n gn nh trnh c ri ro.

Ln k hoch phc hi v khc phc hu qu khi ri ro xy raNhn v nhn nh ci c sn lun d hn vic a ra cc don v da vo ccdon . Khi ri ro xy ra, cc nh qun tr nm bt c ni dung v bncht ca n, chnh v vy vic a ra cc k hoch khc phc s mang li hiu qucao hn. Thng thng, cc nh qu tr d n s tin hnh theo mt trnh t:

Bc 1: Tip nhn ri ro.

Bc 2: Phn tch, nh gi ri ro.

Bc 3: nh gi hu qu ri ro mang li.

Bc 4: a ra cc k hoch khc phc v phc hi hu qu.

Bc 5: La chn v trin khai phng n ti u.

8/3/2019 Qun tr d n - 6

16/18


142

TM LC CUI BI

Ri ro trong kinh doanh ni ring v trong cuc sng ni chung lun l vn kh gii quytv kh khng ch. Chng ta khng th nhn thy lng trnh m buc phi chp nhn khin xy ra.

Ri ro rt a dng, lun tn ti quanh tt c mi s vt hin tng ch khng mt i. Chngl mt phn tt yu trong cuc sng. Cn nhn nhn ri ro trn kha cnh tch cc, coi nh mt ng lc thc y s pht trin.

Cc bin php phng tranh ri ro c nhiu nhng theo tc gi th kh c th phng ngatt c. Do hiu qu nht l chng ta lun chun b tinh thn, cc phng n khc phc vcc gii php bin ri ro thnh chi theo tinh thn khng c ri ro cho tt c.

8/3/2019 Qun tr d n - 6

17/18


143

CU HI CUI BI

1. Trnh by cc quan im tip cn ri ro trong kinh doanh. ngha ca vic nhn thc ngv ri ro.

2. Trnh by quan im v qun tr ri ro.

3. Phn tch ni dung cc phng php phng nga ri ro.

4. V sao nh kinh doanh chp nhn ri ro?

5. Cc gii php cbn c s dng trong khc phc ri ro.

CU HI TRC NGHIM

Cu 1. Ri ro l

a. Nhng iu bt cht xy ra

b. Nhng iu lun mang li thit hi

c. Nhng iu khng tt lnh, bt ngxy n

d. Khc

Cu 2. V truyn thng, ri ro l

a. Gn vi i sng

b. Do siu nhin mang li

c. Do bin ng khch quan

d. Tt c cc loi trn

Cu 3. Ri ro v may mn

a. Lun i cng nhau

b. Khng bao gitn ti song song

c. Ri ro lun nhiu hn may mn

d. Tt cu khng ng

Cu 4. Qun tr ri ro l

a. Nhn bit v trnh ri ro

b. Xy dng cc phng n phng ngac. Ln k hoch khc phc hu qu

d. Tt cu sai

Cu 5. Qun tr ri ro gip d n

a. N trnh ri ro

b. Ngn nga ri ro

c. Khc phc hu qu

d. Tt c

Cu 6. D bo ri ro co tc dng gip cc nh qun tr d n

8/3/2019 Qun tr d n - 6

18/18


a. Nhn bit trc ri ro

b. Ln k hoch phng

c. Ln danh mc cc ri ro

d. Theo bn:.

Cu 7. Gim thiu ri ro la. Hn ch vic xy ra ca ri ro

b. Gim tn sut xut hin ri ro

c. Gim thiu thit hi ca ri ro

d. Tt cu sai

Cu 8. Chp nhn ri ro c phi l

a. Liu mng tm kim li nhun

b. Coi nh khng c ri ro

c. Lun i u vi ri ro

d. Chun b sn cc phng n phng v khc phc hu qu

Cu 9. San s ri ro lun i cng

a. An ton trong hot ng d n

b. Trnh c ri ro

c. Chia s chi

d. Tt cu ng

e. Tt cu saiCu 10. Nh qun tr d n phi lm g i ph vi ri ro:

a. N trnh

b. Chy trn

c. ng u

d. Chp nhn

Cu 11. Cc yu cu i vi vic khc phc hu qu

a. Kp thi

b. Tit kim chi ph

c. Gim thiu thit hi

d. Tt c

Documents

Quản trị dự án - 6