PANAHON NG RENAISSANCEApology for Poetry ni Sir Philip

Sidney

SIR PHILIP SYDNEY Kauna-unahang kritikong Ingles Apology for Poetry ay ay namumukod

bilang pinakamahusay sa mga akdang nasuri sa panahon ng Renaissance

Hindi ganaap na natatawag pansin ang panitikan sa panahong ito

APOLOGY FOR POETRY Muling pagpapahayag ng ng mga

pagpapahalagang klasiko na Mahusay na pagkakabuo ng layunin,

palagay at kagamitan ng panitikan sa panahon ng Renaissance

PABIBIGAY NG KAALAMAN SA MGA SINAUNA O PRIMITIBONNG MAMAMAYAN

UNANG BAHAGI

NAUNANG UMIRAL ANG PANULAANG PASALITA

( BAGAY UMIIRAL SA PALIGID )

UNANG BAHAGI

HINDI MAGAGANYAK NA SUMULAT ANG TAO NANG WALANG BAGAY

SA KANYANG PALIGID NA MAAARING ISULAT

UNANG BAHAGI

UNANG NAGBUKAS NG ISIPAN NG MGA MAILAP

SA PAGLALAHAD NG KAALAMAN AT KILOS NG

TAO AT SA PAGPUKAW NG MGA GUNIGUNI AT

HANGARIN( UNANG SULO NG KARUNUNGAN)

UNANG BAHAGI

PAGPAPAHAYAG NG HUWARANG LAYUNIN NG PANULAAN

IKALAWANG BAHAGI

ILAHAD ANG REALIDAD AT KARANASAN NG TAO NA MAY KATUNAYAN SA PARAANG MALINAW AT MAPANGHIKAYAT.

PAGSAMAHIN ANG PANGKALAHATANG PALAGAY SA ISANG ISPESIPIKONG HALIMBAWA.

LAYUNIN

MAPAG ANYO AT MAPAGTURONG KAHALAGAHAN NG GUNIGUNING PAGSULA

( PANANALIG SA PANAHONG KLASIKO NA ANG KAALAMANG MAY

YUNAY NA KABULUHAN AY ANG YAONG NAKAPAGPAPALAWAK SA KATAUHAN – MABUTING KILOS)

IKATLONG

PAGDAMA, PAGTUGON AT PAGIRAL NA SUMASANG-AYON SA KATOTOHANAN

PAGBUKAS NG KAMALAYAN SA PAGPAPADALISAY NG ISIPAN, PAGPAPAYAMAN SA ALA-ALA AT PAGPAPALAWAK SA GUNI-GUNI

MABUTING KILOS

TUWIRAN ANG PARAAN NG PANULAAN SA PAGPAPATUPAD NG TUNGKULIN NITONG MAPAG ANYO

PAGSUSURI

ANG PANULAAN AY HINDI NAKATALI SA LITERAL NA KAHULUGAN

KAHALAGAHANG MORAL AT PANGKAASALAN NA GALING SA ETIKA NI PLATO AT TRADISYONG KRISTYANO

( TUNGKULING MORAL NG SINING AY NAMAMAYANING KATANGIAN NG PANUNURING NEO-KLASIKIO)

KATANGIAN

PAGLULUWALHATI SA KABUTIHAN AT

PAGPAPARUSA SA KASAMAAN

KATARUNGANG PANULAAN

APOLOGY- MAHIGPIT NA PAG-UURI NG MGA KATAWAGAN ( TRAHEDYA, KOMEDYA, PASTORAL )

PITONG BAHAGI NG KLASIKONG TALUMPATI1. EXORDIUM- pagdakip sa atensyon2. Narratio- tungkuling pangkasaysayan ng tula3. Propositio- pagpapatotoo ng pahayag4. Partitio- pagbubukod at pagpapahayag ng

mga pangangatwiran5. Confimatio- pagpapatibay ng kaso6. Reprehensio- pangwakas na pagpapabulaan

sa pamamagitan ng pagpintas o pagtuligsa sa kabilang panig

7. Peroratio- ang huling pagbubuod o paglalahat

NEO-KLASIKO AT REAKSYON: JOHN DRYDEN Kawastuhan o kaangkupan ay

namamayani sa lahat ng aspeto ng panitikan

Mahusay na paggamit ng wika Mabuting diwa ng tula sa kaangkupan

ng diwa o pagkakaugnay ng mga kaisipan at salita sa paksa

Katangiang humikayat ng kariktan at kaangkupan sa kabuuan ng akdang sining

Pagpapalalim ng mga pamamaraan sa layunin sa pagtugon ng pangkalahatangdisenyo

JOHN DRYDEN Kauna-unahang makatang Ingles na

gumawa ng masaklaw na pagtalakay sa kanyang mga akda sa mga kaisipang neo-klasiko

Mahigpit na pangangailangan sa kaisahan at pangangailangan sa ng payak na kalinawan

Pagsulat niya ng ibat-ibang anyo ng panitikan ( satiri, liriko, dulang anyong patula at mga panunuring tuluyan

SIMULAING NEO-KLASIKO Istilo hanggang sa mg bagay na may

kaugnayan sa pagganap ng tauhan, balangkas ng banghay, at layuning moral ng manunulat.

Binigyang katuturan ni Dryden ang pagkakaroon ng mabuting diwa ng tula sa kanyang Apology for Heroic Poetry bilang kaangkupan ng diwa at salita o pagkakaugnay ng mga kaisipan at salita sa paksa.

PAGSUSURI NI DRYDEN PAGSAALANG-ALANG NG BAWAT URI SA

MGA LAYUNIN AT ANGKOP NA PARAAN NG BAWAT ANYO

PAGTALAKAY SA MGA BAGAY NA MAKATUTUGON SA PANGANGAILANGAN NG ISANG AKDANG MAPANUDYO

LAYUNING MAGTURO MGA SANGKAP AT KATANGIAN NG EPIKO.

PAGSUSURI NI DRYDEN DULA Mabuting pananaw o persoektibo Pagkakaroon ng bahagi ng dula na

magtatakda ng pangwaks na linya ( may kaisahang banghay na magiging batayan o pundasyon ng isang dula

BANGHAY- nasasalig ang lahat ng mapaglarawang kaugalian

- kahiligang magpakilos sa mg tauhan na naangkop sa kanilang gulang, katangian

PAGSUSURI NI DRYDEN May mga tula na umiiral dahil sa ilang

linya o taludtud na tiwalag sa pagbubuo ng isang kakintalan.

Pagpapairal sa kawastuhan sa paglalarawan ng tauhan sa pamamagitan ng pagpapanatili ng anyo

ESSAY ON DRAMATIC POESY Tinalakay ang magkakaibang paniniwala

ukol sa kung aling katangian ang higit na mabisa sa dulang pampanulaan

Crites- may henyo ang bawat panahon Mataas na pagtingin ng mga Griyego sa

panulaan ay patunay sa dereksyon ng kanilang pagka henyo.

Eugenius- ang tula ay maaring maglinang gaya ng agham

Lisideus- kagalingan ng mga pagtatanghal ng mga Pranses na dula kaysa sa mga Ingles

Neander- bentahe ng kaibhang makikita sa paghahalo ng malulungkot at masasayang eksena at ang higit na kawalan at dami ng paglalarawan ng tauhan sa dulang Ingles

WAKAS wakas