Upload
pearly
View
74
Download
5
Embed Size (px)
DESCRIPTION
M makroekonomika. leqcia 9 ekonomikuri zrda ( solous modeli ). sawarmoo funqcia. sawarmoo funqcia. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
1
leqcia 9 ekonomikuri zrda(solous modeli)
M
makroekonomika
2
sawarmoo funqcia
sawarmoo funqcia
ekonomikaSi waemoebis moculoba(Y) damokidebulia xelmisawvdom resursTa raodenobaze, iseTze rogoricaa Sroma(L) da kapitali(K) da agreTve am resursebis mwarmoeblurobaze(A). kavSiri resursebsa da gamoSvebis moculobas Soris aRiwereba sawarmoo funqciis saSualebiT:
Tu Cven gamoviyenebT CvenTvis nacnob kob-duglasis sawarmoo funqcias, romelsac Semdegi saxe aqvs:
sadac, α - aris kapitalis elastikuroba warmoebis moculobis mimarT; β - Sromis elastikuroba warmoebis moculobis mimarT.
elastikuroba gviCvenebs Tu ramdeni procentiT icvleba warmoebis moculoba cvledi faqtoris(Sromis an kapitalis) erTi erTeuliT cvlilebisas.
Cven SegviZlia kob-duglasis sawarmoo funqcia Semdegi saxiT CavweroT:
),( LKAFY
,LAKY 1
L
L
K
K
A
A
Y
Y
miviRebT sawarmoo funqciis gantolebas zrdis tempebiT. sadac ΔY/Y, ΔA/A, ΔK/K
da ΔL/L, aris Sesabamisad warmoebis moculobis, mwarmoeblurobis, kapitalis da Sromis zrdis tempebi.
3
solous modeli ZiriTadi daSvebebi
solous modeli ganixilavs ekonomikas, rogorc droSi(dinamikaSi) ganviTarebads. is eyrdnoba ramdenime ZiriTad daSvebas:
1. fasebi elastikuria;2. erToblivi moTxovnis funqsiis ugulvebelyofa, radgan elastikur
fasebs wonasworobaSi mohyavs erToblivi motxovba da erToblivi miwodeba;
3. investiciebis funqciis ugulvebelyofa, radgan wonasworobaSi I=S; agreTve Semdeg daSvebebs:1. mosaxleoba izrdeba da misi zrdis tempi fiqsirebuli sididea;2. modelSi ugulvebelyofilia saxelmwifo da sagareo seqtori;
solous modeli
4
solous modeli
ttt kLK /
- erT muSaxelze warmoebis moculoba; - moxmareba erT muSaxelze; - investiciebi erT muSaxelze;
zemoT moyvanili daSvebebidan Cven SegviZlia CavweroT:
Tu yvela maCvenebels daviyvanT erT muSaxelze(gavyofT -ze), maSin:
sadac:
ttt ICY
ttt icy tL
ttt LYy /
ttt LCc /
ttt LIi / masStabis mudmivi ukugebis kanonis ZaliT mixedviT gveqneba:
1,
t
t
t
tt L
KF
L
Yy
sadac, - kapitalis maragebi erT muSaxelze igive kapitalSeiaraReba; amis gaTvaliswinebiT SegviZlia CavweroT:
)(),( ttt kfkFy 1
solous modeli
5
yt
kt
)( tt kfy
)()1(/
tttkfkfMPktgy
- kapitalis zRvruli produqti - gviCvenebs, kapitalSeiaraRebis erTi erTeuliT gazrda ramdeni erTeuliT gazrdis warmoebis moculobas erT muSaxelze;
MPk
solous modeli
kapitalis zRvruli produqti
6
S=I
yt
kt
)(tkf
)(tksf
ty
ti
radgan da sadac moxmarebis wilia SemosavlebSi; maSin,
saidanac,
maSsadame
ttticy
tttysc )1(
ttttiysy )1(
tttiys
tttikfs )(
)1(ts
tc
solous modeli
7
kapitalis cveTis norma(amortizaciis norma)
yt
kt
d
tdk
investiciebze moTxovna, roca n=0
moTxovna investiciebze
1
yovelwliurad kapirali cvdeba da raRac nawili akldeba kapitalis maragebs amitom mTliani investiciuri xarjebi(It) oyofa ori nawilad:1) amortizirebuli kapitalis Canacvleba (dK); 2) wminda investiciebi(ΔK); Sedegad erT muSaxelze gadaangariSebiT wminda investiciebi tolia:
ttttt
t
t dkysdkiL
K
d amortizaciis normaa. magaliTad Tu d=0.2, es niSnavs rom yovelwliurad cvdeba kapitalis 20% da mis aRdgenisaTvis investiciebze moTxovna iqneba .
t
dk
8
mosaxleobis zrdis tempi
yt
ktd
tdk
Tu mosaxleobis raodenoba icvleba raRac mudmivi n sididiT, maSin izrdeba moTxovna wminda investiciebze.
radgan , maSin –s zrdis tempi iqneba:
tLtKtk / tk
nK
K
L
L
K
K
k
k
t
t
t
t
t
t
t
t
saidanac, mosaxleobis zrdiT gamowveuli investiciebze moTxovna, erT muSaxelze gadaangariSebiT tolia:
Tu gavaerTianebT (1) da (2) gantolebas miviRebT wminda investiciebis gantolebas:
tt
t nkkL
K
2
tttkndsyk )(
moTxovna investiciebze
n
tknd )( investiciebze
moTxovna, roca n≠0
9
mdgradi mdgomareoba
)(tksf
mdgradi mdgomareoba igive grZelvadiani wonasworobis mdgomareoba gulisxmobs, rom erToblivi moTxovna da erToblivi miwodeba erTmaneTis toli unda iyos da Cveni erTerTi daSvebis mixedviTac S=I, amitom
ttt
ttt
kndkksf
kndksfk
)()(
)()(
vinaidan aris moTxovna investiciebze erT muSaze gadaandariSebiT (i); iqneba investiciebis miwodeba erT muSaze gadaangariSebiT. amitom
aris grZelvadiani wonasworobis piroba anu ekonomikis mdgrad mdgomareobis piroba.
tknd )(
)(tksf
;0);()( tttkksfknd
mdgradi mdgomareoba
yt
kt
)(tkf
tknd )(
mdgradi mdgomareoba
10
mdgrad mdgomareobaSi gadasvla
yt
kt
)(tkf
)(tksf
*
tk
mdgradi mdgomareobaSi ewodeba kapitalSeiaraRebis mdgradi done.
dauSvaT ekonomika ar imyofeba kapitalSeiararebis mdgrad doneze da imyofeba ragac F wertilSi sadac kapiralSeiaraRebis mdgradi done tolia. am mdgomareobaSi investiciebis miwodeba masze moTxovnaze metia rac mxolod Semdgom periodSi zrdis kapitalis maragebs. Sedegad izrdeba moTxovna investiciebze, radgan kapiralis moculobis zrda zrdis cveTis moculobas da ase grZeldeba manam sanam ekonomika mdgrad mdgomareobaSi ar gadava.
*
tk
1
tk
1
tk
tknd
mdgradi mdgomareoba
11
mdgradi mdgomareobis cvlileba – danazogebis normis cvlileba
yt
kt
)(tkf
)(1 tkfs
dazogvis normid cvlileba niSnavs rom investiciebis miwodeba mcirdeba da ekonomika aRmoCndema mdgomareobaSi sadac investiciebze moTxovna metia mis miwodebaze. Sedegad amortizirebuli kapitali veRar ganaxldeba da kapitalis maragebi Semcirdeba, rac niSnavs rom moTxovna investiciebze Semcirdeba. es Semcireba gagrZeldeba manam sanam ekonomika mdgrad mdgomareobaSi ar gadava.
*
tk*
tk
tknd
)(2 tkfs
mdgradi mdgomareoba
kapitalSeiaRebis oqros wesi
sazogadoebas interesi mdgomareobs saqonlisa da momsaxurebis moxmarebis maqsimizirebaSi. kapitalSeiaraRebis iseTi done rodesac moxmarebis maqsimaluri done miiRweva kapitalSeiararebis oqros wesi ewodeba - .
anu Cven gvainteresebs iseTi kapitalSeiaraRebis done romlisTvisac
amisaTvis gavawarmooT gantoleba da gautoloT nuls Sedegad mivirebT:
**
tk
max*)()*(* tkndtkftc
)(
0)()*)(()*(* ///
ndMPk
ndMPktkndtkftc
12
kapitalSeiaRebis oqros wesi
13
yt
kt
)( tkf
tknd
)( tksf
ct
kt
maxtc
maxtc
**
tk
**
tk
MPk
kapitalSeiaRebis oqros wesi
14
mosaxleobis zrda
mosaxleobis zrda
yt
kt
)(tkf
)(1 tkfs
*
tk*
tk
tknd
tknd
mosaxleobis zrdis tempebis daCqareba amcirebs kapital- SeiaraRebis dones da ekonomika gadayavs kapitalSeiataRebis ufro dabal mdgrad mdgo-mareobaSi da mwarmoeblurobis ufro dabal doneze.
damatebiTi muSaxeli zrdis mSp-s mTlian moculobas, magram amcirebs mSp-s erT muSaxelze (erT sul mosaxleze).
mosaxleobis zrdis tempebis daCqareba amcirebs adamianebis keTildReobas
nn
15
mwarmoeblurobis zrda
mwarmoeblurobis zrda
yt
kt
)(0 tkf
*
tk*
tk
tknd
)(0 tkfs
)(1 tkf
)(1 tkfs
mwarmoeblurobis zrda –igive teqnologiuri progresi zrdis erT muSaxelze warmoebis moculobas da gadaagil-deba zemoT.
Tu danazogebis norma ar icvleba, maSin kapitalSeiar-arebis mdgradi done ufro maRal doneze gadadis.
Sedegad investiciebis zrda zrdis mSp-s.
)( tkf
ZiriTadi cnebebi da sakiTxebi
• kapitalis elastikuroba warmoebis moculobis mimarT
• kapitalis elastikuroba warmoebis moculobis mimarT
• kapitalSeiaraReba• kapitalis zRvruli produqti• kapitalis cveTis
norma(amortizaciis norma)• mosaxleobis zrdis tempi
• kapitalSeiaraRebis mdgradi done.
• kapitalSeiararebis oqros wesi
• mosaxleobis zrda• mwarmoeblurobis zrda