ANG MUNDO SA GITNANG PANAHONMEDIEVAL AGE

PAG-USBONG AT PAGLAGANAP NG KRISTIYANISMO

nawalan ng kapangyarihan ang mga hari/ emperador PAPA ang naging makapangyarihan at naging kanlungan ng mga tao

Bakit naging malakasang simbahan?

Matatag na Organisasyong Simbahan

Pamumuno ng Simbahang Katoliko

*CELIBACY pagtanggal ng abitong pari.

1.POPE LEO I (Leo the Great) Humadlang sa mga Hun. Unang ngapahayag ng Petrine Doctrine.

2. POPE GREGORY I (The Great) Pinayapa niya angLombard Unang gumamit ng titulong Servus Servorum Dei, Servant of the Servant Gods.

3. POPE GREGORY VII Nag-utos na hindi na payagan ng mga hari upang makapag-asawa. Pagbawal ang SIMONY pagbebenta Ng pwesto sa simbahan. Pinanindigan niya abg tungkulin ng mga Emperador na sumunod sa Papa ang nag-excommunicate kay Henry IV ng Holy Roman Empire

4. POPE INNOCENT III Nagpatawag ng ikaapat na krusada

IMPERYONG BYZANTINE

330 C.E., inilipat ng EmperadorConstantineang kabisera ng Imperyang Roman saConstantinople, sa dakong silangan ng imperyo kung saan ang wika ng nakararaming tao ay greek. Bumagsak ang kanlurang Imperyong Roman noong 476 C.E., ang silangang Imperyong Roman ay nanatiling buhay. Subalit nang lumaon nahalinhan ang Silangang Imperyong Roman ng isa pang imperyong may ibang katangian. Ang Imperyong Byzantine ay nakaugat sa kulturang Byzantine. Simula noong ikaanim na siglo, sinikap nito na muling itatag ang pagkakaisang pulitikal samga rehiyongMediterranean.

Si Justinian at ang Silangang Imperyong Romano Mula 527-565 C.E., si Justinian ang namuno bilang emperador ng Silangang Imperyong Roman. Layunin niya na maging makapangyarihan muli ang Imperyong Roman sa buongMediterranean. Tinalo ng kanyang hukbo ang mga Vandal sa Hilagang Africa, Ostrogoth sa hilagangItaly,at Visigoths saSpain. Sa kahuli-hilihan, kinailangan niyang pabalikin ang kanyang mga hukbo sa silangan at tuluyang talikuran ang anumang tangka na muling buhayin ang Kanlurang Imperyong Roman.

Ang Corpus Juris Civilis

Isa sa mga kahanga-hangang nagawa ni Justinian. Ang Corpus Juris Civilis o tinatawag din itong Lupon ng Batas Sibil. Ito ay kalipunan ng lahat ng batas sa Rome sa loob ng isang milenyo. Ito ay tinipon ng mga hukom at abogado s autos ni Justinian. Ang corpus ay nahahati sa tatlong bahagi ang Codex,Digest at Institutes. CODEX bod ng lahat ng batas mula sa unang panahon at nakaayos ayon sa paksa. DIGEST boud ng mga opinion ng mga hukom at abogado tungkol sa batas. INSTITUTE ang mga prinsipyo kung saan nakabatay ang mga opinyon. Justinians Code lupon ng Batas Sibil. Dito nag-uugat ang law code ng maraming bansa sa Europe atLatin America.

Si Theodora

Maimpluwensyang asawa ni Justinian. Ang tagapagpayo ni Justinian sa mga bagay-bagay. Nagmula siya sa marangyamg uri. Anak siya ng isang nagtatrabaho sa circus. Bago siya naging isang emperatriz, siya ay dating aktres.

Hagia Sophia

Ipinatayo ni Justinian ang simbahan ng Hagia Sophia na ang ibog sabhin ayChurchofHoly Wisdomo Banal na Karunungan. Ito ay ginawa ng mahigit 10,000 tao at natapos pagkalipas ng pitong taon. Pinagsama sa Hagia Sophia ang lahat ng magaling sa klasikal at Kristiyanong sining Sa labas, makikita rio ang malalaki at matitibay mga pader at dambuhalang dome. Ang loob nito ay napupuno ng makukulay na mga larawan ni Hesukristo at mga santo.

Pagkakaiba ng Simbahang Roman at Simbahang Byzantine

Ang wikang ginagamit ng Rome sa mga pagdiriwang sa simbahan nito tulad ng misa, mga sakramento at iba pa ay, Latin samantalang Greek naman ang sa Imperyong Byzantine. Ang mga pari saRomeay walang balbas at hindi maaaring mag-asawa samantalang ang mga pari sa Imperyong Byzantine ay may balbas at kadalasan ay nag-aasawa. Ang Papa ngRomeay hindi sakop ng kapangyarihang pulitikal ng estado smanatalang ang Patriach ngConstantinopleay hinihirang ng emperador at itinuturing na opisyal ng pamahalaan.

Iconoclastic Controversy Noong panahon ng kanyang panunungkulan, ang emperador ngByzantiumna siLeo IIIay nabahala sa dalawang bagay na nagaganap sa Simbahan. Ang una ay ang yaman ng mga monasteryo kung saan mahigpit na tinututlan ng mga may-aring monghe ang anumang paraan na baguhin ang sistema ng pag-aari ng lupa. Ang pangalawa ay ang patuloy na pagsamba sa icon o banal na estatwa o mga painting. 726, iniutos ni Emperador Leo III ang pagsira ng mga lahat ng mga icon sa mga simbahan at monesteryo. Bilang ganti, siya ay ginawang excommunicated o excommulgado ng Papa ngRome. Ibig sabhin nito, tiniwalag siya sa simbahan o pananampalataya. Ang pagnanais ni Emperador Leo III na bawaasan ang kapangyarihan ng mga monghe at alisin ang mga estatwa sa mga simbahan ay lumikha ng isang mainit na sigalot sa pagitan ng Simbahan at ng estado na tinatawag na Iconoclastic Controversy. Natapos ang sigalot noong 841 nang tanggapin ni Emperador Michael III ang pagkatalo. Subalit nanatiling hati ang dalawang simbahan.

Ang Paghihiwalay ng Simbahang Romano at Simbahang Byzantine Naganap ang paghihiwalay ng Simbahang Roman at Simbahang Byzantine noong 1054. Nagpadala ang Papa ngRomeng kanyang kinatawan saConstantinopleupang pag-usapan ang pagkakaiba ng dalawang simbahan. Ginawang excommulgado ng Papa ngRomeang Patriarch ngConstantinople. Gayundin ang ginawa ng Patriarch sa Papa saRome. Pagkatapos ng paghihiwalay, tinawag ng Imperyong Byzantine ang simbahan nito bilang Simbahang Eastern Orthodox. Itinuring ng dalawa ang kanilang sarili bilang tunay na tagapagmana ng tradisyong Kristiyano. Para saRome, siya ang sentro at tagapagdesisyon ng Kristiyanismo. Para saConstantinople, maraming sentro ang kristiyanismo na pawang pantay-pantay ang katayuan. Tulad ng lumang Imperyong Roman, ang Simbahang Kristiyano ay nahati rin sa dalawang magkakaibang bahagi.

Pamahalaang Byzantine

Ang emperador ang lubos na pinuno ng pamahalaan. Siya ay inihahalal ng Senado, ng mga tao, ng hukbo o lahat silang tatlo. Naging kaugalian ng payagan ang anak ng emperador na humalili at pagkatapos ay alisin siya kung mahina o walang kakayahan. Ang emperador ay itinuturing na banal at hinirang ng Diyos, Nakatira siya sa isang magarang palasyo at gumaganap sa maraming seremonya. Sa pamahalaang sibi, walang hihigit sa emperador sapagkat siya ang gumagawa ng batas at nagpapatupad nito. Nangingibabaw ang kanyang kapangyarihan sa Simbahan. Siya ang humihirang sa Patriarch ngConstantinoplena tumatayong pinuno ng Smbahan. Siya ang tumatawag ng mga pagpulong ng Simbahan at inilalathala niya ang mga dekrito nito. Sa pangkahalatan, siya ng nangangasiwa ng lahat ng ginagawa ng mga pari.

Mga Kontribusyon ng Byzantium sa Kabihasnan

Napatanyag ang Byzantine hindi lamang sa pagiging sentro ng pag-aaral. Nagsama sa Byzantine ang kaalamang katuturan ng Simbahang Kristiyano. Subali ang tradisyong Greek ang nanaig at hindi ang kabihasnang Roman. Mahalaga ang kontribusyon ng Imperyong Byzantine sa daigdig. Samantalang nababalot sa kaguluhan ang Europa at bumaba ang interes sa pag-aaral, namayagpag ang mga iskolar ng Byzantine.

Pagpapanatili ng Kaalaman Pinag-aralan ng Byzantine ang panitikan, pilosopiya, agham, matematika, batas at sining ngGreeceatRome. Nang lumaon, tumulong sila upang magbalik-sigla ang pag-aaral sa Kanlurang Europa. Ang mg akda ng mga iskolar ng Byzantine ay nakatulong na magbigay inspirasyon sa mga iskolar na Muslim.

Arkitektura Makikita ang mga arkitekturang Byzantine sa Hagia Sophia. Parihaba ang istruktura ng simbahang ito subalit may bilog na dome ang loob. Maganda ang pillar at pader nito na gawa sa marmol. Maranya rin ang ginintuang mosaic at ang iba pang dekorasyon sa loob ng simbahan.

Sining Ang kabihasnang Byzantine ay kilala sa pagiging orihinal sa sining. Pagkatapos ng Iconoclastic Controversy, itinatag ang isang paaralan sa sining kung saan binigyang-diin ang paglalarawan kay Kristo at ang mga santo gamit ang matingkad na kulay at magarbong pamamaraan. Ang mga Byzantine mosaic ay gumagamit ng matitingkad at magagandang kulay. Ang mosaic ay ang pagdidikit ng malilit na pira-pirasong bato o bubog upang bumuo ng disenyo. Ang mga kurbada ng mga arch at dome ng mga gusaling Byzantine ay lalo pang nagpapatingkad sa rangya at ganda ng mga mosaic. Bantog din sa sining ng enameling o paglagay ng isang glass-like substance sa ibabaw o labas ng isang metal o luwad. Ang mamahaling telanggawa sa Imperyong Byzantine tulad ng seda, linen, bulak at lana, ay kilala at hinahanap ng maraming mamimili.

ANG SIMBAHANG KATOLIKO NOONG GITNANG PANAHON

Monastisismo Pagtalikod sa Daigdig upang makamit ang mas mataas na antas ng Kristiyanismo Binubuo ito ng mga monghe

Mga Sikat na Monasteryo

a. Monte Cassino saItalyb. Iona saIrelandc. Cluny saBurgundySt. BenedictST. BENEDICT nagtatag ng Benedictine Order

Isinasaad sa Benedictine Order angtatlong palatuntunan, ito ay ang mga:a. Kahirapanb. Kalinisanc. Pagkamasunurin

Ayon kay St. Benidict:ANG KATAMARAN AY KAAWAY NG KALULUWAMga Dakilang GuroSt. Thomas AquinasSt. Albertus MagnusFr. Roger Bacon

ANG HOLY ROMAN EMPIRE AT SI CHARLEMAGNEPagsikat ni CHARLEMAGNE or Charles the great

Mula sa mga Franks Magkaisa ang simbahan at estado kinoronahan siya ni Pope Leo III bilang "Holy Roman Emperor" pinalawak ang Kristiyanismo 46 years naghari

Kasunduan saVerdun

- paghahati hati ng kaharian ni Charlemagne

Charles the Bald=France Louis the German=Germany Lothair=Italy

PIYUDALISMO SA EUROPA

MGA KRUSADA

Pagtatanggol sa Banal na Lupain

JERUSALEMHoly Landbinihag ng mga Seljuk Turks

Panawagan sa Krusada Emperador Alexius I Papa Urban II (Council of Clermont)

KrusadaKinalabasan

Unang Krusada-pinakamatagumpay na krusada-nabawi angJerusalemnoong 1099-ang mga crusader ay nanatili saPalestineatSyria

Pangalawang Krusada-pinagunahan ni Haring Louie VII ngFranceat Emp. Conrad III ngHoly Roman Empire-bigo

Pangatlong KrusadaANGLAHATNGKRUSADANG ITOAYNABIGO

Pang-apat Krusada

Panglimang Krusada

Pang-anim na Krusada

Pangpitong Krusada

Pangwalong Krusada

Pangsiyam na Krusada

Pangsampung Krusada

Panglabing-isang Krusada

PAG-UNLAD NG MGA BAYAN AT LUNGSOD

Mga Salik na Nagbunsod sa Pag-unlad ng Kalakalan at Pag-usbong ng mga Bayan at Lungsod Paggamit ng salapi at barya (money economy, hal. Florin ngFlorenceat Ducat ngVenice) Pagbabanggko Pagpapautang Pamumuhunan Espesyalisasyon Pagtatayo ng mga fair o tagpuan ng mga mangangalakal mula sa ibat ibang bahagi ngEurope

Mga Bagong Bayan at Lungsod Italya Genoa Milan Florence Pisa

Mga Lungsod na Sentro ng Relihyon1. Canterbury saEngland2. Santiago de Compostela ngSpain

Mga Lungsod na Sentro ng Pamantasan o University Oxford saEngland Paris saFrance Salamanca saSpain Bolognaat Palermo sa Italya Louvain saBelgium Lisbon saPortugal

PAG-UNLAD NG KALAKALAN(Espesyalisasyon at Guilds)

Mga Tanyag na Lungsod sa Larangan ng Espesyalisasyon ng mga Produkto Venicesa Italy basong kristal Jeres sa Spain Cherry Dresdensa Germany porselana Antwerpsa Belgium pagbuburda Toledosa Spain Bakal Oportosa Portugal - Alak

Pagkakaroon ng Guilds

Guild-samahan ng mga artisano, manggagawa at magangangalakalHanseatic Guild-pinakamalaking guild noon sa Hilagang Europa, binubuo ng 70 na lungsod

Apprentice(baguhan, nag-aaral)Journeyman(tumatanggap ng bayad)Mastercraftsman(gumagawa ng masterpiece para maging mastercraftsman)

PAGKAKATATAG NG MGA NATION-STATES

KRISIS SA SIMBAHAN/ HIDWAAN NG HARI AT PAPA

REPORMASYON AT KONTA-REPORMASYON

PAGTATAPOS NG PANAHONG MIDYIBALBubonic Plague/ Black Death kumitil sa 1/3 ng populasyon ng Europe pumatay ng 20 katao dulot ng bacteria na tinatawag na Yersinia pestis malaki pinsala ang naging dulot nito sa Europa, halos nabago ang antas ng lipunan sa dami ng biktima malaki rin ang pinsala nito sa Simbahang Katoliko, at nagbunsod sa pagpapapatay sa mga nakabababa sa lipunan, gaya ng mga Hudyo, banyaga, pulubi at ketongin

16