KAPİTALİZM, DOĞA KATLİAMI VE TARIM

Tayfun ÖZKAYA

Turgutlu 9 Kasım 2013

Çevre kirli ve ekonomi hasta ise

Ortak virüs üretim sistemindedir

Virüs kapitalizmdir

İşletmeler büyüdükçe, yeni teknolojiler uygulandıkça

kar oranları düşer, işsizlik artar

Sonuç krizdir

Sistemin tek amacı kârdır

Kârın emrindeki teknoloji kimyasal ilaç ve gübreleri kullanır, çeşitlerin sayısı azalır ve şirketlerin malı olur

Sonuç: Ekolojik kriz

Büyük işletmeler işçiyi sevmiyor, ilacı seviyor

Gustave Grobocopatel Çiftliği: 80 800 dekar

GDO olmayan soyadan daha çok verim alıyor.

İşçi tasarrufu nedeniyle herbisite dayanıklı GDO soya ekiyor.

Teknoloji nötr değildir.

insanlar

İlk tüketiciler (Hayvanlar)

İlk üreticiler (Bitkiler)

Besinler

Erken tarım (18. Yüzyıldan 19. yüzyılın ortalarına kadar)

Enerji ve besinler

insanlar

İlk tüketiciler (Hayvanlar)

İlk üreticiler (Bitkiler)

Enerji ve besinler

Endüstriyel tarım (20. Yüzyıl ortalarından bu yana)

Metabolik yarılma

ABD’de Hayvan Çiftliklerinde gübre havuzları

Serbest piyasa mı? tekelci güç mü?Kanada’da Kar Oranları (5 yıllık ortalama)• Shell Canada: %14.2• Agrium Inc. (Gübre) %37.1• Monsanto (Kimya ve tohum) %7.4• Novartis (Kimya ve tohum) %16.5• New Holland (makine) %25.2

• ÇİFTÇİLER % 0.7

• Nestle (Gıda Sanayii) %21.5• Coca-cola %51.9• Kellog (kahvaltılık tahıl) %41.6• Safeway (gıda perakende) %33.8• McDonalds’ %17.8

Kaynak: Darrin Qualman, The Farm Crisis and Corporate Power, Canada,2001

Dampingli ABD tarım ürünleri tarım şirketlerini zengin ediyor.

desteklemeler ve pazarlar üzerinde tekelci kontrol (karşılıklı yok etme)

• Kuzey- güney: ABD mısırı Meksika mısırına karşı, AB süt Türkiye sütüne karşı

• Güney – Kuzey: Meksika sebzesi Kanada sebzesine karşı, Türkiye fındığı İtalya fındığına karşı

• Kuzey- Kuzey• Güney-güney

Sistem nereye gidiyor?

Yaratıcı yıkıcılıktan

Yıkıcı yaratıcılığa, örneğin GDO

Irak’ işgal eden Koalisyon Geçici (?) Yönetimi Başkanı Paul Bremer Irak’ın

1970 tarihli kanununu değiştiren 81 no’lu kararı imzaladı

Yerel tohum yasaklanmıştırFarkında mısınız?

BİYOÇEŞİTLİLİK

BÖLGESEL YETERLİLİK

(GIDALARIN YOLCULUĞUNA SON)

SÜRDÜRÜLEBİLİR VE ORGANİK TARIM, PERMAKÜLTÜR

Çek ve it teknolojisi ile böceklerle mücadele

sermayenin sevmediği bir teknoloji

Diyalog– İletişim Monolog

Yaşam

Para

Değerler

Hegomonya

Karşı hegomonya

Yapılandırılmış İktidar ilişkileri

Jennifer Sumner, Sustainability and The Civil Commons, University of Toronto Press, 2005. s.74

Diyaloğa dayalı eylem için kuruluşlar nasıl olmalı?

• İçerde de demokratik yapılara sahip olmalı

• Diyaloğa dayalı yöntemler öğrenilmeli

• Öğrenen kuruluş olmalı

Yaşamı anahtar alan değerler (John McMurtry)

Yaşam Yaşam araçları Daha Çok Yaşam

Para Satılacak meta Daha çok para

Mücadele için İki Kanat

1. Kanat: Hegemonyaya direnme2. Kanat: Yerel otonom modeller yaratmak

Emperyalizm ve kapitalizmin çiftçi ve tüketicilere çok

boyutlu saldırısı• Tarımsal girdi üreten ürünleri işleyen

KİT’lerin özelleştirilmesi• Yerel tarım sistemleri ve pazarların

serbest rekabet adı altında yok edilmesi (gümrüklerin kaldırılması, engellerin kaldırılması)

• Gelişmekte olan ülkelerde üreticiye destek sistemlerinin yok edilmesi (ürün, girdi fiyatları, düşük faizli krediler)

Emperyalizm ve kapitalizmin çiftçi ve tüketicilere çok

boyutlu saldırısı• Girdi üreten, ürün işleyen şirketlerin

tekelleşmesi • Süpermarket zincirleri, • GDO’lu tohumlar ve bağlı girdileri• HES’ler, RES’ler• Yok edici madencilik• Büyük barajlar

Emperyalizm ve kapitalizmin çiftçi ve tüketicilere çok

boyutlu saldırısı• Fastfood ve hazır yemek endüstrisinin

gelişimi• Ülke topraklarının satışı• Endüstriyel tarım sisteminin

dayatılması• Fikri mülkiyet hakları• Kamusal tarım araştırmalarının tasfiyesi

ve araştırmanın metalaştırılması

Saldırı çok yönlü

Mücadele de çok yönlü olmak zorunda (yalnız toprak dağıtımı değil)

Çiftçi, tarım işçisi, tüketici ittifakı

Eşitlikçi, ekolojik, özgür bir tarım için

• Tarım, Dünya Ticaret Örgütü Doha görüşmelerinden çıkarılmalı

• Gelişmekte olan ülkeler tarımlarını özgürce geliştirme hakkına sahip olmalı: Gıda egemenliği

• Toprak reformu,köylü tarımı,kolektif işletmeciliğe geçiş

• Yerel tüketim, doğrudan pazarlama• Organik, sürdürülebilir tarım, permakültür• Katılımcı araştırma

İlginiz için teşekkür ederim

www.tayfunozkaya.comtayfun.ozkaya@ege.edu.tr