Izvod iz Strategije razvoja turizma Crne Gore do 2020. …. Dr. Borislav Uskoković, profesor na Ekonomskom fakultetu, dekan Fakulteta za turizam, hotelijerstvo i trgovinu Bar prof

Primjenom principa i ciljeva održivog razvojaCrna Gora će stvoriti jaku poziciju globalne vi-sokokvalitetne turističke destinacije; turizam zastanovništvo Crne Gore obezbijedit će dovoljnoradnih mjesta i rast životnog standarda, adržava će ostvariti prihode na stabilan i pouz-dan način.

Izvod iz Strategije razvojaturizma Crne Gore do 2020. godine

2.Decembar 2008. godine

DODJELA GODIŠNJIH NAGRADA U TURIZMU

Dodjela godišnjih nagrada za doprinos kvalitetu, afirmaciji i promociji turističke ponudeCrne Gore „Wild Beauty Award“ održana je u subotu, 13 .decembra, u Sali centra zakulturu na Žabljaku sa početkom u 20h, uz direktan prenos na prvom kanalu televiz-ije Crne Gore.

Dodjela ovog prestižnog nacionalnog priznanja održana je četvrtu godinu za redom,pod pokroviteljstvom predsjednika Republike Filipa Vujanovića u organizaciji Na-cionalne turističke organizacije Crne Gore.

Savjet za dodjelu nagrada u sastavu predsjednik Savjeta ministar za ekonomski razvojBranimir Gvozdenović, zamjenik predsjednika ministar turizma i zaštite životne sre-dine Predrag Nenezić, savjetnik za ekonomske odnose u kabinetu Premijera , VojinVlahović, predsjednik Crnogorskog turističkog udruženja, Branko – Diki Kažanegra,prof. Dr. Borislav Uskoković, profesor na Ekonomskom fakultetu, dekan Fakulteta zaturizam, hotelijerstvo i trgovinu Bar prof. Dr. Stevan Popović, dekan Arhitektonskogfakulteta prof. Dr. Goran Radović, direktor JP Morsko dobro Rajko Barović, direktorhotela hotela Queen of Montenegro Dragan Ivančević, direktor HTP Primorje PredragJelušić, novinar NJP Pobjeda Nikola Perković i novinar NTV Montena Tanja Debeljvićpredložio je žiriju nominacije za nagrade po kategorijama.

Mogućnost da pošalju svoj predlog imali su svi privredni subjekti, lokalne turističke or-ganizacije, pojedinci, NVO udruženja i sl. na osnovu javnog poziva u dnevnim listovimado 23. novembra, kao i putem elektronskih medija.

Od ukupno pristiglih 437 predloga u 10 kategorija i 24 podkategorije, Savjet za dod-jelu godišnje nagrade u turizmu je na osnovu užeg izbora koji je pripremila Selekcionakomisija, predložio petočlanom Žiriju predloge nominovanih po kategorijama.

Na osnovu predloženih nominacija, žiri u sastavu ministar turizma i zaštite životne sre-dine Predrag Nenezić, prof. Dr. Borislav Uskoković, direktor hotela Sveti Stefan PeroRađenović, urednik u ND Vijesti Radmilo Tadić i savjetnik za hotelijerstvo FerdinanadWieland, odlučili su o najboljima u skladu sa Pravilnikom o dodjeljivanju nagrada zakvalitet i doprinos razvoju turizma – Wild Beauty Award.

IZDAVAČI:

VLADA CRNE GOREMINISTARTSTVO TURIZMA IZAŠTITE ŽIVOTNE SREDINE

Ministar:Predrag Nenezić

Sekretar:Željka Radak Kukavičić

Portparol:Jelena Paović

Adresa:Rimski trg 46

81000 Podgorica

Telefon:+382 (0)20 482 333+382 (0)20 482 334+382 (0)20 234 116

Fax:+382 (0)20 234 168

E-mail:[email protected]

Web site:www.mturizma.gov.me

NACIONALNA TURISTIČKA ORGANIZACIJA CRNE GORE

Direktor:Saša Radović

Adresa:Rimski trg 47

81000 Podgorica Crna Gora

Telefon:+382 (0)20 235 155

Fax:+382 (0)20 235 159

Call centar:1300

E-mail:[email protected]

Web site:www.montenegro.travel

Bilten je štampan narecikliranom papiru.


I HOTELI

• U kategoriji najbolji hotel u Crnoj Gori jedini nominovani, koji je ujedno i dobio nagradu je hotel: Splendid Conference& Spa – POBJEDNIK GRAN PRIX

• U kategoriji: Najbolji hotel u primorskom dijelu novinani su hoteli:- Maestral- Belvi Iberostar- Queen of Montenegro

U ovoj kategoriji nagradu je dobio hotel "Queen of Mon-tenegro"- Bečići

• U kategoriji : Najbolji hotel u kontinentalnom dijelu jedininominovani, koji je ujedno i dobrio nagradu je hotel BiancaResort & Spa – Kolašin

• U kategoriji: Najbolji mali hotel u primorskom dijelu (do 25soba), nominovani su hoteli:

- Amfora- Astoria- Montebay – Buljarica- Cataro

Nagradu u ovoh kategoriji dobio je hotel CATTARO – Kotor

• U kategoriji: Najbolji mali hotel u kontinentalnom dijelu (do 25 soba) nominovani su :- Enigma Zabljak- Brile Kolasin- Bjelobor Zabljak

Nagradu u ovoj kategoriji dobio je hotel Enigma – Žabljak

• U kategoriji: Najbolji novi hotel (u ovu kategoriju uključuju se i hoteli rekonstruisani u obimu preko 70%) nominovani su: - Forza Mare - City / Podgorica- Otrant- Philia- Il sole- Vila Duomo- Kula Damjanova

Nagradu u ovoj kategoriji dobio je hotel Forza Mare – Dobrota, Kotor

• U kategorijI: Najbolji gradski hotel (koji se nalazi u samom gradskom jezgru) nominovani su:- Princess- Vardar- Lipka

Nagradu u ovoj kategoriji dobio je hotel Princess – Bar

• U kategoriji: Najbolji hotel koji svojim specifičnostima doprinosi poboljšanju turističke ponude nominovai su:- Maestral- Queen of Montenegro- Mediteran Wellness & Spa Congress centar, Budva(sugestija Savjeta)

Nagradu u ovoj kategoriji dobio je hotel Mediteran – Bečići

NOMINACIJE I POBEJDNICI PO KATEGORIJAMA


II KOMPANIJA

• U kategoriji: Kompanija sa najboljim rezultatima u hotelsko tur-ističkoj privredi nominovani su:

- HIT Montenegro (sugestija Savjeta)- TP Budvanska Rivijera- Montenegro Stars

Nagradu u ovoj kategoriji dobila je kompanija HIT Montenegro

• U kategoriji : Kompanija sa najvećim doprinosom razvoju tur-izma iz oblasti transporta i saobraćaja nominovani su:

- Monteline- Blue Line- Olimpia Express

Nagradu u ovoj kategoriji dobila je kompanija Blue Line –Herceg Novi

• U kategoriji: Kompanija sa najvećim doprinosom i rezultatima u oblasti turizma orijentisanog na prirodu nominovani su:- MMK Standard- Agencija Anitra – Kamp Grab na Tari- Tara tours – vl. Mico Grubac

Nagradu u ovoj kategoriji dobila je kompanija Tara Tours

• U kategoriji: Kompanija sa najboljim rezultatima u oblastiMICE turizma nagradu je dobio: Jadranski sajam Budva

• U kategoriji: Turistička agencija sa najboljim rezultatima, nomi-novane se sljedeće turističke agencije:

- Adriatic Express – Budva- Alfa tours- Budva- Globtour – Budva

Nagradu u ovoj kategoriji dobila je TA Globtour - Budva


III KAMPANJE

• U kategoriji: Kampanja koja je doprinijela promociji i unaprijeđenju imidžaCrne Gore kao turističke destinacije, nominovane su kampanje:

Hiking and BikingExperience Wild Beauty

Nagradu u ovoj kategoriji dobila je kampanja HIKING&BIKING a nagrada jeuručena Planinarskom savezu Crne Gore.

• U kategoriji: Kampanja koja je doprinijela podizanjukvaliteta turističke ponude, nominovane su kampanje:

- Plava zastavica- Neka bude čisto

Nagradu u ovoj kategoriji dobila je kampanja Nekabude čisto

IV MANIFESTACIJE

• U kategoriji : Najbolja turistička manifestacija u Crnoj Gori, nominovane su- Bokeška noć- Dani Borovnice- Barsko kulturno ljeto

Nagradu u ovoj kategoriji dobila je manifestacija Bokeška noć

• U kategoriji: Event godine - događaj sa na-jvećim promotivnim efektom za Crnu Gorunominovani su:

- Madonin koncert(sugestija Savjeta)- Trka brzih glisera u Budvi- Internacionalna smotra mode Kotor

Nagrada u ovoj kategoriji pripala jeMadoninom koncertu (organizator opštinaBudva i LTO Budva)

V NAJBOLJA PLAŽA

• U kategoriji: Najbolja plaža - nominovane su plaže:- Dobreč- Drobni pijesak- Mirište

Nagradu u ovoj kategoriji dobila je plaža Dobreč (vlasnika Zo-rana Banićevića)


VI TURISTIČKO MJESTO / LOKALITET

• U kategoriji: Najbolje turističko mjesto – nominovani su:- Pržno- Nevidio - Eko katun Vranjak

Nagrada u ovoj kategoriji pripala je turističkom mjestuPržno

VII WEBSITE

• U kategoriji : Najbolji turistički websajt - nominovani su :- www.montenegro.travel - www.inmontenegro.com - www.avalaresort.com- www.maestral.info

Nagrada u ovoj kategoriji pripala je websitu: www.montene-gro.travel

VIII MEDIJ/ AUTORSKO DJELO, AUTOR

• U kategoriji: Medij (štampani, elektronski) koji je doprinio popularizacijii kreiranju svijesti o značaju turizma u Crnoj Gori – nominovanu su:

- Zapis - TVCG, Miomir Maroš- Wild Beauty Alive - TV Atlas, Miroslav Dragićević- Dodatak o turizmu u dnevnim novinama “Vijesti”- Časopis Putovanja

U ovoj kategoriji dodijeljene su dvije nagrade i to: - Pobjednik među elektronskim medijima je emisija Zapis – ured-

nik Miomir Maroš- Pobjednik među štampanim medijima je dodatak Ljeto -

dnevnog lista Vijesti


IX PROJEKTI IZ OBLASTI TURIZMA

• U kategoriji: Najbolji projekat u oblasti turizma orijentisanog na prirodu – nominovani su:- Projekat NP „Bogradska gora” - Markiranje staze od Biogradskog jezera do katuna Goleš - Vučje, Nikšić - Eko selo Podgora – Žabljak- Komnenovo etno selo – Plav

Nagrada u ovoj kategoriji pripala je projektu Nacionalnog parka Biogradska gora

• U kategoriji :Najbolji projekat iz oblasti obra-zovanja u turizmu – nominovani su :

- Obuka Gastrokluba u ugos-titeljstvu

- Projekat Fakulteta za turizam ihotelijerstvo /Bar – Turistička budućnost opš-tine BarNagradu u ovoj kategoriji dobili su oba pro-jekta

• U kategoriji: Crnogorski državljanin, za do-prinos razvoju turizma u toku radnog vijekanagradu je dobio gospodin Mile Stijepović.

Najboljima su uručene skulpture "Lovćen“, rad docenta Fakulteta likovnih um-jetnosti na Cetinju, Nenada Šoškića, a u određenim kategorijama uručene suPlaketa, rad docenta za grafički dizajn na Fakultetu likovnih umjetnosti naCetinju, Ane Matić.

Svečanosti na Žabljaku prisustvovale su brojne zvanice iz političkog, kul-turnog, privrednog i javnog života Crne Gore i okruženja, predstavnici diplo-matskog kora, gosti iz inostranstva, predstavnici međunarodnih organizacijakoje imaju predstavništva u Crnoj Gori i drugi.


XIV KONFERENCIJI STRANA UGOVORNICA OKVIRNE UN KONVENCIJE OKLIMATSKIM PROMJENAMA

XIV Konferencija strana ugovornicaOkvirne UN konvencije o klimatskimpromjenama i pripadajućeg Kjoto pro-tokola održana je u Poznanju, Poljska,od 01. do 12.decembra 2008. godine.Konferenciji je prisustvovala i delegacijaVlade Crne Gore koju je predvodio po-moćnik ministra turizma i zaštite životnesredine Siniša Stanković.

Zasijedanje u Poznanju predstavljanastavak Konferencije održane u de-cembru 2007. godine na Baliju, In-donezija. Na Konferenciji na Balijuusvojena je odluka ,,Plan akcije saBalija” kojom su pozvane zemljeugovornice da hitno ubrzaju efikasnosprovođenje Konvencije kroz znača-jno smanjenje emisija GHG na global-nom nivou, istovremeno uvažavajućipravo na ekonomski i socijalni razvoj ismanjenje siromaštva, kao globalneprioritete.

Ovo smanjenje potrebno je postići krozdugoročne akcije, koje će biti dogov-

Delegacija Crne Gore je tokom Konfer-encije imala niz bilateralnih susreta, avažno je istaći da je postignut načelandogovor zemalja u regionu okopriprema i definisanja zajedničkihstavova i nastupa na budućim konfer-encijama.

Kontakt osobe za komunikaciju saSekretarijatom konvencije iz CrneGore, Srbije, Bosne i Hercegovine,Makedonije, Hrvatske i Turske dogovo-rile su dalje korake oko načina zajed-ničkog djelovanja.

Uzimajući učešće u plenarnom dijelurada Konferencije, Siniša Stanković jeupoznao prisutne sa stavovima CrneGore i konkretnim aktivnostima na im-plementaciji Okvirne konvencije i Kjotoprotokola i iskazao otvorenost i sprem-nost Crne Gore za saradnju kako bisvoje kapacitete na najbolji način isko-ristila i dala odgovarjući doprinos ukup-nim naporima koje ulaže međunarodnazajednica.

orene i definsane usvajanjem odlukena XV Konferencije strana ugovornica,u decembru 2009. godine u Kopen-hagenu, Danska. Ova odluka treba daobuhvatiti zajedničke vizije dugoročnihakcija, uključujući dugoročni globalnicilj za smanjenje emisija gasova saefektom staklene bašte. Konferencija u Poznanju ima posebanznačaj s obzirom da je prva od početkatzv. Kjoto perioda, odnosno prvogobavezujućeg perioda (2008-2012. go-dina) ili perioda važenja Kjoto pro-tokola.

Sa aspekta Crne Gore Konferencija jeod značajna i zbog razmatranja pitanjakoja se tiču utvrđivanja odgovarajućihpravila, procedura i načina finansijskepodrške zemljama u razvoju za pri-lagođavanje (adaptaciju) na izmjen-jene klimatske uslove, a istovremeno iintenzivnije učešće u međunarodnimaktivnostima na zaštiti globalnog kli-matskog sistema, uopšte.


ODRŽAN SASTANAKOPERATIVNOG TIMA ZAPRIPREMU NAREDNE TURISTIČKE SEZONE

Ministar turizma i zaštite životne sredine PredragNenezić predsjedavao je sastankom operativnogtima za pripremu naredne turističke sezone čije ak-tivnosti se odnose na kontinuiranu komunikaciju saValdom Crne Gore, vladama zemalja koja su emi-tivna tržišta, tour operaterima i drugim relevantnimfaktorima u turističkom biznisu, kako bi se definisalimodaliteti za prevazilaženje i ublažavanje potenci-jalnih efekata globalne finansijske krize na turističkuprivredu.

Sastanku su prisustvovali članovi Operativnog tima:pomoćnik ministra Nebojša Popović, pomoćnik min-istra finansija Koviljka Mihajlović, direktor Na-cionalne turističke organizacije Saša Radović,predsjednik Nacionalne avio kompanije Montene-gro airlines Zoran Đurišić, predsjednik Crnogorskogturističkog udruženja Predrag Jelušić i predstavnikCrnogorskog turističkog udruženja Branko Kažane-gra.

Ministar Predrag Nenezić je upoznao članove Op-erativnog tima sa aktivnostima koje su realizovaneod prvog sastanka sa turističkom privredom CrneGore i direktorima lokalnih turističkih organizacija,zaključcima sa sastanka drugog operativnog tima,kao i predlogom promotivnih aktivnosti u zemljamaokruženja.

Na sastanku je razgovarano i o nastavku aktivnostikoje treba realizovati kako bi se i naredna turističkasezona uspješno pripremila i odvijala u skladu sapozitivnom dinamikom rasta, prije svega finansijskihparametara, u prethodnim godinama.

S tim u vezi dogovoreno je da predstavnicicrnogorskih turističkih agencija i Nacionalne aviokompanije Montenegro airlines ponude paketaranžmane najznačajnijim evropskim tour operater-ima koji su dovodili turiste u Crnu Goru i u januarudefinišu konkretne aranžmane za sezonu 2009.

Takođe je dogovoreno da se što prije razmotri ot-varanje novih avio linija Nacionalne avio kompanijeMontenegro airlines, prije svega ka zemljamaokruženja i Regiona, kao i da se početkom narednegodine započne intenzivna promotivna kampanjana tim tržištima.

Vlada Crne Gore i resorna ministarstva će raznimvidovima olakšica za poslovanje turističke privrede,stvoriti uslove da se posljedice aktuelne globalne fi-nansijske krize u što manjem obimu reflektuju naCrnu Goru i turističku privredu.

CRNA GORA PONOVO MEDJU 10 TOPDESTINACIJA NA SVIJETU

Potencijalni hit – Veliki pre-porod destinacije iz 70-tih!Na jugu vas mami plavoJadransko more, a gore uplaninama su pejzaži kao izfilmova po romanima KarlMaya. Morski plodovi i vino.Ski liftovi i kozji sir. Ovako jereporter Abenteuer undReisen-a doživio crnogorskuDolce Vitu. – ovim uvodnimriječima Crna Gora jeopisana u Trend Guide ’09,izdanju njemačkog magaz-ina Abenteuer und Reisen koji je izdao svoj spisak 10 top trenddestinacija za 2009g. Pored Crne Gore na spisku su i Antarktik,Komodo, Kanada, Tajland, Mauricijus, itd.

Reporter je na slikovit način opisao mjesta koja je posjetio:Petrovac – „na podnožju planina leži mala primamljiva uvala sašljunkovitom plažom, netaknutom, obasjanom suncem...“,Bečiće i Budvu, Stari Bar, Kotor – „sa svojim uskim ulicama imalim trgovima gdje se jedna do druge nalaze veličanstvenepalate pomoraca, funkcioniše duet tradicije i progresa...“, Lušticu– „Na Luštici ćete naći koncentrisane sve crnogorske mediter-anske privlačnosti. I uprkos tome što su ovdje najljepše plaže izalivi, ponekad stjenovite a onda opet pjeskovite, ovo zelenopoluostrvo je veoma slabo turistički razvijeno.“ Takodje u ovomčlanku opisuje i crnogorske planine, Nacionalni park BiogradskuGoru i rafting rijekom Tarom. Novinar ovog časopisa takodjenavodi i kojim letovima čitaoci mogu doći do Crne Gore. Medjuhotelima koje on preporučuje nalaze se Avala Resort&Villas uBudvi, Palazzo Radomiri u Kotoru, Palma u Tivtu, a od restoranakonoba Stari grad u Budvi i Kaldrma u Starom Baru.

Abenteuer und Reisen je njemački magazin broj 1. sa fokusomna putovanja, koji izlazi deset puta godišnje. Tiraž magazina jeoko 200.000 primjeraka, i ima oko 500.000 čitalaca medju kojimasu brojni profesionalci u turizmu. Tekst o Crnoj Gori nalazi se i nawebstranici ovog magazinahttp://www.abenteuer-reisen.de/reiseziel/montenegro/re-portage/montenegro


Ministarstvo turizma i za-štite životne sredine je,uz podršku Vlade SR

Njemačke, a u saradnji sa Nje-mačkim razvojno-investicionim fon-dom DEG, Njemačkim društvom zatehničku saradnju GTZ i Nacional-nom turističkom organizacijom,pripremilo Strategiju razvoja tur-izma u Crnoj Gori do 2020. godinei inoviranu verziju Masterplana zaturizam, koje su 12. decembra, uprisustvu brojnih zvanica, prezen-tovane u zgradi Vlade Crne Gore.

Na prezentaciji su govorili ministarturizma i zaštite životne sredinePredrag Nenezić, direktor Nje-mačkog razvojno-investicionogfonda DEG, Franz Josef Flosbach,direktor CREATOP-a JohannFriedrich Engel i sekretar Min-istarstva turizma i zaštite životne sredine ŽeljkaRadak Kukavičić.

Ministar turizma i zaštite životne PredragNenezić, prije svega, istakao je značaj saradnjesa Vladom SR Njemačke i institucijama koje sudale podršku izradi Strategije i inoviranju Mas-terplana za turizam.

Značaj turizma za Crnu Goru ne može se pre-cijeniti. On se tiče svakog aspekta našegdruštva. Turistička industrija je osnovni pokre-tač brojnih ekonomskih aktivnosti, predstavljaimpuls za razvoj manje razvijenih područja, alipri tome, zahtijeva strogo poštovanje principaodrživosti zasnovanih na progresivnom kursu iusmjerenih ka turistički perspektivnojbudućnosti.

Uspješnost u realizaciji brojnih aktivnosti defin-isanih Strategijom razvoja turizma iz 2001. god.,između ostalog, najbolje se ilustruje podacimaCentralne banke Crne Gore, prema kojima suprihodi od turizma šestostuko povećani za periodod sedam godina, istakao je ministar Nenezić.

Naša vizija je Crna Gora liderna Mediteranu, visokokvalitetna turistička destinacija,pri čemu je turizam generatorposlova i prihoda, sa strogo za-štićenim prirodnim i kulturnimkarakteristikama koje garantujuprivlačnost zemlje u budućnostii očuvanje resursa za budućegeneracije.

Ministar se u toku svog govoraosvrnuo i na globalnu ekonom-sku krizu, ističući da je Min-istarstvo u potpunosti svjesno veličine krize i da će Vlada preduzeti sverealno moguće mjere da se ambijent poslovanja u turizmu i atraktivnostulaganja što više unaprijedi i da se Crna Gora što bolje prezentuje nameđunarodnom tržištu, u skladu sa definisanim strateškim ciljem.

G-din Franz Josef Flosbach podsjetio je na početke saradnje, na stanjeturizma u vremenu kada je nastajao prvi Masterplan za turizam inapredak u toku predhodnog perioda ocijenio impresivnim. Direktnestrane investicije su značajno porasle, stvorena su nova radna mjesta,a osim toga, što je jako bitno, stvoreno je ime u Evropi „Wild beauty“ „di-vlja ljepota“. Ažurirani Masterplan ima za cilj da podrži Crnu Goru u

daljim naporima. Ministarstvo turizma i zaštite živ-otne sredine, Nacionalna turistička organizacija,strane institucije angažovane u Crnoj Gori, opš-tine, turistička privreda bile su uključene u ovajpoduhvat i dokument je rezultat njihove dobresaradnje.

PREZENTIRANA STRATEGIJA RAZVOJA TURIZMA U CRNOJ GORI DO 2020.GODINE I INOVIRANA VERZIJA MASTERPLANA ZA TURIZAM

Uspješnost u realizaciji brojnih aktivnosti definisanih Strategi-jom razvoja turizma iz 2001. god., između ostalog, najbolje seilustruje podacima Centralne banke Crne Gore, prema kojima

su prihodi od turizma šestostuko povećani za period od sedamgodina, istakao je ministar Nenezić.

Ministar se u toku svog govoraosvrnuo i na globalnu ekonom-

sku krizu, ističući da je Min-istarstvo u potpunosti svjesnoveličine krize i da će Vlada pre-duzeti sve realno moguće mjereda se ambijent poslovanja u tur-izmu i atraktivnost ulaganja što

više unaprijedi i da se Crna Gorašto bolje prezentuje na među-narodnom tržištu, u skladu sadefinisanim strateškim ciljem.


G-din Johann Friedrich Engel je podsjedio kako je tekaoproces izrade Masterplana, koji je, pored ostalog, uključioi organizovanje deset radionica na kojima je uzelo učešćepreko 500 učesnika. Izradi Master plana predhodila je ianaliza na terenu. On je prezentovao strukturu dokumentai govorio o ključnim segmentima kojim se mora posvetitipažnja u budućem turističkom razvoju. Kao ključne seg-mente g- Engel je izdvojio prihod i profit, životni standard,kvalitetan brend i tržišnu orjentaciju. Održivi razvoj vezujese za socio, ekonomsku i ekološku ravnotežu.

Pored njih, kulturno nasljeđe zauzima posebno mjesto. Trivelike kulture grade identitet Crne Gore. Izradu doku-menta pratila je i izrada Strateške procjene uticaja na živ-otnu sredinu koja daje jasne indikatore o namjeravanompravcu turističkog razvoja. Master plan daje jasan put douspjeha koji nema alternativu, istakao je gospodin Engel.

Masterplan za turizam bio je osnova timu, kojeg su sačin-javali predstavnici Ministarstva turizma i zaštite životnesredine, Nacionalne turističke organizacije i ekspert, an-gažovan u saradnji sa GTZ, za izradu Strategije razvojaturizma u Crnoj Gori do 2020. godine.

Usvajanju ovog dokumenta od strane Vlade početkommjeseca, prethodila je javna rasprava tokom koje jepokazano veliko intersovanje za ovaj dokument. Dostavl-jen je značajan broj pozitivnih mišljenja i podrški, kao i ko-risnih sugestija i preporuka koje su inkorporirane uStrategiju.

G-đa Željka Radak Kukavičić prezentovala je Strategijurazvoja turizma u Crnoj Gori do 2020. godine. Ona je is-takla da se, polazeći od Masterplana za turizam, Strate-gijom precizno utvrđuje pravac razvoja turizma , definišustrateški i operativni ciljevi i mjere koje je neophodno pre-duzeti u pravcu njihovog postizanja i ostvarenja vizije.

Strategija daje jasne smjernice, koje su stalna baza za kon-struktivne dopune i proaktivne dijaloge, partnerimauključenim u stvaranju kompleksnog, diverzifikovanog, vi-sokovalitetnog turističkog proizvoda (donosiocima odluka,kreatorima zakonskog okvira, nosiocima turističke ponude–privredi i potencijanim investitorima).

G-đa Radak Kukavičić je predstavila strukturu dokumenta.Dokument obuhvata četiri cjeline:- Razvoj turizma u Crnoj Gori sa osvrtom na Materplan

razvoja turizma do 2020. godine, analizu trenutnesituacije u odnosu na projektovane ciljeve

- Strateška orjentacija razvoja turizma do 2020 godinekoja definiše viziju, strateški cilj razvoja turizma, opera-tivne ciljeve i mjere u pravcu njihovog ostvarenja.

- Očekivani razvoj tur-izma u Crnoj Gori do2020 god i- Akcioni plan sanosicima odgovornosti irokovima

Vizija - Crna Gora lider naMediteranu, tržište orijen-tisano na visoki kvalitet,turizam kao generatorposlova i prihoda, sastrogo zaštićenim prirod-

nim i kulturnim karakteristikama koje garantuju privlačnostzemlje u budućnosti i očuvanje resursa za buduće gen-eracije temelji se na:- bogatoj, visokok-

valitetnoj, diverzifiko-vanoj ponudi tokomcijele godine, koja jeusmjerena na zado-voljavanju potrebasvakog pojedinačnoggosta

- živopisnim pejzažimai zaštićenom biodi-verzitetu

- izuzetnim plažama,jedinstvenim na-cionalnim parkovima i parkovima prirode,

- očuvnom naslijeđu i tradiciji koja proizilazi iz tri velikekulture

- kvalitetu obuke i usluga, - infrastrukturi usklađenoj sa standardima EU.

Strateški cilje proizašao iz vizije jeste:

PRIMJENOM PRINCIPA I CILJEVA ODRŽIVOGRAZVOJA CRNA GORA ĆE STVORITI JAKU POZICIJUGLOBALNE VISOKOKVALITETNE TURISTIČKE DESTI-NACIJE; TURIZAM ZA STANOVNIŠTVO CRNE GORE

OBEZBIJEDIT ĆE DOVOLJNO RADNIH MJESTA IRAST ŽIVOTNOG STANDARDA, A DRŽAVA ĆE OST-

VARIVATI PRIHODE NA STABILAN I POUZDAN NAČIN.

Masterplan za turizam bioje osnova timu, kojeg susačinjavali predstavnici

Ministarstva turizma i za-štite životne sredine, Na-

cionalne turističkeorganizacije i ekspert, an-

gažovan u saradnji saGTZ, za izradu Strategijerazvoja turizma u CrnojGori do 2020. godine.

Vizija - Crna Gora lider naMediteranu, tržište orijenti-sano na visoki kvalitet, tur-

izam kao generatorposlova i prihoda, sa

strogo zaštićenim prirod-nim i kulturnim karakteris-

tikama koje garantujuprivlačnost zemlje u

budućnosti i očuvanjeresursa za buduće gen-

eracije


GUEST SURVEY 2008.

Povodom objavljivanja rezultata anketiranja hotelskihgostiju Guest Survey 2008, Nacionalna turistička or-ganizacija Crne Gore organizovala je press konfer-

enciju u hotelu Best Western u Podgorici. Na presskonferenciji govorili su direktor NTOCG, gospodin SašaRadović, a rezultate Guest Survey 2008 je predstavilagospođa Diana David iz »Institute for Leisure Economics« izMinhena koji je bio partner na ovom projektu.

U svom obražanju direktor Radović je naglasio da je ciljovog projekta bio da se dobije objektivna i reprezentativnaslika u pogledu zadovoljstva gostiju tokom njihovog boravkau Crnoj Gori, a sve u cilju kvalitetnog razvoja i inoviranja tur-ističkog proizvoda, kao i njegovog pozicioniranja na tržištuEvrope. Kvalitativni pokazatelji koji su ovom prilikom dobijenibiće smjernica za dalji razvoj proizvoda u pravcu podizanjanjegovog kvaliteta i konkurentnosti na sve turbulentijem tur-ističkom tržištu.

Gospođa Diana David iz „Institute for Leisure Econom-ics“ upoznala je prisutne sa metodologijom, glavnim cil-jevima, zadacima i rezultatima Guest Survey 2008.Takodje predstavljen je i Guest Survey tim koda su sačin-javali predstavnici NTOCG, Fakulteta za Turizam iHotelijerstvo u Kotoru i Institute for Leisure Economics-a, kao i partner hoteli bez kojih bi bilo nemoguće usp-ješno završiti projekat.

Rezultati ovog projekta su dali odovorena važna pitanja kao što su: starosnadob turista koji posjećuju Crnu Goru, nji-hov pol, mjesečne prihode, nacionalnostitd. Posebnu stavku čine pitanja koja seodnose na boravak turista u Crnoj Gori:ponovni dolazak u Crnu Goru, najznača-jnije aktivnosti tokom boravka, turističkamjesta koja su posjećena u Crnoj Gori,izleti u region, kao i najznačajnije ak-tivnosti tokom boravka u zavisnosti odnacionalnosti turiste i dr.

Takodje naglašeni su i nedostaci: previšeotpada, loši saobraćajni uslovi, dugo vri-jeme putovanja do Crne Gore, jezičkebarijere u komunikaciji sa zaposlenima uhotelu, ali i prednosti kao što su niskastopa kriminala, dobri hoteli, zadivljujućapriroda, visoka lična sigurnost na prop-

utovanju kroz zemlju i raznolikost ponude.

Takodje je bitan po-datak da skoro 90%od 3861 ispitanikauzima Crnu Goru uobzir i prikom odabirasljedeće destinacije zasvoj odmor.

Najbolje su svoj bo-ravak u Crnog Gori vr-jednovali gosti izRusije, JugoistočneEvrope i Velike Bri-tanije, a najkritičniji subili Italijani. Znatno pri-jatnijim su svoj bo-

ravak ocijenili gosti koji su posjetili Crnu Goru u pred iposezoni, od onih koji su ovdje boravili u toku glavne turis-tičke sezone.

Nakon prezentacije rezultata direktor NTOCG gospodinSaša Radović je uručio zahvalnice studentima Fakulteta zaTurizam i Hotelijerstvo u Kotoru, koji su aktivno učestvovaliu izradi ovog projekta.

Takodje uručene su i nagrade (povratna avio karta doPariza) za tri najbolja recepcionera koji su pokazali izuzetnu

posvećenost uspjehu Guest Survey 2008. Na-gradu je osvojilo osoblje hotela Queen of Mon-tenegro iz Budve, Palme iz Tivta i MB saŽabljaka.

Finalna verzija kompletnih rezultata istraživanjabiće gotova u januaru 2009. god

Saša Radović: “Cilj ovog projekta bio da se dobije objektivna ireprezentativna slika u pogledu zadovoljstva gostiju tokom nji-hovog boravka u Crnoj Gori, a sve u cilju kvalitetnog razvoja iinoviranja turističkog proizvoda, kao i njegovog pozicioniranja

na tržištu Evrope”.

Rezultati ovog projekta sudali odovore na važna pitanjakao što su: starosna dob tur-ista koji posjećuju Crnu Goru,njihov pol, mjesečne prihode,

nacionalnost itd. Posebnustavku čine pitanja koja se

odnose na boravak turista uCrnoj Gori: ponovni dolazak uCrnu Goru, najznačajnije ak-tivnosti tokom boravka, turis-

tička mjesta koja suposjećena u Crnoj Gori...


MCB- Montenegro Con-vention Bureau(Crnogorski kongresnicentar), koji radi u okviruNacionalne turističke or-ganizacije Crne Gore, usaradnji sa članovimabiroa po prvi put pred-stavili su MICE (MICE-Meetings, Incentives,C o n f e r e n c e s / C o n -gresses, Events – sas-tanci, motivacionaputovanja, konferencije/kongresi, događaji)ponudu Crne Gore naspecijalizovanom sajmuEIBTM koji je održan od2. do 4. decembra uBarseloni. Sajam je oku-pio preko 3.000 izlagačaiz oko 160 zemalja.

Interesovanje za kon-gresnu ponudu CrneGore bilo je veliko. Tokomovog sajma organizovanje veliki broj individualnih sastanaka sa partnerima sa na-jznačajnijih emitivnih tržišta. Štand Crne Gore su posjetilegrupe pozvanih kupaca (Hosted Buyers) koje su odgov-orne za planiranje, organizovanje i finansijske odluke zapomenuta putovanja iz Velike Britanije, Francuske, Nje-mačke, Rusije, Beneluxa iSAD-a, a za koje su se tri putau toku dana organizovale posebne prezentacije nacrnogorskom štandu.

Crnu Goru su na ovom sajmu, pored MCB-a predstavljalei specijalizovane turističke agencije (DMC- DestinationManagement Companies): Talas M DMC, Luminalis, Gor-bis DMC i hotelska preduzeća: Montenegro Stars HotelGroup, Beppler and Jacobson i HIT Montenegro-Maestral.

CRNA GORA NASTUPA PO PRVI PUT NA SPECIJALIZOVANOM SAJMU MICETURIZMA EIBTM U BARSELONI

Kako je ekonomska recesija na glavnim turističkim tržištimaevidentna nameće se potreba da se u narednom periodu po-jačano i ciljano pristupi aktivnostima na promociji Crne Gorekako bi se ublažile njene posljedice, a što je i preporuka Sv-jetske turističke organizacije (UNWTO).

Prema nekim predvidjanjima MICE tržište će donekle bitipogođeno ekonomskom krizom iz razloga smanjenja za oveaktivnosti opredijeljenih budžeta većine kompanija.

S druge strane velike multinacionalne kompanije su u situacijida održavaju sastanke svojih ogranaka, upravo na temu fi-nansijske krize, tako da tu postoji dobra perspektiva za ovotržište u Crnoj Gori u narednom periodu. Svoju šansu Crna

Gora vidi i u svojoj blizini većim evropskim emi-tivnim tržištima, kao i u dobrom odnosu cijene ikvaliteta u odnosu na konkurentske destinacije.

Štand Crne Gore su posjetile grupe pozvanih kupaca (HostedBuyers) koje su odgovorne za planiranje, organizovanje i finan-sijske odluke za pomenuta putovanja iz Velike Britanije, Fran-cuske, Njemačke,Rusije, Beneluxa iSAD-a, a za koje su se tri

puta u toku dana organizovale posebne prezentacije nacrnogorskom štandu.

www.montenegro.travel


MINISTAR TURIZMA I ZAŠTITEŽIVOTNE SREDINE PREDRAG NENEZIĆ

POSJETIO KOLAŠIN ISKI CENTAR JEZERINE

Ministar turizma i zaštite životne sredine Predrag Nenezić boravio jeu radnoj posjeti opštini Kolašin, gdje se upoznao sa sprovedenimpripremama za predstojeću turističku sezonu.

Tokom posjete, Ministar Nenezić je u pratnji direktorice Ski centraJezerine Ivane Peković obišao terene Ski centra, gdje je upoznat saobimnim radovima na modernizaciji tog skijališta. Ove godine su upotpunosti remontovani i osavremenjeni postojeći liftovi, sto ćeomogućiti znatno veću brzinu, odnosno kraće vrijeme vožnje do vrhaplanine.

Skijašnica, ski škola, restorani i servis su već u funkciji, a tokom se-zone se očekuje puštanje u rad najsavremenijeg ski lifta na Balkanu- šestosjeda i otvaranje još blizu 15 km novih skijaških staza.

Dva velika hotela - Bianca i Lipka i četiri mala hotela potpunospremno dočekuju goste, a 500 ležajeva u privatnom smještaju iapartmanima spremno dočekuju dolazak prvih gostiju u Kolašin.

Buking smještajnih kapaciteta za novogodišnje praznike i januar jeizrazito dobar, a solidna posjeta se očekuje i u februaru i martu.

Preduzeće Crnagoraput je ranije je obavijestilo Ministarstvo da jesve spremno za kvalitetno i kontinuirano održavanje magistralnihputeva i puteva koji vode ka ski centrima tokom zimskih mjeseci.Saobraćaj ka sjeveru Crne Gore se nakon višegodišnjih obimnihradova nesmetano odvija, a do Kolašina bezbjedno funkcioniše isaobraćaj željeznicom.

Ministar Nenezić je izrazio zadovoljstvo obavljenim aktivnostima napripremi sezone, kao i aktuelnim bookingom i interesovanjem tur-ista da predstojeće dane i mjesece provedu u Kolašinu.

DELEGACIJA VLADECRNE GORE

UČESTVOVALA NA MINISTARSKOJ KONFER-

ENCIJI O VODOMA

U okviru aktivnosti koje se sprovode podokriljem Unije za Mediteran (UzM) značajnomjesto pridaje se pitanjima zaštite životnesredine i dostizanja ciljeva održivog razvoja.Polazeći od značaja zaštite i održive val-orizacije vodnih resursa, kako u globalnom,tako i u regionalnim okvirima u Mediteranu,pod okriljem Unije za Mediteran održana jeEvro-mditeranska ministarska konferencijao vodama pod zajedničkim predsjedavan-jem: Francuske, kao predsjedavajućedržave u Evropskoj Uniji, Egipta i Jordana, uperiodu od 21-22. decembra 2008. godine uAmanu, na kojoj je učestvovala i delegacijaVlade Crne Gore.

Osnovni ciljevi Konferencije odnose se nadefinisanje smjernica za izradu dugoročneStrategije za vode Mediterana, kako bi istabila usvojena na Samitu predsjednikadržava Mediterana koji će biti održan 2010.godine. Takođe, tokom ove Konferencijeposebna pažnja posvećena je realizacijimjera za monitoring, kontrolu i redukciju za-gađenja vodenih ekosistema, kao i pitanjimaod značaja za održivo vodosnabdijevanje iupravljanje otpadnim vodama. Takođe, naKonferenciji su prezentovani i prvi konkretniprojekti, usklađeni sa zahtjevima budućeStrategije za vode Mediterana.

U okviru učešća Delegacije Vlade CrneGore u radu Konferencije, savjetnik u Min-istarstvu turizma i zaštite životne sredine Je-lena Knaežević imala je izlaganje onacionalnim prioritetima u oblasti zaštite iupravljanja vodama, posebno u kontekstustvaranja uslova za efikasnu primjenu finan-sijske i tehničke podrške koja će po ovomosnovu biti dosupna Crnoj Gori kao novojčlanici Unije za Mediteran.

Usvajanjem smjernica za izradu Strategijeza vode Mediterana, potvrđena je političkavolja država u pogledu sprovođenja ak-tivnosti na očuvanju kvaliteta voda i održivogkorišćenja vodnih resursa, kao i iskazanaspremnost za suočavanje sa globalnimproblemima u zaštiti životne sredine,posebno sa izazovima klimatskih promjena.


Javna rasprava o Nacrtu zakona o nacionalnimparkovima kojim se, između ostalog, područjeProkletija ustanovljava za peti nacionalni park u Crnoj

Gori, održana je 24. decembra u Plavu.

Pomoćnik ministra turizma i zaštite zivotne sredine Nebo-jša Popović ovom prilikom upoznao je prisutne sa ak-tivnostima Ministarstva u prethodnom periodu, okousaglašavanja površine budućeg nacionalnog parka,uvažavajući socijalne, ekonomske i ekološke aspekte, kaoi pitanja svojinskih odnosa na tom prostoru. S tim u vezi,prezentirano je kompromisno rješenje novih granica na-cionalnog parka Prokletije, koje podrazumijeva površinu od16.063 ha, u čijem sastavu je dominantno (92%) zemljišteu vlasništvu države. Time su uvaženi zahtjevi građana,iskazani na predhodno održanim javnim raspravama, kojesu se odnosile na izuzmanje posjeda u privatnom vlas-ništvu iz ukupne površine budućeg nacionalnog parka.

Na skupu je iznijet stav Ministarstva da se radi o dobrommodelu koji obezbjeđuje kvalitetnu i adekvatnu zaštituprirodnog nasljeđa, kao i uvažavanje ekonomskih i socijal-nih potreba regiona i države u cjelini. Zaštita tog područja iuspostavljanje novog nacionalnog parka u ni jednom dijelune usporava privredni razvoj tog regiona, već doprinosi nje-govoj boljoj turističkoj valorizaciji, ako se ima u vidu da na-cionalni parkovi predstavljaju dobru promociju i imidžRegiona i Države. U tom kontekstu je istaknuto da će tur-izam doprinijeti povećanju vrijednosti lokalnih proizvoda itradicionalnih obelježja tog područja, kao i razvoju pre-duzetništva i aktiviranju lokalnog stanovništva kroz održivokorišćenje resursa i zaštitu kulturnih i prirodnih vrijednosti.

Prisutni su upoznati i sa Analizom socio-ekonomske oprav-danosti proglašenja Prokletija za Nacionalni park koju je

uradio ekspertski tim, a koja je zasno-vana na procjeni sveukupnih ekonom-skih efekata uspostavljanja Nacionalnogparka, kako za lokalno stanovnistvo,tako i za Crnu Goru u cjelini.

Predstavnik Zavoda za zaštitu prirode jeu svojoj prezentaciji podsjetio naprirodne vrijednosti, zbog koji Prokletijetreba promovisati u nacionalni park iprikazao metodologiju koja je primjen-jena prilikom definisanja predloga novihgranica za nacionalni park.

Nakon elaboracije predloga oproglašenju Prokletija za nacionalnipark, prisutni su se u velikom brojuuključili u raspravu, izražavajući svojestavove i dajući predloge i sugestije uodnosu na predloženi model.

ODRŽANA JAVNA RASPRAVA POVODOM PROGLAŠENJA PROKLETIJA ZAPETI NACIONALNI PARK


NACIONALNE POLITIKE ŽIVOTNE SREDINE U CRNOJ GORI

Pomoćnik ministra turizma i zaštite životne sredine SinišaStanković održao je press brifing povodom usvajanja Na-cionalne politike životne sredine u Crnoj Gori I tom prilikomistakao da ovaj document na sveobuhvatan način definišeodnos države prema zaštiti životne sredine.

Očuvana I zdrava životna sredina je preduslov za dobrostanje I napredak bilo kojeg društva.

Cilj Crne Gore je uključivanje u evro-atlanske integracioneprocese, a preduslov za pridruživanje zajednici evropskihzemalja je transpozicija EU odredaba, direktiva i drugih rel-evantnih pravnih akata iz oblasti životne sredine u na-cionalno zakonodavstvo i njegovo sprovođenje. Do sada,Crna Gora nije imala jednu sveobuhvatnu politiku životnesredine, iako su usvojene brojne strategije, pojedinačne poli-tike i razvojni planski dokumenti koji se odnose na životnusredinu i održivi razvoj.

Ustav iz 2007. godine, navodi, u članu 1 da je Crna Gora„ekološka država“. Time su potvrđene odredbe izSkupštinske deklaracije iz 1991. godine o ekološkoj državi,kao i činjenica da očuvanje životne sredine predstavlja jedanod fundamentalnih ciljeva kojem teži naše društvo. Imajućiu vidu navedeno, Ministarstvo turizma i zaštite živ-otne sredine je prepoznalo potrebu usvajanja Na-cionalne politike životne sredine. Ovimdokumentom se želi obezbijediti veza izmeđupostojećih strategija i zakonodavstva u oblastiživotne sredine koje se postepeno harmonizujesa odgovarajućim cjelinama Acquis Commu-nautaire EU.

Osnov Nacionalne politike životnesredine u Crnoj Gori je obavezadržave da obezbijedi potrebannivo kvaliteta životne sredine zasopstvene građane, da dopri-nese rješavanju globalnihproblema i da ispuniobaveze koje je preuzelakroz ratifikaciju multilater-alnih sporazuma u oblastiživotne sredine. Na-cionalna politika, takođeteži da pruži jedinstvenuplatformu za učešće

javnosti i da ojačasprovođenje zakona uoblasti životne sredine itime potpomogneevropsku agendu CrneGore, kako je to i nave-deno u Nacionalnomprogramu za integracijuu EU (2008 – 2012. go-dina).

Istovremeno, ova poli-tika, zajedno saekonomskim i socijal-nim pitanjima, predstavlja integralni dio održivog razvoja, nanačin kako je utvrđeno u „Nacionalnoj strategiji održivograzvoja Crne Gore„ (NSOR).

Nacionalna politika sadrži poglavlja: Principi zaštiteživotne sredine; Instrumenti politike životne sre-dine; Usklađivanje sa zakonodavstvom iz oblastiživotne sredine EU; Globalna pitanja; Prioriteti na-cionalne politike; Glavni izazovi implementacijepolitike; Izgradnja kapaciteta; Monitoring; Programobuke; Sprovođenje politike, proces monitoringa. U okviru pomenutih poglavlja date su mjere koje jeneophodno primijeniti u buduća planska doku-

menta ukoliko želimo postići cilj- ekološku državu.

Politika favorizuje integralni, međusektorski, pristup izradei sprovođenja politike životne sredine, koji se razlikuje odtradicionalnog načina koji se bavi pojedinačnim sektorimaživotne sredine. Na taj način, prelazak sa fragmentisanog

na integralno donošenje odluka je neophodno itreba se ostvariti, ako nije moguće drugačije, krozpoboljšanu saradnju i koordinaciju, uzimajući uobzir interakcije između različitih subjekata uoblasti životne sredine. Takođe, ovaj dokumentdaje preporuku da se glavne nadležnosti po pi-tanju životne sredine objedine u jedan portfolio.

Ključne nadležnosti u oblasti životne sre-dine su: kontrola kvaliteta vazduha,upravljanje vodama, uključujući i za-štitu zemljišta, upravljanje ot-

padom, očuvanje prirode ibiodiverziteta, upravljanje

hemikalijama i zaštita odudesa u oblasti enegretike,

pitanja tzv. horizon-talnog zakonodavstva.Potrebno je naćinačin na koji seključne nadležnosti uoblasti životne sre-dine mogu kombino-

Osnov Nacionalne politikeživotne sredine u Crnoj Gori

je obaveza države daobezbijedi potreban nivo

kvaliteta životne sredine zasopstvene građane, da do-

prinese rješavanju globalnihproblema i da ispuni

obaveze koje je preuzelakroz ratifikaciju multilateral-nih sporazuma u oblasti živ-

otne sredine.

Ključne nadležnosti u oblasti životne sredine su: kontrolakvaliteta vazduha, upravljanje vodama, uključujući i zaštitu

zemljišta, upravljanje otpadom, očuvanje prirode i biodi-verziteta, upravljanje hemikalijama i zaštita od udesa u oblasti

enegretike, pitanja tzv. horizontalnog zakonodavstva.


vati sa drugim sektorskim cjelinama, kao što su: prostornoplaniranje, energetika, turizam, saobraćaj, poljoprivreda i/ilišumarstvo, socijalna i zdravstena zaštita, i dr.

Politikom su obuhvaćeni globalni i nacionalni interesi. Na-jveće globalne prijetnje po životnu sredinu su klimatskepromjene i gubitak biodiverziteta. Klimatske promjene senalaze u središtu politika životne sredine kako UN tako i EU,i one su predmet multilateralnih sporazuma o životnoj sredini(Okvirna konvencija UN o klimatskim promjenama – UN-FCCC i Kjoto protokol – oba preuzeta ili ratifikovana odstrane Crne Gore). Tranzicija ka ekonomiji sa malom emisi-jom ugljendioksida, predstavlja, na globalnom nivou, ključniizazov za donosioce odluka i Crna Gora mora početi da igraaktivniju ulogu u ovoj oblasti. Uprkos činjenici da je ukupnaemisija gasova staklene bašte mala, Crna Gora može do-prinijeti stabilizaciji klime kroz povećanje energetske efikas-nosti i značajno većim korišćenjem obnovljivih izvoraenergije.

Kada govorimo o biodiverzitetu, globalni ciljevi politike sudefinisani u skladu sa UN Konvencijom o biološkom di-

verzitetu. Cilj, da sezaustavi pad biodi-verziteta do 2010. go-dine, formulisan je kaoodgovor na činjenicuda je stopa gubljenjabiodiverziteta dostiglazabrinjavajući nivo i dase mogu očekivatiznačajnija pogoršanjau budućnosti, dovodećitako, nepovratno, uopasnost stabilnost iintegritet globalnih eko-sistema.

U ove dvije oblasti globalni i nacionalni ciljevi se poklapaju.

Tokom tranzicionog perioda nakon priključivanja, na-cionalni prioriteti Crne Gore mogu se razlikovati od prior-iteta politike EU. Crna Gora ne može transponovati nastotine direktiva koje se tiču životne sredine u nacionalno

zakonodavstvo u kratkom vremenskom periodu.Shodno tome, Crna Gora će u periodu obuh-vaćenom ovim dokumentom imati sljedeće pri-oritete: snabdijevanje vodom za piće, tretmanotpadnih voda, upravljanje otpadom, zaštitamora, priobalnog područja i drugih kopnenih eko-sistema, očuvanje/zaštita prirode i biodiverziteta,povećanje energetske efikasnosti, prilagođa-vanje i smanjenje negativnih efekata uzroko-vanih klimatskim promjena.

U periodu koji je obuhvaćen ovim dokumentombiće preduzete aktivnosti, kao što su jačanje in-stitucionalnih kapaciteta u oblasti životne sre-dine, poboljšanje sprovođenja zakona, izradainventara životne sredine i izrada razvojnih para-metara, graničnih vrijednosti i indikatora.

Takođe, za investicije u oblasti životne sredinetreba mobilisati velika sredstva, kako na na-cionalnom, tako i na međunarodnom nivou. Na-cionalna sredstva opredijeljena za finansiranjeoblasti životne sredine će se povećati na 1,5 %BDP do 2012. godine.

Priprema i usvajanje Nacionalnog akcionogplana za životnu sredinu će biti prvi konkretankorak u stvaranju osnove za sistematskosprovođenje Nacionalne politike životne sredineu Crnoj Gori. Politika će se primjenjivati od danausvajanja do 2012. godine, što je ujedno i zadnjagodina trajanja Nacionalnog plana za integracije(NPI) i Nacionalne strategije održivog razvoja(NSOR).

Imajući u vidi intezivnu dinamiku, kojom sepropisi u oblasti zaštite životne sredine mijenjaju,početkom 2012. godine, obaviće se revizija poli-tike i na osnovu njenih nalaza definisaće se novadugoročna politika, reflektujući postignuća ost-varena u periodu od četiri godine.

Cilj, da se zaustavi pad bio-diverziteta do 2010. godine,formulisan je kao odgovor

na činjenicu da je stopagubljenja biodiverziteta

dostigla zabrinjavajući nivoi da se mogu očekivati

značajnija pogoršanja ubudućnosti, dovodeći tako,nepovratno, u opasnost sta-bilnost i integritet globalnih

ekosistema.


ZIMSKA TURISTIČKA SEZONA 2008/2009. GODINE

U skladu sa Programom rada Vlade CG, Min-istarstvo turizma i zaštite životne sredine jepripremilo Akcioni plan pripreme zimske turističkesezone 2008./2009. godine, kojim su definisaneaktivnosti koje treba da doprinesu stvaranjuuslova za pripremu, praćenje i odvijanje sezonekako bi se mogli ostvariti maksimalno mogući fi-nansijski efekti i kvantitativni rezultati .

Postizanje planiranih ciljeva prezentiranih krozEkonomsku politiku podrazumijeva realizacijubrojnih projekata kako onih koji se realizuju tokomljetnje sezone, tako i projekata koji se odnose nazimsku sezonu. Optimiziranje rezultata realizacijetih projekata u svakom slučaju u velikoj mjeri za-visi od dobro planirane i sprovedene akcije.

Svrha ovogodišnjeg Akcionog plana u pravcupripreme zimske turističke je da jasno definiše neophodneaktivnosti sa njihovim nosiocima i rokovima, minimizira po-tencijane negativne efekte aktuelne globalne finansijskekrize i poveća šanse za ostvarivanje što boljih rezultata.

Akcionim planom za pripremu zimske sezone 2008./2009.godine, rukovodeći se iskustvima iz prethodnih sezona i uz-imajući u obzir sugestije date od aktera koji su direktno ili in-direktno odgovorni za njeno odvijanje,kao i dešavanja natržištima, prije svega, Regiona, predvidjeno je 8 projekata.

Akcionim planom obuhvaćene su planirane aktivnosti Koor-dinacionog tijela, kao i projekti koji se odnose na održavanjei unapređenje putne infrastrukture, saobraćajnu dostupnost,elektro snabdijevanje, inspekcijski nadzor i promotivne ak-tivnosti u pripremi i tokom zimske turističke sezone.

U prethodnom periodu su posebno značajna finansijskasredstva uložena u putnu infrasrtukturu prema sjeveru igranici sa Srbijom tako da će naši planinski centri biti boljedostupni ove godine.

Kako bi se prije svega zimski turistički centru redovno snab-dijevali električnom energijom, Elektroprivreda Crne Gore jerealizovala niz aktivnosti i investirala blizu 2 miliona eura uoptimizaciju postojeće elektroenergetske mreže.

Pored postojećih visokokvalitenih hotelsko-ugostiteljskih ob-jekata, u prethodnom periodu na teritoriji cijele Crne Goreje izvršena kategorizacija preko 35 malih hotela, od toga

značajan broj u kontinentalnom i sjevernom dijelu CrneGore, koji su uglavnom kategorisani sa 4 zvjezdice odstrane Komisije ministarstva za kategorizaciju i klasifikacijuhotelsko-ugostiteljskih objekata.

Upravo ponuda takvih malih hotela, koji svojim specifičnos-tima doprinose poboljšanju turističke ponude u segmentu ukojem posluju, je nešto što privlači individualne i visoko-platežne goste i daje poseban šarm našoj turističkoj ponudi.

Naši hotelijeri koji u kartkom i srednjem roku planiraju kom-pletnu ili djelimičnu rekonstrukciju hotela koji posluju nasjeveru, već su započeli taj proces, ili su u međuvremenuoplemenili i unaprijedili sadržaje u svojim objektima ispremno dočekuju zimsku turističku sezonu.

Ovogodišnja turistička ponuda planinskih centara u CrnojGori unaprijeđena je u odnosu naprethodne godine, prije svega, ponudomalternativnih vidova turističkog proizvodai boravka turista u prirodi, što je rezultatanalize evropskog tržišta i pojačanetražnje turista sa tih, za nas strateškihtržišta, upravo za vidovima turizma koje

sjeverni dio Crne Gore može da ponudi, što je rezultiralo in-teresovanjem i povećanjem broja turista u planinskim turis-tičkim centrima tokom ove godine.

U susret predstojećoj turističkoj godini i početku zimske tur-ističke sezone, hotelijeri koji posluju na sjeveru Crne Gore,očekuju posjetu i popunjenost na nivou prošlogodišnje.Tome će doprinijeti i podizanje nivoa kvaliteta ponude, prijesvega u Kolašinu gdje se privode kraju radovi na ski staziJezerine koja će ove godine imati ponudu koja je jedna odnajkvalitenijih u Regionu. Naravno, tu su i dva visokok-valitetna hotela Bianca i Lipka koja posluju u okviru kom-panije Beppler&Jacobson koja upravlja skijalištem.

Svrha ovogodišnjeg Akcionog plana u pravcu pripreme zimske turis-tičke je da jasno definiše neophodne aktivnosti sa njihovim nosiocimai rokovima, minimizira potencijane negativne efekte aktuelne globalne

finansijske krize i poveća šanse za ostvarivanje što boljih rezultata.


Hotel Rožaje u Rožajama svojim kvalite-tom i sadržajima odgovora zahtjevima na-jzahtjevnije klijentele. Ski centri naŽabljaku i Vučju, kao i ski centar Lokvepotpuno će spremno dočekati prve goste.

Aranžmani za novogodišnje praznike suu prodaji i tražnja je u skladu sa planiranom dinamikom, apočeo je i booking za januar i februar.

I ove zimske turističke sezone Crna Gora će imatiraznovrsnu ponudu, kako po kavlitetu, tako i po sadržajim,što će privući i visoko platežnu, ali i klijentelu srednje ili nižeplatežne moći uglavnom sa tržišta Regiona koje je najzas-tupljenije u zimskim mjesecima.

Takođe,promocija na tržištima Regiona i Evrope niz plani-ranih manifestacija u zimskim turističkim centrima koje ćerealizovati Nacionalna turistička organizacija u saradnji salokalnim turističkim organizacijama i opštinama, će doprini-jeti boljoj popunjenosti.

Međutim, ne smijemo zaboraviti daje Crna Gora destinacija čija kom-parativna prednost je jedinstvenaponuda planinskog, kontinentalnogi primorskog dijela tokom cijele go-dine i to je, između ostalog, činiatraktivnom, jedinstvenom ikonkurentnom destinacijom.

Zbog toga će i veliki broj gostijutokom predstojećih mjeseci boravitii u primorskim turističkim centrima ihotelima koji imaju optimalnesadržaje za welness&spa, pratećadešavanja u objektima, kao i infra-strukturu i interesovanje MICE tržišta(organizacija sas-tanaka, motivacionih putovanja, kongresa i izložbi).Tradicionalne i ambijentalne manifestacije koje se dugi nizgodina dešavaju na Primorju kao što su karnevali, dani mi-moze, dani kamelije, maskenbali i mnoge druge i ove go-dine će privući značajan broj turista.

U svakom slučaju, naši hotelijeri moraju voditi računa i ocjenovnoj politici koja mora odgovarati kvalitetu usluge kojase nudi, što je svakako jedan od značajnih segmenata koji

će privući gosta i što je još važnije, stvoriti zadovoljnoggosta koji će se vraćati i promovisati svoj pozitivni doživljaj.

U skaldu sa dinamikom rasta prihoda, broja turista i ost-varenih noćenja tokom zimske sezone 2008. u odnosu2007.očekujemo kvalitativne i kvatitativne efekte na istomnivou kao i prethodne zimske sezone.

Naime, ove godine tokom zimskih mjeseci prihodovano je16,5 miliona eura odnosno 91%više u odnosu na 2007.Tokom zimskih mjeseci Crnu Goru je posjetilo 66.064 tur-ista, odnosno 26% , koji su ostvarili 306.745 noćenja,odnosno 53% više u odnosu na prethodnu godinu.

Sve prethodno govori uprilog tome da CrnaGora ostvaruje strategijurazvoja, a to je visokok-valitetna turistička desti-nacija, finansijskipokazatelji koji rastubrže od fizičkih, fizičkikoji rastu na račun pro-duženja sezone, kao iravnomjeran regionalanrazvoj.

U svjetlu aktuelne glob-alne finasijske krize Min-istarstvo je organizovalo

sastanak sa predstavnicima turističkog biznisa, hotelijerimai lokalnim turističkim organizacijama na kojem su dogov-orene aktivnosti i dinamika koje u okviru javno –privatnogpartnerstva Vlade, turističke privrede, lokalnih turističkih or-ganizacija i Nacionalne avio kompanije treba preduzeti ,kako bi se eliminisale I u mjeri maksimalno mogućeg mini-mizirale eventualne buduće posljedice na Crnu Goru.

Formirana su dva operativna tima, jedan koji će se bavitiavio I emitivnim tržištima I definisati modele I principe djelo-

vanja u narednom periodu. Drugi operativnitim će biti u stalnoj komunikaciji sa VladomCrne Gore, kao I vladama zemalja okruženja,sa tour operatorima I drugim relevantnim fak-torima u turistilkom biznisu.

Očekujemo da će zimska turistička sezonakoja je pred nama biti prvi pokazatelj turističkihkretanja u novoj turističkoj godini.

U kriznim situacijama kao što je ova trebatražiti i svoju šansu. Crna Gora ja mala zemljai to i u ovoj sitaciji može biti njena prednost.

Očekujemo nastavak trenda rasta svih para-metara, možda usporenijom dinamikom, alisvakako u pozitivnom pravcu.

I ove zimske turističke sezone Crna Gora će imati raznovrsnu ponudu,kako po kavlitetu, tako i po sadržajim, što će privući i visoko platežnu,

ali i klijentelu srednje ili niže platežne moći uglavnom sa tržišta Re-giona koje je najzastupljenije u zimskim mjesecima.


DELEGACIJA VLADE CRNE GORE UČESTVOVALA NA XIV KONFERENCIJISTRANA UGOVORNICA OKVIRNE UN KONVENCIJE O KLIMATSKIM

PROMJENAMA I PRIPADAJUĆEG KJOTO PROTOKOLA

Uperiodu od 1.-12. decembra 2008.godine u Poznanju, Poljska,održana je konferencija pod

zvaničnim nazivom Konferencija Ujedin-jenih nacija o promjeni klime (The UnitedNations Climate Change Conference),ukratko nazvana COP 14.

U okviru ove Konferencije održano je:• 14. zasjedanje Konferencije zemalja ugovornica Okvirne

Konvencije UN o klimatskim promjenama (UNFCCC),• 4. zasjedanje zemalja ugovornica Kjoto protokola (CMP 4),• 4. zasjedanje ,,Ad Hoc” radne grupe za akcije dugoročne

saradnje, u okviru Konvencije• 6. zasjedanje ,,Ad Hoc” radne grupe za utvrđivanje

narednih obaveza zemalja ugovornica iz Aneksa 1, uokviru Kjoto protokola,

• 29. zasjedanje pomoćnih organa Konvencije: Pomoćnogorgana za nauku i tehnologiju (SBSTA) i Pomoćnog or-gana za implementaciju (SBI).

Rad Konferencije odvijao se na plenarnim zasjedanjima,sesijama savjetodavnih organa, kontakt grupama i ,,Ad Hoc”radnim grupama. U toku rada Konferencije i sastanaka po-moćnih organa, zemlje članice EU, Grupe 77 i Kine, Cen-tralne i Istočne Evrope (zemlje u tranziciji), zatim Grupezemalja Zapadne Azije i Kavkaza, kao i zemlje OPEC-a,održavale su sjednice u cilju zauzimanja zajedničkih stavovao najznačajnijim pitanjima koja su razmatrana na Konferen-ciji. Sva navedena tijela i organi Konvencije i Protokola subila obavezna da donesu predloge zaključaka o pitanjimakoja su bila na njihovim agendama do 10. decembra 2008kako bi ona mogla biti uvrštena u zaključke ministarskog di-jela Konferencije.

Dio Konferencije na visokom nivou održan je u periodu od11-12. decembra 2008. godine.

Navedena zasjedanja najviših konstitutivnih organa Kon-vencije održana su u kongresnom centru Međunarodnogsajma u Poznanu (Congress Centre of the International Poz-nań Fair) i na njima je učestvovalo više od 12 000 učesnika(4000 više nego što se očekivalo), uključujući preko 3500vladinih zvaničnika iz oko 200 zemalja, 5800 predstavnikarazličitih organizacija UN sistema, međunarodnih i nevla-dinih organizacija i blizu 1000 akreditovanih predstavnikamedija.

Na Konferenciji je učestvovala i delegacija Crne Gore u sas-tavu: Siniša Stanković, pomoćnik ministra turizma i zaštiteživotne sredine, Biljana Đurović, samostalni savjetnik u Min-istarstvu turizma i zaštite životne sredine tj nacionalna kon-takt osoba za Konvenciju o klimatskim promjenama i MirjanaIvanov, meteorolog u Hidrometeorološkom zavodu CG i na-cionalna kontakt osoba za Međuvlading panel za promjenuklime.

Učešće Siniše Stankovića, šefa delegacije, bilo je pred-viđeno za sastanak na visokom, ministarskom nivou nakome je, po prvi put od sticanja nezavisnosti, predstavnikVlade Crne Gore održao govor na plenarnoj sjednici u komeje posebno naglasio aktivnosti Crne Gore u ispunjavanjuobaveza preuzetih ratifikacijom Konvencije i Kjoto pro-tokola.

Zasjedanja u Poznanju predstavljaju nastavak 13. Konfer-encije održane u decembru 2007. godine na Baliju, In-donezija. Na Konferenciji na Baliju usvojena je odluka ,,Planakcije sa Balija” kojom su pozvane sve zemlje ugovorniceda hitno ubrzaju efikasno sprovođenje Konvencije krozznačajno smanjenje emisija gasova sa efektom staklenebašte na globalnom nivou istovremeno uvažavajući pravona ekonomski i socijalni razvoj i smanjenje siromaštva, kaoglobalne prioritete. Ovo smanjenje potrebno je postići krozdugoročne akcije, koje će biti dogovorene i definsane us-vajanjem odluke na 15. Konferenciji UN o klimatskim prom-jenama, u decembru 2009. godine u Kopenhagenu. Ovaodluka mora obuhvatiti zajedničke vizije dugoročnih akcija,uključujući dugoročni globalni cilj za smanjenje emisijagasova sa efektom staklene bašte. Definisanje efikasnih ak-tivnosti, na nacionalnom i međunarodnom nivou na ublaža-vanju klimatskih promjena podrazumjeva utvrđivanjekvantifikovanog smanjenja emisija za industrijski razvijenezemlje, uzimajući u obzir razlike u njihovim nacionalnimokolnostima, kao i odgovarajuće akcije na smanjenjuemisija gasova sa efektom staklene bašte u zemaljama urazvoju, u kontekstu njihovog održivog razvoja. UsvajanjemAkcionog plana sa Balija vlade zemalja potpisnica Kon-venecije i njenog Kjoto protokola su preuzele obavezu da dokraja 2009. godine postignu dogovor oko potpune imple-mentacije četiri bloka obaveza preuzetih Konvencijomvezanih za aktivnosti na:

• smanjenju emisija gasova sa efektom staklene bašte, • prilagođavanju uticajima promjene klime, • efikasnijem finansiranju, i • razvoju i transferu tehnologija.

Značajno je pomenuti, da osnovu međunarodnih pregovoraza utvrđivanje narednih kvantifikovanih obaveza predstavl-jaju zaključci, najnovijeg, Četvrtog naučnog sinteznog izveš-taja o promjeni klime Međuvladinog panela za promjenuklime koji procenjuje da bi dalje povećanje gasova staklenebašte do kraja 21. veka proizvelo porast srednje globalne

Navedena zasjedanja najviših konstitutivnih organa Konvencijeodržana su u kongresnom centru Međunarodnog sajma u Poznanu

(Congress Centre of the International Poznań Fair) i na njima jeučestvovalo više od 12 000 učesnika (4000 više nego što se očeki-

valo), uključujući preko 3500 vladinih zvaničnika iz oko 200 zemalja,5800 predstavnika različitih organizacija UN sistema, međunarodnih i

nevladinih organizacija i blizu 1000 akreditovanih predstavnika medija.


temeperature za 1.8 do 6.4°C i porastnivoa mora za 0.2 do 0.6 m u odnosu nanivo iz 1990. godine, i dovelo do promjenaučestalosti i intenziteta klimatskih ek-strema. U tom kontekstu sve učestalijevremenske i klimatske ekstremne pojavekao što su poplave, suše i tropski cikloni urazličitim dijelovima svijeta posmatraju sesa velikom zabrinutošću.

Konferencija u Poznanju je bila od posebnog značaja sobzirom da je prva od početka tzv. Kjoto perioda, odnosnoprvog obavezujućeg perioda (2008-2012. godina) ili periodavaženja Kjoto protokola. Potsjećanja radi, ovim protokolomindustrijske zemlje svijeta su prihvatile obavezu da svojeemisije gasova sa efektom staklene bašte smanje u pros-jeku za 5,2% u odnosu na referentnu 1990. godinu, i to uperiodu od 2008. do 2012. godine.

Konferencije je takođe od značaja jer su na njoj nastavljenipregovori za utvrđivanje novih kvantifikovanih obavezasmanjenja emisija gasova sa efektom staklene bašte za pe-riod poslije 2012. godine. Ovi pregovori su započeli krajem2007. godine, a njihov završetak je planiran za kraj 2009.godine donošenjem novog protokola ili amandmana na pos-tojeći Kjoto Protokol. Nažalost, po ovom pitanju, niti na Bal-iju niti u Poznanu nije postignut dogovor između razvijenih izemalja u razvoju. Većina razvijenih zemalja, uključujući iEU, smatraju da sve zemlje ugovornice Konvencije i Kjotoprotokola, bez obzira da li su razvijene ili zemlje u razvoju,treba da smanje emisije gasova sa efektom staklene baštenakon 2012 godine. Zemlje u razvoju se protive ovakvompristupu navodeći da je on u suprotnosti sa osnovnim odred-bama Konvencije i Kjoto protokola.

Naime, u skladu sa usvojenim principom o zajedničkoj aliizdiferenciranoj odgovornosti, a posebno odgovornosti razvi-jenih zemalja u dosadašnjem globalnom zagrijevanju at-mosfere, odredbama Konvencije jasno su razgraničeneobaveze zemalja u razvoju, zatim zemalja sa prelaznomekonomijom i industrijski razvijenih zemalja.

U aneksima 1 i 2, koji čine sastavni dio Konvencije, nalazi selista svih razvijenih zemalja i zemalja u tranziciji koje su pridonošenju Konvencije prihvatile obavezu stabilizacije ismanjenja nacionalnih emisija gasova sa efektom staklenebašte do nivoa iz 1990. godine, kao i dodatne obaveze popitanju obezbjeđivanja novih i dodatnih finansijskih sred-stava za pružanje podrške zemljama u razvoju u ispunja-vanju svojih obaveza utvrđenih Konvencijom. Sve ostalezemlje-ugovornice Konvencije, među kojima je i Crna Gora(tzv. zemlje van Aneksa 1), u smislu prava i obaveza, premaodredbama Konvencije pripadaju grupi zemalja koje suzemlje u razvoju, i koje nemaju obavezu kvantifikovanogsmanjivanja emisija gasova sa efektom staklene bašte.

Činjenica je da su razvijene zemlje odgovorne zadosadašnje zagađivanje atmosfere jer 75% ukupnih global-nih emisija gasova sa efektom staklene bašte dolazi iz ovih

zemalja, a samo 25% iz preko 100 zemalja u razvoju. Sdruge strane, ove zemlje imaju najviše finansijskih sred-stava i najrazvijenije tehnološke kapacitete za smanivanjesvojih emisija. No i pored toga, kako je na Konferenciji uPoznanu posebno naglašeno, razvijene zemlje u proteklomperiodu nijesu preuzele dovoljno efikasne mjere na sman-jenju svojih emisija gasova sa efektom staklene bašte iakoim je to bila zakonska obaveza u skladu sa Kjoto pro-tokolom.

U izvještaju koji je nedavno izdala Konvencija o klimatskimpromjenama navedeno je da je jedva bilo ikakvog napredkau smanjenju ukupnih emisija razvijenih zemalja u zadnjihpet godina. Čak suprotno, u mnogim od ovih zemljama, kaou Americi, Kanadi i Japanu emisije su nastavile da rastu uperiodu od 2000. do 2006. godine.

Razvijene zemlje takođe nijesu ispunile svoje obavezevezane za transfer finansijskih sredstava i tehnologija zeml-jama u razvoju., na šta ih obavezuju odredbe Konvencije. Stoga je stav zemalja u razvoju bio da razvijene zemlje ne-maju pravo da vrše pritisak na zemlje u razvoju da preuzmunove obaveze mimo onih koje one već imaju u skladu saKonvenecijom i Kjoto protokolom.

I pored duboko suprostavljenih stavova razvijenih i zemaljau razvoju na Konferenciji u Poznanu je postignut zajedničkidogovor i zaključak o sljedećim ključnim pitanjima:• Reformi Adaptacionog fonda i Uputstvu za njegovu op-

eracionalizaciju što omogućava zemljama u razvoju daveć sljedeće godine mogu da računaju na finansijskupomoć za implementaciju mjera prilagođavanja kli-matskim promjenama na nacionalnom nivou

• Reviziji implemetacije Kjoto protokola• Akcionim planom za 2009. godinu u cilju izrade kon-

ačnog nacrta novog globalnog sporazuma o klimatskimpromjenama koji treba da bude usvojen na 15. Konfer-enciji u Kopenhagenu

• Strategiji transfera tehnologija kojom je Globalni fond zaživotnu sredinu (GEF) zadužen da poboljša efikasnosttransfera tehnologija u skladu sa relevantnim potrebamazemalja u razvoju

Iako nije postignut zajednički kvantifikovani dugoročni ciljsmanjenja emisija gasova sa efektom staklene bašte, ve-likim uspehom Konferncije smatraju se izjave nekih zemaljau razvoju o preduzimanju konkretnih mjera na smanjenjuemisija, kao i zemalja u razvoju kao što je Norveška koja jenajavila smanjenje svojih emisija za 30% do 2020. godine,Evropske unije za 20% do 2020. i Japana za 50% do 2050.godine u odnosu na nivo iz 1990. godine. Posebnim uspje-

hom Konferncije smatra se izjava sena-tora John Kerry-a koji je u imepredsjednika Barack Obame najvio da ćeSjedinjene američke države postati lideru suzbijanju klimatskih promjena i da ćesmanjiti emisije ugljendioksida za 80% do2050. godine.

U izvještaju koji je nedavno izdala Konvencija o klimatskim promje-nama navedeno je da je jedva bilo ikakvog napredka u smanjenju

ukupnih emisija razvijenih zemalja u zadnjih pet godina. Čak suprotno,u mnogim od ovih zemljama, kao u Americi, Kanadi i Japanu emisije

su nastavile da rastu u periodu od 2000. do 2006. godine.

Iako nije postignut zajednički kvantifikovani dugoročni cilj smanjenjaemisija gasova sa efektom staklene bašte, velikim uspehom Konfern-

cije smatraju se izjave nekih zemalja u razvoju o preduzimanjukonkretnih mjera na smanjenju emisija, kao i zemalja u razvoju kao štoje Norveška koja je najavila smanjenje svojih emisija za 30% do 2020.godine, Evropske unije za 20% do 2020. i Japana za 50% do 2050. go-

dine u odnosu na nivo iz 1990. godine.


AKTIVNOSTI TURISTIČKE INSPEKCIJE

U skladu sa akcionim planom Ministarstva turizma i zaštiteživotne sredine koje prati odvijanje zimske turističke sezoneu cilju pokretanja potrebnih aktivnosti na prevazilaženje even-tualnih problema, u toku zimskih mjeseci 2008/2009 god. uturističkim centrima u kontinentalnom i sjevernom dijelu CrneGore, nameće se potreba pojačanog i organizovanog radaturističke inspekcije, kao i vršenje zajedničkih inspekcijskihkontrola sa nadležnim republičkim inspekcijama (inspekcijomzaštite na radu, poreskom, sanitarnom, i dr.) i inspekcijamaorgana lokalne uprave.

Program rada turističke inspekcije obuhvata aktivnosti na po-dručjima opština: Žabljak, Kolašin, Rožaje, Berane, Nikšić iCetinje, kao područjima na kojima se pružaju usluge na ski-jalištima.

Inspekcijski nadzor biće usmjeren na primjeni : Zakona o tur-izmu i njegovih podzakonskih akata – pravilnika, Zakon o ski-jalištima, Zakon o inspekcijskom nadzoru i dr., sapreduzimanjem mjera iz okvira stvarne nadležnosti turističkeinspecije.

U pojačanom nadzoru u periodu od 21. decembar 2008.god.do 23.januar 2009. god. na područjima opština Žabljak kon-tinuirano će raditi 6 inspektora a na području Kolašima 4 in-spektora, a na ostalim područjima radiće domicilni inspektori.Prioritet u radu biće kontrola registracije privatnog smještajai pružanja usluga na skijalištima u skladu sa zakonskom reg-ulativom.

Privatni smještaj

U periodu I –XI 2008. godine izvršeno je 2552 kontrole u pri-vatnom smještaju (kuće, stanovi za izdavanje turistima). Ukontrolama se išlo ciljano, prema onim izdavaocima koji ni-jesu imali odobrenje za rad nadležnog organa lokalne up-rave, a kod izdavaoca sa odobrenjem za rad inspektori supreventivno djelovali i ukazivali na propuste - 691 sa ostavl-janjem roka za njihovo otklanjanje. U kontrolama je utvrđeno2104 nepravilnosti (veći broj 317 nije imao odobrenje za radu toku kontrole, iako su mnogi podnijeli zahtjeve i čekali

komisiju za prijem objekata, 563 objekta imalo je neke odpropusta u radu: nijesu podigli rješenja, neovjereni cjen-ovnici usluga, neposjedovanje knjige žalbi, neevidentiranjepopisa gostiju), o čemu su preduzete i odgovarajuće mjere( ukazivanje – 691, rješenje o otklanjanju nepravilnosti –563, rješenje o zabrani – 317, zaključci o kažnjavanju – 4,obavještenje o pečaćenju – 8, i zapečaćeno 4 objekta jersu ostali dobili odobrenje ili prestali sa radom, izrečeno402 mandatne kazne u iznosu od 22 850 €).

Sve ove aktivnosti imale su za cilj registraciju smještajajer je u predsezoni Ministarstvo turizma i zaštite životne

sredine u saradnji sa poreskom upravomimali su razne aktivnosti na indetifikacijineregistrovanih izdavalaca (pregled websajtova, sredstava informisanja i dr.), štoje za rezultat imalo 6 210 odobrenja zarad sa 60 000 ležajeva u privatnom sm-ještaju ( u 2007. god. 5 277 odobrenja sa54 000 ležaja, u 2006. god. 4 720odobrenja sa 50 000 ležaja, u 2005 god.4 014 odobrenja sa 36 000 ležaja , 2004god. 930 odobrenja sa 13 000 ležaja) .

U kontrolama je utvrđeno 2104 nepravilnosti (veći broj 317 nije imaoodobrenje za rad u toku kontrole, iako su mnogi podnijeli zahtjeve ičekali komisiju za prijem objekata, 563 objekta imalo je neke od pro-pusta u radu: nijesu podigli rješenja, neovjereni cjenovnici usluga,

neposjedovanje knjige žalbi, neevidentiranje popisa gostiju), o čemusu preduzete i odgovarajuće mjere ( ukazivanje – 691, rješenje o otk-

lanjanju nepravilnosti – 563, rješenje o zabrani – 317, zaključci o kažn-javanju – 4, obavještenje o pečaćenju – 8, i zapečaćeno 4 objekta jer

su ostali dobili odobrenje ili prestali sa radom, izrečeno 402 mandatnekazne u iznosu od 22 850 €).


Posebnu pažnju usmjerićemo na sjeveru, naročito tokomzimske turističke sezone na području opština Žabljak i Ko-lašin. Poznato nam je da na Žabljaku sada ima 64odobrenja za rad sa 300 ležaja, a u Kolašinu ima 33odobrenja sa 417 ležaja, iako je na kraju predhodne sezoneimalo znatno više, jer im je u međuvremenu zbog karakteraprivremenog rješenja istekla važnost tada donijetih rješenja( u Kolašinu 53 rješenja sa 560 ležaja i Žabljaku 69odobrenja sa 315 ležaja).

Poučeni iskustvom iz prošle sezone, indetifikovali smo po-dručja na kojima se nalaze kuće ili vikendice za izdavanje,sa imenima njihovih vlasnika. Takođe smo u saznanju da jeodređeni broj izdavalaca do sada izdavao svoje smještajnekapacitete građevinskim radnicima, a sada su slobodne zaizdavanje turistima. Svi smještajni kapaciteti na Žabljaku i uKolašinu uoči i za vrijeme novogodišnjih praznika su za-uzeti. Medijskim kampanjama svi izdavaoci privatnog sm-ještaja su obaviješteni da sa dva dokumenta (posjedovnilist i atest za struju) mogu registrovati svoje sm-ještajne kapacitete za pružanje usluga smještaja,i kao fizička lica prijaviti se Poreskoj upravi na timpodručjima za paušalno oporezivanje. Ove ak-tivnosti se isplate za izdavaoce, u suprotnom bićeobuhvaćeni kontrolama raznih inspekcija ( turis-tičke, poreske, inspekcije organa lokalne uprave,policije u vezi prijave i evidencije boravka gostiju), sa preduzimanjem svih Zakonom propisanihmjera. Akcije ćemo izvesti i na područjima drugihopština, jer smo u saznanju da se i tamo pružajuusluge privatnog smještaja (u Pljevljima, Mo-jkovcu, Plavu i dr.). Turistička inspekcija za radbez odobrenja preduzimaće sledeće mjere:donositi rješenja o zabrani, u slučaju neizvršenjapečatiti objekte, davati naloge za isključenjestruje i vode, donositi zaključke o kažnjavanju uiznosu od 50 € – 500 € ili do 5 000 € zavisno od

pravnog statusa subjekta nadzora, izricati mandatne kazne– 165 € i podnositi zahtjeve za pokretanje prekršajnog pos-tupka.

Skijališta

Turistička inspekcija pojedinačno ili u saradnji sa inspekci-jom zaštite na radu u predsezoni, obišla sva skijališta ( 7skijališta : Žabljak – Ski centar Durmitor i Javorovača, Ko-lašin – Ski centar Bjelasica, Berane – Ski centar Lokve,Rožaje – Ski centar Turjak, Cetinje – Skijalište Ivanova Ko-rita , Nikšić – Ski centar Vučje ), kojima je od strane turis-tičke inspekcije ukazano da prije odpočinjanja pružanjausluga na skijalištima moraju ispunjavati propisane uslove(atestiranja elektro instalacija , gromobranskih instalacija,žičara i sajli; urediti skijaški teren i staze, utvrditi red iobezbijediti službu za održavanje reda na skijaškom terenu,obilježiti staze, organizovati zaštitu, postaviti odgovarajućusignalizaciju, obezbijediti spasilačku službu, službu prve po-moći, obezbijediti red i bezbijednost na skijalištu, redarskuslužbu, obezbijediti službu spasavanja i pružanje hitnemedicinske pomoći na skijaškom terenu, istakne odredbe oredu, cijene za korišćenje uređaja, opreme i prostora kao idrugih usluga na terenu), što su obavezne predpostavke zaizdavanje odobrenja za rad od strane Ministarstva turizmai zaštite životne sredine.

Mjere

Za neispunjenost propisanih uslova Zakonom su propisanekazne za prekršaj u iznosu od 2 200 € do 16 500 € zapravno lice ili preduzetnika i za odgovorno ili fizičko lice uiznosu od 220 € do 1100 € . Turistički ispektor je ovlašćenda na licu mjesta izriče mandatne kazne u iznosu od 165 €,kao da zabrani rad na skijalištu do otklanjanja nepravilnosti.Izvršenje mjera zabrane može se sprovesti i davanjemnaloga za isključenje struje i time onemugućilo korišćenjeuređaja (žičare, ski liftovi i sl.).

Prema izvještaju inspektora zaštite na radu pružaoci uslugana skijalištima izvršili su potrebna ispitivanja i u toku je nalazovlašćene organizacije koja je izvršila ispitivanja. Očekujese kompletiranje dokumentacije i podnošenje zahtjeva radiizdavanja odobrenja za rad. Cilj inspekcijskih aktivnosti jezakonitost u pružanju usluga na skijalištima sa posebnimosvrtom na bezbijednost korisnika usluga – skijaša.

Documents

Izvod iz Strategije razvoja turizma Crne Gore do 2020. …. Dr. Borislav Uskoković, profesor na Ekonomskom fakultetu, dekan Fakulteta za turizam, hotelijerstvo i trgovinu Bar prof