Informatika 2015 vežbe · INFORMATIKA 2015 Sadržaj ... Grafički procesor (GPU) je glavni deo na kartici, a njegova uloga je prevođenje binarnog koda u vidljivu sliku na nekom

Informatika vežbe

2015

INFORMATIKA 2015

Sadržaj 1.Računarski sistem ...................................................................................................................................... 1

Hardver ................................................................................................................................................ 2

Centralna jedinica ............................................................................................................................. 2

Ulazne jedinice ................................................................................................................................. 7

Izlazne jedinice................................................................................................................................. 8

Softver ............................................................................................................................................... 10

2.Operativni sistem ...................................................................................................................................... 11

Operativni sistem Windows 7 ............................................................................................................. 12

Minimalni sistemski zahtevi ........................................................................................................... 12

Verzije Windows operativnog sistema ............................................................................................ 12

3.Istražite Windows 7 ................................................................................................................................. 13

Prijavljivanje na Windows 7 ............................................................................................................... 13

Istraživanje radne površine ................................................................................................................. 13

Korišćenje menija Start ...................................................................................................................... 14

Istraživanje levog dela menija Start ................................................................................................ 15

Istraživanje desnog dela menija Start .............................................................................................. 16

Korišćenje palete poslova Windowsa ................................................................................................. 17

4.Prekid rada sa računarom ...................................................................................................................... 18

Task Manager..................................................................................................................................... 19

5.Istraživanje kontrolnog panela ............................................................................................................. 20

Pronalaženje informacija o računarskom sistemu ................................................................................ 20

Modifikovanje Start menija ................................................................................................................ 21

Modifikovanje palete poslova ............................................................................................................. 22

Izbor i modifikovanje tema ................................................................................................................. 22

Kategorija Region and Language ........................................................................................................ 23

Pitanja.............................................................................................................................................................. 24

6.Ažuriranje sisitemskih datoteka .......................................................................................................... 26

Restore point ...................................................................................................................................... 27

7.Upravljanje korisničkim nalozima....................................................................................................... 28

Razumevanje korisničkih naloga i ovlašćenja ................................................................................. 28

UAC (User Account Control) ......................................................................................................... 28

Izrada korisničkih naloga i brza zamena korisnika .......................................................................... 28

Upravljanje korisničkim nalozima .................................................................................................. 29

Ograničavanje pristupa ................................................................................................................... 29

Isključivanje ili brisanje korisničkog naloga ................................................................................... 29

8. Krećite se između prozora i fascikli ................................................................................................... 31

Rad sa prozorima ............................................................................................................................... 31

Razumevanje datoteka fascikli i biblioteka ......................................................................................... 31

INFORMATIKA 2015

Windowsove sistemske fascikle ...................................................................................................... 33

Osobine prozora fascikle ................................................................................................................ 33

Snalaženje na računaru ....................................................................................................................... 34

9. Pronalaženje određenih informacija ................................................................................................. 35

Parametri Windows-ove pretrage........................................................................................................ 35

10. Upravljenje fasciklama i datotekama .............................................................................................. 36

Različiti načini prikazivanja fascikli i datoteka ................................................................................... 36

Menjanje prikaza fascikle ............................................................................................................... 36

Grupisanje sadržaja fascikle ........................................................................................................... 37

Sortiranje ili filtriranje sadržaja fascikle ......................................................................................... 37

Menjanje opcija fascikle u okviru ....................................................................................................... 38

dijaloga Folder Options ...................................................................................................................... 38

Rad sa svojstvima fascikli i datoteka .................................................................................................. 38

Svojstva datoteke............................................................................................................................ 38

Svojstva fascikle ............................................................................................................................. 39

Izrada i preimenovanje fascikli i datoteka ........................................................................................... 39

Premeštanje i kopiranje fascikli i datoteka .......................................................................................... 40

Komprimovanje – pakovanje (zipping) fascikli i datoteka .................................................................. 40

Otpakovanje (extract) fascikli i datoteka ......................................................................................... 40

Brisanje i oporavljanje fascikli i datoteka ........................................................................................... 41

Izrada prečica ..................................................................................................................................... 41

Prečice na radnoj površini............................................................................................................... 41

Stalno prikazane stavke na meniju start – opcija Pin to Start Menu ................................................. 42

Stalno prikazane stavke na paleti poslova - opcija Pin to Taskbar ................................................... 42

Grupa Favorites .............................................................................................................................. 42

Pitanja.............................................................................................................................................................. 43

11.Program za obradu teksta – Microsoft OfficeWord 2007 ............................................................ 43

Uopšteno o tastaturi ............................................................................................................................ 43

Uloga pojedinih upravljačkih tastera ............................................................................................... 43

Aktiviranje programa Microsoft Word................................................................................................ 43

Opis prozora ....................................................................................................................................... 44

Kretanje kroz dokument ..................................................................................................................... 44

Promena načina prikaza dokumenta .................................................................................................... 45

Kreiranje okvirnog prikaza - Outline view ......................................................................................... 45

Preliminarna podešavanja ................................................................................................................... 46

Podešavanje stranice ....................................................................................................................... 46

Slektovanje teksta............................................................................................................................... 46

Označavanje u oblasti teksta ........................................................................................................... 46

Označavanje u oblasti za selektovanje ............................................................................................ 46

INFORMATIKA 2015

Provera pravopisa i gramatike ............................................................................................................ 47

Korekcija pravopisa i gramatičkih grešaka tokom kucanja. ............................................................. 47

Ubacivanje novih stranica i sekcija ..................................................................................................... 48

Ubacivanje i brisanje hard i soft preloma stranica ........................................................................... 48

Ubacivanje i brisanje preloma sekcije ............................................................................................. 48

Uključivanje i isključivanje prikaza belina izmeĎu stranica ............................................................ 48

Dodavanje zaglavlja i podnožja stranice ............................................................................................. 49

Kreiranje zaglavlja i podnožja i njihove izmene .............................................................................. 49

Postavljanje različitih zaglavlja i podnožja na pojedinačne stranice ................................................ 49

Ubacivanje brojeva stranica, datuma i vremena .................................................................................. 50

Ubacivanje i formatiranje brojeva stranica ...................................................................................... 50

Ubacivanje datuma i vrmena .......................................................................................................... 50

12. Formatiranje dokumenta u Wordu .................................................................................................. 52

Naglašavanje delova teksta formatiranjem .......................................................................................... 52

Izbor velikih i malih slova .............................................................................................................. 52

Označavanje teksta ......................................................................................................................... 52

Primena elemenata formatiranja na selektovani tekst ...................................................................... 53

Formatiranje tipa pronaĎi i zameni ..................................................................................................... 53

Pronalaženje teksta odreĎenog formata ........................................................................................... 53

Formatiranje zamenom ................................................................................................................... 54

Podešavanje poravnjanja pasusa ......................................................................................................... 54

Poravnjanje novog teksta pomoću opcije Click-and-Type ............................................................... 54

Poravnjanje postojećeg teksta ......................................................................................................... 54

Podešavanje razmaka imeĎu redova................................................................................................ 54

Dijalog paragraf ............................................................................................................................. 55

Stilovi ................................................................................................................................................ 55

Kreiranje stila ................................................................................................................................. 55

Izmena stila .................................................................................................................................... 56

13.Kreiranje i izmena tabele ..................................................................................................................... 57

Kreiranje tabele .................................................................................................................................. 57

Kreiranje prazne tabele ................................................................................................................... 57

Kreiranje tabele od postojećeg teksta .............................................................................................. 57

Unos teksta u tabelu ........................................................................................................................... 58

Unos teksta i kretanje kroz tabelu ................................................................................................... 58

Selekcija elemenata tabele .................................................................................................................. 58

Izmena tabele ..................................................................................................................................... 58

Ubacivanje novih redova i kolona ................................................................................................... 58

Brisanje tabele, redova, kolona ili ćelija .......................................................................................... 59

Spajanje i deljenje ćelija i tabela ..................................................................................................... 59

INFORMATIKA 2015

Podešavanje širine kolone i visine reda ........................................................................................... 59

Izmena karakteristika tabele ........................................................................................................... 59

Formatiranje tabele ............................................................................................................................. 59

Izmena smera teksta u ćelijama....................................................................................................... 59

Poravnjanje teksta u ćelijama .......................................................................................................... 59

Sortiranje sadržaja tabele ................................................................................................................ 59

Formatiranje tabele pomoću opcije Quick Styles ............................................................................ 59

14.Kreiranje sadržaja dokumenta ........................................................................................................... 60

Pitanja.............................................................................................................................................................. 61

15.Program za kreiranje prezentacija – Microsoft Office Power Point 2007 ............................. 64

Aktiviranje programa Microsoft Office Power Point 2007 ................................................................. 64

Opis prozora ....................................................................................................................................... 64

Kreiranje prezentacije kroz primer...................................................................................................... 65

Unos teksta ..................................................................................................................................... 66

Kreiranje dijagrama kroz primer ......................................................................................................... 67

Primer stubičastog dijagrama .......................................................................................................... 67

Primer dijagrama u obliku pite........................................................................................................ 69

Pokretanje i čuvanje prezentacije ........................................................................................................ 70

Pitanja.............................................................................................................................................................. 71

Računarski sistem

1

1.Računarski sistem

Ne postoji jedinstvena definicija pojma računarski sistem. U obradi podataka, reč sistem označava skup ljudi, mašina i metoda organizovanih radi ostavrenja određenih funkcija. Saglasno ovoj definiciji, računarski sistem predstavlja skup mašina i pridruženih metoda (realizovanih u obliku softvera) organizovanih radi vršenja automatske obrade podataka.

Svaki računarski sistem poseduje četiri osnovne funkcije:

1. Prenos podataka 2. Obrada podataka 3. Čuvanje podataka 4. Kontrola obavljanja prenosa, obrade i čuvanja podataka.

Savremeni računarski sistem, čine: • Hardver – sklop elektronskih i električnih uređaja objedinjenih u funkcionalnu celinu • Softver ( program ) – niz instrukcija čija je suština transformacija ulaznih podataka u

izlazne

Hardver personalnog računara čine:

• Centralna jedinica u kojoj se nalazi matična ploča sa mikoroprocesorom i radnom memorijom i karticama, uređaj za napajanje računara i uređaji spoljašnje memorije.

• Ulazni uređaji u koje spadaju miš, tastatura, skener, džojstik... • Izlazni uredjaji u koje ubrajamo monitor, štampač, zvučnike...

Računarski sistem

2

Slotovi za RAM memoriju

PCI Slot

PCI-Ex16 Slot

PCI-Ex1 Slot

Socket (ležište za procesor)

Konektor za napajanje SATA konektori

Southbridge

Northbridge

•PS/2 za tastaturu

•2 x eSATA2 3Gb/s

konektor

•1 x FireWire IEEE

1394a Port

•8 x USB 2.0 Port

•2 x RJ-45 Port

•6 x Audio Konector

•1 x S/PDIF Out Port

Hardver Centralna jedinica

Matična ploča povezuje sve delove računara. Kroz nju moraju proći sve informacije i podaci sa kojim računar manipuliše, te znatno utiče na celokupne performanse. Na njoj se nalaze elektronske komponente zadužene za upravljanje radom računara: mikroprocesor, sistemski čipovi, radna memorija, ulazno izlazne jedinice i slotovi za kartice kojima se povezuju periferni uredjaji sa matičnom pločom.

Računarski sistem

3

Aritmetičko-logička

jedinica

Registri

Upravljačka

jedinica

Sistemska magistrala

CPU

Adrese Podaci Kontrola

Mikroprocesor ili centralna procesorska jedinica (CPU) je elektronska komponenta koja se

sastoji od stotina miliona tranzistora, upravlja celokupnim radom računara, vršeći obradu podataka i informacija. Osnovna karakteristika mikroprocesora je brzina rada, koja se izražava u megahercima ( MHz ) ili gigahercima ( GHz ).

AMDXP 1800 Uprošćena struktura centralnog procesora

Intel Dual-Core Barcelona Quad-Core

Računarski sistem

4

Grafička kartica je jedna od najznačajnijih komponenta računarskog sistema koja služi za

pretvaranje digitalne informacije u sliku na ekranu . Grafički procesor (GPU) je glavni deo na kartici, a njegova uloga je prevođenje binarnog koda u vidljivu sliku na nekom grafičkom izlaznom uređaju, kao sto je monitor. Grafička kartica postoji u dve osnovne varijante: integrisana i neintegrisana. Ugrađuje se u matičnu ploču, obično u AGP ili PCI Express 16 slot.

Današnji modeli garfičkih procesora obezbeđuju visoko kvalitetan prikaz trodimenzionalnog okruženja.Vodeći proizvođači danas su nVidia sa GeForce procesorom i ATI sa Radeon grafičkim procesorima.

Cross-fire

Grafička kartica SLI

SLI, i Cross-fire su dve različite konkurentne tehnologije koje uz odgovarajući hardver

omogućavaju da dve grafičke kartice rade istovremeno na jednom zadatku.

Unutrašnja memorija tzv. RAM (Random Access Memory) memorija aktivna je samo u toku

rada računara i u njoj se privremeno smeštaju podaci sa kojima se trenutno manipuliše. Označava vrstu memorije koja je direktno adresabilna i njenom sadržaju se može pristupiti bez određenog reda - npr. slučajno, a ne samo redom. Njena osnovna karakteristika je njen kapacitet koji se izaražava uglavnom u gigabajtima ( Gb). Kapaciteti savremenih memorijskih modula kreću se do 16GB po modulu.

DDR3 memorija DDR4 memorija

Računarski sistem

5

Spoljašnja memorija – iako se naziva spoljašnjom smeštena je unutar centralne jedinice odnosno kućišta. Nju čine:

Floppy disk drive je uređaj pomoću kojeg se na flopi disketu

kapaciteta 1.44MB smeštaju manje količine informacija. Iako malog kapaciteta ovaj vid spoljašnje memorije dugo se održao zahvačljiujući svojoj praktičnosti i jednostavnom memorisanju podataka. Ipak danas ponuđene konfiguracije na tržištu ne sadrži ovaj vid spoljašnje memorije.

Disketa

Hard disc drive je obavezan memorijski uređaj svakog računara,

različitog kapaciteta koji se meri desetinama Gb sve češće stotinama Gb. Na njemu su smešteni celokupan softver i svi podaci i dokumenti koji se obrađuju tokom rada. Aktuelni hard-disk se sastoji od nekoliko magnetskih diskova na kojima se smeštaju podaci i koji su zatvoreni u jednu kutiju zajedno sa nešto malo mehanike i elektronike neophodne za proces čitanja ili upisivanja podataka u toku kog broj obrtaja iznosi 5400, 7200 ili 10025 obrtaja u minutu. Van kutije oni sadrže i elektroniku koja ima zadatak da kontroliše rad uređaja i da obavlja komunikaciju sa ostatkom računara. Korisnik sa ovim uređajem nema nikakvog fiziškog kontakta. Hard disc drive

Sa razvojem tehnologije javlja se potreba za diskovima koji omogućavaju brži pristup podacima. Kao posledica toga , razvijeni su SSD (Solid-State Drive) diskovi koji za čuvanje podataka koriste fleš memoriju što ih čini ne samo bržim od uobičajenih diskova sa magnetnim pločama, već i izdržljivijim i pouzdanijim. Međutim, ovi diskovi jos uvek nisu dostigli kapacitet hard-diskova sa magnetnim pločama.

Solid-State Drive

Compact disc drive predstavlja

uređaj kojim se skladište podaci i softver . On sa diska kapaciteta od 650-700MB vrši čitanje podataka.

Digital video disc drive je memorijski uređaj kjoji čita i piše DVD diskove najčešće kapaciteta 4,7GB što omogućava mnogo veća gustina zapisivanja na ovim diskovima. Najčešće se koriste za skladištenje filmova i multimedijalnih sadržaja.

Compact disc drive Digital video disc drive

Računarski sistem

6

Blue-ray disc drive je memorijski uređaj novijeg datuma. Koristi plavoljubičasti

laser koji omogućava znatno veću gustinu pakovanja podataka. Namenjen je pre svega distribuciji multimedijalnih sadržaja visoke definicije. Kapacitet jednoslojnih i dvoslojnih medija je 25, odnosno 50 GB. Većina Blue-ray rezača podržava CD i DVD medije.

USB flash uređaj, USB flash stick ili

jednostavno flash stick je memorijski uređaj koji u sebi ima flash memoriju. USB flash stick koristi USB 1.1 ili noviji 3.0 interfejs za komunikaciju sa računarom koji je veoma praktičan jer ne zaheva nikakve dodatne drajvere za rad (za WindowsXP i novije). Trenutno se kapaciteti memorije kreću od 2 gigabajtaa do 64 gigabajtaa. USB flash uređaj se sastoji od male štampane ploče, na kojoj se nalazi flash memorija, zatvorene u neko plastično ili metalno kućište. USB flash uređaj je jedino aktivan kada je uključen u USB port koji joj i obezbjeđuje napajanje strujom.

Računarski sistem

7

Ulazne jedinice Ulazne jedinice su uređaji kojima dajemo određene informacije računaru i time neposredno

utičemo na njegov rad. To su: Miš omogućava lagodno upravljanje radom pojedinih programa i njihovim opcijama.

Žični miš sa kuglicom Tastatura je periferni uređaj računarskog sistema napravljen po ugledu na pisaću

mašinu kojom računaru saopštavamo podatke alfanumeričkog tipa tj. koji služi kako za unos teksta, brojeva i znakova tako i za izdavanje specifičnih naredbi.

Tastatura Bežični optički miš i tastatura

Računarski sistem

8

Skener-omogućava primenom određenog softvera prebacivanje

podataka sa nekog pisanog ili štampanog dokumenta

Džojstik – uglavnom se koristi kod igara prilikom kretanja

Izlazne jedinice

Izlazne jedinice daju rezultate obradjenih podataka. U njih ubrajamo: Monitor – obavezni deo svakog računarskog sistema pomoću kojeg pratimo sva

događanja prilikom obrade podataka i rada u pojedinim programima i vidimo rezultate rada pre njihovog daljeg korišćenja. Glavne karakteristike monitora su:

1. Veličina ekrana, 2. Rezolucija , 3. Broj nijansi koje se mogu prikazati 4. Brzina osvežavanja ekrana.

Postoje više vrsta monitora:

CRT monitori koji formiraju sliku pomoću ekrana sa katodnom cevi i

LCD monitori bez štetnog zračenja koji formiraju sliku

pomoću tečnih krsitala tako što propuštaju svetlost koju emituje pozadinsko osvetljenje (LE diode ili neneonsko svetlo)

Plazma monitori koji sliku formiraju pomoću plemenitog gasa dovedenog u stanje plazme čija svetlost obasjava sloj fosfora kojim je obložen svaki sub-piksel.

LCD monitor

OLED (Organic Light-Emitting Diode) koji formiraju sliku pomoću organskih jedinjenja koja emituju svetlost pod uticajem električne energije.

CRT monitor

Računarski sistem

9

Štampač – uređaj koji formira na listu papira izgled dokumenta sa ekrana

monitora.Osnovne karakteristike štampača su rezolucija, brzina štampanja i vrsta štampanja. Razlikujemo matrične, ink-džet i laserske štampače.

Laserski štampač Ink-džet štampač Zvučnici – uredjaji za reprodukciju zvuka koji se mogu razlikovati po snazi

reprodukcije i broju pojedinih zvučnih kutija.

Računarski sistem

10

Softver

Softver (program) predstavlja niz instrukcija čija je suština transformacija ulaznih podataka u izlazne. Razlikujemo sistemski i aplikativni ili korisnički softver. Aplikativni softver je danas tako konstruisan da radi se sistemskim softverom računara.

Sistemski softver bi trebalo da olakša komunikaciju čoveka sa računarom. U

sistemski softver spadaju: Operativni sistemi koji

predstavljaju osnovni softverski paket koji omogućava korišćenje računara. Primeri operativnih sistema su Linux, DOS, Mac OS i Windows, operatvni sistemi različitih verzija.

Uslužni programi koji obavljaju neke standardne zadatke, kakvi su kopiranje datoteka, sortiranje, uređivanje datoteka i slično

Jezički prevodioci koji pretvaraju aplikativni softver, napisan na nekom višem programskom jeziku u mašinski jezik specifičnog računara.

Aplikativni ili korisnički softver je

skup programa koji omogućava dirktnu komunikaciju između korisnika i računara. Svaki od tih programa ima specifičnu funkciju kao što su obrada teksta, tabelarna izračunavanja, kreiranje prezentacija, animacija, elektronska pošta... Najbolji primer korisničkog softvera je Office paket programa u okviru kog su upravo Word, Exel, Access...

Operativni sitem

11

2.Operativni sistem Operativni sistem je sistemski softver koji upravlja aktivnostima računara, kontroliše

hardver računara i izvršavanje korisničkih programa, što ukazuje na to da opreativni sistem predstavlja osnovni softverski paket koji omogućava korišćenje računara. Nastao je iz potrebe da se dnevni poslovi obrade podataka obavljaju što lakše, što brže i što jednostavnije. Najznačajniji momenat u njihovom razvoju je pojava računara namenjenih kućnim korisnicima.

Ciljevi razvoja operativnih sistema su obezbeđivanje:

Udobnog rada korisniku Efikasnije korišćenje računarskih resursa

Funkcije operativnog sistema možemo podeliti u četiri kategorije: Zauzimanje i dodeljivanje sistemskih resursa Raspoređivanje poslova koji se izvršavaju Nadgledanje aktivnosti sistema Ostavrivanje interfejsa između korisnika i računara

Operativni sistem sastoji se iz: Kernela - najbitnije komponente Zbirke drajvera koji omogućavaju korišćenje raznih uređaja i računarskih

komponenti Kompleta programa koji omogućavaju konzumiranje funkcija tih uređaja Korisničkog interfejsa.

Kernel (jezgro) je osnova operativnog sistema. Najprostije rečeno, uloga kernela je upravljanje radom svih resursa koji postoje u sistemu tj. da obavlja režijske poslove rada operativnog sistema u koje spadaju pre svega upravljanje procesima (proces – program koji je učitan u memoriju i pokrenut), memorijom, uređajima, kao i fajlovima i ono što je najvažnija uloga kernela jeste obezbeđivanje sistema bezbednosti tj. određeni stepen otpornosti na greške koje se dešavaju tokom izvršavanja procesa. Takođe svaki kernel mora da obezbedi i sistem za interprocesnu komunikaciju, koji je neophodan u operativnim sistemima koji podržavaju multitasking.

Drajveri predstavljaju specijalizovane programe koji kernelu „objašnjavaju” kako da koristi određene uređaje i u svojoj osnovi predstavljaju ekstenziju kernela i koja omogućava korišćenje neke konkretne vrste uređaja. Mnogi drajveri za manje komplikovane i visoko standardizovane uređaje isporučuji se uz sam operativni sistem (ponekad i u samom kernelu, u zavisnosti od arhitekture), dok se za ostale uređaje drajveri isporučuju odvojeno. U opštem slučaju, pravljenje i održavanje drajvera je posao proizvođača komponente za koju drajver obezbeđuje podršku,

Programski alati imaju pre svega ulogu da korisnicima obezbede pristup funkcijama operativnog sistema. Skup alata koji se isporučuju uz operativni sistem takođe oslikava i filozofiju dizajna samog operativnog sistema.

Korisnički interfejs je komponenta od koje zavisi udobnost rada u operativnom sistemu. Najosnovnija podela korisničkih okruženja (interfejsa) jeste na tekstualne i na grafičke. Uz dobar komplet programskih alata tekstualni interfejs postaje moćno sredstvo za naprednu obradu podataka i automatizaciju operacija na udaljenim računarima. Nasuprot tekstualnim interfejsima, krajem osamdesetih godina pojavili su se prvi grafički interfejsi. Ova klasa interfejsa, koja je mnogo jednostavnija za korišćenje zasniva se na upotrebi prvenstveno mišolikih uređaja za izbor naredbi koje treba izvršiti, dok se tastatura obično koristi kao

Operativni sitem

12

sekundarni uređaj. Rad u ovakvim okruženjima često zasniva na upotrebi kompleksnih aplikacija koje često nisu predviđene da podatke razmenjuju jednostavno i bez velike interakcije sa korisnikom. Usled toga, svi moderni operativni sistemi omogućavaju istovremeno korišćenje obe vrste korisničkih interfejsa.

Operativni sistem Windows 7

Operativni sistem Windows 7 karakteriše: Grafički korisnički interfejs koji omogućava izvršenje odgovarajučih programa pomoću

ikona umesto pisanjem komande sa komandne linije Višeprogramski režim rada Višekorisnički režim rada.

Minimalni sistemski zahtevi Da bi instalirali i pokrenuli Windows 7 uključujući Aero okruženje kompjuter mora da

ispuni odrđene zahteve: 1 gigahertz (GHz) ili brži 32-bit (x86) ili 64-bit (x64) procesor 1 gigabyte (GB) sistemske memorije (RAM) za 32-bit sisteme odnosno 2 GB za 64-bit

sisteme 16 GB dostupnog prostora na čvrstom disku za 32-bit sisteme; 20 GB za 64-bit sisteme Podršku za DirectX 9 grafiku sa Windows Display Driver Model (WDDM) 1.0 ili noviji

driver i 128 MB memorije (kako bi Aero tema bila omogućena) Monitor sa minimum 1024 × 768 screen rezolucije

Verzije Windows operativnog sistema Windows 7 je dostupan u šest verzija od kojih su samo Windows 7 Home Premium,

Windows 7 Professional i Windows 7 Ultimate komercijalno dostupne verzije. Windows 7 Professional je verzija na našim računarima i kao takva to je verzija koja podržava ono što podržava i Windows 7 Home Premium:

Aero korisnički interfejs koji prate nove tehnike za upravljanje prozorima Biblioteke i padajuće liste sa hipervezama (jump lists) Windows Search Gedžete radne površine Windows Media Center Alatke bezbednosti Rezervnu kopiju za sistemske slike i datoteke kao i alatke Previous Versions i

System Repair Disc Podršku za 32-bitni i 64-bitni hardver, Ali i ono što je specifično baš za Windows 7 Professional, verzije namenjene prosečnom

poslovnom korisniku. A to je : Podrška za mrežne domene, automatsku izradu rezervnih kopija na mrežnim lokacijama,

kao i Remote Desktop. Windows XP Mode koji omogućava pokretanje starijih programa u virtualnoij Windows

XP sesiji, ako hardver popdržava virtualizaciju.

Istražite Windows

13

3.Istražite Windows 7

Uvek kada uključite računar, on prolazi kroz proces pokretanja. Prvo se pokreće BIOS

(smesten u ROM-u permanentnoj memoriji računara) koji testira uređaje i služi za komunikaiju sa periferijskim uređajima, a zatim računar učitava sistemske datoteke.

Kada završite rad sa računarom, možete da ga potpuno isključite ili da ga ostavite da radi na više različitih načina. Na primer, možete da se odjavite sa Windowsa 7, možete da zaključate računar da biste ograničili pristup vašem radu ili možete da postavite računar u režim mirovanja (Sleep mode), kako biste uštedeli energiju.

Prijavljivanje na Windows 7

Proces pokretanja rada sa računarom naziva se prijavljivanje (logging on). Izgled ekrana i tačan postupak prijavljivanja na Windows zavisi od toga da li je na vašem

računaru kreirano više od jednog korisničkog naloga, kao i da li je vaš nalog zaštićen lozinkom. Ukoliko postoji samo jedan nalog i ukoliko on nije zaštićen lozinkom Ukoliko postoji samo jedan nalog koji je zaštićen lozinkom Ukoliko postoji više naloga, ekran Welcome prikazuje korisnička imena i slike za sve aktivne korisničke naloge. Pošto se prijavite, Windows 7 učitava vaš korisnički profil i zatim prikazuje radno okruženje,

poznatije kao radna površina (desktop).

Istraživanje radne površine

U zavisnosti od podešavanja Windowsa 7 i programa koji su instalirani na vašem računaru, na vašoj radnoj površini može se naći jedna ili više ikona. Windows 7 pridružuje po jednu ikonu svakom tipu stavke na računaru kako bi olakšao identifikaciju datoteka.

Ikona Pozadina

Ikona može da predstavlja tip datoteke ili element za čuvanje podatakaa može i da naznačava podrazumevani program kojim se otvara određena datoteka.

Kada ikona predstavlja vezu ili prečicu do neke stavke smeštene negde drugde, u njenom donjem levom uglu pojavljuje se strelica.

Ikonu koristite dvostrukim pritiskom mišem na nju.

Postoje standardne ikone radne površine koje predstavljaju Windowsove elemente: možete uključiti ili isključiti njihov prikaz. Jedina ikona radne površine koja je podrazumevano prikazana kod standardne instalacije Windowsa 7 jeste ona koja predstavlja korpu za otpatke (Recycle Bin), u koju Windows privremeno smešta datoteke koje brišete. Paleta poslova

Iz korpe za otpatke možete da povratite izbrisane datoteke ili možete da ispraznite korpu za

otpatke i trajno obrišete datoteke iz nje i tako oslobodite mesto na čvrstom disku.

Istražite Windows

14

Ispod svake ikone na radnoj površini je naziv stavke koju ona predstavlja. Ako je naziv

predug da se uklopi u dva reda, on se preseca sa tri tačke (…) kada nije izabran, a prikazuje se pun naziv kada pritisnete mišem na njega ili ponekad kada mišem pritisnete na radnu površinu. Kada pokažete mišem na ikonu, pojavljuje se ekranska napomena (ScreenTip) , u kojoj se nalaze dodatne informacije.

Na radnoj površini ili u bilo kojoj drugoj fascikli možete da pravite sopstvene prečice do programa, određenih fascikli ili datoteka, drugih računara ili do veb lokacija.

Stavku sa radne površine brišete na isti način kao što to radite u bilo kojoj drugoj fascikli. Međutim, kada obrišete neku prečicu, vi u stvari ne brišete njome povezan program, fasciklu ili datoteku, već samo hipervezu do te stavke.

Korišćenje menija Start

Meni Start predstavlja vašu glavnu vezu sa programima, alatkama za upravljanje i

strukturom za skladištenje datoteka na vašem računaru. Aktiviranje Start menija:

mišem na dugme Start na levom kraju palete poslova ili pritiskom na taster sa Windows znakom.

Oblast sa stalno prikazanim stavkama Indikator padajuće liste sa hipervezama

Lične fascikle

Biblioteke Poslednje otvarani programi Alatke za upravljanje

računarom

Okvir za pretragu (Search box) na meniju Start

Istražite Windows

15

Istraživanje levog dela menija Start Levi deo menija Start pruža efikasan pristup programima i drugim stavkama instaliranim na

vašem računaru pa tako u njemu razlikujemo: Oblast sa stalno prikazanim stavkama Listu poslednje otvaranih programa Meni All Programs i Okvir za pretragu menija Start

Oblast sa stalno prikazanim stavkama Određenim programima, fasciklama ili datotekama možete brzo da pristupate tako što ćete

da ubacite prečice do njih u oblast stalno prikazanih stavki (pinned items area) na vrhu leve strane menija Start.

Lista poslednje otvaranih programa Lista poslednje otvaranih programa prikazuje hiperveze do 10 programa koje ste poslednje

pokretali. Možete da promenite ovaj broj ili da spisak potpuno uklonite. Meni All Programs Meni All Programs nudi pristup do većine programa i pomoćnih programa instaliranih na

vašem računaru. Meni All Programs prikazujete pokazivanjem ili pritiskom mišem na All Programs na dnu levog dela menija Start. Neki programi su dostupni u samom meniju, dok su drugi u fasciklama. Pritiskom miša na fasciklu ona se proširuje kako bi programi koji se nalaze unutar nje postali dostupni. Ukoliko želite da zatvorite meni All Programs bez pokretanja programa, možete pokazati mišem ili pritisnuti Back kako biste se vratili standardnom meniju Start.

Kod podrazumevane instalacije Windowsa 7 programi i pomoćni programi koji nisu

dostupni iz korena menija All Programs grupisani su u sledećim fasciklama: Accessories Games

Maintenance Startup

Padajuće liste sa hipervezama U ranijim verzijama Windowsa strelica usmerena udesno pored hiperveze ili stavken na

meniju ukazivala je na to da su postojale dodatne opcije za taj unos. Ova funkcionalnost je u Windowsu 7 proširena kako bi se napravila veoma korisna mogućnost pod nazivom padajuće liste sa hipervezama (jump lists).

Na primer, pokazivanjem mišem na WordPad na listi poslednje otvaranih programa, prikazuje se spisak WordPad dokumenata sa kojima ste nedavno radili.

Okvir za pretragu menija Start U donjem levom uglu menija Start je okvir za pretragu (Search box) koji je uvek dostupan.

Svaku stavku koja se pojavljuje među rezultatima pretrage možete otvoriti tako što ćete mišem pritisnuti na nju ili možete otvoriti fasciklu koja sadrži tu stavku tako što ćete desnim tasterom miša pritisnuti na tu stavku, a zatim izabrati opciju Open File Location. Kako biste prikazali dodatne informacije o dokumentima i porukama koje se poklapaju sa pojmom pretrage, mišem pritisnite na See More Results (na dnu liste) kako biste otvorili prozor Search Results In Indexed Locations.

Istražite Windows

16

Istraživanje desnog dela menija Start

Desni deo menija Start podeljen je na tri odeljka čiji sadržaji mogu varirati u zavisnosti od svojstava koje ste odredili za meni Start.

Odeljak na vrhu nudi brz pristup lokacijama za skladištenje datoteka. Prikazuje sliku i ime za vaš korisnički nalog i hiperveze do biblioteka Documents, Pictures i Music. Pritiskom mišem sliku pored vašeg korisničkog naloga prikazuju se podešavanja za vaš korisnički nalog. Pritiskom mišem na korisničko ime vašeg naloga prikazuju se sve vaše lične fascikle (Windowsove fascikle koje se posebno odnose na vaš korisnički nalog). One uključuju fascikle Contacts, Desktop, Downloads, Favorites, Links, Saved Games i Searches, kao i vaše fascikle Documents, Music, Pictures i Videos.

Odeljak na sredini pruža pristup igricama instaliranim sa Windowsom 7, kao i prozoru Computer, iz koga možete pristupiti svim uređajima priključenim na vaš računar ili mrežu. Ovaj odeljak takođe prikazuje hiperveze do menija Favorites u Internet Exploreru, do liste od 15 datoteka sa kojima ste nedavno radili, do prozora koji prikazuje sadržaj vašeg računara, kao i do prozora koji prikazuje računare, programe, fascikle i datoteke kojima možete da pristupite na svojoj mreži.

Odeljak na dnu pruža pristup alatkama za upravljanje računarom. On može prikazati hiperveze do postojećih mrežnih veza, do prozora kontrolnog panela iz koga možete da pristupite svim sistemskim podešavanjima Windowsa 7, do podrazumevanih podešavanja za otvaranje različitih vrsta datoteka i medija, do prozora Devices and Printers, kao i do alatke Windows Help And Support. Pritiskom mišem na stavku u desnom delu menija Start otvarate prozor odgovarajuće fascikle. Neke stavke alternativno mogu biti prikazane kao meniji kako bi vam pružile još brži pristup datotekama i komandama. Na dnu desnog dela menija Start, dugme Power i meni Shut-down Options nude opcije za završetak vašeg rada sa računarom.

Brz pristup Windowsovoj funkcionalnosti Taster sa Windows znakom u kombinaciji sa drugim tasterima, omogućava kretanje po

Windowsu i rad sa njim bez upotrebe miša ili nekog drugog pokazivačkog uređaja. Prečica sa tastature Funkcija

Taster sa Windows znakom Otvara se ili zatvara meni Start.

Taster sa Windows znakom + B Bira se prva ikona u oblasti za obaveštenja na paleti poslova.

Taster sa Windows znakom + D Prikazuje se radna površina.

Taster sa Windows znakom + E Otvara se prozor Computer.

Taster sa Windows znakom + F Otvara se prozor Search.

Taster sa Windows znakom + G Bira se ili pomera između gedžeta sa radne površine.

Taster sa Windows znakom + L Zaključava se računar.

Taster sa Windows znakom + M Minimizuju se svi otvoreni prozori.

Taster sa Windows znakom + Shift + M Ponovo se prikazuju prozori.

Taster sa Windows znakom+ taster za razmak (Spacebar)

Čini sve otvorene prozore privremeno prozirnim(samo kod računara sa Aero mogućnošću).

Istražite Windows

17

Korišćenje palete poslova Windowsa Paleta poslova koja se podrazumevano pojavljuje duž donjeg kraja ekrana jeste veza sa

onim šta se trenutno događa na računaru na kome se izvršava Windows. Dugme Start se i dalje nalazi na levom kraju palete poslova, dok su vreme i datum i dalje

prikazani na njenom desnom kraju. Na krajnjoj desnoj strani palete poslova pojavljuje se dugme Show Desktop. Pokazivanjem miša na dugme Show Desktop čini da svi otvoreni prozori postanu prozirni kako biste mogli da vidite radnu površinu. Pritiskom mišem na ovo dugme jednom, minimizuju se svi trenutno otvoreni prozori, a pritiskom miša na dugme još jednom prozori se ponovo prikazuju.

Dugmad na paleti poslova Skoro svakom akcijom, kao što je pokretanje nekog programa ili otvaranje datoteke,

okvira za dijalog ili prozora kontrolnog panela, paleti poslova privremeno se dodaje odgovarajuće dugme. Desno od dugmeta Start, na Windowsovoj paleti poslova, ugrađena su dugmad za pokretanje Internet Explorera, Windows Explorera i Windows Media Playera. Kada je otvoreno više datoteka ili prozora istog tipa, oni suspakovani u jednom dugmetu na paleti poslova.

Postavljanjem pokazivača miša iznad nekog dugmeta na paleti poslova prikazuju se umanjeni prikazi svih otvorenih prozora određenog tipa. Možete se prebaciti na neki prozor pritiskom miša na njegov umanjeni prikaz. Postavljanjem pokazivača miša preko umanjenog prikaza privremeno se prikazuje taj prozor i čini da svi ostali prozori postanu prozirni, pa na radnoj površini vidite samo izabrani prozor. Postavljanjem pokazivača miša preko umanjenog prikaza takođe prouzrokujete pojavljivanje dugmeta Close u gornjem desnom uglu kako biste mogli da zatvorite prozor bez njegovog aktiviranja.

Pritiskom desnog tastera miša na dugme na paleti poslova prikazuje se meni sa prečicama do odgovarajućih datoteka i komandi. Lista varira u zavisnosti od tipa stavke koja je predstavljena dugmetom na paleti poslova. Na primer: pritiskom desnim tasterom miša na dugme pokrenutog programa na paleti poslova prikazuje se lista datoteka nedavno otvorenih tim programom, i nude vam se opcije za ugrađivanje tog programa na paletu poslova, kao i za zatvaranje svih otvorenih programskih prozora.

Možete promeniti raspored dugmadi na paleti poslova tako što ćete ih mišem prevlačiti. Oblast za obaveštenja Oblast za obaveštenja, koja se nalazi na desnom kraju palete poslova, prikazuje

informacije o stanju određenih programa, posebno onih koji se izvršavaju u pozadini (programi koji mogu da rade samostalno), kao i hiperveze do određenih sistemskih komandi. Neke ikone iz ove oblasti i sistemske ikone su podrazumevano sakrivene, a možete da izaberete da sakrijete i ostale za koje ne želite da ih stalno nadgledate.

Prekid rada sa računarom

18

4.Prekid rada sa računarom

Prilikom prekida rada sa računarom potrebno je zaštititi svoje informacije i uštedeti energiju. To je moguće učiniti izborom jedne od opcija dostupnih u meniju Shut-down Options u koje spadaju:

Log off je opcija koju biramo da bi se odjavili sa svog korisničkog naloga. Pre

odjavljivanja potrebno je sačuvati sve datoteke i isključiti sve pokrenute programe jer bi, u suprotnom, svi podaci koji pre toga nisu snimljeni bili izgubljeni.

Switch user - brza zamena korisnika omogućava da na isti računar istovremeno bude prijavljeno više korisničkih naloga. Prilikom izbora ove opcije nije neophodno sačuvati sve datoteke i isključiti sve pokrenute programe, s obzirom na to da sve ostaje aktivno.

Lock – omogućava zaštitu rada korisnika. Ova opcija zaključava računar prikazujući ekran dobrodošlice i zahteva prijavljivanje na korisnički nalog kako bi se nastavilo sa radom. Winkey+L je prečica sa tastature koja zaključava računar.

Restart ili ponovo pokretanje računara vrši se:

o Nakon instaliranja određenih programa i programskih dopuna kako bi se završio proces ažuriranja sistemskih datoteka ili

o Ukoliko računar ima zastoj u radu pa se izborom opcije Restart vrši čišćenje keš memorije procesora u kojoj Windows 7 čuva informacije kojima je potrebno da brzo pristupi.

Sleep i Hibernate predstavljaju režime mirovanja u toku kojih se štedi energija i štiti rad korisnika.

o Prilikom izbora opcije Sleep, Windows 7 snima sve otvorene datoteke u RAM memoriju, snima njihovo stanje i stanje svih otvorenih programa, a zatim računar stavlja u režim za uštedu energije.

o Prilikom izbora opcije Hibernate, Windows 7 snima sve otvorene datoteke na čvrsti disk umesto u RAM memoriju, snima njihovo stanje i stanje svih otvorenih programa, a zatim potpuno isključuje računar. Kada se računar probudi, Windows 7 učitava informacije sa čvrstog diska i obnavlja prethodno stanje računara.

U toku Sleep režima stoni računar koristi oko 10% energije koju koristi za uobičajen rad, dok prenosni računar u ovom režimu koristi oko 2% energije svojih baterija na sat.

Buđenje računara vrši se pomeranjem miša, pritiskom na taster Enter ili na dugme za uključivanje računara.

Shut Down potpuno isključuje računar što podrazumeva zatvaranje svih otvorenih programa i datoteka, mrežnih veza, prekidanje sistemskih procesa, zaustavljanje čvrstog diska i isključivanje računara.

Prekid rada sa računarom

19

Task Manager

U kontekst meniju Taskbara izborom opcije Start Task Manager otvara se Windows Task Manager koji je koristan za prekidanje aplikacije koja ne reaguje, procesa ili brzi pogled na performanse sistema.

Ukoliko ne možemo prekinuti izvršavanje nekog programa koristeći kontrolno dugme Close

(ili prečicu sa tastature Alt + F4), potrebno je otvoriti Task Manager. Prečica sa tastature koja se koristi, a kojom se otvara Task Manager, je Ctrl+Alt+Delete. Nakon označavanja programa koji ne reaguje, u kartici Applications treba izabrati opciju End Task. Ukoliko ni tada ne uspemo da prekinemo izvršavanje programa, izborom opcije Go To Process u kontekst meniju imena spomenute aplikacije u kartici Applications, otvara se kartica Processes. Tada je u toj kartici prikazan i označen proces koji se odvija u toku izvršavanja te aplikacije. Proces prekidamo izborom opcije End Process.

Nezavisno od toga koja je kartica prikazana u dijalogu, u dnu prozora Windows Task Manager uvek se nalazi informacija o broju trenutno aktivnih procesa, iskorišćenosti procesora i unurtrašnje memorije.

Istraživanje kontrolnog panela

20

5.Istraživanje kontrolnog panela

Kontrolni panel je mesto gde se mogu vršiti podešavanja svakog aspekta operativnog sistema Windows 7. Hiperveza do ovog panela nalazi se u desnom delu Start menija. Otvara se Windows Explorer-om u jednom od tri moguća prikaza:

Prikaz po kategorijama (Category view) Prikaz sa velikim ikonama (Large icons view) Prikaz po ikonicama (Small icons view). Adresna linija

Prikaz kontrolnog panela po

kategorijama je podrazumevani prikaz u kom su stavke podeljene u osam kategorija.

Najuobičajni poslovi unutar svake kategorije izlistani su ispod naziva kategorije čime se omogućava direktno otvaranje prozora ili dijaloga u kome se može obaviti taj posao.

Izbor prikaza vrši se na listi View by. Prikazi Small icons ili Large icons omogućavaju direktan pristup svim stavkama kontolnog panela.

Pretraga kontrolnog panela na osnovu ključne reči vrši se u polju Search , koje se nalazi

na desnom kraju naslovne linije prozora Control Panel.

Adresna linija je tekstualno polje pri vrhu prozora, ispod naslovne linije u kome se nalazi putanja koja vodi do trenutno izabrane fascikle. Pritiskom na strelicu koja se nalazi posle naziva određene fascikle, prikazuje se lista sa svim njenim podfasciklama.

Pronalaženje informacija o računarskom sistemu

Izborom stavke System u kontrolnom panelu ili prečicom Taster sa Windows znakom + taster Break otvara se prozor System u kom se prikazuju informacije o hardveru računara i njegovom operativnom sistemu po sledećim kategorijama:

Verzija Windows-a Sistem koji obuhvata ocene računara po komponentama i karaktersitike hardvera

Osnovna ocena Windows-a koja je prikazana predstavlja najniže pojedinačno ocenjivanje zabeleženo pomoću sledećih pet komponenti:

o Brzine procesora o Radne memorije o Grafičkih mogućnosti radne površine o Trodimenzionalnih grafičkih mogućnosti za igranje i o Brzine prenosa podataka osnovnog čvrstog diska

Najviša dostupna ocena Windows Experience Index računara na kome se izvršava Windows 7 je 7,9 koja je korigovana sa ocene 5,9 kod Windows Viste.

Naziv računara i podešavanje domena i radne grupe Aktivacija Windows-a.


21

Vežba 1 Metode pristupanja stavkama u kontrolnom panelu Start Control Panel System and Security ( ako je Category view, a ako ne podesiti u opciji View by) System Pregled dobijenih informacija o računaru System and Security lista sa adresne linije Action Center System and Security na adresnoj liniji Control Panel na adresnoj liniji Izbor Large icons sa liste View by All Contol Panel Items prozor i izbor opcije System All Contol Panel Items lista na adresnoj liniji Contol Panel lista kategorija na adresnoj liniji Contol Panel na adresnoj liniji

Modifikovanje Start menija

Modifikovanje Start menija vrši se u dijalogu Customize Start Menu kome se pristupa na sledeći način: Desnim klikom na Start meni otvara se padajuća lista u kojoj se izabere opcija Properties, čime se otvara dijalog Taskbar and Start Menu Properties – kartica Start Menu.

U ovoj kartici odlučujete o prisustvu listi skoro korišćenih programa i stavki i podrazumevanoj funkciji dugmeta Power. Radi daljeg prilagođavanje u navedenoj kartici bira se opcija Customize kojom se otvara dijalog Customize Start Menu. U okviru ovog dijaloga :

mogu se ukloniti ili dodati hiperveze ka stavkama desnog dela Start menija može se ukloniti ili dodati okvir za pretragu izabrati broj stavki prikazanih na listama skoro korišćenih programa i stavki.

U okviru stavke Power button action može se

izabrati osnovna funkcija dugmeta Power.


22

Modifikovanje palete poslova

Modifikovanje Taskbara vrši se u dijalogu Taskbar

and Start Menu Properties – kartica Taskbar kojoj se može pristupiti izborom opcije Properties u meniju koji se otvara desnim klikom na Taskbar.

U okviru ovog dijaloga mogu se menjati izgled, lokacija

i ponašanje palete poslova.

Izbor i modifikovanje tema

Tema predstavlja skup vizuelnih elemenata i zvuka koji se primenjuju za jedinstveni izgled korisničkog interfejsa računara. Ona može da obuhvata pozadinu radne površine, čuvara ekrana, boje za prozore i zvuke. Neke teme obuhvataju ikone i pokazivače miša.

U okviru kategorije Appearance and Personalization, izborom stavke Change the theme otvara se prozor Personalization. U desnom oknu prozora u okvru Aero themes i Basic and High Contrast Themes nalaze se ugrađene Aero teme i teme sa posebnom namenom.

Za razliku od prethodnih verzija Windows-a, u Windows-u 7 tema može da sadrži više pozadina za radnu površinu koje se naizmenično prikazuju.

Tema se može prilagoditi promenom nekog od njena četiri elementa. Izborom opcije Desktop Background u prozoru Pesronalize kontrolnog panela otvara se

istomimeni prozor u kom se vrši izbor pozadinske slike Windows-ove radne površine, njen položaj i u slučaju da je izabrano više njih može se odrediti da li ih Windows prikazuje nasumice (Shufle) ili po nekom određenom redosledu.

Izborom opcije Window Color u prozoru Pesronalize kontrolnog panela otvara se prozor

Windows Color and Appearance kontrolnog panela u kom se može promeniti boja koja se koristi za okvire prozora, Start meni i paletu poslova.

Sve teme koje su sastavni deo Windows-a 7 uključuju šemu zvukova koji prate pojedine

programske događaje. Opcije za zvuk mogu se promeniti u okviru dijaloga Sound koji se otvara izborom opcije Sounds u prozoru Pesronalize kontrolnog panela.

Čuvar ekrana, čija je prvobitna namena bila da spreči oštećenje monitora štiteći ekrane

od zagrevanja u fosforu monitora, prikazuje se na monitoru računara pošto se on neko vreme ne koristi. Koristi se i radi skrivanja informacija na ekranu dok korisnik nije ispred svog računara i personalizovanja radnog prostora. Izbor odgovarajućeg čuvara ekrana, odgovarajuća podešavanja, vreme nakon kog se aktivira, pogled na njegov efekat pre primene (opcija Preview) i zahtev za unošenje lozinke za njegovo otključavanje vrši se u dijalogu Screen Saver Settings izborom opcije Screen Saver u prozoru Pesronalize kontrolnog panela.


23

U okviru prozora Personalization moguće je izabrati opciju Change desktop icons

kojom se otvara dijalog Desktop Icon Settings. U ovom dijalogu možemo izabrati koje od standardnih ikona želimo da budu prikazane na radnoj površini i možemo izabrati izgled tih ikona.

Kategorija Region and Language

Podešavanje formata prikaza Podešavanja tastature i jezika

datuma i vremena

Ova podešavanja se vrše u okviru kategorije Clock, Language and Region Control Panela u okviru kog se bira Region and Language potkategorija čime se otvara istoimeni dijalog.

U okviru kartice Formats vrše se podešavanje formata prikaza datuma i vremena.

U okviru kartice Keyboards and Language izborom opcije Change Keyboards otvara se dijalog Text Services and Input Languages . U pvom dijalogu biramo opciju Add (dodaj) koja otvara dijalog Add Input Language u kome biramo jezik i u okviru njega odgovarajuću tastaturu.

Detaljan prikaz datuma i vremena aktiviramo klikom na sat i datum sa palete alata.

Podešavanja za datum i vreme vršimo u dijalogu Date and Time settings do kog dolazimo izborom opcija: Change Date and Time settings → Change Date and Time.

Pitanja

24

Pitanja

1. Koje su osnovne funkcije računarskog sistema? Podesiti češki prikaz datuma i vremena.

2. Od čega se sastoji savremeni računarski sistem? Konfigurisati računar tako da tastatura

bude prilagođena švedskom jeziku.

3. Kako se deli hardver personalnog računara? Koja je najviša dostupna ocena Windows

Experience Index računara na kome se izvršava Windows 7?

4. Navesti bar 4 uređaja koji spadaju u izlazne uređaje? Prikazati stavku Recorded TV kao

meni u desnom delu Start menija.

5. Šta se nalazi na matičnoj ploči računara? Koja je osnovna karakteristika memorijskih

uređaja?

6. Od čega se sastoji mikroprocesor računara? Koristeći prečicu sa tatstature otvoriti Task

Manager.

7. Koja je osnovna karakteristika mikroprocesora? Prikazati ikone Control Panel i User’s

Files na radnoj površini.

8. U kojoj jedinici se izražava osnovna karakteristika memorijskih uređaja? Koja od

standardnih ikona se nalazi na radnoj površini kod standardne instalacije Windows-a 7?

9. Koje su aktuelne vrste hard diskova ? Podesiti da se stavka Control Panel u Start meniju

prikazuje u obliku menija.

10. Kog kapaciteta su najčešće Digital Video Diskovi? Čemu služi grafička kartica?

11. Koje su glavne karakteristike monitora? Navesti prečicu sa tastature za minimizovanje

svih prozora.

12. Koje vrste štampača razlikujemo? Gde se nalazi oblast za obaveštenja i sta ona prikazuje?

13. U koju grupu softvera spadaju operativni sistemi? Od kojih delova se sastoji desna strana

Start menija?

14. Navesti primere operativnih sistema. Podesiti paletu poslova –Taskbar da se skriva kada

se ne koristi.

15. Koji su ciljevi razvoja operativnih sistema? Podesi Power dugme tako da mu osnovna

funkcija bude Restart.

16. Koje su funkcije operativnih sistema? Koji uređaji spadaju u uređaje spoljašnje memorije?

17. Šte je drajver? Izaberi šemu zvukova pod nazivom Delta.

18. Šta karakteriše operativni sistem Windows 7? Šta ikona može da predstavlja?

19. Koji je minimalni kapacitet sistemske memorije potreban za instalaciju Windows-a 7?

Koje verzije Windows 7 su komercijalno dostupne?

20. Koliko ima verzija Windows 7? Koje informacije dobijamo u prozoru System?

Pitanja

25

21. Koji program se prvo pokreće pošto se uključi računar? Koje vrste softvera razlikujemo?

22. Kako znamo da ikona predstavlja prečicu? Kog reda veličine su kapaciteti savremenih

memorijskih modula RAM memorije?

23. Kako se zove elektronska napomena koja se pojavljuje kada postavimo pokazivač miša na

ikonu? U kojoj jedinici se uzražava osnovna karakteristika mikroprocesora?

24. Kako je podeljena leva strana Start menija? Gde je smešten BIOS?

25. Navesti prečicu sa tastature za kojom svi otvoreni prozori privremeno posaju prozirni.

Kog reda veličine su kapaciteti savremenih čvrstih diskova?

26. Koje prikaze kontrolnog panela razlikujemo i kako ih biramo? Čemu služi matična ploča

računara?

27. Čemu služi kontrolni panel? Koje su komponente operativnog sistema?

28. Navesti prečicu sa tastature za prikaz informacija o o hardveru računara i njegovom

operativnom sistemu. Koju količinu memorije mora da poseduje grafička kartica da bi

Aero tema bila omogućena?

29. Šta predstavlja osnovna ocena Windows-a? Koja je razlika između opcija Log off i Switch

user?

30. Izaberi ugrađenu Aero temu Nature i podesi da boja prozora bude svetlo zelena. Koje

vrste korisničkog interfejsa razlikujemo?

31. Podesi da čuvar ekrana bude 3D Text koji se pokreće nakon 3 minutada i zahteva lozinku

prilikom prekida. Koliko RAM memorije zauzima proces programa za pretraživanje podataka

na računaru?

32. Od čega zavisi izgled ekrana i tačan postupak prijavljivanja na Windows? Navesti bar

jednu od novina Windows-a 7 u odnosu na prethodne verzije ovog operativnog sistema.

33. Zaključati računar koristeći prečicu sa tastature. Koja j uloga kernela?

34. Koje su sličnosti, a koje razlike izmeĎu opcija Sleep i Hibernate? Šta je jump lista?

35. Kolika je ušteda energije u toku režima Sleep? Navesti bar 4 ureĎaja koji spadaju u ulazne

ureĎaje?

36. Isključiti proces koji je odgovoran za izvršavanje trenutno aktivnog programa. Čemu služe

jezički prevodioci?

37. Koliko je trenutno opterećenje procesora?Koje vrste sistemkog softvera razlikujemo?

38. Minimizovati sve prozore, a zatim ih sve ponovo prikazati. Čemu služi RAM memorija?

39. Postaviti paletu poslova na vrh ekrana. Koje vrste monitora razlikujemo i po čemu se oni

razlkuju?

40. Kog kapaciteta su najčešće Blue-ray diskovi? Podesiti da se datum i vreme u oblasti za

obaveštenja prikazuju u formatu French(Canada).

Ažuriranje sistemskih datoteka

26

6.Ažuriranje sisitemskih datoteka

Prilikom instaliranja operativnog sistema, sistemske datoteke su one koje su bile na raspolaganju na instalacionom disku Windows 7. Kako Microsoft po potrebi objavljuje dopune za Windows da bi ponudio dodatne mogućnosti ili zaštitio računar od novih pretnji po bezbednost , veoma je važno instalirati te dopune čim budu objavljene.

Pomoćni program koji pretražuje računar, upoređuje te podatke sa podacima u Microsoft-ovoj online bazi podataka i na osnovu toga preporučuje instaliranje i instalira sve postojeće dopune je Windows Update.

Prema stepenu važnosti dopune se razvrstavaju na:

Važne dopune (Important updates) koje povećavaju bezbednost i pouzdanost Preporučene dopune (Recomanded updates) vezane za probleme koji nisu

kritični, ali pomažu u poboljšanju rada sistema Neobavezne dopune (Optional updates) koje nisu vezane za određene

softverske probleme. One mogu uključiti dodatne programe. Neke dopune zahtevaju ponovno pokretanje računara, kako bi se završila instalacija, s

obzirom na to da se datoteke ne mogu ažurirati dok se koriste. Ukoliko se to ne učini odmah , Windows Update nas podseća na to, prema našoj preporuci.

Pomoćnom programu Windows Update se može pristupiti preko All Programs Start

menija ili Control Panel-a. Koliko često, u koje vreme i kolko nezavisno radi taj program bira sam korisnik.

Windows 7 nudi sledeće: Automatsko preuzimanje i instaliranje dopuna Automatsko preuzimanje dopuna i obaveštavanje da ih možete instalirati Proveravanje ima li novih dopuna i obaveštavanje o tome da one postoje Proveravanje ima li novih dopuna samo na inicijativu korisnika.

Kada je dopuna pruzeta sa interneta i spremna da se instalira, u oblasti obaveštenja

pojavljuje se ikona Windows Update, a kada je u pitanju važna dopuna u Start meniju na dugmetu Power pojavljuje se ikona upozorenja – da se prvo mora instalirati ta dopuna, a onda isključiti računar.

Osim ažuriranja Windows-ovih sistemskih datoteka, pomoćni program Windows Update omogućava ažurirnje i drugih Microsofto-vih programa.

Vežba

1. Start→All Programs→Windows Update Program Windows Update prikazuje informacije o aktuelnom statusu ažuriranja računara - kada je poslednji put proveravao i ima li novih dopuna. Boja trake i oklopa predstavljaju Windows Update status. Zelena boja ukazuje na to da su instalirane sve postojeće važne dopune.

a. Izbor hiperveze do dostupnih dopuna ukoliko ona postoji b. Kategorije dopuna i označavanje pojedinačnih dopuna (važne dopune su

automatski označene) i potvrda u polju OK

Ažuriranje sistemskih datoteka

27

c. Instaliranje dopuna koje se pokreću opcijom Install updates obuhvata:

preuzimanje izabranih dopuna, kreiranje tačke za obnavljanje (restore point) i samo instaliranje preuzetih dopuna.

d. Ukoliko Windows 7 zatraži ponovno pokretanje računara, potrebno je zatvoriti sve aktivne programe i onda izabrati opciju Restart now.

2. Po aktiviranju programa Windows Update, u levom oknu prozora među

ponuđenim opcijama, je opcija Change settings u okviru koje se vrše podešavanja pomoćnog programa Windows Update. Najznačajnija među njima su u odeljku Important updates u kom se bira način ažuriranja važnih dopuna, učestalost i vreme njihovog instaliranja.

Restore point

Restore point - tačka za oporavak je trenutni snimak podešavanja računarskog sistema

koji Windows kreira u isplanirano vreme, ali i pre većih izmena, kao što su instaliranje programa ili ažuriranje sistemskih datoteka. Ukoliko se jave neki problemi u vezi sa računarom, moguće je vratiti sistem u prethodno stanje bez uticaja na lične datoteke.

Kreiranje restore point-a

Control Panel\System and Security\System

U levom oknu izaberite stavku System Protection.

Potrebna je dozvola administratora. Ako vam bude zatražena administratorska lozinka ili potvrda, otkucajte lozinku ili je potvrdite.

Otvoriće se dijalog System Properties.

Izaberite karticu System protection, a zatim kliknite na dugme Create.

U System Protection dijalogu, upišite opis, a zatim kliknite na dugme Create.

System Restore Tačku za oporavak možete da koristite za vraćanje fajlova vašeg računarskog sistema na

raniju tačku u vremenu, izborom opcije System Restore u kartici System protection već spomenutog dijaloga, čime se pokreće ceo proces.

Opciji System Restore moguće je pristupiti i iz Start menija: All Programs\Accessories\

System Tools\System Restore.

Upravljanje korisničkim nalozima

28

7.Upravljanje korisničkim nalozima

Ukoliko više od jedne osobe koristi isti računar, poželjno je da svako od njih ima svoj korisnički nalog. Svakom korisničkom nalogu odgovara korisnički profil koji karakteriše specifično korisničko okruženje, kao i lični podaci i fascikle. Windows 7 karakteriše sistem korisničkih naloga i lozinki koji omogućava da više od jedne osobe istovremeno koristi računar, štiti radno okruženje i čuva privatnost informacija svakog korisnika.

Razumevanje korisničkih naloga i ovlašćenja Korisnički nalog može biti administratorski ili standardni. Administratorski nalog ima viši nivo ovlašćenja, čime mu je omogućeno da na računaru

obavi zadatke koje vlasnik standardnog naloga ne može. Te vrste zadatka, kao što su: Pravljenje, menjanje i brisanje naloga, Menjanje podešavanja koja utiču na sve korisnike, Menjanje podešavanja koja se odnose na bezbednost, Instaliranje i uklanjanje programa, Pristupanje svim datotekama.

naznačeni su Windows-ovom bezbedosnom ikonom . Korisnik standardnog korisničkog naloga ima mogućnost da vrši samo izmene koje se

tiču njegovog vlastitog korisničkog naloga.

UAC (User Account Control) Kontrolu korisničkih naloga obavlja alatka UAC (User Account Control). Ona štiti

računar od promena na Windows-ovim sistemskim podešavanjima na taj način što zahteva da isključivo administrator dozvoli određenu vrstu izmena.

UAC (User Account Control) ima četiri nivoa kontrole: 1. Always notify 2. Notify for programs and dim the desktop

3. Notify for programs and don’t dim the desktop

4. Never notify Podešavanja vezana za UAC (User Account Control) vršimo u prozoru User Account

Control Settings kom pristupamo izborom opcije Change User Account Control Settings potkategorije Action Center kategorije System And Security kontrolnog panela.

Izrada korisničkih naloga i brza zamena korisnika

Prilikom instaliranja Windows 7 operativnog sistema, kreira se prvi korisnički nalog i on je administratorskog tipa. Svaki računar mora imati bar jedan takav nalog.

Kreiranje naloga započinje se izborom hiperveze Create a new account u prozoru Manage Accounts, koji se otvara izborom opcije Add or remove user accounts kategorije User Accounts and Family Safety kontrolnog panela. Da bi kreirali korisnički nalog, potrebno je samo navesti ime i tip naloga. Tom prilikom Windows novom krisničkom nalogu dodeljuje sliku iz svog standardnog skupa slika. Nakon prvog prijavljivanja Windows pravi odgovarjući korisnički profil koji podrazumeva i skup ličnih fascikli unutar Users1 strukture fascikli. Promenom korisničkog imena tog naloga neće se izmeniti naziv lične fascikle korisnika.

1 Podrazumevana instalacija Windowsa 7 uključuje 3 sistemske fascikle: Program Files fasciklu u koju se smeštaju potrebne fascikle i datoteke instaliranih programa, fasciklu Windows u kojoj se nalazi većina najvažnijih datoteka operativnog sistema i fasciklа Users u kojoj se nalazi fascikla Public koja sadrži 9 podfascikli i dostupna je svakom ko se prijavi na računar i User Account fascikle odgovarajućih korisničkih naloga koji obuhvataju 12 podfascikli koje nazivamo ličnim fasciklama kao i 4 standardne biblioteke: Documents, Music, Pictures i Videos u koje su uključene odgovarajuće javne i lične fascikle.


29

Upravljanje korisničkim nalozima Podešavanjima vezanim za korisničke naloge možete pristupiti preko Control panela ili

klikom na sliku koja predstavlja korisnički nalog u Start meniju. U okviru ovih podešavanja imate mogućnost da:

kreirate lozinku, promenite sliku koja predstavlja vaš nalog, promenite ime i tip naloga.

U okviru naloga tipa administratora ili uz njegovo odobrenje imate mogućnost da menjate parametre drugih naloga (izborom opcije Manage another account) i podešavate UAC.

Dodatak: Password hint i Kreiranje password reset disk-a.

Ograničavanje pristupa

Windows 7 omogućava nadzor nad korišćenjem računara, što se ogleda kroz kontrolisanje funkcionalnosti i dostupnog sadržaja.

Korišćenjem mehanizma Parental Controls Windows-a 7 korisničkom nalogu se mogu postaviti:

1.Vremenska ograničenja (Time limits) 2.Ograničenja igranja (Game restrictions) – možemo ograničiti upotrebu igara prema uzrastu korisnika, prema sadržaju i onemogućiti igranje konkretne igre. 3.Programska ograničenja (Program restrictions)- pošto štikliramo sve programe, potrebno je deštiklirati programe čiju upotrebu ne želimo da dozvolimo. Kao i kod UAC, postavljena ograničenja je moguće zaobići unošenjem lozinke

administratora.

Isključivanje ili brisanje korisničkog naloga

Ukoliko neki od postojećih korisničkih naloga na

računaru više nije potreban, postoje dve opcije: 1.Nalog se može

isključiti, što podrazumeva da on više nije dostupan, ali su sva njegova podešavanja, fascikle i datoteke na svom mestu.

Isključivanje naloga: Izbor opcije Manage u kontekst meniju stavke

Computer otvara prozor Computer Managment U levom oknu bira se opcija Local Users and

Groups, a zatim se u fascikli Users dvostrukim klikom na nalog koji želimo da isključimo otvara dijalog u kom tada štikliramo opciju Account is disabled.


30

2.Nalog se može obrisati, čime se sva podešavanja trajno uklanjaju i ne mogu se povratiti. Tokom procesa brisanja moguće je zadržati fascikle i datoteke odgovarajućeg naloga.

Brisanje korisničkog naloga 1. User Accounts and family Safety kategorija Control panela 2. Add or remove user accounts 3. Klik na odgovarajući nalog koji želimo da brišemo 4. Delete the account 5. Delete files 6. Delete Account

Na ovaj način smo uklonili željeni nalog i sve prateće datoteke, fascikle i podešavanja.

VEŽBA

1. Kreirati nalog 2. Promeniti sliku 3. Postaviti lozinku i hint 4. Promeniti tip naloga 5. Promeniti ime naloga 6. Postaviti ograničenja

Krećite se između prozora i fascikli

31

8. Krećite se između prozora i fascikli

Windows 7 koristi sistem hijerarhijskog skladištenja podataka. Poput čuvanja papirnih dokumenata u kartonskim fasciklama unutar registratora, svoje elektronske dokumente (datoteke, fajlove) korisnik pakuje u elektronske fascikle (foldere) na diskovima koji postoje na računaru.

Program koji se koristi za pregledanje fascikli i datoteka je Windows Explorer. Za razliku od prethodnih verzija Windows-a u Windows 7 je moguće pregledati sadržaj više fascikli u jednom prozoru.

Rad sa prozorima

Većina informacija na računaru prikazane su u prozorima. Datoteke se otvaraju u prozorima odgovarajućih programa, fascikle u prozorima Windows Explorera.

Podešavanje veličine, premeštanje i raspoređivanje prozora: Pomeranje prozora – koristimo naslovnu liniju Menjanje visine i širine prozora – koristimo ivice i uglove prozora i naslovnu

liniju Uveličavanje prozora – pomeranjem ili dugme Maximize Korišćenje prečica windows taster + neki od tastera: → , ← , Home, ↑ , ↓, Tab

Organizovanje prozora se može vršiti kroz kontekst meni palete poslova (taskbara)

izborom jedne od opcija: Cascade windows, Show windows stacked, Show windows side by side, Show the desktop.

Skrivanje i prikazivanje prozora Koristite opciju Aero Peek pomoću dugmeta Show Desktop ili prečice Windows taster +

Spacebar za skrivanje otvorenih prozora Brzim pomeranjem aktivnog prozora minimiziraju se svi ostali otvoreni prozori

Razumevanje datoteka fascikli i biblioteka

Datoteke i fascikle smeštene su u hijerarhijskoj strukturi fascikli na jedinicama čvrstog diska, kao i na drugim uređajima za skladištenje podataka, kao što su CD-ovi, DVD-jevi ili USB fleš memorije. Sve memorijske jedinice označene su slovnim oznakama, pri čemu je primarni čvrsti disk tj. onaj na kome je instaliran operativni sistem, obeležen uvek slovom C.

Program koji se koristi za pregledanje fascikli i datoteka je Windows Explorer, može prikazati kolekciju odgovarajućih datoteka fascikli unutar neke biblioteke. Biblioteke su virtualne fascikle, koje fizički nisu prisutne na čvrstom disku, ali prikazuju sadržaj višestrukih fascikli kao da su datoteke smeštene zajedno na jednom mestu.

Podrazumevana instalacija Windowsa 7 uključuje 4 standardne biblioteke: Documents, Music, Pictures i Videos, pri čemu je moguće kreirati sopstvenu biblioteku.


32

Kreiranje nove biblioteke može se vršiti u okviru prozora Libraries izborom opcije New Library ili u kontekst meniju foldera koji želimo da uključimo u novu biblioteku izborom opcije Include in Library/Create New Library.


33

Windowsove sistemske fascikle Prilikom instalacije Windows 7 operativnog sistema prave se tri sistemske fascikle:

Program Files fascikla u koju se smeštaju potrebne fascikle i datoteke instaliranih programa

User Account fascikla odgovarajućeg korisničkog naloga koja se kreira prilikom prvog prijavljivanja na nalog i obuhvata 12 podfascikli koje nazivamo ličnim fasciklama. Mogu se prikazati izborom hiperveze sa Start menija koja nosi naziv korisnikog naloga. Pored ove fascikle u fascikli Users nalazi se fascikla Public koja sadrži 9 podfascikli i dostupna je svakom ko se prijavi na računar.

Windows fascikla u kojoj se nalazi većina najvažnijih datoteka operativnog sistema.

Osobine prozora fascikle Unutar Windows Explorera svaki prozor fascikle prikazuje obavezno dva elementa:

naslovnu liniju (title bar) i paletu sa alatkama (toolbar). Naslovna linija sadrži:

Navigacionu dugmad Adresnu liniju Polje za pretragu

Paleta sa alatkama razlikuje se u zavisnosti od sadržaja fascikle. Dugmad na paleti sa alatkama predstavljaju kontekstno određene komande za rad sa fasciklom i njenim sadržajem.

Pored naslovne linije i palete sa alatkama, opciono u svakom prozoru mogu biti prikazane i sledeće komponente: Linija menija, Okno za navigaciju, Okno sa detaljima, Okno sa sadržajem, Okno za pregled.

Navigaciona dugmad

Okno za navigaciju (Navigation pane) Naslovna linija(Title bar) Polje za pretragu Adresna linija Linija menija(Menu bar) Paleta sa alatkama

Okno sa detaljima(Details pane) Okno sa sadržajem(Contetnt pane) Okno za pregled(Preview pane)

Prikazivanje i skrivanje okna omogućava opcija Layout menija Organize sa palete alata.


34

Snalaženje na računaru

Sve disk jedinice, fascikle i datoteke koje su deo sistema za skladištenjena računaru , kao i one na računarima sa kojima računar povezan preko mreže, prikazuju se u Windows Exploreru.

Pokretanje Windows Explorera: Windows Explorer dugme na paleti alata (prikazuje fasciklu biblioteka) Windows taster + E (prikazuje fasciklu Computer) Otvaranjem bilo koje fascikle.

Windows Explorer omogućava kretanje kroz hijerarhiju fascikli na svim diskovima,

prikazujući sadržaj fascikli unutar drugih fascikli sve dok se ne pronađe željena datoteka. Ovaj postupak naziva se pretraživanje (browsing). Kao polazna tačka za ovaj postupak

može se koristiti prozor Computer. U njemu su predstavljeni uređaji koji su podeljeni u grupe. Prvo su prikazane interne

jedinice čvrstog diska - one koje su fizički ugrađene u računar, zatim interni izmenljivi memorijski uređaji (CD ili DVD uređaji), pa eksterni izmenljivi memorijski uređaji kao što je USB fleš memorija, potom

slede lokacije za smeštanje kojima se pristupa preko mrežne veze.

Uz svaki uređaj prikazan je njegov naziv, količina raspoloživog prostora i kapacitet što je i

prikazano u vidu indikatora napredovanja određene boje. Podrazumevana boja indikatora je plava, pri čemu kad je na disku ostalo manje od 10% raspoloživog prostora, boja indikatora menja se u crvenu. Najviši nivo smeštajne strukture – diska naziva se koren (root).

Vežba:

U okviru okna za navigaciju sažeti sve stavke U okviru okna za navigaciju od Computer do Users Sa adresne linije pristupiti fascikli Public fascikle Users Sažeti Copmuter i pristupiti Libraries→Documents→My Documents Korišćenje ikonice na adresnoj liniji Sadržaj bibliotke Documents Načini prikaza stavki fascikle

Pronalaženje određenih informacija

35

9. Pronalaženje određenih informacija

Windowsowa pretraga omogućava gotovo trenutno pronalaženje programa, datoteke,

poruke ili prilog poruke koja se nalazi na računaru. Aktivira se unosom ključne reči u polje Search koje se nalazi u Start meniju. Rezultati pretrage, koji se trenutno pojavljuju podeljeni su u kategorije. Prikaz svih rezulatata otvara se izborom opcije See more results.

Naprednije pretrage su moguće u okviru fascikle Search Results. Uslovi pretrage koji se mogu korsititi su datum pravljenja datoteke, veličina datoteke, deo njenog naziva, ime autora, tip datoteke…

Efikasnost Windowsowe pretrage zasniva se na tome što Windows Search održava indeks svih ključnih reči koje se nalaze u računaru ili su povezane sa datotekama smeštenim na računaru, tako da prilikom unošenja traženog pojma Windows ga traži u indeksu umesto da traži prave datoteke na čvrstom disku.

Parametri Windows-ove pretrage

Podešavanja pretrage mogu se vršiti na sledećim mestima:

Kartica Search okvira za dijalog Folder Options

Dijalog Indexed Locations kome se pristupa iz Control Panel-a izborom opcije Indexing Options→Modify

U progrmu za rešavanje problema Search and Indexing koji se pokreće izborom

hiperveze Troubleshoot Search And Indexing kojoj se pristupa iz Control Panel-a izborom opcije Indexing Options→Advanced→Index Settings

Vežba:

Pretražiti po pojmu računar Prikazati sve rezultate Sortirati ih po tipu Pretražiti uz korišćenje filtera za pretragu

o Pretraga po tipu Menjane raspona pretrage Čuvanje pretrage – vrši se u okviru prozora svih rezultata pretrage izborom opcije

Save search. Podrazumevano pretrage se čuvaju u ličnoj fascikli Searches

Upravljanje fasciklama i datotekama

36

10. Upravljenje fasciklama i datotekama

Različiti načini prikazivanja fascikli i datoteka

Menjanje prikaza fascikle Fascikle i datoteke u oknu sa sadžrajem prozora fascikle mogu biti prikazane na nekoliko

različitih načina. Moguće je izabrati jedan od sledećih prikaza: Dugme Views

u okviru kog se bira odgovarajući prikaz Icons – prikaz u obliku malih, srednjih ili velikih ikona List – prikaz u oblku liste Details – uz svaku od ikonica koja predstavlja

istovremeno i tip datoteke podrazumevano su prikazana i njena svojstva: naziv, tip, datum izmene i veličina. Opciono se mogu prikazati još i podaci o autoru, datum kreiranja…

Tiles – u ovom prikazu vide se ikone srednje veličine, kao i naziv i tip stavk

Content – za fascikle u ovom prikazu vide se ikona, naziv fascikle i datum, a za datoteke, uz ikonu prikazan je sadržaj datoteke, njen naziv, tip, veličina i datum.

Kada pritiskom na desni taster miša u oknu sa sadržajem fascilkle otvorimo prateći

kontekst meni u okviru opcije View tada možemo izaberati odgovarajući prikaz.


37

Grupisanje sadržaja fascikle Grupisanje sadržaja fascikle vrši se u okviru menija Arange by okna biblioteke po autoru,

datumu izmene, tipu, tagu ili imenu. Grupisane stavke pojavljuju se u stekovima koji se otvaraju dva put pritiskom na miša.

Sortiranje ili filtriranje sadržaja fascikle U oknu sa sadržajem fascikle prvo su prikazane sve podfascikle, a zatim slede datoteke

podrazumevano po abecednom redu. Redosled stavki se može promeniti u oknu sa sadržajem sortiranjem po bilo kom od datih svojstava datih u prikazu Details.

Vežba:

1. Otvoriti fasciklu C:\Users\Public\Documents\ELEKTRONSKA IZDANJA 2. Izabrati prikaz Details 3. Kliknuti na zaglavlje kolone Size, (ponovnim klikom vrši se sortiranje po obrnutom

redosledu) 4. Dodavanje kolone

a. Izbor prikaza određenog detalja se vrši u dijalogu Choose Details koji se otvara desnim tasterom miša na zaglavlje bilo koje kolone.

5. U okviru prikaza Details mogu se prikazati samo one stavke fascikle koje odgovaraju određenom kriterijumu.

a. Postaviti pokazivač miša na zaglavlje kolone svojstvа po kome se vrši filtriranje, a zatim pritisnuti strelicu

b. U listi sa vrednostima izabrati željenu vrednost.


38

Menjanje opcija fascikle u okviru dijaloga Folder Options

Folder Options dijalog otvara se sa liste Organize

palete alata prozora Windows Explorera, izborom opcije Folder and search options.

U okviru kartice General može se izabrati način pretraživanja fascikli, otvaranja fascikli (jednostrukim ili dvostrukim klikom) i način na koji funkcioniše okno za navigaciju.

U okviru kartice View može se izabrati odgovarajući podrazumevani prikaz za sve fascikle.

Rad sa svojstvima fascikli i datoteka Sva postojeća svojstva stavke prikazuju se u okviru: Dijaloga Propreties koji se otvara iz kontekst menija te stavke, Okna Details prozora Windows Explorera Ekranske napomene (Screen tip-a) koja prati svaku stavku kada postavimo pokazivač

miša preko nje.

Svojstva datoteke Neka svojstva datoteke, kao što su veličina i datum

modifikovanja održava sam operativni sistem i ne mogu se menjati, dok druga svojstva, kao što su:

Naziv - Title Autor - Authors Tema - Subjects Opis - Tags Komentari - Comments Značaj - Rating

korisnik može sam menjati u zavisnosti od tipa datoteke, što može olakšati pretragu kasnije.

U okviru dijaloga Propreties datoteke postoje četiri kartice:

General - daje pregled informacija o datoteci

Security - omogućava se dodeljivanje ovlašćenja za pristup

Details - prikazuje svojstva dodeljena datoteci (ako je moguće tu se mogu vršiti izmene nekih od svojstva)

Previous Versions – prikazuje ostale verzije datoteke sačuvane pomoću Windows Backup tački obnavljanja.


39

Svojstva fascikle Okviru dijaloga Propreties fascikle sadrži kartice:

General, Sharing, Security, Previous Versions i Customize. Kartica Sharing omogućava podešavanje opcija za deljenje fascikle sa korisnicima računara u mreži, dok se u okviru kartice Customize može odrediti sledeće:

Šablon koji kontroliše alatke dostupne na

paleti alata, kao i podrazumevani prikaz sadržaja fascikle koji se vidi u oknu sa sadržajem

Sliku koja se pojavljuje na ikoni fascikle Ikonu kojom je fascikla predstavljena.

Izrada i preimenovanje fascikli i datoteka

Korišćenjem odgovarajućih programa mogu se

izraditi njima svojstvene datoteke. One su privremene sve dok se ne snime na čvrsti disk ili na neku drugu lokaciju, kao što je USB fleš memorija. Kreiranje fascikle vrši se:

pomoću alatke New Folder sa palete alata

prozora koji prikazuje fasciklu u kojoj želimo da se nalizi novo kreirana fascikla ili

izborom opcije New→Folder iz kontekst

menija koji se otvara desnim tasterom miša u oknu sadržaja prozora koji prikazuje fasciklu u kojoj želimo da se nalazi novo kreirana fascikla.

Iz spomenutog menija moguće je aktivirati i neke od

programa pomoću kojih se vrši izrada novih datoteka. Promena imena datoteke ili fascikle vrši se u okviru kontekst menija stavke izborom

opcije Rename.


40

Premeštanje i kopiranje fascikli i datoteka

Da bi premestili ili iskopirali fasciklu ili datoteku potrebno ju je prvo označiti odnosno

odabrati. Izbor stavke(i) se može izvršiti na neki od sledećih načina:

Organize→Select All odnosno (Ctrl + A) označavnje svih stavki u fascikli Shift – biranje susednih stavki Ctrl – biranje nesusednih stavki Polja za potvrdu u prikazu Details – koja se aktiviraju u okviru dijaloga Folder

Options→View→Use check boxes to select items Nakon izbora datoteka fascilkle u oknu sa detaljima prikazan je broj stavki i veličina

izbora. Ako su izabrane fascikle i datoteke u oknu sa detaljima prikazan je samo broj izabranih stavki.

Premeštanje izabranih stavki može se vršiti na neki od sledećih načina: Sa menija Organize korišćenjem opcija Cut i Paste Korišćenjem kontekst menija i opcija Cut i Paste Prevlačenje korišćenjem levog tastera miša Prevlačenje korišćenjem desnog tastera miša

Kopiranje izabranih stavki može se vršiti na neki od sledećih načina: Sa menija Organize korišćenjem opcija Copy i Paste Korišćenjem kontekst menija i opcija Copy i Paste Prevlačenje korišćenjem levog tastera miša i tastera ctrl Prevlačenje korišćenjem desnog tastera miša

Prilikom korišćenja opcija Cut ili Copy stavka(e) se smešta u Clipboard, oblast za čuvanje podataka, kako bi se onda jedna ili više njenih kopija mogle nalepiti na neko drugo mesto.

Prečice sa tastature: Ctrl + C - Copy Ctrl+ V - Paste

Komprimovanje – pakovanje (zipping) fascikli i datoteka Komprimovanje je metoda uklanjanja nepotrebnih podataka kako bi se fajl smanjio bez

gubitka bilo kojeg podatka, odnosno smanjivanje veličine skupa podataka, kao što je datoteka ili grupa datoteka, unutar komprimovane fascikle koja se može smestiti na manji prostor.

Komprimovane datoteke, osim što zauzimaju manje prostora za skladištenje, na druge računare mogu se preneti brže od nekomprimovanih datoteka.

Vežba: 1. Izbor stavke ili stavki 2. Kontekst meni→Send To→Compressed(Zipped) Folder 3. Izmeniti naziv

Otpakovanje (extract) fascikli i datoteka Vežba:

1. U oknu Content prikažite sadržaj komprimovane fascikle 2. Na paleti alata izaberite opciju Extract All File. Ako želite da stavke budu

raspakovane na lokaciju drugačiju od one navedene u polju Files Will Be Extracted To This Folder opcija Browse otvara dijalog u kom možete izabrati željenu lokaciju

3. Extract.


41

Brisanje i oporavljanje fascikli i datoteka

Označiti stavku ili stavke koje želite da brišete Delete sa tastature ili opcija Delete sa kontekst menija Potvrda komande nakon čega se stavka smešta u Recycle Bin (Korpu za otpatke) Izborom opcije

o Empty Recycle Bin u kontekst meniju Korpe za otpatke stavke iz korpe se trajno briše

o Restore stavke iz Korpe ona se oporavlja i vraća na lokacuju sa koje je obrisana.

Korpa za otpatke je kapaciteta 10% primarnog diska do 40GB + 5% bilo kog prostora

preko 40GB. Ako se briše veoma velika datoteka ona se ne smešta u Korpu već se trajno ukljanja. U okviru dijaloga Recycle Bin Propreties može se ograničiti količina prostora koju korpa

koristi ili izabrati njeno zaobilaženje.

Izrada prečica

Da bi lakše pristupili datotekama i fasciklаma koje često koristimo pravimo prečice do

njih – na radnoj površini, na meniju Start, na paleti poslova ili u grupi Favorites Windows Explorera.

Prečice na radnoj površini Windows 7 na radnoj površini pravi podrazumevano prečice

do pet lokacija: Computer, Ličnih datoteka, Mreže, Kontrolnog Panela i Korpe. Medjutim, podrazumevano prikazuje samo prečicu do korpe. Ostale prečice je moguće prikazati u okviru dijaloga Desktop Icon Settings kom se pristupa izborom opcije Change desktop icons. U okviru ovog dijaloga može se izabrati i željeni prikaz odgovarajuće ikone izborom opcije Change Icon.

Prečicu na radnoj površini za željenu stavku moguće je

kreirati na dva načina: 1. Korišćenjem kontekst menija radne površine 2. Prevlačenje upotrebom desnog tastera miša 3. Korišćenjem kontekst menija stavke

Prečica je predstavljena programski određenom ikonom sa strelicom u donjem desnom

uglu.


42

Stalno prikazane stavke na meniju start – opcija Pin to Start Menu

Pojavljivanje stavke u oblast stalno prikazanih stavki na meniju Start može se omogućiti

izborom opcije Pin to Start Menu u kontest meniju stavke ili prevlačenjem stavke na Start dugme.

U okviru Start menija moguća je promena rasporeda stavki.

Stalno prikazane stavke na paleti poslova - opcija Pin to Taskbar

Windows 7 omoćava ugrađivanje dokumenata i fascikla u programe na paleti alata.

Ugrađenoj datoteki ili fascikli pristupa kroz kontekst meni koji se otvara desnim klikom na odgovarajući program za datoteke ili Windows Explorer za fascikle na paleti alata.

Grupa Favorites Ukoliko je potreban čest pristup nekoj fascikli ona može biti dodata u grupu Favorites –

prevlačanjem iz okna sa sadržajem fascikle u kojoj se nalazi, na naslov grupe Favorites prikazanom u oknu za navigaciju.

Redosled u grupi Favorites može se menjati prevlačenjem.

Pitanja uz lekcije 6-10

43

Pitanja

1. Koje su sistemske fascikle Windows-a 7 i sta se nalazi u svakoj od njih? Podesiti pomoćni alat za ažuriranje Windows-a tako da dopune preuzima i instalira automatski svakog dana u 17h.

2. Koje su standardne biblioteke Windows-a 7? Kreirati korisnički nalog standardnog tipa pod nazivom Olaf.

3. Koje fascikle podrazumevano sadrži biblioteka Videos? Kreirajte restore point pod nazivom V1.

4. Koji se program koristi za pregledanje fascikli i datoteka? Podesiti prikaz Details lične fascikle My Pictures tako da sadži kolonu Date taken.

5. Koju prečicu sa tastature koristimo za brzi pregled trenutno otvorenih prozora? Promeniti tip korisničkog naloga.

6. Koju prečicu sa tastature koristimo umesto kontrolnog dugmeta Maximaze? Ograničiti nalog standardnog tipa tako da se može koristiti radnim danom od 18-19h i vikendom od 11-12h i od 18-19h.

7. Koju prečicu sa tastature koristimo umesto kontrolnog dugmeta Restore Down? Podesiti alat za ažuriranje Windows-a tako da samo administrator može instalirati dopune na računaru.

8. Otvoriti prozore programa Adobe Reader, Microsoft Office Word i Windows Explorer i složite ih na radnoj površini tako da budu jedan do drugog. Isključiti kreirani korisnički nalog.

9. Otvoriti prozore programa Microsoft Office Excel, Microsoft Office Power Point i Windows Explorer i složite ih na radnoj površini tako da budu jedan ispod drugog. Ograničiti nalog standardnog tipa tako da ne može igrati igrice namenjene odraslima.

10. Koju prečicu satastature koristimo kako bi svi otvoreni prozori postali prozirni? Vratiti Windows 7 na stanje u kom je bio 18.11.2015.

11. Otvoriti prozore programa Adobe Reader, Microsoft Office Word i Windows Explorer, Microsoft Office Power Point, a onda jednim potezom miša minimizirajte sve prozore osim prozora Microsoft Office Word-a. Koje su prednosti višekorisničkog režima rada koji karakteriše Windows 7?

12. Šta su biblioteke? Dodeliti šifru i podsetnik za šifru kreiranom korisničkom nalogu.

13. Šta je Windows Update?

Kreirajte Predavanja i u nju uključite fascikle:

a. C:\Users\Public\ Public Documents\Elektronska izdanja

b. C:\Vezbanja

c. C:\Users\ Racunar\Desktop\Preadvanja profesora

14. Koji su osnovni elementi prozora? Promeniti ime kreiranog korisničkog naloga.

15. Koji su elementi naslovne linije prozora Windows Explorer-a? Promeniti sliku kreiranog korisničkog naloga. Šta je restore point?


44

16. Na koji način možemo prikazati ili sakriti promenljive elemente prozora? Obrisati kreirani korisnički nalog.

17. Na koji način možemo pokrenuti Windows Explorer? Proveriti da li ima novih dopuna i ako ima, instalirati ih.

18. Šta je Root? Podesite veličinu korpe na 6000MB.

19. Kako su grupisani uređaji u prozoru Computer? Podesite da se svaka fascikla otvara u novom prozoru.

20. Šta je prikazano uz svaki uređaj u prozoru Computer? Korišćenjem prečice sa tastature trajno obrisati jednu stavku fascikle C:\Vezbanje.

21. Optimizujte prikaz sadržaja fascikle C:\Users\Public\Muzika da bude prilagođen muzičkim datotekama. Kako se razvrstavaju dopune za Windows 7?

22. Pronaći u fascikli C:\Users\Racunar\Desktop\Preadvanja profesora prezentacije urađene u Microsoft Power Point-u koje sadrže pojam osteoporoza. Iz kojih koraka se satoji instaliranje dopuna?

23. Pronaći u fascikli C:\Users\Public\Public Documents\Elektronska izdanja datoteke veličine od 100KB-1MB koje sadrže pojam diabetes. Koja ovlašćenja ima korisnik standardnog korisničkog naloga?

24. Podesiti Windows-ovu pretragu tako da u pretragu svih lokacija budu uključena i imena i sadržaj datoteka i fascikli. Kada se automatski kreira tačka za oporavak (restore point)?

Po kom principu funkcioniše Windows-ova pretraga?

25. Podesiti Windows-ovu pretragu tako da indeksirana lokacija bude samo sistemska fascikla Users. Ograničiti nalog standardnog tipa tako da od svih instaliranih programa ne može koristiti Google Chrome.

26. Pronaći u računaru sve datoteke kreirane u Microsoft Office Word-u 2007 i pretragu sačuvajte u ličnoj fascikli My Documents. Koje mogućnosti nudi Windows 7 u vezi sa preuzimanjem i instaliranjem važnih dopuna?

27. Grupisati sadržaj biblioteke Documents prema tipu. Zašto je prilikom instaliranja nekih dopuna potrebno ponovo pokrenuti sistem (tj. restartovati računar)?

28. Prikazati u prozoru fascikle My Documents samo Adobe Acrobat dokumente. Šta

predstavlja ikonica ?

29. Sortirajte sadržaj fascikle Downloads prema kriterijumu Date acccessed. Koji alat vrši kontrolu korisničkih naloga?

30. Podesiti da podrazumevani program koji otvara dokumente tipa .docx bude WordPad. Koje nivoe kontrole ima User Account Control i šta svaki od njih podrazumeva?

31. Podesite datoteku po izboru da bude nevidljiva. Koje vrste korisničkih naloga razlikujemo?

32. Podesite kod datoteke po izboru da autor budete Vi. Koje vrste ograničenja možemo postaviti korisnčkom nalogu standardnog tipa?

33. U svojstva datoteke Ispitivanje koja se nalazi u fascikli C:\ Vezbanje unesite komentar. Na koji način se mogu zaobići ograničenja postavljena korisnčkom nalogu standardnog tipa?


45

34. Upotrebom polja za označavanje označiti drugu, petu i sedmu stavku fascikle C:\Users\Public\Muzika, a zatim korišćenjem prečica sa tastaure premestiti označene dokumente u fasciklu Public Music. Kada Windows pravi odgovarjući korisnički profil koji podrazumeva i skup ličnih fascikli unutar Users strukture fascikli?

35. Označiti, uz pomoć tastature, sve stavke od pete do pretposlednje i prevlačenjem iskopirati označene stavke iz prozora fascikle C:\Users\Public\Muzika u prozor fascikle Public Videos. Na koje načine možemo ograničiti upotrebu igara na nalogu standardnog tipa?

36. Kompresujte fasciklu C:\Users\Public\Muzika, a zatim je otpakujte na lokaciji C:\ ...\Vezbanje. Stavku Adobe Reader dodati u listu stalno prikazanih stavki Start menija.

37. Koliki je podrazumevani kapacitet Recycle Bin-a ako je kapacitet C diska 250GB? U prozoru fascikle C:\Users\Public\Muzika kreirati prečicu za fasciklu Public Music.

38. Poslati u Recycle Bin fasciklu C:\Users\Racunar\Desktop\Preadvanja profesora, a zatim je povratiti na izvornu lokaciju. Kreirati prečicu na radnoj površini za fasciklu Users.

Uvod u Microsoft Office Word 2007

43

11.Program za obradu teksta – Microsoft OfficeWord 2007

Uopšteno o tastaturi

Na tastaturi razlikujemo pet grupa tastera:

1. alfanumeričku grupu tastera (slova, brojevi, interpukcijski i neki specijalni znaci ) 2. numeričku grupu tastera 3. funkcijske tastere (F1-F12) 4. upravljačke tastere 5. kursorske tastere (strelice)

Uloga pojedinih upravljačkih tastera

TASTER ULOGA TASTERA

Esc Omogućava izlazak iz okvira za dijalog, odnosno vraćanje jedan nivo unazad

Tab Pomeranje tekstualnog kursora izvestan broj praznih mesta

Caps Lock Uključuje, odnosno isključuje “velika slova”

Num Lock Uključuje, odnosno isključuje numerički deo tastature

Shift U saradnji sa alfanumeričkim tasterom dobijamo veliko slovo, odnosno gornji

znak

Ctrl Koristi se u saradnji sa drugim tasterima radi zadavanje neke komande

Enter Koristi se za prelazak u novi red ( formiranje novog pasusa )

Backspace Jednim pritiskom briše se jedan znak levo od tekstualnog kursora

Delete Jednim pritiskom briše se jedan znak desno od tekstualnog kursora

Home Postavlja tekstualni kursor na početak reda

End Postavlja tekstualni kursor na kraj reda

Aktiviranje programa Microsoft Word

Prečicom sa Desktop-a Start menu/All Programs

Microsoft Office Word 2007

44

Opis prozora

Kretanje kroz dokument

Liniju po liniju klikom na strelice vertikalnog klizača

Brzi prelaz konstantnim držanjem strelice vertikalnog klizača

Korišćenjem poluge klizača prevlačenjem dok se ne pojavi željeni broj ili sadržaj stranice

Korišćenjem scrola Korišćenjem tastera Page Up i

Page Down Dugme Select Browse Object

Office dugme Aktivira komande za rad sa Office dokumentima

Quick Access Toolbar Brzi pristup komandama; Sadržaj se može prilagoditi potrebama korisnika

Stranice (jezičci) Pristup komandama i alatkama

Dialog Box Launcher Otvara dijaloge i panele zadataka

Prozor dokumenta Unos teksta i grafičkih elemenata

Ribbon (komandna traka) Komande i alatke grupisane po kategorijama u okviru zasebnih stranica *skrivanje i prikaz

Zoom kontrole Zumiranje u oba smera putem klizača ili komandnih dugmadi

Kontrole za kretanje kroz dokument Dugme Select Browse Object

Statusna linija Prikaz podataka o dokumentu

Kontrola prikaza Aktiviranje različitih režima prikaza dokumenta

Pronalaženje odreĎene

reči u tekstu

Prelazak na odreĎeni

element

Prelazak sa jednog grafičkog objekta

na drugi

Poništavanje izabranog

elementa za traženje

Prelazak sa jedne

tabele na drugu


45

Promena načina prikaza dokumenta

Print Layout – prikaz za štampu je prikaz u kom su jasno definisani prelomi stranica i u njemu je omogućena opcija Zoom.

Full screen Reading – prikaz za čitanje koji dokument prikazuje preko celog ekranau klanjanjući tako one elemente koji bi odvlačili pažnju

Web Layout – prikazuje dokument onako kako bi izgledao na Web-u Outline – okvirni prikaz dokument grupiše u obliku teza grupisanih oko naslova i

podnaslova Draft – grubi prikaz dokument prikazuje na jedinstvenom dugačkom listu koji je

podeljen na stranice perforacijom.

Kreiranje okvirnog prikaza - Outline view

1.Promena nivioa naslova upotrebom komandi Promote, Demote, Promote to Heading, i Promote to Body

Prikaz parametara formatiranja teksta

Prikaz prve linije teksta Prikaz željenog nivoa teksta

Završetak rada u Outline prikazu


46

Preliminarna podešavanja Podešavanje mernih jedinica – Office dugme/Word options/Advanced/Display Podešavanja stranice su vezana za orijentaciju, veličinu i margine stranica i vrše se u

jezičku komandne trake (Ribon) Page Layout

Podešavanje stranice Podešavanje orijentacije i veličine papira u okviru jezička Page Layout:

Opcija Orientation Opcija Size

Proizvoljno podešavanje veličine papira u okviru Page Set Up dialog box-a : Page Set Up / Paper

Podešavanje margina stranice Pojam Margina: Margine su prostor oko teksta, između ivica papira i samog

teksta. Razlikujemo gornju (top), donju (bottom), levu (left) i desnu (right) marginu. Osim pomenutih margina, koje u Wordu možemo podešavati nezavisno jednu od druge, postoji još jedna oblast papira takozvani povežnjak (gutter), koji možemo posebno podesiti.

Vizuelno podešavanje margina pomoću lenjira (ako lenjir nije prikazan jezičak View/Ruler) Brz izbor standardnih margina Page Layout/Margins Korisničko definisanje margina u dijalogu Page Setup: Page Set Up / Margins

Slektovanje teksta Označavanje u oblasti teksta

Označavanje jedene reči – dvostruki klik levim tasterom u oblasti reči koju treba označiti.

Označavanje celog pasusa – trostruki klik levim tasterom miša u oblasti pasusa koji treba označiti

Označavanje proizvoljnog dela teksta : o kliknuti mišem na poziciju od koje počinje označavanje i držeći pritisnut

levi taster miša pomerati do završne pozicije, pošto bude označen željeni tekst.

o kliknuti mišem na poziciju od koje počinje označavanje, pritisnuti taster Shift, a zatim kliknuti na kraj željenog teksta.

Označavanje u oblasti za selektovanje Označavanje celog reda – postaviti strelicu miša u oblasti leve margine tako da njen

vrh pokzazuje na željeni red i kliknuti jednom levim tasterom miša Ozančavanje celog pasusa - postaviti strelicu miša u oblasti leve margine tako da njen

vrh pokzazuje na željeni pasus i kliknuti dva puta levim tasterom miša Ozančavanje celog dokumenta - postaviti strelicu miša u oblasti leve margine tri puta

levim tasterom miša Označavanje proizvoljnog dela teksta (kursorom, Alt) Označavanje celog teksta – (Ctrl+A)


47

Provera pravopisa i gramatike

Tokom unosa teksta Word postavlja crvenu talasastu liniju ispod reči koje se ne nalaze u njegovom rečniku ili su duplirane, dok zelenu postavlja ispod onih reči i fraza u kojima postoji gramatička greška. Podrazumevano provera teksta se vršu u odnosu na engleski jezik.

Korekcija pravopisa i gramatičkih grešaka tokom kucanja.

Desnim klikom na podvučenu reč otvara se kontekst meni u okviru kog se može izabrati predložena zamena ili opcija Ignore All da bi se preskočile sve instance te reči.

Podešavanje opcija za proveru pravopisa u Wordu vrši se na sledeći način: Office dugme/ Word Options/Proofing

Korekcija pravopisa i gramatičkih grešaka Aktiviranje provere dokumenta vrši se u okviru jezička Rewiew izborom opcije Spelling

& Grammar. Na ovaj način se otvara odgovarajući dijalog u okviru kog je moguće ukoliko želite da proverite samo pravopis isključiti kontrolno polje Check grammar.

U okviru istog dijaloga moguće je označenu reč zameniti predloženom altternativom ili je dodati u rečnik izborom opcije Add to Dictionary kako se ona više ne bi tretirala kao greška.


48

Ubacivanje novih stranica i sekcija

Ubacivanje i brisanje hard i soft preloma stranica

Nakon popunjavanja čitave stranice Word automatski ubacuje prelom i započinje novu stranicu. Naknadnim dodavanjem ili brisanjem teksta pomera se i ovaj tzv. soft prelom stranice. Međutim moguće, je dodati i hard prelom stranice izborom opcije Page Break u okviru jezička Insert – ova vrsta preloma se ne pomera ni pri naknadnim izmenama teksta. U okviru istog jezička izborom opcije Blank Page vrši se ubacivanje prazne stranice, a opcijom Cover Page bira jedan od ponuđenih šablona za naslovnu stranicu.

Ubacivanje i brisanje preloma sekcije

Pošto klinknete na poziciju na kojoj želite da započnete novu sekciju u okviru jezička Page Layout, a zatim kategorije Page Setup klikom izborom opcije Breaks otvoriće se meni u kom je moguće u okviru Section Breaks izabrati poziciju preloma sekcije:

Next Page počinje sekciju na novoj

starnici

Countinuous počinje novu sekciju tačno na izabranoj lokaciji

Even Page počinje novu sekciju na narednoj parnoj stranici

Odd počinje novu sekciju na narednoj neparnoj starnici.

U okviru dela menija Page Breaks možemo izabrati tačku preloma stranice, kolone ili

odvajanje teksta od objekta.

Uključivanje i isključivanje prikaza belina između stranica Pošto postavite kursor između dve stranice u prikazu

dokumenta Print Layout pojaviće se kursor sa pratećim screen tipom Double-click Hide White Space ili Show White Space što omogućava dvostrukim klikom isključivanje ili uključivanje prikaza belina između stranica.


49

Dodavanje zaglavlja i podnožja stranice

Zaglavlje stranice (heading) predstavlja tekst koji se štampa na gornjoj margini svake stranice dokumenta, dok se tekst podnožja (footers) štampa na donjoj margini.

U zaglavlja i podnožja se obično postavlja ime autora, naslov dokumenta, naziv datoteke, datum štampanja i broj stranica.

Ukoliko je dokument izdeljen na sekcije moguće je kreirati zasebna zaglavlja i podnožja za svaku sekciju.

Kreiranje zaglavlja i podnožja i njihove izmene

Kreiranje zaglavlja i podnožja i njihove izmene moguće je započeti klikom na dugme Header ili Footer u jezičku Insert komandne trake Ribbon, čime se otvara meni sa ponuđenim opcijama vezanim za zaglavlje odnosno podnožje dokumenta. U navedenim menijima ponuđeni su već keirani šabloni za podnožje i zaglavlje.

Ipak, najbrži način za izmenu zaglavlja i podnožja dokumenta je aktiviranje jezička Design dvostrukim klikom u oblasti gornje ili donje margine.U okviru ovog jezička moguće je ubacivati uobičajne elemente zaglavlja i podnožja, brzo prikazati zaglavlja ili podnožje, definisati udaljenost od ivice stranica i postavljati različita zaglavlja i podnožja na pojedinačne stranice.

Postavljanje različitih zaglavlja i podnožja na pojedinačne stranice

Kao što je već spomenuto, u jezičku Design moguće je postavljati različita zaglavlja i podnožja na pojedinačne stranice i to u okviru potkategorije Options.

Štikliranje kontrolnog polja Different Odd & Even Pages omogućava postavljanje različitih zaglavlja i podnožja na parne i neparne strane.

Štikliranje kontrolnog polja Different First Page omogućava kreiranje posebnog zaglavlja i podnožja za prvu stranicu.

Štikliranje kontrolnog polja Show Document Text omogućava prikaz teksta dokumenta.

Izborom opcije Close Header and Footer tekstualni kursor vraća se u oblast teksta dokumenta.


50

Ubacivanje brojeva stranica, datuma i vremena

Ubacivanje brojeva stranica uspostavlja red u dokumentu i olakšava pronalaženje određenih delova putem sadržaja. Brojevi stranica mogu se definisati za čitav dokument ili za svaku sekciju pojedinačno. Ubacivanjem datuma i vremena u podnožje stranice omogućava se jednostavno pronalaženje poslednje odštampane verzije dokumenta. Kao izvor podataka za to polje Word koristi interni kalendar računara kao i njegov sat.

Ubacivanje i formatiranje brojeva stranica Ubacivanje brojeva stranica vrši se u

okviru jezička Insert, izborom opcije Page Number koja omogućava podešavanje pozicije i formatiranje broja stranice.

Formatiranje se vrši u okviru dijaloga Page Number Format u kom se mogu izabrati željena šema numerisanja i početni broj, uz mogućnost uključivanja i broja odeljka.

Ubacivanje datuma i vrmena Vreme i datum se mogu ubaciti na jednu ili sve stranice.

Postavljanje kursora na željenu poziciju i izbor opcije Date &Time u okviru jezička Insert ubacuje datum i vreme na jednu stranicu.

Izborom opcije Date&Time u jezičku Design koji se otvara prilikom dodavanja ili menjanja podnožja ili zaglavlja otvara se istoimeni dijalog.

U ovom dijalogu moguće je izabrati željeni format

prikaza datuma i vremena i izbor njihovog

automatskog ažuriranja. Opcija Default tekući

datum i vreme postavlja se kao podrazumevanu

vrednost.

Na ovaj način vreme i datum se ubacuju na sve stranice.


51

Ukoliko želimo da podnožje/zaglavlje jedne sekcije bude drugačije od podnožja/zaglavlja prethodne potrebno je u jezičku Design isključiti opciju Link to Previous pošto postavimo kursor

u oblast podnožja/zaglavlja koje želimo da formatiramo.

Vežba: Kreiranje dokumenta u Outline prikazu

Formatiranje dokumenata u Microsoft Office Word 2007

52

12. Formatiranje dokumenta u Wordu Naglašavanje delova teksta formatiranjem Izbor velikih i malih slova

Izbor velikih i malih slova vrši se u okviru jezička Home, izborom jedne od pet opcija koje nudi dugme Case.

Sentence case – veliko slovo na početku

rečenice

lowercase – mala slova u čitavom tekstu

UPPERCASE – velika slova u čitavom

tekstu

Capitalize Each Word – veliko slovo na

početku svake reči

tOGGLEcASE – zamena velikih i malih

slova

Označavanje teksta

Klikom na strelicu dugmeta Highlight, zatim na željenu boju se u okviru jezička Home aktivira se označavanje teksta sve do trenutka kada se odustane od iste komande izborom bilo koje druge komande. Uklanjanje označavanja vrši se u okviru isto dugmeta aktiviranjem opcije No Color.


53

Primena elemenata formatiranja na selektovani tekst

Nakon selektovanja teksta koji želimo da formatiramo, u okviru jezička Home klikom na Font Dialog Box Launcher otvara se dijalog Font. U okviru ovog dijaloga vrše se detaljna formatiranja slova (Font, Font Style, Size, Font Color, Underline style, Underline color) i dodavanja efekata (Strikethrough, Double strikethrough, Superscript, Subscript, SShhaaddooww, , EEEmmmbbbooossssss, EEEnnngggrrraaavvveee, SMALL CAPS, ALL CAPS i Hidden- sakrivena) selektovanom tekstu. Konačni rezultati prikazani su u polju Preview.

Font Dialog Box Launcher

U jezičku Home potkategorije Font Clear Formatting opcija poništava formatiranja selektovanog teksta.

Formatiranje tipa pronađi i zameni

Ova vrsta formatiranja vrši se u okviru dijaloga Find and Replace. Omogućava pronalaženje svih primeraka teksta sa određenim formataom i njegovu zamenu novim. U slučaju jednostavnijeg kriterijuma za pronalaženje delova teksta, klikom na dugme Less smanjuje se veličina dijaloga. U slučaju složenijeg kriterijuma za pronalaženje delova teksta, klikom na dugme More uveličava se dijalog radi prikaza dodatnih opcija. Opcija Match Case omogućava definisanje kriterijuma koji prave razliku između malih i velikih slova. Dugme Reading Highlight naglašava pronađene delove teksta.

Pronalaženje teksta određenog formata

Izborom opcije Find u jezičku Home ili kombinacijom tastera Ctrl+F otvara se jezičak Find dijaloga Find and Replace. Nakon poništavanja prethodnih parametara pretrage klikom na No Formatting, pronalaženje teksta odgovarajućeg načina formatiranja vrši se izborom i podešavanjem u jednoj od opcija dugmeta Format.


54

Formatiranje zamenom Izborom opcije Replace u jezičku Home ili

kombinacijom tastera Ctrl+H otvara se jezičak Replace dijaloga Find and Replace. Da bi se izvršila zamena unosi se reč koja se želi zameniti, pritiskom na dugme Format bira se format te reči, a zatim se unosi njena zamena i bira se format zamene.

Nakon navedenih podešavanja svi primerci traženog teksta bivaju zamenjeni izborom opcije Replace All. Ako se želi zameniti pojedinačni primerak teksta biraju se redom opcije Find Next pa Replace.

Word omogućava pronalaženje specijalnih karaktera i elemenata dokumenata i njihovu zamenu. Izbor željenog elementa vrši se u meniju dugmeta Special.

Podešavanje poravnjanja pasusa Razlikujemo levo(left), desno(right) ili potpuno poravnjane(justified) teksta, kao i

centrirani tekst koji se koristi za naslove i zaglavlja.

Poravnjanje novog teksta pomoću opcije Click-and-Type Ovakav način izbora poravnjanja koristi se kod izrade novog teksta. Nakon postavljanja

kursora u oblika slova i na levu ili desnu stranu ili na sredinui pojavljivanja željenog poravnjanja dvostrukim klikom miša bira se željeno poravnjanje.

Poravnjanje postojećeg teksta Nakon postavljanja kursora u oblast

pasusa ili selektovanjem barem jednog reda svakog od pasusa izbor poravnjanja vrši se u okviru potkategorije Paragraph jezička Home.

Podešavanje razmaka imeđu redova

Nakon selektovanja teksta koji treba izmeniti, izbor razmaka između redova vrši se u okviru potkategorije Paragraph jezička Home otvaranjem menija Line Spacing.

U okviru ovog menija može se dodavati li uklanjati prostor pre i posle paragrafa.

Izborom opcije Line Spacing Options u okviru spomenutog menija otvara se dijalog Paragraph u kom je moguće uneti precizne parametre vezane za razmak između redova i veličinu prostora koji se nalazi pre i posle paragrafa.

Korišćenjem kombinacije tastera moguće je izabrati željeni razmak između redova. Pa tako pritiskom Ctrl+1 za jednostruki, Ctrl+5 za razmak 1,5 i Ctrl+2 za dvostruki razmak.


55

Dijalog paragraf

U okviru dijaloga Paragraph, koji se otvara izborom istoimenog Dialog Box Launcher-a, moguće je vršiti sva potrebna podešavanja u vezi sa izabranim pasusom:

Alligment – izbor željenog poravnjanja

Outline level – izbor nivoa teksta

Indentation – uvlačenja leve ili desne strane teksta ili samo prvog reda

Spacing – detaljna podešavanja razmaka između redova i podešavanja velišine praznog prostora pre i posle pasusa.

Preview – prikaz izabranih podešavanja

Stilovi Nakon formatiranja teksta sva izvršena podešavanja moguće je snimiti u obliku stila i u

svakom trenutku iznova koristiti

Kreiranje stila .

Nakon označavanja teksta koji treba sačuvati u obliku stila u grupi Styles jezička Home potrebno je kliknuti na sterlicu More koja omogućava izbor opcije Save Selection as a New Quick Style.

Izbor navedene

opcije otvara dijalog Create New Style from Formatting u koji se unosi naziv stila koji želimo da napravimo.


56

Izmena stila

Izmena postojećeg stila vrši izborom opcije

Modify kontekst menija stila, koja otvara dijalog Modyfy Style u kom se vrši izmena parametara formatiranja koji karakteriše taj stil.

Detaljna podešavanja mogu se vršiti u odgovarajućim

dijalozima kojima se pristupa iz menija Format.

Kreiranje i izmena tabele u Microsoft Office Word 2007

57

13.Kreiranje i izmena tabele

Tabela uredno organizuje podatke u redove i kolone. U preseku svakog reda i kolone nalazi se ćelija i koju se mogu unositi tekst i slike. Tabele mogu biti proizvoljnog oblika sa ćelijama različite veličine.

Kreiranje tabele Tabela se kreira izborom jedne od opcija

potkategorije Tables jezička Insert komandne trake Ribbon. Može se kreirati prazni tabela koja se naknadno popunjava sadržajem ili može se kreirati tabela od postojećeg teksta koji je razdvojen nekim znakom.

Kreiranje prazne tabele Kreiranje prazne

tabele vrši se na već spomenut način : izborom opcije Insert Table potktegorije Table jezička Insert komandne trake Ribbon, koja otvara istoimeni dijalog.

U dijalogu Insert Table vrši se izbor broja kolona i redova, veličina tabele koja može zaivisti i od sadržaja ili prozor.

Kreiranje tabele od postojećeg teksta Nakon selektovanja teksta od kog želimo da

kreiramo tabelu izborom opcije Convert Text To Table potktegorije Table jezička Insert komandne trake Ribbon otvara se istoimeni dijalog.

U ovom dijalogu mogu se izabrati broj kolona, u okviru AutoFit opcija širina kolona, kao i simbol koji razdvaja tekst na blokove koji će biti smešteni u pojedinaćne ćelije.

Primer: Ime Prezime Broj indeksa JMBG Petar Petrović 45678

0101993746872

Ime Prezime Broj indeksa JMBG Petar Petrović 45678 0101993746872


58

Unos teksta u tabelu Prilikom unosa teksta u tabelu, tj. unosa teksta u odgovarajuću ćeliju, prelazak na sledeću

ćeliju tabele vrši pritiskom na taster Tab, a prelamanje na kraju reda i povećanje visine reda vrši se automatski.

Unos teksta i kretanje kroz tabelu Tačka ubacivanja (insertion point) pokazuje gde će se u tabeli pojaviti tekst koji korisnik

nosi. Nakon unosa teksta u ćeliju: Pritiskom na Enter započinje se novi pasus u okviru iste ćelije Pritiskom na Tab tačka ubacivanja se prebacuje u sledeću ćeliju sa desne strane

Selekcija elemenata tabele

Pošto se tekstualni

kursor postavi u oblast tabele, selekcija svakog od elementa tabele može se vršiti u okviru menija Table/Select jezička Layout koji se pojavljuje kada se kursor postavi u okviru tabele ili na jedan od sledežih načina:

Izmena tabele Sve bitne opcije vezane za tabelu nalaze se u okviru jezička Layout koji se pojavljuje kada

se tekstualni kursor postavi u oblast tabele. Prilikom ubacivanja novih redova i kolona postojeći redovi se pomeraju na dole, a

postojeće kolone na desno, dok pri ubacivanju novih ćelija korisnik sam definiše smer pomeranja postojećih ćelija.

Ubacivanje novih redova i kolona Nakon selektovanja reda iznad (ispod) kog želimo da ubacimo red, odnosno kolone pored

koje želimo da ubacimo kolonu, miša prevlačimo radi definisanja broja redova (kolona) koje želimo da ubacimo. Izborom odgovarajuće opcije u okviru potkategorije Row&Column jezička Layout ubacujemo željene elemente:

Insert Above ubacivanje iznad Insert Below ubacivanje ispod

Insert Left ubacivanje sa leve strane Insert Right ubacivanje sa desne strane

Element koji se selektuje Postupak

Čitava tabela Klikom na ikonu neposredno pored tabele

Red Klikom na levu marginu neposredno pored reda

Kolona Klikom neposredno iznad kolone

Ćelija Postavljanjem kursora uz levu ivicu ćelije i zatim klikom kada postane oblika

Više ćelija Prevlačenjem pokazivača preko svih ćelija


59

Brisanje tabele, redova, kolona ili ćelija Nakon selektovanja odgovarajućeg elementa tabele i pritiskom na taster Backspace ili

postavljanjem tekstualnog kursora u oblast odgovarajućeg elementa tabele i izborom željene opcije u meniju Delete potkategorije Row&Column jezička Layout brišemo željene elemente.

Spajanje i deljenje ćelija i tabela Nakon seletovanja ćelija koje želimo da spojimo u jednu ćeliju biramo opciju

Merge Cells potkategorije Merge, dok deljenje označene ćelije vršimo izborom opocije Split Cells koja otvara dijalog u kom biramo broj kolona i redova na koje želimo da podelimo ćeliju.

Deljenje tabele pasusom vrši se izborom opcije Split Table pošto selektujemo red koji će biti prvi u drugoj tabeli.

Podešavanje širine kolone i visine reda Širina kolone ili visina reda mogu prilagoditi u okviru potkategorije Cell Size izborom: jedne od opcija menija AutoFit nekog od dugmadi Distribute Columns (što selektovane kolone raspoređuje tako da

zahvataju istu širinu) i Distribute Rows (što selektovane redove raspoređuje tako da zahvataju istu visinu) ili

Height (visine) i Width (širine) selektovanog elementa tabele.

Izmena karakteristika tabele Klikom na dugme Properties u jezičku Layout koji se

aktivira pošto se tekstualni kursor smesti u oblast tabele otvara se dijalog u kom se vrše detaljna podešavanja vezana za poravnjanja, uvlačenja i raspoređivanje teksta oko tabele.

Dugme Borders and Shading otvara dijalog u kome se mogu podesiti boje i vrsta linija tabele.

Formatiranje tabele

Izmena smera teksta u ćelijama Opcija Text Direction potkategorije Allignment jezička Layout koji se aktivira pošto se

tekstualni kursor smesti u oblast tabele menja smer teksta selektovanih ćelija.

Poravnjanje teksta u ćelijama Izbor jedne od opcija poravnjanja potkategorije Allignment, jezička Layout koji se aktivira

pošto se tekstualni kursor smesti u oblast tabele, uređuje tekst u odnosu na ivice selektovanih ćelija.

Sortiranje sadržaja tabele Opcija Sort u jezičku Layout koji se aktivira pošto se tekstualni kursor smesti u oblast

tabele, otvara istoimeni dijalog u kome u okviru liste Sort By biramo način na koji želimo da sortiramo podatke označenih kolona.

U slučaju da tabela ima zaglavlje potrebno je u dijalogu Sort označiti opciju Header row.

Formatiranje tabele pomoću opcije Quick Styles U jezičku Design koji se aktivira pošto se tekstualni kursor smesti u oblast tabele, u

potkategoriji Table Styles moguće je izabrati jedan od već kreiranih šablona tabela.

Kreiranje sadržaja Microsoft Office Word 2007 dokumenta

60

14.Kreiranje sadržaja dokumenta Da bi kreirali sadržaj dokumenta u MS

Wordu 2007 nephodno je da svaki od naslova bude u nekom od nivoa odnosno da outline level označenog paragrafa bude level. Zadavanje nivoa može se vršiti u outline prikazu dokumenta ili u okviru podešavanja vezanih za paragraf.

Nakon zadavanja nivoa naslova i

podnaslova dokumenta kreiranje sadržaja vrši se izborom nekog od ponuđenih šablona za kreiranje sadržaja u okviru menija Table of Contents koji se nalazi u okviru kartice References.

Podrazumevano sadržaj prikazuje

naslove koji pripadaju nekom od prva tri nivoa. Broj nivoa koji želimo da budu prikazani u sadržaju navodimo u dijalgu Table of Contents koji otvaramo izborom opcije Insert Table of Contents već spomenutog menija Table of Contents koji se nalazi u okviru kartice References.

Ažuriranje sadržaja nakon izmena u dokumentu vrši se izborom opcije Update table koja se nalazi u okviru već spomenute kartice References.

Primer: Kreirati sadržaj datog dokumenta(a to podrazumeva da se prvo naznači koji su naslovi, a onda generisanje sadržaja.) Prebaciti drugi i treći naslov na narednu stranu, a onda ažurirati sadržaj.

Pitanja

61

Pitanja

1. U datom dokumentu podesiti gornju i donju marginu na 21mm, a u datom tekstu razmak izmeĎu

redova na 1,2 puta.

2. U datom dokumentu podesiti da veličina strane bude A3, a u datom tekstu podesiti da prvi red

bude uvučen 18mm.

3. Ovaj pasus treba da bude u fontu Comic Sans MS i da se ukloni (ili doda) prazan prostor pre

njega kako bi ga izdvojili.

4. Kreirajte Quick Style „seminarski“ koji karakteriše veličina fonta 17, font Times New Roman,

prored 1,6 i levo poravnjanje.

5. Izmeniti stil Normal, tako da ga karakteriše veličina fonta 14, font Arial, prored 1,2 i totalno

poravnjanje.

6. U datom tekstu pronaĎi i markiraj sve primerke reči datoteka koje su podebljane i crvene.

7. U datom tekstu sve reči folder zameniti rečju fascikla koja je podvučena crvenom linijom.

8. Označiti ćelije: ime prvog, prezime drugog i broj indeksa trećeg studenta i podesiti da u tim

ćelijama font bude 14, boja slova zelena i slova sa efektima Engrave.

9. Postaviti zaglavlje stranice u kome će biti prikazan naslov dokumenta i autor.

10. Numerisati stranice postojećeg dokumenta tako da numeracija bude u centralnom delu podnožja

stranice.

11. Numerisati stranice rimskim brojevima tako da numeracija bude u levom delu podnožja stranice.

12. Numerisiti stranice postojećeg dokumenta tako da numeracija bude u desnom delu podnožja

stranice i da ne bude prikazana numeracija na prvoj strani.

13. Numerisiti stranice postojećeg dokumenta tako da numeracija parnih starna bude u levom delu

podnožja stranice, a da numeracija neparnih bude u desnom delu podnožja stranice.

14. U datom dokumentu podesiti da prve tri strane ne budu numerisane, a da ostale budu i da

numeracija krene od broja 20.Podesiti da svi redovi pasusa budu uvučeni za 14mm osim prvog

reda.

15. Podesiti da pasus u odnosu na levu marginu bude uvučen 8mm, u odnosu na desnu marginu 6mm

i formatirati tekst tako da ceo bude u velikim slovima.

16. Podesiti da merne jedinice u Wordu budu mm i da podrazumevana veličina strane bude A4.

17. Kreirati sadržaj datog dokumenta. Prebaciti drugi i treći naslov na narednu stranu, a onda

ažurirati sadržaj.

18. Kreirati sledeću tabelu koja će se prilagoĎavati sadržaju koji joj unosimo:

19. U datoj tabeli centrirati tekst treće kolone i sortirati tabelu po koloni Prezime.

Ime Prezime Broj indeksa

Vesna Petrović 45678

Dragan Mitrović 45896

Branko Nešić 45263

Naziv fromule Pitagorina teorema: a2+b2=c2

Formula Vijetove formule: X1+X2=-b/a

Pitanja

62

20. Tabeli iz pitanja 19 dodati 2 kolone za Smer i Prebivalište desno od kolone Broj indeksa, pa je

sortirati po broju indeksa.

21. Tabeli iz pitanja 19 dodati na dnu još 3 reda, pa je podeliti na dve tabele, tako da podaci

poslednjeg studenta budu prvi red naredne tabele.

22. Kreirati tabelu kao na slici čije će linije biti debljine 2 i tamno plave boje.

23. Dati tekst konvertovati u tabelu, kao separator koristiti /.

24. Kreirati tabelu kao na slici čija će polja biti bledo plave boje i oko koje će moći biti rasporeĎen

tekst:

25. Iz tabele na slici ukloniti kolonu Prezime, a zatim tabelu formatirati jednim od ponuĎenih stilova.

26. Iz tabele na slici ukloniti red sa podacima drugog studenta i na kraju dodati još tri kolone.

27. Kreirati tabelu:

Ime/Prezime/Broj indeksa

Vesna/Petrović/45678

Dragan/Mitrović/45896

Branko/Nešić/45263

Pitanja

63

28. Kreirati tabelu datog oblika čije su linije debljine 1,5 i narandžaste boje:

29.Kreirati sledeću tabelu:

Uredila: Jelena Nikolić

Microsoft Office Power Point 2007

64

15.Program za kreiranje prezentacija – Microsoft Office Power Point 2007

Aktiviranje programa Microsoft Office Power Point 2007

Prečicom sa Desktop-a Start menu/All Programs

Opis prozora

Office dugme Aktivira komande za rad sa Office dokumentima

Panel Slides Omogućava brzi prstup slajd i njegov prikaz u prozoru dokumenta

Prozor dokumenta Unos teksta i grafike

Quick Access Toolbar Brzi pristup komandama; Sadržaj se može prilagoditi potrebama korisnika

New Slide Komanda za ubacivanje novog slajda sa odgovarajućim rasporedom objekata

Font i Paragraph Grupe komandi za formatiranje teksta i pasusa


65

Kreiranje prezentacije kroz primer

Aktiviranjem programa Microsoft Office Power Point 2007 otvara se novi dokument.

Izgled prezentacije korisnik može najlakše odrediti izborom jedne od ponuđenih tema u jezičku Design i odgovarajuće kolor-šeme za tu temu.


66

Unos teksta Unos teksta vrši se u odgovarajuće tekstualno polje. Formatiranje teksta i pasusa vrši se u

okviru jezička Home i već poznatih dijaloga Font i Paragraph.Posebno promena nivoa teksta u listi vrši se pomoću komandi Decrease List Level i Icrease List Level .

Izbor odgovajuće ”crtice” u tekstu vrši se u okviru menija Bullets.


67

Kreiranje dijagrama kroz primer

Primer stubičastog dijagrama Umetanje novog slajda vrši

se izborom odgovarajućeg rasporeda objekata sa menija New Slide, kreiranje dijagrama može se započeti izborom opcije Insert Chart. Na ovaj način otvara se istoimeni dijalog u kome biramo tip dijalgrama.

Nakon toga otvara se prozor programa Microsoft Excel u kom definišemo nazive promenljivih i njihove vrednosti za odgovarajuće grupe (u našem primeru to su: odlični, vrlo dobri, dobri i dovoljni).

Rezultat unosa podataka je željeni dijagram i prozor programa Microsoft Excel se može zatvoriti.

Desni klik na stubiće dobijenog dijagrama otvara kontekst meni u kome izbor opcije Edit Data otvara prozor programa Microsoft Excel, a izbor opcije Add Data Labels omogućava prikaz vrednosti na dijagramu.

Insert Chart


68

Ako u razmaku dva puta

kliknemo na neki od stubića, označiće se stubić čiji izgled se može menjati izborom opcije Format Data Point. Ovoj opciji se pristupa iz kontekst menija, koji se kao i uvek otvara desnim klikom na označeni studbić.

Tako u dijalogu Format Data

Point mogu se vršiti izmene izgleda svakog od stubića. Konkretno izmena boje stubića vrši se u okviru stavke Fill.


69

Primer dijagrama u obliku pite

Ovaj dijagram se kreira na isti način kao i studbičasti dijagram tako sto se u dijalogu Insert Chart bira odgovarajući prikaz dijagrama u grupi Pie.

Za ovu vrstu dijagrama karakteristično je to da se često prikazuje procentualna zastupljenost analiziranih kategorija.

Ovakav prikaz se bira nakon prikaza apsolutnih vrednosti izborom opcije Format Data Labels u već spomenutom kontekst meniju čime se otvara istoimeni dijalog.

U dijalogu Format Data Labels

potrebno je isključiti prikaz Value i uključiti prikaz Percentage. Tada je rezultat prikaz podataka kao na dijagramu slike pored.


70

Pokretanje i čuvanje prezentacije

Najlakši način za pokretanje prezentacije je pritiskom na taster F4 dok se promena slajdova se može vršiti pritiskom na taster Spacebar.

Kreirana prezentacija na željenoj

lokaciji (npr. C:\Users\Public\Documents) se čuva izborom opcije SaveAs/ PowerPoint Presentation iz menija Office dugmeta.

Nakon toga otvara se dijalog Save

As u okviru kog se bira lokacija za čuvanje dokumenta i ime dokumenta (koje se unosi u polje File Name).

Pitanja – Microsoft Power Point

71

Pitanja

1. Kreirati, a zatim i aktivirati Power Point prezentaciju od tri slajda sa željenom

temom.

2. U datoj prezentaciji kreirati slajd sa sledećom listom:

Tačka 1

o Tačka1.1

Tačka 1.1.1

Tačka 2

o Tačka 2.1

3. U datoj prezentaciji prikazati u obliku dijagrama Pie, na osnovu date tabele,

procentualnu zastupljenost učenika prema uspehu u četvrtom razredu Gimnazije:

Br.učenika

Uspeh Gimnazija Ekonomska

Odličnih 27 23

Vrlo dobrih 42 47

Dobrih 35 32

Dovoljnih 16 17

4. Prikazati u obliku stubičastog dijagrama na osnovu date tabele zastupljenost

učenika prema uspehu u četvrtom razredu Gimnazije.

5. U datom stubičastom dijagramu prikaži vrednosti kategorija i izmeniti boju stubiću

koji prikaziuje najveću vrednost.

6. Prikazati u obliku uporednog stubičastog dijagrama (3D-Claustered Column ) na

osnovu date tabele zastupljenost učenika prema uspehu u četvrtom razredu

Gimnazije i Ekonomske škole.

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

Odličnih Vrlo dobrih Dobrih Dovoljnih

Gimnazija

Ekonomska

Pitanja – Microsoft Power Point

72

7. Za datu prezentaciju izabrati željenu kolor šemu postojeće teme i postaviti naslov

Grafikoni.

8. Datu prezentaciju sačuvati pod nazivom Ispitivanje na lokaciji C:\Users\Public\Pictures.

9. U datoj prezentaciji na drugom slajdu podesiti da slova budu veličine 36 i

narandžaste boje.

10. U datoj prezentaciji na drugom slajdu podesiti da razmak medju redovima bude 1,5

i podesiti na dijagramu Pie da jedan od delova bude zelene boje.

11. Kreirati prezentaciju koja sadrži sledeći slajd: