Học phần 2 Bài 5 Điều trị ARV ở trẻ em nhiễm HIV PedARV_VIE_FINAL.pdf · Bài 5 Điều trị ARV ở trẻ em nhiễm HIV 101 Học phần 2 Bài 5 Điều trị

HAIVN Tập huấn HIV người lớn, Học phần 2 Hướng dẫn Giảng viên

Bài 5 Điều trị ARV ở trẻ em nhiễm HIV 101

Học phần 2 Bài 5 Điều trị ARV ở trẻ em nhiễm HIV

Tổng thời gian bài học: 75 phút

Mục đích: Mục đích của bài này là để học viên hiểu những nguyên tắc cơ bản của điều trị

ARV ở trẻ em nhiễm HIV

Mục tiêu: Kết thúc bài này, học viên sẽ có khả năng:

• Nêu được tiêu chuẩn điều trị ARV cho trẻ nhiễm HIV

• Xác định được các phác đồ ARV bậc một cho trẻ em tại Việt Nam.

• Mô tả được cách tính liều thuốc ARV dựa vào tuổi, cân nặng và diện tích bề mặt cơ

thể ở trẻ em.

• Đề xuất được các khuyến cáo để tăng cường tuân thủ điều trị ở trẻ em.

Tổng quan bài học

Bước Thời

gian

Hoạt động/

Phương pháp Nội dung Nguồn lực cần thiết

1 5 phút Trình bày Giới thiệu, Mục tiêu học tập (Slide 1-

2)

Máy chiếu và máy tính

xách tay

2 5 phút Trình bày Chẩn đoán nhiễm HIV ở trẻ em (Slide

3-5)


xách tay

3 5 phút Trình bày Điều trị dự phòng Cotrimoxazole

(Slide 6-8)


xách tay

Tài liệu phát tay M2S5.1

4 45 phút

Trình bày,

Nghiên cứu trường

hợp

Điều trị ARV ở trẻ em (Slide 9-30)


xách tay

Tài liệu phát tay M2S5.2

5 10 phút Trình bày,

Thảo luận

Kỹ thuật tuân thủ cho trẻ em

(Slide 31-36)


xách tay

6 5 phút Trình bày Những điểm chính (Slide 37-38) Máy chiếu và máy tính

xách tay

Nguồn lực cần thiết

• Bảng lật, giấy, bút viết bảng và băng dính che

• Máy chiếu và máy tính xách tay

• Các slide

• Tài liệu phát tay M2S5.1: Phân giai đoạn lâm sàng ở trẻ em theo TCYTTG

• Tài liệu phát tay M2S5.2: Cách tính liều ARV cho trẻ em



Mở bài

Chỉ dẫn cho giảng viên: Bước 1 (5 phút)

Trình bày Slide 1-2 sử dụng ghi chú dành cho giảng viên để định hướng trình bày.

Sli

de 1

M2-05-Điều trị ARV ở trẻ em nhiễm HIV-VIE

HAIVN Học phần 2, Chỉnh sửa tháng 4/2012

Sli

de

2





Slid

e 3

GIẢI THÍCH rằng chẩn đoán nhiễm HIV ở trẻ

em đã được trình bày chi tiết trong Học phần 1.

NHẤN MẠNH tầm quan trọng của việc chẩn

đoán sớm

Sli

de

4

GIẢI THÍCH rằng chẩn đoán sớm bằng xét

nghiệm PCR AND lúc 4-6 tuần tuổi sẽ cho

phép khởi động điều trị ARV sớm và làm

giảm tỷ lệ tử vong.

ĐẢM BẢO rằng các học viên hiểu được các ký

hiệu (+) và (-) có nghĩa là kết quả xet nghiệm

HIV dương tính và âm tính.

Sli

de 5

ĐIỂM LẠI ngắn gọn cách chẩn đoán nhiễm HIV

ở trẻ em từ 8-18 tháng và > 18 tháng.




Trình bày Slide 6-8 sử dụng ghi chú dành cho giảng viên và Tài liệu phát tay M2S5.1 để định hướng

trình bày.

Sli

de

6

Slid

e 7

NHẮC NHỞ học viên về chỉ định dự phòng

cotrimoxazole.

GIỚI THIỆU học viên tham khảo Tài liệu phát

tay M2S5.1: Phân giai đoạn lâm sàng ở trẻ

em theo TCYTTG để rà soát lại các tiêu

chuẩn phân chia chia giai đoạn lâm sàng.



Sli

de 8

ĐỀ CẬP TCYTTG khuyến cáo tiếp tục dự

phòng cotrimoxazole bất kể CD4 cho trẻ đến

5 tuổi, và sử dụng tiêu chuẩn dừng dự phòng

như ở người lớn.





Tài liệu phát tay M2S5.1: Phân chia GĐLS cho trẻ em của TCYTTG

Giai đoạn lâm sàng 1

Không có triệu chứng Hạch to toàn thân dai dẳng

Giai đoạn lâm sàng 2

Gan lách to Nhiễm trùng đường hô hấp trên mạn tính hoặc tái diễn Phát ban sẩn ngứa Herpes zoster (Zona) Loét miệng tái diễn Đỏ viền lợi Viêm khóe miệng Sưng tuyến mang tai Nhiễm mụn cơm lan tỏa U mềm lây lan tỏa Nhiễm nấm móng

Gia đoạn lâm sàng 3

Suy dinh dưỡng hoặc gầy sút mức độ vừa phải không xác định được nguyên nhân không đáp ứng phù hợp với điều trị thông thường

Tiêu chảy dai dẳng (trên 14 ngày) không xác định được nguyên nhân Sốt dai dẳng không xác định được nguyên nhân (sốt trên 37.5ºC liên tục hoặc

ngắt quãng, kéo dài hơn 1 tháng) Nấm Candida miệng dai dẳng (sau 6-8 tuần tuổi) Bạch sản dạng lông ở miệng Lao phổi Lao hạch Viêm phổi vi khuẩn nặng tái diễn Viêm phổi kẽ thâm nhiễm lympho bào có triệu chứng Viêm loét, hoại tử lợi hoặc tổ chức quanh cuống răng (nha chu) cấp Bệnh phổi mạn tính liên quan đến HIV, bao gồm cả giãn phế quản. Thiếu máu (<80 g/L), giảm bạch cầu hạt (<0,5 x 109 tế bào/L) hoặc giảm tiểu

cầu (<50 x 109 tế bào/L) mạn tính không xác định được nguyên nhân Giai đoạn lâm

sàng 4 Suy kiệt, gầy mòn nặng hoặc suy dinh dưỡng nặng không xác định được

nguyên nhân, không đáp ứng với điều trị thông thường Viêm phổi do Pneumocystis jiroveci (hay PCP) Nhiễm trùng nặng tái diễn do vi khuẩn. Lao ngoài phổi Nhiễm Mycobacteria không phải lao, lan tỏa. Nấm Penicillium Tiêu chảy mạn tính do cryptosporidia, isospora Nhiễm Herpes simplex mạn tính > 1 tháng Nhiễm nấm Candida thực quản Bệnh lý thận hoặc bệnh lý cơ tim có triệu chứng, liên quan đến HIV Bệnh lý não do HIV Bệnh do Toxoplasma ở hệ thần kinh trung ương Nhiễm nấm Cryptococcus ngoài phổi (bao gồm cả viêm màng não) U lympho ở não hoặc u lympho không Hodgkin tế bào B Bệnh lý não chất trắng đa ổ tiến triển Nhiễm Cytomegalovirus (CMV): viêm võng mạc hoặc nhiễm CMV ở cơ quan

khác, xuất hiện khi trẻ > 1 tháng tuổi. Kaposi sarcoma






Trình bày Slide 9-30 sử dụng ghi chú dành cho giảng viên và Tài liệu phát tay M2S5.2 để định hướng

trình bày và nghiên cứu trường hợp.

Slid

e 9

Slid

e 1

0

ĐIỂM LẠI tiêu chuẩn phân loại miễn dịch, chú

ý đến tiêu chuẩn suy giảm miễn dịch nặng.



Sli

de

11

Sli

de 1

2

GIẢI THÍCH rằng xác định phơi nhiễm với

NNRTI khi:

• Mẹ uống NVP hoặc EFV trong phác đồ điều

trị ARV hoặc dự phòng LTMC

• Trẻ uống NVP hoặc EFV trong phác đồ dự

phòng LTMC

GIẢI THÍCH rằng EFV không được dùng cho

trẻ < 3 tuổi.

Sli

de

13

GIẢI THÍCH rằng đối với trẻ < 3 tuổi hoặc < 10

kg, Bộ Y tế và TCYTTG khuyến cáo có thể

dùng NVP hoặc ABC kết hợp cùng với AZT

và 3TC.

• Như ở người lớn, NVP vẫn có thể dùng cùng

với rifapicin mặc dù nồng độ bị giảm.

• Vẫn chưa rõ nên ưu tiên dùng NVP hay ABC.

• ABC không bị ảnh hưởng bới rifapicin nhưng

phác đồ ba thuốc NRTI thường có tỷ lệ thất

bại điều trị cao hơn.

• Vì vậy, nên ưu tiên dùng NVP nếu trẻ bị lao

nặng và bệnh HIV tiến triển (CD4 rất thấp,

giai đoạn lâm sàng 3 hoặc 4).



Sli

de

14

Sli

de 1

5

GIẢI THÍCH rằng tính liều theo khoảng cân

nặng là tiện lợi nhất

• Tính liều theo diện tích bề mặt cơ thể phức

tạp hơn vì cứ mỗi lần khám lại phải tính liều.

GIỚI THIỆU học viên tham khảo Tài liệu phát

tay M2S5.2: Cách tính liều ARV cho trẻ

em để được hướng dẫn về cách tinh liều ARV

cho trẻ



Sli

de

16

GIỚI THIỆU học viên tham khảo lại Tài liệu

phát tay M2S5.2: Cách tính liều ARV cho

trẻ em.

LƯU Ý rằng liều trên slide là liều dành cho trẻ

em.

CUNG CẤP thêm thông tin về Stavudine:

• Dạng chế phẩm: huyền dịch 1mg/ml, viên

nang 15, 20, 30mg

• Dung dịch cần bảo quản lạnh (trong ngăn

mát hoặc ngăn đá)

• Dung dịch ổn định trong 30 ngày

• Lắc kỹ trước khi dùng

• Đựng trong cốc thủy tinh

GIẢI THÍCH thêm về Lamivudine:


150mg

• Có thể dùng cùng với thức ăn

• bảo quản ở nhiệt độ phòng

• Sử dụng trong vòng 1 tháng sau khi mở nắp

Sli

de

17

GIẢI THÍCH thêm về Zidovudine:


100 mg và 300mg

• Có thể dùng cùng với thức ăn

• Đựng bằng cốc thủy tinh

LƯU Ý rằng liều trên slide là dành cho trẻ em.



Sli

de

18

GIẢI THÍCH thêm về Nevirapine:

• Dạng chế phẩm: huyền dịch 10 mg/ml, viên

200 mg

• Bảo quản huyền dịch ở nhiệt độ phòng

• Lắc kỹ trước khi dùng

LƯU Ý liều trên slide là liều dùng dành cho trẻ

em

Sli

de 1

9

GIẢI THÍCH thêm về Efavirenz

• Dạng chế phẩm: viên nang 50mg, 200mg.

Không có dạng huyền dịch

• Nên uống tốt nhất vào buổi tối

LƯU Ý liều trên slide là liều dùng dành cho trẻ

em

Sli

de

20

GIẢI THÍCH thêm về d4T-FDC

• Dùng các thuốc riêng lẻ trong 14 ngày đầu,

trong thời gian dùng liều khởi đầu NVP

• Không dùng d4T-FDC cho trẻ nhỏ < 5kg



Sli

de

21

GIẢI THÍCH thêm về AZT-FDC

• Dùng các thuốc riêng lẻ trong 14 ngày đầu,

trong thời gian dùng liều khởi đầu NVP

Sli

de 2

2

GIẢI THÍCH rằng một số chai thuốc có miệng

rất nhỏ và lắp vừa với xy lanh đi kèm.

• Có thể dốc ngược chai và thuốc sẽ chảy vào

xy lanh.

Sli

de

23



Sli

de

24

GIẢI THÍCH rằng bảng này lấy từ hướng dẫn

của Bộ Y tế Việt nam năm 2009.

Sli

de 2

5

Sli

de

26

GIẢI THÍCH rằng đây là liều dùng cho một trẻ

nặng 6kg sử dụng d4T, 3TC, NVP

• NVP phải dùng nửa liều trong 2 tuần đầu

• Vì vậy, cần kê các thuốc riêng lẻ cho 2 tuần

đầu

• Sau đó bệnh nhân cần chuyển sang dùng viên

kết hợp.



Sli

de

27

Sli

de 2

8

GIẢI THÍCH rằng đây là liều tính cho một trẻ

18 kg sử dụng AZT, 3TC, NVP

• Hiện này không có dạng AZT-FDC tương

đương với Triommune Junior d4T-FDC

• Vì vậy, những trẻ cân nặng từ 14 đến 25 kg

nên dùng viên AZT-60 FDC (tương đương

với Triommune Baby AZT-FDC)

Sli

de

29



Sli

de

30

GIẢI THÍCH rằng đây là liều cho một trẻ nặng

22 kg sử dụng AZT, 3TC, EFV

• EFV được ưu tiên hơn NVP ở trẻ đang điều

trị lao nếu trẻ đó > 3 tuổi và ≥ 10 kg

• Không có viên kết hợp chứa EFV nên cần kê

các thuốc riêng lẻ.





Tài liệu phát tay M2S5.2: Tính liều ARV cho trẻ em

Nhóm NRTI



Nhóm PI



Nhóm NNRTI



Nhóm kết hợp d4T+FDC



Nhóm kết hợp AZT+FDC



Chú thích:




Trình bày Slide 31-36 sử dụng ghi chú dành cho giảng viên để định hướng trình bày và thảo luận.

Sli

de

31

HỎI học viên “Những khó khăn trong tuân thủ

có thể gặp ở trẻ em?”

DÀNH thời gian cho họ trả lời

SỬ DỤNG thảo luận để dẫn dắt sang các slide kế

tiếp.

Sli

de

32

GIẢI THÍCH rằng “Quên liều” là vấn đề tuân

thủ thường gặp nhất ở trẻ em.



Sli

de

33

LƯU Ý rằng đây là slide động.

HỎI học viên “Những câu hỏi nào có thể hỏi

người chăm sóc để làm rõ vấn đề của bệnh

nhân?”

DÀNH thời gian cho học viên trả lời câu hỏi

trước khi click mở các câu hỏi trên slide.

HỎI học viên, “Theo anh/chị, có những giải

pháp gì cho việc quên liều?”

DÀNH thời gian cho họ trả lời

VIẾT các câu trả lời lên bảng lật, lập thành một

danh sách.

SỬ DỤNG thảo luận để dẫn dắt sang các slide kế

tiếp.

Sli

de

34

GIẢI THÍCH rằng nếu mùi vị thuốc khó chịu,

người chăm sóc có thể cho uống cùng với

thức ăn

• Dùng nước trái cây hoặc mật ong để che vị

thuốc

GIẢI THÍCH rằng người chăm sóc cần thảo

luận với cán bộ phòng khám cách cho uống

thuốc.

GIẢI THÍCH rằng nếu có tác dụng trên hệ tiêu

hóa, cố gắng cho uống cùng thức ăn nếu phù

hợp.

• xem xét sử dụng thuốc chống nôn trong một

vài tháng đầu điều trị.

Sli

de

35

GIẢI THÍCH rằng người chăm sóc có thể cho

uống thuốc vào một thời điểm nhất định như

lúc đánh răng, lúc mới thức dậy, hoặc trước

khi đi học.



Sli

de

36





Sli

de

37

Sli

de

38

Documents

Học phần 2 Bài 5 Điều trị ARV ở trẻ em nhiễm HIV PedARV_VIE_FINAL.pdf · Bài 5 Điều trị ARV ở trẻ em nhiễm HIV 101 Học phần 2 Bài 5 Điều trị