AsierZabaletaDantzaria

«Harrobibikaina daEuskalHerria» 6-7

Ertza konpainiako zuzendaria da Asier Zabaleta ezkiotarra. GORKA RUBIO/ARGAZKI PRESS

Goierritarraren eta Otamotzen astekaria

Igor Elizegi 3 Iritzia 4-5Ehiza goiz bateko kronika 8-9Pilotari gazteak 10Zapata konpontzailea 12Onddo denboraldia 13

79. zenbakia. 2013ko azaroaren 8a

02 GOIBERRIPUBLIZITATEA

GOIBERRI 03KATE mOTZEAn

«New Yorkekomaratoia egin nahinuke eta, hala,hiria ezagutu»

IgorElizegi Atabalaria

Ane Arrieta ZegamaIgor Elizegi Txikito (Zegama1976) atabalaria da. San Martineguna, egutegian ondo marka-tzeko eguna izaten da zegama-rrentzat, eta egun horretan, Eli-zegik, Zegamako Txistu Talde-arekin batera, ganaduz etapostuz betetako kaleak alai-tzen ditu, bere atabalarekin.Atabala jo duzun egunik ederre-na.Atabala gustura Bartzelonarajoan ginenean jo nuen. Oso irte-era polita izan zen. Autobuska-da bat txistulari joan ginen.Han kalejiran ibili ginen etaEuskal Etxean afaldu genuen.Ederki pasa nuen.Abesti bat.Ken zazpi taldearen Udazken

arratsaldetan.Opari bat.Erosi ezin daitezken horietako-ak.Afizio bat.Korrika egitea, neure buruaripixka bat gogor egiteko. Reala-ren jarraitzailea ere banaiz, ba-tzuetan majo sufrituz.Amets batNew Yorkeko maratoia eginnahi nuke eta, bide batez, hiriaezagutu.Oporretarako leku bat.Pirinioak. Udan astebeteko ir-teera egiten dugu lagunek,mendian pixka bat ibili eta...Gorrotu duzuna.Pazientzia falta; azkar aserre-tzen den jendea.Gustuko duzuna.Alaitasuna eta umorea.Herriko alkate bazina.Alkate ez; festetako zinegotziizango nintzateke ni! [barrez].Zegaman biziko ez bazina.Gipuzkoako herri txikiren bate-an, Zegamatik ahalik eta ger-tuen, bisitan etortzeko ere.

«Atabala gusturaBartzelonara joanginenean jo nuen.Oso irteerea politaizan zen»ANE ARRIETA

GOI BERRI

Argitaratzailea: Goierriko Hedabideak SLZuzendaria: Eskeine LegorburuKudeatzailea: Lierni OrmazabalKoordinatzailea: Loinaz AgirreProdukzio arduraduna: Mikel AlbisuDiseinua eta banaketa:Bidera zerbitzuak. Berria TaldeaLege gordailua: SS-1638/2011

Egoitzak:Beasain:Oriamendi, 32. 20200.Urretxu: Iparragirre, 11 (Kaletxiki). 20700.Telefonoak:Beasain: 943-16 00 56Urretxu: 943-72 34 08

Webgunea:goiberri.hitza.infoPosta elektronikoa:goiberri@hitza.infoPublizitatea: 673 69 90 95 – asubinas@bidera.euBezero arreta / harpidetzak:902-82 02 01 – harpidetza@hitza.info

Diruz laguntzen duten erakundeak:Udalak: Altzaga, Arama, Itsasondo,Olaberria, Urretxu, Zerain, Seguraeta Zumarraga

04 GOIBERRIIRITZIA

Joseba ImazKazetaria

Abesten ote ziotenSanta Barbarari

unkitu eginnau oraindela gutxi Le-onen jazo dengertaera tris-

teak. Sei lagunek, seirak mea-tzariak, bizia galdu dute ia 700metroko sakoneran laneanziharduten bitartean. Ezustekoeraso ikusezin batek lapurtu dieazken arnasa. Grisu izeneko gasmadarikatu horrek ez baitu biri-ketan sartu aurretik aterik jo-tzen; ikatz beltz artean sortuta-ko zirrikituetatik atera eta, gupi-darik gabe, hilgarri bihurtzen duairea.Pola de Gordoneko istripuak

gogora ekarri dit Leongo etaAsturiaseko meatze guneetakoherritarren kasta. Inoiz bertanegon denak badaki zertaz arinaizen. Minako lanaren gogor-tasuna eta arriskua inork bainohobeto ezagututa ere, baduteasturiarrek eta leondarrek ha-lako lotura sakoneko bat ogibi-de horrekin. Geratzen direnikatz ustiategiak isteko zoriandaudela jakiteak –agintarienutzikeria lagun– ez du ahulduatxikimendu hori. Agian, bada-

kitelako horixe izan dela arba-soen bizibidea, denborarenjoan-etorrian, agian, badakite-lako aberastasun-iturri izan di-rela lurpeko ondasun horiek.Oraindik ere gogoratzen dut

La Pola Llavianako (Asturias)biztanleek, iazko herriko feste-tako egun handian, zer nolakosentimenduz abesten zuten Enel pozo Maria Luisakanta. Mea-zuloan hiru lagun galdu dituenlangilearen istorioa da, sami-nez beteriko kanta, Santa Bar-bara bendita izenez ere ezagu-na. Lehen aipatutako atxiki-mendu sakoneko horrenerakusgarri da ereserki hori.Euskal Herrian ere garrantzi-

tsua izan da, Asturiasen eta Le-onen moduan gaur arte iraunduen arren, meategien presen-tzia eta eragina. Goierrin badi-tugu horren lekukotza ugari.

Aralarren, adibidez, orain delaez asko arte martxan izan zirenmeategiak. Aldi berean 160 batlangileren jarduna hartu omenzuten paraje haiek, garairikoparoenean. Anastasio Balerdiamezketar artzainak kontatuada behin, mina horien inguruko

goierritar askok ez diogu mereziduen arretarik eskaini gure his-toriaren bilakaeran hain ga-rrantzitsua izan den aktibitate-ari. Errazagoa zaigu ikusarazteaeta aitortzea –gutxitxo badaere– baserriak eta nekazaritzakgurean izan duen eta duen ga-rrantzia; konturatu gara, baitaere, industriaren garapenak be-rebiziko eragina izan duela es-kualdearen garapenean. Bainaez gara askotan gogoratzenbeste hainbat ogibide gure-gu-reak ditugula, edo izan ditugu-la, behintzat.Euskal Herriaren itsas histo-

riaren garrantzia aldarrikatzendutenei askotan entzun izandiegu: euskaldunok ez omendugu gure historiaren kapituluhandienetako hori ezagutzen.Eta agian berdina esan geneza-ke meatzaritzari dagokionezere.Zerain, Mutiloa eta Legazpi-

ko herriek egindako lanari es-ker, gertu-gertu daukagu iraganaberats hori ezagutzeko aukeraparegabea. Aprobetxatu be-harko genukeena. Hemen ere,Asturiasen nahiz Leonen bainotamaina apalagoan bada ere,izango ziren istripu latzak, isto-rioak, kantak eta ohiturak.Agian, abestuko zioten SantaBarbarari. Ez dakit hainbestekoatximendurik edo loturarikizango zen, baina ondare horiguztia gabe zaila da gure egun-go Goierri ulertzea. Lurpean erebaditugulako sustraiak.

Hbide bazter batean, meatzaribat aurkitu zuela konortea gal-duta. Bizkarrean hartu eta sal-bu jarri behar izan zuen, bereonera etortzen zen bitartean.Orain dela gutxi egindako

aurkikuntzek erakusten dute-nez, 3.500 urte badituzte Ara-larreko zenbait aztarnek. Eus-kal Herriko zaharrenak omendira Arritzagan arakatu dituz-ten hainbat osin, arrakala etameazulo eta, arkeologoek dio-tenez, meatze lanetan zaildutazegoen jendeak egin zituen.Euskal lurrek kanpotik zetozenherriengan sortzen zuten inte-resa azaltzeko baliagarri izangoomen dira arrasto horiek guz-tiak.Zerain, Mutiloa eta Legazpi-

ko meatze guneetako aztarnakere hor daude, iragan aberatsbaten lekuko. Hauek, agian,ezagunagoak bazaizkigu ere,

GOIBERRI 05IRITZIA

Hil da Lou Reed, eta urte batzuen bueltan zenduko dira BobDylan, Neil Young, Leonard Cohen… 70ak pasata dauzkate.Apur bat gaztetxoagoak dira Bruce Springsteen eta Tom Waits,adibidez. Zineman ere joan zitzaizkigun Robert Mitchum, JamesStewart, James Cagney, Lee Marvin… Clint Eastwoodi eta KirkDouglasi ez zaie askorik falta azkena emateko. Eta horiek guztiekexistitzeari uzten diotenean zeintzuk izango dira gure mito bizidu-nak, Unai?Egin denboran aurrera, eta imajinatu ezazu 2043an zaudela.

Nork hartuko du aipatu ditudan horien lekukoa? Musikarienganpentsatzen hasten naiz, eta ez zait izen bakar bat ere okurritzen.

40-50 urteko zein musikarik dauka gaur egun haiek eduki zuteneta duten oihartzuna? Oraintxe ez zait bat bera ere bururatzen, etakontua ez da bat gogora ekarri arte atzeratzea idatzi-edo hau. Zi-neman, igual, badaude gehiago, ezta? Eta Euskal Herrian? Laboa joan zen, Lete ere bai… Muguruzak 50

urte, Ruperrek 57… Haiek desagertzean zeinek hartuko die leku-

Garai bateko mitoak badoaz edo joango dira, baina bat edobeste ez dituzu aipatu.Manolo Escobar, adibidez, zeinek ez duezagutzen? Begira jarri nahiz eta kuriosidadez esango dizut El Eji-don jaio zela eta Benidorm-en hil 82 urte zituela. Almeriako plazabatek bere izena du ta jaioterrian kalea ere ba du bere izenean. Ezdidazu ukatuko batzuentzat mito bat ez denik ala? Kar, kar, kar...Pentxatzen jarrita aktorerik edo musikaririk ez dut gogoratzen

zure moduan, baina bai kirolariak mito bizidun gisa. Adibidez, Mi-guel Indurain txirrindulari handia Tourra 5 aldiz irabazia, jarraiangainera. Edota Mike Tyson boxealari estatubatuarra, 20 urte bes-terik ez zituela munduko txapelduna izan zena. Michael Jordansaskibaloi jokalaria partidako batez beste 30 puntu egiten zitue-nak, NBA-ko ligako errekorra du gainera gaur egun ere! EdoDickFosbury altuera jauzia lehen aldiz atzeraka salto egin zuen gizona.2043. urtean, berriz, gaur egungo batzuk ere mitoak izango dire-

la deritzot. Rafael Nadal izango da bere 57 urterekin, ATP-ko mun-

dialeko sailkapeneko lehen sailkatua izan zena eta Grand Slampilo bat irabazi zituena. Sebastian Vettel Formula 1-eko gidaria 56urte edukiko dituena jarraian munduko txapelketa pila bat irabazizituena. Michael Phelps, Sebastian Loeb, Tiger Woods, LionelMessi... Ikusten duzunez askoz ere errezagoa da kirol mitoetazidaztea gainontzekoetaz baino; zergaitik ote? Telebistak idukikodu, seguru, zer ikusirik.

bateta

batIgor Susaeta

Unai Kerejeta

koa? Ikusten al duzu talde emergente-rik? Halere, izan fedea, sor-tzen ari garen marrubizko muxuetako gizarte hiper-zuzen, super-txotxolo, ezin sektarioago eta hutsal honetatik aterako da-eta zer-bait. Buff Unai, idatzitakoa ikusita, uste dut gure artekoak amaierakontsentsuatu bat behar duela, motibatzen gaituen zerbait edonorbait falta zaigula-edo, akatsak zuzenduko dizkigun norbait edozerbait… Bestela, Reeden adinera helduko gara, baina ez harenmailara.

Asteko irudia Josu Maroto

UdazkenaUdazkena, perretxikoensukarra iritxi da EuskalHerrira.

06 GOIBERRIELKARRIZKETA

«Zoritxarrez lan gehiagoegiten dugu kanpoanEuskal Herrian baino»

Asier ZabaletaDantzaria

GORKA RUBIO/ARGAZKI PRESS

GOIBERRI 07ELKARRIZKETA

Xiker Esnal Ezkio-ItsasoBetidanik darama barruandantza Asier Zabaletak (Ezkio-Itsaso, 1972). Lanak, ordea, sa-rritan eraman du kanpora dan-tzari goierritarra, eta mundukohainbat herrialdetan taularatudu dantza garaikidea. Batetikbestera ibiltzea plazer handiaizan da Zabaletarentzat, bainagero eta astunagoa egitenzaiola aitortu du.Munduko zein tokitan zabiltzaorain?Kanaria Handian, Mesdanzajaialdian izan naiz, eta orainDantzaz konpainiarentzat ko-reografia berri bat prestatzenhasi naiz. Atzo, osteguna, Vic-toria Eugeniako Klub aretoanentsegu ireki bat egin genuen,orainarte landutakoak erakus-teko, eta datorren astetik aurre-ra, nire ikuskizunen emanaldiezgain, Ezmugak deituriko proiek-tuan hasiko naiz lanean, Otei-zaren lanaren inguruan. Arloezberdinetako hainbat artistekeginiko hurbilketak izango dira,Irunen (Gipuzkoa) erakutsikodirenak.Etxean zaude, beraz; baina zu-retzat hori ez da ohikoena.Ez, batzuetan denboraldi luze-

ak egin behar izaten ditut etxe-tik kanpo. Aurten, adibidez, Po-lonian edo Frantzian aurkeztuditugu gure azken lanak. Dan-tzan hasi nintzenean, niretzatplazer hutsa zen batetik beste-ra ibiltzea, baina orain, gerozeta astunagoa egiten zait. Zo-rionez aipatutako azken proiek-tu hauek hemen inguruaneman dira, beraz, hori niretzatbi aldiz poztekoa da. Batetik,etxetik mugitu beharrik ez du-dalako, eta bestetik Euskal He-rrian ere proiektuak egiten dire-naren seinale delako.Egoera ekonomikoa ikusita,pentsatzekoa da dantza sekto-reak ere zailtasunak izatea.Nola daramazue?Gure lana, gehienbat, EuskalHerrian saltzen saiatzen gara,baina azkenean deitzen digu-ten tokira joaten gara, eta zori-txarrez, lan gehiago egiten

dantza egitea zen, eta horiegindako lehen proiektuarekinbete zen, Amets beroak-ekin.Beraz, ordutik gertatutako guz-tiak niretzat opariak izan dira.Eta ez nolanahikoak gainera.Alias konpainiarekin mundukoantzoki nagusienetan dantza-tzeko aukera izan dut, eta horigutxi ez balitz, geroago neurelehen bakarkako lanarekin,Ego-tik izenekoarekin, mundu-ko herrialade ugari bisitatu ni-tuen, hala nola, Txina, Filipinak,Israel, Grezia, Peru, El Salvador,Costa Rica, Mexico, Brasil, Li-tuania, Errusia, Luxenburgo...Ikuskizun horiek guztiek etabira denek lan latza eskatzendute, baina pasioz egindakolana denez, askotan ez gara es-

dugu kanpoan Euskal Herrianbaino. Izan ditugu urteak Brasi-len lan gahiago egin ditugunak,Euskal Herrian eta Espainianegindakoak batuta baino.Murrizketak egin diren lehenarloetako bat izan da dantza.Eta kulturaren barruan alabapobreena beti dantza izatenda. Oso urte latzak pasa ditutemanaldiei dagokienez, eta,zorionez, atzerrian egindakoproiektu handi batzuei eskersalbatu ditut hainbat urte, Erru-sian edo Brasilen egindakoeiesker bereziki. Orain, badirudi,hemen zerbait mugitzen hasidela, baina gure mundua ez dainoiz ziurra izan, are gutxiagoorain. Ezagutzen ditut gauregun une latzak bizitzen ari di-ren lankideak, eta desagertu di-ren jaialdi ugari ere bai.Hasierako urratsak nola gogo-ratzen dituzu? Lehen pausoaknoiz eman zenituen?Txiki txikitatik egin dut dantza.Euskal dantzak ikastolan edoarrebarekin etxeko sukaldean.Ahal bezain pronto dantza tal-de handi batean eman nuenizena, Kresalan. 19 urte nitue-nean, Victoria Eugenian Zilboresteak deituriko produkzio ga-raikide bat ikusi nuen, eta mo-mentu hartantxe erabaki nuenhori egin nahi nuela. Aste horre-tan bertan eman nuen izenaIñaki Landaren eskolan. Hain-bat eskoletatik pasa nintzengero, eta segituan nire lehenlana egiteko aukera izan nuen,Arteszenaren Amets beroak. Ordutik konpainia ugaritan ari-tu zara, zeurea sortu zenuenarte. Bai, harrezkero estatuko hain-bat konpainiatan lan egin nuen,Suitzako Alias konpainiara iritsiarte. Hantxe aritu nintzen bosturtez, 2004an Ertza sortu etaEuskal Herrira bueltatu nintzenarte.Egindako ibilbidea eta gauregungo tokira iritsita, zer da-torkizu burura?Ez nuen inoiz imajinatu halako-rik. Hasi nintzenean nire ame-tsik urrunena Victoria Eugenian

fortzu horretaz konturatu ereegiten. Gainera, esan beharradaukat hasi nintzenean nire fa-miliak eta izan nituen irakasle-ek emandako laguntza izuga-rria izan zela.20 urtetik gora daramazu lane-an; helburu profesionalak betedituzu?Hasierakoak bai, zalantzarikgabe. Orain, ordea, beste ba-tzuk ditut eta horiek ezin diraesan, bestela ez dira beteko…Nire ustez, denok izan behargenituzke beti ametsak helbu-ru bezela, eta haiengatik gogorborrokatu, bestela akabo.«Lortu dut eta bere horretangeratuko naiz» esaten badugu,gureak egin du. Beti dago zeregin, zer ezagutu eta zer ikasi.Euskal dantzak edo dantza kla-sikoak ohikoagoak dira EuskalHerrian. Zabalduko al da dan-tza garaikidea inguru hauetan?Dantza garaikidea gaur egunoso onartua dagoen herrietanere, prosezu hori ez zen emanegun batetik bestera. Urte as-kotako prozesua da eta lanasko egin behar da ezagutaraz-teko. Nik uste dut Euskal He-rrian ematen ari dela. Nahi bai-na motelago agian, baina ema-

ten ari da. Egoera ekonomikoakez du prozesu horretan asko la-guntzen, alderantziz.Nola landu behar da harrobia?Esan beharra dago Euskal He-rria munduko konpainia one-nentzako harrobi bikaina dela.Falta dena goi-mailako ikaske-tak egin ahal izateko eskola ho-mologatu bat da, eta gero inorajoan gabe hemen lan egin ahalizateko sare sendo bat. Nonerakutsi balego, konpainiak au-tomatikoki sortuko lirateke,dantzari faltarik ez baitago.Epe motzean, Goierrin edo Eus-kal Herrian zure emanaldirikikusteko aukerarik izango da?Hilaren 15ean Eibarko (Gipuz-koa) Koliseo antzokian Act ofGod aurkeztuko dugu, euska-raz. Gero 22an Madrilen NAN,aurtengo lan berria, eta hilaren30ean Irunen, lehen aipatutakoEzmugakproiektu berria.

«Herrialde askobisitatu ditut etamunduko antzokinagusienetandantzatu dut»

«Lan latza dutebirek, baina pasiozegitean ez garaesfortzuazkonturatzen»

«Mundukokonpainiaonenentzakoharrobi bikaina daEuskal Herria»

«Denok izanbeharko genituzkebeti ametsakhelburu bezala, etagogor borrokatu»

08 GOIBERRIASTEKO GAIA

Ehiza garaia dela nabaria da Otzaurten eta inguruetan. Goierrin sekulakozaletasuna dago eta inguru horiek bikainak dira ehizarako. Goiz batehiztariekin ematea nahikoa da zaletasun honen inguruko ‘eromena’ ulertzeko.

Asier Zaldua OtzaurteZumarraga. Santu Guztieneguna. 06:00ak. Gau itxia. Ka-lean apenas dabil inor. Pintxo-pote luzea egin dutenak baka-rrik. Autoak ere, gutxi. Ia denak4x4 ibilgailuak dira. Hauek erehara joango dira... Otzaurtekobentako Jon Oiarbidek goiz joa-teko esan du, egunak argitzera-ko ehiztariak euren postuetanegoten baitira. «06:30ak alde-ra taberna lepo egoten da. Horida ordurik onena».Hala da. Otzaurte autoz gai-

nezka dago eta bertako bentaehiztariz mukuru. Koadernoa

besapean duena arraro begira-tzen dute. Argi dago ez dela eu-retako bat. Mintzagai bakarra,eguna nola ote datorren.Ehiztariek ez dute kazetaria-

rekin hitz egiteko gogo handirik:kafesnea korrika eta presakahartu eta lagunak heldu bezainlaster, postura. Euken Galdoszegamarra da errukitzen lehe-na. Azken finean, kazetaria ereehiztaria da: koadernoa, boli-grafoa eta grabagailua arma-tzat dituen ehiztaria.Galdos umetatik da zalea.

«Aitak zaletu ninduen. Tiro egi-ten 15 bat urterekin hasi nin-

tzen, baina 8 urterekin jada ai-tarekin joaten nintzen mendira.Berak botatako usoak hartzennituen. Aitak 18 urte bete nitue-nean oparitu zidan eskopetaerabiltzen dut oraindik».Pasioz hitz egiten du ehizaz.

Zer du horren erakargarria zale-tasun honek? «Usoak ikusteanadrenalinak gora egiten du. Za-letasun polita da. Nahiz etausoak ez ehizatu, pase bat ikus-tea zoragarria da».Beste asko ere iritzi berekoak

dira. «Inguru honetara milakalagun etortzen dira ehizara.Izan ere, postu asko daude, eta

Otzaurtek N-1 errepidea ema-ten du 06:30ak inguruan. Ze-gaman, festak pasa ondoren,luma asuntoa da gai nagusia:usoak, oilagorrak...».Otzaurten ez da emakumerik

ikusten. Eurek zer ote diote?«Ez dute ehizaz gehiegi hitz egi-ten. Badakite hilabete eta erdiehizan emango dugula. Egural-di txarra eginez gero, edozeintokitara joaten gara emaztea-rekin, baina ona tokatuz gero,ehizara». Solasaldia ustekabe-an moztu du. Lagunak heldudira eta alde egin beharra du. Ander Otaegi, Jon Agirre eta

Goiz bat ehizan

GOIBERRI 09ASTEKO GAIA

Joseba de la Hera gazteek ezdute horrenbeste presa. Eurenadinekoen artean ere zaleta-sun handia dagoela diote.Gehienak umetan hasten

dira mendira joaten, baina 14

urte bete arte ezin dute tirorikegin. Eta 18 urte bete arte, heldubatekin joan behar dira.Ehizak erakargarria izaten ja-

rraitzen du Goierriko gazte as-korentzat, nahiz eta garai bate-an baino uso gutxiago pasa-tzen den. «Behin, ehiztari batek82 uso bota zituen egun bakarbatean, baina, egun, hori ezi-nezkoa da, kostaldetik pasa-tzen baitira, geroz eta gehiago.Beharbada, hemen egur askoematen zaielako».Hala ere, ez dute pentsatu

kostaldera ehizara joatea.«06:30ean joan behar duzuzozketara eta, tokatzen ez ba-zaizu, etxera itzuli behar duzu».Ez da zaletasun merkea. Par-

tzoneriako bizilagunek 60 eu-roren truke hiru ehiza egun di-tuzte. Gainontzeko postuenzozketan parte hartzeko, berriz,sei euro ordaindu behar da. To-

katzen ez zaionari, erdia itzul-tzen diote. Gipuzkoa guztikojendea etortzen da Otzaurtera.Baita nafarrak ere.

Beteranoaren iritziaFermin Mazkiaran beteranoagazteek diotena entzuten arida, adi-adi. Gazteek, bentan,beteranoen artean, asko ikas-ten dela diote. Mazkiaran lagu-na dute eta aholkuak ematendizkie. Bai berak eta bai gazteekZegaman ehizatzen dute beti,baina Argentinara joan direnakezagutzen dituzte. 6.000 euroordaindu behar da horretarako.Mazkiaran hara joatera gonbi-datu zuten, baina ez zen joan.«Ez zait gustatzen ehiza motahori. Txoriak botatzea errazegiada eta, gainera, gero ezin diraetxera ekarri». Usoak botatze-az gain, lagun asko egin dituurte hauetan guztietan.Otzaurten denek agurtzen dutepostuetara joan aurretik. Pixkanaka, benta hustu egin

da. Hurrengo geltokia, Beunde:postuetako argazkiak ezinbes-tekoak dira erreportajerako.

Argazki txukunak lortzeko,gainera, postura igo behar. Ezda broma. Bertigoa eta ehiza ezdira bateragarriak. Hori da es-kailera pila... Ulma enpresarenpegatinak ikusteak, lasaitasun

apur bat ematen du.Goran, berriketa gutxi: adi

egon behar da usoek ihes eginez dezaten. Argazki batzuk ate-ra eta aparkalekura. Bertan,ehizari buruzko erreportaje ba-tean falta ezin den pertsonaia:basozaina. Mikel Olano du ize-na eta altzotarra da. Ehiztariekaurten iaz baino harraparigehiago bota dituztela eta as-kok postu ingurua zikinkeriazbeteta uzten dutela dio. «Ehiz-tarien artean denetik dago, bai-na ehiztari elkarteek eurek sa-latu beharko lituzkete gaizki jo-katzen dutenak».Basozain lana ez da erraza.

«Serio jarri beharra dugu, ada-rra jotzea nahi ez badugu. Sala-ketek bakarrik funtzionatzendute eta horrek haserreak sor-tzen ditu; baina gu natura zain-tzeko gaude», dio ehiztari txa-rren ehiztariak.

Ehiztari bat tiro egitenBeundeko postu batean etaehiztariak Otzaurteko bentangosaltzen. ASIER ZALDUA

«Zegaman, festakpasa ondoren, lumaasuntoa da gainagusia: usoak,oilagorrak...»Euken GaldosEhiztaria

«Geroz eta usogutxiago pasatzendira, beharbadaegur asko ematenzaielako»Ander OtaegiEhiztaria

10 GOIBERRIGAZTEAK

Zazpi pilotari goierritargailurrera bideanAsier Zaldua Gipuzkoako pilota federazioakherrialdeko kadete eta gaztemailako pilotari onenei lagun-tzeko egitasmoa jarri du abian.24 pilotari aukeratu ditu eta ho-rien artean zazpi goierritar dau-de. Lazkaoko Lapke taldekoIraitz Zubizarreta eta BeñatGarmendia, Ordiziako Txapa-gaineko Ioritz Egiguren, BeñatBeloki eta Josu Murua eta Ze-gamako Tartaloetxeko Iñigo In-

txausti eta Iban Matxinandia-rena. Guztiak gazte mailakoakdira, Zubizarreta izan ezik.

Maila oneko pilotari gazteekarazo bat dute: euren herrietanez dute euren mailako besteinor eta, hala, oso zaila dute ka-litatezko entrenamenduak egi-tea. Egitasmo honen helburuagazte horiei ahalik eta gehienhobetzeko tresnak ematea da.Horretarako, bi astean behinDonostian elkartzen da. Ber-

tan, elkarrekin entrenatzendute. Gainera, bilera horietanfederazioko entrenatzaileekeuren herrietara joaten direne-an nola entrenatu behar dutenazaltzen diete.

Selekzioa indartzekoProiektu honen helburu baka-rra ez da gazteei laguntzea, bai-ta Gipuzkoako selekzioa indar-tzea ere. Izan ere, pilotariak ge-roz eta hobeto prestatu,orduan eta emaitza hobeak lor-tuko ditu herrialdeko selekzio-ak. Gainera, bi astean behin el-kartzen direnez, gertutik jarrai-tzen dituzte eta badakitezeintzuk diren sasoi oneneandaudenak.

Bai Goierriko taldeetako

Lazkaoko pilotariak, herriko pilotalekuan entrenatzen. ASIER ZALDUA

Babeslea

prestatzaileak eta bai pilota-riak oso gustura ageri dira. «El-karte gehienetan arazo berberadugu: maila oneko mutil baka-rra dugu eta hark kalitatezkoentrenamendua izateko bos-pasei beharko genituzke. Orainfederazioak teknikoak jarri diz-kie eta eskertzekoa da. Bi aste-an behin elkartzen dira beraie-kin, Donostiako Atano III.a pilo-talekuan. Kontuan izan beharda, herriotan entrenatzailegehienek ez dutela titulurik».

Zubizarreta ere oso pozikdago. «Gustura nabil. Nire adi-neko onentsuenak elkartzengara eta maila handia dago. La-gungarria da. Kalitate handikoentrenamenduak egiten ditu-gu», esan du.

12 GOIBERRIMOTZEAN

Zapata konpontzaileaAntonio Jarit urretxuarrak 28 urte daramatza Beasainen zapatak konpontzen.Krisialdi garaian lanik gabe gelditu zenean ikasi zuen afizioa Antzuolan, berelagun batekin batera. Geroz eta zapatari gutxiago dago Goierrin.

Ane Arrieta BeasainOrain bezala, aurrez ere izan zi-ren krisialdi ekonomikoak, etahamalau urtetatik lanean zebi-len Antonio Jaritek (Urretxu,1958) zapatari ofizioa ikasizuen Antzuolan (Gipuzkoa),aurrez zuen lana galdu zuene-an. Urretxun ireki zuen lehendenda, bere lagun batekin, etaduela 28 urte Beasainera le-kualdatu zen, dendari emazte-aren izena jarriz: Loren.Zapatak eta poltsak kon-

pontzen ditu gehienbat urre-txuarrak. «Konpontzen ditu-dan zapaten %75a emakume-ena da, normalean takoifinagoa izaten dutelako eta az-

karrago gastatzen direlako»,dio Jaritek. Zapatak josi, tapaberriak jarri, zola aldatu... Ia-iadenetik egiten du zapatekin.

Denetik aurkitu duOfizioan daramatzan 28 urtee-tan denetik aurkitu du zapatenbarruan: kuleroak, pantyak,tangak... Eta enkargatutako la-nak, konpon zitezkeenakbehintzat, ahalik eta txukunenegiten saiatu da beti. Gainera,«konpontzerik merezi ez zuelaikusiz gero ere, argi esan izandiet beti bezeroei», dio.Krisialdiak eragin diola badio

ere, geroz eta zapatari gutxiagodaudenez eta inguruko herri

guztietako bezeroak etortzenzaizkionez, ez dabil hain gaizki.Orain, jendeak zapatak «era-bat izorratuta daudenean»eramaten dizkiotela dio, «le-hen, izorratzen hasten zirene-an» eramaten zizkiotenean.Lan guztietan bezala, hone-

tan ere bada hanka sartzekoaukera. Jaritek nahi gabe zer-bait izorratu duenetan bezeroeiberria erosteko esaten die etaberak ordaintzen ditu. Zapata mota bat gomenda-

tzekotan, onenak «sokekin lo-tzen direnak eta zabal xama-rrak direnak» izaten direla dio;takoiari dagokionean, «gehie-nez lau zentimetrokoa».

Beasainen du Loren denda Antonio Jaritek. Bertan zapatak eta poltsak konpontzen ditu, gehienbat. ANE ARRIETA

«Makina zaharhonekin hasinintzen lanean.Orain berriagoa ere badut»Antonio JaritZapataria

GOIBERRI 13GURE LURRA

Ilargiari so,onddoenesperoanUdazkenarekin perretxikozalezbetetzen dira basoak; aurten, saskiakbetetzea ez dago erraza.

Janire Arrondo GoierriForma, kolorea, orriak, eraztu-nik duen, usaina, zaporea... Ha-maika dira perretxikoak etaonddoak jaso eta sutara botaaurretik kontuan hartu beha-rreko ezaugarriak. Basoan,edozein lekutan ere ez dira ate-ratzen. Inguruak badu garran-tzia; iparrera begira dagoen, he-gora... Edonola ere, sekretuangorde beharreko datuak dirahoriek, altxorra norberarentzatgorde nahi bada behintzat. Azken aldian moda modan

dagoen zaletasuna da perretxi-koetara joatea. Udaberrian erezer jasoa izaten den arren,udazkena izaten da garirik opa-roena. Onddo ederrak eta gibe-lurdin bikainak bilatzearena, or-dea, artea bilakatu dela esateaez da gehiegizkoa izango. Abi-lezia eta trebetasun guztiak ja-rri behar dira martxan; aregehiago, aurten bezala, aleakurriak badira. Udaberriko euri emana ikusi-

ta kontrakoa bazirudien ere,aurtengo iraila ez da batere onaizan perretxikozaleentzat. Izan

dira nahikoa ale jaso dutenak,baina gutxi, beste urte batzue-kin alderatuta. Urria ere bideberetik hasi zen, baina, badirudizertxobait gehiago agertu delaordutik. Basoak onddoz edo gi-belurdinez beteko badira giroeurisua eta humela behar da.Euria egin duenean, ordea, ho-tza ere egin du.Badira oraindik etorriko dire-

la diotenak, garaia amaitzen ariden arren. Zerura begiratzendutenek ilargialdi bat geratzendela diote.

Mendian ez bada, azokanAzoketan badute hemengo ba-soetako egoeraren berri. Izanere, perretxiku gosez denak etamendian alerik biltzerik izan ezduenak, bertara jo dezake eros-tera. Eta bertakorik ez badagoEspainiatik zein Frantziatikekarritakoekin konformatu etapoltsikoa astindu behar.Zamoratik, Soriatik nahiz

Errioxatik ekartzen ditu ziza etaonddo aleak Mikel Lasa herna-niarrak. Asteazkenero, hutsikegin gabe, Ordiziako azokan

izaten da Lasa. Azken asteetanjende ugari gerturatzen da beremahaira. «Udazkena iritsita,perretxikuak jateko gogoz dagojendea. Gainera, askok neurrihanditan erosi eta kontserbakegiten dituzte», dio Lasak.

Zaldibiako Kalbariota base-rriko Kontxi Arizagak ere eduki-tzen ditu onddo eta zizak Ordi-ziako azokako bere postuan.Bai, inguruko basoetan daude-nean behintzat. Ez da aurtengokasua, bere mahaien ez dagoperretxikorik. «Nola edukiko di-tut ba egiten ari den eguraldia-rekin? Giro epela eta humelabehar dugu, aurtengoa oso txa-rra izaten ari da», dio berak. He-mendik aurrera ere, ingurukobasoetan bertako onddoak«nekez» izango direla uste duArizagak.

Onddo eta ziza horiak Ordiziakoazokan Lasa anaien postuan.JANIRE ARRONDO

Azokanperretxikuak erosieta kontserbakegiten dituzte askokurtean zehar jateko

14 GOIBERRIINTERNET

saretiklocompramos.es

Mugikorren erabilpena15 hilabetekoa daTelefono mugikorren bizi espe-rantza bataz beste 5 urtekoabada ere, ia urtero aldatzendugu sakelekoa. Horrenbes-tez, mugikor batek duen gai-tasun osoaren %20a apro-betxatzen dugu, iraupenaridagokionean behintzat.Aparailu elektronikoensalmentaz arduratzenden Locompramos.eswebguneak egindakoazterketa batek eman-dako datuak dira.

Telefono mugikor bati ema-ten zaion ‘bizitza’, Europan 15hilabetekoa dela kalkulatudute; AEBetan 18 hilabetekoada bataz beste, eta Japonian 9hilabetekoa. Locompramos.eswebguneko Enrique Aguilarren

hitze-tan, «ele-

tronikaren garapena oso azka-rra bada ere, modelo berriakaurrekoen bertsio osatuak iza-ten dira, baina antzekoak, az-ken finean». Marketingak etakontsumo merkatuak zerikusihandia dute horretan.

Klik

Sabeletik mundurawebgunea jaio daGuraso berriei edo guraso izate-ar direnei zuzendutako webgu-ne berri bat sortu dute euskaraz:Sabeletik mundura. Gunearenarduradunen arabera, «haurdu-naldiaren aurretik hasi eta atxi-kimenduzko hasierara bitartekoinformazioa» eskaintzen dute.sabeletikmundura.com

‘Euskara ikasiz’APPa eskuraEuskara ikasten edo euskaraziurtagiriren bat lortzeko treba-tzen ari direnei zuzendutakoaplikazioa sortu dute mugiko-rretarako: Euskara ikasiz. Arike-tez gain, ebaluazio probak egi-teko aukera ere ematen du.

sustatu.com

Sarean ikusia

KKinzonairratiak guneberria duUrretxu-Zumarragako gazte-ek bultzatutako irrati librea daKKinzona. Uhinetan ez ezik,sarean ere zabaltzen dituzteeuren doinuak eta edukiak.Pasa den astetik, ordea, web-gune berritua dute. Bertan,irratia zuzenean entzun edotagrabatutako saioak aukeratudaitezke, baita albisteen etaekitaldien berri izan ere.kunkkinzona.net