ANGPahayagan ng Partido Komunista ng Pilipinas

Pinapatnubayan ng Marxismo-Leninismo-Maoismo

Tomo L Blg. 20

Oktubre 21, 2019

www.cpp.ph

EDITORYAL

Maglalaho ang mgailusyon ng AFP

20 sundalo,

kaswalti sa mga

opensiba ng BHB

SIYAM ANG PATAY at 11 angsugatan sa Armed Forces of thePhilippines (AFP) sa mga opensi-bang militar na inilunsad ng Ba-gong Hukbong Bayan (BHB) saMasbate, Quezon at Bukidnon si-mula Oktubre 8 hanggang Oktub-re 19.

Magkasabay na pinaputukanng mga yunit ng BHB-Masbate angmagkakahiwalay na mga pwersang 2nd IB sa Sityo Poro, BarangayTalisay, San Fernando, Masbatenoong Oktubre 12. Dalawa angpatay at anim ang sugatan sa mgasundalo.

Matagal nang nananalasa angmga “peace and developmentteam” ng 2nd IB sa mga barangayng San Fernando. Winawasak nitoang kabuhayan ng mga residente.Tatlong sibilyan naman ang ma-

"20 sundalo...," sundan sa pahina 3

Kung paniniwalaan ang araw-araw na satsat ng Armed Forces of thePhilippines (AFP), matagal nang ubos ang Bagong Hukbong Bayan(BHB). Libu-libo na raw ang "sumurender" at "nagbalik-loob." Lusaw

na raw ang mga larangang gerilya at pilay na ang natitira pang mga yunit ngBHB. Wala na raw suporta ang BHB dahil "persona non grata" na ito sa mgalunsod at baryo. Maayos na raw ang buhay ng mga tao dahil sa inihahatid naraw ang mga batayang serbisyo sa mga tinagurian nitong "pugad ng NPA."Mayroon na raw mga proyektong pangkaunlaran at mapapawi na ang kagu-tuman at kahirapan. Patunay diumano ito ng tagumpay ng planong Kapana-tagan, ang kampanyang idinugtong sa Oplan Kapayapaan, na kopya sa"whole-of-the-nation" ng doktrinang "kontra-insurhensya" ng US.

Ang mga ito’y pawang ilusyonghinahabi ni Rodrigo Duterte at ngAFP. Ilusyon ang dami ng "sumu-render" na lampas sa sinasabi ni-lang bilang ng mga Pulang mandi-rigma. Karamihan sa kanila ay mgamagsasaka at katutubong napili-tang magtaas ng kamay matapossilang lansihin o kaya'y sindakin ngmga sundalong nag-ooperasyon sakanilang mga baryo. Wala pang

isang porsyento sa kanila ang tu-nay na Pulang mandirigma na na-huli o sumurender. Hindi man si-nasadya, sa pinalalabas na dami ng"sumurender," si Duterte at angAFP na mismo ang nagpapatunayna malawak at malalim ang suportasa BHB ng mamamayan sa kanayu-nan.

Lalong malaking ilusyon angipinagmamayabang ng AFP na mga

"Maglalaho...," sundan sa pahina 2

Oktubre 21 , 2019 ANG BAYAN2

Tomo L Blg. 20 | Oktubre 21, 2019

NilalamanANG

instagram.com/prwcnewsroom

@prwc_info

cppinformationbureau@gmail.com

serbisyong sosyal at mga proyek-tong pangkaunlaran. Nasaan angmga serbisyong kailangang-kaila-ngan ng mamamayan? Nasaan angmga patubig, patuyuan ng palay omais, gilingan, at iba pang proyek-tong kapaki-pakinabang sa milyun-milyong magsasaka at mga minor-ya? Sira-sirang pabahay ang aloknila sa mga magsasakang matapos"sumurender" ay gustong palayasinsa kanilang mga baryo. Libreng tele-bisyon ang ibinigay sa mga residen-te ng Lianga, sa Surigao. Isa o dala-wang araw na pakitang-taong mi-syong medikal, libreng panggugupit,pagbubunot ng ngipin at iba panggimik ang isinasagawa ng reaksyu-naryong gubyerno samantalang na-pakalaki ng pagpapabaya nito sapampublikong kalusugan at iba pangserbisyong pambayan. Karamihan samga programang ito ay ipinatutu-pad ng mga lokal na gubyerno atipinaiilalim lamang sa kontrol ngAFP.

Walang ilusyon ang masanganakpawis, laluna sa kanayunan, samga ipinagmamalaki ng AFP. Sa ma-

ta ng mamamayan, walang nagbagosa mga tropa ng AFP. Sila pa rin angmga armadong maton na nagka-kampo sa gitna ng mga baryo at na-ninindak sa mga tao. Ang kanilangmga batalyon pa rin ang nanghaha-lihaw sa mga bundok at bukid paramagsagawa ng operasyong pagha-wan at mambulabog sa kabuhayanng mga sibilyan. Ang mga sundalopa rin ang nagtatayo ng susun-su-song mga detatsment upang banta-yan ang malalaking proyektongpang-enerhiya, plantasyong komer-syal at mga kumpanya sa konstruk-syon. Sila ang dahilan kung bakitilang komunidad ang natiwangwangdulot ng malalaking operasyongkombat na suportado ng panga-nganyon, at pambobomba at istra-ping mula sa ere.

Tuluy-tuloy na pinararami niDuterte ang tauhan at mga sandatang AFP at mga paramilitar nito paralalo pang paigtingin ang digmangmapanupil. Ipinagmamayabang niyaang pagtatatag ng 10 bagong ba-talyon at isang bagong dibisyon,gayundin ang unang Brigade Com-

bat Team na itinayo alinsunod saplano ng US. Naglulunsad din angmga yunit ng AFP ng napakaramingsustenido at nakapokus na mgaoperasyong militar na nagwaldas ngpera ng bayan. Sa Mindanao la-mang, iniulat ng Eastern MindanaoCommand ng AFP na naglunsad itong 128,000 maliliit at malalakingoperasyong militar sa apat narehiyon mula Hunyo 2017 hanggangAgosto 2018. Para tustusan ito,palaki nang palaki ang badyet nahinihingi ng AFP. Ang AFP at PNPang pinakaunang prayoridad ni Du-terte sa pondo.

Para makakuha ng dagdag pangpondo para sa kurakot ng mga he-neral, walang kahihiyan ang pama-malimos ni Duterte sa US ng armas,pondo at iba pang gamit-militar sailalim ng programang "modernisa-syon" ng AFP. Lumalapit siya saRussia at China para kunwa'y mag-hanap ng alternatiba pero ang to-too'y umaasa lamang silang "ma-walan ng katiyakan" ang US sa al-yansa nito sa Pilipinas at "mapwer-sa" itong magbigay ng mas mala-king pondo at ng inaasam-asam ni-tong bagong mga armas.

Nag-iilusyon si Duterte na ma-gagapi ng kanyang AFP ang BHB.Hindi ito mangyayari dahil bulok atmahina sa kaibuturan ang AFP. Isaitong papet na hukbo na itinayo,pinopondohan at inaarmasan ngUS. Katawa-tawa na ang US angtagapayo nila sa "kontra-insurhen-sya" gayong wala pa itong nagapingpwersang gerilya sa mahigit kala-hating siglo ng mga gerang panghi-himasok na inilunsad nito sa buongmundo (mula sa Vietnam hanggangAfghanistan).

Nakaayon ang katangian, direk-syon at istruktura ng AFP sa interesat pangangailangan ng US. Isa itonghukbong ginagamit ng US para supi-lin ang hangarin ng bayan para sapambansang paglaya at patataginang imperyalistang dominasyon ngUS sa bansa. Itinatayo at sinasanayng US ang mga yunit ng AFP paraAng Ang Bayan ay ini la lathala dalawang beses bawat buwan

ng Komite Sentral ng Partido Komunista ng Pi l ipinas

Ang Ang Bayan ay ini la labas sa

wikang Pi l ipino, Bisaya, I loco,

Hi l igaynon, Waray at Ingles.

Tumatanggap ang Ang Bayan ng

mga kontribusyon sa anyo ng mga

artikulo at bal ita. Hinihikayat din ang

mga mambabasa na magpaabot ng

mga puna at rekomendasyon sa

ikauunlad ng ating pahayagan.

"Maglalaho...," mula sa pahina 1

Editoryal: Maglalaho ang mgailusyon ng AFP 120 sundalo, kaswalti sa opensiba ng BHB 1Bitak sa militar sa likod ng pekeng balita 3Ang nagtatanim, walang makain 4Ayuda, hindi importasyon at pautang 5Manggagawa ng Wyeth-Nestlé, nagpiket 5Ika-apat na edisyon ng MKLRP, inilabas 5Operasyong militar at mina sa Tampakan 6Pagkamal ng yaman ng mga Alcantara 7Regalo ni Duterte sa mga guro 8Mga manggagawa sa NKTI, tagumpay 855 paaralang Lumad, ipinasara 8Karahasan sa Leyte 8Krisis sa transportasyon 9Rojava, muling sinalakay ng Turkey 10Neoliberal na patakaran, nilabanan 11Martsa laban sa climate change 12

"Maglalaho...," sundan sa pahina 3

ANG BAYAN Oktubre 21 , 2019 3

tuwirang gamitin sa "kontra-teroris-mo" at "kontra-insurhensya" tuladng 1st Light Reaction Regiment, da-lawang Brigade Combat Team at ibapang yunit (Aviation Regiment, Artil-lery Regiment at iba pa) at para su-malo ng ibinebenta nitong lumangmga sasakyang panghimpapawid atartileri.

Batbat ng korapsyon, anomalyaat napakatinding internal na tung-galian ang AFP. Pinaghahatian anghukbong ito ng mga nagriribalangreaksyunaryong pangkatin. Nag-aa-gawan ang mga heneral nito sapondo, rekurso at pribilehiyo paratustusan ang kanilang mararang-yang buhay at mga bisyo. Nag-uu-nahan sila sa pagbulsa ng pondo salahat ng antas ng burukrasya—mulasa pondo para sa pensyon ng mgaretiradong sundalo hanggang sapondong pansweldo sa mga elemen-to ng CAFGU. Sangkot, kundimanpinamumunuan nila, ang pinakama-lalaki at pinakamararahas na sindi-katong kriminal.

Walang suporta ng mamama-yang Pilipino ang AFP. Higit pa, ki-namumuhian ito ng mga tao. Maha-ba at mapait ang karanasan ng ma-mamayan sa brutalidad nito. Hindinila malilimutan ang matitindingabuso sa ilalim ng diktadurang US-Marcos at ang mga pasistang kri-men sa nagdaang tatlong dekada.Batid nila kung papaanong hinihigi-tan na ni Duterte ang karahasangito. Ang AFP, at wala nang iba, angtunay na persona non grata sa mgabaryo at komunidad ng mga magsa-saka at katutubo.

Habang pinalalaki ng rehimenang AFP at pinakakawalan niya angmga yunit nito sa kanayunan, la-long humahaba ang listahan ngmga paglabag nito sa mga karapa-tan ng mamamayan. Mas maramingsundalo, mas maraming krimen atabuso. Ginagatungan nila ang galitng mamamayan at itinutulak sila namas mahigpit na sumuporta atmakipagtulungan sa hukbong ba-yan. Patuloy ang maramihang pag-sapi ng masang anakpawis at mgaintelektwal sa BHB dahil sa matin-ding pagtugis, panggigipit at pag-babanta. Si Duterte ngayon angnumero unong tagarekrut ng BHBsa kanayunan.

Tuluy-tuloy na pinalalawak atpinatatatag ng Partido ang BHB sabuong bansa. Sa kabila ng malalakiat todong mga opensiba ng AFP,patuloy na nakapagpupunyagi angBHB at nakapagpepreserba ng la-kas. Hindi ito nagagapi ng kaawaydahil taglay nito ang malalim atmalawak na suporta ng masa atdahil bihasa ito sa paggamit ng mgataktikang gerilya.

Hindi maglalaon, maglalaho anghinabing mga ilusyon ni Duterte atng AFP. Habang nagtatagal at tu-mitindi ang gera ng AFP laban sabayan, lalong tumitindi ang hanga-rin ng mamamayang Pilipino na wa-kasan ang pasistang brutalidad ngrehimeng Duterte. Gaanupamankatindi ang pagsupil ng AFP, hindinila mahahadlangan ang pagsam-bulat ng galit ng bayan at ang tuluy-tuloy na pagsulong ng armadongpakikibaka sa buong bansa.

rahas na pinaslang sa BarangayLiong at Buenavista.

Noong Oktubre 17, pinasabuganng isang yunit ng BHB-Quezon angnagpapatrulyang mga tropa ng 85thIB sa Sityo Catulin, Barangay Suha,Catanauan, Quezon. Hindi bababasa anim ang patay sa hanay ng mgasundalo. Samantala, isa ang patayna sundalo sa operasyong isnayp na

inilunsad ng BHB sa Barangay Abu-abo, Mauban noong Oktubre 8.

Sa Bukidnon, limang sundalo angnaiulat na kaswalti nang pasabuganng mga Pulang mandirigma ang nag-ooperasyong tropa ng 401st Ibde saSityo Mahan-aw, Barangay Bulonay,Impasug-ong. Isinagawa ng BHB-Bukidnon ang pag-atake noongOktubre 19 sa alas-10 ng umaga.

"20 sundalo...," mula sa pahina 1

"Maglalaho...," mula sa pahina 2 Bitak sa militar sa likod

ng pekeng balita

PILIT ITINATAGO NG mga pe-keng balita ang matinding bitakat demoralisasyon sa loob ngmilitar at pulisya. Sa Kalinga,Abra at Ifugao, pekeng balitaang ipinantakip sa mga insiden-te ng barilan sa pagitan ng mgasundalo at CAFGU, at ng mgapulis.

Noong Agosto 15, dalawangmyembro ng CAFGU ang napa-tay matapos makipagbarilan samga sundalo ng 24th IB sa loobng kanilang kampo sa SityoMong-ol, Barangay Maguyep-yep, Sallapadan, Abra. Pinag-aagawang ulam na golden kuholang dahilan ng insidente. Upangpagtakpan ang kapalpakan,nag-utos ang mga upisyal ng24th IB na magsagawa ng pe-keng labanan upang palabasinginatake sila ng Bagong HukbongBayan (BHB).

Pekeng balita rin ang ipi-nagkalat ni Col. Henry Doyaoenng 503rd IBde matapos magba-rilan ang mga CAFGU at tropang 50th IB noong Marso 20 saKalinga. Magkahiwalay na nag-ooperasyon ang dalawangpangkat sa hangganan ng mgabarangay ng Buaya at Mabacasa Balbalan nang mag-eng-kwentro. Isang sundalo ang na-patay sa sagupaan. Upang isal-ba ang reputasyon, ibinalita ngmilitar na nagkaroon ng labanansa pagitan ng BHB at AFP, atmayroon pa umanong nasam-sam na riple.

Isang elemento naman ngCAFGU ang pinatay ng nag-oo-perasyong mga sundalo ng 50thIB sa Barangay Sakpil, Conner,Apayao. Nag-iigib noon ng tubigsa labas ng kanilang kampo angnaturang CAFGU nang paputu-kan ng mga sundalo. Noon na-mang Setyembre 29, dalawangpulis ang binaril ng kanilangkapwa pulis sa loob ng kampong Regional Mobile Force Bat-talion sa Banaue, Ifugao.

Oktubre 21 , 2019 ANG BAYAN4

Ang nagtatanim, walang makain

Seryoso ang problema ng kagutuman sa Pilipinas. Ito ang iginiit ng Welthu-ngerhilfe at Concerned Worldwide hinggil sa Global Hunger Index (GHI)

noong 2019. Ang GHI ay naglalaman ng tantos ng kagutuman at malnutrisyonsa mga bansa. Sinabi rin sa ulat na "nakaaalarma" ang pagkabansot ng mgabatang wala pang limang taong gulang, tanda ng laganap na malnutrisyon.

Kabalintunaan na ang kagutu-man ay pinakaramdam ng mga pa-milyang magsasaka na lumilikha ngpangunahing pagkain ng bayan.Umaabot sa 70% sa sektor na ito aynabibilang sa pinakamahihirap. Pi-nakalaganap ang kagutuman sa Au-tonomous Region in Muslim Minda-nao kung saan umaabot sa 44% angnagugutom batay sa konserbatibongtaya ng reaksyunaryong gubyerno.

Mayor na dahilan ng gutom atkakulangan ng pagkain sa kanayunanang napakababang kita ng mgamagsasakang walang sariling lupa atmababang sahod ng mga manggaga-wang-bukid. Lalo pa itong pinalalalang Republic Act 11203 o Batas saLiberalisasyon ng Bigas (Rice Ta-riffication Law) na pumapatay nga-yon sa mga magsasaka ng palay.

Mula nang ipatupad ang batas naito noong Pebrero, walang-pigil angpagdagsa ng bigas mula sa ibangbansa. Tinatayang aabot sa 2.3 mil-yong metriko tonelada (MT) angaangkatin sa taong ito, kumpara sa1.9 milyong MT noong 2018. Angisang tonelada ay katumbas ng 1,000kilo.

Dahil dito, bumagsak ang presyong palay na binibili sa mga magsasa-ka. Ayon sa ilang pananaliksik, saabereyds ay lampas 21% ang ibinag-sak ng presyo ng palay noong Set-yembre kumpara sa parehong pana-hon noong 2018. Dahil dito, bumag-sak ang kita ng mga magsasakangnagbebenta ng tuyong palay mulaP29,100/ektarya tungong P10,500/ektarya na lamang sa buong bansa.Mas malaki pa ang lugi ng mga mag-sasakang nagbebenta ng "basa" ohindi nabilad na palay.

Luging mga sakahanSa datos ng Pambansang Katipu-

nan ng mga Magbubukid (PKM)-Bikol,

P8.50 na lamang ang presyo ng sari-wang palay sa bayan ng Polangui, naisa sa mga nangungunang prodyuserng palay sa Albay. Sa presyong ito,luging-lugi ang magsasaka na guma-gastos ng hindi bababa sa P51,130para sa isang ektaryang palayan. Ka-bilang sa halagang ito ang gastos samga materyales (P8,100) at arawangpatrabaho (P43,030). Kung pakyawanang patrabaho, P48,210 ang kaila-ngan ng magsasaka. Lahat ng gastu-sin ay binabalikat niya.

Matapos ang tatlong buwan,aanihin sa isang ektaryang pala-yan ang 70 sakong palay, na ka-raniwang tumitimbang ng 50 kilobawat sako. Sa presyong P8.50kada kilo, kumikita lamang ngP29,750 ang magsasaka. Kungibabawas ang gastos sa produk-syon, walang matitira para sakanya at lugi siya ng P21,380.Magkakautang pa siya sa pangi-noong maylupa dahil obligado si-yang ibayad ang 10% ng kanyangnetong kita bilang upa sa lupa.

Utang din ang inaani ng mgamagsasaka ng palay sa CamarinesSur. Sa kabuuang gastos sa pro-duksyon na maaaring umabot ngP49,590, kumikita lamang sila ngP26,250 para sa 75 sako sa pre-syong P7 kada kilo ng palay. Kapossila ng mahigit P23,000 para maka-

bawi man lamang sa puhunan. Kai-langan pang umutang ng magsasa-ka sa panginoong maylupa o usure-ro para makatawid sa susunod nataniman. Matapos malugi sa pag-tatanim ng palay, nahaharap sila samataas na presyo ng bigas naumaabot na sa P30-P50 kada kilo.(Sa Albay, karaniwan ang hatian sanetong kita na 40% ang napupuntasa magsasaka. Ang lahat ng gastossa produksyon ay aakuin ng may-ari ng lupa.)

Ayon sa taya ng PKM, P13.80-P14.50 ang kinakailangan para saproduksyon ng isang kilong palay saPilipinas. Lubhang malayo ito kum-para sa P7 sa Vietnam at P11 saThailand. Sa mga bansang ito,naglalaan ng subsidyo ang mga pa-mahalaan para sa pagtatanim ngpalay.

Iginigiit ng mga magsasaka angkagyat na pagbabasura sa RA11203 at pagtataas sa presyo ngpalay. Kung hindi, ibayong gutomang kasasadlakan nila. Ngayon palamang, tinatayang hindi bababa saP60 bilyon ang naging pagkaluginila mula Enero-Agosto.

Sa pangmatagalan, ang rebo-lusyong agraryo ang magtitiyak saminimum na mga benepisyo para samga magsasaka, hanggang sa ma-kamit ang libreng pamamahagi nglupa para sa kanila. Kaakibat ng ibapang programang sosyo-ekonomiko,higit na nagiging kapaki-pakinabangang produksyon ng mga magsasakaupang paunlarin ang kanilang kalu-sugan at kagalingan.

ANG BAYAN Oktubre 21 , 2019 5

Ayuda, hindi importasyon at pautang

IGINIIT NG MGA progresibong organisasyon ng magsasaka nitong Oktubrena kaagad itigil ng rehimeng US-Duterte ang importasyon ng bigas at bigyanng kinakailangang ayuda ang mga magsasaka ng palay. Ipinanawagan nilaang pagbabasura sa Batas sa Liberalisasyon ng Bigas o RA 11203 na malakingpabigat pa sa mga magsasaka. Anila, walang magiging silbi ang mga makina atpananaliksik kung patay na ang mga magsasaka sa palayan.

Sa Metro Manila, nagsimula angserye ng mga pagkilos sa WorldFood Day noong Oktubre 16. Nag-karoon din ng pagkilos sa Cabana-tuan City at San Jose City saCentral Luzon. Binatikos ng mgamagsasaka rito si Sen. Cynthia Vil-lar na pangunahing nagsulong ngnasabing batas. Isa ang pamilyangVillar sa dati nang nakikinabang sapagpapalit-gamit ng mga lupangagrikultural para gamitin sa mgaproyektong pabahay.

Sa Bicol, itinayo ng mga magsa-saka ang panrehiyong sangay ng al-yansang Bantay Bigas. Nagkaroon

ng pagkilos sa Legazpi City, Albay.Bukod sa pagpapataas ng presyo ngpalay, panawagan din ng mga mag-niniyog na huwag silang dayain satimbangan. Kinundena rin nila angmilitarisasyon at karahasan ng AFPsa mga komunidad sa kanayunan.

Benepisyo sa pakikibakaNagresulta sa pagkamit ng mga

benepisyo ang walang humpay napakikibaka ng mga magsasaka saCordillera para sa nararapat naayuda at benepisyo sa nakaraangmga buwan.

Noong Mayo, naigiit ng 3,000

magsasaka sa Abra na maglaan ngpondo ang lokal na gubyerno bi-lang ayuda sa mga biktima ng tag-tuyot. Sa bayan ng Malibcong,naigiit ng mga magsasaka na big-yan sila ng 12 kuliglig gamit angpondo mula sa buwis sa tabako at50 kaban na bigas mula naman sapondong pangkalamidad ng muni-sipyo. Sa muling pagtitipon ng mgakinatawan ng mga organisasyon ngmga magsasaka noong Hunyo, igi-niit naman nilang ibigay ng muni-sipyo ang subsidyong bigas mula saP4.5 bilyon pondong pangkalami-dad nito. Isa ang Abra sa mgaprubinsyang malalang tinamaan ngtagtuyot sa Cordillera. Tinatayangumabot sa 70,000-80,000 ektaryaang nasalantang mga sakahan sakapatagan at mabubundok na ba-hagi ng prubinsya.

Anang unyon, napakaliit nginiaalok na dagdag-sahod gayongipinagmamalaki ng kumpanya nakumikita ito ng P17 bilyon kadataon. Maliban sa dagdag na benepi-syo, giit din ng mga manggagawa nagawing regular ang 300 kon-traktwal sa kumpanya at ibalik angmga manggagawang iligal na ti-nanggal. Ang Wyeth-Nestlé ay mul-tinasyunal na kumpanyang nagma-manupaktura ng pagkain at gataspara sa mga sanggol.

Kinundena ng WPPU ang pag-tanggi ng maneydsment na gawingregular ang mga manggagawa. Ani-la, nakaayon ito sa programa ngkumpanya na Factory 2020, na tar-get makapagkamal ng higit pang tu-bo gamit ang kontraktwalisasyon atpagsupil sa nakatayong unyon sapabrika.

Noong Oktubre 16, nagwelgarin ang mga manggagawa ng Re-gent, isang kumpanyang lumilikhang pagkain. Itinayo ng mga mang-gagawa ang kanilang piket sa mgatarangkahan ng kumpanya sa Ka-lawaan, Pasig at Tipas, TaguigCity.

Inireklamo ng mga manggaga-wa ang kontraktwalisasyon sakumpanya. Anila, mayorya sa mgamanggagawa ay 20 taon nang nag-seserbisyo sa kumpanya ngunit mgakontraktwal pa rin. Bagsak din angkanilang sahod. Hindi rin tinutupadng maneydsment ang napagkaisa-han sa CBA at hindi kinikilala angmga bagong upisyal ng unyon.Dagdag pa, dinadahas ng kumpanyaang mga upisyal ng unyon sa layu-ning takutin sila at buwagin angkanilang unyon.

Manggagawa ng Wyeth-Nestlé, nagpiket

Nagpiket ang mga manggagawa ng Wyeth-Nestlé noong Oktubre 14 saharap ng kumpanya sa Cabuyao, Laguna. Dismayado sila sa naging re-

sulta ng collective bargaining agreement (CBA) sa pagitan ng maneydsmentat mga upisyal ng Wyeth Philippines Progressive Workers Union (WPPU).

Ikaapat na edisyon

ng MKLRP, inilabas

INILABAS NOONG SETYEMBRE23 ang ikaapat na edisyon ngMaikling Kurso sa Lipunan atRebolusyong Pilipino (MKLRP).Ang MKLRP ay saligang kursongpag-aaral na inililimbag ngPartido sa pamamagitan ngPambansang Kagawaran saEdukasyon (PAKED). Sa edi-syong ito ng MKLRP, idinagdagang seksyon tungkol sa rehi-meng Benigno Aquino III. Kini-nis din ang diskusyon hinggil samga naunang rehimen mataposibagsak ang rehimeng Marcos.

Nananawagan ang PAKEDsa lahat ng rebolusyonaryongpwersa na lalo pang pasiglahinang pag-aaral ng MKLRP atgamitin ito bilang sandata sapagpupukaw, pag-oorganisa atpagpapakilos sa masa sa ka-nayunan at kalunsuran.

Makukuha ang kopya ngpinakahuling edisyon ng MKLRPsa www.cpp.ph.

Oktubre 21 , 2019 ANG BAYAN6

Militar at mina, kambaldelubyo sa Tampakan

Muling umigting ngayong taon ang walang awat nakampanyang militar sa mga hangganan ng mga

prubinsya ng South Cotabato, Davao del Sur, SultanKudarat at North Cotabato. Naglunsad ng operasyongdumog sa naturang lugar ang mga pasistang pwersa ng39th IB, 27th IB, at 73rd IB sa ilalim ng 1002nd IBdeng AFP, at ang Special Action Force at Regional PublicSafety Battalion ng Philippine National Police ng Region11 at 12 upang bigyang daan ang muling pag-opereytng Tampakan Copper-Gold Project.

Mula Oktubre 2018, umabot nasa 12 operasyong militar ang nai-lunsad ng AFP sa lugar. Tatlo ritoay laking-batalyong operasyon, pitoay laking-brigada at dalawang la-king dibisyon na nagsimula mula panoong Hunyo. Dinagdagan din ngdalawa ang dati nang nakapwes-tong 54 na detatsment na nakapali-gid sa lugar.

Isinabay sa mga operasyongmilitar ang sunud-sunod na pagpa-sok ng mga kagamitan at makinar-yang pangmina sa lugar. NoongNobyembre 2018, sinimulan na ngMajor Drilling Corporation (MDC),isang Australyanong kontraktor,ang paghuhukay nito sa lugar.

Mapaminsalang minaIsinabay din sa mga opera-

syong militar sa lugar ang mga ma-niobra ng kumpanya para tanggalinang natitirang ligal na mga hadlangsa mga operasyon nito. Nireklasipi-ka rin ng Department of Environ-ment and Natural Resources, De-partment of Agrarian Reform, atlokal na gubyerno ng Tampakan napabor sa mina ang mga lupang nai-pamahagi na sa ilalim ng mgaCertificate of Ancestral DomainTitle at Certificate of LandOwnership Award. Nagbunga ito ngkaguluhan sa pagitan ng mga Lu-mad at setler na magsasaka. Nag-sampa rin ang kumpanya ng minang petisyon para sundin ang mgaprobisyon ng Mining Act of 1995 sa

halip na ang Local EnvironmentCode ng South Cotabato na nagba-bawal sa open-pit mining.

Noong 2014, napatigil ang ope-rasyong mina dahil sa walang-awatna armadong paglaban ng mamama-yan. Napaatras din ng malawakangkampanyang kontra-mina ang multi-nasyunal na Xstrata noong 2016.Naglabas din ng resolusyon ang lokalna gubyerno sa parehong taon nanagbabawal sa open-pit mining. Ga-yunpaman, muling pinahintulutan ngrehimeng US-Duterte ang operasyonsa mina matapos ipasa ang proyektosa kumpanya ng mga burges-kumprador tulad nina Henry Sy, Jr.(SM Investment Corp.), David Con-sunji (SODACO), Manuel Pangilinan(Philex), Tomas Alcantara (SMI/Alsons Investment), at Lucio Tan,Jr. (MRC Allied).

Kasalukuyan nang nag-oopereytsa lugar ang IndoPhil, multinasyu-nal na kumpanyang Australian, angpinakamalaking kumpanya ng minasa Tampakan na itinayo ng datingmga manedyer ng Western MiningCorporation (WMC). Pagmamay-arinito ang 40% ng Sagittarius MinesInc. Kabilang sa mga pangunahingkasosyo ng IndoPhil ang San MiguelCorporation at Alcantara Group.

Ang Tampakan Gold-CopperProject ay nagkakahalaga ng $5.9bilyon sa kabuuan. Ang Tampakanang may pinakamalaking reserbang ginto at tanso sa SoutheastAsia. Ayon sa ulat ng Xstrata-SMI,

matatagpuan dito ang 2.4 bilyongtoneladang mineral na rekurso ka-bilang ang 13.5 milyong tonela-dang tanso at 15.8 milyong ounceng ginto. Tinatayang aabot sa375,000 toneladang tanso at360,000 ounce ng ginto kada taonang maaaring makuha dito sa loobng 17 taon.

Walang patid na paglabanAng muling pagbubukas ng mina

ay sinalubong ng malakas na pag-tutol ng mga Lumad at ng mama-mayan ng Timog Mindanao. Sa Kib-lawan, Davao del Sur, isang makinasa paghuhukay ng MDC ang sinunogng mga B'laan ngayong taon. Sainilunsad na porum hinggil sa minanoong Setyembre 13 sa Notre Dameof Marbel University sa KoronadalCity, mariing tinutulan ni BishopCerila Casicas ng Diocese of Marbelang open-pit mining at nanawagansiya na ipahinto na ang operasyongmina.

Batid ng mga tumututol sa minana ang panunumbalik ng proyekto atang nagpapatuloy na batas militar saMindanao ay magreresulta sa mati-tindi pang paglabag sa karapatang-tao. Sariwa pa sa kanilang alaala angmasaker sa pamilyang Capion, pag-paslang kay Datu Anting Freay at saaktibistang si Boy Billanes. Lahat ngnabanggit na mga biktima ay pinas-lang ng reaksyunaryong estado dahilsa kanilang pagtutol sa pagmiminasa Tampakan.

ANG BAYAN Oktubre 21 , 2019 7

Paano nagkamal ng yamanang mga Alcantara?

Malaki ang puhunan ng pamilyang Alcantara sa kontrobersyal na Tampa-kan Copper-Gold Project. Isa lamang ito sa mga negosyo ng Alsons

Consolidated Resources Incorporated (ACR o Alcantara Group), isang dambu-halang kumpanyang may samutsaring sangay ng negosyo na nakabase sa Min-danao. Kontrolado rin ng Alcantara Group ang malaking sapi sa Australian nakumpanyang Indophil Resources NL. Kabilang sa iba pang mga negosyo nila aysa aquaculture, agrikultura, konstruksyon, enerhiya at pagtotroso.

Kilalang negosyante sa DavaoCity ang pamilyang Alcantara atmalapit na kaibigan at tagasuportani Rodrigo Duterte. Ang presidenteng Alcantara Group na si TomasAlcantara ay kasalukuyang ika-33na pinakamayamang Pilipino. Tina-tayang umaabot sa $300 milyon angkanyang kabuuang yaman.

Dumating ang pamilyang Alcan-tara sa Mindanao noong dekada1950. Sa pamamagitan ng progra-mang resettlement ng gubyerno,kinamkam ng kanilang amang siConrado ang mga lupa at konsesyonsa pagtotroso sa Sarangani (datingbahagi ng South Cotabato) atGeneral Santos (dating distrito ngBuayan at Dadiangas). Mas luma-wak ang kanilang ari-arian nangkamkamin nila ang mga lupang ni-nuno ng mga Moro at B’laan. Duma-mi rin ang kanilang negosyo nangagawin ni Conrado ang isang rantsosa Alabel at kumpanya ng pagtotro-so sa Davao del Norte.

Mabilis na lumaki ang yaman ni

Alcantara at nagkaroon ng mga ari-arian sa Davao at iba pang mga lu-gar sa Mindanao. Taong 1962, iti-natag ng pamilya ang Alsons Deve-lopment and Investment Corpora-tion, ang kauna-unahang debeloperng real estate sa Davao City.

Ibayong lumawak ang panga-ngamkam ni Alcantara nang itayoniya ang Iligan Cement Corporationnoong 1968. Nakinabang siya samga makinaryang pangmanupaktu-ra ng semento mula sa Japan nabahagi ng kabayaran ng bansa samga pinsala ng World War 2.

Naging matalik na kaibigan atkroni ng diktador na si Marcos angpamilya Alcantara. Sa proteksyon ngMalakanyang, lalo pang lumawak angIligan Cement noong dekada 1980 sakabila ng krisis at maigting na kum-petisyon ng mga kumpanya sa se-mento. Ang dating Iligan Cement aynaging Alsons Cement Corporationat kasalukuyang kasosyo ni RamonAng sa Holcim Philippines.

Binigyan din ni Marcos ang

Alsons ng Timber License Agree-ment (TLA) para sa libu-libong ek-taryang konsesyon sa pagtotroso saDavao del Norte. Ang nasabingkumpanya ay nag-eeksport ng mgaproduktong kahoy sa China, US atilang bansa sa Europe. Nang mapa-talsik ang diktador noong 1986 atnaupo sa poder si Cory Aquino, na-ging maimpluwensyang myembro nggabinete nito ang hipag ni ConradoAlcantara na si Paul Dominguez.

Napaso ang TLA ng Alsonsnoong 1989 ngunit pinalitan lamangito ng bagong kontrata sa ilalim ngprogramang Integrated Forest Ma-nagement Agreement (IFMA) niAquino. Binigyan ang kumpanya nghumigit-kumulang 45,000 ektaryana sumasakop sa halos buongTalaingod at sumasaklaw sa 19,000ektaryang lupang ninuno ng mgaAta-Manobo. Nilabanan ng mgaAta-Manobo ang pang-aagaw ngAlsons sa kanilang lupain.

Gamit ang hawak na IFMA,nagpalawak pa ang Alsons sa pag-mimina at agribisnes matapos ma-kakuha ng P350-milyong pautangmula sa Asian Development Bank.

Namuhunan din ang mga Alcan-tara sa aquaculture noong dekada1980. Ang Alsons Aquaculture Cor-poration ang pinakamalakingeksporter ng sariwang bangus atmga produktong bangus sa bansangayon. Ang mga produkto nito ayiniluluwas sa US, Canada, Australia,UK, Japan, Singapore, Hongkong atMicronesia.

Mabilis din ang pagpapalawakng Alcantara Group sa mga nego-syo nito sa enerhiya at kuryente sailalim ng Electric Power IndustryReform Act ng gubyerno. Mayroonito ngayong pitong plantang pang-enerhiya sa iba’t ibang lugar ngbansa na pinatatakbo ng mga sub-sidyaryo nito.

ANG BAYAN Oktubre 21 , 2019 8

Sa Bukidnon, binaril ng mgaahente ng rehimen sa harap ngkanyang mga estudyante si Zhay-dee Cabañelez at asawa niyang siRamil noong umaga ng Oktubre 15sa Dalit Elementary School sa Ba-rangay Lumbayan, Valencia. Nag-tamo si Cabañelez ng mga sugat sadibdib at paa at kritikal ang kundi-syon. Nakaligtas naman ang kan-yang asawa at kanyang mga estud-yante.

Parehong kasapi ang mag-asa-wang Cabañelez ng Alliance ofConcerned Teachers (ACT), orga-nisasyon ng mga guro. Noon pangnakaraang taon malisyosonginiuugnay ng Armed Forces of thePhilippines (AFP) sa armadong re-bolusyonaryong kilusan ang grupodahil sa paglaban nito para sa ka-rapatan sa karagdagang sahod atbenepisyo.

Noong Oktubre 10, iligal na ina-resto ng mga elemento ng 402ndIBde at pulisya ang dalawang gu-rong kasapi ng Rural Missionaries ofthe Philippines (RMP) sa BarangayLimaha, Butuan City. Kinilala angmga biktima na sina Melissa Comi-

so, tagapangasiwa ng programa ngRMP sa literasiya at numerasiyapara sa mga Lumad, at si Nore Tor-regosa, boluntir na guro. Pinarata-ngan ang dalawa na mga kasapi ngBHB at sinampahan ng gawa-ga-wang kasong illegal possession offirearms and explosives.

Sa Sultan Kudarat, inaresto ngmga elemento ng 37th IB at pulisyasi Gina Ciano, boluntir na guro ngCenter for Lumad Advocacy Net-working Services sa Sangay Village,Kalamansig noong Oktubre 14.Inakusahan siyang upisyal ng BHBna umano'y ikatlo sa "pinakatinu-tugis" na kriminal sa prubinsya. Si-nampahan siya ng patung-patongna gawa-gawang kaso ng pagpas-lang at tangkang pagpaslang. Saparehong araw, inaresto ng mgaahente sa paniktik ng AFP si DignaMateo, koordineytor ng ACT saBulacan, sa harap ng Our Lady ofFatima Parish sa Marilao, Bulacan.Isang linggo bago nito, iniulat niMateo na sinundan siya ng naka-motorsiklong kalalakihan mataposmangampanya para sa isang unyonng ACT-Central Luzon.

Regalong karahasansa mga guro

Sa Buwan ng mga Guro, karahasan ang iniregalo ng rehimeng US-Dutertesa mga guro at kanilang mga estudyante. Dalawang guro ang tinangkang

paslangin habang apat ang iligal na inaresto.

KINUNDENA NG SAVE Our Scho-ols (SOS) Network at mga mag-aaral at guro ng Salugpongan TaTanu Igkanogon CommunityLearning Center, Inc. ang desi-syon ng Department of Education(DepEd)-Region 11 na ipasaraang 55 sa kanilang mga eskwela-han sa Davao. Giit ng SOS, wa-lang batayan ang mga akusasyonni Hermogenes Esperon, ikala-wang tagapangulo ng NationalTask Force to End Local Commu-nist Armed Conflict, na ginagamitumano ang mga paaralan para sarekrutment ng BHB.

Sa kanilang protesta noongOktubre 11 sa Freedom Park,Davao City, tinawag nilang "ka-lokohan" ang binuong fact-findingteam ng DepEd sapagkat hindiman lamang ito bumisita sa mgapaaralan.

Ang Salugpongan ay itinatagng mga lider-Talaingod Manobonoong 2003 at inirehistro saDepEd noong 2007. Nagbibigayito ng libreng edukasyon sa mgaLumad at tumutulong sa pag-tatanggol ng kanilang lupangninuno sa kabundukan ng Pan-taron.

Karahasan sa Leyte

ISANG KASAPI NG National Uni-on of Journalists of the Philippi-nes ang binaril at napatay ng pi-naghihinalaang mga ahente ngestado noong Oktubre 16 saMacArthur, Leyte. Kinilala angbiktima na si Maureen Japzon,manunulat ng Bulatlat at upisyalng Comelec sa naturang bayan.Kilala siya sa mga artikulongnaglahad ng mga kaso ng ekstra-hudisyal na pamamaslang na ki-nasangkutan ng AFP sa EasternVisayas sa ilalim ni Jovito Palpa-ran.

Sa parehong araw, binaril atnapatay din sa naturang bayan siRenee Superior, konsehal ng Ba-rangay Libungao, Kananga.

55 paaralang Lumad,

ipinasara

Mga manggagawa sa NKTI, nagtagumpay

INIANUNSYO NOONG OKTUBRE 11 ng asosasyon ng mga manggagawangpangkalusugan sa National Kidney and Transplant Institute (NKTI) ang kani-lang mga tagumpay sa kanilang collective negotiating agreement (CNA) samaneydsment ng ospital.

Nagiit ng mga manggagawaang pagbibigay sa kanila ng mgabenepisyo tulad ng dagdag napondong paluwagan (P5,000 kadamanggagawa), libreng pagkain,libreng ospitalisasyon para sapagpapa-opera at iba pang bene-pisyong medikal, at dagdag napondo para sa mga magreretiro(P70,000).

Ang NKTI ay ospital na nag-eespesyalisa sa paggamot sa mgasakit sa bato. Bagamat kontroladoito ng estado, matataas ang bayarindito dahil korporatisado angpamamalakad nito at ang oryen-tasyon nito ay kumita. Ang asosa-syon ng mga empleyado rito (NKTIEmployees Association) ay myembrong Alliance of Health Workers.

ANG BAYAN Oktubre 21 , 2019 9

Krisis sa transportasyon, bulok na ekonomya

Noong nakaraang linggo, sumiklab ang galit ng mga residente ng MetroManila matapos sabay-sabay na pumalya ang tatlong sistema ng tren

na sinasakyan ng milyun-milyong mamamayan. Dumagdag ito sa napakalalanang trapik sa mayor na mga daan sa pambansang kabisera.

Sa harap nito, ipinagpilitan pang rehimeng Duterte na walang na-gaganap na krisis sa transpor-tasyon. Pinalalabas nitong walaitong pananagutan, at isinisisi angmalalang trapik sa nagdaang mgarehimen.

Ginatungan nito ang galit ngmamamayan, lalupa't napabalitaang pagbili ni Duterte ng marang-yang eroplano para sa personal ni-yang gamit at ng mga upisyal ngAFP. Malinaw ang pangangailanganpara sa mas maayos na sistema satransportasyon laluna para sa ordi-naryong mga manggagawa atempleyadong araw-araw na nape-perwisyo rito.

Makatarungan ang pagigiit namaghanap ang rehimen ng mga kag-yat na mga solusyon at itigil angmga kontra-mamamayang hakbangna lalo lamang nagpapahirap sa mgapasahero. Habang wasto ang paggi-giit para sa kagyat na mga solusyon,kailangang maunawaan na ang krisissa transportasyon, sa pinakabata-yang antas nito, ay repleksyon ngbulok na sistemang panlipunan atpang-ekonomya, at na ito ay lubusanlamang mareresolba kung magaga-nap ang radikal na pagbabagongpanlipunan sa pamamagitan ng re-bolusyonaryong pakikibaka.

Bulok at naaagnas ang MetroManila

Hindi lamang trapik ang proble-ma ng mga residente ng MetroManila kundi pati na rin ang baha,kawalan ng bahay, tubig, maayosna sistema ng mga estero at kolek-syon ng basura. Masikip, marumiang hangin at halos hindi na maka-hinga ang mga residente nito, lalu-na sa mga komunidad ng maralitana bumubuo sa syudad. Sa ngayon,13-15 milyon ang populasyon ng

pambansang kabisera. Kini-kilala na ang Maynila bilangpinakamasikip na syudad sabuong mundo.

Resulta ang kalagayangito ng magulo at walangmaayos na plano sa pagta-tayo ng mga mall, gusali,pabahay at iba pang realestate ng malalaking bur-ges-kumprador na itinulakng ispekulasyon sa real es-tate. Resulta rin ito ng kara-kara-kang pagbibigay ng sinumang na-kaupo sa estado-poder sa kanilangpinakapinaborang kumprador ngmatatabang kontrata sa kalsada,tulay at iba pa. Dagdag pa rito angmalawakang pribatisasyon ng mgaserbisyong panlipunan at pagta-tambak ng US at Japan ng sobrangmga kotse at sasakyan. Walangpagpaplano sa antas pambansa pa-ra sabay at balanseng mapaunladang mga industriya at agrikulturaat matiyak ang komprehensibongpagsigla ng ekonomya.

Malaking bilang ng mga taga-prubinsya ang lumuluwas sa pam-bansang kabisera dahil sa matingkadna disbalanse sa pagitan ng mgasyudad at kanayunan. Sa ngayon,nakasentro lamang sa Metro Manilaat sa kanugnog nitong mga prubin-sya ang bulto ng pagmamanupakturaat komersyo. Nasa mga lugar ring itoang bulto ng mga trabaho.

Pinakikinabangan ng malalakingnegosyo ang laksa-laksang bilangng mga walang trabaho sa MetroManila para ibaba at ipako angarawang sahod ng mga manggaga-wa. Ito ang dahilan kung bakit samatagal na panahon, walang gina-wa ang magkakasunod na rehimensa problema ng sobrang populasyonsa Metro Manila at kaakibat nitongmga problema.

Sa nakaraang 30 taon, bara-barang paglalatag ng mga impras-truktura ang naging solusyon satrapik sa Metro Manila. Ang mgaito'y mabilis na nasasagad, at sakalauna'y nangangailangan ng dag-dag na imprastruktura na hindinagtatagal ay nasasagad rin angkapasidad.

Sa simula, inilatag ang mgaflyover sa EDSA. Sinundan ito ngpagtatayo ng MRT sa kahabaan ngEDSA at sa LRT2 sa kahabaan ngAurora Boulevard. Ngayon, kaliwa'tkanan ang itinutulak na mga pro-yekto tulad ng subway (sistema ngtren sa ilalim ng lupa), skyway (ma-hahaba at malalapad na flyover) atwalkway sa EDSA, at isang hayweysa palibot ng Metro Manila.

Ang mga kontrata sa mga ito’yiginawad sa mga pinakapinaborangburges-kumprador ng rehimen. Anglahat ng mga ito, kabilang na angmga sistema ng tren patungong Bu-lacan at Cavite, ay pawang mgaproyektong batbat ng korapsyon,nakatali sa mabibigat na pautang atang pangunahing layunin ay kumita.Maaari nitong paluwagin ang daloyng trapik sa maiksing panahon, perohindi magtatagal, lalo lamang ni-tong palalalain ang pagsisiksikan saMetro Manila.

Sa pagtatagumpay ng pamban-"Transportasyon...," sundan sa pahina 10

ANG BAYAN Oktubre 21 , 2019 10

Northeastern Syria, muling sinalakay ng Turkey

Muling sumiklab ang matinding armadong labanan sa hilagang-silangangSyria (tinaguriang Rojava) nang salakayin ito ng mga armadong pwersa

ng Turkey noong Oktubre 9. Sa ngalan ng "Operation Peace Spring," isangkampanyang diumano'y kontra-terorismo, walang patumanggang binomba ngTurkey ang mga bayan sa hangganan nito at ng Syria na pinangangasiwaan ngKurdish Democratic Union Party (PYD). Nagresulta ito sa sapilitang pagbabak-wit ng 300,000 residenteng Kurd.

Target ng opensiba ang SyrianDemocratic Forces (SDF) ang arma-dong nagsisilbing pwersang panse-guridad ng Rojava. Ito ay panguna-hing binubuo ng People's ProtectionUnit (kilala bilang YPG) na arma-dong pwersang pananggol-sa-sariling mga Kurd. Itinatag ng mga Kurdang nagsasariling gubyerno ngRojava noong 2012 bilang basengteritoryo ng kanilang pakikibaka pa-ra itatag ang estadong Kurdistan samga rehiyon sa hangganan ngTurkey, Syria, Iran at Iraq kungsaan mayorya ng mga residente ayKurd.

Pagdadahilan ng Turkey, "tero-rista" ang SDF dahil alyado umanoito ng Kurdistan Workers' Party oPKK. Matagal nang lumalaban parasa pagtatatag ng estadong Kurdis-tan ang PKK.

Plano ni Erdogan na ilagak samga bayan ng Rojava ang 3.6 mil-yong bakwit na Syrian na kasaluku-yang nakatigil sa Turkey. Bahagiang mga bakwit na ito sa milyun-milyong Syrian na napalayas sabansa dulot ng limang taong gerana nilikha at sinulsulan ng US. Paramagawa ito, kailangang palayasin,kundiman lipulin, ni Erdogan ang

mga Kurd sa Rojava para maagawang kanilang mga teritoryo. Katu-wang ng Turkey sa pang-aatake angFree Syrian Army, isang milisyangbinuo, inarmasan at pinopondohanng US laban sa nakaupongpresidente ng Syria na si Bashar Al-Assad. Ayon kay Erdogan, kontro-lado na ng Turkey ang aabot sa1,220 kilometro-kwadradong eryasa nasabing teritoryo.

Relatibong mas mahina ang la-kas-pamutok at mas maliit ang bilangng mga tropa ng mamamayang Kurdkumpara sa Turkey.

Nakipagkasundo kamakailan angSDF sa gubyerno ni Assad parakontrahin ang atake ng Turkey. Da-ting kalaban ng SDF ang gubyernongito dahil sa mga pagsalakay sa teri-toryong Rojava mula noong 2012.Noong Oktubre 14, nagsimula nangmagdeploy ang Syria at ang alyadonitong Russia ng mga tropa sa rehi-yon.

Palabas ng USTaong 2015, nagkasundo ang

US at mga Kurd sa ngalan ng pag-laban sa ISIS. Sa kasunduang ito,nagpakat ng 1,000 tropang Ameri-kano sa Rojava. Gayunpamn, ang

tunay na estratehikong pakay ng USay ang pabagsakin ang gubyernongAssad sa Syria

Idineklarang "nagapi" na angISIS noong 2017, matapos pulbu-sin ng Russia ang mga base ng te-roristang grupo sa Iraq at Syria.Dahil dito, nawalan ng katwiranang presensya ng US sa Rojava.Pagsapit ng Disyembre 2018, ina-nunsyo ni Trump na iaatras ang1,000 tropa nito sa Rojava, naitinuturing ng iba na pagtanggapng pagkatalo sa layon nitong sak-lutin ang Syria. Nitong Oktubre 6,tuluyang inatras ang natitirangtropa sa erya, matapos makipag-kasundo kay Erdogan. Ilan arawmatapos nito, sinalakay ng Turkeyang Rojava.

Naging matindi at malawak angpagkundena sa kunwa’y pag-aban-dona ni Trump sa “alyado” nitongKurd. Dahil dito, kunwa’y nagpatawng sangksyon sa ekonomya ang USsa Turkey. Pero agad din itong bi-nawi ni Trump kapalit ng pagsang-ayon ng Turkey sa 120-oras na tigil-putukan. Ginamit ng Turkey angpanahong ito para paatrasin angmga Kurd sa matatatag na muognito sa hangganan ng dalawangbansa.

Sa sumunod na mga araw, tu-mampok ang pakikipagkasundo ngUS sa Turkey, ng Turkey at Russia,at ng Russia at Syria kaugnay sapaghahatian nila sa mga teritoryong Kurd. Lumalabas na sang-ayon

sa-demokratikong rebolusyon, ma-pagpasyang reresolbahin ng demok-ratikong gubyernong bayan angproblema ng pagkabulok at sobrangsiksikan sa mga syudad. Magkakaro-on ng plano para kamtin ang balan-syadong pag-unlad ng industriya atagrikultura. Magkakaroon ng prog-rama para sa trabaho sa lahat ng ba-hagi ng bansa para hikayatin angmga residente ng mga syudad na bu-

malik sa mga prubinsya. Ilalatag angmga pabrika para saluhin ang sob-rang lakas-paggawa ng kanayunan.Itataas ang sahod ng mga mangga-gawa at kita ng mga magsasaka.

Tanging sa ilalim ng demokrati-kong gubyernong bayan at sentrali-sadong pagpaplano makakamit angbalansyadong pag-unlad sa ekonom-ya, at dulot nito, ang mas maayos nadistribusyon ng populasyon sa buong

bansa. Pagtutuunan ng pansin ngdemokratikong gubyerno ang pagla-latag ng mga pangmasang transpor-tasyon, kapwa para sa mahahaba atmaiiksing byahe. Sa pamamagitanlamang nito mareresolba ang prob-lema ng pagsisiksikan sa Metro Ma-nila at iba pang syudad, at sa gayonmareresolba ang matinding trapik atiba pang problema ng pagkabulok ngmga syudad.

"Transportasyon...," mula sa pahina 9

"Northeastern...," sundan sa pahina 11

Oktubre 21 , 2019 ANG BAYAN11

ang US at Russia na okupahin ngTurkey ang target nitong mga teri-toryo ng Kurd sa hangganan nito.Ang natitirang bahagi ng Rojava atbuong North Syria na dating okupa-do ng ISIS ay muli nang ipapailalimsa gubyerno ni Assad. Sa gitna ngmga kasunduang ito, walang matiti-ra sa mamamayang Kurd.

Pinag-aagawang mga rekursoPinag-iinteresan ng Turkey,

Syria at mga imperyalistang bansaang Rojava dahil sa reserbang la-ngis, rekursong tubig at matabanglupa nito. Bago magdeklara ngawtonomya, halos dalawangkatlong produksyon ng langis ng Syria(251,000 sa 387,000 bariles/a-raw) ay mula sa mga planta ngRojava. Nang humiwalay ito saSyria, nakakapagprodyus ito saabereyds ng 15,000 bariles/arawna ginagamit para magsuplay ng

Neoliberal na mga patakaran, nilabanan sa Ecuador

NAGLUNSAD NG WELGANG bayan ang puu-puong libong mamamayan ng Ecua-dor mula Oktubre 3-13 sa kabisera sa Quito para ipahayag ang kanilang pagtutolsa "Pacquetazo Package" o serye ng mga neoliberal na repormang ipinatupad ngrehimen ni Pres. Lenin Moreno. Ipinatupad ito kapalit ng pautang na $4.2 bilyonmula sa International Monetary Fund (IMF) noong Pebrero.

Kabilang sa mga kundisyon naipinataw nito ang pagbabawas nggastos para sa mga serbisyong sosyal,malawakang tanggalan ng mga kawa-ni, at pagtatanggal ng mga subsidyo.Nagresulta ang mga patakarang itosa mabilis na pagsidhi ng krisis saekonomya at pulitika ng bansa.

Pinakamasahol sa mga pataka-rang neoliberal ang pagtatanggal sa$1.3 bilyong subsidyo para sa gaso-lina at diesel na nagresulta sa pag-doble ng presyo ng nasabing mgaprodukto, at pagsirit ng presyo nglahat ng batayang bilihin. Dagdag

na pasakit ang dagdag na buwis naipinataw ni Moreno sa ordinaryongmga mamamayan.

Para makaakit ng dayuhang pa-mumuhunan, pinababa naman niyaang buwis sa mga korporasyon attaripa sa mga produktong agrikul-tural at industriyal. Kinaltasan dinni Moreno ang sahod ng mga mang-gagawa at pinagkaitan sila ng mgabatayang karapatan sa paggawagaya ng kompensasyon para sa mgatinatanggal sa serbisyo.

Layunin ng mga repormang itona wasakin ang kakayanan ng

"Northeastern...," mula sa pahina 10

kuryente sa rehiyon at nagsisil-bing pangunahing eksport nito saSyria.

Tumatagos din dito ang ilog ngEuphrates na pinakamahaba at isasa pinakamahalagang ilog sa Wes-tern Asia. Ito ang pangunahing pi-nagkukunan ng suplay ng tubig-i-numin at ginagamit para sa iriga-syon sa Rojava. Mayroon ding mgamayor na dam at imbakan ng tubigdito na maaaring gamitin paramagsuplay ng kuryente. Sa kasalu-kuyan, ang tubig ay dalawang be-ses na mas mahal kumpara sa la-ngis sa Rojava dahil sa kakulanganng suplay nito.

Malaki rin ang potensyal ngRojava sa larangan ng agrikultura.Bago ang deklarasyon ng awtono-miya, itinuring itong "food basket"o pangunahing pinagkukunan ngpagkain ng Syria. Dito nagmula ang43% sa kabuuang produksyon nitong mga butil gaya ng trigo at palayna pangunahing konsumo ng mgaSyrian. Dito rin nagmula ang 80% sakabuuang produksyon ng bulak nakaraniwang ginagamit sa paggawang damit.

Ecuador na tumindig sa sarili nitongmga paa at igapos ito sa malako-lonyal na dominasyon ng imperya-lismong US.

Kasabay ng welgang bayan, si-nuspinde ni Moreno ang karapatangmag-organisa, mag-asembliya atmagprotesta sa loob ng 60 arawupang supilin ang paglaban ng mgaEcuadorian. Ginamit niya ang mili-tar at pulisya para marahas na bu-wagin ang mga protesta. Nagresul-ta ito sa pagkamatay ng hindi ba-baba sa walong sibilyan, habang800 naman ang inaresto at libu-liboang sugatan.

Noong Oktubre 14, natulak siMoreno na pansamantalang iatrasang mga patakaran ng IMF dahil satindi ng pagtutol dito.

Oktubre 21 , 2019 ANG BAYAN12

Pinakamalaki ang naging mgaprotesta noong Setyembre 20 hang-gang Setyembre 27 nitong taon. Ti-natayang umaabot sa anim na mil-yong kabataan sa buong daigdig anglumahok sa iba’t ibang porma ng pag-kilos. Higit isang milyon ang nag-martsa sa Italy. Nagkaroon din ngmga pagkilos sa New Zealand, Net-herlands at Spain. Nakiisa rin angmga bansang Indonesia, South Korea,Taiwan at iba pa. Ang mga pagkilosay kasabay sa panawagan ni GretaThunberg, isang 16-taong gulang naestudyanteng taga-Sweden, na mag-isang nagprotesta laban sa kanyanggubyerno noong 2018.

Sa United Kingdom, nagsimulaang Extinction Rebellion, isang di-ma-rahas na kampanya ng pagsuway sagubyerno noong Oktubre 7. Bilang tu-gon, 1,500 raliyista ang inaresto saLondon, at 92 sa kanila ang kinasuhanng iba't ibang paglabag sa batas.Mayroon ding katulad na mga pagki-los sa iba't ibang bahagi ng mundo.

Sa Pilipinas, nagmartsa ang 600kabataan at estudyante sa UP Dilimannoong Setyembre 20. Bumuo sila ngisang malaking hugis mundo bilang

simbolo na ang kabataan ang mag-mamana sa pagkasira nito. Pinangu-nahan ang martsa ng Youth Advoca-tes for Climate Action Philippines,Agham Youth at Kalikasan People’sNetwork for the Environment.

Ano ang climate change?Ang climate change o pagbaba-

go sa klima ang bumibilis na pagta-as ng temperatura ng daigdig. Ka-bilang sa mga pagbabagong ito angpagtaas ng lebel ng tubig-dagat,pagdalas ng biglaan at matitindingpagbabago ng panahon, mas mainitna temperatura at mas malakas napagbuhos ng ulan. Humuhugis ito samga bagyo, pagguho ng lupa, baha,tagtuyot at iba pa.

Maaapektuhan ng mga pagba-bagong ito ang mga halaman, hayopat mismong mga tao. Malaking ba-hagi ng mga tirahan ng mga hayopay nawawala na dahil sa pagkasu-nog o pagkasira.

Ayon sa Global Climate Index,nagkaroon na ng 11,500 matitindingpagbabago ng panahon sa pagitan ng1998 at 2017 kung saan 526,000 ka-tao ang namatay. Sinira nito ang mga

Martsa laban sa climate change

Lumalaganap ngayon sa buong daigdig ang mga pagkilos laban sa mga pa-takaran at kumpanyang sumisira sa kalikasan at lumilikha ng mga pagba-

bago sa klima. Noong 2018, sinimulan ang mga pagkilos tuwing Biyernes sailalim ng kampanyang #FridaysForFuture (o Biyernes para sa kinabukasan).Katangi-tangi sa mga protestang ito ang presensya ng mga bata at kabataan,laluna ng mga estudyante.

sakahan, produkto at ari-ariang nag-kakahalaga ng $3.4 trilyon.

Panlima ang Pilipinas sa pina-kabulnerable sa pagbabago sa klimasa buong mundo. Sa Pilipinas,nagkaroon ng 307 gayong mgapagbabago ng panahon, karamihanmalalakas na bagyo, mula 1998hanggang 2017. Umaabot sa $3 bil-yon ang nasira sa mga bagyong ito.Pinakamalalaki rito ang mga bag-yong Yolanda (pandaigdigang pa-ngalan: Haiyan, 2013), bagyongPablo (Bopha, 2012) at bagyongOndoy (Ketsana, 2009.) Dulot ngpagkaatrasado ng lokal na ekonom-ya, nakaasa ang pagkain at iba pangpangangailangan ng mamamayan samga rekursong madaling tamaan atwasakin ng naturang mga sakuna.

Sa ulat na inilabas ng ClimateAccountability Institute nitongOktubre, pinangalanan ang 20 kum-panya na nangungunang dahilan ngclimate change. Karamihan sa mgakumpanyang ito ay mga kumpanya saenerhiya na naglalabas ng carbondioxide at methane. Nangunguna salistahan ang Chevron, ExxonMobil atShell. Kabilang din sa listahan angSaudi Aramco at PetroChina, mgakumpanyang pagmamay-ari ng mgagubyerno. Tinatayang nasa 35% o 480bilyon tonelada ang inilabas ng mgaito mula pa 1965. Ang carbon dioxide(pangunahing sa usok ng mga pabrikaat sasakyan) at methane angpangunahing mga elemento na nag-kukulong ng init sa atmospera.

Sa kasaysayan, ang US ang nu-mero uno sa mga bansang pinaka-malaking nagpapakawala ng carbondioxide sa ere (17% ng lahat ng mgacarbon dioxide emission), ayon saUnion of Concerned Scientists.Naungusan na lamang ito ng Chinanoong 2011. Noong 2016, kabilangang US at China sa pinaka-mapangwasak sa kalikasan na kapi-talistang mga bansa tulad ng India,Russia, Japan at Germany.