Bolesti organa za disanje

*Bolesti konja

Podsetnik –anatomija i fiziologija

respiratorni trakt

* Opšti simptomi oboljenja disajnih organa

*Rhinitis –zapaljenje sluznice nosa *Katar paranazalnih šupljina –sinusa *Laryngitis –zapaljenje sluznice larinksa *Oedema glotidis *Hemiplegia laryngis –paralysis nervi recurrentis

laryngei*Pharyngitis *Bolesti bronhijalnog stabla i pluća

simptomi

*Pharyngitis

*Pharynx-uloga , ukrštanje puteva *Etiologija :

-primarni uzroci faringita mehanički , hemijski , termički napajanje hladnom vodom i uzimanje promrzle hrane -sekundarni uzroci , infektivno – toksični (ždrebećak, influenca konja , virusni arteritis , petehijalna groznica…)

*Primarni faringiti

*Akutni kataralni faringitis*Hronični faringitis*Traumatski faringitis

*Akutni kataralni faringitis

*Oboljenje blagog toka nastaje usled nazeba životinje , najčešće prilikom transporta u hladnim danima . Takođe i boravak u nehigijenskim ,vlažnim i hladnim objektima .*Simptomi : blaga inspiratorna dispneja ,

oskudan izliv iz nosa , bol pri palpaciji ždrela , kašalj …

*Hronični faringitis

*Razvija se postepeno , sa znacima respiratorne dispnoje koja se pojačava . Prilikom disanja čuje se krkljanje . Životinja ispruža vrat , diše otvorenih usta , zauzima raskrečen stav prednjih nogu .. Nosni izliv *Obdukcioni nalaz/ zadebljanje sluznice –

ulkusi, apscesi, uvećani limfni čvorovi..

*Traumatski faringitis

*Nastaje povredom sluznice ždrela oštrom grubom hranom i stranim telima … *Strana tela sa sobom nose bakterije –

gnojenja /flegmona

*Značajnu ulogu u razvoju faringita ima limfopoetična uloga tkiva farinksa ,tonzila, baze jezika , mekog nepca , retrofarengijalnih linfnih čvorova .*Prema karakteru , stepenu i dužini delovanja

etiološkog faktora razlikujemo: kataralne , krupozne , difteroidne , flegmonozne i ulcerozne promene sa tendencijom stvaranja apscesa .*Promene su uočljive u toku angine kod ždrebećaka

(retrofarengijalni lnn.)*Empyema sacci aerophori

*Simptomatologija

*Poremećaj opšteg stanja *Izmenjen habitus /ispružen vrat …*Sivkaste naslage na jeziku , sladunjav

purulentan zadah , pojačana salivacija , otežano gutanje … vraćanje hrane kroz nos –regurgitacija*Otok *Komplikacije : gangrenozna pneumonia ,

metastatsko oboljenje udaljenih lnn. sa zagnojavanjem , zahvatanje i dr. organa

*Tok i lečenje

*Lakši slučajevi akutnog faringita traju 1-2 nedelje *U slučaju komplikacija bolest može trajati do 2

meseca, * Nastupa smrt , kardiopulmonalna

insuficijencija , gangrenozna pneumonija , septikemija ili pijemija *Lečenje/ dijetalna ishrana , udarne doze

antibiotika , sulfopreparata , kortikosteroida , toplo-vlažni oblozi ,lavaža

Zapaljenje pluća

*Pneumonia

*Pneumonia crouposa

*Karakteriše se lobarnim proširenjem kao i nakupljanjem fibrinoznog eksudata u alveolarnom prostoru i bronhiolama koji se gruša

*Razvija se i protiče u tri stadijuma

*Stadijum infiltracije

*Karakteriše hiperemija , hemoragija , nakupljanje odbrambenih ćelija , eksudata , bogatog belančevinama , oštećenim endotelnim ćelijama u alveole

*Stadijum hepatizacije

*Karakteriše grušanje eksudata koji ispunjava alveolarni i međualveolarni prostor , a kako je bogat eritrocitima plućno tkivo ima konzistenciju sličnu jetri i boja površine reza je crvena *crvena hepatizacija *Raspadanjem eritrocita i imigracijom

leukocita u plućno tkivo razvija se tzv. *siva hepatizacija

*Stadijum lize

*Karakteriše liza , raspadanje čvrstog ,ugrušanog eksudata u plućima pod dejstvom enzima leukocita

*Klinička slika

*Visoka groznica 40,5 do 41,5ºC /5-6dana/*kašalj*Nosni iscedak*Poliurija , pad groznice u stadijumu lize 6-8 dan ,

znaci insuficijencije srca TOK*Perkusiona muklina iščezava nakon 8-og dana *Efemerna pneumonia

*Lečenje

*Hladni oblozi, antipiretici*Kardiotonici i kardioanaleptici*Ekspetoransi *Diuretici *Rezorbencija *Substitucija

*Ždrebećak

*Zarazno oboljenje prvenstveno mladih kopitara –ždrebadi ..*Karakteriše se zapaljivim gnojnim

procesima mandibularnih i drugih lnn.*Etiologija : Strptococcus equi g(+)

*Epizootiologija

*Obolele životinje preko nosnog iscedka i iscedka iz otvorenih limfnih čvorova kontaminiraju hranu i vodu , pribor *Bolest se prenosi kohabitacijom *Infekcija nastaje preko digestivne i

respiratorne sluzokože *Moguće unošenje uzročnika preko

genitalne sluzokože , kao i intrauterine infekcije

*Patogeneza

*S. equi naseljava limfne čvorove gde se umnožava izaziva zapaljivi proces, dalje se limfom širi u regionalne lnn. Koji postaju gnojni i apscediraju …

*Klinička slika

*Inkubacija 4-5 dana *Opšti sindrom , T=41°C*Poremećaj habitusa / ispružen vrat, stav *Bol pri palpaciji ždrela *Teško gutanje , salivacija *Otoci limfnih čvorova , apscesi *Bolest traje 2-3 nedelje

*Profilaksa i lečenje

*Izolacija životinja , poboljšanje higijenskih uslova , dezinfekcija objekata i pribora *Antibiotici

DVM profesor, Anđelka Pavla Čičić