35
NguyÔn TuÊn Minh Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn Bµi gi¶ng Tæ chøc m¹ng viÔn th«ng Tµi liÖu tham kh¶o : Quy ho¹ch ph¸t triÓn m¹ng viÔn th«ng – NXB Bu ®iÖn (ViÖn kinh tÕ Bu ®iÖn) Kü thuËt lu lîng ViÔn th«ng – (Häc viÖn Bu chÝnh ViÔn th«ng) Ch¬ng I – Tæng quan vÒ m¹ng viÔn th«ng 1.1. Giíi thiÖu 1.2. C¸c bé phËn cÊu thµnh hÖ thèng viÔn th«ng Nh×n trªn quan ®iÓm phÇn cøng, HÖ thèng ViÔn th«ng bao gåm thiÕt bÞ ®Çu cuèi, thiÕt bÞ chuyÓn m¹ch vµ thiÕt bÞ truyÒn dÉn. 1.2.1. ThiÕt bÞ ®Çu cuèi ThiÕt bÞ ®Çu cuèi giao tiÕp gi÷a mét m¹ng vµ con ngêi, cho phÐp trao ®æi th«ng tin víi m¹ng líi. 1.2.2. ThiÕt bÞ chuyÓn m¹ch ThiÕt lËp (huû bá) mét ®êng truyÒn dÉn (kÕt nèi) gi÷a c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi 1.2.3. ThiÕt bÞ truyÒn dÉn ThiÕt bÞ ®îc sö dông ®Ó kÕt nèi c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi víi c¸c tæng ®µi hoÆc gi÷a c¸c tæng ®µi víi nhau. a. ThiÕt bÞ truyÒn dÉn thuª bao KÕt nèi c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi víi c¸c tæng ®µi. §êng truyÒn thêng sö dông lµ c¸p kim lo¹i, c¸p sîi quang, v« tuyÕn. b. ThiÕt bÞ truyÒn dÉn chuyÓn tiÕp KÕt nèi gi÷a c¸c tæng ®µi. §êng truyÒn sö dông lµ c¸p sîi quang, hÖ thèng c¸p ®ång trôc, hÖ thèng vi ba, th«ng tin vÖ tinh, ... 2

Baigiang t cmangvt

Embed Size (px)

Citation preview

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

Bµi gi¶ng Tæ chøc m¹ng viÔn th«ng

Tµi liÖu tham kh¶o : • Quy ho¹ch ph¸t triÓn m¹ng viÔn th«ng – NXB Bu ®iÖn (ViÖn kinh tÕ Bu

®iÖn)• Kü thuËt lu lîng ViÔn th«ng – (Häc viÖn Bu chÝnh ViÔn th«ng)

Ch¬ng I – Tæng quan vÒ m¹ng viÔn th«ng

1.1. Giíi thiÖu

1.2. C¸c bé phËn cÊu thµnh hÖ thèng viÔn th«ng Nh×n trªn quan ®iÓm phÇn cøng, HÖ thèng ViÔn th«ng bao gåm thiÕt bÞ ®Çu cuèi, thiÕt bÞ chuyÓn m¹ch vµ thiÕt bÞ truyÒn dÉn.

1.2.1. ThiÕt bÞ ®Çu cuèi ThiÕt bÞ ®Çu cuèi giao tiÕp gi÷a mét m¹ng vµ con ngêi, cho phÐp trao ®æi th«ng tin víi m¹ng líi.

1.2.2. ThiÕt bÞ chuyÓn m¹ch ThiÕt lËp (huû bá) mét ®êng truyÒn dÉn (kÕt nèi) gi÷a c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi

1.2.3. ThiÕt bÞ truyÒn dÉn ThiÕt bÞ ®îc sö dông ®Ó kÕt nèi c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi víi c¸c tæng ®µi hoÆc gi÷a c¸c tæng ®µi víi nhau.

a. ThiÕt bÞ truyÒn dÉn thuª bao KÕt nèi c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi víi c¸c tæng ®µi. §êng truyÒn thêng sö dông lµ c¸p kim lo¹i, c¸p sîi quang, v« tuyÕn.

b. ThiÕt bÞ truyÒn dÉn chuyÓn tiÕp KÕt nèi gi÷a c¸c tæng ®µi. §êng truyÒn sö dông lµ c¸p sîi quang, hÖ thèng c¸p ®ång trôc, hÖ thèng vi ba, th«ng tin vÖ tinh, ...

2

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

1.3. Kü thuËt m¹ng líi ViÔn th«ng Kü thuËt nµy bao gåm: CÊu h×nh m¹ng líi, ®¸nh sè, b¸o hiÖu, ®ång bé m¹ng líi, vµ chÊt lîng liªn l¹c.

1.3.1. Kü thuËt cÊu h×nh m¹ng líi Kü thuËt cÊu h×nh m¹ng líi ®îc sö dông ®Ó x¸c ®Þnh tæ chøc m¹ng líi b»ng c¸ch kÕt hîp c¸c tæng ®µi nh c¸c ®iÓm, c¸c ®êng truyÒn dÉn nh c¸c ®êng, vµ c¸c luång lu lîng nh m¹ng líi.

a. Tæ chøc m¹ng líi- Khi sè lîng c¸c ®Çu cuèi kh«ng nhiÒu, c¸c ®Çu cuèi ®îc thu xÕp vµo mét

tæng ®µi. Khi sè ®Çu cuèi trë lªn qu¸ lín th× ph¶i thiÕt lËp nhiÒu h¬n mét tæng ®µi vµ kÕt nèi chóng bëi c¸c ®êng trung kÕ. Nh vËy lµ ®· h×nh thµnh mét m¹ng líi.

- Tæ chøc m¹ng líi tiªu biÓu lµ m¹ng h×nh líi, m¹ng h×nh sao vµ m¹ngh kÕt hîp c¶ hai lo¹i trªn.

- M¹ng h×nh líi: lµ mét tæ chøc m¹ng mµ t¹i ®ã tÊt c¶ c¸c tæng ®µi ®îc nèi trùc tiÕp víi nhau mµ kh«ng cÇn tæng ®µi chuyÓn tiÕp.Khi sè tæng ®µi lµ n th× sè ®êng kÕt nèi lµ tæ hîp chËp 2cña n phÇn tö =

n*(n-1)/2. Nh vËy khi sè tæng ®µi t¨ng lªn th× sè ®êng kÕt nèi qu¸ lín, do ®ã mµ cÊu h×nh m¹ng líi kh«ng thÝch hîp m¹ng ph¹m vi réng. NÕu ®¸nh gi¸ vÒ chi phÝ th× chi phÝ cho chuyÓn m¹ch lín h¬n chi phÝ truyÒn dÉn. - M¹ng h×nh sao: lµ tæ chøc m¹ng t¹i ®ã c¸c tæng ®µi néi h¹t ®îc nèi ®Õn

tæng ®µi chuyÓn tiÕp nh h×nh sao. Lu lîng gi÷a c¸c tæng ®µi néi h¹t ®îc

3

Tho¹i

Fax

§Çu cuèi sè liÖu

Tho¹i

Fax

§Çu cuèi sè liÖu

ThiÕt bÞ chuyÓn m¹ch

ThiÕt bÞ chuyÓn m¹chThiÕt bÞ

truyÒn dÉn

ThiÕt bÞ truyÒn

dÉn

§­êng truyÒn

H×nh1.1: C¸c bé phËn cÊu thµnh hÖ thèng ViÔn th«ng

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

tËp trung bëi tæng ®µi chuyÓn tiÕp, do ®ã mµ m¹ch ®îc sö dông hiÖu qu¶.M¹ng h×nh sao thÝch hîp cho ph¹m vi réng, chi phÝ truyÒn dÉn lín h¬n chi phÝ chuyÓn m¹ch.

- M¹ng hçn hîp: Trong m¹ng nµy, khi khèi lîng lu lîng gi÷a c¸c tæng ®µi néi h¹t nhá, cuéc gäi gi÷a c¸c tæng ®µi nµy ®îc kÕt nèi qua mét tæng ®µi chuyÓn tiÕp. Khi khèi lîng lu lîng lín, c¸c tæng ®µi néi h¹t ®îc nèi trùc tiÕp víi nhau. §iÒu nµy cho phÐp c¸c tæng ®µi vµ thiÕt bÞ truyÒn dÉn ®îc sö dông mét c¸ch hiÖu qu¶ vµ gãp phÇn n©ng cao ®é tin cËy cña toµn m¹ng líi.

b. Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh cÊu h×nh m¹ng- Tæ chøc ph©n cÊp: Tæ chøc ph©n cÊp cho m¹ng cã ph¹m vi (qui m«)

réng.Mçi tæng ®µi néi h¹t sÏ ®îc kÕt nèi víi tæng ®µi cÊp trªn nã mµ ®îc biÕt nh lµ trung t©m c¬ së. Khi ph¹m vi m¹ng líi réng h¬n, tæng ®µi trung t©m c¬ së ®ã l¹i ®îc nèi víi tæng ®µi cÊp cao h¬n nã.. Qu¸ tr×nh cø tiÕp diÔn t¹o nªn tæ chøc ph©n cÊp.

- §Þnh tuyÕn: Khi cã nhiÒu kÕt nèi gi÷a c¸c tæng ®µi th× viÖc lùa mét ®-êng kÕt nèi gi÷a chóng gäi lµ ®Þnh tuyÕn.

- C¸c d¹ng cña m¹ch: bao gåm m¹ch c¬ b¶n, m¹ch ngang, m¹ch cuèi, m¹ch sö dông cao.

c. VÝ dô vÒ cÊu h×nh m¹ng líi ®iÖn tho¹i

1.3.2. §¸nh sè §èi víi chuyÓn m¹ch tù ®éng th× viÖc ®¸nh s« kh«ng chØ ®Ó lùa chän mµ cßn ®Ó tÝnh cíc.

a. Nh÷ng yªu cÇu c¬ b¶n cho viÖc ®¸nh sè- §èi víi ngêi dïng, nã ph¶i dÔ nhí vµ dÔ sö dông- Kh«ng cÇn thiÕt thay ®æi trong mét thêi gian dµi- §Þnh tuyÕn vµ tÝnh cíc dÔ dµng- §a ra c¸c dÞch vô míi dÔ dµng

b. HÖ thèng ®¸nh sè më vµ ®ãng- HÖ thèng ®¸nh sè ®ãng- HÖ thèng ®¸nh sè më

c. CÊu t¹o s«

4

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

- Sè quèc gia- Sè quèc tÕ

1.3.3. B¸o hiÖua. Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi b¸o hiÖu

b. C¸c d¹ng b¸o hiÖu

c. B¸o hiÖu ®êng d©y thuª bao

d. B¸o hiÖu gi÷a c¸c tæng ®µi

1.3.4. TÝnh cíca. C¸c d¹ng vµ ®Æc ®iÓm cña hÖ thèng tÝnh cícb. TÝnh to¸n trong tÝnh cíc cuéc gäic. C¸c d¹ng cña hÖ thèng tÝnh cíc

1.3.5. HÖ thèng ®ång bé m¹ng líi

5

M

G

M

G

H×nh 1.2 :Ph­¬ng ph¸p cËn ®ång bé

M: §ång hå chñ (Master Clock)G: ChuyÓn m¹ch quèc tÕ (Gateway)

TÝn hiÖu ®ång bé

§ång hå chñ

§ång hå tí

H×nh 1.3: Ph­¬ng ph¸p ®ång bé chñ - tí

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

6

M

S2

M

S2

S3

S4

Sn

M

§ång hå tí cÊp n

TÝn hiÖu ®ång bé dù phßng

TÝn hiÖu ®ång bé s¬ cÊp

§ång hå chñ

H×nh 1.4: Ph©n cÊp trong ph­¬ng ph¸p ®ång bé chñ tí - cã dù phßng

PRC

Nót m¹ng

H×nh 1.5: §ång bé t­¬ng hç cã nguån chñ

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

B¶ng so s¸nh c¸c ph¬ng ph¸p ®ång bé m¹ng

Ph¬ng ph¸p

¦u ®iÓm Nhîc ®iÓm CÊu h×nh §é phøc t¹p

Ph¹m vi øng dông

CËn ®ång bé

§é æn ®Þnh tÇn

sè cao

Gi¸ thµnh cao

§¬n gi¶n Ýt phøc t¹p M¹ng quèc tÕ

§ång bé chñ tí

Tin cËy Gi¸ thµnh trung b×nh

Phï hîp víi cÊu h×nh m¹ng h×nh

sao

§é phøc t¹p trung

b×nh

-M¹ng quèc gia

- M¹ng néi h¹t

§ång bé t-¬ng hç

Tin cËy

Gi¸ thµnh thÊp

Phøc t¹p Phï hîp víi cÊu h×nh m¹ng m¾t

líi

Phøc t¹p M¹ng néi h¹t

a. HÖ thèng cËn ®ång bé- ¦u ®iÓm: Linh ho¹t trong më réng, ®iÒu chØnh vµ lo¹i bá m¹ng líi. Kh«ng

cÇn mét m¹ng ph©n phèi ®ång bé.- Nhîc ®iÓm: Ph¶i cÇn mét ®ång hå cã ®é tin cËy cao cho mçi tr¹m. CÇn

thiÕt mét cÊu h×nh phøc t¹p cña c¸c ®ång hå trªn. Chi phÝ cho ®ång bé m¹ng cao.

b. §ång bé chñ – tí- ¦u ®iÓm: Kh«ng cÇn ®ång hå tin cËy cao cho mçi tr¹m- Nhîc ®iÓm: Kh«ng cÇn mét m¹ng ph©n phèi ®ång bé. Lçi vµ rèi lo¹n ®êng

truyÒn trong ph©n phèi ®ång bé cã ¶nh hëng tíi c¸c tr¹m tí.

c. §ång bé t¬ng hç- ¦u ®iÓm: Kh«ng cÇn ®ång hå tin cËy cao trong mçi tr¹m cña m¹ng líi.

Kh«ng ®ßi hái sù ph©n cÊp gi÷a c¸c tr¹m

7

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

- Nhîc ®iÓm: Khi ®ång hå cña mét tr¹m háng sÏ ¶nh hëng tíi toµn bé m¹ng l-íi. Do ®êng ph©n phèi ®ång hå cã cÊu t¹o vßng lµm cho c¸ch ly lçi khã kh¨n.

1.3.6. ChÊt lîng th«ng tina. ChÊt lîng chuyÓn m¹ch

b. ChÊt lîng tiÕng

c. ChÊt lîng æn ®Þnh

Ch¬ng II – CÊu tróc m¹ng viÔn th«ng viÖt nam(4t)

2.1 .CÊu tróc m¹ng viÔn th«ng ViÖt nam hiÖn nay CÊu tróc m¹ng viÔn th«ng ViÖt nam hiÖn t¹i ®îc chia lµm ba cÊp :- CÊp quèc tÕ bao gåm c¸c tr¹m vÖ tinh mÆt ®Êt vµ c¸c tæng ®µi Gateway do c«ng ty VTI qu¶n lý, vËn hµnh vµ khai th¸c.- CÊp quèc gia (liªn tØnh) bao gåm c¸c tuyÕn truyÒn dÉn ®êng trôc, c¸c tæng ®µi Transit quèc gia do c«ng ty VTN qu¶n lý, vËn hµnh, khai th¸c.- CÊp néi tØnh bao gåm c¸c tuyÕn truyÒn dÉn néi tØnh, c¸c tæng ®µi Host, c¸c tæng ®µi vÖ tinh vµ tæng ®µi Transit néi tØnh (Tandem) do c¸c bu ®iÖn tØnh, thµnh phè qu¶n lý, vËn hµnh vµ khai th¸c.

8

Gatewayquèc tÕ

Gatewayquèc tÕ

TOLLquèc gia

TOLLquèc gia

HostTandem

Host

Quèc tÕ( VTI )

Quèc gia ( VTN )

P & T

M¹ng tæng ®µi vÖ tinh néi tØnh

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

H×nh 2.1 CÊu tróc m¹ng viÔn th«ng ViÖt nam hiÖn t¹i

2.2. M¹ng truyÒn dÉn quèc tÕ M¹ng truyÒn dÉn quèc tÕ g¾n liÒn víi 3 cöa ngâ quèc tÕ t¹i Hµ néi, §µ n½ng, vµ TP Hå ChÝ Minh.- Hai tr¹m vÖ tinh Intersputnik t¹i phñ lý vµ TP Hå ChÝ Minh ®îc x©y dùng

vµ ®a vµo sö dông tõ cuèi thËp kû 70 (1979). §Õn nay ®· ®îc sè ho¸ ®Ó n©ng cao chÊt lîng khai th¸c vµ hiÖu suÊt sö dông.

- S¸u tr¹m vÖ tinh Intersat híng Ên §é D¬ng vµ Th¸i B×nh D¬ng, trong ®ã: Tr¹m Intersat 60 0 t¹i C2 Hµ néi. Tr¹m Intersat 177 0 t¹i 1B – Lý Tù Träng - §µ N½ng. Khu vùc miÒn Nam 3 tr¹m: 147 0, 157 0, 166 0 t¹i B×nh D¬ng.

- Cuèi n¨m 1996, hÖ thèng c¸p quang biÓn TVH (Th¸i Lan – ViÖt Nam – Hång K«ng) ra ®êi. T¹i ViÖt nam, tuyÕn kÕt nèi ë Vòng Tµu vµ chuyÓn tiÕp vÒ TP Hå ChÝ Minh qua tuyÕn Viba sè 140Mb/s cÊu tróc (3+1). Tr¹m Intersat 157 0 t¹i B×nh D¬ng lµ tr¹m dù phßng cho tuyÕn c¸p biÓn TVH.

2.3. M¹ng chuyÓn m¹ch quèc tÕCã 3 cöa ngâ quèc tÕ lµ: - Cöa ngâ quèc tÕ miÒn B¾c: VÞ trÝ: C2 – L¸ng Trung – Hµ Néi Tæng ®µi AXE-105, dung lîng l¾p ®Æt: 150 luång E1- Cöa ngâ quèc tÕ miÒn Trung: VÞ trÝ: Thµnh phè §µ N½ng Tæng ®µi AXE-105, dung lîng 53 luång E1- Cöa ngâ quèc tÕ miÒn Nam: VÞ trÝ: Khu c«ng viªn M¹c §Ünh Chi – TP. Hå ChÝ Minh Tæng ®µi: AXE-105, dung lîng l¾p ®Æt 269 luång E1

2.4. M¹ng truyÒn dÉn liªn tØnh Tõ cuèi n¨m 1995 vµ trong n¨m 1996, s¶n lîng viÔn th«ng liªn tØnh ®· t¨ng lªn ®¸ng kÓ, ®· h×nh thµnh c¸c trung t©m truyÒn dÉn Quèc gia, Hµ néi, §µ n½ng, TP. HCM vµ c¸c nót truyÒn dÉn khu vùc CÇn Th¬, Quy Nh¬n, Pleiku, H¶i D-¬ng, ... vµ sÏ h×nh thµnh thªm c¸c nót truyÒn dÉn khu vùc kh¸c nh Nam §Þnh, Qu¶ng Ninh, Th¸i Nguyªn, §¾c L¾c, ... Ngoµi ra, m¹ng néi h¹t tØnh còng ®îc n©ng cÊp më réng. NhiÒu thµnh phè xuÊt hiÖn c¸c cÊu tróc m¹ng ®a tr¹m, c¸c thanh phè lín nh Hµ néi, TP.HCM ®· h×nh thµnh c¸c Tandem néi h¹t

9

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

Do xuÊt hiÖn nhiÒu nót vïng nªn cÊu tróc m¹ng cã nhiÒu thay ®æi. §Ó ®¶m b¶o an toµn cho m¹ng líi vµ n©ng cao chÊt lîng phôc vô kh¸ch hµng, tuú thuéc vµo ®Þa h×nh mçi khu vùc, viÖc kÕt nèi gi÷a c¸c nót vïng vµ c¸c nót khu vùc ®îc thùc hiÖn b»ng c¸c Ring c¸p quang hoÆc hai ph¬ng thøc truyÒn dÉn lµ Viba vµ c¸p quang. ThiÕt bÞ bao gåm c¶ truyÒn dÉn vµ chuyÓn m¹ch t¹i c¸c nót vïng cã kh¶ n¨ng hç trî c¸c nót khu vùc vÒ t¶i träng vµ t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng ®é an toµn cña m¹ng líi.* TruyÕn trôc B¾c – Nam :

Ph¬ng thøc : c¸p quang vµ vi baC«ng nghÖ: PDH vµ SDHDung lîng vµ thiÕt bÞ:C¸p quang: SDH 2,5 Gb/s , cÊu tróc kü thuËt RING, ThiÕt bÞ do h·ng

Nortel (Canada) cung cÊp.Vi ba: PDH 140Mb/s , cÊu tróc kü thuËt 2+1 , thiÕt bÞ do h·ng Siemen

(§øc) cung cÊp tõ Hµ néi ®Õn §µ N½ng; H·ng Acatel cung cÊp tõ §µ N½ng vµo TP.HCM.

2.5. C¸c hÖ thèng trung chuyÓn m¹ch liªn tØnh C¸c tæng ®µi trung chuyÓn (Transit) liªn tØnh hiÖn nay h×nh thµnh ba trung t©m chuyÓn m¹ch Quèc gia ®ang ho¹t ®éng t¹i 3 khu vùc lµ:* Trung t©m chuyÓn m¹ch miÒn B¾c:Gåm 2 tæng ®µi l¾p ®Æt t¹i C2 L¸ng Trung, Hµ Néi

+ TDX-10: Dung lîng l¾p ®Æt lµ 160 E1 R2+ AXE-10: Dung lîng l¾p ®Æt : 150 E1 R2 + 150 E1 C7

* Trung t©m chuyÓn m¹ch miÒn Nam:Gåm hai tæng ®µi l¾p ®Æt t¹i 137 Pasteur – QuËn 3 – Tp.HCM

+ TDX-10: Dung lîng l¾p ®Æt: 266 E1 R2+ AXE-10: Dung lîng l¾p ®Æt: 167 E1 R2 + 167 E1 C7

* Trung t©m chuyÓn m¹ch miÒn Trung:Tõ gi÷a T8/1996 ®· hoµn thiÖn viÖc triÓn khai l¾p ®Æt tæng ®µi Transit t¹i ¤ng Ých Khiªm - §µ N½ng cho khu vùc miÒn Trung vµ ®a vµo ho¹t ®éng chÝnh thøc

Dung lîng l¾p ®Æt: 167 E1 R2167 E1 C7

2.6. C¸c tuyÕn truyÒn dÉn néi tØnhTrong ph¬ng thøc truyÒn dÉn Viba, c«ng nghÖ PDH lµ chñ yÕu. Dung

lîng 34 Mb/s, 16 Mb/s, 8 Mb/s, 4 Mb/s vµ 2 Mb/s víi cÊu tróc kü thuËt hoµn toµn ®¬n tuyÕn (1+0).

10

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

C¸c tuyÕn truyÒn dÉn c¸p quang SDH (STM_16, STM_4, STM_1) néi tØnh vµ néi h¹t míi ®ang ®îc x©y dùng vµ ®a vµo khai th¸c ë hai thµnh phè lín lµ Hµ Néi vµ Tp.HCM

KÕ ho¹ch c¸p quang ho¸ th«ng tin néi h¹t ®ang ®îc triÓn khai t¹i nhiÒu tØnh.

2.7. C¸c hÖ thèng chuyÓn m¹ch néi tØnhTõ cuèi n¨m 1989 míi chØ l¾p ®Æt vµ ®a vµo khai th¸c mét tæng ®µi E

10B, ph¬ng thøc khai th¸c ®iÖn tho¹i ®êng dµi chñ yÕu vÉn lµ nh©n c«ng lÉn b¸n tù ®éng. Nhng ®Õn th¸ng 3 n¨m 1993, tØnh cuèi cïng cña ViÖt nam (Bu ®iÖn Hµ Giang) ®· ®îc l¾p ®Æt vµ ®a vµo khai th¸c tæng ®µi ®iÖn tö, nghµnh Bu chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam ®· thùc hiÖn khai th¸c tæng ®µi tù ®éng liÖn tØnh trong c¶ níc. TÝnh ®Õn th¸ng 7/1997, trªn toµn bé m¹ng ViÔn th«ng ViÖt nam ®· cã 73 tæng ®µi HOST vµ 523 tæng ®µi vÖ tinh ®îc ®Êu nèi víi c¸c trung t©m bu ®iÖn tØnh thµnh phè, gåm nhiÒu lo¹i tæng ®µi kh¸c nhau.

Ch¬ng III – thuyÕt lu lîng cho viÖc lËp qui ho¹ch

§Æt vÊn ®Ò: Trong lÜnh vùc ViÔn th«ng, lu lîng theo nghÜa réng cã nghÜa lµ toµn bé dßng th«ng tin, hay theo nghÜa hÑp lµ lîng th«ng tin ch¶y trong m¹ch. Lý thuyÕt vÒ lu lîng nh»m ®Ò cËp ®Õn mèi quan hÖ theo sè lîng gi÷a thiÕt bÞ vµ c¸c dÞch vô khi ®é lín lu lîng nµo ®ã qua thiÕt bÞ.3.1. §Æc ®iÓm cña cuéc gäi Cuéc gäi lµ sù kiÖn mµ User chiÕm gi÷ thiÕt bÞ chuyÓn m¹ch vµ thiÕt bÞ truyÒn dÉn cho viÖc th«ng tin. Cuéc gäi kh«ng liªn quan hay kh«ng bÞ rµng buéc bëi kho¶ng thêi gian th«ng tin.3.1.1. Sù thay ®æi cña cuéc gäi

11

6 8 10 12 14 16 18 20 22 Thê i g ia n

Tû lÖ ph©

n bè

15

10

5

Khu vùc d©n c­Khu vùc th­¬ng m¹i

H×nh 3.1: Sù thay ®æi l­u l­îng ®iÖn tho¹i theo giê

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

- Sù thay ®æi cuéc gäi ®îc ph©n lo¹i thµnh sù thay ®æi hµng giê, hµng tuÇn, hµng n¨m. Th«ng thêng thiÕt bÞ ®îc thiÕt kÕ víi môc u tiªn cho giê cao ®iÓm. Giê cao ®iÓm lµ 60 phót cña mét ngµy mµ ë ®ã sè lÇn thùc hiÖn cuéc gäi lµ lín nhÊt.

- Khi ®Æc ®iÓm thay ®æi lu lîng dµi h¹n cã thÓ theo dâi th× gäi lµ thay ®æi cã xu híng vµ trong viÖc lËp kÕ ho¹ch dµi h¹n th× ®iÒu nµy rÊt quan träng.

12

1,0

0,8

0,6

0,4

0,2

T. Ha i T. ba T. t­ T. n¨m T. s ¸ u T. b¶y C. nhËt

H×nh 3.2: Sù thay ®æi l­u l­îng trong tuÇn

C¸c cuéc gäi liªn quan

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 (Th¸ ng )

C¸c cuéc gäi liªn quan

H×nh 3.3: Sù thay ®æi l­u l­îng trong n¨m

1,2

1,0

0,8

0,6

(L­u l­îng cã liªn quan = 1 ®èi víi th¸ng trung b×nh)

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

3.1.2. Ph©n bè thêi gian chiÕm dông cuéc gäi - Thêi gian tæng ®µi hoÆc m¹ch bÞ cuéc gäi chiÕm gi÷ mét c¸ch liªn tôc (Cã nghÜa lµ tõ lóc b¾t ®Çu cuéc gäi ®Õn lóc kÕt thóc cuéc gäi) ®îc gäi lµ thêi gian chiÕm dông.

§êng cong ph©n bè chiÕm dông f(t) ®îc tr×nh bµy díi c«ng thøc sau: f(t) = exp(-t/h)/hTrong ®ã: h: lµ thêi gian chiÕm dông trung b×nht: Thêi gian chiÕm dông

3.2. Lîng tö ho¸ lu lîng3.2.1. §é lín lu lîng Tæng thêi gian chiÕm dông cho c¸c cuéc gäi xuÊt hiÖn trong thêi gian T tõ t0

®Õn t1 ®îc gäi lµ ®é lín lu lîng trong kho¶ng thêi gian T. Gi¶ sö sè cuéc gäi lµ C vµ thêi gian chiÕm dông cã nh÷ng cuéc gäi xuÊt hiÖn trong kho¶ng thêi gian T lµ h1, h2, h3, ...., hn th× ®é lín lu lîng ®îc tr×nh bµy bëi c«ng thøc sau:

Tc = h1+ h2+ h3 + ....+ hn [thêi gian]Gi¶ sö thêi gian chiÕm dông trung b×nh cho c¸c cuéc gäi xuÊt hiÖn trong kho¶ng thêi gian T lµ h§é lín lu lîng Tc = C*h [thêi gian]

3.2.2. MËt ®é lu lîng MËt ®é lu lîng cã ®îc khi ta chia ®é lín lu lîng Tc cho kho¶ng thêi gian T cña nã. MËt ®é lu lîng a = Tc/T = C*h/T§¬n vÞ mËt ®é lu lîng ®îc miªu t¶ b»ng erl (Erlang)

13

Ph©n bè c¸c cuéc

gäi

Thêi gian chiÕm dông cuéc gäi

H×nh 3.4: Ph©n bè chiÕm dông cuéc gäi

f(t)

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

Nh vËy, 1 erl lµ mËt ®é lu lîng tèi ®a mµ m¹ch cã thÓ truyÒn t¶i ®îc vµ t¬ng øng víi mËt ®é lu lîng khi m¹ch bÞ chiÕm gi÷ mét c¸ch liªn tôc víi mét kho¶ng thêi gian nµo ®ã. Th«ng thêng, mËt ®é lu lîng sÏ ®îc sö dông nh d÷ liÖu c¬ b¶n ®o ®îc trong mét giê cao ®iÓm ®Ó tÝnh to¸n thiÕt bÞ. Gi¶ sö mËt ®é lu lîng ®îc ®o xuÊt hiÖn trong mét nhãm m¹ch nh h×nh vÏ:

Chia thêi gian ®o lêng T tõ T1 ®ÕnT2 thµnh n phÇn b»ng nhau cho tTÝnh Tc

TÝnh a = Tc/TTÝnh amax = ...

3.2.3. Tû lÖ cuéc gäi- Tû lÖ cuéc gäi cã ®îc khi chia mËt ®é lu lîng cho sè thuª bao. §iÒu nµy cã

nghÜa lµ mËt ®é lu lîng trung b×nh trªn mçi thuª bao.- §Ó ®Þnh lîng ®îc thiÕt bÞ, cÇn thiÕt ph¶i x¸c ®Þnh mËt ®é lu lîng trªn

thiÕt bÞ ®ã.- NÕu kh«ng cã sè liÖu vÒ mËt ®é lu lîng th× cã thÓ lÊy sè thuª bao nh©n

víi tû lÖ cuéc gäi (NÕu tû lÖ cuéc gäi ®Æc trng biÕt tríc).Tû lÖ cuéc gäi CR =(MËt ®é lu lîng)/ (Sè thuª bao)

3.2.4. X¸c suÊt tæn thÊt cuéc gäi- X¸c suÊt tæn thÊt cuéc gäi lµ tû lÖ nh÷ng cuéc gäi kh«ng thÓ liªn l¹c ®îc

v× nh÷ng thuª bao bÞ gäi ®ang bËn hoÆc c¸c m¹ch bÞ chiÕm gi÷ khi c¸c cuéc gäi xuÊt hiÖn.

- X¸c suÊt tæn thÊt cuéc gäi t¬ng øng víi tû sè cña lu lîng mÊt m¸t víi lu lîng xuÊt hiÖn.

- X¸c suÊt tæn thÊt cuéc gäi: B B = a1/a = (a-ac)/a = 1- ac/a

Trong ®ã: a: lµ mËt ®é lu lîng ac: lµ lu lîng t¶ia1: lµ lu lîng tæn thÊtTõ c«ng thøc trªn, ta cã: Lu lîng t¶i: ac = a(1-B)Lu lîng tæn thÊt: a1 = aB

Mèi quan hÖ gi÷a x¸c suÊt tæn thÊt cuéc gäi vµ thiÕt bÞ

14

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

3.3. C«ng thøc Erlang B C«ng thøc ErlangB chøa ®ùng nh÷ng ®iÒu kiÖn tríc hÕt sau:- C¸c cuéc gäi xuÊt hiÖn mét c¸ch ngÉu nhiªn- D¹ng tæn hao trong vËn hµnh khi tÊt c¶ c¸c m¹ch ®Òu bËn- Nhãm m¹ch ra lµ nhãm trung kÕ cã kh¶ n¨ng sö dông hÕt- Thêi gian chiÕm dông cña cuéc gäi gÇn ®óng víi sù ph©n bè hµm mò- M¹ch vµo th× v« h¹n, cßn m¹ch ra th× h÷u h¹n

X¸c suÊt tæn thÊt cuéc gäi trong c«ng thøc Erlang B ®îc tr×nh bµy díi c«ng thøc sau:

B = (an/n!)/(1 + a/1! + a2/2! + ... + an/n!)

Trong ®ã: a: lµ lu lîng xuÊt hiÖnn: lµ sè ®êng ra (sè m¹ch)

Chó ý: Trong c«ng thøc Erlang B, khi a vµ n rÊt lín hoÆc a kh«ng ph¶i lµ sè nguyªn th× viÖc tÝnh to¸n gÆp rÊt nhiÒu rÊc rèi. Tuy nhiªn, mèi quan hÖ gi÷aB, a,n ®îc tÝnh to¸n mét c¸ch chÝnh x¸c vµ ®· s¾p xÕp trong b¶ng lu lîng.

Ch¬ng IV – Nghiªn cøu kinh tÕ cho x©y dùng qui ho¹ch

4.1. Giíi thiÖu4.1.1. Kh¸i niÖm nghiªn cøu kinh tÕ Nghiªn cøu kinh tÕ nghÜa lµ ®a ra nh÷ng tiªu chuÈn quan träng ®Ó x¸c ®Þnh chÊp nhËn hay lo¹i bá vµ lùa chän mét ph¬ng ¸n. Ph¬ng ¸n nghiªn cøu kinh tÕ lµ mét ph¬ng ph¸p mang tÝnh kü thuËt ®ßi hái ph¶i ®¸nh gi¸ ph¬ng ¸n, tÝnh to¸n ph¬ng ¸n..4.1.2. Qui tr×nh nghiªn cøu kinh tÕa. C¸c vÊn ®Ò chÝnh- KiÕn thøc vÒ c¸c ph¬ng ph¸p ®Æt ra vµ c¸c ®iÒu kiÖn m«i trêng(Con ng-

êi, nguyªn liÖu, vèn, ...) cho viÖc thùc hiÖn chóng.- Chän läc c¸c môc tiªu chñ ®¹o cña ph¬ng ¸n môc tiªu ®Ò ra vµ nh÷ng ¶nh

hëng dù ®o¸n.- KiÓm tra xem cã môc tiªu nµo bÞ bá sãt hay kh«ng.- Lo¹i trõ c¸c môc tiªu ch¾c ch¾n kh«ng cã tÝnh kh¶ thi.- KiÓm tra xem c¸c môc tiªu ®Æt ra cã thÓ thùc hiÖn ®îc hay kh«ng.

15

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

- §iÒu chØnh vµ s¾p xÕp c¸c tiªu chuÈn vÒ cÊp ®é dÞch vô, an toµn vµ nh÷ng tiªu chuÈn kh«ng thÓ chØ ra ®îc theo khèi lîng tiÒn vèn.

b. Nghiªn cøu so s¸nh- Ph©n biÖt nh÷ng biÕn ®éng chi phÝ phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn m«i trêng

vµ ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng vµ ph¶n ¸nh nh÷ng biÕn ®éng nµy vµo íc tÝnh chi phÝ.

- X¸c ®Þnh xu híng thay ®æi chi phÝ trong t¬ng lai vµ nh÷ng thay ®æi kh¸c, ph¶n ¸nh chóng vµo viÖc íc tÝnh chi phÝ.

- §¬n gi¶n hãa viÖc tÝnh to¸n so s¸nh b»ng viÖc bá qua nh÷ng chi phÝ gièng nhau cña mçi ph¬ng ¸n.

- X¸c ®Þnh chÝnh x¸c chi phÝ- KiÓm tra xem cã bao gåm c¶ c¸c yÕu tè chñ yÕu cña chi phÝ nh©n c«ng

trong nghiªn cøu kinh tÕ hay kh«ng.

c. §¸nh gi¸ vµ b¸o c¸o kÕt qu¶- Tr×nh bµy mét c¸ch dÔ hiÓu c¸c gi¸ trÞ theo sè thø tù thu ®îc tõ tÝnh to¸n

so s¸nh.- Tæng sè nhËn xÐt bao gåm hµng lo¹t c¸c yÕu tè còng nh hiÖu qu¶ kinh

4.2. Cë së tÝnh to¸n nghiªn cøu kinh tÕ Nghiªn cøu kinh tÕ t¹i nh÷ng thêi ®iÓm kh¸c nhau ph¶i ®îc so s¸nh c©n ®èi víi nhau. Tuy nhiªn, gi¸ trÞ cña tiÒn vµo nh÷ng thêi ®iÓm thanh to¸n kh¸c nhau ®ßi hái ph¶i ®îc qui vÒ gi¸ trÞ t¹i mét thêi ®iÓm cè ®Þnh, cã liªn quan ®Õn l·i. Ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n ®èi víi viÖc qui ®æi nµy gäi lµ ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n l·i kÐp.4.2.1. C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n

- L·i xuÊt (i): L·i ®îc ®Þnh nghÜa lµ sè tiÒn tr¶ cho viÖc sö dông kho¶n tiÒn vay. Tû lÖ gi÷a l·i vµ kho¶n tiÒn vay gäi lµ l·i suÊt. Cã thÓ coi ®©y lµ mét chi phÝ cho viÖc sö dông vèn.

- Kú tÝnh l¹i: ViÖc tÝnh l·i ®îc tÝnh theo c¸c kho¶ng thêi gian ®Òu ®Æn vµ kho¶ng thêi gian nµy gäi lµ kú tÝnh l·i.

- Gi¸ trÞ hiÖn t¹i (P): Kho¶n tiÒn t¹i thêi ®iÓm hiÖn t¹i hoÆc kho¶n tiÒn ®îc qui ®æi gi¸ trÞ theo thêi ®iÓm hiÖn t¹i gäi lµ gi¸ trÞ hiÖn t¹i.

- Gi¸ trÞ t¬ng lai (F): Kho¶n tiÒn t¹i mét thêi ®iÓm trong t¬ng lai hoÆc lµ kho¶n tiÒn ®îc qui ®æi gi¸ trÞ theo thêi ®iÓm trong t¬ng l¹i gäi lµ gi¸ trÞ t-¬ng lai.

16

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

- Kho¶n niªn kim (A): Lµ kho¶n tiÒn thanh to¸n hµng n¨m theo mét lîng tiÒn ®Òu ®Æn ®îc thanh to¸n liªn tiÕp, n¨m nµy qua n¨m kh¸c trong suèt mét thêi gian nhÊt ®Þnh (n n¨m)

4.2.2. Mèi quan hÖ trong tÝnh to¸n l·i kÐpa. Gi¸ trÞ hiÖn t¹i vµ gi¸ trÞ t¬ng lai:Gi¸ trÞ hiÖn t¹i P sau mét n¨m t¹o ra l·i vµ ®îc tÝnh nh sau:

Sau hai n¨m:

T¬ng tù, sau n n¨m:

Do vËy, gi¸ trÞ t¬ng lai F ®îc tÝnh sau n n¨m lµ :

Gi¸ trÞ t¬ng lai ®îc qui ®æi thµnh gi¸ trÞ hiÖn t¹i theo c«ng thøc:

Trong ®ã: ®îc gäi lµ thõa sè gi¸ trÞ hiÖn t¹i

b. Thõa sè quÜ tÝch luü vµ thõa sè chiÕt khÊuThõa sè quÜ tÝch luü vµ thõa sè chiÕt khÊu ®îc sö dông ®Ó qui ®æi c¶ gi¸ trÞ t¬ng lai vµ gi¸ trÞ hiÖn t¹i trong tæng thµnh luång niªn kim t¬ng øng hµng n¨m.- Thõa sè quÜ tÝch luü ®îc sö dông ®Ó qui ®æi gi¸ trÞ t¬ng lai thµnh luång

niªn kim t¬ng øng hµng n¨m. Quü tÝch luü n¨m ®Çu tiªn sÏ sinh ra l·i tõ n¨m thø hai. Do ®ã, sau n n¨m, tiÒn vèn vµ l·i ®îc tÝnh trong kho¶n niªn kim n¨m thø nhÊt A ®îc thÓ hiÖn th«ng qua A(1 +i)n-1. Còng nh vËy, gi¸ trÞ t¬ng lai cña quü tÝch luü n¨m thø hai trë thµnh A(1 +i)n-2. Quü tÝch luü trong n¨m thø n kh«ng sinh lîi mµ gi÷ nguyªn gi¸ trÞ t¬ng lai A. Mçi quan hÖ gi÷a A vµ F ®îc thÓ hiÖn nh sau:

BiÕn ®æi, ta ®îc:

Thõa sè ®îc gäi lµ thõa sè quü tÝch luü.

17

. (1 )P P i P i+ = +

2(1 ) (1 ). (1 )P i P i i P i+ + + = +

(1 )nP i+

(1 )nF P i= +

1.(1 )n

P Fi

=+

1

(1 )ni+

1 2(1 ) (1 ) ........ (1 )n nA i A i A i A F− −+ + + + + + + =1 2(1 ) (1 ) ........ (1 ) 1n nA i i i F− − ⇔ + + + + + + + =

.(1 ) 1n

iA F

i=

+ −

(1 ) 1n

i

i+ −

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

Trong nghiªn cøu kinh tÕ, thõa sè quü tÝch luü thêng ®îc dïng trong khÊu hao. Nã ®îc sö dung khi chi phÝ khÊu hao mçi n¨m ®îc tÝnh to¸n thao ph¬ng ph¸p quü tÝch luü.- Thõa sè chiÕt khÊu: Thêng ®îc sö dông ®Ó qui ®æi gi¸ trÞ hiÖn t¹i thµnh

luång niªn kim hµng n¨m. §ã lµ thõa sè ®Ó t×m kho¶n hoµn tr¶ hµng n¨m trong trêng hîp kho¶n tiÒn vèn lµ ®ång nhÊt kÓ c¶ l·i ®îc tr¶ vµo cuèi mçi n¨m ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n tiÒn vay trong n n¨m. Ta cã c«ng thøc chuyÓn ®æi:

Thõa sè vÕ bªn ph¶i lµ thõa sè chiÕt khÊu.

c. Thõa sè gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña luång niªn kim vµ thõa sè gi¸ trÞ t¬ng lai cña luång niªn kim.

Thõa sè gi¸ trÞ t¬ng lai cña luång niªn kim ®îc thÓ hiÖn qua c«ng thøc:

Thõa sè gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña luång niªn kim ®îc thÓ hiÖn qua c«ng thøc:

d. Thõa sè qui ®æi C¸c thõa sè trªn ®îc gäi lµ c¸c thõa sè qui ®æi. Ngêi ta sö dông chóng ®Ó qui ®æi gi¸ trÞ t¹i thêi ®iÓm thanh to¸n nµy thµnh gi¸ trÞ t¹i thêi ®iÓm thanh to¸n kh¸c.

4.3. C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n

4.3.1. Chi phÝ, doanh thu vµ lîi nhuËn

- Chi phÝ: Lµ kh¸i niÖm ®èi nghÞch víi doanh thu, lµ gi¸ trÞ kinh tÕ ph¶i bá ra

®Ó thu ®îc lîi nhuËn.

- Doanh thu: Tæng doanh thu ho¹t ®éng (thêng gäi lµ doanh sè) vµ doanh thu

phi ho¹t ®éng bao gåm c¶ l·i nhËn ®îc vµ lîi cæ phÇn nhËn ®îc, gäi lµ doanh

thu.

- Lîi nhuËn: Lîi nhuËn lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a doanh thu vµ chi phÝ.

4.3.2. §Çu t ban ®Çu

18

. (1 )(1 ) 1 (1 ) 1

nn n

i iA F P i

i i= = +

+ − + −

(1 ) ..(1 ) 1

n

n

i iA P

i

+=+ −

(1 ) 1.

niF A

i

+ −=

(1 ) 1.(1 ) .

n

n

iP A

i i

+ −=+

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

4.3.3. Thêi gian phôc vô

Thêi gian phôc vô lµ kho¶ng thêi gian tõ khi mua s¾m thiÕt bÞ ®Õn khi bá

hoÆc thµi lo¹i. Thêi gian phôc vô bÞ giíi h¹n do háng hãc vÒ mÆt vËt lý, cò kü

do c¸c tiÕn bé cña KHKT, kh«ng thÝch øng víi chøc n¨ng vµ ho¹t ®éng do

nh÷ng thay ®æi vÒ nhu cÇu dÞch vô, c¸c yªu cÇu bªn ngoµi, thiªn tai, c¸c tai

ho¹ do con ngêi g©y ra,…

Cã nhiÒu h×nh thøc thêi gian phôc vô kh¸c nhau cã thÓ ph©n chia thµnh ba

h×nh thøc sau ®©y:

- Thêi gian phôc vô vÒ mÆt vËt lý:

Lµ kho¶ng thêi gian ®Õn khi thiÕt bÞ kh«ng cßn sö dông ®îc n÷a do c¸c

nguyªn nh©n tù nhiªn nh háng, hao mßn, bÞ ph¸ huû, …

- Thêi gian phôc vô thùc tÕ:

Thêi gian thiÕt bÞ vÉn ®ang trong t×nh tr¹ng sö dông gäi lµ thêi gian phôc vô

thùc tÕ, bÊt kÓ cã thÓ cã c¸c nguyªn nh©n kh«ng dïng ®îc n÷a. Thêng ngêi ta

sö dông thêi gian phôc vô thùc tÕ trung b×nh, thêi gian nµy cã ®îc khi lÊy sè

trung b×nh c¸c thêi gian phôc vô thùc tÕ cña cïng mét lo¹i thiÕt bÞ.

- Thêi gian phôc vô vÒ mÆt kinh tÕ:

Nh×n chung, thêi gian ho¹t ®éng cña thiÕt bÞ l©u h¬n thêi gian ph¶i tËp trung

®Çu t vèn hµng n¨m. Ngîc l¹i, chi phÝ cho b¶o dìng thiÕt bÞ vµ chi phÝ ho¹t

®éng sÏ cao h¬n khi thêi gian ho¹t ®éng cña thiÕt bÞ dµi h¬n.

Do vËy, kho¶ng thêi gian tèi thiÓu tÝnh chi phÝ hµng n¨m sÏ ®îc tÝnh b»ng

tæng thêi gian tËp hîp chi phÝ vèn ®Çu t , chi phÝ b¶o dìng vµ chi phÝ ho¹t

®éng hµng n¨m. Kho¶ng thêi gian nµy ®îc gäi lµ thêi gian phôc vô vÒ mÆt

kinh tÕ.

Tõ quan ®iÓm vÒ mÆt kinh tÕ, c¸i thuËn lîi nhÊt ®Ó sö dông thiÕt bÞ lµ

n©ng cao thßi gian phôc vô vÒ mÆt kinh tÕ

4.3.4. Gi¸ trÞ cßn l¹i

- Gi¸ trÞ cßn l¹i: Sau khi thêi gian phôc vô kÕt thóc vµ thiÕt bÞ ®îc

chuyÓn dêi, gi¸ trÞ cßn l¹i trong thiÕt bÞ ®îc gäi lµ gi¸ trÞ cßn l¹i.

19

§Çu t ban ®Çu Chi phÝ trùc tiÕp Chi phÝ vËt chÊt

Chi phÝ l¾p ®Æt

T¹p phÝ

Chi phÝ gi¸n tiÕp

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

- Gi¸ trÞ cßn l¹i rßng: Gi¸ trÞ thu ®îc tõ thiÕt bÞ sau khi ®· trõ ®i chi

phÝ chuyÓn dêi.

- Gi¸ trÞ thanh lý vµ gi¸ trÞ thanh lý rßng: Gi¸ trÞ cßn l¹i cña phÕ

liÖu hoÆc gi¸ trÞ söa ch÷a vËt chÊt ®îc gäi lµ gi¸ trÞ thanh lý. Gi¸ trÞ thu

®îc sau khi trõ ®i chi phÝ thanh lý gäi lµ gi¸ trÞ thanh lý rßng.

4.3.5. KhÊu hao

- Trong qu¸ tr×nh sö dông, gi¸ trÞ cña thiÕt bÞ gi¶m dÇn, ®Õn

cuèi cïng th× trë thµnh hÕt gi¸ trÞ. ViÖc ph©n bæ gi¸ trÞ gi¶m dÇn thµnh

mét kho¶n chi phÝ trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng gäi lµ khÊu hao. Lîng khÊu

hao ph©n bæ theo tõng n¨m gäi lµ chi phÝ khÊu hao. Ph¬ng ph¸p tÝnh

ph©n bæ gäi lµ ph¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao.

- Ph¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao theo ®êng th¼ng: (C-S) ®îc trõ dÇn

trong n n¨m:

( )n

SCDt

−=

- Ph¬ng ph¸p c©n b»ng gi¶m dÇn:

[ ] ( ) ( )[ ]nntt CSCSCD /1/1 /1./. −= −

- Ph¬ng ph¸p quü tÝch luü:

( )( ) 11 −+

−=nti

iSCD

4.3.6. Chi phÝ hµng n¨m

TÊt c¶ chi phÝ cÇn thiÕt cho viÖc khai th¸c thiÕt bÞ trong suèt mét n¨m gäi lµ

chi phÝ hµng n¨m. Nh÷ng chi phÝ nµy ®îc ph©n bæ vµo chi phÝ khÊu hao

®Ó tÝnh chi phÝ ban ®Çu vµ chi phÝ ho¹t ®éng.

H×nh : C¬ cÊu c¸c kho¶n chi phÝ hµng n¨m

20

Chi phÝ hµng n̈ m Chi phÝ khÊu hao Chi phÝ khÊu hao

L·i

Chi phÝ ho¹t ®éng Chi phÝ b¶o d­ìng

Chi phÝ kh¸c

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

- Chi phÝ khÊu hao: lµ kho¶n chi phÝ ph©n bæ hµng n¨m ®îc tÝnh nh mét

kho¶n chi trong chi phÝ ban ®Çu bao gåm c¶ l·i cña nã. Tuy nhiªn, chi phÝ

khÊu hao kh«ng cã nghÜa lµ kho¶n chi phÝ thùc tÕ ph¶i tr¶ mçi n¨m.

- Chi phÝ ho¹t ®éng: Lµ nh÷ng chi phÝ ngoµi chi phÝ khÊu hao.

4.3.7. Chi phÝ khÊu hao

4.4. Ph¬ng ph¸p luËn nghiªn cøu kinh tÕ4.4.1. X¸c ®Þnh môc tiªu kinh tÕ- Ph©n lo¹i theo thø tù: lµ so s¸nh ®Ó x¸c ®Þnh møc ®é u tiªn trong viÖc

thùc hiÖn c¸c ph¬ng ¸n ®éc lËp nhau.- Ph©n lo¹i theo ®¸nh gi¸ chÊp nhËn hoÆc lo¹i bá: Dùa vµo yÕu tè kinh tÕ

®Ó ®¸nh gi¸ xem cã thÓ ®a ph¬ng ¸n ra ®îc hay kh«ng.- Ph©n lo¹i theo viÖc lùa chän ph¬ng ¸n lo¹i trõ: Víi c¸c ph¬ng ¸n cã thÓ lo¹i

trõ lÉn nhau, x¸c ®Þnh ph¬ng ¸n cã thÓ mang l¹i lîi Ých kinh tÕ nhiÒu nhÊt.Sau khi ph©n lo¹i c¸c môc tiªu so s¸nh, ngêi ta sÏ lùa chän c¸c chØ sè ®¸nh gi¸ ®Ó tÝnh to¸n so s¸nh.

4.4.2. C¸c ph¬ng ph¸p so s¸nha. So s¸nh chi phÝ- So s¸nh chi phÝ ban ®Çu- So s¸nh chi phÝ gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña chi phÝ ban ®Çu- So s¸nh chi phÝ hµng n¨m- So s¸nh gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña chi phÝ hµng n¨m-b. So s¸nh tû suÊt lîi nhuËn- So s¸nh tû suÊt lîi nhuËn- So s¸nh tû lÖ chi phÝ/doanh thu

21

( ) ( )( )

iSi

iiSCC

n

n

r .11

.1. +

−++−=

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

Ch¬ng V – qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch

5.1. Kh¸i niÖm lËp kÕ ho¹ch m¹ng líi Môc ®Ých cña viÖc lËp kÕ ho¹ch m¹ng líi lµ ®Ó ®Çu t ®óng thiÕt bÞ, ®óng n¬i, ®óng thêi ®iÓm víi chi phÝ hîp lý ®¸p øng ®îc yªu cÇu vµ chÊt lîng chÊp nhËn ®îc. LËp kÕ ho¹ch m¹ng líi bao gåm c¸c néi dung sau:- LËp kÕ ho¹ch m¹ng líi lµ mét qu¸ tr×nh lÆp ®i lÆp l¹i liªn tôc cña “Dù b¸o”,

“LËp kÕ ho¹ch” vµ “§¸nh gi¸”.- Bëi viÖc lËp kÕ ho¹ch m¹ng líi yªu cÇu nhiÒu ®iÒu kiÖn kh¸c nhau nªn

kh«ng cã mét ph¬ng ¸n tæng hîp nµo chän ®îc tÊt c¶ ®iÒu kiÖn tèt nhÊt.- C¸c kÕ ho¹ch nªn linh ho¹t ®Ó chóng cã thÓ h¹n chÕ c¸c lçi dù b¸o.- ViÖc sö dông hiÖu qu¶ c¸c thiÕt bÞ hiÖn t¹i vµ thiÕt bÞ míi lµ rÊt quan

träng.- §Ó viÖc lËp kÕ ho¹ch ®îc nhanh chãng, ph¶i dùa trªn nh÷ng th«ng tin

chÝnh x¸c vµ cÇn cã sù céng t¸c chÆt chÏ víi c¸c tæ chøc kh¸c.

H×nh : Qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch m¹ng líi

5.2. YÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn kÕ ho¹ch m¹ng líi- ChÝnh s¸ch cña chÝnh phñ: chÝnh s¸ch t¬ng øng víi môc tiªu cña chÝnh

phñ vµ c¸c c¬ quan liªn quan- ChÝnh s¸ch quèc gia: Sù tiÕn bé cña x· héi, ph¸t triÓn kinh tÕ vµ sù tho¶

m·n c¸c dÞch vô c«ng céng- C¸c yªu cÇu cña kh¸ch hµng: Gi¸ thÊp, chÊt lîng cao, sù thuËn tiÖn vµ

®óng thêi h¹n ®èi víi viÖc cung cÊp dÞch vô.- C¸c ®Æc ®iÓm m¹ng líi: Ph¹m vi, khu vùc, vµ tæng vèn ®Çu t

22

Dù b¸o

LËp kÕ ho¹ch

§¸nh gi¸

Liªn tôc lÆp l¹i

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

- C¸c ®Æc ®iÓm cña thiÕt bÞ: Tuæi thä, chi phÝ vµ møc c«ng nghÖ- C¸c yÕu tè c«ng nghÖ: Sù chuÈn ho¸ vµ sù ph¸t triÓn KHCN

5.3. Tr×nh tù thùc hiÖn qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch m¹ng líi

H×nh : Qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch m¹ng líi

5.3.1. Dù b¸o nhu cÇu: Dù b¸o nhu cÇu lµ ®¸nh gi¸ sè lîng thuª bao kÕt nèi ®Õn mçi ®iÓm cña m¹ng líi vµ xu híng ph¸t triÓn trong t¬ng lai. C¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi dù b¸o nhu cÇu:- C¸c nh©n tè kinh tÕ: Tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ, tiªu thô c¸ nh©n, khai th¸c

vµ s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp- C¸c nh©n tè x· héi: D©n sè, hé gia ®×nh, d©n sè lµm viÖc- Gi¸ cíc: Gi¸ thiÕt bÞ, cíc c¬ b¶n, cíc phô tréi, cíc kÕt nèi- ChiÕn lîc marketing: ChiÕn lîc vÒ s¶n phÈm vµ qu¶ng c¸o

5.3.2. Dù b¸o lu lîng Dù b¸o lu lîng lµ ®¸nh gi¸ tæng sè lu lîng x¶y ra t¹i mçi thêi ®iÓm cña m¹ng líi. C¸c ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh kÝch thíc m¹ng líi vµ tèi u ho¸ m¹ng líi ®Òu dùa trªn dù b¸o lu lîng. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn dù b¸o lu lîng bao gåm kÕt qu¶ cña dù b¸o nhu cÇu vµ c¸c nh©n tè sau ®©y:

23

Môc tiªu qu¶n lý

X¸c ®Þnh môc tiªu

LËp kÕ ho¹ch dµi h¹n

LËp kÕ ho¹ch trung h¹n

LËp kÕ ho¹ch ng¾n h¹n

LËp kÕ ho¹ch tèi ­u

X¸c ®Þnh nhu cÇu

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

- C¸c dao ®éng c¬ b¶n: C¸c dao ®éng trong ho¹t ®éng x· héi, kinh tÕ vµ m«i trêng sèng.

- DÞch vô: Sù thay ®æi trong gi¸ c¶ vµ ®iÒu kiÖn dÞch vô.

5.4. X¸c ®Þnh môc tiªu§Ó x¸c ®Þnh môc tiªu, yªu cÇu c¸c nh©n tè sau ®©y:- Môc tiªu qu¶n lý: §Ó ®a ra mét kÕ ho¹ch vÒ dÞch vô mét c¸ch râ rµng.- ChÝnh s¸ch quèc gia: V× m¹ng líi cã tÝnh chÊt céng ®ång nªn cã quan hÖ

chÆt chÏ víi chÝnh s¸ch quèc gia.- Dù b¸o nhu cÇu vµ sù ph©n bè cña nã.- Dù b¸o lu lîng. C¸c môc tiªu sau cÇn ®îc x¸c ®Þnh:- C¸c yªu cÇu vÒ dÞch vô: Lo¹i dÞch vô, cÊu tróc m¹ng cho viÖc më dÞch vô

()- X¸c ®Þnh c¸c môc tiªu cña vïng dÞch vô- X¸c ®Þnh c¸c môc tiªu cho chÊt lîng th«ng tin (ChÊt lîng chuyÓn m¹ch, chÊt

lîng truyÒn dÉn, chÊt lîng æn ®Þnh).

5.5. LËp kÕ ho¹ch dµi h¹nKÕ ho¹ch dµi h¹n lµ khung c«ng viÖc c¬ b¶n cña lËp kÕ ho¹ch m¹ng líi, nã cã thÓ bao trïm mét giai ®o¹n lµ 20 hoÆc 30 n¨m. KÕ ho¹ch nµy bao gåm nh÷ng phÇn rÊt khã thay ®æi, cô thÓ:- CÊu h×nh m¹ng líi- KÕ ho¹ch ®¸nh sè- KÕ ho¹ch b¸o hiÖu- KÕ ho¹ch cíc- KÕ ho¹ch vÞ trÝ c¸c tæng ®µi

5.6. LËp kÕ ho¹ch trung h¹n KÕ ho¹ch trung h¹n thêng bao trïm thêi gian tèi ®a lµ 10 n¨m (Cã thÓ ng¾n h¬n). So víi kÕ ho¹ch dµi h¹n, kÕ ho¹ch trung h¹n yªu cÇu ®é chÝnh x¸c cao h¬n khi tèi u ho¸ ®Çu t, ®¸nh gi¸ vÒ quy m« vµ dung lîng thiÕt bÞ. Cô thÓ:- TÝnh to¸n m¹ch- KÕ ho¹ch m¹ng truyÒn dÉn- KÕ ho¹ch m¹ng ®êng d©y thuª bao

24

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

Ch¬ng VI – dù b¸o nhu cÇu

6.1. Sù t¨ng trëng cña nhu cÇuM¹ng ®iÖn tho¹i thêng ®îc ph©n thµnh 3 pha t¨ng trëng nh sau:- Pha b¾t ®Çu: tèc ®é t¨ng trëng chËm- Pha t¨ng trëng nhanh: tèc ®é t¨ng trëng nhanh hay cßn gäi ®©y lµ giai

®o¹n t¨ng tèc- Pha b·o hoµ: tèc ®é t¨ng trëng gi¶m

H×nh : Ba pha t¨ng trëng

6.2. C¸c bíc dù b¸o nhu cÇuBíc 1: X¸c ®Þnh môc tiªu dù b¸oBíc 2: Xö lý c¸c ®iÒu kiÖn ban ®ÇuBíc 3: C¸c sè liÖu cÇn thu thËpBíc 4: TiÕp cËn vµ ph©n tÝch xu híng nhu cÇuBíc 5: Nghiªn cøu c¸c kü thuËt dù b¸o vµ tÝnh to¸n gi¸ trÞ dù b¸oBíc 6: X¸c ®Þnh c¸c gi¸ trÞ dù b¸o

6.3. Dù b¸oDù b¸o nhu cÇu ®îc ph©n lo¹i thµnh hai lo¹i: Theo môc tiªu vµ theo thêi gian dù b¸o6.3.1. Ph©n lo¹i dù b¸o theo môc tiªu

25

Pha b¾t ®Çu

Pha t¨ng tr­ëng nhanh

Pha b·o hoµ

Thêi gian

Sè thuª bao

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

6.3.2. Ph©n lo¹i theo thêi gian dù b¸o- Dù b¸o ng¾n h¹n- Dù b¸o trung h¹n- Dù b¸o dµi h¹n- §iÒu chØnh dù b¸o

6.3.3. Ph©n lo¹i theo cÊp ®é dù b¸o- Dù b¸o nhu cÇu vÜ m«- Dù b¸o nhu cÇu vi m«- §iÒu chØnh dù b¸o

6.4. C¸c ph¬ng ph¸p dù b¸o nhu cÇu6.4.1. Ph¬ng ph¸p chuçi thêi gian6.4.2. Ph¬ng ph¸p håi quy6.4.3. C¸c ph¬ng ph¸p kh¸c

26

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

Ch¬ng VII – dù b¸o lu lîng

7.1. Sù biÕn thiªn cña lu lîng- Lu lîng c¬ b¶n- Lu lîng tham kh¶o-7.2. C¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi lu lîng- Sè lîng thuª bao t¨ng- Sù thay ®æi cña gi¸ cíc- §iÒu kiÖn dÞch vô- §Æc ®iÓm thµnh phè- Sù thay ®æi theo mïa- Mèi liªn hÖ vïng l©n cËn- Sù c¶i thiÖn møc sèng

7.3. Quy tr×nh dù b¸o lu lîngBíc 1: X¸c ®Þnh môc ®Ých vµ ®èi tîng dù b¸oBíc 2: Thu thËp sè liÖu vµ x¸c ®Þnh gi¶ thiÕtBíc 3: Nghiªn cøu xu híng lu lîngBíc 4: Lùa chän ph¬ng ph¸p dù b¸oBíc 5: TÝnh to¸n lu lîng c¬ b¶nBíc 6: Dù b¸o lu lîngBíc 7: §¸nh gi¸/x¸c ®Þnh dù ¸nBíc 8: TÝnh to¸n lu lîng tham kh¶oBíc 9: Biªn so¹n c¸c b¸o c¸oBíc 10: Hoµn thiÖn dù b¸o

7.4. C¸c ph¬ng ph¸p dù b¸o lu lîng7.4.1. Khi sè liÖu s½n cã- Ph¬ng ph¸p chuçi thêi gian- Ph¬ng ph¸p håi quy

27

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

- Dù b¸o toµn bé cã xem xÐt ®Õn c¸c ®iÒu kiÖn côc bé- Dù b¸o ®¬n gi¶n tû lÖ t¨ng lu lîng ®iÓm-®iÓm7.4.2. Khi sè liÖu lu lîng kh«ng cã s½n- Dù b¸o tæng lu lîng khëi ®Çu- Dù b¸o ®Çu ra lu lîng tho¹i ®êng dµi7.5. M« h×nh träng trêng

Ch¬ng VIII – CÊu h×nh m¹ng

28

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

Ch¬ng IX – kÕ ho¹ch ®¸nh sè

29

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

Ch¬ng X – kÕ ho¹ch b¸o hiÖu

30

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

Ch¬ng XI – kÕ ho¹ch tÝnh cíc

31

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

Ch¬ng XII – chÊt lîng th«ng tin

32

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

Ch¬ng XIII – Qui ho¹ch vÞ trÝ tæng ®µi

33

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

Ch¬ng XIV – tÝnh to¸n m¹ch

34

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

Ch¬ng XV – qui ho¹ch m¹ng truyÒn dÉn

35

NguyÔn TuÊn Minh – Bé m«n §iÖn tö ViÔn th«ng - §H KTCN Th¸i Nguyªn

Ch¬ng XVI – kÕ ho¹ch m¹ng thuª bao

36