38
0 TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM TP.HCM KHOA CÔNG NGHỆ THỰC PHẨM Bộ môn Công nghệ Chế biến Thực phẩm Thực hành CÔNG NGHỆ SẢN XUẤT NƯỚC CHẤM GIA VỊ (Hệ Đại học) Biên soạn: Th.S Phan Thị Hồng Liên THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH THÁNG 02/2014

Baigiang Th.cnsxncgv 03dhtp

Embed Size (px)

DESCRIPTION

bài giảng môn thực hành sản xuất nước chấm gia vị khoa công nghệ thực phẩm

Citation preview

  • 0

    TRNG I HC CNG NGHIP THC PHM TP.HCM

    KHOA CNG NGH THC PHM

    B mn Cng ngh Ch bin Thc phm

    Thc hnh

    CNG NGH SN XUT

    NC CHM GIA V

    (H i hc)

    Bin son: Th.S Phan Th Hng Lin

    THNH PH H CH MINH

    THNG 02/2014

  • 1

    MC LC

    MC LC ......................................................................................................... 1

    DANH SCH CC HNH ................................................................................. 3

    DANH SCH CC BNG ................................................................................ 4

    M U ............................................................................................................ 5

    GII THIU HC PHN .................................................................................. 6

    1. Mc tiu.......................................................................................................... 6

    2. Yu cu .......................................................................................................... 6

    3. Phn b chng trnh thc hnh ..................................................................... 6

    4. nh gi hc phn ......................................................................................... 6

    5. nh gi bi thc hnh .................................................................................. 7

    Bi 1. Sn xut tng ....................................................................................... 8

    1.1. Gii thiu ..................................................................................................... 8

    1.2. Thit b, dng c, ha cht, nguyn vt liu ................................................. 8

    1.3. Thc hnh .................................................................................................... 9

    1.4. Yu cu ni dung bo co ...........................................................................10

    1.5. Tiu ch nh gi.........................................................................................11

    1.6. Cu hi .......................................................................................................11

    Bi 2. Sn xut chao .........................................................................................12

    2.1. Gii thiu ....................................................................................................12

    2.2. Thit b, dng c, ha cht, nguyn vt liu ................................................12

    2.3. Thc hnh ...................................................................................................13

    2.4. Yu cu ni dung bo co ...........................................................................14

    2.5. Tiu ch nh gi.........................................................................................14

    2.6. Cu hi .......................................................................................................15

    Bi 3. Sn xut tng t ..................................................................................16

    3.1. Gii thiu ....................................................................................................16

    3.2. Thit b, dng c, ha cht, nguyn vt liu ................................................16

    3.3. Thc hnh ...................................................................................................17

    3.4. Yu cu ni dung bo co ...........................................................................19

    3.5. Tiu ch nh gi.........................................................................................19

    3.6. Cu hi .......................................................................................................19

    Bi 4. Sn xut sat tm ..................................................................................20

    4.1. Gii thiu ....................................................................................................20

    4.2. Thit b, dng c, ha cht, nguyn vt liu ................................................20

  • 2

    4.3. Thc hnh ...................................................................................................21

    4.4. Yu cu ni dung bo co ...........................................................................24

    4.5. Tiu ch nh gi.........................................................................................24

    4.6. Cu hi .......................................................................................................25

    Bi 5. Sn xut vin gia v bn b .................................................................. 26

    5.1. Gii thiu ................................................................................................... 26

    5.2. Thit b, dng c, ha cht, nguyn vt liu ............................................... 26

    5.3. Thc hnh .................................................................................................. 28

    5.4. Yu cu ni dung bo co .......................................................................... 30

    5.5. Tiu ch nh gi........................................................................................ 30

    5.6. Cu hi ...................................................................................................... 30

    Bi 6. Sn xut ng v hng ......................................................................... 31

    6.1. Gii thiu ................................................................................................... 31

    6.2. Thit b, dng c, ha cht, nguyn vt liu ............................................... 31

    6.3. Thc hnh .................................................................................................. 32

    6.4. Yu cu ni dung bo co .......................................................................... 34

    6.5. Tiu ch nh gi........................................................................................ 34

    6.6. Cu hi ...................................................................................................... 34

    PH LC: ....................................................................................................... 35

    Ph lc 1: Bng d tr tng ho cht - dng c - thit b ................................... 35

    TI LIU THAM KHO................................................................................. 37

  • 3

    DANH SCH HNH

    Hnh 1. S qui trnh cng ngh sn xut tng .............................................. 9

    Hnh 2. S qui trnh cng ngh sn xut chao ................................................. 13

    Hnh 3. S qui trnh cng ngh sn xut tng t ........................................... 18

    Hnh 4. S qui trnh cng ngh sn xut sat tm............................................ 23

    Hnh 5. S qui trnh cng ngh sn xut VGV bn b ...................................... 28

    Hnh 6. S qui trnh cng ngh sn xut ng v hng ..................................... 33

  • 4

    DANH MC CC BNG

    Bng 1. Phn b thi gian thc hnh ........................................................... 6

    Bng 2. Tiu ch nh gi chung .................................................................. 7

    Bng 3. Nguyn liu s dng cho bi thc hnh 1 ......................................... 8

    Bng 4. Ha cht, dng c, thit b s dng cho bi thc hnh 1 ................. 8

    Bng 5. Tiu ch nh gi bi thc hnh 1 ...................................................11

    Bng 6. Nguyn liu s dng cho bi thc hnh 2 ........................................12

    Bng 7. Ha cht, dng c, thit b s dng cho bi thc hnh 2 .................12

    Bng 8. Tiu ch nh gi bi thc hnh 2 ...................................................14

    Bng 9. Nguyn liu s dng cho bi thc hnh 3 ........................................16

    Bng 10. Ha cht, dng c, thit b s dng cho bi thc hnh 3 ...............16

    Bng 11. Tiu ch nh gi bi thc hnh 3 .................................................19

    Bng 12. Nguyn liu s dng cho bi thc hnh 4 ......................................20

    Bng 13. Ha cht, dng c, thit b s dng cho bi thc hnh 4 ...............20

    Bng 14. Tiu ch nh gi bi thc hnh 4 .................................................24

    Bng 15. Nguyn liu s dng cho bi thc hnh 5 ......................................26

    Bng 16. Ha cht, dng c, thit b s dng cho bi thc hnh 5 ...............26

    Bng 17. Tiu ch nh gi bi thc hnh 5 .................................................30

    Bng 18. Nguyn liu s dng cho bi thc hnh 6 ......................................31

    Bng 19. D tr tng ha cht, dng c, thit b ..........................................31

    Bng 20. Tiu ch nh gi bi thc hnh 6 .................................................34

    Bng 21. D tr tng ha cht, dng c, thit b ..........................................35

  • 5

    M U

    Nc chm gia v lun hin din trong ba n ca mi gia nh. Nu nh xa

    kia nc chm gia v ch n gin l chn tng, chn mm, tri t cay dng mm,

    chm cho ba n thm m th ngy nay chng bin ha ra hng trm loi sn

    phm khc nhau. Cc loi nc chm gia v gi c dng rng ri trong cuc sng

    hng ngy, s dng rt tin li, gip nhng ngi ni tr gim thiu c thi gian

    vo bp, p ng nhu cu ca i sng cng nghip.

    Trc kia nc chm gia v c lm th cng theo kinh nghim dn gian th

    ngy nay nh p dng cc kin thc khoa hc cng ngh thc phm, ngnh cng

    nghip sn xut nc chm gia v tr nn hng mnh. C th k n cc thng hiu

    ni ting trn ton th gii nh bt ngt (m chnh): Ajinomoto, Aone, hoc nc

    tng Kikoman hay tng c Heinz . . .

    sn xut c mt s sn phm nc chm gia v, ngoi kin thc l thuyt

    th sinh vin cn c trang b thm k nng thc hnh. V vy sau khi hc xong hc

    phn cng ngh sn xut nc chm gia v, sinh vin s tip tc hc hc phn Thc

    hnh cng ngh sn xut nc chm gia v. Hc phn ny nhm gip sinh vin vn

    dng nhng kin thc l thuyt hc lm ra mt s cc sn phm nc chm gia

    v ph bin trong i sng. Trong ti liu ny v thi lng c hn nn chng ti ch

    a vo cc loi nc chm v cc loi gia v c chn lc, in hnh cho sn phm th

    cng l tng, chao, in hnh cho cc loi nc st l tng t v sat tm, in hnh

    cho cc loi gia v dng rn l vin gia v bn b, ng v hng.

    Chng ti xin cm n s gip ca cc ng nghip. Chng ti lun mong

    nhn c kin ng gp ti liu ny ngy cng p ng tt cho mc ch ging

    dy.

    Nhm bin son

  • 6

    GII THIU HC PHN

    1. Mc tiu

    Sau khi hc xong hc phn ny, sinh vin c kh nng:

    - Trnh by mt s qui trnh cng ngh sn xut nc chm gia v.

    - Tnh ton nguyn vt liu, ha cht, dng c, d tr thit b dng sn xut mt s

    sn phm nc chm gia v.

    - Trnh by c mt s yu t nh hng n cht lng sn phm.

    - Sn xut v kim sot cht lng mt s sn phm nc chm gia v quy m phng

    th nghim.

    - ng dng pht trin to cc loi nc chm v gia v mi.

    2. Yu cu

    - D lp: 100%

    - Chun b y nguyn liu, dng c, ha cht cho mi bi thc hnh.

    - c k phn hng dn l thuyt thc hnh trc khi ln lp.

    - Vit bo co sau mi bi thc hnh theo ni dung ging vin yu cu.

    3. Phn b chng trnh thc hnh

    Bng 1. Phn b chng trnh thc hnh

    STT Tn bi thc hnh S tit Ghi ch

    1 Sn xut tng 5

    2 Sn xut chao 5

    3 Sn xut tng t 5

    4 Sn xut sat tm 5

    5 Sn xut vin gia v bn b 5

    6 Sn xut ng v hng 5

    Tng 30

    4. nh gi hc phn

    - D lp: C mt ti phng thc hnh 100% tng s thi gian.

  • 7

    - im nh gi hc phn: im trung bnh cng ca cc bi thc hnh c trong hc

    phn.

    5. nh gi bi thc hnh

    Bng 2. Tiu ch nh gi chung

    STT Tiu ch nh gi im

    1 thc t chc, k lut 1

    2 An ton, v sinh 1

    3 Thi gian 1

    4 Chun b 1

    5 Thao tc 2

    6 Sn phm 2

    7 Bo co 2

    TNG 10

  • 8

    BI 1. SN XUT TNG

    Mc tiu:

    Sau khi hc xong bi ny, sinh vin c kh nng:

    - Tnh ton nguyn vt liu, ha cht, dng c, d tr thit b dng sn xut tng.

    - Sn xut v kim sot cht lng tng quy m phng th nghim.

    - Trnh by c mt s yu t nh hng n cht lng tng.

    1.1. Gii thiu

    Tng l mt sn phm truyn thng ca ngi Vit Nam. y chnh l qu

    trnh ln men u nnh nh h enzyme ca vi sinh vt tham gia vo qu trnh thy

    phn protein, tinh bt

    1.2. Nguyn liu, ha cht, dng c, thit b

    1.2.1. Nguyn liu

    Bng 3. Nguyn liu s dng cho bi thc hnh 1(1 t 3 4 SV)

    STT Tn nguyn liu Khi lng (g) Ghi ch

    1 u nnh 750

    2 ng vng 300

    3 Bt m 150

    4 Mui tinh luyn 100

    1.2.2. Ha cht, dng c, thit b

    Bng 4. Ha cht, dng c, thit b s dng cho bi thc hnh 1

    A. Ha cht 1 t 3 - 4 sinh vin

    STT Tn ha cht Quy cch v tnh S lng Ghi ch

    1 Ch phm nm mc Aspergillus oryzae

    rn g 05 Dng sx tng

    2 Natri benzoat rn g 02 Tinh khit

    B. DNG C 1 t 3 - 4 sinh vin

    STT Tn dng c Quy cch v tnh S lng Ghi ch

    1 Thau ci 02

    2 R nha ci 02

    3 Khay nha ci 01

    4 Khn hay vi y 3030 cm ci 01

    5 Hp nha to ln mc ci 02

  • 9

    6 Keo ng tng 2 kg ci 02

    7 Ni nhm ci 01

    8 Bp ga (in) ci 01

    9 a tre i 01

    C. THIT B Nhm ln

    STT Tn thit b Quy cch v tnh S lng Ghi ch

    1 Ni hp p lc ci 01

    2 Cn in t ci 01

    3 Cn ng h ci 01

    1.3. Thc hnh

    1.3.1. Qui trnh cng ngh

    Hnh 1. S qui trnh cng ngh sn xut tng

    34 36 gi

    5 7 ngy

    6 8 gi

    u nnh

    Ngm

    Bc v

    Hp chn

    Trn ging

    Nui mc

    Ng tng

    ngu

    Ging + bt m

    Nui mc

    Tng ht

  • 10

    1.3.2. Cc bc tin hnh:

    Bc 1: Chun b nguyn liu

    - u nnh ngm nc trong 6-8 gi, vo sch em hp hoc nu n khi ht chn, va

    mm, c mi thm. u ra cho r cho ro nc.

    - Bt m rang, em trn vi u va nu theo t l 10-15% so vi u nnh.

    Bc 2: Nui mc

    - Nguyn liu sau khi hp chn, lm ti, ngui n 35-370C, cy ging trung gian

    vo vi t l 0,3 - 1% so vi nguyn liu.

    - Tri u nguyn liu ra dng c nui mc (sng hay hp ln) vi chiu dy 1,5-2cm.

    - y bng khn t, nui mi trng 28-320C, hm m phng t 85-90%

    - Thi gian nui mc 24gi, mc bt u xut hin si, n 34-36gi mc pht trin

    u, bt u xut hin bo t mu vng th ly ra ng tng.

    Bc 3: Ng tng

    - Tin hnh ly mc ra khi phng nui, bp nh, ti v trn vi nc mui 16% vi

    t l 1 u : 3 nc mui, cho vo chum, vi hay hp sao cho u ngp su trong nc

    mui.

    - em phi nng 10 15 ngy, u bt u ng sang mu vng nu c mi thm.

    - Nhit gi 35 n 37 C, hng ngy em khuy o trn.

    Bc 4: ngu v bo qun

    - Nu ng vng cho tan ngui : nu 150g ng cho vo 25ml nc un si cho

    tan ng.

    - Khi u bt u c mi thm, cho nc ng vo ln men ph khong 5 -7 ngy

    30 - 350C l c th s dng.

    - Cho cht bo qun natri benzoat 0,1% chng mc.

    1.3.3.Yu cu sn phm:

    + Mu sc vng nu m

    + Ht u phi mm, nguyn ht, khng chua, c snh, mn, ngt.

    1.4. Yu cu ni dung bo co

    Trnh by c s l thuyt ca qu trnh sn xut tng.

    Nu qui trnh sn xut v thuyt minh qui trnh

    Nhn xt sn phm bng phng php cm quan

    + Mi

    + V

    + Mu sc

  • 11

    1.5. Tiu ch nh gi

    Bng 5. Tiu ch nh gi bi thc hnh 1

    STT Tiu ch nh gi im

    1 thc t chc, k lut 1

    2 An ton, v sinh 1

    3 Thi gian 1

    4 Chun b 1

    5 Thao tc 2

    6 Sn phm

    - t v ch tiu cm quan:

    + Mu vng nu m

    + Ht mm

    + C v mn, ngt ca tng

    + Khng chua

    0,5

    0,5

    0,5

    0,5

    7 Bo co

    - Hnh thc trnh by bo co

    - Ni dung bi bo co y yu cu ra

    0,5

    1,5

    TNG 10

    1.6. Cu hi

    1. Nu qui trnh sn xut tng ht, gii thch cc thng s trong qui trnh.

    2. Trnh by cc yu t nh hng n qu trnh nui mc.

  • 12

    BI 2. SN XUT CHAO

    Mc tiu:

    Sau khi hc xong bi ny, sinh vin c kh nng:

    - Tnh ton nguyn vt liu, ha cht, dng c, d tr thit b dng sn xut chao.

    - Sn xut v kim sot cht lng chao quy m phng th nghim.

    - Trnh by c mt s yu t nh hng n cht lng chao.

    2.1. Gii thiu

    Chao l sn phm ln men t u ph. Trong qu trnh ln men, cc enzyme vi

    sinh vt tham gia vo qu trnh thy phn protein to thnh cc axt amin, lipt thnh

    cc ester thm nn chao c gi tr dinh dng cao v mi v c trng.

    Vi sinh vt trong sn xut chao thng c hot protease v amylase cao, cc

    chng l nm mc Mucor elegans, M.paraini, vi khun Bacillus subtilis. Vic chn

    ging tt sn xut chao rt quan trng quyt nh cht lng sn phm.

    2.2. Nguyn liu, ha cht, dng c, thit b

    2.2.1. Nguyn liu

    Bng 6. Nguyn liu s dng cho bi thc hnh 2 (1 t 3 4 SV)

    STT Tn nguyn liu S lng Ghi ch

    1 u ph 500 g

    2 t 100 g

    2.2.2. Ha cht, dng c, thit b

    Bng 7. Ha cht, dng c, thit b s dng cho bi thc hnh 2

    A. Ha cht 1 t 3 - 4 sinh vin

    STT Tn ha cht Quy cch v tnh S lng Ghi ch

    1 Chng ging nm mc: Mucor elegans

    rn g 0,5 dng sx chao

    2 Cn thc phm 96%V/V ml 200

    3 Mui tinh luyn rn g 100

    B. DNG C 1 t 3 - 4 sinh vin

    STT Tn dng c Quy cch v tnh S lng Ghi ch

    1 Thau ci 01

    2 R nha ci 01

    3 Khay inox c c l ci 01

    4 Khn hay vi y 3030 cm ci 01

    5 Hp nha to ln mc 2020 cm ci 02 vung, c np

  • 13

    6 H nha ng chao 1 kg ci 02

    7 Ni inox ci 01

    8 Bp ga (in) ci 01

    9 Dao inox Thi lan ci 01

    10 Ru k 0- 500 ci 01

    11 ng ong nha 100ml ci 01

    12 Bnh xt nha ci 01

    C. THIT B Nhm ln

    STT Tn thit b Quy cch v tnh S lng Ghi ch

    1 Cn in t ci 01

    2.3. Thc hnh

    2.3.1. Qui trnh cng ngh

    2.3.2.Cc bc tin hnh:

    Hnh2. S qui trnh cng ngh sn xut chao

    16 ngy

    5 pht

    26 30 gi

    u ph

    Chao

    Chai hoc keo

    chn 16 ngy

    C c

    p mui

    Chn nc si

    Ct lt

    Cy mc

    Nui mc

  • 14

    Bc 1: Chun b

    - u ph cho vo nc si chn 5 pht tiu dit vi sinh vt, ly ra ct tng ming

    nh c kch thc 2 x 2 x 1(cm), hoc 1 x 1 x 1,7(cm).

    - Cc ming u c xp vo khay c c l di y, c xp u nhau cch

    khong 2,5cm cho thng thong mc chao mc u trn b mt ming chao.

    Bc 2: Ln mc

    - Dng ng nghim ging Mucor chao pha nc v trng 200ml cho vo bnh tia phun

    u trn b mt ming u trn khay.

    - Ly khn vi m v trng bng nc si v c vt kh tri ln b mt.

    - Mang vo phng nui 30 -320C trong thi gian 26 30 gi. Khi ming u ph

    y nhng khun ty mu trng chuyn sang mu trng xm l c, sau ly ra p

    mui.

    Bc 3: Mui chao

    - Chun b dung dch c nng mui 130 160g/l.

    - Ly chao, mc ra ngm trong dung dch nc mui pha trn trong thi gian 24 - 48h

    vt ra ro cho vo keo thy tinh.

    Bc 4: chn

    - Chun b hn hp ru, mui, t, ng vi t l ru 16%, mui 10%, t 1%,

    ng 8%.

    - Cho hn hp trn vo keo xp u vi t l ci : nc l 2 : 1

    - chn trong thi gian 16 ngy ta c chao thnh phm.

    2.3.3. Yu cu sn phm

    - T l ci nc 2 : 1

    - Ming u khng b nt

    - Sn phm lm ra c mi thm c trng

    - V rt bo, ming chao ng u

    - mn ph hp th hiu ngi tiu dng

    2.4. Yu cu ni dung bo co

    - Trnh by c s l thuyt ca qu trnh sn xut chao

    - Nu qui trnh sn xut v thuyt minh qui trnh

    2.5. Tiu ch nh gi

    Bng 8. Tiu ch nh gi bi thc hnh 2

    STT Tiu ch nh gi im

    1 thc t chc, k lut 1

    2 An ton, v sinh 1

    3 Thi gian 1

  • 15

    4 Chun b 1

    5 Thao tc 2

    6 Sn phm

    - t v ch tiu cm quan:

    + V bo

    + Mi thm c trng ca chao

    + mn va phi

    + Khng nt

    0,5

    0,5

    0,5

    0,5

    7 Bo co

    - Hnh thc trnh by bo co

    - Ni dung bi bo co y yu cu ra

    0,5

    1,5

    TNG 10

    2.6. Cu hi

    1. K tn cc loi chao c trn th trng Vit Nam.

    2. Trnh by mc ch ca qu trnh nui mc.

  • 16

    BI 3. SN XUT TNG T

    Mc tiu:

    Sau khi hc xong bi ny, sinh vin c kh nng:

    - Tnh ton nguyn vt liu, ha cht, dng c, d tr thit b dng sn xut tng

    t.

    - Sn xut v kim sot cht lng tng t quy m phng th nghim.

    - Trnh by c mt s yu t nh hng n cht lng tng t.

    3.1. Gii thiu

    Tng t l mt gia v ph bin trong cuc sng hin i. y l sn phm c

    lm ch yu t cc loi t ti v mt s loi nguyn liu khc. Qua cc qu trnh c

    hc n gin nh xay, nghin; gia nhit v b sung cc ph gia, ta s to c sn

    phm tng t dng st, thm ngon, cay nng.

    3.2. Nguyn liu, ha cht, dng c, thit b

    3.2.1. Nguyn liu

    Bng 9. Nguyn liu s dng cho bi thc hnh 3 (1 t 3 4 SV)

    3.2.2. Ha cht, dng c, thit b

    Bng 10. Ha cht, dng c, thit b s dng cho bi thc hnh 3

    A. Ha cht 1 t 3 - 4 sinh vin

    STT Tn ha cht Quy cch v tnh S lng Ghi ch

    1 Mu ponceau 4R rn g 1 dng cho thc phm

    2 Natri benzoat rn g 2 dng cho thc phm

    3 Xanthan gum rn g 5 dng cho thc phm

    4 CMC rn g 5 dng cho thc phm

    B. DNG C 1 t 3 - 4 sinh vin

    STT Tn nguyn liu Khi lng (g) Ghi ch

    1 t 200

    2 Hnh tm xay 100

    3 Ti 100

    4 ng 100

    5 Bt ngt 50

    6 Mui 100

    7 Tinh bt bp 50

    8 Tiu trng (s) xay 50

  • 17

    STT Tn dng c Quy cch v tnh S lng Ghi ch

    1 Thau ci 01

    2 R nha ci 01

    3 Ni inox ci 01

    4 Bp ga (in) ci 01

    5 Dao ci 02

    6 Ry ci 02

    7 V inox ci 01

    8 a tre i 02

    9 Chn nha ci 04

    10 Tht ci 01

    11 Cc ong nha 250ml ci 01

    12 Phu nha ci 01

    C. THIT B Nhm ln

    STT Tn thit b Quy cch v tnh S lng Ghi ch

    1 Cn in t ci 01

    2 My xay t ci 01

    3 My xay sinh t ci 04

    4 My ng np chai ci 01

    3.3. Thc hnh

    3.3.1. Qui trnh cng ngh:

    Nguyn liu

    Cht bo qun

    Gia v

    Hon thin sn phm

    Nu

    Lm ngui

    X l

    Rt chai

    Thnh phm

    Tinh bt

  • 18

    Hnh3. S qui trnh cng ngh sn xut tng t

    3.3.2. Cc bc tin hnh

    Bc 1 : Chun b

    - t la chn qu chn , ra sch, b cung, b ht, em cn xc nh khi lng,

    sau cho vo thit b xay chun b cho qu trnh nu.

    - Ti sau khi bc v c em cn v xay mn.

    - Cn tinh bt, cho nc vo khuy u khng b vn cc.

    - Cn cc gia v v ph gia.

    Bc 2 : Nu

    - Cho t vo ni nu, sau cho ti xay mn vo.

    - un si 10 pht ri cho tinh bt ha nc vo ni.

    - Sau 5 pht cho cc gia v ph gia vo ni nu.

    - un si 10 pht.

    Bc 3 : Lm ngui

    - Lm ngui tng t xung nhit khong 500C.

    Bc 4: Rt chai

    - Rt nhanh tng t vo chai (i vi chai thu tinh th khng cn gii nhit). Chai:

    thng dng hai loi chai, chai thy tinh v chai nha.

    - Khi chai c rt y s thc hin cc khu tip theo nh: y np, dn nhn, chp

    mng co

    Bc 5: Bo n sn phm

    - Sn phm s c bo qun trong 1 thng. Sau sn phm c cm quan v so

    snh vi mu tng t trn th trng.

    3.3.3. Yu cu sn phm

    - Tng t c mu c trng ca sn phm.

    - st t yu cu, khng qu lng hay c.

    - cay va phi, c v chua cay hi ha.

    - Khng b tch lp sau thi gian bo qun.

  • 19

    3.4. Yu cu ni dung bo co

    - Cu to, thnh phn ha hc ca t

    - Ngun nguyn liu t trong nc

    - Qui trnh sn xut v gii thch

    - Nhn xt sn phm, so snh vi sn phm c trn th trng

    3.5. Tiu ch nh gi

    Bng 11. Tiu ch nh gi bi thc hnh 3

    STT Tiu ch nh gi im

    1 thc t chc, k lut 1

    2 An ton, v sinh 1

    3 Thi gian 1

    4 Chun b 1

    5 Thao tc 2

    6 Sn phm

    - t v ch tiu cm quan:

    + st

    + Mi thm c trng ca tng t

    + V cay, chua hi ha

    + Mu ti ca tng t

    0,5

    0,5

    0,5

    0,5

    7 Bo co

    - Hnh thc trnh by bo co

    - Ni dung bi bo co y yu cu ra

    0,5

    1,5

    TNG 10

    3.6. Cu hi

    1.Nu qui trnh sn xut tng t v thuyt minh qui trnh vi cc thng s c c t

    thc nghim.

    2.Loi tng t no ang chim th phn ln trn th trng Vit Nam.

  • 20

    BI 4. SN XUT SA T TM

    Mc tiu:

    Sau khi hc xong bi ny, sinh vin c kh nng:

    - Tnh ton nguyn vt liu, ha cht, dng c, d tr thit b dng sn xut sat

    tm.

    - Sn xut v kim sot cht lng sat tm quy m phng th nghim.

    - Trnh by c mt s yu t nh hng n cht lng sat tm.

    4.1. Gii thiu

    Sat tm l mt loi gia v c lm ch yu t t v tm, d n, thch hp cho mi

    la tui. Thng qua cc qu trnh c hc n gin xay nghin; gia nhit v b sung cc

    cht ph gia, ta s c c mt sn phm p mt, ngon, bo qun c lu di.

    4.2. Nguyn liu, ha cht, dng c, thit b

    4.2.1. Nguyn liu

    Bng 12. Nguyn liu s dng cho bi thc hnh 4 (1 t 3 4 SV)

    STT Tn nguyn liu Khi lng (g) Ghi ch

    1 Du n 200

    2 t xay 200

    3 Ti xay 50

    4 S xay 40

    5 Ht iu 10

    6 Mui 20

    7 ng 10

    8 Bt ngt 10

    9 Bt bp 10

    10 Tm kh 100

    4.2.2. Ha cht, dng c, thit b

    Bng 13. Ha cht, dng c, thit b s dng cho bi thc hnh 4

    A. Ha cht 1 t 3 4 SV

    STT Tn ha cht Quy cch v tnh S lng Ghi ch

    1

    B. DNG C 1 t 3 4 SV

    STT Tn dng c Quy cch v tnh S lng Ghi ch

  • 21

    1 Thau ci 01

    2 R nha ci 01

    3 Ni inox ci 01

    4 Bp ga (in) ci 01

    5 Dao ci 02

    6 Ry ci 02

    7 V inox ci 01

    8 a tre i 02

    9 Chn nha ci 04

    10 Tht nha ci 01

    11 Cc ong nha 250ml ci 01

    12 Cho chin ci 01

    13 Chy ci g b 01

    14 Nhit k 2000C ci 01

    15 T s 20 cm ci 01

    16 Cn ng h 1 kg ci 01

    C. THIT B Nhm ln

    STT Tn thit b Quy cch v tnh S lng Ghi ch

    1 Cn in t ci 01

    2 My xay sinh t ci 04

    3 T sy ci 01

    4.3. Thc hnh

    4.3.1. Qui trnh cng ngh (trang sau)

    4.3.2. Cc bc tin hnh

    Bc 1: X l t

    - t la chn qu chn , ra sch, sau b cung, b ht ri cn xc nh khi

    lng, thi nh, em xay nhuyn.

    Bc 2: X l ti, s

    - Ti bc v, ra sch, cn khi lng, sau em thi nh, xay nhuyn.

    Bc 3: X l s

    - S bc v, ra, p dp, bm nhuyn, cn khi lng.

    Bc 4: X l tm kh

  • 22

    - Tm kh ra sch loi ct, tp cht, ngm nc nng khong 700C trong 15 - 20

    pht cho tm mm ri gi nh.

    Bc 5: Phi du

    - Du tinh luyn c gia nhit n 1700C ri cho ht iu vo 2 - 3 pht th tt la.

    - Dng ry lc b xc ht iu.

  • 23

    t

    Ra sch

    B cung, ht

    Ct nh

    Xay nhuyn

    Ti, s Du Tm kh

    Ngm

    Sn phm

    Rt hp

    Bc v

    Ra sch

    Ct nh

    Xay nhuyn

    Gia nhit

    Trch mu

    Ht iu

    Lc

    B sung ti

    B sung t

    B sung s

    B sung tm kh

    Ra sch

    Gi

    B sung gia v,

    ph gia

    Lm ngui

    Mui, ng, bt ngt

    Hnh 4. S qui trnh cng ngh sn xut sat tm

  • 24

    - Sau cho ti, s, t vo theo nguyn tc nguyn liu c hm m cao cho vo trc.

    u tin cho ti vo phi n khi bt u c mu vng th cho t vo. o trn u tay

    n khi t hi kh li th cho s vo. Gi nhit trn cho n khi s chuyn sang

    mu vng th b sung tm kh vo v o trn khong 3 - 4 pht n khi s, ti c

    mu vng nu, cn rt t nc bay hi l c.

    Bc 6: B sung gia v, ph gia

    - Cho mui, ng, bt ngt vo hn hp, khuy u tay nhm ho tan gia v. Sau

    cho bt bp vo, khuy u to cu trc st cho sn phm.

    Bc 7: Lm ngui, rt hp

    - Hn hp dng st c lm ngui n khong 800C th c rt hp, ng np.

    4.3.3. Yu cu sn phm

    - Hn hp c mu sm

    - V cay ngt hi ha

    - C mi thm ca t, tm, s

    - st va phi

    4.4. Yu cu ni dung bo co

    - Cu to, thnh phn ha hc ca tm kh

    - Ngun nguyn liu tm kh trong nc

    - Qui trnh sn xut v gii thch

    - Nhn xt sn phm, so snh vi sn phm c trn th trng

    4.5. Tiu ch nh gi

    Bng 14. Tiu ch nh gi bi thc hnh 4

    STT Tiu ch nh gi im

    1 thc t chc, k lut 1

    2 An ton, v sinh 1

    3 Thi gian 1

    4 Chun b 1

    5 Thao tc 2

    6 Sn phm

    - t v ch tiu cm quan:

    + st

    + Mi thm c trng ca sat tm

    + V cay, ngt hi ha

    + Mu sm ca t v tm kh

    0,5

    0,5

    0,5

    0,5

  • 25

    7 Bo co

    - Hnh thc trnh by bo co

    - Ni dung bi bo co y yu cu ra

    0,5

    1,5

    TNG 10

    4.6. Cu hi

    1. Trnh by qui trnh v gii thch qui trnh sn xut sat tm.

    2. Phn tch cc yu t nh hng n cht lng sn phm.

  • 26

    BI 5. SN XUT VIN GIA V BN B

    Mc tiu:

    Sau khi hc xong bi ny, sinh vin c kh nng:

    - Tnh ton nguyn vt liu, ha cht, dng c, d tr thit b dng sn xut vin gia

    v bn b.

    - Sn xut v kim sot cht lng vin gia v bn b quy m phng th nghim.

    - Trnh by c mt s yu t nh hng n cht lng vin gia v bn b.

    - ng dng pht trin cc loi vin gia v khc.

    5.1. Gii thiu

    Vin gia v bn b l mt loi gia v mi xut hin trn th trng. Ngoi hng

    v c trng c to nn bi m b vin gia v bn b cn l sn phm ca s kt hp

    nhiu loi gia v khc nhau nh: hnh, ti, t, s, hi, qu Cc qu trnh cn loi

    nc ti a tng kh cho sn phm, to iu kin cho cng on p khun v

    tng thi gian bo qun sn phm.

    5.2. Nguyn liu, ha cht, dng c, thit b

    5.2.1. Nguyn liu

    Bng 15. Nguyn liu s dng cho bi thc hnh 5 (1 t 3 4 SV)

    STT Tn nguyn liu Khi lng (g) Ghi ch

    1 M b 100

    2 Hnh tm xay 50

    3 Ti xay 40

    4 S xay 50

    5 t xay 30

    6 Mm ruc 50

    7 Mui 30

    8 ng 30

    9 Bt ngt 10

    10 Nha 15

    11 i hi 30

    12 Qu 30

    13 Ht iu 10

    5.2.2. Ha cht, dng c, thit b

    Bng 16. Ha cht, dng c, thit b s dng cho bi thc hnh 5

  • 27

    A. Ha cht 1 t 3 4 SV

    STT Tn ha cht Quy cch v tnh S lng Ghi ch

    1 Axt citric rn g 10

    B. DNG C 1 t 3 4 SV

    STT Tn dng c Quy cch v tnh S lng Ghi ch

    1 Thau ci 01

    2 R nha ci 01

    3 Ni inox ci 01

    4 Bp ga (in) ci 01

    5 Dao ci 02

    6 Ry ci 02

    7 V inox ci 01

    8 a tre i 02

    9 Chn nha ci 04

    10 Tht ci 01

    11 Cc ong nha 250ml ci 01

    12 Cho chin ci 01

    13 Chy ci g b 01

    14 Nhit k 2000C ci 01

    15 Chn s ci 02

    C. THIT B Nhm ln

    STT Tn thit b Quy cch v tnh S lng Ghi ch

    1 Cn in t ci 01

    2 My xay sinh t ci 02

    3 Khun p vin ci 01

    4 T lnh ci 01

    5 My ghp m ci 01

  • 28

    5.3. Thc hnh

    5.3.1. Quy trnh cng ngh

    Hnh 5. S qui trnh cng ngh sn xut VGV bn b

    Mm ruc

    Vin gia v bn b

    S

    ng c

    p khun

    Bao gi

    B sung s

    M b

    Ra sch, bm nh

    Gia nhit

    B sung hnh

    B sung ti

    Hnh

    B sung t

    Lm sch, ct nh

    Ti

    t

    B

    Phi trn

    ng, mui, bt ngt, axt citric,

    nha

    B sung ht iu

    Gia nhit

    M b

    Ht iu

    Trch mu

    Lc

    B sung qu, hi

    Chit hng

    Lc

    Qu, hi

    Rang

    Lm nh

    B

    Lc

    B sung mm ruc

    C c

    Trch hng

  • 29

    5.3.2. Cc bc tin hnh

    Bc 1: X l nguyn liu

    - Chn hnh, ti, t, s ti, khng h hng em bc v, ra sch, lm nh bng cch

    bm hay xay bng my xay kh, em cn.

    Bc 2: Chit hng gia v

    - Cn 70g m b, gia nhit n 1700C ri cho cc loi gia v vo theo nguyn tc loi

    no hm m cao cho vo trc, hm m thp cho vo sau. Hnh tm c cho vo

    trc, o trn lin tc cho nc thot ra. Sau khi hnh hi sn li, cho ti vo duy tr

    nhit 1700C, o trn n khi hnh v ti hi vng th cho t v sau vi pht

    th cho s vo, o trn n khi cc gia v vng nu, nc thot ra cn rt t l c. -

    - Ry hn hp qua ry inox b xc.

    Bc 3: C c mm ruc

    - Mm ruc c cho vo cho du nng, o trn u tay n khi khng cn nc

    bay hi l c.

    Bc 4: Chit mu v hng i hi, qu

    - Cn 30g m b, gia nhit n 1700C ri cho ht iu vo trong khong 2 - 3 pht th

    tt la. Ry hn hp qua ry loi xc ht iu. Phn m b tip tc c gia nhit

    ri cho qu, hi vo. o trn, chit hng trong khong 3 - 4 pht ri ry loi b

    xc.

    Bc 5: Phi trn

    - Mui, ng, bt ngt, axt citric, nha c trn vi dch chit sau bc 3 v 4, to

    thnh mt hn hp st.

    Bc 6: p khun, ng gi

    - Tin hnh p khun thnh nhng khi hnh hp ch nht, ng gi, ta c thnh

    phm vin gia v bn b.

  • 30

    5.3.3. Yu cu sn phm

    - Hnh khi ch nht

    - Vung thnh sc cnh

    - Cng, khng nho

    - C mi thm c trng ca bn b

    - Mu vng nu m

    5.4. Yu cu ni dung bo co

    1. Trnh by cu to, thnh phn ha hc ca cc nguyn liu

    2. Tm hiu ngun nguyn liu mm ruc trong nc.

    3. Nu qui trnh sn xut v gii thch qui trnh.

    4. Nhn xt sn phm, so snh vi sn phm c trn th trng.

    5. Tm hiu thm v cc loi vin gia v khc.

    5.5. Tiu ch nh gi

    Bng 17. Tiu ch nh gi bi thc hnh 5

    STT Tiu ch nh gi im

    1 thc t chc, k lut 1

    2 An ton, v sinh 1

    3 Thi gian 1

    4 Chun b 1

    5 Thao tc 2

    6 Sn phm

    - t v ch tiu cm quan:

    + Mu vng nu m

    + Cng, khng nho

    + C mi thm c trng ca bn b

    + C v hi ha ca bn b khi ha tan vo nc

    0,5

    0,5

    0,5

    0,5

    7 Bo co

    - Hnh thc trnh by bo co

    - Ni dung bi bo co y yu cu ra

    0,5

    1,5

    TNG 10

    5.6.Cu hi

    1. Thnh phn no trong nguyn liu gn kt cc nguyn liu li vi nhau.

    2. Nu nguyn nhn lm VGV b nho.

  • 31

    BI 6. SN XUT NG V HNG

    Mc tiu:

    Sau khi hc xong bi ny, sinh vin c kh nng:

    - Tnh ton nguyn vt liu, ha cht, dng c, d tr thit b dng sn xut ng v

    hng.

    - Sn xut v kim sot cht lng ng v hng quy m phng th nghim.

    - Trnh by c mt s yu t nh hng n cht lng ng v hng.

    - ng dng pht trin cc loi bt gia v khc.

    6.1. Gii thiu

    Ng v hng trong ting Trung Hoa gi l Ng Hng Phn. y l mt loi

    gia v thng dng trong m thc ca ngi Trung Hoa v ngi Vit Nam, c bit

    hay c dng trong m thc ca ngi Qung ng. N bao gm 5 loi v c bn

    trong m thc l: mn, ngt, chua, cay, ng.

    6.2. Nguyn liu, ha cht, dng c, thit b

    6.2.1. Nguyn liu

    Bng 18. Nguyn liu s dng cho bi thc hnh 6 (1 t 3 4 SV)

    STT Tn nguyn liu Khi lng (g) Ghi ch

    1 i hi 30

    2 Tiu hi 30

    3 Qu 30

    4 Tho qu 30

    5 Trn b 30

    6 inh hng 20

    6.2.2. Ha cht, dng c, thit b

    Bng 19. Ha cht, dng c, thit b s dng cho bi thc hnh 6

    A. Ha cht

    STT Tn ha cht Quy cch v tnh S lng Ghi ch

    B. DNG C 1 t 3 4 SV

    STT Tn dng c Quy cch v tnh S lng Ghi ch

    1 Bp ga (in) ci 01

    2 Dao ci 02

    3 Ry ci 02

    4 V inox ci 01

    5 a tre i 02

    6 Chn nha ci 04

  • 32

    7 Tht ci 01

    8 Cho khng dnh ci 01

    9 Chy ci g b 01

    10 Sng inox l = 1 mm ci 01

    11 Sng inox l = 2 mm ci 01

    C. THIT B Nhm ln

    STT Tn thit b Quy cch v tnh S lng Ghi ch

    1 Cn in t ci 01

    2 My xay kh ci 06

    3 My ghp m ci 02

    4 My o m bt ci 01

    5 T sy ci 01

    6.3. Thc hnh

    6.3.1. Quy trnh cng ngh

    Tp cht

    to = 70

    0 800C

    = 60 pht

    Bao gi

    Cn nh lng

    Sy

    Lm ngui

    Phi trn

    Sng phn loi

    Xay, nghin

    Nguyn liu

    Sn phm

  • 33

    6.3.2. Cc bc tin hnh

    Bc 1: Kim tra nguyn liu

    - Qu, tho qu, i hi, inh hng, trn b: trc khi a vo sn xut phi

    kim tra cm quan phi kh, khng mc hay b su mt, c hng thm c

    trng.

    Bc 2: Sng phn loi

    - Sng cc nguyn liu loi b cc tp cht nh: t, , ct, bi, su b.

    nhm m bo nguyn liu sau khi sng phi l nguyn liu sch c th a

    vo my xay ca cng on sau m khng lm nh hng n cht lng ca

    sn phm cng nh n hiu qu hot ng ca my xay.

    Bc 3: Xay, nghin

    - Nguyn liu c a vo my xay, nghin lm nh kch thc, thi gian

    xay 10 pht.

    - Sng nguyn liu vi kch thc l l = 2 mm.

    - Xay tip phn lt sng 5 pht.

    - Sng li vi kch thc l sng nh hn.

    Bc 4: Phi trn

    - nh lng tng loi nguyn liu.

    - Tin hnh phi trn cc nguyn liu.

    Yu cu ca hn hp sau khi phi trn: hn hp phi mn v ng nht.

    Bc 5: Sy

    - Nguyn liu sau khi trn s c sy nhit 70 800C trong thi gian 60

    pht.

    Bc 6: nh lng

    - Nguyn liu sau khi c lm ngui s tin hnh nh lng. Nguyn liu

    c nh lng sau cho ph hp vi quy cch ca bao b.

    Bc 7: ng gi

    - Tin hnh bao gi nguyn liu vo cc bao b thch hp. Bao gi gip bo

    qun nguyn liu c tt hn v hng thm v c dc tnh c trong nguyn

    liu.

    6.3.3. Yu cu sn phm

    - Bao b: vung vn, khng h mi ghp m.

    - Trng lng: ng yu cu.

    - Mu: c trng ca ng v hng.

    - Mi: thm c trng ca ng v hng.

    Hnh 6. S qui trnh cng ngh sn xut ng v hng

  • 34

    6.4. Yu cu ni dung bo co

    1. Ch tiu cc nguyn liu a vo sn xut.

    2. Thnh phn ha hc ca cc loi nguyn liu.

    3. Qui trnh sn xut v thuyt minh.

    4. Nhn xt sn phm.

    6.5. Tiu ch nh gi

    Bng 20. Tiu ch nh gi bi thc hnh 6

    STT Tiu ch nh gi im

    1 thc t chc, k lut 1

    2 An ton, v sinh 1

    3 Thi gian 1

    4 Chun b 1

    5 Thao tc 2

    6 Sn phm

    - t v ch tiu cm quan:

    + Mn

    + Mi thm c trng ca ng v hng

    + C mu sc c trng ca ng v hng

    - Khi lng, bao b ng qui nh

    0,5

    0,5

    0,5

    0,5

    7 Bo co

    - Hnh thc trnh by bo co

    - Ni dung bi bo co y yu cu ra

    0,5

    1,5

    TNG 10

    6.6. Cu hi

    1. Tc dng ca cc nguyn liu trong ng v hng i vi sc khe con

    ngi.

    2. K tn cc mn n c s dng ng v hng.

  • 35

    PH LC

    Ph lc 1. Bng d tr tng ha cht, dng c, thit b thc hnh

    A. HA CHT 1 t 3 4 sinh vin

    STT Tn ha cht Quy cch /v tnh S lng Ghi ch

    1 Ch phm nm mc Aspergillus oryzae

    rn g 05 dng sx tng

    2 Natri benzoat rn g 04 tinh khit

    3 Chng ging nm mc: Mucor elegans

    rn g 0,5 dng sx chao

    4 Cn thc phm 96%V/V ml 200

    5 Mui tinh luyn rn g 100

    6 Mu thc phm ponceau 4R

    rn g 1

    7 Xanthan gum rn g 5 dng cho thc phm

    8 CMC rn g 5

    9 Axt citric rn g 10

    B. DNG C 1 t 3 4 sinh vin

    STT Tn dng c Quy cch /v tnh S lng Ghi ch

    1 Thau ci 01

    2 R nha ci 02

    3 Khay nha ci 01

    4 Khn hay vi y 3030 cm ci 01

    5 Hp nha to ln mc ci 02

    6 Keo ng tng 2 kg ci 02

    7 Ni nhm ci 02

    8 Bp ga (in) ci 01

    9 Khay inox c c l ci 01

    10 Hp nha to ln mc 2020 cm ci 02

    11 Keo ng chao 1 kg ci 02

    12 Ni inox ci 01

    13 Dao ci 01

  • 36

    14 Ru k 0- 500 ;

    50 - 1000

    ci 01;

    01

    15 ng ong nha 100ml ci 01

    16 Tht nha ci 01

    17 Cc ong nha 250 ml ci 01

    18 V inox ci 01

    19 a tre i 01

    20 Phu nha ci 01

    21 Chn nha ci 01

    22 Ry nha ci 01

    23 Cho chin ci 01

    24 Chy ci g b 01

    25 Nhit k 2000C ci 01

    26 T s 20 cm ci 01

    27 Cn ng h 1 kg ci 01

    28 Sng inox l = 1 mm ci 01

    29 Sng inox l = 2 mm ci 01

    C. THIT B Nhm ln

    Tn thit b Quy cch /v tnh S lng Ghi ch

    1 Ni hp p lc ci 01

    2 Cn in t 2 s l ci 01

    3 My xay t ci 01

    4 My xay sinh t ci 02

    5 Khun p vin ci 01

    6 T lnh 200 lt ci 02

    7 My ghp m ci 02

    8 My xay kh ci 01

  • 37

    TI LIU THAM KHO

    [1] Triu Th Chi, K thut nu n Vit Nam, NXB Tp HCM, 2008

    [2] L Bch Tuyt, Cc qu trnh cng ngh c bn trong sn xut thc phm,

    i hc Bch khoa H Ni, 1996