60
ANESTEZİ MAKİNELERİ Dr. Erkan Çelik

ANESTEZİ MAKİNELERİ

Embed Size (px)

DESCRIPTION

ANESTEZİ MAKİNELERİ. Dr. Erkan Çelik. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: ANESTEZİ MAKİNELERİ

ANESTEZİ MAKİNELERİ

Dr. Erkan Çelik

Page 2: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Başarılı ve güvenli anestezi uygulaması için

gerekli en önemli araç ve gereçlerin başında

gelen anestezi makinesi başlıca hava kaynağı

olarak işlev görür. İyi planlanmamış bir anestezi

anestezi indüksiyonu ve uyanmayı geciktirdiği

gibi solunum sistemine ait bir çok ciddi

komplikasyonun ortaya çıkmasına neden olur.

Page 3: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Tarihi Gelişim

• Anestezik ilaç uygulamak için ilk düzenek dietil eter

veya kloroform ile dolu olan metal veya cam borular,

• 1903 yılında Harcourt, kloroform inhale ettiren tek

yönlü valv kullanmış,

• 1908 de Onberdonne sığırın mesane veya çekumunu

geri soluma torbası olarak kullanarak düşük dirençli

hava pasajını sağlamıştır,

Page 4: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Tarihi Gelişim

• 1876 da Clover tarafından likit nitrözoksit

kullanılmıştır,

• 1910 – 1930 bugünkü kullanıma benzer anestezi

makineları James Quatway ve Sir Geofrey tarafından

geliştirilmiştir,

• 1940 da bugünkü modern vaporizatörler kullanıma

girmiştir.

Page 5: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Modern Bir Anestezi Makinesinden Beklenen Özellikler

• Kompakt ve ergonomik yapı

• Hipoksik karışım vermeyen, aynı zamanda azotprotoksit

ve hava verebilen, otomatik hava yolu kontrolü yapabilen

• Düşük akımda kullanılabilen

• Tidal volüm garantili, dakika volüm garantili

• Taze gaz kompansasyonlu

Page 6: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Modern Bir Anestezi Makinesinden Beklenen Özellikler

• Yenidoğandan erişkine kadar ventilasyon kapasiteli

• Karbondioksit absorbsiyonu yapan

• Ventilatör ve absorban kabı otoklavlanabilir

• Alarmları ve parametre sınırlayıcı mekanizmaları olan

• Oksijen, karbondioksit, azotprotoksit ve anestezik ajan

monitörü olan

• Manuel / kontrollü solunum değişimli

Page 7: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Anestezi makinesinde Olması Gereken Parçalar

• Gaz kaynağı bağlantıları ve gaz silindirleri,

• Oksijen basınç göstergeleri ve valvleri,

• Akım kontrol valvleri ve flowmetreler,

• Vaporizatörler,

• Absorbsiyon kanisterleri,

• Solunum parçaları.

Page 8: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Gaz Kaynakları ve Gaz Silindirleri

Oksijen ve azotprotoksit genel olarak hastanelerde

büyük miktarlarda depolanır ve buralardan salınır.

Eksiz bakır borulardan yapılan gaz boruları ile

operasyon odasına gelirler. Gaz çıkışı uygun

hortumun ucuyla birleştirilir. Diğer uçlar anestezi

makinesiyle yanlış bağlantıyı yapmayı engellemek

için diamater indeks safety sistem ile birbirinin

yerine bağlanmayacak şekilde ilişkilendirilir.

Page 9: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Gaz Kaynakları ve Gaz Silindirleri

Gaz boru sisteminde problem olabileceği ve gaz

borularının yetersiz olduğu hastane alanları

olabileceğinden azotprotoksit ve oksijen bu

ameliyathanelerde molibden çelikten yapılmış

silindirlerde bulundurulur.

Page 10: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Gaz Kaynakları ve Gaz Silindirleri

Standart tüp renkleri:• Oksijen; beyaz,• Azotprotoksit; mavi,• Siklopropan; turuncu,• Karbondioksit; gri,• Helyum; kahverengi,• Azot; siyah,• Hava; beyaz/siyah renkli tüplerde bulunur.

Page 11: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Gaz Silindirleriyle İlgili Dikkat Edilmesi Gerekli Noktalar

• Silindirler üzerinde: Boş ağırlığı, maksimum

basınç, test tarihi, gazın formülü yazılı olmalıdır,

• Silindirlerin en zayıf noktaları valvlerdir, silindirin

devrilmesi ile valvde kırılma ya da kopma

olduğunda kaçan gaz silindiri bir pervane gibi

çevirecek ve tuğla duvarı delecek güçtedir,

Page 12: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Gaz Silindirleriyle İlgili Dikkat Edilmesi Gerekli Noktalar

• Valvler ve bağlantılar yağlanmamalıdır, yüksek

basınçlı oksijenle makine yağı patlamalara neden

olabilmektedir,

• Bir silindirin anestezi makinesi üzerinde yanlış bir

yere bağlanmasını önlemek için Pin indeks

sistemi kullanılmalıdır. Bu anestezi makinesine

yanlış gaz kaynağının bağlanmasını önler.

Page 13: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Gaz Kaynakları ve Gaz Silindirleri

• Silindirlerin boş ağırlığının bilinmesi karbondioksit

ve azotprotoksit gibi basınç altında sıvılaşan

gazların miktarının saptanması için önemlidir. Bu

gazların 1 kilogramı 550 litre kadardır. Silindirlerin

tartılarak bundan boş ağırlığının çıkarılması ile

içlerindeki gaz miktarı belirlenebilir, bunlarda

basınç tüm sıvı bitene kadar hemen hemen sabit

kalır, kalan tüm gaz bittiğinde basınç düşer.

Page 14: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Basınç Regülatörleri ve basınç Ölçerler (manometreler)

Kaynaktaki yüksek basıncı (100 – 2000 psi)

normal çalışma basıncına (35 -60 psi) çevirmek

için kullanılırlar. Bu iki avantaj sağlar :

1. Makinedeki konnektör ve tüplerin yıpranıp

ayrılma şansını en aza indirir,

2. Flowmetreye daha sabit ve uygun oranda gaz

girmesini sağlar.

Page 15: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Oksijen Basınç Göstergeleri ve Oksijen Flaş Valvleri

Azotprotoksit ve hava, flowmetreler ile direk bağlantılı

iken oksijen basıncı düşünce alarm veren yetersizlik

göstergesi, oksijen flaş valvi ve ventilatör çıkışından da

geçmektedir. Oksijen basıncı 25 psi’in altına

düştüğünde hastanın hipoksik bir karışıma maruz

kalmasını önlemek için güvenlik valvi otomatik olarak

azotprotoksit ve diğer gazların girişini durdurmaktadır

ve gaz alarmı vermektedir.

Page 16: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Oksijen Basınç Göstergeleri ve Oksijen Flaş Valvleri

Oksijen flaş valvi flowmetre ve vaporizatörü

devre dışı bırakıp ortak gaz çıkışına direkt

olarak yüksek akımla (35 – 75 lt/dk) oksijen

sağlar. Oksijen boru hattında 45 – 55 psi

basınçla bulunduğundan ciddi bir barotravma

riski vardır. Bu nedenle flaş valvi dikkatli

kullanılmalıdır.

Page 17: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Akım Ölçerler (Flowmetre)

Gazların ml/dk veya lt/dk olarak verilmesini sağlayan

aygıtlardır. Günümüzde daha çok rotametre tipinde olanlar

kullanılmaktadır. Bunlar içinde cam veya metal bir top olan

üst kısmı daha geniş olan cam tüplerdir. Top veya bobin

aşağıdan yukarı yönde olan gaz akımıyla yükselir ve

yükseldikçe cam tüple arasında kalan anüler mesafe

genişleyeceğinden daha çok gaz geçer. Geçen gaz miktarı

topun ortası, bobinin üst kenarından okunur.

Page 18: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Akım Ölçerler (Flowmetre)

Her akım ölçer kullanılacağı spesifik gaz için ve

normal atmosfer basıncında kalibre edilir.

Flowmetrelerin diziliş de önemlidir. Sistemdeki

bir çatlak ya da delikten sisteme ilk giren gaz

daha çok kaçacağından oksijenin ya en sona

konması veya flowmetre bloğu içinde gaz

karışımına en son eklenmesi gerekir.

Page 19: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Buharlaştırıcılar (vaporizatörler)

Volatil anesteziklerin buharlaştırılarak ölçülü miktarlarda

verilmeleri için özel buharlaştırıcılar kullanılır.

• Buharlaşma, ajanın kaynama noktası, sıvının ısısı,

üzerinden geçen gazın ısısı ve akım hızı, gaz – sıvı

temas yüzeyinin genişliği, sıvının üzerindeki boşluğun

şekli ve volümü gibi etkenlere bağlı olarak gerçekleşir.

• Buharlaştırıcılar her ajanın kendi özelliklerine göre

yapılmış olup sadece o ajanda kullanılabilir.

Page 20: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Vaporizatörler

İdeal bir anestezi vaporizatörü şu özelliklerden

etkilenmemelidir:

• Taşıyıcı gazın akım hızı,

• Ortam sıcaklık ve basıncı,

• Buharlaşmaya bağlı sıcaklık düşüşü,

• Solunum tipine göre basınçta olan

dalgalanmalar.

Page 21: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Vaporizatörler

İstenilen diğer özellikler ise :

• Gaz akımına düşük direnç göstermesi,

• Minimal servis ihtiyacı,

• Aşınmaya ve solüsyonlara dirençli yapı,

• Düşük ağırlıklı olması,

• Kullanımının emniyetli ve ekonomik oluşu.

Page 22: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Vaporizatörler

Dikkat edilmesi gereken noktalar:

• Sıvı anesteziğin solunum devresine kaçmasının

veya fazla doldurulduğunda buraya taşmasını

önlemek için vaporizatörün doldurma yeri kaidesine

yakın yerleştirilmektedir.

• Buharlaştırıcı içine uygun olmayan anestezik

konulduğunda verilecek yoğunluk bilinmediği gibi

tehlikeli derecede yüksek de olabilir,

Page 23: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Vaporizatörler

Dikkat edilmesi gereken noktalar:

• Gelişmiş buharlaştırıcılarda karışıklığı önlemek için

sadece o anestezik şişesine uygun özel şişe

ağızlıkları ile doldurmaya yarayacak girişler

bulunur,

• Modern makinelerin bir kısmında aynı anda birden

fazla da buharlaştırıcı olanağı yoktur.

Page 24: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Solunum Bölümü

Gaz ve buharlar anestezi makinesinde

karıştırılıp solunum devresine verilir. Hastaya

inspirasyon ve ekspirasyon sırasında düşük

direnç altında bu karışımın verilmesi, minimal

geri soluma, karbondioksit absorbsiyonu,

nemlendirme ve atık gazların güvenle

uzaklaştırılması bu bölüm tarafından sağlanır.

Page 25: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Solunum BölümüAna bölümler :

1. Solunum hortumları,2. Respiratör valvleri,3. Rezervuar balon,4. Karbondioksit absorbsiyon kanisteri,5. Taze gaz akımını sağlayan bölüm,6. Kaçak valvi,7. Y konnektörü,8. Maske.

Page 26: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Solunum Hortumları

• Direnci ihmal edilebilir düzeye indirmek için geniş delikli ve bükülmeden, tıkanmadan fleksibldır,

• Hortumların son kısmı 22 mm genişliktedir, genleşme kabiliyeti fazla olmamalıdır, ortalama volümü 1 m için 400 – 500 ml civarındadır,

• Hortumların birbirine eklenip uzatılması sistemdeki direnci artırmaz,

• Akım şekli daima türbülandır,• İnfant ve çocuklarda daha küçük çaplı hortumlar

kullanılır.

Page 27: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Solunum Valvleri

• Devrede iki benzer valv vardır.

• İnspiratuar valv inspirasyonda açılır, ekspirasyonda

kapanır. Böylece dışarı çıkan gazın inspirasyon koluna

geri kaçması engellenir,

• Ekspirasyon valvi ileri geri çalışır. Bu valvler devrenin

inspiratuar ve ekspiratuar kollarında herhangi bir yere

monte edilebilir. En modern anestezi cihazındaki

solunum valvleri sodalaym yakınında veya içinde yer

alır.

Page 28: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Solunum Balonları

• Üç önemli fonksiyonu vardır. Anestezik gaz ve

oksijenin hastanın inspire edebileceği şekilde

rezervuarda bulundurur, kabaca ventilasyon

volümünün hesaplanmasını ve gerektiğinde manuel

ventilasyonu sağlar,

• Rezervuar balon anestezi devresinin tek kolaylıkla

kollaps olabilen parçası olduğu için balon solunum

valvleri ile hasta arasına yerleştirilmelidir.

Page 29: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Karbondioksit Absorbsiyonu

• Geri solumasız sistemlerde ekshale edilen karbondioksit

oda havasına karışır. Kapalı sistem kullanılırsa ekshale

edilen karbondioksiti ortadan kaldırmak gerekir,

• Sistemdeki karbondioksitin emilmesi için bazı hidroksit

tuzlarının oluşturduğu granüller kullanılmaktadır. Bu

granüllerin büyüklüğü 4-8 mesh olmalıdır. Granül

büyüklüğü azaldıkça total yüzey alanı artacağından emme

işi artar.

Page 30: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Karbondioksit Absorbsiyonu

• Absorbanda kullanılan indikatör tuz oluşturan zayıf bir

asit ya da bazdır. Rengi hidrojen iyonunun

konsantrasyonuna bağlıdır. İndikatörde renk değişince

emilim kapasitesine erişilmiş demektir ve absorban

değiştirilmelidir. Değiştirilmezse renk eski haline döner.

Ancak kullanılmaya devam edilirse renk tekrar hızla

değişir,

• Emilebilen karbondioksit hacmi 100 gr absorban için 15

lt kadardır.

Page 31: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Sodalaym

• Sodalaymın temel elemanı kalsiyumhidroksittir,

• Sodalaymda optimum emilim %14-19 oranındaki

nemde oluşur. Sodalaymın kurumasına izin

vermemek gerekir. Çünkü hem karbondioksit

absorbsiyonu yeterli olmaz, hem de önemli

miktarda volatil anestezikleri absorbe eder ve

sonra bu maddeleri tekrar sisteme verir.

Page 32: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Sodalaym

• Dolu bir kanisterdeki hava boşluğu hastanın tidal volümü

kadar olmalıdır.

• Reaksiyon sonucu nötralizasyon ısısı açığa çıkar, oluşan

son ürünler su ve kalsiyumkarbonattır,

• Sodalaymda kullanılan indikatörlerden etilviyole granülleri

renksizken mora dönüşür. Ancak bu renk değişikliği

güvenilir bir bulgu değildir. Bu bulgu ortaya çıkmadan

daha önce hiperkarbi gelişmiş olabilir.

Page 33: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Baralaym

• Baralaym %80 kalsiyumhidroksit ve aktivatör

olarak %20 baryumhidroksit içerir,

• Kuru havalarda daha güvenilir bir performans

gösterir. Optimal aktivitesi için %11-14 oranında

nem gereklidir,

• Uzun etkili olan fakat fazla ısınma özelliği olmayan

bir sodalaym türevidir, pembe olan rengi

beyazlaşır.

Page 34: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Absorbanların sakıncaları

• Sevofluran ile temasta Compound A maddesi ortaya

çıkabilir,

• Solunum yollarına alkali tozlar kaçabilir,

• Solunuma direnç ve ölü boşluk yaratır,

• Bazı volatil anesteziklerle etkileşerek CO

oluşumuna ve karboksihemoglobinemiye neden

olabilir (desfluran)

Page 35: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Sodalaymın Harcandığının Göstergeleri

1. Kan basıncında yükselme sonra düşme,

2. Nabız hızında artma,

3. Spontan solunumun derinleşmesi,

4. Yara yerinden sızıntının artması terleme,

5. Kanister sıcaklığının artması.

Page 36: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Anestezi Makinesi Kontrol Listesi

1. Anestezi makinesinin son durumunu ve son servis tarihine göz atıp makine seri numarasını kaydet,

2. Monitör ve elektrik ekipmanlarını gözle ve ısınmaları için açık duruma getir,

3. Flow kontrol valvlerini ve vaporizatörleri önce kapalı pozisyona getir,

4. Vaporizatörün doluluğunu, oksijen ve azotprotoksit tank içeriklerini ve karbondioksit absorbanını kontrol et,

5. Flowmetreleri test et,6. Oksijen basınç düşüklüğü sistemini test et,

Page 37: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Anestezi Makinesi Kontrol Listesi

7. Merkezi gaz sağlayan basınçları ve alarm sistemlerini kontrol et,

8. Oksijen monitörünü hava ve oksijen ile kalibre et, alarm limitlerini belirle,

9. Solunum sistemi valvlerini kontrol et,10. İnspire edilen gazı kokla, koku olmamalı,11. Makine ve solunum sistemindeki kaçakları test et,12. Atık gaz sistemini kontrol et,13. Monitörler ve alarm cihazlarını kontrol edip onları

kalibre et ve bağla.

Page 38: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Anestezi Bittiğinde İse ;1. Gaz silindirlerini kapat, basınç göstergelerinin sıfırla,2. Flowmetre düğmelerinin rotametre sıfıra inene kadar

açık kalmasını sağla, 3. Flowmetre düğmelerini valv yataklarına zarar

vermeyecek şekilde nazikçe kapat,4. Boş silindirleri değiştir,5. Yüz maskelerini, solunum tüplerini ve rezervuar

balonunu temizlik işlemi için ayır,6. Ventilatör, monitör ve alarmları kapat, kullanılan

cihazları eski yerine koy,7. Ventilatör, makine veya alarmlar hatalı ise makineyı

kullanımdan kaldır ve sorumlu kişiyi haberdar et.

Page 39: ANESTEZİ MAKİNELERİ

SOLUNUM SİSTEMLERİ

Solunum devreleri hastaya giden ve hastadan

dönen gazın içinden geçtiği hortumlar, valvler,

bağlantılar ve rezervuar balonundan oluşan

değişik kombinasyondaki sistemlerdir.

Page 40: ANESTEZİ MAKİNELERİ

İyi Bir Solunum Devresinin Özellikleri

• Yaş, fizyolojik, anatomik özellikler, mekanik faktörlere uyumlu,

• Kullanımı kolay, basit, güvenilir, hafif kompakt,• Ölü boşluğu küçük, direnci düşük,• Kompliansı küçük,• Kolay nemlendirilebilir,• Kontrole ve spontan solunuma uygun,• Etkin karbondioksit absorbsiyonu ve

eliminasyonu sağlayabilir,• Ekonomik,• Atık gaz eliminasyonu kolay ,• Devre volümü küçük.

Page 41: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Solunum Devresi Tipleri1. Açık devreler

Açık damla veya açık maske yöntemiİnsüflasyonYarı açık yöntemT parçası yöntemi

2. Tekrar - solumasız devreler3. Yarı kapalı devreler

Mapleson A-FBain ve Lack devreleriAyre’nin T parçasının balonla kombinasyonuYüksek akımla çalıştırılan To & Fro ve halka sistemleri

4. Kapalı devrelerTo & Fro Halka sistemi

Page 42: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Açık Yöntemler

Açık damla veya açık maske sistemi : Açık bir

maske üzerine anestezik solüsyonun belirli

hızda damlatılması ve hastanın oda ısısında

buharlaşan bu maddenin buharını inhale

etmesi esasına dayanır. Küçük bebeklerde kısa

süreli girişimlerde seyrek olarak kullanılır.

Kontrolü güç bir sistemdir.

Page 43: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Açık Yöntemler

İnsüflasyon : Burada anestezik karışım basit bir

tüp veya kataterle ağız, burun veya trakea içine

yüksek taze gaz akımı ile üflenir. Spontan

solunuma uygun olup ekspirasyon doğrudan

havaya olur ve ölü boşluk küçüktür. Anestezi

düzeyini ve hava yolu kontrolünde güçlük ve

ekibin anestezik gazlardan etkilenmesi

dezavantajlarıdır.

Page 44: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Açık Yöntemler

Yarı açık yöntem : Solunumun hem inspiryum hem de

ekspiryum sırasında atmosfere açık olduğu bir

sistemdir. Burada esas, anestezik buharını çevreye

yayılmadan maske civarında tutmak olup bu amaçla

değişik yöntemler kullanılmıştır. Maskenin üzerine

tabakalar şeklinde gazlı bez yerleştirmek veya

çevresine boru şeklinde ilave yapmak gibi. Etkin bir

yöntem değildir.

Page 45: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Açık Yöntemler

T parçası yöntemi : Ayre tarafından tanımlanan bir

yöntem olup endotrakeal tüple makine arasındaki

bağlantı bir T veya Y tüpü ile sağlanmaktadır. Bu

parçanın bir ucu endotrakeal tüpe, diğer ucu gaz

karışımını getiren ince hortuma bağlanırken serbest

uç atmosfere açık olup ekspiryum havası buradan

dışarı atılır. Rezervuar balon ve valv olmadığından

solunuma direnç yoktur.

Page 46: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Açık Yöntemler

Açık kolun aralıklı olarak kapatılması ile kontrollü

solunum yapılabilir. Spontan solunum sırasında

taze gaz akımı dakika volümünün iki katı kontrollü

solunum sırasında 200 ml/kg/dk olmalıdır. Ancak

yenidoğan da dahil olmak üzere akımın 3 lt/dk

altına düşürülmemesi önerilmektedir. Erişkinde ise

12-15 lt/dk akım olmalıdır.

Page 47: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Yarı Kapalı Yöntemler

Burada anestezik buhar ve gaz karışımı

hastaya verilmeden önce bir balon veya tüp

içinde biriktirilir. Sistemde mevcut bir valv ya

da açıklıkla ekspiryum havasının bir kısmı

dışarı atılırken bir kısmı rezervuar balona

gider. Çeşitli tipleri vardır.

Page 48: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Mapleson Devreleri

Mapleson A Devresi : Majil devresi olarak da bilinir. Bir rezervuar balon, bir körüklü hortum, balona yakın bir taze gaz girişi, hastaya yakın yaylı bir kaçak valfı ve bir maske ya da endotrakeal tüpe bağlantı hortumundan meydana gelir. Taze gaz akımı dakika soluk volümüne yakın veya daha fazla olmalıdır. Akım dakika volümünün en az %70’ inin altına indiğinde tekrar soluma başlar. Tekrar soluma olmaması için taze gaz akımı soluk volümünün üç katı tutulmalıdır (erişkinde 20 lt/dk den fazla). Bu kadar yüksek akım pratik olmadığından kontrollü solunum için uygun değildir.

Page 49: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Mapleson B Devresi

Bu sistemde taze gaz akımı devreye ekspiratuar

valvin distalinde olmak üzere hastaya yakın uçtan

girer. Spontan ve kontrollü solunum sırasında

benzer şekilde çalışır. Taze gaz akımı dakika

volümünün iki katı olduğunda ne spontan ne de

asiste solunumda karbondioksit birikimi olmaz.

Page 50: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Mapleson C

Hortumunun kısalığı ve rezervuarının daha

küçük olması taze gaz ile ekspire edilen gazın

daha iyi karışmasını sağlar. Hem spontan, hem

asiste solunumda kullanılabilir. Tekrar

solumayı önlemek için dakika volümünün iki

katı taze gaz akımı sağlanmalıdır.

Page 51: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Mapleson D,E,F Devreleri

Devreler Mapleson D devresi kontrollü solunum için en uygun olanıdır. Normokapni sağlamak için taze gaz akımı dakika volümünün iki katından az olmamalıdır. Bu devreler ile kontrollü solunum yapıldığında inspirasyon fazında alveolar gaz ve ölü boşluk gazı valvden dışarı çıktığından solunum diğer devre tiplerine göre daha efektiftir.

E

F

Page 52: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Koaksial Devreler

Bain Devresi : Burada taze gaz akımı ekspirasyon havasını taşıyan körüklü hortum içinden geçen ince bir hortum ile hastaya yakın bir yere verilir. Her yaş grubunda kullanılabilir. Kolay sterilize edilir. Kontrollü solunumda 70 ml/kg/dk gaz akımı yeterli olur. İnspire edilen gaz çevresindeki ekspirasyon havasıyla ısınır. Uzun koaksial hortum anestezistin uzaklaşmasını gerektiren tanısal girişimlerde üstünlük sağlar. En önemli sakıncası ince hortumun bağlantı yerinden çıkması ve hortumdan olabilecek kaçaklardır.

Lack Devresi : Bain devresinin aksine ekspirasyon havası ortadaki hortumdan taze gaz ise bunun çevresinden gitmektedir.

Page 53: ANESTEZİ MAKİNELERİ

To ve Fro Sistemi

Bir maske yada tüp, bir balon ve bir absorban kanisterinden oluşur. Gazlar hem inspirium hem ekspirium sırasında kanisterden geçer. Taze gaz sisteme hastaya yakın bir yerden girer. Çocuk ve bebeklerde kullanıldığında yüksek miktarda ölü boşluk oluşabileceğinden küçük kanister kullanılmalıdır. Hasta ile kanister arasında kalan kısmın ölü boşluk olacağından mümkün olduğunca kısa olmalıdır. Kanisterin iyi doldurulması ve tozların üflenmesi gerekir. Solunum yollarına alkali toz kaçabilir.

Page 54: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Halka (circle) Sistemi

Bu sistem şu komponentlerden oluşur :• Bir adet inspiratuar, bir adet ekspiratuar olmak

üzere iki adet tek yönlü valv, absorban kanisteri, basınç ayarlı kaçak valvi, rezervuar balon, inspiratuar ve ekspiratuar iki adet spiral hortum, taze gaz girişi, hastaya bağlantı kısmı.

• Tek yönlü valvler ile gaz akımına halka şeklinde bir hareket verilir ve solunumun inspiratuar ve ekspiratuar fazları birbirinden ayrılır. Bu şekilde ölü boşluk sadece sistem ile hasta arasındaki bağlantı parçasıyla sınırlıdır.

Page 55: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Bir halka sisteminin elemanları ve anestezi makinesina bağlantı şekli. Oklar gazın akım yönünü göstermektedir.1.Y bağlantısı.2.Devreyi açma kapama mandalı.3.İnspiratuar hortum.4.Ekspiratuar hortum.5.Havayolu basınç göstergesi.6.Solunum volümetresi.7.Ekspiratuar valv.8.İnspiratuar valv.9.Sodalaym kabı.10.Taze gaz hortumu.11.Kaçak gaz çıkışı.

Page 56: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Halka (circle) Sistemi

• Absorban kanisteri dik pozisyondadır. Bu

sistem ile karbondioksitin tekrar solunması

önlenirken, ekspire edilen gazlar kısmen tekrar

solunur.

• Bu sistem ya tam kapalı yada yüksek gaz

akımı ve bir kaçak valvi ile yarı kapalı olarak

çalıştırılabilir.

Page 57: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Tamamen Kapalı Devre

• Ekspirasyon valvi kapalı kalacak şekilde taze gaz akımı uygun biçimde azaltırılırsa yarı kapalı sistem kapalı sisteme dönüşür.

• 10 lt/dk lık yüksek gaz akımı ile denitrojenizasyon sağladıktan sonra gaz akımı hastanın metabolik gereksinimini karşılayacak (300-400 ml/dk) oksijen ve anestezik maddeye dönüştürülür.

• Bu sistemin anestezik maddelerde ekonomi sağlaması, hava kirlenmesinin azalması, solunum havasının ısı ve neminin korunması, solunum kontrolünün daha kolay olması gibi üstünlükleri vardır.

Page 58: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Tamamen Kapalı Devre

• Anestezik yoğunluğunun kontrolü güç olup azotprotoksit kullanımına uygun değildir; halotanla kullanımı yoğunluğu kontrol edilemeyeceği ve çok yükseleceğinden tehlikeli olabilir.

• Bu sistemde anestezik madde kesildikten sonra hastanın uyanması çok uzun zaman alabilir. Bu nedenle anestezi sonlandırıldıktan sonra gaz akımı arttırılıp devre dışarı açılmalıdır.

Page 59: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Kaynaklar Klinik Anesteziyoloji;Z. Kayhan LANGE Klinik Anesteziyoloji G.Edward

Morgan,Jr.Maged S. Mikhail , Michael J.murray

Page 60: ANESTEZİ MAKİNELERİ

Teşekkürler…