Akcioni Plan Strategije Za Prevenciju Nezaraznih Bolesti

Okvir Akcionog plana Strategije za prevenciju i kontrolu hroninih nezaraznih bolesti 2008 - 2020 sa srednjoronim planom za period 2009 - 2013Okvir za akciju Aktivnosti Nosilac aktivnosti i partneriZastupanje za zdravlje Izrada i usvajanje Strategije od strane Vlade CG Formiranje meusektorske komisije na nivou Vlade za podrku realizaciji Strategije Osnivanje Nacionalne kancelarije za prevenciju i kontrolu HNB (praenje realizacije Strategije i evaluacija efekata) Donoenje propisa od strane Vlade kojim e se utvrditi odgovornost svih dravnih i dr. organa i institucija ije su aktivnosti povezane sa zdravljem i njihovu ulogu o ostvarivanju ciljeva i mjera zdravstvene politike Medijsko praenje realizacije aktivnosti planiranih Strategijom i zastupanje za zdravlje Ministarstvo zdravlja, rada i socijalnog staranja Vlada CG Strategija usvojena Komisija imenovana, definisan opis poslova i izvor finansiranja Kancelarija osnovana, definisan opis poslova, obezbjeen kadar i sredstva Doneeni propisi koji obavezuju sve organe i organizacije da prilikom prijedlaganja zakonskih propisa, odreenih programa i mjera vode rauna o zdravstvenim efektima tih mjera na zdravlje stanovnitva Crne Gore Redovnost obavjetavanje javnosti o realizaciji aktivnosti iz Strategije i upoznavanje stanovnitva sa meunarodnim akcijama na eliminaciji ili redukciji faktora rizika ili upranjava2008. 2009.Svjetska banka (SB)

Indikatori

Vremenski okvir

Izvor finansiranja

Procijenjeni iznos u 2009-





Budet

Ministarstvo zdravlja, rada i socijalnog staranja Ministarstvo zdravlja, rada i socijalnog staranja Partneri: Ostala ministarstva u Vladi Ministarstvo zdravlja, rada i socijalnog staranja,

2009.

Budet

2010.

Budet

2009 2020

Budet

1

Okvir Akcionog plana Strategije za prevenciju i kontrolu hroninih nezaraznih bolesti 2008 - 2020 sa srednjoronim planom za period 2009 - 2013Okvir za akciju Aktivnosti Nosilac aktivnosti i partnerinju zdravih ivotnih stilova koji predstavljaju protektivne faktore za zdravlje Broj radio i TV emisija organizovanih u cilju zastupanja za zdravlje kroz isticanje odnosa izmeu zdravlja i socioekonomskih i sredinskih determinanti i faktora rizika Zakon usvojen

Indikatori

Vremenski okvir

Izvor finansiranja

Procijenjeni iznos u 2009





Partneri: Mediji

Znanje i informisanost

Izrada zakona o zbirkama podataka u oblasti zdravstva Izrada podzakonskih akata koji tretiraju oblast zbirki podataka u oblasti zdravstva a naroito nacionalnih populacionih registara za najvanije HNB sa specifikacijom podataka koji e se prikupljati

Ministarstvo zdravlja, rada i socijalnog staranja Ministarstvo zdravlja, rada i socijalnog staranja Partneri: Institut za javno zdravlje (IJZ), Republiki fond za zdravstveno osiguranje

2008.

Budet Sredstva su planirana odgovarajuim zakonom o zbirkama podataka -

Pravilnici / odluke usvojeni i izraeni projektni zadaci za izradu registara za najvanije HNB koji treba da obezbjede praenje incidencije i prevalencije i mortalitetnih stopa za za HNB koje su predmet registara

2009.

Budet

-

-

-

-

2

Okvir Akcionog plana Strategije za prevenciju i kontrolu hroninih nezaraznih bolesti 2008 - 2020 sa srednjoronim planom za period 2009 - 2013Okvir za akciju Aktivnosti Nosilac aktivnosti i partneriRazvoj i odravanje nacionalnih populacionih registara za najvanije HNB Republiki fond za zdravstveno osiguranje (RFZO) Partneri: Institut za javno zdravlje (IJZ) Jaanje kadrovskih kapaciteta Instituta za javno zdravlje u dijelu nadzora nad hroninim nezaraznim bolestima i istraivakoj djelatnosti Institut za javno zdravlje (IJZ) Partneri: Ministarstvo zdravlja, rada i socijalnog staranja Republiki fond za zdravstveno osiguranje (RFZO) Razvijena projektna dokumentacija i registri za najvanije HNB sa softverskom i hardverskom podrkom Dobijene stope incidencije, prevalencije i mortaliteta za HNB za koje su formirani registri Obezbijeeni i obueni kadrovi za voeje registra za hronine nezarazne bolesti i sprovoenje neophonih populacionih istraivanja o zdrastvenom stanju stanonitva i rizinih fatoa kojima je stanovitvo izloeno. 2009 2011 Implementacija 2011. i dalje RFZO -

Indikatori

Vremenski okvir

Izvor finansiranja






2009 2012

Sredstva iz RFZO Sredstva u skladu sa sistematizacjom radnih mjesta koja e se uraditi u toku 2009

Imlementacija zakonske obaveze sprovoenja obdukcija za sva lica za koja nije poznat taan uzrok smrti, uz unaprjeenje rada (oprema i protor) mrtvozornikih slubi u cilju smanjenja broja dijagnoza sa nedovoljno

Republiki fond za zdravstveno osiguranje (RFZO) Partneri: Ministarstvo zdravlja, rada i

Broj bolnica koje imaju organizovane slube za patologiju ; Broj izvrenih obdukcija ; Smanjenje uea simptoma i nedovoljno definisanih stanja u

20092011

RFZO

3

Okvir Akcionog plana Strategije za prevenciju i kontrolu hroninih nezaraznih bolesti 2008 - 2020 sa srednjoronim planom za period 2009 - 2013Okvir za akciju Aktivnosti Nosilac aktivnosti i partneridefinisanim stanjima socijalnog staranja i Opte bolnice Ministarstvo zdravlja, rada i socijalnog staranja Partneri: Institut za javno zdravlje; Medicinski fakultet Ministarstvo zdravlja, rada i socijalnog staranj a Partneri: Institut za javno zdravlje ; Medicinski fakultet Institut za javno zdravlje Partneri: Kliniki centar CG Elektronski i strukturi mortaliteta

Indikatori

Vremenski okvir

Izvor finansiranja






Sprovoenje nacionalno reprezentativnih istraivanja zdravstvenog stanja stanovnitva CG i rizinih faktora za HNB na svakih pet godina

Sprovedene studije; Prevalencija najvanijih HNB, stanja i faktora rizika u populaciji Crne Gore; Praenje trendova;

2008. i dalje na svakih pet godina

Budet 200,000 po istraivanju

Sprovoenje nacionalno reprezentativnih istraivanja o nainu ishrane, stanju uhranjenosti i fizikoj aktivnosti stanovnitva CG na svakih est godina

Sprovedene studije, Kvalitativni i kvantitativni podaci o nainu ishrane, stanja uhranjenosti i stepena fizike aktivnosti populacije CG; Praenje trendova;

2008. i dalje na svakih est godina

Budet 200,000 po istraivanju

Unaprjeenje zdravstvene informisanosti cjelokupnog stanovnitva Crne Gore u cilju jaanje kapaciteta stanovnitva za donoenje odgovornih odluka zasnovanih na provjerenim i nauno

Broj emitovanih radio i TV emisija i lanaka u tampanim medijima posveenih prevenciji i kontroli HNB i faktorima rizika za nastanak HNB Broj radio i TV emi-

2010. i dalje

Budet

4

Okvir Akcionog plana Strategije za prevenciju i kontrolu hroninih nezaraznih bolesti 2008 - 2020 sa srednjoronim planom za period 2009 - 2013Okvir za akciju Aktivnosti Nosilac aktivnosti i partneridokazanim injenicama tampani mediji ija posveenih kurseima za odvikavanje od puenja duvana, kurseva za izbor zdravih namirnica i njihovog pravilnog pripremanja i uvanja; kurseva za sprovoenje korekcione i relaksacione gimnastike; kurseva za nefarmakoloke tretmane povienog eera i holesterola u krvi Preporuke za pravilnu ishranu za razliite populacione grupe izraene i revidirane po potrebi u skladu sa najnovijim naunim saznanjima Broj odranih seminara, radionica i drugih vidova kontinuirane edukacije ;

Indikatori

Vremenski okvir

Izvor finansiranja






Izrada preporuka za pravilnu ishranu za razliite populacione grupe u cilju unapreenja naina ishrane stanovnitva Crne Gore

RFZO Partneri: Institut za javno zdravlje, Medicinski fakultet Ministarstvo poljoprivrede, vodoprivrede i umarstva Partneri: Biotehniki fakultet,

2009 2010

RFZO

Edukacija prehrambenih tehnologa u cilju smanjenja sadraja soli, eera, zasienih masti i aditiva u industrijski proizvedenim namirnicama

2010 2013

Budet

Broj industrijski

2011. i dalje

Dravne i privatne

5

Okvir Akcionog plana Strategije za prevenciju i kontrolu hroninih nezaraznih bolesti 2008 - 2020 sa srednjoronim planom za period 2009 - 2013Okvir za akciju Aktivnosti Nosilac aktivnosti i partneriStrune asocijacije prehrambenih tehnologa, Institut za javno zdravlje Ministarstvo poljoprivrede, vodoprivrede i umarstva, Ministarstvo zdravlja, rada i socijalnog staranja Partneri: Institut za javno zdravlje, Biotehniki fakultet, Udruenje potroaa Ministar stvo zdravlja, rada i socijalnog staranja Partneri: Ministarstvo poljoprivrede, proizvedenih namirnica sa smanjenim sadrajem eera, soli, zasienih masti Po potrebi, revidiran zakon o bezbjednosti hrane i usvojena podzakonska akta koja reguliu maksimalne koliine eera, soli, zasienih masti i raznih aditiva u industrijski proizvedenim namirnicama, kao i preciznije oznaavanje sastava namirnicakompanije sa participacijom za svoje zapo-slene koji e po-haati seminare

Indikatori

Vremenski okvir

Izvor finansiranja






Zakonska regulativa i finansiranje

Unaprjeenje zakonske regulative u pogledu zdravstvene bezbjednosti i kvaliteta hrane (standardima za koliinu soli, eera, zasienih masti u industrijski proizvedenoj hrani)

2010. Budet

Unaprjeenje zakonske regulative u pogledu naina reklamiranja industrijski proizvedene hrane koja poveava rizik za nastanak HNB;

Usvojen i zakonski propisi i njihova primjena u praksi; Promjene u stepenu uestalost reklamiranja hrane koja poveava rizik za HNB

20 10. udet

B

6

Okvir Akcionog plana Strategije za prevenciju i kontrolu hroninih nezaraznih bolesti 2008 - 2020 sa srednjoronim planom za period 2009 - 2013Okvir za akciju Aktivnosti Nosilac aktivnosti i partnerivodoprivrede i umarstva, Ministarstvo za ekonomski razvoj, Mediji, Udruenje potroaa Ministarstvo poljoprivrede, vodoprivrede i umarstva Partneri: Ministarstvo prosvjete i nauke

Indikatori

Vremenski okvir

Izvor finansiranja






Uvoenje, u skladu sa mogunostima, subvencija za obezbjeenje svjeeg voa, povra i mlijeka u predkolskim i kolskim ustanovama (zdravi obroci) kako bi se pomoglo stvaranju pravilnih navika u konzumiranju zdrave hrane odnosno unaprijedila ishrana djece Izmjena zakonske regulative kojom se predvia uvoenje cjelodnevnog boravka u kolama i mogunost organizovanja zdravog obroka kao i zdravih kola

Obezbjeene subvencije za nabavku svjeeg voa, povra, mlijeka i drugih zdravih ivotnih namirnica u predkolskim i kolskim ustanovama

2012. i dalje Budet

Ministarstvo prosvjete i nauke;

Usvojeni zakonski propisi

2010

Budet

Ustanovljavanje Zdravih kola kroz obezbjeenje uslova za organizaciju

Ministarstvo prosvjete i nauke;

Broj predkolskih i kolskih ustanova koje su obezbijedile

2009 2013

BudetKapitalne

7

Okvir Akcionog plana Strategije za prevenciju i kontrolu hroninih nezaraznih bolesti 2008 - 2020 sa srednjoronim planom za period 2009 - 2013Okvir za akciju Aktivnosti Nosilac aktivnosti i partnericjelodnevnog boravka i Zdravog obroka u predkolskim i kolskim ustanovama (prema planu Ministarstva izgradnja dovoljnog broja predkolskih ustanova kao i osnovnih i srednjih kola kako bi se reforma prosvjetnog sistema odvijala na predvieni nain - cjelodnevni boravak sa zdravim obrokom). Obezbjeivaje uslova za realizaciju nastave iz fizikog vaspitanja u svim kolama u Crnoj Gori kroz dogradnju i/ili rekonstrukciju postojeih tako da do 2020 godine sve kole imaju odgovarajue uslove za sprovoenje fizikog vaspitanja Obezbijeenje punog sprovoenje Zakona o ogranienoj upotrebi duvanskih proizvoda Ministarstvo prosvjete i nauke; uslove za cjelodnevni boravak u koli i zdravi obrokinvesticije i kredit Vlade Maarske???

Indikatori

Vremenski okvir

Izvor finansiranja






Broj kolskih ustanova koje imaju standardizovane sale za fiziko vaspitanje

2012-2013

Ministarstvo zdravlja rada, i socijalnog staranja, Partneri: Ministarstvo turi-

Izvjetaji o broju izreenih kazni pojedincima i kolektivima koji se ne pridravaju odrebi Zakona

2009. i dalje

8

Okvir Akcionog plana Strategije za prevenciju i kontrolu hroninih nezaraznih bolesti 2008 - 2020 sa srednjoronim planom za period 2009 - 2013Okvir za akciju Aktivnosti Nosilac aktivnosti i partnerizma i zatite ivotne sredine; Ministarstvo unutranjih poslova i javne uprave Partneri: Ministarstvo turizma i zatite ivotne sredine; Ministarstvo kulture, sporta i medija Ministarstvo zdravlja, rada i socijalnog staranja Ministarstvo finansija, Partneri: Ministarstvo zdravlja, rada i socijalnog staranja, Ministarstvo turizma i zatite iotnr sredine

Indikatori

Vremenski okvir

Izvor finansiranja






Unaprjeenje zakonskih propisa koji tretiraju kontrolu upotrebe alkoholnih pia, naroito za maloljetna lica

Revidirani zakonski i podzakonski propisi i njihova primjena u praksi

2010. i dalje

Unaprjeenje zakonske regulative u smislu adekvatne poreske politike na sredstva koja predstavljaju rizik po zdravlje (podizanje taksi na duvan, alkohol i dr. proizvode ija upotreba moe tetiti zdravlju) a dobijena sredstva usmjeravati u aktivnosti koje podravaju zdrave ivotne stilove

Revidirani zakonski propisi kojima su dodatno poveani porezi na duvan, alkohol i namirnice koje predstavljaju rizik po zdravlje; Visina sredstava dobijena od taksi i usmjerena za programe unaprjeenja

2010. i dalje

9

Okvir Akcionog plana Strategije za prevenciju i kontrolu hroninih nezaraznih bolesti 2008 - 2020 sa srednjoronim planom za period 2009 - 2013Okvir za akciju Aktivnosti Nosilac aktivnosti i partnerizdravlja, prevencije i kontrole HNB Revidirani/donijeti novi zakonski propisi i njihova primjena u praksi

Indikatori

Vremenski okvir

Izvor finansiranja






Unaprjeenje propisa koji promoviu savremene arhitektonske i ekoloke principe prilikom izgradnje stambenih i proizvodnih i radnih objekata, a koji treba da obezbijede dovoljno prostora za odmor, etnju i rekreaciju (parkovi, etalita, sportski i rekreativni tereni) Donoenje propisa koji obezbjeuju da u naseljima postoje adekvatni uslovi za kretanje pjeaka i biciklista kako bi to je mogue vei broj osoba dolazio na posao koristei sopstvenu fiziku snagu tijela

Ministarstvo za ekonomski razvoj, Partneri: Ministarstvo turizma i zatite ovjekove okoline, Institut za javno zdravlje Ministarstvo za ekonomski razvoj, Partneri: Ministarstvo turizma i zatite ovjekove okoline, Ministarstvo unutranjih poslova i javne uprave, Ministarstvo saobraaja i pomorstva Ministarstvo saobraaja i pomo-

2010.

Donijeti novi zakonski propisi i njihova primjena u praksi;

2010.

Unaprjeenje propisa koji promoviu kontrolu aero-

Revidirani/donijeti novi zakonski propisi

2010. i dalje

10

Okvir Akcionog plana Strategije za prevenciju i kontrolu hroninih nezaraznih bolesti 2008 - 2020 sa srednjoronim planom za period 2009 - 2013Okvir za akciju Aktivnosti Nosilac aktivnosti i partnerizagaenja u radnom i ivotnom prostoru, kroz obavezu korienja savremenih proizvodnih tehnologija i obavezu korienja vozila za motorima koji ispunjavaju najsavremenije evropske standarde za zatitu od aerozagaenja rstva Partneri: Ministarstvo za ekonomski razvoj, Ministarstvo zdravlja, rada i socijalnog staranja, Ministarstvo turizma i zatite ovjekove okoline Ministarstvo zdravlja, rada i socijalnog staranja i njihova primjena u praksi

Indikatori

Vremenski okvir

Izvor finansiranja






Kvalitetna i odgovarajua

Unaprjeenje propisa koji poboljavaju uslove rada (npr. uvoenje dodatne pauze u toku rada za potrebe sprovoenja relaksacione gimnastike i etnji, i dr. elemenata koji treba da obezbjede zdravo radno mjesto) Unaprjeenje zakonskih propisa kojima se poboljava dostupnost i pristupanost socijalnih slubi za pomo starim licima a posebno onim sa HNB Inoviranje nastavnih programa (dodiplomska, poslijediplomska nastava) za zdravstvene radnike i

Revidirani/donijeti novi zakonski propisi i njihova primjena u praksi

2010.

Ministarstvo zdravlja, rada i socijalnog staranja

Revidirani zakonski propisi i njihova primjena u praksi

2010.

Centar za struno obrazovanje, Savjet za struno obrazovanje,

Inovirani i primjenjeni edukativni programi za prevenciju i

2010 2011

11

Okvir Akcionog plana Strategije za prevenciju i kontrolu hroninih nezaraznih bolesti 2008 - 2020 sa srednjoronim planom za period 2009 - 2013Okvir za akciju Aktivnosti Nosilac aktivnosti i partnerizdravstvena sluba saradnike u smislu veeg poklanjanja panje prevenciji i kontroli HNB Ustanove visokog obrazovanja Partneri: Medicinski fakultet, Visoka medicinska kola u Ber., Srednje medicinske kole Republiki fond za zdravstveno osiguranje Partneri: Ljekarska komora, Udruenje zdravstvenih radnika, Sekcije udruenja ljekara Republiki fond za zdravstveno osiguranje Partneri: Ministarstvo zdravlja, rada i kontrolu HNB; Unaprjeen nivo znanja i vjetina zdravstvenih radnika i saradnika

Indikatori

Vremenski okvir

Izvor finansiranja






Kontinuirana edukacija zdravstvenih radnika o prevenciji i kontroli HNB

Broj edukativnih seminara posveenih prevenciji i kontroli HNB; Unaprjeen nivo znanja i vjetina zdravstvenih radnika i saradnika

2010 2020

Stvaranje uslova za realizaciju programa Porodilita po mjeri beba i majki i eksluzivnog dojenja do est mjeseci

Broj porodilita u kojima su stvoreni uslovi za realizaciju Programa Porodilita po mjeri beba i majkii eksluzivnog dojenja do est mjeseci

2009 2012

12

Okvir Akcionog plana Strategije za prevenciju i kontrolu hroninih nezaraznih bolesti 2008 - 2020 sa srednjoronim planom za period 2009 - 2013Okvir za akciju Aktivnosti Nosilac aktivnosti i partnerisocijalnog staranja Opte bolnice Republiki fond za zdravstveno osiguranje, Partneri: Institut za javno zdravlje, Institut za bolesti djece KCCG, Domovi zdravlja

Indikatori

Vremenski okvir

Izvor finansiranja






Izrada i implementacija programa praenja rasta i razvoja djece od 0-18 godina sa ciljem ranog uoavanja problema prekomjerne teine i gojaznosti kod djece i njegovog to ranijeg korigovanja

Broj optina u kojima je krenula realizacija program praenja rasta i razvoja djece i koje koriste lini medicinski dosije djeteta sa kartama rasta i razvoja tampanje izmeu 8,000 i 9,000 primjeraka Linog medicinskog dosijea za novoroene Broj osnovanih strunih komisija osnovane; Broj razvijenih nacionalnih programa za prevenciju i kontrolu:

2009. i dalje

Formiranje strunih komisija za izradu detaljnih programa za prevenciju i kontrolu najvanijih HNB (ishemine bolesti srca; cerebrovaskularnih oboljenja; malignih neoplazmi kolorektuma, dojke, grlia materice, prostate; diabetes mellitusa; oboljenja miino-skeletnog sistema, HOBP) sa finansijskom procjenom za njihovu realizaciju Razvoj i implementacija

Ministarstvo zdravlja, rada i socijalnog staranja

2008 2010.

Republiki fond

Broj zdravstvenih

2009 -

13

Okvir Akcionog plana Strategije za prevenciju i kontrolu hroninih nezaraznih bolesti 2008 - 2020 sa srednjoronim planom za period 2009 - 2013Okvir za akciju Aktivnosti Nosilac aktivnosti i partnerinacionalnog plana investiranja u odgovarajui kadar, prostor i opremu za dijagnostiku, lijeenje i rehabilitaciju HNB na svim nivoima u skladu sa prioritetima datim u odgovarajuim planovima i programima za prevenciju i kontrolu najvanijih HNB a posebno u odnosu na skrining programme za ishemine bolesti srca; cerebrovaskularna oboljenja; maligne neoplazme kolorektuma, dojke, grlia materice, prostate; diabetes mellitus-a; HOBP) za zdravstveno osiguranje ustanova primarnog nivoa u kojima je obezbjeeno kontinuirano snabdijevanje opremom za dijagnostiku, lijeenje i rehabilitaciju HNB (aparati za mjerenje arterijskog krvnog pritiska, oprema za mjerenje teine i visine, mjerai vrnog protoka vazduha i plunog kapaciteta, mjerai nivoe eera i holesterola u krvi, testova za otkrivanje krvi u stolici-hemokult, mamografi, oprema i dijagnostikumi za Papanikolau testove i dr. oprema za lijeenje HNB Razvijen Program redovnih sistematskih pregleda; Procenat stanovnitva po optinama koji prolazi sistematske 2010

Indikatori

Vremenski okvir

Izvor finansiranja






Partneri: Domovi zdravlja

Implementacija programa 2010. i dalje

Izrada Programa sistematskih preventivnih pregleda stanovnitva

Republiki fond za zdravstveno osiguranje, Partneri: Domovi zdravlja, Institut za javno zdravlje

2009.

14

Okvir Akcionog plana Strategije za prevenciju i kontrolu hroninih nezaraznih bolesti 2008 - 2020 sa srednjoronim planom za period 2009 - 2013Okvir za akciju Aktivnosti Nosilac aktivnosti i partneripreglede; Broj optina u kojima su u funkciju stavljena savjetovalita; Procenat osoba koje su se ukljuile u programe odvikavanja od puenja duvana, pretjeranog konzumiranja alkohola, pretjeranog uzimanja hrane; Procenat osoba koje su korigovale svoja rizina ponaanja Broj HNB za koje su razvijene Nacionalne preporuke i kliniki vodii za lijeenje i rehabilitaciju

Indikatori

Vremenski okvir

Izvor finansiranja






Izrada programa sa organizacijom savjetovalita za odvikavanje od puenja duvana, konzumiranja alkohola i pretjeranog konzumiranja hrane u sklopu Centara za prevenciju domova zdravlja

Ministarstvo zdravlja, rada i socijalnog staranja i Republiki fond za zdravstveno osiguranje Partneri: Domovi zdravlja i izabrani ljekari, Institut za javno zdravlje Ministarstvo zdravlja, rada i socijalnog staranja Republiki fond za zdravstveno osiguranje

2009 2010.

Promovisanje terapeutski opravdanog i racionalnog korienja lijekova putem izrade nacionalnih preporuka i klinikih vodia za lijeenje i rehabilitaciju najvanijih HNB koje treba redovno osavremenjavati u skladu sa novim naunim saznanjima

2009 2010.

Medicinski fakultet, Kliniki Centar Crne Gore, Ljekarska komora

15

Okvir Akcionog plana Strategije za prevenciju i kontrolu hroninih nezaraznih bolesti 2008 - 2020 sa srednjoronim planom za period 2009 - 2013Okvir za akciju Aktivnosti Nosilac aktivnosti i partneri Indikatori Vremenski okvir Izvor finansiranja Procijenjeni iznos u 2009 Procijenjeni iznos u 2010 Procijenjeni iznos u 2011 Procijenjeni iznos u 2012 Procijenjeni iznos u 2013

Obezbjeenje dostupnosti djelotvornih lijekova za lijeenje HNB putem stavljanja istih na osnovnu listu lijekova Podrka zajednice Motivisanje lokalnih zajednica za ukljuivanje u realizaciju aktivnosti strategije sa izradom lokalnih programa prevencije i kontrole HNB

Republiki fond za zdravstveno osiguranje

Lokalna samouprava, Partneri: Ministarstvo zdravlja, rada i socijalnog staranja, Republiki fond za zdravstveno osiguranje, Institut za javno zdravlje, Mediji, Lokalne nevladine organizacije, Pacijenti sa HNB Lokalne samouprave, Partneri: Mediji,

Lista osnovnih lijekova kontinuirano inovirana u skladu sa nacionalnim preporukama i klinikim vodiima Broj lokalnih samouprava koje su izradile lokalne programe prevencije i kontrole HNB formirale budetsku liniju za podrku sprovoenju aktivnosti iz programa

2009. i dalje

2010. i dalje

Kreiranje uslova i okruenja koja promoviu zdravlje i podravaju zdrave stilove ivota

Broj lokalnih samouprava koje su se ukljuile u programe Zdravi gradovi, Zdrava radna mjesta Zdrave kole,

2010. i dalje

16

Okvir Akcionog plana Strategije za prevenciju i kontrolu hroninih nezaraznih bolesti 2008 - 2020 sa srednjoronim planom za period 2009 - 2013Okvir za akciju Aktivnosti Nosilac aktivnosti i partneriInstitut za javno zdravlje Modifikacija nastavnih planova i programa srednjih i viih ugostiteljskih kola koje koluju kuvare u cilju bezbjednijeg i zdravijeg pripremanja hrane;Centar za struno obrazovanje, Zavod za zapolja-vanje Crne Gore, Privredna komora Crne Gore

Indikatori

Vremenski okvir

Izvor finansiranja






Bolnice prijatelji beba i majki i dr.) Nastavni programi modifikovani i primjenjeni Broj ugostiteljskih kola koje rade po izmjenjenim nastavnim planovima i programima 2010 2011

Partneri: Srednje strune kole Institut za javno zdravlje

Kontinuirana edukacija ugostiteljskih radnika o principima zdravog pripremanja hrane

Centar za struno obrazovanje, Zavod za zapolja-vanje Crne Gore,

Partneri: Provajderi obuke: Udruenje kulinara Crne Gore, Ministarstvo turizma i zatite ovjekove okoline, Institut za javno zdravlje

Pripremljeni i sprovedeni programi kontinuirane edukacije ugostiteljskih radnika; Broj ugostiteljskih radnika kuvara koji su proli kontinuiranu edukaciju

2010 2013.

17

Okvir Akcionog plana Strategije za prevenciju i kontrolu hroninih nezaraznih bolesti 2008 - 2020 sa srednjoronim planom za period 2009 - 2013Okvir za akciju Aktivnosti Nosilac aktivnosti i partneriIzgradnja bezbjednih staza za bicikliste i pjeake u naseljenim mjestima Lokalna samouprava Partneri: Ministarstvo untranjih poslova i javne uprave, Ministarstvo saobraaja, pomorstva i telekomunikacija, Ministarstvo finansija, Broj gradova u kojima su izgraene odgovarajue staze za bicikliste 2010 2015

Indikatori

Vremenski okvir

Izvor finansiranja






Organizacija nacionalnih i lokalnih akcija dan ili /vikend u mjesecu posveen fizikoj rekreaciji ; dan/vikend u mjesecu posveen zdravoj hrani; Dan/vikend u nedelji bez televizije / DVD

Lokalna samouprava,

Lokalne zdravstvene slube, Mediji Ministarstvo zdravlja, rada i socijalnog staranja

Broj lokalnih samouprava koje organizuju redovne mjesene aktivnosti na promovisanju redovne umjerene fizike aktivnosti i zdravog naina ishrane

2010 2013

Potpomaganje osnivanja NVO koje pruaju podrku pacijenatima koji boluju od HNB i sprovode

Broj osnovanih NVO koje se bave problemima HNB

2010 i dalje

18

Okvir Akcionog plana Strategije za prevenciju i kontrolu hroninih nezaraznih bolesti 2008 - 2020 sa srednjoronim planom za period 2009 - 2013Okvir za akciju Aktivnosti Nosilac aktivnosti i partneripreventivne aktivnosti (organizacija redovnih ljekarskih i laboratorijskih kontrola za oboljele, pomaganje u promjeni ivotnih stilova, organizacija predavanja za mlade o HNB sa ueem oboljelih lica i sl.) Potpomaganje projekata osnivanja javnih bata kojim se obezbjeuje za stanare svjee voe i povre ali umjerena fizika aktivnost i druenje sa ostalim stanarima zgrada ime se u odreenoj mjeri prevenira i depresija Socijalna integracija marginalizovanih grupa (siromani, izbjeglice, rtve nesrea i dr.) Lokalna samouprava, Partneri: Lokalne zdravstvene slube Lokalna samouprava, Partneri: Ministarstvo poljoprivrede, vodoprivrede i umar. Mjesne zajednice, Udruenja stanara Vlada CG, Zavod za zapoljavanje Partneri: Lokalna samouprava, NVO Broj projekata koji NVO realizuju na planu prevencije HNB i pomaganja oboljelim od HNB

Indikatori

Vremenski okvir

Izvor finansiranja






Broj osnovanih javnih bata po optinama

2011. i dalje

Broj zaposlenih izbjeglica, Broj rijeenih stambenih pitanja za socijalno ugroene porodice

2010 i dalje

19

Okvir Akcionog plana Strategije za prevenciju i kontrolu hroninih nezaraznih bolesti 2008 - 2020 sa srednjoronim planom za period 2009 - 2013Okvir za akciju Aktivnosti Nosilac aktivnosti i partneri Indikatori Vremenski okvir Izvor finansiranja Procijenjeni iznos u 2009 Procijenjeni iznos u 2010 Procijenjeni iznos u 2011 Procijenjeni iznos u 2012 Procijenjeni iznos u 2013

20

Documents

Akcioni Plan Strategije Za Prevenciju Nezaraznih Bolesti